«Ενεργειακά Αποδοτικές Δημόσιες Προμήθειες: Εμπειρία στην Ελλάδα & πρακτικές” Παπαμικρούλη Λουΐζα Οικονομολόγος, ΜΑ Τμήμας Ανάπτυξης Αγοράς Διεύθυνση Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού Πράσινη επιχειρηματικότητα και δημόσιος τομέας Το υψηλό δυναµικό που εµφανίζει ο δηµόσιος τοµέας για δράσεις και µέτρα µε στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας του εξοπλισµού που διαθέτει και συνεπώς συνολικής εξοικονόµησης ενέργειας τον κατατάσσουν ως έναν από τους πιο κατάλληλους τοµείς για ανάπτυξη και υιοθέτηση πρακτικών πράσινης επιχειρηµατικότητας. Ειδικότερα : • Ανάθεση ολοκληρωµένων σχεδίων δράσης για εξοικονόµηση ενέργειας στον κτιριακό εξοπλισµό, στις µεταφορές και στον οδικό φωτισµό •Υιοθέτηση κανόνων και µεθοδολογιών για πράσινες δηµόσιες προµήθειες • Παροχή ενεργειακών υπηρεσιών µέσω Συµβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης από Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών • ∆ράσεις εκπαίδευσης των εργαζοµένων σε θέµατα εξοικονόµησης ενέργειας (π.χ. στις µεταφορές εκπαίδευση οδηγών σε θέµατα οικολογικής και οικονοµικής οδήγησης) • Ανάπτυξη προγραµµάτων εθελοντικών συµφωνιών µε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή για εξοικονόµηση ενέργειας. Δράσεις του ΚΑΠΕ για πιο πράσινους ΟΤΑ • Προωθεί και υπογράφει µνηµόνια/σύµφωνα συνεργασίας µε ∆ήµους µε σκοπό να αναπτύξει έναν συνεχή κι ενεργό δίαυλο επικοινωνίας κι εξέταση συνεργασίας για την προώθηση ενεργειακά αποδοτικών µέτρων σε τοπικό επίπεδο • Σχεδιάζει στοχοθετηµένες δράσεις σε δήµους και προµηθευτές, και µε τη συνεργασία άλλων φορέων, προκειµένου να επιτευχθεί µια πιο ολοκληρωµένη αντιµετώπιση σε θέµατα βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας • Είναι ο εθνικός συντονιστής των φορέων που υποστηρίζουν το Σύµφωνο των ∆ηµάρχων (CoM) • Αναπτύσσει σχέδια στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής ευθύνης, το οποίο µπορεί να συνεισφέρει στην υιοθέτηση κοινών κανονισµών προµηθειών και από τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στα όρια δήµων που έχουν υιοθετήσει τέτοιες στρατηγικές Θεσμικές εξελίξεις Ευρωπαϊκή Οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση Υιοθετήθηκε τον Οκτώβριο 2012– σε 18 µήνες πρέπει να έχει γίνει νόµος του κράτους Άρθρο 5 Υποδειγµατικός ρόλος κτιρίων που ανήκουν σε δηµόσιους φορείς Άρθρο 6 Αγορά από δηµόσιους φορείς Τα κράτη µέλη διασφαλίζουν ότι οι κεντρικές δηµόσιες διοικήσεις αγοράζουν µόνο προϊόντα, υπηρεσίες και κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης, εφόσον αυτό συνάδει προς την οικονοµική αποδοτικότητα, την οικονοµική σκοπιµότητα, τη γενικότερη βιωσιµότητα, την τεχνική καταλληλότητα, καθώς και τον επαρκή ανταγωνισµό. Τα κράτη µέλη παροτρύνουν τους δηµόσιους φορείς, µεταξύ άλλων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, αφού λάβουν δεόντως υπόψη τις εκατέρωθεν αρµοδιότητες και τη διοικητική διάρθρωση και ακολουθώντας τον υποδειγµατικό ρόλο των κεντρικών τους δηµόσιων διοικήσεων, να αγοράζουν µόνο προϊόντα, υπηρεσίες και κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης… και παροτρύνουν τους δηµόσιους φορείς, κατά τη διαδικασία σύναψης συµβάσεων παροχής υπηρεσιών µε σηµαντικό ενεργειακό περιεχόµενο -> http://eur-lex.europa.eu/JOHtml.do?uri=OJ:L:2012:315:SOM:EL:HTML Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις και ΟΤΑ Οι Οργανισµοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) είναι από τους κύριους πρωταγωνιστές στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών καθώς παρουσιάζουν υψηλές ανάγκες σε συγκεκριµένες οµάδες προϊόντων. Το γεγονός αυτό, τους δίνει τη δυνατότητα να µπορούν να επηρεάσουν και να καθορίσουν το µέγεθος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που σχετίζονται µε τις τεχνικές προδιαγραφές, την αγορά, µεταφορά, χρήση και απόρριψη των αγαθών αυτών. Πράσινες ∆ηµόσιες Συµβάσεις είναι οι διαδικασίες µε τις οποίες ο δηµόσιος τοµέας προµηθεύεται προϊόντα, υπηρεσίες ή εργασίες, χρησιµοποιώντας πράσινα κριτήρια κατά την αξιολόγηση προσφορών. Πέρα από τα άµεσα αποτελέσµατα σχετικά µε την εξοικονόµηση ενέργειας, η υιοθέτηση τέτοιων πολιτικών & πρακτικών θα οδηγήσει και σε βελτίωση της κοινωνικής εικόνας του δηµόσιου τοµέα και σε ενθάρρυνση του ιδιωτικού να ακολουθήσει Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, σε συνεργασία µε όλους τους ενδιαφερόµενους φορείς, έχει ήδη καθορίσει κοινά κριτήρια για 19 κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών. http://ec.europa.eu/environment/gpp/toolkit_en.htm Πλεονεκτήματα των ΕΑΔΠ Με τις ΕΑ∆Π, οι υπηρεσίες προµηθειών µπορούν • να µειώσουν το ενεργειακό και οικολογικό τους αποτύπωµα, συµβάλλοντας στην αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής • να µειώσουν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον • να συµβάλλουν στην αειφορική χρήση των φυσικών πόρων • να προωθήσουν την καινοτοµία και την ανταγωνιστικότητα • να λειτουργήσουν ως παράδειγµα για των ιδιωτικό τοµέα • να εξοικονοµήσουν δηµόσιους πόρους, λαµβάνοντας υπόψη το κόστος κύκλου ζωής. Ενεργειακά Αποδοτικές Δημόσιες Προμήθειες Οι ενεργειακά αποδοτικές δημόσιες προμήθειες, αποτελούν το όχημα για αγορά ενεργειακά αποδοτικών και οικονομικά βέλτιστων προϊόντων. Συγκεκριμένα, εισάγοντας στη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών ένα συνδυασμό τεχνικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών παραμέτρων (κόστος κύκλου ζωής) επιλέγεται τελικά το πιο οικονομικό και ενεργειακά αποδοτικότερο προϊόν Αναφερόμαστε δηλαδή σε πρακτικές win-win Παραδείγματα τέτοιων προμηθειών σε φωτιστικά συστήματα πόλη Εξοικονόµηση ενέργειας Χρόνος απόσβεσης Catello Ιταλία 34,9% 2,7 έτη Bangkok Ταϊλάνδη 31% 3,24 έτη Tilburg Ολλανδία 39% 3,5 έτη Yaravan Αρµενία 81% 4 έτη Πρακτικές στην Ελλάδα Ένα καλό παράδειγµα από το ∆ήµο Αµαρουσίου Ο ∆ήµος Αµαρουσίου προέβη το 2009 σε αντικατάσταση 2500 φωτιστικών σωµάτων εξωτερικού φωτισµού • • Νέας τεχνολογίας µε υψηλό δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας, Χρήση λαµπτήρων µετάλλων αλογονιδίων (πολύ µικρότερη κατανάλωση από τους προγενέστερους λαµπτήρες ατµών υδραργύρου) Επιπλέον, η µεγάλης κλίµακας προµήθεια (2500 φωτιστικά σώµατα) επέφερε µείωση της τιµής αγοράς µέχρι και 46%. Ετήσια εξοικονόµηση ενέργειας ανά λαµπτήρα 365,00 kWh Ετήσια εξοικονόµησης δαπανών ανά λαµπτήρα 36,50 € Ετήσια εξοικονόµηση εκποµπών CO2 ανά λαµπτήρα 328,50 kg Ετήσια ποσοστιαία εξοικονόµηση Συνολική εξοικονόµηση ενέργειας για 2.500 λαµπτήρες 40,00% 912,50 MWh/έτος Συνολική εξοικονόµηση δαπανών για 2.500 λαµπτήρες 91.250,00 €/έτος Συνολική εξοικονόµηση εκποµπών CO2 για 2.500 λαµπτήρες 821,25 τόνοι CO2/έτος Κόστος Κύκλου Ζωής Κόστος Κύκλου Ζωής (LCC) Είναι το συνολικό κόστος που θα επιφέρει ένα προϊόν στην αναθέτουσα αρχή στη διάρκεια της χρήσιµης ζωής του. Οφέλη αξιολόγησης προσφορών µε βάση το κόστος κύκλου ζωής: Εξοικονόµηση δαπανών Εξοικονόµηση χρόνου και απλούστευση διαδικασιών σχετικά µε συχνή αντικατάσταση εξοπλισµού Επιλογή προϊόντων υψηλής ποιότητας Λήψη ορθών αποφάσεων µε βάση οικονοµικά και περιβαλλοντικά κριτήρια Βιωσιµότητα Κόστος αγοράς Κόστος εγκατάστασης Κόστος λειτουργίας (Καταναλώσεις ενέργειας και νερού, Απασχόληση εργαζοµένων) Κόστος συντήρησης Κόστος περιβαλλοντικών επιπτώσεων Φόρους Κόστος διάθεσης/απόρριψης Αξία εκποίησης «Αναβάθµιση διαδικασιών για πράσινες δηµόσιες προµήθειες στις περιοχές τις ΝΑ Ευρώπης» Πρόγραµµα: South East Europe Transnational Cooperation Programme [SEE] ∆ιάρκεια έργου: 01/03/2011-28/02/2014 Οµάδα έργου: 16 εταίροι από 8 Ευρωπαϊκές χώρες ελληνική συµµετοχή: ΚΑΠΕ/ δίκτυο ∆ΑΦΝΗ/ Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Ιστοσελίδα έργου: www.effectproject.eu Το έργο EFFECT με μια ματιά Στόχοι του έργου Πώς; Καταγραφή ισχυουσών διαδικασιών δηµόσιων προµηθειών σκοπό και Ανάλυση επιπέδου υιοθέτησης µηχανισµών ενεργειακής αποδοτικότητας στις δηµόσιες προκηρύξεις Υιοθέτηση / ενσωµάτωση κριτηρίων που προσβλέπουν στην ενεργειακή αποδοτικότητα του υπό προµήθεια εξοπλισµού ή και υπηρεσιών Μέσω: Συσχέτισης προσφοράς και ζήτησης Κατηγορίες: Κατασκευές, Φωτισµός, Εξοπλισµός Γραφείου, Μεταφορές, Εξοπλισµός Υγείας Τελικός στόχος: ενδυνάµωση του ρόλου των δηµοσίων αρχών αντιµετώπιση των εµποδίων που αποτρέπουν επιχειρήσεις που παράγουν ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα να συµµετέχουν σε δηµόσιες προκηρύξεις µεταστροφή των προµηθευτών του δηµοσίου προς την προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών µε ενεργειακά αποδοτικά χαρακτηριστικά Αποτελέσματα έρευνας από την Πλευρά της Ζήτησης Έρευνα στο ∆ηµόσιο τοµέα (1ο εξάµηνο του 2012) 20 ΟΤΑ στις περιφέρειες των 2 εταίρων (γεωγραφική ενότητα: Βόρειο Αιγαίο και Νότιο Αιγαίο) και 2 εθνικοί φορείς (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας &ι Γεν. Γραµµατεία Εµπορίου) Προβλήµατα και συστάσεις • Ανάγκη για ξεκάθαρο εθνικό νοµικό πλαίσιο, σχετικά µε την ενεργειακή αποδοτικότητα προϊόντων & υπηρεσιών. (ΥΠΕΚΑ & Γεν. Γραµµατεία ∆ηµ. Έργων) • Έλλειψη πληροφόρησης και εκπαίδευσης στη σχετική νοµοθεσία, χρήσιµες οι γραπτές οδηγίες. • ∆υσκολία στη χρηµατοδότηση λόγω περιορισµού των κονδυλίων για τους δήµους • Ανάγκη για προσαρµογή των προµηθειών προς την ενεργειακή αποδοτικότητα. • Ανάγκη για κοινούς κανονισµούς και διαδικασίες • Υπερπήδηση γραφειοκρατικών εµποδίων Ανάλυση SWOT σε δημόσιους φορείς ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ • • • δυνατά σημεία Σε μερικές περιοχές υπάρχουν τοπικοί φορείς που διαχέουν καλές πρακτικές και διευκολύνουν τις διαδικασίες Σε μερικές περιπτώσεις, υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό (εξωτερικοί συνεργάτες) που συντονίζει και υποστηρίζει άλλα τμήματα στην προετοιμασίας των διαγωνισμών και την επιλογή των κριτηρίων Υπάρχει γνώση για το υπολογιστικό εργαλείο για τις εκπομπές του CO2 και το εργαλείο για τον υπολογισμό του ΚΚΖ • Έχουν υλοποιηθεί μερικά εκπαιδευτικά σεμινάρια • Συμμετοχή των φορέων στο Σύμφωνο των Δημάρχων • αδυναμίες Δεν υπάρχει πλαίσιο συστηματικής εφαρμογής των κριτηρίων ΕΑ στην αγορά προϊόντων / υπηρεσιών • Ελλιπής εκπαίδευση προσωπικού • Έλλειψη ευαισθητοποίησης στον οργανισμό για τα οφέλη των ΕΑΔΠ • Έλλειψη ενημέρωσης για τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από το νομικό πλαίσιο • Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχει συντονισμός μεταξύ τμημάτων του οργανισμού • Τα υπολογιστικά εργαλείο για τις εκπομπές του CO2 και το ΚΚΖ δεν χρησιμοποιούνται ευρέως • Ελλιπής κεντρική καθοδήγηση • Σε κάποιες περιπτώσεις οι διοικήσεις δεν υποστηρίζουν τις ΕΑΔΠ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ • ευκαιρίεςs Εθνική Στρατηγική για την ενέργεια (εμπεριέχει τους ευρωπαϊκούς στόχους) • • Κίνητρα για την υλοποίησης ΕΑΔΠ (Φορολογικά,Δημόσιοι • πόροι για έργα Βελτίωσης ΕΑ, Εγγυοδοσία για δάνεια σε έργα ΕΑ) • ΚΕΝΑΚ και μέτρα για τα δημόσια κτίρια • Κανονισμός για τα οχήματα • απειλές Δεν υπάρχουν προκαθορισμένες οδηγίες για Ενεργειακά Αποδοτικά προϊόντα και υπηρεσίες Έλλειψη χρηματοδότησης για την εφαρμογή ΕΑΔΠ λόγω περιορισμού κονδυλιών για δημόσιους φορείς Καθυστερήσεις στη λεπτομερή εφαρμογή του νομικού πλαισίου για την ΕΑ Αποτελέσματα έρευνας αγοράς από την Πλευρά της Προσφοράς Έρευνα στον Ιδιωτικό φορέα (Προµηθευτές) (Ιούλιος 2012) 15 εταιρίες σε εθνικό επίπεδο από 3 κλάδους (10 κατασκευαστικές, 3 κλάδος φωτισµού , 2 εξοπλισµού γραφείου) - > Ανέδειξε δυσκολίες για την υλοποίηση ΕΑ∆Π • Επιχειρηµατικό κλίµα (Γραφειοκρατία, Έλλειψη ευελιξίας ή/και διαφάνειας, χρηµατοδότηση) • Έγγραφα διαγωνισµών (δυσνόητα/µακροσκελή) • Κερδίζει η προσφορά µε το χαµηλότερο κόστος, µη λαµβάνοντας υπόψη το Κόστος Κύκλου Ζωής Οι απόψεις των προμηθευτών • • • • Απλοποίηση εγγράφων / ανάγκη για µια πιο κατανοητή διαδικασία προµηθειών Ανάγκη ένταξης ΚΚΖ/ πιστοποιήσεων στη διαδικασία Ενηµέρωση των δηµόσιων λειτουργών που εµπλέκονται στις προµήθειες Η επικοινωνία δηµόσιων φορέων και εταιριών φαίνεται σηµαντικός παράγοντας – δ ι ά λ ο γ ο ς Προβλεπόμενα Σεμινάρια ∆ηµόσιος Τοµέας -> 4 σεµινάρια (∆ΙΚΤΥΟ ∆ΑΦΝΗ & ΠΒΑ) 1ο σεµινάριο: Αθήνα 17.12.2012 (∆ΙΚΤΥΟ ∆ΑΦΝΗ – ∆ήµοι Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) Ιδιωτικός τοµέας /Προµηθευτές -> 2-3 σεµινάρια (ΚΑΠΕ) Μάρτιος – Μάιος 2013 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας! 19o χλµ. Λεωφ. Μαραθώνος, 19009 Πικέρµι Αττικής Τ: 2106603300, F: 2106603301-2 www.cres.gr, [email protected]
© Copyright 2024 Paperzz
