Νεκταρία Γκιζάνη - Ραδιοκύματα: Ακούμε ή Βλέπουμε

ΡΑΔΙΟΚΥΜΑΤΑ: AKOYME
H’ ΒΛΕΠΟΥΜΕ;
Δρ. Νεκταρία Α. Β. Γκιζάνη
Ελληνικό Ανοικτό Παν/ο
Σχολή Θετικών Επιστημών &
Τεχνολογίας
Ηλεκτρομαγνητικό Φάσμα
Διαφορετικές Φυσικές Διαδικασίες:
Radio-synchrotron
infrared: thermal dust emission,
X-rays-inverse compton
RADIO:  from km (ISM) to mm -> mm,
INFRARED:
to
100s
sdominated by a
X-RAYS:
wave, far-ir,
Thefrom
emission
low1
photon
from
energies
AGN
Detection
of
starlight,
line
emission,
thermal
emission
OPTICAL:
from
4000
– 6800
Å or
even 3000
Detection
of
AGNs
(lobes,
jets),
synchrotron
radn–
Point
source
@
galaxy
center
from Ådust
10000
= 1grains
micron
See deeper
in dusty
regions
Detection
of stars,
ionized
gas, jets in some nuclei
-rays:
Veeery high energies (1 TeV from cosmic
ULTRAVIOLET: @ 912 ~ 100 Å,
sources)
Detection of H in galaxy, starlight
Extreme UV: ~ 10-500 Å
Radio spectrum
ELF
SLF
ULF
3 Hz
30 Hz
300 Hz
30 Hz
300 Hz
3 kHz
VLF
LF
MF
HF
VHF
UHF
SHF
EHF
3 kHz 30 kHz
300 kHz
3 MHz
30 MHz
300 MHz
3 GHz
30 GHz
30 kHz
3 MHz
30 MHz
300 MHz
3 GHz
30 GHz
300 GHz
300 kHz
=c/v
Μέγεθος
Gamma-Ray >100MeV
CGRO
X-Ray 0.25, 0.75, 1.5 keV
ROSAT
Infrared, COBE
Gamma-Ray
EGRET
Ultraviolet
Radio 1420MHz
X-Ray 2-10keV
HEAO-1
Visible
Radio 408MHz
Nebula
Crab
X-ray
optical
infrared
radio
1 arcmin=γυμνό μάτι-οπτικό
100 km-1mm
VLBA
AM: 500-1600 kHz
FM: 86-107 MHz
Jodrell Bank Observatory
ΜΕΡΛΙΝ
Μεγαλύτερο τηλεσκόπιο στον κόσμο (305 m)
Φυσική κοιλάδα Puerto Rico
VLA
VLA
Australia Telescope Compact Array
Parkes
HALCA
VSOP
ALMA
Atacama Large Millimeter/
Submillimeter Array
VLA Observations of the Hubble Deep Field
Galaxies in the radio
M81
-1-
Spiral
Milky Way
Green Bank RT
HI Observations
-2-
M51
M51
HST
M33 ράδιο+ορατό
Local group
>2•106 l.y.
AGNs  Κανονικούς Γαλαξίες!!
• ΜΙΚΡΟΣ,πολύ λαμπρός πυρήνας, παραγωγή ακτινοβολίας
>>> ολόκληρο το γαλαξία
• Etotnormal =  stars
• Μεγάλη μεταβλητότητα -> μικρό μέγεθος
• Φαρδιές γραμμές εκπομπής -> υπάρχει ιονισμένο αέριο
ΡΑΔΙΟ ΑΝΑΤΟΜΙΑ
NGC 262
SEYFERTS
NGC 4258
Στη μεγαλη
άρκτο
3C 219
QUASARS
Cambridge
Palomar-Schmidt
B 1156+295
DSS 1.7´´
VLBA 0´´.001
VLBA στα 2 cm, 3C 273
RADIOGALAXIES
VLBA
CHANDRA
Virgo A
Galex 1.5 arcs
HST
Fornax A
Galex 1.5 arcs
VLA
HST, Baum et al.
Hercules A; VLA 1.4 arcs; Gizani
VLA
ROSAT (PSPC+HRI, 32’’, Gizani & Leahy)
Snna , a<0
Hercules A
VLA B+C+D , 3.6 cm, 0.74 asec, rms ~ 11 mJy
18 cm: ~41 mJy
~ 6.0 mJy
Global VLBI
EVN 18 mas, Gizani & Garrett
3 C310
HST
VLA 4 arcsec (Feigelson et al.)
Einstein Observatory
Global VLBI, Gizani & Garrett
Gizani & Garrett
NGC 4261
RADIO+OPT
HST
Different AGN types = variations of this
time
Black Holes
X-Ray Nova GRO J1655-40
Cygnus X-3
Microquasar GRS 1915+105
SS433 X-ray Binary
Γαλαξιακό Κέντρο με VLA
Sagittarius A
Γαλαξιακή Άλως
Πλανητικό Νεφέλωμα
NGC 7354
PN G056.0+02.0
Pulsar B1757-24
560000 km/s
Scorpius X-1
Απόσταση σε 109 μίλια
Supernovae
Κέντρο έκρηξης?
Supernova 1993J
Supernova Remnant
Πριν 300 χρ.
Cassiopeia A
W50A
Betelgeuse
TX Cam - Masers
Star forming regions
Πρωτοπλανητικος δίσκος
Γέννηση αστεριού
+ outflow
NGC 1333
Εκτρεπόμενα jets
Radio + optical + X-ray
Σελήνη
Radar
ΔΙΑΣ
Κρόνος
Αφροδίτη
Radar
Ερμής
Radar
και
Αφροδίτη
Αστεροειδής EC 16
Radar
Einstein Ring 4C 05.51
1 p/cm2s
Φως + θερμότητα από BH, αλλά και … ήχος
Interference
Tο μήνυμα
M13
Eικονικό συμβολόμετρο
http://www.jb.man.ac.uk/vri/vri/intro.html
Εξω-πλανήτες http://exoplanet.eu/
http://exoplanets.org/
http://techinfo.jpl.nasa.gov
http://setiathome.berkeley.edu/
http://hubblesite.org/newscenter/archive/relea
ses/2006/01/image/a/format/zoom/
http://www.jb.man.ac.uk/atlas/
Ερασιτέχνες ραδιο:http://radio-astronomy.org/
Sobrero Galaxy