ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ & ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ: “ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ” UNIVERSITY OF PATRAS DEPARTMENT OF PRIMARY EDUCATION LABORATORY OF MODERN GREEK & INTERNATIONAL EDUCATION-HISTORICAL ARCHIVE PROGRAMS OF POSTGRADUATE STUDIES: “HISTORY OF EDUCATION - MUSEUM OF PEDAGOGICS” 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ με διεθνή συμμετοχή ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 6th SCIENTIFIC CONFERENCE ON HISTORY OF EDUCATION with international guest speakers GREEK LANGUAGE AND EDUCATION 30 Σεπτεμβρίου & 1-2 Οκτωβρίου 2011 Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών 30 September & 1-2 Οctober 2011 Conference & Cultural Center of the University of Patras ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ www.eriande.elemedu.upatras.gr [email protected], τηλ.: 2610 99 76 85 ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ www.eriande.elemedu.upatras.gr 1 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 6th SCIENTIFIC CONFERENCE HISTORY OF EDUCATION ΜΕ ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ WITH INTERNATIONAL PARTICIPATION ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» HISTORY OF EDUCATION: « GREEK LANGUAGE AND EDUCATION » Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών Conference & Cultural Center of the University of Patras 30 Σεπτεμβρίου - 1 & 2 Οκτωβρίου 2011 30 September - 1 & 2 October 2011 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ» UNIVERSITY OF PATRAS, DEPARTMENT OF PRIMARY EDUCATION, LABORATORY OF MODERN GREEK & INTERNATIONAL EDUCATION - HISTORICAL ARCHIVE, PROGRAM OF POSTGRADUATE STUDIES DIRECTION: “HISTORY OF EDUCATION - MUSEUM OF PEDAGOGICS” ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ 26500 ΡΙΟ, ΠΑΤΡΑ Διευθυντής / Director Καθ. Σήφης Μπουζάκης / Prof. Siphis Bouzakis Τηλ: 2610997685 & 2610969717, Fax: 2610997685, E-mail: bouzakis@upatras 2 ΧΟΡΗΓΟΙ: SPONSORED BY: ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ORGANIZATIONAL AND SCIENTIFIC COMMITTEE SECRETARIAT ΜΠΟΥΖΑΚΗΣ ΣΗΦΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Πρόεδρος ΔΙΠΛΑΡΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Δρ. Πανεπιστημίου Πατρών BOUZAKIS SIFIS BOUZAKI FOTEINI CHARALAMPOUS DIMITRIS DIPLARI CHRISTINA HOURDAKIS ANTONIS KAKOGIANNIS APOSTOLOS KARASTERGIOU – ZIOGOU SIDIROULA LEVENTAKIS HARIS KODAKOS ANASTASIOS MARINOS EFSTRATIOS PERSIANIS PANAGIOTIS MEIMETIS PARASKEUAS ΚΑΡΑΣΤΕΡΓΙΟΥ – ΖΙΩΓΟΥ ΣΙΔΗΡΟΥΛΑ Καθηγήτρια Α.Π.Θ. ΚΟΝΤΑΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Πρώην Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Καθηγητής Α.Π.Θ. ΧΟΥΡΔΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Υπ. Δρ. Πανεπιστημίου Πατρών ΛΕΒΑΝΤΑΚΗΣ ΧΑΡΗΣ Εκπαιδευτικός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών ΜΑΡΙΝΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Υπ. Δρ. Πανεπιστημίου Πατρών ΜΕΪΜΕΤΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ Δάσκαλος, υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών ΜΟΥΡΤΖΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Δάσκαλος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων MOURTZIS GIORGOS ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ / ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ / ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ STEFANIDIS DIMITRIS SOUKOULI FOTEINI ΜΠΟΥΖΑΚΗ ΦΩΤΕΙΝΗ Φοιτήτρια ΤΕΑΠΗ Πανεπιστήμιου Πατρών ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. ΣΟΥΚΟΥΛΗ ΦΩΤΕΙΝΗ Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Πανεπιστημίου Πατρών 4 www.eriande.elemedu.upatras.gr 5 6 ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ GUTENBERG ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ www.dardanosnet.gr ΔΙΔΟΤΟΥ 37 10680 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 36.42.003, e-mail: [email protected] www.eriande.elemedu.upatras.gr 7 Παρασκευή 15:30-16:30 π. πρύτανη κ. Γεώργιο Μπαμπινιώτη, με θέμα: Εγγραφές-Παραλαβή φακέλων Registration – Handing out files «Η διδασκαλία της γλώσσας στην εκπαίδευση» Παρασκευή 16:30-17:00 Παρασκευή 17:45-18:15 Αμφιθέατρο-Amphitheater Χρήστος Τσολάκης Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ. ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Αλέξης Δημαράς Γλώσσα, παιδεία, διδασκαλία Ιστορικός Εκπαίδευσης, Πρόεδρος Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής Παρασκευή 18:15-18:45 Caterina Carpinato Διαλειμμα Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ca’ Foscari της Βενετίας Παρασκευή 18:45-20:30 Παναγιώτης Περσιάνης Ιστορικός της εκπαίδευσης, π. Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου Υποδοχή εισηγητών – συνέδρων Εισαγωγή στη θεματολογία του Συνεδρίου από τον καθηγητή Σήφη Μπουζάκη Reception of participants Introductory speech on the issues of the Congress by Professor Mr. Siphis Bouzakis ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ 1η Παράλληλη Συνεδρία Αμφιθέατρο Έθνος και γλώσσα οργανωτής Αναστάσιος Κοντάκος ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Μαίρη Κουτσελίνη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κύπρου Παντελής Κυπριανός Χαιρετισμοί Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Welcome 8 Παρασκευή 17:00-17:45 Γιώργος Λεοντσίνης Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Κεντρική Ομιλία από τον Ομότιμο Καθηγητή Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Επτανησιακός Ριζοσπαστισμός και πολιτικές της «Βρετανικής Προστασίας» στο αίτημα των κατοίκων www.eriande.elemedu.upatras.gr 9 για αναγνώριση της ελληνικής ως επίσημης γλώσσας του «Ιόνιου Κράτους» (1843-1849) ................................................................. Εθνική ταυτότητα και γλώσσα. Το παράδειγμα ενός τουρκικού εγχειριδίου γλώσσας της Α΄ Δημοτικού ................................................................. Αντώνης Χουρδάκης Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης Χάρης Αθανασιάδης Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Επαναστάσεις, γλωσσικός «ηγεμονισμός» και εκπαίδευση στην Κρήτη στο πλαίσιο μιας μεταβασιολογικής θεώρησης ................................................................. 2η Παράλληλη Συνεδρία Αναστάσιος Κοντάκος Καθηγητής Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου Διευθυντής Π.Μ.Σ. «Μ.Σ.Α.Ε.Μ.» Η γλωσσική πολιτική των Ιταλών στα Δωδεκάνησα 1912 – 1943 ................................................................ Δημήτρης Χαραλάμπους Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Α.Π.Θ 10 Εκπαιδευτικός δημοτικισμός: αμφισβητώντας τις ιστοριογραφικές μας παραδοχές Αίθουσες: Ι 10 – Ι 11 Προεδρείο Ιωάννης Δελλής Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Βενέττα Λαμπροπούλου Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Caterina Carpinato Ηenri Tonnet Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Σορβόννης Χρυσούλα Γαλάνη Υπ. Δρ. στη Διδακτική της Ιστορίας Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Η γραπτή νεοελληνική γλώσσα στην αρχή του 19ου αιώνα: Η περίπτωση του «Ερμίλου» 1817 του Μιχαήλ Περδικάρη ................................................................. Επικοινωνιακές και γλωσσικές δεξιότητες των μαθητών από τη διδασκαλία του μαθήματος ιστορίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ................................................................. Carl Wοlhuter Εκπαίδευση και γλώσσα μια ιστορικο-συγκριτική προσέγγιση ................................................................. Αγγελική Ράλλη Καθηγήτρια Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Η συμβολή των διαλέκτων στη γλωσσική έρευνα Σάββατο 09:00-11:00 ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ 1η Παράλληλη Συνεδρία Γιάννης Μπέτσας Λέκτορας Π.Τ.Ν. Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Υπεύθυνη Καθηγήτρια του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ca’ Foscari της Βενετίας Είμεθα οι μόνοι θεματοφύλακες και κλειδοκράτορες των προγονικών κειμηλίων ................................................................. Eλένη Γαλάνη Υποψήφια Διδάκτωρ του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ca’ Foscari της Βενετίας Γεώργιος Λεοντσίνης Πέλλα Καλογιαννάκη Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Tatiana Bovo Υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ca’ Foscari της Βενετίας Γεώργιος Λεοντσίνης Ομότιμος Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Φούντα Μουσταφά Προπτυχιακή φοιτήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Κρήτης Tα Βενετσιάνικα ελληνικά παρόν και μέλλον Ιστορική κατάρτιση και ορθολογική χρήση του δημόσιου λόγου Αίθουσες: Ι 10 – Ι 11 Ελληνική γλώσσα και διδασκαλία της ιστορίας ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ Δημήτρης Χατζηκακίδης Εκπαιδευτικός, Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη Διδακτική της Ιστορίας, Υπ. Δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Αιγαίου Χαρακτηρισμός του ιστορικού προσώπου στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ................................................................. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 / ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Γεώργιος Ξύδης Εκπαιδευτικός Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη Διδακτική της Ιστορίας Ιστορική κατανόηση και χρήση της συνέντευξης στο μάθημα της ιστορίας: Το παράδειγμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973 μέσω φανταστικών συνεντεύξεων μαθητών της Στ΄ Δημοτικού ................................................................. Γιώργος Γιώτης Εκπαιδευτικός Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη Διδακτική της Ιστορίας, Υπ. Δρ. Ιστορίας Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Γλωσσικοί κώδικες: Αξιολογικές κρίσεις και επιμέρους νοήματα στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης www.eriande.elemedu.upatras.gr 11 Δημήτρης Μαξούρης Εκπαιδευτικός, Δρ. Διδακτικής της Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών Συγκρότηση ιστορικού λόγου στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ................................................................. Αιμίλιος Σολωμού Λέκτορας Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας στο Πανεπιστημίου Λευκωσίας Βενέττα Λαμπροπούλου Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών Ελληνική νοηματική γλώσσα: ιστορική διαδρομή, κοινωνιολογικά και γλωσσολογικά δεδομένα ................................................................. Γιώργος Γρόλλιος Αναπληρωτής Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Α.Π.Θ. Κωνσταντίνος Κωσταβασίλης Φιλόλογος, Διδάκτωρ Ιστορίας Παναγιώτης Παπαδούρης Δάσκαλος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2η Παράλληλη Συνεδρία 1η Ομάδα 11:00-13:00 Αμφιθέατρο Αίθουσα: Ι-10 ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟΣ, ΤΥΠΟΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Γεώργιος Μπουρίτσας Φυσικός-Πληροφορικός, Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Msc Πληροφορικής, Msc Τηλεπικοινωνιών/Ηλεκτρονικής Φυσικής, ΜΔ Σπουδές στην Εκπαίδευση ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Η Ένωση Ελλήνων Φυσικών [Ε.Ε.Φ.] και η γλώσσα Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Σοφρώνης Χατζησαββίδης Γλωσσολόγος Καθηγητής Α.Π.Θ. 1941-2011: Η ιστορία της «Νεοελληνικής Γραμματικής (της δημοτικής)» του Μανώλη Τριανταφυλλίδη: Η εβδομηντάχρονη κυριαρχία μιας γραμματικής ................................................................. Χάρης Αθανασιάδης Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Παναγιώτης Παπαδούρης Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών Ηρακλής Καλλέργης Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Κωνσταντίνος Γαλάνης Εκπαιδευτικός Πολιτικός Επιστήμονας Υποψήφιος Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου Η λογοτεχνική γλώσσα ως μέσο σχολικής αγωγής: Μια ιστορική ανασκόπηση Ελληνικός Διδασκαλικός Σύλλογος: προτάσεις του για το γλωσσικό μάθημα Νίκος Παπαδάκης Η πολιτική για τη γλωσσική εκπαίδευση των μεταναστών στο πλέγμα των σχετικών δημοσίων πολιτικών: μια SWOT ANALYSIS για τις τελευταίες δύο δεκαετίες ................................................................. Σάββατο 09:00-11:00 Ιωάννης Κατσίλλης Υποψήφιος Διδάκτωρ Κοινωνικής Ιατρικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης Αν. Καθηγητής και Πρόεδρος Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Κρήτης Ελληνική γλώσσα και σχολικά εγχειρίδια κυπριακής ιστορίας π. Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου Απόστολος Καμέκης Συνδικαλιστική εκπαιδευτική γλώσσα και συνδικαλισμός (1975-1995): Μια παράλληλη πορεία ................................................................. Το γλωσσικό σύστημα και η εκπαιδευτική πολιτική της μεταπολιτικής αριστεράς: Οι απόψεις του παιδαγωγού Γιώργη Αθανασιάδη Χρήστος Θεοφιλίδης 12 στη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση κατά το έτος 1876-1877 ................................................................. Συνδικαλίστικός τύπος εκπαιδευτικών και γλωσσικό ζήτημα στο μεσοπόλεμο: Η περίπτωση του διδασκαλικού βήματος ................................................................. 2η Ομάδα 11:00-13:00 Αίθουσα: Ι-11 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Βαρελά Αγγελική Ιστορικός Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Γεωργίου Παπανδρέου και το γλωσσικό ζήτημα (1964/65) ................................................................. Βασίλης Φούκας Λέκτορας Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. (υπό διορισμό) «Είμαι ακόμη ένας δρόμος μακρινός!....»: Η διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας από μετάφραση στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων του Ελ. Βενιζέλου και οι απόψεις των εκπαιδευτικών μέσης εκπαίδευσης (1929-1935) ................................................................. Λαμπρινή Σκούρα Νίκος Παπαδάκης Λαμπρινή Σκούρα Επίκουρη Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρίνος Χουρδάκης Υποψήφιος Διδάκτορας Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Κρήτης Γλωσσικό ζήτημα και γλωσσοεκπαιδευτική μεταρρύθμιση (1917-1927) www.eriande.elemedu.upatras.gr 13 Βικτωρία Κονιδάρη Καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας Aix-Marseille, Μεταδιδακτορική φοιτήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Ελληνική γλώσσα και αποτύπωση της ευρωπαϊκής πολιτικής 3η Ομάδα 11:00-13:00 Αίθουσα: Ι-12 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗΝ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ και ΩΣ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Αθηνά-Ιουλία Σπινθουράκη Ιδεολογικές συγκρούσεις στην Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 20ού αιώνα: Η περίπτωση του γλωσσικού ζητήματος ................................................................ Αναστάσιος Κουντούρης Φιλόλογος, Δρ. Ιστορίας Τέχνης Καλλιόπη Κουντούρη Φιλόλογος Δρ. Ιστορίας Τέχνης Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου Η καθαρεύουσα στην εκπαίδευση: Η εθνική και πολιτική σημασία της στα ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα ................................................................. Αθηνά-Ιουλία Σπινθουράκη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών Δημήτριος Β. Ντούτσης Διδάκτωρ Σχολής Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών Αντώνιος Παυλίδης Ο ρόλος της εκπαίδευσης στη διατήρηση της πολιτισμικής και γλωσσικής ταυτότητας της Ομογένειας σε πολυπολιτισμικές και πολυγλωσσικές κοινωνίες ................................................................. Θεσμικές παρεμβάσεις για τη γλωσσική κατάρτιση των νηπίων στα ξενόφωνα νηπιαγωγεία της Ηπείρου κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου (1918-1940): οι πρακτικές των επιθεωρητών Σταύρος Παπαδόπουλος Διδάκτωρ Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου 4 Ομάδα 11:00-13:00 Παναγιώτης Σταμάτης Διδάσκων Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου Σχολικά εγχειρίδια κατά την περίοδο της Ιταλοκρατίας στη Ρόδο: Αναλύοντας τους στόχους, τη μορφή, τη δομή και το περιεχόμενό τους ................................................................. Ελένη Κιούση Φοιτήτρια Φιλολογίας Η νεοελληνική γλώσσα στην ομοιογένεια 14 Αντώνης Παυλίδης Δρ. Ιστορίας Εκπαίδευσης Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ Βασίλειος Οικονομίδης Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης Η επίδραση της γεωγραφικής περιοχής μόνιμης κατοικίας στο δεκτικό λεξιλόγιο παιδιών προσχολικής ηλικίας ................................................................. Νικολέττα Τσιτσανούδη-Μαλλίδη Λέκτορας Γλωσσολογίας Π.Τ.Ν. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (υπό διορισμό), Δημοσιογράφος Ελένη Μπακάλμπαση Γιάννης Δημητρίου Η λαϊκή γλώσσα στο νεότερο τηλεοπτικό δημοσιογραφικό λόγο: από τη δομική και λειτουργική συρρίκνωση των διαλέκτων στην «εκ νέου χρήση» 5η Ομάδα 11:00-13:00 Αίθουσα: ΙΙ-6 ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ) ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ η Αίθουσα: ΙΙ-13 ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Θανάσης Νάκας Βασίλειος Οικονομίδης Θανάσης Νάκας Καθηγητής, Αναπληρωτής Πρόεδρος Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Η συμβολή του Ευαγγελινού Αποστολίδη - Sophocles στη μελέτη της ελληνικής γλώσσας και της ιστορίας της Αντώνης Χουρδάκης Εμμανουήλ Φυριππής Αντώνης Χουρδάκης Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης Γλώσσα και φύλο: Αποκωδικοποιώντας τη «γυναικεία γλώσσα» κοριτσίστικων λευκωμάτων των αρχών του 20ού αιώνα και του Μεσοπολέμου ................................................................. Εμμανουήλ Φυριππής Αναπλ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Χρυσάνθη Ίκκου Εκπ/κός Π.Ε., Υπ. Διδάκτωρ Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Γλωσσικό ζήτημα, ιδεολογία και γλωσσικά εγχειρίδια του ελληνικού δημοτικού σχολείου κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα ................................................................. Παναγιώτης Σταμάτης Διδάσκων Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου Σταύρος Παπαδόπουλος Δρ. Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Αναλυτικά προγράμματα στην ιταλοκρατούμενη Ρόδο ................................................................. Κωνσταντίνος Πανίτσας Οικονομολόγος Ίδρυση φροντιστηρίου (σχολείου) στην πόλη των Πατρών κατά την περίοδο της Β’ Τουρκοκρατίας (1767) και η συμβολή των μαθηματαρίων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Παρουσίαση μαθηματαρίου εκ του αρχείου ................................................................. Ευσεβία Χασάπη-Χριστοδούλου Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Από την έκθεση ιδεών στη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας. Τα βιβλία Νεοελληνική γλώσσα (1983-2006) και Έκφραση-έκθεση (1986- Σήμερα) ................................................................. Πηνελόπη Φωτίου Σχολ. Σύμβουλος ΠΕ02 Υποδιευθύντρια ΠΕΚ Ιωαννίνων Το πρώτο βιβλίο του καθηγητή στη γλωσσική διδασκαλία: Προδιαγραφές του απόψεις μελετητών - στάση εκπαιδευτικών www.eriande.elemedu.upatras.gr 15 Σάββατο 13:00-13:30 Διάλειμμα - Καφές ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1η Ομάδα 13:30-15:30 Αίθουσα: Ι-10 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ – ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Δημήτρης Μαυροσκούφης Χρήστος Τζήκας Αθανάσιος Τσαπρούνης Διευθυντής Α/θμιας Εκπ/σης ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ από πρωτότυπο Ευφροσύνη Μυτιληναίου Δασκάλα ή μετάφραση: Η διαμάχη όπως αποτυπώνεται σε εκπαιδευτικά περιοδικά πριν από τη μεταρρύθμιση του 1922. Η παρούσα κατάσταση 2η Ομάδα 13:30-15:30 Αίθουσα: Ι-11 ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΙΣΜΟΣ- ΚΑΘΑΡΕΥΟΥΣΙΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Δημήτρης Μαυροσκούφης Καθηγητής Α.Π.Θ. Αθανάσιος Καραφύλλης Τριαντάφυλλος Δούκας Γιάννης Μπέτσας Λέκτορας Πανεπιστημίου Δ. Μακεδονίας Σταυρούλα ΛυκιαρδοπούλουΚονταρά Προϊσταμένη Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Α/θμιας Εκπ/σης Βορείου Αιγαίου «Τι πρέπει να κάνωμε για να αφομοιώσουμε τους ξενόφωνους». Το γλωσσοεκπαιδευτικό πρόγραμμα του Εκπαιδευτικού Ομίλου για τη Γλωσσική Αφομοίωση των Ξενόγλωσσων (σε Αττική και Κορινθία) ................................................................. Η εμφάνιση και διάδοση του δημοτικισμού στην τουρκοκρατούμενη Λέσβο ................................................................. Χρήστος Τζήκας Επίκουρος Καθηγητής Α.Π.Θ. Αθανάσιος Καραφύλλης Επίκουρος Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. του Δ.Π.Θ. Ο Ζήσης Ζαμάνης και η γλωσσική μεταρρύθμιση 1917-1920 ................................................................. Οι απόψεις του παιδαγωγού Θ. Καστάνου για τον εκπαιδευτικό δημοτικισμό και τη χρήση της δημοτικής γλώσσας στα σχολεία ................................................................. Νικόλαος Ζαχαράκης Δάσκαλος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Δ/ντής 1ου Δημοτικού Σχολείου Κορωπίου Εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στο γλωσσικό μάθημα 1917-1931 16 Χαρά Κοσεγιάν Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Βασιλική Τσαγκαρέλη Δασκάλα Δημήτριος Σιδέρης Σχολικός Σύμβουλος Η ίδρυση και λειτουργία του Ανώτερου Δημοτικού Παρθεναγωγείου (Α.Δ.Π.) Βόλου 1908-1911: Μια επιτυχημένη προσπάθεια στη βάση των αρχών της νέας αγωγής και της δημοτικής γλώσσας ................................................................. Τριαντάφυλλος Δούκας Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών Η «εθνική γλώσσα» και η γλώσσα της εκπαίδευσης κατά την ύστερη φάση της δικτατορίας (1971-74) Μαρίνα Τζακώστα Λέκτορας Γλωσσικής Ανάπτυξης και Αγωγής του παιδιού προσχολικής ηλικίας Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Ιστορικές μεταρρυθμίσεις του ορθογραφικού συστήματος της ελληνικής: Μια αναθεώρηση που επίκειται ................................................................. Αικατερίνη Κουτουξιάδου Φιλόλογος-Ιστορικός Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου, Επιστημονική Συνεργάτις Κ.Ε.Ν.Ι. Γλωσσικές ιδιοτυπίες σε ιδιόγραφες διαθήκες ευεργετών εκπαίδευσης (19ος-αρχές 20ού) ................................................................. Ευαγγελία Καλεράντε Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας Βασίλης Συμεωνίδης Φιλόλογος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Η διαλεκτική των εκπαιδευτικών αλλαγών: Η περίπτωση της πολιτικής βούλησης στη νομοθετική ρύθμιση του μονοτονικού συστήματος Σωτήρης Γκαρμπούνης Φιλόλογος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 3η Ομάδα 13:30-15:30 Αίθουσα: Ι-12 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Θεοχαρούλα Νιφτανίδου Μαρίνα Τζακώστα Θεοχαρούλα Νιφτανίδου ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η επιβίωση τύπων του παρελθόντος στη γλωσσική διδασκαλία και το χάσμα με τη γλωσσική πραγματικότητα. Η περίπτωση των ρημάτων δεύτερης συζυγίας στην παθητική φωνή. 4η Ομάδα 13:30-15:30 Αίθουσα: Ι-13 ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ) ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Προεδρείο Λέκτορας Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Ελένη Καρατζιά-Σταυλιώτη Ευθυμία Γώτη Η συμβολή του Ιωάννη Συκουτρή στη διαμόρφωση της επιστημονικής ορολογίας της ελληνικής φιλολογίας Ελένη Καρατζιά-Σταυλιώτη Επίκουρος Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών www.eriande.elemedu.upatras.gr 17 Αριστείδης Λουκόπουλος Μεταπτυχιακός φοιτητής Πανεπιστημίου Πατρών Ελένη Σιμάτη Εκπαιδευτικός Αξιολόγηση, ενιαία διδασκαλία και διαθεματικότητα στα αναλυτικά προγράμματα της γλώσσας σε σχέση με την αξιολόγηση του μαθητή: Ιστορική προσέγγιση ................................................................. 5 Ομάδα 13:30-15:30 η Αίθουσα: ΙΙ-6 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΚΑΙ ΩΣ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ Προεδρείο Ευθυμία Γώτη Σχολική Σύμβουλος Πανεπιστημίου Αθηνών Χάρης Μπαμπούνης Χριστίνα Διπλάρη Αναλυτικά προγράμματα γλωσσικής διδασκαλίας για την προσχολική εκπαίδευση: διαδρομή ενός αιώνα Χαράλαμπος Μπαμπούνης Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλειος Δημόπουλος Διδάκτωρ Φιλοσοφίας της παιδείας Έδρες ελληνικής γλώσσας και ελληνικές σπουδές στο Βέλγιο (15ος-19ος αι.) ................................................................. Η επιθυμητέα φύση και ουσία του ανθρώπου στο βιβλίο του γλωσσικού μαθήματος της ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου ................................................................. Παντελής Γαλίτης Δρ. Επιστημών της Αγωγής Εκπαιδευτικός Η «γλώσσα» των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών ως καθοριστικός παράγοντας διαμόρφωσης της εκπαιδευτικής πολιτικής για τη λειτουργία των τεχνικών - επαγγελματικών σχολείων στην Ελλάδα - Διαχρονική διερεύνηση ................................................................. Ιωάννα-Δάφνη Γιαννοπούλου Δασκάλα Τα σχολικά αναγνωστικά της τετάρτης δημοτικού της εκπαιδευτικής 18 μεταρρύθμισης του 1917, του μεσοπολέμου, της δεκαετίας του ’50 και της δεκαετίας του ’80: Μια ιστορικοσυγκριτική προσέγγιση Ανδρέας Δούμας Διδάκτωρ, Εκπαιδευτικός Φωτεινή Φιλίππου Διδάκτωρ, Εκπαιδευτικός Ο τομέας νέων ελληνικών του τμήματος ελληνικών και λατινικών σπουδών στο University of Johannesburg ................................................................. Χριστίνα Διπλάρη Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών Το Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης: Δράση και προοπτικές ................................................................. Ευανθία Συνώδη Λέκτορας Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Μαρίνα Τζακώστα Λέκτορας Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Η γλώσσα στο νηπιαγωγείο της Ελλάδας και της Κύπρου τον 21ο αιώνα ................................................................. Γιούλα Κωνσταντοπούλου Δρ. Πανεπιστημίου Πατρών Χαράλαμπος Μπαμπούνης Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Σπουδές ελληνικής γλώσσας και ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Γρανάδας ................................................................. Παρασκευή Δεληκάρη Δρ. Κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης Όροι συγκρότησης της «ελληνικότητας» στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Washington, Seattle (κοινωνιολογική προσέγγιση) ................................................................. Ανδρέας Κοντοδημόπουλος Δρ. Φιλοσοφίας, Προϊστάμενος 3ου Γραφείου Δ. Ε. Α΄ Αθήνας Η διδασκαλία της ελληνικής στην ομογένεια Σάββατο 15:30-16:30 Μπουφές Σάββατο 16:30-18:30 ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1η Ομάδα 16:30 – 18:30 Αίθουσα: Ι-10 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Άννα Φτερνιάτη Λεωνίδας Μπόμπας ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Άννα Φτερνιάτη Λέκτορας Π.Τ.Δ.Ε Πανεπιστημίου Πατρών Η διδακτική της γλώσσας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα: ένα σύντομο ιστορικό μεταρρυθμιστικών προσπαθειών ................................................................. Λεωνίδας Μπόμπας Συγκριτικός της Εκπαίδευσης, Δ/ντής Σπουδών «Νέα Εκπαιδευτήρια Γ. Μαλλιάρα» Η «γλωσσική εκδοχή» των μάχιμων δασκάλων του δημοτικού σχολείου ................................................................. Μαρία Γιαννακού Υποψήφια Διδάκτωρ στην Ιστορία της Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Leuven Βελγίου Γλώσσα και διδασκαλία στα σχολεία της πόλης των Ιωαννίνων το 18ο και 19ο αιώνα www.eriande.elemedu.upatras.gr 19 Αικατερίνη ΔιακουμοπούλουΖαραμπούκα Διδάσκουσα Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, Πανεπιστημίου Μακεδονίας θα μεταχειρισθούμε για να μάθουν οι μαθηταί την ελληνική γλώσσα» Το ελληνοαμερικανικό θέατρο ως μέσο διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στις Η.Π.Α. κατά τον 20ό αι. ................................................................. 2η Ομάδα 16:30 – 18:30 Αθανάσιος Αγάθος Λέκτορας Νέας Ελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Αλίκη Τσοτσορού Ε.Ε.Δ.Ι.Π. Διδασκαλείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας Πανεπιστημίου Αθηνών, Δ.Φ. Βασιλική Γιαννακού Ε.Ε.Δ.Ι.Π. Διδασκαλείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας Πανεπιστημίου Αθηνών, Μ.Δ.Ε. Βαρβάρα Δημοπούλου Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Αθηνών, Δ.Φ. Νίκος Ρουμπής Μ.Δ.Ε, Διδασκαλείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας Πανεπιστημίου Αθηνών Διδακτική της γλώσσας: το λογοτεχνικό κείμενο ως διδακτικό υλικό και η εξέλιξη της προσεγγισής του στα εγχειρίδια διδασκαλίας της νέας ελληνικής ως ξένης ................................................................. Αναστάσιος Ξανθόπουλος Δάσκαλος ΠΕ70, Med PhD. Μονοτάξιο διδασκαλείο Καστοριάς (1923-1927). «Ποια διδασκαλική μέθοδο 20 Αίθουσα: Ι -11 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Ειρήνη Ιωσηφίδου Αθανάσιος Γκαραγκούνης Αγγελική Κωνσταντακοπούλου Δασκάλα, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια ΤΕΕΑΠΗ Πατρών Γραφή και τέχνη ένα παράδειγμα για την Α΄Δημοτικού ................................................................. Παναγιώτα Βάθη Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια Ελένη Καρατζιά-Σταυλιώτη Επίκουρη Καθηγήτρια Η γλώσσα στα ελληνικά σχολεία διαχρονικά. Με προβολή στη διδασκαλία-μάθηση-αξιολόξηση στα σχολεία του σήμερα ................................................................. Ειρήνη Ιωσηφίδου Φιλόλογος Η ιστορία της ελληνικής γραφής και η συμβολή του φοινικικού αλφαβήτου στη διαμόρφωση του αρχαίου ελληνικού αλφαβήτου Αθανάσιος Γκαραγκούνης Δρ. Ανθρωπογεωγραφίας Διδάσκων στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πανεπιστήμιο Πατρών Το φάρμακο, η κάλπικη λίρα και μη-αγοραίες ανταλλαγές: Derrida, ιστορία και γλώσσα ................................................................. Δήμητρα Μόσχου Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Η κοινωνική δικαιοσύνη, γλώσσα, παιδεία και ελευθερία την εποχή της Κρητικής Πολιτείας (1898-1913) 3η Ομάδα 16:30 – 18:30 Αίθουσα: Ι-12 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ – ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Πέλλα Καλογιαννάκη Κώστας Καρράς Πέλλα Καλογιαννάκη Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε Πανεπιστημίου Κρήτης Κωνσταντίνος Καρράς Επίκουρος Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε Πανεπιστημίου Κρήτης Η «γλώσσα των τοίχων»: τα graffiti, έκφραση εκπαιδευτικών, κοινωνικών και πολιτικών στάσεων και αξιών στο χώρο του πανεπιστημίου ................................................................. Αναστάσιος Δρούγκας Επιτ. Σχολικός Σύμβουλος Αδαμαντία Μπεκιάρη Φοιτήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πατρών Θεοδώρα Σκλαβούνου Δασκάλα Σοφία-Παρασκευή Ταμπάκη Δασκάλα Η γλωσσοεκπαιδευτική μεταρρύθμιση 1917-1920. Ο εκσυγχρονισμός που κάηκε στην πυρά της έκθεσης και των πορισμάτων της επιτροπείας το 1921 ................................................................. ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Γεώργιος Αλεξανδρόπουλος Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστήμιο Πατρών Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση1964 και δημοτική γλώσσα. Μια ανασκόπηση της σχετικής επιχειρηματολογίας ................................................................. Ασημίνα Πετροπούλου Φιλόλογος, Υποψήφια Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αιγαίου Ευρυδίκη Παπάζογλου Φιλόλογος-Σύμβουλος, Υποψήφια Διδάκτωρ Ιονίου Πανεπιστημίου Η προσπάθεια ένταξης στην Ε.Ο.Κ. και η θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου ως ρυθμιστικοί παράγοντες της εκπαιδευτικής-γλωσσικής μεταρρύθμισης του 1976 ................................................................. Αγγελική Καψάσκη Διδάκτωρ, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ρεθύμνου Η θέση της ελληνικής γλώσσας στην πρόταση της παγκόσμιας www.eriande.elemedu.upatras.gr 21 τράπεζας για ωρολόγιο πρόγραμμα των Π.Ο.Σ.Μ.Ε. το 1974 υπό το πρίσμα του συγκριτολόγου της εκπαίδευσης ................................................................. πρώτες παιδαγωγικές συνεδριάσεις του πειραματισκού σχολείου του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1934-1945) ................................................................. Γεώργιος Τζάρτζας Ερευνητής, Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας Γεώργιος Καλαντζής Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης Νεοουμανισμός και εκπαίδευση στην Ελλάδα του 19ου αιώνα 4η Ομάδα 16:30 – 18:30 Αίθουσα: Ι-13 ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙσ ΔΗΜΟΤΙΚΙΣΜΟΣ- ΚΑΘΑΡΕΥΟΥΣΙΑΝΙσΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Κατερίνα Δαλακούρα, Περσεφόνη Σιμενή Κατερίνα Δαλακούρα Λέκτορας Πανεπιστημίου Κρήτης Αποτυπώσεις όψεων του ελληνικού γλωσσικού ζητήματος στην οθωμανική αυτοκρατορία (1860-1922) ................................................................. Περσεφόνη Σιμενή Δρ. Πανεπιστημίου Πατρών Η γλώσσα του δημοτικού σχολείου και η αντιπαράθεση των Γεωργίου Χατζηδάκι και Δημήτρη Γληνού με αφορμή το συνέδριο της Διδασκαλικής Ομοσπανδίας Ελλάδος το 1923 ................................................................. Άννα Αγγελοπούλου Διδάκτωρ Ιστορίας, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Δυτ. Θεσσαλονίκης Δημοτική γλώσσα και εκπαίδευση: εικόνες εκπαιδευτικού δημοτικισμού από τις 22 Νικόλαος Ουδατζής Υπ. Διδάκτωρ Εκπαιδευτικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Μακεδονίας Οι εκπαιδευτικές πολιτικές προτάσεις και η συμβολή του διανοούμενου/βουλευτή Ι. Κουτσοχέρα στην καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας και του μονοτονικού κατά την πρώτη μεταπολιτευτική περίοδο ................................................................. Γεώργιος Βλάχος Eκπαιδευτικός ΠΕ 70, Μ.Α Υπ. Δρ. Φιλολοσοφίας University of Johannesburg Το γλωσσικό ζήτημα. Ιστορική αναδρομή. Ο ρόλος και το έργο των Δ. Καταρτζή, Αδαμ. Κοραή, Νικ. Σοφιανού, Παν. Σούτσου, Γιάν. Ψυχάρη, Αλέξ. Πάλλη στο θέμα αυτό. Η επίλυση του προβλήματος 5η Ομάδα 16:30 – 18:30 Αίθουσα: ΙΙ-6 ΙΣΤΟΡΙΑ, ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Παναγιώτης Κιμουρτζής Δημήτριος Ράπτης Παναγιώτης Κιμουρτζής Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου Μαρία Ματούση Τελειόφοιτη του ΜΠΣ του Τμ.Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Η λογοτεχνία ιστορεί. Η ιστορία λογοτεχνεί; Γλώσσα και ύφος στην ιστορία και στη λογοτεχνία ................................................................. Αγγελική Σαπουνά Φιλόλογος, Μ.Ε., Δρ. Κοινωνιολ. Παιδείας Ο ρόλος της μετάφρασης στην διδασκαλία της Οδύσσειας ................................................................. Χρυσούλα Καραντζή-Ανδρειωμένου Ερευνήτρια Κέντρου Ερεύνης Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων Γλωσσικές ποικιλίες και εκπαίδευση: Όψεις της ελληνικής εμπειρίας ................................................................. Δημήτριος Ράπτης Λέκτορας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ο λαϊκός λόγος στην εκπαίδευση: μορφές, αναγκαιότητες, προοπτικές 6η Ομάδα 16:30 – 18:30 Αντώνιος Μπούρας Διδάσκων Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Ευπραξία Τριανταφύλλου Εκπαιδευτικός ΠΕ 70 Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια Π.Τ.Δ.Ε., Ε.Κ.Π.Α. Ηλιάνα Χατζή, Δασκάλα, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αθηνών Συγκριτική μελέτη των σχολικών εγχειριδίων της γλώσσας του δημοτικού σχολείου που χρησιμοποιήθηκαν από τα μέσα του 20ού αιώνα ................................................................. Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος Ο νόμος 3438/1927 «περί διδακτικών βιβλίων»: Μια απόπειρα συντηρητικού γλωσσικού συμβιβασμού ................................................................. Ράνυ Καλούρη Καθηγήτρια ΑΣΠΑΙΤΕ Δημήτριος Λαγός Αν. Καθηγητής ΑΣΠΑΙΤΕ Αίθουσα: ΙΙ-7 Αναστασία Παμουκτσόγλου τ. Πάρεδρος Π.Ι. ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ) ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Γιάννης Τσακιράκις Καθηγητής εφ. ΑΣΠΑΙΤΕ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Κώστας Αργύρης, Καθηγητής εφ. ΑΣΠΑΙΤΕ Αγγελική Βουδούρη Ράνυ Καλούρη Αγγελική Βουδούρη Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Τυποποιημένη ή δημιουργική χρήση της γλώσσας στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών της ΤΕΕ από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα; www.eriande.elemedu.upatras.gr 23 Σταύρος Καμαρούδης Επίκ. Καθηγητής Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Διδακτικής Π.Τ.Δ.Ε., Φλώρινα Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Αθανάσιος Μαλέτσκος Δάσκαλος, υποψήφιος Διδάκτωρ Π.Τ.Δ.Ε., Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Ένα σημαντικό αλλά αδικημένο βιβλίο: Η επιτομή της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας του Δημητρίου Τομπαΐδη ................................................................. Μαρία Καγιάφα Δασκάλα, Δρ. Αρχαιολογίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Προσπάθεια ερμηνείας της μεγάλης καθυστέρησης, σε σύγκριση με την Ελλάδα, εισαγωγής της δημοτικής γλώσσας στην εκπαίδευση της Κύπρου στη διάρκεια της Αγγλικής διοίκησης: Ο ρόλος της ιδεολογίας, των δυνάμεων εξουσίας και των ιδιόμορφων πρακτικών αναγκών επικοινωνίας ................................................................. Σοφία Ηλιάδου-Τάχου Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Μαίρη Κουτσελίνη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κύπρου Πρόεδρος Σχολής Επιστημών της Αγωγής Ιστορική θεώρηση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στη Γεωργία (μέσα 19ου-1937) ................................................................. Η γλώσσα της αρχαιολογίας στο ελληνικό δημοτικό σχολείο ................................................................. Η γλώσσα ως κυρίαρχο πολιτικό θέμα στα αναλυτικά προγράμματα της Κύπρου (1935-1990) Αθανάσιος Μιχάλης Λέκτορας Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αιγαίου Σάββατο 20:00 Πολιτιστική εκδήλωση ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΠΑΤΡΩΝ Η σχολική γραμματική του Μανώλη Τριανταφυλλίδη και ο ρόλος της στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας: Κριτική αποτίμηση Κυριακή 09:00-10:45 Σάββατο 18:30- 20:00 1η Παράλληλη Συνεδρία Αμφιθέατρο Αμφιθέατρο ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Σταύρος Κουμπιάς π. Πρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών 24 Παναγιώτης Περσιάνης π. Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ Ιωάννης Δελλής Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Δημήτρης Βεργίδης Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών Χρήστος Θεοφιλλίδης Καθηγητής Πανεπιστημίου Λευκωσίας Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Πανεπιστήμιο και γλώσσα: Η περίπτωση του πανεπιστημίου Κύπρου Εκπαιδευτικό υλικό για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη διασπορά (1970-2010) Μιχάλης Δαμανάκης Ελένη Γρίβα Λέκτορας Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Μαριάμ Νταβλιανίτζε Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Μιχάλης Καναβάκης Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ο παράγοντας «γλώσσα» στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας: Η θέση των εργαζομένων ελλήνων της Γερμανίας μέχρι την δεκαετία του ΄80 ................................................................. 2η Παράλληλη Συνεδρία Αίθουσα: Ι10-Ι11 35 χρόνια διδασκαλίας του γλωσσικού μαθήματος στην υποχρεωτική εκπαίδευση: συγκρίσεις – συμπεράσματα – προοπτικές ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ Θανάσης Νάκας Θανάσης Νάκας Καθηγητής, Αναπληρωτής Πρόεδρος Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Διδασκαλία συντακτικών φαινομένων στα σχολικά εγχειρίδια για τη γλώσσα ................................................................. Κώστας Δ. Ντίνας Καθηγητής, Πρόεδρος Π.Τ.Ν. Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Γεώργιος Καψάλης Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τα Προγράμματα Σπουδών και τα σχολικά εγχειρίδια γλωσσικής διδασκαλΙας από το 1976 έως σήμερα ................................................................. Όλγα Βαρτζιώτη Λέκτορας Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Αγγελική Ράλλη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών Η ελληνική γλώσσα ως αντικείμενο Διεθνών Προγραμμάτων Σπουδών: Συνεργασία Πανεπιστημίου Ιωαννίνων & University of Washington (2002-2011), τα δεδομένα και οι προοπτικές της Χρήστος Αντωνίου Καθηγητής Α.Π.Θ. Ξενόγλωσση εκπαιδευτική πολιτική και διδασκαλία ελληνικής γλώσσας και φιλολογιών στο Α.Π.Θ. (1961-1982) ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΣΑΒΒΑΤΟ 1/ ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η μορφολογία στη γλωσσική διδασκαλία ................................................................. Κωνταντίνος Δ. Μαλαφάντης Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Πρόεδρος Π.Ε.Ε. Η παρουσία των λογοτεχνικών κειμένων στα σχολικά εγχειρίδια για το γλωσσικό μάθημα www.eriande.elemedu.upatras.gr 25 Ευγενία Μαγουλά Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών Φωνολογία και γραφή στα σχολικά εγχειρίδια ................................................................. Αφροδίτη Καποθανάση Δασκάλα, Υπ. Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Η ομοηχία στο πλαίσιο της διδασκαλίας του λεξιλογίου Κυριακή 11:00-11:30 Διάλειμμα - Καφές Κυριακή 11:30-13:00 ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΟΜΑΔΕΣ 1η Ομάδα 13:00 – 15:30 Αίθουσα: Ι-10 ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ – ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ) ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Δημήτρης Φωτεινός Ευγενία Δανιηλίδου Φωτεινός Δημήτρης Λέκτορας Ιστορίας της Εκπαίδευσης Φ.Π.Ψ. Πανεπιστημίου Αθηνών Η γλώσσα ως μέσο επικοινωνίας ή ως μήνυμα ιδεολογίας; (το παράδειγμα των βιβλίων του Ευγενιδείου ιδρύματος, κατά τη δεκαετία 1950-1960 ................................................................. Ευγενία Δανιηλίδου Σχολική σύμβουλος Δ.Ε. Ιωάννα Βορβή Σχολική σύμβουλος Δ.Ε. Η γραπτή έκφραση των μαθητών στα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών 26 Προκόπης Πανδής Πολιτικός επιστήμονας Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών του γυμνασίου από τη μεταπολίτευση έως σήμερα ................................................................. Αίθουσα: Ι-11 Μιχάλης Μελαχροινούδης Δρ. Πανεπιστημίου Κρήτης ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΙΣΜΟΣΚΑΘΑΡΕΥΟΥΣΙΑΝΙΣΜΟΣ Οι αντιλήψεις του Ανδρέα Λεντάκη (1935-1997) για την ελληνική γλώσσα ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ 3η Ομάδα 11:30-13:00 «…και ύστερα μόνο το όνομα άλλαξε: από Ο.Ε.Σ.Β. σε Ο.Ε.Δ.Β....» Λόγος περί διδακτικών βιβλίων και σχολικών εγχειριδίων τη δεκαετία του ‘60 ................................................................. Χρήστος Γεωργίου Εκπαιδευτικός, Διδάκτωρ Επιστημών της αγωγής του Α.Π.Θ. Η σταδιοδρομία του Ροβινσώνα Κρούσου στο χώρο της ελληνικής γλωσσικής εκπαίδευσης: Η ύστερη παρουσία του κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου ................................................................. Ξένια Σταθάτου Σχολική Σύμβουλος Τασούλα Παμουκτσόγλου π. Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Το «γλωσσικό μάθημα» στο «νέο σχολείο»: σχολικά βοηθήματα και διδακτικές οδηγίες ................................................................. Κωνσταντίνος Κωσταβασίλης Φιλόλογος, Διδάκτωρ Ιστορίας Παρασκευή Χαμπηλομάτη Φιλόλογος, Διδάκτωρ Παιδαγωγικών Στερεότυπα των δύο φύλων μέσα από τα εγχειρίδια της γλωσσικής διδασκαλίας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη χώρα μας κατά την τελευταία εικοσαετία 2η Ομάδα 11:00-13:00 Αμαλία Υφαντή Θεόδωρος Ελευθεράκης Αμαλία Υφαντή Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Πανεπιστημίου Πατρών Συντηρητικοί ή προοδευτικοί; Διερευνώντας τις εκπαιδευτικές αντιλήψεις εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μια μελέτη περίπτωσης ................................................................. Θεόδωρος Ελευθεράκης Λέκτορας Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Το ελληνικό γλωσσικό ζήτημα και οι εκπαιδευτικές ανισότητες ................................................................. Σοφία Μπαλτά Δρ. Φιλολογίας, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Δημοτικισμός και «νέο σχολείο»: Ανιχνεύουμε τη σχέση τους βασισμένοι στα παιδαγωγικά περιοδικά των αρχών του 20ού αιώνα ................................................................. Πασχαλίνα Χατζημπέη Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. «Γλώσσα ψεύτικη και τρισάθλια»: Οι απόψεις των Δημοτικιστριών στη συζήτηση για το γλωσσικό ζήτημα Αίθουσα: Ι-12 Η ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Κωνσταντίνος Ντίνας Μαρία Βαϊνά ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Μαρία Βαϊνά Καθηγήτρια Διδακτικής ΑΣΠΑΙΤΕ Η εμφάνιση της ελληνικής γλώσσας στο «άνοιγμα της θύρας των γλωσσών»: Αναζητήσεις για τη διδακτική της ελληνικής γλώσσας τον 17ο αιώνα στην Ευρώπη ................................................................. Δέσποινα Καρακατσάνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής πολιτικής Διδάσκοντας τη γλώσσα κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Προφορική ιστορία και εκπαιδευτικές μαρτυρίες ................................................................. Ευαγγελία Καυκούλα Δασκάλα, M.Ed., Δρ. Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών Η διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση κατά την περίοδο της αλληλοδιδακτικής μεθόδου (1827-1880) www.eriande.elemedu.upatras.gr 27 Δήμητρα Μόσχου Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Εκπαιδευτικός Η διδακτική της ελληνικής γλώσσας ως αντικείμενο διαγωνισμού (1869). Η πείρα και η δοκιμή (1873) του Μαρίνου Δ. Βεργωτή ................................................................. Κωνσταντίνος Ντίνας Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Ελισάβετ Χλαπουτάκη Φιλόλογος-Φοιτήτρια ΠΜΣ Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Ευθυμία Γώτη Σχολική Σύμβουλος Π.Α. Η γλωσσική διδασκαλία στην εκπαίδευση ως μέσο αφομοίωσης των ξενόφωνων πληθυσμών μέσα από τις εκθέσεις των επιθεωρητών της εκπαίδευσης στην περιφέρεια Φλώρινας (1918-1925) ................................................................. Άννα Βακάλη Φιλόλογος Η διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος στην Α/θμια και τη Β/θμια εκπαίδευση: Μεταρρυθμιστικά επεισόδια και αλλαγές κατά τον 20ό αιώνα ................................................................. Ξένια Σταθάτου Σχολική Σύμβουλος Τασούλα Παμουκτσόγλου π. Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Το «γλωσσικό μάθημα» στο «Νέο Σχολείο»: Σχολικά βοηθήματα και διδακτικές οδηγίες 28 4η Ομάδα 11:30-13:00 Αίθουσα: Ι -13 ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Παντελής Κυπριανός Γεράσιμος Κουστουράκης Αλεξάνδρα Διαμαντοπούλου Υπ. Διδάκτωρ του ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστημίου Πατρών, Καθηγήτρια Γαλλικών Παντελής Κυπριανός Αναπληρωτής Καθηγητής του ΤΕΕΑΠΗ, Πανεπιστημίου Πατρών Το γλωσσικό ζήτημα στον Πατραϊκό τύπο (1899-1934) ................................................................. Δήμητρα Κοκκινάκη Καθηγήτρια Φιλόλογος, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Πατρών Το γλωσσικό ζήτημα στον τοπικό τύπο. Τα ευαγγελικά μέσα από την εφημερίδα των Πατρών «Νεολόγος» ................................................................. Σοφία Ηλιάδου-Τάχου Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης Γεράσιμος Κουστουράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. Πανεπιστημίου Πατρών Παιδαγωγικός λόγος και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση: Μια κοινωνιολογική προσέγγιση του διάλογου των διανοουμένων διαμέσου του Αθηναϊκού Τύπου για τους συντελεστές της γλωσσικής εκπαίδευσης ................................................................. Μάρθα Παπαδοπούλου Φιλόλογος, Δρ. Επιστημών της Αγωγής Διευθύντρια ΓΑΚ Ιωαννίνων Οι γλωσσικοί κώδικες των περιοδικών εκδόσεων της εθνικής πανηπειρωτικής ομοσπονδίας νέων στην Ήπειρο (19431945) και η κοινωνική τους διάσταση ................................................................. Γεωργία Ρογάρη Εκπαιδευτικός, Δρ. Ιστορίας Εκπαίδευσης Εκφάνσεις του γλωσσικού ζητήματος, όπως καταγράφονται στο δημοσιογραφικό όργανο του εκπαιδευτικού ομίλου ................................................................. Γιαννοπούλου - Τσιάκα Καλίτσα Φιλόλογος, Ιστορικός Ποιήτρια, Δημοσιογράφος Δημοσιογραφία και γλώσσα 5η Ομάδα 11:30-13:00 Παύλος Χαραμής Πρόεδος ΚΕΜΕΤΕ ΟΛΜΕ Συνδικαλιστικό κίνημα των εκπαιδευτικών και γλωσσικό ζήτημα: Όψεις, απόψεις, διακυβεύματα ................................................................. Περικλής Χριστίδης Δάσκαλος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών Ο λόγος των εκπαιδευτικών της εποχής του Μεσοπολέμου για το ζήτημα της σχολικής γλώσσας ................................................................. Παναγιώτης Πυρπυρής Φιλόλογος, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου ΟΛΜΕ και γλώσσα 1949 – 1967 ................................................................. Παρασκευάς Μεϊμέτης Δάσκαλος, Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών Ο λόγος της ΔΟΕ για το γλωσσικό ζήτημα (δημοτική γλώσσα – μονοτονικό) 1974 - 1982 Στρογγυλό τραπέζι 13:00-14:00 Καθηγητής, Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Αίθουσα: ΙΙ -6 Αμφιθέατρο Παρασκευή Πουγαρίδου Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟΣ, ΤΥΠΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Συντονιστής Οι περί γλώσσης αντιλήψεις του μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθου Φιλιππίδη και ο εκπαιδευτικός δημοτικισμός της εφημερίδας «Εποχή» (Τραπεζούντα 1920) Νικόλαος Σαλτερής Σχολικός Σύμβουλος Δ.Ε. Νομαρχίας Πειραιά Μεταπολίτευση και συνδικαλιστική γλώσσα των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών: συγκλίσεις και αποκλίσεις 1974-1989 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Σήφης Μπουζάκης Αλέξης Δημαράς Χρήστος Τσολάκης Caterina Carpinato Henry Tonnet Μιχάλης Δαμανάκης www.eriande.elemedu.upatras.gr 29 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 ΤΕΚΜΗΡΙΑ - ΜΕΛΕΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΣΗΦΗΣ ΜΠΟΥΖΑΚΗΣ 30 www.dardanosnet.gr ΔΙΔΟΤΟΥ 37 10680 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 36.42.003, e-mail: [email protected] www.eriande.elemedu.upatras.gr 31 ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011 6ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Όψεις και Απόψεις ΣΗΦΗΣ ΜΠΟΥΖΑΚΗΣ EΠΙΜΕΛΕΙ Α 32ΔΙΔΟΤΟΥ 37 10680 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 36.42.003, e-mail: [email protected], www.dardanosnet.gr
© Copyright 2024 Paperzz