Διμηνιαία σχολική εφημερίδα του Γυμνασίου Τουρλωτής - Αριθμός φύλλου 52 (Δεκέμβριος 2014) Θα μας βρείτε και στο Internet στη διεύθυνση : http://gym-tourl.las.sch.gr Μια διαμαρτυρία για τις ελλείψεις στην εκπαίδευση φέτος Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου Σφάκας αποφάσισε στα μέσα του Νοέμβρη να κάνει αποχή των μικρών μαθητών από τα μαθήματα, για να διαμαρτυρηθεί, γιατί ενώ το σχολείο είναι 4θέσιο, φέτος από την αρχή της χρονιάς το Υπουργείο είχε στείλει μόνο τρεις δασκάλους αντί τους τέσσερις που θα έπρεπε. Υπήρχε ο φόβος ότι το σχολείο θα υποβαθμιστεί σιγά-σιγά σε 3θέσιο. Οι διαμαρτυρόμενοι γονείς πήγαν επίσης μαζί με τα παιδιά τους στον Άγιο Νικόλαο, για να μιλήσουν με τους υπεύθυνους, που τους διαβεβαίωσαν ότι θα κάνουν ό,τι μπορούν για τη σωστή μάθηση των παιδιών. Ένα σημείο που μου άρεσε εμένα προσωπικά σ’ αυτή τη διαμαρτυρία ήταν που είχαν στήσει τραπέζια στη στάση των λεωφορείων στη Σφάκα και σταματούσαν αμάξια και έδιναν χαρτάκια στους οδηγούς, για να τους ενημερώσουν σχετικά με το παραπάνω θέμα. Πιστεύω ότι ήταν μια σωστή κίνηση για να διαμαρτυρηθούν και ήμουν μαζί τους. Ευτύχης Πετράκης, Μόχλος, Γ’ τάξη * Τελικά δασκάλα ήρθε κατά τις 10 Δεκεμβρίου μετά τους τελευταίους διορισμούς που έκανε το Υπουργείο, όταν ήρθε και στο σχολείο μας και η φιλόλογος που μας έλειπε ακόμη. Λίγο πριν είχε έρθει και η Αγγλικός και τώρα (μέσα Δεκέμβρη!!) τα σχολεία μας είναι επιτέλους πλήρη από εκπαιδευτικό προσωπικό!! Αγαπητοί αναγνώστες, Φτάσαμε αισίως στα Χριστούγεννα. Σας ευχόμαστε λοιπόν «Καλές Γιορτές» κι «Ευτυχισμένο Νέο Έτος» και …….μη ‘μασάτε’: ευτυχισμένο θα ‘ναι έτσι κι αλλιώς, στο πείσμα των μεν και των δε κινδυνολόγων! Αρκεί να ‘μαστε καλά και να κρατάμε την ψυχραιμία μας!!! Σ’ αυτό το τεύχος θα βρείτε: Συνέντευξη από το μεγάλο συγγραφέα μας Θανάση Βαλτινό (σελ.2) Γνωριμία με το «Πανεπιστήμιο των Ορέων», τις δραστηριότητές του και την τέχνη της υφαντικής από την ομάδα Πηνελόπη Ghanti (σελ.3-5) Παραδοσιακές συνταγές από γαλακτοκομικά προϊόντα (σελ. 5) Πουλιά της περιοχής μας (σελ. 5) Αφιέρωμα στον εθελοντισμό με τις συνεντεύξεις της γιατρού της περιοχής μας, Άντζελας Τσάριτς και της εθελόντριας διασώστριας, Άννας Αθανασάκη (σελ. 6-8) Το Γυμνάσιο Τουρλωτής πάει θέατρο στην Ιεράπετρα («Αυλή των θαυμάτων» του Καμπανέλη και «Μαύρο θέατρο της Πράγας») και συναντά γνωστούς ηθοποιούς (σελ. 9-10) Ταινίες σχετικές με το φαγητό και συμβουλές για υγιεινή μαγειρική (σελ. 11) Παραδοσιακές καλλιέργειες (σελ. 12) Το Γυμνάσιο Τουρλωτής τιμά τη μνήμη του κυρίου Αντώνη Γεωργαντάκη από τη Σητεία, που μας άφησε πριν λίγο καιρό, για να ενωθεί με τα δυο παλικάρια του κάπου εκεί ψηλά. Στέλνουμε την αγάπη και τη συμπαράστασή μας στην γυναίκα του, Σοφία. Σας θυμίζουμε ότι το ζευγάρι μας είχε χαρίσει την περσινή σχολική χρονιά μεγάλο μέρος της συλλογής βιβλίων του γιου τους, Κωστή, που ελπίζουμε ότι σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανοίξουμε και για το κοινό. Ευχαριστούμε την οικογένεια Βύρωνα και Καλλιόπης Συντυχάκη, καθώς και την κόρη τους, Πηνελόπη, που πρόσφεραν συνολικά το ποσό των 100€ για τον εξοπλισμό της νέας αίθουσας εκδηλώσεων του σχολείου μας στη μνήμη της μητέρας και γιαγιάς τους, Πηνελόπης Ξενούδη. Ευχαριστούμε τέλος -προκαταβολικά- το Δημήτρη Μπετίνη και τους αδερφούς Πετράκη, που θα παίξουν αφιλοκερδώς μουσική στο χριστουγεννιάτικο πάρτι, που διοργανώνει ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου μας, καθώς και τους ίδιους τους γονείς μας, που αν και μαζεύουν όλοι ελιές αυτή την εποχή, δε μας αρνήθηκαν τη συμπαράσταση τους, προκειμένου να μαζευτούν τα χρήματα, για να γίνει η αίθουσα ‘κουκλί’. Ο συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός στη Σητεία Ένα βράδυ του Νοέμβρη στο Πολύκεντρο της Σητείας ήρθε, για να μιλήσει σε μικρούς και μεγάλους αναγνώστες, ο συγγραφέας Θανάσης Βαλτινός. Η πρόσκλησή του έγινε με πρωτοβουλία του Σχολικού Συμβούλου, κυρίου Δημήτρη Βλαχοδήμου. Η εκδήλωση είχε ως εξής: ο κύριος Βλαχοδήμος μας παρουσίασε το έργο του συγγραφέα και μας διάβασε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από αυτό και στη συνέχεια το κοινό έκανε ερωτήσεις στον συγγραφέα. Ο κύριος Σύμβουλος χαρακτήρισε τον κύριο Βαλτινό ως «τον μεγαλύτερο εν ζωή πεζογράφο της σύγχρονης Ελλάδας». Το πρώτο βιβλίο του συγγραφέα δημοσιεύτηκε το 1958. Τα περισσότερα έργα του αναφέρονται στην πρόσφατη ιστορία (π.χ. εμφύλιος πόλεμος). Τα πιο γνωστά του βιβλία είναι: ‘Η κάθοδος των εννέα’, ‘Το συναξάρι του Αντρέα Κορδοπάτη" (βιβλίο Α’ και Β’, "Η κάθοδος των εννιά", "Εθισμός στη Νικοτίνη", "Τρία ελληνικά μονόπρακτα" και άλλα. Ο κύριος Βαλτινός μου φάνηκε εμένα ένας απλός άνθρωπος, που έχει λόγο απλό, καθόλου δύσκολο, για να τον διαβάσει ακόμα κι ένα παιδί -εμείς τουλάχιστον δε βρήκαμε δυσκολίες στα κείμενα που διαβάσαμε εκείνο το βράδυ και σ’ αυτά που έχει το σχολικό βιβλίο. Φυσικά δεν είναι έτσι ακριβώς: πολλές φορές μερικά από τα μυθιστορήματά του είναι δύσκολα στο νόημα και στο θέμα για ένα παιδί. Ας πούμε εγώ πιστεύω ότι είναι λίγο ‘ψυχρά’ τα αφηγήματα του π.χ. μιλάει για θανάτους και σκοτωμένους, σα να μη λυπάται γι’ αυτούς. Βέβαια στο δρόμο που γυρίζαμε η κυρία μας εξήγησε ότι αυτό το κάνει μάλλον για να δείξει την σκληρότητα και την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής, που δημιουργεί ο πόλεμος, σ’ όποιον τον ζει από κοντά. Ακόμα, αν και μιλά για τον εμφύλιο, δεν παίρνει το μέρος κάποιου, αλλά θέλει να δείξει την άσχημη πλευρά του πολέμου. Ο κύριος Βαλτινός εκείνο το βράδυ μας είπε πολλά, ανάμεσα στα οποία ότι πιστεύει ότι μόνο το 7% των φιλόλογων διαβάζει τη λογοτεχνία και έτσι δεν είναι εύκολο να την διδάξει σε παιδιά. Τον ρωτήσαμε πως αισθάνθηκε όταν έμαθε ότι ‘μπήκε’ το έργο του στα σχολικά βιβλία και μας είπε πως του άρεσε και το βρήκε κολακευτικό, αν και βέβαια δεν τον ρώτησαν –από το Υπουργείο- αν θέλει και ποια κείμενά του. Το έμαθε πολύ μετά και αν μπορούσε θα διάλεγε αλλά κείμενα. Έχει χιούμορ! Ας πούμε, έκανε διαφορές γκριμάτσες, όταν ο κύριος Βλαχοδήμος έλεγε καλά λόγια γι’ αυτόν! Άκουγε προσεκτικά όλες τις ερωτήσεις και τις απάνταγε με προθυμία. Τον ρωτήσαμε πως εμπνεύστηκε να γράψει και μας είπε ότι είχε έμπνευση από τους πόλεμους που έζησε παιδί και ακόμα γράφει και για τον τόπο του, τα έργα του διαδραματίζονται εκεί γύρω στα χωριά της Αρκαδίας και τους γειτονικούς νομούς, όπου έζησε παιδί. Ακόμα τον ρωτήσαμε ποιο είναι το αγαπημένο του βιβλίο -δικό του και γενικά- και μας είπε από τα δικά του «Όλα φυσικά!» και από τα άλλα «Όσο και αν σας φάνει παράξενο η Βίβλος, αν και δεν είμαι θρησκευόμενος, γιατί έχει όμορφες εικόνες και πλούτο ποίησης». Εμείς από το σχολείο μας τον είδαμε και μετά, πήραμε φωτογραφίες, μας υπόγραψε τα βιβλία που αγοράσαμε, και του κάναμε πιο προσωπικές ερωτήσεις. Tον ρωτήσαμε, αν έχει οικογένεια και τι κριτική ακούει για όσα γράφει από τους δικούς του ανθρώπους ή αν τον διαβάζουν τα παιδιά του. όμως η ερώτηση ‘πήγε τζάμπα’, γιατί δεν έχει κάνει οικογένεια, μόνο κάποιες φιλενάδες είχε, είπε, και βέβαια κριτική ακούει πολύ από όλους, δικούς του και ξένους. «Με τα χρόνια έμαθα να μη με επηρεάζει βαθιά η κριτική και να αναγνωρίζω την καλοπροαίρετη από την κακοπροαίρετη». Στην ερώτηση τι κάνει τον ελεύθερο του χρόνο ένας συγγραφέας μας είπε ότι του αρέσει πολύ να περπατάει και να σκέφτεται και το καλοκαίρι να κολυμπάει. Του αρέσουν ακόμα πολύ τα ταξίδια. Στο τέλος πήραμε το θάρρος να του ζητήσουμε –με παρότρυνση του Κωστή του Παπαδάκη απ’ το Αερόστατο, που είχε αναλάβει την έκθεση βιβλίων του Βαλτινού στο χώρο- να συμμετάσχει στην κριτική επιτροπή για το σχολικό μας διαγωνισμό. Εντύπωση μας έκανε που δέχτηκε αμέσως, ειδικά όταν έμαθε ότι είμαστε ένα πολύ μικρό σχολείο, αρκεί να είναι στην Ελλάδα τότε, γιατί ταξιδεύει συχνά στο εξωτερικό. Χαίρομαι προσωπικά που είχα την τιμή να δω από κοντά ένα τόσο σημαντικό άνθρωπο και που γνώρισα το έργο του. Εμείς από το Γυμνάσιο Τουρλωτής τον ευχαριστούμε πολύ! Γεωργία Κωστάκη, Μυρσίνη, Γ’ τάξη (συνέντευξη, κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) *στις φωτογραφίες πάνω ο κύριος Βαλτινός με τα παιδιά στην έκθεση βιβλίου και κάτω κατά τη διάρκεια της ομιλίας με τον κύριο Σύμβουλο. Οι Ωραίοι των Ορέων!!* Την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου, περάσαμε μια αξέχαστη μέρα στο σχολείο. Αφού κάναμε τις πρώτες δύο ώρες μάθημα, περιμέναμε να έρθει να μας επισκεφτεί, όπως μας είχε ειδοποιήσει πιο πριν, η οργάνωση ‘Πανεπιστήμιο των ου Ορέων’ και οι μαθητές της Περιβαλλοντικής Ομάδας του 1 Γυμνασίου Σητείας με τις καθηγήτριες τους, Άντζελα Χανς και Ντάρια Αντωνακάκη (η οποία κάνει και σε εμάς το μάθημα της Τεχνολογίας). Όταν λοιπόν μαζευτήκαμε όλοι στο σχολείο, ντραπήκαμε λίγο στην αρχή να πάμε και να γνωρίσουμε τα άλλα τα παιδιά. Κι έτσι αμήχανα, μόλις χτύπησε το κουδούνι, μπήκαμε όλοι στην τάξη και μας μίλησε αρχικά ο κύριος Σκουλάς από το ‘Πανεπιστήμιο των Ορέων’. Μας είπε ότι είναι μια αφιλοκερδής οργάνωση εθελοντών, που σκοπό έχει να κάνει διάφορες εκδηλώσεις στα ορεινά χωριά, ώστε να ενισχύσει το χαρακτήρα τους, να διασώσει τα ήθη και τα έθιμά τους και να κρατήσει τον κόσμο σε αυτά. Μας είπε κι άλλα πολλά, όπως ότι η ομάδα αυτή για τους λόγους που είπαμε πριν και για να σπάσει την απομόνωση των ορεινών απομακρυσμένων σχολείων, φέρνει κοντά σχολεία χωριών και πόλεων, για να ανταλλάξουνε οι ο μαθητές μεταξύ τους εμπειρίες. Γι’ αυτό το λόγο κάλεσαν το 1 γυμνάσιο Σητείας, να μας επισκεφθεί εμάς στην Τουρλωτή. ο Στη συνέχεια το λόγο πήρε το 1 Γυμνάσιο Σητείας δείχνοντας μας τη δουλειά κάθε παιδιού ξεχωριστά, για το πώς να κάνουμε οικονομία μειώνοντας την κατανάλωση ρεύματος και βοηθώντας ταυτόχρονα το περιβάλλον. Αφού τελείωσαν, αναλάβαμε εμείς και συζητήσαμε μαζί τους για τον ελεύθερο χρόνο στο χωριό και στην πόλη αντίστοιχα. Είδαμε ότι είχαμε πολλές κοινές δραστηριότητες, π.χ. διαβάσματα και φροντιστήρια, αλλά και διαφορετικές, όπως για παράδειγμα ότι εμείς στο χωριό δεν μπορούμε να πηγαίνουμε για ψώνια, ούτε σε άλλες δραστηριότητες της πόλης, από την άλλη είμαστε πιο ελεύθεροι να διαχειριστούμε το χρόνο μας και τις ασχολίες μας, έχουμε ζώα, βοηθάμε στις δουλειές των γονιών μας και έτσι ….σιγά-σιγά ……..γνωριστήκαμε. Ύστερα βγήκαμε έξω και μας κέρασαν γλυκά που είχαν φέρει, τους κεράσαμε κι εμείς απ’ τα δικά μας. Μετά χορέψαμε όλοι μαζί με την κρητική μουσική, που έπαιξαν οι δυο αυτοδίδακτοι ‘μουσικοί’ του σχολείου μας: Ο Ιβάν Ιβάνοβ, λύρα και ο Μάνος Τζωρτζάκης, λαούτο. Στη συνέχεια ήρθε η κυρία Βαρβάρα Τερζάκη-Παλλήκαρη, που μας μίλησε για την αξία και την αυθεντικότητα του πολιτισμού των ορεινών χωριών, φέρνοντάς μας ως παράδειγμα την τέχνη της υφαντικής. Τέλος πήγαμε μια βόλτα τα παιδιά απ’ τη Σητεία να τους δείξουμε το χωριό της Τουρλωτής. Δυστυχώς έμεινε πολύ λίγος χρόνος, για να τα πούμε μεταξύ μας, επειδή τα λεωφορεία μας έφευγαν, πάνω στην ώρα που είχαμε πια γίνει ‘κολλητοί’ και νιώθαμε άνετα ο ένας με τον άλλο. Όμως είμαι σίγουρη ότι ανταλλάχθηκαν πολλά τηλέφωνα και διευθύνσεις στο Facebook ου κι εξάλλου τα παιδιά του 1 Γυμνασίου μας κάλεσαν να πάμε να τα επισκεφτούμε στο σχολείο τους. Η κυρία Παλλήκαρη και ο κύριος Σκουλάς Σκηνές από το γλέντι που στήθηκε στο προαύλιο με μουσική και χορό, από τους πιο τολμηρούς Τελικά η ημέρα κύλησε υπέροχα και δημιουργικά και όλα τα παιδιά έμαθαν από κάτι ενδιαφέρον που μπορεί να τους φανεί και χρήσιμο στο μέλλον. Τέλος να ευχαριστήσουμε το Πανεπιστήμιο των Ορέων και το 1ο Γυμνάσιο Σητείας γι’ αυτή την μοναδική ημέρα. Τέλος να πούμε ότι οι εκδηλώσεις δεν αφορούσαν μόνο το σχολείο, αλλά και άλλες δραστηριότητες στο χωριό γενικότερα: ήρθαν γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, που έκαναν δωρεάν εξετάσεις, ήρθαν ειδικοί που μίλησαν για εργασίες του χωριού και κάνανε το βράδυ «Καφενείο των ανδρών» με πληροφορίες δενδροκομικής και «Καφενείο των γυναικών» για την τέχνη της υφαντικής Χρυσούλα Μπουρμπουράκη, Γ’ τάξη, Μέσα Μουλιανά (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) *ο τίτλος τιμής ένεκεν στην παρεξήγηση που δημιουργήθηκε λόγω των ομόηχων λέξεων με θύματα το ….γυναικείο πληθυσμό του σχολείου, που ακούγοντας ‘Πανεπιστήμιο των Ορέων’ περίμεναν – μάταια- τους …ωραίους …φοιτητές ενός Πανεπιστημίου. Ωστόσο με τις λέξεις παίζουν συνειδητά και οι ιδρυτές της ομάδας, αφού στο φυλλάδιό τους έχουν το σλόγκαν «Γίνε υποστηρικτής, γίνε Ορέος». Όποιος θέλει να πληροφορηθεί για τη δουλειά τους, ας επισκεφτεί τη σελίδα τους στο Ίντερνετ: www.panoreon.gr. Εκεί μαθαίνουμε ότι η οργάνωση είναι μέλος του Mountain PartnershipFood and Agriculture Organisation of the United Nations και ότι ξεκίνησε από μέλη της ακαδημαϊκής Κοινότητας του Πανεπιστημίου Κρήτης το 2008. Η τέχνη της υφαντικής ή πως το χωριό μας γέμισε χρώματα Το Πανεπιστήμιο των Ορέων, που πρόσφατα ήρθε στο σχολείο μας, έκανε δράσεις και στο χωριό της Τουρλωτής. ο Έτσι το απόγευμα της ίδιας μέρας, που μας επισκέφτηκε το 1 Γυμνάσιο Σητείας, στο Καφενείο Γυναικών, έγινε ενημέρωση στις γυναίκες του χωριού για την παραδοσιακή τέχνη της υφαντικής που κινδυνεύει να χαθεί τα τελευταία σαράντα χρόνια. Και για να μην φτάσει στο σημείο να χαθεί δημιουργήθηκε μια ομάδα που συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο των Ορέων και πήρε το όνομα «Πηνελόπη Gandhi» συνδυάζοντας το όνομα από την ξακουστή αρχαία Πηνελόπη, τη γυναίκα του Οδυσσέα, που ήξερε να υφαίνει και με το υφαντό της ξεγελούσε χρόνια ολόκληρα τους μνηστήρες περιμένοντας τον άντρα της και τον Gandhi (Γκάντι), τον γνωστό Ινδό πολιτικό και φιλόσοφο, που έλεγε ότι η υφαντική του απελευθερώνει το μυαλό. Η ομάδα είναι μη κερδοσκοπική και σκοπός της είναι η διάσωση των κρητικών υφαντών και η προώθησή τους στις αγορές, έτσι ώστε να ξαναρχίσει η ενασχόληση με αυτά. Η προσπάθεια αυτή συντονίζεται από την κυρία Βαρβάρα ΤερζάκηΠαλλήκαρη, η οποία είναι μια από τους βασικούς εμπνευστές της συγκεκριμένης ιδέας. Εκτός από την κυρία Τερζάκη μας μίλησαν και μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Σητείας, που ιδρύθηκε το 1933, γνωστός και ως ‘Προοδευτικός Σύλλογος Βιτσέντζος Κορνάρος-Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Σητείας’, που τα τελευταία χρόνια έχουν πάρει την υφαντική πολύ σοβαρά κι έχουν ιδρύσει ομάδα υφαντικής. Ακόμα και η γιατρός-ψυχολόγος, της ομάδας των γιατρών που επισκέφτηκε το χωριό, κυρία Πόπη Κονσολάκη, μας μίλησε για τη σημασία της τέχνης της υφαντικής για τα άτομα που πιθανόν έχουν ψυχολογικά και άλλα προβλήματα. Πάνω: Τα κορίτσια του σχολείου, που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση Γεωργία, Ιωάννα και Χριστίνα. Δεξιά: οι κυρίες Τερζάκη, Μυλωνάκη,Μανουσάκη, Κονσολάκη Από αυτά που συγκρατήσαμε το βράδυ αυτό σας αναφέρομε: τα τελευταία χρόνια, όλοι μας καταναλώνουμε στον τομέα της ένδυσης, κυρίως ξένα προϊόντα π.χ κινεζικά, που τα βρίσκουμε σε χαμηλές τιμές οδηγώντας τις παραδοσιακές τέχνες σε μαρασμό και βοηθώντας έτσι άθελά μας και στην εκμετάλλευση των εργατών σε άλλες χώρες, που δουλεύουν με ένα ευρώ την ώρα. Τώρα με την κρίση πρέπει να επιστρέψουμε στα παλιά χρόνια που ύφαιναν, έσπερναν κλπ. Η Κρήτη έχει τα δικά της υφαντά. Βασίζονται στα σχέδια από τα πήλινα αγγεία της μινωικής εποχής που είχε βρει ο Έβανς στην Κνωσσό και που τα είχε αντιγράψει και διασώσει σε χαρτί αυτοσχέδιο μιλιμετρέ η Φλωρεντινή Καλούτση –ζωγράφος από εύπορη οικογένεια του Ρεθύμνου- και απ’ αυτά εμπνεύστηκε κι έκανε υφαντά φορέματα για τις κομψές Αθηναίες της εποχής. Ακόμα μάθαμε ότι τα πιο ωραία χρώματα για τα υφαντά τα έχει το Λασίθι, το ωραιότερο και λαμπρότερο κίτρινο και ροζ, που οφείλονται στην πλούσια χλωρίδα της περιοχής. Ακόμα μάθαμε ότι στο Κουφονήσι, στο νησί απέναντι από το Μακρύ Γιαλό υπήρχαν κοχύλια της πορφύρας από την αρχαιότητα, τα οποία μέσα από κάποια διαδικασία έδιναν ένα έντονο κόκκινο χρώμα, το οποίο έκαναν εξαγωγή, αλλά σήμερα είναι πολύ σπάνιο. Η κυρία Τερζάκη είναι επίσης περήφανη για ένα πολύ σημαντικό κατόρθωμα της ομάδας της, που είναι ότι ύφαναν την ελληνική σημαία, που υψώθηκε στον πύργο του Φιρκά στα Χανιά κατά τους εορτασμούς για την επανένωση της Κρήτης με την Ελλάδα και τώρα βρίσκεται σαν έκθεμα στο Πολεμικό Μουσείο στα Χανιά. Στη συνέχεια η κύρια Πόπη Κονσολάκη (ψυχολόγος) μας μίλησε για το πως συνδέεται η επίλυση των ψυχολογικών προβλημάτων μας με την υφαντική, που έχει αποδειχτεί ότι βοηθά την ψυχική υγεία, την βελτίωση ασθενών με άνοια, την ενίσχυση της μνήμης, της προσοχής, της συγκέντρωσης, προσφέροντας ένα είδος εργοθεραπείας. Με την ευκαιρία πολλές κυρίες ‘ξέθαψαν’ τα υφαντά τους από τα σεντούκια και τα έφεραν να τα θαυμάσουμε. Βέβαια από την ναφθαλίνη η ατμόσφαιρα στο καφενείο του Τερζή, όπου έγινε η εκδήλωση, έγινε αποπνικτική. Όμως ο πλούτος και η ποικιλία των έργων των γιαγιάδων μας μάς αποζημίωσε: χηράμια, κουβέρτες, πετσετάκια, μικρές τσάντες, πατητές, τραπεζομάντηλα, χαλιά, σακούλες, τσουβάλια, ντρουβάδες, λινάτσες για τις ελιές, προσόψια, μαξιλάρια, κιλίμια και άλλα είδη καθημερινής χρήσης, αλλά και προικιά, έργα μεγάλου προσωπικού μόχθου με ανεκτίμητη αξία σήμερα. Γεωργία Κωστάκη, Μυρσίνη, Γ’ τάξη (συνέντευξη, κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Τιμώντας κι εμείς την παράδοση της περιοχής μας: Α)Παραδοσιακή παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων α)Γιαούρτι: Βράζουμε το γάλα σε 65-70ο C. Το αφήνουμε να κατέβει στους 30 ο C, του βάνουμε μαγιά γιαούρτι (ή μικρή ποσότητα από έτοιμο γιαούρτι), το ανακατεύουμε, το αφήνουμε σε θερμό μέρος και σε 6-7 ώρες είναι έτοιμο. β)Ξύγαλο: Το αλατίζουμε το γάλα, το ανακατεύουμε μια φορά επί τρεις μέρες. Την τέταρτη μέρα το βάζουμε να στραγγίξει καλά και έτοιμο για φαγητό. Μανόλης Συντυχάκης, Σφάκα, Α’ τάξη γ)Πώς φτιάχνεται ο τραχανάς Βήμα 1ον: Παίρνεις γάλα φρέσκο (πρόβειο ή κατσίκας) Βήμα 2ον: Αφήνουμε το γάλα που έχουμε βάλει σε δοχείο 8 μέρες, για να γίνει ζύμωση και το γάλα να γίνει ξύγαλο. Μετά το βάζουμε σε τσικάλι, το βράζομε και ρίχνομε μέσα μισή ποσότητα χόντρο και μισή ποσότητα ρύζι. Μετά κατεβάζουμε τον τραχανά, τον αφήνουμε και κρυώνει και μετά τον βάζουμε στον ήλιο, όπου ξεραίνεται και όταν ξεραθεί, τον φυλάσσουμε στο βάζο και τον καταναλώνουμε το χειμώνα. Επίσης πήρα τι θάρρος να σας πω ποιος μου είπε τη συνταγή: Μου την είπε η γιαγιά μου, η οποία ονομάζεται Μαρία Καπνάκη, που έχει ηλικία 62 ετών και είναι φανατική της παραδοσιακής κουζίνας και όχι της ανθυγιεινής. Γιώργος Καπνάκης, Έξω Μουλιανά, Α’ τάξη δ)Ρυζόγαλο Για να φτιάξουμε ρυζόγαλο, θα χρειαστούμε 6 κούπες πρόβειο γάλα και 1 κ’ ¼ κούπα ρύζι (καρολίνα), 2/3 της κούπας ζάχαρη και λίγο αλάτι. Βάζουμε το γάλα να βράσει με το αλάτι. Μόλις είναι βρασμένο, ρίχνουμε το ρύζι και ανακατεύουμε συνέχεια, για να μην κολλήσει στην κατσαρόλα. Όταν είναι σχεδόν ψημένο το ρύζι (να μην έχει πήξει πολύ), ρίχνουμε τη ζάχαρη και αφού είναι έτοιμο, το κατεβάζουμε από το μάτι της κουζίνας. Βάζουμε το ρυζόγαλο σε μπολάκια κι αν θέλουμε του βάζουμε κανέλα επάνω. Αυτή τη συνταγή μου την είπε η γιαγιά μου, που την είχε μάθει από τη μητέρα της. Γιάννης Μανουσάκης, Έξω Μουλιανά, Α’ τάξη Β)Γνωρίζοντας τα πουλιά της περιοχής μας Η πέρδικα: Είναι πολύχρωμη, το μεγαλύτερο μέρος της είναι γκρι, η κοιλιά της έχει διάφορα χρώματα, μαύρο-άσπρο. Τα χρώματα σκούρο καφέ, η μύτη κόκκινη και τα πόδια. Κελαηδεί όμορφα. Πάντοτε πάνε σε κοπάδια, γεννάνε και κάνουνε πολλά αβγά και από κει βγαίνουν περδικάκια. (συνέχεια στη σελίδα 10) Μανόλης Συντυχάκης, Σφάκα, Α’ τάξη Το να προσφέρεις στο συνάνθρωπο: το καλύτερο χριστουγεννιάτικο δώρο. Δύο γυναίκες εθελόντριες με την ευκαιρία της περίθαλψης των Συρίων της Ιεράπετρας 1)Άντζελα Τσάριτς, η γιατρίνα της καρδιάς μας Την Άντζελα ποιος δεν την ξέρει; Είναι η γιατρός που επισκέπτεται καθημερινά σχεδόν ένα-ένα όλα τα χωριά της περιοχής μας. Που ακούει υπομονετικά χωρίς βιασύνες και νεύρα, αλλά με πλατύ χαμόγελο όλα μας τα προβλήματα –υγείας και όχι μόνο. Που θυμάται το όνομά και την πάθησή του καθενός μας και ενδιαφέρεται να βρει μια λύση για μας, σα να ήταν το πιο σημαντικό πράγμα του κόσμου. Που δε φεύγει απ’ το χωριό, αν δεν ικανοποιηθεί κι ο τελευταίος ασθενής. Ο λόγος που επισκεφτήκαμε εμείς την Άντζελα Τσάριτς ήταν, για να μας μιλήσει για την πρόσφατη εμπειρία της με τους Σύριους πρόσφυγες στην Ιεράπετρα, τους οποίους επισκέφτηκε λόγω της ιδιότητάς της. Την περιμέναμε υπομονετικά να τελειώσει με τους συγχωριανούς μας για σχεδόν μιάμιση ώρα, ώσπου ήρθε η ώρα: Κυρία Τσάριτς, το όνομά σας δείχνει κατ’ αρχήν, ότι δεν είσαστε Ελληνίδα. Ποια είναι η καταγωγή σας και πώς βρεθήκατε εδώ; Είμαι από το Νόβισαντ της Σερβίας. Σέρβα. Βρέθηκα στην Κρήτη πριν 18 χρόνια, λόγω …γάμου: παντρεύτηκα ένα Κρητικό. Ο γάμος δεν κράτησε πολύ, αλλά εγώ έκανα τα χαρτιά μου τότε να δουλέψω σα γιατρός και ‘κόλλησα’ εδώ. Στην αρχή ένιωθα κάποια αμηχανία, γιατί δεν ήξερα και τη γλώσσα, αλλά πολύ γρήγορα συνήθισα και δεν νιώθω πλέον σαν ξένη. Πάτε στην πατρίδα σας συχνά; Ναι, όποτε μπορώ, ζει ακόμα εκεί ο πατέρας μου, ο οποίος έρχεται μερικές φορές και με βλέπει εδώ, και άλλοι συγγενείς μου. Τι ειδικότητα έχετε; Είμαι γιατρός Γενικής Ιατρικής και ανήκω στη δύναμη του Νοσοκομείου Σητείας. Πώς είναι η κατάσταση τώρα στο Νοσοκομείο Σητείας; Γιατί παλιότερα λέγατε ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά. Είναι καλύτερη η κατάσταση τώρα, έχουμε γιατρούς και προσωπικό και είμαι αισιόδοξη. Είδαμε και το όνομά σας να εμπλέκεται στις δραστηριότητες του Πανεπιστημίου των Ορέων. Ναι, είχα λόγω συμβουλευτικό κυρίως. Εγώ πρότεινα στην οργάνωση τις ειδικότητες γιατρών που έπρεπε να καλέσουν στα χωριά μας με βάση τις ανάγκες των κατοίκων. Όσον αφορά το περιστατικό με τους πρόσφυγες τώρα, τι έχετε να μας πείτε; Είχε δοθεί σήμα πολύ νωρίς στα Νοσοκομεία του νομού, ότι έχει εντοπιστεί πλοίο ακυβέρνητο ανοιχτά της Ιεράπετρας και ο υπερ-διευθυντής όλων των νοσοκομείων του νομού, κύριος Μακρονικολάκης είχε ενημερώσει τις ιατρικές υπηρεσίες στα κατά τόπους νοσοκομεία, για να οργανωθεί ένα σχέδιο. Εγώ πήγα μαζί με άλλους τρεις γιατρούς από Σητεία και άλλες ομάδες από άλλες πόλεις, σύνολο 12 ιατροί, τη συγκεκριμένη μέρα. Βασικός στόχος ήταν να μάθουμε, αν είχαν πυρετό οι επιβάτες λόγω και του γνωστού προβλήματος φέτος με τον ιό Έμπολα. Φορέσαμε μάσκες και γάντια, τους παίρναμε τον πυρετό με ειδικά θερμόμετρα με λέιζερ που έχουν την ικανότητα να δίνουν ενδείξεις πυρετού από μακριά. Για να τους εξετάσουμε ανεβήκαμε στο πλοίο επάνω με τη βοήθεια του Λιμενικού και μαζί με αραβόφωνους μεταφραστές. Τα ευρήματά μας έδειξαν κάποια κρούσματα γαστρεντερίτιδας λόγω και των κακών συνθηκών υγιεινής πάνω στο πλοίο, κάποιες γυναίκες εγκύους με προβλήματα και παιδιά με ωτίτιδες, εγκαύματα. Υπήρξε μια πολύ καλή οργάνωση και πειθαρχία και από τους πρόσφυγες και από το βοηθητικό προσωπικό κι έτσι καταφέραμε να εξετάσουμε 590 άτομα σε δυο ώρες! Κανένας δε βρέθηκε με πυρετό. Στο τέλος τους πλύναμε όλους με αντισηπτικό και φεύγοντας πήραμε μαζί τις περιπτώσεις που φαινόταν επείγουσες, όπως π.χ. το γνωστό περιστατικό με τη γυναίκα έγκυο που μεταφέρθηκε στο ΠΑΓΝΗ κι ένα παιδάκι με έγκαυμα. Φοβήθηκες καθόλου, όταν ανέβηκες στο πλοίο; Δε φοβήθηκα τους πρόσφυγες, ούτε τον Έμπολα, αλλά τους ένοπλους, που λέγανε ότι ήταν πάνω, όμως αυτούς τους μάζεψαν πρώτους οι κομάντος. Κάτι άλλο που θέλεις να μας πεις; Να, ότι οι πρόσφυγες οι συγκεκριμένοι ήταν πολύ καλοί άνθρωποι ευγενικοί, οικογενειάρχες, μορφωμένοι και καλοντυμένοι, παρά την ταλαιπωρία τους. Πολλοί απ’ αυτούς μου είπαν –μιλάγανε καλά αγγλικά- ότι είχαν πουλήσει και το σπίτι τους, για να βγάλουν τα εισιτήρια. Σχεδιάζανε να πάνε Ιταλία και μετά στις σκανδιναβικές χώρες. Πολλά παιδιά ήταν ασυνόδευτα, με σκοπό να ενωθούν με τις οικογένειες τους στην Ευρώπη. Ελπίζω να έχουν ένα καλό μέλλον. Είναι άσχημο να χωρίζουν οι οικογένειες, γι’ αυτό και στην περίπτωση της εγκύου που χρειαζόταν περίθαλψη, έβαλα μαζί της στο ασθενοφόρο και τον άντρα της και τα δυο παιδιά της, για να μην έχουν άγχος ότι θα χωριστούν και θα χαθούν. Είχατε κάποια άλλη τέτοια εμπειρία; Βέβαια, είχα βοηθήσει και πρόσφυγες από τη Βοσνία, την Κροατία. Εξάλλου είμαι χρόνια εθελόντρια εκπαιδεύτρια στο παράρτημα Αγίου Νικολάου. Δεν είχατε πρόβλημα με τους πρόσφυγες από τη Βοσνία, που τότε η χώρα σας ήταν σε πόλεμο με αυτούς; Όχι, βέβαια, ο άνθρωπος που έχει ανάγκη, δεν νοιάζεται για τέτοια. Υπήρχαν πολλοί ντόπιοι που διαμαρτυρήθηκαν για την περίθαλψη των προσφύγων. Οι περισσότεροι βοήθησαν και είδαν το θέμα με ανθρωπιά. Κουτοί, τώρα, υπάρχουν παντού. Δε φαίνεται να σας μένει και πολύς ελεύθερος χρόνος. Όταν έχετε πώς τον περνάτε; Δεν έχω παράπονο, έχω πολύ ελεύθερο χρόνο(;!) και τον περνώ με τους φίλους μου, με τα βαφτιστήρια μου, με παρέες. Είμαι πολύ κοινωνική. Μόνο που δεν βρίσκω καιρό να γυμναστώ τακτικά, όπως θα ‘θελα. Κυρία Άντζελα, σας ευχαριστούμε πολύ και σας αφήνουμε να συνεχίσετε τη δουλειά σας. Ευχαριστώ κι εγώ και πάντα στη διάθεσή σας. Άντζελα Μαζωνάκη, Σφάκα, Γ’ τάξη (κείμενο και συνέντευξη) 2)Άννα Αθανασάκη: εργαζόμενη μητέρα και εθελόντρια διασώστρια Για να μάθουμε περισσότερα για τους πρόσφυγες από τη Συρία, επισκεφτήκαμε μία εθελόντρια διασώστρια με καταγωγή από τη Σφάκα, που μένει στην Ιεράπετρα. Η Άννα Αθανασάκη-Βογιατζάκη είναι εθελόντρια νοσηλεύτρια στον Ερυθρό Σταυρό από το 2009. Στην επαγγελματική της ζωή έχει ένα χρυσοχοείο. Αποφάσισε να ασχοληθεί με τον Ερυθρό Σταυρό, για να έχει κάτι να κάνει τα απογεύματά της, αφού τα παιδιά της πια μεγάλωσαν και δεν είχε με τι ν’ ασχοληθεί. Έτσι «αποφασίσαμε με τις φίλες μου να χαρίσουμε τον ελεύθερο χρόνο μας στον συνάνθρωπο, αντί να τον ξοδεύουμε άσκοπα πίνοντας καφέ». Πριν τους πρόσφυγες είχε ασχοληθεί και σε άλλες δράσεις με τον Ερυθρό Σταυρό: στο νοσοκομείο, στο γηροκομείο («Είναι ωραίο να προσφέρεις σε άρρωστους και ηλικιωμένους», λέει). στο κοινωνικό παντοπωλείο. Επίσης σε πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων στην πλατεία της Ιεράπετρας για διαβήτη, αρτηριακή πίεση. Ακόμα φέρανε και κινητό μαστογράφο για δωρεάν μαστογραφίες στα χωριά της Ιεράπετρας και σώσανε με αυτό τον τρόπο τη ζωή πολλών απ’ αυτές. Η πρώτη της εμπειρία με πρόσφυγες την είχε σοκάρει, γιατί «δεν το περιμένεις να δεις ανθρώπους σε τέτοια κατάσταση να φτάνουν σε ένα ξένο μέρος χωρίς να μπορούν να συνεννοηθούν, μόνοι τους χωρίς φίλους, φοβισμένοι». Της έφερναν στο μυαλό τους Έλληνες παλιότερα που πήγαιναν κι εκείνοι μετανάστες σε άλλες χώρες Αμερική, Αυστραλία, ή όπως από τη Μ. Ασία ή τους προπαππούδες μας από τα χωριά μας που φυγάδευαν τα παιδιά τους, μόνα, με βάρκες και καΐκια στα Δωδεκάνησα για μια καλύτερη ζωή. Επίσης τελευταία ακούστηκε πολύ στην Ιεράπετρα και η περίπτωση των προσφύγων από την Κρήτη που πήγαν στη Συρία και ίδρυσαν τα γνωστά κρητικόφωνα χωριά, όπως το χωριό Χαμιντιέ. Έτσι και οι Σύριοι σήμερα είναι σε εμπόλεμη ζώνη και ζητάνε τη βοήθειά μας. Πώς έγινε το συγκεκριμένο γεγονός τώρα: στείλανε μήνυμα στο κινητό από νωρίς, μόλις εντοπίστηκε το καράβι ακυβέρνητο και με κακό καιρό –είχε 9 μποφόρ τότε στα ανοικτά- από τον Ερυθρό Σταυρό να είναι σε ετοιμότητα. Καθώς τους μεταφέρανε με το ταχύπλοο του Λιμενικού στο Γυμναστήριο, οι εθελοντές ανάλαβαν να διαμορφώσουν το χώρο για να τους υποδεχθούν. Ο Δήμος και οι Σαμαρείτες πρόσφεραν υλικό εξοπλισμό: στρώματα, σλίπινγκ μπαγκ, κουβέρτες, σεντόνια. Είναι οργανωμένοι πάντα, γιατί έχουν τακτικά τέτοια περιστατικά στην Ιεράπετρα. Δεν είχαν κανένα φόβο ή ενδοιασμό για την βοήθεια στους πρόσφυγες παρά τα όσα λεγόταν γιατί ο πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού Ιεράπετρας, ο κύριος Αντρέας Μαμαντόπουλος, είναι κι αυτός γιατρός και τους διαβεβαίωσε ότι δεν υπήρχε πρόβλημα, γιατί είχαν μείνει πολλές μέρες στο πέλαγος κι αν υπήρχε ιός θα είχε παρουσιαστεί. Εξάλλου τους είχαν εξετάσει πρώτα οι γιατροί, που εμβολίασαν και όλα τα παιδιά. Οι πρόσφυγες ήταν οι πιο πολλοί Σύριοι, ήταν άνθρωποι ευγενικοί, ήρεμοι, νοικοκυρεμένοι, ξέρανε αγγλικά, είχανε λάπτοπ και κινητά τελευταίας τεχνολογίας -«άνθρωποι σαν κι εμάς»-!. Οι περισσότεροι άνθρωποι στην Ιεράπετρα ανταποκρίθηκαν θετικά με αγάπη και ανθρωπιά: φέρανε πολλά πράγματα από την πρώτη στιγμή και τα άφηναν έξω –δεν άφηναν να μπεις μέσα, αν δεν είχες δουλειά-. Ειδικά έφεραν πράγματα για τα παιδιά τα ασυνόδευτα, που είχε στο μεταξύ μαθευτεί ότι υπήρχαν ανάμεσά τους. Πολλοί μάλιστα έφερναν και τα παιδιά τους, για να τους δείξουν την άλλη πλευρά της ζωής. Μόνο κάποια μικρή μειοψηφία φώναζε για το φόβο του Έμπολα ή μήπως ξεμείνουν στην περιοχή και ‘μας πάρουν τις δουλειές’ ή ‘εμείς δε έχουμε να φάμε, αυτούς θα ταΐζουμε;’ κ.λ.π. Στο τέλος η κυρία Άννα μας τόνισε αντί επιλόγου: «Στον εθελοντισμό η βασική αρχή είναι να προσφέρεις χωρίς να μάθεις να ζητάς. Για να γίνεις εθελοντής πρέπει πρώτα απ’ όλα να αισθάνεσαι καλά με τον εαυτό σου, με τη ζωή σου, με την οικογένειά σου, να είσαι γεμάτος, για να μπορείς να δώσεις στο συνάνθρωπό σου. Ακόμα πρέπει να μάθουμε να συμβιώνουμε με τη συμφορά, όλοι νιώθουμε αδύναμοι μπροστά της, είναι όμως μια άλλη πλευρά της ζωής. Όταν βλέπουμε τη συμφορά των άλλων ανθρώπων βλέπουμε τη ζωή μας από άλλη οπτική: είμαστε ευγνώμονες που έχουμε την υγεία μας, την πατρίδα μας, το σπίτι μας». Ευχαριστούμε την κυρία Αθανασάκη. Με το παράδειγμά της μας έδωσε ένα καλό μάθημα! Αφροδίτη Δημητρίου, Τουρλωτή, Γ’ τάξη Ένας πρόγονός μου, μουσουλμάνος πρόσφυγας απ’ τη Μ. Ασία Ο προ-προπάππους μου, ‘Καπτάν Αλή’, ήταν Τούρκος μουσουλμάνος και γεννήθηκε στη Μικρά Ασία το 1899. Εκεί έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Το 1911 έφυγε από τη Μ. Ασία και πήγε στη Μυτιλήνη για καλύτερες συνθήκες ζωής. Όταν ήταν 18 χρονών αποφάσισε να βαπτιστεί χριστιανός, και άλλαξε το όνομά του και το έκανε Δημήτρης Χριστοδούλου. Μετά από δύο χρόνια, όταν ήταν ακόμα 20 χρονών, γνώρισε μια γυναίκα, που την έλεγαν Μερσύνη και ήταν ντόπια Ελληνίδα. Αυτή ήταν η προπρογιαγιά μου, που γεννήθηκε το 1879 και γνώρισε τον παππού μου, όταν ήταν 34 χρονών -είχαν 14 χρόνια διαφορά! Παντρεύτηκαν το 1915. Κάθε χρόνο έκαναν και από ένα παιδί και μέχρι το 1926 είχαν αποκτήσει και τα 14 παιδιά τους! Ήταν πολύ αγαπημένη και πολύ δεμένη οικογένεια κι έμειναν μαζί μέχρι το θάνατο τους μέσα στον ίδιο χρόνο, το 1983. Η γιαγιά μου πέθανε 104 χρονών κι ο παππούς μου 90, αλλά θα μείνουν αξέχαστοι στις μνήμες μας. Ιωάννα Χριστοδούλου,Τουρλωτή, Γ’ τάξη Το Γυμνάσιο Τουρλωτής βλέπει θέατρο Στο 4ο φεστιβάλ ερασιτεχνικού θεάτρου Ιεράπετρας (Όπου το σχολείο μας παραβρέθηκε σε τρεις αξιόλογες παραστάσεις μέσα στη βδομάδα, μια βδομάδα συμπυκνωμένου θεάματος. Η οργάνωση ήταν φέτος καλύτερη απ’ όλες τις άλλες φορές και η ανταπόκριση του κόσμου συγκλονιστική. Η θεατρική κίνηση των τελευταίων χρόνων στην Ιεράπετρα έχει δημιουργήσει σιγά-σιγά ένα εκπαιδευμένο θεατρικά κοινό. Μπράβο σε όλους!) «Η Αυλή Των Θαυμάτων» του Ιάκωβου Καμπανέλη Αυτή η παράσταση ανταγωνιζόταν με άλλες εκείνη την εβδομάδα στην Ιεράπετρα, τις οποίες τις έκριναν κάποιοι κριτές. Η «Αυλή των θαυμάτων» ήταν μια πολύ καλή θεατρική παράσταση που μου άρεσε, ήταν ένα δραματικό έργο, που αφορούσε τη ζωή και τα όνειρα των ανθρώπων που μένουν σε μια φτωχική γειτονιά. Εγώ θα προτιμούσα όμως το τέλος να ήταν πιο ευχάριστο. Ήταν η πρώτη ‘τραγωδία’ που είδα και μου άρεσε αρκετά. Όπως μας είπε και η καθηγήτριά μας χρειάζεται και το κλάμα στην ζωή και το γέλιο. Όταν κλάψεις, μετά νιώθεις ανακούφιση ότι πέρασε αυτό το πρόβλημα που είχες και συνεχίζεις την ζωή σου, έτσι είναι και με τις τραγωδίες οι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους περνάνε κάτι κακό, αλλά μετά καταφέρνουν και το ξεπερνάνε, όπως πρέπει να κάνουμε και εμείς. Εκείνο το βράδυ είδαμε και δυο διάσημους ηθοποιούς οι οποίοι ήταν οι κριτές στις παραστάσεις που είχε εκείνη την εβδομάδα. Εάν μπορούσα θα πήγαινα να δω και τις άλλες παραστάσεις, αλλά δυστυχώς δεν γινόταν, γιατί τέλειωναν αργά και την επόμενη μέρα είχαμε σχολείο, αλλά είμαι ευχαριστημένη, που κατάφερα έστω να δω μία παράσταση. Κλαρίσα Βασιλειάδη, Μόχλος, Γ’ τάξη (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Στο φεστιβάλ της Ιεράπετρας εκείνο που μου έκανε πιο μεγάλη εντύπωση ήταν το εξής: ότι είδα έναν πολύ αγαπημένο μου ηθοποιό, το ΝΙΚΟ ΒΕΡΛΕΚΗ, από την λατρεμένη μου σειρά ΜΠΡΟΥΣΚΟ. Όταν τον είδα δεν το πίστευα στα μάτια μου, έκανα σαν την τρελή. Είπα στην καθηγήτριά μου να πάρουμε μια φωτογραφία μαζί του. Έτσι τον βρήκαμε παράμερα μαζί με τον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟ, για τον οποίο η κυρία μας είπε ότι είναι από τους πιο γνωστούς παλιούς Έλληνες ηθοποιούς. Τελικά όταν τους βρήκαμε, δέχτηκαν και βγάλαμε μια φωτογραφία μαζί τους και τους δώσαμε και από ένα τεύχος της εφημερίδας μας. Σχετικά με την παράσταση μου άρεσε, αλλά βαριόμουν λίγο σε μερικά σημεία. Κατά τη γνώμη μου έκαναν κάποια λάθη, όπως π.χ. να γυρνάνε την πλάτη τους στο κοινό κι έτσι να μην τους βλέπουμε ή να τους ακούμε καλά. Κανα-δυο φορές ξεχάσανε και τα λόγια τους. Αυτά για εμένα είναι σημαντικά λάθη, τα οποία μπορούσα να τα κάνω κι εγώ βέβαια. Πάντως η παράσταση ήταν ωραία και είχε κι ωραία σκηνικά. Κι όπως μας είπε και η κυρία που πήγε στην βραδιά απονομής πήρε τελικά το 2ο βραβείο, ενώ δύο πρωταγωνιστές της πήραν το βραβείο για τον πρώτο αντρικό και γυναικείο ρόλο αντίστοιχα. Άννα Κυριακάκη, Μόχλος, Γ’ τάξη (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) ο κύριος Αγγελόπουλος στην Ιεράπετρα Ο Άγγελος Αντωνόπουλος στα νιάτα του Ο Νίκος Βερλέκης στην αρχή της καριέρας του Με το Νίκο Βερλέκη στην Ιεράπετρα Ο Νίκος Βερλέκης γεννήθηκε στην Άρτα και μένει στην Καισαριανή από το 1995. Είναι παντρεμένος από το ’86 και έχει και δύο κόρες, που σπουδάζουν. Έχει σπουδάσει στην Ανώτερη Δραματική Σχολή. Εργάζεται ως ηθοποιός. Έχει λάβει μέρος σε πολλές θεατρικές παραστάσεις, ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Λόγω της εμφάνισής του μάλλον έχει παίξει πολλές φορές το ρόλο του κρητικού στις σειρές «Της αγάπης μαχαιριά», «Μπρούσκο», «Ο Πατούχας», στην ταινία «Το ξέσπασμα του φεγγαριού», καθώς και στη σειρά του BBC «Ποιος πληρώνει το βαρκάρη». Έχει σχέση όμως με την Κρήτη, αφού, όπως μάθαμε, η γυναίκα του κατάγεται από την Ιεράπετρα και γι’ αυτό πολλές φορές τον συναντούμε εκεί ειδικά σε θεατρικές παραστάσεις. Είναι παραγωγός και σκηνοθέτης δεκάδων ντοκιμαντέρ. Ακόμα είναι μέλος του πειθαρχικού συμβουλίου τον ηθοποιών και είναι τα τελευταία χρόνια δημοτικός σύμβουλος και αντιδήμαρχος στο Δήμο Καισαριανής. Άννα Κυριακάκη, Μόχλος, Γ’ τάξη (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Ο Άγγελος Αντωνόπουλος γεννήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1932 στον Πειραιά. Σπούδασε στην Δραματική Σχολή Θεάτρου Τέχνης και είχε δάσκαλο τον Κάρολο Κουν. Στην ίδια σχολή υπήρξε δάσκαλος κι ο ίδιος. Είναι ένας πολύ γνωστός ηθοποιός, ο οποίος έχει παίξει και έχει πολύ μεγάλη εμπειρία σε όλα τα είδη του θεάματος: κινηματογράφο, θέατρο και τηλεόραση. Έχει παίξει σε πολλά θεατρικά έργα όπως το "Ιούλιος Καίσαρ", "Έρωτες των τεσσάρων Συνταγματαρχών", "Ο Γλάρος" κ.ά. Ήταν πρωταγωνιστής σε δυο πολύ γνωστές σειρές στην τηλεόραση, στον «Άγνωστο Πόλεμο» και στους «Πανθέους». Έχει γράψει ένα μυθιστόρημα, το οποίο ονομάζεται «Οι επιβάτες του φεγγαριού» και την ποιητική συλλογή «Αφύλακτη Διάβαση». Σε εμάς τους νεώτερους δεν μας λέει κάτι το όνομα του, αλλά οι παλιοί τον γνωρίζουν σίγουρα, διότι στην εποχή του ήταν πολύ γνωστός. Ο γνωστός αυτός ηθοποιός σήμερα δεν έχει οικογένεια, παντρεύτηκε μια φορά, αλλά χώρισε και από τότε δεν ξανά-έφτιαξε την ζωή του. Παρ’ όλα αυτά όμως έχει χτίσει μια τεράστια καριέρα και έχει πολλούς ανθρώπους που τον θαυμάζουν και τον συμπαθούν πολύ και ιδιαίτερα τους μαθητές του. Κλαρίσα Βασιλειάδη, Μόχλος, Γ’ τάξη (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Αυτό το ξεχωριστό και υπέροχο θέαμα μου άρεσε πάρα πολύ και ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία που είδα κάτι τέτοιο. Όπως μάς είπε η καθηγήτρια μας, πριν ν’ αρχίσει η παράσταση, αυτό το μοναδικό θέαμα δημιουργήθηκε ένα βράδυ, που είχαν μια θεατρική παράσταση στην Πράγα και κόπηκε το ρεύμα. Στη σκηνή εκείνη τη στιγμή παρουσιαζόταν η μεταφορά ενός τραυματία σε ένα φορείο από δύο ανθρώπους. Τα ρούχα του τραυματία και το φορείο αντανακλούσαν στο σκοτάδι, επειδή πάνω τους έπεφταν τα λαμπάκια φθορισμού έκτακτης ανάγκης του θεάτρου. Έτσι μέσα στο απόλυτο σκοτάδι το φορείο κι ο ασθενής φαινόταν να πετάνε. Κι έτσι τους ήρθε αυτή η φανταστική ιδέα που σήμερα εκπλήσσει όλον τον κόσμο: να φτιάξουνε ένα είδος θεάτρου που να βασίζεται στις φωτοσκιάσεις που δημιουργούν οφθαλμαπάτη. Όταν άρχισε η παράσταση εμφανίστηκαν δυο άντρες και μας έδειξαν με κάποιες κινήσεις –παντομίμα- ότι πρέπει να κλείσουμε τα κινητά μας και το κυριότερο να μην τους βιντεοσκοπούμε, επειδή δεν θέλουν να παίρνουν άλλοι τις ιδέες τους. Η σκηνή ήταν ολόμαυρη και το μόνο που φαινόταν ήταν τα έντονα χρώματα που φωσφόριζαν όταν έπεφτε το φως πάνω τους. Μετά από κάθε σκηνή που μας έδειχναν τα ταλαντούχα αυτά άτομα –χορευτές και ακροβάτες- έβγαιναν ξανά οι δυο άντρες που έκαναν κάποια κωμικά σκετς παντομίμας και μας έκαναν συνέχεια να γελάμε, ώσπου να αλλάξουν οι χορευτές. Εγώ προσωπικά δεν έχω καταλάβει ακόμα πως τα κατάφερναν και έκαναν αυτές τις αλλόκοτες κινήσεις, χωρίς να φαίνεται κάτι που να εξηγεί τον τρόπο, που πετάνε στη σκηνή για παράδειγμα. Εμείς τα παιδιά, που πήγαμε στην Ιεράπετρα να δούμε αυτό το θέαμα, προβληματιστήκαμε πολύ πάνω σ’ αυτό. Ο Γιάννης έλεγε ότι τους κρατάει κάποιος, η Άννα ότι υπάρχει ένα κάθισμα που τους σηκώνει, πάντως δε φαινόταν τίποτα που να στηρίζει αυτές τις απόψεις. Η παράσταση του μαύρου θεάτρου ήταν υπέροχη και άξιζε τα χρήματα που δώσαμε και που ήμασταν την επόμενη μέρα λίγο κουρασμένοι. Ήταν μια καταπληκτική εμπειρία. Κλαρίσα Βασιλειάδη, Μόχλος, Γ’ τάξη (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Β)Γνωρίζοντας τα πουλιά της περιοχής μας (συνέχεια από σελ.5) Ο αετός: Αυτό το πουλί έχει καφέ χρώμα και ο λαιμός του είναι άσπρος και έχουν χαθεί αυτά τα ζώα, πια πολύ σπάνια να έχει ένα-δύο, γιατί κάποιοι άνθρωποι τα σκοτώνουν, γιατί τους ξεντεριάζουν τα ζώα, βγάνουν τα μάτια των ζώων, γι’ αυτό τα σκοτώνουν, για να ζουν τα ζώα τους. Και έχει φτερά, πόδια και έχει μεγάλα νύχια και άμα πιάσει τίποτα ζώο και άμα το σηκώσει και τα αφήσει να πέσει κάτω αυτό θα σκοτωθεί κι ο αετός θα κατεβεί κάτω να το φάει και άμα δούνε και οι άλλοι αετοί να τρώει, θα κατεβούν κι αυτοί και θα το φάνε όλοι μαζί και άμα πιάσουν και άλλο, θα το φάνε και αυτό, αλλά μετά θα πέσουν άλλα πουλιά που το χρώμα τους είναι μαύρο και θα τους βγάλουν τα μάτια των αλλονών, Μανόλης Συντυχάκης, Σφάκα, Α’ τάξη Ταινίες στο σχολείο για τη μαγειρική και την υγιεινή διατροφή Στο πρώτο τρίμηνο είδαμε άλλες δυο ταινίες στο σχολείο μας. Πρώτα –πρώτα είδαμε τον «Ρατατούη», μια ταινία animation με θέμα τη μαγειρική, αλλά και τις επιλογές που κάνουμε στην προσωπική κι επαγγελματική μας ζωή, ταινία που την πρότεινε ο Σχολικός Σύμβουλος και μας την παρουσίασε στην Τουρλωτή ο κύριος Βασίλης Ρέτσιος του ΚΕΣΥΠ. Ο Ρατατούης ήταν ένας ποντικός που του άρεσε η μαγειρική και δούλευε σ’ ένα εστιατόριο μ’ ένα νεαρό μάγειρα, που ήταν ερωτευμένος με μια μαγείρισσα. Η ταινία ήταν συναρπαστική, αλλά και πολύ αστεία. Εμένα μου άρεσε πολύ. Και σας τη συστήνω τώρα τα Χριστούγεννα: είναι ότι πρέπει για να δείτε μαζί με τα παιδιά σας. Στη μέρα κατά της παχυσαρκίας είδαμε ακόμα την ταινία-ντοκυμαντέρ «Supersize me» (δηλαδή «Παραφούσκωσέ με»). Το θέμα της ήταν για τα παιδιά που τρώνε σε McDonalds και άλλα φαστ-φουντ. Ο ήρωας της ταινίας ήθελε ν’ αποδείξει πόσο κακό κάνουμε στον εαυτό μας, όταν τρώμε τέτοιο φαγητό, γι’ αυτό έκανε πειραματόζωο τον εαυτό του κι έτρωγε εκεί πρωί, μεσημέρι, βράδυ για ένα μήνα. Όλον αυτόν τον καιρό δεν έφαγε καθόλου σπιτικό και υγιεινό φαγητό ούτε έκανε καμιά σημαντική σωματική δραστηριότητα, όπως συνήθως οι άνθρωποι της μεγαλούπολης. Ακόμα όλο αυτό το διάστημα η κάμερα τον βιντεοσκοπούσε και παρακολουθούσε τις αντιδράσεις του, αλλά και γιατροί τον εξέταζαν τακτικά. Στην αρχή το φαγητό τον χαλούσε και ξερνούσε, αλλά μετά το συνήθιζε κι ήθελε όλο και άλλο. Στο τέλος του πειράματος πάχυνε πάρα πολύ και η υγεία του κινδύνευσε από τη χοληστερίνη και την πίεση που είχε ανεβάσει. Έτσι απόδειξε στην πράξη ότι η ανθυγιεινή διατροφή βλάπτει σοβαρά την υγεία. Γιάννης Μανουσάκης, Έξω Μουλιανά, Α΄ τάξη Πώς να μαγειρεύουμε υγιεινά Υπάρχουν πολλοί τρόποι να τρώμε πιο υγιεινά κι εγώ θα πω λίγους από αυτούς: Να βάζουμε λιγότερο λάδι στα φαγητά μας και να αποφεύγουμε τα τηγανιτά. Άμα χρησιμοποιήσουμε λάδι, καλό θα ήταν να χρησιμοποιήσουμε ελαιόλαδο. Να βάζουμε λιγότερο αλάτι στο φαγητό, επειδή το αλάτι μας ανεβάζει την πίεση και άμα φάμε 100 γραμμάρια αλάτι, πεθαίνουμε. Να μη χρησιμοποιούμε πολύ βούτυρο, γιατί το βούτυρο έχει πολλές θερμίδες και φράζει τις αρτηρίες μας. Αλέξης Μανουσάκης, Έξω Μουλιανά, Β’ τάξη Να μαγειρεύουμε πιο πολλά όσπρια από κρέας. Και τα δύο δίνουν σίδηρο και δύναμη, αλλά τα όσπρια δεν κάνουν κακό στην υγεία, ενώ το κρέας μπορεί να σε αρρωστήσει. Μπορείς να το φας κι αυτό αλλά μόνο μία-δύο φορές τη βδομάδα. Να προτιμούμε κρέας από ζώα που έχουμε αναθρέψει εμείς π.χ κότες, κατσίκια κ.α. Να μαγειρεύουμε πιο συχνά λαχανικά, αλλά να προτιμούμε τα καλλιεργημένα δικά μας από τα αγοραστά. Μαίρη Κοϊνάκη, Τουρλωτή, Β’ τάξη Να κόβουμε τα λαχανικά σε μεγάλα κομμάτια, για να μη χάνουνε τις βιταμίνες τους. Να προτιμάτε το ψάρι στη λαδόκολλα παρά τηγανητό! Να βάζετε δεντρολίβανο και λεμόνι στα ψημένα στα κάρβουνα κρέατα, γιατί μας προστατεύουν από τις καρκινογόνες ουσίες που έχουν αυτά, όταν είναι ξεροψημένα. Να μη ζεσταίνετε το φαγητό σας πάνω από μια φορά, γιατί χάνει τα θρεπτικά στοιχεία του. Τάνια Ρούσεβα, Μέσα Μουλιανά, Β’ τάξη Παραδοσιακές καλλιέργειες που ξανάρχονται στη μόδα Το φραγκόσυκο Σε ένα σεμινάριο που διοργάνωσε το Κ.Π.Ε Ιεράπετρας τον Μάρτιο και που επισκεφτήκαμε μας μίλησαν για τα Φραγκόσυκα και μάθαμε ότι αυτά αποτελούσαν κάποτε παραδοσιακή καλλιέργεια. Παλιότερα το χρησιμοποιούσαν για διάφορες αρρώστιες, όπως δερματικές και πεπτικές παθήσεις. Έπειτα το καλό του είναι ότι θέλει λίγη φροντίδα, λίγο πότισμα, λίγη λίπανση και επιβιώνει χωρίς προβλήματα. Επίσης μπορεί να το χρησιμοποιήσεις και για χυμό, μαρμελάδα (βλ. προηγούμενο τεύχος), ρακή-λικέρ-μπύρα, ακόμα και αλεύρι μπορείς να κάνεις από τα φύλλα του, αν τα αποξηράνεις και το πιο καλό για μας τα κορίτσια είναι ότι μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις για διάφορα προϊόντα ομορφιάς: το φραγκόσυκο είναι και λιποδιαλυτικό, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε ως προϊόν απολέπισης, να κάνετε καλλυντικό σαπούνι ή έλαιο αντιρυτιδικό και τέλος κρέμα χεριών. Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις και για την υγεία σου τρώγοντας το ως φρούτο ή μαρμελάδα και το ξέρατε; ένα φύλλο φραγκόσυκο έχει βιταμίνη C σαν να τρώτε δύο πορτοκάλια; Έπειτα μπορείτε να το χρησιμοποιείτε σαν ζωοτροφή (τα φύλλα του αποξηραμένα). Ακόμα μπορείτε να φυτέψετε τη φραγκοσυκιά απλά σα φράχτη, σε μέρη επικλινή, για να συγκρατήσετε το έδαφος από τη διάβρωση. Αν θες όμως να εισπράξεις χρήματα από τη συστηματική καλλιέργειά του, θα πρέπει να το προσέχεις πολύ συχνά. Επίσης, επειδή το τρώνε πολλά ζώα, θα πρέπει να το καθαρίζεις από τα ζιζάνια, έπειτα πρέπει να απομακρύνεις απ’ αυτό τα σαλιγκάρια. Επίσης πρέπει να τα κλαδεύεις λίγο. Ο άνθρωπος που μας μίλησε σχετικά με τα φραγκόσυκα ήταν ο κύριος Κορνάρος Στάθης, ο οποίος είναι γεωπόνος – καλλιεργητής και πρόεδρος του συνεταιρισμού εναλλακτικών καλλιεργειών. Γωγώ Γλεζάκη, Τουρλωτή, Γ’ τάξη (κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Η χαρουπιά Η χαρουπιά είναι ένα δέντρο αείφυλλο και ανήκει στην οικογένεια των Κυαμοειδών. Είναι δέντρο μακρόβιο, πολύγαμο, και προέρχεται από την Μεσόγειο. Καλλιεργείται εύκολα και είναι καρποφόρα σε όλα τα εδάφη εκτός από τα υγρά και τα άπορα. Η καρποφορία της αρχίζει συνήθως το 6-7 έτος και συνεχίζεται για πολλά χρόνια. Για να ωριμάσει χρειάζεται 6 με 7 μήνες από το Φθινόπωρο που γίνεται η ανθοφορία μέχρι τα τέλη του Αυγούστου, του επόμενου έτους που αρχίζουν να πέφτουν οι ώριμοι πια καρποί. Τα φύλλα της είναι σύνθετα, σκληρά και σχηματίζουν πυκνό φύλλωμα. Μπορεί να φτάσει σε ύψος έως τα 13 μέτρα και είναι γνωστή και με το όνομα ‘ξυλοκερατιά’. Ο καρπός της χαρουπιάς, το γνωστό χαρούπι, είναι λοβός. Τα χαρούπια είναι μακριά, στριφτά και σκληρά πράσινου χρώματος, όταν είναι άγουρα, και ξυλώδη εξωτερικού καστανού χρώματος, όταν είναι ώριμα. Είναι σακχαρώδη και έχουν ευχάριστη, γλυκιά γεύση. Θεωρούνται εξαίρετη ζωοτροφή, αλλά παλιότερα οι παππούδες μας τα έτρωγαν και όταν πεινούσαν και τους έκοβαν την πείνα. Ήταν οι δικές τους ‘σοκολάτες’ θρεπτικές και υγιεινές, όχι σαν τις σημερινές! Αν τους κοροϊδεύατε ως τώρα, όποτε σας το έλεγαν αυτό, σκεφτείτε ότι οι διατροφολόγοι πραγματικά συγκρίνουν τις δυο τροφές και μάλιστα θεωρούν το χαρουπόμελο καλύτερο, γιατί έχει παρόμοια γεύση και περισσότερες βιταμίνες από τη σοκολάτα, αλλά λιγότερες θερμίδες. Παλιά η περιοχή μας είχε τόσο μεγάλη παραγωγή που κάναμε κι εξαγωγή. Σήμερα δεν καλλιεργείται εντατικά, αν και η καλλιέργειά της επιδοτείται. Βιολέτα Μανουσάκη, Έξω Μουλιανά, Γ’ τάξη (έρευνα, κείμενο κι επεξεργασία του στον Η/Υ) Στο τεύχος αυτό εργάστηκαν εκτός απ’ τα παιδιά: Επιμέλεια κειμένων Γυμνασίου – Σελιδοποίηση: Μαρία Μετζογιαννάκη, φιλόλογος. Υπεύθυνη μαθητικών κοινοτήτων : Γ΄ τάξη Γυμνασίου Τουρλωτής Ενημέρωση ιστοσελίδας : Σάββας Καλένης Σχέδιο τίτλου : Σολιδάκης Βασίλης
© Copyright 2024 Paperzz
