ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Α .Δ Ι .Π . ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ HELLENIC REPUBLIC H .Q .A .A . HELLENIC QUALITY ASSURANCE AGENCY FOR HIGHER EDUCATION Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης ΤΕΙ ΠΑΤΡΩΝ Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία Ακαδημαϊκό έτος: 2010-2011 Τόπος: Αμαλιάδα Ημερομηνία: 31-08-2011 ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ (ΤΕΡΜΑ) – 27200 ΑΜΑΛΙΑΔΑ Τηλ. 26220 39000-2 Ηλ. Ταχ.: [email protected] THEODOROPOULOU STR – 27200 AMALIADA, GREECE Tel. +30 26220 39000-2 e-mail : [email protected] ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 1 Πίνακας περιεχομένων Πρόλογος ........................................................................................................... 2 1. Η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης ...................................................... 3 2. Παρουσίαση του Τμήματος ............................................................................. 5 3. Προγράμματα Σπουδών .................................................................................. 9 3.1. Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών ................................................................................... 9 3.2 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ................................................................................ 10 3.3 Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών .................................................................................... 10 4. Διδακτικό έργο ............................................................................................... 11 5. Ερευνητικό έργο ............................................................................................ 34 6. Σχέσεις με κοινωνικούς/πολιτιστικούς/παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς ........... 36 7. Στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης ............................................................. 38 8. Διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές ............................................................. 39 9. Συμπεράσματα .............................................................................................. 42 10. Σχέδια βελτίωσης ......................................................................................... 44 11. Πίνακες ........................................................................................................ 45 12. Παραρτήματα .............................................................................................. 63 12.1. Δημοσιεύσεις ....................................................................................................................... 63 12.2. Στρατηγική ανάπτυξης του Τμήματος ............................................................................... 64 12.3. Οδηγός σπουδών Τμήματος ............................................................................................... 64 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 2 Πρόλογος Η Εσωτερική Αξιολόγηση είναι μία τακτικά επαναλαμβανόμενη συμμετοχική διαδικασία, η οποία διαρκεί δύο συνεχόμενα διδακτικά εξάμηνα και επαναλαμβάνεται το αργότερο κάθε τέσσερα έτη. Η παρούσα διήρκησε δύο συνεχόμενα διδακτικά εξάμηνα κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-11 και περιλαμβάνει στοιχεία τριών (3) ετήσιων εκθέσεων, των ακαδημαϊκών ετών 2008-09, 2009-10 και 2010-11. Σκοπός της Εσωτερικής Αξιολόγησης είναι να διαμορφώσει και να διατυπώσει το Τμήμα κριτική άποψη για την ποιότητα του επιτελούμενου έργου του με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες κοινής συναίνεσης και γενικής αποδοχής, και με τους ακόλουθους στόχους: 1. Την τεκμηριωμένη ανάδειξη των επιτευγμάτων του Τμήματος 2. Την επισήμανση σημείων που χρήζουν βελτίωσης 3. Τον προσδιορισμό ενεργειών βελτίωσης 4. Την ανάληψη πρωτοβουλιών για αυτοτελή δράση εντός του Τμήματος, όπου και εφόσον είναι εφικτό 5. Τη λήψη αποφάσεων για αυτοτελείς δράσεις εντός του Ιδρύματος, όπου και εφόσον είναι εφικτό. Πρόκειται ουσιαστικά για μια διαδικασία αυτοαξιολόγησης, που σηματοδοτεί την ίδια την ταυτότητα του Τμήματος, καθώς αποτυπώνει και αναδεικνύει όλα τα χαρακτηριστικά της λειτουργίας του, θετικά και αρνητικά, και καταγράφει τις φιλοδοξίες του. Κατά τη διάρκεια της Εσωτερικής Αξιολόγησης κατεγράφησαν τα σημαντικότερα πορίσματα που προέκυψαν από τη σύνθεση των στοιχείων, τα οποία συγκεντρώθηκαν με τη συμμετοχή όλων των μελών του Τμήματος, αναφορικά με το υφιστάμενο και το επιθυμητό επίπεδο ποιότητας και τους τρόπους επίτευξής του. Η διαδικασία Εσωτερικής Αξιολόγησης ολοκληρώθηκε με τη σύνταξη της παρούσας Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΕΕΑ), η οποία εγκρίνεται από το Τμήμα και ακολούθως διαβιβάζεται, μέσω της ΜΟΔΙΠ, στην ΑΔΙΠ, προκειμένου να κινηθεί η διαδικασία Εξωτερικής Αξιολόγησης. Υπεύθυνη για τη σύνταξη της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης είναι η Ομάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΟΜΕΑ), που ορίζεται για το Τμήμα με την υπ’ αρίθμ. απόφαση του Συμβουλίου ΤΕΙ Πάτρας 43/14.10.2010. Όπως προαναφέρθηκε, η ΕΕΑ βασίζεται στα στοιχεία που έχει συλλέξει το Τμήμα και που περιλαμβάνονται στις Ετήσιες Εκθέσεις τους, ήτοι τις Ετήσια Έκθεση Αξιολόγησης 2008-09 (2669/21.10.2009, 3/13.01.2010 και 856/22.03.2010) Ετήσια Έκθεση Αξιολόγησης 2009-10 (2505/23.11.2010) Ετήσια Έκθεση Αξιολόγησης 2009-10 (2533/19.09.2011) Το παρόν κείμενο βασίζεται στο πρότυπο σχήμα δομής και περιεχομένων της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης. Η διάρθρωσή του αντιστοιχεί πλήρως στις βασικές ενότητες των κριτηρίων που αναλύονται στο έντυπο της ΑΔΙΠ με τίτλο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα: προγράμματα σπουδών, διδακτικό έργο, ερευνητικό έργο, στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης, σχέσεις με κοινωνικούς, πολιτιστικούς και παραγωγικούς φορείς, διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές. Πέρα από τα ανωτέρω, περιλαμβάνεται στην ΕΕΑ συνοπτική περιγραφή και αξιολόγηση της ίδιας της διαδικασίας της εσωτερικής αξιολόγησης μέσα στο Τμήμα, καθώς και τα συμπεράσματα και τα σχέδια βελτίωσης της ποιότητας του Τμήματος. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παρούσας είναι οι σημαντικές διαφοροποιήσεις στους δείκτες κυρίως των υποδομών και υπηρεσιών κατά το εαρινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 201011, οπότε και πραγματοποιήθηκε η μεταστέγαση του Τμήματος στις νέες εγκαταστάσεις του. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 3 1. Η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης Η Ενότητα αυτή περιλαμβάνει μια σύντομη περιγραφή, ανάλυση και κριτική αξιολόγηση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης, καθώς και ενδεχόμενες προτάσεις για τη βελτίωσή της. 1.1. Περιγραφή και ανάλυση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης στο Τμήμα. 1.1.1. Ποια ήταν η σύνθεση της ΟΜΕΑ; Σύμφωνα με την απόφαση του Πρακτικού 43/14.10.2010: Δρ. Ι. Μποβιάτσης, Καθηγητής Δρ. Ι. Ζαχαράκης, Επίκ. Καθηγητής Δρ. Π. Παπαπετρόπουλος, Επίκ. Καθηγητής 1.1.2. Συμβουλίου ΤΕΙ Πάτρας Με ποιους και πώς συνεργάσθηκε η ΟΜΕΑ για τη διαμόρφωση της έκθεσης; Οι βασικοί συνεργάτες της ΟΜΕΑ ήταν ο Χρ. Πιερρακέας, Καθ. Εφαρμογών και η Αικ. Σωτηροπούλου, Εργ. Συνεργάτιδα σε βαθμίδα Καθ. Εφαρμογών. Πέραν αυτών, το διοικητικό προσωπικό (Γραμματεία) και λοιπό έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό συμμετείχαν παρέχοντας επίσημα διοικητικά στοιχεία ή μέσω των ερωτηματολογίων, αντίστοιχα. Επίσης, με το υπ’ αριθμ. 1031/07-04-2011 έγγραφο ζητήθηκε η συμμετοχή των φοιτητών του Τμήματος αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση. 1.1.3. Ποιες πηγές και διαδικασίες χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση πληροφοριών; Πηγές για την άντληση των πληροφοριών υπήρξαν τα γραπτά ερωτηματολόγια που απευθύνθηκαν τόσο στους φοιτητές όσο και στους συνεργάτες του Τμήματος καθώς και τα στοιχεία που αντλήθηκαν από τη Γραμματεία του Τμήματος και που αφορούν το Μητρώο των Φοιτητών. 1.1.4. Πώς και σε ποια έκταση συζητήθηκε η έκθεση στο εσωτερικό του Τμήματος; Η έκθεση είναι το αποτέλεσμα των ερωτηματολογίων και των επίσημων στοιχείων. Η διαδικασία συζητήθηκε με τα μέλη ΕΠ, τους βασικούς (έκτακτους) συνεργάτες του Τμήματος, το διοικητικό προσωπικό και τους εκπροσώπους των φοιτητών. Ένα μέλος των συνεργατών και οι φοιτητές ήταν αντίθετοι με την αξιολόγηση και προσπάθησαν να την ακυρώσουν. Ωστόσο, οι αντιρρήσεις ξεπεράστηκαν. 1.2. Ανάλυση των θετικών στοιχείων και των δυσκολιών που παρουσιάσθηκαν κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που δημιουργήθηκε κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης αφορούσε στη μετακίνηση του Τμήματος μετά την ολοκλήρωση του χειμερινού εξαμήνου στα νέα ιδιόκτητα κτίρια. Αποτέλεσμα τούτου ήταν και οι μεγάλες διαφορές που παρουσιάστηκαν ιδιαίτερα στην αξιολόγηση των υποδομών μεταξύ χειμερινού και εαρινού εξαμήνου του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους. Επίσης, η δυσπιστία και τελικά η άρνηση της αξιολόγησης από τους εκπροσώπους των φοιτητών για λόγους, απ’ ότι διαπιστώθηκε, πολιτικούς και ιδεολογικούς. 1.3. Προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας. Θα πρέπει στα πρότυπα ερωτηματολόγια που προσφέρονται από την ΑΔΙΠ να ληφθεί μέριμνα για τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν τα μαθήματα του ΤΕΙ. Έτσι Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 4 υπάρχουν μαθήματα μικτά στα οποία υπάρχουν όχι μόνο διαφορετικό επιστημονικό προσωπικό που υποστηρίζει το θεωρητικό κομμάτι του μαθήματος και το εργαστηριακό αυτού αλλά συνήθως περισσότεροι του ενός συνεργάτες που υποστηρίζουν το εργαστηριακό τμήμα αυτού. Αυτό δημιουργεί πρόβλημα στη σύνθεση των απόψεων και στην παρουσίασή τους. Επίσης, πολύ σημαντική θεωρείται η δημιουργία ενιαίου ηλεκτρονικού περιβάλλοντος αξιολόγησης, όπως υπάρχει σε αρκετά τριτοβάθμια ιδρύματα, ώστε να αυτοματοποιηθεί και επιταχυνθεί η διαδικασία, να ελαχιστοποιηθούν τα λάθη που οπωσδήποτε υπάρχουν κατά την χειροκίνητη εισαγωγή και επεξεργασία των στοιχείων και φυσικά να γίνει η διαδικασία περισσότερο αντικειμενική και αδιάβλητη και ταυτόχρονα να εξοικονομηθούν αρκετοί πόροι και κατ’ επέκταση χρήματα. Αυτό το πρόβλημα πιστεύουμε ότι θα αντιμετωπιστεί από το σύστημα που αναπτύσσεται στα πλαίσια του αντίστοιχου έργου της ΜΟΔΙΠ. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 5 2. Παρουσίαση του Τμήματος Η Ενότητα αυτή παρουσιάζει συνοπτικά το Τμήμα και τις κύριες παραμέτρους λειτουργίας του. 2.1. Γεωγραφική θέση του Τμήματος (π.χ. στην πρωτεύουσα, σε μεγάλη πόλη, σε μικρή πόλη, συγκεντρωμένο, κατανεμημένο σε μια πόλη κλπ). Στην πόλη της Αμαλιάδας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή υπήρξε σημαντική ανοικοδόμηση την τελευταία δεκαετία και σε συνδυασμό με την αντικατάσταση των παλιών κατοικιών που είχαν υποστεί ζημιές από τους σεισμούς του Βαρθολομιού (1988) και του Πύργου (1993), η πόλη διαθέτει στο μεγαλύτερο ποσοστό της νεόδμητες κατοικίες. Στο δυτικό τμήμα της πόλης έχουν αναπτυχθεί παραθαλάσσιοι οικισμοί πλήρως οργανωμένοι και με αυξημένες δυνατότητες τουριστικής υποδομής. Στην πόλη της Αμαλιάδας λειτουργεί Νομαρχιακό Νοσοκομείο δυναμικότητας 100 κλινών και το οποίο παρέχει υπηρεσίες στο σύνολο σχεδόν των κλινικών. Επίσης από πλευράς διοικητικών υπηρεσιών στην πόλη υπάρχουν γραφεία των περισσότερων υπηρεσιών της Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης καθώς και Πρωτοδικείο, Ειρηνοδικείο και Εισαγγελία. Μια σειρά αναπλάσεων τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης. Η πόλη διαθέτει στην παραλία ποδηλατοδρόμους μήκους 6 χιλιομέτρων. Η Αμαλιάδα περιλαμβάνει στα όριά της πολλές αρχαιολογικές τοποθεσίες και μνημεία αρχαίων ή και νεώτερων χρόνων ενώ ταυτόχρονα διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου. Αναλυτικότερα θεσμοθετημένες πολιτιστικές εκδηλώσεις αποτελούν το φεστιβάλ Αρχαίας Ήλιδας, το καρναβάλι της Αμαλιάδας και το κινηματογραφικό φεστιβάλ. Πολιτιστικές εκδηλώσεις επίσης διοργανώνονται στη μονή Φραγκαβίλας, στο λαογραφικό μουσείο Αμαλιάδας στη βιβλιοθήκη και στο συνεδριακό κέντρο του δήμου. 2.2. Ιστορικό της εξέλιξης του Τμήματος. 2.2.1. Στελέχωση του Τμήματος σε διδακτικό, διοικητικό και προσωπικό, κατά την τελευταία πενταετία (ποσοτικά στοιχεία). 1 εργαστηριακό Μέχρι να στελεχωθεί το Τμήμα με ικανό αριθμό μόνιμου προσωπικού τις αρμοδιότητες της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου του Τμήματος ασκεί το Συμβούλιο του Τ.Ε.Ι Πάτρας. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 τοποθετήθηκαν δύο (2) μόνιμοι επίκουροι καθηγητές, ενώ κατά το ακαδημαϊκό έτος 2008-2009 τοποθετήθηκε και ένας καθηγητής εφαρμογών ο οποίος όμως το επόμενο έτος παραιτήθηκε της θέσης του. Το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 στο μόνιμο διδακτικό προσωπικό προστέθηκε ένας καθηγητής εφαρμογών (βλέπε Πίνακα 11-1). Το σύνολο των διδασκόντων στο Τμήμα Ε.Π.Δ.Ο αποτελείται από: 1. Μόνιμο προσωπικό Δρ. Ζαχαράκης Ιωάννης Επίκουρος Καθηγητής Προϊστάμενος Τμήματος. Δρ. Παπαπετρόπουλος Πέτρος Επίκουρος Καθηγητής Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμήματος. Δρ. Πιερρακέας Χρήστος Καθηγητής Εφαρμογών. 2. Έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό Με το τμήμα συνεργάζονται ένας αριθμός περίπου άνω των τριάντα (30) (20092010 τριάντα τέσσερις (34) και 2010-2011 τριάντα (30)) επιστημονικοί και εργαστηριακοί συνεργάτες για τις ανάγκες διδασκαλίας των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων. Από το σύνολο του εκτάκτου εκπαιδευτικού προσωπικού, ποσοστό πάνω από 95% είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος ή/και τίτλου μεταπτυχιακών σπουδών. 1 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον πίνακα 11-1. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 2.2.2. 6 Αριθμός και κατανομή των φοιτητών ανά επίπεδο σπουδών (προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί) κατά την τελευταία πενταετία. 2 Οι εγγεγραμμένοι φοιτητές του τμήματος για το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 ανήλθαν σε 761 και σε 699 για το 2011-12 έχοντας σχεδόν υπερδιπλασιάσει τον αριθμό τους μέσα στην τελευταία πενταετία (βλέπε πίνακα 11-2.1). Αντίθετα, παρατηρείται αυξομείωση όσον αφορά στην εξέλιξη του αριθμού των νέοεισερχομένων προπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος (βλέπε πίνακα 11-2.2). Με την ολοκλήρωση των σπουδών, οι πτυχιούχοι του Τμήματος αποκτούν τις απαραίτητες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, οι οποίες τους επιτρέπουν να δραστηριοποιούνται επαγγελματικά, υποστηρίζοντας με επιτυχία την αξιοποίηση των γνώσεων της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών σε όλους τους τομείς της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι πτυχιούχοι του Τμήματος κατέχουν υψηλό επίπεδο γνώσεων στα γνωστικά επιστημονικά αντικείμενα της Πληροφορικής, της Διοίκησης Επιχειρήσεων, του Marketing, της Χρηματοδότησης και της Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων και δύνανται να σχεδιάσουν, αναπτύξουν και εφαρμόσουν σύγχρονα Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Το Τμήμα δεν διαθέτει μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές. 2.3. Σκοπός και στόχοι του Τμήματος. 2.3.1. Ποιοι είναι οι στόχοι και οι σκοποί του Τμήματος σύμφωνα με το ΦΕΚ ίδρυσής του; Σύμφωνα με το ΠΔ 247/2003 (ΦΕΚ 222/17.09.2003 τ. Α) καθώς και την Υπουργική Απόφαση 93364/Ε5 (ΦΕΚ 1457/03.10.2006 τ. Β) οι σκοποί και οι στόχοι του Τμήματος είναι: Το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος καλύπτει τα γνωστικά αντικείμενα της Πληροφορικής, της Διοικητικής Επιστήμης, των Οικονομικών και του Μάρκετινγκ με εξειδίκευση στις εφαρμογές της Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία στο πλαίσιο της οργάνωσης και λειτουργίας επιχειρήσεων και οργανισμών, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Το Τμήμα έχει ως αποστολή την εκπαίδευση των σπουδαστών ώστε να καταστούν επιστήμονες οι οποίοι με τη θεωρητική και εφαρμοσμένη επιστημονική κατάρτισή τους μεταφέρουν, χρησιμοποιούν και προάγουν σύγχρονες τεχνολογίες στον τομέα της διοίκησης επιχειρήσεων και οργανισμών. Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους οι πτυχιούχοι του Τμήματος αποκτούν τις απαραίτητες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, οι οποίες τους επιτρέπουν να δραστηριοποιούνται επαγγελματικά, υποστηρίζοντας με επιτυχία την αξιοποίηση των τεχνολογιών της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών σε όλους τους τομείς της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι σπουδές στα πρώτα εξάμηνα περιλαμβάνουν θεωρητική διδασκαλία, εργαστηριακές και φροντιστηριακές ασκήσεις, εκπόνηση εργασιών και μελέτη περιπτώσεων, είτε αυτοδύναμα, είτε στα πλαίσια συμμετοχικής εργασίας. Το τελευταίο εξάμηνο περιλαμβάνει διεξαγωγή Πρακτικής Άσκησης και εκπόνηση Πτυχιακής Εργασίας. Η εκπόνηση της Πτυχιακής Εργασίας εξασφαλίζει την εμβάθυνση του τελειόφοιτου του Τμήματος σε ένα επίκαιρο θέμα εφαρμοσμένης έρευνας ή σε αντικείμενο που έχει άμεση σχέση με την ειδικότητα των σπουδών. 2.3.2. Πώς αντιλαμβάνεται η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος τους στόχους και τους σκοπούς του Τμήματος; Η ακαδημαϊκή κοινότητα του Τμήματος θεωρεί βάσιμους τους στόχους και τους σκοπούς του Τμήματος. Διαπιστώνοντας την ανάγκη επικαιροποίησης του προγράμματος σπουδών και της εναρμόνισής του με τις τρέχουσες ανάγκες της 2 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τους πίνακες 11-2.1 και 11-2.2 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 7 κοινωνίας και της αγοράς εργασίας, το Τμήμα ανέπτυξε και υιοθέτησε νέο πρόγραμμα σπουδών, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, το οποίο έχει τεθεί σε εφαρμογή από το ακαδημαϊκό έτος 2010-11. 2.3.3. Υπάρχει απόκλιση των επίσημα διατυπωμένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τμήματος από εκείνους που σήμερα το Τμήμα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Με το νέο πρόγραμμα σπουδών έγινε προσπάθεια οι όποιες αποκλίσεις να αμβλυνθούν. Επιπλέον, το νέο πρόγραμμα σπουδών υπερ-καλύπτει τους επίσημα διατυπωμένους στόχους και εμβαθύνει αρκετά στα πεδία της Πληροφορικής, Διοίκησης και Οικονομίας. 2.3.4. Επιτυγχάνονται οι στόχοι που σήμερα το Τμήμα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Αν όχι, ποιοι παράγοντες δρουν αποτρεπτικά ή ανασταλτικά στην προσπάθεια αυτή; Ο στόχος που δεν μπορεί να επιτευχθεί είναι η διεξαγωγή μεθοδικής και αποτελεσματικής έρευνας μέσω μεταπτυχιακών προγραμμάτων και εκπόνησης διδακτορικών διπλωμάτων. Αυτό οφείλεται στον τραγικά μικρό αριθμό μελών ΕΠ που επωμίζονται όλο το φόρτο εργασίας για τη λειτουργία του Τμήματος (σημείωση: δεν υπάρχει μόνιμο διοικητικό προσωπικό στο Τμήμα) και στην κείμενη νομοθεσία. 2.3.5. Θεωρείτε ότι συντρέχει λόγος αναθεώρησης των επίσημα διατυπωμένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τμήματος; Οι επίσημα διατυπωμένοι (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχοι του Τμήματος δεν χρειάζεται να αναθεωρηθούν αν εξαλειφθούν οι αποτρεπτικοί/ανασταλτικοί παράγοντες που περιγράφονται στη 2.3.4. 2.4. Διοίκηση του Τμήματος. 2.4.1. Ποιες επιτροπές είναι θεσμοθετημένες και λειτουργούν στο Τμήμα; Οι θεσμοθετημένες επιτροπές του Τμήματος είναι οι παρακάτω: Επιστημονική επιτροπή σπουδών (Συμβούλιο ΤΕΙ 8/18.02.10) ΟΜΕΑ (Συμβούλιο ΤΕΙ 43/14.10.2010) Πρακτικής Άσκησης (Συμβούλιο ΤΕΙ 13081/12.11.09) Πτυχιακών εργασιών (Συμβούλιο ΤΕΙ 44/22.10.09) Σύμβουλος Σπουδών (υπ’ αριθμ 27/2-7-2010 Πρακτικό Συμβουλίου ΤΕΙ) Αξιολόγησης επιστημονικών – εργαστηριακών συνεργατών (Συμβούλιο ΤΕΙ 31/09.06.2011) Κατατακτηρίων εξετάσεων (Συμβούλιο ΤΕΙ 48/04.11.2010) Σίτισης (Συμβούλιο ΤΕΙ 48/04.11.2010) Καθαριότητας (Συμβούλιο ΤΕΙ 52/22.11.2010) Φύλαξης (Συμβούλιο ΤΕΙ 45/21-10-2010) Παραλαβής υλικών (Συμβούλιο ΤΕΙ 57/23.12.10) Μετεγγραφών (Συμβούλιο ΤΕΙ 48/04.11.2010) Οι περισσότερες από τις παραπάνω επιτροπές έχουν θητεία ενός έτους και ανανεώνονται περιοδικά. Επίσης, σε κάποιες από αυτές συμμετέχουν μέλη από άλλα Τμήματα του Ιδρύματος. 2.4.2. Ποιοι εσωτερικοί κανονισμοί (π.χ. εσωτερικός κανονισμός Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών) υπάρχουν στο Τμήμα; λειτουργίας Το Τμήμα τηρεί και ενημερώνει περιοδικά εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας προγράμματος σπουδών και διαδικασιών. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 2.4.3. 8 Είναι διαρθρωμένο το Τμήμα σε Τομείς; Σε ποιους; Ανταποκρίνεται η διάρθρωση αυτή στη σημερινή αντίληψη του Τμήματος για την αποστολή του; Αν και το νέο πρόγραμμα σπουδών είναι διαρθωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να υποστηριχθεί από Τομείς, το Τμήμα δεν διαθέτει Τομείς λόγω έλλειψης ΕΠ. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 9 3. Προγράμματα Σπουδών Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών (προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών), απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, (http://www.adip.gr). Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 3.1. Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών 3.1.1. Πώς κρίνετε το βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και στις απαιτήσεις της κοινωνίας; Το νέο πρόγραμμα σπουδών είναι διαρθρωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να ανταποκρίνεται τόσο στους στόχους του Τμήματος όσο και στις απαιτήσεις της κοινωνίας. Επίσης, όπως αναφέρεται στην 2.3.3 εμβαθύνει ακόμα περισσότερο στα επιστημονικά πεδία ενασχόλησης του Τμήματος. 3.1.2. Πώς κρίνετε τη δομή, τη συνεκτικότητα και τη λειτουργικότητα του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών; Το νέο πρόγραμμα σπουδών έχει άρτια δομή, είναι συνεκτικό με κλιμακούμενη δυσκολία και λειτουργικό. Αναγνωρίζει την ωριμότητα του φοιτητή να διαμορφώσει το ατομικό του πρόγραμμα ανά εξάμηνο και διευκολύνει την παρακολούθηση των προσφερόμενων μαθημάτων. 3.1.3. Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα; Το εξεταστικό σύστημα είναι αποτελεσματικό, αν και θα πρέπει να μειωθούν οι εξεταστικές περίοδοι σύμφωνα με τα πρότυπα των Πανεπιστημίων (μία εξεταστική περίοδος για χειμερινό, εαρινό και μία επαναληπτική τον Σεπτέμβριο). 3.1.4. Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών; Το νέο πρόγραμμα σπουδών έχει δομηθεί βασισμένο σε διεθνή πρότυπα και μάλιστα παρέχει μαθήματα μεταπτυχιακού επιπέδου που σε ελάχιστα Ιδρύματα παρέχονται (π.χ. Περιρρέουσα Νοημοσύνη και Διάχυτος Υπολογισμός – Ambient Intelligence and Ubiquitous Computing). 3.1.5. Πώς κρίνετε την πρακτική άσκηση των φοιτητών; Η πρακτική άσκηση των φοιτητών του Τμήματος, όπως είναι σήμερα, θα έπρεπε να είναι προαιρετική ή να καταργηθεί. Η μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών απασχολείται στον Τραπεζικό κλάδο, κυρίως λόγω της καλής αποζημίωσης, αλλά με αμφιλεγόμενο και αμφισβητήσιμο αντικείμενο απασχόλησης. Κατά τη σύνταξη του νέου προγράμματος σπουδών επιχειρήθηκε να δοθεί η προαιρετική διάσταση της πρακτικής άσκησης αλλά καθώς αυτό ερχόταν σε αντίθεση με την κείμενη νομοθεσία δεν υιοθετήθηκε. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 10 3.2 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών3 Το Τμήμα δεν διαθέτει πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών. 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.2.7 3.2.8 Τίτλος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματα και Ιδρύματα που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών.4 Πώς κρίνετε το βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και τις απαιτήσεις της κοινωνίας; Πώς κρίνετε τη δομή, τη συνεκτικότητα και τη λειτουργικότητα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα; Πώς κρίνετε τη διαδικασία επιλογής των μεταπτυχιακών φοιτητών; 5 Πώς κρίνετε τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών; 3.3 Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών Η κείμενη νομοθεσία δεν επιτρέπει στα ΤΕΙ την εκπόνηση διδακτορικών τίτλων. 3.3.1. 3.3.2. 3.3.3. 3.3.4. 3.3.5. 3.3.6. Πώς κρίνετε τον βαθμό ανταπόκρισης του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών στους στόχους του Τμήματος και τις απαιτήσεις της κοινωνίας; Πώς κρίνετε τη δομή του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών; Πώς κρίνετε τη διαδικασία επιλογής των υποψηφίων διδακτόρων; 6 Πώς κρίνετε την οργάνωση σεμιναρίων και ομιλιών; Πώς κρίνετε τη διεθνή διάσταση του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών; Πώς κρίνετε το εξεταστικό σύστημα; Στην περίπτωση που στο Τμήμα λειτουργούν περισσότερα από ένα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών η ενότητα αυτή πρέπει να επαναληφθεί για το καθένα από τα ΠΜΣ. 4 Συμπληρώνεται μόνο στην περίπτωση λειτουργίας Διατμηματικού ή Διιδρυματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. 5 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-3 6 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-4 3 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 11 4. Διδακτικό έργο Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα του επιτελούμενου σ΄αυτό διδακτικού έργου, σε όλα τα επίπεδα σπουδών (προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών), απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, (http://www.adip.gr). Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 4.1. Πώς κρίνετε την αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού; Δεδομένης της ύπαρξης μόνο δύο Επίκ. Καθηγητών, και προσφάτως ενός Καθ. Εφαρμογών, κατά την εξεταζόμενη περίοδο, η αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού κρίνεται ικανοποιητική. Προφανώς, η κάλυψη του 90% των διδακτικών ωρών από έκτακτο διδακτικό προσωπικό αλλοιώνει τους δείκτες των ποιοτικών κριτηρίων, ωστόσο αυτή είναι η υπάρχουσα κατάσταση του Τμήματος και δεν φαίνεται να αλλάζει για την επόμενη τριετία, ήτοι μέχρι το ακαδ. έτος 2013-14. Ο μέσος εβδομαδιαίος φόρτος διδακτικού έργου των μελών του ΕΠ του Τμήματος (σύμφωνα με το εαρινό εξάμηνο ακαδ. έτους 2010-11, χωρίς σημαντική διαφοροποίηση του Μ.Ο της τριετίας) είναι 10,33 ώρες καθώς τα δύο μέλη εκ των τριών του Τμήματος διατελούν Προϊστάμενοι Τμημάτων. Επίσης, διατελούν Αναπλ. Προϊστάμενοι Τμημάτων, Πρόεδροι ή/και μέλη πληθώρας επιτροπών διεξαγωγής διαγωνισμών, Ιδρυματικοί Υπεύθυνοι ή/και Επιστημονικοί Υπεύθυνοι έργων του Ιδρύματος/Τμήματος και συμμετέχουν στην Επιτροπή Ερευνών, στη Γενική Συνέλευση και σε όλα τα όργανα/επιτροπές που προβλέπεται εκπροσώπηση του Τμήματος. Ο μέσος εβδομαδιαίος φόρτος διδακτικού έργου των επιστημονικών και εργαστηριακών συνεργατών του Τμήματος είναι 7,94 ώρες. Οι παραπάνω ώρες είναι οι ώρες διδασκαλίας και δεν περιλαμβάνουν το φόρτο προετοιμασίας ή το λοιπό διοικητικό έργο. Η διαδικασία αξιολόγησης των διδασκόντων από τους φοιτητές εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το χειμερινό εξάμηνο του 2010-2011. Το έντυπο αξιολόγησης είναι ενιαίο για όλα τα μαθήματα και διδάσκοντες και είναι το έντυπο που προτάθηκε από την ΑΔΙΠ με κάποιες μικρές προσθήκες και τροποποιήσεις για τη διευκόλυνση της επεξεργασίας των στοιχείων. Δίνεται στους καθηγητές την 9η ή 10η εβδομάδα του ακαδημαϊκού εξαμήνου, σε φάκελο, ανάλογα με τον αριθμό των φοιτητών στο κάθε μάθημα. Οι καθηγητές διανέμουν τα έντυπα στους φοιτητές την 11η έως 13η εβδομάδα των μαθημάτων, 15 λεπτά πριν από τη λήξη του μαθήματος και αποχωρούν από την αίθουσα. Τριμελής ομάδα φοιτητών αναλαμβάνει να συγκεντρώσει τα έντυπα, να τα βάλει στο φάκελο και να τον επιστρέψει κλεισμένο και υπογεγραμμένο στη Γραμματεία του Τμήματος. Κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης το χειμερινό εξάμηνο επί συνόλου 42 θεωρητικών μαθημάτων έγινε αξιολόγηση στα 30 από αυτά και πραγματοποιήθηκαν 275 αξιολογήσεις φοιτητών. Αντίστοιχα, επί 20 εργαστηριακών μαθημάτων έγινε αξιολόγηση σε 14 (σε 41 εργαστηριακές ομάδες) από αυτά και πραγματοποιήθηκαν 731 αξιολογήσεις φοιτητών. Κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης το εαρινό εξάμηνο επί συνόλου 37 θεωρητικών μαθημάτων έγινε αξιολόγηση στα 30 από αυτά και πραγματοποιήθηκαν 251 αξιολογήσεις φοιτητών. Αντίστοιχα, επί 18 εργαστηριακών μαθημάτων έγινε αξιολόγηση σε 17 (σε 50 εργαστηριακές ομάδες) από αυτά και πραγματοποιήθηκαν 652 αξιολογήσεις φοιτητών. Επίσης, η διαδικασία της αξιολόγησης μέσω του Απογραφικού Δελτίου Εξαμηνιαίου Μαθήματος πραγματοποιήθηκε σε 32 μαθήματα επί συνόλου 40 μαθημάτων. Το Απογραφικό Δελτίο Εξαμηνιαίου Μαθήματος που χρησιμοποιήθηκε ήταν στη βάση του Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 12 προσφερόμενου προτύπου της ΑΔΙΠ με αρκετές αλλαγές/προσθήκες ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία συγκέντρωσης των στοιχείων και εξαγωγής αποτελεσμάτων από αυτά. Το διδακτικό προσωπικό του τμήματος που συμμετείχε στη διαδικασία της αξιολόγησης του Τμήματος ήταν τα 3 μέλη ΕΠ του Τμήματος, 8 Επιστημονικοί Συνεργάτες και 14 Εργαστηριακοί Συνεργάτες (Πίνακες 4-1.1, 4-1.2 και Σχήματα 4-1.1, 4-1.2). Πίνακας 4-1.1. Διδακτικό προσωπικό του Τμήματος (Τίτλοι σπουδών) Διδακτικό προσωπικό του Τμήματος (Τίτλοι σπουδών) Ν=25 ΤΕΙ ΑΕΙ Μεταπτυχιακό Διδακτορικό Percent (%) 2 23 19 10 8,0 92,0 76,0 40,0 Σχήμα 4-1.1. Διδακτικό προσωπικό του Τμήματος (Τίτλοι σπουδών) 100,0 92,0 90,0 76,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 40,0 30,0 20,0 10,0 8,0 0,0 ΤΕΙ ΑΕΙ Μεταπτυχιακό Πίνακας 4-1.2. Συναφής επαγγελματική εμπειρία Συναφής επαγγελματική εμπειρία Όχι Ναι Διδακτορικό Ν=25 Percent (%) 9 16 36,0 64,0 Σχήμα 4-1.2. Συναφής επαγγελματική εμπειρία Όχι 36,0% 64,0% Η διδακτική εμπειρία των 3 μελών ΕΠ του Τμήματος είναι κατά Μ.Ο. 9,83 έτη στο ΤΕΙ Πατρών και 10,50 έτη στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση ενώ η διδακτική εμπειρία του συνόλου του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος είναι κατά Μ.Ο. 4,86 έτη στο ΤΕΙ Πατρών και 6,24 έτη στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 13 Η αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος κρίνεται επίσης και μέσω της αξιολόγησης αυτού από τους φοιτητές κάθε εξαμήνου. Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας (συγκεντρωτικοί μέσοι όροι) της αξιολόγησης των φοιτητών παρουσιάζονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (ως άριστα θεωρείται το 5) (Πίνακες 4-1.3, 4-1.4 και Σχήματα 4-1.3, 4-1.4). Πίνακας 4-1.3. Ο/Η διδάσκων/ουσα: Ο/Η διδάσκων/ουσα: Οργανώνει καλά την παρουσίαση της ύλης στα μαθήματα; Επιτυγχάνει να διεγείρει το ενδιαφέρον για το αντικείμενο του μαθήματος; Αναλύει και παρουσιάζει τις έννοιες με τρόπο απλό και ενδιαφέροντα χρησιμοποιώντας παραδείγματα; Ενθαρρύνει τους φοιτητές να διατυπώνουν απορίες και ερωτήσεις και να αναπτύξουν την κρίση τους; Ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του/της (παρουσία στα μαθήματα, έγκαιρη διόρθωση εργασιών ή εργαστηριακών αναφορών, ώρες συνεργασίας με τους φοιτητές); Είναι γενικά προσιτός/η στους φοιτητές; Χρησιμοποίησε γενικά ΤΠΕ στο μάθημα του/της (παρουσίαση μαθήματος, διδασκαλία, αξιολόγηση, επικοινωνία με φοιτητές κλπ); Θεωρία ΧΕ 2010-11 4,15 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 3,69 3,94 3,54 4,09 3,66 4,03 3,64 4,27 3,96 4,15 3,86 3,79 3,69 ΧΕ: Χειμερινό εξάμηνο Σχήμα 4-1.3. Ο/Η διδάσκων/ουσα: Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 Θεωρία ΧΕ 2010-11 Χρησιμοποίησε γενικά ΤΠΕ στο μάθημα του/της (παρουσίαση μαθήματος, διδασκαλία, αξιολόγηση, επικοινωνία με φοιτητές… 3,69 3,79 3,86 4,15 Είναι γενικά προσιτός/η στους φοιτητές; Ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του/της (παρουσία στα μαθήματα, έγκαιρη διόρθωση εργασιών ή εργαστηριακών… 3,96 4,27 Ενθαρρύνει τους φοιτητές να διατυπώνουν απορίες και ερωτήσεις και να αναπτύξουν την κρίση τους; 3,64 4,03 Αναλύει και παρουσιάζει τις έννοιες με τρόπο απλό και ενδιαφέροντα χρησιμοποιώντας παραδείγματα; 3,66 4,09 Επιτυγχάνει να διεγείρει το ενδιαφέρον για το αντικείμενο του μαθήματος; 3,54 3,94 Οργανώνει καλά την παρουσίαση της ύλης στα μαθήματα; 3,69 4,15 0,0 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 14 Πίνακας 4-1.4. Ο/Η διδάσκων/ουσα: Ο/Η διδάσκων/ουσα: Οργανώνει καλά την παρουσίαση της ύλης στα μαθήματα; Επιτυγχάνει να διεγείρει το ενδιαφέρον για το αντικείμενο του μαθήματος; Αναλύει και παρουσιάζει τις έννοιες με τρόπο απλό και ενδιαφέροντα χρησιμοποιώντας παραδείγματα; Ενθαρρύνει τους φοιτητές να διατυπώνουν απορίες και ερωτήσεις και να αναπτύξουν την κρίση τους; Ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του/της (παρουσία στα μαθήματα, έγκαιρη διόρθωση εργασιών ή εργαστηριακών αναφορών, ώρες συνεργασίας με τους φοιτητές); Είναι γενικά προσιτός/η στους φοιτητές; Χρησιμοποίησε γενικά ΤΠΕ στο μάθημα του/της (παρουσίαση μαθήματος, διδασκαλία, αξιολόγηση, επικοινωνία με φοιτητές κλπ); Θεωρία ΕΕ 2010-11 4,24 Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 4,05 4,08 3,99 4,12 4,03 4,12 4,07 4,27 4,15 4,12 4,15 4,17 4,00 ΕΕ: Εαρινό εξάμηνο Σχήμα 4-1.4. Ο/Η διδάσκων/ουσα: Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 Θεωρία ΕΕ 2010-11 Χρησιμοποίησε γενικά ΤΠΕ στο μάθημα του/της (παρουσίαση μαθήματος, διδασκαλία, αξιολόγηση, επικοινωνία με φοιτητές… 4,00 4,17 Είναι γενικά προσιτός/η στους φοιτητές; 4,15 4,12 Ήταν συνεπής στις υποχρεώσεις του/της (παρουσία στα μαθήματα, έγκαιρη διόρθωση εργασιών ή εργαστηριακών… 4,15 4,27 Ενθαρρύνει τους φοιτητές να διατυπώνουν απορίες και ερωτήσεις και να αναπτύξουν την κρίση τους; 4,07 4,12 Αναλύει και παρουσιάζει τις έννοιες με τρόπο απλό και ενδιαφέροντα χρησιμοποιώντας παραδείγματα; 4,03 4,12 Επιτυγχάνει να διεγείρει το ενδιαφέρον για το αντικείμενο του μαθήματος; 3,99 4,08 Οργανώνει καλά την παρουσίαση της ύλης στα μαθήματα; 4,05 4,24 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 Η αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος κρίνεται ακόμα από την αυτοαξιολόγηση του ιδίου του διδακτικού προσωπικού. Τα αποτελέσματα της αυτοαξιολόγησης αυτής στην οποία συμμετείχαν 19 άτομα για το χειμερινό εξάμηνο του 2010-11 και 20 άτομα για το εαρινό εξάμηνο εκ των οποίων οι 3 μόνιμοι καθώς και το Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 15 έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό παρουσιάζονται συγκεντρωτικά παρακάτω στον Πίνακα 4-1.5 και στο Σχήμα 4-1.5 (ως άριστα θεωρείται το 10): Πίνακας 4-1.5. Αυτοαξιολόγηση μελών ΕΠ (κριτήρια) ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕΛΩΝ ΕΠ (κριτήρια) Μ.Ο. Επιστημονική γνώση του αντικειμένου Ικανότητα μετάδοσης γνώσεων Μεθοδικότητα/ οργάνωση και προετοιμασία εκπαιδευτικής διδασκαλίας Επάρκεια και ποιότητα σημειώσεων Σχέσεις με τους φοιτητές Ικανότητα χειρισμού ομάδας, επίλυσης προβλημάτων, ευελιξίας Πρέπουσα συμπεριφορά Συνέπεια – υπευθυνότητα Δεξιότητες επικοινωνίας-προσωπικής επαφής και συνεργασίας Καινοτομία εκπαιδευτικών μεθόδων και τεχνικών Εφαρμογή/χρήση εποπτικών μέσων Τήρηση ωραρίου διδασκαλίας Πληρότητα κάλυψης της προγραμματισμένης διδακτικής ύλης Συνεργασία με τον υπεύθυνο σπουδαστικών θεμάτων 9,17 9,13 9,11 8,69 9,13 9,22 9,45 9,55 9,22 8,22 8,91 9,73 9,22 9,57 Σχήμα 4-1.5. Αυτοαξιολόγηση μελών ΕΠ (κριτήρια) Συνεργασία με τον υπεύθυνο σπουδαστικών θεμάτων 9,57 Πληρότητα κάλυψης της προγραμματισμένης… 9,22 9,73 Τήρηση ωραρίου διδασκαλίας Εφαρμογή/χρήση εποπτικών μέσων 8,91 Καινοτομία εκπαιδευτικών μεθόδων και τεχνικών 8,22 Δεξιότητες επικοινωνίαςπροσωπικής επαφής και… 9,22 9,55 Συνέπεια – υπευθυνότητα 9,45 Πρέπουσα συμπεριφορά Ικανότητα χειρισμού ομάδας, επίλυσης προβλημάτων,… 9,22 9,13 Σχέσεις με τους φοιτητές Επάρκεια και ποιότητα σημειώσεων 8,69 Μεθοδικότητα/ οργάνωση και προετοιμασία εκπαιδευτικής… 9,11 Ικανότητα μετάδοσης γνώσεων 9,13 Επιστημονική γνώση του αντικειμένου 9,17 0,0 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 16 Τέλος, το έκτακτο διδακτικό προσωπικό επαναξιολογείται κάθε χρόνο πριν την υπογραφή νέας σύμβασης. 4.2. Πώς κρίνετε την ποιότητα και αποτελεσματικότητα της διδακτικής διαδικασίας;7 Δεδομένης της εφαρμογής για πρώτη φορά του νέου προγράμματος σπουδών αλλά και της αναλογίας τακτικού/έκτακτου εκπαιδευτικού προσωπικού, τόσο η ποιότητα όσο και η αποτελεσματικότητα της διδακτικής διαδικασίας κρίνονται ικανοποιητικές. Οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι: η από έδρας διδασκαλία του θεωρητικού μέρους των μαθημάτων. Η διδασκαλία πραγματοποιείται σε αίθουσες διδασκαλίας με χρήση πίνακα και προβολικού μέχρι το χειμερινό εξάμηνο 2010-11 και με χρήση διαδραστικού πίνακα για τη συνέχεια. η από έδρας ή σεμιναριακού τύπου διδασκαλία των ασκήσεων/πράξεων των μαθημάτων για την πρακτική εφαρμογή του θεωρητικού μέρους αυτών. Η διδασκαλία πραγματοποιείται σε αίθουσες διδασκαλίας με χρήση πίνακα και προβολικού μέχρι το χειμερινό εξάμηνο 2010-11 και με χρήση διαδραστικού πίνακα για τη συνέχεια. η εργαστηριακού τύπου διδασκαλία του εργαστηριακού μέρους των μαθημάτων. Η διδασκαλία πραγματοποιείται σε εργαστήρια με χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, τοπικού δικτύου και κατάλληλων εφαρμογών λογισμικού καθώς και με χρήση διαδραστικού πίνακα από το εαρινό εξάμηνο 2010-11. Στο ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 τέθηκε σε εφαρμογή το νέο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τόσο την αναπροσαρμογή/επικαιροποίηση της ύλης όλων των μαθημάτων όσο και την ελαχιστοποίηση των επικαλύψεων της ύλης μεταξύ μαθημάτων (Πίνακας 4-2.1 και Σχήμα 4-2.1). Πίνακας 4-2.1. Υπάρχει επικάλυψη ύλης με άλλα μαθήματα; Υπάρχει επικάλυψη ύλης με άλλα μαθήματα; Ν=32 Όχι Ναι 29 3 Percent (%) 90,6 9,4 Σχήμα 4-2.1. Υπάρχει επικάλυψη ύλης με άλλα μαθήματα; Όχι Ναι 9,4% 90,6% Το ποσοστό προσέλευσης των φοιτητών στα μαθήματα παρουσιάζεται παρακάτω στον Πίνακα 4-2.2 και στο Σχήμα 4-2.2. Πίνακας 4-2.2. Ποσοστό φοιτητών που κατά μέσο όρο παρακολουθεί το θεωρητικό μέρος του μαθήματος Κατά την εκτίμησή σας, τι ποσοστό φοιτητών κατά μέσο όρο παρακολουθεί το θεωρητικό μέρος του Ν=32 Percent (%) μαθήματος; Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τους Πίνακες 11-5.1 (για τα δύο τελευταία ακαδημαϊκά εξάμηνα), 11-5.2 (για τα δύο τελευταία ακαδημαϊκά εξάμηνα), 11-6.1, 11-6.2, 11-7.1 (για τα δύο τελευταία ακαδημαϊκά εξάμηνα) και 11-7.2. (για τα δύο τελευταία ακαδημαϊκά εξάμηνα) 7 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 17 Κατά την εκτίμησή σας, τι ποσοστό φοιτητών κατά μέσο όρο παρακολουθεί το θεωρητικό μέρος του μαθήματος; 0-20% 20-40% 40-60% 60-80% Δεν γνωρίζω / Δεν απαντώ Ν=32 Percent (%) 10 10 7 2 3 31,3 31,3 21,9 6,3 9,4 Σχήμα 4-2.2. Ποσοστό φοιτητών που κατά μέσο όρο παρακολουθεί το θεωρητικό μέρος του μαθήματος 35,0 31,3 31,3 30,0 25,0 21,9 20,0 15,0 9,4 10,0 6,3 5,0 0,0 0-20% 20-40% 40-60% 60-80% Δεν γνωρίζω / Δεν απαντώ Το σύνολο του εκπαιδευτικού προσωπικού (ποσοστό 100,0%) δήλωσε ότι παρακολουθούνται όλοι οι φοιτητές κατά την εκτέλεση των εργαστηριακών ή πρακτικών ασκήσεων ενώ το 84,4,% αυτών δήλωσε ότι οι φοιτητές λαμβάνουν συστηματικά σχόλια (προφορικά ή γραπτά) στο μέσον του εξαμήνου (Πίνακας 4-2.3 και Σχήμα 4-2.3). Πίνακας 4-2.3. Λαμβάνουν οι φοιτητές συστηματικά σχόλια (προφορικά ή γραπτά) στο μέσον του εξαμήνου; Λαμβάνουν οι φοιτητές συστηματικά σχόλια Ν=32 Percent (%) (προφορικά ή γραπτά) στο μέσον του εξαμήνου; Όχι 3 9,4 Ναι 27 84,4 Δεν αφορά / Δεν απαντώ 2 6,3 Σχήμα 4-2.3. Λαμβάνουν οι φοιτητές συστηματικά σχόλια (προφορικά ή γραπτά) στο μέσον του εξαμήνου; 6,3% Όχι Ναι Δεν αφορά / Δεν απαντώ 9,4% 84,4% Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 18 Παρακάτω παρουσιάζονται στο Πίνακα 4-2.4 και στο Σχήμα 4-2.4 οι τρόποι που χρησιμοποιεί το εκπαιδευτικό προσωπικό για την αξιολόγηση των φοιτητών και στη συνέχεια (Πίνακες 4-2.5, 4-2.6 και Σχήματα 4-2.5, 4-2.6) παρουσιάζεται η άποψη των φοιτητών τόσο για τη διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης των μαθημάτων όσο και για το επίπεδο δυσκολίας των εργαστηρίων (ως άριστα θεωρείται το 5). Πίνακας 4-2.4. Τρόποι αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών στο μάθημα Αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών στο μάθημα Ν=32 Percent (%) (Τρόποι Αξιολόγησης) Εξέταση γραπτή στο τέλος του εξαμήνου: 31 96,9 Εξέταση προφορική στο τέλος του εξαμήνου: 0 0,0 Πρόοδος (ενδιάμεση εξέταση): 4 12,5 Τακτικές εξετάσεις προόδου: 3 9,4 Κατ’ οίκον εργασία: 14 43,8 Προφορική παρουσίαση εργασίας: 16 50,0 Εργαστήριο ή πρακτικές ασκήσεις: 20 62,5 Άλλοι τρόποι αξιολόγησης: 0 0,0 Σχήμα 4-2.4. Τρόποι αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών στο μάθημα 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 96,9 62,5 43,8 12,5 50,0 9,4 0,0 Εξέταση γραπτή στο τέλος του εξαμήνου: 0,0 Εξέταση προφορική στο τέλος του εξαμήνου: Πρόοδος (ενδιάμεση εξέταση): Τακτικές εξετάσεις προόδου: Κατ’ οίκον εργασία: Προφορική Εργαστήριο ή Άλλοι τρόποι παρουσίαση πρακτικές αξιολόγησης: εργασίας: ασκήσεις: Πίνακας 4-2.5. Το μάθημα / Το εργαστήριο Το μάθημα / Το εργαστήριο Πως κρίνετε την διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης; Πώς κρίνετε το επίπεδο δυσκολίας του εργαστηρίου για το εξάμηνο του; Θεωρία ΧΕ 2010-11 3,49 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 3,39 3,22 3,50 Σχήμα 4-2.5. Το μάθημα / Το εργαστήριο Θεωρία ΧΕ 2010-11 5,0 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 4,0 3,49 3,39 3,22 3,50 3,0 2,0 1,0 0,0 Πως κρίνετε την διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Πώς κρίνετε το επίπεδο δυσκολίας του εργαστηρίου για το εξάμηνο του; Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 19 Πίνακας 4-2.6. Το μάθημα / Το εργαστήριο Το μάθημα / Το εργαστήριο Πως κρίνετε την διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης; Πώς κρίνετε το επίπεδο δυσκολίας του εργαστηρίου για το εξάμηνο του; Θεωρία ΕΕ 2010-11 3,87 Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 3,78 4,02 3,71 Σχήμα 4-2.6. Το μάθημα / Το εργαστήριο 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Θεωρία EΕ 2010-11 Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 3,87 3,78 Πως κρίνετε την διαφάνεια των κριτηρίων βαθμολόγησης; 4,02 3,71 Πώς κρίνετε το επίπεδο δυσκολίας του εργαστηρίου για το εξάμηνο του; Τέλος, η επιτυχία των φοιτητών στις εξετάσεις ανά μάθημα φαίνεται στον Πίνακα 11-5.2. Ο μέσος βαθμός πτυχίου κυμαίνεται μεταξύ 6,89 και 7,15 ανά έτος (Πίνακας 11-6.1) και ο συνολικός μέσος όρος του βαθμού πτυχίου των αποφοίτων του Τμήματος είναι 6,90. Η μέση διάρκεια σπουδών για τη λήψη πτυχίου είναι 6,08 έτη (Πίνακας 11-6.2). 4.3. Πώς κρίνετε την οργάνωση και την εφαρμογή του διδακτικού έργου; Για το παλαιό πρόγραμμα σπουδών υπήρχαν και τηρούνταν οι πίνακες ύλης των μαθημάτων κατανεμημένης σε 15 ή 13 διδακτικές εβδομάδες. Κατά την πρώτη εφαρμογή του νέου προγράμματος σπουδών δεν υπήρξαν τέτοιοι ρητοί πίνακες ωστόσο εφαρμόστηκαν τα όσα περιγράφονται στις φόρμες μαθημάτων, όπως αυτά περιγράφονται στο Οδηγό Σπουδών. Ο προγραμματισμός του Τμήματος για το ακαδ. έτος 2011-12, περιλαμβάνει τη δημιουργία και δημοσιοποίηση των πινάκων κατανομής σε 13 διδακτικές εβδομάδες. Η ύλη όλων των μαθημάτων γνωστοποιείται στους φοιτητές στην αρχή του εξαμήνου μέσω του ιστότοπου του Τμήματος (http://www.amaliada.teipat.gr/), της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (e-class) του Ιδρύματος και με γραπτές ανακοινώσεις. Επιπρόσθετα στην πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (e-class) του Ιδρύματος περιγράφονται οι μαθησιακοί στόχοι των μαθημάτων και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Παρόλα αυτά στο Τμήμα δεν έχει αναπτυχθεί διαδικασία μέτρησης της επίτευξης των μαθησιακών στόχων των μαθημάτων. Όσον αφορά στο ωρολόγιο πρόγραμμα η οργάνωση και δομή του είναι ορθολογική και σύμφωνη με τις κείμενες διατάξεις ενώ το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων τηρείται πλήρως. Τέλος, όλα τα μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού του Τμήματος διδάσκουν μαθήματα που εμπίπτουν στο στενό ή ευρύτερο γνωστικό τους πεδίο Παρακάτω (Πίνακες 4-3.1, 4-3.2 και Σχήματα 4-3.1, 4-3.2) παρουσιάζεται η άποψη των φοιτητών για την οργάνωση και την εφαρμογή του διδακτικού έργου (ως άριστα θεωρείται το 5). Πίνακας 4-3.1. Το μάθημα Το μάθημα Οι στόχοι του μαθήματος ήταν σαφείς; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Θεωρία ΧΕ 2010-11 4,00 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 3,64 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 20 Το μάθημα Θεωρία ΧΕ 2010-11 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 3,95 3,53 4,02 3,67 3,59 3,44 3,57 3,42 3,46 3,38 3,49 3,33 Η ύλη που καλύφθηκε ανταποκρινόταν στους στόχους του μαθήματος; Η ύλη που διδάχθηκε ήταν καλά οργανωμένη; Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του μαθήματος ήταν σαφή; Κατά πόσο υπήρξε γνωστοποίηση της ύλης και των απαιτήσεων του μαθήματος στην αρχή του εξαμήνου; Πώς κρίνετε τον αριθμό διδακτικών μονάδων σε σχέση με τον φόρτο εργασίας; Πως κρίνετε την οργάνωση και δομή του ωρολογίου προγράμματος του μαθήματος; Σχήμα 4-3.1. Το μάθημα Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 Θεωρία ΧΕ 2010-11 Πως κρίνετε την οργάνωση και δομή του ωρολογίου προγράμματος του μαθήματος; 3,33 3,49 Πώς κρίνετε τον αριθμό διδακτικών μονάδων σε σχέση με τον φόρτο εργασίας; 3,38 3,46 Κατά πόσο υπήρξε γνωστοποίηση της ύλης και των απαιτήσεων του μαθήματος στην αρχή του εξαμήνου; 3,42 3,57 Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του μαθήματος ήταν σαφή; 3,44 3,67 Η ύλη που διδάχθηκε ήταν καλά οργανωμένη; 3,59 4,02 Η ύλη που καλύφθηκε ανταποκρινόταν στους στόχους του μαθήματος; 3,53 3,95 3,64 Οι στόχοι του μαθήματος ήταν σαφείς; 4,00 0,0 1,0 2,0 Πίνακας 4-3.2. Το μάθημα Το μάθημα Οι στόχοι του μαθήματος ήταν σαφείς; Η ύλη που καλύφθηκε ανταποκρινόταν στους στόχους του μαθήματος; Η ύλη που διδάχθηκε ήταν καλά οργανωμένη; Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του μαθήματος ήταν σαφή; Κατά πόσο υπήρξε γνωστοποίηση της ύλης και των απαιτήσεων του μαθήματος στην αρχή του εξαμήνου; Πώς κρίνετε τον αριθμό διδακτικών μονάδων σε σχέση με τον φόρτο εργασίας; Πως κρίνετε την οργάνωση και δομή του ωρολογίου προγράμματος του μαθήματος; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης 3,0 4,0 5,0 Θεωρία ΕΕ 2010-11 4,10 Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 4,06 4,21 4,06 4,15 3,94 4,01 3,82 3,84 3,82 3,72 3,65 3,79 3,74 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 21 Σχήμα 4-3.2. Το μάθημα Εργαστήριο EΕ 2010-11 Θεωρία EΕ 2010-11 Πως κρίνετε την οργάνωση και δομή του ωρολογίου προγράμματος του μαθήματος; 3,74 3,79 Πώς κρίνετε τον αριθμό διδακτικών μονάδων σε σχέση με τον φόρτο εργασίας; 3,65 3,72 Κατά πόσο υπήρξε γνωστοποίηση της ύλης και των απαιτήσεων του μαθήματος στην αρχή του εξαμήνου; 3,82 3,84 Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του μαθήματος ήταν σαφή; 3,82 3,94 4,01 4,15 Η ύλη που διδάχθηκε ήταν καλά οργανωμένη; Η ύλη που καλύφθηκε ανταποκρινόταν στους στόχους του μαθήματος; 4,06 4,21 4,06 4,10 Οι στόχοι του μαθήματος ήταν σαφείς; 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 4.4. Πώς κρίνετε τα εκπαιδευτικά βοηθήματα; Σύμφωνα με το νόμο περί διάθεσης και διανομής συγγραμμάτων, τα συγγράμματα διατίθενται, μετά από τη δήλωση των φοιτητών, είτε μέσω βιβλιοπωλείων (συνεργαζόμενων με τους αντίστοιχους εκδότες) είτε μέσω της Γραμματείας (σε περίπτωση μη ύπαρξης συνεργαζόμενου βιβλιοπωλείου). Όσον αφορά στις σημειώσεις των διδασκόντων, αυτές καθώς και άλλο ηλεκτρονικό υλικό, διατίθενται άμεσα μέσω της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης του Ιδρύματος. Όσον αφορά στα διδακτικά βοηθήματα σε ένα πολύ σημαντικό αριθμό μαθημάτων χρησιμοποιείται κύριο σύγγραμμα (Πίνακας 4-4.1 και Σχήμα 4-4.1). Η συντριπτική πλειοψηφία των συγγραμμάτων αποτελείται από τίτλους της τελευταίας πενταετίας καθώς κάθε ακαδημαϊκό έτος πραγματοποιείται επικύρωση του διδακτικού υλικού και ανανέωση παλαιοτέρων ή παρωχημένων ως προς το περιεχόμενο τίτλων. Επιπλέον, το νέο πρόγραμμα σπουδών, σε συνδυασμό με την πληθώρα συγγραμμάτων του συστήματος «Εύδοξος» έδωσε το έναυσμα για ριζική ποιοτική ανανέωση του διδακτικού υλικού. Κάποια μαθήματα, τα οποία αποτελούν τρέχοντα ερευνητικά-επιστημονικά πεδία, δεν διαθέτουν κύριο σύγγραμμα καθώς δεν υπάρχει κάτι τέτοιο στην ελληνική γλώσσα, ακόμα. Πίνακας 4-4.1. Υπάρχει κύριο σύγγραμμα για το μάθημα; Υπάρχει κύριο σύγγραμμα για το μάθημα; Όχι Ναι Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Ν=32 Percent (%) 4 28 12,5 87,5 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 22 Σχήμα 4-4.1. Υπάρχει κύριο σύγγραμμα για το μάθημα; Όχι Ναι 12,5% 87,5% Στους φοιτητές διανέμονται, ως βοηθήματα επιπλέον σημειώσεις των διδασκόντων καθώς και ηλεκτρονικό υλικό που βρίσκεται αναρτημένο στις ιστοσελίδες των μαθημάτων και επιπλέον πηγές είτε στο Διαδίκτυο είτε στη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος (Πίνακας 4-4.2 και Σχήμα 4-4.2). Πίνακας 4-4.2. Βοηθήματα που διανέμονται στους φοιτητές για το συγκεκριμένο μάθημα Βοηθήματα που διανέμονται στους φοιτητές για το Ν=32 Percent (%) συγκεκριμένο μάθημα: Επιπλέον σημειώσεις 23 71,9 Πηγές στο Διαδίκτυο 26 81,3 Πηγές στην βιβλιοθήκη του Ιδρύματος 8 25,0 Σχήμα 4-4.2. Βοηθήματα που διανέμονται στους φοιτητές για το συγκεκριμένο μάθημα 90,0 81,3 80,0 71,9 70,0 60,0 50,0 40,0 25,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Επιπλέον σημειώσεις Πηγές στο Διαδίκτυο Πηγές στην βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Τα διδακτικά βοηθήματα επικαιροποιούνται με πρόταση των διδασκόντων και του Προϊσταμένου του Τμήματος και σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Πίνακα 4-4.3 και του Σχήματος 4-4.3. Πίνακας 4-4.3. Γίνεται επικαιροποίηση των βοηθημάτων; Γίνεται επικαιροποίηση των βοηθημάτων; Κάθε εξάμηνο Κάθε έτος Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Ν=32 9 7 Percent (%) 28,1 21,9 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 23 Κάθε 3-τία Όποτε κρίνεται από το διδάσκοντα ότι υπάρχει ανάγκη επικαιροποίησης Δεν γνωρίζω / Δεν απαντώ 0 0,0 13 40,6 3 9,4 Σχήμα 4-4.3. Γίνεται επικαιροποίηση των βοηθημάτων; 45,0 40,6 40,0 35,0 30,0 28,1 21,9 25,0 20,0 15,0 9,4 10,0 5,0 0,0 0,0 Κάθε εξάμηνο Κάθε έτος Κάθε 3-τία Όποτε κρίνεται από το διδάσκοντα ότι υπάρχει ανάγκη επικαιροποίησης Δεν γνωρίζω / Δεν απαντώ Συνέπεια των παραπάνω είναι η διδασκόμενη ύλη να καλύπτεται σχεδόν με πληρότητα από τα διατιθέμενα βοηθήματα (Πίνακας 4-4.4 και Σχήμα 4-4.4). Πίνακας 4-4.4. Ποσοστό της διδασκόμενης ύλης που καλύπτεται από τα βοηθήματα Ποιο ποσοστό της διδασκόμενης ύλης καλύπτεται από Ν=32 Percent (%) τα βοηθήματα; 0-20% 3 9,4 20-40% 5 15,6 40-60% 3 9,4 Πάνω από 60% 21 65,6 Σχήμα 4-4.4. Ποσοστό της διδασκόμενης ύλης που καλύπτεται από τα βοηθήματα 65,6 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 15,6 20,0 10,0 9,4 9,4 0,0 0-20% 20-40% 40-60% Πάνω από 60% Παρακάτω (Πίνακες 4-4.5, 4-4.6 και Σχήματα 4-4.5, 4-4.6) παρουσιάζεται η άποψη των φοιτητών για τα εκπαιδευτικά βοηθήματα (ως άριστα θεωρείται το 5). Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 24 Πίνακας 4-4.5. Το εκπαιδευτικό υλικό Το εκπαιδευτικό υλικό Το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε βοήθησε στην καλύτερη κατανόηση του θέματος; Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα («σύγγραμμα», σημειώσεις, πρόσθετη βιβλιογραφία) χορηγήθηκαν εγκαίρως; Πόσο ικανοποιητικό βρίσκετε το κύριο βιβλίο(α) ή τις σημειώσεις; Θεωρία ΧΕ 2010-11 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 3,60 3,46 3,36 3,17 3,40 3,10 Σχήμα 4-4.5. Το εκπαιδευτικό υλικό 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Θεωρία ΧΕ 2010-11 Εργαστήριο ΧΕ 2010-11 3,60 3,46 Το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε βοήθησε στην καλύτερη κατανόηση του θέματος; 3,36 3,40 3,17 Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα («σύγγραμμα», σημειώσεις, πρόσθετη βιβλιογραφία) χορηγήθηκαν εγκαίρως; Πίνακας 4-4.6. Το εκπαιδευτικό υλικό Το εκπαιδευτικό υλικό Το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε βοήθησε στην καλύτερη κατανόηση του θέματος; Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα («σύγγραμμα», σημειώσεις, πρόσθετη βιβλιογραφία) χορηγήθηκαν εγκαίρως; Πόσο ικανοποιητικό βρίσκετε το κύριο βιβλίο(α) ή τις σημειώσεις; 3,10 Πόσο ικανοποιητικό βρίσκετε το κύριο βιβλίο(α) ή τις σημειώσεις; Θεωρία ΕΕ 2010-11 Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 3,96 3,88 3,58 3,53 3,65 3,51 Σχήμα 4-4.6. Το εκπαιδευτικό υλικό 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Θεωρία EΕ 2010-11 3,96 Εργαστήριο ΕΕ 2010-11 3,88 Το εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε βοήθησε στην καλύτερη κατανόηση του θέματος; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης 3,58 3,53 Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα («σύγγραμμα», σημειώσεις, πρόσθετη βιβλιογραφία) χορηγήθηκαν εγκαίρως; 3,65 3,51 Πόσο ικανοποιητικό βρίσκετε το κύριο βιβλίο(α) ή τις σημειώσεις; Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 4.5. 25 Πώς κρίνετε τα διαθέσιμα μέσα και υποδομές; Το Τμήμα μέχρι και το χειμερινό εξάμηνο 2010-11 στεγαζόταν στα Παλαιά Κτίρια στα οποία συστεγαζόταν με το Τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης. Στα Παλαιά Κτίρια υπήρχαν 5 αίθουσες διδασκαλίας συνολικής χωρητικότητας 270 ατόμων που κάλυπταν τις βασικές ανάγκες διδασκαλίας του Τμήματος. Προφανώς λόγω της συστέγασης οι αίθουσες χρησιμοποιούνταν σε καθημερινή βάση με πληρότητα 100%. Αντίστοιχα, το Τμήμα μέχρι και το χειμερινό εξάμηνο 2010-11 στεγαζόταν στα Παλαιά Κτίρια όπου χρησιμοποιούσε μαζί με το Τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης 3 εργαστήρια με τις εξής χωρητικότητες: Εργαστήριο 1: 25 θέσεις εργασίας Εργαστήριο 2: 23 θέσεις εργασίας Εργαστήριο 3: 24 θέσεις εργασίας Τα εργαστήρια κάλυπταν τις βασικές ανάγκες του εργαστηριακού μέρος των μαθημάτων αφού η χωρητικότητα και η ποιότητα των χώρων ήταν επαρκής αν και υπήρχε ένα πρόβλημα στη θέση των πινάκων. Λόγω της συστέγασης και τα εργαστήρια χρησιμοποιούνταν σε καθημερινή βάση και σε ποσοστό άνω του 95% και ο εξοπλισμός τους κρίνεται ικανοποιητικός για τις τρέχουσες ανάγκες. Η αναβάθμιση του εξοπλισμού όμως κρίνεται απαραίτητη τόσο σε επίπεδο Η/Υ όσο και κατάλληλου λογισμικού. Από την έναρξη του εαρινού εξαμήνου το Τμήμα μεταφέρθηκε στα Νέα (ιδιόκτητα) Κτίρια στα οποία υπάρχουν 6 αίθουσες διδασκαλίας (με χρήση συμβατικού και διαδραστικού πίνακα) με τις εξής χωρητικότητες: Α01: 64 ατόμων Α03: 96 ατόμων Α04: 94 ατόμων Α05: 56 ατόμων Α11: 62 ατόμων Α12: 94 ατόμων και συνολικής χωρητικότητας 466 ατόμων που υπερκαλύπτουν πλέον τις ανάγκες διδασκαλίας του Τμήματος. Αντίστοιχα, από την έναρξη του εαρινού εξαμήνου το Τμήμα χρησιμοποιεί 6 πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια (με χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, τοπικού δικτύου και κατάλληλων εφαρμογών λογισμικού καθώς και με χρήση συμβατικού και διαδραστικού πίνακα) με 18 θέσεις εργασίας και συνολικής δυναμικότητας 108 θέσεων εργασίας. Όσον αφορά στη διαθέσιμη εκπαιδευτική υποδομή του εκάστου μαθήματος (αίθουσα διδασκαλίας και εργαστήριο) τα αποτελέσματα της αξιολόγησης συνοψίζονται στους πίνακες 4-5.1, 4-5.2 και στα σχήματα 4-5.1, 4-5.2) παρακάτω (ως άριστα θεωρείται το 10). Σημειώνεται ότι τα εργαστήρια δεν διατίθενται για χρήση εκτός προγραμματισμένων ωρών. Αυτό οφείλεται στον ακριβό εξοπλισμό τους και την αδυναμία επίβλεψής τους λόγω έλλειψης προσωπικού. Επίσης, το Τμήμα δεν διαθέτει σπουδαστήρια. Πίνακας 4-5.1. Αίθουσες διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο μάθημα Αίθουσες διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο Μ.Ο. μάθημα: Επάρκεια 9,68 Καταλληλότητα 9,29 Ποιότητα αιθουσών 9,04 Υποστηρικτικός εξοπλισμός 8,86 Διαθεσιμότητα 9,67 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 26 Σχήμα 4-5.1. Αίθουσες διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο μάθημα 10,0 9,68 9,67 9,29 9,04 Καταλληλότητα Ποιότητα αιθουσών 9,0 8,86 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Επάρκεια Υποστηρικτικός Διαθεσιμότητα εξοπλισμός Πίνακας 4-5.2. Εργαστήρια που χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο μάθημα Εργαστήρια που χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο μάθημα: Μ.Ο. Επάρκεια Καταλληλότητα Ποιότητα εργαστηριακών χώρων Εργαστηριακός εξοπλισμός Διαθεσιμότητα 9,35 8,95 9,15 9,25 9,00 Σχήμα 4-5.2. Εργαστήρια που χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο μάθημα 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 9,35 Επάρκεια 8,95 Καταλληλότητα 9,15 9,25 Ποιότητα Εργαστηριακός εργαστηριακών εξοπλισμός χώρων 9,00 Διαθεσιμότητα Παρακάτω παρουσιάζεται η άποψη των φοιτητών για τα διαθέσιμα μέσα και υποδομές. Προφανώς υπάρχει μεγάλη απόκλιση στις απαντήσεις μεταξύ χειμερινού εξαμήνου που αφορούν στα Παλαιά Κτίρια με τα αποτελέσματα του εαρινού εξαμήνου (Πίνακας 4-5.3 και Σχήμα 4-5.3) που αφορούν στα Νέα Κτίρια (ως άριστα θεωρείται το 5). Πίνακας 4-5.3. Οι υποδομές Οι υποδομές Πως κρίνετε την επάρκεια και ποιότητα χώρων και εξοπλισμού των αιθουσών στις οποίες διδάχθηκε το μάθημα; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Χειμερινό εξάμηνο 2010-11 Εαρινό εξάμηνο 2010-11 2,58 4,16 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 27 Οι υποδομές Χειμερινό εξάμηνο 2010-11 Εαρινό εξάμηνο 2010-11 2,71 4,19 2,11 3,19 Πως κρίνετε την επάρκεια και ποιότητα και χρηστικότητα του εξοπλισμού και των μέσων διδασκαλίας που χρησιμοποιήθηκαν; Πώς κρίνετε την οργάνωση και το ωράριο λειτουργίας της βιβλιοθήκης καθώς και την επάρκεια και ποιότητα των τεκμηρίων της για το συγκεκριμένο μάθημα; Σχήμα 4-5.3. Οι υποδομές 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Χειμερινό εξάμηνο 2010-11 Εαρινό εξάμηνο 2010-11 4,19 4,16 3,19 2,71 2,58 2,11 Πως κρίνετε την επάρκεια και ποιότητα Πως κρίνετε την επάρκεια και ποιότητα Πώς κρίνετε την οργάνωση και το χώρων και εξοπλισμού των αιθουσών και χρηστικότητα του εξοπλισμού και ωράριο λειτουργίας της βιβλιοθήκης στις οποίες διδάχθηκε το μάθημα; των μέσων διδασκαλίας που καθώς και την επάρκεια και ποιότητα χρησιμοποιήθηκαν; των τεκμηρίων της για το συγκεκριμένο μάθημα; Ιδιαίτερα για τα εργαστήρια του Τμήματος η άποψη των φοιτητών παρουσιάζεται παρακάτω. Ομοίως όπως και προηγούμενα, υπάρχει μεγάλη απόκλιση στις απαντήσεις μεταξύ χειμερινού εξαμήνου που αφορούν στα Παλαιά Κτίρια με τα αποτελέσματα του εαρινού εξαμήνου (Πίνακας 4-5.4 και Σχήμα 4-5.4) που αφορούν στα Νέα Κτίρια (ως άριστα θεωρείται το 5). Πίνακας 4-5.4. Το εργαστήριο Το εργαστήριο: Είναι επαρκής ο εξοπλισμός του εργαστηρίου; Αξιολογείστε την ποιότητα των εργαστηριακών χώρων Αξιολογείστε την επάρκεια των εργαστηριακών χώρων Χειμερινό Εαρινό εξάμηνο εξάμηνο 2010-11 2010-11 2,95 4,20 2,70 4,22 2,61 4,25 Σχήμα 4-5.4. Το εργαστήριο Χειμερινό εξάμηνο 2010-11 Εαρινό εξάμηνο 2010-11 5,0 4,25 4,22 4,20 4,5 4,0 3,5 3,0 2,95 2,70 2,61 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Είναι επαρκής ο εξοπλισμός του εργαστηρίου; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αξιολογείστε την ποιότητα των εργαστηριακών χώρων Αξιολογείστε την επάρκεια των εργαστηριακών χώρων Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 4.6. 28 Πώς κρίνετε τον βαθμό αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών; Όσον αφορά το βαθμό αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών του τμήματος το σύνολο των ερωτηθέντων δήλωσε ότι χρησιμοποιούνται οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών για τη διδασκαλία όλων των μαθημάτων ενώ πιλοτικά από κάποια μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού χρησιμοποιούνται τεχνικές μικτής εκπαίδευσης (blended learning) όπου η αξιολόγηση των εργαστηριακών ασκήσεων πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσα από τη χρήση ειδικευμένων περιβαλλόντων εκπαίδευσης (Moodle (http://elearn.openlab.gr/), Dokeos (http://www.plessas.info/)). Παρακάτω στους πίνακες 4-6.1 – 4-6.3 και στα σχήματα 4-6.1 – 4-6.3 συνοψίζονται τα αποτελέσματα του βαθμού αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στο Τμήμα. Πίνακας 4-6.1. Τρόπος χρήσης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών για τη διδασκαλία των μαθημάτων Με ποιόν τρόπο χρησιμοποιούνται οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών για τη διδασκαλία των Ν=32 Percent (%) μαθημάτων; Γενική χρήση Πληροφορικής στην εκπαιδευτική διαδικασία 29 90,6 Γενική χρήση διαδικτύου ή απλών υπηρεσιών τηλεματικής (πχ. 32 100,0 αναζήτηση πληροφορίας, e-mail, κλπ). Χρήση υποδομών τηλεκπαίδευσης (e-class, videoconference) 25 78,1 Δημιουργία αναβαθμισμένου ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού 9 28,1 υλικού (video, animation) Σχήμα 4-6.1. Τρόπος χρήσης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών για τη διδασκαλία των μαθημάτων 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 100,0 90,6 78,1 28,1 Γενική χρήση Γενική χρήση διαδικτύου ή Χρήση υποδομών Πληροφορικής στην απλών υπηρεσιών τηλεκπαίδευσης (e-class, εκπαιδευτική διαδικασία τηλεματικής videoconference) Δημιουργία αναβαθμισμένου ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού (video, animation) Πίνακας 4-6.2. Χρησιμοποιούνται μαθησιακά βοηθήματα βασισμένα σε ΤΠΕ; Χρησιμοποιούνται μαθησιακά βοηθήματα βασισμένα Ν=32 Percent (%) σε ΤΠΕ; Όχι 7 21,9 Ναι 15 46,9 Χωρίς απάντηση 10 31,3 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 29 Σχήμα 4-6.2. Χρησιμοποιούνται μαθησιακά βοηθήματα βασισμένα σε ΤΠΕ; Όχι Ναι Χωρίς απάντηση 21,9% 31,3% 46,9% Πίνακας 4-6.3. Χρησιμοποιούνται ΤΠΕ στην εργαστηριακή εκπαίδευση; Χρησιμοποιούνται ΤΠΕ στην εργαστηριακή Ν=32 Percent (%) εκπαίδευση; Όχι 0 0,0 Ναι 22 68,8 Χωρίς απάντηση / δεν αφορά 10 31,3 Σχήμα 4-6.3. Χρησιμοποιούνται ΤΠΕ στην εργαστηριακή εκπαίδευση; Όχι Ναι Χωρίς απάντηση 0,0% 31,3% 68,8% Οι περισσότεροι συνεργάτες του Τμήματος δεν χρησιμοποιούν ΤΠΕ στην αξιολόγηση των φοιτητών (Πίνακας 4-6.4 και Σχήμα 4-6.4). Πίνακας 4-6.4. Χρησιμοποιούνται ΤΠΕ στην αξιολόγηση των φοιτητών; Χρησιμοποιούνται ΤΠΕ στην αξιολόγηση των Ν=32 φοιτητών; Όχι 20 Ναι 7 Χωρίς απάντηση 5 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Percent (%) 62,5 21,9 15,6 Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 30 Σχήμα 4-6.4. Χρησιμοποιούνται ΤΠΕ στην αξιολόγηση των φοιτητών; Όχι Ναι Χωρίς απάντηση 27,0% 54,1% 18,9% Το σύνολο επίσης των ερωτηθέντων δήλωσε ότι χρησιμοποιούνται οι ΤΠΕ στην επικοινωνία με τους φοιτητές. Το πώς αυτό γίνεται συνοψίζεται παρακάτω (Πίνακας 4-6.5 και Σχήμα 46.5). Πίνακας 4-6.5. Τρόπος χρήσης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών ΤΠΕ στην επικοινωνία με τους φοιτητές Με ποιόν τρόπο χρησιμοποιούνται οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών ΤΠΕ στην Ν=32 Percent (%) επικοινωνία με τους φοιτητές; Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο 31 96,9 Chatting 6 18,8 Forum συζητήσεων 4 12,5 Εικονο-τηλεδιάσκεψη (Video Conference) 3 9,4 Σχήμα 4-6.5. Τρόπος χρήσης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών ΤΠΕ στην επικοινωνία με τους φοιτητές 100,0 96,9 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 18,8 20,0 12,5 10,0 9,4 0,0 Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Chatting Forum συζητήσεων Εικονο-τηλεδιάσκεψη (Video Conference) Παρακάτω παρουσιάζεται η άποψη των φοιτητών ως προς το βαθμό αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών του τμήματος (Πίνακας 4-6.6 και Σχήμα 4-6.6) (ως άριστα θεωρείται το 5). Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 31 Πίνακας 4-6.6. Οι υποδομές Οι υποδομές Χειμερινό Εαρινό εξάμηνο εξάμηνο 2010-11 2010-11 Κατά πόσο χρησιμοποιήσατε λειτουργίες του τμήματος που υποστηρίζονται από ΤΠΕ κατά την διάρκεια του μαθήματος; 2,73 3,96 Σχήμα 4-6.6. Οι υποδομές Χειμερινό εξάμηνο 2010-11 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Εαρινό εξάμηνο 2010-11 3,96 2,73 Κατά πόσο χρησιμοποιήσατε λειτουργίες του τμήματος που υποστηρίζονται από ΤΠΕ κατά την διάρκεια του μαθήματος; 4.7. Πώς κρίνετε την αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων και τη μεταξύ τους συνεργασία; Το πλήθος των εκπαιδευτικών κατά το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 ήταν 36 εκ των οποίων 2 αποτελούσαν το μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό και 34 αποτελούσαν το έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό. Το πλήθος των φοιτητών κατά την λήξη του ακαδημαϊκού έτους 2009-2010 ήταν 761 οπότε η αναλογία διδασκόντων / διδασκομένων ήταν 21,14 φοιτητές ανά καθηγητή. Ενώ αντίστοιχα το πλήθος των εκπαιδευτικών κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 ήταν 33 εκ των οποίων 3 αποτελούσαν το μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό και 30 αποτελούσαν το έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό. Το πλήθος των φοιτητών κατά την λήξη του ακαδημαϊκού έτους 2010-2011 ήταν 699 οπότε η αναλογία διδασκόντων / διδασκομένων ήταν 21,18 φοιτητές ανά καθηγητή γεγονός που δείχνει και τη σταθερότητα στην αναλογία αυτή. Η αναλογία των διδασκόντων/διδασκομένων στα εργαστήρια είναι κατά μέσο όρο 1/18. Ωστόσο, μία ορθότερη προσέγγιση και φυσικά πιο ακριβής αποτύπωση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί υπολογίζοντας τις περίπου 210 διδακτικές ώρες (θεωρία και εργαστήρια), οι οποίες θα πρέπει να αναχθούν σε διδακτική απασχόληση πλήρους ωραρίου (περίπου 14 ώρες ανά άτομο). Κάτι τέτοιο δεν επιχειρήθηκε στην παρούσα έκθεση. Επίσης, αν ο υπολογισμός πραγματοποιηθεί μόνο στο μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό τότε τα αποτελέσματα θα είναι απογοητευτικά. Το μόνιμο ΕΠ είναι διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια παρουσίας του στο Τμήμα. Οι συνεργάτες 12μηνης σύμβασης έχουν αναρτημένες ώρες γραφείου για συνεργασία με τους φοιτητές τις οποίες και τηρούν. Ωστόσο, αυτές αξιοποιούνται σε όχι ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό από τους φοιτητές. Το προηγούμενο αποτυπώνεται παρακάτω στον Πίνακας 4-7.1 και στο Σχήμα 4-7.1). Πίνακας 4-7.1. Έχετε ανακοινωμένες ώρες γραφείου για συνεργασία με τους φοιτητές; Έχετε ανακοινωμένες ώρες γραφείου για συνεργασία Ν=32 Percent (%) με τους φοιτητές; Όχι 8 25,0 Ναι 22 68,8 Δεν αφορά / Δεν απαντώ 2 6,3 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 32 Σχήμα 4-7.1. Έχετε ανακοινωμένες ώρες γραφείου για συνεργασία με τους φοιτητές; Όχι Ναι Δεν αφορά / Δεν απαντώ 6,3% 25,0% 68,7% Τέλος, ο τρόπος με τον οποίο το εκπαιδευτικό προσωπικό του Τμήματος μεθοδεύει την εκπαίδευση των φοιτητών στην ερευνητική διαδικασία παρουσιάζεται στον Πίνακα 4-7.2 και στο Σχήμα 4-7.2). Πίνακας 4-7.2. Πώς μεθοδεύετε την εκπαίδευση των φοιτητών στην ερευνητική διαδικασία; Πώς μεθοδεύετε την εκπαίδευση των φοιτητών στην Ν=32 Percent (%) ερευνητική διαδικασία; Με εργασίες για τις οποίες δίνετε εσείς βιβλιογραφία: 18 56,3 Με εργασίες που χρήζουν αναζήτηση βιβλιογραφίας από τον σπουδαστή: 17 53,1 Σχήμα 4-7.2. Πώς μεθοδεύετε την εκπαίδευση των φοιτητών στην ερευνητική διαδικασία; 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 56,3 Με εργασίες για τις οποίες δίνετε εσείς βιβλιογραφία: 53,1 Με εργασίες που χρήζουν αναζήτηση βιβλιογραφίας από τον σπουδαστή: 4.8. Πώς κρίνετε τον βαθμό σύνδεσης της διδασκαλίας με την έρευνα; Το σύνολο του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος αποτελείται από νέους επιστήμονες, οι οποίοι διδάσκουν μαθήματα της ειδικότητάς τους. Ως τέτοιοι συνδέουν τα μαθήματα με τις τρέχουσες ερευνητικές τάσεις, όπου κάτι τέτοιο είναι εφαρμόσιμο. Ωστόσο, για τους λόγους που αναφέρονται στις 2.3.4 και 3.3, δεν μπορεί να τεκμηριωθεί τέτοια σύνδεση. 4.9. Πώς κρίνετε τις συνεργασίες με εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού και του εξωτερικού και με το κοινωνικό σύνολο; Το Τμήμα δεν έχει να επιδείξει τεκμηριωμένη συλλογική συνεργασία με εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή με το κοινωνικό σύνολο. Αυτό οφείλεται στο Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 33 γεγονός ότι όλες οι προσπάθειες των δύο και προσφάτως τριών μελών ΕΠ επικεντρώθηκαν στη δημιουργία οργανωτικών, εκπαιδευτικών και διοικητικών δομών για την εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος. Όπως είναι προφανές, επί 6 έτη το Τμήμα επιβίωνε λόγω των φιλότιμων προσπαθειών κάποιων ωρομισθίων. Επί της ουσίας, επί 6 έτη το Τμήμα ακροβατούσε, χωρίς μόνιμο προσωπικό (εκπαιδευτικό και διοικητικό) και χωρίς τη συνεχή φυσική παρουσία των προϊστάμενων αρχών να συντονίζουν το έργο και να φροντίζουν την ομαλή λειτουργία του. 4.10. Πώς κρίνετε την κινητικότητα του διδακτικού προσωπικού και των φοιτητών;8 Το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος η ιδέα της κινητικότητας των φοιτητών προωθήθηκε κυρίως μέσα από την λειτουργία γραφείου υποδοχής ενδιαφερόμενων φοιτητών. Λειτούργησε ειδικός χώρος ανακοινώσεων σχετικών με το πρόγραμμα Erasmus ενώ έγιναν σχετικές ανακοινώσεις στον ιστότοπο του Τμήματος. Αναφορικά με την ιδέα της κινητικότητας των μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού έγιναν ενημερώσεις σχετικά με προγράμματα κινητικότητας στο μέτρο που υπήρξε σχετική ενημέρωση από την κεντρική υπηρεσία του ΤΕΙ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μετακίνηση δύο (2) φοιτητών το πρώτο εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2010-2011 για την εκπόνηση της πτυχιακής τους εργασίας σε συνεργαζόμενο Πανεπιστήμιο αξιοποιώντας προϋπάρχουσα συμφωνία του ΤΕΙ. Δεν υπήρξε κινητικότητα φοιτητών άλλων ιδρυμάτων προς το Τμήμα στην αναφερόμενη περίοδο και ως εκ τούτου δεν διδάχθηκαν μαθήματα σε ξένη γλώσσα. Ωστόσο, ένα τουλάχιστον μάθημα του νέου προγράμματος σπουδών διδάσκεται εξ’ ολοκλήρου με διαφάνειες και υλικό (άρθρα, βιβλία, κλπ) στην αγγλική γλώσσα. Ο συγκεκριμένος τρόπος διδασκαλίας έχει την έγκριση, με σχετική απόφαση, του Συμβουλίου ΤΕΙ Πάτρας. Μερίδα των φοιτητών δυσανασχετεί με τη συγκεκριμένη προσέγγιση. Στο Τμήμα λειτουργεί γραφείο ενημέρωσης των φοιτητών για το πρόγραμμα Erasmus. Η ενημέρωση των φοιτητών έως τώρα έχει γίνει με την διάθεση υλικού και την δια ζώσης ενημέρωση τους από τους υπευθύνους του γραφείου. Αντίθετα, δεν υπήρξε κινητικότητα μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος στην αναφερόμενη περίοδο. 8 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-8 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 34 5. Ερευνητικό έργο Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα του επιτελούμενου σ΄αυτό ερευνητικού έργου, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, (http://www.adip.gr). Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 5.1. Πώς κρίνετε την προαγωγή της έρευνας στο πλαίσιο του Τμήματος; Η προαγωγή της έρευνας στο πλαίσιο του Τμήματος είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Πραγματοποιείται μόνο αποσπασματικά στα πλαίσια ορισμένων μαθημάτων μέσω ενδιαφερουσών εργασιών και εξαρτάται από τον εκάστοτε διδάσκοντα. Το παλαιό πρόγραμμα σπουδών έδινε ελάχιστες τέτοιες αφορμές. Αντίθετα, το νέο πρόγραμμα σπουδών, περιλαμβάνει, σε ποσοστό άνω του 50%, μαθήματα που επιτρέπουν τέτοια δραστηριότητα. Ωστόσο, λόγω της μόλις ενός έτους διάρκειας εφαρμογής του, κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει συντονισμένα ακόμα. Αντίθετα, η προαγωγή της έρευνας εκτός πλαισίου του Τμήματος είναι σημαντική (π.χ. μέλος του ΕΠ, Ι. Δ. Ζαχαράκης, Επίκ. Καθηγητής είναι Υπεύθυνος Ερευνητικής Μονάδας 3 του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών, http://daisy.cti.gr) αλλά αυτό δεν αναλύεται εδώ. 5.2. Πώς κρίνετε τα ερευνητικά προγράμματα και έργα που εκτελούνται στο Τμήμα; Το Τμήμα δεν διαθέτει ή εκτελεί μέχρι σήμερα ερευνητικά προγράμματα. 5.3. Πώς κρίνετε τις διαθέσιμες ερευνητικές υποδομές; Το Τμήμα, αν και έχει αιτηθεί, δεν διαθέτει ερευνητικές υποδομές. 5.4. Πώς κρίνετε τις επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος κατά την τελευταία πενταετία; 9 Δεδομένης της απόσπασης από το διδακτικό/ερευνητικό έργο των δύο, και προσφάτως τριών, μελών ΕΠ και υπερφόρτωσής τους με υπερβολικά σε πλήθος και σοβαρότητα διοικητικά καθήκοντα, οι επιστημονικές δημοσιεύσεις κρίνονται ικανοποιητικές. Σημειώνεται, όμως ότι στην πλειοψηφία τους αυτές πραγματοποιήθηκαν από δραστηριότητες σε άλλους ερευνητικούς φορείς. Κατάλογος αυτών βρίσκεται στην ενότητα 12.1. 5.5. Πώς κρίνετε τον βαθμό αναγνώρισης της έρευνας που γίνεται στο Τμήμα από τρίτους;10 Ο αριθμός των ετεροαναφορών του ΕΠ του Τμήματος είναι 91 (Πίνακας 11-10) ενώ οι συμμετοχές μελών ΔΕΠ/ΕΠ του Τμήματος σε επιτροπές επιστημονικών διεθνών συνεδρίων είναι 7 (Πίνακας 11-10) και αφορούν όλες τον Ι. Δ. Ζαχαράκη, Επίκουρο Καθηγητή. 9 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-9 Συμπληρώστε, στην Ενότητα 11, τον Πίνακα 11-10 10 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 35 5.6. Πώς κρίνετε τις ερευνητικές συνεργασίες του Τμήματος; Προς το παρόν, δεν υπάρχουν. 5.7. Πώς κρίνετε τις διακρίσεις και τα βραβεία ερευνητικού έργου που έχουν απονεμηθεί σε μέλη του Τμήματος; Δεν υπάρχουν διακρίσεις ή τα βραβεία ερευνητικού έργου. 5.8. Πώς κρίνετε τον βαθμό συμμετοχής των φοιτητών/ σπουδαστών στην έρευνα; Δεν υπάρχει συμμετοχή φοιτητών καθώς δεν υπάρχει έρευνα στα πλαίσια του Τμήματος σύμφωνα τις 5.1 – 5.3. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 36 6. Σχέσεις με κοινωνικούς/πολιτιστικούς/παραγωγικούς (ΚΠΠ) φορείς Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα των σχέσεών του με ΚΠΠ φορείς, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, (http://www.adip.gr). Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 6.1. Πώς κρίνετε τις συνεργασίες του Τμήματος με ΚΠΠ φορείς; Το Τμήμα έχει αναπτύξει σχέσεις με φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης όπως π.χ. Δήμοι, περιφερειακές αυτοδιοικήσεις αλλά και με παραγωγικούς φορείς όπως επιμελητήρια και επαγγελματικές ενώσεις. Στα πλαίσια αυτών των σχέσεων προβάλλονται το αντικείμενο και οι δυνατότητες παραγωγής έργου του Τμήματος. Διευκολύνεται η εξεύρεση φορέων πρακτικής άσκησης για τους φοιτητές του Τμήματος και τονίζονται τα πλεονεκτήματα των πτυχιούχων, όσον αφορά την κάλυψη αναγκών στην αγορά εργασίας, σε σχέση με άλλες ειδικότητες. Το Τμήμα αναπτύσσει σχέσεις με την τοπική κοινωνία υποστηρίζοντας, μέσω του στελεχιακού του δυναμικού, την οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων την ευθύνη των οποίων έχει η τοπική αυτοδιοίκηση και ενθαρρύνει την συμμετοχή των φοιτητών σε αυτές. Επίσης, οργανώνονται προβολές επιλεγμένων κινηματογραφικών ταινιών, με πρωτοβουλία φοιτητών και διδασκόντων και την υποστήριξη του Τμήματος, ανοιχτές προς την τοπική κοινωνία. Σε συνεργασία με τοπικούς κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς και την αρωγή του ΤΕΙ Πάτρας, το Τμήμα έχει οργανώσει μέχρι σήμερα μία ημερίδα με θέμα: «Η συμβολή της εκπαίδευσης στην περιφερειακή ανάπτυξη και στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας», με φορέα υλοποίησης το ΤΕΙ Πάτρας Παράρτημα Αμαλιάδας στην Αμαλιάδα στις 27 Μαΐου του 2006. Τα μέλη του στελεχιακού δυναμικού του τμήματος στην πλειοψηφία τους είναι κοινωνικά δραστήρια άτομα με ισχυρούς δεσμούς στην τοπική κοινωνία. 6.2. Πώς κρίνετε τη δυναμική του Τμήματος για ανάπτυξη συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς; Το Τμήμα παρουσιάζει αυξανόμενη δυναμική ανάπτυξης συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς, η οποία ενισχύεται από το γεγονός ότι το μέλος ΕΠ, Ι. Δ. Ζαχαράκης, Επίκ. Καθηγητής, είναι Ιδρυματικός Υπεύθυνος ΔΑΣΤΑ του ΤΕΙ Πάτρας. 6.3. Πώς κρίνετε τις δραστηριότητες του Τμήματος προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και ενίσχυσης συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς; Για την επόμενη διετία έχει προγραμματιστεί πλήθος τέτοιων δραστηριοτήτων κυρίως μέσω της ΔΑΣΤΑ ΤΕΙ Πάτρας και τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν στις επόμενες ετήσιες αναφορές του Τμήματος. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 37 6.4. Πώς κρίνετε τον βαθμό σύνδεσης της συνεργασίας με ΚΠΠ φορείς με την εκπαιδευτική διαδικασία; Προς το παρόν, δεν υπάρχει τεκμηριωμένη τέτοια σύνδεση. Ωστόσο, το Τμήμα σχεδιάζει αρκετές δράσεις για την επόμενη διετία καθώς κάτι τέτοιο διευκολύνεται και από τον Ν.4009/06.09.2011. 6.5. Πώς κρίνετε τη συμβολή του Τμήματος στην τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη; Προς το παρόν, δεν υπάρχει τεκμηριωμένη τέτοια συμβολή. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 38 7. Στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα της στρατηγικής ακαδημαϊκής ανάπτυξής του, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, (http://www.adip.gr). Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 7.1. Πώς κρίνετε τη στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος; Η στρατηγική ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος αναπτύσσεται αναλυτικά στην ενότητα 12.2. 7.2. Πώς κρίνετε τη διαδικασία διαμόρφωσης στρατηγικής ακαδημαϊκής ανάπτυξης του Τμήματος; Το Τμήμα βρίσκεται στη φάση καθορισμού της εν λόγω διαδικασίας, η οποία προβλέπεται να περατωθεί εντός του ακαδ. έτους 2011-12. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 39 8. Διοικητικές υπηρεσίες και υποδομές Στην ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να αναλύσει κριτικά και να αξιολογήσει την ποιότητα των διοικητικών υπηρεσιών και των υποδομών του, απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων που αντιστοιχούν επακριβώς στα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στο έντυπο «Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων Διασφάλισης Ποιότητας Ακαδημαϊκών Μονάδων» Έκδοση 2.0, Ιούλιος 2007, ΑΔΙΠ, Αθήνα, (http://www.adip.gr). Η απάντηση σε κάθε μία από τις ερωτήσεις πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει: α) Ποια, κατά τη γνώμη του Τμήματος, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος ως προς το αντίστοιχο κριτήριο β) Ποιες ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία διακρίνει το Τμήμα ως προς το αντίστοιχο κριτήριο 8.1. Πώς κρίνετε την αποτελεσματικότητα των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών; Κατά την αναφερόμενη περίοδο, το διοικητικό/τεχνικό προσωπικό ήταν ως εξής: 1 αποσπασμένη διοικητική υπάλληλος κατηγορίας ΔΕ Διοικητικών Γραμματέων με Βαθμό Α' 1 εξωτερικός συνεργάτης ΠΕ Οικονομολόγος – Διοικητικές υπηρεσίες με σύμβαση Έργου (από 19/10/2010 έως 18/10/2011) 1 εξωτερικός συνεργάτης ΠΕ με Σύμβαση Έργου (από 20/10/2010 έως 19/10/2011) 1 εξωτερικός συνεργάτης Τεχνικών Υπηρεσιών με Σύμβαση Έργου (από 19/10/2010 έως 18/10/2011). Το ανωτέρω αναφερόμενο προσωπικό κάλυπτε επαρκώς εκτός από τις βασικές ανάγκες του Τμήματος και ανάγκες που θα έπρεπε να καλύπτονται από τις Υπηρεσίες του Ιδρύματος. Όμως, οι υπηρεσίες του Ιδρύματος όχι μόνο δεν καλύπτουν επαρκώς το Τμήμα αλλά δηλώνουν άγνοια των τεκταινομένων ή αρνούνται την υποστήριξη παρά τα συνεχή έγγραφα αιτήματα. Το Τμήμα, προκειμένου να διασφαλίσει την εύρυθμη λειτουργία και την ασφάλεια των υλικών, του προσωπικού και των φοιτητών, δραστηριοποιείται με ιδία μέσα ή με την αρωγή του Δήμου Αμαλιάδας. Παρακάτω (Πίνακας 8-1.1 και Σχήμα 8-1.1) παρουσιάζεται η άποψη των φοιτητών για την οργάνωση και τη λειτουργία των σπουδών (ως άριστα θεωρείται το 5). Πίνακας 8-1.1. Οργάνωση και λειτουργία των σπουδών Οργάνωση και λειτουργία των σπουδών Χειμερινό Εαρινό εξάμηνο εξάμηνο 2010-11 2010-11 Πως κρίνετε την επάρκεια και ορθότητα διοικητικών μέτρων που χρειάστηκαν να ληφθούν και αφορούσαν την 2,80 3,60 υλοποίηση του μαθήματος; Πως κρίνετε την ταχύτητα ανταπόκρισης, την συνέπειαυπευθυνότητα και συμπεριφορά της γραμματείας 2,42 3,27 αναφορικά με την παροχή πληροφοριών/διευκρινήσεων στο συγκεκριμένο μάθημα; Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 40 Σχήμα 8-1.1. Οργάνωση και λειτουργία των σπουδών 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Χειμερινό εξάμηνο 2010-11 Εαρινό εξάμηνο 2010-11 3,60 2,80 Πως κρίνετε την επάρκεια και ορθότητα διοικητικών μέτρων που χρειάστηκαν να ληφθούν και αφορούσαν την υλοποίηση του μαθήματος; 3,27 2,42 Πως κρίνετε την ταχύτητα ανταπόκρισης, την συνέπεια- υπευθυνότητα και συμπεριφορά της γραμματείας αναφορικά με την παροχή πληροφοριών/διευκρινήσεων στο συγκεκριμένο μάθημα; 8.2. Πώς κρίνετε τις υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας; Το Παράρτημα Αμαλιάδας υπάγεται οργανικά στο ΤΕΙ Πάτρας και το σύνολο των υποδομών και υπηρεσιών φοιτητικής μέριμνας βρίσκεται στην Πάτρας. Ωστόσο, στο μέρος και το βαθμό που του αναλογεί, το Τμήμα κάνει ότι είναι δυνατό για την εξυπηρέτηση των φοιτητών. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες, πάντα σύμφωνα με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, κρίνονται ικανοποιητικές. Έχει ορισθεί υπεύθυνος (υπ’ αριθμ 27/2-7-2010 Πρακτικό Συμβουλίου ΤΕΙ), από το στελεχιακό δυναμικό του τμήματος, για την εξυπηρέτηση του θεσμού του Συμβούλου Καθηγητή. Ο ορισμένος Σύμβουλος Καθηγητής παρέχει σε καθημερινή βάση, είτε δια ζώσεις είτε μέσω ηλεκτρονικής επικοινωνίας, συμβουλευτικές υπηρεσίες υποστήριξης στους πρωτοετείς σπουδαστές αναφορικά με την ομαλή μετάβαση τους από την δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στους σπουδαστές μεγαλυτέρων ετών για την ομαλή μετάβαση τους στο νέο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος, και τους επί πτυχίω σπουδαστές για την ομαλή περάτωση των σπουδών τους. Επίσης, ο ορισμένος Σύμβουλος Καθηγητής παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στους σπουδαστές με μαθησιακές δυσκολίες καθώς και καθοδήγηση, συμβουλές και κατευθύνσεις προς όλους τους σπουδαστές του Τμήματος για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των σπουδών τους. Η φοιτητική λέσχη (σίτιση) του Παραρτήματος λειτουργεί χωρίς προβλήματα και παρέχει τις ίδιες υπηρεσίες με αυτές του κεντρικού ΤΕΙ. Φοιτητική εστία δεν υπάρχει στο Παράρτημα και μικρό μέρος σπουδαστών στεγάζεται σε εστία αρρένων της Εκκλησίας. 8.3. Πώς κρίνετε τις υποδομές πάσης φύσεως που χρησιμοποιεί το Τμήμα; Οι νέες εγκαταστάσεις του Τμήματος παρέχουν υποδομές διδασκαλίας και διοίκησης υψηλής ποιότητας, όπως Επαρκή αριθμό και χωρητικότητας αίθουσες διδασκαλίας με όλα τα μέσα ΤΠΕ Επαρκή αριθμό και δυναμικότητας εργαστήρια, με σύγχρονο εξοπλισμό και με όλα τα μέσα ΤΠΕ Επαρκή αριθμό διοικητικών χώρων. Αμφιθέατρο εκδηλώσεων Πρόσβαση ΑΜΕΑ Ανεπαρκείς είναι οι χώροι γραφείων εκπαιδευτικού προσωπικού καθώς και ο χώρος της βιβλιοθήκης, ο οποίος δεν λειτουργεί λόγω απουσίας ραφιών για τα βιβλία και εξειδικευμένου προσωπικού. Επίσης, δεν υπάρχουν οι χώροι εστίασης των φοιτητών. Το κυλικείο δεν λειτουργεί (παρόλο που υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος) για άγνωστους προς το Τμήμα λόγους, παρά τα συνεχή έγγραφα αιτήματα. Τέλος, απουσιάζουν υποδομές καθημερινής χρήσης, όπως παγκάκια ή χώροι συνάθροισης κατά τα διαλείμματα των Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 41 μαθημάτων με αποτέλεσμα όλοι οι φοιτητές να στέκονται όρθιοι ή να κάθονται στα σκαλοπάτια. 8.4. Πώς κρίνετε τον βαθμό αξιοποίησης νέων τεχνολογιών από τις διάφορες υπηρεσίες του Τμήματος (πλην εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου); Όλα τα διαθέσιμα μέσα αξιοποιούνται στο έπακρο απ’ όλο το προσωπικό του Τμήματος. 8.5. Πώς κρίνετε τον βαθμό διαφάνειας και την αποτελεσματικότητα στη χρήση υποδομών και εξοπλισμού; Το σύνολο των υποδομών χρησιμοποιούνται στο έπακρο και σύμφωνα με τον εσωτερικό οδηγό διαδικασιών του Τμήματος 8.6. Πώς κρίνετε τον βαθμό διαφάνειας και την αποτελεσματικότητα στη διαχείριση οικονομικών πόρων; Το Τμήμα δεν διαχειρίζεται οικονομικούς πόρους. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 42 9. Συμπεράσματα Στην Ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να εντοπίσει τα κυριότερα θετικά και αρνητικά του σημεία, όπως αυτά συνάγονται από τις προηγούμενες ενότητες και να αναγνωρίσει ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών του σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους που προκύπτουν από τα αρνητικά του σημεία. 9.1. Ποια, κατά την γνώμη σας, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, όπως αυτά προκύπτουν μέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης; Παρουσιάζονται τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σημεία του Τμήματος, κατηγοριοποιημένα σύμφωνα με την ανάλυση SWOT όπως αυτή προκύπτει από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης του Τμήματος Ανάλυση SWOT Χρήσιμα για την επίτευξη των στόχων Επιβλαβή για την επίτευξη των στόχων ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ του Τμήματος (STRENGTHS) ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ του Τμήματος (WEAKNESSES) Εσωτερική πηγή (χαρακτηριστικά του Τμήματος) Απασχόληση εκτάκτου εκπαιδευτικού προσωπικού υψηλών ικανοτήτων στο οποίο βασίζεται η εύρυθμη λειτουργία του τμήματος Εύκολη πρόσβαση που το καθιστά ελκυστικό ανάμεσα στις επιλογές των υποψήφιων φοιτητών Καλές διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ φοιτητών-προσωπικού-διοίκησης Σύγχρονες υποδομές και διαδικασίες μετά την μετάβαση στο νέο κτίριο Νέο και σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών Ανάπτυξη ερευνητικής δραστηριότητας και μετατροπή του τμήματος σε πόλο καινοτομίας και έρευνας στον νομό Αξιοποίηση νέων δομών (ΔΑΣΤΑ κλπ) Ανάπτυξη συστήματος εσωτερικής αξιολόγησης και διάχυση των αποτελεσμάτων Ανάπτυξη δράσεων για την ενίσχυσης της συμμετοχικότητας και ομαδικότητας των φοιτητών και παροχή κινήτρων για την συμμετοχή τους σε δραστηριότητες Αξιοποίηση του εκπαιδευτικού προσωπικού που στην πλειοψηφία του είναι νέοι επιστήμονες μέσω σύγχρονων πρακτικών διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού δίνοντας κίνητρα και ευκαιρίες για περαιτέρω εξέλιξη τους. Απασχόληση συνεργατών 12μηνης σύμβασης και εμπλοκή τους σε δραστηριότητες με γνώμονα την αξιοποίηση δεξιοτήτων και εμπειριών που διαθέτουν Στοχοκεντρικό μοντέλο διοίκησης εκπαιδευτικής και διοικητικής λειτουργίας Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Απουσία ερευνητικού εξοπλισμού. Απουσία συνεργασιών με ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς φορείς του εσωτερικού και εξωτερικού Χαμηλός βαθμός ανάληψης πρωτοβουλιών κινητικότητας από την πλευρά των φοιτητών και συνεργασίας με πανεπιστήμια του εξωτερικού. Ένας παράγοντας που αποτελεί εμπόδιο σε τέτοιου είδους συνεργασίες είναι η ελληνική γλώσσα που καθιστά δύσκολη την ανταλλαγή φοιτητών και την παρακολούθηση διαλέξεων από διεθνείς φοιτητές. Η χαμηλή χρηματοδότηση καθώς και όλων των Ελληνικών Πανεπιστημίων σε σύγκριση με τις χρηματοδοτήσεις που λαμβάνουν τα Πανεπιστήμια στα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ελλείψεις σε διοικητικό και τεχνικό προσωπικό Διαρκείς αλλαγές σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Μη λειτουργία βιβλιοθήκης. Απουσία βοηθητικών χώρων για δραστηριότητες εκτός της διδασκαλίας. Η λειτουργία του τμήματος μακριά από την έδρα του ΤΕΙ αποτελεί μια αδυναμία που επιβάλει την ανάπτυξη αποτελεσματικών επικοινωνιακών διαύλων για την καλύτερη συνεργασία με το κέντρο λήψης αποφάσεων. Ανεπαρκής αξιοποίηση πόρων και υποδομών που υφίστανται (βιβλιοθήκη κλπ) λόγω διαδικαστικών δυσλειτουργιών και χρονικών καθυστερήσεων Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 43 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ του Τμήματος (OPPORTUNITIES) Εξωτερική πηγή (χαρακτηριστικά του εξωτερικού περιβάλλοντος του Τμήματος) Αξιοποίηση της υποστήριξης από την τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία Η ανάπτυξη του τριτογενή τομέα στην ευρύτερη περιοχή της Ηλείας μπορεί να ενισχύσει την μελλοντική απασχόληση των αποφοίτων αλλά και να συμβάλει στην δημιουργία συνεργασιών στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης της καινοτομίας Σύνδεση των δραστηριοτήτων του τμήματος με τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας Σύνδεση με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα Συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα (Erasmus) και λοιπές πρωτοβουλίες Συμμετοχή σε προγράμματα κινητικότητας για τα μέλη του ΕΠ Συμμετοχή σε δράσεις και πρωτοβουλίες έρευνας και καινοτομίας Δικτύωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και των αποφοίτων του τμήματος, με στόχο την αναζήτηση ευκαιριών για συνεργασίες και ερευνητικά προγράμματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εφαρμογή εκπαιδευτικής πολιτικής εναρμονισμένης με την εφαρμογή πρακτικών ποιότητας καθώς και με το σύστημα κατοχύρωσης διδακτικών μονάδων-ECTS. Εφαρμογή σύγχρονων εκπαιδευτικών μεθόδων που βάζουν τον φοιτητή (και όχι τον καθηγητή) στο κέντρο της μαθησιακής διαδικασίας, εστιάζοντας στον επαγγελματικό του προσανατολισμό και την επαγγελματική του αποκατάσταση. Ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων των οποίων η διάρκεια θα προσαρμόζεται στις ανάγκες του εκάστοτε φοιτητή, προκειμένου το τμήμα να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις εκπαιδευτικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. ΑΠΕΙΛΕΣ του Τμήματος (THREATS) Χρονική υστέρηση στην αξιοποίηση πόρων Εντυπώσεις αστάθειας και ασυνέχειας που δημιουργούνται από την έλλειψη σταθερού διδακτικού και διοικητικού προσωπικού Υστέρηση στην διοχέτευση αποφοίτων στην αγορά εργασίας Ανεπαρκής διασύνδεση με την τοπική οικονομία και αγορά εργασίας Χαμηλός βαθμός ελκυστικότητας για υποψήφιους φοιτητές λόγω απόστασης από την έδρα της Πάτρας Δυσμενές οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον ως απόρροια της οικονομικής κρίσης Ασταθές περιβάλλον και ασύμμετρη πληροφόρηση σχετικά με επικείμενες αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ως απόρροια της δημοσιοοικονομικής κρίσης 9.2. Διακρίνετε ευκαιρίες αξιοποίησης των θετικών σημείων και ενδεχόμενους κινδύνους από τα αρνητικά σημεία; Το Τμήμα διαθέτει ένα σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών με πολλές ερευνητικές διαστάσεις και δυνατότητες και χρήση του ευρωπαϊκού συστήματος ECTS. Τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων είναι κατοχυρωμένα από σχετικό νόμο. Το αντικείμενο σπουδών και οι προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων θεωρούνται από τα ηλεκτρονικά μέσα αξιολόγησης ως πολύ θετικά. Οι διαθέσιμες θέσεις φοιτητών υπερκαλύπτονται σε ετήσια βάση. Οι διδακτικές και διοικητικές υποδομές είναι άρτιες. Όλα αυτά αποτελούν τη βάση για ένα ευοίωνο μέλλον του Τμήματος. Όμως, ο ανεπαρκής αριθμός μελών εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού και η ανεπαρκής ή/και αρνητική υποστήριξη των Υπηρεσιών του ΤΕΙ Πάτρας προς το Παράρτημα εξασθενούν αφενός τις δυνάμεις και δυνατότητες του υπάρχοντος προσωπικού και φθείρουν την εικόνα του Τμήματος, ευτυχώς όχι ανεπανόρθωτα ακόμα. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 44 10. Σχέδια βελτίωσης Στην Ενότητα αυτή το Τμήμα καλείται να καταρτίσει σχέδιο δράσης για την άρση των αρνητικών σημείων και την ενίσχυση των θετικών του, καθορίζοντας προτεραιότητες με βάση τις δυνατότητές του. 10.1. Περιγράψτε το βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης από το Τμήμα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων. Το Τμήμα υποβάλλει κάθε χρόνο, στο τέλος της θητείας του Προϊσταμένου (31/8), απολογισμό πεπραγμένων και προγραμματισμό (βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης) του επόμενου έτους. Τέτοιες εκθέσεις έχουν υποβληθεί με τα υπ’ αρίθμ. 2315/16.09.2009, 1986/31.08.2010 και 2303/09.09.2011 και όλοι οι στόχοι που έχουν τεθεί έχουν επιτευχθεί. Ο τρέχων προγραμματισμός περιγράφεται στην υπ’ αρίθμ. 2303/09.09.2011 αναφορά. 10.2. Περιγράψτε το μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης από το Τμήμα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων. Αν δεν υλοποιηθεί μέρος των προτάσεων που αναφέρονται στη 10.3, το Τμήμα δεν μπορεί να προγραμματίσει για χρονικό διάστημα πέρα του ενός έτους. 10.3. Διατυπώστε προτάσεις προς δράση από τη Διοίκηση του Ιδρύματος. Διατυπώνονται προτάσεις θεωρώντας ένα φυσιολογικό και υγειές οικονομικοκοινωνικό περιβάλλον: Οριστική στελέχωση Γραμματείας με μόνιμο διοικητικό προσωπικό. Οριστική λύση του τρόπου επικοινωνίας με τις Κεντρικές Υπηρεσίες του ΤΕΙ Πάτρας. Άμεση μεταβίβαση των αποφάσεων του Συμβουλίου ΤΕΙ που αφορούν το Τμήμα. Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας και ενσωμάτωση τους σε επίπεδο σχεδιασμού προγραμματισμού και υλοποίησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας με γνώμονα την συνεχή αυτοβελτίωση. Αξιοποίηση των υποδομών που μπορούν άμεσα να λειτουργήσουν (βιβλιοθήκη, κυλικείο κλπ) Στελέχωση του τμήματος με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό Στελέχωση του τμήματος με μόνιμο διοικητικό προσωπικό Εξασφάλιση πόρων για την δημιουργία ερευνητικών υποδομών Δεδομένων των αλλαγών στην ανώτατη εκπαίδευση και των δυνατοτήτων που παρέχει ο Ν.4009/06.09.2011 αλλά και σε συνδυασμό με τον δραστικό περιορισμό των πόρων λόγω της παρούσας οικονομικής κατάστασης της χώρας, ίσως θα ήταν σκόπιμο να εξεταστούν εναλλακτικές δράσεις για τη συνέχεια του Τμήματος, όπως η μεταφορά της έδρας στο κεντρικό ΤΕΙ ή η συγχώνευση μέρους του προγράμματος σπουδών με άλλο συγγενές της ΣΔΟ και ο μετασχηματισμός του υπόλοιπου μέρους σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών. 10.4. Διατυπώστε προτάσεις προς δράση από την Πολιτεία. Στελέχωση του τμήματος με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό Στελέχωση του τμήματος με μόνιμο διοικητικό προσωπικό Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 45 11. Πίνακες Οι πίνακες που ακολουθούν αφορούν σε υποδείγματα και παρατίθενται σε οριζόντια διάταξη σελίδας. (Το υπόλοιπο της σελίδας είναι εσκεμμένα κενό) Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 46 Πίνακας 11-1. Εξέλιξη του προσωπικού του Τμήματος Καθηγητές 2010-2011 2009-2010 2008-2009 2 2 2 2007-2008 2006-2007 Σύνολο Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Αναπληρωτές Καθηγητές Σύνολο Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Επίκουροι Καθηγητές Σύνολο Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* 2 Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Λέκτορες/Καθηγητές Εφαρμογών Σύνολο 1 Νέες προσλήψεις* 1 1 1 Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Μέλη ΕΕΔΙΠ/ΕΔΠ Σύνολο Διδάσκοντες επί συμβάσει** Σύνολο Τεχνικό προσωπικό εργαστηρίων Σύνολο Διοικητικό προσωπικό Σύνολο 62 38 1 3 1 1 34 40 42 * Αναφέρεται στο τελευταίο έτος ** Αναφέρεται σε αριθμό συμβάσεων – όχι διδασκόντων (π.χ. αν ένας διδάσκων έχει δύο συμβάσεις, χειμερινή και εαρινή, τότε μετρώνται δύο συμβάσεις) Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 47 Πίνακας 11-2.1. Εξέλιξη των εγγεγραμμένων φοιτητών του Τμήματος σε όλα τα έτη σπουδών Προπτυχιακοί 2010-2011 2009-2010 2008-2009 2007-2008 2006-2007 699 761 707 620 466 Μεταπτυχιακοί Διδακτορικοί Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 48 Πίνακας 11-2.2. Εξέλιξη των εισερχομένων προπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Εισαχθέντες με: 20102011 2009201011 20082009 20072008 20062007 Εισαγωγικές εξετάσεις 187 57 119 186 202 Μετεγγραφές (εισροές προς το Τμήμα) 20 2 1 1 Μετεγγραφές (εκροές προς άλλα Τμήματα) 13 4 3 6 1 1 8 Κατατακτήριες εξετάσεις (Πτυχιούχοι ΑΕΙ/ΤΕΙ) Άλλες κατηγορίες12 Σύνολο 11 12 2 2 1 4 4 196 59 123 192 215 Εδώ αναγράφεται το ακαδημαϊκό έτος στο οποίο αναφέρεται η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης. Τα έτη των επόμενων στηλών προσαρμόζονται αντίστοιχα προς τα πίσω. Το σύνολο προκύπτει από την άθροιση των ανωτέρω, αφού αφαιρεθεί ο αριθμός των μετεγγραφέντων σε άλλα τμήματα. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 49 Πίνακας 11-3. Εξέλιξη του αριθμού αιτήσεων, προσφορών θέσεων από το Τμήμα, εισακτέων (εγγραφών) και αποφοίτων στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ΜΠΣ) 13 Τίτλος «...» ΜΠΣ: 2006-2007 2005-2006 2004-2005 2003-2004 2002-2003 Αιτήσεις (α+β) (α) Πτυχιούχοι του Τμήματος (β) Πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων Προσφερόμενες θέσεις Εγγραφέντες Απόφοιτοι 13 Σε - περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 50 Πίνακας 11-4. Εξέλιξη του αριθμού αιτήσεων, προσφορών θέσεων από το Τμήμα, εισακτέων (εγγραφών) και αποφοίτων στο Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών 20062007 20052006 20042005 20032004 20022003 Αιτήσεις (α+β) (α) Πτυχιούχοι του Τμήματος (β) Πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων Προσφερόμενες θέσεις Εγγραφέντες Απόφοιτοι14 Μέση διάρκεια σπουδών αποφοίτων 14 Απόφοιτοι: Αριθμός Διδακτόρων που ανακηρύχθηκαν στο έτος που αφορά η στήλη. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 51 Πίνακας 11-5.1. Μαθήματα Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών ΜΑΘΗΜΑ Ιστότοπος Αρχιτεκτονική Υπολογιστών http://eclass.teipat.gr/AMALSDO307 Διαδικαστικός Προγραμματισμός http://eclass.teipat.gr/AMALSDO260 Διακριτά Μαθηματικά http://eclass.teipat.gr/AMALSDO274/ Δίκαιο επιχειρήσεων και κυβερνοχώρου Διεθνής Επιστημονική Ορολογία Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Θεωρία Αλγορίθμων Αντικειμενοστρεφής Προγραμματισμός Λογιστική Επιχειρήσεων Γραμμική Άλγεβρα Ποσοτικές Μέθοδοι http://eclass.teipat.gr/AMALSDO273/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO264/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO312 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO278 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO296 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO306/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO317/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO325/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO315/ Μικροοικονομική Ανάλυση Βάσεις Δεδομένων Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης http://eclass.teipat.gr/AMALSDO276 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO311 Σελίδα Οδηγού σπουδών 22 23 24 Διδάσκοντες (Συνεργάτες) Σταυρόπουλος Ηλίας Παξιμάδης Κωνσταντίνος Χόχολης Διονύσιος Βλάχος Μάριος Σταμάτης Παναγιώτης Σταυρόπουλος Ηλίας Υποχρεωτικό /Κατ’ επιλογήν Αξιολόγηση από φοιτητή (Ναι/Όχι) Υποχρεωτικό ΟΧΙ Υποχρεωτικό ΟΧΙ Υποχρεωτικό ΟΧΙ 25 Μπαχούρος Αναστάσιος Υποχρεωτικό ΟΧΙ 26 Μπιλάλη Αναστασία Υποχρεωτικό ΟΧΙ 27 Ρέβελος Περικλής Υποχρεωτικό ΟΧΙ Υποχρεωτικό ΝΑΙ 28 Σταυρόπουλος Ηλίας 29 Κομνηνος Αναστάσιος Παπαζαφειρόπουλος Αναστάσιος Χόχολης Διονύσιος Υποχρεωτικό ΝΑΙ 30 Παππάς Γεώργιος Μπίστολας Νικόλαος Υποχρεωτικό ΟΧΙ (Παππάς) ΝΑΙ (Μπίστολας) Υποχρεωτικό ΝΑΙ Υποχρεωτικό ΝΑΙ 31 32 Σταυρόπουλος Ηλίας Σταυρόπουλος Ηλίας Παναγιώταρου Αλίκη Νικολοπούλου Ειρήνη Πατσόπουλος Δημήτριος 33 Δαπόντας Δημήτριος Ρέβελος Περικλής Υποχρεωτικό ΝΑΙ 34 Κομνηνός Ανδρέας Βλάχος Μάριος Ζαφειρόπουλος Σπυρίδων Υποχρεωτικό ΟΧΙ (Κομνηνός) ΝΑΙ (υπόλοιποι) Αύγουστος 2011 Διαλέξεις ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία ΜΑΘΗΜΑ 52 Ιστότοπος Σελίδα Οδηγού σπουδών Διδάσκοντες (Συνεργάτες) Υποχρεωτικό /Κατ’ επιλογήν Αξιολόγηση από φοιτητή (Ναι/Όχι) 35 Φούρναρης Απόστολος Παξιμάδης Κωνσταντίνος Χόχολης Διονύσιος Υποχρεωτικό ΝΑΙ (Φούρναρης) ΟΧΙ (υπόλοιποι) 36 Σταυρόπουλος Ηλίας Πιερρακέας Χρήστος Ανδριακοπούλου Ειρήνη Μπαμπάλης Γεώργιος Υποχρεωτικό ΝΑΙ Υποχρεωτικό ΝΑΙ Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό ΝΑΙ ΝΑΙ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO147/ Δίκτυα Υπολογιστών Δομές Δεδομένων http://eclass.teipat.gr/AMALSDO294 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO159/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO271/ Χρηματοοικονομική Διοίκηση 37 Μακροοικονομική Ανάλυση Οικονομική της Διοίκησης 38 39 Προγραμματισμός στον Παγκόσμιο Ιστό Βασικές Αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού Υπηρεσίες Τηλεματικής e-επιχειρείν Οργανοδιοικητική εμπορίας και διαφήμιση Διδακτική και Εκπαιδευτική Τεχνολογία Ειδικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων Ανάλυση και Σχεδιασμός Λογισμικού http://eclass.teipat.gr/AMALSDO114/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO279 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO254/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO286/ ΣΤΟ Ε-CLASS ΤΟΥ ΑΤΕΙ ΠΑΤΡΩΝ Διεθνής Οικονομική http://eclass.teipat.gr/AMALSDO318/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO323 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO113/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO292 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO268/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO265/ Δημόσια Οικονομική Ασφάλεια Πληροφοριακών http://eclass.teipat.gr/AMAL- Τεχνητή Νοημοσύνη Επιχειρησιακή Έρευνα Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Βορτελίνος Δημήτριος Ρέβελος Περικλής Παπαπετρόπουλος Πέτρος Παπαπετρόπουλος Πέτρος 40 Κομνηνός Ανδρέας Ζαφειρόπουλος Σπυρίδων Υποχρεωτικό ΟΧΙ (Κομνηνός) ΝΑΙ (Ζαφειρόπουλος) 41 Μπουφαρδέα Ευαγγελία Πιερρακέας Χρήστος Υποχρεωτικό ΝΑΙ 42 Ανδριακοπούλου Ειρήνη Υποχρεωτικό ΝΑΙ 43 Αθανασίου Βασίλειος Ζωγόπουλος Ιωάννης Στούμπου Αμαλία Υποχρεωτικό ΝΑΙ 44 Δορζιώτης Χρήστος Υποχρεωτικό ΟΧΙ 45 Σωτηροπούλου Αικατερίνη Υποχρεωτικό ΝΑΙ 46 47 Λαμπρόπουλος Αριστομένης Τρυφωνόπουλος Αθηνόδωρος Ζαχαράκης Ιωάννης Ζαφειρόπουλος Σπύρος Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό ΟΧΙ (Λαμπρόπουλος) ΝΑΙ (Τρυφωνόπουλος) ΝΑΙ (Ζαχαράκης) ΟΧΙ (Ζαφειρόπουλος) 48 Φωτεινόπουλος Αναστάσιος Υποχρεωτικό ΝΑΙ 49 Νικολοπούλου Ειρήνη Παπακωνσταντίνου Σωτήριος Υποχρεωτικό ΝΑΙ 50 Ζησιμόπουλος Ιωάννης Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ 51 52 Μαζαράκη Άννα Φούρναρης Απόστολος Κατ’ επιλογήν Υποχρεωτικό ΝΑΙ ΝΑΙ Αύγουστος 2011 Διαλέξεις ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 53 ΜΑΘΗΜΑ Ιστότοπος Συστημάτων SDO295 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO173 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO329 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO258 http://eclass.teipat.gr/AMALSDO290/ Επιχειρηματική Ευφυΐα Σημασιολογικός Παγκόσμιος Ιστός Περιρρέουσα Νοημοσύνη και Διάχυτος Υπολογισμός Διαχείριση Επενδύσεων http://eclass.teipat.gr/AMALSDO166/ Marketing Υπηρεσιών Σελίδα Οδηγού σπουδών Διδάσκοντες (Συνεργάτες) Υποχρεωτικό /Κατ’ επιλογήν Αξιολόγηση από φοιτητή (Ναι/Όχι) 53 Λαμπρόπουλος Αριστομένης Βλάχος Μάριος Υποχρεωτικό ΟΧΙ (Λαμπρόπουλος) ΝΑΙ (Βλάχος) 54 Μπουφαρδέα Ευαγγελία Ανδριακοπούλου Ειρήνη Υποχρεωτικό ΝΑΙ 55 Ζαχαράκης Ιωάννης Υποχρεωτικό ΝΑΙ 56 Σωτηροπούλου Αικατερίνη Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ 57 Δορζιώτης Χρήστος Γκορτζής Ελευθέριος Πιερρακέας Χρήστος Μπουγιούκος Παναγιώτης Αντζουλάτος Γεράσιμος Ανδριακοπούλου Ειρήνη Σταμάτης Παναγιώτης Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ Υποχρεωτικό ΝΑΙ Υποχρεωτικό ΝΑΙ (Αντζουλάτος) ΟΧΙ (υπόλοιποι) 60 Ζωγόπουλος Ιωάννης Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ 62 Καρφάκη Ελένη Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ Κατ’ επιλογήν ΝΑΙ Εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα http://eclass.teipat.gr/AMALSDO305/ 58 Υπολογιστική Νοημοσύνη http://eclass.teipat.gr/AMALSDO256/ 59 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Διαχείριση Έργων Πληροφορικής Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου Στρατηγικό Management Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης http://eclass.teipat.gr/AMALSDO272/ http://eclass.teipat.gr/AMALSDO309 61 63 Αθανασίου Βασίλειος Βορτελίνος Δημήτριος Δορζιώτης Χρήστος Αύγουστος 2011 Διαλέξεις ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 54 Πίνακας 11-5.2. Μαθήματα Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Μάθημα Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Διαδικαστικός Προγραμματισμός Διακριτά Μαθηματικά Δίκαιο επιχειρήσεων και κυβερνοχώρου Διεθνής Επιστημονική Ορολογία Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Θεωρία Αλγορίθμων Αντικειμενοστρεφής Προγραμματισμός Λογιστική Επιχειρήσεων Γραμμική Άλγεβρα Ποσοτικές Μέθοδοι Μικροοικονομική Ανάλυση Βάσεις Δεδομένων Δίκτυα Υπολογιστών Δομές Δεδομένων Χρηματοοικονομική Διοίκηση Μακροοικονομική Ανάλυση Οικονομική της Διοίκησης Προγραμματισμός στον Παγκόσμιο Ιστό Βασικές Αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού Υπηρεσίες Τηλεματικής e-επιχειρείν Οργανοδιοικητική εμπορίας και διαφήμιση Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Εγγεγραμμένοι φοιτητές Αριθμός φοιτητών που συμμετέχουν στις εξετάσεις Επάρκεια εκπαιδευτικών μέσων Ναι /Όχι Αριθμός φοιτητών που πέρασε επιτυχώς στην κανονική και επαναλληπτική εξέταση Πολλαπλή βιβλιογραφία Σύνολο ωρών Διδακτικές μονάδες Υποβάθρου (Υ) Επιστημονικής περιοχής (ΕΠ) Γενικών γνώσεων (ΓΓ) Ανάπτυξης δεξιοτήτων Ναι 65 6 Υποχρεωτικό (Κο) 260 97 Ναι 72 Ναι 78 6 Υποχρεωτικό (Κο) 325 144 Ναι 81 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 266 75 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 318 104 30 52 6 Υποχρεωτικό (Κο) 308 92 31 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 269 86 Ναι 42 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 368 149 Ναι 7 Ναι 78 6 Υποχρεωτικό (Ε) 323 216 Ναι 77 Ναι Ναι 65 39 65 5 5 6 Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό (Κο) (Κο) (Κο) 186 202 174 96 69 88 Ναι Ναι 91 4 53 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 196 98 Ναι 16 Ναι Ναι Ναι 78 52 65 6 4 6 Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό (Κο) (Κο) (Κο) 189 261 236 95 169 157 Ναι Ναι Ναι 68 115 128 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 126 38 Ναι 8 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 84 14 Κορμού (Κο) Ειδίκευσης (Ε) Κατεύθυνσης (Κα) 1 8 52 6 Υποχρεωτικό (Ε) 159 82 78 6 Υποχρεωτικό (Ε) 198 143 Ναι 96 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 274 187 Ναι 86 Ναι 39 65 4 6 Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό (Ε) (Ε) 208 234 162 183 Ναι 151 177 Ναι 39 4 Υποχρεωτικό (Κο) 25 2 Ναι 1 Αύγουστος 2011 54 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία Μάθημα Διδακτική και Εκπαιδευτική Τεχνολογία Ειδικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων Ανάλυση και Σχεδιασμός Λογισμικού Τεχνητή Νοημοσύνη Επιχειρησιακή Έρευνα Διεθνής Οικονομική Δημόσια Οικονομική Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Επιχειρηματική Ευφυΐα Σημασιολογικός Παγκόσμιος Ιστός Περιρρέουσα Νοημοσύνη και Διάχυτος Υπολογισμός Διαχείριση Επενδύσεων Marketing Υπηρεσιών Εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα Υπολογιστική Νοημοσύνη Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Διαχείριση Έργων Πληροφορικής Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου Στρατηγικό Management 55 Κορμού (Κο) Ειδίκευσης (Ε) Κατεύθυνσης (Κα) Εγγεγραμμένοι φοιτητές Αριθμός φοιτητών που συμμετέχουν στις εξετάσεις Επάρκεια εκπαιδευτικών μέσων Ναι /Όχι Αριθμός φοιτητών που πέρασε επιτυχώς στην κανονική και επαναλληπτική εξέταση Πολλαπλή βιβλιογραφία Σύνολο ωρών Διδακτικές μονάδες Υποβάθρου (Υ) Επιστημονικής περιοχής (ΕΠ) Γενικών γνώσεων (ΓΓ) Ανάπτυξης δεξιοτήτων Ναι 65 6 Υποχρεωτικό (Κο) 127 69 Ναι 63 Ναι 52 4 Υποχρεωτικό (Ε) 90 44 Ναι 15 78 7 Υποχρεωτικό (Ε) 139 75 Ναι 22 52 78 52 52 6 7 6 6 Υποχρεωτικό Υποχρεωτικό Κατ’ επιλογήν Κατ’ επιλογήν (Κο) (Κο) (Κα) (Ε) (Κα) (Ε) 243 106 156 135 164 66 103 97 Ναι Ναι Ναι 90 42 70 52 52 6 Υποχρεωτικό (Κο) 61 34 Ναι Ναι Ναι 78 7 Υποχρεωτικό (Ε) 180 147 Ναι 65 6 Υποχρεωτικό (Κο) 195 156 Ναι 148 Ναι 52 6 Υποχρεωτικό (Κο) 130 25 Ναι 13 Ναι 65 65 5 5 Κατ’ επιλογήν Κατ’ επιλογήν (Κα) (Ε) (Κα) (Ε) 104 104 45 86 Ναι Ναι 28 84 Ναι 91 8 Υποχρεωτικό (Ε) 161 138 Ναι 117 Ναι 91 8 Υποχρεωτικό (Κο) 155 128 Ναι 90 65 7 Κατ’ επιλογήν (Κα) (Ε) 22 4 Ναι 65 7 Κατ’ επιλογήν (Κα) (Ε) 17 4 Ναι 4 Ναι 65 7 Κατ’ επιλογήν (Κα) (Ε) 30 10 Ναι 5 Ναι 65 7 Κατ’ επιλογήν (Κα) (Ε) 97 48 Ναι 27 Η πολλαπλή βιβλιογραφία προέκυψε από την ερώτηση 1.2.5 στην οργάνωση μαθήματος Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης 7 Αύγουστος 2011 109 3 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 56 Πίνακας 11-6.1 Κατανομή βαθμολογίας και μέσος βαθμός πτυχίου των αποφοίτων του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Κατανομή Βαθμών (%) Έτος Αποφοίτησης 5.0-5.9 6.0-6.9 7.0-8.4 47,37 52,63 8.5-10.0 Μέσος όρος Βαθμολογίας (Σύνολο αποφοίτων) 2006-2007 2007-2008 2008-2009 6,95 2009-2010 2,63 65,79 30,26 1,32 7,14 2010-2011 3,17 58,73 34,92 3,18 6,89 Σύνολο 2,53 60,76 34,81 1,89 6,89 Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 57 Πίνακας 11-6.2 Εξέλιξη του αριθμού των αποφοίτων του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών και διάρκεια σπουδών Διάρκεια σπουδών (χρόνια) Έτος εισαγωγής Κ Κ+1 Κ+2 Κ+3 Κ+4 2003-200415 7 14 27 12 2004-2005 5 32 21 2005-2006 14 22 2006-2007 4 Κ+5 Κ+6 Δεν έχουν Σύνολο αποφοιτή σει 127 187 146 204 178 214 211 215 2007-2008 192 192 2008-2009 123 123 2009-2010 59 59 2010-2011 209 209 15 Κ: κανονική διάρκεια σπουδών (σε έτη) στο Τμήμα. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 58 Πίνακας 11-7.1. Μαθήματα Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών[16] Τίτλος ΜΠΣ: Mάθημα 16 Ιστότοπος Σελίδα Οδηγού Σπουδών «...» Διδάσκοντες Υποχρεωτικό / (Συνεργάτες) Κατ'επιλογήν Αξιολόγηση από φοιτητή (Ναι / Όχι) Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ. Για τη στήλη «Αξιολόγηση από φοιτητή» ακολουθείστε τις οδηγίες του Πίνακα 11-5.1. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 Διαλέξεις ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 59 Πίνακας 11-7.2 Μαθήματα Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών[17] Τίτλος ΜΠΣ: Μάθημα 17 Πολλαπλή Σύνολο Διδακτικές Βιβλιογραφία Ωρών Μονάδες Υπόβαθρου(Υ) Επιστημονικής Περιοχής(ΕΠ) Γενικών Γνώσεων(ΓΓ) Ανάπτυξης Δεξιοτήτων(ΑΔ) «...» Κορμού(Κο) Ειδίκευσης(Ε) Κατεύθυνσης(Κα) Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός ΠΜΣ συμπληρώνεται ένας πίνακας ανά ΠΜΣ. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 Εγγεγραμμένοι φοιτητές Αριθμός Φοιτητών που συμμετείχαν στις εξετάσεις Αριθμός Φοιτητών που πέρασε επιτυχώς στην κανονική & επαναληπτική εξέταση ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 60 Πίνακας 11-8. Συμμετοχή σε Διαπανεπιστημιακά Προγράμματα Σπουδών 2010-2011 Φοιτητές του Τμήματος που φοίτησαν σε ξένο ΑΕΙ 2009-2010 2008-2009 2007-2008 2006-2007 2 Επισκέπτες φοιτητές ξένων ΑΕΙ στο Τμήμα Μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος που μετακινήθηκαν σε άλλο ΑΕΙ Μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού άλλων ΑΕΙ που μετακινήθηκαν στο Τμήμα Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 Σύνολο ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 61 Πίνακας 11-9. Επιστημονικές δημοσιεύσεις Α Β Γ Δ 2010 Η Θ Ι 4 1 2007 2006 Ζ 1 2009 2008 Ε 5 2 2 1 1 1 1 Σύνολο 6 8 5 Επεξηγήσεις: Α: Βιβλία/μονογραφίες Β: Εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές Γ: Εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά χωρίς κριτές Δ: Εργασίες σε πρακτικά συνεδρίων με κριτές Ε: Εργασίες σε πρακτικά συνεδρίων χωρίς κριτές Ζ: Κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους Η: Άλλες εργασίες Θ: Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια (με κριτές) που εκδίδουν πρακτικά Ι: Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια (με κριτές) που δεν εκδίδουν πρακτικά Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 62 Πίνακας 11-10. Αναγνώριση του ερευνητικού έργου Α Β Γ Δ 2010 9 3 2009 20 4 2009 15 2007 22 2006 25 Σύνολο 91 Ε Ζ Η 7 Επεξηγήσεις: Α: Ετεροαναφορές Β: Αναφορές του ειδικού/επιστημονικού τύπου Γ: Βιβλιοκρισίες Δ: Συμμετοχές σε επιτροπές επιστημονικών συνεδρίων Ε: Συμμετοχές σε συντακτικές επιτροπές επιστημονικών περιοδικών Ζ: Προσκλήσεις για διαλέξεις Η: Διπλώματα ευρεσιτεχνίας Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 63 12. Παραρτήματα Στην Ενότητα αυτή το Τμήμα μπορεί, αν το επιθυμεί, να παραθέσει οποιαδήποτε στοιχεία θεωρεί ότι θα είναι χρήσιμα στην Επιτροπή Εξωτερικής Αξιολόγησης και τα οποία ενδεχομένως δεν καλύπτονται επαρκώς στο κυρίως σώμα της Έκθεσης. Σε κάθε περίπτωση, στα Παραρτήματα αναμένεται οπωσδήποτε να περιληφθεί ο Οδηγός Σπουδών του Τμήματος και ο κατάλογος των επιστημονικών δημοσιεύσεων των μελών του Τμήματος κατά την τελευταία πενταετία. 12.1. Δημοσιεύσεις Τα παρακάτω αφορούν στην ερευνητική δραστηριότητα κατά την τελευταία πενταετία, δηλαδή κατά το διάστημα 2006-07 έως 2010-11 των 3 μελών ΕΠ του Τμήματος. Καθώς ο διορισμός των 2 μελών ΕΠ του Τμήματος πραγματοποιήθηκε κατά το 2007, και του 3ου μέλους το 2010 οι προηγούμενες από αυτή την ημερομηνία δημοσιεύσεις πραγματοποιήθηκαν εκτός του Τμήματος (τα αθροιστικά στοιχεία παρουσιάζονται στον Πίνακα 11-9). (α) Επιστημονικά περιοδικά με κριτές 1. 2. 3. 4. 3. 5. Zaharakis I. D., Kameas A. D., “Modeling Spiking Neural Networks”, Theoretical Computer Science, 395(1), 2008,pp. 57-76. Elsevier. Kotsiantis, S. B., Zaharakis I. D., Pintelas P. E., “Machine Learning: A Review of Classification and Combining Techniques”, Artificial Intelligence Review, 26(3):159-190, 2006. Springer. Zaharakis I. D., Kameas A. D., “Emergent Phenomena in AmI Spaces”. The EASST (European Association of Software Science and Technology) Newsletter, Volume 12 (March 2006 / No. 2006 - 12), pp. 82-96. EASST e.V. “Η κεφαλαιακή εκδοχή του χρήματος κατά την ευρύτερη ολοκλήρωση του καπιταλιστικού συστήματος”, Επιθεώρηση Αποκέντρωσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης, 2005, 2006,T.42 σσ. 43-50, Τ.43 σσ.46-59. “Από τον Κανόνα Χρυσού στις κυμαινόμαινες ισοτιμίες. Διαπιστώσεις για τις τάσεις επέκτασης του κεφαλαίου και τις συνέπειές της”, Επιθεώρηση Αποκέντρωσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφερειακής Ανάπυξης , 2006 Τ.44, σσ. 91-94, Τ.45, σς. 68-77. Kalles D. and Pierrakeas C., ‘Analyzing student performance in distance learning with genetic algorithms’. Applied Artificial Intelligence (AAI), Volume 20, Number 8 / September 2006, 655-674, 2006. (β) Πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων με κριτές 1. Ouzounis, A. G., Zaharakis, I. D., Kameas, A. D., “An implementation of a symbiotic ecology with self*-properties in an eHealth scenario”. In Proceedings of the 13th Panhellenic Conference on Informatics (PCI 2009), September 10-12, 2009, Corfu, Greece, pp.131-135. 2. Stamatis, P. N., Zaharakis, I. D., Kameas, A. D., “A study of bio-inspired communication scheme in swarm robotics”. In Y. Demazeau et al. (Eds.), Advances in Soft Computing: 7th International Conference on Practical Applications of Agents and Multi-Agent Systems (PAAMS ’09, March 25-27, 2009, Salamanca, Spain), AISC 55, 2009, pp. 383–391. 3. Tsiridis, D., Zaharakis I. D., Kameas A. D., “The role of indirect communication in emerging collective behaviours”. In Proceedings of the 8th Hellenic European Research on Computer Mathematics & its Applications Conference (HERCMA 2007) Special Session in Conference Hybrid Intelligent Systems and Knowledge Management, September 20-22, 2007, Athens, Hellas. 4. Stamatis P. N., Zaharakis I. D., and Kameas A. D., “Exploiting Ambient Information into Reactive Agent Architectures”. In Proceedings of 2nd International Conference on Intelligent Environments (IEE06), July 5-6, 2006, Athens, Hellas, pp. 69-79. 5. Place marketing as a tool for local development: the case of a municipality in western Peloponnese.6ο Διεθνές Συνέδριο: 'New Horizons in Industry, Business and Education – ΝΗΙΒΕ 2009', Σαντορίνη, 27-28 Αυγούστου 2009. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 ΤΕΙ Πάτρας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία 64 6. Hadzilacos Th., Kalles D., Pierrakeas C. and Xenos M., ‘On Small Data Sets revealing Big Differences’. 4th Hellenic Conference on Artificial Intelligence (SETN'06), May 18-20, 2006, Heraklion, Crete, Greece (Lecture Notes in Computer Science, Springer Berlin / Heidelberg Vol 3955, pp 512-515, 2006). 7. Kalles D. and Pierrakeas C., ‘Using Genetic Algorithms and Decision Trees for a posteriori Analysis and Evaluation of Tutoring Practices based on Student Failure Models’. 3rd IFIP Conference on Artificial Intelligence Applications and Innovations (AIAI), June 7-9, 2006, Athens, Greece. 8. Pierrakeas C., Georgopoulos C. and Malandraki G., ‘Telemedicine Applications of Speech Pathology Based on Online Collaboration Environments’ Proceedings World Congress on Medical Physics and Biomedical Engineering 2006 (WC 2006), 27 Aug. - 1 Sept. 2006, Seoul, Korea. 9. Pierrakeas C., ‘Managing Large Scale Development of Educational Software’ Proceedings PM04 - 4th SCPM & 1st IPMA/MedNet Conference, ‘Project Management Advances, Training & Certification in the Mediterranean’ Special Session dedicated to ‘Software Project Management’, 29-31 May 2008, Chios Island, Greece. 10. Kalles D., Pierrakeas C. and Xenos M., ‘“Intelligently Raising Academic Performance Alerts”, 1st International Workshop on Combinations of Intelligent Methods and Applications, a workshop of the 18th European Conference on Artificial Intelligence (ECAI-08), pp. 37-42, Patras, Greece, 21-22 July 2008. 11. Pierrakeas C., Papadakis S., & Xenos, M. “Assisting tutors at the Hellenic Open University in the processes of designing, planning, managing and reusing learning activities”, Proceedings of the 2009 European LAMS & Learning Design Conference pp. 85-92, Milton Keynes, UK, 69 July 2009 (http://lams2009.lamsfoundation.org/papers.htm). (γ) Κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους 1. Zaharakis I. D., “The Agent Oriented Multi Flow Graphs Specification Model” in Multi-Agent Systems: Modeling, Simulations and Applications / Volume 2, 2011, InTech (ISBN: 978-953308-112-0). 2. Zaharakis I. D., Kameas A. D., “Engineering Emergent Ecologies of Interacting Artefacts”, in Lumsden, J. (Ed.) Handbook of Research on User Interface Design and Evaluation for Mobile Technology, 2008, pp. 364-384. Information Science Reference (ISBN: 978-1-59904871-0). 3. Zaharakis I. D., Kameas A. D., “Social Intelligence as the Means for achieving Emergent Interactive Behaviour in Ubiquitous Environments”. In Jacko, J., (Ed.) Human-Computer Interaction, Part II, LNCS 4551, 2007, pp. 1018–1029. Springer-Verlag Berlin Heidelberg (ISBN: 978-3-540-73106-1). 4. Kotsiantis, S., Kanellopoulos, D., Zaharakis I., “Bagged Averaging of Regression Models”. In Maglogiannis,I., Karpouzis, K., and Bramer, M. (Eds) Artificial Intelligence Applications and Innovations (IFIP International Federation for Information Processing), Vol. 204, 2006, pp. 53-60. Springer-Verlag. 5. Hadzilacos Th, Kalles D. and Pierrakeas C,. ‘On Developing and Communicating User Models for Distance Learning based on Assignment and Exam Data’, Intelligent Interactive Systems in Knowledge-based Environments, M. Virvou and L. Jain (eds), Springer, pp. 137-155, 2008. 12.2. Στρατηγική ανάπτυξης του Τμήματος Ακολουθεί συνημμένα η Στρατηγική ανάπτυξης του Τμήματος από τον Χρ. Δορζιώτη, MSc, Εργαστηριακό Συνεργάτη στη βαθμίδα Καθ. Εφαρμογών. 12.3. Οδηγός σπουδών Τμήματος Ακολουθεί συνημμένα ο Οδηγός Σπουδών του Τμήματος. Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Αύγουστος 2011 Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Τ.Ε.Ι.) Πατρών Παράρτημα Αμαλιάδας Η συμβολή της ανώτατης εκπαίδευσης στην ανάπτυξη και την αειφορία Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία Χρ. Δορζιώτη, MSc, Εργ. Συνεργάτης στη βαθμίδα Καθ. Εφαρμογών Αμαλιάδα, Ιούνιος 2010 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ........................................................................................................................................... 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ......................................................................................... 4 1.1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ ................................................................................................... 4 1.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΛΑΣΣΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ...................................................................... 6 1.4. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ................................................................... 10 1.5.ΔΥΝΑΜΕΙΣ Ή ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ .......................................................................... 13 1.6.ΤΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ PORTER .................................................................................................... 14 1.7.ΕΝΤΑΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ .......... 15 1.8.ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ......................................................................................................... 15 1.8.1. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΓΟΡΑΣ ............................................................................................................. 16 1.8.2. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ..................................................................................................... 16 1.8.3. ΚΑΘΕΤΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ....................................................................................................... 17 1.8.4. ΚΑΘΕΤΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ....................................................................................................... 19 1.8.5. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ................................................................................. 19 1.8.6. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ .............................................................................................. 19 1.9. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΔΟ ............................................................................................... 24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ......................................................................... 27 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ............................................................................................... 29 3.1. ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ .............................. 29 3.2. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΟΡΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ . 36 3.3. ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ .................................................................................... 39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : SWOT ANALYSIS ........................................................................................................ 43 4.1.ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ SWOT ..................................................................................... 45 4.2.SWOT ANALYSIS ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΔΟ ................................................................................. 48 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ............................................................................................................................. 51 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ................................................................................................................................ 52 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα εργασία έχει στόχο να εξετάσει τη συμβολή της ανώτατης εκπαίδευσης στην ανάπτυξη και την αειφορία. Συγκεκριμένα θα μελετήσει το Παράρτημα της Αμαλιάδας του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πάτρας. Πιο αναλυτικά το πρώτο κεφάλαιο της παρούσης εργασίας θα αναπτύξει τη θεωρία της στρατηγικής ανάπτυξης αλλά και της στρατηγικής συναρτήσει του ανταγωνισμού. Θα αναλύσει τη στρατηγική του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, τις δυνάμεις και τους παράγοντες του ανταγωνισμού, θα παρουσιάσει το μοντέλο του Porter και στη συνέχεια θα εστιάσει στις στρατηγικές ανάπτυξης και συγκεκριμένα την ανάπτυξη της αγοράς, την ανάπτυξη προϊόντων, την κάθετη και οριζόντια ολοκλήρωση αλλά και τη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων. Στο τέλος του κεφαλαίου αναλύεται η στρατηγική του Τμήματος Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία (ΕΠΔΟ). Το δεύτερο κεφάλαιο αναλύει το περιβάλλον στην εκπαίδευση και το τρίτο την αειφόρο ανάπτυξη εστιάζοντας στις θεωρητικές προσεγγίσεις οι οποίες όρισαν την αειφόρο ανάπτυξη αλλά και στις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης. Το τέταρτο κεφάλαιο μελετά τη θεωρία της ανάλυσης SWOT και στη συνέχεια προβαίνει στην εφαρμογή του στο Τμήμα ΕΠΔΟ. Στο τέλος της εργασίας παρατίθενται τα τελικά μας συμπεράσματα. 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Σύμφωνα με τον Shaw K.J, το 2000 στο βιβλίο του «Strategic Management in Telecommunications», η στρατηγική αποτελεί τη διαδικασία βάσει της οποίας ένας εκπαιδευτικός οργανισμός καθορίζει τη μελλοντική του πορεία1. 1.1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΦΕΛΗ Το στρατηγικό μάνατζμεντ αναφέρεται στην απεμπλοκή του εκπαιδευτικού οργανισμού σε σχέση με την οριοθέτηση των στόχων του, των ικανοτήτων του και του οράματός του. Η στρατηγική αναφέρεται στην κατεύθυνση η οποία δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για έναν εκπαιδευτικό οργανισμό, αλλά και μέσω της διάταξης των πόρων του σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον, με στόχο να ανταποκριθεί στις ανάγκες των αγορών και να ικανοποιήσει τις ανάγκες των βασικών ομάδων ενδιαφερόμενων2. Οι βασικές αρχές της στρατηγικής είναι οι ακόλουθες: 1. Εκπαίδευση και λειτουργικότητα του προσωπικού με βάση τους στόχους του εκπαιδευτικού οργανισμού. 2. Καθορισμός μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. 3. Εγκαθίδρυση δεδομένων για το σχεδιασμό της αποτελεσματικότητας της λειτουργίας του εκπαιδευτικού οργανισμού. 4. Άξια στον πελάτη και, κάλυψη των αναγκών του. 5. Κάλυψη απαιτήσεων των πελατών. 6. Κάλυψη αναγκών της αγοράς, αναγνώριση ευκαιριών. 7. Αποφυγή του ρίσκου μέσα από τη σωστή ανάπτυξη της στρατηγικής φιλοσοφίας. 8. Ικανοποίηση αναγκών πελάτη, σχεδιασμός, επίτευξη στόχων. 1 Wright P et al., (1998), Strategic Management: Concepts and Cases, Upper Saddle River, NJ:Prentice- Hall. Co., pp.3-7 2 Jaunch, L et al.,(1988), Business Policy and Strategic Management, New York: McGraw Hill Co.,pp.375-383 4 Η βάση του στρατηγικού μάνατζμεντ αναφέρεται σε μια προσπάθεια του εκπαιδευτικού οργανισμού να αυξήσει τις επιχειρησιακές του ευκαιρίες ειδικά σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Ο στρατηγικός σχεδιασμός αναφέρεται κυρίως στην ανάπτυξη στρατηγικού πλάνου. Ένα στρατηγικό σχέδιο χαρακτηρίζεται από 6 βήματα3: 1. Τον καθορισμό και ορισμό της αποστολής του εκπαιδευτικού οργανισμού. 2. Τον καθορισμό των στόχων του εκπαιδευτικού οργανισμού. 3. Την αξιολόγηση του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος του εκπαιδευτικού οργανισμού. 4. Την αξιολόγηση διευκολύνουν την των βασικών επίτευξη των βημάτων και τακτικών που στόχων του εκπαιδευτικού οργανισμού. 5. Την εφαρμογή συγκεκριμένων τακτικών βάσει των στόχων του εκπαιδευτικού οργανισμού. Ιστορικά το 1970 καθορίστηκε ένα μοντέλο έξι βημάτων που καθόρισε την έννοια της στρατηγικής, το οποίο ονομάστηκε κλασσικό μοντέλο. Στην πορεία καθορίστηκε και το λεγόμενο συστηματικό μοντέλο το οποίο αποτελείται από δέκα βήματα ανάπτυξης. Τα μοντέλα αυτά ορίζονται ως ακολούθως. Συγκεκριμένα: 1. Κλασσικό Μοντέλο4: Βήμα 1ο: Αναφορά στην αποστολή του εκπαιδευτικού οργανισμού. Βήμα 2ο: Δεδομένα κάλυψης της αποστολής του εκπαιδευτικού οργανισμού. Βήμα 3ο: Ανάλυση και αξιολόγηση του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος του εκπαιδευτικού οργανισμού. 3 Tetenbaum T.,(1998), Shifting Paradigms: From Newton to Chaos, Organizational Dynamics, April 1, pp.22-48 4 Jaunch, L and Glueck W, (1988), Glueck, Business Policy and Strategic Management, New York: McGraw Hill Co, pp.375-383 5 Βήμα 4ο: Κάλυψη των πηγών του εκπαιδευτικού οργανισμού (Κεφάλαιο, Τεχνολογίες, εργατικό προσωπικό). Βήμα 5ο: Αναγνώριση βημάτων δράσης, τακτικών και διευκόλυνσης στόχων. Βήμα 6ο: Εφαρμογή τακτικών με βάση τους στόχους του εκπαιδευτικού οργανισμού. 2. Συστηματικό Μοντέλο: Βήμα 1: Αναγνώριση στόχων και αποστολής. Βήμα 2: Αξιολόγηση Οικονομικού Περιβάλλοντος. Βήμα 3: Αναγνώριση ανταγωνιστικής ανάλυσης. Βήμα 4: Καθορισμός εσωτερικής λειτουργίας. Βήμα 5: Αναγνώριση στρατηγικών βημάτων. Βήμα 6: Πολιτικές, σχεδιασμός, υποστήριξη και στρατηγική. Βήμα 7:Εφαρμογή στρατηγικού πλάνου. Βήμα 8: Αξιολόγηση αποτελεσματικότητας στρατηγικής. Βήμα 9: Μέτρηση ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. Βήμα 10: Αναπροσαρμογή στρατηγικής ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς. 1.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΛΑΣΣΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Με βάση τα παραπάνω αρχικά εδώ θα μελετηθεί το κλασσικό μοντέλο στρατηγικής. Συγκεκριμένα: 1. Αποστολή και Στόχοι: Με βάση την αποστολή που έχει ένας εκπαιδευτικός οργανισμός στην αγορά, αντίστοιχους στόχους και οριοθετεί και καθορίζει 5. Η ανάπτυξη μιας αποστολής σχετικής με την αγορά και τους στόχους σχετικών με την εξέλιξη της τελευταίας, δίνουν τη δυνατότητα σε έναν εκπαιδευτικό οργανισμό να είναι καινοτόμος και ανταγωνιστικός. 5 Brown S.L.,(1995), Product Development: Past Research, Present Findings, and Future Directions, Academy of Management Review, April 1, pp.336-343 6 2. Ανάλυση ανταγωνιστικού περιβάλλοντος: Η στρατηγική είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που προσδιορίζουν τις οικονομικές συνθήκες των εκπαιδευτικών οργανισμών6. Με άλλα λόγια, η στρατηγική που ακολουθεί ένας εκπαιδευτικός οργανισμός σε μια αγορά αποτελεί τη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας συγκεκριμένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων από την άποψη της συμβολής τους στην επίτευξη αποδοτικής λειτουργίας και αποτελεσματικής ανάπτυξης των επιχειρήσεων στην αγορά αυτή. Ο σκοπός της στρατηγικής που εφαρμόζει ένας εκπαιδευτικός οργανισμός είναι η επίτευξη μια πλεονεκτικής ανταγωνιστικής θέσης στην αγορά, δηλαδή μιας θέσης που θα την καθιστά ικανή να επιτυγχάνει υψηλή οικονομική απόδοση μακροπρόθεσμα. Η επιλογή της κατάλληλης για μια εταιρεία στρατηγικής ανταγωνισμού βασίζεται στην έρευνα και ανάλυση των εξής γενικών θεμάτων: Α) Του βαθμού ελκυστικότητας της αγοράς για μακροπρόθεσμη οικονομική απόδοση. Είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν οι ίδιες ευκαιρίες για επίτευξη μιας νόμιμης και υψηλής οικονομικής απόδοσης σε όλες τις αγορές. Επομένως, η έρευνα και ανάλυση των παραγόντων που προσδιορίζουν τις ευκαιρίες αυτές αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής. Β) Των παραγόντων που προσδιορίζουν τη σχετική ανταγωνιστική θέση ενός εκπαιδευτικού οργανισμού σε συγκεκριμένη αγορά. Είναι δυνατόν κάποιοι εκπαιδευτικοί οργανισμοί που λειτουργούν σε μια αγορά να είναι περισσότερο αποτελεσματικοί συγκριτικά με τους άλλους, ανεξάρτητα από το βαθμό ελκυστικότητας, η οποία προσδιορίζει τη μέση οικονομική απόδοση που επιτυγχάνεται στην αγορά αυτή. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο βαθμός ελκυστικότητας της αγοράς και η σχετική ανταγωνιστική θέση είναι θέματα που δεν μπορούν το κάθε ένα μόνο του να κατευθύνουν τον εκπαιδευτικό οργανισμό στην επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής 6 ανταγωνισμού. Πράγματι, είναι δυνατό Dent H.,(1993), The Great Boom Ahead, New York: Hyperior Press, pp.3-6 7 ένας εκπαιδευτικός οργανισμός που λειτουργεί σε μια πολύ ελκυστική αγορά να μην μπορεί να επιτύχει υψηλή οικονομική απόδοση επειδή έχει επιλέξει μια χαμηλή ανταγωνιστική θέση. Από την άλλη πλευρά, ένας εκπαιδευτικός οργανισμός με υψηλή ανταγωνιστική θέση είναι ενδεχόμενο να λειτουργεί σε μια αγορά με χαμηλό βαθμό ελκυστικότητας, δηλαδή σε μια φτωχή και με χαμηλή οικονομική απόδοση αγορά, με συνέπεια οποιεσδήποτε προσπάθειες για περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικής του θέσης να συνεπάγεται μικρά οφέλη. Ο βαθμός ελκυστικότητας της αγοράς και η ανταγωνιστική θέση των εκπαιδευτικών οργανισμών μεταβάλλονται διαχρονικά. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο τα παραπάνω θέματα να εξετάζονται στη δυναμικής τους διάσταση. Με την πάροδο του χρόνου είναι σύνηθες το φαινόμενο οι διάφορες αγορές να γίνονται περισσότερο ή λιγότερο ελκυστικές, ενώ η ανταγωνιστική θέση του εκπαιδευτικού οργανισμού να αντανακλά κάθε φορά το αποτέλεσμα των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων των ανταγωνιστών. Αυτό, εξάλλου, σημαίνει ότι είναι δυνατόν σε μια αγορά να λήξουν απότομα μακροχρόνιες περίοδοι σταθερότητας των ανταγωνιστικών συνθηκών από ανταγωνιστικές κινήσεις συγκεκριμένων οργανισμών εκπαίδευσης. Η υλοποίηση των στρατηγικών αποφάσεων ενός εκπαιδευτικού οργανισμού μπορεί να επηρεάσει τόσο το βαθμό ελκυστικότητας της αγοράς όσο και την ανταγωνιστική θέση του οργανισμού. Για αυτό ακριβώς το λόγο η επιλογή της στρατηγικής ανταγωνισμού αποτελεί κρίσιμη στρατηγική απόφαση του οργανισμού. Ενώ η ελκυστικότητα της αγοράς είναι κυρίως το αποτέλεσμα της συνδυασμένης επίδρασης διαφόρων παραγόντων που βρίσκονται εκτός του ελέγχου του οργανισμού, η υλοποίηση της συγκεκριμένης στρατηγικής ανταγωνισμού από τον οργανισμό είναι δυνατόν να ασκήσει σημαντική επίδραση ώστε να κάνει την αγορά περισσότερο ή λιγότερο ελκυστική. Ταυτόχρονα ο εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να βελτιώσει ή να διαβρώσει την ανταγωνιστική θέση του μέσα στην αγορά με την υλοποίηση της στρατηγικής που επέλεξε. Έτσι, θα μπορούσε να λεχθεί ότι ο οργανισμός θα πρέπει να προσαρμόζει 8 την στρατηγική του προς το υφιστάμενο κάθε φορά ανταγωνιστικό περιβάλλον της αγοράς, στην οποία αναπτύσσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα, επιπλέον όμως θα πρέπει να προσπαθεί να αλλάξει ή να διαμορφώσει το περιβάλλον αυτό προς όφελός του. 3. Αξιολόγηση Εσωτερικών Πηγών: Η μελέτη και ανάλυση της αγοράς οδηγεί στο τρίτο βήμα της στρατηγικής, στο παραδοσιακό στρατηγικό σχεδιασμό, ο οποίος αναφέρεται στην αξιολόγηση των πόρων ενός οργανισμού, αλλά και στη δυναμική αυτών, στη στρατηγική του. Εδώ αξιολογείται η δυναμική του κάθε προϊόντος του εκπαιδευτικού οργανισμού σε σχέση με την ευρύτερη δυναμική της αγοράς. Ο καθορισμός των πηγών σχετίζεται με το κεφάλαιο της εταιρείας, το προσωπικό, τη τεχνολογία, τη παραγωγική ικανότητα, τον ανταγωνισμό. 4. Στόχοι του εκπαιδευτικού οργανισμού και βήματα δράσης: Έχοντας αναγνωριστεί οι στόχοι του εκπαιδευτικού οργανισμού αλλά και το ευρύτερο ανταγωνιστικό περιβάλλον, ο οργανισμός οδηγείται στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή της στρατηγικής του. Τα ερωτήματα που πρέπει ν’ απαιτηθούν για τη σωστή εφαρμογή της στρατηγικής είναι τα ακόλουθα: α) πώς επιτυγχάνονται οι στόχοι, β) ποιες είναι οι ανταγωνιστικές πιέσεις για τον οργανισμό, γ) πώς θ’ αναπτυχθούν οι εσωτερικές πηγές, ποια είναι τα μειονεκτήματα των ανταγωνιστών, δ) πώς θα καλυφθούν οι ανάγκες των καταναλωτών, ε) πώς θα καλυφθεί η μελλοντική ζήτηση με βάση τη παρουσίαση νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Στο Πίνακα 1.1 παρουσιάζεται μια υποθετική μέτρηση και απάντηση των άνωθεν ερωτημάτων σε σχέση με τη στρατηγική ενός οργανισμού. Συγκεκριμένα 9 Πίνακας 1.1- Εσωτερική Λειτουργία της Εταιρείας-Μέτρηση Στρατηγικής. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ- ΣΤΟΧΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΠΕΛΑΤΩΝ ΖΗΤΗΣΗ ΠΟΡΟΙ ΠΗΓΩΝ Ανθρώπινοι 0 + + + + Παραγωγή 0 0 0 0 + Οικονομικοί + + + + 0 Πωλήσεις 0 + 0 0 + Μάρκετινγκ + 0 + + + Πόροι πόροι += Σχέση με στρατηγική του εκπαιδευτικού οργανισμού. 0= Μη σχετικότητα με στρατηγική του εκπαιδευτικού οργανισμού. Πηγή: Shaw K.J.,(2000), Strategic Management in Telecommunications, Artech House, p.14 5. Αναγνώριση και Εφαρμογή: Το τελευταίο βήμα αναφέρεται στην αναγνώριση του στρατηγικού σχεδιασμού και στη τελική του εφαρμογή του, για την επίτευξη των στόχων του εκπαιδευτικού οργανισμού. Υπάρχουν πολλά δεδομένα τα οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη διαδικασία της εφαρμογής. Αυτά είναι: 1. Η σύνδεση του προσωπικού με τις ανάγκες της στρατηγικής. 2. Ξεκάθαροι στόχοι με βάση τις άνωθεν μετρήσεις στο εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον. 3. Σύνδεση της διοίκησης με το προσωπικό στην υλοποίηση της στρατηγικής. 4. Μέτρηση κόστους εφαρμογής. 1.4. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ Ο ανταγωνισμός είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που προσδιορίζουν τις οικονομικές συνθήκες των εκπαιδευτικών οργανισμών. Με άλλα λόγια, ο ανταγωνισμός που υπάρχει σε μια αγορά αποτελεί τη βάση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας συγκεκριμένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων 10 από την άποψη της συμβολής τους στην επίτευξη αποδοτικής λειτουργίας και αποτελεσματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών οργανισμών στην αγορά αυτή. Ο σκοπός της στρατηγικής ανταγωνισμού που εφαρμόζει ένας εκπαιδευτικός οργανισμός είναι η επίτευξη μια πλεονεκτικής ανταγωνιστικής θέσης στην αγορά, δηλαδή μιας θέσης που θα καθιστά τον εκπαιδευτικό οργανισμό ικανό να επιτυγχάνει υψηλή οικονομική απόδοση μακροπρόθεσμα. Η επιλογή της κατάλληλης για το σκοπό αυτό στρατηγικής ανταγωνισμού βασίζεται στην έρευνα και ανάλυση των εξής γενικών θεμάτων: Α) του βαθμού ελκυστικότητας της αγοράς για μακροπρόθεσμη οικονομική απόδοση. Είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν οι ίδιες ευκαιρίες για επίτευξη μιας νόμιμης και υψηλής οικονομικής απόδοσης σε όλες τις αγορές. Επομένως, η έρευνα και ανάλυση των παραγόντων που προσδιορίζουν τις ευκαιρίες αυτές αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής ανταγωνισμού. Β) Των παραγόντων που προσδιορίζουν τη σχετική ανταγωνιστική θέση ενός εκπαιδευτικού οργανισμού σε συγκεκριμένη αγορά. Είναι δυνατό κάποιοι εκπαιδευτικοί οργανισμοί που λειτουργούν σε μια αγορά να είναι περισσότερο αποτελεσματικοί συγκριτικά με τους άλλους, ανεξάρτητα από το βαθμό ελκυστικότητας η οποία προσδιορίζει τη μέση οικονομική απόδοση που επιτυγχάνεται στην αγορά αυτή. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο βαθμός ελκυστικότητας της αγοράς και η σχετική ανταγωνιστική θέση είναι θέματα που δεν μπορούν το κάθε ένα μόνο του να κατευθύνουν τον εκπαιδευτικό οργανισμό στην επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής ανταγωνισμού. Πράγματι, είναι δυνατόν ένας οργανισμός που λειτουργεί σε μια πολύ ελκυστική αγορά να μην μπορεί να επιτύχει υψηλή οικονομική απόδοση επειδή έχει επιλέξει μια χαμηλή ανταγωνιστική θέση. Από την άλλη πλευρά, ένας εκπαιδευτικός οργανισμός με υψηλή ανταγωνιστική θέση είναι ενδεχόμενο να λειτουργεί σε μια αγορά με χαμηλό βαθμό ελκυστικότητας, δηλαδή σε μια φτωχή και με χαμηλή οικονομική απόδοση αγορά, με συνέπεια οποιεσδήποτε προσπάθειες 11 για περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικής του θέσης να συνεπάγεται μικρά οφέλη. Ο βαθμός ελκυστικότητας της αγοράς και η ανταγωνιστική θέση των εκπαιδευτικών οργανισμών μεταβάλλονται διαχρονικά. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο τα παραπάνω θέματα να εξετάζονται στη δυναμική τους διάσταση. Με την πάροδο του χρόνου είναι σύνηθες το φαινόμενο οι διάφορες αγορές να γίνονται περισσότερο ή λιγότερο ελκυστικές, ενώ η ανταγωνιστική θέση των εκπαιδευτικών οργανισμών να αντανακλά κάθε φορά το αποτέλεσμα των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων των ανταγωνιστών. Αυτό, εξάλλου, σημαίνει ότι είναι δυνατόν σε μια αγορά να λήξουν απότομα μακροχρόνιες περίοδοι σταθερότητας των ανταγωνιστικών συνθηκών από ανταγωνιστικές κινήσεις συγκεκριμένων εκπαιδευτικών οργανισμών. Η υλοποίηση των στρατηγικών αποφάσεων των εκπαιδευτικών οργανισμών μπορεί να επηρεάσει τόσο το βαθμό ελκυστικότητας της αγοράς όσο και την ανταγωνιστική θέση του οργανισμού αυτού. Για αυτό ακριβώς το λόγο, η επιλογή της στρατηγικής ανταγωνισμού αποτελεί κρίσιμη στρατηγική απόφαση των εκπαιδευτικών οργανισμών. Ενώ η ελκυστικότητα της αγοράς είναι κυρίως το αποτέλεσμα της συνδυασμένης επίδρασης διαφόρων παραγόντων που βρίσκονται εκτός του ελέγχου εκπαιδευτικών οργανισμών, η υλοποίηση της συγκεκριμένης στρατηγικής ανταγωνισμού από τους οργανισμούς εκπαίδευσης είναι δυνατόν να ασκήσει σημαντική επίδραση ώστε να κάνει την αγορά περισσότερο ή λιγότερο ελκυστική. Ταυτόχρονα ο εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να βελτιώσει ή να διαβρώσει την ανταγωνιστική θέση του μέσα στην αγορά με την υλοποίηση της στρατηγικής που επέλεξε. Έτσι, θα μπορούσε να λεχθεί ότι ο εκπαιδευτικός οργανισμός θα πρέπει να προσαρμόζει τη στρατηγική του ανταγωνισμού του προς το υφιστάμενο κάθε φορά ανταγωνιστικό περιβάλλον της αγοράς, στην οποία αναπτύσσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα, επιπλέον όμως θα πρέπει να προσπαθεί να αλλάξει ή να διαμορφώσει το περιβάλλον αυτό προς όφελος του. 12 1.5. ΔΥΝΑΜΕΙΣ Ή ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Ο πρώτος βασικός παράγοντας που προσδιορίζει την οικονομική απόδοση ενός εκπαιδευτικού οργανισμού είναι η ελκυστικότητα της αγοράς στην οποία διαθέτει τα προϊόντα του. Αυτό σημαίνει ότι η στρατηγική ανταγωνισμού που ακολουθεί ο οργανισμός πρέπει να προκύπτει από μια πλήρη γνώση των συνθηκών ανταγωνισμού που προσδιορίζουν την ελκυστικότητα αυτή. Ο τελικός σκοπός της ανταγωνιστικής στρατηγικής είναι από τη μια πλευρά η προσαρμογή των δραστηριοτήτων του εκπαιδευτικού οργανισμού προς τις συνθήκες ανταγωνισμού της αγοράς και από την άλλη, η μεταβολή των συνθηκών αυτών προς όφελός του. Το 1980, ύστερα από εκτεταμένη έρευνα σε θέματα στρατηγικής των εκπαιδευτικών οργανισμών, ο καθηγητής M. Porter του Harvard Business School, δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο «Ανταγωνιστική Στρατηγική» (Competitive Strategy) στο οποίο συνοψίζει τα αποτελέσματα των ερευνών του. Χρησιμοποιώντας τις γνωστές αρχές και θεωρίες της βιομηχανικής οικονομικής (industrial economics) σε θέματα στρατηγικής, ο συγγραφέας προσδιόρισε τις κύριες δυνάμεις που επηρεάζουν την ανταγωνιστική θέση ενός οργανισμού στην αγορά. Εξάλλου, ο Porter είναι επίσης ο συγγραφέας και ενός άλλου βιβλίου με τίτλο «Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα» (Competitive Advantage) στο οποίο αναλύει την έννοια της αλυσίδας – αξίας (value chain) στον καθορισμό της ανταγωνιστικής θέσης του οργανισμού. 13 1.6.ΤΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ PORTER Η φύση και ο βαθμός του ανταγωνισμού που αντιμετωπίζει ένας εκπαιδευτικός οργανισμός στην αγορά εξαρτώνται από ορισμένους σημαντικούς παράγοντες που ονομάζονται δυνάμεις ανταγωνισμού. Στο υπόδειγμα του Porter αναφέρονται οι εξής πέντε κύριες δυνάμεις ανταγωνισμού. Η απειλή εισόδου νέων ανταγωνιστών, Η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών, Η διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών, Η ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των υφιστάμενων εκπαιδευτικών οργανισμών και Η πίεση ή απειλή από υποκατάστατα προϊόντα. Οι δυνάμεις αυτές εμφανίζονται στο παρακάτω διάγραμμα. Για τη διαμόρφωση της ανταγωνιστικής του στρατηγικής, ο εκπαιδευτικός οργανισμός πρέπει να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο οι παράγοντες αυτοί καθορίζουν τόσο τη δομή του κλάδου όσο και τη μορφή των επιπτώσεων που συνεπάγονται σε αυτή. Νέοι εισερχόμενοι Προμηθευτές Ανταγωνισμός από τους υπάρχοντες ανταγωνιστές για τοποθέτηση στην αγορά Υποκατάστατα M. Porter., (1980), Competitive strategy, McGraw Hill 14 Αγοραστές 1.7. ΕΝΤΑΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Η εξασφάλιση μιας ισχυρής ανταγωνιστικής θέσης αποτελεί το σημαντικότερο ίσως στόχο κάθε εκπαιδευτικού οργανισμού μέσα σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Αυτός είναι και ο λόγος ύπαρξης της έντασης του ανταγωνισμού μεταξύ των υφιστάμενων εκπαιδευτικών οργανισμών. Οι μορφές τις οποίες παίρνει ο ανταγωνισμός μεταξύ υφιστάμενων εκπαιδευτικών οργανισμών συνήθως είναι ο ανταγωνισμός στις τιμές, η εισαγωγή νέων προϊόντων στην αγορά, η βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, η καλύτερη εξυπηρέτηση, οι διαφημιστικές εκστρατείες, η παροχή εγγυήσεων κ.λ.π. Έχοντας τους κατάλληλους ανταγωνιστές ένας εκπαιδευτικός οργανισμός πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή επαγρύπνηση, ώστε να απολαμβάνει υψηλότερα κέρδη, να αναπτύσσει νέες αγορές και να δημιουργεί αποτελεσματικότερους φραγμούς και εμπόδια εισόδου από αυτά που θα πετύχαινε μόνος του. Η στρατηγική αντιμετώπιση του ανταγωνισμού στην περίπτωση αυτή επιβάλει να ξέρουμε πότε πρέπει να ανταγωνιζόμαστε και πότε και πώς να συνεργαζόμαστε με τους ανταγωνιστές μας για την επίτευξη κοινών στόχων. Σύμφωνα με τον Porter η ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ υφισταμένων εκπαιδευτικών οργανισμών θα είναι μεγάλη λόγω των παρακάτω παραγόντων 1. Μεγάλος αριθμός ανταγωνιστών ή ανταγωνιστές με ισοδύναμο μέγεθος. 2. Χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς 3. Την παρουσία υψηλών εμποδίων εξόδου αλλά και εισόδου στον κλάδο. 1.8.ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Οι πιο σημαντικές εκ των στρατηγικών είναι αυτές που βοηθούν έναν εκπαιδευτικό οργανισμό να αναπτυχθεί. Συγκεκριμένα εστιάζουν στην ανάπτυξη των πωλήσεων, των κερδών ή κάποιο συνδυασμό αυτών. Οι στρατηγικές ανάπτυξης χρησιμοποιούνται πάντα με βάση τη λογική ότι ένας εκπαιδευτικός οργανισμός δραστηριοποιείται σε ένα δυναμικό και εξελισσόμενο περιβάλλον, και ότι για να 15 μπορέσει να επιβιώσει θα πρέπει να καταφέρει να αναπτυχθεί. Τα μοντέλα ανάπτυξης είναι τα ακόλουθα (Παπαδάκης 2000, σελ 203-251): 1. Ανάπτυξη αγοράς. 2. Ανάπτυξη προϊόντος. 3. Κάθετη ολοκλήρωση. 4. Οριζόντια ολοκλήρωση. 5. Διαφοροποίηση. 6. Εναλλακτικές μορφές ανάπτυξης 1.8.1. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΓΟΡΑΣ Η στρατηγική ανάπτυξης αγοράς πρακτικά σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός οργανισμός προσπαθεί να προωθήσει τα υπάρχοντα προϊόντα σε νέες αγορές. Αυτό μπορεί να γίνει με την ανάπτυξη επιπλέον γεωγραφικών αγορών. Επίσης αυτή η στρατηγική μπορεί να υλοποιηθεί με την προσέλκυση πελατών από άλλα τμήματα της αγοράς. Τέλος μέσα από τη στρατηγική ανάπτυξης ένας εκπαιδευτικός οργανισμός έχει τη δυνατότητα να εισέλθει σε νέα κανάλια διανομής. 1.8.2. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Η στρατηγική ανάπτυξης των προϊόντων σημαίνει ότι αναπτύσσονται νέα προϊόντα για τις υπάρχουσες αγορές ή επιχειρούνται σημαντικές τροποποιήσεις των υπαρχόντων προϊόντων. Η στρατηγική αυτή μπορεί να επιτευχθεί με τρεις διαφορετικούς τρόπους (Andrew D Brown 1995, pp. 393-453)-(ΒΛΕΠΕ ΣΧΗΜΑ 2): 1. Ο εκπαιδευτικός οργανισμός αναπτύσσει νέα χαρακτηριστικά των προϊόντων. 2. Ο εκπαιδευτικός οργανισμός αναπτύσσει ποιοτικές αλλαγές του προϊόντος. 3. Ο εκπαιδευτικός οργανισμός αναπτύσσει επιπλέον μεγέθη και μοντέλα. Σε σχέση με την ανάπτυξη προϊόντων και αγοράς έχουμε το μοντέλο του Ansoff, το οποίο παρουσίασε όλες τις πιθανές εκδοχές σε σχέση με τις συγκεκριμένες στρατηγικές. 16 Ωστόσο υπάρχει και μια εναλλακτική στρατηγική ανάπτυξης η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και είναι η εστίαση στα υπάρχοντα προϊόντα και αγορές. Η στρατηγική αυτή είναι γνωστή ως στρατηγική διείσδυσης – συγκέντρωσης της αγοράς και δίνει την δυνατότητα στον εκπαιδευτικό οργανισμό να επεκταθεί σε νέες αγορές με τα υπάρχοντα προϊόντα του μέσω της ανάπτυξης της αγοράς Τέλος, η στρατηγική συγκέντρωσης της αγοράς σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός οργανισμός αποφασίζει να διαθέσει τους πόρους του στην πιο επικερδή ανάπτυξη ενός προϊόντος, μιας αγοράς ή μιας κυρίαρχης τεχνολογίας. 1.8.3. ΚΑΘΕΤΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ Κάθετη ολοκλήρωση ονομάζουμε τη στρατηγική εκείνη με την οποία ο εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να ενισχύσει την παρουσία του είτε προς τα μπροστά (διανομείς και λιανοπωλητές των προϊόντων – υπηρεσιών του), είτε προς τα πίσω (προμηθευτές του). Η απόκτηση παρουσίας είναι δυνατό να σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός οργανισμός δημιουργεί με δικές του δυνάμεις έναν άλλο εκπαιδευτικό οργανισμό που αναλαμβάνει τη διανομή προϊόντων ή την προμήθεια των πρώτων υλών είτε εξαγοράζει έναν άλλο οργανισμό. Εναλλακτικά ο εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να συνάψει στρατηγικές συμμαχίες με άλλους οργανισμούς που βρίσκονται σε προηγούμενα ή επόμενα στάδια παραγωγής και διάθεσης. Οι λόγοι για τους οποίους ένας εκπαιδευτικός οργανισμός είναι δυνατόν να επιλέξει να εφαρμόσει στρατηγική κάθετης ολοκλήρωσης είναι πολλοί. Για παράδειγμα, ο εκπαιδευτικός οργανισμός είναι δυνατόν να επιλέξει να εκτιμά ότι υπάρχουν λίγοι προμηθευτές οι οποίοι τυγχάνει να προσφέρουν χαμηλή ποιότητα πρώτων υλών. Αν αυτό συνδυαστεί με μια αγορά όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός ανταγωνιστών τότε ο εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να αποκομίσει σημαντικά οφέλη αν έχει παρουσία στο συγκεκριμένο στάδιο παραγωγής. Σε άλλες περιπτώσεις ο κλάδος αναπτύσσεται ραγδαία και οι μελλοντικές τους προοπτικές κρίνονται πολύ ικανοποιητικές. Τότε ενδείκνυται ο εκπαιδευτικός οργανισμός να επενδύσει σε κάθετη ολοκλήρωση προς τα μπροστά ή προς τα πίσω. Μέσα από μια στρατηγική καθετοποίησης ο εκπαιδευτικός οργανισμός μπορεί να 17 μειώσει την εξάρτησή του από τους προμηθευτές ή τους διανομείς των προϊόντων του. Πολλοί εκπαιδευτικοί χρηματοοικονομικών χρησιμοποιήσουν σε ή και μια οργανισμοί οι ανθρώπινων στρατηγική οποίοι πόρων, κάθετης έχουν επιλέγουν ολοκλήρωσης πλεόνασμα να για τους να βελτιστοποιήσουν την παραγωγική τους διαδικασία. Άλλοι επιλέγουν την στρατηγική της κάθετης ολοκλήρωσης για να αποκτήσουν γρήγορα έναν πόρο ο οποίος είναι απαραίτητος για την μείωση του κόστους παραγωγής. Το βασικό μειονέκτημα της στρατηγικής καθετοποίησης, σχετίζεται με τα προβλήματα δυσκολίας εξόδου από το συγκεκριμένο κλάδο. Είναι αυτονόητο ότι ένας εκπαιδευτικός οργανισμός πλήρως καθετοποιημένος είναι ουσιαστικά δεσμευμένος με τον συγκεκριμένο κλάδο και τις μελλοντικές του προοπτικές. Έτσι, κάθε αρνητική διακύμανση του κλάδου έχει εμφανείς επιπτώσεις στο σύνολο ενός καθετοποιημένου εκπαιδευτικού οργανισμού. Στην περίπτωση αυτή είναι δυνατόν να υπάρξει και υπερβάλλουσα παραγωγική δυναμικότητα σε κάποια από τα στάδια παραγωγής και κατά συνέπεια να αντιμετωπίσει μεγάλα προβλήματα υψηλού κόστους. Βέβαια πολλές φορές οι καθετοποιημένοι εκπαιδευτικοί οργανισμοί δεν καταφέρνουν να αποκομίσουν τα οφέλη που αρχικά προσδοκούσαν από στρατηγικές κινήσεις καθετοποίησης, λόγω κακού συντονισμού μεταξύ των διαφορετικών παραγωγικών μονάδων. Τέλος ένας μεγάλος κίνδυνος που πάντα υπάρχει είναι αυτός της εμφάνισης μιας τεχνολογικής καινοτομίας σε κάποιο στάδιο της παραγωγής. Για πολλούς εκπαιδευτικούς οργανισμούς τα μειονεκτήματα που προκύπτουν από την κάθετη ολοκλήρωση είναι μεγαλύτερα από πιθανά πλεονεκτήματα. Τα τελευταία 10 χρόνια, η κάθετη ολοκλήρωση δεν είναι το ίδιο δημοφιλής μεταξύ των εκπαιδευτικών οργανισμών διεθνώς. Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστούμε ότι κυριαρχεί μια τάση για λιγότερη κάθετη ολοκλήρωση. Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να πούμε ότι η κάθε ολοκλήρωση ενδείκνυται όταν (Rubin, H 1991): 1. Υπάρχουν ακριβοί ή αναξιόπιστοι προμηθευτές ή διανομείς προϊόντων 18 2. Υπάρχουν λίγοι διανομείς και προμηθευτές με συνέπεια η ολοκλήρωση να προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα 3. Ο κλάδος αναπτύσσεται ραγδαία και οι μελλοντικές προοπτικές είναι καλές 4. Διαθεσιμότητα ανθρωπίνων και χρηματοοικονομικών πόρων, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μια στρατηγική κάθετης ολοκλήρωσης 5. Υπάρχουν πλεονεκτήματα σταθερής παραγωγής. Η στρατηγική αυτή γενικά αυξάνει την προβλεψιμότητα της ζήτησης των προϊόντων 6. Μείωση κόστους διανομής και αποθήκευσης 7. Βελτίωση του μάρκετινγκ ή απόκτηση τεχνολογίας 8. Χτίσιμο εμποδίων εισόδου στους ανταγωνιστές 1.8.4. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΘΕΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ Η στρατηγική κάθετης ολοκλήρωσης αναφέρεται σε έναν εκπαιδευτικό οργανισμό ο οποίος προσπαθεί να αναπτυχθεί μέσω εξαγορών ή δημιουργίας παρόμοιων οργανισμών που λειτουργούν στο ίδιο στάδιο της αλυσίδας παραγωγής. Η κάθετη ολοκλήρωση έχει στόχο την απόκτηση μονοπωλίου σε μια αγορά, καθώς μέσω της στρατηγικής αυτής ο οργανισμός αυξάνει το μερίδιο αγοράς του και έτσι μειώνεται ή εξαλείφεται ο ανταγωνισμός. 1.8.5. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Η στρατηγική διαφοροποίησης δραστηριοτήτων διακρίνεται σε δυο κατηγορίες, τη συσχετισμένη και την ασυσχέτιστη. Στη πρώτη περίπτωση, οι δραστηριότητες του εκπαιδευτικού οργανισμού συνδέονται μεταξύ τους, και γενικά ακολουθεί μια συγκεκριμένη πορεία ανάπτυξης. Από την άλλη στην ασυσχέτιστη στρατηγική, ο οργανισμός δραστηριοποιείται σε διαφορετικούς κλάδους ακολουθώντας έτσι μια πιο ανορθόδοξη πορεία. 1.8.6. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Από την στιγμή που ο εκπαιδευτικός οργανισμός δεν θα επιλέξει να ακολουθήσει την στρατηγική της καθετοποίησης τότε έχει τρεις εναλλακτικές από τις οποίες μπορεί να επιλέξει αυτήν που τον αντιπροσωπεύει καλύτερα. 19 Στρατηγικές Συμμαχίες Στρατηγικές Συμμαχίες είναι συνήθως οι μακροχρόνιες συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ δύο ή περισσοτέρων εκπαιδευτικών οργανισμών όπου όλες οι πλευρές συνεισφέρουν συγκεκριμένους πόρους με την προοπτική να προσκομίζουν αμοιβαία οφέλη Βραχυχρόνιες συνεργασίες Βραχυχρόνιες συνεργασίες είναι αυτές που διαρκούν το πολύ για έναν χρόνο. Πολλοί εκπαιδευτικοί οργανισμοί τις εφαρμόζουν για την εξασφάλιση των πρώτων υλών τους ή την διάθεση των έτοιμων προϊόντων τους. Η συγκεκριμένη επιλογή είναι συμφέρουσα αν δεν απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις από την πλευρά του προμηθευτή. Δηλαδή απαιτούνται σχετικά μικρά ποσά για επενδύσεις, της ποιότητας ή του χρόνου παράδοσης. Ωστόσο παραμένει σημαντικός παράγοντας και σε αυτήν την μορφή συνεργασίας η αμοιβαία εμπιστοσύνη και ο σεβασμός των συμφωνηθέντων. Συνεργασίες αλυσίδας αξίας Άλλος ένας τρόπος για να συνεργάζονται οι εκπαιδευτικοί οργανισμοί μεταξύ τους χωρίς να αντιμετωπίζουν τα μειονεκτήματα της κάθετης ολοκλήρωσης είναι οι συνεργασίες αλυσίδας αξίας. Εδώ ένας αριθμός οργανισμών εκπαίδευσης συνεργάζεται για την διακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών σε μια αλυσίδα αξίας. Αυτό που κάνει τις συνεργασίες αλυσίδων αξίας σημαντικές είναι ότι κάθε μέλος κατανοεί ότι παίζει έναν σπουδαίο ρόλο στην επιτυχία του άλλου μέλους και φυσικά στην επιτυχία της συνολικής αλυσίδας αξίας. Τα μέλη δεν δρουν μόνο ως ένα κομμάτι της αλυσίδας αξίας αλλά εκλαμβάνουν την αλυσίδα αυτή, ως μια ενιαία οντότητα στα πλαίσια του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος (Παπαδάκης, Β., 1998). Στρατηγικές διεθνοποίησης Υπάρχουν τρεις τρόποι επέκτασης ενός εκπαιδευτικού οργανισμού σε μια καινούργια χώρα. Αυτοί οι τρόποι παρουσιάζονται στον Πίνακα 1 (McKiernan P, 1992): 20 Μέσο ΑΔΕΙΑ Συνθήκες που βοηθούν Εμπόδια στις εισαγωγές Νομική προστασία του Πλεονεκτήματα εσωτερικού περιβάλλοντος. Χαμηλή δυναμική πωλήσεων Μεγάλη διαφορά κουλτούρας Ο έχον την άδεια δεν μπορεί να Μειώνει το ρίσκο Αδυναμία της επένδυσης ελέγχου των Ταχύτητα κεφαλαίων εισόδου Μειονεκτήματα Ο έχων την Ξεπερνάει τα άδεια μπορεί να εμπόδια εισόδου γίνει ανταγωνιστής γίνει ανταγωνιστής Περίοδος αδείας μικρή. ΚΟΙΝΟΠΡΑ ΞΙΕΣ Εμπόδια εισόδου προβλήματα Διαφορές κουλτούρας Υψηλό δυναμικό πωλήσεων Μικρό πολιτικό ρίσκο Κυβερνητικές δικλίδες στις ξένες ιδιοκτησίες Ξεπερνάει τα Ο τοπικός οργανισμός μπορεί να προσφέρει τις γνώσεις του κουλτούρας Δύσκολο να επιτευχθεί Συνδυασμός 2 Αδυναμία ελέγχου οργανισμών Μεγάλο ρίσκο εκπαίδευσης Συνεργάτης Δυνατότητες μπορεί να γίνει μάθησης ανταγωνιστής Γνώση της αγοράς Χαμηλές επενδύσεις ΑΠΕΥΘΕΙΑ Εμπόδια εισόδου Μικρές διαφορές κουλτούρας ΕΠΕΝΔΥΣΗ Μεγάλη δυναμική πωλήσεων Σ Γνώση της Μεγάλο ρίσκο αγοράς από Εφαρμογή προηγούμενα ικανοτήτων μας Χαμηλό πολιτικό ρίσκο Χρήση πολλών πηγών Δυσκολία κατανόησης ντόπιων πηγών 21 Η θεωρητική αναφορά που ακολουθεί συμπυκνώνει τα στάδια, στρατηγικές, πολιτικές και επιπτώσεις που καθορίζουν την διεθνή δραστηριότητα των οργανισμών όταν αυτή λαμβάνει χώρα. 1. Τακτικές και Στάδια Διεθνοποίησης Οι τακτικές (τρόποι) της διαδικασίας διεθνοποίησης κατηγοριοποιούνται σε δυο μεγάλες κατηγορίες: τις «πρωτόγονες» (εξαγωγικού τύπου) και τις πιο εξελιγμένες. Η αξιοσημείωτη διαφορά μεταξύ αυτών των δυο κατηγοριών έγκειται στην τοποθεσία της παραγωγής. 2. «Πρωτόγονες» τακτικές διεθνοποίησης Σ’ αυτή την κατηγορία, τα προϊόντα παράγονται στις τακτικές μονάδες παράγωγης στη χώρα - έδρα του οργανισμού και ακολούθως εξάγονται σε ξένες χώρες με έναν από τους ακόλουθους τρόπους: Χορήγηση αδείας: Η χορήγηση αδείας θέτει τα όρια μιας συνεργασίας μεταξύ παραγωγού (Χορηγός άδειας) και του οργανισμού που θα χρησιμοποιηθεί από τον παραγωγό για να διεθνοποιήσει τις δραστηριότητές του. Ο χορηγός αδείας δίνει το δικαίωμα στον συμβαλλόμενο οργανισμό στη τρίτη χώρα να χρησιμοποιήσει την πατέντα του σε αντάλλαγμα πληρωμές για την χρήση της πατέντας. Αυτή η τακτική διεθνοποίησης ακολουθείται από τους οργανισμούς που έχουν κατοχυρώσει με πατέντα την τεχνογνωσία τους και τα προϊόντα προστατεύονται με πατέντα. Μ’ αυτόν τον τρόπο ο εκπαιδευτικός οργανισμός εξάγει την τεχνογνωσία του με την υποχρέωση του παραγωγού σε μια Τρίτη χώρα να πληρώνει αποζημίωση για την χρήση αυτής της τεχνογνωσίας ή ακόμα και των σημάτων του αρχικού παραγωγού οργανισμού (Hennart 2000). Αυστηρά χορήγηση αδείας: Αυτή είναι μια πιο αυστηρή μορφή χορήγησης αδείας. Ο χορηγός αυτής της αδείας απαιτεί από τον συμβαλλόμενο οργανισμό να δημιουργήσει ένα είδος εκπαιδευτικού οργανισμού με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Ως εκ τούτου ο συμβαλλόμενος οργανισμός καλείται όχι μόνο να παράγει το προϊόν του μητρικού οργανισμού βάσει κάποιων αυστηρών προδιαγραφών αλλά επίσης να υιοθετήσει τις πρακτικές μάρκετινγκ, τιμολόγησης και επιχειρησιακής οργάνωσης συσχετιζόμενης με το προϊόν. Αυτή η μορφή 22 μεθοδευμένης διεθνοποίησης είναι προτιμητέα από παραγωγούς που έχουν ένα πολύ ισχυρό όνομα στην αγορά και αυξημένη πιστότητα καταναλωτών. 1. Εξελιγμένες Τακτικές Διεθνοποίησης Οι πιο εξελιγμένες τακτικές διεθνοποίησης είναι από την φύση τους οι μη εξαγωγικού τύπου δραστηριότητες. Δείχνουν μια στρατηγική τάση του παραγώγου προς μια πιο δυναμική εισβολή στις διεθνείς αγορές. Η επιλογή μιας εξελιγμένης τακτικής διεθνοποίησης προϋποθέτει μεγάλη δέσμευση εν δυνάμει επενδυμένων κεφαλαίων και ανθρώπινων πόρων σε μια μακροπρόθεσμη χρονική περίοδο στις στοχευόμενες ξένες αγορές. Οι παρακάτω τακτικές διεθνοποίησης ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία. Κατευθείαν Εξωτερική Επένδυση: Αυτός ο τύπος διεθνοποίησης αποτελεί τον τύπο με την πιο ουσιώδη διαφοροποίηση από την «πρωτόγονη» κατηγορία τύπων διεθνοποίησης. Η μεταφορά κεφαλαίων του εκπαιδευτικού οργανισμού ως μέσο μετοχών και ομολογιών στις ξένες χρηματαγορές δεν ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία, διότι η κατευθείαν εξωτερική επένδυση έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά για τον οργανισμό που τον κάνει (Georgopoulos N 2004): 1. Να έχει στην κατοχή του το 100% της επένδυσης στην ξένη αγορά εφόσον αυτό είναι ικανός τρόπος να προστατεύσει την κατευθείαν εξωτερική επένδυση του εκπαιδευτικού οργανισμού και τον έλεγχο της διεθνής του δραστηριότητας. 2. Να καταλήξει σε κοινές επιχειρηματικές δραστηριότητες με ξένους οργανισμούς στην αγορά ενδιαφέροντος. Αυτή είναι η επιλογή μακροπρόθεσμης συνεργασίας που προϋποθέτει ότι και τα δυο μέρη θα δεχθούν να μοιραστούν το κόστος της επένδυσης, τις λειτουργίες και τελικά των κερδών τους από αυτή τους την επένδυση. Τέτοιες συμφωνίες συνήθως υλοποιούνται με την δημιουργία ενός νέου εκπαιδευτικού οργανισμού του οποίου το καταστατικό προβλέπει όλα τα επιθυμητά από την συμφωνία σύστασής του. 3. Να προχωρήσει σε συμφωνίες για στρατηγικές συμμαχίες. Οι στρατηγικές συμμαχίες είναι ειδικού τύπου συμφωνίες κοινής επιχειρηματικής δράσης 23 αλλά με πιο μακροπρόθεσμη προοπτική και στενότερη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Οι συνέταιροι σ’ αυτή την περίπτωση συμφωνούν σε μια αμοιβαία κοινή πορεία με σκοπό την απόκτηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος μέσα σε μια αγορά χωρίς απαραίτητα να συστήσουν έναν νέο εκπαιδευτικό οργανισμό του οποίου το καταστατικό θα βασίζεται στους όρους της συμφωνίας μεταξύ των δυο μερών. 4. Διοικητικής Φύσης Συμβόλαια: Σ’ αυτήν την περίπτωση ένας εκπαιδευτικός οργανισμός προμηθεύει με τεχνογνωσία και τεχνολογία έναν άλλο οργανισμό εκπαίδευσης πελάτη. Δηλαδή ο εξαγωγικός οργανισμός πουλάει την προμήθεια των γνώσεων του σε έναν άλλο οργανισμό εκπαίδευσης χωρίς ωστόσο να υπάρχει κίνδυνος για τον πρώτο οργανισμό να χάσει το αποκλειστικό προνόμιο πάνω σ’ αυτές τις γνώσεις αφού αυτή η ίδια παρακολουθεί την παροχή των υπηρεσιών της προς τον τρίτο οργανισμό εκπαίδευσης και την προφύλαξη των γνώσεων του από το προσωπικό και τους ειδικούς του τρίτου οργανισμού. Μοιάζει με την τακτική χορήγησης αδείας εκμετάλλευσης πατέντας αλλά είναι διαφορετική μέθοδος αφού στην ουσία δεν γίνεται εκμετάλλευση της αποκλειστικής γνώσης που ανήκει στον πρώτο εκπαιδευτικό οργανισμό. 1.9. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΔΟ Η χρηματοδότηση του Τμήματος ΕΠΔΟ γίνεται από τον τακτικό προϋπολογισμό του ΤΕΙ Πάτρας και στο άμεσο μέλλον από προκηρύξεις έργων του Υπουργείου Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Στο παρελθόν, το Τμήμα ΕΠΔΟ είχε συμμετοχή στον Αρχιμήδη και Αρχιμήδη ΙΙ. Για την επόμενη 3ετία έχει υποβάλλει προτάσεις στον Αρχιμήδη ΙΙΙ. Επίσης, έχειυποβάλλει και προτάσεις στο Θαλή (βασική έρευνα). Συνολικά, πλέον συμμετέχει σε κάθε ερευνητική πρόσκληση κυρίως διότι αυτό αποτελεί στρατηγική της Διοίκησης και διότι έχει διοριστεί νέο προσωπικό με διδακτορικά το οποίο έχει ερευνητική δραστηριότητα. Οι καινούργιες ικανότητες του Τμήματος ΕΠΔΟ είναι το νέο προσωπικό, το οποίο χαρακτηρίζεται ως δραστήριο ερευνητικά και η διοικητική στήριξη. Οι πόροι που θα αποκτηθούν σύντομα, θα προέρχονται από τη διεκδίκηση της έρευνας με Αρχιμήδη ΙΙΙ και Θαλή και από αναπτυξιακά έργα με συνεργασία και διασύνδεση με την αγορά 24 και με επιχειρήσεις μέσω ΔΑΣΤΑ, ΠΑ, ΜΚΕ. Επίσης, στο Τμήμα ΕΠΔΟ υπάρχει και η ασύρματη κάλυψη δικτύου τόσο στο παλαιό όσο και στο νέο κτήριο που μπορεί να καλύψει και τις ανάγκες της γύρω περιοχής. Οι παραπάνω επιτυχίες μπορούν να επαναληφθούν με εξωστρέφεια, και κάνοντας γνωστές τις δεξιότητες των καθηγητών. Ωστόσο, απαιτείται προσαρμογή των διοικητικών και οικονομικών υπηρεσιών στα νέα δεδομένα της αγοράς. Η μοναδικότητα του Τμήματος ΕΠΔΟ στηρίζεται στο συνδυασμό έρευνας και προϊόντων. Το Τμήμα ΕΠΔΟ έχει θεσμοθετημένη ΜΟΔΙΠ και ετήσια απολογιστική έκθεση. Επίσης, ο ΕΛΚΕ είναι πιστοποιημένος φορέας για τη διαχείριση έργων. Η ενσωμάτωση της διά βίου μάθησης στην ανώτατη εκπαίδευση εξαρτάται από τη νομοθεσία, τα προγράμματα σπουδών και άλλα. Από το 2010-11 θα εφαρμοστεί στο Τμήμα ΕΠΔΟ το νέο πρόγραμμα σπουδών το οποίο είναι υπό διαμόρφωση. Το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος καλύπτει τα γνωστικά αντικείμενα της Πληροφορικής, της Διοικητικής Επιστήμης, των Οικονομικών και του Marketing με εξειδίκευση στις εφαρμογές της Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία στο πλαίσιο της οργάνωσης και λειτουργίας επιχειρήσεων και οργανισμών, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Η δομή του προγράμματος σπουδών περιλαμβάνει γνωστικά αντικείμενα που στοχεύουν στην παροχή βασικών γνώσεων κατά τη διάρκεια των πρώτων εξαμήνων, ενώ στη συνέχεια και προς την ολοκλήρωσή του τα γνωστικά αντικείμενα αφορούν πιο εξειδικευμένους επιστημονικά τομείς. Το Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στην Διοίκηση και την Οικονομία έχει ως αποστολή την εκπαίδευση των φοιτητών ώστε να καταστούν επιστήμονες οι οποίοι με τη θεωρητική και εφαρμοσμένη επιστημονική κατάρτισή τους μεταφέρουν, χρησιμοποιούν και προάγουν σύγχρονες τεχνολογίες ΤΠΕ στον τομέα της διοίκησης επιχειρήσεων και οργανισμών. Ως Τριτοβάθμιο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, στο πλαίσιο της λειτουργίας του, εντάσσεται και η δυνατότητα δημιουργίας ενός κλίματος ερευνητικών δραστηριοτήτων και επιστημονικής αναζήτησης με σκοπό την ανάπτυξη ακαδημαϊκής κουλτούρας και την προαγωγή του επίπεδου των σπουδών. 25 Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους, οι πτυχιούχοι του Τμήματος αποκτούν τις απαραίτητες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, οι οποίες τους επιτρέπουν να δραστηριοποιούνται επαγγελματικά, υποστηρίζοντας με επιτυχία την αξιοποίηση των τεχνολογιών της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών σε όλους τους τομείς της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. +++Νέο πρόγραμμα σπουδών 26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Προκειμένου να μελετήσουμε το εξωτερικό περιβάλλον θα χρησιμοποιήσουμε το μοντέλο PEST-DG. Το μοντέλο αυτό αναλύει το εξωτερικό περιβάλλον ενός οργανισμού, αναφέρεται στο κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και τεχνολογικό περιβάλλον, το οποίο ασκεί πιέσεις, σε έναν φορέα, στην περίπτωσή μας, εκπαιδευτικό. Συγχρόνως σημαντικά στοιχεία είναι το δημογραφικό και τεχνολογικό περιβάλλον. Αναλυτικά αναπτύσσουμε τα συγκεκριμένα για το εξεταζόμενο Τμήμα ΕΠΔΟ. Πολιτικό Οι συνεχείς εναλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα τα τελευταία χρόνια σε σχέση με τις βάσεις εισαγωγής φοιτητών σε ΤΕΙ, τα οποία δεν έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν αργότερα τους νέους στην αγορά εργασίας, είναι ένας από τους βασικούς λόγους, απορρύθμισης και απαξίωσης των τεχνολογικών ιδρυμάτων. Τα πρόσφατα και συνεχή προβλήματα, με την αναγνώριση των ιδιωτικών πανεπιστημίων αποτελεί επιπρόσθετα έναν παράγοντα πίεσης των ΤΕΙ. Συγκεκριμένα ανεξάρτητα από την αναγνώριση σήμερα πολλοί νέοι επιλέγουν τη λύση των ιδιωτικών πανεπιστημίων είτε εντός είτε εκτός συνόρων. Αυτό δημιουργεί επιπρόσθετο πρόβλημα στα ΤΕΙ, τα οποία με τον τρόπο αυτό χάνουν την ανταγωνιστικότητά τους και πολλά από αυτά οδηγούνται στη διακοπή της λειτουργίας τους. Συγχρόνως, οι ευρύτερες πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση επηρεάζουν και αυτές τη λειτουργία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Οικονομικό Σε οικονομικό επίπεδο η κρίση στην ελληνική οικονομία επηρεάζει την ανάπτυξη των ΤΕΙ αφού δεν υπάρχουν πόροι να επενδυθούν σε υλικοτεχνικές υποδομές, σε νέες τεχνολογίες αλλά και σε καινοτόμες δράσεις. Αυτό καθιστά τα ΤΕΙ λιγότερο ανταγωνιστικά με αποτέλεσμα να συρρικνώνονται ως θεσμός και να έχουν ένα σχετικά αβέβαιο μέλλον. 27 Κοινωνικό – Δημογραφικό Οι πόλεις οι οποίες φιλοξενούν κυρίως τους σπουδαστές των ΤΕΙ, παρουσιάζουν ανομοιογένεια σε κοινωνικό και δημογραφικό επίπεδο. Σε πολλές περιπτώσεις, πόλεις με λιγότερο πληθυσμό φιλοξενούν περισσότερα ΤΕΙ από ότι μπορούν να καλύψουν. Αντίθετα, πολλές πόλεις που θα μπορούσαν να αναζωογονηθούν με την παρουσία κάποιων τεχνολογικών ιδρυμάτων, δεν γίνεται καμία κίνηση από τις κυβερνήσεις προκειμένου να εγκατασταθούν σπουδαστές στις πόλεις αυτές, οι οποίες αντιμετωπίζουν δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο είναι απόρροια της οικονομικής κατάστασης, από την οποία διακατέχονται. Τεχνολογικό Σε επίπεδο νέων τεχνολογιών, πολλά από τα ΤΕΙ υστερούν και σε σχέση με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και σε σχέση με την εφαρμογή καινοτομιών, που θα τα έκαναν πιο ανταγωνιστικά έναντι των ξένων σχολών. Συγχρόνως, εφαρμογές όπως το e-learning, το οποίο θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα σε απομακρυσμένους φοιτητές να παρακολουθήσουν τα προγράμματα ενός ΤΕΙ δεν αναπτύσσονται σε βαθμό τέτοιο που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από ενδιαφερόμενους πιθανούς και μελλοντικούς φοιτητές. Παγκόσμιο Το παγκόσμιο περιβάλλον καθίσταται ανταγωνιστικό. Τα αμερικανικά και τα αγγλικά πανεπιστήμια έχουν κατακτήσει όλες τις χώρες της Ευρώπης. Τα ΤΕΙ θα πρέπει να γίνουν πιο ανταγωνιστικά για να αντέξουν τις πιέσεις που ασκεί η παγκόσμια εκπαιδευτική αγορά. 28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 3.1. ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ο όρος αειφόρος ανάπτυξη ετυμολογικά ως ορολογία αναφέρεται: «Στη διαδικασία εξασφάλισης της παραγωγής αγαθών, χωρίς να μειώνεται η παραγωγική ικανότητα»7. Από την άλλη, η Dimopoulou E το 2005 στο άρθρο της «Multidisciplinary Approach for the Environmental Analysis of Surface Waters in a Largescale Development» ορίζει τη λέξη αειφορία ως8: «τη συνειδητή παραγωγή ενός αγαθού από τη φύση με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην μειώνεται, αλλά αντίθετα ν’ αυξάνεται η παραγωγική του τάση και διάρκεια, χωρίς να επηρεάζονται οι περιβαλλοντικές ισορροπίες» Ιστορικά ο όρος ορίστηκε αιώνες πριν οι παραπάνω συγγραφείς, προσπάθησαν να τον οριοθετήσουν εννοιολογικά. Συγκεκριμένα αρχικά εννοιολογικά, ο όρος ανάπτυξη υπέστη μια ουσιαστική και σταδιακή διαμόρφωση, η οποία προήλθε μέσα από μια ιστορική μετάβαση ανά στους αιώνες. Συγκεκριμένα οι πρώτες αναφορές έγιναν στην Κλασσική Ελληνορωμαϊκή περίοδο, αργότερα στη περίοδο της άνθησης του Χριστιανισμού και συγκεκριμένα στην Εβραϊκή θεολογία και ιστορία ο όρος για πρώτη φορά δηλώθηκε ως9: «Μία κατευθυνόμενη διαδοχή γεγονότων, η οποία άλλαξε τον τρόπο σκέψης σχετικά με την ιστορία και την πρόοδο». Η εμφάνιση της αειφορίας έγινε για πρώτη φορά το 1713 από τον Von Carlowitz ο οποίος θεωρείται ο πατέρας του όρου και τον χρησιμοποίησε στη προσπάθεια του να δώσει μια νέα οπτική για τη χώρα του. Συγκεκριμένα ανέφερε 7 Harris R.,(2003), Sustainable tourism-A global perspective, MPG Book Ltd, pp.35-45 8 Dimopoulou E.,(2005),Multi-disciplinary Approach for the Environmental Analysis of Surface Waters in a Large-scale Development, FIG, Vol 21,pp.1-16 9 Pisani.Du.A.J,(2006), Journal of Integrative Environmental Sciences, Volume 3, Issue 4 , p.p 83 – 96, Available in 4-4-2009 from http://www.informaworld.com/smpp/content~content=a755279221~db= all~order=page 29 ότι10: «Η τέχνη, η επιστήμη και το καθεστώς αυτής της χώρας βασίζεται στη δυνατότητα διατήρησης και ανάπτυξης του ξυλώδους κεφαλαίου με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτευχθεί μια σταθερή, μόνιμη και αειφορική εκμετάλλευσή του, διότι αυτό είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση χωρίς την οποία δεν μπορεί η χώρα να υπάρξει». Η ουσιαστική εννοιολογική προσέγγιση του όρου έγινε ιστορικά για πρώτη φορά στις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Η περίοδος αυτή μ’ εναρκτήριο λάκτισμα να γίνεται το 1970 αποτέλεσε χρονικά, μια περίοδος ανησυχίας για το περιβάλλον σε σχέση με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία του ανθρώπου, στη ποιότητα ζωής και τέλος στην ευρύτερη οικονομική ανάπτυξη. Συγχρόνως για πρώτη φορά και λόγω της μείωσης των φυσικών πηγών, υπήρξε η ανάγκη να εξοικονομηθούν φυσικοί πόροι οι οποίοι θα κάλυπταν και τις επόμενες γενεές. Οι Fredline και Faulker το 2000 αναφέρουν ότι11: «ο άνθρωπος έχει την υποχρέωση να διατηρήσει τους πόρους που του κληροδότησαν οι προγονοί του και αν μπορεί να τους αυξήσει, προκειμένου να τους μεταβιβάσει στις επόμενες γενεές». Αυτή η θέση των δυο συγγραφέων, αποτέλεσε βάση ανησυχίας αρκετά χρόνια πριν, μια και για πρώτη φορά οι επιχειρήσεις, οι κυβερνητικοί φορείς και οι πολίτες των κρατών διαπίστωσαν ότι η συνεχής και αλόγιστη σπατάλη των φυσικών πόρων και η δυναμική των μεγάλων βιομηχανιών οι οποίες επιβάρυναν με τη δράση τους το περιβάλλον είχε οδηγήσει στην μείωση των φυσικών πόρων και στην συνεχή επιβάρυνση ενός φυσικού περιβάλλοντος, το οποίο είχε να φιλοξενήσει πολλές ακόμα γενεές ανθρώπων αλλά και άλλων ζώντων οργανισμών. Το 1970 ήταν η πρώτη χρονιά που διαπιστώθηκε ότι το πετρέλαιο δεν είναι απεριόριστο και ότι το ενεργειακό πρόβλημα χτυπούσε τη πόρτα των κρατών, ενώ 10 Καραμανώλης Δ.,(1998),Δασική Διαχείριση 2, Α.Π.Θ Θεσσαλονίκης, όπως αναφέρεται στο Καραμέρη Α.,(2006), Διερεύνηση των Αντιλήψεων των Εκπαιδευτικών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σελ 1-16 11 Fredline, Ε και Faulker, W., (2000), International Market Analysis of Wildlife Tourism. Wildlife Tourism Research Report Series, Gold Coast, CRC for Sustainable Tourism,pp.24-28, cited in Harris R.,(2003), Sustainable tourism-A global perspective, MPG Book Ltd, pp.35-45 30 συνάμα η μείωση των φυσικών πόρων οδηγούσε σε μια ευρύτερη οικονομική κρίση. Στη σφαίρα της κρίσης συμμετείχαν όλοι οι κλάδοι ακόμα και ο τουριστικός τον οποίο θα τον μελετήσουμε παρακάτω εκτενέστερα σε σχέση με την αειφορία. Οι κλάδοι είχαν διπλή συμμετοχή στην ευρύτερη κρίση, από τη μια τη δημιούργησαν μέσα από την περιβαλλοντική επιβάρυνση και από την άλλη θα έπρεπε τώρα να την υποστούν12. Οι οικολογικές οργανώσεις εκείνη τη περίοδο προσπάθησαν να «πολεμήσουν» την αλόγιστη καταστροφή που επέφεραν οι κλάδοι της βιομηχανίας, εστιάζοντας και σ’ αυτήν του τουρισμού, επιδιώκοντας να αλλάξουν τα δεδομένα μετατρέποντας τη βιομηχανία ως μέσω οικονομικής ανάπτυξης αλλά και μέσω μείωσης της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης13. Ιστορικά τα γεγονότα που ξεκίνησαν τον αειφόρο αγώνα ήταν η τρύπα του όζοντος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τα πολλά και τραγικά ατυχήματα πετρελαιοφόρων τα οποία καταστρέψανε το θαλάσσιο βασίλειο, η καταστροφή των δασικών περιοχών από φονικές πυρκαγιές που ξεσπούσαν συνήθως τις καλοκαιρινές περιόδους και οι λόγοι ήταν άλλοτε οικονομικοί και άλλοτε λόγω αδιαφορίας προς τη φύση14. Τη περίοδο εκείνη όπως περιγράφει ο Dierren V το 1995 στο βιβλίο του «Taking Nature into Account», υπήρξε για πρώτη φορά η επιτακτική ανάγκη για τη δημιουργία ενός μοντέλου ανάπτυξης το οποίο θα έπρεπε να ταυτίζεται και με 12 McKercher Β.,(2003), Sustainable tourism development guiding principles for planning and management, The Hong Kong Polytechnic University,pp.1-10, Available in 2-3-2009 from http://www.devstud.org.uk/studygroups/tourism/resources/mckercher.pdf 13 Dieren V., (1995), Taking Nature into Account. A Report of the club of Rome, New York, Copernicus, Available in 4-3-2009 from http://books.google.gr/books?id=UOcUZ9uquhEC&pg=PR13&lpg=PR13&dq=Dieren+V.,(1995)&source =bl&ots=TBuv3wH6Je&sig=V6oyOvVQJQpd4y8JZpREXb0gwL8&hl=el&ei=jqbXScXjNcehjAfInNSWDQ&s a=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 14 Spillanis I and Vayanni H., (2003), Journal of Sustainable Tourism, Vol 0. No 0,pp.1-22, Available in 3- 4-2009 from http://www.aegean.gr/lid/internet/elliniki_ekdosi/TEL_DIMOSI/JOST%20407%20 proofs.pdf 31 οικονομικούς και με κοινωνικούς αλλά και με περιβαλλοντικούς όρους15. Η περίοδος αυτή καθόρισε την ανάγκη ταύτισης του περιβάλλοντος με την οικονομία και τη κοινωνία, ο άνθρωπος είχε καταλάβει ότι δε μπορούσε ν’ αναπτυχθεί σ’ ένα κατεστραμμένο περιβάλλον. Τη περίοδο όπου και εξετάζουμε στο παρόν σημείο 1970-1990, είχαμε τις μεγαλύτερες και κυριότερες εξελίξεις σε σχέση με την αειφόρο ανάπτυξη και γενικότερα σε σχέση με τις δράσεις για τη προστασία του περιβάλλοντος. Η αυτοαποκαλούμενη ομάδα της Ρώμης για πρώτη φορά το 1972, προέβη στην έκδοση σχετικού με το προαναφερόμενο θέμα άρθρου με θέμα, «Τα όρια της Ανάπτυξης»16. Το άρθρο αυτό μελέτησε τη πολυπλοκότητα της προστασίας του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα όρισε ότι ο άνθρωπος δημιούργησε το πρόβλημα και ότι ο άνθρωπος καλείται τώρα να το επιλύσει, απλά ο τρόπος με τον οποίο ζούσε μέχρι τώρα δεν του έδινε το δικαίωμα ν’ αλλάξει εύκολα την υπάρχουσα κατάσταση. Ο άνθρωπος δε κατανοούσε το μέγεθος της καταστροφής και γι’ αυτό δεν ήταν σε θέση ν’ αλλάξει εύκολα την υπάρχουσα κατάσταση17. Συγχρόνως, η μελέτη όρισε τα ζητήματα που θα έπρεπε να απασχολούν το σύγχρονο άνθρωπο και τις επιχειρήσεις, προκειμένου να καταφέρουν να 15 Dieren V., (1995), Taking Nature into Account. A Report of the club of Rome, New York, Copernicus, Available in 4-3-2009 from http://books.google.gr/books?id=UOcUZ9uquhEC&pg=PR13&lpg= PR13&dq=Dieren+V.,(1995)&source=bl&ots=TBuv3wH6Je&sig=V6oyOvVQJQpd4y8JZpREXb0gwL8&hl =el&ei=jqbXScXjNcehjAfInNSWDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 16 Meadows, D.H., (1992), The Limits of Growth: a report of the club of Rome’s Project on the Predicament of Mankind. New York, Universe Books,pp.100-120, Available in 1-4-2009 from http://eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERIC ExtSearch_SearchValue_0=ED065302&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED065302, (Summary of the Article) 17 Meadows, D.H., (1992), The Limits of Growth: a report of the club of Rome’s Project on the Predicament of Mankind. New York, Universe Books,pp.100-120, Available in 1-4-2009 from http://eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERIC ExtSearch_SearchValue_0=ED065302&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED065302, (Summary of the Article) 32 διατηρήσουν το περιβάλλον σε τέτοια κατάσταση που να μπορεί στο μέλλον να κληροδοτηθεί στους νεότερους εκπροσώπους, του ανθρώπινου είδους. Συγχρόνως να στηθούν οι υποδομές, ώστε αυτή η αρχέγονη διαδικασία να κρατηθεί μέσα στους αιώνες. Οι φάσεις για την μεταστροφή της υπάρχουσας κατάστασης και για την βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, ορίστηκε μέσα από τις ακόλουθες δράσεις: 1. Έλεγχος της συνεχούς αύξησης του πληθυσμού. 2. Ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής. 3. Έλεγχος του εμπορίου. 4. Έλεγχος των δράσεων μόλυνσης του περιβάλλοντος, στη κατηγορία αυτή εντάχθηκε και ο τουρισμός. Η ομάδα της Ρώμης, για πρώτη φορά έδωσε την οδηγία, ότι η αλόγιστη οικονομική ανάπτυξη, σύντομα θα επέφερε τα αντίθετα αποτελέσματα. Χρονικά όρισε ότι μέσα σε 100 χρόνια ανάπτυξη θα σταματούσε σ’ όλα τα επίπεδα και σ’ όλους τους τομείς18. Με βάση την ομάδα της Ρώμης τα Ηνωμένα Έθνη το 1975 οριοθέτησαν την αειφόρο ανάπτυξη ως τη βάση για ένα κοινό μέλλον, για όλους τους πολίτες του πλανήτη. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Εθνών έδωσε το στίγμα των στοιχείων, με βάση πάντα την ομάδα της Ρώμης, που θα επέφεραν την αλλαγή σε σχέση με τη συνεχή καταστροφή του περιβάλλοντος. Τα δεδομένα αυτά ήταν19: 1. Απομάκρυνση από την αλόγιστη βιομηχανοποίηση και επιστροφή του ανθρώπου στη φύση: Εδώ τα Ηνωμένα Έθνη θέλησαν να προσεγγίσουν την άποψη ότι ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει αρμονικά με τα περιβάλλον, όταν δεν το εκμεταλλεύεται για να πλουτίσει αλλά για να επιβιώσει. 18 Meadows, D.H., (1992), The Limits of Growth: a report of the club of Rome’s Project on the Predicament of Mankind. New York, Universe Books,pp.100-120, Available in 1-4-2009 from http://eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERIC ExtSearch_SearchValue_0=ED065302&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED065302, (Summary of the Article) 19 Kirkby, S.J.,.,(1995), The Earthscan Reader in Sustainable Development, Earthscan, London,p.112, Available in 2-4-2009 from http://www.earthscan.co.uk/?tabid=750 (Summary of the Article) 33 2. Η τεχνολογία θα πρέπει ν’ αναφέρεται όχι στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών αλλά στη περιβαλλοντική βελτίωση ενισχύοντας τις δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος. 3. Εκπαίδευση των πολιτών ώστε να μάθουν να σέβονται το περιβάλλον. 4. Ικανοποίηση μόνο των βασικών Αναγκών σε σχέση με την «εκμετάλλευση» του περιβάλλοντος, τέρμα στην αλόγιστη επιβάρυνση για την κάλυψη οικονομικών φιλοδοξιών. Σύνδεση προστασίας του Περιβάλλοντος και Οικονομίας. 5. Αναπροσδιορισμός του παγκόσμιου εμπορίου. Αλλαγή από το εμπόριο της οικονομικής ανάπτυξης σ’ εμπόριο της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος. Εστίαση στις δράσεις που θα επιφέρουν την αλλαγή στις εμπορικές δραστηριότητες, προσδίδοντας μια νέα τάξη πραγμάτων, όπου το περιβάλλον δεν θα επιβαρύνεται από το εμπόριο αλλά θα ενισχύεται μέσα από αυτό. Το 1980 η World Conservation Union, όρισε για πρώτη φορά τους στόχους των οικολογικών διαδικασιών, τη βιωσιμότητα των πληθυσμών και τη συνύπαρξη με το περιβάλλον, τη προστασία των φυσικών πόρων20. To 1987 η Παγκόσμια Επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, συνέδεσε τη προστασία του περιβάλλοντος, με τη προστασία του ανθρώπινου είδους δίνοντας βαρύτητα στο δεύτερο. Η δράση αυτή ήταν ουσιαστικά η βάση της ανάπτυξης της βιώσιμης ανάπτυξης, ακόμα και αν δεν εκφράστηκε απόλυτα σωστά, ουσιαστικά η σχέση ανθρώπου-περιβάλλοντος, είναι αμφίδρομη καθώς το πρώτο προστατεύει το δεύτερο και το αντίθετο21. Το 1987 είναι επίσης η χρονιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία οριοθετεί για πρώτη φορά μέσα από τη συνθήκη του Μάαστριχ τη λεγόμενη βιώσιμη 20 Ρόκος Κ.,(2001), Η πολιτισμική διάσταση της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, σελ 11, Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://www.survey.ntua.gr/main/studies/environ/keimena/ rokos_p.pdf 21 Κορκόβελος ΧΑ (1997), Η προστασία του περιβάλλοντος στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε αναφορές στα ελληνικά δεδομένα, Σάκκουλα, Αθήνα – Κοµοτηνή 34 ανάπτυξη, η οποία για την Ε.Ε είναι η ισορροπημένη διαβίωση του ανθρώπου με το περιβάλλον22. Ουσιαστικά η προσέγγιση της Ε.Ε σε σχέση με τη βιωσιμότητα σχετίζεται με τρεις πυλώνες ανάπτυξης, που είναι οι ακόλουθοι:«Οικονομική αποτελεσματικότητα, Περιβαλλοντική προστασία, Κοινωνική δικαιοσύνη»23. H επόμενη ιστορικά κίνηση έγινε από τα Ηνωμένα Έθνη, σε σχέση με τον επαναπροσδιορισμό της αειφόρου ανάπτυξης έγινε με τη λεγόμενη Agenda 21, η οποία αναπτύχθηκε για πρώτη φορά το 1992 στη σύνοδο του Ρίο. Σύμφωνα με τον Καστόρη Θ η Ατζέντα 21 αποτέλεσε μια δράση την οποία συνυπέγραψε η Ελλάδα με άλλες 178 χώρες του ΟΗΕ. Η συγκεκριμένη αναφέρθηκε σε τέσσερεις κατηγορίες θεμάτων. Συγκεκριμένα242526: 1. Στην Κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, η οποία είχε να κάνει με τις δράσεις των κρατών ενάντια στη φτώχια, την υπέρμετρη κατανάλωση, τη μετανάστευση η οποία οδηγούσε στην οικονομική αστάθεια, και τέλος στην οικονομική ανάπτυξη, μέσα από τη σταθερότητα του περιβάλλοντος. 2. Στη προστασία του οικοσυστήματος, μέσα από τη σωστή διαχείριση των πόρων αλλά και την καταπολέμηση της μόλυνσης του περιβάλλοντος. 3. Στη δημιουργία ομάδων προστασίας του περιβάλλοντος, αποτελούμενη από απλούς πολίτες. 22 Commission of the European Communities.,(2001), Sustainable development, Available in 2-4-2009 from http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0621:FIN:EN:PDF 23 GHK (2002): The Thematic Evaluation on the Contribution of the Structural Funds to Sustainable Development. Final Report to the European Commission, DG Regio. Volume 1: Synthesis Report, Available in 2-4-2009 from http://alpsknowhow.cipra.org/main_topics/policy_landscape_alps/ policy_landscape_furtherreadings.html 24 United Nation.,(2009), Agenda 21, Available in 2-4-2009 from http://www.un.org/esa/sustdev /documents/agenda21/english/agenda21toc.htm 25 Wikipedia.,(2009), Agenda 21, Available in 2-4-2009 from http://en.wikipedia.org/wiki/Agenda_21 26 Καστόρης Θ., (2002), Ατζέντα 21- Συμμετοχικές διαδικασίες και Δήμος Nέας Σμύρνης, Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://www.neasmyrni.gr/index.php?option=com_content&view=article&id= 321&Itemid=197&lang=el 35 4. Στον καθορισμό συγκεκριμένου νομικού πλαισίου προστασίας του περιβάλλοντος. 5. Στη δημιουργία τοπικών δράσεων μέσα από τους δήμους και τις κοινότητες σχετικές με τη προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση της αειφορίας. Ενίσχυση των τοπικών αρχών μέσα από οικονομικά και περιβαλλοντικά πακέτα με στόχο την αποκατάσταση επιβαρυμένων περιοχών. 6. Στη στήριξη του περιβάλλοντος, ως βάση καταπολέμησης της φτώχιας και ενίσχυσης των αδυνάτων. Η πιο πρόσφατη και έγκυρη οριοθέτηση του όρου αειφόρος για την Ελλάδα έγινε το 2001 μέσα από το πρόγραμμα ISTOS. Συγκεκριμένα Το Εργαστήριο Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στα πλαίσια του συγκεκριμένου προγράμματος όρισε ιστορικά το πρόβλημα της αειφόρου ανάπτυξης και καθόρισε με βάση και την Agenda 21 τα δεδομένα που επιβάρυναν το περιβάλλον της Ελλάδας, αλλά και τα δεδομένα βελτίωσης της υπάρχουσας κατάστασης. Η δράση αυτή ήταν ιστορικά από τις πιο ολοκληρωμένες στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης στην Ελλάδα27. Η Αναπτυξιακή προσπάθησε να ορίσει τη δυναμική της καινοτομίας, ως μέσω βελτίωσης της αειφορίας στην Ελλάδα. Για το συγκεκριμένο φορέα, η τεχνολογία έχει την ικανότητα να ανατρέψει το καταστρεπτικό της έργο σε δυναμική ανάπτυξης για το περιβάλλον. 3.2. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΟΡΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Στη συγκεκριμένη υποενότητα και έχοντας ορίσει ήδη ιστορικά τη βιώσιμη ανάπτυξη θα οριοθετήσουμε τον όρο μέσα από συγκεκριμένες ερευνητικές δουλειές οι οποίες έδωσαν μια ουσιαστική οπτική μελέτη και ανάπτυξή του. Η πρώτη ουσιαστική ερευνητική δουλειά είναι αυτή που έγινε από το World Conservation Union, την οποία και περιγράψαμε στη παραπάνω ενότητα σύμφωνα 27 Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων.,(2001), Καινοτομία και Αειφόρος Ανάπτυξης, Ανάκτηση στις 2-4- 2009 από http://www.anetky.gr/drastriotites/istos/2ptyxo_web.pdf 36 με την οποία η αειφόρος ανάπτυξη ορίστηκε ως εξής28: «Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι η λεγόμενη αναπτυσσόμενη διατήρηση των οικολογικών διαδικασιών και εκφάνσεων της υποστήριξης της ζωής του ατόμου συνυπάρχοντας με τη φύση. Εκφράζεται μέσα από τη γενετική ποικιλότητα τη βιώσιμη εκμετάλλευση των ειδών και των οικοσυστημάτων» Αργότερα, έχουμε στο άρθρο του Lele S(1991),«Sustainable Development», έναν πολύ σημαντικό ορισμό της αειφόρου ανάπτυξης. Σύμφωνα με αυτόν29: «Η αειφορία μετουσιώνεται μέσα από οικολογικούς παράγοντες οι οποίοι μπορούν να στηρίξουν τη ζωή του ατόμου, στο παρόν και στο μέλλον του. Η αειφορία αναφέρεται για τον ερευνητή στην προστασία του περιβάλλοντος, στον περιορισμό της μόλυνσης και στην ενίσχυση των περιβαλλοντικών πόρων» Σύμφωνα με τον Koľveková G το 1993 η αειφορία ορίζεται30: «Ως δράση η οποία αναφέρεται συγχρόνως σε οικολογικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες. Αναφέρεται στη συσχέτιση περιβάλλοντος και οικονομίας» Αργότερα, το 1995 ο Blower μελέτησε και έδωσε για πρώτη φορά την ήπια και την έντονη μορφή του όρου, αναφέροντας ότι31: «Η ήπια μορφή του όρου αειφορία αναφέρεται στη συσχέτισή της με την οικονομική πολιτική μιας χώρας και από την άλλη η έντονη αναφέρεται στη σχέση της με το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο και την επίδραση που έχει στον άνθρωπο». O ίδιος συγγραφέας την ίδια χρονιά ορίζοντας τους στόχους και τους σκοπούς της αειφορίας αναφέρθηκε στη δυναμική της σε σχέση με τη βελτίωση των συνθηκών του ανθρώπου, τη δυναμική του σε σχέση με το περιβάλλον, την 28 Commission of the European Communities.,(2001), Sustainable development, Available in 2-4-2009 from http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0621:FIN:EN:PDF 29 Lele, SM., (1991), Sustainable Development: A Critical Review, World Development, Vol 19, NO.6:pp..607-621, Available in 2-4-2009 from http://www.wsu.edu:8080/~susdev/Lele91.html, (Summary of the Article) 30 Koľveková G.,(2003), The use of resources - energy and environment, Available in 2-4-2009 from http://www3.ekf.tuke.sk/konfera2008/zbornik/files/prispevky/kolvekova.pdf 31 Blowers, A., (1993), Planning for a sustainable environment. London, Earth scan, Available in 3-4- 2009 from http://www.amazon.com/Planning-Sustainable-Environment-Andrew- Blowers/dp/185383145X 37 αμφίδρομη σχέση περιβάλλοντος-ανθρώπου αναφορικά με τη καταστροφή του οικοσυστήματος, τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων κ.λ.π32. Σύμφωνα τώρα με το Άρθρο 2 της Συνθήκης του Άμστερνταμ το 1997 η αειφορία ορίζεται ως33: «Αρμονική ισόρροπο και αειφόρο ανάπτυξη των οικονομικών δραστηριοτήτων». Με βάση τη συγκεκριμένη συνθήκη οι στόχοι της αειφόρου ανάπτυξης μελετούν τη προστασία των φυσικών πόρων, μελετούν μεθόδους σχετικές με την ενεργειακή σπατάλη, αναφέρονται στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Το 2002 η Ευρωπαϊκή Ένωση όρισε την βιώσιμη ανάπτυξη μέσα από έξι πηγές απειλών για το περιβάλλον. Αυτές ήταν οι κλιματολογικές αλλαγές, η χρήση φαρμάκων που επιδρούν αρνητικά στον άνθρωπο και το περιβάλλον, η χρήση χημικών κατασκευασμάτων που επηρεάζουν τη περιβαλλοντική υπόσταση, η γήρανση πληθυσμών, τα μεταφορικά προβλήματα των αστικών περιοχών κ.λ.π 34. Φτάνοντας στο σήμερα και με βάση τους ποικίλους ορισμούς για τη βιώσιμη ανάπτυξη, μπορούμε να πούμε ότι οι διάφοροι ορισμοί μεταξύ τους παρουσιάζουν μια σχετική αντίφαση, η αντίφαση αυτή έχει να κάνει με τη διαφορετική υπόσταση του όρου και σε σχέση με την οικονομία και σε σχέση με το περιβάλλον. Η κατάσταση αυτή καθιστά δύσκολη έως και αδύνατη την ακριβή οριοθέτηση του όρου. Η πιο πρόσφατη οριοθέτηση του όρου και ιστορικά και εννοιολογικά προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στις 21-12 του 2005 εξέδωσε σχετική ανακοίνωση, η οποία είχε να κάνει με την αειφόρο ανάπτυξη. Αρχικά την 32 Blowers, A., (1993), Planning for a sustainable environment. London, Earth scan, Available in 3-4- 2009 from http://www.amazon.com/Planning-Sustainable-Environment-Andrew-Blowers/ dp/185383145X 33 Η Συνθήκη του Άμστερνταμ Άρθρο 2 όπως αναφέρετε στον Αθανάσιος Β.,(2008), Βιώσιμη ανάπτυξη και διατάξεις της συνθήκης των ευρωπαϊκών κοινοτήτων (εκ), Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://www.oikologio.gr/index2.php?option=com_docman&task=doc_view&gid=403&Itemid=44 34 Commission of the European Communities.,(2001), Sustainable development, Available in 2-4-2009 from http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0621:FIN:EN:PDF 38 όρισε ως35: «την ανάπτυξη που καλύπτει τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες». Η Ανακοίνωση παρουσιάζει μια σειρά δράσεων οι οποίες αναφέρονται στα ακόλουθα: 1. Εμπόριο και Αειφόρος Ανάπτυξη: Η δράση αυτή αναφέρεται στη συνεργασία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου με διάφορες περιβαλλοντικές οργανώσεις. Συγχρόνως, οι αναπτυγμένες και μη χώρες θα πρέπει να συνεργάζονται καλύτερα προκειμένου οι εμπορικές τους δραστηριότητες να μην επιβαρύνουν το περιβάλλον. 2. Μείωση της φτώχιας: Πριν το 2015 θα πρέπει όλες οι ανεπτυγμένες χώρες να εστιάσουν στη μείωση της φτώχιας και για να γίνει αυτό θα πρέπει να εστιάσουν στη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, να ενισχύσουν τη ποιότητα και τη ποσότητα των φυσικών πόρων. 3. Αειφόρος διαχείριση των φυσικών πόρων: Στοχος του μέτρου είναι μέχρι και πάλι το 2015 να μειωθεί η απώλεια σε περιβαλλοντικούς πόρους και να επιτευχθούν στόχοι σε σχέση με τη μείωση της μόλυνσης των υδάτων, σε σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας κ.λ.π. 4. Συνοχή: Συνοχή στη βιωσιμότητα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συνοχή θα επέλθει μέσα από τη συμμετοχικότητα των πολιτών. 5. Χρηματοδότηση: Ανάπτυξη προγραμμάτων χρηματοδότησης προστασίας του περιβάλλοντος και αειφορία στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 3.3. ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Με βάση τη μέχρι τώρα μελέτη, η αειφορία ορίστηκε ως η αναπτυσσόμενη δράση σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος. Ο στόχος της αναφέρεται στην ανάγκη του ανθρώπου να διατηρήσει το περιβάλλον σε μια τέτοια κατάσταση ώστε και ο ίδιος αλλά και οι απόγονοι του να μπορούν να ζουν μέσα σε αυτό. 35 Europa.,(2002), Αειφόρος Ανάπτυξη, Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://europa.eu/scadplus/ leg/el/s15001.htm 39 Η αειφορία είναι η υποχρέωση της κάθε γενεάς προς το περιβάλλον αλλά και στις επερχόμενες γενεές. Οι βασικότερες αρχές της αειφόρου ανάπτυξης ορίζονται ως ακολούθως36: Αρχικά έχουμε τη λεγόμενη φέρουσα ικανότητα. Η φέρουσα ικανότητα αναφερόμενη στην αειφορία, σχετίζεται με τα δεδομένα που χαρακτηρίζουν το περιβάλλον, αλλά και τα όρια αντοχής που έχει σε σχέση με την αρνητική επίπτωση του ανθρώπου σ’ αυτό. Για παράδειγμα με βάση τον τουρισμό θα μπορούσαμε να πούμε ότι η φέρουσα ικανότητα μιας δασικής περιοχής, αναφέρεται στον αριθμό των επισκεπτών που μπορεί να δεχτεί καθημερινά και στον πραγματικό που δέχεται. Ο Higham J.E.S το 2008, σε σχέση με τον όρο φέρουσα ικανότητα και αειφορία αναφέρει ότι ορίζεται ως τον αριθμό των ζώντων οργανισμών που μπορεί να καλύψει το οικοσύστημα και το πραγματικό που καλύπτει. Όταν ο δεύτερος είναι μεγαλύτερος από τον επιτρεπτό αριθμό, τότε φθίνουν οι πόροι άρα και οι ζώντες οργανισμοί37. Η φέρουσα ικανότητα είναι δύσκολο να οριστεί, μιας και δεν είναι εύκολος ο άνωθεν αριθμός να προσδιοριστεί για κάθε κομμάτι και τμήμα της φύσης. Σύμφωνα με τον Higham J.E.S το 2008, αυτό μπορεί να γίνει με τον ορισμό ενός κατά προσέγγιση επιπέδου αντοχής του οικοσυστήματος. Ο ίδιος αναφέρει ότι πρέπει να υπάρχουν τα όρια και να τηρούνται, ακόμα και αν είναι υπερβολικά 38. 36 Dieren V., (1995), Taking Nature into Account. A Report of the club of Rome, New York, Copernicus, Available in 4-3-2009 from http://books.google.gr/books?id=UOcUZ9uquhEC&pg=PR13&lpg=PR13&dq=Dieren+V.,(1995)&source =bl&ots=TBuv3wH6Je&sig=V6oyOvVQJQpd4y8JZpREXb0gwL8&hl=el&ei=jqbXScXjNcehjAfInNSWDQ&s a=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 37 Dieren V.,(1995), Taking Nature into Account. A Report of the club of Rome, New York, Copernicus, Available in 4-3-2009 from http://books.google.gr/books?id=UOcUZ9uquhEC&pg=PR13&lpg= PR13&dq=Dieren+V.,(1995)&source=bl&ots=TBuv3wH6Je&sig=V6oyOvVQJQpd4y8JZpREXb0gwL8&hl =el&ei=jqbXScXjNcehjAfInNSWDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 38 Higham J.E.S.,(2008), Commentary Managing Wildlife-based Tourism: Edging Slowly Towards Sustainability, Vol.11, No.8, Department of Tourism School, Available in 2-4-2009 from http://www.cffr.murdoch.edu.au/mucru/Higham%20and%20Bejder%202008.pdf 40 Ένα δεύτερο πεδίο αναφοράς είναι η βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με τους Goodwin H.J et al το 2000 η βιοποικιλότητα και η διατήρηση της είναι μια από τις σημαντικότερες εκφάνσεις της αειφόρου ανάπτυξης. Η αειφορία βασίζεται στη διατήρηση της φυτικής και ζωικής ισορροπίας στο περιβάλλον. Όταν ο άνθρωπος σέβεται τις ισορροπίες, δεν υπάρχει πρόβλημα σε σχέση με τη διατήρηση της αειφορίας. Η βιοποικιλότητα ουσιαστικά ορίζεται ως η διαδικασία διατήρησης και προστασίας των ειδών39. Το τρίτο πεδίο αναφοράς σχετίζεται με τη δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών. Συγκεκριμένα ο Salam M.A. το 2000 αναφέρει ότι40: «Κάθε γενεά θα πρέπει να κληροδοτεί στην επόμενη τον ίδιο αριθμό περιβαλλοντικών πόρων που οι ίδιοι κληρονόμησαν και αν μπορεί να τους αυξάνει». Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη συνεχή μείωση της μόλυνσης του περιβάλλοντος, με τη στήριξη εναλλακτικών μορφών ενέργειας, με το φειδωλό τρόπο ζωής, χωρίς σπατάλες και περιβαλλοντικές καταχρήσεις και με την επιβάρυνση με στόχο οικονομικά οφέλη. Στο τέταρτο πεδίο έχουμε τη νόρμα, η οποία αναφέρεται στη μη επιβάρυνση χωρικών πεδίων του περιβάλλοντος, προς χάριν προστασίας άλλων πεδίων του ιδίου τομέα. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν έχει σύνορα. Μια περιβαλλοντική καταστροφή δεν είναι υπόθεση μόνο της χώρας που την έπραξε αλλά όλων των χωρών. Το πέμπτο πεδίο αφορά την εμπλοκή όλων των ενδιαφερόμενων προς το περιβάλλον μερών, η οποία μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της αειφόρου ανάπτυξης. Η προστασία του περιβάλλοντος ξεκινά από τους πολίτες και καταλήγει 39 Goodin H.J et.,(2000), Komodo National Park Indonesia, Department of International Development, Available in 2-4-2009 From http://www.icrtourism.org/Publications/Volume3.pdf 40 Salam M.A.,(2000), Eco-tourism to protect the reserve mangrove forest the Sundarbans and its flora and fauna, Anatolia. 2000. 11: (1), 56-66, http://www.aqua.stir.ac.uk/GISAP/ pdfs/Bangla_tourism.pdf 41 Available in 2-4-2009 from στους φορείς, βασίζεται στη συμμετοχή τοπικών αρχών, δήμων, κοινοτήτων και φυσικά κυβερνήσεων41. Τέλος, η αειφορία αναφέρεται στην κατάδειξη των περιβαλλοντικών δεδομένων τα οποία έχουν μεγαλύτερη αξία για τη προστασία του περιβάλλοντος, στην ολοκληρωτική προστασία που μπορεί να επιφέρει την αειφόρο ανάπτυξη σ’ όλους τους τομείς του περιβάλλοντος και στην πρόληψη που φέρει τη προστασία και την ανάπτυξη. Μέσα από τα παραπάνω η αειφορία θέλει να διδάξει στον άνθρωπο ότι το περιβάλλον είναι ένας πολύ σοβαρός παράγων της βιωσιμότητας του ανθρώπου και πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα 41 Salam M.A., (2000), Eco-tourism to protect the reserve mangrove forest the Sundarbans and its flora and fauna, Anatolia. 2000. 11: (1), 56-66, http://www.aqua.stir.ac.uk/GISAP/pdfs/Bangla_tourism.pdf 42 Available in 2-4-2009 from ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: SWOT ANALYSIS Σκοπός της SWOT analysis είναι να αναγνωρίσει το κατά πόσο η τωρινή μορφή ενός μέσου, οργανισμού κ.λ.π και πιο συγκεκριμένα οι δυνατότητες και οι αδυναμίες του είναι σχετικές αλλά και ικανές να συσχετιστούν με τις αλλαγές στο επιχειρησιακό περιβάλλον. Μπορεί συγχρόνως να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να αναγνωρίσει ευκαιρίες για την εταιρεία αλλά και να τη βοηθήσει να αποφύγει μελλοντικές απειλές. Μεταξύ των πολλών και διαφορετικών μοντέλων, τα οποία χρησιμοποιούνται στη διαχείριση της λειτουργίας ενός φορέα ή ενός οργανισμού, το SWOT έχει αναγνωριστεί ως το πιο δημοφιλές αλλά και το πιο ολοκληρωμένο εργαλείο. Η SWOT analysis ως θεωρία και ιδεολογία παρουσιάστηκε αιώνες πριν ως εργαλείο αναγνώρισης των δυνατοτήτων και αδυναμιών του εχθρού στον πόλεμο. Συγκεκριμένα τότε δεν χρησιμοποιούνταν ως θεωρία αλλά ως τακτική πολέμου. Ο Shu Zu ο μεγάλος Κινέζος στρατηγός αναφέρθηκε στο βιβλίο του «Η τέχνη του Πολέμου» (2003 δημοσίευση των συγγραμμάτων του που πρωτογράφτηκαν το 400 π.Χ, σελ 47) στην ανάλυση των δυνατοτήτων και των αδυναμιών που πρέπει να λάβει υπόψη του ένας στρατηγός προκειμένου να πετύχει στη μάχη και να κατευθύνει επιτυχώς το στρατό του. Βλέπουμε ότι αιώνες πριν οι μεγάλοι στρατηγοί και ηγεμόνες, αναγνώριζαν την ανάγκη να διαπιστώσουν δυνάμεις και αδυναμίες του εχθρού και να τις εκμεταλλευτούν ή να τις αποφύγουν χρησιμοποιώντας τις δικές τους δυνάμεις και καλύπτοντας τις δικές του αδυναμίες. Στα βήματα των μεγάλων θεωρητικών του παρελθόντος, πρωτοπαρουσιάστηκε το 1969 από ερευνητές του πανεπιστημίου του Harvard η SWOT analysis. Το μοντέλο έγινε διάσημο το 1970 μιας και οι ερευνητές το χρησιμοποίησαν ως μέσω ανάλυσης της δυναμικής μιας επιχείρησης σχετικά με την εικόνα του περιβάλλοντος στο οποίο συμμετέχει και δραστηριοποιείται. Ο Michael Porter το 1980 παρουσίασε για πρώτη φορά το μοντέλο ανάλυσης της αγοράς, το λεγόμενο μοντέλο των 5 δυνάμεων. Το συγκεκριμένο μοντέλο παρουσίασε τις δυνάμεις, οι οποίες επηρεάζουν μια επιχείρηση και ουσιαστικά 43 έχουν την ικανότητα να περιορίσουν τη δύναμη και την ισχύ της στην αγορά. Το συγκεκριμένο μοντέλο για ένα χρονικό διάστημα, περιόρισε τη φήμη του μοντέλου SWOT, παίρνοντας τα ινία στην ανάλυση της αγοράς αλλά και στην ανάλυση των στρατηγικών μιας επιχείρησης, απέναντι στις δυνάμεις της αγοράς. Το 1990 ο Barney, επανέφερε η SWOT, ως ένα μοντέλο καθορισμού των εσωτερικών δυνάμεων μιας επιχείρησης και ως μέσω απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος λόγω των δυνάμεων αυτών. Πρόσφατα στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα η ανάλυση SWOT, χρησιμοποιήθηκε από πολλούς θεωρητικούς ως ένα μέσο ανάπτυξης και ανάλυσης εταιριών. Οι αναλύσεις αυτές είχαν τη μορφή case study. Τα συγκεκριμένα case study χρησιμοποιήθηκαν κυρίως ως διδακτικά εργαλεία από διάφορους καθηγητές του στρατηγικού μάνατζμεντ και του μάρκετινγκ. Σήμερα το SWOT, συνεχίζει ν’ αποτελεί ένα εργαλείο ανάλυσης για τις επιχειρήσεις. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι μάνατζερ δε το θεωρούν αποτελεσματικό και αυτό διότι δεν είναι απόλυτα ολοκληρωμένο, δε μπορεί δηλαδή να λειτουργήσει από μόνο του ως βάση πληροφόρησης για μια επιχείρηση. Συγκεκριμένα, οι δυνάμεις και οι αδυναμίες μιας επιχείρησης έχουν να κάνουν με τη γενικότερη ανάλυση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος μιας επιχείρησης. Από την άλλη οι ευκαιρίες και οι απειλές, είναι απόρροια πολλών και διαφορετικών εξωτερικών παραγόντων. Η αδυναμία του μοντέλου να λειτουργήσει μόνο του ως εργαλείο ανάλυσης, οδήγησε πολλούς θεωρητικούς να το συνδυάσουν μ’ άλλα θεωρητικά υποδείγματα, τα οποία το βοήθησαν να γίνει πιο αποτελεσματικό δίνοντας πιο εμπεριστατωμένες απαντήσεις, σε προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες επιχειρήσεις. 44 4.1.ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ SWOT Σύγχρονες εμπειρικές έρευνες απέδειξαν ότι οι στρατηγικές μάρκετινγκ είναι αποτελεσματικές, όταν βασίζονται σε συγκεκριμένες περιπτωσιολογικές αναλύσεις όπως είναι η SWOT. Οι αναλύσεις αυτές συμπεριλαμβάνουν το σχεδιασμό και τη συστηματική ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος καθορίζοντας, ευκαιρίες και απειλές για μια επιχείρηση. Συγχρόνως δίνουν τη δυνατότητα μελέτης του ανταγωνισμού προσδίδοντας πληροφορίες σχετικές με τις δυνατότητες που έχει μια επιχείρηση στην αγορά, ώστε ν’ αναπτυχθεί αποτελεσματικά και να εκμεταλλευτεί τις όποιες ευκαιρίες παρουσιάζονται, αλλά και ν’ αποφύγει πιθανές απειλές. Οι φορείς που επιτυγχάνουν τον παραπάνω συνδυασμό μπορούν και πετυχαίνουν να βελτιώσουν οικονομικά τη θέση τους στην αγορά. Η ανάλυση SWOT, έγινε με βάση τις νέες αρχές πιο αποτελεσματική, μια και συνδυάστηκε με μια συνεχή εύρεση και συλλογή πληροφοριών από το περιβάλλον, οι οποίες τη βοήθησαν να είναι πιο ουσιαστική αλλά και πιο αποτελεσματική. Οι φορείς οι οποίοι συνδύασαν την ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος, τη συλλογή πληροφοριών για τους πελάτες και τον ανταγωνισμό με τις αρχές της SWOT, έγιναν αυτόματα πιο αποτελεσματικές πετυχαίνοντας τους στρατηγικούς και οικονομικούς τους στόχους. Σύμφωνα με τον Oliver το 2000, ο συνδυασμός της SWOT, με τις πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον βοήθησαν τις επιχειρήσεις να πληροφορηθούν καλύτερα για τις ευκαιρίες και τις απειλές που τους δίνονται και να τις συνδυάσουν με τις δυνάμεις τους αλλά και τις προσαρμόσουν στις αδυναμίες τους και το αντίθετο. Η σύγχρονη μορφή της SWOT, παρουσιάζεται στο ΣΧΗΜΑ 1: 45 Ανάλυση των ανταγωνιστικών δυνάμεων ΜΗ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ (0) ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΘΕΤΙΚΕΣ-ΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ (S) ΑΡΝΗΤΙΚΕΣΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΠΕΙΛΕΣ (T) ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ (W) Το παραπάνω μοντέλο μας καθορίζει τη σύγχρονη μορφή της SWOT analysis, η οποία μας υποδεικνύει τη σχετικότητα μεταξύ των 4 δυνάμεων του μοντέλου με τις ανταγωνιστικές δυνάμεις του περιβάλλοντος. Ουσιαστικά οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μετρούν κάποιες εξωτερικές μεταβλητές προκειμένου να έχουν την ικανότητα, να χρησιμοποιήσουν αναλόγως τις δυνάμεις και τις αδυναμίες τους αλλά και να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες και να αποφύγουν τις ενδεχόμενες εξωτερικές απειλές. Οι συνδυασμοί που μας δίνει το μοντέλο είναι οι ακόλουθοι: 1. Οι θετικές και επιθυμητές δυνάμεις του περιβάλλοντος μπορούν να δώσουν ευκαιρίες στην επιχείρηση σε σχέση με την ανάπτυξή της αλλά και την καλύτερη τοποθέτησή της στην αγορά. Συγκεκριμένα θετικές δυνάμεις θεωρούνται κάποιες συμφέρουσες νομοθετικές διατάξεις, τεχνολογικές εξελίξεις, φορολογικές ρυθμίσεις κ.λ.π. Οι θετικές και επιθυμητές δυνάμεις αποτελούν απλά μια ευκαιρία όταν παραμένουν απροσδιόριστες και μη ελεγχόμενες από την επιχείρηση. Από την άλλη αν υπάρξει σωστός προγραμματισμός από την επιχείρηση, προγραμματισμός ο οποίος θα ταυτιστεί με τους στόχους της επιχείρησης αλλά και με καλά οργανωμένες στρατηγικές κινήσεις, μπορούν οι θετικοί αυτοί παράγοντες να δώσουν μελλοντικές δυνατότητες στην επιχείρηση, 46 οι οποίες θα τη καταστήσουν πιο ανταγωνιστική και θα τη βοηθήσουν να ενισχύσει τη θέση της στην αγορά. 2. Οι αρνητικές και μη επιθυμητές δυνάμεις μπορούν ν’ αποτελέσουν απειλές για την επιχείρηση δημιουργώντας προβλήματα στην ανάπτυξή της, αλλά και στη θέση την οποία έχει αλλά και μπορεί ν’αποκτήσει στο μέλλον. Οι δυνάμεις αυτές όταν δεν μπορούν να ελεγχθούν αποτελούν όπως προαναφέραμε απειλή η οποία δε μπορεί να προσδιοριστεί αλλά και δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί και να αντιμετωπισθεί για παράδειγμα νέοι είσοδοι στην αγορά, καινοτομικές δράσεις ανταγωνιστών προγραμματισθούν κ.λ.π. Αν οι αρνητικές αυτές δυνάμεις και η εταιρία οργανωθεί αναλόγως, μπορεί να τις καταστήσει και να τις εκλάβει σαν απλές αδυναμίες, οι οποίες με σωστό σχεδιασμό μπορούν τουλάχιστον αν όχι να ξεπεραστούν, να αναγνωρισθούν και να απομονωθούν. Η παρουσίαση της σύγχρονης SWOT μας οδηγεί σε μια βασική του παραλλαγή, η οποία ουσιαστικά είναι ένας αναγραμματισμός του αλλά δίνει τη δυνατότητα για περισσότερες αναλύσεις αλλά και διαπιστώσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων μιας και παρουσιάζει διάφορους συνδυασμούς και προσεγγίσεις μεταξύ των μερών του. Συγκεκριμένα αναφερόμαστε στην TOWS matrix analysis. Η συγκεκριμένη ανάλυση βοηθάει ώστε μια εταιρεία να προσδιορίσει καλύτερα τις εσωτερικές δυνατότητες και αδυναμίες της αλλά και συγχρόνως να προσδιορίσει τις ευκαιρίες και τις απειλές που παρουσιάζονται στο εξωτερικό περιβάλλον. Μια εταιρεία μπορεί να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες της για να αποκτήσει ευκαιρίες. Πολλές φορές όμως ξεχνάει ότι οι αδυναμίες της μπορεί να την εμποδίσουν να εκμεταλλευτεί κάποιες ευκαιρίες ή και ότι κάποιες συγκεκριμένες δυνατότητες θα την βοηθήσουν να αντιμετωπίσει επερχόμενες απειλές. Το TOWS matrix πρωτοπαρουσιάστηκε από τον Kotler το 1980 και ουσιαστικά έδωσε νέες δυνατότητες στο αρχικό μοντέλο τη SWOT analysis. Το μοντέλο του Kotler βοήθησε τον Oliver να προβεί στην ανάλυση της SWOT, όπως την είδαμε στο ΣΧΗΜΑ 1. Ολοκληρώνοντας μπορούμε να πούμε ότι το ΣΧΗΜΑ 1 μας οδηγεί σε 3 νέους συνδυασμούς της SWOT analysis. Συγκεκριμένα: 1. Ο συνδυασμός των κάθετων τεταρτομορίων μας δίνει τους εξής 47 συνδυασμούς: S0- WT 2. Ο οριζόντιος συνδυασμός μας δίνει τους ακόλουθους συνδυασμούς: TO- WS 3. Τέλος ο διαγώνιος συνδυασμός μας δίνει δύο ακόμα συνδυασμούς: WO- ST Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο κάθετος συνδυασμός, μας παρουσιάζει μια ασταθή κατάσταση, η οποία όμως ελέγχεται. Ο οριζόντιος, μας δίνει μια σταθερή κατάσταση, η οποία όμως δεν είναι ελεγχόμενη. Τέλος ο διαγώνιος, μας δίνει μη σταθερή κατάσταση η οποία συνάμα, δεν ελέγχεται από την επιχείρηση. 4.2. SWOT ANALYSIS ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΔΟ ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Απασχόληση εκτάκτου εκπαιδευτικού προσωπικού υψηλών ικανοτήτων στο οποίο βασίζεται η εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος Εύκολη πρόσβαση που το καθιστά ελκυστικό ανάμεσα στις επιλογές των υποψήφιων φοιτητών Καλές διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ φοιτητών -προσωπικού-διοίκησης Εκσυγχρονισμός υποδομών και διαδικασιών με την μετάβαση στο νέο κτίριο Αλλαγές στη διοικητική διάρθρωση Ανάπτυξη ερευνητικής δραστηριότητας και μετατροπή του Τμήματος σε πόλο καινοτομίας και έρευνας στο νομό Επικείμενη αξιοποίηση νέων δομών (ΔΑΣΤΑ κλπ) Ανάπτυξη δράσεων για την ενίσχυση της συμμετοχικότητας και ομαδικότητας των Φοιτητών και παροχή κινήτρων για την συμμετοχή τους σε δραστηριότητες Αξιοποίηση του εκπαιδευτικού προσωπικού που στην πλειοψηφία του είναι νέοι επιστήμονες μέσω σύγχρονων πρακτικών διοίκησης ανθρωπίνου δυναμικού δίνοντας κίνητρα και ευκαιρίες για περαιτέρω εξέλιξή τους. ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Απουσία συνεργασιών με ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς φορείς του εσωτερικού και εξωτερικού 48 Καθυστέρηση στην αναμόρφωση και εμπλουτισμό του προγράμματος σπουδών Έλλειψη πρωτοβουλιών κινητικότητας φοιτητών και συνεργασίας με πανεπιστήμια του εξωτερικού. Ένας παράγοντας που αποτελεί εμπόδιο σε τέτοιου είδους συνεργασίες είναι η ελληνική γλώσσα που καθιστά δύσκολη την ανταλλαγή φοιτητών και την παρακολούθηση διαλέξεων από διεθνείς φοιτητές. Η χαμηλή χρηματοδότηση καθώς και όλων των Ελληνικών Πανεπιστημίων σε σύγκριση με τις χρηματοδοτήσεις που λαμβάνουν τα Πανεπιστήμια στα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ελλείψεις σε διοικητικό και τεχνικό προσωπικό Διαρκείς αλλαγές σε εκπαιδευτικό προσωπικό και διοικητική γραμματειακή υποστήριξη Ελλείψεις σε εξοπλισμό (εργαστήρια Η/Υ, εποπτικά μέσα, λογισμικό) και υποδομές (αίθουσες, βιβλιοθήκη, κλπ) Κτιριακή ανεπάρκεια Η λειτουργία του τμήματος μακριά από την έδρα του ΤΕΙ αποτελεί μια αδυναμία που επιβάλει την ανάπτυξη αποτελεσματικών επικοινωνιακών διαύλων για την καλύτερη συνεργασία με το κέντρο λήψης αποφάσεων. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Αξιοποίηση της υποστήριξης από την τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία Η ανάπτυξη του τριτογενή τομέα στην ευρύτερη περιοχή της Ηλείας μπορεί να ενισχύσει την μελλοντική απασχόληση των αποφοίτων αλλά και να συμβάλει στην δημιουργία συνεργασιών στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης της καινοτομίας Σύνδεση των δραστηριοτήτων του τμήματος με τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας Σύνδεση με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα Συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα (Erasmus) και λοιπές πρωτοβουλίες Συμμετοχή σε δράσεις και πρωτοβουλίες έρευνας και καινοτομίας 49 Δικτύωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και των αποφοίτων του τμήματος, με στόχο την αναζήτηση ευκαψιών για συνεργασίες και ερευνητικά προγράμματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εφαρμογή εκπαιδευτικής πολιτικής εναρμονισμένης με την εφαρμογή πρακτικών ποιότητας καθώς και με το σύστημα κατοχύρωσης διδακτικών μονάδων-ΕCTS. Εφαρμογή σύγχρονων εκπαιδευτικών μεθόδων που βάζουν τον φοιτητή (και όχι τον καθηγητή) στο κέντρο της μαθησιακής διαδικασίας, εστιάζοντας στον επαγγελματικό του προσανατολισμό και την επαγγελματική του αποκατάσταση. Ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων των οποίων η διάρκεια θα προσαρμόζεται στις ανάγκες του εκάστοτε φοιτητή, προκειμένου το τμήμα να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις εκπαιδευτικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Χρονική υστέρηση στην αξιοποίηση πόρων Εντυπώσεις αστάθειας και ασυνέχειας που δημιουργούνται από την έλλειψη σταθερού διοικητικού προσωπικού Υστέρηση στην διοχέτευση αποφοίτων στην αγορά εργασίας Ανεπαρκής διασύνδεση με την τοπική οικονομία και αγορά εργασίας Χαμηλός βαθμός ελκυστικότητας για υποψήφιους φοιτητές λόγω απόστασης από την έδρα της Πάτρας 50 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Συμπερασματικά κρίνεται αναγκαίο το Τμήμα ΕΠΔΟ να ενισχυθεί σε νέες τεχνολογίες, να αντιμετωπίσει τους σπουδαστές ως «πελάτες», να προσπαθήσει να τους παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες, με τη δημιουργία γραφείων ευρέσεως εργασίας, με καλύτερες υλικοτεχνικές υποδομές, με επενδύσεις σε καινοτόμες δράσεις, ώστε να επιφέρει την ικανοποίησή τους και να τους καταστήσει πιστούς. Με αυτούς τους τρόπους το εξεταζόμενο Τμήμα και με τη χρήση στρατηγικών διαφοροποίησης σε επίπεδο κυρίως ποιότητας αλλά και με βάση τη δωρεάν εκπαίδευση θα μπορέσει να ανταγωνιστεί την ιδιωτική εκπαίδευση αλλά και να επιδιώξει να τοποθετηθεί σε αγορές έξω από την ελληνική επικράτεια. 51 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Blowers, A., (1993), Planning for a sustainable environment. London, Earth scan, Available in 3-4-2009 from http://www.amazon.com/PlanningSustainable-Environment-Andrew-Blowers/dp/185383145X 2. Brown S.L.,(1995), Product Development: Past Research, Present Findings, and Future Directions, Academy of Management Review, April 1, pp.336-343 3. Commission of the European Communities.,(2001), Sustainable development, Available in 2-4-2009 from http://eur- lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0621:FIN:EN:PDF 4. Dent H.,(1993), The Great Boom Ahead, New York: Hyperior Press, pp.3-6 5. Dieren V., (1995), Taking Nature into Account. A Report of the club of Rome, New York, Copernicus, Available in 4-3-2009 from http://books.google.gr/books?id=UOcUZ9uquhEC&pg=PR13&lpg=PR13&dq= Dieren+V.,(1995)&source=bl&ots=TBuv3wH6Je&sig=V6oyOvVQJQpd4y8JZpR EXb0gwL8&hl=el&ei=jqbXScXjNcehjAfInNSWDQ&sa=X&oi=book_result&ct=re sult&resnum=3 6. Dimopoulou E.,(2005),Multi-disciplinary Approach for the Environmental Analysis of Surface Waters in a Large-scale Development, FIG, Vol 21,pp.1-16 7. Europa.,(2002), Αειφόρος Ανάπτυξη, Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://europa.eu/scadplus/leg/el/s15001.htm 8. Fredline, Ε και Faulker, W., (2000), International Market Analysis of Wildlife Tourism. Wildlife Tourism Research Report Series, Gold Coast, CRC for Sustainable Tourism,pp.24-28, cited in Harris R.,(2003), Sustainable tourism-A global perspective, MPG Book Ltd, pp.35-45 9. GHK (2002): The Thematic Evaluation on the Contribution of the Structural Funds to Sustainable Development. Final Report to the European Commission, DG Regio. Volume 1: Synthesis Report, Available in 2-4-2009 from http://alpsknowhow.cipra.org/main_topics/policy_landscape_alps/policy_lan dscape_furtherreadings.html 52 10. Goodin H.J et.,(2000), Komodo National Park Indonesia, Department of International Development, Available in 2-4-2009 From http://www.icrtourism.org/Publications/Volume3.pdf 11. Harris R.,(2003), Sustainable tourism-A global perspective, MPG Book Ltd, pp.35-45 12. Higham J.E.S.,(2008), Commentary Managing Wildlife-based Tourism: Edging Slowly Towards Sustainability, Vol.11, No.8, Department of Tourism School, Available in 2-4-2009 from http://www.cffr.murdoch.edu.au/mucru/Higham%20and%20Bejder%202008 .pdf 13. Jaunch, L and Glueck W, (1988), Glueck, Business Policy and Strategic Management, New York: McGraw Hill Co, pp.375-383 14. Kirkby, S.J.,.,(1995), The Earthscan Reader in Sustainable Development, Earthscan, London,p.112, Available in 2-4-2009 from http://www.earthscan.co.uk/?tabid=750 (Summary of the Article) 15. Koľveková G.,(2003), The use of resources - energy and environment, Available in 2-4-2009 from http://www3.ekf.tuke.sk/konfera2008/zbornik/files/prispevky/kolvekova.pdf 16. Lele, SM., (1991), Sustainable Development: A Critical Review, World Development, Vol 19, NO.6: pp..607-621, Available in 2-4-2009 from http://www.wsu.edu:8080/~susdev/Lele91.html,(Summary of the Article) 17. McKercher Β.,(2003), Sustainable tourism development guiding principles for planning and management, The Hong Kong Polytechnic University,pp.1-10, Available in 2-3-2009 from http://www.devstud.org.uk/studygroups/tourism/resources/mckercher.pdf 18. Meadows, D.H., (1992), The Limits of Growth: a report of the club of Rome’s Project on the Predicament of Mankind. New York, Universe Books,pp.100120, Available in 1-4-2009 from http://eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.j sp?_nfpb=true&_&ERICExtSearch_SearchValue_0=ED065302&ERICExtSearch _SearchType_0=no&accno=ED065302, (Summary of the Article) 53 19. Pisani.Du.A.J,(2006), Journal of Integrative Environmental Sciences, Volume 3, Issue 4 , p.p 83 – 96, Available in 4-4-2009 from http://www.informaworld.com/smpp/content~content=a755279221~db=all~ order=page 20. Salam M.A., (2000), Eco-tourism to protect the reserve mangrove forest the Sundarbans and its flora and fauna, Anatolia. 2000. 11: (1), 56-66, Available in 2-4-2009 from http://www.aqua.stir.ac.uk/GISAP/pdfs/Bangla_tourism.pdf 21. Spillanis I and Vayanni H., (2003), Journal of Sustainable Tourism, Vol 0. No 0,pp.1-22, Available in 3-4-2009 from http://www.aegean.gr/lid/internet/elliniki_ekdosi/TEL_DIMOSI/JOST%20407 %20proofs.pdf 22. Tetenbaum T.,(1998), Shifting Paradigms: From Newton to Chaos, Organizational Dynamics, April 1, pp.22-48 23. United Nation.,(2009), Agenda 21, Available in 2-4-2009 from http://www.un.org/esa/sustdev/documents/agenda21/english/agenda21toc. htm 24. Wikipedia.,(2009), Agenda 21, Available in 2-4-2009 from http://en.wikipedia.org/wiki/Agenda_21 25. Wright P et al., (1998), Strategic Management: Concepts and Cases, Upper Saddle River, NJ:Prentice-Hall. Co., pp.3-7 26. Αναπτυξιακή Εταιρεία Ανάπτυξης, Κυκλάδων.,(2001), Ανάκτηση Καινοτομία στις και 2-4-2009 Αειφόρος από http://www.anetky.gr/drastriotites/istos/2ptyxo_web.pdf 27. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ Άρθρο 2 όπως αναφέρετε στον Αθανάσιος Β.,(2008), Βιώσιμη ανάπτυξη και διατάξεις της συνθήκης των ευρωπαϊκών κοινοτήτων (εκ), Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://www.oikologio.gr/index2.php?option=com_docman&task=doc_view& gid=403&Itemid=44 28. Καραμανώλης Δ.,(1998),Δασική Διαχείριση 2, Α.Π.Θ Θεσσαλονίκης, όπως αναφέρεται στο Καραμέρη Α.,(2006), Διερεύνηση των Αντιλήψεων των Εκπαιδευτικών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σελ 1-16 54 29. Καστόρης Θ., (2002), Ατζέντα 21- Συμμετοχικές διαδικασίες και Δήμος Nέας Σμύρνης, Ανάκτηση στις 2-4-2009 από http://www.neasmyrni.gr/index.php?option=com_content&view=article&id= 321&Itemid=197&lang=el 30. Κορκόβελος ΧΑ (1997), Η προστασία του περιβάλλοντος στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε αναφορές στα ελληνικά δεδομένα, Σάκκουλα, Αθήνα – Κοµοτηνή 31. Ρόκος Κ.,(2001), Η πολιτισμική διάσταση της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, σελ 11,Ανάκτηση στις 2-4-2009 http://www.survey.ntua.gr/main/studies/environ/keimena/rokos_p.pdf 55 από Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Τ.Ε.Ι.) Πατρών Παράρτημα Αμαλιάδας Οδηγός Προπτυχιακών Σπουδών Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία Ακαδημαϊκό έτος 2010 – 2011 Περιεχόμενα 1. Γενικά στοιχεία .................................................................................................................... 3 1.1 Στοιχεία Επικοινωνίας ..................................................................................................... 4 1.2 Ακαδημαϊκά Όργανα ...................................................................................................... 4 1.3 Περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος ............................................................................ 5 Α. Εισαγωγή ....................................................................................................................... 5 Β. Γνωστικό αντικείμενο .................................................................................................... 5 Γ. Αποστολή του Τμήματος ............................................................................................... 5 Δ. Περιγραφή του πτυχιούχου του Τμήματος – Επαγγελματικά δικαιώματα.................. 5 Ε. Δομή σπουδών .............................................................................................................. 6 2. Πρόγραμμα σπουδών .......................................................................................................... 8 2.1. Διάρθρωση προγράμματος σπουδών ............................................................................ 9 Α. Οργάνωση ..................................................................................................................... 9 Β. Συμμετοχή στις εξετάσεις ........................................................................................... 10 Γ. Βαθμός πτυχίου – ανακήρυξη πτυχιούχου ................................................................. 10 Δ. Πτυχιακή εργασία ....................................................................................................... 11 Ε. Πρακτική άσκηση ........................................................................................................ 11 ΣΤ. Προαπαιτούμενα και εξαρτώμενα μαθήματα .......................................................... 11 2.2. Ποιοτικά χαρακτηριστικά ............................................................................................. 12 2.3. Πίνακας μαθημάτων ανά κατηγορία ........................................................................... 14 3. Περίγραμμα μαθημάτων ανά εξάμηνο σπουδών ........................................................... 21 3.1 Περιγράμματα μαθημάτων του α’ εξαμήνου ............................................................... 22 3.2 Περιγράμματα μαθημάτων του β’ εξαμήνου ............................................................... 28 3.3 Περιγράμματα μαθημάτων του γ’ εξαμήνου................................................................ 34 3.4 Περιγράμματα μαθημάτων του δ’ εξαμήνου ............................................................... 40 3.5 Περιγράμματα μαθημάτων του ε’ εξαμήνου................................................................ 46 3.6 Περιγράμματα μαθημάτων του στ’ εξαμήνου .............................................................. 52 3.7 Περιγράμματα μαθημάτων του ζ’ εξαμήνου ................................................................ 58 3.8 Περιγράμματα μαθημάτων του η’ εξαμήνου ............................................................... 64 4. Γενικές πληροφορίες για τους σπουδαστές .................................................................... 66 Φοιτητική Ταυτότητα / Πάσο .............................................................................................. 67 Σίτιση ................................................................................................................................... 67 Στέγαση ............................................................................................................................... 67 Ιατρικές υπηρεσίες, Ασφάλιση / υγειονομική περίθαλψη ................................................. 67 1 Οικονομική ενίσχυση σπουδαστών .................................................................................... 67 Γραφεία σπουδαστικών υποθέσεων .................................................................................. 68 Σύμβουλος σπουδών........................................................................................................... 69 Σπουδαστήρια – Αναγνωστήρια – Βιβλιοθήκες .................................................................. 69 Διεθνή Προγράμματα, Πληροφορίες για τους διακινούμενους σπουδαστές.................... 69 Μαθήματα γλώσσας ........................................................................................................... 69 Πρακτική άσκηση ................................................................................................................ 69 Αθλητικές εγκαταστάσεις .................................................................................................... 70 Εξωσπουδαστικές και ελεύθερες δραστηριότητες ............................................................. 70 Πρόσβαση στην πόλη της Αμαλιάδας ................................................................................. 70 2 1. Γενικά στοιχεία 3 1.1 Στοιχεία Επικοινωνίας Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία ΤΕΙ Πάτρας – Παράρτημα Αμαλιάδας Θεοδωροπούλου (τέρμα) 272 00 Αμαλιάδα, Ηλεία Τηλέφωνα Γραμματείας: 26220 39001-2 Τηλέφωνο Προϊσταμένου: 26220 39004 Τηλεομοιότυπο: 26220 39003 1.2 Ακαδημαϊκά Όργανα Γενική Συνέλευση – Συμβούλιο Τις αρμοδιότητες της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου του τμήματος ασκεί το Συμβούλιο του Τ.Ε.Ι Πατρών. Προϊστάμενος Δρ. Ιωάννης Δ. Ζαχαράκης, Επίκουρος Καθηγητής Αναπληρωτής Προϊστάμενος Δρ. Πέτρος Παπαπετρόπουλος, Επίκουρος καθηγητής 4 1.3 Περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος Α. Εισαγωγή Το Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία στο Παράρτημα Αμαλιάδας του ΤΕΙ Πατρών ιδρύθηκε με το ΠΔ 247/2003 (ΦΕΚ 222/17.09.2003 τ. Α), με το οποίο εγκρίθηκε το περιεχόμενο σπουδών. Τα επαγγελματικά δικαιώματα του πτυχιούχου του Τμήματος καθορίζονται από το ΠΔ 287/2002 ΦΕΚ 257 τ. Α. Β. Γνωστικό αντικείμενο Το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος καλύπτει τα γνωστικά αντικείμενα της Πληροφορικής, της Διοικητικής Επιστήμης, των Οικονομικών και του Marketing με εξειδίκευση στις εφαρμογές της Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία στο πλαίσιο της οργάνωσης και λειτουργίας επιχειρήσεων και οργανισμών, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Η δομή του προγράμματος σπουδών περιλαμβάνει γνωστικά αντικείμενα που στοχεύουν στην παροχή βασικών γνώσεων κατά τη διάρκεια των πρώτων εξαμήνων, ενώ στη συνέχεια και προς την ολοκλήρωσή του τα γνωστικά αντικείμενα αφορούν πιο εξειδικευμένους επιστημονικά τομείς. Γ. Αποστολή του Τμήματος Το Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στην Διοίκηση και την Οικονομία έχει ως αποστολή την εκπαίδευση των φοιτητών ώστε να καταστούν επιστήμονες οι οποίοι με τη θεωρητική και εφαρμοσμένη επιστημονική κατάρτισή τους μεταφέρουν, χρησιμοποιούν και προάγουν σύγχρονες τεχνολογίες ΤΠΕ στον τομέα της διοίκησης επιχειρήσεων και οργανισμών. Ως τριτοβάθμιο εκπαιδευτικό Ίδρυμα στο πλαίσιο της λειτουργίας του εντάσσεται και η δυνατότητα δημιουργίας ενός κλίματος ερευνητικών δραστηριοτήτων και επιστημονικής αναζήτησης με σκοπό την ανάπτυξη ακαδημαϊκής κουλτούρας και την προαγωγή του επίπεδου των σπουδών. Δ. Περιγραφή του πτυχιούχου του Τμήματος – Επαγγελματικά δικαιώματα Σύμφωνα με το Π.Δ. 287/2002 ΦΕΚ 257 τ. Α, οι πτυχιούχοι του Τμήματος Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις τους, απασχολούνται, είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, με θέματα εισαγωγής, συντήρησης και επέκτασης της τεχνολογίας της Πληροφορικής στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Ειδικότερα η απασχόλησή τους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις και στο δημόσιο επικεντρώνεται στην εφαρμογή σύγχρονων επιστημονικών και τεχνολογικών μεθόδων, όπως: 1. Εγκατάσταση, επέκταση και συντήρηση πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών της Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία. 2. Εγκατάσταση και συντήρηση του λογισμικού υποστήριξης, της σωστής λειτουργίας του λειτουργικού συστήματος, καθώς και της διατήρησης ενός εύχρηστου και αποτελεσματικού περιβάλλοντος ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων. 3. Διαχείριση έργων Πληροφορικής στα πλαίσια Επιχειρήσεων και Οργανισμών. 5 4. Σχεδίαση και αξιολόγηση στρατηγικών ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων στη Διοίκηση και στην Οικονομία, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. 5. Ανάλυση και αποτίμηση απόδοσης πληροφοριακών συστημάτων. 6. Σχεδιασμό και υλοποίηση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης σε θέματα Πληροφορικής, Διοίκησης και Οικονομίας. Οι παραπάνω πτυχιούχοι μπορούν να εργαστούν ως ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε αυτοδύναμα, είτε ως μέλη ομάδας, σε οποιοδήποτε στάδιο του κύκλου ζωής των πληροφοριακών συστημάτων στη Διοίκηση και στην Οικονομία. Οι πτυχιούχοι του παραπάνω Τμήματος μπορούν να απασχολούνται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Οι πτυχιούχοι του Τμήματος μπορούν να διορίζονται στο δημόσιο και να εξελίσσονται στις βαθμίδες της ιεραρχίας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Οι πτυχιούχοι του Τμήματος, με την απόκτηση του πτυχίου τους, ασκούν το επάγγελμα στο πλαίσιο των παραπάνω επαγγελματικών δικαιωμάτων. Ε. Δομή σπουδών Η διάρκεια σπουδών στο Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία είναι οκτώ (8) εξάμηνα, όπως προβλέπεται στο σχετικό ιδρυτικό Προεδρικό Διάταγμα του Τμήματος. Σε όλα τα εξάμηνα σπουδών, οι σπουδές περιλαμβάνουν θεωρητική διδασκαλία, εργαστηριακές ασκήσεις, καθώς και ασκήσεις εκπόνησης μελετών (ασκήσεις πράξης και εφαρμογές σε πραγματικές ή εικονικές καταστάσεις) και εκπαιδευτικές επισκέψεις σε επιχειρήσεις και οργανισμούς, εμπορικές εκθέσεις (διεθνείς και εθνικές), εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια. Έμφαση δίνεται στις μελέτες περιπτώσεων και στη συλλογική εργασία. Από το 5ο εξάμηνο σπουδών, παρέχονται μαθήματα κατεύθυνσης όπου ο φοιτητής μπορεί να εξειδικεύσει τις γνώσεις του και να πιστοποιηθεί σε μία από τις δύο προσφερόμενες κατευθύνσεις: Πληροφοριακά Συστήματα Οικονομίας, και Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Οργανισμών και Υπηρεσιών. Ειδική βαρύτητα δίνεται στην ανάπτυξη των προσωπικών ικανοτήτων του φοιτητή στην αναλυτική και συνθετική μέθοδο, περιλαμβανομένης της ανάπτυξης πρωτοβουλιών, της κριτικής σκέψης και της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων. Στο πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται: (α) Μαθήματα Γενικής Υποδομής (ΜΓΥ) θετικών και θεωρητικών επιστημών, τα οποία αποσκοπούν στην απόκτηση βασικών γνώσεων για την κατανόηση του γνωστικού αντικειμένου του Τμήματος, (β) Μαθήματα Ειδικής Υποδομής (ΜΕΥ), τα οποία αποτελούν τη βάση της Επιστήμης της Πληροφορικής, της Διοίκησης και της Οικονομίας, (γ) Μαθήματα Ειδικότητας (ΜΕ), τα οποία συνιστούν τη φύση και τον προορισμό του Τμήματος, και (δ) Μαθήματα Διοίκησης, Οικονομίας, Νομοθεσίας και Ανθρωπιστικών Σπουδών (ΔΟΝΑ-Επιχειρηματικότητα). Το τελευταίο εξάμηνο σπουδών περιλαμβάνει την εκπόνηση της Πτυχιακής Εργασίας σε αντικείμενο σχετικό με τις σπουδές καθώς τη διεξαγωγή Πρακτικής Άσκησης σε αντικείμενο εργασίας σχετικό με τα επαγγελματικά δικαιώματα του Τμήματος. Η εκπόνηση της Πτυχιακής Εργασίας εξασφαλίζει την εμβάθυνση του τελειοφοίτου του Τμήματος σε ένα 6 σοβαρό επίκαιρο θέμα εφαρμοσμένης έρευνας ή σε αντικείμενο που έχει άμεση σχέση με την ειδικότητα των σπουδών. Η απασχόληση κατά την Πρακτική Άσκηση διαρκεί έξι (6) ημερολογιακούς μήνες. Η Πρακτική Άσκηση είναι καθοδηγούμενη και αξιολογούμενη και πραγματοποιείται σε επιχειρήσεις, υπηρεσίες και άλλους συνεργαζόμενους φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, που σχετίζονται με το γνωστικό αντικείμενο του Τμήματος. Η Πρακτική Άσκηση πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του όγδοου εξαμήνου των σπουδών σε αμειβόμενες θέσεις εργασίας στο ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Η εμπειρία της πρακτικής άσκησης αποτελεί για τους φοιτητές και φοιτήτριες μία πολύ καλή ευκαιρία για να ενταχθούν στην παραγωγική διαδικασία και να αναζητήσουν εργασία ανάλογη με τα προσόντα και τα ενδιαφέροντά τους. 7 2. Πρόγραμμα σπουδών 8 2.1. Διάρθρωση προγράμματος σπουδών Α. Οργάνωση Κάθε ακαδημαϊκό έτος χωρίζεται σε διδακτικές περιόδους που ονομάζονται εξάμηνα, το χειμερινό (ΧΕ) και το εαρινό εξάμηνο (ΕΑ). Κάθε εξάμηνο αποτελείται από 13 διδακτικές εβδομάδες. Οι ακριβείς ημερομηνίες έναρξης και λήξης των εξαμήνων καθορίζονται κάθε έτος από τον αρμόδιο Αντιπρόεδρο του ΤΕΙ και αναρτώνται στον πίνακα ανακοινώσεων της Γραμματείας. Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται σε τρεις (3) περιόδους τους μήνες Ιανουάριο, Ιούνιο και Σεπτέμβριο αντίστοιχα. Η ελάχιστη διάρκεια των σπουδών στο Τμήμα είναι οκτώ (8) εξάμηνα. Η εκπαίδευση των φοιτητών γίνεται με παραδόσεις μαθημάτων, εργαστηριακές ασκήσεις και εκπόνηση εργασιών. Τα μαθήματα έχουν θεωρητικό ή και εργαστηριακό μέρος. Τα μαθήματα μπορούν να διακριθούν ως εξής: Θεωρητικά μαθήματα Θεωρητικά μαθήματα είναι αυτά τα οποία έχουν ώρες θεωρητικής διδασκαλίας. Τμήμα της διδασκαλίας αυτής μπορεί να περιλαμβάνει και εκπόνηση μελετών (ασκήσεις – πράξεις) και δραστηριότητες για την εμπέδωση των θεωρητικών γνώσεων και την εφαρμογή τους σε διάφορες συνθήκες και περιπτώσεις (όπως οι εκπαιδευτικές επισκέψεις). Οι διδάσκοντες μπορούν να εξειδικεύουν τις ασκήσεις – πράξεις και τις δραστηριότητες σύμφωνα με τις υφιστάμενες συνθήκες στο Τμήμα. Τα θεωρητικά μαθήματα εξετάζονται στις εξεταστικές περιόδους ενώ στον τελικό βαθμό συνυπολογίζεται και η αξιολόγηση των ασκήσεων – πράξεων, της εξέτασης προόδου ή άλλων δραστηριοτήτων, κατά την κρίση του διδάσκοντα και με συντελεστή που δεν θα υπερβαίνει το 40% της συνολικής αξιολόγησης. Μικτά μαθήματα Μικτά ονομάζονται τα μαθήματα που αποτελούνται από θεωρητικό και εργαστηριακό μέρος. Για τα μαθήματα αυτά βαθμολογείται χωριστά το θεωρητικό και χωριστά το πρακτικό (εργαστηριακό) μέρος. Ο φοιτητής θεωρείται ότι έχει περάσει το μικτό μάθημα εάν έχει εξετασθεί επιτυχώς και στο θεωρητικό και στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος. Το εργαστηριακό μέρος μικτών μαθημάτων διεξάγεται στους αντίστοιχους εργαστηριακούς χώρους. Σύμφωνα με τον Κανονισμό Σπουδών του Ιδρύματος, για τα μαθήματα αυτά ισχύουν τα εξής: (α) για την επιτυχή παρακολούθηση του εργαστηριακού μέρους μικτού μαθήματος, απαιτείται ο φοιτητής να έχει διεξάγει ή συμμετάσχει με επιτυχία τουλάχιστον σε δέκα (10) εργαστηριακές ασκήσεις κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, (β) ο βαθμός του εργαστηρίου μπορεί να είναι: ο μέσος όρος όλων των επιμέρους βαθμών των ασκήσεων που ο φοιτητής-τρια έχει διεξαγάγει, ή οι βαθμοί εξέτασης που διεξάγονται τμηματικά ή τελικά σε όλη την ύλη του εργαστηρίου. 9 Αν ο φοιτητής αποτύχει σε ένα από τα δύο μέρη και επιτύχει στο άλλο, επανεξετάζεται μόνο στο μέρος στο οποίο απέτυχε. Αν ο φοιτητής επιτύχει στο θεωρητικό μέρος και αποτύχει στο εργαστηριακό, υποχρεούται να παρακολουθήσει το εργαστήριο σε άλλο εξάμηνο και ισχύουν πάλι όσα προαναφέρθηκαν για τον ελάχιστο αριθμό παρακολουθήσεων. Ο τελικός βαθμός προκύπτει ως ο μέσος όρος των βαθμών θεωρίας και εργαστηρίου με συντελεστή βαρύτητας τις αντίστοιχες διδακτικές μονάδες. Κατευθύνσεις Κατά το 5ο, 6ο και 7ο εξάμηνο παρέχεται η δυνατότητα επιλογής μαθημάτων τα οποία χωρίζονται σε δύο δέσμες των τεσσάρων μαθημάτων κάθε μία από τις οποίες καθορίζει την κατεύθυνση σπουδών. Συγκεκριμένα: Πληροφοριακά Συστήματα Οικονομίας, o Διεθνής Οικονομική (Ε) o Διαχείριση Επενδύσεων (ΣΤ) o Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Ζ) o Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου (Ζ) Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Οργανισμών και Υπηρεσιών o Δημόσια Οικονομική (Ε) o Marketing Υπηρεσιών (ΣΤ) o Διαχείριση Έργων Πληροφορικής (Ζ) o Στρατηγικό Management (Ζ) Σημειώνεται ότι η κατεύθυνση σπουδών είναι προαιρετική και είναι στην επιλογή του φοιτητή να επιλέξει δέσμη μαθημάτων. Ωστόσο, για την πιστοποίηση κατεύθυνσης θα πρέπει να επιλεγούν όλα τα μαθήματα αυτής. Σε κάθε περίπτωση, ο φοιτητής υποχρεούται να επιλέξει τέσσερα από τα οκτώ προσφερόμενα μαθήματα (ΕΥ). Β. Συμμετοχή στις εξετάσεις Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή στις εξετάσεις είναι η υποχρεωτική δήλωση, στην αρχή του εξαμήνου, των μαθημάτων στα οποία προτίθεται να εξεταστεί ο φοιτητής. Κάθε φοιτητής έχει δικαίωμα να δηλώσει μαθήματα των οποίων οι Πιστωτικές Μονάδες (ΠΜ) να ισούνται με τις ΠΜ του τυπικού εξαμήνου σπουδών προσαυξημένες κατά 30% (δηλαδή μέχρι 39 ΠΜ). Εάν οι γνώσεις που παρέχει κάποιο μάθημα είναι προϋπόθεση για την επιτυχή παρακολούθηση άλλου μαθήματος, το πρώτο μάθημα χαρακτηρίζεται ως «προαπαιτούμενο» του δευτέρου. Μαθήματα που αλληλοσυνδέονται με αυτόν τον τρόπο σχηματίζουν ομάδες μαθημάτων που ονομάζονται «αλυσίδες». Στην περίπτωση αυτή, ο φοιτητής δεν μπορεί να δηλώσει τέτοιο μάθημα εάν πρώτα δεν έχει περάσει το προαπαιτούμενό του. Ωστόσο, στο παρόν πρόγραμμα σπουδών δεν υπάρχουν «αλυσίδες». Γ. Βαθμός πτυχίου – ανακήρυξη πτυχιούχου Σύμφωνα με τον Κανονισμό Σπουδών του ΤΕΙ Πατρών, ο βαθμός πτυχίου προκύπτει από τον παρακάτω τύπο (με προσέγγιση δύο δεκαδικών της ακεραίας μονάδας). Όπου β1, β2,..., βν 10 είναι οι βαθμοί όλων των μαθημάτων (υποχρεωτικών και κατ’ επιλογή υποχρεωτικών) του Προγράμματος Σπουδών που παρακολούθησε επιτυχώς ο φοιτητής, και δ1, δ2, …, δν οι αντίστοιχες διδακτικές μονάδες. Στα μαθήματα περιλαμβάνεται και η Πτυχιακή Εργασία. Πτυχιούχος ανακηρύσσεται ο φοιτητής αφού συμπληρώθηκαν όλες οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Δ. Πτυχιακή εργασία Η Πτυχιακή Εργασία (ΠΕ) είναι υποχρεωτική και εκπονείται στο τελευταίο έτος των σπουδών. Για την ανάληψη ΠΕ συνίσταται ο φοιτητής να έχει περάσει όλα τα μαθήματα ειδικότητας. Το θέμα της ΠΕ πρέπει να έχει άμεση σχέση με τα γνωστικά αντικείμενα του Τμήματος. Η διαδικασία εκπόνησης της ΠΕ, η μορφή και η διαδικασία αξιολόγησής της καθορίζονται από τον αντίστοιχο κανονισμό του Τμήματος. Ε. Πρακτική άσκηση Για να είναι σε θέση ένας φοιτητής-τρια του Τμήματος να αρχίσει την πρακτική άσκησή του θα πρέπει: 1. να βρίσκεται στο όγδοο (8ο) τουλάχιστον εξάμηνο, 2. να έχει εξεταστεί επιτυχώς σε όλα τα μαθήματα ειδικότητας, και 3. να έχει εξεταστεί επιτυχώς σε τουλάχιστον τα δύο τρίτα (2/3) του συνολικού αριθμού των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών. ΣΤ. Προαπαιτούμενα και εξαρτώμενα μαθήματα Προαπαιτούμενα και εξαρτώμενα μαθήματα Διαδικαστικός Αντικειμενοστρεφής Δομές Δεδομένων Προγραμματισμός Προγραμματισμός Ποσοτικές Μέθοδοι Χρηματοοικονομική Διαχείριση Επενδύσεων Διοίκηση Ποσοτικές Μέθοδοι Χρηματοοικονομική Αγορές Χρήματος και Διοίκηση Κεφαλαίου Μικροοικονομική Ανάλυση Οικονομική της Διοίκησης Δίκτυα Υπολογιστών Προγραμματισμός στον Σημασιολογικός Παγκόσμιος Παγκόσμιο Ιστό Ιστός Βάσεις Δεδομένων Ειδικά Θέματα Βάσεων Επιχειρηματική Ευφυΐα Δεδομένων Βασικές Αρχές Τεχνολογίας Ανάλυση και Σχεδιασμός Λογισμικού Λογισμικού Οργανοδιοικητική Εμπορίας Marketing Υπηρεσιών και Διαφήμισης Οργανοδιοικητική Εμπορίας Στρατηγικό Management και Διαφήμισης 11 2.2. Ποιοτικά χαρακτηριστικά Βασικό χαρακτηριστικό του νέου προγράμματος σε σχέση με τα ποιοτικά στοιχεία που περιλαμβάνει είναι η επακριβής τήρηση των Υπουργικών Αποφάσεων με Αριθμ. 46350/Ε5 (6), περί Καθορισμού Γενικών Ενιαίων Κανόνων για την κατάρτιση των Προγραμμάτων Σπουδών των Τμημάτων των Τ.Ε.Ι., που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 625/ 18-05-2006, του ΠΔ160 ΦΕΚ 220/03.11.2008 και της Υπουργικής Απόφασης με Αριθμ. Φ5/89656/Β3 (2) περί Εφαρμογής του Συστήματος Μεταφοράς και Συσσώρευσης Πιστωτικών Μονάδων, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 1466/13-08-2007. Σύμφωνα με τα παραπάνω, το πρόγραμμα σπουδών δομείται με βάση το φόρτο εργασίας. Ο φόρτος εργασίας περιλαμβάνει το χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση όλων των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων μάθησης, στο πλαίσιο ενός ακαδημαϊκού προγράμματος σπουδών (παρακολούθηση παραδόσεων, σεμιναρίων, ανεξάρτητη μελέτη, προετοιμασία εργασιών, συμμετοχή στις εξετάσεις, εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας) (άρθρο 14 του ν. 3374/2005). Σε κάθε μάθημα κατανέμονται Πιστωτικές Μονάδες (ECTS). Οι συνολικές Πιστωτικές Μονάδες ανέρχονται σε 30 ανά εξάμηνο. Κάθε Πιστωτική Μονάδα αντιστοιχεί σε 25 ώρες Φόρτου Εργασίας. Ο φόρτος εργασίας υπολογίζεται σε κάθε μάθημα κατά προσέγγιση τριπλάσιος του χρόνου θεωρητικής διδασκαλίας και ίσος προς το χρόνο εργαστηριακής διδασκαλίας. Οι εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας του τυπικού προγράμματος θα πρέπει να είναι από 24 έως 26. Τα μαθήματα διακρίνονται σε Γενικής Υποδομής (ΜΓΥ) τα οποία περιλαμβάνουν και μαθήματα Διοίκησης – Οικονομίας – Νομοθεσίας – Ανθρωπιστικών Σπουδών και Επιχειρηματικότητας (ΔΟΝΑ – Επιχειρηματικότητας), Ειδικής Υποδομής (ΜΕΥ) και Ειδικότητας (ΜΕ). Τα μαθήματα Ειδικής Υποδομής και Ειδικότητας δεν υπερβαίνουν το 70% του συνόλου. Τα μαθήματα διακρίνονται επίσης σε Υποχρεωτικά (Υ) και Επιλογής Υποχρεωτικά (ΕΥ). Για τη λήψη πτυχίου, ο φοιτητής παρακολουθεί επιτυχώς πρόγραμμα σπουδών μέχρι 40 μαθήματα, συμπεριλαμβανομένης και της πτυχιακής εργασίας, στα οποία περιλαμβάνονται μέχρι 10% κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα, τα οποία διδάσκονται μετά το 4 ο εξάμηνο. Ο συνολικός αριθμός των κατ’ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων που προσφέρονται πρέπει να είναι διπλάσιος του αριθμού των κατ’ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων που οφείλει να παρακολουθήσει ο φοιτητής (δηλ. οκτώ). Ως προαιρετικά μαθήματα προσφέρονται αποκλειστικά το θεωρητικό μέρος μαθημάτων άλλων τμημάτων της ιδίας ή άλλης σχολής ή το θεωρητικό μέρος κατ’ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων του ιδίου τμήματος που δεν έχει επιλέξει ο φοιτητής. Στο τελευταίο έτος σπουδών, πραγματοποιείται η πτυχιακή εργασία στην οποία κατανέμονται 20 πιστωτικές μονάδες και η πρακτική άσκηση στην οποία κατανέμονται 10 πιστωτικές μονάδες. 12 Οι Πιστωτικές Μονάδες (ΠΜ) ανά εξάμηνο, καθώς και η αναλογία προκύπτει, κατά κανόνα ως εξής: ΠΜ = ΦΕ/25, όπου ΦΕ είναι ο Φόρτος Εργασίας του φοιτητή (ο οποίος κυμαίνεται από 750-900 ώρες εργασίας ανά εξάμηνο). Στο συγκεκριμένο Πρόγραμμα Σπουδών οι ώρες διδασκαλίας ανά εβδομάδα έχουν ως εξής: Α΄ εξάμηνο σπουδών: 24 ώρες διδασκαλίας. Β΄ εξάμηνο σπουδών: 25 ώρες διδασκαλίας. Γ΄ εξάμηνο σπουδών: 25 ώρες διδασκαλίας. Δ΄ εξάμηνο σπουδών: 25 ώρες διδασκαλίας. Ε΄ εξάμηνο σπουδών: 24 ώρες διδασκαλίας. ΣΤ΄ εξάμηνο σπουδών: 24 ώρες διδασκαλίας. Ζ΄ εξάμηνο σπουδών: 24 ώρες διδασκαλίας. Η΄ εξάμηνο σπουδών: εκπονείται η Πτυχιακή Εργασία και διεξάγεται η Πρακτική Άσκηση. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Μαθήματα Απαιτούμενα Προσφερόμενα Μ.Γ.Υ. 12 12 Μ.Ε.Υ. + Μ.Ε. 26 30 Υποχρεωτικά 38 34 42 34 Επιλογής Υποχρεωτικά 4 8 38 42 Κατηγορίες μαθημάτων Σύνολο μαθημάτων Είδος μαθημάτων Σύνολο μαθημάτων Απαιτήσεις για απόκτηση Πτυχίου Μαθήματα 38 + Πτυχιακή Εργασία + Εξάμηνη Πρακτική Άσκηση ΕΞΑΜ. Φ.Ε. ΕΒΔ. ΘΕΩΡΙΑ ΕΡΓΑΣ. ΣΥΝΟΛΟ ΕΒΔ. ΩΡΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΩΡΕΣ / ΕΞΑΜ Α 750,00 13 19 5 24 312 Β 750,00 13 18 7 25 325 Γ 760,00 13 18 7 25 325 Δ 762,00 13 18 7 25 325 Ε 752,00 13 18 6 24 312 ΣΤ 754,00 13 18 6 24 312 Ζ 754,00 13 18 6 24 312 Η 750,00 13 0 0 0 0 ΣΥΝ 6032 104 127 44 171 2595 13 Ώρες θεωρίας / 'Ωρες Εργαστ. 2,89 2.3. Πίνακας μαθημάτων ανά κατηγορία Α 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 101 102 103 104 105 106 201 203 204 205 301 406 Β ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ (ΜΓΥ) Υ/ΕΥ ΕΞΑΜ A BASIC COMPULSORY COURSES (BCC) SEMESTER Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Διαδικαστικός Προγραμματισμός Διακριτά Μαθηματικά Δίκαιο επιχειρήσεων και κυβερνοχώρου Διεθνής Επιστημονική Ορολογία Y Y Y Y Y Α Α Α Α Α 1 2 3 4 5 Ι Ι Ι Ι Ι Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Θεωρία Αλγορίθμων Λογιστική Επιχειρήσεων Γραμμική Άλγεβρα Ποσοτικές Μέθοδοι Βάσεις Δεδομένων Διδακτική και Εκπαιδευτική Τεχνολογία Y Y Y Y Y Y Y Α Β Β Β Β Γ Δ 6 7 8 9 10 11 12 Computer Architectures Procedural Programming Discrete Mathematics Business and Cyberspace Law International Scientific Terminology Business Organization and Administration Algorithm Theory Corporate Accounting Linear Algebra Quantitative Methods Databases Educational and Instructional Technology COMPOLSURY SPECIALIZATION COURSES (CSC) Microeconomics Computer Networks Data Structures Financial Management Macroeconomics Software Engineering Marketing Management Artificial Intelligence Operational Research Computational Intelligence Information Systems Security Semantic Web Ambient Intelligence and Ubiquitous Computing CONCENTRATION COURSES (CC) Object-Oriented Programming Managerial Economics Web Programming Telematics e-commerce Advanced Issues of Databases Software Analysis and Design International Economics Public Economics Business Intelligence Investment Management Service Marketing Specific Information Systems Supply Chain Management-Logistics Capital and Financial Markets Informatics and Communication Technologies Project Management ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ (ΜΕΥ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 206 302 303 304 305 402 405 503 504 702 601 603 13 604 Γ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 202 306 401 403 404 501 502 515 525 602 615 625 701 713 714 Μικροοικονομική Ανάλυση Δίκτυα Υπολογιστών Δομές Δεδομένων Χρηματοοικονομική Διοίκηση Μακροοικονομική Ανάλυση Βασικές Αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού Οργανοδιοικητική εμπορίας και διαφήμιση Τεχνητή Νοημοσύνη Επιχειρησιακή Έρευνα Υπολογιστική Νοημοσύνη Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Σημασιολογικός Παγκόσμιος Ιστός Περιρρέουσα Νοημοσύνη και Διάχυτος Υπολογισμός ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΕ) Αντικειμενοστρεφής Προγραμματισμός Οικονομική της Διοίκησης Προγραμματισμός στον Παγκόσμιο Ιστό Υπηρεσίες Τηλεματικής e-επιχειρείν Ειδικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων Ανάλυση και Σχεδιασμός Λογισμικού Διεθνής Οικονομική Δημόσια Οικονομική Επιχειρηματική Ευφυΐα Διαχείριση Επενδύσεων Marketing Υπηρεσιών Εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου 16 723 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής 17 Δ 724 Στρατηγικό Management ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ B Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Y Β Γ Γ Γ Γ Δ Δ Ε Ε Ζ ΣΤ ΣΤ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Y ΣΤ 13 Y Y Y Y Y Y Y EY EY Y EY EY Y EY EY Β Γ Δ Δ Δ Ε Ε Ε Ε ΣΤ ΣΤ ΣΤ Ζ Ζ Ζ C 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 EY Ζ EY Ζ 14 16 17 D Strategic Management ELECTIVE COMPULSORY COURSES (OCC) Ι ΙΙ ΙΙ ΙΙ ΙΙ ΙΙΙ IV ΙΙ ΙΙΙ ΙΙΙ ΙΙΙ ΙΙΙ IV IV V V VII VI VI VI ΙΙ ΙΙΙ IV IV IV V V V V VI VI VI VII VII VII VII VII (ΕΥ) 1 2 3 4 5 6 515 525 615 625 713 714 Διεθνής Οικονομική Δημόσια Οικονομική Διαχείριση Επενδύσεων Marketing Υπηρεσιών Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου 7 723 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής 8 724 Στρατηγικό Management EY EY EY EY EY EY Ε Ε ΣΤ ΣΤ Ζ Ζ EY EY Ζ Ζ 15 1 2 3 4 5 6 7 8 International Economics Public Economics Investment Management Service Marketing Supply Chain Management-Logistics Capital and Financial Markets Informatics and Communication Technologies Project Management V V VI VI VII VII Strategic Management VII VII 2.4 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΑ ΕΞΑΜΗΝΟ DEGREE PROGRAM ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΕΞΑΜΗΝΑ ΣΠΟΥΔΩΝ COMPLETE LIST OF COURSES OFFERED IN SEMESTERS ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΕΞΑΜΗΝΟ SEMESTER COURSES Κ.Μ= Κατηγορία Μαθήματος, Θ= Θεωρία, Ε= Εργαστήριο, Ω.Ε.= Συνολικές ώρες την Εβδομάδα, Φ.Ε.= Φόρτος Εργασίας, Π.Μ.= Πιστωτικές Μονάδες, Υποχρεωτικό Μάθημα, Ε.Υ.= Επιλογής Υποχρεωτικό Μάθημα CΑΤ=Course category, Th.=Theory\Lecture, L=Laboratory, WL=Work labor, ECTS=European Credit Transfer & Accumulation System ΕΞΑΜΗΝΟ Α' ΜΑΘΗΜΑ SEMESTER I ΩΡΕΣ/ΕΒΔ COURSE Κ.Μ. Θ Ε Φ.Ε. Π.Μ. HOURS/WEEK CAT TH PR WL ECTS 101 Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Y 3 2 150 6 101 Computer Architecture CC 3 2 150 6 102 Διαδικαστικός Προγραμματισμός Y 3 3 150 6 102 Procedural Programming CC 3 3 150 6 103 Διακριτά Μαθηματικά Y 3 100 4 103 Discrete Mathematics CC 3 100 4 104 Δίκαιο επιχειρήσεων και κυβερνοχώρου Y 3 100 4 104 Business and Cyberspace Law CC 3 100 4 105 Διεθνής Επιστημονική Ορολογία Y 4 150 6 105 International Scientific Terminology CC 4 150 6 106 Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Y 100 4 106 Business Organization and Administration CC 750 30 ΣΥΝΟΛΟ 3 19 5 16 TOTAL 3 19 100 5 750 4 30 ΕΞΑΜΗΝΟ Β' ΜΑΘΗΜΑ SEMESTER II ΩΡΕΣ/ΕΒΔ Κ.Μ. Θ COURSE Ε Φ.Ε. Π.Μ. 103 4 201 HOURS/WEEK CAT TH Algorithm Theory CC 3 PR WL ECTS 103 4 201 Θεωρία Αλγορίθμων Y 3 202 Αντικειμενοστρεφής Προγραμματισμός Y 3 3 150 6 202 Object-Oriented Programming CC 3 3 150 6 203 Λογιστική Επιχειρήσεων Y 3 2 130 5 203 Corporate Accounting CC 3 2 130 5 204 Γραμμική Άλγεβρα Y 3 117 5 204 Linear Algebra CC 3 117 5 205 Ποσοτικές Μέθοδοι Y 3 147 6 205 Quantitative Methods CC 3 147 6 206 Μικροοικονομική Ανάλυση Y 3 103 4 206 Microeconomics CC 3 103 4 750 30 ΣΥΝΟΛΟ 18 2 7 TOTAL ΕΞΑΜΗΝΟ Γ' ΜΑΘΗΜΑ 18 2 7 750 30 SEMESTER III ΩΡΕΣ/ΕΒΔ COURSE Κ.Μ. Θ Ε Φ.Ε. Π.Μ. HOURS/WEEK CAT TH PR WL ECTS 301 Βάσεις Δεδομένων Y 3 3 150 6 301 Databases CC 3 3 150 6 302 Δίκτυα Υπολογιστών Y 2 2 100 4 302 Computer Networks CC 2 2 100 4 303 Δομές Δεδομένων Y 3 2 143 6 303 Data Structures CC 3 2 143 6 304 Χρηματοοικονομική Διοίκηση Y 3 109 4 304 Financial Management CC 3 109 4 305 Μακροοικονομική Ανάλυση Y 3 109 4 305 Macroeconomics CC 3 109 4 306 Οικονομική της Διοίκησης Y 4 149 6 306 Managerial Economics CC 4 149 6 760 30 ΣΥΝΟΛΟ 18 7 17 TOTAL 18 7 760 30 ΕΞΑΜΗΝΟ Δ' ΜΑΘΗΜΑ SEMESTER IV ΩΡΕΣ/ΕΒΔ COURSE Κ.Μ. Θ Ε Φ.Ε. Π.Μ. 3 150 6 401 HOURS/WEEK CAT TH PR WL ECTS Web Programming CC 3 3 150 6 401 Προγραμματισμός στον Παγκόσμιο Ιστό Y 3 402 Βασικές Αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού Y 3 110 4 402 Software Engineering CC 3 110 4 403 Υπηρεσίες Τηλεματικής Y 3 110 4 403 Telematics CC 3 110 4 404 e-επιχειρείν Y 3 141 6 404 e-commerce CC 3 141 6 405 Οργανοδιοικητική εμπορίας και διαφήμιση Y 3 110 4 405 Marketing Management CC 3 110 4 406 Διδακτική και Εκπαιδευτική Τεχνολογία Y 3 2 141 6 406 Educational and Instructional Technology CC 3 2 141 6 18 7 762 30 18 7 ΣΥΝΟΛΟ 2 TOTAL ΕΞΑΜΗΝΟ Ε' ΜΑΘΗΜΑ 2 762 30 SEMESTER V ΩΡΕΣ/ΕΒΔ COURSE Κ.Μ. Θ Ε Φ.Ε. Π.Μ. HOURS/WEEK CAT TH PR WL ECTS 501 Ειδικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων Y 2 2 100 4 501 Advanced Issues of Databases CC 2 2 100 4 502 Ανάλυση και Σχεδιασμός Λογισμικού Y 4 2 182 7 502 Software Analysis and Design CC 4 2 182 7 503 Τεχνητή Νοημοσύνη Y 4 148 6 503 Artificial Intelligence CC 4 148 6 504 Επιχειρησιακή Έρευνα Y 4 174 7 504 Operational Research CC 4 174 7 ΕΠΙΛΟΓΗ EY 4 148 6 ELECTIVE COMP. COURSE ECC 4 148 6 2 ΕΠΙΛΟΓΗ: 1 από τα 2 OPTION: 1 out of 2 515 Διεθνής Οικονομική 515 International Economics 525 Δημόσια Οικονομική 525 Public Economics ΣΥΝΟΛΟ 2 18 6 752 30 18 TOTAL 18 6 752 30 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΤ' ΜΑΘΗΜΑ SEMESTER VI ΩΡΕΣ/ΕΒΔ Κ.Μ. Θ COURSE Ε Φ.Ε. Π.Μ. 148 6 601 HOURS/WEEK CAT TH Information Systems Security CC 4 PR WL ECTS 148 6 601 Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Y 4 602 Επιχειρηματική Ευφυΐα Y 4 2 182 7 602 Business Intelligence CC 4 2 182 7 603 Σημασιολογικός Παγκόσμιος Ιστός Y 3 2 139 6 603 Semantic Web CC 3 2 139 6 604 Περιρρέουσα Νοημοσύνη και Διάχυτος Υπολογισμός Y 4 604 Ambient Intelligence and Ubiquitous Computing CC 4 148 6 ΕΠΙΛΟΓΗ EY 3 ELECTIVE COMP. COURSE ECC 3 2 137 5 18 6 2 148 6 137 5 ΕΠΙΛΟΓΗ: 1 από 2 615 Διαχείριση Επενδύσεων 625 Marketing Υπηρεσιών OPTION: 1 out of 2 ΣΥΝΟΛΟ 18 6 754 615 Investment Management 625 Service Marketing 30 TOTAL ΕΞΑΜΗΝΟ Ζ' ΜΑΘΗΜΑ 754 30 SEMESTER VII ΩΡΕΣ/ΕΒΔ COURSE Κ.Μ. Θ Ε Φ.Ε. Π.Μ. HOURS/WEEK CAT TH PR WL ECTS 701 Εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα Y 4 3 195 8 701 Specific Information Systems CC 4 3 195 8 702 Υπολογιστική Νοημοσύνη Y 4 3 195 8 702 Computational Intelligence CC 4 3 195 8 ΕΠΙΛΟΓΗ I EY 5 182 7 ELECTIVE COMP. COURSE I ECC 5 182 7 ΕΠΙΛΟΓΗ ΙΙ EY 5 182 7 ELECTIVE COMP. COURSE II ECC 5 182 7 ΕΠΙΛΟΓΗ Ι: 1 από 2 OPTION I: 1 out of 2 713 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας 713 Supply Chain Management-Logistics 723 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής 723 Informatics and Communication Technologies Project Management ΕΠΙΛΟΓΗ ΙΙ: 1 από τα 2 OPTION II: 1 out of 2 714 Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου 714 Capital and Financial Markets 724 Στρατηγικό Management 724 Strategic Management ΣΥΝΟΛΟ 18 6 754 30 19 TOTAL 18 6 754 30 ΕΞΑΜΗΝΟ Η' ΜΑΘΗΜΑ SEMESTER VIII ΩΡΕΣ/ΕΒΔ Κ.Μ. Θ COURSE Ε Φ.Ε. Π.Μ. HOURS/WEEK CAT TH PR WL ECTS 801 Πρακτική Άσκηση Y 250 10 801 Internship CC 250 10 802 Πτυχιακή Εργασία Y 500 20 802 Dissertation CC 500 20 750 30 750 30 ΣΥΝΟΛΟ 0 0 20 TOTAL 0 0 3. Περίγραμμα μαθημάτων ανά εξάμηνο σπουδών 21 3.1 Περιγράμματα μαθημάτων του α’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 101 Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Α Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εισαγωγή στην αρχιτεκτονική των υπολογιστικών συστημάτων. Περιγραφή Μαθήματος Ιστορική εξέλιξη του υπολογιστή. Δομή, οργάνωση και λειτουργία υπολογιστικών συστημάτων. Βασικά μέρη αρχιτεκτονικής υπολογιστή. Οργάνωση και Λειτουργία Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας. Σύστημα μνήμης και τεχνικές οργάνωσης αυτής. Μονάδες Εισόδου και Εξόδου. Οργάνωση και διαχείριση πληροφορίας. Αναπαράσταση δεδομένων. Αριθμητικά συστήματα. Αριθμητικές και Λογικές πράξεις. Εισαγωγή στην ψηφιακή σχεδίαση. Γλώσσα μηχανής και γλώσσες υψηλού επιπέδου. Λογισμικό συστήματος και λογισμικό εφαρμογών. Λειτουργικά συστήματα και βασικές λειτουργίες αυτών. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. Ι. Βογιατζής, Η. Αντωνοπούλου. Εισαγωγή στην Πληροφορική. Εκδόσεις TYPOoffset, 2006. Β. Forouzan. Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2003. L. Goldschlager, A. Lister. Εισαγωγή στη Σύγχρονη Επιστήμη των Υπολογιστών, 5η έκδοση. Εκδόσεις Δίαυλος, 2000. Δ. Νικολός. Αρχιτεκτονική των Υπολογιστών, Εκδόσεις Γκιούρδας, 2008. 22 Τίτλος Μαθήματος 102 Διαδικαστικός Προγραμματισμός Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 3 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Α Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εξοικείωση με τις βασικές αρχές γλωσσών προγραμματισμού και τον διαδιακαστικό προγραμματισμό σε γλώσσα υψηλού επιπέδου. Περιγραφή Μαθήματος Βασικές αρχές γλωσσών προγραμματισμού. Η εξέλιξη των γλωσσών προγραμματισμού. Αρχές δομημένου προγραμματισμού. Συστήματα ανάπτυξης λογισμικού. Μεταγλώττιση και εκτέλεση προγράμματος. Εντολές εισόδου και εξόδου. Σταθερές, μεταβλητές και τύποι δεδομένων. Αριθμητικές και λογικές πράξεις. Δομές ελέγχου και επανάληψης. Διαδικασίες και συναρτήσεις. Πίνακες. Αλφαριθμητικά. Αρχεία. Εφαρμογές με χρήση της γλώσσας διαδικαστικού προγραμματισμού C. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. B. Kernighan, D. Ritchie. Η γλώσσα προγραμματισμού C, 2η βελτιωμένη έκδοση. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2008. Νίκος Μ. Χατζηγιαννάκης. Η γλώσσα C σε βάθος, 3η βελτιωμένη έκδοση. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2009. R. Sedgewick. Αλγόριθμοι σε C μέρη 1 - 4. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2005. 23 Τίτλος Μαθήματος 103 Διακριτά Μαθηματικά Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Α Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εισαγωγή και η εξοικοίωση με τις βασικές έννοιες των μαθηματικών της Επιστήμης των Υπολογιστών. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στη θεωρία συνόλων. Προτασιακή Λογική. Αποδεικτικές τεχνικές. Αρχή ΕγκλεισμούΑποκλεισμού. Στοιχειώδης Συνδυαστική: Συνδυασμοί, Μεταθέσεις, Διατάξεις. Βασικές Αρχές Απαρίθμησης. Σχέσεις και Συναρτήσεις. Αριθμητικές και Γεννήτριες Συναρτήσεις. Γραμμικές και μη γραμμικές αναδρομικές εξισώσεις. Ομάδες και Δακτύλιοι. Θεωρία Μέτρησης Polya. Θεωρία Γραφημάτων: Βασικές έννοιες και προβλήματα. Δέντρα.. Βιβλιογραφία 1. 2. C. Liu. Στοιχεία Διακριτών Μαθηματικών. Π.Ε.Κ. 2008. Λ. Κυρούσης, Χ. Μπούρας, Π. Σπυράκης. Διακριτά Μαθηματικά - Τα Μαθηματικά της Επιστήμης των Υπολογιστών. Εκδόσεις Gutenberg, 2008. 24 Τίτλος Μαθήματος 104 Δίκαιο επιχειρήσεων και κυβερνοχώρου Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Α Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με βασικές έννοιες δικαίου, δίνοντας έμφαση στο εμπορικό δίκαιο, στις κύριες νομοθετικές ρυθμίσεις που διέπουν τις λειτουργίες μιας επιχείρησης, την νομική φύση διαφόρων εταιρικών τύπων καθώς επίσης και με σύγχρονα θέματα δικαίου που ανακύπτουν από την χρήση του διαδικτύου για επιχειρηματικούς σκοπούς Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στο δίκαιο. Γενικές αρχές του δικαίου: έννομη σχέση, δικαίωμα, φυσικά και νομικά πρόσωπα, δικαιοπραξίες. Θεμελιώδεις έννοιες αστικού δικαίου: ελευθερία των συμβάσεων, χρηματική ενοχή, εμπράγματες σχέσεις. Έννοιες εμπορικού-οικονομικού δικαίου: εμπορικές πράξεις, εμπορική ιδιότητα, εμπορικά βιβλία, γνωρίσματα εμπορικής επιχείρησης, βιομηχανική ιδιοκτησία, εταιρίες, νέες μορφές συνεργασίας των επιχειρήσεων, συναλλαγές, αξιόγραφα, εμπορικές συμβάσεις Δίκαιο Ανταγωνισμού. Συγχωνεύσεις. Τραπεζικές και Χρηματιστηριακές Συναλλαγές. Στοιχεία δικαίου της εργασίας, φορολογικού δικαίου, πτωχευτικού δικαίου. Πρόσβαση στην πληροφορία, προστασία προσωπικών δεδομένων, προστασία απορρήτου επικοινωνιών. Η νομική διάσταση της ασφάλειας πληροφοριών, πληροφοριακών συστημάτων, δικτύων. Παράνομο και αθέμιτο περιεχόμενο. Κανονιστικό πλαίσιο ηλεκτρονικών υπογραφών. Ειδικά ζητήματα ηλεκτρονικών συμβάσεων. Ηλεκτρονικό εμπόριο και διεκπεραίωση συναλλαγών μέσω διαδικτύου. Προστασία δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (λογισμικό, πολυμέσα). Ζητήματα δικαίου ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Δικαιώματα και υποχρεώσεις παρόχων και χρηστών. Ηλεκτρονικό έγκλημα και απορύθμιση στον κυβερνοχώρο Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Αγαλλοπούλου Πηνελόπη, Βασικές έννοιες Αστικού Δικαίου, Σάκκουλας Αντ., 2003. Μέντης Γρηγόρης, Σαρρής Νικόλαος, Εισαγωγή στο Δίκαιο και στοιχεία Αστικού Δικαίου, Έλλην, Αθήνα 2004. Μιχελάκη Ε., Εισαγωγή στο Δίκαιο και στην επιστήμη του δικαίου, Αθήνα 1968. Μυλωνόπουλος Δημ., Στοιχεία Δικαίου Ιδιωτικό Δημόσιο, Αθ. Σταμούλης, Αθήνα 2006. Σκαλίδης, Ε. (1993). Δίκαιο εμπορικών εταιρειών. Αθήνα: Σάκκουλας. Κιμωνας Π. Αλεξοπουλου (1999) Στοιχεία Εμπορικού Δικαίου, Αθήνα: Interbooks Αντωνοπουλος Β. (1998) Δίκαιο εμπορικών εταιριών, Αθήνα: Σάκκουλας Α.Ε. Συνανιωτη-Μαρουδη Α. (2004) Εμπορικό δίκαιο – εμπορικές εταιρίες, Αθήνα: Σακκουλας Αντ. Ν. Λίλιαν Μήτρου (2002). Το δίκαιο στην κοινωνία της πληροφορίας. Αθήνα: Σάκκουλας Γρηγόρης Λάζος (2001)Πληροφορική και έγκλημα Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη Διονυσία Καλλινίκου (2001) Πνευματική ιδιοκτησία και Internet Αθήνα: Σάκκουλας Θεόδωρος Σιδηρόπουλος (2003) Το δίκαιο του διαδικτύου, Αθήνα: Σάκκουλας Κορνηλία Δελούκα – Ιγγλέση (2005) Νομικά θέματα ηλεκτρονικού εμπορίου Αθήνα: Σάκκουλας Βασιλείου Θ. Αραβαντινού (1997). Η προστασία των στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα από την αθέμιτη επεξεργασία τους με ηλεκτρονικό υπολογιστή Αθήνα: Σάκκουλας 25 Τίτλος Μαθήματος 105 Διεθνής Επιστημονική Ορολογία Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Α Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εξοικοίωση με την εξειδικευμένη ορολογία της Εφαρμοσμένης Πληpοφοpικής στην Διοίκηση και την Οικονομία στην Αγγλική γλώσσα. Περιγραφή Μαθήματος Αγγλική ορολογία Πληροφορικής, Διοίκησης, και Οικονομίας. Βιβλιογραφία 1. 2. B. Dousbi- Spyropoulou. Notes on English terminology for Business planning and informatics. P. Mormori, F. Sivridou, C. Tombrou. Intermediate Business English. 26 Τίτλος Μαθήματος 106 Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Α Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές αρχές οργάνωσης, λειτουργίας και διοίκησης επιχειρήσεων και οργανισμών. Περιγραφή Μαθήματος Η επιχείρηση ως οικονομική οντότητα. Η επιχειρηματική δραστηριότητα ως θεσμός. Tο οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον των επιχειρήσεων. Η επιχείρηση ως κοινωνικο-τεχνικό σύστημα. H κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων. Θεωρίες οργάνωσης. Επιχειρησιακοί στόχοι. Μορφές και τομείς επιχειρηματικής δράσης. Λειτουργίες της επιχείρησης. Λειτουργίες του μάνατζμεντ. Διοικητικά στελέχη. Διαδικασία της λήψης αποφάσεων. H διοίκηση του προσωπικού και οι ανθρώπινες σχέσεις. H διοίκηση παραγωγής. Αρχές διοίκησης ολικής ποιότητας. Διεθνές μάνατζμεντ Βιβλιογραφία 1. Τζωρτζάκης, Κώστας και Τζωρτζάκη Αλεξία, (1999), Οργάνωση και Διοίκηση (Μανατζμεντ): Νέες Ιδέες και Τεχνικές στον 21ο Αιώνα. Εκδόσεις Rosilli, 2η Έκδοση. 2. P.J. Montana και Β.Η. Charnon, Management, (Ηanppage, N.X.: Barron’s Educational Series, Inc., 1993 – Ελληνική έκδοση: Κλειδάριθμος, Αθήνα, 1993). 3. Φαναριώτης Π Αρχές οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Α & Β τόμος, Σταμούλης, 2005 4. Μαντζάρης Ιωάννης (2003), «Σύγχρονη οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων», Β. Γκιούρδας Εκδοτική, Αθήνα 5. Ζαβλάνος Μύρων, Μάνατζμεντ, Σταμούλης, 2005 6. Θεοδωράτος Ευαγ., Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων, Σταμούλης, Αθήνα. 7. Ευγενία Πετρίδου, “Διοίκηση – Μάνατζμεντ. Μία εισαγωγική προσέγγιση”, 2η έκδοση, Εκδόσεις Ζυγός, Θεσσαλονίκη 2001. 8. Δρ.Ευαγγέλος Φ.Φλώρατος. Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Ι. Εκδόσεις Σταμούλης. 1999. 9. Χαράλαμπος Κ.Κανελλόπουλος. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς. Εισαγώγη στην Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων. Αθήνα 1994. 10. Χαράλαμπος Κ. Κανελλόπουλος. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς. Μανατζμεντ, Αποτελεσματική Διοίκηση. Θεωρια και Πράξη.Αθήνα 1995 27 3.2 Περιγράμματα μαθημάτων του β’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 201 Θεωρία Αλγορίθμων Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Β Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Εισαγωγή στις βασικές αρχές σχεδίασης και ανάλυσης αλγορίθμων. Περιγραφή Μαθήματος Η έννοια του αλγορίθμου. Βασικές αρχές σχεδίασης αλγορίθμων. Βασικές αρχές ανάλυσης αλγορίθμων. Αναδρομικοί Αλγόριθμοι. Στρατηγική Διαίρει και Βασίλευε. Δυναμικός Προγραμματισμός. Άπληστη Στρατηγική. Αλγόριθμοι Αναζήτησης. Αλγόριθμοι Ταξινόμησης. Αριθμητικοί Αλγόριθμοι. Αλγόριθμοι διαπέρασης γραφημάτων. Τοπολογική Αναζήτηση. Δυαδικά Δέντρα Αναζήτησης. Συνεκτικές συνιστώσες. Ελάχιστα Επικαλύπτοντα Δέντρα. Συντομότερα Μονοπάτια. Ροές Δικτύων. Υπολογιστικά δύσκολα προβλήματα. ΝΡ-πληρότητα. Εξαντλητική Αναζήτηση. Προσεγγιστικοί Αλγόριθμοι. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. Α. Levitin. Εισαγωγή στην Ανάλυση & Σχεδίαση Αλγορίθμων, 2η έκδοση. Εκδόσεις Τζιόλα, 2008. Π. Μποζάνης. Αλγόριθμοι. Εκδόσεις Τζιόλα, 2005. T. Cormen, C. Leiserson, R. Rivest, C. Stein. Εισαγωγή στους Αλγορίθμους, Τόμος Α. Π.Ε.Κ. 2006. Π. Παπαθεοδώρου. Αλγόριθμοι - Εισαγωγικά θέματα και παραδείγματα. Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών, 2001. R. Sedgewick. Αλγόριθμοι σε Java. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2005. 28 Τίτλος Μαθήματος 202 Αντικειμενοστρεφής Προγραμματισμός Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 3 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Β Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εισαγωγή και η εξοικείωση με τις βασικές αρχές αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού με χρήση της γλώσσας προγραμματισμού Java. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή σε αντικείμενα και κλάσεις. Κατανόηση ορισμών κλάσεων. Αλληλεπίδραση αντικειμένων. Ομαδοποίηση αντικειμένων. Σχεδίαση κλάσεων. Κληρονομικότητα. Προσομοιώσεις, Αφηρημένες κλάσεις, Πολλαπλή κληρονομικότητα, Διασυνδέσεις, Πολυμορφισμός. Χειρισμός σφαλμάτων. Σχεδίαση εφαρμογών. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. Γ. Λιακέας. Εισαγωγή στην Java 2. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2003. Ι. Καβουράς, Προγραμματισμός με Java. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2003. D. Barnes, M. Kolling. Αντικειμενοστρεφής προγραμματισμός σε Java. Εκδόσεις Κλειδάριθμος,2008. R. Cadenhead, L. Lemay. Πλήρες Εγχειρίδιο της Java 6. Εκδόσεις Γκιούρδας, 2007. 29 Τίτλος Μαθήματος 203 Λογιστική Επιχειρήσεων Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 5 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Β Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Βασικός στόχος του μαθήματος είναι να καταστήσει τον φοιτητή ικανό να κατανοεί και να χειρίζεται τις λογιστικές πληροφορίες. Ειδικότερα, να αντιληφθεί τον τρόπο παραγωγής της λογιστικής πληροφορίας ώστε να μπορεί να διαχειριστεί με ασφάλεια τις επιχειρηματικές αποφάσεις που βασίζονται σε αυτήν. Περιγραφή Μαθήματος Λογιστική: σκοπός, διακρίσεις, μέθοδοι, συστήματα, λογιστικά βιβλία, λογιστικά πρότυπα, νομοθετική εξέλιξη, χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών στη λογιστική. Επιχείρηση: μορφές, σκοποί, χρηματοδότηση, λειτουργίες, οικονομικές καταστάσεις, χρήση λογιστικών στοιχείων. Ισολογισμός: ανάλυση και ομαδοποίηση των στοιχείων, λογιστική ισότητα, διαδοχικοί ισολογισμοί, αποτίμηση στοιχείων του ισολογισμού. Μεταβολές Χρηματοοικονομικής Κατάστασης: λογαριασμοί, διπλογραφική μέθοδος, ημερολόγιο, καθολικό, ισοζύγιο, Ε.Γ.Λ.Σ. Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης: έσοδα, έξοδα, αποτέλεσμα εκμετάλλευσης, αποσβέσεις, σύνταξη οικονομικών καταστάσεων, κλείσιμο των λογαριασμών. Ολοκλήρωση Λογιστικού Κύκλου: τακτοποιήσεις τέλους διαχειριστικής περιόδου, εγγραφές προσαρμογής, φύλλο λογιστικής εργασίας. Στοιχεία Λογιστικής για Εμπορικές Δραστηριότητες. Ταξινομημένες Οικονομικές Καταστάσεις. Άριθμοδείκτες. Λογιστικά Συστήματα. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Ανυφαντής Γ., «Εισαγωγή στη Γενική Λογιστική» Νομικη βιβλιοθηκη, 2002 Δημοπουλου Ι., «Αρχές Χρηματοοικονομικής Λογιστικής» Ελλην, 1996 Δημοπουλου Ι.,«Γενική Λογιστική: Χρηματ/μική προσέγγιση» Interbooks, 2006 Ζαππας Β., «Λογιστική» Αθήνα, 1978 Καντζος Κ., «Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων» Interbooks, 1994 Κοντακος Α., «Γενική Λογιστική» Ελλην, 1993 Τουρνα – Γερμανου Ε., «Γενική Λογιστική» Αθήνα, 1997 Χρυσοκερης Ι., «Άρχαί Γενικής Λογιστικής» Παπαζήσης, 1972 D. Eisen, Λογιστική, εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2007 Hermanson R., Edwards D.S., Maher M.: “Accounting, a Business Perspective” Irwin, 1998 Meigs & Meigs: “ Accounting” McGraw-Hill, 1993 Stikney C., Weil R.: “ Financial Accounting: Dryden, 1994 30 Τίτλος Μαθήματος 204 Γραμμική Άλγεβρα Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 5 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Β Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εξοικείωση με τις βασικές έννοιες της Γραμμικής Άλγεβρας. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στην γραμμική άλγεβρα. Διανυσματικοί Χώροι. Γραμμικές εξισώσεις. Πίνακες (χαρακτηριστικοί πίνακες, πράξεις σε πίνακες, αντίστροφος πίνακα). Ορίζουσες (ανάπτυγμα, πράξεις σε ορίζουσες, ιδιότητες). Γραμμικά Συστήματα. Επίλυση γραμμικών συστημάτων: μέθοδος αντικατάστασης, μέθοδος απαλοιφής Gauss, μέθοδος των οριζουσών, μέθοδος των πινάκων. Ιδιοτιμές, ιδιοδιανύσματα πίνακα. Διαγωνιοποίηση πινάκων. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. G. Strang. Γραμμική Άλγεβρα και Εφαρμογές. Π.Ε.Κ., 2005. Κ. Αναστασίου, Δ. Δημητρακούλης, Π. Κικίλιας, Ι. Ντριγκόγιας και Δ. Τσουκαλάς. Άλγεβρα, Μαθηματικά Ι, Τόμος Α. Εκδόσεις Δηρός, 2001. G. Strang. Εισαγωγή στη Γραμμική Άλγεβρα. Εκδόσεις Παν/μίου Πατρών, 2006. Α. Ξεπαπαδέας. Μαθηματικές Μέθοδοι στα Οικονομικά, Τόμος Α. Εκδόσεις Gutemberg, 2007. C. Curtis. Linear Algebra - An Introductory Approach. Springer, 1984. 31 Τίτλος Μαθήματος 205 Ποσοτικές Μέθοδοι Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Β Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Εισαγωγή σε βασικές έννοιες Θεωρίας Πιθανοτήτων, Περιγραφικής Στατιστικής, Θεωρίας Δειγματοληψίας, Εκτιμητικής και Ελέγχου Υποθέσεων. Επεξεργασία στατιστικών δεδομένων με χρήσης στατιστικών πακέτων (EXCEL, SPSS). Περιγραφή Μαθήματος Βασικές έννοιες Θεωρίας Πιθανοτήτων. Τυχαίες μεταβλητές και κατανομές πιθανότητας. Μέτρα θέσης και διασποράς κατανομών πιθανότητας. Βασικές διακριτές και συνεχείς κατανομές πιθανότητας. Παρουσίαση στατιστικών δεδομένων. Μέτρα θέσης και διασποράς στατιστικών δεδομένων. Δειγματοληψία και κατανομές δειγματοληψίας. Εκτιμητική και διαστήματα εμπιστοσύνης. Έλεγχος στατιστικών υποθέσεων. Παλινδρόμιση και συσχέτιση. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. Χ. Ζαχαροπούλου. Στατιστική: Μέθοδοι - εφαρμογές. Εκδόσεις Σοφία, 2005. Π. Κικίλιας, Δ. Παλαμούρδας, Α. Πετράκης, Δ. Τσουκαλάς. Στατιστική – Πιθανότητες. Εκδόσεις Δηρός, 2001. Ι. Χαλικιάς. Στατιστική: Μέθοδοι Ανάλυσης για Επιχειρηματικές Αποφάσεις. Εκδόσεις Rosili, 2001 Ν. Τσάντας, Π. Μωυσιάδης, Θ. Χατζηπαντελής, Ν. Μπαγιάτης. Ανάλυση δεδομένων με τη βοήθεια στατιστικών πακέτων. Εκδόσεις Ζήτη, 2005. D. Howitt, D. Cramer. Στατιστικη με το SPSS 13. Εκδόσεις Kλειδάριθμος, 2006. 32 Τίτλος Μαθήματος 206 Μικροοικονομική Ανάλυση Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Β Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Κατανόηση του τρόπου μεθοδολογικής προσέγγισης των φαινομένων του συγκεκριμένου κλάδου των οικονομικών, του θεωρητικού πλαισίου των νόμων προσφοράς και ζήτησης, της θεωρητικής και πρακτικής διάστασης της αυτόματης ισορροπίας των αγορών και της αστάθειάς τους. Κατανόηση του πυρήνα της συμπεριφοράς του καταναλωτή ως ορθολογικού υποκειμένου μεγιστοποίησης της χρησιμότητάς του και της παραγωγικής διαδικασίας με προσδιορισμό του τρόπου και των μεθόδων που παράγεται ο πλούτος καθώς και των τεχνικών μέσω των οποίων μεγιστοποιούνται τα αποτελέσματα της επιχείρησης. Κατανόηση της διάρθρωσης των αγορών και του ανταγωνιστικού πλαισίου, των μεθόδων και των τεχνικών που μετέρχονται οι επιχειρήσεις για τον υπερκερασμό των εμποδίων, της σημασίας των μεθόδων για τη μεγιστοποίηση του κέρδους. Περιγραφή Μαθήματος Η ζήτηση, η προσφορά και η αγορά, η αναζήτηση της ισορροπίας: εισαγωγή στο αντικείμενο, βασικές αρχές και μεθοδολογικό πλαίσιο. Συστηματική προσέγγιση της λειτουργίας των νόμων προσφοράς και ζήτησης. Η συνολική αγορά και ο τρόπος εξισορρόπησης. Συμπεριφορά του καταναλωτή, η χρησιμότητα του, η παραγωγή, επιδιώξεις του παραγωγού: η θεμελίωση της επιδίωξης του καταναλωτή, οι περιορισμοί του και η μεγιστοποίηση της χρησιμότητας. Προσέγγιση της παραγωγικής διαδικασίας, προσδιορισμός και ανάλυση των συντελεστών του κόστους, μεγιστοποίηση του αποτελέσματός της. Η αγορά και οι πλέον χαρακτηριστικές μορφές οργάνωσης της: Οι μορφές του ανταγωνιστικού πλαισίου στην αγορά, η μονοπωλιακή και ολιγοπωλιακή διάρθρωση, μεθοδολογική προσέγγιση της κάθε μορφής οργάνωσης και των αποτελεσμάτων τους για την επιχείρηση. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Βeg D. (1998), Εισαγωγή στην οικονομική, Αθήνα, εκδ. Κριτικη. Madala S. G. Miller E. (1989), Microeconomics, theory and applications, McGraw – Hill. Πουρναρακης Ε. Χατζηκωνσταντινου Γ. (2004), Αρχές Οικονομικής, Θεσ/κη, εκδ. Ζυγος. Salvatore D. (1981), Μικροοικονομική Θεωρία, Αθήνα, εκδ. ΕΣΠΙ. Lipsey & Chrystal (2007) Economics, Oxford U.P. Samuelson P. (2005), Microeconomics, 18/E, McGraw Hill C. McConnell, S. Brue, Microeconomics, 17/E, McGraw Hill, 2008 R. Pindyck, D. Rubinfeld, Microeconomics, 6/E, Prentice Hall, 2005 J. Stiglitz, C. Walsh, Principles of Microeconomics, 4/E, W.W. Norton, 2006 Varian Hal (1992), Μικροοικονομική. Μια Σύγχρονη Προσέγγιση. Τόμος Β. Εκδ. Κριτική. 11. Chacholiades M. (1990), Μικροοικονομική.(Τόμος ΙΙ). Εκδ. Κριτική. 33 3.3 Περιγράμματα μαθημάτων του γ’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 301 Βάσεις Δεδομένων Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 3 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Γ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εισαγωγή στις βασικές αρχές Βάσεων Δεδομένων και Συστημάτων Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων. Περιγραφή Μαθήματος Βασικές αρχές Βάσεων Δεδομένων (ΒΔ) και Συστημάτων Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ). Αρχιτεκτονική ΣΔΒΔ, το μοντέλο ANSI-SPARC. Χρήστες ΒΔ. Μοντέλα δεδομένων (εννοιολογικό, παραστατικό, χαμηλού επιπέδου). Απεικόνιση σε φυσικό μοντέλο. Αρχεία, δεικτοδότηση, Κατακερματισμός. Ιεραρχικό, δικτυακό και σχεσιακό μοντέλο. Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων. Διαγράμματα Οντοτήτων Συσχετίσεων. Σχεσιακή Άλγεβρα και Σχεσιακός Λογισμός. Η γλώσσα SQL. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. Β. Ταμπακάς, Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων. Αυτοέκδοση, 2009. T. Connoly, C. Begg, A. Strachan. Συστήματα Βάσεων Δεδομένων - Μια πρακτική προσέγγιση στο Σχεδιασμό, την Υλοποίηση και τη Διαχείριση, Τόμος Α. Εκδόσεις ΙΩΝ, 2001. Elmasri R., Navathe S.B., Θεμελιώδεις Αρχές Συστημάτων Βάσεων Δεδομένων, Τόμος Α',(μετάφραση Μ. Χατζόπουλου), Εκδόσεις Δίαυλος, Αθήνα 2008. Μ. Ξένος, Δ. Χριστοδουλάκης. Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων. Εκδόσεις Παπασωτηρίου, 2002. 34 Τίτλος Μαθήματος 302 Δίκτυα Υπολογιστών Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 2 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Γ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εισαγωγή και η εξοικείωση με τις βασικές έννοιες και αρχές σχεδίασης και χρήσης δικτύων υπολογιστών. Περιγραφή Μαθήματος Ιστορική αναδρομή και χρήσεις των δικτύων υπολογιστών. Το υλικό και λογισμικό των δικτύων. Παραδείγματα δικτύων και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Το μοντέλο αναφοράς TCP/IP. Ζεύξεις από σημείο σε σημείο. Ζεύξεις σε LAN. Το πρότυπο IEEE 802. Κάρτες δικτύου. Γέφυρες. Τοπικά δίκτυα υψηλής ταχύτητας. Διαδικτύωση - Διασύνδεση δικτύων. Το στρώμα δικτύου στο Internet (Το πρωτόκολλο IP, Διευθύνσεις IP, Υποδίκτυα, Επίλυση διευθύνσεων: Πρωτόκολλο ARP, Πρωτόκολλο Ελέγχου στο Internet. Πρωτόκολλα Δρομολόγησης. Υπηρεσία μεταφοράς. Θέματα σχεδίασης του στρώματος μεταφοράς. Τα πρωτόκολλα μεταφοράς στο Internet. Αριθμοδότηση και ονοματοδότηση στο Internet. Σύστημα Ονομασίας Περιοχών DNS. Βιβλιογραφία 1. 2. J. Kurose, K. Ross. Δικτύωση Υπολογιστών, 4η Έκδοση. Εκδόσεις Γκιούρδας, 2008. A. Tanenbaum. Δίκτυα Υπολογιστών. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2003. 35 Τίτλος Μαθήματος 303 Δομές Δεδομένων Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Γ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εξοικείωση στην χρήση αποδοτικών τρόπων αναπαράστασης δεδομένων για τον σχεδιασμό αποδοτικών αλγορίθμων επίλυσης κλασικών υπολογιστικών προβλημάτων. Περιγραφή Μαθήματος Στοιχειώδεις τύποι και δομές Δεδομένων. Γραμμικές δομές δεδομένων. Πίνακες. Αναζήτηση, ταξινόμηση, επιλογή. Δυναμικές δομές δεδομένων: Ουρά, στοίβα, λίστα, και εφαρμογές αυτών. Δέντρα. Δυαδικά δέντρα αναζήτησης. Πράξεις σε δέντρα. Γραφήματα. Διαπέραση Γραφημάτων. Κατακερματισμός. Ουρές Προτεραιότητας. Δομές Δεδομένων Δευτερεύουσας Μνήμης (Αρχεία). Βασικές έννοιες αρχείων. Οργάνωση αρχείων. Σειριακά αρχεία, αρχεία τυχαίας προσπέλασης,, Ταξινόμηση, συγχώνευση και κατακερματισμός αρχείων. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. Π. Μποζάνης, Δομές Δεδομένων. Εκδόσεις Τζιόλα, 2006. N. Wirth, Αλγόριθμοι και Δομές Δεδομένων. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2001. R. Sedgewick, Αλγόριθμοι σε Java. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2005. M. Goodrich, R. Tamassia. Data Structures and Algorithms in Java. John Wiley & Sons, Inc., 2005. S. Sahni, Δομές Δεδομένων, Αλγόριθμοι και Εφαρμογές στη C++. Εκδόσεις Τζιόλα, 2004. Γ. Γεωργακόπουλος. Δομές Δεδομένων. Π.Ε.Κ., 2002. 36 Τίτλος Μαθήματος 304 Χρηματοοικονομική Διοίκηση Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Γ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές τις βασικές λειτουργίες της χρηματοοικονομικής διοίκησης ώστε να επιτευχθεί η εύρυθμη χρηματοοικονομική λειτουργία απαραίτητη για κάθε επιχείρηση και οργανισμό, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βελτίωση των επιδόσεών και η μεγιστοποίηση του πλούτου της. Επιδιώκεται η εξοικείωση των φοιτητών με τα νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία και τεχνικές που προσφέρονται στην Ελλάδα και διεθνώς. Κατ’ αυτό τον τρόπο έχοντας αποκτήσει την αναγκαία αναλυτική ικανότητα θα είναι σε θέση να λαμβάνουν ορθολογικές αποφάσεις σχετικά με τον άριστο τρόπο χρηματοδότησης και διαχείρισης μιας οικονομικής μονάδας Περιγραφή Μαθήματος Σκοπός, λειτουργίες και αρμόδια όργανα άσκησης της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης. Χρηματοοικονομικός κύκλος ζωής επιχείρησης. Διαχρονική αξία χρήματος. Ανάλυση ταμειακών ροών. Ανάλυση χρηματοοικονομικών δεικτών. Πρόβλεψη χρηματοδοτικών αναγκών. Χρηματοοικονομικός προγραμματισμός και έλεγχος. Ανάλυση νεκρού σημείου. Διοίκηση διαθεσίμων, διοίκηση χρεογράφων, διοίκηση απαιτήσεων, διοίκηση αποθεμάτων. Επενδυτικές αποφάσεις, προϋπολογισμός δαπανών κεφαλαίου. Κόστος κεφαλαίου επιχείρησης. Μόχλευση. Βασικές αρχές χρηματοδότησης επιχειρήσεων, διάρθρωση κεφαλαίων επιχειρήσεων, μετοχικό κεφάλαιο, πολιτική μερισμάτων. Βραχυπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση. Χρηματοδοτική μίσθωση, εταιρίες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών, πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. F. Weston – E. Brigham (1986). Αρχές Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής. Αθήνα: Παπαζήση Βασιλείου Δ. & Ν. Ηρειώτης (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Αθήνα: Rossili, Θάνος Γ.- Κιοχος Π.-Παπανικολαου Γ Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Αθήνα: Σύγχρονη εκδοτική Αποστολόπουλος Ι. (2004) Ειδικά Θέματα Χρηματοοικονομικής Διοικήσεως, Μέθοδοι – Εργαλεία – Εφαρμογές», Αθήνα: Σταμούλης 37 Τίτλος Μαθήματος 305 Μακροοικονομική Ανάλυση Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Γ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Κατανόηση του περιεχομένου της συνολικής ζήτησης και προσφοράς, του ρόλου και της διάκρισης μεταξύ αποταμίευσης και επένδυσης, των ισορροπιών που δημιουργούνται σε κάθε φάση ανάπτυξης ή υποχώρησης της οικονομίας, των μεθόδων επηρεασμού της συνολικής δαπάνης. Κατανόηση του ρόλου του χρήματος και των συνθηκών υπό τις οποίες εξασφαλίζεται η λειτουργία του στο συνολικό κύκλωμα της οικονομίας, προσέγγιση των φαινομένων του πληθωρισμού και της ανεργίας, διαπίστωση των συνθηκών πλήρους απασχόλησης και της αξιοποίησης των συντελεστών παραγωγής. Κατανόηση της λογικής του συνολικού οικονομικού κυκλώματος, του τρόπου υπολογισμού του και της ισορροπίας του καθώς και του επηρεασμού του από τις εξωτερικές σχέσεις της οικονομίας, προσέγγιση των πολιτικών δημοσιονομικής παρέμβασης. Περιγραφή Μαθήματος Συνολική ζήτηση και προσφορά, αποταμίευση και επένδυση: Συστηματική προσέγγιση των συνολικών μεγεθών και προσδιοριστικών παραγόντων της οικονομίας, υποθέσεις, συνθήκες λειτουργίας και εξισορρόπηση του συνολικού οικονομικού κυκλώματος. Ζήτηση και προσφορά χρήματος, πληθωρισμός και ανεργία: Η λογική της νομισματικής πολιτικής τα όρια και τα περιθώρια λειτουργίας της εντός του συνολικού παραγωγικού και καταναλωτικού κυκλώματος. Η ουσία και οι όροι δημιουργίας πληθωριστικών συνθηκών στην οικονομία, το φαινόμενο της ανεργίας, εξήγηση και αντιμετώπιση. Πολιτικές για τον καθορισμό του συνολικού προϊόντος της οικονομίας. Εθνικό προϊόν, συνολικά μακροοικονομικά μεγέθη και πολιτικές του δημοσίου τομέα. Οι πλευρές του συνολικής εθνικής παραγωγής και η μέτρησή της, οι τρόποι υπολογισμού, ο επηρεασμός της από τις εθνικές πολιτικές ελέγχου και η δημοσιονομική παρέμβαση. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Auerbach & Kotlikoff (1997), Μακροοικονομία, μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, Αθήνα, εκδ. ΕΛΛΗΝ. Βeg D. (1998), Εισαγωγή στην οικονομική, Αθήνα, εκδ. Κριτικη. Dornbusch R. Fischer S. (1994), Macroeconomics, McGraw – Hill intern. Edition. Πουρναρακης Ε. Χατζηκωνσταντινου Γ. (2004), Αρχές Οικονομικής, Θεσ/κη, εκδ. Ζυγος. Lipsey & Chrystal (2007) Economics, Oxford U.P. Θ. Μπένου, Σύγχρονες τάσεις στη Μακροοικονομική Θεωρία, 2/Ε, Εκδόσεις Ευγ. Μπένου, 2001 P. Samuelson, Macroeconomics, 18/E, McGraw Hill, 2005 C. McConnell, S. Brue, Macroeconomics, 17/E, McGraw Hill, 2008 Abel, B. Bernanke, D. Croushore, Macroeconomics, Addison-Wesley, 2008 (παλαιότερη έκδοση στα Ελληνικά από τις Εκδόσεις Κριτική) 10. R. Dornbusch, S. Fischer, R. Startz, Macroeconomics, 10/E, McGrow Hill, 2008 (παλαιότερη έκδοση στα Ελληνικά από τις Εκδόσεις Κριτική) 11. J-. Stiglitz, C. Walsh, Principles of Macroeconomics, 4/E, W.W. Norton, 2005 12. G. Mankiw, Macroeconomics, 6/E, Worth Publishers, 2007 (παλαιότερη έκδοση στα Ελληνικά από τις Εκδόσεις Γ & Κ Δαρδανός 38 Τίτλος Μαθήματος 306 Οικονομική της Διοίκησης Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Γ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Κατανόηση του τρόπου μεθοδολογικής προσέγγισης των φαινομένων του συγκεκριμένου κλάδου των οικονομικών, της βασικής επιδίωξης του καταναλωτή, της ερμηνείας της από την πλευρά της επιχείρησης και της αξιοποίησης της συμπεριφοράς του τελευταίου. Κατανόηση του πυρήνα της παραγωγικής διαδικασίας με προσδιορισμό του τρόπου και των μεθόδων που παράγεται ο πλούτος καθώς και των τεχνικών μέσω των οποίων μεγιστοποιούνται τα αποτελέσματα της επιχείρησης. Κατανόηση της διάρθρωσης των αγορών και του ανταγωνιστικού πλαισίου, των μεθόδων και των τεχνικών που μετέρχονται οι επιχειρήσεις για τον υπερκερασμό των εμποδίων, της αξίας των μεθόδων πρόβλεψης για την επενδυτική τους στρατηγική, το θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου εντός του οποίου λειτουργούν. Περιγραφή Μαθήματος Η επιχείρηση και το περιβάλλον της: Εισαγωγή στο αντικείμενο, βασικές αρχές και μεθοδολογικό πλαίσιο. Συστηματική προσέγγιση της συμπεριφοράς του καταναλωτή, ανάλυση της ζήτησης και της οικονομικής πρόβλεψης. Η παραγωγή νέου πλούτου, κόστος και μεγιστοποίηση του κέρδους: Προσέγγιση της παραγωγικής διαδικασίας, προσδιορισμός και ανάλυση των συντελεστών του κόστους, το κέρδος της επιχείρησης και το βαθύτερο περιεχόμενό του. Η αγορά και η συμπεριφορά της επιχείρησης: Οι μορφές του ανταγωνιστικού πλαισίου στην αγορά, οι στρατηγικές των επιχειρήσεων για τη λήψη αποφάσεων, οι τεχνικές τιμολόγησης, η ανάλυση κινδύνου, η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων και η σχέση της επιχείρησης με το Δημόσιο Τομέα. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. Νικολόπουλος Η., Σπυριούνη Σ. (2008), Οικονομική της Διοίκησης, εκδ. Πατάκη Αdams J. Juleff L.(2003), Managerial Economics for Decision Making, N.Y. Palgrave Mackmilan. Βeg D. (1998), Εισαγωγή στην οικονομική, Αθήνα, εκδ. Κριτικη. Τραχανας Δ. Κ.(1994), Οικονομική της Διοίκησης. Ποσοτικές Μέθοδοι Επιχειρησιακής Λήψης Αποφάσεων, Αθήνα – Πειραιάς, Εκδ. Σταμουλη Α. Truett J. L. Truett B. D.(2004), Managerial Economics: Analysis, Problems, Cases, Wiley Intern. Edition Deakens D., Freel M., Επιχειρηματικότητα, Κριτική, 2007 39 3.4 Περιγράμματα μαθημάτων του δ’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 401 Προγραμματισμός στον Παγκόσμιο Ιστό Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 3 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Δ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η εξοικείωση με τις βασικές αρχές σχεδιασμού διαδικτυακών τόπων και τον προγραμματισμό σε γλώσσες για εφαρμογές διαδικτύου. Περιγραφή Μαθήματος Θεμελιώδη συστατικά του web, βασικοί ορισμοί. Μοντέλο πελάτη – διακομιστή (client – server). Πελάτης ιστού. Αρχιτεκτονική web browser. Διακομιστής Ιστού. Είδη web servers. Τύποι ιστοσελίδων. Σχεδιασμός ιστοσελίδων και ιστοτόπων: Φιλοσοφία και σχεδιασμός. Ο ρόλος της εμφάνισης και της ευχρηστίας. Κρίσιμα σημεία σχεδιασμού ιστοσελίδας και ιστότοπου. Κριτήρια ευχρηστίας. Ανάπτυξη ιστότοπου για μία επιχείρηση: αρχικό πλάνο. Γιατί να γίνει ανάπτυξη ιστότοπου; Λειτουργικά οφέλη, στρατηγικά οφέλη, περιστασιακά οφέλη. Απαιτήσεις. Κύκλος ζωής. Σημεία επικέντρωσης σχεδιασμού. Η γλώσσα HTML. Δομή εγγράφου HTML. Βασικές έννοιες των tags. Βασικές ετικέτες HTML. Φόρμες. Παραδείγματα. Cascading Style Sheets (CSS). Ορισμός μορφοποίησης. Σύνταξη. Παράμετρος class. Εφαρμογή CSS. Javascript. Σύγκριση με Java. Σενάρια στο τμήμα head και στο τμήμα body. Σενάρια σε εξωτερικό αρχείο. Μεταβλητές. Εντολές επιλογής. Αναδυόμενα παράθυρα. Δομές επανάληψης. Γεγονότα. Συναρτήσεις. Κλήσεις συναρτήσεων. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. W. Wendy, Οδηγός της HTML: Τα πάντα για τους αρχάριους προγραμματιστές. Εκδόσεις Γκιούρδας, 2008. T. Welling. Ανάπτυξη Web Εφαρμογών με PHP και MySQL, 3η έκδοση. Εκδόσεις Γκιούρδας, 2005. L. Atkinson, Z. Suraski. Πλήρης Οδηγός της PHP 5, Εκδόσεις Γκιούρδας, 2004. Ι. Παναγιωτόπουλος. Διαδικτυακός Προγραμματισμός JAVA, Εκδόσεις Σταμούλη, 2003. E. Castro. Εισαγωγή στην HTML 4 για τον παγκόσμιο ιστό. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2000. 40 Τίτλος Μαθήματος 402 Βασικές Αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Δ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Εισαγωγή σε βασικά θέματα Τεχνολογίας Λογισμικού Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγικές έννοιες. Διαδικασίες παραγωγής λογισμικού. Φάσεις κύκλου ζωής λογισμικού. Σύγχρονα μοντέλα κύκλου ζωής. Προσδιορισμός Απαιτήσεων. Τυπική προδιαγραφή απαιτήσεων. Σχεδιασμός Λογισμικού. Ανάπτυξη Λογισμικού. Επαλήθευση και επικύρωση. Επαναχρησιμοποίηση και εξέλιξη λογισμικού. Συντήρηση λογισμικού. Βιβλιογραφία 1. I. Sommerville. Βασικές αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού, 8η έκδοση. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2009. 41 Τίτλος Μαθήματος 403 Υπηρεσίες Τηλεματικής Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Δ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Στόχος του μαθήματος είναι να καλυφθεί σε βάθος έννοιες που σχετίζονται με υπηρεσίες τηλεματικής (telematic services). Περιγραφή Μαθήματος Το παρόν μάθημα καλύπτει και εξετάζει τα ακόλουθα θέματα: Βασικές έννοιες και ορισμοί αναφορικά με την Τηλεματική. Πρωτόκολλα Πραγματικού Χρόνου και Μετάδοση Πολυμεσικών Δεδομένων. Το περιβάλλον της ανάπτυξης δικτύων και υπηρεσιών τηλεματικής. Υποδομή εφαρμογών τηλεματικής / Δίκτυα τηλεματικής. Δίκτυα και τεχνολογίες πρόσβασης. Σημαντικές υπηρεσίες τηλεματικής. Συστήματα κινητών και ασυρματικών τηλεπικοινωνιών. Χαρακτηριστικές εφαρμογές τηλεματικής. Αρχιτεκτονικά πλαίσια υπηρεσιών και εφαρμογών τηλεματικής. Ανάπτυξη εφαρμογών τηλεματικής. Ανάπτυξη ασύρματων εφαρμογών τηλεματικής. Εφαρμογές και τεχνολογία κινητών πρακτόρων (mobile agents). Εφαρμογές και τεχνολογία εικονικού οικιακού περιβάλλοντος (Virtual Home Environment, VHE). Εφαρμογές και τεχνολογία κινητών δικτύων ειδικού σκοπού (mobile ad hoc networks). Δικτυακά παιχνίδια πολλαπλών χρηστών (networked multiplayer games). Σημαντικά θέματα παροχής υπηρεσιών και εφαρμογών τηλεματικής. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. Πομπόρτσης A. (1997). Εισαγωγή στις νέες τεχνολογίες επικοινωνιών. Εκδόσεις Τζιόλα. Ζεμπεκάκης Γρ. (2003). Τηλεματικές εφαρμογές. Σύγχρονη Εκδοτική. Γκιμπερίτης, Βαγγέλης Χ. (1999). Εφαρμογές τηλεματικής και πληροφορικής. Εκδόσεις Τζιόλα. Μπούρας Χ. (2004). Τηλεματική και νέες υπηρεσίες. Πανεπιστημιακές Σημειώσεις 42 Τίτλος Μαθήματος 404 e-επιχειρείν Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Δ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Στόχος του μαθήματος είναι να παρουσιάσει τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες Διαδικτύου μπορούν να χρησιμοποιηθούν σήμερα ώστε να δημιουργηθούν πετυχημένα επιχειρηματικά μοντέλα και μια επιχείρηση να μετατραπεί σε e-επιχείρηση. Οι φοιτητές θα κατανοήσουν τους κρίσιμους παράγοντες και τα οφέλη που σχετίζονται με την αποτελεσματική διαχείριση πρωτοβουλιών Η.Ε. και θα μπορούν να αξιολογήσουν μια δεδομένη στρατηγική ή επιχειρηματικό μοντέλο Η.Ε., αλλά και να εντοπίσουν αναδυόμενα επιχειρηματικά μοντέλα, μεθόδους και στρατηγικές. Περιγραφή Μαθήματος Οικονομία των Πληροφοριών. Μηχανισμοί Αγοράς στο Η.Ε. Ηλεκτρονικό Λιανεμπόριο. Συμπεριφορά Καταναλωτή στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο (Η.Ε.). Εταιρικο-κεντρικό και Συνεργατικό Η.Ε. Διεπιχειρησιακό (B2B) Η.Ε. Ηλεκτρονική Έρευνα Αγοράς. Ηλεκτρονική Διαφήμιση. Νέες Μορφές Η.Ε. Υπηρεσίες Κοινωνικής Δικτύωσης. Έναρξη μιας Ηλεκτρονικής Επιχείρησης. Στρατηγική Η.Ε. και Διεθνής Η.Ε. Διαχείριση Πνευματικών Δικαιωμάτων στην Η.Ε. Συνεργασία και Συμβατότητα στην Η.Ε. Δίκτυα και Θετική Ανάδραση. Εργαστήριο: Ανάλυση απαιτήσεων μιας εφαρμογής ηλεκτρονικού εμπορίου. Σχεδιασμός και υλοποίηση εφαρμογών ηλεκτρονικού εμπορίου. Αξιολόγηση της ευχρηστίας ενός ηλεκτρονικού καταστήματος. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. King T., McKay, Marshall, Lee, Vi (2008). Ηλεκτρονικό Εμπόριο Αρχές Εξελίξεις Στρατηγική από τη Σκοπιά του Manager. Μ. Γκιούρδας, Αθήνα. Chaffey D. (2008). Ηλεκτρονικό Επιχειρείν και Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Κλειδάριθμος, Αθήνα. Πολλάλης Γ., Γιαννακόπουλος Δ. (2007). «Ηλεκτρονικό Επιχειρείν Τεχνολογίες και Στρατηγικές Ψηφιακής Οικονομίας». Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης. Turban (2004). Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Αρχές Εξελίξεις Στρατηγική από τη σκοπιά του Manage. Papazoglou M.P., Ribbers P. (2006). e-Business: Organizational and Technical Foundations. Wiley, England. Laudon K.C., Traver, C.G. (2008) E-Commerce 2009 (5th Edition), Prentice-Hall 43 Τίτλος Μαθήματος 405 Οργανοδιοικητική εμπορίας και διαφήμιση Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Δ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες του τμήματος διδάσκονται με επάρκεια τις έννοιες και τις μεθόδους της επιτελικής λειτουργίας της Δ.Μ. με σκοπό την απόκτηση των αναγκαίων εφοδίων για την μελλοντική σταδιοδρομία σαν στελέχη επιχειρήσεων. Περιγραφή Μαθήματος Οι αντιλήψεις και διαχρονικά η αποστολή των επιχειρήσεων, η Δ.Μ. στο υποσύστημα Μάρκετινγκ ( η περιουσιακή αξία της φίρμας, η ανάλυση της αξίας για τον πελάτη, το μάρκετινγκ με τη βοήθεια βάσεων δεδομένων, το ηλεκτρονικό εμπόριο, τα δίκτυα αξίας, τα υβριδικά κανάλια, η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι ολοκληρωμένες επικοινωνίες μάρκετινγκ κ.α.). Η λήψη των αποφάσεων στη Δ.Μ. (Μέθοδοι και κριτήρια λήψεως αποφάσεων). Τα στάδια της διαδικασίας της Δ.Μ. Επιχειρηματικά Σχέδια. (Business Plans). Επίσης, νέες μορφές επικοινωνίας, όπως το μάρκετινγκ εμπειριών, το ψυχαγωγικό, και το μεταδοτικό μάρκετινγκ, πολιτικό μάρκετινγκ. Μελέτη περιπτώσεων Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Kottler, P. (1991). Marketing Management Analysis, Planning, Implementation. 7 th edition, Englewood Cliffs, N.J., Prentice-Hall Inc. Μαυρουλέας Ν.,Διοίκηση μάρκετινγκ, Σταμούλης, Αθήνα. Bayrd, M.W., Jr., Walker, O.C., Jr., and Larreche, J-C. (1998). Marketing Management: A Strategic Approach with a Global Orientation.McGraw-Hill,Inc Buell, V., (1984).Marketing Management. A Strategic Planning Approach, London McGraw-Hill, Inc. Miller, A. (1998). Strategic Management. 3 rd edition, McGraw-Hill, Inc. Cohen, W.A. (1995) The Marketing Plan. 2 nd edition, J.Wiley&Sons, Inc. Guiltinan, J.P., Paul, G.W. and Madden, T.J. (1997). Marketing Management: Strategies and Programs. McGraw-Hill, Inc. 44 Τίτλος Μαθήματος 406 Διδακτική και Εκπαιδευτική Τεχνολογία Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Δ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων σε σχέση με τη διεξαγωγή εκπαιδευτικού σχεδιασμού και οργάνωσης και υλοποίησης της διδασκαλίας του αντικειμένου σπουδών, με παραδοσιακές και σύγχρονες εκπαιδευτικές τεχνικές, καθώς και μέσω της ένταξης των συστημάτων μαθησιακής τεχνολογίας στο πλαίσιο των μαθησιακών περιβαλλόντων Περιγραφή Μαθήματος Θεωρίες μάθησης (συμπεριφοριστικές, γνωστικές κοινωνικοπολιτισμικές, κλπ). Διδακτικές μέθοδοι (μέθοδοι για τη διδασκαλία που βασίζονται στην ομαδο-συνεργατικότητα, στη διερεύνηση, στη διαθεματική προσέγγιση της γνώσης, στα σχέδια εργασίας κ.λπ.). Σχεδιασμός και οργάνωση μαθήματος (διδακτικά μοντέλα, διδακτικοί στόχοι - προσδοκώμενα αποτελέσματα, εκπαιδευτικές τεχνικές, σχεδιασμός της διδασκαλίας τεχνικές και μαθησιακές τεχνολογίες). Εκπαιδευτική έρευνα Εκπαιδευτικός σχεδιασμός μαθήματος με έμφαση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών ως εργαλείου διδασκαλίας και μάθησης. Αξιολόγηση (σκοποί - λειτουργίες, εργαλεία αξιολόγησης). Ειδικά θέματα διδακτικών προσεγγίσεων που αφορούν στις ιδιαιτερότητες της διδασκαλίας του αντικείμενου της Πληροφορικής και της οικονομίας διοίκησης. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού λογισμικού και των διαδικτυακών συστημάτων μαθησιακής τεχνολογίας στη μαθησιακή διαδικασία Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Ράπτης Α. και Ράπτη Α. (2007). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας, Ολική Προσέγγιση, Τόμος Α’. Αθήνα. Ράπτης Α. και Ράπτη Α. (2006). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας, Παιδαγωγικές Δραστηριότητες, Τόμος Β’. Αθήνα. Κόμης Β. (2004). Εισαγωγή στη Διδακτική της Πληροφορικής. Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Μακράκης, Β. (2000). Υπερμέσα στην Εκπαίδευση, Μια Κοινωνιο-Εποικοδομιστική Προσέγγιση. Αθήνα. Μεταίχμιο. Μικρόπουλος, Τ. (2000). Εκπαιδευτικό λογισμικό. Θέματα σχεδίασης και αξιολόγησης λογισμικού υπερμέσων. Αθήνα. Κλειδάριθμος. Σολομωνίδου Χ. (2006). Νέες τάσεις στην εκπαιδευτική τεχνολογία. Εποικοδομητισμός και σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης, Αθήνα. Μεταίχμιο. Ράπτης Α. και Ράπτη Α. (2007). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας, Ολική Προσέγγιση, Τόμος Α’. Αθήνα. Κόμης Β. (2005). Εισαγωγή στη Διδακτική της Πληροφορικής. Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Κυριαζής Α., Μπακογιάννης Σ., (2003).Χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση: Συνύπαρξη διδιακτικής πράξης και τεχνολογίας, Καμπουράκης Γ., Λουκής Ε. (2006), e-ηλεκτρονική μάθηση, Εκδόσεις Κλειδάριθμος,. Ζαβλανος Μ (2003 Διδακτική και αξιολόγηση. Αθήνα: Σταμουλη Δαγδιλελης Β. - Παυλοπουλου Κ. – Τριγγα Π. (1998). Διδακτική: Μέθοδος και εφαρμογές. Αθήνα: Μπενου Νημα Ε. - Καψαλης Α. (2008) Σύγχρονη διδακτική β’ έκδοση Αθήνα: Αφοι Κυριακιδη Α.Ε. 45 3.5 Περιγράμματα μαθημάτων του ε’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 501 Ειδικά Θέματα Βάσεων Δεδομένων Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 2 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 4 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ε Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Στόχος του μαθήματος είναι η δυνατότητα των φοιτητών του τμήματος να σχεδιάζουν, να υλοποιούν, διαχειρίζονται και να συντηρούν βάσεις δεδομένων χρησιμοποιώντας προχωρημένες τεχνικές της τεχνολογίας βάσεων δεδομένων. Περιγραφή Μαθήματος Σχεδίαση βάσεων δεδοµένων (κανονικοποίηση). Μετάβαση από το μοντέλο οντοτήτων συσχετήσεων στο σχεσιακό. Όψεις (views), περιορισμοί (constraints), δοσοληψίες (transactions), stored procedures, Triggers. Ο Ρόλος και τα καθήκοντα του ∆ιαχειριστή Βάσεων ∆εδοµένων. Ασφάλεια και δικαιοδοσία σε Βάσεις Δεομένων. Αντίγραφα (back up) της βάσης δεδομένων και επαναλειτουργία βάσης (recovery). Συγχρονισμός προσπέλασης (concurrency) σε περιβάλλοντα με πολλούς χρήστες. Βελτιστοποίηση αιτημάτων προσπέλασης (query optimization). Κατανεμημένες Βάσεις Δεδομένων (distributed database). Επίκαιρα θέματα βάσεων δεδομένων (βάσεις πολυμέσων, βάσεις δεδομένων στο διαδίκτυο, ασφάλεια βάσεων δεδομένων, διαχείριση γνώσης και βάσεις δεδομένων και γνώσης, XML, OLAP, Data Warehouse κ.λπ.). Τεχνολογία Oracle (PL/SQL, triggers, stored procedures κ.λπ.). Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Ανοικτού κώδικα. Ανάπτυξη εφαρμογών πάνω από πρότυπες διεπαφές επικοινωνίας με βάσεις (ODBC, JDBC), κατανεμημένες βάσεις, αρχιτεκτονικές πελάτου-εξυπηρετητού, αρχιτεκτονική τριών επιπέδων, βάσεις και διαδίκτυο. Βιβλιογραφία 1. 2. Elmasri R., Navathe S.B., Θεμελιώδεις Αρχές Συστημάτων Βάσεων Δεδομένων, Τόμος Β',(μετάφραση Μ. Χατζόπουλου), Εκδόσεις Δίαυλος, Αθήνα 2008. Silberschatz A., Korth H.F., Sudarshan S., Συστήματα βάσεων δεδομένων – Η πλήρης θεωρία των βάσεων δεδομένων, (μετάφραση Μ. Γκλαβά), Εκδόσεις Γκιούρδα, 2004. 46 Τίτλος Μαθήματος 502 Ανάλυση και Σχεδιασμός Λογισμικού Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ε Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Εισαγωγή και εξοικείωση με μοντέλα δομημένης και αντικειμενοστρεφούς ανάλυσης και σχεδιασμού λογισμικού. Περιγραφή Μαθήματος Δομημένη ανάλυση και σχεδιασμός λογισμικού: Εισαγωγικές έννοιες. Διαγράμματα ροής. Σύμβολα διαγραμμάτων ροής. Χαρακτηριστικά διαγραμμάτων ροής. Είδη διαγραμμάτων ροής. Διαγράμματα ροής δεδομένων. Δομικά στοιχεία. Σύνταξη. Συνηθισμένα λάθη. Πολυεπίπεδη ανάλυση. Ροή εργασίας. Διαγράμματα ανάθεσης διαδικασιών. Δομικά στοιχεία. Αντικειμενοστρεφής ανάλυση και σχεδιασμός. Κλάση και κληρονομικότητα. Αντικείμενο και στιγμιότυπο. Unified Modeling Language (UML). Τύποι διαγραμμάτων. Διαγράμματα κλάσεων. Σχέσεις κλάσεων. Διαγράμματα περιπτώσεων χρήσης. Σχέσεις. Διαγράμματα ακολουθίας, Διαγράμματα καταστάσεων. Διαγράμματα δραστηριοτήτων. Σχεδιασμός διαλογικών εφαρμογών με βάση τα σενάρια χρήσης τους: η μεθοδολογία ICONIX. Δομή της μεθοδολογίας. Ανάλυση απαιτήσεων. Αρχικός σχεδιασμός. Σχεδιασμός του συστήματος. Εφαρμογή. Βιβλιογραφία 1. 2. Β. Γερογιάννης, Γ. Κακαρόντζας, Α. Καμέας, Γιάννης Στάμελος, Π. Φιτσιλής. Αντικειμενοστρεφής Ανάπτυξη Λογισμικού με τη UML. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2006. M. Fowler. Εισαγωγή στην UML. Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2006. 47 Τίτλος Μαθήματος 503 Τεχνητή Νοημοσύνη Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ε Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις βασικές αρχές της κλασσικής Τεχνητής Νοημοσύνης, στη συμβολική αναπαράσταση και στους αντίστοιχους μηχανισμούς συλλογισμού ενός ευφυούς συστήματος. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στην ΤΝ. Ευφυείς διαμεσολαβητές. Μέθοδοι αναζήτησης (τυφλές και ευρετικές). Κατηγορηματική Λογική και συλλογισμός. Σχεδιασμός ενεργειών. Αναπαράσταση γνώσης. Βιβλιογραφία 48 Τίτλος Μαθήματος 504 Επιχειρησιακή Έρευνα Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ε Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με την μοντελοποίηση προβλημάτων γραμμικού προγραμματισμού και την ερμηνεία τους στο επιχειρησιακό περιβάλλον καθώς και η απόκτηση γνώσεων και ανάπτυξη δεξιοτήτων εφαρμογής ποσοτικών και ποιοτικών μεθόδων επιχειρηματικών προβλέψεων με γνώμονα την επίτευξη του βέλτιστου και αξιόπιστου αποτελέσματος Περιγραφή Μαθήματος Γραμμικός προγραμματισμός: μοντελοποίηση προβλημάτων γραμμικού προγραμματισμού, γραφική επίλυση προβλημάτων γραμμικού προγραμματισμού στο χώρο των δύο διαστάσεων, ο αλγόριθμος Simplex, μέθοδος του μεγάλου Μ., μέθοδος δύο φάσεων, δυική θεωρία, ανάλυση ευαισθησίας, πρόβλημα μεταφοράς Επιχειρηματικές προβλέψεις: εισαγωγή στην έννοια της πρόβλεψης, μέθοδοι εξομάλυνσης, χρονολογικές σειρές, οικονομετρικά μοντέλα πρόβλεψης, πρόβλεψη με ποιοτικές προσεγγίσεις.Στοχαστικές μέθοδοι, μαρκοβιανές αλυσίδες, μαρκοβιανές διαδικασίες, συστήματα εξυπηρέτησης Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Jarrett J. (2002) Μέθοδοι Προβλέψεων για οικονομικές – επιχειρηματικές αποφάσεις. Αθήνα: Gutenberg Χαλικιάς Ι. (2001) Στατιστική – Μέθοδοι ανάλυσης για επιχειρηματικές αποφάσεις. Αθήνα: Rosili Υψηλάντης Π., (2002) Επιχειρησιακή έρευνα. Αθήνα: ΕΛΛΗΝ Π. Βασιλείου (1996) Στοχαστικές Μέθοδοι στις Επιχειρησιακές Έρευνες. Αθήνα: Ζήτη Βασιλείου Π (2001) Εφαρμοσμένος γραμμικός προγραμματισμός. Αθήνα: Ζήτη Βασιλείου Π & Τσακλίδης Γ (2000) Εισαγωγή στην επιχειρησιακή έρευνα, Αθήνα: Ζήτη Hillier F & Lieberman G (2004) Introduction to operations research McGraw Hill 49 Τίτλος Μαθήματος 515 Διεθνής Οικονομική Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ε Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Να προσεγγίσουν οι φοιτητές τις βασικές αρχές και τις μεθόδους που χρησιμοποιεί η Διεθνής Οικονομική ως ιδιαίτερος κλάδος της οικονομικής επιστήμης. Να έρθουν σε συστηματική επαφή με τις θεωρίες εμπορίου με τις διαφορετικές προσεγγίσεις τους στις διεθνείς ανταλλαγές. Να κατανοήσουν τη σημασία των όρων του εμπορίου, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και της διεθνούς κατανομής των πόρων. Να προβαίνουν στην ερμηνεία των λογαριασμών και ισοζυγίων. Να είναι σε θέση να αξιοποιούν τα παραπάνω προς όφελος μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού. Περιγραφή Μαθήματος Διεθνές εμπόριο και πολιτικές εμπορίου: Θεωρίες εμπορίου – θεωρητικά υποδείγματα. Διεθνείς αγορές. Το Παγκόσμιο Εμπορικό Σύστημα - Ροές Εμπορίου. Τα Οφέλη του Διεθνούς Εμπορίου. Διεθνής κινητικότητα παραγωγικών συντελεστών. Παραγωγικοί Συντελεστές και Διανομή του Εισοδήματος. Δομή της αγοράς, Πολυεθνικές Επιχειρήσεις, διεθνής οικονομική ολοκλήρωση. Το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα και η Ανάγκη Συντονισμού των Οικονομικών Πολιτικών. Διεθνής χρηματοοικονομική και μακροοικονομική της ανοικτής οικονομίας: Αγορές συναλλάγματος. Ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών. Μακροοικονομική της ανοικτής οικονομίας. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. Cohn H.Th. (2009) Διεθνής Πολιτική Οικονομία, εκδ. Gutemberg Gilpin R. (1995) Η Πολιτική Οικονομία των Διεθνών Σχέσεων, εκδ. Gutemberg Χρηστίδης Κ. Ι. (2006), Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, εκδ. ΔΚ-Αγιομυργιανακης Βλάσης – Thompson (2006), Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, εκδ. Rossili Πουρναράκης Δ. Ε. (2004), Διεθνής Οικονομική, Αθήνα Appleyard R. D. (1998), International Economics, McGraw – Hill-Krugman – Ostfeld (1997), International Economics, Addison-Wesley 50 Τίτλος Μαθήματος 525 Δημόσια Οικονομική Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ε Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Να κατανοηθεί η ουσιώδης διάκριση μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα της οικονομίας. Να γίνει εμβάθυνση στις μεθόδους που σχετίζονται με τη λήψη των αποφάσεων στο δημόσιο τομέα και την άριστη κατανομή των πόρων καθώς και το ρόλο των δημοσίων φορέων στα μικτά οικονομικά συστήματα. Να υπεισέλθουν οι φοιτητές στη λογική της παραγωγής και των μηχανισμών παροχής των δημοσίων αγαθών.Να έρθουν σε επαφή με την έννοια και το περιεχόμενο του κρατικού προϋπολογισμού, των δημοσίων επιχειρήσεων και τη γενική θεωρία των φόρων. Να είναι σε θέση να αξιοποιούν τα παραπάνω προς όφελος μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού Περιγραφή Μαθήματος Δημόσιο και αγορά: Ο ρόλος του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα στα μικτά οικονομικά συστήματα. Μορφές και μέσα παρέμβασης των δημοσίων φορέων, η κατανομή των πόρων. Δημόσιο, δημόσια αγαθά και εξωτερικότητες. Οικονομική της ευημερίας. Ο πολιτικός μηχανισμός λήψης αποφάσεων. Ο δημόσιος προϋπολογισμός. Δημόσια παροχή και ρύθμιση των μη ιδιωτικών αγαθών. Εξωτερικότητες στην οικονομία. Δημόσια παραγωγή και επιχειρηματική δραστηριότητα. Αξιολόγηση και επιλογή των δημόσιων δαπανών. Εξέλιξη των δημοσίων δαπανών. Φορολογία και αποτελεσματικότητα: Γενικά για τη φορολογία. Επιδράσεις των δημοσιονομικών μέσων στις αποφάσεις των ιδιωτικών φορέων και στην οικονομία. Επιδράσεις των δημοσιονομικών μέσων στη διανομή του εισοδήματος και στη φτώχεια. Άριστη διάρθρωση της φορολογίας. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. Γεωργακόπουλος Θ.Α. (2005) Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα. Rosen S. H (2000), Δημόσια Οικονομική, Αθήνα, εκδ. Κριτική Δαλαμάγκα Α.Β. (2003), Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική, Αθήνα, εκδ. Κριτική Stiglitz J. (1992), Οικονομική του Δημόσιου Τομέα, Αθήνα, εκδ. Κριτική Musgrave A. R., Musgrave B. P. (1989), Public Finance in Theory and Practice, McGraw – Hill Hindriks j. Myles D. G. (2006), Intermediate Public Economics, MIT press 51 3.6 Περιγράμματα μαθημάτων του στ’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 601 Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας ΣΤ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Εισαγωγή στις βασικές αρχές ασφάλειας δικτύων και πληροφοριακών συστημάτων. Περιγραφή Μαθήματος Θεμελίωση της ασφάλειας πληροφοριακών συστημάτων και υποδομών. Ταυτοποίηση και αυθεντικοποίηση. Έλεγχος προσπέλασης. Ασφάλεια λειτουργικών συστημάτων. Κακόβουλο λογισμικό. Πολιτικές ασφάλειας πληροφοριακών συστημάτων. Εφαρμοσμένη κρυπτογραφία. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. Σ. Γκρίτζαλης, Σ. Κάτσικας, Δ. Γκρίτζαλη. Ασφάλεια Δικτύων Υπολογιστών. Εκδόσεις Παπασωτηρίου, 2003. Σ. Κάτσικας, Δ. Γκρίτζαλης, Σ. Γκρίτζαλη, Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων. Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, 2004. Α. Πομπόρτσης, Γ. Παπαδημητρίου. Ασφάλεια Δικτύων. Εκδόσεις Τζιόλα, 2002. 52 Τίτλος Μαθήματος 602 Επιχειρηματική Ευφυία Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας ΣΤ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Το Μάθημα εξετάζει μεθοδολογίες και τεχνικές παράστασης δεδομένων σε Πληροφοριακά Συστήματα Επιχειρήσεων και εξόρυξης δεδομένων / πληροφοριών απ’ αυτά. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή: Η Επιχειρηματική Ευφυΐα στη Λήψη Αποφάσεων, Επιχειρηματική Ευφυΐα με Κέντρο τις Αποφάσεις, Διαδικασία Λήψης Αποφάσεων με Συνεργασία Υποσυστήματα Αρχιτεκτονικής Επιχειρηματικής Ευφυΐας. Πολυκριτηριακές μεθοδολογίες, απόφαση με ανάλυση δεδομένων (δένδρα ταξινόμησης/κατηγοριοποίησης, κανόνες συσχέτισης, ομαδοποίηση) συστήματα γνώσης, συνδυασμός αποφάσεων, λήψη αποφάσεων υπό συνθήκες αβεβαιότητας, ρίσκου, ανταγωνισμού, βελτιστοποίηση με δένδρα αποφάσεων. Τρόποι αναπαράστασης των δεδομένων (σχεσιακός και OLAP), Data Warehousing. Εξαγωγή, Μετασχηματισμός και Φόρτωση Δεδομένων. Ανάλυση Δεδομένων και Αναφορές (Reporting), Εξόρυξη Δεδομένων (Data Mining). Χαρακτηριστικά Αρχιτεκτονικής Επιχειρηματικής Ευφυΐας: Λειτουργικότητα, Απλότητα, Ομαλή Κλιμάκωση Μεγέθους, Διαθεσιμότητα. Εφαρμογές Επιχειρηματικής Ευφυΐας: Forecasting, ABC (Activity Based Costing), Key Performance Indices, Balanced Scorecards, Βελτιστοποίηση Επιχειρηματικής Απόδοσης. Εργαστήριο Μαθήματος: Παρουσίαση ενός περιβάλλοντος (π.χ. OLAP Analysis Services of SQL Server 2005). Ανάπτυξη Δεικτών, Αναφορών και εφαρμογή του Data Mining σε ένα Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυΐας. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. Turban E., Sharda R., Aronson J. (2007). Business Intelligence. Pearson Education (US). Whitehorn M., Whitehorn M. (1999). Business Intelligence. Springer London Ltd Laudon K., Laudon J. (2009). Πληροφοριακά συστήματα διοίκησης. Κλειδάριθμος. Tang Z. H. (2005). Data Mining with SQL Server 2005. Jamie Maclennan John Wiley and Sons. 53 Τίτλος Μαθήματος 603 Σημασιολογικός Παγκόσμιος Ιστός Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας ΣΤ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη του Σημασιολογικού Ιστού (Semantic Web) ως το επόμενο στάδιο ανάπτυξης του Παγκόσμιου Ιστού (World Wide Web). Η ραγδαία ανάπτυξη του Παγκόσμιου Ιστού δημιούργησε προβλήματα «Πληροφοριακής Υπερφόρτισης» και η νέα κατεύθυνση εξέλιξης του ιστού είναι ο Σημασιολογικός Ιστός (Semantic Web) που περιλαμβάνει την σαφή αναπαράσταση του νοήματος των πληροφοριών επιτρέποντας την επεξεργασία τους από εφυείς εφαρμογές λογισμικού. Η ανάπτυξη του Σημασιολογικού Ιστού θα επιτρέψει, με την ανάπτυξη εφυών διαδικτυακών εφαρμογών λογισμικού, τον ακριβή εντοπισμό πληροφοριών στον ιστό και θα διευκολύνει την επικοινωνία των ετερογενών ηλεκτρονικών συσκευών με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Περιγραφή Μαθήματος Εξέταση της υπάρχουσας κατάστασης και προβλημάτων του παγκοσμίου Ιστού και οι γενικοί στόχοι και αρχιτεκτονικές που έχουν προταθεί για τον Σημασιολογικό Ιστό. Τεχνολογίες και γλώσσες αναπαράστασης μεταδεδομένων που θα χρησιμοποιηθούν (XML, RDF, OWL). Παρουσίαση των οντολογιών και της λογικής εξαγωγής συμπερασμάτων στο Σημασιολογικό ιστό. Εφυείς Πράκτορες και υπηρεσίες παγκόσμιου ιστού για την υλοποίησή τους. Εφαρμογές. Βιβλιογραφία 1. 2. Γρηγόρης Αντωνίου, Frank van Harmelen, " Εισαγωγή στο σημασιολογικό ιστό",Εκδόσεις Κλειδάριθμος ISBN 978-960-461-234-5, 2009 Michael C. Daconta, Leo J. Obrst, Kevin T. Smit,"The Semantic Web: A Guide to the Future of XML, Web Services, and Knowledge Management (Paperback)", Wiley Publishing, 2003 54 Τίτλος Μαθήματος 604 Περιρρέουσα Νοημοσύνη και Διάχυτος Υπολογισμός Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 6 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας ΣΤ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Το μάθημα επικεντρώνεται στην Περιρρέουσα Νοημοσύνη και τις εφαρμογές Διάχυτου Υπολογισμού που θα κυριαρχήσουν στο μεσοπρόθεσμο μέλλον όπου ο άνθρωπος θα περιβάλλεται από ευφυή καθημερινά αντικείμενα και θα αλληλεπιδρά με αυτά με φυσικό τρόπο. Το αναδυόμενο ευφυές περιβάλλον θα είναι σε θέση να αναγνωρίζει τις ανάγκες του χρήστη και θα μπορεί να προσαρμόζεται εξατομικευμένα. Καθώς το συγκεκριμένο αντικείμενο θίγει ερευνητικά θέματα, οι φοιτητές θα πρέπει να πραγματοποιήσουν εκτενή βιβλιογραφική έρευνα και να συμμετέχουν ενεργά στις διαλέξεις. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στην Περιρρέουσα Νοημοσύνη και τον Διάχυτο Υπολογισμό. Απτή και περιρρέουσα αλληλεπίδραση. Ευφυείς διαμεσολαβητές. Ενσωματωμένοι αισθητήρες και διαδραστές. Ενημερότητα συγκειμένου. Εξατομίκευση, προσαρμοστικότητα, πρόβλεψη. Αυτό-* ιδιότητες: αυτόδιαμόρφωση, αυτό-ίαση, αυτό-βελτιστοποίηση, αυτό-προστασία. Βιβλιογραφία 1. Τρέχοντα ερευνητικά αποτελέσματα. 55 Τίτλος Μαθήματος 615 Διαχείριση Επενδύσεων Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 5 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας ΣΤ Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις μεθόδους και τεχνικές αξιολόγησης επενδύσεων, καθώς και η ανάπτυξη δεξιοτήτων εκπόνησης επενδυτικών σχεδίων Περιγραφή Μαθήματος Λήψη επενδυτικών αποφάσεων σε συνθήκες βεβαιότητας. Αξιολόγηση επενδύσεων σε καθεστώς πληθωρισμού. Λήψη αποφάσεων σε συνθήκες αβεβαιότητες. Κατηγορίες και μέτρηση κινδύνου. Ανάλυση ευαισθησίας. Ανάλυση σεναρίων. Προσομοίωση. Δέντρα αποφάσεων. Η επενδυτική απόφαση. Επενδυτικά κίνητρα. Βασικές έννοιες ενός επενδυτικού σχεδίου. Εκπόνηση τεχνικοοικονομικής μελέτης. Η μέθοδος του κόστους - οφέλους για την αξιολόγηση των δημόσιων επενδυτικών σχεδίων. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Αρτικης Γ. (2002) Χρηματοοικονομική Διοίκηση: αποφάσεις επενδύσεων. Αθήνα: Interbooks Αραβώσης K. (2003). Κατάρτιση και αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων και προγραμμάτων. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη Ρετινιώτης, Σ. (2005). Κριτήρια αξιολόγησης επενδύσεων. Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών Παπούλιας Γ. (2006). Επενδύσεις. Αθήνα: Σύγχρονη Εκδοτική Πετραλιάς Α.- Τζαβαλής Η, (2008). Επενδύσεις. Αθήνα: Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εταιρεία Ο.Π.Α. Α.Ε. Βασιλείου Δ., (1993). Επενδύσεις. Αθήνα: Σταμούλης. Αλεξανδρίδης Μ., (2005) Διαχείριση Επενδύσεων. Αθήνα. Σύγχρονη Εκδοτική Καραθανάσης Γ., (1994). Αξιολόγηση επενδύσεων χρηματοδοτήσεις και χρηματιστηριακές αγορές, Τόμος Β. Αθήνα. Το Οικονομικό 56 Τίτλος Μαθήματος 625 Marketing Υπηρεσιών Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 3 ώρες Θεωρία & 2 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 5 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας ΣΤ Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Να γνωρίσει ο φοιτητής τις ιδιαιτερότητες του μάρκετινγκ των υπηρεσιών συγκριτικά με το μάρκετινγκ των προϊόντων (τραπεζικών, τουριστικών κλπ.). Παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών των υπηρεσιών και πώς αυτά επηρεάζουν βασικά στρατηγικά ζητήματα του μάρκετινγκ για υπηρεσίες, θέματα που σχετίζονται με τα συστήματα ταξινόμησης των υπηρεσιών, την ποιότητα της υπηρεσίας, τη σημασία των εργαζομένων στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών για το αποτελεσματικό μάρκετινγκ της υπηρεσίας, θέματα που σχετίζονται με τις διαδικασίες (operations) παραγωγής της υπηρεσίας, την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, την επικοινωνία, τη διανομή και την τιμολόγηση των υπηρεσιών. Περιγραφή Μαθήματος Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των υπηρεσιών. Ανάλυση της ζήτησης υπηρεσιών. Κατανόηση των προσδοκιών και αντιλήψεων των καταναλωτών υπηρεσιών μέσω της έρευνας μάρκετινγκ. Σχεδιασμός και τοποθέτηση υπηρεσίας. Ο ρόλος των υπαλλήλων και των καταναλωτών στη δημιουργία και παράδοη της υπηρεσίας. Ο ρόλος της προώθησης. Το κόστος της ποιότητας. Η απόδοση της ποιότητας. Εσωτερικό μάρκετινγκ. Μάρκετιγνκ των σχέσεων. Μελέτη περιπτώσεων Βιβλιογραφία 1. 2. 3. Καραγιάννης Στ. Τουριστική Διαφήμιση, Ελλην, 1993 Αθανασούλης Χρ., Μάρκετινγκ Υπηρεσιών, Σταμούλης, Αθήνα. Γαλάνης Βασ. Μάρκετινγκ Υπηρεσιών, Σταμούλης, Αθήνα. 57 3.7 Περιγράμματα μαθημάτων του ζ’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 701 Εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 3 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 8 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ζ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση και μελέτη εξειδικευμένων πληροφοριακών συστημάτων για διάφορους κλάδους και φάσεις της επιχειρηματικής και διοικητικής δραστηριότητας. Περιγραφή Μαθήματος Όψεις των επιχειρησιακών συστημάτων και μοντελο-κεντρική ανάπτυξη. Αρχές εννοιολογικής μοντελοποίησης. Γλώσσες εννοιολογικής μοντελοποίησης Ανάλυση και τυπική παράσταση απαιτήσεων. Μετα-μοντέλα και Οντολογίες. Μοντέλα επιχειρησιακών διεργασιών. Συστήματα διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων (ERP). Συστήματα διαχείρισης ροών εργασίας. Παρουσίαση και μελέτη σύγχρονων Πληροφοριακών Συστημάτων, Υγείας, Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Λογιστικής και Εμπορικής Διαχείρισης, Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. Ross A. Malaga, Εισαγωγή στην Τεχνολογία Πληροφοριακών Συστημάτων, Εκδόσεις Μ. Γκιούρδα, Αθήνα 2005. Δημήτρης Φωλίνας, Βασιλική Μάνθου, Μάρω Βλαχοπούλου, Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Διαχείρισης Επιχειρηματικών Πόρων, Εκδόσεις Ανικούλα, Θεσσαλονίκη 2007 Laudon K. C., Laudon J. P., Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης, 6η έκδοση,Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα 2006. 58 Τίτλος Μαθήματος 702 Υπολογιστική Νοημοσύνη Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 4 ώρες Θεωρία & 3 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 8 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ζ Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι να εξετάσει την εναλλακτική προσέγγιση σε σχέση με την κλασσική Τεχνητή Νοημοσύνη. Επικεντρώνεται στις επιστημονικές περιοχές των τεχνητών νευρωνικών δικτύων, των γενετικών αλγορίθμων και της νοημοσύνης των σμηνών. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στα νευρωνικά δίκτυα. Βασικές αρχές εκπαίδευσης: απλό και πολυεπίπεδο perceptron. Κανόνας οπισθοδιάδοσης του λάθους. Δίκτυα Hopfield. Δίκτυα Kohonen. Δομή γενετικού αλγορίθμου. Γενετικοί τελεστές. Βελτιστοποίηση. Νοημοσύνη Σμήνους, αναδυόμενες συλλογικές συμπεριφορές, αλγόριθμοι βελτιστοποίησης. Βιβλιογραφία 59 Τίτλος Μαθήματος 713 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 5 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ζ Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Η γνώση του αντικειμένου των logistics και της διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας, που αποτελούν το κύριο στοιχείο του διεθνούς εμπορίου και των σύγχρονων επιχειρηματικών δράσεων σε διεθνές επίπεδο. Περιγραφή Μαθήματος Βασικές και συμπληρωματικές λειτουργίες του συστήματος Εφοδιαστικής Διαχείρισης (Logistics). Εφοδιαστική Διαχείριση στον τομέα των υπηρεσιών. Χαρακτηριστικά προιόντων/ υπηρεσιών και απαιτήσεις οργάνωσης και σχεδιασμού της εφοδιαστικής αλυσίδας. Το σύστημα επεξεργασίας παραγγελιών και η εξυπηρέτηση πελατών. Φυσική διανομή προϊόντων και αποθέματα. Διαδικασίες μεταφοράς και διανομής προϊόντων. Πληροφοριακά Συστήματα Εφοδιαστικής Διαχείρισης (Logistics Management Information Systems) και εφαρμογές προωθημένων τεχνολογιών τηλεματικής στον τομέα της μεταφοράς και φυσικής διανομής προϊόντων. Ατομικές ή Ομαδικές εργασίες-ασκήσεις Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. Σαμπράκος, Εισαγωγή στην Οικονομική των Μεταφορών, Σταμούλης, 2001 Παπαδημητρίου Ε. Σχινάς Ορ., Οργάνωση της Διακίνησης και της Διανομής logistics, Σταμούλης Σιφνιώτης Κ., Logistics Management Θεωρία & Πράξη, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, 1997 Γιαννάτος Γ., Ανδριανόπουλος Στ., Logistics Μεταφορές – Διανομή, Εκδ. Σελλουντος Chorafas D., The Internet Supply Chain: Impact on Accounting and Logistics, Palgrave, 2001 60 Τίτλος Μαθήματος 714 Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 5 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ζ Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η απόκτηση γνώσεων σχετικά με τις έννοιες, τις αρχές λειτουργίας και τα προϊόντα των Αγορών Χρήματος και Κεφαλαίου, δίνοντας έμφαση και στις επιδράσεις του διεθνούς περιβάλλοντος στην διαμόρφωση τους. Περιγραφή Μαθήματος Το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πρωτογενείς και δευτερογενείς αγορές, χρηματαγορά, κεφαλαιαγορά, αγορές παραγώγων. Η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Αποτίμηση και επιλογή αξιογράφων. Απόδοση και Κίνδυνος, καθορισμός επενδυτικών στόχων και επενδυτικής πολιτικής. Θεωρία χαρτοφυλακίου. Επιλογή στρατηγικών διαχείρισης χαρτοφυλακίου, μέτρηση και αξιολόγηση απόδοσης χαρτοφυλακίου. Θεωρία κεφαλαιαγοράς. Τεχνική ανάλυση. Θεωρία αποτελεσματικών αγορών. Αντιστάθμιση κινδύνου χαρτοφυλακίου μέσω των χρηματοοικονομικών παραγώγων. Αξιολόγηση απόδοσης χαρτοφυλακίου. Νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία. Διεθνείς κεφαλαιαγορές και χρηματαγορές. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. Θωμαδάκης Σ- Ξανθάκης Μ, (2006). Αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Τραπεζική επιστήμη, θεωρία και πράξη. Αθήνα. Σταμούλης Σπύρου Σ. (2003). Αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Αθήνα: Μπένου Σωτ. Γεωργία Αλεξάκης Π.,(1999). Το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πάτρα. ΕΑΠ Θωμαδάκης Σ.- Ξανθάκης Μ., (1990). Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου. Αθήνα. Σάκουλας Μητσιόπουλος Γ., (1997) Σύγχρονες χρηματοοικονομικές αγορές και προϊόντα. Αθήνα. Εκδόσεις Ηπειρωτική 61 Τίτλος Μαθήματος 723 Διαχείριση Έργων Πληροφορικής Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 5 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ζ Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Ο σκοπός του μαθήματος είναι η εμβάθυνση στις σύγχρονες τεχνικές και μεθόδους διοίκησης και διαχείρισης έργων ΤΠΕ Μέσω της παρακολούθησης του μαθήματος οι φοιτητές θα αναπτύξουν ικανότητες συστηματικής αντιμετώπισης των προβλημάτων που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια καθορισμού και σχεδιασμού ενός έργου, στελέχωσης και οργάνωσης του έργου, χρονικού και οικονομικού προγραμματισμού του, καθώς και της αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του. Περιγραφή Μαθήματος Πλαίσιο οργάνωσης έργων Πληροφορικής. Κύκλος ζωής έργου πληροφορικής. Μελέτη σκοπιμότητας έργου πληροφορικής. Επιλογή και εκτίμηση έργου πληροφορικής. Μέθοδοι εκτίμησης κόστους λογισμικού. Χρονοπρογραμματισμός εργασιών. Προγραμματισμός απασχόλησης των πόρων. Στάδια ελέγχου, συντήρησης, αξιολόγησης και ανάλυση κινδύνων ενός έργου πληροφορικής. Μέθοδοι εντοπισμού και διαχείρισης κινδύνων. Μοντέλα ποιότητας και αξιολόγησης διεργασιών παραγωγής λογισμικού. Σχεδιασμός καναλιών επικοινωνίας, μοντέλα διοίκησης, στελέχωσης ομάδας έργου. Οικονομική και χρονική παρακολούθηση, τεχνικές λήψης αποφάσεων για βελτιστοποίηση των διαδικασιών. Έργα ΤΠΕ δημοσίου τομέα, σύνταξη, αξιολόγηση, επιλογή προσφορών, διαδικασίες επιλογής αναδόχου. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. Κιουντούζης Ε. (1999). Διαχείριση Έργων Πληροφορικής. Εκδόσεις Σταμούλη. Joel H. (2003). Software Project Management: Real-World Guide to Success. Addison Wesley Royce W. (1998). Software Project Management, A Unified Framework. Addison-Wesley Professional. Maciaszek, Liong (2004). Practical Software Engineering: A Case-Study Approach, Addison Wesley. Pfleeger S.L. Τεχνολογία Λογισμικού: Θεωρία και Πράξη. Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Hoffman M., Beaumont T. (1997). Application Development: Managing the Project Life Cycle. Midrange Computing. 7. Whitten N. (1995). Managing Software Development Projects: Formula for Success. 2nd Edition, John Wiley & Sons. 8. Ξένος Μ. (2008 ). Ποιότητα Λογισμικού. Gotsis. 9. Phillips J. (2007). Διαχείριση Έργων Πληροφορικής. Εκδόσεις Γκιούρδα. 10. Ian Sommerville (2005). Software Engineering, 7/E. Addison-Wesley. 62 Τίτλος Μαθήματος 724 Στρατηγικό Management Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 5 ώρες Θεωρία & 0 ώρες Εργαστήριο Πιστωτικές Μονάδες 7 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Ζ Επίπεδο Μαθήματος EY Προαπαιτούμενα Σκοπός Μαθήματος Να γίνει κατανοητή από τους φοιτητές η έννοια και ο σκοπός του Στρατηγικού Management και να αντιληφθούν πώς γίνεται πρακτικά η εφαρμογή του στον σύγχρονο κόσμο των επιχειρήσεων. Περιγραφή Μαθήματος Εισαγωγή στο Management και η έννοια της Στρατηγικής. Βασικές έννοιες της Στρατηγικής Διοίκησης. Εταιρική Φήμη και Όραμα, Αποστολή, Στόχοι. Στρατηγικές Συμμαχίες. Ανάλυση μακροπεριβάλλοντος-PEST analysis. Ανάλυση Ανταγωνιστικού μικροπεριβάλλοντος ενός κλάδου structural analysis. Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος, Πόροι, Ικανότητες, Αλυσίδα Αξίας. Εταιρικές Στρατηγικές Management / Σταθερότητας / Ανάπτυξης / Διάσωσης . Στρατηγικές Management για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Ανάλυση περιστάσεως S.W.O.T. Στρατηγικός Προγραμματισμός. Στρατηγικές Διεθνοποίησης. Αξιολόγηση, Επιλογή, Εφαρμογή Στρατηγικής. Βιβλιογραφία 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Παπαδάκης Β. (1998) Η στρατηγική των επιχειρήσεων, Εκδόσεις Μπένου Porter, M.(1985) Competitive advantage: Creating a Sustainable performance, Free Press Hunger D., Wheelen T. (2005) Στρατηγικό Management, Εκδόσεις Ελλην. Rumelt R.(1980) The evaluation of business Strategy, N.Y. Megraw Hill Johnson G. Scholes (1997) Exploring Corporate Strategy, Prentis Hall Steiner G.A. Miner J.B. (1997) Strategic Management Policy and Strategy, Macmillan College Publishing C.O. Πολλάλης Γ. (2003), Στρατηγικός Σχεδιασμός Marketing, Ελλην. Μηλιώνη Ε.(2000) Προγραμματισμός Δράσεων Επιχειρήσεων, Σύγχρονη Εκδοτική 63 3.8 Περιγράμματα μαθημάτων του η’ εξαμήνου Τίτλος Μαθήματος 801 Πρακτική Άσκηση Τύπος Μαθήματος ΜΙΚΤΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 0 ώρες Θεωρία Διδακτικές Μονάδες 10 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Η Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα Ναι 64 Τίτλος Μαθήματος 802 Πτυχιακή Εργασία Τύπος Μαθήματος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Εβδομ. ώρες Διδασκαλίας 0 ώρες Θεωρία Διδακτικές Μονάδες 20 Τυπικό εξάμηνο Διδασκαλίας Η Επίπεδο Μαθήματος Y Προαπαιτούμενα ΝΑΙ 65 4. Γενικές πληροφορίες για τους σπουδαστές 66 Φοιτητική Ταυτότητα / Πάσο Κάθε φοιτητής με την αρχική εγγραφή του εφοδιάζεται από τη Γραμματεία του Τμήματος με δελτίο ειδικών εισιτηρίων (πάσο). Το πάσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις μετακινήσεις με αστικές ή υπεραστικές συγκοινωνίες (στη δεύτερη περίπτωση ο φοιτητής πρέπει να ταξιδεύει από ή προς τον τόπο διαμονής του ) και εξασφαλίζει μείωση εισιτηρίου κατά 25%. Η ανανέωση της φοιτητικής ταυτότητας γίνεται στην αρχή κάθε ημερολογιακού έτους από τη Γραμματεία του Τμήματος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το πάσο είναι απολύτως προσωπικό και δεν επιτρέπεται η χρήση του από άλλα άτομο. Φοιτητές που κατετάγησαν στο Τμήμα για απόκτηση δεύτερου πτυχίου δεν έχουν δικαίωμα κατοχής πάσο. Σίτιση Στο εστιατόριο του Τμήματος μας σιτίζονται οι πλέον των 1000 σπουδαστές του Τμήματος μας αλλά και του Τμήματος Εμπορίας και Διαφήμισης. Οι σπουδαστές με την εγγραφή τους μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για δωρεάν σίτιση προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Για πληροφορίες σχετικά με τα απαραίτητα δικαιολογητικά για δωρεάν σίτιση: Γραμματεία και Ιστότοτος Τμήματος και Γραφείο Σίτισης – Στέγασης ΤΕΙ Πάτρας. Στέγαση Από το Τ.Ε.Ι. παρέχεται στους δικαιούμενους σπουδαστές δωρεάν στέγαση (επίδομα στέγασης λόγω μη ύπαρξης Φοιτητικής Εστίας) με τις προϋποθέσεις που θέτει η σχετική νομοθεσία και το Τ.Ε.Ι. Επίσης, από την Πολιτεία χορηγείται ετήσιο στεγαστικό επίδομα φοιτητών ύψους 1.000 ευρώ, με τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος 3220/2004 όπως ισχύει. Το επίδομα χορηγείται για τόσα έτη όσα είναι και τα έτη σπουδών της αντίστοιχης σχολής ή τμήματος, σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας τους, η διάρκεια δε αυτών βεβαιώνεται στο πιστοποιητικό καλής επίδοσης που χορηγείται στο φοιτητή. Οι δικαιούμενοι σπουδαστές μπορούν να επιλέξουν για τη χορήγηση ή το ΤΕΙ ή την Πολιτεία). Για περισσότερες πληροφορίες: Γραμματεία και Ιστότοπος Τμήματος. Ιατρικές υπηρεσίες, Ασφάλιση / υγειονομική περίθαλψη Για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, οι σπουδαστές έχουν τη δυνατότητα να εκδώσουν ατομικό σπουδαστικό βιβλιάριο υγείας. Για περισσότερες πληροφορίες: Γραμματεία και Ιστότοπος Τμήματος και Τμήμα Περίθαλψης και Κοινωνικής Μέριμνας του ΤΕΙ Πάτρας (τηλ. 2610 369157). Οικονομική ενίσχυση σπουδαστών Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) χορηγεί υποτροφίες σε πρωτεύσαντες, τον αριθμό των οποίων καθορίζει το Ι.Κ.Υ. για κάθε έτος, στις Γενικές Εξετάσεις (από Γενικό Λύκειο και με την πρώτη συμμετοχή τους), σε σπουδαστές που πρώτευσαν σε προαγωγικές εξετάσεις, καθώς και σε σπουδαστές που πρώτευσαν στα επόμενα εξάμηνα των σπουδών τους. Επίσης το Ι.ΚΥ. χορηγεί υποτροφίες και για μεταπτυχιακές σπουδές στους αποφοίτους των Τ.Ε.Ι. στο εξωτερικό ή εσωτερικό σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό. Υποτροφίες επίσης χορηγούνται μέσω της Ευρωπαϊκής Δράσης ERASMUS για Σπουδές και Πρακτική Άσκηση στο εξωτερικό αλλά και από το Υπουργείο Παιδείας. Τέλος, οι σπουδαστές δικαιούνται άτοκα σπουδαστικά δάνεια. Για περισσότερες πληροφορίες: Γραμματεία Τμήματος, 67 Ιστότοπος ΤΕΙ Πάτρας (http://www.teipat.gr/ypiresies/spoudastiki_merimna.php), και Ι.Κ.Υ. (http://www.iky.gr/). Γραφεία σπουδαστικών υποθέσεων Το Τ.Ε.Ι. Πάτρας με άξονα την διαρκή προσπάθεια για βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, αλλά και με πρόθεση να συμβάλλει αποφασιστικά στην επαγγελματική σταδιοδρομία των σπουδαστών προχωρεί στην υλοποίηση της λειτουργίας μίας νέας Διοικητικής Δομής Απασχόλησης και Σταδιοδρομίας (Δ.Α.ΣΤΑ). Η όλη προσπάθεια χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του Υπουργείου Παιδείας και έχει ως τελικό στόχο τον συντονισμό μιας σειράς Συμβουλευτικών Γραφείων τα οποία στοχεύουν στην διαρκή βελτίωση της επιστημονικής κατάρτισης των σπουδαστών, αλλά και στην όσο το δυνατόν καλύτερη επαφή με το επαγγελματικό περιβάλλον στο οποίο θα ενταχθούν. Η Δ.Α.ΣΤΑ. αποτελεί πύλη σύνδεσης του ΤΕΙ με την κοινωνία και την οικονομία, και στόχος της είναι η παροχή πληροφοριών συμβούλων στους σπουδαστές για την εύρεση ευκαιριών στα πλαίσια των σπουδών τους αλλά και στη μετέπειτα σταδιοδρομία τους. Η συγκεκριμένη δομή περιλαμβάνει και περιλαμβάνει το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης, το Γραφείο Σταδιοδρομίας και τη Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας. Τα Γραφεία αυτά παρέχουν πληροφορίες και συμβουλές σε θέματα των ενδιαφέροντος τους, αναλαμβάνουν και διοργανώνουν πλήθος δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, λειτουργούν στο χώρο δίπλα από τη Βιβλιοθήκη του ΤΕΙ και υπεύθυνοι των δραστηριοτήτων τους είναι μέλη του Εκπαιδευτικού Προσωπικού του ΤΕΙ. Πιο συγκεκριμένα, Το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης παρέχει πληροφορίες και συμβουλές σε θέματα που αφορούν στην εκπόνηση Πρακτικής Άσκησης των σπουδαστών κατά το όγδοο εξάμηνο των σπουδών τους. Το Γραφείο Σταδιοδρομίας (πρώην Γραφείο Διασύνδεσης) αποτελεί μια προσπάθεια για την υποστήριξη, τη διερεύνηση και την ανάπτυξη δεσμών επικοινωνίας και συνεργασίας του Ιδρύματος με την Παραγωγή και την αγορά εργασίας. Αποτελεί συνδετικό κρίκο μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας και των παραγωγικών μονάδων, προσφέρει πληροφορίες και συμβουλές στους σπουδαστές για τη διαδικασία αναζήτησης εργασίας και τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων για Μεταπτυχιακές Σπουδές, παρέχει πληροφορίες και αγγελίες για νέες θέσεις εργασίας, αλλά και για μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και συμβάλει στην υλοποίηση Πρακτικής Άσκησης των σπουδαστών. Η Μονάδα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας στηρίζει οικονομικά και συντονίζει τις δραστηριότητες του Τμημάτων του Ιδρύματος που έχουν σχέση με ενημέρωση των σπουδαστών και των πτυχιούχων σε θέματα που αφορούν στην επιχειρηματικότητα, στην ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών, στην αυτοαπασχόληση, στην εύρεση πηγών χρηματοδότησης, στην ανάληψη πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων, κα. 68 Υπεύθυνος της ΔΑΣΤΑ είναι ο Δρ Ι. Ζαχαράκης με e-mail επικοινωνίας [email protected]. Για περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις των Συμβουλευτικών Γραφείων ανατρέξτε στον ιστότοπο του Ιδρύματος. Σύμβουλος σπουδών Το Τμήμα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, και μετά την έγκριση του Συμβουλίου του ΤΕΙ, αναθέτει σε ένα μέλος ΕΠ καθήκοντα Συμβούλου Σπουδών, για την υποστήριξη των σπουδαστών με σκοπό την παροχή υπηρεσιών προς αυτούς, για την ομαλή μετάβαση από την δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την υποστήριξη των σπουδαστών με αναπηρία και την αντιμετώπιση γενικότερα των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι σπουδαστές. Σπουδαστήρια – Αναγνωστήρια – Βιβλιοθήκες Η βιβλιοθήκη του Τ.Ε.Ι. Πάτρας ιδρύθηκε το 1974, ταυτόχρονα με την ίδρυση του Τ.Ε.Ι., Σήμερα η βιβλιοθήκη στεγάζεται σε τμήμα του νέου της χώρου που βρίσκεται στο δεύτερο όροφο του νέου κτιρίου, πάνω από το εργαστήριο σκυροδέματος. Η βιβλιοθήκη είναι δανειστική για το προσωπικό και τους σπουδαστές του Ιδρύματος και λειτουργεί για το κοινό της καθημερινά από τις 8:30 μέχρι 14:00. Κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή η Βιβλιοθήκη λειτουργεί μέχρι τις 18:30. Το ωράριο ισχύει καθ' όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους, εκτός από τις επίσημες εορτές και αργίες κατά τις οποίες η βιβλιοθήκη παραμένει κλειστή. Κατά τη θερινή περίοδο η βιβλιοθήκη είναι ανοικτή από τις 8:30 μέχρι 14:00. Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.lib.teipat.gr. Διεθνή Προγράμματα, Πληροφορίες για τους διακινούμενους σπουδαστές Για πληροφορίες σχετικά με διεθνή προγράμματα κινητικότητας σπουδαστών, δείτε στο σύνδεσμο: http://www.teipat.gr/drastiriotites/europaika_programmata_kinitikotitas.php Μαθήματα γλώσσας Στα πλαίσια του προγράμματος σπουδών του Τμήματος, διατίθεται ένα εξαμηνιαίο μάθημα διδασκαλίας Αγγλικής γλώσσας, με εξειδίκευση στην ορολογία της εφαρμοσμένης Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία. Πρακτική άσκηση Η Πρακτική Άσκηση πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του όγδοου εξαμήνου των σπουδών σε αμειβόμενες θέσεις εργασίας στο ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Το αντικείμενο της εργασίας είναι σχετικό με τα επαγγελματικά δικαιώματα του Τμήματος. Η εμπειρία της Πρακτικής Άσκησης αποτελεί για τους σπουδαστές μια πολύ καλή ευκαιρία για να ενταχθούν στην παραγωγική διαδικασία και να αναζητήσουν εργασία ανάλογη με τα προσόντα και τα ενδιαφέροντά τους. Σκοπός της Πρακτικής Άσκησης είναι η επαφή και η γνωριμία με τους χώρους της μελλοντικής τους επαγγελματικής αποκατάστασης, η εξάσκηση τους στα πλαίσια του γνωστικού αντικειμένου των σπουδών τους, καθώς και η απόκτηση νέων σύγχρονων γνώσεων και δεξιοτήτων στην πράξη. Πραγματοποιείται κυρίως στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της έδρας του Ιδρύματος, σε φορείς του Δημόσιου και ευρύτερου Δημοσίου Τομέα, σε ΟΤΑ, Τράπεζες, ΔΕΚΟ, σε ΤΕΙ και Πανεπιστήμια, σε Ερευνητικά και Τεχνολογικά Ινστιτούτα και Κέντρα, αλλά και σε φορείς του Ιδιωτικού 69 Φορέα. Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα πραγματοποίησης Πρακτικής Άσκησης και σε φορείς του Εξωτερικού. Για περισσότερες πληροφορίες: Γραμματεία Τμήματος, Γραφείο Πρακτικής Άσκησης, καθώς και στο Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων. Αθλητικές εγκαταστάσεις Στις αθλητικές εγκαταστάσεις του Δήμου Αμαλιάδας οποίες περιλαμβάνεται: εθνικό στάδιο χωρητικότητας 3000 θεατών με διαμορφωμένο στίβο (ταρτάν) κατάλληλο για όλες τις αθλητικές διοργανώσεις, κλειστό γυμναστήριο 1500 θέσεων για διεξαγωγή όλων των αθλητικών εκδηλώσεων, αίθουσα ενόργανης και ρυθμικής γυμναστικής, αίθουσα εξοπλισμένη με όργανα γυμναστικής, κα. Εξωσπουδαστικές και ελεύθερες δραστηριότητες Εκτός από τις αθλητικές εγκαταστάσεις, στον Δήμο της Αμαλιάδας λειτουργούν τμήματα Κεραμικής – Αγγειοπλαστικής, Ζωγραφικής και Παραδοσιακών Χορών. Επίσης, στο Λαζαράκειο Δημοτικό Μέγαρο υπάρχει αίθουσα κινηματογραφικών προβολών όπου λειτουργεί ο Χειμερινός Δημοτικός Κινηματογράφος, ενώ αντίστοιχα σε μια εντυπωσιακής αισθητικής τοποθεσία, δίπλα από την παραλία στο δασάκι της Μαραθιάς, λειτουργεί ο Θερινός Δημοτικός Κινηματογράφος. Επίσης, ο Δήμος περιλαμβάνει οργανωμένες παραλίες και πλαζ όπως την παραλία της Κουρούτας και του Παλουκίου (οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους και με ποδηλατοδρόμο). Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους διοργανώνονται ποικίλες δραστηριότητες, όπως γιορτές, εκδηλώσεις, φεστιβάλ και εκθέσεις. Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.amaliada.gr/ Πρόσβαση στην πόλη της Αμαλιάδας Γεωγραφικά η Αμαλιάδα ανήκει στην Δυτική Ελλάδα και συγκεκριμένα στον Νομό Ηλείας απέχοντας 294 χλμ. Δυτικά από την Αθήνα και 80 περίπου χλμ. Νοτιοδυτικά από την Πάτρα. Η πρόσβαση στην πόλη της Αμαλιάδας μπορεί να γίνει οδικώς, μέσω της Εθνικής Οδού Πατρών-Πύργου-Ολυμπίας ή μέσω της Εθνικής Οδού Πατρών-Τρίπολης (111), και μέσω των καθημερινών δρομολογίων του Κ.Τ.Ε.Λ. και του Ο.Σ.Ε. 70
© Copyright 2024 Paperzz