9Ο ΓΕΛ ΠΑΤΡΑΣ Σχολικό Έτος: 2012-2013 Τάξη: Β Β’ Τετράμηνο ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Εθελοντισμός, ΜΚΟ, Κοινωνία των πολιτών» Μέλη ομάδας: ~Ηλιόπουλος Βασίλης. ~Διγγελόπουλος Πέτρος. ~Καρνάτσου Κωνσταντίνα. ~Ντανέσι Κούρος. ~Ζαμπέλης Νίκος. Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Παπαδοπούλου Πούλια Πάτρα, Μάιος 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • Εισαγωγή..........................................................................................................σελ.3 • Μεθοδολογία....................................................................................................σελ.4 • Ορισμοί............................................................................................................σελ.4 • Κατηγορίες Μ.Κ.Ο...........................................................................................σελ.6 • Τομείς δράσεις.................................................................................................σελ.7 • Πηγές χρηματοδότησης..............................................................................σελ.8-10 • Παράρτημα ……………………………………….………………………..σελ. 11 • Συμπεράσματα...............................................................................................σελ.13 • Ευχαριστίες...................................................................................................σελ.14 • Βιβλιογραφία.................................................................................................σελ.15 2 Εισαγωγή Το project με το οποίο ασχοληθήκαμε ήταν ο Εθελοντισμός οι Μ.Κ.Ο και η κοινωνία των πολιτών. Μέσα από αυτό μάθαμε πως οι Μ.Κ.Ο συνεισφέρουν στην κοινωνία και στον καθένα μας ξεχωριστά. Μέσα στα πλαίσια αυτού του τετραμήνου συμμετείχαμε και εμείς οι ίδιοι σε μια εθελοντική δράση όπου, καθαρίσαμε μια από τις πλατείες της πόλης μας. Επίσης δεχτήκαμε στο σχολείο μας μια κοινωνική λειτουργό και μια ψυχολόγο, οι οποίες μας βοήθησαν στο να εμβαθύνουμε την έννοια του όρου «Εθελοντισμός» και επίσης μας ανέφεραν όλες τις Μ.Κ.Ο της πόλης μας και μας παρότρυναν στο να δηλώσουμε και εμείς συμμετοχή σε κάποιες από αυτές. 3 Μεθοδολογία Η ερευνητική μας εργασία στηρίχτηκε στο συνδυασμό βιβλιογραφικής έρευνας όπου αντλήσαμε πληροφορίες από βιβλία και διάδικο. Αποκτήσαμε μια μικρή εμπειρία ως εθελοντές μέσα από μια εθελοντική δράση που κάναμε στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας όπου καθαρίσαμε μία πλατεία της πόλης μας και μέσα από αυτό καταλάβαμε στην πράξη τι είναι ο εθελοντισμός. Επίσης, ετοιμάσαμε ένα ερωτηματολόγιο, πήραμε συνέντευξη από έναν εθελοντή της οργάνωσης με όνομα «Χαμόγελο του παιδιού». Και τέλος, διαδώσαμε στο σχολείο μας, μια κίνηση για να προσφέρουμε στην κιβωτό της Αγάπης όσα περισσότερα ρούχα και τρόφιμα μπορούσαμε. 4 Ορισμοί Οι Μ.Κ.Ο είναι οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που λειτουργούν σε εθελοντική βάση. Δραστηριοποιούνται είτε σε εθνικό επίπεδο οπότε αναπτύσσουν την δραστηριότητα τους σε ένα κράτος είτε σε διεθνές επίπεδο οπότε έχουν την έδρα τους σε ένα κράτος και παράρτημα σε άλλα. Κοινωνία των πολιτών είναι το σύνολο των οργανώσεων ενεργών πολιτών που αναπτύσσουν συλλογική δράση και μέσω του δημοκρατικού διαλόγου προωθούν αιτήματα, κατά κανόνα, γενικού συμφέροντος (π.χ. η προστασία του περιβάλλοντος), προκειμένου να επηρεάσουν τη διαμόρφωση των πολιτικών αποφάσεων. Περιλαμβάνει τα συνδικάτα, τα διάφορα σωματεία, ομάδες πίεσης, τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.), τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, τις ομάδες προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γενικά όλους τους οργανισμούς στους οποίους συμμετέχουν οι πολίτες σε τοπικό, εθνικό ή παγκόσμιο επίπεδο. Η συμβολή της κοινωνίας των πολιτών είναι καίρια για: την ενίσχυση της συμμετοχικής δημοκρατίας, την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, την ανάπτυξη δημόσιου δημοκρατικού διαλόγου για τα προβλήματα της κοινωνίας. Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης η κοινωνία των πολιτών είναι αναγκαία. Μπορεί να προσδώσει σφρίγος στη Δημοκρατία, να την εμπλουτίσει τόσο σε ποιότητα όσο και σε δυναμική. Οι πολίτες καθίστανται ενεργά κύτταρα που τροφοδοτούν όλο τον κοινωνικό ιστό και του δίνουν ευρωστία. Αν αυτά τα κύτταρα δεν αξιοποιηθούν, αν δεν ενεργοποιηθούν, τότε όλο το οικοδόμημα, όλο το σώμα της κοινωνίας θα νεκρωθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι η δημοκρατία, όπως και η αλήθεια, κινδυνεύουν από τη σιωπή (Παπακωσταντίνου, Κατσίρας, 2011, σελ.131). Ο εθελοντισμός είναι μια πράξη μέσα από την οποία οι άνθρωποι αποκτούν νέες δεξιότητες και βοηθούνται να είναι ενεργοί πολίτες στην κοινότητα τους. Ο εθελοντισμός δεν έχει πλαίσια και όρια, είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και διαστάσεις με βάσει τις αξίες, αρχές και την κοινωνικό -οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα της κοινωνίας. Οι εθελοντές προέρχονται από οποιοδήποτε κοινωνικό-οικονομικό στρώμα της κοινωνίας. Αν λάβουμε υπόψη ότι ένας εθελοντής μπορεί να είναι οποιασδήποτε 5 ηλικίας, οικονομικής κατάστασης, ακαδημαϊκού υπόβαθρου, τότε μπορούμε εύκολα να ισχυριστούμε ότι σχεδόν όλοι οι πολίτες μπορούν να είναι υποψήφιοι εθελοντές. 6 Κατηγορίες Μ.Κ.Ο • Υγεία & Πρόνοια (Καταφύγιο γυναίκας. Κέντρο στήριξης κακοποιημένων γυναικών) • Κοινωνική Αλληλεγγύη (Έργο πολιτών) • Παιδιά & Νέοι (Διάδρασης) • Άτομα με Αναπηρία (Αναπηρία τώρα) • Περιβάλλον (Ecocity) • Ανθρώπινα δικαιώματα (ActionAid) • Μειονότητες (Ο.Η.Ε) • Αθλητισμός (PRAKSIS) • Εκπαίδευση-έρευνα (ΠΟΛΙΤΕΣ ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ) • Προστασία Καταναλωτή (ΚΕ.Π.ΚΑ. - Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών) • Ανθρωπιστική βοήθεια (Πράξεις Ζωής) • Άμεση επέμβαση (Ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων) • Πολιτισμός – Τέχνες (Πολιτιστικός Οργανισμός "Οι Δρόμοι της Ελιάς") • Κοινωνική επανένταξη (ΣΤΡΟΦΗ - Δίκτυο Υπηρεσιών ΣΤΡΟΦΗ του ΚΕ.Θ.Ε.Α) • Κοινωφελή Ιδρύματα • Σύλλογοι • Ομάδες πολιτών (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B7_%CE%BA%CF%85%CE %B2%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE %AE_%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%89%CF%83%CE %B7) 7 Τομείς δράσης Μ.Κ.Ο 1. Καλύπτουν τα κενά κυρίως στον τομέα του κοινωνικού κράτους. 2. Ασκούν πίεση. 3. Χρησιμοποιούν τον ακτιβισμό. 4. Αξιοποιούν το διαδίκτυο. 5. Προβάλουν τις θέσεις τους στα Μ.Μ.Ε 6. Αναλαμβάνουν ρολό διεκδίκησης των δικαιωμάτων. 7. Έχουν μια διαρκή κοινωνική και πολιτική παρουσία. Εθελοντισμός 1. Η έκτακτη μαθησιακή υποστήριξη 2. Η έκτακτη συνοδεία 3. Η κατασκευή-παρασκευή ειδών προς πώληση στα Bazaar 4. Η παροχή ιατρικής φροντίδας 5. Η παροχή οδοντιατρικής φροντίδας 6. Η παροχή φαρμακευτικών ειδών (http://www.propaidigr.org/el/node/38). 8 Πηγές Χρηματοδότησης α) Εισφορές μελών: Αποτελεί την συνηθέστερη πηγή χρηματοδότησης. Οι οργανώσεις των οποίων το υψηλότερο ποσοστό των εσόδων τους προέρχεται απ’ αυτήν την πηγή, διακρίνονται μεταξύ τους αφενός στις μικρές ομάδες ερασιτεχνικής δομής (με αντίστοιχα χαμηλά οικονομικά μεγέθη ως απόλυτο αριθμό) και αφετέρου στις ευρείας εμβέλειας οργανώσεις, των οποίων το σύστημα συνδρομών και έκτακτων ενισχύσεων λειτουργεί αποδοτικά και απλώνεται σε ευρύ κοινωνικό φάσμα. β) Χορηγίες: Από αρκετές MΚO γίνεται συστηματική προσπάθεια εύρεσης χορηγών, είτε στο χώρο των μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων, είτε στο χώρο των διεθνών και ελληνικών ιδρυμάτων. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρείται μια σταθερά αυξητική τάση στον αριθμό των οργανώσεων, που ένα τμήμα των εσόδων τους προέρχεται από χορηγίες. Η ανάπτυξη του συστήματος χορηγιών σχετίζεται με τις εκάστοτε φορολογικές ρυθμίσεις που χρηματοδοτούν πολιτιστικές περιβαλλοντικές και άλλες δραστηριότητες. Η περιστολή ισχύος της σχετικής ευνοϊκής ρύθμισης που περιορίζει τις φοροαπαλλαγές μόνο στις περιπτώσεις που αφορούν κοινωφελείς οργανισμούς επέδρασε ανασχετικά στην ανάπτυξη του συστήματος χορηγιών. Έτσι εξηγείται η προσπάθεια των ΜΑΚΟ να επεκταθεί ο χαρακτηρισμός του κοινωφελούς στα μη κερδοσκοπικά σωματεία και εταιρείες, ως κίνητρο για τις επιχειρήσεις που προτίθενται να ενισχύσουν τις δραστηριότητες των ΜΚΟ. γ) Εισπράξεις από εκδηλώσεις: Μια άλλη πιθανή πηγή χρηματοοικονομικών εισροών για τις MKO είναι η οργάνωση και διεξαγωγή εκδηλώσεων με περιεχόμενο σχετικό με τον τομέα που καθεμία δραστηριοποιείται. Τέτοιες εκδηλώσεις είναι συνήθως συναυλίες, εκθέσεις έντυπου και οπτικού υλικού, εκδρομές και ξεναγήσεις, πώληση προπαγανδιστικού υλικού κτλ. δ) Εισφορές από την Κεντρική Διοίκηση: Κατά τα τελευταία έτη έχει αρχίσει η συνεργασία και κατ’ επέκταση η χρηματοδότηση των ΜΚΟ από δημόσιους φορείς και από προγράμματα των κατά τόπους Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Το 1999 ο Γ. Παπανδρέου δημιούργησε δυο νέους θεσμούς στο Υπ. Εξωτερικών και τους ανέθεσε τη συνεργασία με τις ΜΚΟ [‘Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ)’ και την ‘Επιτροπή για τις ΜΚΟ’ ]. Έτσι λ.χ. το Υπ. 9 Εξωτερικών σε κοινή πορεία με αλλά κράτη της ΕΕ, μέσω της ΥΔΑΣ, χρηματοδοτεί προγράμματα ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοηθείας. Ομοίως, το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπ. Γεωργίας χρηματοδοτεί Μη Κυβερνητικές Οικολογικές-Περιβαλλοντικές Οργανώσεις, κτλ. ε) Εισφορές από την ΕΕ: Κατά τις δυο τελευταίες δεκαετίες η εταιρική σχέση μεταξύ των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΜΚΟ έχει επεκταθεί σε όλους τους τομείς. Αυτή η διαδικασία προκύπτει από σειρά συνυφασμένων παραγόντων που έχουν σχέση με τις αλλαγές και τις εξελίξεις στο εσωτερικό των ίδιων των οργάνων της ΕΕ και με τις εξελίξεις στο σύνολο των ΜΚΟ Στο θέμα της χρηματοδότησης τα όργανα της ΕΕ παρέχουν ήδη σημαντικά ποσά βασικής χρηματοδότησης για τα τρέχοντα έξοδα πολλών ΜΚΟ. Για παράδειγμα υπολογίζεται ότι πάνω από 1000 εκ. Ευρω ανά έτος χορηγείται σε σχέδια ΜΚΟ απευθείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το μεγαλύτερο μέρος στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων για την ανάπτυξη και τη συνεργασία, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των προγραμμάτων εκδημοκρατισμού, και ιδιαίτερα της ανθρωπιστικής βοηθείας. Πολλές εκατοντάδες ΜΚΟ στην Ευρώπη και παγκοσμίως λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ. Παρόλο που θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στην παραπάνω ανάλυση η αναφορά συγκεντρωτικών στατιστικών στοιχείων που να δείχνουν με τι ποσοστό συμμετέχει καθεμία πηγή χρηματοδότησης, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Οι λόγοι αφορούν θέματα που έχουν να κάνουν με τον αριθμό των ΜΚΟ, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο, την πιθανή απροθυμία εκ μέρους των ΜΚΟ να δώσουν πραγματικά στοιχεία κ.α. Στοιχεία πάνω στο θέμα υπάρχουν για μεμονωμένες ΜΚΟ και για συγκεκριμένους τομείς ενδιαφέροντος (όπως λ.χ. η ερευνά (1997) σχετικά με τις πήγες χρηματοδότησης των Μη-Κυβερνητικών Οικολογικών-Περιβαλλοντικών Οργανώσεων της ομάδας περιβάλλοντος του ΕΚΚΕ, κατ' ανάθεση του ΥΠΕΧΩΔΕ) (http://wbln0018.worldbank.org/essd/essd.nsf/NGOs/home). 10 Παράρτημα ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1.Πότε ξεκίνησε-ιδρύθηκε η συγκεκριμένη οργάνωση-ομάδα; 2. Ποια ήταν η αφορμή, ή ποιος ανέλαβε την πρωτοβουλία δημιουργίας της; (ένα άτομο ή μια ομάδα?) 3.Πως λειτουργεί? Αποτελεί ΜΚΟ ή είναι εθελοντική οργάνωση? (διαφορές ομοιότητες) 4.Πόσα μέλη υπήρχαν στην εκκίνηση? 5. Από πόσα μέλη αποτελείται τώρα? 6. Είναι όλοι εθελοντές ή υπάρχουν και τακτικά εργαζόμενα μέλη? 7.Πώς μπορεί κάποιος να γίνει εθελοντής (αίτηση, εκπαίδευση, ωράριο)? 8.Υπάρχει συγκεκριμένη ιεραρχική δομή στην ομάδα σας? (μας ενδιαφέρει η διοικητική οργάνωση, ποιος διοικεί, έχει την ευθύνη κλπ) 9. Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης της ομάδας? (πως καλύπτονται τα λειτουργικά έξοδα? ΔΕΗ, ΟΤΕ κλπ) 10.Ποια προβλήματα συναντάτε κατά την υλοποίηση μιας δράσης? 11.Πως τα αντιμετωπίζετε? 12.Υπάρχει κάποιος υπεύθυνος στον οποίο απευθύνεστε και σας δίνει λύση? 13. Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο δραστηριοποιείστε από την αρχική ιδέα (πως προκύπτει), το σχεδιασμό, την υλοποίηση, την αξιολόγησή της? (ας περιγράψουν μια δράση που έχουν ήδη πραγματοποιήσει) 14.Υπάρχει κάποιος τρόπος με τον οποίο ενημερώνεται το κοινό της πόλης μας για τις δράσεις σας? 15. Ποιοι είναι οι άμεσοι αλλά και οι μακροχρόνιοι στόχοι της ομάδας σας? 16.Εσείς πότε αρχίσατε να συνεργάζεστε με τη συγκεκριμένη ομάδα? 17. Με ποια αφορμή? 18. Είχατε εκπαιδευτεί σχετικά? 19.Είχατε προηγούμενη εμπειρία ως εθελοντής-ντρια? 20.Τι σημαίνει για εσάς ο εθελοντισμός? 21. Πώς επηρέασε η οικονομική κρίση την έννοια του εθελοντισμού? (είναι απαραίτητος και γιατί?) 11 22. Είστε ευχαριστημένος-η από τη συμμετοχή-συνεργασία σας με τη συγκεκριμένη οργάνωση; 23. Πως νιώθετε αφού ολοκληρώσετε μια πράξη εθελοντισμού; 24. Τι μήνυμα θα θέλατε να δώσετε σε κάποιον νέο, ο οποίος θέλει αλλά διστάζει να ασχοληθεί με τον εθελοντισμό? 12 Συμπεράσματα Το συμπέρασμα που βγάλαμε μέσα από αυτή την ερευνητική εργασία, είναι πως μάθαμε πολλά πάνω στον όρο «Εθελοντισμός» ευαισθητοποιηθήκαμε και ενημερωθήκαμε πάνω στις δράσεις του και τέλος, προσφέραμε στην δική μας κοινωνία, την πόλη μας δηλαδή, με το να δράσουμε σαν ενεργοί εθελοντές και εμείς οι ίδιοι. Όλο αυτό ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για μας, και πολύ θα θέλαμε να συνεχίσουμε αυτή την δράση μας και στο μέλλον σαν ενεργοί εθελοντές και πολίτες πλέον . 13 14 Ευχαριστίες Ευχαριστούμε αρχικά την καθηγήτριά μας για την κατανόηση της και την βοήθεια που μας παρείχε και στην συνέχεια την κοινωνική λειτουργό και την ψυχολόγο οι οποίες μας βοήθησαν και μας πληροφόρησαν. 15 Βιβλιογραφία Παπακωνσταντίνου, Κ., Κατσίρας, Λ. (2011), Πολιτική και Δίκαιο, Αθήνα: Ο.Ε.Δ.Β. http://www.mihancivilsociety.org/chapter4/definition.html http://www.gdrc.org/ngo/wb-define.html http://www.uia.org/organizations/orgtypes/orgtypec.php http://www.eurocom.org/eurocom/jordan/jett/ngomeet/papers/wardem.htm http://www.staff.city.ac.uk/p.willetts/CS-NTWKS/NGO-ART.HTM. http://wbln0018.worldbank.org/essd/essd.nsf/NGOs/home http://www.comind.gr/kinisipoliton/pageb2p001.html http://www.greekhelsinki.gr/dikaiomatika/07/fakelos/koinwnia/05.htm http://www.anthropos.gr/finance.asp 16
© Copyright 2024 Paperzz
