Παρουσίαση Κειμενοκεντρικής προσέγγισης

Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
1
Παραγωγή Γραπτού Λόγου
Γιώργος Αλβανόπουλος
Σχολικός Σύµβουλος
Σκοπός & Στόχοι του σεµιναρίου
• Σκοπός του σεµιναρίου είναι…
– η παρουσίαση της νέας προσέγγισης του
γραπτού λόγου,
• µέσα από την παρουσίαση των βασικών αρχών
που το διέπουν και
• την παράλληλη ανάδειξη των παιδαγωγικών και
διδακτικών εφαρµογών στην τάξη.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
3
Στόχοι του σεµιναρίου
Προσδοκώµενα αποτελέσµατα
1.
Να αναγνωρίζετε τις διαφορές ανάµεσα στη νέα
προσέγγιση (παραγωγής γραπτού λόγου, ΠΓΛ) και τις
προηγούµενες µεθόδους.
2.
Να επισηµαίνετε τα δοµικά συστατικά στοιχεία των
κειµενικών ειδών.
3.
Να προτείνετε συγκεκριµένες διδακτικές πρακτικές
εφαρµογής στην τάξη.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
4
Να αναγνωρίζετε τις διαφορές ανάµεσα στη νέα
προσέγγιση (ΠΓΛ) και τις προηγούµενες
µεθόδους.
•
Έκθεση
– Προκαθορισµένα:
• θέµατα,
• χρόνος και
• τρόπος γραφής.
•
Σκέφτοµαι και Γράφω
– Γράφουµε για επίκαιρα θέµατα τις σκέψεις µας
– µέσα σε 15-20 λεπτά
– χωρίς να πολύ-νοιαζόµαστε για τα ορθογραφικά λάθη
•
Παραγωγή Γραπτού Λόγου
–
–
–
–
–
–
–
–
Γράφουµε για επίκαιρα θέµατα τις σκέψεις µας
… γνωρίζοντας ότι τα κείµενα κατανέµονται σε κατηγορίες
… επιλέγοντας εκείνο το είδος που ταιριάζει περισσότερο στην περίσταση
… µέσα από µια διαδικασία τριών σταδίων (προσυγγραφή – συγγραφή µετασυγγραφή)
… γνωρίζοντας ότι το παραγόµενο κείµενο θα διαβαστεί από κάποιον
… χρησιµοποιώντας το κατάλληλο ύφος
… µε βοήθειες (εικόνες, σχήµατα) στην αρχή
… µέσα σε ένα πλαίσιο που ξεκινά από την οµαδική και καταλήγει στην ατοµική
συγγραφή
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
5
Να επισηµαίνετε τα δοµικά συστατικά
στοιχεία των κειµενικών ειδών.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
6
ΕΙ∆Η ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ
∆ιαφέρουν ως προς
• τα δοµικά στοιχεία,
• τον τρόπο κατασκευής
• και τις ανάγκες που
εξυπηρετούν
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
7
ΕΙ∆Η ΚΕΙΜΕΝΩΝ
∆ιαφέρουν ως προς
• τα δοµικά στοιχεία,
• τον τρόπο κατασκευής
• και τις ανάγκες που
εξυπηρετούν
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
8
Αναλογία
• Για να χτίσουµε σπίτια
χρειαζόµαστε υλικά,
όπως…
– πέτρες, τούβλα, νερό σίδηρο,
άµµο, τσιµέντο
• Σπίτια µε βάση προσχέδιο
• Είδη σπιτιών
• Ανάλογα µε…
– τις ανάγκες
– το ταιριαστό ύφος και
– τους διαθέσιµους πόρους
• ∆ιόρθωση κακοτεχνιών
• Για να γράψουµε κείµενο
χρειαζόµαστε υλικά, όπως…
– γράµµατα, συλλαβές, λέξεις,
σηµεία στίξης, προτάσεις,
παραγράφους
• Κείµενα µε βάση προσχέδιο
• Είδη κειµένων
• Ανάλογα µε…
– τις ανάγκες
– το ταιριαστό ύφος και
– τους διαθέσιµους πόρους
• ∆ιόρθωση λαθών
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
9
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ∆ΟΜΗΣ – ∆ΟΜΙΚΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
• Όπως ένα χτίσµα αποτελείται από τα δοµικά του
συστατικά (τούβλα, άµµος, ασβέστη, ξύλα, κεραµίδια,
µέταλλα κ.λπ.) έτσι και ένα κείµενο αποτελείται από τα
δικά του δοµικά υλικά τα οποία είναι οι φθόγγοι, οι λέξεις,
(λεξήµατα και µορφήµατα), οι φράσεις, οι προτάσεις, οι
περίοδοι και οι παράγραφοι.
• Όπως τα δοµικά του υλικά συνδυάζονται µε ένα
συγκεκριµένο τρόπο για να συγκροτήσουν ένα χτίσµα,
έτσι και τα δοµικά υλικά του κειµένου οργανώνονται µε
συγκεκριµένες σχέσεις για να αποτελέσουν ένα κείµενο.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
10
Αφηγηµατικά
Αφηγηµατικά
Περιγραφικά
ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙ∆Η
Επιχειρηµατολικά
Πραγµατολογικά
Χρηστικά
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
11
Κειµενοκεντρική προσέγγιση...
• Είδη κειµένων
–
–
–
–
–
Αφηγηµατικά
Περιγραφικά
Πραγµατολογικά
Επιχειρηµατολογικά
Χρηστικά
Αναφορικός λόγος
Κατευθυντικός λόγος
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
12
ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
13
Περιγραφή
• Για να περιγράψουµε
– ένα αντικείµενο (κτίριο, παιχνίδι, κλπ)
– ένα χώρο
– έναν τόπο
– ένα πρόσωπο λέµε:
•
•
•
•
•
τι είναι,
που βρίσκεται,
πώς είναι (µέγεθος, σχήµα, χρώµα, υλικά),
προέλευση,
χρήση
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
14
Περιγραφικά
•
•
•
•
•
Γύρω από τον άξονα του χώρου
Χρήση τοπικών φράσεων
Ενεστώτας
Ρήµατα αίσθησης
Επίθετα
– Βιβλίο δασκάλου ∆’
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
Βιβλίο δασκάλου Ε’
15
Η γραµµατική της περιγραφής
• Στους ορισµούς ή στην εριγραφή των µόνιµων χαρακτηριστικών αυτού
ου εριγράφουµε χρησιµοοιείται ο ρηµατικός ενεστωτικός χρόνος.
• Τα ρήµατα σχέσης, είµαι και έχω, χρησιµοοιούνται, όταν
κατηγοριοοιούµε και εριγράφουµε την εµφάνιση/ιδιότητες και τα
µέρη/λειτουργίες. Π. χ. Το δωµάτιό µου είναι ευρύχωρο. Έχει µεγάλα φωτεινά
αράθυρα.
• Τα ρήµατα δράσης, είναι ααραίτητα όταν εριγράφονται συµεριφορές,
συνήθειες και λειτουργίες .χ. Τα µικρά, όταν σάσουν τα αυγά τους και βγουν
αό αυτά, σέρνονται ρος το νερό.
• Στην εριγραφή είναι χαρακτηριστική η λειτουργία του ειθέτου. Το
είθετο εριγράφει το ουσιαστικό ου ροσδιορίζει, αοδίδοντάς του
χαρακτηριστικά και ιδιότητες.
• Στην εριγραφή χώρου, οι µαθητές ρέει να εξοικειώνονται µε τις λέξεις
οι οοίες ροσανατολίζουν τον αναγνώστη στο χώρο ου εριγράφεται
(τοικά ειρρήµατα, ειρρηµατικοί ροσδιορισµοί τόου).
• Οι αντωνυµίες συντελούν στον τρόο µε τον οοίο εισάγεται η νέα
ληροφορία, διατηρείται και εεκτείνεται στο κείµενο, .χ. Το κέλυφος
ροστατεύει το µαλακό µέρος του σώµατος. Αυτό αοτελείται αό ένα ραχιαίο
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος Τάξη Γ’
τµήµα.
16
Περιγραφικός τύπος λόγου
• Προέρχεται από τον κόσµο των αντικειµένων
• Λεπτοµερής (κινηµατογραφική) παρατήρηση
• Οδηγούν τον αναγνώστη στην ανάπλαση εικόνων
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
17
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
18
Αφηγηµατικά
• Ποιος, πού, τι, πότε, γιατί
και πώς.
• Σκηνές δράσης
(σειρά γεγονότων)
• Σκέψεις και κρίσεις για τα
πρόσωπα
• Συναισθήµατα
» Ματσαγγούρας
•Γύρω από χρονικό άξονα
•Χρήση επιρρηµάτων
•Χρήση χρονικών
συνδέσµων
•Παρελθοντικοί χρόνοι
•Ρήµατα δράσης, σκέψης
συναισθηµάτων
•
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
Βιβλίο δασκάλου ∆’
19
∆οµικά στοιχεία αφηγηµατικών
• Χωροχρονικό πλαίσιο
• Οι ήρωες
• Αρχική κατάσταση και
εµφάνιση προβλήµατος
• Τα εµπόδια στην
επίλυση
• Το αποτέλεσµα
» Ματσαγγούρας
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
20
Αφήγηση
• Παρουσιάζονται…
– πραγµατικά ή φανταστικά γεγονότα
– µε καθορισµένη σειρά,
– γύρω από το χρονικό άξονα.
• Η αφήγηση είναι…
– προφορική ή
– γραπτή (αφήγηµα)
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
21
Βασικά χαρακτηριστικά αφηγηµατικών
∆ηλώνεται :
• ο χώρος
• ο χρόνος
• οι ήρωες
• Αρχή, µέση τέλος ιστορίας
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
22
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
23
Είδη αφηγηµατικών κειµένων
• Μυθιστόρηµα
• Παραµύθι
• Μύθος-Θρύλος
• ∆ιήγηµα
• Αποµνηµόνευµα
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
24
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
25
Χρηστικά
•
•
•
•
Λίστες
Πρόσκληση
Οδηγίες
Μήνυµα
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
26
Χαρακτηριστικά Χρηστικών
• Σαφήνεια (ξεβιδώστε το καπάκι και πιέστε)
• Λεξιλόγιο ανάλογο της οµάδας - στόχου
• Χρονική σειρά
• Ενεστώτας/ ή αόριστος προστακτικής ή υποτακτικής,
απρόσωπα ρήµατα
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
27
Πρόσκληση
• Ποιος προσκαλεί ποιον
– Προσφώνηση, υπογραφή
• Λόγος για τον οποίο προσκαλείται
• Τόπος-χρόνος
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
28
Επιχειρηµατολογικό κείµενο
• Αναφέρεται σε θέµατα που προκαλούν αντιπαραθέσεις
• διατυπώνονται προτάσεις…
• µε στόχο την αποδοχή τους, από εκείνους που είχαν
διαφορετική άποψη στην αρχή
• Αναπτύσσεται από την ηλικία των 4-5 ετών
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
29
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
30
Πραγµατολογικά κείµενα
• Συστηµατική µελέτη θεµάτων του φυσικού ή του
κοινωνικού κόσµου
• Επιστηµονικά, µη λογοτεχνικά κείµενα που αναλύουν,
συγκρίνουν, εξηγούν και αξιολογούν πληροφορίες,
στάσεις για ένα θέµα.
• Περιέχονται στα βιβλία της Ιστορίας, Θρησκευτικών κ.ά.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
31
Να προτείνετε συγκεκριµένες διδακτικές πρακτικές
εφαρµογής στην τάξη.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
32
Κειµενοκεντρική προσέγγιση...
•
Λαµβάνοντας υπόψη τις παρακάτω παραδοχές
1. Ο γραπτός λόγος επιτελεί επικοινωνιακή λειτουργία (σκοπόςαποδέκτες)
2. Το κείµενο αποτελεί τη βασική µονάδα του λόγου
3. Η δεξιότητα της συγγραφής είναι άµεσα διδάξιµη
4. Η διδασκαλία του γραπτού λόγου πρέπει να γίνεται στα πλαίσια
όλων των µαθηµάτων
5. ∆ίνεται έµφαση στη διαδικασία συγγραφής και όχι µόνο στο
αποτέλεσµα
6. Η άµεση διδασκαλία αναφέρεται σε γνώσεις, δεξιότητες και
στάσεις
7. Η σύνθεση του γραπτού λόγου είναι παλινδροµική διαδικασία
8. Η σύνθεση κειµένων είναι δύσκολη διαδικασία
9. Η ΠΓΛ στο σχολείο απαιτεί χρόνο.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
33
Κειµενοκεντρική προσέγγιση...
• Παράγραφος
• ∆οµή κειµένων
• Είδη κειµένων
–
–
–
–
–
Αφηγηµατικά
Περιγραφικά
Πραγµατολογικά
Επιχειρηµατολογικά
Χρηστικά
Αναφορικός λόγος
Κατευθυντικός λόγος
• ∆ιαδικασίες συγγραφής
– Προ-συγγραφή,
– Συγγραφή,
– Μετα-συγγραφή
• Πλαίσιο καθοδήγησης
(εικόνες, ερωτήσεις).
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
34
Προτάσεις διδασκαλίας
• Προγραµµατισµός στην αρχή της σχολικής
χρονιάς
– Τι είδους κείµενα θα διδάξω
– Ποια διαδικασία θα ακολουθήσω
– Με τι βοηθητικά εργαλεία
– Πόσο συχνά
– Με ποια µέσα (τετράδια, µολύβια)
– Με ποιες µεθόδους
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
35
Μέθοδος
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
36
Μέσα;
• Τετράδια µισό-µισό για τις µικρές τάξεις και
εκθέσεων (µεγάλο περιθώριο) για τις
µεγαλύτερες
Πόσο συχνά;
• Όσο συχνά δίνονται ευκαιρίες για επικοινωνία
• Μία φορά στις δεκαπέντε µέρες στις µεγαλύτερες
τάξεις, δοθείσης ευκαιρίας
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
37
Με τι βοηθητικά εργαλεία;
• Κείµενα που θέλουν τακτοποίηση
• Φωτογραφίες
• Σχέδια
• Ερωτήσεις όπως επόµενες διαφάνειες
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
38
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
39
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
40
∆ιαβάζω, συζητώ και κρατώ σηµειώσεις
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
41
Μνηµονικά βοηθήµατα για λεπτοµέρειες
Πού;
Γιατί;
Πότε;
Θέµα
Κεντρική ιδέα
Τι; Πώς;
Ποιος;
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
42
•Προφορικός λόγος
•Προ-συγγραφή µε
βοήθεια
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
43
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
44
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
45
Ποια διαδικασία θα ακολουθήσω;
• Προ-συγγραφικό
– Αυθεντικοποίηση
– Παραγωγή ιδεών
– Οργάνωση ιδεών (εικόνες, ερωτήσεις)
• Συγγραφικό
• Μετά-συγγραφικό
– Βελτίωση
•
•
•
•
•
Λεξιλογίου
Πρότασης
Παραγράφου
Σύνδεσης παραγράφων
∆οµής
– Τελική επιµέλεια
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
46
Παράγραφος
• Είναι ένα είδος
σηµείου στίξης.
• ∆οµή
– Θεµατική πρόταση
– Λεπτοµέρειες
– Κατακλείδα
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
47
Εξάσκηση στη δοµή της παραγράφου
1. ∆ίνουµε καλά παραδείγµατα παραγράφων και ζητάµε να
υπογραµµίσουν τα παιδιά τη θεµατική πρόταση.
2. ∆ίνουµε καλά παραδείγµατα παραγράφων και ζητάµε να
διαγράψουν τις άσχετες λεπτοµέρειες
3. ∆ίνουµε θεµατική πρόταση και ζητάµε να γράψουν τις
λεπτοµέρειες.
4. ∆ίνουµε τις λεπτοµέρειες και ζητάµε να γράψουν τη
θεµατική.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
48
Βάλτε ένα
στη στήλη που πρέπει
Ναι
Όχι
Περιέγραψα το βιβλιοαυτοκίνητο;
Μίλησα για το σχήµα του;
Έγραψα πώς είναι εξωτερικά;
Έγραψα πώς είναι το εσωτερικό του;
Χρησιµοποίησα κατάλληλο λεξιλόγιο;
Έβαλα συνδέσµους ανάµεσα στις προτάσεις; (γιατί, όταν,
έτσι, συνεπώς…)
Χώρισα το κείµενό µου σε παραγράφους;
∆ιόρθωσα τα ορθογραφικά µου λάθη;
Χρησιµοποίησα σωστά τα σηµεία στίξης; (κόµµα, τελεία…)
Έγραψα τι µου έκανε εντύπωση;
Ανέφερα τα συναισθήµατά µου;
Χρησιµοποίησα τις ερωτήσεις µέσα στο συννεφάκι για να
έχει το γραπτό µου το κατάλληλο περιεχόµενο;
Θα καταλάβει ο αναγνώστης του κειµένου µου ότι πρόκειται
για ένα βιβλιοαυτοκίνητο;
Ξαναδιάβασα το κείµενό µου για να δω τι δεν «ακούγεται»
καλά;
Προσπάθησα να κάνω το κείµενό µου ελκυστικό για τον
αναγνώστη;
Επιµελήθηκα το κείµενο µου µε εκφραστικά µέσα;
(παροµοιώσεις, επίθετα, µεταφορές κ.ά.)
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
49
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
50
Αυτό-αξιολόγηση µε
βάση τους στόχους
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
51
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
52
Τι είδους κείµενα θα διδάξω;
• Κατά προτεραιότητα στις µικρές τάξεις:
–
–
–
–
–
–
–
Λίστες,
λεζάντες,
προσκλήσεις,
µηνύµατα,
οδηγίες,
περιγραφικά,
αφηγηµατικά κείµενα.
• Κατά προτεραιότητα στις µεγάλες τάξεις:
–
–
–
–
περιγραφικά,
αφηγηµατικά,
επιχειρηµατολογικά κείµενα,
καθώς και οδηγίες, µηνύµατα, προσκλήσεις, λίστες.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
53
1. Αξιοποιώντας την εµπειρία σας και την κεντρική εισήγηση, να συµπληρώσετε οµαδικά τον παρακάτω πίνακα
Η συγγραφή στα νέα Αναλυτικά Προγράµµατα Σπουδών σε σχέση µε το παρελθόν
Έκθεση
Σκέφτοµαι και Γράφω
Παραγωγή Γραπτού Λόγου
Απαιτήσεις χρόνου
Συχνότητα συγγραφής & (κάθε
πότε;)
Θέση της συγγραφής στο ΑΠΣ
Η δεξιότητα της συγγραφής είναι.
(έµφυτη/διδάξιµη)
Επικοινωνιακή περίσταση
(απαραίτητη/µη, επιθυµητή)
Επίπεδο δυσκολίας για τη συγγραφή
(δύσκολη/εύκολη)
Θεµατολογία
Ορθογραφία
∆ιόρθωση κειµένου (πώς; από ποιον)
Έκταση κειµένου
Είδη κειµένων που γράφονται
Σκοπός της συγγραφής
(λογοτεχνικότητα/επικοινωνία)
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
54
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡ∆ΟΜΗΣ
• Όπως κάθε χτίσµα δεν καθορίζεται µόνο από τα δοµικά
του υλικά, αλλά και από κάποια εξωδοµικά
χαρακτηριστικά (πότε χτίστηκε, πού, για ποιο σκοπό,
προς τα πού είναι προσανατολισµένο, ποιοι το
κατοικούν κ.λπ.), έτσι και κάθε κείµενο, ανάλογα µε το
είδος του, οργανώνεται µε βάση κάποια ερωτήµατα που
αποτελούν τα στοιχεία της υπερδοµής.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
55
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡ∆ΟΜΗΣ
(συνέχεια)
• Π.χ. στα αφηγηµατικά κείµενα κυριαρχούν οι ερωτήσεις
πού, πότε, ποιος –α –ο, ποιο πρόβληµα υπήρχε, ποια
λύση δόθηκε κ.λπ., στα περιγραφικά πού, πώς, ποια
εντύπωση δηµιουργεί, σε τι χρησιµεύει, ποια
συναισθήµατα προκαλεί κ.λπ.
• Τα ερωτήµατα αυτά µπορούν να προκύψουν µέσα από
µία διαδικασία καταιγισµού ιδεών και να αποτελέσουν
έναν πρώτο οδηγό δόµησης ενός κειµένου.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
56
ΤΟ ΥΦΟΣ ΩΣ ∆ΟΜΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΟΥ
ΚΕΙΜΕΝΟΥ
• Ορισµός ύφους: Χρήση διαφορετικού λεξιλογίου και
διαφορετικών εκφράσεων, ανάλογα µε το πού
βρισκόµαστε, σε ποιον απευθυνόµαστε, ποιοι είναι οι
συνοµιλητές µας και ποιοι άλλοι επίσης είναι παρόντες.
• Χαρακτηριστικά του ανεπίσηµου ύφους: µικρές
προτάσεις, απλές λέξεις (Έλα Γιώργο. Τι έγινε; Πώς
πάει; Έτσι κι έτσι).
• Χαρακτηριστικά του επίσηµου ύφους: µεγάλες
προτάσεις, δευτερεύουσες προτάσεις, λέξεις από
παλιότερες µορφές της γλώσσας µας κ.λπ. (Καληµέρα
σας κύριε διευθυντά. Τι κάνετε; ∆εν αισθάνοµαι πολύ
καλά σήµερα).
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
57
ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΩΝ
• «…ο δάσκαλος έχει τη δυνατότητα να αντιµετωπίσει το διδακτικό
υλικό ως ένα δείγµα εργασίας που µπορεί να χειριστεί ανάλογα µε
το επίπεδο και τις δυνατότητες της τάξης.
• Μπορεί, π.χ., να αντικαταστήσει κάποια από τα αυθεντικά χρηστικά
κείµενα, κρατώντας τις βασικές ιδέες επεξεργασίας, µε άλλα
καταλληλότερα και πιο επίκαιρα. (Τα κείµενα που θα επιλεγούν
πρέπει να είναι αυθεντικά και ταυτόχρονα οργανικά συνδεδεµένα µε
το φαινόµενο και το κειµενικό είδος που διδάσκεται).
• Επίσης µπορεί να µην ασχοληθεί µε όλες τις ασκήσεις, σε
περίπτωση που κρίνει ότι δεν είναι κατάλληλες για τους
συγκεκριµένους µαθητές, ή να τις χρησιµοποιήσει εναλλακτικά:
µεταξύ ασκήσεων που έχουν ίδιο στόχο, µπορεί να δώσει τις πιο
εύκολες σε οµάδες που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και τις πιο
δύσκολες στους υπόλοιπους µαθητές…».
• Από το Βιβλίο του ∆ασκάλου της Ε’ τάξης, σελ. 11.
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
58
Βιβλιογραφία
1. Ματσαγγούρας, Η. (2001). Κειµενοκεντρική προσέγγιση του
γραπτού λόγου. Αθήνα: Γρηγόρης
2. Γρηγοριάδης, Ν. (1993). Το δηµιουργικό γράψιµο η τέχνη και η
τεχνική του. Η παράγραφος. Θεσ/νίκη: Κώδικας
3. Ροντάρι, Τ. (1985). Γραµµατική της φαντασίας. Τεκµήριο
4. Σπαντιδάκης, Ι. (2004). Προβλήµατα Παραγωγής Γραπτού Λόγου
Παιδιών Σχολικής Ηλικίας. Αθήνα: Ελληνικά Γράµµατα
5. Ζαφειριάδης, Κ. (2007). ∆ιδάσκοντας την παραγωγή γραπτού
λόγου σε µαθητές Γυµνασίου µε µαθησιακές δυσκολίες. Θεσ/νίκη:
Αφοί Κυριακίδη
6. ∆αραδήµου, Β. (2000). Περίληψη: Η διαδικασία παραγωγής
ισοδύναµων κειµένων. Αθήνα: Κιµωλία
7. Ζαβιτσάνου-Παπαγρηγορίου, Τ. (2006). Μαθήµατα Γραπτής
Έκφρασης, Α’, Β’, Γ’ τάξη. Αθήνα: Πατάκη
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
59
• Σας ευχαριστώ
Αλβανόπουλος Γ. Σχ. Σύµβουλος
60