ÌÁÈÇÌÁ XXI
ÐÙÓ ÐÇÑÅ ÔÏ ÏÍÏÌÁ ÔÏÕ ÔÏ PISAURUM
Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum,
everterunt
urbem
Romam
acceperunt.
Tum
Camillus,
Veientanam
praedam
praeter
qui
Capitolium, pro quo immensam
diu apud Ardeam
in exilio fuerat
pecuniam
propter
non aequo iure divisam, absens dictator est factus; is
Gallos iam abeuntes secutus est: quibus interemptis aurum omne recepit. Quod
illic appensum civitati
nomen dedit: nam Pisaurum dicitur, quod illic aurum
pensatum est. Post hoc factum rediit in exilium, unde tamen rogatus reversus
est.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Brennus -i
(áñóåíéêü â’)
= ÂñÝííïò
dux, ducis
(áñóåí. êáé èçëõêü ã’) = áñ÷çãüò, óôñáôçãüò
Gallus -i
(áñóåíéêü â’)
= ï ÃáëÜôçò
apud (ðñüèåóç) + ÁéôéáôéêÞ
= êïíôÜ
ôïðéêÜ ðëçóßïí)
Allia -ae
(èçëõêü á’)
= Áëßáò
flumen -inis
(ïõäÝôåñï ã’)
= ï ðïôáìüò
deleo, delevi, deletum, delere (2)
= êáôáóôñÝöù
legio -onis
(èçëõêü ã’)
= ëåãåþíá
Romani -orum
(áñóåíéêü â’)
= ïé Ñùìáßïé
everto, everti, eversum, evertere (3)
= êáôáóôñÝöù åíôåëþò
urbs -is
(èçëõêü ã’)
= ç ðüëç
Roma -ae
(èçëõêü á’)
= ç Ñþìç
praeter (ðñüèåóç) + ÁéôéáôéêÞ
= åêôüò
Capitolium -ii/-i (ïõäÝôåñï â’)
= Êáðéôþëéï
pro (ðñüèåóç) + ÁöáéñåôéêÞ
= óáí áíôÜëëáãìá
qui, quae, quod (áíáöïñéêÞ áíôùíõìßá)= ï ïðïßïò
immensus -a -um (åðßèåôï â’)
= ôåñÜóôéïò
pecunia -ae
(èçëõêü á’)
= ôá ÷ñÞìáôá
accipio, accepi, acceptum, accipere(3)(15-io)= äÝ÷ïìáé
tum
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= ôüôå
Camillus -i
(áñóåíéêü â’)
= ï ÊÜìéëëïò
diu
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= ãéá ðïëý
Ardea -ae
(èçëõêü á’)
= ÁñäÝá
in (ðñüèåóç ) + ÁöáéñåôéêÞ (óôÜóç óå ôüðï)=óå...
exilium -ii/-i
(ïõäÝôåñï â’)
= åîïñßá
propter (ðñüèåóç) + ÁéôéáôéêÞ
= åîáéôßáò
(åîùôåñéêü áíáãêáóôéêü áßôï)
1
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
Veientanus -a -um (åðßèåôï â’)
= ï ôùí Âçßùí
práeda -ae
(èçëõêü á’)
= ëåßá
aequus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ßóïò, äßêáéïò
ius, iuris
(ïõäÝôåñï ã’)
= ôï äßêáéï
aequo iure
= áêñéâïäßêáéá
divido-divisi-divisum-dividere(3)
= ìïéñÜæù
absens: ìåôï÷Þ åíåóôþôá ôïõ ñÞìáôïò:
absum, abfui Þ afui, abesse
= áðïõóéÜæù
dictator -oris
(áñóåíéêü ã’)
= äéêôÜôïñáò, áñ÷éóôñÜôçãïò
fio, factus sum, fieri (áíþìáëï)
= ãßíïìáé
iam
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= Þäç, ðéá
abeo, abi(v)i, abitum, abire (4)
= öåýãù
sequor, secutus sum, sequi (áðïèåô. 3)
= áêïëïõèþ
interimo, interemi, interemptum,interimere= åîïëïèñåýù
(inter + emo)(3)
aurum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= ÷ñõóÜöé
omnis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= üëïò
recipio, recepi, receptum, recipere (3)
= åðáíáêôþ
(re + capio) ( 15 óå -io)
illic
(ôïðéêü åðßññçìá)
= åêåß
appendo, appendi, appensum, appendere (3)= æõãßæù
civitas -atis
(èçëõêü ã’)
= ðïëéôåßá
(ãåíéêÞ ðëçèõíôéêïý -um / -ium)
nomen -inis
(ïõäÝôåñï ã’)
= üíïìá
do, dedi, datum, dare (1)
= äßíù
nam
(áéôéïëïãéêüò óýíäåóìïò)=ãéáôß, ãáñ
(åäþ: äéáóáöçôéêüò) = äçëáäÞ
Pisaurum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= Ðßóáõñï
dico, dixi, dictum, dicere
= ëÝãù, êáëþ, ïíïìÜæù
quod (áéôéïëïãéêüò óýíäåóìïò)
= åðåéäÞ
(åéóÜãåé äåýôåñ. áéôéïëïãéêÞ ðñüôáóç)
penso, pensavi, pensatum, pensare (1)
= æõãßæù
(èáìéóôéêü ôïõ pendo 3)
factum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= ðñÜîç
redeo, redi(v)i, reditum, redire (4)
= åðéóôñÝöù
unde (áíáöïñéêü ôïðéêü åðßññçìá)
= áð' üðïõ
tamen (áíôéèåôéêüò óýíäåóìïò)
= üìùò
rogo, rogavi, rogatum, rogare (1)
= ðáñáêáëþ
revertor, reverti (reversus sum), reverti
(çìéáðïèåôéêü & áðïèåôéêü 3 )= åðéóôñÝöù
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
immensus, -a, -um
immensior, -ior, -ius
immensissimus, -a,-um
(áìÝôñçôïò, ôåñÜóôéïò)
Veientanus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
(ï ôùí Âçßùí, ï áðü ôïõò Âçßïõò)
aequus, -a, -um
aequior, -ior, -ius
aequissimus, -a, -um
(ßóïò, äßêáéïò)
2
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
tum
÷ùñßò
(ôüôå)
diu
diutius
(ãéá ðïëý ÷ñïíéêü äéÜóôçìá)
iam
÷ùñßò
(Þäç, ðéá)
illic
÷ùñßò
(åêåß)
ðáñáèåôéêÜ
diutissime
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
¼ôáí Þôáí áñ÷çãüò ï ÂñÝííïò, ïé ÃáëÜôåò, áöïý êáôáôñüðùóáí ôéò
ëåãåþíåò ôùí Ñùìáßùí êïíôÜ óôïí Áëßá ôïí ðïôáìü, êáôÝóôñåøáí åíôåëþò ôç
Ñþìç åêôüò áðü ôï Êáðéôþëéï, ãéá ôï ïðïßï äÝ÷ôçêáí óáí áíôÜëëáãìá ôåñÜóôéï
÷ñçìáôéêü ðïóü. Ôüôå ï ÊÜìéëëïò, ï ïðïßïò åß÷å ðáñáìåßíåé åîüñéóôïò ãéá ðïëý
êáéñü óôçí ÁñäÝá åîáéôßáò ôçò ëåßáò áðü ôïõò Âçßïõò, ç ïðïßá äåí ìïéñÜóôçêå
áêñéâïäßêáéá, áí êáé Þôáí áðþí áíáãïñåýôçêå äéêôÜôïñáò· áõôüò áêïëïýèçóå
(êáôáäßùîå) ôïõò ÃáëÜôåò ðïõ Þäç Ýöåõãáí· áöïý ôïõò åîïëüèñåõóå, ðÞñå ðßóù
üëï ôï ÷ñõóÜöé. ÅðåéäÞ áõôü æõãßóôçêå åêåß, Ýäùóå ôï üíïìÜ ôïõ óôçí ðïëéôåßá:
ïíïìÜæåôáé äçëáäÞ Ðßóáõñï, ãéáôß åêåß æõãßóôçêå ôï ÷ñõóÜöé. ÌåôÜ áðü áõôÞ
ôçí ðñÜîç åðÝóôñåøå óôçí åîïñßá, áð' üðïõ üìùò, áöïý ôïí ðáñáêÜëåóáí,
ãýñéóå ðßóù.
ÌÁÈÇÌÁ XXII
ÐÑÏÔÑÏÐÅÓ ÐÑÏÓ ÔÏÕÓ ÑÙÌÁÉÏÕÓ
Imitemur nostros Brutos, Camillos, Decios, Curios, Fabricios, Scipiones,
innumerabiles alios qui hanc rem publicam stabiliverunt; quos equidem in deorum
immortalium
coetu ac numero
repono. Amemus
patriam,
pareamus
senatui,
consulamus bonis; praesentes fructus neglegamus, posteritatis gloriae serviamus;
id esse optimum putemus, quod est rectissimum; speremus quae volumus, sed
feramus quod acciderit; arbitremur denique corpus virorum fortium magnorumque
hominum esse mortale, animi vero motus et virtutis gloriam sempiternam esse.
3
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Brutus, i
(áñóåíéêü â’)
= ï Âñïýôïò
Camillus, i
(áñóåíéêü â’)
= ï ÊÜìéëëïò
Decius, i(i)
(áñóåíéêü â’)
= ï ÄÝêéïò
Scipio, Scipionis (áñóåíéêü ã’)
= ï Óêéðßùíáò
Curius, i(i)
(áñóåíéêü â’)
= ï Êïýñéïò
Fabricius, i(i)
(áñóåíéêü â’)
= ï Öáâñßêéïò
imitor, imitatus sum, imitari (áðïè.1)
= ìéìïýìáé
innumerabilis -is -e (åðßèåôï ã’)
= áíáñßèìçôïò
stabilio, stabili(v)i, stabilitum, stabilire(4) = óôåñåþíù, óôáèåñïðïéþ
equidem
(ôñïð. åðßññçìá)
= åãþ âÝâáéá
deus -i
(áñóåíéêü â’)
= ï èåüò
immortalis -is -e (åðßèåôï ã’)
= ï áèÜíáôïò
coetus -us
(áñóåíéêü ä’)
= ç óõãêÝíôñùóç
numerus -i
(áñóåíéêü â’)
= ï áñéèìüò
repono, reposui, repositum, reponere (3) = ôïðïèåôþ
repono in numero deorum
= ëïãáñéÜæù óôïõò èåïýò
pareo, parui, paritum, parere (2)
= õðáêïýù
+ äïôéêÞ
senatus -us (áñóåíéêü ä’)(sing.tantum)
= ç óýãêëçôïò
consulo, consului, consultum, consulere(3) = åíäéáöÝñïìáé, ðñïóÝ÷ù
(+ äïôéêÞ ÷áñéóôéêÞ)
boni -orum (áñóåíéêü â’)(plur. tantum) = ïé êáëïß ðïëßôåò
praesens -ntis
= ôùñéíüò, ðáñþí
(ìåôï÷Þ åíåóôþôá ôïõ ñ. praesum ðïõ Ý÷åé áðïêôÞóåé åðéèåôéêÞ
óçìáóßá êáé
÷ñÞóç)
fructus -us
(áñóåíéêü ä’)
= üöåëïò, êáñðüò
neglego (Þ: negligo), neglexi, neglectum, neglegere (Þ: negligere) (3)
= áäéáöïñþ ãéá...
servio, servi(v)i, servitum, servire (4)
= õðçñåôþ
(+ äïôéêÞ)
posteritas -atis
(èçëõêü ã’)
= ôï ìÝëëïí, ïé áðüãïíïé
gloria -ae
(èçëõêü á’)
= ç äüîá
optimus -a -um
(åðßèåôï â’)
= Üñéóôïò
Õðåñèåôéêüò âáèìüò ôïõ bonus -a -um(åðßèåôï â’)=êáëüò
puto (1)
= íïìßæù
rectus -a -um
(åðßèåôï â’)
= åõèýò, ïñèüò
spero (1)
= åëðßæù
volo, volui, -- , velle (áíþìáëï ñÞìá)
= èÝëù
fero, tuli, latum, ferre (3)
= öÝñù, ìåôáöÝñù, õðïöÝñù
arbitror, arbitratus sum, arbitrari (áðïè.1) = íïìßæù
denique
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= ôåëéêÜ
corpus -oris
(ïõäÝôåñï ã’)
= ôï óþìá
fortis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ãåííáßïò
mortalis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= èíçôüò
animi motus
= ïé äõíÜìåéò ôçò øõ÷Þò, ïé
ðíåõìáôéêÝò éäéüôçôåò
motus -us
(áñóåíéêü ä’)
= êßíçóç
virtus -utis
(èçëõêü ã’)
= áíäñåßá, áñåôÞ
sempiternus -a -um(åðßèåôï â’)
= áéþíéïò
vero
(áíôéèåôéêüò óõíä.)
= üìùò
4
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
innumerabilis, -is, -e
(áìÝôñçôïò)
publicus, -a, -um
(äçìüóéïò)
immortalis, -is, -e
(áèÜíáôïò)
bonus, -a, -um
(êáëüò)
rectus, -a, -um
(ïñèüò)
fortis, -is, -e
(äõíáôüò, áíäñåßïò)
magnus, -a, -um
(ìåãÜëïò)
mortalis, -is, -e
(èíçôüò)
sempiternus, -a, -um
(áéþíéïò)
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
melior, -ior, -ius
optimus, -a, -um
rectior, -ior, -ius
rectissimus, -a, -um
fortior, -ior, -ius
fortissimus, -a, -um
maior, -ior, -ius
maximus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
equidem
(åãþ âÝâáéá)
denique
(óôï ôÝëïò)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
Áò ìéìçèïýìå ôïõò äéêïýò ìáò Âñïýôïõò, ôïõò Êáìßëëïõò, ôïõò Äåêßïõò,
ôïõò Êïõñßïõò, ôïõò Öáâñéêßïõò, ôïõò Óêéðßùíåò, ôïõò áíáñßèìçôïõò ôïõò
Üëëïõò, ïé ïðïßïé áõôÞ ôçí ðïëéôåßá óôåñÝùóáí· óå áõôïýò åãþ âÝâáéá äßíù ìéá
èÝóç áíÜìåóá óôïõò áèáíÜôïõò èåïýò. Íá áãáðÜìå ôçí ðáôñßäá ìáò, íá
õðáêïýìå óôç Óýãêëçôï, áò öñïíôßæïõìå ãéá êáëïýò ðïëßôåò, áò áäéáöïñïýìå
ãéá ôá ïöÝëç ôçò óôéãìÞò, áò õðçñåôïýìå ôç äüîá (öÞìç) ôùí ìåôáãåíÝóôåñùí·
íá èåùñïýìå üôé åßíáé Üñéóôï áõôü ðïõ åßíáé ôï ðéï óùóôü· áò åëðßæïõìå áõôÜ
ðïõ èÝëïõìå, áëëÜ áò õðïìÝíïõìå ïôéäÞðïôå (áíôßîïï) óõìâåß· áò åëðßæïõìå
ôåëéêÜ üôé ôï óþìá ôùí ãåííáßùí áíäñþí êáé ôùí ìåãÜëùí áíèñþðùí åßíáé
èíçôü, ïé äõíÜìåéò üìùò ôçò øõxÞò êáé ç äüîá ôçò áñåôÞò åßíáé áéþíéá.
ÌÁÈÇÌÁ XXIII
ÅÍÁÓ ÕÐÅÑÏ×ÏÓ ÁÍÈÑÙÐÏÓ
5
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Aegrotabat
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
Caecina Paetus,
maritus
Arriae,
aegrotabat et filius. Filius
mortuus est. Huic Arria funus ita paravit, ut ignoraretur a marito;
cum illa
cubiculum
persaepe interroganti,
cibum
sumpsit».
mariti intraverat,
quid
Deinde,
ageret
cum
vivere
puer,
filium
quin immo
simulabat,
ac marito
respondebat: «Bene quievit, libenter
lacrimae
suae,
diu
cohibitae,
vincerent
prorumperentque, egrediebatur; tum se dolori dabat et paulo post siccis oculis
redibat. Scribonianus arma in Illyrico contra Claudium moverat; fuerat Paetus
in partibus
eius
et,
occiso
navem; Arria milites orabat,
Scriboniano, Romam
trahebatur. Erat ascensurus
ut simul imponeretur. Non impetravit:
piscatoriam naviculam ingentemque navem secuta est.
ËEÎÉËÏÃÉÏ
aegroto (1)
= áóèåíþ, åßìáé Üññùóôïò
maritus -i
(áñóåíéêü â’)
= óýæõãïò
morior, mortuus sum , mori(áðïè.3)
= ðåèáßíù
(ìô÷. ìÝëëïíôá moriturus -a -um)
funus -eris
(ïõäÝôåñï ã’)
= êçäåßá
ignoro (1)
= áãíïþ
quin immo
(áíôéè. óýíä.)
= ü÷é ìüíï áõôü áëëÜ áêüìç
cubiculum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= êñåââáôïêÜìáñá
intro (1)
= åéóÝñ÷ïìáé, ìðáßíù
vivo, vixi, victum, vivere (3)
= æù
simulo (1)
(+ åéä. áðáñÝìö.)
= ðñïóðïéïýìáé
persaepe
(åðßññçìá ÷ñïíéêü)
= ðïëý óõ÷íÜ
interrogo (1)
= ñùôþ, æçôþ íá ìÜèù
quis, quid?
(åñùôçì. ïõó. áíôùí.) = ðïéïò,ðïéá, ðïéï;
ago, egi, actum, agere (3)
= ðñÜôôù, ðïéþ, ïäçãþ
puer -eri
(áñóåíéêü â’)
= ðáéäß
respondeo -ndi -nsum -ere (2)
= áðáíôþ
bene
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= êáëÜ
quiesco, quievi, quietum, quiescere(3)
= çóõ÷Üæù
libenter
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= ðñüèõìá
cibus -i
(áñóåíéêü â’)
= ôñïöÞ
sumo, sumpsi, sumptum, sumere (3)
= ðáßñíù, êáôáíáëßóêù
deinde
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= Ýðåéôá
lacrima -ae
(èçëõêü á’)
= ôï äÜêñõ
cohibeo-cohibui-cohibitum-cohibere(2)
= óõãêñáôþ
vinco, vici, victum, vincere (3)
= íéêþ
prorumpo-prorupi-proruptum-prorumpere(3)=îåóðþ
6
conduxit
(pro + rumpo)
egredior, egressus sum, egredi(áðïè.3)(15-io)=âãáßíù Ýîù
dolor, doloris
(áñóåíéêü ã’)
= èëßøç
do me dolori
= èëßâïìáé, ëõðÜìáé
siccus -a -um
(åðßèåôï â’)
= óôåãíüò, îåñüò
oculus -i
(áñóåíéêü â’)
= ïöèáëìüò, ìÜôé
redeo, redi(v)i, reditum, redire (4)
= åðáíÝñ÷ïìáé
arma -orum (ïõäÝôåñï â’)(plur. tantum) = ôá üðëá
moveo, movi, motum, movere (2)
= êéíþ, ìåôáêéíþ
arma moveo
= óôáóéÜæù, ðáßñíù ôá üðëá
pars, partis
(èçëõêü ã’)
= ìÝñïò
åôåñüóçìï:partes, partium
= ðïëéôéêÞ Þ óôñáôéùôéêÞ ðáñÜôáîç
occido, occidi, occisum, occidere(3)
= óêïôþíù
traho, traxi, tractum, trahere (3)
= óýñù, ôñáâþ
ascendo, ascendi, ascensum, ascendere(3) = áíåâáßíù, åðéâéâÜæïìáé
navis, navis
(èçëõêü ã’)
= ðëïßï
oro (1)
= ðáñáêáëþ
simul
= ìáæß
ut
(âïõëçôéêüò óýíäåóìïò)= íá
impono, imposui, impositum, imponere(3) = ôïðïèåôþ
impetro (1)
= ðåôõ÷áßíù
conduco -duxi -ductum -ducere (3)
= íïéêéÜæù
piscatorius -a -um (åðßèåôï â’)
= øáñÜäéêïò
navicula -ae
(èçëõêü á’)
= ç ìéêñÞ âÜñêá
ingens -ntis
(åðßèåôï ã’)
= ðåëþñéïò
navis, navis
(èçëõêü ã’)
= ðëïßï
(áöáéñ. åíéêïý: nave êáé navi)
sequor, secutus sum, sequi (áðïè. 3)
= áêïëïõèþ, êáôáäéþêù
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
siccus, -a, -um
(îåñüò, óôåãíüò)
piscatorius, -a, -um
(áëéåõôéêüò)
ingens (-ntis)
(ðåëþñéïò)
siccior, -ior, -ius
siccissimus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
ingentior, -ior, -ius
ingentissimus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
ita
(Ýôóé, ôüóï)
persaepe
(óõ÷íüôáôá)
bene
(êáëÜ)
libenter
(åõ÷áñßóôùò, ðñüèõìá)
deinde
(Ýðåéôá)
diu
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
melius
optime
libentius
libentissime
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
diutius
diutissime
7
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
(ãéá ðïëý êáéñü)
tum
(ôüôå)
post
(ýóôåñá, ìåôÜ)
simul
(ìáæß ìå, óõã÷ñüíùò)
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
¹ôáí Üññùóôïò ï Êáéêßíáò Ðáßôïò, ï óýæõãïò ôçò Áññßáò· áóèåíïýóå êé ï
ãéïò (ôïõò). Ï ãéïò ðÝèáíå. Áõôüí ç Áññßá Ýôóé êÞäåõóå þóôå íá áãíïåßôáé áðü
ôï óýæõãï· ü÷é ìüíï áõôü, áëëÜ üôáí åêåßíç Ýìðáéíå óôçí êñåâáôïêÜìáñá ôïõ
óõæýãïõ, ðñïóðïéüôáí üôé ï ãéïò æïýóå êáé óôï óýæõãï ðïõ ðïëý óõ÷íÜ ôç
ñùôïýóå ôé Ýêáíå ôï ðáéäß áðáíôïýóå: «êïéìÞèçêå êáëÜ, ðñüèõìá ðÞñå ôçí
ôñïöÞ». ¸ðåéôá, üôáí ôá äÜêñõÜ ôçò, ðïõ ãéá ðïëý Þôáí óõãêñáôçìÝíá,
íéêïýóáí êáé îÝóðáãáí, Ýâãáéíå Ýîù· ôüôå ðáñáäéíüôáí óôç èëßøç êáé ìåôÜ áðü
ëßãï ìå óôåãíÜ ìÜôéá îáíáãýñéæå. Ï Óêñéâùíéáíüò åß÷å óôáóéÜóåé óôçí Éëëõñßá
åíÜíôéá óôïí Êëáýäéï· ï Ðáßôïò åß÷å ðÜåé ìå ôï ìÝñïò ôïõ, êáé ìåôÜ ôï öüíï ôïõ
Óêñéâùíéáíïý, óôç Ñþìç ôïí ïäçãïýóáí óéäçñïäÝóìéï. Åðñüêåéôï íá áíÝâåé óôï
ðëïßï· ç Áññßá ôïõò óôñáôéþôåò ðáñáêáëïýóå íá åðéâéâáóôåß ìáæß ôïõ. Äåí ôï
ðÝôõ÷å· íïßêéáóå (Ýíá) øáñïêÜúêï êáé ôï ìåãÜëï ðëïßï áêïëïýèçóå.
ÌÁÈÇÌÁ XXIV
ÔÏ ÐÁÈÇÌÁ ÅÍÏÓ ØÅÕÔÇ
Cum P. Cornelius Nasica ad Ennium poetam venisset eique ab ostio quaerenti
Ennium ancilla dixisset eum domi non esse, Nasica sensit illam domini iussu id
dixisse et illum intus esse. Accipe nunc quid postea Nasica fecerit. Paucis post
diebus cum Ennius ad Nasicam venisset
et eum
a ianua quaereret, exclamavit
Nasica se domi non esse, etsi domi erat. Tum Ennius
indignatus quod Nasica
tam aperte mentiebatur: «Quid?» inquit «Ego non cognosco vocem tuam?» Visne
scire quid
Nasica
responderit?» Homo es impudens.
Ego
cum te quaererem,
ancillae tuae credidi te domi non esse; tu mihi ipsi non credis?»
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Poplius -i(i)(êëçô. Popli)(áñóåíéêü â’)
= ï Ðüðëéïò
Nasica -ae
(áñóåíéêü á’)
= ï ÍáóéêÜò
Cornelius -i(i)(êëçô. Corneli)(áñóåíéêü â’)= ï ÊïñíÞëéïò
Ennius -i(i)(êëçô.Enni)(áñóåíéêü â’)
= ï ¸ííéïò
poeta -ae
(áñóåíéêü á’)
= ðïéçôÞò
8
venio, veni, ventum, venire (4)
=
ostium -ii
(ïõäÝôåñï â’)
=
quaero, quaesivi, quaesitum, quaerere(3) =
ancilla -ae
(èçëõêü á’)
=
dico, dixi, dictum, dicere (3)
=
sentio, sensi, sensum, sentire (4)
=
dominus -i
(áñóåíéêü â’)
=
iubeo, iussi, iussum, iubere (2)
=
iussus -us
(áñóåíéêü ä’)
=
intus
(ôïðéêü åðßññçìá)
=
accipio, accepi, acceptum, accipere(3)(15-io)=
nunc
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
=
postea
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
=
facio, feci, factum, facere (3)(15-io)
=
paucus -a -um
(åðßèåôï â’)
=
ianua -ae
(èçëõêü á’)
=
exclamo (1)
=
etsi (åíáíôéùìáôéêüò óýíäåóìïò)
=
indignatus -a um (ìô÷. ðáèçô.ðáñê.)
=
indignor, indignatus sum, indignari(áðïè.1)=
aperte
(åðßññçìá ôñïðéêü)
=
mentior, mentitus sum, mentiri(áðïè.4) =
inquit (ã' åíéêü ðáñáêåéì.)(åëëåéðô.)
=
cognosco, cognovi, cognitum, cognoscere(3)=
vox, vocis
(èçëõêü ã’)
=
volo, volui, --- , velle (áíþìáëï)
=
Ýñ÷ïìáé, öôÜíù
ðüñôá, åîþèõñá
æçôþ, ñùôþ íá ìÜèù
õðçñÝôñéá
ëÝãù
áíôéëáìâÜíïìáé
êýñéïò
äéáôÜæù
äéáôáãÞ
åíôüò
ìáèáßíù
ôþñá
Ýðåéôá
êÜíù, ðñÜôôù
ëßãïò
ðüñôá
öùíÜæù, áíáöùíþ
áí êáé
áãáíáêôéóìÝíïò
áãáíáêôþ
öáíåñÜ, îåêÜèáñá
øåýäïìáé
åßðå
ãíùñßæù
öùíÞ
èÝëù
ÏñéóôéêÞ Åíåóôþôá ôïõ volo
volo
vis
vult
volumus
vultis
volunt
(vis-ne = èÝëåéò Üñáãå;)
ne: åãêëéôéêü åñùôçìáôéêü ìüñéï ðïõ åéóÜãåé åõèåßåò åñùôÞóåéò
ïëéêÞò áãíïßáò áðëÝò óôéò ïðïßåò äå ãíùñßæïõìå ôçí áðÜíôçóç
(ðñáãìáôéêÝò åñùôÞóåéò)
scio, scivi, scitum, scire (4)
= ãíùñßæù
respondeo, respondi, responsum, respondere (2)
= áðáíôþ
homo -inis
(áñóåíéêü ã’)
= Üíèñùðïò
impudens -ntis
(åðßèåôï ã’)
= áíáéäÞò
credo, credidi, creditum, credere (3)
= ðéóôåýù
+ äïôéêÞ + áðáñÝìö.
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
paucus, -a, -um
(ëßãïò)
impudens (-entis),
(áíáéäÞò)
paucior, -ior, -ius
paucissimus, -a, -um
impudentior, -ior, -ius
impudentissimus -a -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
9
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
intus
(ìÝóá)
nunc
(ôþñá)
post
(ìåôÜ)
postea
(Ýðåéôá, ýóôåñá)
tum
(ôüôå)
tam
(ôüóï)
aperte
(áíïéêôÜ, öáíåñÜ)
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
apertius
apertissime
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
¼ôáí ï Ðüðëéïò ÊïñíÞëéïò ÍáóéêÜò åß÷å Ýñèåé óôïí ðïéçôÞ ¸ííéï êáé ó'
áõôüí ðïõ áðü ôçí ðüñôá æçôïýóå ôïí ¸ííéï, ç õðçñÝôñéá áðÜíôçóå üôé áõôüò
äåí Þôáí óôï óðßôé. Ï ÍáóéêÜò êáôÜëáâå üôé åêåßíç åßðå áõôü ìå äéáôáãÞ ôïõ
áöåíôéêïý ôçò êáé üôé åêåßíïò Þôáí ìÝóá. ÌÜèå ôþñá ôé Ýðåéôá ï ÍáóéêÜò Ýêáíå.
ÌåôÜ áðü ëßãåò ìÝñåò, üôáí ï ¸ííéïò Þñèå óôï ÍáóéêÜ êáé æçôïýóå áõôüí áðü
ôçí ðüñôá, öþíáîå ï ÍáóéêÜò üôé åêåßíïò äåí Þôáí óôï óðßôé, ìïëïíüôé Þôáí
ìÝóá. Ôüôå ï ¸ííéïò áãáíáêôéóìÝíïò, åðåéäÞ ï ÍáóéêÜò ôüóï öáíåñÜ Ýëåãå
øÝìáôá, åßðå: « Ôé åßíáé (óõìâáßíåé); Åãþ äå ãíùñßæù ôç öùíÞ óïõ;» ÈÝëåéò Üñáãå
íá ìÜèåéò ôé ï ÍáóéêÜò áðÜíôçóå; «Åßóáé Üíèñùðïò áíáéäÞò. Åãþ, üôáí óå
æçôïýóá, ðßóôåøá ôçí õðçñÝôñéÜ óïõ üôé äåí Þóïõí óðßôé. Åóý åìÝíá ôïí ßäéï äåí
ðéóôåýåéò;»
ÌÁÈÇÌÁ XXV
ÐÙÓ ÅÍÁ ÓÕÊÏ ÓÔÁÈÇÊÅ ÁÖÏÑÌÇ ÍÁ
ÊÁÔÁÓÔÑÁÖÅÉ Ç ÊÁÑ×ÇÄÏÍÁ
Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine
ostendensque patribus «Interrogo vos» inquit «quando hanc ficum decerptam esse
putetis ex arbore». Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem»
inquit «scitote decerptam esse Carthagine. Tam prope a muris habemus hostem!
Itaque cavete periculum, tutamini patriam. Opibus urbis nolite confidere. Fiduciam,
quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consulturum esse, nisi
vos ipsi patriae consulueritis. Mementote rem publicam in extremo discrimine
10
quondam fuisse!» Statimque sumptum est Punicum bellum tertium, quo Carthago
deleta est.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Cato -onis
(áñóåíéêü ã’)
affero, attuli, allatum, afferre(3)
curia -ae
(èçëõêü á’)
=
=
=
ficus -i
(èçëõêü â’)
& ficus-us
(èçëõêü ä’) (åôåñüêë.) =
praecox -cocis
(åðßèåôï ã’)
=
Carthago -inis
(èçëõêü ã’)
=
ostendo -ndi-nsum (Þ -ntum)-ere(3)
(obs + tendo) +áéô. +äïô.
=
patres -um
(áñóåíéêü ã’) (plur.tant.)=
interrogo (1)
=
quando
(åñùôçì. ÷ñïí. åðßññ.) =
decerpo -psi -ptum -ere (3)
=
(de + carpo)
puto (1)
=
arbor(-os) -oris
(èçëõêü ã’)
=
recens -ntis
(åðßèåôï ã’)
=
atqui
(áíôéè.óýíä.)
=
ante
(ðñüèåóç) + ÁéôéáôéêÞ =
tertius -a -um
(ôáêôéêü áñéèì.)
=
scio, sci(v)i, scitum, scire (4)
=
prope
(ôïðéêü åðßññçìá)
=
murus -i
(áñóåíéêü â’)
=
óõíÞèùò: muri -orum =
habeo, habui, habitum, habere (2)
=
hostis -is
(áñóåíéêü ã’ )
=
itaque (óõìðåñáóìáôéêüò óýíäåóìïò)
=
[óå êýñéåò ðñïôÜóåéò] =
caveo, cavi, cautum, cavere (2)
=
periculum -i
(ïõäÝôåñï â’)
=
tutor, tutatus sum, tutari(áðïè.1)
=
urbs, urbis
(èçëõêü ã’)
=
nolo, nolui,--,nolle(áíùì.)
=
ï ÊÜôùíáò
ìåôáöÝñù ðñïò, öÝñíù êÜðïõ
ÂïõëåõôÞñéï (ôï êôßñéï ôçò
ÓõãêëÞôïõ, ç Óýãêëçôïò)
ç óõêéÜ/ôï óýêï
öñåóêïêïììÝíïò, ðñþéìïò
ç Êáñ÷çäüíá
äåß÷íù
Óõãêëçôéêïß
ñùôþ
ðüôå;
êüâù
íïìßæù
äÝíôñï
ðñüóöáôïò, öñÝóêïò
üìùò
ðñéí
ôñßôïò
ãíùñßæù
êïíôÜ
ôåß÷ïò & ôïß÷ïò
ôá ôåß÷ç
Ý÷ù, èåùñþ
å÷èñüò
åðïìÝíùò, ëïéðüí
ãéáõôü
ðñïóÝ÷ù, öõëÜãïìáé
êßíäõíïò
ðñïóÝ÷ù, ðñïóôáôåýù
ðüëç
äå èÝëù
ÏñéóôéêÞ Åíåóôþôá ôïõ nolo
nolo
non vis
non vult
nolumus
non vultis
nolunt
opes, opum
(èçëõêü ã’)
= äõíÜìåéò
(áäüêéìïé ôýðïé åíéêïý:ãåí. opis,áéô.opem,áöáéñ.ope)= âïÞèåéá (åôåñüóçìï)
11
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
confido, confisus sum, confidere (3)
= Ý÷ù åìðéóôïóýíç
(çìéáðïèåôéêü) + ÁöáéñåôéêÞ
fiducia -ae
(èçëõêü á’) (singul. tant)= åìðéóôïóýíç
nimius -a -um
(åðßèåôï â’ )
= õðåñâïëéêüò
depono,deposui,depositum,deponere(3)
= áðïèÝôù, áðïâÜëëù
(de +pono)
credo, credidi, creditum, credere (3)
= ðéóôåýù
+äïôéêÞ
consulo -lui -ltum -ere (3)+äïô.÷áñéóô. = öñïíôßæù, åíäéáöÝñïìáé
memini, meminisse
= èõìÜìáé
(åëëåéðôéêü ñÞìá ðáñáêåéìÝíïõ ìå óçìáóßá åíåóôþôá)
exterus -a -um
(åðßèåôï â’)
= o Ýîù
Óõãêñéô.:
exterior -ior -ius
Õðåñèåô.: extremus -a -um & extimus
discrimen -inis
(ïõäÝôåñï ã’)
= êßíäõíïò
quondam
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= êÜðïôå
statim
(åðßññçìá ÷ñïíéêü)
= áìÝóùò
sumo, sumpsi, sumptum, sumere (3)
= áñ÷ßæù
sumo bellum
= áñ÷ßæù ðüëåìï
Punicus -a -um
(åðßèåôï â’)
= Êáñ÷çäïíéáêüò
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
praecox, -ocis
(ðñüùñïò, ðñþéìïò)
recens, (ãåí. -ntis)
(ðñüóöáôïò, öñÝóêïò)
nimius, -a, -um
(õðåñâïëéêüò)
exterus, -a, -um
(êáé exter: o Ýîù)
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
recentior, -ior, -ius
recentissimus, -a, -um
(magis nimius, -a, -um
maxime nimius, -a, -um)
exterior, -ior, -ius
extremus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
extimus, -a, -um
quando
(ðüôå)
tam
(ôüóï)
prope
(ðëçóßïí)
statim
(áìÝóùò)
quondam
(êÜðïôå)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
propius
proxime
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
12
ÊÜðïéá ìÝñá ï ÊÜôùíáò Ýöåñå óôï ÂïõëåõôÞñéï Ýíá ðñþéìï óýêï áðü ôçí
Êáñ÷çäüíá êáé äåß÷íïíôáò ôï óôïõò Óõãêëçôéêïýò, åßðå: “Óáò ñùôþ, ðüôå
íïìßæåôå üôé áõôü ôï óýêï êüðçêå áðü ôï äÝíôñï”. ¼ôáí üëïé áðÜíôçóáí üôé
Þôáí öñÝóêï, åßðå: “Êé üìùò, ìÜèåôå üôé êüðçêå óôçí Êáñ÷çäüíá ðñéí ôñåéò
ìÝñåò. Ôüóï êïíôÜ óôá ôåß÷ç Ý÷ïõìå ôïí å÷èñü! Öõëá÷ôåßôå ëïéðüí áðü ôïí
êßíäõíï, ðñïóôáôÝøôå ôçí ðáôñßäá. Ìçí Ý÷åôå åìðéóôïóýíç óôéò äõíÜìåéò ôçò
ðüëçò. ÁðïâÜëåôå ôçí áõôïðåðïßèçóç, ðïõ åßíáé õðåñâïëéêÞ óå óáò. Ìçí
ðéóôÝøåôå üôé èá åíäéáöåñèåß êáíåßò ãéá ôçí ðáôñßäá, åÜí óåéò ïé ßäéïé äåí
öñïíôßóåôå ãé’ áõôÞí. Èõìçèåßôå üôé êÜðïôå ç ðáôñßäá âñÝèçêå óôïí Ýó÷áôï
êßíäõíï!” Êé áìÝóùò îÝóðáóå ï ôñßôïò Êáñ÷çäïíéáêüò ðüëåìïò, êáôÜ ôïí ïðïßï
êáôáóôñÜöçêå ç Êáñ÷çäüíá.
ÌÁÈÇÌÁ XXVI
Ï ÐËÉÍÉÏÓ ÁÍÁÃÃÅËËÅÉ ÅÍÁ ÈËÉÂÅÑÏ ÃÅÃÏÍÏÓ
C. Plinius Marcellino suo salutem.
Tristissimus haec tibi scribo: Fundani nostri filia minor mortua est. Ea puella
nihil umquam festivius, nihil amabilius nec longiore vita dignius vidi. Nondum
annos XIII impleverat, et iam illi anilis prudentia, matronalis gravitas erat et
tamen suavitas puellaris.
Ut illa patris cervicibus inhaerebat! ut nos amicos
paternos et amanter et modeste complectebatur!
praeceptores diligebat! quam studiose, quam
ut nutrices, ut paedagogos, ut
intellegenter lectitabat! ut parce
ludebat! Qua illa patientia, qua etiam constantia novissimam valetudinem tulit!
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Plinius -ii/i
(áñóåíéêü â’)
Marcellinus -i
(áñóåíéêü â’)
salus -utis
(èçëõêü ã’)
tristis -is -e
(åðßèåôï ã’)
scribo, scripsi, scriptum, scribere (3)
Fundanus -i
(áñóåíéêü â’)
minor, minus óõãêñéôéêüò âáèìüò ôïõ
= Ðëßíéïò
= Ìáñêåëëßíïò
= ÷áéñåôéóìüò, óùôçñßá
= èëéììÝíïò
= ãñÜöù
= Öïõíäáíüò
parvus -a -um
ÈÅÔÉÊÏÓ: parvus -a -um (åðßè. â’) = ï ìéêñüò
ÓÕÃÊÑÉÔ: minor - minor -minus
ÕÐÅÑÈÅÔ: minimus -a -um
morior, mortuus sum, mori (áðïè.3)(15-io)= ðåèáßíù
(Ìåôï÷Þ ÌÝëëïíôá: moriturus -a -um)
puella -ae
(èçëõêü á’)
= êïðÝëëá
13
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
nihil ( áüñéóôç ïõó. áíôùí. ïõä. ãÝíïõò) = ôßðïôá
singularis
nihil
nullius rei
nulli rei
nihil
--nulla re
( pluralis
nullae res
nullarum rerum
nullis rebus
nullas res
--nullis rebus)
umquam
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= ðïôÝ, êÜðïôå
dignus -a -um
(åðßèåôï â’)
= Üîéïò
festivus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ðñüó÷áñïò
nec Þ neque (óõìðëåêô. óýíä. óå áñíçô. óýìðëåîç)= ïýôå
amabilis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= áîéáãÜðçôïò
longus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ìáêñýò, ìáêñï÷ñüíéïò
vita -ae
(èçëõêü á’)
= ç æùÞ
video, vidi, visum, videre (2)
= âëÝðù
nondum
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= ü÷é áêüìá, áêüìá äåí...
annus -i
(áñóåíéêü â’)
= ôï Ýôïò
XIII [tredecim] (Üêë. áðüëõôï áñéèìçôéêü)= 13
impleo, implevi, impletum, implere (2)
= ãåìßæù, óõìðëçñþíù
iam
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= Þäç
anilis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ãåñïíôéêüò
prudentia -ae (èçëõêü á’)(sing.tant.)
= óýíåóç
matronalis -is -e (åðßèåôï ã’)
=áõôüò ðïõ ôáéñéÜæåé óå äÝóðïéíá
gravitas -atis
(èçëõêü ã’)(sing.tant.) = óåìíüôçôá, óïâáñüôçôá
suavitas -atis
(èçëõêü ã’)
= ãëõêýôçôá
puellaris -is -e
(åðßèåôï ã’)
= êïñéôóßóôéêïò
pater, patris
(áñóåíéêü ã’)
= ðáôÝñáò
cervices -um
(èçëõêü ã’)(plur. tant.) = ôñÜ÷çëïò, ëáéìüò
inhaereo, inhaesi, inhaesum, inhaerere (2) = ðñïóêïëëéÝìáé, êñåìéÝìáé áðü ...
(+ äïôéêÞ)
amicus - i
(áñóåíéêü â’)
= ößëïò
paternus -a -um (åðßèåôï â’)
= ðáôñéêüò
amanter
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= ìå áãÜðç
modeste
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= ìå óåìíüôçôá
complector, complexus sum, complecti
= áãêáëéÜæù
(áðïè. 3 )
studiose
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= ìå öñïíôßäá
nutrix -icis
(èçëõêü ã’)
= ç ôñïöüò
paedagogus -i
(áñóåíéêü â’)
= ðáéäáãùãüò
praeceptor -oris (áñóåíéêü ã’)
= äÜóêáëïò
diligo, dilexi, dilectum, diligere (3)
= áãáðþ
(dis + lego)
quam
(ðïóïôéêü åðßññçìá) = ðüóï
intellegenter
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= ìå åîõðíÜäá, ìå íüçìá
lectito (1)
(èáìéóôéêü ôïõ lego) = äéáâÜæù óõ÷íÜ ìå íüçìá
parce
(ôñïðéêü åðßññçìá)
= óõãêñáôçìÝíá
ludo, lusi, lusum, ludere (3)
= ðáßæù
ludus -i
(áñóåíéêü â’)
= ôï ðáé÷íßäé
qui, quae, quod (åñùô. åðéè. áíôùí.) = ðïéoò;
14
patientia -ae
constantia -ae
novus -a -um
valetudo -inis
fero, tuli, latum,
(èçëõêü
(èçëõêü
(åðßèåôï
(èçëõêü
ferre (3)
á’)(sing.tant.)
á’)(sing.tant.)
â’)
ã’)
=
=
=
=
=
õðïìïíÞ
åãêáñôÝñçóç
íÝïò, ðñüóöáôïò
áññþóôéá
õðïìÝíù
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
tristis, -is, -e
tristior, -ior, -ius
(ëõðçìÝíïò)
parvus, -a, -um
minor, -or, -us
(ìéêñüò)
festivus, -a, -um
festivior, -ior, -ius
(ðñüó÷áñïò)
amabilis, -is, -e
amabilior, -ior, -ius
(áîéáãÜðçôïò)
longus, -a, -um
longior, -ior, -ius
(ìáêñýò, ìáêñü÷ñïíïò)
dignus, -a, -um
dignior, -ior, -ius
(Üîéïò)
anilis, -is, -e
÷ùñßò ðáñáèåôé
(ãåñïíôéêüò)
matronalis, -is, -e
÷ùñßò ðáñáèåôé
(ðïõ ôáéñéÜæåé óå äÝóðïéíá)
puellaris, -is, -e
÷ùñßò ðáñáèåôé
(êïñéôóßóôéêïò)
paternus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôé
(ðáôñéêüò)
novus, -a, -um
recentior, -ior, -ius
(íÝïò, ðñüóöáôïò)
êáé magis novus, -a, -um
tristissimus, -a, -um
minimus, -a, -um
festivissimus, -a, -um
amabilissimus, -a, -um
longissimus, -a, -um
dignissimus, -a, -um
êÜ
êÜ
êÜ
êÜ
novissimus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
umquam
÷ùñßò
ð
(ðïôÝ, ðþðïôå)
nondum
÷ùñßò
ð
(ü÷é áêüìç)
iam
÷ùñßò
ð
(ðéá, Þäç, êéüëáò)
ut
÷ùñßò
ð
(üðùò)
amanter
amantius
(ìå áãÜðç)
modeste
modestius
(óåìíïðñåðþò, ìå óåìíüôçôá)
quam
÷ùñßò
ð
(ðüóï)
studiose
studiosius
(ìå åðéìÝëåéá, ðñüèõìá)
intellegenter
intellegentius
áñáèåôéêÜ
áñáèåôéêÜ
áñáèåôéêÜ
áñáèåôéêÜ
amantissime
modestissime
áñáèåôéêÜ
studiosissime
intellegentissime
15
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
(Ýîõðíá, óõíåôÜ)
parce
parcius
(öåéäùëÜ, óõãêñáôçìÝíá)
parcissime
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
Ï ÃÜéïò Ðëßíéïò óôÝëíåé ôïõò ÷áéñåôéóìïýò ôïõ óôï ößëï ôïõ Ìáñêåëëßíï.
Óïõ ãñÜöù áõôÜ ôá ðáñáêÜôù ðÜñá ðïëý èëéììÝíïò: ç ìéêñüôåñç êüñç ôïõ
Öïõíäáíïý ìáò ðÝèáíå. ÐïôÝ ìïõ äåí åßäá ôßðïôá ðéï ðñüó÷áñï, ðéï áîéáãÜðçôï
êáé ðéï Üîéï ìáêñïæùßáò áð’ áõôÞ ôçí êïðÝëëá. Äåí åß÷å áêüìç óõìðëçñþóåé ôá
äåêáôñßá ôçò ÷ñüíéá êáé Þäç äéÝèåôå ãåñïíôéêÞ óýíåóç, óïâáñüôçôá ðïõ
ôáéñéÜæåé óå äÝóðïéíá êé üìùò êïñéôóßóôéêç ãëõêýôçôá. Ðþò êñåìüôáí áðü ôï
ëáéìü ôïõ ðáôÝñá ôçò! Ðþò áãêÜëéáæå ìå áãÜðç êáé óåìíüôçôá åìÜò, ôïõò
ðáôñéêïýò ößëïõò! Ðþò áãáðïýóå ôéò ôñïöïýò, ôïõò ðáéäáãùãïýò êáé ôïõò
äáóêÜëïõò ôçò! Ìå ðüóç åðéìÝëåéá êáé ìå ðüóï íüçìá äéÜâáæå! Ðüóï
óõãêñáôçìÝíá Ýðáéæå! Ìå ðüóç õðïìïíÞ, ìå ðüóç áêüìç åãêáñôÝñçóç õðÝìåéíå
ôçí ôåëåõôáßá ôçò áññþóôéá!
ÔÏ ÐÍÅÕÌÁ ÙÑÉÌÁÆÅÉ ÏÐÙÓ ÏÉ ÊÁÑÐÏÉ
ÌÁÈÇÌÁ XXVII
Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset, ubi Pacuvius grandi iam aetate
recesserat, devertit ad eum. Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam,
cui “Atreus" nomen est, ei desideranti legit. Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse
et grandia quae scripsisset, sed videri tamen ea sibi duriora et acerbiora. “Ita est"
inquit Accius “ut dicis; neque id me sane paenitet; meliora enim fore spero, quae
deinceps scribam. Nam quod in pomis est, idem esse aiunt in ingeniis: quae dura et
acerba nascuntur, post fiunt mitia et iucunda; sed quae gignuntur statim vieta et
mollia, non matura mox fiunt sed putria".
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
cum (historicum Þ narrativum)(÷ñïí.óýíä.)= áöïý, üôáí
Accius -ii/i
(áñóåíéêü â’)
= ¶êêéïò
ex (e) + áöáéñåôéêÞ
= áðü
urbs, urbis
(èçëõêü ã’)
= ç ðüëç
Tarentum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= ï ÔÜñáíôáò
venio, veni, ventum, venire (4)
= Ýñ÷ïìáé, öôÜíù
ubi (áíáöïñéêü ôïðéêü åðßññçìá)
= üðïõ
Pacuvius -ii/i
(áñóåíéêü â’)
= Ðáêïýâéïò
Atreus -i (-os)
(áñóåíéêü â’)
= ÁôñÝáò
(áéô. -um & -a, êëçô. -u)
grandis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ìåãÜëïò
aetas -atis
(èçëõêü ã’)
= çëéêßá
16
(ãåí. ðëçè. -ium/-um)
recedo, recessi, recessum, recedere(3)
= êáôáöåýãù, áðïóýñïìáé
deverto, deverti, deversum, devertere (3) = êáôáëýù
(êáé devertor, deverti, deverti) (çìéáðïè.3)
natus -us
(áñóåíéêü ä’)
= çëéêßá
multo minor natu
= ðïëý ìéêñüôåñïò óôçí çëéêßá
tragoedia -ae
(èçëõêü á’)
= ôñáãùäßá
desidero (1)
= åðéèõìþ
quidem
(ôñïðéêü åðßñ.)
= âÝâáéá
lego, legi, lectum, legere (3)
= äéáâÜæù
(+ áéô. + äïô.)
sonorus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ç÷çñüò
scribo, scripsi, scriptum, scribere (3)
= ãñÜöù
videor, visus sum, videri (2)
= öáßíïìáé
(+ äïô. ðñïóùðéêÞ êñßíïíôïò & åéä. áðáñ.)
durus -a -um
(åðßèåôo â’)
= óêëçñüò, ôñáxýò
acerbus -a -um
(åðßèåôï â’)
= óôõöüò, ðéêñüò, Üãïõñïò
inquam
(åëëåéðôéêü ñÞìá)
= ëÝù
sane
(âåâáéùôéêü åðßñ.)
= âÝâáéá
paenitet, paenituit, --- , paenitere(áðñüó.2)= ìåôáíéþíù
(+áéô. ðñïóþðïõ + ãåí. áéôßáò Þ ïõäÝôåñï áíôùíõìßáò Þ áðáñÝìöáôï )
bonus -a -um
(åðßèåôï â’)
= êáëüò, áãáèüò
spero (1)
= åëðßæù
deinceps
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= óôç óõíÝ÷åéá, áñãüôåñá
pomum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= êáñðüò
aio
(åëëåéðôéêü)
= ëÝãù
ingenium -ii/i
(ïõäÝôåñï â’)
= ðíåýìá
fio, factus sum, fieri
= ãßíïìáé
(ðáèçôéêü ôïõ ñ. facio)
nascor, natus sum, nasci (áðïè.3)
= ãåííéÝìáé
(Ìô÷. ÌÝëë.: nasciturus -a -um)
mitis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ãéíùìÝíïò, ãëõêüò
iucundus -a -um (åðßèåôï â’)
= åõ÷Üñéóôïò, ãëõêüò
gigno, genui, genitum, gignere (3)
= ãåííþ
statim
(÷ñïí. åðéñ.)
= áðü ôçí áñ÷Þ
vietus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ìáñáìÝíïò
mollis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ìáëáêüò
maturus -a -um (åðßèåôï â’)
= þñéìïò
mox
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
= ìåôÜ áðü ëßãï
puter(-tris) - tris -tre (åðßèåôï ã’)
= óÜðéïò
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
grandis, -is, -e
(ìåãÜëïò, -ç, -ï)
multus, -a, -um
(ðïëýò)
parvus, -a, -um
(ìéêñüò)
sonorus, -a, -um
grandior, -ior, -ius
grandissimus, -a, -um
plus (ïõä.)
plurimus, -a, -um
minor, -or, -us
minimus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
17
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
(ç÷çñüò)
durus, -a, -um
durior, -ior, -ius
durissimus, -a, -um
(óêëçñüò, ôñá÷ýò)
acerbus, -a, -um
acerbior, -ior, -ius
acerbissimus, -a, -um
(äõóÜñåóôïò óôç ãåýóç, óôõöüò, Üãïõñïò)
bonus, -a, -um
melior, -ior, -ius
optimus, -a, -um
(êáëüò)
mitis, -is, -e
mitior, -ior, -ius
mitissimus, -a, -um
(ìáëáêüò, (ãéá êáñðïýò), ãëõêýò)
iucundus, -a, -um
iucundior, -ior, -ius
iucundissimus, -a, -um
(åõ÷Üñéóôïò)
vietus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
(ìáñáìÝíïò)
mollis, -is, -e
mollior, -ior, -ius
mollissimus, -a, -um
(ìáëáêüò, áðáëüò)
maturus, -a, -um
maturior, -ior, -ius
maturissimus, -a, -um
(þñéìïò)
maturrimus, -a, -um
puter (-tris),-tris, -tre
(putrior, -ior, -ius)
(puterrimus, -a, -um
(óáèñüò, óÜðéïò, ìáñáìÝíïò)
êáé putrissimus, -a,-um)
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
ubi
÷ùñßò
(üðïõ)
iam
÷ùñßò
(Þäç, ðéá)
tum
÷ùñßò
(ôüôå)
quidem
÷ùñßò
(ðñÜãìáôé)
ita
÷ùñßò
(Ýôóé)
sane
sanius
(âÝâáéá, áíáìößâïëá)
deinceps
÷ùñßò
(óôï åîÞò, óôçí óõíÝ÷åéá, Ýðåéôá)
post
÷ùñßò
(Ýðåéôá)
mox
÷ùñßò
(Ýðåéôá, áñãüôåñá)
statim
÷ùñßò
(áð'ôçí áñ÷Þ, áìÝóùò)
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
äåí Ý÷åé
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
¼ôáí ï ¶êêéïò Þñèå áðü ôç Ñþìç óôïí ÔÜñáíôá, üðïõ ï Ðáêïýâéïò åß÷å
áðïóõñèåß óå ìåãÜëç Þäç çëéêßá, êáôÝëõóå óôï óðßôé ôïõ. Ï ¶êêéïò, ðïõ Þôáí
ðïëý ìéêñüôåñïò óôçí çëéêßá, äéÜâáóå ó' áõôüí, ðïõ ôï åðéèõìïýóå, ôçí
ôñáãùäßá ôïõ, ôçò ïðïßáò ôï üíïìá åßíáé «ÁôñÝáò». Ôüôå ï Ðáêïýâéïò åßðå üôé,
üóá åß÷å ãñÜøåé, Þôáí âÝâáéá ç÷çñÜ êáé ìåãáëüðñåðá, áëë' üìùò ôïõ öáßíïíôáí
êÜðùò ôñá÷éÜ êáé óôõöÜ. “¸ôóé åßíáé" åßðå ï ¶êêéïò “üðùò ôá ëåò· êé ïýôå
18
âÝâáéá ìåôáíéþíù ãé' áõôü· ãéáôß, áõôÜ ðïõ èá ãñÜøù áñãüôåñá, åëðßæù ðùò èá
åßíáé êáëýôåñá. ËÝíå, áëÞèåéá, üôé áõôü ðïõ óõìâáßíåé ìå ôïõò êáñðïýò, ôï ßäéï
óõìâáßíåé êáé ìå ôï ðíåýìá: áõôïß ðïõ ãåííéïýíôáé óêëçñïß êáé ðéêñïß, ãßíïíôáé
ìåôÜ ãéíùìÝíïé êáé åõ÷Üñéóôïé, üóïé üìùò âãáßíïõí áð' ôçí áñ÷Þ ìáñáìÝíïé êáé
ìáëáêïß, áñãüôåñá äåí ùñéìÜæïõí, áëëÜ óáðßæïõí".
ÌÁÈÇÌÁ XXVIII
ÓÔÁ É×ÍÇ ÅÍÏÓ ÄÑÁÐÅÔÇ ÄÏÕËÏÕ
Aesopi nostri Licinus servus tibi notus Roma Athenas fugit. Is Athenis
apud Patronem Epicureum paucos menses pro libero fuit, inde in Asiam abiit.
Postea Plato quidam Sardianus, cum eum
cognovisset, hominem comprehendit
et
fugitivum esse
in custodiam
ex Aesopi
Ephesi
tradidit.
litteris
Tu,
hominem investiga, quaeso, summaque diligentia vel Romam mitte vel Epheso
rediens tecum deduc. Noli spectare quanti homo sit. Parvi enim preti est, qui tam
nihili est. Sed, propter servi scelus et audaciam, tanto dolore Aesopus est adfectus,
ut nihil ei gratius possit esse
quam recuperatio fugitivi.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Aesopus -i
(áñóåíéêü â’)
=
Licinus -i
(áñóåíéêü â’)
=
servus -i
(áñóåíéêü â’)
=
notus -a -um
(ìô÷. ðèô. Ðñêì.)
=
<nosco, novi, notum, noscere (3)
=
Athenae -arum
(èçëõêü á’ - plur. tant.)
fugio, fugi, fugitum, fugere(3)(15-io)
=
apud
(ðñüèåóç)+ áéôéáôéêÞ =
Patro(n) -onis
(áñóåíéêü ã’)
αιτ. Patronem & Patrona
΄Ομοια κλίνονται τα Plato & Zeno
=
Epicureus -a -um (åðßèåôï â’)
Kλητ. εν. Epicurie αντί Epicuree
=
paucus -a -um
(åðßèåôï â’)
=
mensis -is
(áñóåíéêü ã’)
Γεν. πληθ. mensum & mensium
=
pro (ðñüèåóç)
+ áöáéñåôéêÞ
=
liber -era -erum (åðßèåôï â’)
=
inde
(ôïðéêü åðßññçìá)
=
abeo, abi(v)i, abitum, abire (áíùì.)
=
postea
(÷ñïíéêü åðßññçìá)
=
19
Áßóùðïò
Ëßêéíïò
äïýëïò, õðçñÝôçò
ãíùóôüò
ãíùñßæù, åîåôÜæù
= ÁèÞíá
êáôáöåýãù
ðëçóßïí, êïíôÜ
Ðάôñùíáò
Åðéêïýñåéïò
ëßãïò
ìÞíáò
åìðñüò, åíþðéïí, óáí, ùò, óôç èÝóç
åëåýèåñïò
áðü åêåß
áðÝñ÷ïìáé
Ýðåéôá
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Plato(n), -onis
Sardianus -a -um
fugitivus -i
litterae -arum
littera -ae
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
(áñóåíéêü ã’)
(åðßèåôï â’)
(áñóåíéêü â’)
(èçëõêü á’)
= ï ÐëÜôùíáò
= ï áðü ôéò ÓÜñäåéò
= äñáðÝôçò
= ãñÜììáôá, åðéóôÞìåò, ëïãïôå÷íßá
= ôï ãñÜììá (óáí óôïé÷åßï ôïõ
áëöáâÞôïõ)
= Üíèñùðïò
= óõëëáìâÜíù
= öõëáêÞ
= ãíùñßæù, áíáãíùñßæù
= ç ¸öåóïò
= ðáñáäßäù
= áíáæçôþ ôá ß÷íç
= ðáñáêáëþ
= áíþôáôïò, ðÜñá ðïëý ìåãÜëïò
homo -inis
(áñóåíéêü ã’)
compre(he)ndo, -ndi, -nsum, -ndere (3)
custodia -ae
(èçëõêü á’)
cognosco, -gnovi, -gnitum, -gnoscere(3)
Ephesus -i
(èçëõêü â’)
trado -idi -itum -ere (3)
investigo (1)
quaeso, -- , -- , quaesere (3) (åëëåéðô. ρ.)
summus -a -um (åðßèåôï â')
[Õðåñè. ôïõ superus -a -um]
diligentia -ae
(èçëõêü á’)
= åíäéáöÝñïí, öñïíôßäá
vel ... vel
(äéáæåõêôéêüò óýíä.) = åßôå ... åßôå
mitto, misi, missum, mittere (3)
= óôÝëíù
redeo, redi(v)i, reditum, redire(áíþì.)
= åðéóôñÝöù
(red + eo)
tecum (cum te) (:áíáóôñïöÞ ðñüèåóçò)
deduco, deduxi, deductum, deducere(3)
= ïäçãþ ðñïò, ìåôáöÝñù, ðñïóÜãù
(de + duco)
nolo, nolui, -- , nolle (áíþìáëï ñÞìá)
= äåí èÝëù
specto (1)
= êïéôÜæù, ðñïóÝ÷ù
quantus -a -um
(åñùôçì. áíôùí.)
= ðüóïò
parvus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ìéêñüò
pretium -ii(i)
(ïõäÝôåñï â’)
= ç áîßá
nihilum -i
(ïõäÝôåñï â’)(sing.tant.)= áóÞìáíôï, ìçäáìéíü, ôßðïôá
propter
(ðñüèåóç)+ áéôéáôéêÞ = åîáéôßáò
scelus -eris
(ïõäÝôåñï ã’)
= έãêëçìá, áíïóéïýñãçìá
audacia -ae
(èçëõêü á’)
= ôüëìç
tantus -a -um
(äåéêôéêÞ συσχετ. αíôùí.) = ôüóïò
nihil
(áüñ. ïõóéáóô. áíô)
= ôßðïôá
dolor -oris
(áñóåíéêü ã’)
= èëßøç, ïäýíç, ëýðç
gratus -a -um
(åðßèåôï â’)
= åõ÷Üñéóôïò
recuperatio -onis (èçëõêü ã’)
= åðáíÜêôçóç
quam (åéóÜãåé ôï â’ üñï óýãêñéóçò)
= ðáñÜ, áðü
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
paucus, -a, -um
paucior, -ior, -ius
paucissimus, -a, -um
(ëßãïò)
Epicureus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
(Eðéêïýñåéïò)
liber, -era, -erum
liberior, -ior, -ius
liberrimus, -a, -um
(åëåýèåñïò)
Sardianus, -a, -um
÷ùñßò ð áñáèåôéêÜ
(Óáñäéáíüò, áðü ôéò ÓÜñäåéò)
20
superus, -a, -um
(ï åðÜíù)
parvus, -a, -um
(ìéêñüò)
gratus, -a, -um
(åõ÷Üñéóôïò)
superior, -ior, -ius
minor, -or, -us
supremus, -a, -um
summus, -a, -um
minimus, -a, -um
gratior, -ior, -ius
gratissimus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
inde
(áð' åêåß)
postea
(ìåôÜ, ýóôåñá)
tam
(ôüóï)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
Ï äïýëïò ôïõ Áéóþðïõ ìáò, ï Ëßêéíïò, ðïõ óïõ åßíáé ãíùóôüò, äñáðÝôåõóå
áðü ôç Ñþìç óôçí ÁèÞíá. Áõôüò Ýìåéíå ãéá ëßãïõò ìÞíåò óôçí ÁèÞíá êïíôÜ óôïí
ÐÜôñùíá ôïí Åðéêïýñåéï óáí åëåýèåñïò êé áðü êåé ðÞãå óôçí Áóßá. Áñãüôåñá,
êÜðïéïò ÐëÜôùíáò áðü ôéò ÓÜñäåéò, ìüëéò Ýìáèå áðü ôçí åðéóôïëÞ ôïõ Áéóþðïõ
üôé áõôüò Þôáí äñáðÝôçò, ôïí Ýðéáóå êáé ôïí ðáñÝäùóå óôç öõëáêÞ óôçí Åöåóï.
Óõ, áíáæÞôçóå ôá ß÷íç ôïõ Üíäñá, óå ðáñáêáëþ, êáé ìå ôçí ðéï ìåãÜëç öñïíôßäá
åßôå óôåßëå ôïí óôçí Ñþìç åßôå öÝñå ôïí ìáæß åðéóôñÝöïíôáò áðü ôçí ¸öåóï. Ìç
óå áðáó÷ïëÞóåé, ðüóï êïóôßæåé. Ãéáôß Ý÷åé ìéêñÞ áîßá, üðïéïò åßíáé ôüóï
áóÞìáíôïò. ÁëëÜ ï Áßóùðïò ïñãßóôçêå ôüóï ðïëý áðü ôçí åëååéíÞ ðñÜîç êáé ôï
èñÜóïò ôïõ äïýëïõ, þóôå ôßðïôá äåí èá ìðïñïýóå íá åßíáé ðéï åõ÷Üñéóôï ó'
áõôüí áðü ôçí åðáíÜêôçóç ôïõ äñáðÝôç.
ÌÁÈÇÌÁ XXIX
Ï ÏÊÔÁÂÉÁÍÏÓ, Ï ÐÁÐÏÕÔÓÇÓ ÊÁÉ ÔÏ ÊÏÑÁÊÉ
Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam ei
occurrit
corvum
imperator".
tenens;
eum
instituerat haec dicere:
Caesaris multum interfuit
corvum emere;
“Ave, Caesar, victor
itaque viginti
milibus
sestertium eum emit. Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum doceret
parem salutationem. Diu operam frustra impendebat; quotiescumque avis non
21
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
respondebat, sutor
salutationem didicit
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
dicere solebat
et
“Oleum
sutor, cupidus
et operam perdidi". Tandem corvus
pecuniae,
eum
Caesari attulit. Audita
salutatione Caesar dixit: “Domi satis salutationum talium audio". Tum venit
corvo in mentem verborum domini sui: “Oleum et operam perdidi". Ad haec verba
Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
victoria -ae
(èçëõêü á’)
= íßêç
Actiacus -a -um (åðίèåôï â’)
= ï ôïõ Áêôßïõ
redeo, redi(v)i, reditum, redire (áíþì.ρ.) = åðéóôñÝöù, åðáíÝñ÷ïìáé
quidam, quaedam, quoddam
= êάðïéïò
(áüñéóôç åðéèåôéêÞ áíôùíõìßá)
occurro,occurri (& occucurri), occursum, -ere (3)= ôñÝ÷ù íá óõíáíôÞóù
(+ äïôéêÞ)
corvus -i (áñóåíéêü â’)
= êïñÜêé
teneo, tenui, tentum, tenere (2)
= êñáôþ, óõãêñáôþ
instituo, institui, institutum, instituere (3) = äéäάóêù êάðïéïí êάôé...
( + áéôéáô. ðñïó. + ôåë. áðñìö.)
ave (β΄εν.), avete (β΄ πληθ.) [aveo, -- , -- , avere] (2) =÷áßñå, χαίρετε
victor -oris
(áñóåíéêü ã’)
= íéêçôÞò
imperator -oris
(áñóåíéêü ã’)
= óôñáôçãüò
interest, interfuit, --, interesse(áðñüó. ρ.) = åíäéáöέñåé
[Ôï ñÞìá óõíôάóóåôáé ìå ãåíéêÞ ðñïóþðïõ ðïõ öáíåñþíåé ôï åíäéáöåñüìåíï
ðñüóùðï, êáé ôï áíôéêåßìåíï ôïõ åíäéáöέñïíôïò åêöñάæåôáé ìå áðáñέìöáôï Þ
ονοματ. ïõóéáóôéêÞ ðñüôáóç (ùò Õðïê.)]
emo, emi, emptum, emere (3)
= áãïñÜæù
itaque
(óõìðåñáóì. óýíä.)
= åðïìÝíùò, ëïéðüí
[Âñßóêåôáé óå êýñéåò ðñïôÜóåéò]
viginti
(áñéèìçôéêü áðüëõôï Üêëéôï)= 20 (åßêïóé)
milia -ium
(áñéèìçôéêü)
= ÷éëéÜäåò,
[êëßíåôáé ìüíï óôïí ðëçèõíôéêü êáôÜ ôï tria êáé åìöáíßæåé áêë.ôýðï mille]
sestertius -ii
(áñóåíéêü â’)
= óçóôÝñôéïò (íüìéóìá)
(ãåí. ðëçè. sestertium)
exemplum -i
(ïõäÝôåñï â’) &
exemplar -aris (ïõäÝôåñï ã’)
= ðáñÜäåéãìá
sutor -oris
(áñóåíéêü ã’)
= ðáðïõôóÞò
incito(1) (+ áéô. ðñïó.+ âïõë.ðñüô)
= ðáñáêéíþ
doceo, docui, doctum, docere (2)
= äéäÜóêù, åîçãþ
( + 2 áéôéáôéêÝò)
par -ris
(åðßèåôï ã’)
Ως ουσιαστικό σχηματίζει αφαιρ. εν. σε -e = ßóïò, üìïéïò, ßäéïò
salutatio -onis
(èçëõêü ã’)
= ÷áéñåôéóìüò
diu
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= ãéá ðïëý êáéñü
opera -ae
(èçëõêü á’)
= êüðïò, öñïíôßäá, Ýñãï
åôåñüóçìï: operae- arum
= ïé ìéóèùôïß åñãÜôåò
frustra
(ôñïðéêü åðßñ.)
= ìÜôáéá
22
impendo, impendi, impensum, impendere (3)= îïäåýù
(in + pendo)
quotiescumque
= êÜèå öïñÜ ðïõ
( + ÏñéóôéêÞ cum, åðáíáë.)
avis -is (èçëõêü ã’)
= ðôçíü
(áöáéñ. åí. -i & -e)
respondeo, -ndi, -nsum, -ere (2)
= áðáíôþ
soleo, solitus sum, solere (çìéáð. 2)
= óõíçèßæù íá...
oleum -i
(ïõäέôåñï â’) (sing.tant.)= ëάäé
perdo, perdidi, perditum, perdere (3)
= ÷άíù
[Ôï ñÞìá èåùñåßôáé åíåñãçôéêü ôïõ pereo, perii, peritum, perire]
tandem
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= ôåëéêÜ, åðéôÝëïõò
disco, didici, -- , discere (3)
Μετ. μέλλ. disciturus
= ìáèáßíù
cupidus -a -um
(åðßèåôï â’)
= áõôüò ðïõ åðéèõìåß
pecunia -ae
(èçëõêü á’) (sing. tant.)= ÷ñÞìá
affero & adfero, attuli, allatum, afferre & adferre(3) = öÝñíù óå êÜðïéïí êÜôé
(< ad + fero)(+ áéôéáô. + äïôéêÞ)
satis
(ðïóïôéêü åðßñ.)
Συγκριτ. β. satius, υπερθετ. β. ελλείπει
= áñêåôÜ
talis -is -e
(äåéêôéêÞ áíôùí.)
= ôÝôïéïò
venit mihi in mentem (+ ãåíéêÞ)
= ìïõ Ýñ÷åôáé óôï íïõ êάôé
mens -ntis
(èçëõêü ã’)
= íïõò, óêÝøç
verbum -i
(ïõäέôåñï â’)
= ëüãïò
dominus -i
(áñóåíéêü â’)
= êýñéïò, áöÝíôçò
rideo, risi, risum, ridere (2)
= ãåëþ
nullus -a -um
(áüñ. åðßè. áíôùí.)
= êáíåßò
adhuc
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= ìÝ÷ñé ôüôå
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
Actiacus, -a, -um
(Áêôéáêüò)
par (ãåí. paris)
(ßóïò)
cupidus, -a, -um
(ï åðéèõìþí)
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
cupidior, -ior, -ius
cupidissimus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
multum
plus
(ðïëý)
diu
diutius
(ðïëý ÷ñüíï, ãéá ðïëý êáéñü
frustra
÷ùñßò
(ìÜôáéá)
tandem
÷ùñßò
plurimum
diutissime
ðáñáèåôéêÜ
ðáñáèåôéêÜ
23
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
(åðéôÝëïõò)
satis
(áñêåôÜ)
tum
(ôüôå)
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
äåí Ý÷åé
satius
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
¼ôáí ï Ïêôáâéáíüò åðÝóôñåöå óôç Ñþìç ìåôÜ ôç íßêç (ôïõ) óôï ¢êôéï
Ýôñåîå ðñïò áõôüí êÜðïéïò Üíäñáò ðïõ êñáôïýóå (Ýíá) êïñÜêé· ôï åß÷å äéäÜîåé
íá ëÝåé ôá åîÞò: “×áßñå, Êáßóáñá, íéêçôÞ (êáé) óôñáôçãÝ!". Ï Êáßóáñáò
åíäéáöÝñèçêå ðïëý í' áãïñÜóåé ôï êïñÜêé· ôï áãüñáóå ëïéðüí ãéá åßêïóé ÷éëéÜäåò
óçóôåñôßïõò. Ôï ðáñÜäåéãìá áõôü ðáñáêßíçóå êÜðïéïí ðáðïõôóÞ íá ìÜèåé ôïí
ßäéï ÷áéñåôéóìü ó' Ýíá êïñÜêé. Ãéá ðïëý êáéñü ìáôáéïðïíïýóå· êÜèå öïñÜ ðïõ ôï
ðïõëß äåí áðáíôïýóå, ï ðáðïõôóÞò óõíÞèéæå íá ëÝåé: “Êñßìá óôïí êüðï ìïõ!".
ÅðéôÝëïõò ôï êïñÜêé Ýìáèå ôï ÷áéñåôéóìü êé ï ðáðïõôóÞò, åðéèõìþíôáò ôá
÷ñÞìáôá, ôï Ýöåñå óôïí Êáßóáñá. Áöïý Üêïõóå ôï ÷áéñåôéóìü, ï Êáßóáñáò åßðå:
“Óôï óðßôé ìïõ áêïýù ðïëëïýò ôÝôïéïõò ÷áéñåôéóìïýò". Ôüôå ôï êïñÜêé
èõìÞèçêå ôá ëüãéá ôïõ êõñßïõ ôïõ: “Êñßìá óôïí êüðï ìïõ!". Ï Áýãïõóôïò
ãÝëáóå ì' áõôÜ ôá ëüãéá êé áãüñáóå ôï ðïõëß ãéá ôüóï ìåãÜëï ðïóü, üóï äåí åß÷å
áãïñÜóåé êáíÝíá ìÝ÷ñé ôüôå.
ÌÁÈÇÌÁ XXX
Ï ËÉÊÉÍÉÏÓ ÌÏÕÑÇÍÁÓ ÊÁÉ ÔÁ ÇÈÇ ÔÇÓ ÁÍÁÔÏËÇÓ
Hic vero, iudices, et fuit in Asia et viro fortissimo, patri suo,
magno
adiumento in periculis, solacio in laboribus, gratulationi in victoria fuit. Et si
habet Asia suspicionem quandam luxuriae, Murenam laudare debemus, quod
Asiam vidit sed in Asia continenter vixit. Quam ob rem accusatores non Asiae
nomen Murenae
gloria
nomini
obiecerunt, ex qua
constituta est,
laus
familiae, memoria generi,
sed aliquod flagitium
ac dedecus
honos
et
aut in Asia
susceptum aut ex Asia deportatum. Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis
fuit; patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit; finem stipendiorum patris
victoriam ac triumphum fuisse felicitatis fuit.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
iudex -icis
(áñóåíéêü ã’)
= äéêáóôÞò
24
vir -i
(áñóåíéêü â’)
= άíäñáò
fortis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ãåííáßïò
pater -tris
(áñóåíéêü ã’)
= ðáôÝñáò
patres -um = ðáôέñåò, ðáôñßêéïé, óõãêëçôéêïß
adiumentum -i
(ïõäέôåñï â’)
= âïÞèåéá
periculum -i
(ïõäέôåñï â’)
= êßíäõíïò
solacium -ii/i
(ïõäέôåñï â’)
= ðáñçãïñéά
labor (& labos)-oris(áñóåíéêü ã’)
= ìü÷èïò
gratulatio -onis
(èçëõêü ã’)
= óõã÷áñçôÞñéá (Ýêöñáóç
óõã÷áñçôçñßùí)
suspicio -onis
(èçëõêü ã’)
= õðïøßá
luxuria -ae
(èçëõêü á’)
= ôñõöÞ, ðïëõôÝëåéá
& luxuries -ei(èçëõêü å’) (áíÞêåé óôá “áöèïíïýíôá”)
laudo (1)
= åðáéíþ
debeo, debui, debitum, debere (2)
= ïöåßëù, ðñÝðåé
video, vidi, visum, videre (2)
= âëÝðù
continenter
(ôñïðéêü åðßñ.)
= ìå åãêñÜôåéá
vivo, vixi, victum, vivere (3)
= æù
ob
(ðñüè.) + áéôéáôéêÞ
= åîáéôßáò
res, rei
(èçëõêü å’)
= ôï ðñÜãìá
accusator -oris
(áñóåíéêü ã’)
= êáôÞãïñïò
[accuso (1)]
= êáôçãïñþ]
nomen -inis
(ïõäÝôåñï ã’)
= üíïìá
obicio, obieci, obiectum, obicere (3)(15-io)= ìέìöïìáé ãéá ...
laus -udis
(èçëõêü ã’)
γεν. πληθ. laudum & laudium
= έðáéíïò
familia -ae
(èçëõêü á’)
γεν. πληθ. familiarum και ανώμαλα familias
= ïéêïãέíåéá
memoria -ae
(èçëõêü á’)
= ìíÞìç, õóôåñïöçìßá
genus -eris
(ïõäÝôåñï ã’)
= ãέíïò
honos(& honor)-oris(áñóåíéêü ã’)
= ôéìÞ
gloria -ae
(èçëõêü á’)
= äüîá
constituo, constitui, constitutum, constituere(3)= äçìéïõñãþ
aliqui, aliqua, aliquod(áüñ. åðéè. áíôùí.) = êάðïéïò
flagitium -ii/i
(ïõäέôåñï â’)
= üíåéäïò
dedecus -oris
(ïõäέôåñï ã’)
= íôñïðÞ
suscipio, suscepi, susceptum,-ere (3)(15-io) = áðïêôþ, äέ÷ïìáé
deporto (1)
= ìåôáöέñù
stipendium -ii/i (ïõäÝôåñï â’)
= ìéóèüò
stipendia -orum
= óôñáôéùôéêÞ èçôåßá («åôåñüóçìï»)
mereo stipendia
= õðçñåôþ ôç óôñáôéùôéêÞ èçôåßá
mereo, merui, meritum, merere (2)
= áîßæù
libenter (ôñïðéêü åðßññ.< libens-ntis)
= ðñüèõìá
pietas -atis
(èçëõêü ã’) (sing. tant.)= åõóÝâåéá
finis -is
(áñóåíéêü ã’)
= ôέëïò, üñéï
fines -finium
= óýíïñá, üñéá («åôåñüóçìï»)
triumphus -i
(áñóåíéêü â’)
= èñßáìâïò
felicitas -atis
(èçëõêü ã’)
= êáëÞ ôý÷ç, åõôõ÷ßá
25
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
fortis, -is, -e
(äõíáôüò, áíäñåßïò)
magnus, -a, -um
(ìåãÜëïò)
fortior, -ior, -ius
fortissimus, -a, -um
maior, -ior, -ius
maximus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
continenter
(ìå åãêñÜôåéá)
libenter
(ðñüèõìá)
continentius
continentissime
libentius
libentissime
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
Áõôüò (ï Üíèñùðïò) üìùò, êýñéïé äéêáóôÝò, êáé óôçí Áóßá Ýìåéíå (âñÝèçêå)
êáé Üíäñá ãåííáéüôáôï, ôïí ðáôÝñá ôïõ, ðïëý âïÞèçóå óôïõò êéíäýíïõò,
ðáñçãüñçóå óôïõò ìü÷èïõò, óõã÷Üñçêå óôç íßêç. Êáé, åÜí Ý÷åé ç Áóßá êÜðïéá
õðïøßá ôñõöÞò (ðïëõôÝëåéáò), ïöåßëïõìå íá åðáéíïýìå ôïí ÌïõñÞíá, ãéáôß åßäå
ôçí Áóßá áëëÜ Ýæçóå óôçí Áóßá ìå åãêñÜôåéá. Åîáéôßáò áõôïý ïé êáôÞãïñïß ôïõ
äåí êáôçãüñçóáí ôï ÌïõñÞíá ãéá ôï üíïìá Áóßá, áðü ôçí ïðïßá äçìéïõñãÞèçêå
Ýðáéíïò ãéá ôçí ïéêïãÝíåéá, õóôåñïöçìßá ãéá ôï ãÝíïò, ôéìÞ êáé äüîá ãéá ôï
üíïìá, áëëÜ ãéá êÜðïéï Üëëï üíåéäïò êáé íôñïðÞ, ðïõ åßôå áðïêôÞèçêå óôçí
Áóßá, åßôå ìåôáöÝñèçêå áðü ôçí Áóßá. Ôï üôé õðçñÝôçóå ôç óôñáôéùôéêÞ ôïõ
èçôåßá óôç äéÜñêåéá áõôïý ôïõ ðïëÝìïõ, õðÞñîå äåßãìá áíäñåßáò· ôï üôé
õðçñÝôçóå ìå ìåãÜëç ðñïèõìßá êÜôù áðü ôéò äéáôáãÝò ôïõ ðáôÝñá ôïõ (Þ: üôáí ï
ðáôÝñáò ôïõ Þôáí óôñáôçãüò) õðÞñîå äåßãìá åõóÝâåéáò· ôï üôé óõíÝðåóå ôï ôÝëïò
ôçò èçôåßáò ìå ôç íßêç êáé ôï èñßáìâï ôïõ ðáôÝñá õðÞñîå äåßãìá êáëÞò ôý÷çò.
ÌÁÈÇÌÁ XXXI
Ç ÃÅÍÍÁÉÏÔÇÔÁ ÄÅ ÂÃÁÉÍÅÉ ÐÁÍÔÁ ÓÅ ÊÁËÏ
Bello Latino T. Manlius consul nobili genere natus exercitui Romanorum
praefuit. Is cum aliquando castris abiret, edixit ut omnes pugna abstinerent. Sed
26
paulo post filius eius castra hostium preaterequitavit et a duce hostium his verbis
proelio lacessitus est: “Congrediamur, ut singularis proelii eventu cernatur, quanto
miles Latinus Romano virtute antecellat". Tum adulescens, viribus suis confisus et
cupiditate pugnandi permotus, iniussu consulis in certamen ruit; et fortior hoste,
hasta eum transfixit et armis spoliavit. Statim hostes fuga salutem petiverunt. Sed
consul, cum in castra revertisset, adulescentem, cuius opera hostes fugati erant,
morte multavit.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
bellum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= ðüëåìïò
Latinus -a -um
(åðßèåôï â’)
= Ëáôéíéêüò
Manlius -ii/i
(áñóåíéêü â’)
= ÌÜíëéïò
(êëçô. åí. -i)
consul -lis
(áñóåíéêü ã’)
= ýðáôïò
nobilis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= åðéöáíÞò, áñéóôïêñáôéêüò
nascor, natus sum, nasci (áðïè.3)
= êáôÜãïìáé
(ìô÷. ìåë: nasciturus,-a, -um)
genus -eris
(ïõäÝôåñï ã’)
= ãÝíïò, êáôáãùãÞ
exercitus -us
(áñóåíéêü ä’)
= óôñáôüò
praesum, praefui, -- , praeesse
= ðñïÀóôáìáé, Ý÷ù ôçí áñ÷çãßá
(+ äïôéêÞ)
aliquando
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= êÜðïôå
abeo, abi(v)i, abitum, abire(4)
= áðÝñ÷ïìáé
(ab + eo)
edico, edixi, edictum, edicere (3)
= äéáôÜæù
(+ âïõëçôéêÞ ðñüôáóç) (e + dico)
pugna -ae
(èçëõêü á’)
= ìÜ÷ç
abstineo, abstinui, abstentum, abstinere (2) = áðÝ÷ù
(abs + teneo) (+ áöáéñ.)
praeterequito (1)
= ðåñíþ Ýöéððïò
(praeter + equito) (+ áéôéáô.)
dux, ducis
(áñóåíéêü ã’)
= óôñáôçãüò
hostis -is
(áñóåíéêü ã’)
= å÷èñüò
verbum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= ëüãïò
proelium -ii/i
(ïõäÝôåñï â’)
= ìÜ÷ç
eventus -us
(áñóåíéêü ä’)
= Ýêâáóç
lacesso, lacessivi, lacessitum, -ere (3)
= ðñïêáëþ êÜðïéïí óå...
(+ áéôéáôéêÞ + äïôéêÞ)
congredior, congressus sum, congredi (áðïè.3)(15-io)= óõãêñïýïìáé, ìïíïìá÷þ
(cum + gradior) (15 óå -io )
singularis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= ìïíáäéêüò
singulare proelium
= ìïíïìá÷ßá
cerno, crevi, cretum, cernere (3)
= êñßíù, áðïöáóßæù
áëëÜ: cernor, conspectus sum, cerni
27
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
miles -itis
(áñóåíéêü ã’)
= óôñáôéþôçò
quantus -a -um
(åñùô. áíôùí.)
= ðüóïò, ðüóïò ìåãÜëïò
virtus -utis
(èçëõêü ã’)
= áíäñåßá, áñåôÞ
antecello, -- , -- , antecellere(3)
= õðåñÝ÷ù, îåðåñíþ êÜðïéïí óå êÜôé
( + áöáéñåôéêÞ + äïôéêÞ)
adulescens -ntis áñóåíéêü & èçëõêü ã’) = íÝïò
vis
(åëëåéðô. èçëõêü ã’) = äýíáìç
confido, confisus sum, confidere (çìéáðïè. 3)= Ý÷ù åìðéóôïóýíç
(+ áöáéñåôéêÞ ìÝóïõ)
cupiditas -atis
(èçëõêü ã’)
= åðéèõìßá
pugno (1)
= ìÜ÷ïìáé
permoveo, permovi, permotum, -ere (2) = ðáñáêéíþ
(per + moveo)
certamen -inis
(ïõäÝôåñï ã’)
= áãþíáò
iniussu + ãåíéêÞ ðñïóþðïõ
= áíôßèåôá ìå ôç äéáôáãÞ êÜðïéïõ
ruo, rui, rutum, ruere (3)
= ïñìþ
(ìô÷. ÌÝëë.: ruiturus -a -um)
hasta -ae
(èçëõêü á’)
= äüñõ
transfigo, transfixi, transfixum, transfigere (3)
[ trans + figo = êáñöþíù]
= äéáðåñíþ
arma -orum
(ïõäÝôåñï â’) (plur. tant.)= üðëá
spolio (1)
= óêõëåýù, ëáöõñáãùãþ
(+ áéô. + áöáéñ.)
statim
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= áìÝóùò
fuga -ae
(èçëõêü á’)
= öõãÞ
fugo (1)
= ôñÝðù óå öõãÞ
salus -utis
(èçëõêü ã’)
= óùôçñßá
peto, peti(v)i, petitum, petere (3)
= æçôþ, åðéäéþêù
revertor, reverti (reversus sum), reverti
= åðéóôñÝöù
(çìéáðïèåôéêü ê´áðïèåôéêü 3)
mors, mortis
(èçëõêü ã’)
= èÜíáôïò
multo (1)
= ôéìùñþ
(+ áöáéñåôéêÞ ôçò ðïéíÞò)
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
Latinus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôé
(ï Ëáôéíéêüò)
nobilis, -is, -e
nobilior, -ior, -ius
(åõãåíÞò)
paulus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôé
(ëßãï ìéêñüò)
singularis, -is, -e
÷ùñßò ðáñáèåôé
(ìüíïò, ìïíá÷éêüò)
Romanus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôé
(Ñùìáßïò, Ñùìáéêüò)
fortis, -is, -e
fortior, -ior, -ius
(äõíáôüò, áíäñåßïò)
adulescens (-ntis)
adulescentior, -ior, -ius
(íåáñüò - åäþ åßíáé ïõóéáóôéêïðïéçìÝíï åðßèåôï).
28
êÜ
nobilissimus, -a, -um
êÜ
êÜ
êÜ
fortissimus, -a, -um
äåí Ý÷åé
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
aliquando
(êÜðïôå)
post
(Ýðåéôá)
tum
(ôüôå)
statim
(áìÝóùò)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
Óôç äéÜñêåéá ôïõ Ëáôéíéêïý ðïëÝìïõ ï Ôßôïò ÌÜíëéïò, ï ýðáôïò,
êáôáãüìåíïò áðü áñéóôïêñáôéêÞ ãåíéÜ, åß÷å ôçí áñ÷çãßá ôïõ óôñáôïý ôùí
Ñùìáßùí. Áõôüò, üôáí êÜðïôå Ýöåõãå áðü ôï óôñáôüðåäï, äéÝôáîå íá áðüó÷ïõí
üëïé áðü ôç ìÜ÷ç. ÁëëÜ ìåôÜ áðü ëßãï ï ãéïò ôïõ ðÝñáóå Ýöéððïò ìðñïóôÜ áð'
ôï óôñáôüðåäï ôùí å÷èñþí êáé áðü ôïí áñ÷çãü ôùí å÷èñþí ì' áõôÜ ôá ëüãéá
ðñïêëÞèçêå óå ìÜ÷ç: "Áò óõãêñïõóôïýìå, ãéá íá êñéèåß áðü ôçí Ýêâáóç ôçò
ìïíïìá÷ßáò, ðüóï ï Ëáôßíïò óôñáôéþôçò õðåñÝ÷åé ôïõ Ñùìáßïõ óôçí áíäñåßá".
Ôüôå ï íÝïò, Ý÷ïíôáò åìðéóôïóýíç (åðåéäÞ åß÷å åìðéóôïóýíç) óôéò äõíÜìåéò ôïõ
êáé ðáñáêéíçìÝíïò (åðåéäÞ ðáñáêéíÞèçêå) áðü ôçí åðéèõìßá ôçò ìÜ÷çò, ðáñÜ
ôçí åíôïëÞ ôïõ õðÜôïõ üñìçóå óôïí áãþíá· êáé (üíôáò) ãåííáéüôåñïò áðü ôïí
å÷èñü, ôïí äéáðÝñáóå ìå ôï äüñõ êáé ôïí ãýìíùóå áð'ôá üðëá ôïõ. ÁìÝóùò ïé
å÷èñïß æÞôçóáí ôç óùôçñßá óôç öõãÞ. ÁëëÜ ï ýðáôïò, üôáí åðÝóôñåøå óôï
óôñáôüðåäï, ôéìþñçóå ìå èÜíáôï ôï íåáñü, ìå ôç âïÞèåéá ôïõ ïðïßïõ åß÷áí
ôñáðåß óå öõãÞ ïé å÷èñïß.
ÌÁÈÇÌÁ XXXII
ÅÍÁÓ ÐÁÍÇÃÕÑÉÊÏÓ ÔÇÓ ËÏÃÏÔÅ×ÍÉÁÓ
Pleni omnes sunt libri, plenae sapientium voces, plena exemplorum vetustas;
quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet. Quam multas
imagines fortissimorum virorum - non solum ad intuendum, verum etiam ad
29
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
imitandum - scriptores et Graeci et Latini nobis reliquerunt! Quas ego, cupidus
bene gerendi et administrandi rem publicam, semper mihi proponebam. Colendo
et cogitando homines
excellentes animum et mentem meam conformabam. Sic
enim - laudem et honestatem solum expetendo, omnes cruciatus corporis et
omnia pericula mortis parvi esse ducendo - me pro salute vestra in tot ac tantas
dimicationes obicere potui.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
plenus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ãåìÜôïò, ðëÞñçò
liber -bri
(áñóåíéêü â’)
= âéâëßï
sapiens -ntis
(áñóåíéêü ã’)
= óïöüò
vox, vocis
(èçëõêü ã’)
= öùíÞ, ëüãïò (åäþ)
exemplum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= ðáñÜäåéãìá
& exemplar-is(ïõäÝôåñï ã’) (áíÞêåé óôá áöèïíïýíôá)
vetustas -atis
(èçëõêü ã’)
= áñ÷áéüôçôá
iaceo, iacui, iacitum, iacere (2)
= âñßóêïìáé
[ iacio, ieci, iactum, iacere (3) (15-io)= ñß÷íù
tenebrae -arum
(èçëõêü á’)( plur. tant.)= óêïôÜäé, áöÜíåéá
litterae -arum
(èçëõêü á’)
= ëïãïôå÷íßá, ôá ãñÜììáôá
littera -ae
= ãñÜììá (óôïé÷åßï ôçò áëöáâÞôïõ)
lumen -inis
(ïõäÝôåñï ã’)
= öùò
accedo, accessi, accessum, accedere (3)
= óõíïäåýù
imago -inis
(èçëõêü ã’)
= åéêüíá
non solum ... sed etiam (áíôéè. åðéä. óýíäåóç)= ü÷é ìüíï ... áëëÜ êáé
non solum ... verum etiam (áíôéè. åðéä. óýíä.)= ü÷é ìüíï ... áëëÜ êáé
intueor, intuitus sum, intueri (áðïè.2)
= áôåíßæù
(in + tueror)
imitor, imitatus sum, imitari (áðïè. 1)
= ìéìïýìáé
scriptor -oris
(áñóåíéêü ã’)
= óõããñáöÝáò
relinquo, reliqui, relictum, relinquere (3) = áöÞíù, åãêáôáëåßðù, êëçñïäïôþ
(+äïôéêÞ +áéôéáôéêÞ)
cupidus -a -um
(åðßèåôï â’)
= áõôüò ðïõ åðéèõìåß
gero, gessi, gestum, gerere (3)
= äéåîÜãù
bene gero
= äéïéêþ óùóôÜ
administro (1)
= äéá÷åéñßæïìáé
res publica
= ðïëéôåßá
semper
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= ðÜíôïôå
propono, proposui, propositum, proponere (3)= âÜæù ìðñïóôÜ ìïõ óáí
ðáñÜäåéãìá
(pro + pono) (+ áéô. + äïô.)
colo, colui, cultum, colere (3)
= êáëëéåñãþ, ëáôñåýù, êáôïéêþ
cogito (1)
= óêÝöôïìáé
excellens -ntis
= åðéöáíÞò
(ìô÷. ôïõ ñ. excello)
= åîÝ÷ù, õðåñÝ÷ù, äéáöÝñù)
30
animus -i
(áñóåíéêü â’)
= ðíåýìá, øõ÷Þ
mens -ntis
(èçëõêü ã’)
= íïõò
conformo (1)
= äéáðëÜèù
laus, laudis
(èçëõêü ã’)
= Ýðáéíïò
honestas -atis
(èçëõêü ã’)
= ôéìÞ, äüîá
expeto, expetivi/ii, expetitum, expetere (3) = åðéäéþêù
cruciatus -us
(áñóåíéêü ä’)
= âáóáíéóôÞñéï, âÜóáíï
corpus -oris
(ïõäÝôåñï ã’)
= óþìá
periculum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= êßíäõíïò
mors -rtis
(èçëõêü ã’)
= èÜíáôïò
parvus -a -um
(åðßèåôï â’)
= ìéêñüò
salus -utis
(èçëõêü ã’)
= óùôçñßá
duco, duxi, ductum, ducere (3)
= èåùñþ
pro
(ðñüèåóç) + áöáéñ. = ãéá ÷Üñç
tot
(Üêëéôç äåéêô. áíôùí.) = ôüóïé ðïëëïß
[áðáíôÜ ìüíï óôïí ðëçèõíôéêü]
dimicatio -onis
(èçëõêü ã’)
= áãþíáò
tantus -a -um
(äåéêô. áíôùí.)
= ôüóï ìåãÜëïò
obicio -ieci -iectum -ere (3)(15-io)
= ñß÷íù
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
plenus, -a, -um
(ðëÞñçò, ãåìÜôïò)
cupidus, -a, -um
(áõôüò ðïõ åðéèõìåß)
excellens (-entis)
(Ýîï÷ïò)
parvus, -a, -um
(ìéêñüò)
plenior, -ior, -ius
plenissimus, -a, -um
cupidior, -ior, -ius
cupidissimus, -a, -um
excellentior, -ior, -ius
excellentissimus, -a,-um
minor, -or, -us
minimus, -a, -um
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
quam
(ðüóï)
solum
(ìüíï)
etiam
(åðéðëÝïí)
bene
(êáëÜ)
semper
(ðÜíôïôå)
sic
(Ýôóé)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
melius
optime
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
31
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
ÃåìÜôá åßíáé üëá ôá âéâëßá, ãåìÜôïé (åßíáé) ïé ëüãïé ôùí óïöþí, ãåìÜôç ìå
ðáñáäåßãìáôá (åßíáé) ç áñ÷áéüôçôá· áõôÜ èá âñßóêïíôáí üëá óôçí áöÜíåéá, áí
äåí ôá óõíüäåõå ôï öùò ôùí ÃñáììÜôùí. Ðüóï ðïëëÝò åéêüíåò ãåííáéüôáôùí
áíäñþí - ü÷é ìüíï ãéá íá ôéò áôåíßæïõìå áëëÜ êáé ãéá íá ôéò ìéìïýìáóôå - ìáò
êëçñïäüôçóáí ïé ¸ëëçíåò êáé ïé Ëáôßíïé óõããñáöåßò! ÁõôÝò åãþ, åðéèõìþíôáò
ôçí êáëÞ äéïßêçóç êáé äéá÷åßñçóç ôçò ðïëéôåßáò, Ýâáæá ðÜíôïôå ìðñïóôÜ ìïõ
óáí (ðñüôõðï) ðáñÜäåéãìá. Ìå ôï íá ëáôñåýù êáé íá óêÝöôïìáé ôïõò åðéöáíåßò
Üíäñåò äéÝðëáèá ôçí øõ÷Þ êáé ôçí óêÝøç ìïõ. Ãéáôß Ýôóé - ìå ôï íá åðéäéþêù
äçëáäÞ ôïí Ýðáéíï êáé ôçí ôéìÞ ìüíï, êáé ìå ôï íá èåùñþ üôé üëá ôá âÜóáíá
ôïõ óþìáôïò êáé üëïé ïé èáíÜóéìïé êßíäõíïé åßíáé áóÞìáíôïé - ìðüñåóá íá ñé÷ôþ
óå ôüóïõò ðïëëïýò êáé ôüóï ìåãÜëïõò áãþíåò ãéá ôç óùôçñßá óáò.
ÌÁÈÇÌÁ XXXIII
ÊÁÉÑÏÓ ÃÉÁ ÁÍÁÓÕÃÊÑÏÔÇÓÇ
Omnia sunt excitanda tibi uni, C. Caesar, quae iacere sentis perculsa atque
prostrata impetu belli ipsius, quod necesse fuit: constituenda iudicia, revocanda
fides,
comprimendae libidines, propaganda suboles;
omnia
quae
dilapsa
iam
diffluxerunt, severis legibus vincienda sunt. In tanto civili bello, in tanto ardore
animorum
et armorum,
quassata res publica multa perdidit
et
ornamenta
dignitatis et praesidia stabilitatis suae; multaque uterque dux fecit armatus, quae
idem togatus fieri prohibuisset. Quare subveniendum reipublicae est et omnia nunc
belli vulnera tibi sananda sunt, quibus praeter te mederi nemo potest.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
excito (1)
unus -a -um
(áñéèìçô. áðüëõôï)
singularis
unus una
unius unius
uni
uni
unum unam
--uno
una
unum
unius
uni
unum
-uno
= áðïêáèéóôþ, áíáóõãêñïôþ
= Ýíáò
pluralis
uni
unae
unorum unarum
unis
unis
unos
unas
--unis
unis
ÐÑÏÓÏ×Ç! Ï ðëçèõíôéêüò ÷ñçóéìïðïéåßôáé:
á) ìå ôç óçìáóßá : ìüíïò, áõôüò, ßäéïò
32
una
unorum
unis
una
-unis
â) üôáí óõíïäåýåé ïíüìáôá pluralia tantum
sentio, sensi, sensum, sentire(4)
= ãíùñßæù, îÝñù
percello, perculi, perculsum, percellere(3) = áíáôñÝðù
(per + cello)
prosterno, prostravi, prostratum, -ere (3) = êáôáëýù
(pro + sterno)
impetus -us
(áñóåíéêü ä’)
= Ýöïäïò, ïñìÞ, ëáßëáðá
necesse
(åðßèåôï Üêëéôï)
= áíáãêáßï, áíáðüöåõêôï
constituo, constitui, constitutum, -ere (3) = áíáäéïñãáíþíù
(cum + statuo)
iudicium -ii/i
(ïõäÝôåñï â’)
= äéêáóôÞñéï, äéêáéïóýíç
revoco (1)
= áíáêáëþ, áðïêáèéóôþ
(re + voco)
fides -ei
(èçëõêü å’)
= ðßóôç (åäþ) åìðïñéêÞ
comprimo, compressi, compressum -ere (3)= ðéÝæù, ðåñéïñßæù, ÷áëéíáãùãþ
(cum + premo)
libido -inis
(èçëõêü ã’)
= ðÜèïò
propago (1)
= áöÞíù áðïãüíïõò, äéáéùíßæù ôï
åßäïò
suboles -is
(èçëõêü ã’)
= áðüãïíïé
dilabor, dilapsus sum, dilabi (áðïè.3)
= êáôáññÝù
(dis + labor)
iam
(÷ñïíéêü åðßñ.)
= Þäç
diffluo, diffluxi, diffluctum, -ere (3)
= äéáññÝù, êáôáëýïìáé
(dis + fluo)
severus -a -um
(åðßèåôï â’)
= áõóôçñüò, óïâáñüò
lex -gis
(èçëõêü ã’)
= ï íüìïò
vincio, vinxi, vinctum, vincire (4)
= óôåñåþíù, äÝíù
civilis -is -e
(åðßèåôï ã’)
= åìöýëéïò
ardor -oris
(áñóåíéêü ã’)
= ðÜèïò
arma -orum
(ïõäÝôåñï â’)(plur.tant.)= üðëá
quasso, quassavi, quassatum, quassare (1) = óõíôñßâù
perdo, perdidi, perditum, perdere (3)
= ÷Üíù
(per + do)
ornamentum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= óôïëßäé, êüóìçìá, äéáêñéôéêü
(orno = óôïëßæù)
dignitas -atis
(èçëõêü ã’)
= áîßá, êýñïò
(ãåí. ðëçè. -um & -ium)
praesidium -ii/i (ïõäÝôåñï â’)
= óôÞñéãìá, âïÞèåéá
stabilitas -atis
(èçëõêü ã’)
= óôáèåñüôçôá
uterque, utraque, utrumque (áíôùí. åðßèåôï)= êáé ï Ýíáò êáé ï Üëëïò
facio, feci, factum, facere (3) (15 óå -io) = êÜíù, ðñÜôôù
armatus -a -um
= ïðëéóìÝíïò
ìô÷. ðáèçô. ðáñáêåéìÝíïõ ôïõ armo (1)=åîïðëßæù (ìå åðéèåôéêÞ ÷ñÞóç &
óçìáóßá)
togatus -a -um
(åðßèåôï â')
= ôçâåííïöüñïò, óôçí åéñÞíç
toga -ae
(èçëõêü á’)
=ôÞâåííïò
prohibeo, prohibui, prohibitum, -ere (2) = åìðïäßæù
(pro + habeo)
quare (óõìðåñ. óýíä. óå êýñéåò ðñïôÜóåéò)= åðïìÝíùò, ãéáõôü
subvenio, subveni, subventum, -ire (4)
= âïçèþ
( + äïôéêÞ) (sub + venio)
33
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
vulnus -eris
(ïõäÝôåñï ã’)
=
sano (1)
=
praeter
(ðñüèåóç) + áéôéáôéêÞ =
medeor, -- , -- , mederi (áðïè. 2)
=
(+ äïôéêÞ)
(Ðñê.: sanavi áðü ôï ñ. sano)
ôñáýìá
èåñáðåýù
åêôüò
ãéáôñåýù
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
severus, -a, -um
(óïâáñüò, áõóôçñüò)
civilis, -is, -e
(åìöýëéïò)
armatus, -a, -um
(ïðëéóìÝíïò)
togatus, -a, -um
(ôçâåííïöüñïò)
severior, -ior, -ius
severissimus, -a, -um
÷ùñßò ð áñáèåôéêÜ
äåí Ý÷åé
armatissimus, -a, -um
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
iam
(Þäç, ðéá)
nunc
(ôþñá)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
ÃÜéå Êáßóáñá, ðñÝðåé åóý ìüíï íá áðïêáôáóôÞóåéò (üëá ðñÝðåé íá
áðïêáôáóôáèïýí áðü óÝíá ìüíï) üëá, üóá îÝñåéò üôé âñßóêïíôáé áíáôñáìÝíá
êáé êáôáëõìÝíá áðü ôç ëáßëáðá áõôïý ôïõ ßäéïõ ôïõ ðïëÝìïõ, ï ïðïßïò õðÞñîå
áíáðüöåõêôïò· ðñÝðåé íá áíáäéïñãáíùèåß ç äéêáéïóýíç, ðñÝðåé íá
áðïêáôáóôáèåß ç åìðïñéêÞ ðßóôç, ðñÝðåé íá ÷áëéíáãùãçèïýí ôá ðÜèç, ðñÝðåé íá
åðéäéù÷èåß ç áýîçóç ôïõ ðëçèõóìïý (ðñÝðåé íá áíáäéïñãáíþóåéò ôç äéêáéïóýíç,
íá áðïêáôáóôÞóåéò ôçí åìðïñéêÞ ðßóôç, íá ÷áëéíáãùãÞóåéò ôá ðÜèç, íá
åðéäéþîåéò ôçí áýîçóç ôïõ ðëçèõóìïý): üëá, üóá Þäç Ý÷ïõí êáôáññåýóåé êáé
êáôáëõèåß, ðñÝðåé íá óôåñåùèïýí (ðñÝðåé íá óôåñåþóåéò) ìå áõóôçñïýò íüìïõò.
Ó' Ýíá ôüóï öïâåñü åìöýëéï ðüëåìï, óå ôüóï ìåãÜëï ðÜèïò øõ÷þí êáé üðëùí, ç
ñçìáãìÝíç ðïëéôåßá Ý÷áóå êáé ðïëëÜ óôïëßäéá ôïõ êýñïõò ôçò êáé ðïëëÜ
óôçñßãìáôá ôçò óôáèåñüôçôÜò ôçò· êáé ðïëëÜ Ýêáíå óôïí ðüëåìï êáé ï Ýíáò êáé
ï Üëëïò óôñáôçãüò, ôá ïðïßá ï ßäéïò óå ðåñßïäï åéñÞíçò èá åß÷å åìðïäßóåé íá
ãßíïõí. ÐñÝðåé ëïéðüí íá âïçèÞóåéò ôçí ðïëéôåßá êáé íá èåñáðåýóåéò ôþñá üëåò
ôéò ðëçãÝò ôïõ ðïëÝìïõ, ôéò ïðïßåò åêôüò áðü óÝíá êáíåßò äå ìðïñåß íá
ãéáôñÝøåé.
ÌÁÈÇÌÁ XXXIV
34
Ï ÓÊÉÐÉÙÍÁÓ Ï ÁÖÑÉÊÁÍÏÓ ÊÁÉ ÏÉ ËÇÓÔÁÑ×ÏÉ
Cum Africanus
salutatum
ad eum
in Literno
venerunt.
esset,
complures
praedonum duces forte
Tum Scipio, cum se ipsum captum
venisse eos
existimasset, praesidium domesticorum in tecto conlocavit. Quod ut praedones
animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni
nuntiaverunt (incredibile auditu!)
virtutem eius
admiratum
se venisse. Haec
postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit.
Praedones postes ianuae tamquam sanctum templum
venerati sunt et cupide
Scipionis dextram osculati sunt. Cum ante vestibulum dona
posuissent, quae
homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.
ËÅÎÉËÏÃÉÏ
Liternum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= Ëßôåñíï
complures-es -a(-ia) (åðßèåôï ã’)
= ðÜñá ðïëëïß
(ãåí. ðëçè. -ium)[åðßèåôï ÷ùñßò óõãêñéôéêÞ Ýííïéá]
praedo -onis
(áñóåíêü ã’)
= ëçóôÞò
praeda -ae
(èçëõêü á’)
= ëåßá
forte
(ôñïðéêü åðßñ.)
= ôõ÷áßá
saluto (1)
= ÷áéñåôßæù åðßóçìá, ðñïóáãïñåýù
venio, veni, ventum, venire (4)
= öôÜíù
capio, cepi, captum, capere (3) (15 óå -io) = êáôáëáìâÜíù
existimo (1)
= íïìßæù
praesidium -ii/-i (ïõäÝôåñï â’)
= öñïõñÜ
domestici -orum (áñóåíéêü â’)( plur. tant.)= äïýëïé ôïõ óðéôéïý
tectum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= óðßôé
[tego, texi, tectum, tegere (3)
=óôåãÜæù, êáëýðôù]
conloco (1)
= åãêáèéóôþ, ôïðïèåôþ
animadverto -verti -versum -ere (3)
= ðñïóÝ÷ù, ðáñáôçñþ
abicio, abieci, abiectum, abicere (3)(15-io) = áðïññßðôù, ðåôþ ìáêñéÜ
ianua -ae
(èçëõêü á’)
= ðüñôá
appropinquo (1)
= ðëçóéÜæù
clarus -a -um
(åðßèåôï â’)
= Ýíäïîïò, êáèáñüò, äõíáôüò
vox, vocis
(èçëõêü ã’)
= öùíÞ
nuntio (1)
= áíáããÝëëù
incredibilis -is -e (åðßèåôï ã’)
= áðßóôåõôïò
virtus -utis
(èçëõêü ã’)
= áíäñåßá
[ãåí. ðëçè. -um & -ium]
admiror, admiratus sum, admirari (áðïè.1)= èáõìÜæù
35
ÊÅÉÌÅÍÁ ËÁÔÉÍÉÊÙÍ
Ã’ ËÕÊÅÉÏÕ
[ad + miror]
postquam
(÷ñïíéêüò óýíä.)
= üôáí, áöïý
foris -is
(èçëõêü ã’)
= ðüñôá
refero, re(t)tuli, relatum, referre
= ìåôáöÝñù ðñïò, åðáíáöÝñù
[ áíþìáëï ]
resero (1)
= áíïßãù
intromitto, intromisi, intromissum, -ere (3)= âÜæù ìÝóá
[intra + mitto]
iubeo, iussi, iussum, -ere(2)
= äéáôÜæù
(+áéôéáôéêÞ +ôåëéêü áðáñÝìöáôï)
postis -is
(áñóåíéêü ã’)
= ðáñáóôÜäá
sanctus -a -um
(åðßèåôï â’)
= éåñüò
tamquam
(ðáñáâïëéêü åðßñ.)
= üðùò, êáèþò
templum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= íáüò
veneror, veneratus sum, venerari (áðïè.1) = ðñïóêõíþ, ëáôñåýù
cupide
(ôñïðéêü åðßñ.)
= ìå ðÜèïò, åðéèõìßá
dexter -tra -trum (åðßèåôï â’)
= äåîéüò
osculor, osculatus sum, osculari (áðïè. 1) = öéëþ
ante
(ðñüèåóç) + áéôéáô. = ðñéí, ìðñïóôÜ
vestibulum -i
(ïõäÝôåñï â’)
= åßóïäïò, ðñüäñïìïò
donum -i
(ïõäÝôñï â’)
= äþñï
pono, posui, positum, ponere (3)
= èÝôù, ôïðïèåôþ
immortalis -is -e (åðßèåôï ã’)
= áèÜíáôïò
consecro (1)
= áöéåñþíù, ðñïóöÝñù
soleo, solitus sum, solere (çìéáðïè. 2)
= óõíçèßæù
revertor, reverti (reversus sum), reverti
= åðéóôñÝöù
(çìéáðïè. ê´ áðïè. 3)
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÈÅÔÙÍ
complures, -es, -(i)a
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
(ðïëëïß, êÜìðïóïé)
clarus, -a, -um
clarior, -ior, ius,
clarissimus, -a, -um
(êáèáñüò, ç÷çñüò, ëáìðñüò)
incredibilis, -is, -e
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
(áðßóôåõôïò)
sanctus, -a, -um
sanctior, -ior, ius
sanctissimus, -a, -um
(éåñüò)
dexter, -t(e)ra, -t(e)rum
dexterior, -ior, -ius
dextimus, -a, -um
(äåîéüò)
immortalis, -is, -e
÷ùñßò ðáñáèåôéêÜ
(áèÜíáôïò)
ÐÁÑÁÈÅÔÉÊÁ ÅÐÉÑÑÇÌÁÔÙÍ
forte
(ôõ÷áßá)
tum
(ôüôå)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
36
tamquam
(üðùò, óáí)
cupide
(ìå ðÜèïò)
÷ùñßò
ðáñáèåôéêÜ
cupidius
cupidissime
ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ
¼ôáí ï Áöñéêáíüò Þôáí óôï Ëßôåñíï, ðïëëïß áñ÷çãïß ëçóôþí Þñèáí êáôÜ
óýìðôùóç ó' áõôüí ãéá íá ôïí ÷áéñåôßóïõí åðßóçìá. Ôüôå ï Óêéðßùíáò, åðåéäÞ
íüìéóå üôé áõôïß åß÷áí Ýñèåé ãéá íá óõëëÜâïõí áõôüí ôïí ßäéï, åãêáôÝóôçóå
öñïõñÜ áðü äïýëïõò óôï óðßôé ôïõ. ¼ôáí ïé ëçóôÝò ôï ðáñáôÞñçóáí, áöïý
ðÝôáîáí ôá üðëá, ðëçóßáóáí ôçí ðüñôá êáé ìå äõíáôÞ öùíÞ áíÜããåéëáí óôï
Óêéðßùíá (áðßóôåõôï óôï íá ô' áêïýò) üôé åß÷áí Ýñèåé ãéá íá èáõìÜóïõí ôçí
áíäñåßá ôïõ. ¼ôáí ïé õðçñÝôåò ìåôÝöåñáí áõôÜ óôï Óêéðßùíá, áõôüò äéÝôáîå í'
áíïé÷ôïýí ïé ðüñôåò êáé íá ìðïõí áõôïß ìÝóá. Ïé ëçóôÝò ðñïóêýíçóáí ôéò
ðáñáóôÜäåò ôçò ðüñôáò óáí éåñü íáü êáé ößëçóáí ìå ðÜèïò (ìå ëá÷ôÜñá,
óåâáóìü) ôï äåîß ÷Ýñé ôïõ Óêéðßùíá. Áöïý ôïðïèÝôçóáí ìðñïóôÜ óôçí åßóïäï
äþñá, ôá ïðïßá óõíçèßæïõí ïé Üíèñùðïé íá ðñïóöÝñïõí óôïõò áèÜíáôïõò èåïýò,
åðÝóôñåøáí óôá ëçìÝñéá ôïõò.
37

Souvenir, Alexandra Papoulia

35.Otvoreno ornitološko prv. “Češljugar 2013 - ptice

Κλίσεις επιθέτων και σχηματισμός παραθετικών

Περιεχόμενα

Τεχνικός συντήρησης έργων τέχνης

νοσηλευτικης χειρουργειου

ÅÎΟΠΛΙΣΜΟΣ ËÅÂÇÔÏÓÔÁÓÉÏÕ