İçindekiler Sektörel Haberler 8 Giriş Künye 37 İçmimarlar Odası’ndan Haberler İçmimar Orhan Esen Söyleşisi 40 Dünya İç Mekanlar Günü etkinliklerinin ardından 41 Resim ve Çizimler - İçmimar Zekai Selen 44 HÜ I. Uluslararası İçmimarlık Eğitimi Sempozyumu 48 Portre Kenan Pençe Söyleşisi - Kenan Pençe Design Office 49 Proje Geleneksel Osmanlı Evleri - Gödene - İçmimar Zekai Selen 53 Üniversite Tanıtım İstanbul Teknik Üniversitesi - İçmimarlık ve Çevre Tasarım Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gül Koçlar Oral Söyleşisi Makale 56 Doç. Dr. Osman Demirbaş, İEÜ GSF İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, IFI İç Mekanlar Deklerasyonu Kapsamında İçmimarlık Tartışmaları - III ‘Sorumluluk’ 61 Prof. Dr. Nurten Unansal, Türkiye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış-VIII 64 Yrd. Doç. Dr. Zeynep Tuna Ultav, İEÜ GSF İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, Kanonun İçinde Ne Bulunmuktadır? 69 Doç.Dr. Deniz Yazıcıoğlu, İTÜ, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, Antropometrik Boyutların İç Mekan Tasarımındaki Önemi 77 Öğr. Gör. Dr. Meryem Yalçın, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Güzel Sanatlar ve Mimarlık Fakültesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, Okul Öncesi‘ Anaokulu Mimarisi’Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci 79 Dünyadan Mekan Tasarım 86 Dünyadan Ürün Tasarım 92 Sergi Pera Müzesi - Duvarların Dili: Graffitti Sergisi Organik Mutlu Ekoloji Gündemi 100 Bir Mekan Gına 101 Gezi Efes - Şirince 104 98 Mesleki Yayınlar 108 Kültür Sanat 110 Reklam İndeksi Ünal Aydınlatma Ön Kapak İçi Koleksiyon Mobilya Ön Kapak İçi Yanı MSÜ GSF 4. Uluslararası İçmimarlık Sempozyumu 02 Yurtbay Seramik 03 Furnilya Mobilya 04-05 Öpçin 07 Vezir Ağaç 09 Fiberli 11 Solenne 13 Erduş 15 Seramiksan 17 Turkuaz Seramik 19 Blanco 21 Hakman 23 Vitale Aydınlatma 25 Nurus Mobilya 27 Creavit 29 Gold Lighting 31 Başkentliler 33 Artpan 35 Nisa Mutfak 36 Lösev 60 Petek Banyo 85 Vitale Aksesuar 87 Acrex Deko 91 Hüppe 95 Leta Sandalye 97 Step Aydınlatma 99 Unicera 111 Tavcam 116 Samur Halı Arka kapak içi Özcan Aydınlatma Arka kapak Türkiye / Firma Haber 25. Züchex Home yoğun katılımla gerçekleşti E v Tekstili sektöründe faaliyet gösteren imkânları bulmalarını, ziyaretçilerimizin yüzlerce züccaciye firması, gelecek on binlerce yerli ve yabancı birçok seçkin firmanın sektörel yeniliklerden haberdar olmalarını ve ziyaretçiye ev sahipliği yaptı. Ürünlerin tanıtımı aynı çatı altında toplandığı fuar, yurt dışı ve yeni kazanç kapıları aralamalarına öncülük için hazırlanan özel showlar, ziyaretçilerin yurt içinden yoğun bir ziyaretçi katılımıyla ediyor. Avrupa’nın 3’üncü, dünyanın da 4’üncü ilgisini çekecek ünlü isimler bu yıl da Züchex’te gerçekleşti. Türkiye’nin en geniş kapsamlı büyük fuarı olma özelliğini taşıyan Züchex, yeniden güzel anlar yaşanmasını sağladı. 4 gün fuarı olma özelliğini de taşıyan 25. Züchex sektöre can vermeye, ihracat ve ithalat boyunca birbirinden farklı organizasyonlarla 2014 fuarı ile aynı tarihte yapılan Züchex potansiyelini arttırmaya da devam ediyor. şenlenen Züchex Fuarı’nda her yıl olduğu gibi Home, bir anlamda Züchex Fuarı’nın da tamamlayıcısı oldu. bu yıl da keyifli saatler eşliğinde ticaretin hacmi farklı bir boyut kazandı. yatak odası ürünleri, mutfak ve yemek odası Türkiye’nin geleceğinin katma değeri markalarının bir araya geleceği fuar birbirinden tekstili, havlu ve banyo ürünleri, dekorasyon yüksek ürünler ihraç etmekte olduğundan yeni ürünleri görme fırsatı da sunuyor. Züchex ürünleri, duvar kaplamaları, yer kaplamaları ve yola çıkan ev tekstili sektörü, Ar-Ge ve Home katılımcılarına yurt içi ve uluslararası iplik türleri ziyaretçilerin beğenisine sunuldu. tasarıma ağırlık vererek AB pazarında Türkiye’nin önde gelen ev tekstil platformda tanıtımına katkı sağlayarak yeni iş 8 Fuarda; tül, perde, brode, perde aksesuarları, perde mekanizmaları, uyku ve Yurt içi ve yurt dışında faaliyet gösteren yerini sağlamlaştırdı. Türkiye / Firma Haber Kahverenginin en cezbedici hali E ylül 2014 - DuPont Corian zarafetin, işlevselliğin ve tasarımda çok yönlülüğün üstün bir birleşimini sunarak; iç tasarım ve mimari için geliştirilmiş malzemelerin üretimini sağlayan yenilikçi DeepColour Technology ile koyu renk seçeneklerini genişletiyor. 2014 başlarında, siyah renklerin yapımındaki başarılı kullanımından sonra DeepColour Technology şimdi de düz ve tanecikli olmak üzere altı yeni kahverengi tonunun üretimi için kullanılıyor. Yeni renk seçenekleri mutfak, banyo ve mobilya sektörüne olduğu kadar mimarlara, tasarımcılara ve 25. Züchex ‘Onur Gecesi’ nihai müşterilere de yeni cezbedici renk seçenekleri sunuyor. DuPont daha derin, yoğun ve dayanıklı solid yüzeyler ife Medya Fuarcılık A.Ş. organizasyonu ile bu yıl 25.’si gerçekleşen L tasarlamasını ve üretmesini sağlayarak Züchex Züccaciye ve Eşyaları Fuarı, 3 Eylül 2014 Çarşamba akşamı sektöründe yeni standartlar belirleyen sektör devleri ve ünlü isimlerin katıldığı Gala Gecesi ile kutlandı. World yenilikçi bir üretim çözümü olmuştur. Point Yaşam Merkezi’nde Ece VAHAPOĞLU’nun sunuculuğunda gerçekleşen gecede, ‘zücaciye alanında ilk kez’ ZÜCHEX Yenilikçi Perakendeciler Ödülleri (RIA Ödülleri) verildi. RIA Ödülleri kapsamında; En Genç Perakendeci Ödülü, SCHAFER; En Başarılı Konsept Zincir Mağaza Ödülü, ESSE; En Başarılı Vitrin Ödülü, BERNARDO; En Başarılı Zincir Mağaza Ödülü ise KARACA’nın oldu. RIA Ödül Töreni sonrası www.deepcolour.corian.com Ziynet Sali konseri ile tüm katılımcılar muhteşem bir gece yaşadı. Züchex: Kişiye özel ürünlerin adresi 10 3-7 Eylül 2014 tarihleri arasında TÜYAP Fuar Merkezi’nde yer alan ZÜCHEX Fuarı’nda 2D1 Tasarım Toplantıları Yapı-Endüstri Merkezi,Türkiye ve dünyadan yaratıcı kişiye özel ve ergonomik ürünler dikkat yapı profesyonellerini bir araya getirecek bir platform olması çekiyor. 360 derece dönebilen ergonomik amacıyla 2D1 Tasarım Toplantıları düzenlemeye başlıyor. ütü masası çıkarılabilir parçaları ile gömlek Mimarlık, içmimarlık ve tasarım disiplinlerinin önde gelen kolu içi gibi ekstra parçaları da rahat ütüleme temsilcilerini yıl boyunca iki ayda bir buluşturacak en önemli imkanı sağlıyor. Yatış şekline, vücut tipine ve etkinlik olacak toplantıların ilki 2D1 Mutfak alt başlığı ile 24 metabolizma hızına göre belirlenen kişiye Ekim Cuma günü Yapı-Endüstri özel yastık ve yorganlar ise uykudan çok Merkezi’nde gerçekleştirilecek. daha fazlasını isteyenlerin tercihi oluyor. www.yemetkinlik.com Türkiye / Firma Haber 14. İSTANBUL BİENALİ Tuzlu Su: Düşünce biçimleri üzerine bir teori 1 katlarını açmadan’ yapıyor. Bu işbirliği içerisinde şekillendiriliyor. görsel sanatçının yeni işlerinin yanı sıra, 4. İstanbul Bienali, Carolyn ChristovBakargiev tarafından bir dizi uluslararası sanat sergisi, elliden fazla Bienalin başlığı ve kavramsal çerçevesi İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 2. İstanbul Tasarım 10 Eylül Çarşamba günü, Kadıköy Haldun bulunduğu farklı alanlardan profesyonellere yer Bienali, 1 Kasım - 14 Aralık 2014 tarihleri Taner Sahnesi'nde düzenlenen bir medya veriyor. Boğaziçi ekseninde şehrin geneline arasında ücretsiz olarak gerçekleştirilecek. Zoë toplantısı ile duyuruldu. yayılan sergi, şiirsel ve siyasi olarak dünyayı Ryan küratörlüğünde, ‘Gelecek Artık Eskisi Gibi şekillendiren ve dönüştüren, görünen ve Değil’ başlığını taşıyan bienal, ‘Şu anda gelecek düzenlenen 14. İstanbul Bienali, 5 Eylül-1 Kasım görünmeyen farklı dalga sıklığı ve biçimlerini, su nedir?’ sorusunun cevabını arayan 50’nin 2015 tarihleri arasında ücretsiz olarak akıntıları ve yoğunluklarını ele alıyor.” üzerinde projeye ev sahipliği yapacak. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından Toplantıya sergiyi 'şekillendiren' Carolyn 2. İstanbul Tasarım Bienali’nin ortak alanı yayılacak. Koç Holding sponsorluğunda Christov-Bakargiev’in yanı sıra İKSV Yönetim Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda sergi düzenlenecek 14. İstanbul Bienali’ne çok sayıda Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, Genel Müdürü hazırlıkları 15 Eylül tarihinde başladı. Okulun kurum, kuruluş, uluslararası fon sağlayıcı ve fon Görgün Taner ve İstanbul Bienali Direktörü Bige tüm katlarında yaklaşık 2.300m2’lik bir alana kuruluşları da destek veriyor. Kavramsal çerçeve Örer’in katılımıyla gerçekleşti. yayılan sergi, geleceği hayal ederken gerçekleştirilecek ve farklı mekânlar ile şehre Christov-Bakargiev bienalin kavramsal Medya toplantısı, William Kentridge'in Tide gündelik hayatta karşımıza çıkan tasarımlara çerçevesini şöyle açıklıyor: Table ‘Gelgit Çizelgesi/2003’ adlı ve bu alanda yenilikçi yaklaşımları “Tuzlu Su: Düşünce Biçimleri işinin gösterimi ve Füsun Onur'un benimseyen projelere yer verecek. Üzerine Bir Teori. 14. İstanbul ‘Pembe Bot/1993 video 2014’ adlı Bienali çizginin nerede videosundan izlenilen bir bölüm ile Araştırma Katılım Kadıköy (TAK) işbirliğiyle çekileceğini, nerede geri devam etti. Ardından Nanni hayata geçirdiği, 72 Hour Urban Action çekilmek gerektiğini, nelerden Balestrini'nin, 2012’da yayımlanan ekibinin “Kadıköy’den Bul Kadıköy’de faydalanılabileceğini ve neyin romanı Carbonia'dan bir bölüm Buluştur” başlıklı projesi kapsamında öne çıkarılabileceğini aramak okundu. Metnin İtalyancasını seçilecek kent mobilyaları ise bienalin üzere yola çıkıyor. Bienal bunu yazarın kendisi, metnin İngilizcesini açılışında Kadıköy’ün farklı noktalarında ‘açık bir denizde, yüzey düzken Carolyn Christov-Bakargiev, geri dönüşümlü malzemeler kullanılarak Türkçesini ise Otonom Yayıncılık'tan inşa edilecek. parmak uçlarıyla, derinlere inildiğinde, katlanmış kodlama 12 içlerinde denizbilimci ve nörobilimcilerin de 2. İstanbul Tasarım Bienali hazırlıkları Özel Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda başladı Büyük Ada, August 18, 2014. Photo© Francis Alÿs. Münevver Çelik okudu. İstanbul Tasarım Bienali’nin, Tasarım tasarimbienali.iksv.org Türkiye / Firma Haber İstanbul’da yepyen bir rezidans konsepti ‘The House Residence Bomonti’nin esin kaynağı NY Soho, Londra Covent Garden, Paris Les Halles’ bir yaşam; kişiye özel servis, eğlence ve mutluluk vadediyor. Projenin konseptini hazırlayan FYP’den Mimar Tony Phillipson, The House Residence Bomonti projesi için sıradışı bir çalışma yürüttüklerini belirterek, bu konsept için, daha önce yaratılmış New York Soho, Londra Covent Garden ve Paris L’es Halles gibi örneklerden esinlendiklerini dile getirdi. Hilton, Extensa, Öger Plams, Ofton, Rixos gibi aralarında dünya markalarının da bulunduğu birçok konut ve turizm projesinin peş peşe boy gösterdiği Bomonti, Babylon’un eski Bira Fabrikası binasına taşınmasıyla, organik ve antika pazarıyla müziğin, sanatın, eğlencenin merkezi olmaya hazırlanıyor. The House Residence Bomonti’nin iç tasarımında, kıyısında köşesinde, İ 14 stanbul’un kalbinde çok özel bir konuma sahip tarihi Bomonti semti, bahçesinde masasında koltuğunda özenle düşünülmüş detaylar gizli. Dış son yıllarda dünyaca ünlü markaların geliştirdiği konut projeleri ve mimarisi Pramit Mimarlık tarafından tasarlanan The House Residence Babylon gibi eğlence dünyasının büyük isimlerinin gelişiyle müthiş bir Bomonti’de FYP Proje Geliştirme’nin planladığı konsept ve iç dizayn, dönüşüm yaşıyor. Çehresi değişen semtte şimdi yepyeni bir konseptte İngiltere Conran &Partners ve Hyland Edgar Driver işbirliği ile İngiliz tasarım farklı bir proje yükseliyor: The House Residence Bomonti. Yenigün İnşaat anlayışının bütün inceliklerini, doğanın yeşilini Bomonti’ye taşıdı.43 m2 ile yatırımıyla gerçekleşecek The House Residence Bomonti; şehrin 199 m2 arasında değişen apart dairenizden taşan yaşamı ise ortak merkezinde, özel dizayn ve tasarım mekanlarda, otel konforunda farklı alanlarda yine Conran+Partners’ın özel dizaynı ile yaşayabileceksiniz. Türkiye / Firma Haber Nurus’tan sınırları zorlayan websitesi N itelikli tasarımları ile yurt içi ve yurt tasarımlar arasında keyifli ve farklı bir dışında yüzlerce projeye imza atan deneyim yaşatmayı hedefliyor. Markanın lider mobilya üreticilerinden Nurus’un web yenilenen web sitesinde ürünlerden sitesi firmanın tasarımcılara, markanın farklı vizyoner bakış açısı sektörlere yönelik sunduğu özel ile yenilendi. Nurus çözümlerden size en yakın yenilen web sitesi ile Nurus mağazasına kadar birçok ziyaretçilerine bilgiye keyifli bir kullanıcı birbirinden özel deneyimi ile ulaşmak mümkün. SAMET’e Turquality’den 5 yıl daha destek ww.kleemannlifts.com.tr T Kleemann Asansör’den çevre dostu çözümler T ürkiye ve İstanbul’da riskli bölge olarak değerlendirilen alanlarda hayata geçirilen kentsel dönüşüm programları tüm hızıyla sürüyor. Kentsel dönüşüm programı sayesinde asansörlerin sağladığı konfor, günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelirken, enerji 16 ISVEA’ya A'Design Award’tan 6 ödül G eliştirdiği yenilikçi ürünlerini1973’ten bu yana kullanıcılara sunan Türkiye’nin lider mobilya aksesuar markası SAMET, Turquality tasarrufu sağlayan ‘Yeşil Asansörler’ de çevrenin kapsamında aldığı destek ile global pazarda korunmasına katkı sağlıyor. Dünyanın önde yerini sağlamlaştırmayı sürdürüyor. SAMET’in gelen asansör firmaları arasında yer alan Turquality kapsamındaa aldığı destek; Kleemann Asansör, her yapıya uygulanabilen sergilemiş olduğu marka performansı ve hidrolik asansörleri ve enerji tasarrufu sağlayan “Olimpiyat Takımı” şampiyon adaylığı göz modelleri ile bu süreçte öne çıkıyor. önünde bulundurularak 5 yıl daha uzatıldı. üm dünyada en iyi tasarım ve tasarımcıları öne çıkarmak için düzenlenen A'Design Award yarışmasında geçen yıl beş ödül alan İtalyan asıllı ISVEA, bul yıl ise ödül sayısını artırarak tam altı ödüle birden layık görüldü. Biri Türk olmak üzere dört kişilik tasarım ekibiyle yarışmaya katılan marka, tasarıma getirdiği inovatif yaklaşımı ile uluslararası jüriden büyük ilgi gördü. ISVEA’nın genç Türk tasarımcısı Sevil Acar; tasarladığı ‘Sott'Aqua Marino’, ‘Eleganza’ ve ‘Valente’ banyo dolapları ile üç ödül birden alırken; markanın İtalyan tasarımcı Ettore Giordano’nun tasarımı Bplus seramik serisi’, Nativita Design House tasarımı ‘Sentimenti’ ve Genesis Design Studio tasarımı ‘Soluzione’ da ödül alan diğer tasarımlar arasında yer aldı. Türkiye / Yeni Ürün www.intemamutfak.com.tr Daha fazla yeşil için ahşap dokulu seramikler T ürk seramik sektörünün yenilikçi markası Seramiksan, gerçek ahşap dokusunu seramik şıklığıyla mekanlara taşıyor. Digital teknolojiyle ahşabın tüm güzelliği ve sıcaklığını seramiğe yansıtan Seramiksan, ahşap dokularıyla mekanlarda adeta seramik ormanı yaratıyor. Seramiksan, doğada daha fazla ağaç ve yeşilin yer alması için ahşap dokulu Lumina ile mutlu ve fonksiyonel mutfaklar seramikler üretiyor. Son yılların seramik trendi M ahşap efektli yer ve duvar karoları Seramiksan’ın fonksiyonel bir model sunuyor. İntema Mutfak’ın mutfaklarınızdaki yansıması olan Lumina teknoloji ve tasarım farkıyla Antik Wood ve en çok tercih edilen modellerinden biri olan modelinin, özel seçilmiş düz renkleri sayesinde Vintage serileriyle mekanlara taşınıyor. Lumina, trendlere uygun ahşap renk seçenekleri şık ve özel kombinasyonlar yapmanız mümkün. ile zenginleştirildi. Ahşap ve düz renk Lumina, hem modadan uzak kalmak istemeyen, seçenekleriyle yarattığı zenginliği işlevsellikle hem de kendi modasını yaratmak isteyenlerin harmanlayan Lumina, keyifli bir mutfak alanı tercihi olmaya devam ediyor. utfak sektörünün lider markalarından oluşturulmasını sağlıyor. Ahşap desenli İntema Mutfak, Lumina ile mutlu, sıcak ve seçenekleriyle doğaya dönüş temasının Miele’den yeni ocak ve fırın serisi: Culinart M iele’nin yeni ocak ve fırın serisi ‘CulinArt’ tasarım ve çekici donanım paketleriyle farkını ortaya koyuyor. CulinArt serisi 25 program ve nem ilaveli pişirme fonksiyonu içeriyor. 76 litre iç hacim, FlexiClip raylar, intensif fırınlama, çözme, üst kızartma-pişirme ve kızartma otomatiği gibi özellikler taşıyor. Fırın ve ocaklarda PerfectClean ve Pirozil programı da yer alıyor. www.miele.com.tr 18 Türkiye / Yeni Ürün www.kale.com.tr Edilgres’ten yeni doğa koleksiyonu www.edilgres.it/tr/ Çanakkale Seramik’ten büyüleyici desenler Ç anakkale Seramik’in birbirinden şık ambiyanslar yaratan Maison koleksiyonu; gösterişli dekor alternatifleri sunan ‘Natural’ serisinin yanı sıra, banyonuzu hassas bir kumaş gibi işleyerek, kültür yansıması desenleriyle evlerde romantizm rüzgarı estiren ‘Romance’ serisinden oluşuyor. Beton görünümün yaşam alanlarındaki etkisi, Natural serisinin altıgen gibi oyunlu desenleriyle Pietra Basaltina birleşince, etkileyici bir odak noktası oluşuyor. Lüksün yeniden yorumlandığı ve Osmanlı motifleriyle yepyeni bir ruha büründüğü Koleksiyon’da, tekstil dokusunun sıcaklığını sıradışı tonlar ve sofistike desenlerle birleştiren Romance serisi ile romantizm banyonuzdan evinizin her köşesine yayılıyor. geliştirdiği yeni doğa koleksiyonu ile, seramik Yurtbay Seramik, ünlü Cersaie Fuarı’ndaydı ürünlere özgün yüksek kalite, mimari ve iç Y urtbay Seramik, 22-26 Eylül 2014 tarihlerinde tasarımlarına yer veren Yurtbay Seramik için fuara ortaya çıkardığı ‘Stone Lab’ koleksiyonunun doğala Bologna Fuar Merkezi’nde düzenlenen katılmak stratejik bir öneme sahip. Şirketin İhracat en yakın 10 serisinden biri olan ‘Pietre Basaltina’, Cersaie Fuarı’na 3. kez katıldı. Ürünlerini, 16. Hall, Müdürü Gürkan Peker: “Fuara katılımımız, Türkiye Kale Italia teknolojisiyle üretilerek tüketicinin B61-B66 stantta sergileyen Yurtbay Seramik, bu yıl seramik sektörünün uluslararası alanda tanıtımına beğenisine sunuluyor. Doğada bulunan taşların tasarımın çağdaş trendlerine açılıyor. Edilgres’in hem yer hem de duvar karolarının tanıtımını yaptı. katkı açısından büyük önem taşıyor. Ar-Ge ve Ür- renk ve yüzey dokularının olduğu gibi korunduğu Günümüz trendleriyle uyumlu olacak şekilde taş, Ge’ye verdiğimiz önemle, tasarıma yenilikçi bakış ve bu özel taşların orijinal güzelliğinin tekrar ortaya çimento, beton dokulu ürünler ve Retro açımızı uluslararası sektör profesyonellerinin konulduğu bir üretim sürecinden geçen ‘Pietra tarzındaki 20x20 ürünlerinin yanı sıra en yeni 20 İ talya’nın prestijli seramik markası Edilgres, beğenisine sunacağız.” diyerek fuar ile ilgili beklentilerini paylaştı. Basaltina’, doğal taşın eşsizliğini ve şıklığını yaşam alanlarına yansıtmayı sevenlere cevap veriyor. Türkiye / Yeni Ürün Sofrada zarif lezzet; Aleta sofra tekstilleri Y az aylarının son günlerinde hazırlanan hafif yemekler, ağırlanan bolca misafir ve bol sohbetle şenlik yerine dönüşen evlerimizde odak noktası sofralar oluyor. En doğal ürünlerle şık servisler için Aleta ürünleri favori listenizde olabilir. Aleta, 23 yıllık bir geçmişe sahip ve kurulduğu ilk günden beri ‘Doğal Yaşam’ sloganıyla sofra tekstilleri üretiyor. Aleta’nın masa örtüsü, peçete, runner, Amerikan servis gibi ürünler ham keten kumaşla vücut buluyor. Göz doyuran ve anti-statik bir malzeme olan keten, Aleta ile danteller, işlemeler, halat aksesuarlar ve incelikli dikiş teknikleriyle buluşarak sofralarınıza doğal bir shop.koleksiyon.com.tr, www.koleksiyon.com.tr zarafet taşıyor. Artık Aleta marka sofra tekstillerine ulaşmak çok kolay. Kastamonu Entegre ‘Artfloor’ ile zemini sanatla buluşturuyor A hşap levha sektöründe Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen şirketleri arasında yer alan Kastamonu Entegre Ağaç Sanayi’nin 45 yıllık tecrübesiyle ürettiği laminat parke “ArtFloor”, sanatı mekanların zeminine yansıtıyor. Gelişen ve yenilenen teknolojiyi üretimine katarak ilerleyen Kastamonu Entegre’nin birinci sınıf kalite anlayışıyla ürettiği komple yer döşeme sistemi olan “ArtFloor” Modern çizgide geleneksel hafıza: Divanbaba 22 laminat parkeler, zengin renk ve desen çeşitleriyle ahşabın doğallığını aynı zeminde buluşturuyor. Takılıp sökülebilme sistemi sayesinde herhangi bir bozulma F arklı coğrafyaların kesişen kültürlerinden biri olan ‘divan’ olmadan defalarca çıkarılıp takılabilen kavramını yaşatmak üzere tasarlanmış bir kanepe; “ArtFloor” laminat parkeler, bu üstünlüğü ile Divanbaba. Konforuyla var oluş sebebine gönderme yaparken mekanlarda yapılacak dekorasyon modernist çizgisiyle de bu günü yakalayan bir tasarım. Faruk değişikliklerine göre düzenlenip Malhan tarafından tasarlanan Divanbaba Osmanlı, Anadolu, kullanılabiliyor. “ArtFloor” laminat parkelerin Fas, Ortadoğu ve hatta Akdeniz'deki ‘divan’ kültürünü yaşatma hızlı ve kolay montaj özellikleri zamandan düsturuyla tasarlanmış. Modernist çizgisinde geleneklerin ve işçilikten tasarruf edilmesini sağlarken, hafızalarını taşıyan Divanbaba, çağdaş yaşam alanlarına uyum tutkalsız montaj sistemi de yüzeylerin sağlayan çizgisiyle geçmiş ve gelecek arasında bir bağ kuruyor. lekesiz ve temiz kalmasını sağlıyor. Türkiye / Yeni Ürün Tepe Home, kışa hazır H er zevke ve bütçeye uygun modellerle tasarlanan yepyeni koleksiyon siz evin ihtiyacı olan tüm ürünleri tek bir alanda bulabileceğiniz 2014-2015 L Sonbahar-Kış koleksiyonu tüm Tepe Home mağazalarında sizleri bekliyor. ve döşemelik, nevresim takımı, yatak örtüsü, havlu ve bornoz Yatak Odaları, Oturma Odaları, Genç Odaları ve Yemek Odalarının seti, mutfak tekstili, dekoratif aksesuar ve bebek ürünleri gibi vazgeçilmezi doğal ahşap hissi ile sentezlenen yeni koleksiyonlarda; retro, birçok şık tasarımlı ürünleri ile ilgi çekmeye devam ediyor. provance, endüstriyel, klasik ve modern tüm çizgileri bulabileceksiniz. Linens’te; kışın görselliğini yansıtan kar taneleriyle ‘Frozen City’, Aksesuarlarda ise; sonbahar esintilerini bulabileceğiniz doğal ahşap figürleri, romantik bir ambiyans sunan, doğanın güzellikleri, çiçek dalı ve gümüş ve altının göz alıcılığını bulabileceğiniz salon aksesuarları ve sarmaşık motifleriyle ‘Sweet Dreams’ ve gösterişin ve zenginliğin mutfaklarınıza renk katacak yüzlerce ürün yeni koleksiyonda yerini aldı. ön planda olduğu ‘Swag Time’ temaları karşımıza çıkıyor. dekorasyon severler için özenle hazırlandı. Aksesuardan mobilyaya bir 24 Linens’ten 3 farklı koleksiyon inens 2014 - 2015 Sonbahar/ Kış koleksiyonu bu sezon da ev modasında farklılık yaratıyor. Yeni sezon koleksiyonu, perde Türkiye / Yeni Ürün CorePro LED serisine yeni beyaz ışık alternatifi P Atlas Halı’dan evlere ‘Nar’ bereketi hilips, öncüsü olduğu LED olan CorePro serisiyle LED aydınlatmaya K geçiş için en ekonomik alternatifi sunuyor. ipeksi dokusunu ve bereketli zenginliğini evlere taşıyor. Halı Seriye eklenen yeni beyaz ışıklı lamba üretiminde ilk kez kullanılan çok ince liflerden oluşan özel bir alternatifi 32W ve 48W eş değerinde her türlü iplik ile üretilen Nar serisi, ipeksi yapının yumuşaklığı ve halojen ve enkandesan lamba yerine rahatlıkla parlaklığı ile dikkat çekiyor. endi kendini temizleyen doğal yapılı nano halı ile dünyada teknolojisinin yeni ürün gruplarından bir ilki gerçekleştiren Atlas Halı, yeni Nar serisi ile narın Alanının başarılı kullanılabiliyor. Yüksek enerji maliyetleri, kısa kullanım ömrü ve düşük ışık kalitesi ile artık tasarımcıları Özgür Uşaklıgil raflardaki yerini kaybeden halojen ve enkandesan ve Eda Güreli Şen’in tasarımını lambalar yerine günümüzün teknolojisi LED, hem yaptığı Nar serisi, tıpkı nar gibi enerji tasarrufu hem de uzun kullanım ömrü sunuyor. doğal ve çarpıcı renkleri barındırıyor. Seride, bakırın Dijital sanat galeriniz duvarlarınızda kızılı, toprağın gri ve kahve zle tasarım duvar kağıtları, tablolar, Ö doğanın ışıltılı tonları mat panolar. Mekanınızın duvarlarını detaylarla vurgulanıyor. tonları yeşille buluşurken, süsleyecek yaratıcı ve zevkli eserler bir‘tık’ile elinizin altında. Yaratıcılığın ve tasarımın hayatımızın her alanında öne çıktığı günümüzde, artık duvarlar da sanat eserlerine dönüşüyor. Nishart, ressam ve grafik tasarım sanatçılarının eserlerinin sergilendiği ve satışının yapıldığı bu içerik ve misyona sahip Türkiye’nin ilk ve tek platformu. Farklı konseptteki 1000’e yakın görselden seçeceğiniz www.atlashali.com.tr tasarım duvar kaplaması, kanvas üzerine baskı, kasnaklı tablo olarak sunulabiliyor. 26 www.nishart.com Türkiye / Yeni Ürün Doğadan ilham alan renkler V itale’nin doğadan ilham alan Sonbahar-Kış koleksiyonununda toprak tonları, hardal, turkuvaz renkler dikkat çekiyor. Çizgisel tasarım, arkaik dönem esintileri ve minimal çizgilerin kullanıldığı koleksiyon, evinde sadeliği sevenler için tasarlandı. Yeni koleksiyonun ‘Harita ve İstanbul’ serisi şıklığıyla göz dolduruyor. Eski dönem Dünya Haritaları’nın tabak, matara, küllük, vazo üstüne çalışılmasıyla oluşturulan koleksiyonda, yaldızlı renkler ve kızıl-kahve tonları ağırlık kazanıyor. İstanbul serisi, yaşam alanında nostaljiyi hissetmek isteyenler için ideal. Gri renkler, siyah-beyaz fotoğraf baskıları ve eskitme tasarım dönemin havasını başarıyla yansıtıyor. Evdema mağazalarında satışa sunulan Vitale’nin yeni koleksiyonunda dikkat çeken unsurlar arasında, temalı ürünler, minimalist mobilyalar, avangard tarzda boy aynaları ve seramik eskitme aksesuarlar yer alıyor. Kuş Kafesi Atölye’de eski eşyaya yeni tasarım K uş Kafesi Atölye, Muzna Abdülhamit’in eskiye ait objeleri yeni yorumlarla adeta tekrar canlandırdığı, benzersiz işlere imza attığı bir tasarım evi. Türkiye’nin yanı sıra İtalya, ABD, Fas gibi dünyanın farklı köşelerinden topladığı farklı kültürlere ait eşyaları, yeni sahiplerine yepyeni yorumlarla sunuyor. Standart dekorasyon malzemeleri yerine yaşanmışlık izleri taşıyan farklı tarzdaki eşyaları, yenilenmiş halleriyle yaşadığı mekanlarına taşımak isteyenleri mutlu ediyor. Tüm dünyayı gezip farklı ruhlara hitap eden objeleri, kendi zevkiyle tek tek topluyor. Eski mobilya iskeletlerini tozlu hallerinden çıkartarak yepyeni bir kimliğe bürüyor. Eski ahşap www.kuskafesi.com.tr bavulları mücevher kutusuna dönüştürüyor, sadrazam kaftanlarından yatak başı ve koltuk örtüleri yapıyor, asırlık bir kapıyı orta sehpa olarak yeniden tasarlıyor. Tasarımcı Muzna Abdülhamit, Kuş Kafesi Atölye’de mekanlarına yeni bir kimlik kazandırmak isteyenleri Alaçatı’da hizmet veren dükkanına davet ediyor. 28 www.evdema.com Türkiye / Yeni Ürün Sırrı boyasında! T ÜYAP Kongre ve Fuar Merkezi’nde 27 Eylül -1 Ekim 2014 tarihlerinde düzenlenen İntermob Fuarı, mobilya Evinizin her köşesinde yeniliğin keyfini çıkarın sektörünün önemli buluşma noktalarından biri olurken, Türkiye ve yurt dışından binlerce ziyaretçiyi ağırladı. Dewilux,17. Intermob Fuarı’nda 6. Hall’de yer alan 601/B no’lu standında sergilediği mobilya vernik ve sonkat boyaları, ahşap koruyucu ve vernikler ile parke cilalarından oluşan ürünleri ve yüzlerce renk seçeneğiyle fuarı renklendirdi. Dewilux mobilya sektörünün sunduğu ürünlere üstün özellikler kazandırıyor, tüm ahşap yüzeyleri koruyarak ömürlerini uzatıyor. D aha Güzel Evler, Daha Güzel Hayatlar, sloganıyla yola çıkan Koçtaş, sezonu tasarımı rahat kullanımla birleştiren yeniliklerle karşılamaya hazırlanıyor. Koçtaş’ın yeni çıkan ‘2014 Dekorasyon Kataloğu’nda; yatak odasından antreye, çalışma odasından salona, evinizin her köşesinde kullanacağınız birbirinden şık mobilya, aydınlatma ve dekorasyon ürünleri yer alıyor. Renkli, Klasik, Modern ve Naturel olmak üzere 4 ana tema ve yaratıcı dekorasyon fikirlerine yer veren katalog, evinize yenilik katacak birçok seçenek sunuyor. www.idermobilya.com Huzurun rengi ‘göreme’ koltukla evinizde M odern mobilyalarıyla yaşam alanlarını canlandıran İder Mobilya, Göreme koltuk takımıyla huzuru ve konforu evlerinize getiriyor. Krem renginin hakim olduğu Göreme koltuğun yastıklarında ise koyu kahverengi tonlar ve uyumlu çiçek desenleri göze çarpıyor. Geniş oturma alanı sayesinde istediğiniz şekilde dinlenmeye imkan veren İder Mobilya Göreme koltuk, estetik güzelliğiyle olduğu kadar fonksiyonelliğiyle kullanıcılarından tam not alıyor. Yatak olabilme özelliğiyle çok amaçlı kullanılabilen bu koltuklar sandıklı saklama bölmesiyle de dolabınızdaki fazlalıklara yer açıyor. 30 Türkiye / Yeni Ürün Thea Neva hayata ışık katıyor E lektrik anahtarı ve prizlere yüksek teknolojiyi estetikle yaşam alanlarına bambaşka bir ışık taşıyor. Son yüzyılın keşfi F LED aydınlatmayı elektrik anahtarı tasarımlarına taşıyan kullanılabilir olması, sarfiyat avantajı ve Thea, büyük yenilikle birlikte tüm kullanıcılara eşsiz bir uygulama kolaylığıyla boya ustalarına konfor sunuyor. Neva serisinde elektrik anahtarları üzerinde büyük faydalar sağlıyor. Filli Boya yeni serisi yer alan mavi renkli, soft ve dekoratif LED'ler, mekânları göz İxir’in 2 yeni ürününü boya ustalarının zevkine uygun şekilde renklendirirken karanlıkta anahtarın beğenisine sundu. Filli Boya’nın; yeni, yüksek yerini bulmanızı da kolaylaştırıyor. Neva serisinin kaliteli, mat görünümlü, ekonomik tasarımları, dünyaca ünlü Türk tasarımcı Mirzat Koç’un dekoratif iç cephe boyası İxir imzasını taşıyor. Mirzat Koç, yaratıcı çizgileri ile Neva’da Fonksiyonel İç Cephe teknolojiye farklı bir yorum getiriyor. Thea Neva Line, Boyası, üstün dinamizmin ruhunu taşıyan mekânlardan hoşlananlar için performansı ve bronz, gümüş ve siyah renk alternatiflerini sunuyor. özellikleri ile boya yorumlayarak yansıtan marka Thea, Neva Serisi ile www.viko.com.tr Ustaların sihirli ellerine ixir yakışır illi Boya’nın yeni dekoratif iç cephe ürünü ‘İXİR’; hem duvarda hem de tavanda ustalarına büyük 32 Kale’den kusursuz mantolama kolaylıklar getiriyor. K ale’nin yenilikçi ürünü Mantostone, ısı yalıtım levhası yapıştırma ve sıva harcında Cephe Boyası %20’ ye standartların üzerine çıkarak, daha hafif, kolay uygulama ve uzun ömürlü mantolama imkanı varan sarfiyat avantajı sunuyor. Yapı sektörünün öncü markası Kale, inşaat sektörüne yönelik ürün gamında yeniliklere özelliği ile uygulamacılara hem kolaylık hem imza atmaya devam ediyor. Kale’nin geliştirdiği taşyünü levhası hafif yapıştırma ve sıva harcı olan de kazanç sağlıyor.Yüksek örtücülüğe sahip Mantostone, yüzde 40 daha hafif ve daha düşük su emme özelliği ile İxir Fonksiyonel İç Cephe Boyası aynı zamanda İxir Fonksiyonel İç Türkiye’de bir ilk olma özelliğini taşıyor. hata göstermeyen tam mat dokusu ile usta Yüksek esneklik ve tutunma gücüne sahip, dostu. İxir Fonksiyonel İç Cephe Boyası iç nefes alabilen, hava koşullarına, suya ve cephelerde duvarlar dışında aynı zamanda darbelere karşı dayanıklılığıyla farklılık tavan uygulamalarında da kullanılabiliniyor. yaratan Mantostone; uygulamada Tam mat dokudaki ‘Ixir Fonksiyonel İç Cephe sağladığı kolaylıklarla da yapıştırma ve sıva Boyası, tavan ve duvarlarda %20 sarfiyat harcı olarak sektöre yenilik getiriyor. avantajıyla üstün performans sağlıyor. Türkiye / Yeni Ürün Banyolarda sadeliğin görkemi, Creavit Salt’ta H ızla bireyselleşen günümüz insanı için banyolar artık evin herhangi bir köşesi olmaktan çıkıyor. Üstelik günün en güzel anlarının yaşandığı bu özel mekanlar sadece yaşam tarzımızı değil, kişiliğimizi de yansıtıyor. Özgün tasarımlı ürünleri, şıklığı ve fonksiyonelliğiyle stil sahibi banyolara imza atan Creavit’ten banyo keyfinize keyif katacak yeni bir banyo mobilyası Çimento ve beton dokusu Yurtbay Seramik ile her yerde geliyor. “Banyo bu tarafta” mottosuyla çeyrek asırdır banyo modasına yön veren Creavit’in 2014 Koleksiyonu’nun öne çıkan ürünlerinden olan Salt Banyo Mobilyası hayallerinizdeki muhteşem banyoyu gerçeğe dönüştürüyor. Y urtbay Seramik, son yılların popüler dokularından biri olan çimentoyu seramikle buluşturuyor. Özellikle mimarların vazgeçemediği çimento yüzey, Cemento Serisi’nde öne çıkarken betondan ilham alan Form Serisi ile mükemmel bir bütünlük sağlıyor. Siz de duvarda Cemento’nun (45x90 cm.) oksit dekoru ile zeminde Form’un (60x60 cm.) uyumunu keşfedin, hayalinizdeki mekânları hayata geçirin. Cemento Serisi, beyaz, gri, bej, oksit, antrasit olmak üzere beş farklı renk alternatifi ve 45x90 cm., 60x60 cm. ebatlarında satışa sunuluyor. Betonun doğal görünümü ve dokusunun seramiğe aktarıldığı mat yüzeyli Form Serisi de 60x60 cm. ebatlarında, gri rengiyle yaşam alanlarına değer katıyor. Venida serisinde geçmişle modernizm bir arada G eçmiş ve modern çağ bir araya gelerek büyüleyici bir çapraz kültür oluşturmak için güçlerini birleştiriyor. Villeroy&Boch Karo tarafından geliştirilen yeni duvar ve zemin serisi Venida’nın gri ve bej renklerinden oluşuyor. Altın ve gümüş gibi yüksek kalitede dekoratif unsurlar içeren şerit dekorlar zengin www.creavit.com 34 bir tasarımın yakalanmasını mümkün kılıyor. İçmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi ISSN 1305-9580 TMMOB İçmimarlar Odası Adına İmtiyaz Sahibi Hüseyin Tolga Koyuncugil Yayın Kurulu İçmimar Metin Kaşo, İçmimar Sema İşbilir, Yrd. Doç. Dr. Betül Bilge Oya Şenyurt, Esra Karataş Editör Esra Karataş Portre Röportaj Esra Karataş Yrd. Doç. Dr. Betül Bilge Grafik Tasarım Meral Kal Avseren Kapak Fotoğrafı İçmimar Zekai Selen Reklam Özge Gönültaş Çeviri Bilal Çölgeçen Web www.icmimar.org.tr Yapım ve Yönetim Ajans Paralel Hürriyet Mah. Dr. Cemil Bengü Cd. No: 73/3 Kağıthane 34403 Şişli Tel: 0212 291 39 00 Faks: 0212 296 07 50 Baskı Ada Ofset Matbaacılık Teks. Gıda San. Tic. Ltd. Şti Adres: Litros Yolu 2.Matbaacılar Sitesi E Blok No: (ZE2) 1.Kat Topkapı - İST. Telefon: (0212) 567 12 42 - (0212) 567 87 77 Fax: (0212) 544 78 64 E-mail: [email protected] TMMOB İçmimarlar Odası Genel Merkezi Turan Güneş Bulvarı 701. Sk. 18/3 Çankaya Ankara Tel: +90 312 441 05 96 – 97 Faks: 0212 441 05 98 Yayın Türü Yerel Süreli Yayın Uyarı: Derginin her hakkı saklıdır. TMMOB İçmimarlar Odası’nın ücretsiz yayınıdır. Ücret karşılığı satılamaz. Bu dergide yayımlanan her türlü yazı, makale, fotoğraf ve illüstrasyonun, elektronik ortamlarda dahil; alıntı, yayın v e çoğaltma hakkı sadece TMMOB İçmimarlar Odası’na aittir. Dergide yer alan hiçbir yazı-fotoğraf-materyal izinli veya izinsiz çoğaltılamaz, kullanılamaz. Yayımlanan yazıların, ve yazı içeriğindeki alıntıların sorumluluğu yazarlarına, fotoğrafların sorumluluğu fotoğraflayanlara, ürün tanıtımları ve reklamların sorumluluğu ise reklam verenlere aittir. 37 TMMOB İçmimarlar Odası - Haber / Dünya İç Mekanlar Günü Dünya İç Mekanlar Günü etkinliklerinin ardından U luslararası İçmimarlar / İç mekan Tasarımcıları yeni değerler ekleyip fark yaratışını fikirlerin somutlaşmış hallerinin sergisi yine etkinlik Federasyonu IFI (The International Federation somutlaştırıyoruz. 31 Mayıs 2014’te ‘World Interiors alanında yapıldı. Bu süreci gözlemlemek ya da o of Interior Architects/Designers)her yıl mayıs ayının Day’ (Türkiye’deki adıyla Dünya İçmimarlar Günü) ellerden biri olmak isteyen herkese açık etkinlik için son cumartesi gününü Dünya İç mekanlar / kapsamında Ankara’da TMMOB İçmimarlar Odası alanda atölyelerle eş zamanlı olarak yurt içinden ve İçmimarlar Günü olarak belirlemiştir. Bu yıl "2014 Ankara Şube tarafından gerçekleştirilen etkinlik tek yurt dışından meslek profesyonelleri; Sayın Korhan Dünya İç mekanlar Günü" WID 2014 (World Interiors gün olarak gerçekleşti. Etkinlik alanı ANSE MDM ŞİŞMAN (aydınlatma alanındaki profesyonel Day) 31 Mayıs 2014 tarihinde “Tasarım Fark olup etkinlik günü alana, 10 adet atölye kuruldu. bilgileriyle/planlux) ve Sayın Emre ŞEKER (Türkiye’de Yaratır”(Design Matters) başlığı ile kutlanmıştır. Etkinlik açılış konuşmaları TMMOB İçmimarlar Odası başlayıp İtalya’da devam etmekte olan tasarım Yönetim Kurulu Başkanı H. Tolga KOYUNCUGİL ve serüveni ve tecrübeleriyle) söyleşiler /İçmimarlar günü kapsamındaki etkinlik TMMOB TMMOB İçmimarlar Odası Ankara Şube Yönetim gerçekleştirdiler. Aynı zamanda ürünlerini inceleyip İçmimarlar Odası Ankara Şube tarafından ANSE Kurulu Başkanı Emrah KAYMAK tarafından yapıldı. tanıtımlarını görebileceğiniz firma stantları da gün 31 Mayıs 2014’te Ankara’da Dünya İç Mekanlar MDM'de gerçekleştirilmiştir. “Tasarım Fark Yaratır’’ 38 Kurulan atölyelerde gün boyu tasarım boyu alanda yer aldılar. Tüm bunlara canlı müzik başlığıyla; tarih boyunca geçmişi biriktirip geleceğe kavramıyla uğraşan fikirler ellere, eller malzemelere aracılığıyla zarif bir dokunuş yapıldı. Etkinlik yol alan tasarım kavramının, beslendiği birikime değdi. Gün sonunda ise yeni değerlerle fark yaratan sonunda atölyelerden çıkan eserlerin sergisi yine İçmimarlar Odası Yönetim Kurulu Başkanı gülümsemeler eşliğinde ölümsüzleştirildi. H. Tolga KOYUNCUGİL’e, Teşekkür; Etkinliği üstlenip gerçekleştiren TMMOB İçmimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Sunumlarıyla ufkumuzu açan ve etkinliğimize renk katan Sn. Erdem ŞEKER ve Sn. Korhan ŞİŞMAN’a, Atölyelerimizdeki profesyonel faaliyetleri ve Üyelerine, TMMOB İçmimarlar Odası Ankara Şube etkinliğe destekleri için Yrd. Doç. Dr. Sn. Sıdıka Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Emrah KAYMAK’a, ARLI, Öğr. Gör. Sn. Füsun KAVALCI, Sn. Reha Etkinlik sürecinde üstlendikleri ekstra BENDERLİOĞLU, Öğr. Gör. Sn. Nazlı Nazende sorumluluk ve harcadıkları çaba için TMMOB YILDIRIM, Araş. Gör. Sn. Serdar Egemen İçmimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu II. NADASBAŞ, Sn. Ayşegül COŞKUN ERDEM ve Başkanı Sayın Reyhan REVAN’a ve TMMOB Sn. Dilan YETİŞ EGEMEN’e, İçmimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyeleri: Sayın Yasin Coşar YAĞCI, Sayın Ömer SENCAR, Sayın Emrah UZUNOĞLU ve Sayın Göktuğ TÜRKOĞLU’na, Etkinliğe katılımı ve konuşması için TMMOB Sponsor firmalarımız; Osmanlı Reklam, İpek Ozalit, İntema Mutfak-BND Mimarlık ve 4duvar’a, Etkinlik hazırlık süreci ve etkinlik alanı faaliyetlerindeki destekleri için ANSE MDM yönetim kuruluna ve ANSE MDM personeline, Etkinlik alanındaki ikramları ve destekleri için Fuga Mobilya’ya, alandaki destekleri için Enne Mobilya’ya, Hacettepe Üniversitesi, Atılım Üniversitesi ve Çankaya Üniversitesi’nden etkinlik alanında görev alan öğrenci arkadaşlarımıza, Etkinliğe katılan meslek profesyonelleri, öğrenciler ve tüm konuklarımıza, TMMOB İçmimarlar Odası - Haber / Dünya İç Mekanlar Günü etkinlik alanında yapıldı. Bu anlar, fotoğraflarla ve TMMOB İçmimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu adına teşekkürlerimi sunuyorum. Şeyma DUZAĞADÜŞMEZ Organizasyon Koordinatörü / TMMOB İçmimarlar Odası Ankara Şube Organizasyon Komisyonu Başkanı 39 Söyleşi / İçmimar Orhan Esen İÇMİMAR ORHAN ESEN MEKAN TASARLAMANIN ÖNEMLİ BİR MİSYON OLDUĞUNU SÖYLEDİ ‘İçmimarlar amatör ruhlarını asla kaybetmemeli’ merak okul başlayınca yerini çizgilere bıraktı. Resim yapmayı çok seviyordum, karakalem resimler yapıyordum üstelik. Ailem orta halli bir aileydi, benim bu merakımı değerlendirip yönlendirecek bilgiye sahip değildi. Bir an evvel hayata atılıp para kazanabilmem için ortaokula başlayınca beni sanat okuluna yazdırdılar. O zamanlar sanat okulunda 1. sınıfta 3’er aylık sürelerle tesviye, demirhane ve marangozhane atölyelerinde eğitim alınıyordu. 1. sınıfın sonunda öğrencinin Tatbiki Güzel Sanatlar Fakültesi’nden 1963 yılında mezun olan içmimar Orhan Esen, Sümerbank’ta ‘dekoratör’ olarak işe başladı. 1968’de İzmir Enternasyonal Fuarı pavyon düzenleme tasarımıyla başarı ödülünü birincilikle alan Esen, genç içmimarlara atölye çalışmalarını izlemelerini, amatör ruhlarını ve meraklarını kaybetmemelerini salık veriyor başarısına göre istediği bölümü okurdu. Ben ağaç işlerini tercih ettim, başarılı bir şekilde orta ve lise eğitimimi tamamladım. Eskişehir Sanat Enstitüsü’nü bitirdikten sonra hemen üniversiteye devam edemedim, 2-3 sene seçtiğim bölümle ilgisi olmayan yerlerde çalıştım, sonra Eskişehir’de Sümerbank’ın basma fabrikası bulunuyordu, oraya girebilmek için İTGSYO Tekstil Bölümü’nde okumaya karar verdim. Kaydımı yaptırmak için 1959 yılında İstanbul’a gittim. Tekstil bölümüne kayıt olmak Röportaj ve fotoğraflar: Ece ESEN üzere iken rahmetli okul müdür yardımcısı Fethi Bey’in uyarısı üzerine; Eskişehir Erkek Sanat 40 Tasarıma olan ilginiz nasıl başladı? Hangi Enstitüsü Ağaç İşleri’nden mezun olamam, okullarda eğitim aldınız? İçmimarlık İçmimarlık Bölümü’nü tercih etmem halinde, Bölümü’nün sizdeki geçmişini özetler misiniz? yalnızca seçme sınavı ile okula girebileceğimi Tasarımın ne olduğunu bile bilmediğim çağlardı, 4-5 söyledi. Bunun üzerine tercihimi İçmimarlık yaşlarımdı sanırım. Bana alınan oyuncakların içini Bölümün’den yana yaptım. Seçme sınavında hep merak edip oyuncakları parçalara ayırır, nasıl başarı göstererek, tasarıma olan ilgimin bilinçli yapıldığını, nasıl çalıştığını incelerdim. Sonra bu sürecine başlamış bulundum. Atölye çalışmalarımızdaki teşhir vitrini, Cevdet Koçak (Mobilya stilleri ve suluboya desen kontrbüfe, sandalye tasarımı ve birebir çalışmaları), atölye uygulaması olurdu. Okul dışında ise İsmail Özışık (Teknik resim), Darülaceze’de akşamları yardım amacı ile Neşet Hoca (adını hatırlayamadım), (Oymacılık) sandalye imalatında çalışmalar yaptık. Herr Rommel (Buluş, kompozisyon, perspektif) İlk sene şantiye stajımı döner sermayeye Herr Unterberger (Mobilya konstrüksiyon ve bağlı olarak, Sultan Ahmet Erkek Sanat uygulamaları) Enstitüsü’nde yaptım. Çalışmalar arasında Fethi Yazgan (yazı stilleri) meyve kükürtleme kasaları, masif Sevim Eti (sanat tarihi) paravanalar vardı. İkinc idönem stajımı rahmetli hocamız Herr Rommel aracılığı ile Almanya’da Kircheim unter Nasıl bir öğrencilik geçirdiniz? O yıllarda (1959-1963) öğrencilik yapmak bütün ambalaj kağıtlarının tüylü yüzeylerini suluboya Teck’te, Rohrer adlı firmanın fabrikasında radyo zorluklara rağmen güzeldi, okuldan yani ile boyar kurutur, ve markiteri tarzında schöller televizyon kutuları için ahşap imalatı montaj Akaretler’den, Aksaray’daki yurdumuza yürüyerek kartonuna yapıştırarak perspektiflerimizi bölümünde üç ay süre ile çalıştım. giderdik. Sonbaharda çınar ağaçlarının solmuş renklendirirdik. Ayakkabı mağazası, sınıf tefrişi, yapraklarının üzerine bastığımda çıkardığı öğrenci sırası, oturma bankı tasarımı ve Avusturya Viyana’da tamamladım. Adını melodiler eşliğinde zevkle yürür, yaptığımız işten projelendirmesi yaptığımız işlerden bazılarıydı. hatırlayamadığım mobilya fabrikasında, konut Son stajımı ise Herr Unterberger kanalı ile büyük bir keyif alırdık. Eminönü’ne geldiğimizde mobilyaları montaj ve polyester uygulamaları balık ekmekle karnımızı doyurur, yurdumuza bölümlerinde fiilen üç ay süre ile çalıştım. dönerdik. Bölümler arası birbirmizi sürekli ziyaret Söyleşi / İçmimar Orhan Esen Bölüm hocalarınız kimlerdi? Dört yıl sonunda 1959-1963 yılları ederdik, Dekoratif Bölümü’nden bana gelip arasında eğitim almaya başladığımız toplam perspektif çizdirirlerdi. Bu iletişim hep vardı. Bütün 15 kişilik mevcudu bulunan sınıfımızdan bölümlerin ortak aldığı dersler vardı (hukuk, sanat yedi kişi olarak mezun olduk. tarihi, kültür tarihi, yabancı dil gibi) buluş kompozisyon (basic design) dersini her bölüm O yıllarda Türkiye’de içmimarlık mesleğine kendi içinde yapardı. nasıl bir bakış açısı hakimdi? Mezun olduğum senelerde içmimarlığın O sıralarda ne tür projeler yapıyordunuz? tanındığını söylemek pek mümkün değildi. Bütün çalışmalarımızı okulda yapardık; mesken Mezun olduktan sonra ilk iş başvurusu maketleri, perspektif çalışmaları... Öneğin yaptığım Sümerbank’ta ‘dekoratör’ kadrosu ile 41 Söyleşi / İçmimar Orhan Esen işe başladım. Mağaza, banka, fabrika sosyal tesisleri ve fuar pavyonları çalışmalarında bulundum. 1968 yılında İzmir Enternasyonal Fuarı pavyon düzenleme tasarımı konusunda 1. başarı ödülü aldım (belgelerime maalesef hala ulaşamadım, aramaktayım). 1971-72 yılları arasında Kutlutaş firmasının Intercontinental Oteli inşaatında ve iş sahibi sayın Nurettin Koşak’ın Maçka’daki ikametgahının tefrişini ve mobilya imalatlarını uyguladım. 1966-1974 yılları arasında Sümerbank Genel Müdürlüğü İnşaat Müdürlüğü Mimari Büro kısmında çeşitli çalışmalarımı sürdürdüm. Kurum değiştirerek, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü Standardizasyon ve Kalite Kontrol Dairesi Başkanlığı Şube Müdürlüğü görevini yürüttüm. Burada, tek içmimar olarak 20 yıl boyunca Büro Mobilyaları Standartları kullanım kolaylığı, sağlamlık-dayanıklılık ve çok zaman ayırmalarını, atölye çalışmalarını konusunda çalışmalarda bulundum. estetik olmasının yanı sıra ekonomik izlemelerini, önemle tavsiye ederim. Sayısını ve ismini hatırlamadığım birçok büro özelliklerinin de gözardı edilmemesi dikkat mefruşatlarının prototip numunelerini edilmesi gereken hususlardır. disiplinlerden kopmamalarını, üç boyutlu düşünebilmelerini, teknolojik destek projelendirmesini, detaylandırılmasını, 42 Ayrıca içmimarlık gibi tasarımla ilgili diğer imalat denetimlerini sağladım. Genç içmimarlara ne önerirsiniz? konusunda yardım almalarını, el ile çizme 1994 yılında emekli oldum. Günümüz teknolojisinde her geçen gün yeni becerileri ve kendilerini ifade etme biçimleri malzemeler üretilmektedir. Bu bakımdan üzerinde önemle durmalarını tavsiye ediyorum. Tasarım sizin için ne ifade ediyor? genç içmimarlara; malzeme yeniliklerini sıkı Biz insanların yaşadıkları mekanları tasarlıyoruz Tasarımın tarifini yapmam gerekirse; öncelikle bir şekilde takip etmelerini, imalatı zorlayıcı, bu çok önemli bir görev ve misyondur. Bunu tasarlanacak ürün veya mekanın isteklerinin maliyeti arttırıcı form ve tasarımlardan asla unutmamaları ve amatör ruhlarını anlaşılması, buna göre malzeme seçimi, kaçınmaları ve en önemlisi masa başı kaybetmemelerini daima öğrenmeye açık ve imalatın uygulanabilirliği, üretilebilirliği, çalışmadan ziyade uygulama alanlarına daha meraklı olmalarını öneririm. A vrupa Arkeologlar Birliği’nin (EAA European Association of Archaeologists) 20. Yıllık Kongresi 10-14 Eylül 2014 tarihleri arasında İstanbul Teknik Üniversitesinin ev sahipliğinde İstanbul’da yapıldı. Avrupa Arkeologlar Birliği, kongreleri her yıl başka bir Avrupa ülkesinde düzenlenir ve yeni kuramların geliştirilmesi, tartışılması, sorunlara çözüm aranmasında bir “açık forum” niteliği taşır. İstanbul’da düzenlenen 20. kongre beklenenin çok üzerinde bir ilgi görmüş ve Avrupa’da arkeoloji ve kültürel miras alanlarında son 50 yıl içinde yapılmış en geniş katılımlı toplantı olmuştur. İstanbul Kongresi, 45 paralel oturumda 2000’e Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, İstanbul Şube Başkanı Y. Taner Gültekin, Yönetim Kurulu üyesi Hatice Yıldız, yedek üye Tülay Mutlu. yakın sözlü bildiri, 300’e yakın poster ve 12 sergi ile bir bilim şölenine TMMOB İçmimarlar Odası / Haber Avrupa Arkeologlar Birliği 20. Yıllık Kongresi’ni yaptı İstanbul Şube Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu’nu ziyaret etti dönüşmüştür. Kongreye dünyanın çok farklı bölgelerinden, toplam 74 ülkeden bilim insanları katılım göstermiştir. Kongre Eşbaşkanlığını Prof. Dr. Mehmet Özdoğan ile Prof. Dr. Turgut Saner yaptığı, EAA Başkanı Prof. Dr Friedrich Lüty’nin de katılım gösterdiği toplantı için İstanbul Teknik Üniversitesinin şehir kampüslerinden Taşkışla ve Makine Fakültesi binaları tahsis edilmiştir. Arkeoloji ve kültürel miras alanlarında birçok uluslararası kurumun yönetim kurulu toplantıları ve çalıştayları da İstanbul Kongresi kapsamında gerçekleştirmiştir. Kongre Düzenleme Kurulu ayrıca İstanbul’un çeşitli yerlerinde çok sayıda paralel sergi ve konferansın gerçekleşmesi için çalışmalar yapmıştır. Kongre’nin ana konusu ‘Birleştiren Denizler, Sınırlar Aşan Kültür İlişkileri’ olarak belirlenmiştir. Kongre sadece arkeologların değil, sanat ve mimarlık tarihçilerinin ve bu alanlarla ilişkili sosyal ve fen bilimleri araştırmacılarının da en güncel yorumlarını içermektedir. Kongrenin kent ve İstanbullular ile bütünleşmesi, Türkiye’de arkeoloji ve kültürel miras konularındaki hassasiyete katkıda bulunması Kongre Düzenleme Kurulu’nun en büyük dileğidir. 2 Ağustos 2014 tarihinde TMMOB İçmimarlar Odası İstanbul Şubesi olarak Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu’nu makamında ziyaret edip içmimarların projelerde yer alması ve odaya bağlı içmimarların belediyelerde çalışmalarını sağlayacak imkanların verilmesini belirttik. Sayın Aykurt Nuhoğlu meslek odalarının önemini vurgulayarak meslek odalarının varlıklarının çok önem taşıdığını ve İçmimarlar Odası İstanbul Şubesi ile müşterek çalışmalarda fikir ve proje bazında çalışabileceğini belirtti. İçmimarlar Odası’nın dergisi tanıtıldı ve muhtelif mesleki sorunlar üzerine sohbet toplantısı yapıldı. Bu görüşme, İstanbul Şube Başkanı Y. Taner Gültekin, Yönetim Kurulu üyelerinden Hatice Yıldız ve yedek üyelerden Tülay Mutlu’nun katılımıyla gerçekleşti. 1 43 Çizimler ve Resimler / İçmimar Zekai Selen İçmimar Zekai Selen İçmimar 1943 Ankara doğumlu İçmimar Zekai Selen, ilkokuldan sonra Birinci Erkek Sanat Okulu’nun Ağaç İşleri Bölümü’nü bitirdi. İstanbul Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu Mobilyaİçmimarlık Dekoratörlük Bölümü’nden 1969 yılında mezun oldu. Çeşitli mağazaların iç-dış tasarım ve uygulamalarını yapan Selen, mobilya mağazaları iç-dış tasarım projeleri ve kontrolorlüğünün yanı sıra villa, konak projelerini hayata geçirdi. Mobilya fabrikalarına İçmimar Daşınman olarak hizmet veren Selen’in imalata dönük tasarımları 25 yıl üretildi. 1980’lerde Arabistan’a yaptığı villa dekorasyon işlerinin yanı sıra otel, tatil köyü, yemekhane, alay binası, orduevi, komutanlık binası, sinema salonuna gibi birbirinden farklı işlere imza attı. 44 Resim ve Çizimler 45 Çizimler ve Resimler / İçmimar Zekai Selen 46 Çizimler ve Resimler / İçmimar Zekai Selen Yusuf Sadık Konağı. Ç ağdaş tasarımcı kendi meslek alanının birikimini farklı disiplinlerin sunduğu bilgi birikimi ve koymak hedefini taşımaktadır. Farklı alanlardan bilgilenme sürecinde ortaya çıkan beceriler ile zenginleştirerek etik, sosyal, psikolojik, yasal, sorunların ve olası çoz̈ üm önerilerinin bir tartışma ekonomik değerleri içeren, topluma ve çevreye duyarlı ortamında değerlendirilmesi; kültürel değerler bütünü ürünler elde etmeyi hedefler. Sonuç ürünün ve bilişim döneminin talepleri doğrultusunda gelişen disiplinlerarası destekle sağladığı yararın ve farklılaşmaya yeni teknolojilerle biçimlenen yeni yöntemlerin ele ne türden cevaplar verdiğinin irdelenmesi ve bu alınması Sempozyumun ana hedeflerindendir. bağlamda çağdaş sanat ve tasarım eğitiminin içeriğinin Sempozyum Takvimi geliştirilmesi amacıyla düzenlenen‘2. Sanat ve Tasarım 2. Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyum ve Eğitimi Sempozyumu’farklı disiplinleri bir araya getirerek Çalıştayı‘Disiplinlerarası Tasarım’27-28-29 Nisan 2015 önemli bir tartışma ortamı yaratacak. Bildiri özetlerinin son gönderim tarihi:14 Kasım 2014 Sempozyumun Amacı: Sempozyum; Bildiri özetleri kabul edilenlerin ilanı: 1 Aralık 2014 Farklı disiplinlerin ortak paydalarının ortaya Bildiri tam metinleri son gönderim tarihi: 2 Şubat 2015 çıkarılması, tasarım ve uygulama sürecinde Bildiri tam metinlerinin kabul sonuçlarının ortaklıklarının izlenmesi, duyurulması: (e-posta ile kabul mektuplarının Disiplinlerarası tasarım sürecinde karşılaşılabilecek sorunların çoz̈ üm arayışına katkıda bulunacak gönderiminin başlaması) 9 Mart 2015 http://gsf.baskent.edu.tr, http://sanattasarimegitimi2015.baskent.edu.tr/ uygulamaların paylaşılması, Tasarım-insan ilişkisinin her ölçeğinde yöntem arayışlarını bir üst noktaya taşıyan uygulamaların paylaşılması, Çağdaş teknolojileri kullanabilen, yeniliğe açık KAMUSAL ALANDA SANAT VE TASARIM ÇALIŞTAYI 20 - 27 Nisan 2015 Çalıştayın Amacı: ‘Kamusal Alanda Sanat ve Tasarım’adlı çalıştay öncelikle sanatın ve tasarımın izleyicisinin /kullanıcısının kim olduğunu sorgulamayı, sanatın sergilendiği alanları müze, galeri gibi mekanlardan kent mekanlarına doğru genişletmeyi, özel alan ve kamusal mekan arasındaki kaygan sınırı araştırmayı, sanatı eğitmenlerin, sanatçıların ve tasarımcıların bilgi ve gündelik hayat pratiklerinin içinde yeniden düşünmeyi ve en önemlisi sanatı sadece bir iletişim aracı olarak deneyimlerinin paylaşılması amacıyla düzenlenmektedir. değil aynı zamanda bir direnç aracı olarak konumlandırmayı amaçlamaktadır. Çalıştayın Kapsamı: Başkent Sempozyumun Hedefleri: Üniversitesi Bağlıca kampüsü‘ çalıştayın ana mekanı olarak kullanılacaktır. Çalıştaya değişik disiplinlerden davet 2. Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyumu edilen her sanatçı/yürütücü kampüs içerisinde kendi belirleyeceği bir alanda çalışma gerçekleştirecektir. disiplinlerarası tasarımı sorgularken tasarım ve uygulama sürecinde yaşanan sorunları ve çoz̈ ümlemeleri irdelemek, geleceğe ilişkin yeni bakış açıları ortaya Çalıştayın başlamasından en az üç gün önce (17 Nisan 2015) belirlenen yerlerde kurulacaktır. Çalıştay Başvuru: Sanat ve tasarım eğitimi gören tüm lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri başvurabilir. Başvuru için son tarih: 15 Şubat 2015 [email protected] Üniversite Haber / Başkent Üniversitesi - 2. Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyumu Başkent Üniversitesi / 2. Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyumu 47 Üniversite Haber / HÜ I. Uluslararası İçmimarlık Eğitimi Sempozyumu Hacettepe Üniversitesi/I. Uluslararası İçmimarlık Eğitimi Sempozyumu H acettepe Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, 11-12 Aralık 2014 tarihlerinde Türk – Alman Bilim yılı kapsamında düzenlenmiş olan 1. Uluslararası İçmimarlık Eğitimi Sempozyumu’na ev sahipliği yapıyor. Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi Mehmet Akif Ersoy Salonu’nda gerçekleşecek olan sempozyumda; Türkiye ve Almanya arasındaki işbirliğini İçmimarlık Eğitimi bağlamında artırmak amaçlanmaktadır. Temel olarak akademisyen ve öğrencilerin gelecekteki ihtiyaç ve beklentilerini ortaya koymak ve bu anlamda önerilebilecek yenilikçi yaklaşımları üretmek, ortaklaşa gerçekleştirilebilecek proje ve çalışmaları hayata geçirmek hedeflenmektedir. Sempozyumun temaları Türkiye ile Almanya Arasındaki Etkileşimi Güçlendirici Proje Çalışmaları Almanya’da ve Türkiye’de İçmimarlık Eğitiminde Geleceğe Yönelik Proje Önerileri Türkiye ve Almanya’daki Eğitim Sistemleri için Araştırma Yöntemleri İçmimarlık Eğitiminde Nesnel Araştırma Yöntemleri Türkiye ve Almanya’da ki Eğitim Sistemleri Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar Eğitimde Disiplinler arası ve İnter Disipliner Yaklaşımlar ve Uygulamalar Uygulamalı ve Kuramsal Eğitim ve Öğretim Metotları Pedagojik Formasyon ve Tasarım Eğitiminde Gerekliliği İçmimarlık Eğitiminde Almanya ve Türkiye arasında benzerlikler Farklılaşmalar Bologna Sürecinin Türkiye ve Almanya’da Tasarım Eğitimine Yansımaları; Yansımaların Tasarım Eğitiminin Niteliğine Etkileri Avrupa Birliği Sürecinde İçmimarlık Eğitimi Almanya’da İçmimarlık eğitimine tarihsel çerçevede bakış Türkiye’de İçmimarlık eğitimine tarihsel çerçevede bakış ve Alman eğitim sistemi ile Karşılaştırılması. Türkiye ve Almanya’da İçmimarlık mesleğinin Ekolojik Eğitim Prensipleri 48 Eğitimde Evrensel Nosyonlar http://www.gsf.hacettepe.edu.tr/etkinlik/ict-sempozyum.html İçmimarlık Eğitiminde Alman Ekolü [email protected] ‘Tasarım yoktan var etmek değildir’, diyen İçmimar Kenan Pençe, tasarımı ihtiyaçların ‘sebep’ olduğu kurgulanmış fonksiyonel ve estetik ‘sonuçlar’ olarak tanımlıyor. Kenan Pençe Design Office’te uzun yıllar hizmet veren Pençe’nin genç içmimarlara önerileri yabana atılır cinsten değil. Okumanızı şiddetle tavsiye ederiz... Tasarıma olan ilginiz nasıl başladı? Her çocuk gibi hayal kurmakla başladı. Ben diğerlerinden biraz daha çok hayal kuruyordum sanırım. Bunları sözel olarak anlatma becerisi henüz gelişmediğinden çizime olan ilgimi fark ettim ve hayal dünyamı çizgilerle ifade etmeye başladım. Nereye varacağınızı bilmediğiniz bir çeşit maceralı bir yolculuk gibi... Çok sonraları farkına vardığım üzere aslında ‘çizgi’ çağrışımlar yoluyla insanı bir yerden bir yere götürüyor, tasarıma yön veren bir ‘tetikleyici’ oluyordu. Dil bilimciler “doğru cümle kurmak doğru bir düşünce getirir” der. Cümlelerimiz nasıl düşündüğünüzü açıklar. Bunun gibi doğru çizim (Temel Sanat ilkeleri) ile başlanan tasarım Portre / Kenan Pençe Design Office ‘Zarar verme, tüketme, hayatı kolaylaştır’ tutarlı tasarıma dönüşüyor. Kendimi çizgilerle ifade edebildiğimin tescillendiği ortaokul döneminde bir arkadaşımın abisinin okuduğu ‘Akademi’ (MSÜ) denen bir yerden haberdar oldum... Ve aklıma koydum: “Bir gün bende o okula gireceğim”. Mimar Sinan Üniversitesi İçmimarlık Bölümü’nü bitirdim. Ardından İstanbul Teknik Üniversitesinde ‘görsel ve çevresel sanatlar’ dalında master yaptım. O yıllarda Türkiye’de içmimarlık mesleğine nasıl bir bakış açısı hâkimdi? Günümüzle karşılaştırdığınızda ne tür avantaj, dezavantaj görüyorsunuz? Benim okuduğum ve mezun olduğum yıllarda paralı üniversiteler yoktu ve birkaç devlet okulunda çok zor yetenek barajlarından sonra içmimarlık, endüstri tasarımı vs. bölümlerine öğrenci alınıyordu. İçmimarlık mesleği filizlenmiş, değeri giderek artan bir meslekti. Hatta resim, heykel gibi daha sanatsal bölümler yerine, içmimarlık mesleği ekonomik sebeplerle tercih 49 Portre / Kenan Pençe Design Office bahsediliyor ve sorgulanıyor. Pratikte ise ‘vahşi’ bir üretim ve tüketim hakim. Her yıl yüzlerce tasarımcı adayı bu vahşi cangıl içinde kopyalanan tasarımcılar ve kopyalanan tasarımlar çarkının içine düşüyor... Tasarım sizin için ne ifade ediyor? ediliyordu. Üretim teknolojileri ve iş kaynakları Tasarım yoktan var etmek değildir. Bir bütünü düşüncesi, tasarısı olan mimarlar, içmimarlar, bilinçli olarak parçalama veya dağınık farklı ile ön plana çıkan çok az insan vardı. Çünkü tasarımcılar ve sanatçıların çıkması umudu parçaları aynı bilinç ve oranla birleştirme ‘tasarım’ sosyolojik ve ekonomik olarak hayati artırıyor. Umut artıyor artmasına da yine de şöyle becerisidir. İhtiyaçların ‘sebep’ olduğu ihtiyaçların son sırasında yer alıyordu. ‘Hayatı bir problem var kanımca; akıllı cihazlar, kurgulanmış fonksiyonel ve estetik ‘sonuçlar’ kolaylaştıran çözümler’ yerine ‘işe yaraması’ bilgisayarlar, teknoloji vs. insanın üretimine hız olarak da tanımlayabiliriz. prensibi geçerliydi. Sözün kısası ‘icat çıkarma’ vermekle birlikte, kalitenin kopyalanması mantığının, her türlü kalkınmanın önündeki hastalığını beraberinde getirdi. Bu da eserlerin, tanımım ve her tasarımcı bu tanımı zamanına tutucu, üretmem-ürettirmem, çalışmam- ‘bak ne kadar farklıyım’, diyen ve zamanla farklı bulunduğu yere ve koşullarına göre yeniden çalıştırmam fikrinin hakim olduğu bir dönemdi. olanların bir klişeye dönüştüğü, birbirinin kopyası tanımlamalıdır. Yani tasarımın tarifi de kendisi gibi Çok iyi mimarlar yetişmesine ve değerli işler Hadi gelin bunu da unutalım; çünkü bu benim olan ruhsuz ama iddialı çalışmalar olarak yaşayan bir şeydir. Eğer bir model lazımsa karşında, ortaya koymalarına rağmen o dönemlerde karşımıza çıkıyor. Üretim süreçlerinin dünyanın hatta içinde olduğun doğaya bak. Uzun yollu dünya platformunda ‘Türk tasarımcısı’ kaynaklarını nasıl tükettiği umursanmıyor. kavramsal tariflere gerek yok: Zarar verme, tüketme kavramının yerinde yeller esiyordu. 50 Günümüzde ise artık dünyaya karşı bir sözü, oldukça kısıtlıydı. Bu dönemde tasarımcı kimliği Akademik olarak ‘tasarım etiği’nden ve hayatı kolaylaştır... Hepsi bu. Portre / Kenan Pençe Design Office Kenan Pençe Design Office olarak ne tür projelere imza atıyorsunuz? Ağırlıklı konularımız; Konsept mağaza, ofis ve konut. Bir mekana yaklaşımınız nasıl olur? Muhtemelen bir mekan hikayesiyle birlikte karmaşık, karışık ve hastalıklı olarak çıkar karşımıza. (Bunun sebeplerine hiç girmeyelim). Bunu bir bulmaca çözer gibi oyuna dönüştürüp öncelikle fazlalıklarından ve ‘yapamazsın’ direncinden arındırma yöntemiyle konulara yaklaşırım. Sonra vurgu yapmam gereken neyse onu yine hikayesinin derinliğinden açığa çıkarıp baş köşeye oturturum. Mekan dışında mobilya tasarımlarınız oluyor mu? Not: Bu özgürlük paranın satın alabileceği ‘esinlenme’diyoruz. Çalmak ile esinlenmek Mekan içinde mekana anlam katacak sabit ‘eeenn’leri kapsamıyor sadece, ama biraz arasındaki farka dikkat etmek gerekir. Örneğin; unsurlar için tasarımlarımız olur. Fazlasıyla mobil gerekiyor. ‘Pictures at an Exhebition/Bir Sergiden Tablolar’, Rus olanlar için böyle bir uğraşa girmeye gerek yok kompozitör Mussorgsky‘nin genç yaşta ölen mimar çünkü dünya zaten iyi ve kötü tasarımlanmış İçmimarlık dışında kendinizi beslediğiniz ilgi ve ressam arkadaşı Victor Hartmann’ın tablo ve milyonlarca mobilyadan oluşan bir tasarım alanlarınız var mı? Bir içmimar için bu bir tür planlarından ilhamla kaleme aldığı parçalardan çöplüğü. İçinden iyilerini ‘seçebilmek’ yeniden gereklilik midir sizce? oluşur. Mimarlık müzik, resim, sinema roman, vs üretmekden daha akılcı ve ahlaki geliyor. Resim sergilerim oldu. Deneysel kısa filmler çektim. sanat veya mühendislik içeren hikayesi olan ve tepe Ve bir kitap yazdım ve resimledim:‘Savaşın Yenildiği noktasında bir doyuma ulaşmış ve ulaştırmış her Ne tür projeler sizi heyecanlandırır? Yer-Gelibolu’. İlgisiz gibi görünen başka bir alandaki eser meslek için bir esin kaynağıdır. Özgür kafalı insanların olmak istedikleri mekanı bir eserin tamamından veya bazı detaylarından hayal ederken duydukları heyecanı mesleğimiz için büyük ipuçları çıkarmak mümkün. Yeni mezun içmimarlara ne önerirsiniz? gördüğümde ben onlardan daha çok Pek çok tasarımcı ve sanatçı kendinden Bu soruya tersten bir bir başlıkla cevap heyecanlanıyorum. öncekilerden ve eserlerinden etkilenmiştir. Biz buna vereyim; 51 Portre / Kenan Pençe Design Office dokundurtmamak; tasarım yaşayan bir şeydir. Zaman ve imkan doğrultusunda daha iyisi yakalandığında eskiyi çöpe atmak ve ardından gözyaşı dökmemek gerekir. İnsan psikolojisi, maliyet, pazarlama ve üretim yöntemlerini kaale almamak. Diğer disiplinlere ait beceri ve esin kanallarından bihaber olmak. Dağınık ve düzensiz olmak, araştırma ve dökümantasyona önem vermemek. Kısa yolcu olmak. Tasarımcının ölümcül hataları: harcamak, icat yapmış gibi yüzünde bir Zaman yönetimini bilmemek. Sizden isteneni (brief) belirlememek veya aptal gülümsemeyle yaptığı ilk çözümü Panik yapmak. anlamamak, müşteri isteklerini sıralarken beğenmek. Hatta aşık olmak. Hatta Sunuma önem vermemek, provalar için başka hayaller kurmak. bununla dünyayı kurtaracağını sanmak ve Mesleki bir duruşa sahip olmamak, İşvereni memnun etmek için mesleğin tüm dinamiklerinin içine etmek. ‘Konsept’ ile ‘işin konusu’nu birbirine karıştırmak. hatta bu tasarımın hayaleti önünde siyah beyaz foto çektirmek. karıştırmak. Şekil tutkusu ve kabukta takılmak. Teknik adam pozisyonuna düşmemek için Malzeme tavırlarını ve ilişkilerini teknik proje cahili kalmak (uygulama hatalarını bilmeyerek. doğaya saygısız olmak. Malzemeyi Tasarımı demokratik bir iş sanmak; tutarlılık bol bularak her yerine sürmek boca etmek. Oran ve orantı bilmemek. sonra ‘bilgisayar çatladı patladı’ şeklinde açısından tasarım demokratik bir süreç mazeretlerle komik duruma düşmek. İnsan değildir. ‘kendini beğenmek ile kendine cihazları kullanmalıdır, cihazlar insanlara güvenmek’ karıştırılmadan tasarımın ilk adımı yön vermemelidir. Bilgisayar nihai sonuçlar o işin tasarımcısı tarafından atılmalıdır. tasarımcıya ait olduğunu unutup yeterli için bir köle olarak kullanılmalıdır. Efendinin Başlangıçta herkesin maydanoz olduğu bir bulmak. Her tasarımcı bu kritikleri mesleğinin kim olduğunu bilgisayara bildirmelidir. tasarımın şansı çok azdır. Ekip çalışması (teknik belli dönemlerinde kendisi için yeniden Tasarımı tetikleyici unsur olarak eskiz projeler ve uygulama için) daha sonra gelir. güncellemeli ve ‘her tasarımcı kendi tanımını becerilerini geliştirmekte sayısız faydalar vardır. Bilgisayar başında fazla zaman 52 ‘Esinlenmek’ ile ‘çalmayı’ birbirine Balyozla yumurta kırmaya çalışmak. Tasarımı bilgisayar denilen aptal cihaz ile getirir). zar atar gibi yapmaya kalkışmak; bir süre ekstra zaman ayırmamak. Tasarıma karşı duygusal bağ kurmak. Çok fazla sevmek. ‘Hayır bu böyle olacak’ diye Tasarımın varlık sebebinin bir ihtiyaç olduğunu unutup ‘oyun’ oynamak. Son olarak yukarıdaki tüm tespitlerin bir getirmelidir’. Hadi şimdi tasarla. İçmimar Zekai SELEN - Toroslar Menteş Bey Köyü (Gödene) A kademisyen iş adamı sayın Halil Uğur, Ankara’nın seçkin mahallinde konumlu villasının onarım ve dekorasyon işini tamamlayıp kendilerine teslim ettiğim bir dönemde, 1997 yılı olmalıydı, bana ilginç gelen bir iş teklifinde bulundular. İş, Antalya Akseki’ye Hacı Kazım Konağı 20-25 km uzaklıkta bir dağ köyünde 4-5 tane konağın onarım ve restorasyon çalışmasıydı. Söz konusu Gödene köyüne ekip halinde gelindiğinde, köyün girişinde başlayan geleneksel taş duvarların, taş döşeli yolların, taş ve ahşap hatıllı yapıların dıştan görünümü, gün ışığına ve zamana boyun eğmiş, kararmış kapı, pencere ve birbirinin elini bırakmış kepenklerin, Osmanlı motifli çardaklarının bizi karşılaması yaşama hizmet vermiş edasıyla mağrur duruşları, etkilenmemize ve işin yapımını üstlenmemize vesile oldu. Onarılacak konağın bahçesinde, kıymetli bir kaç yemiş ağaçıyla tanıştık. Bahçe kapısının merdivenle üst kata, yaşam mahaline çıkıyoruz. motifli parmaklıklarla bölünüyor ve en önemlisi girişinde bulunan nar ağacının meyveleri Basamaklar ve trabzanlar feryat gıcıtılarıya bu mahallerin etrafı, pencereyle camla değil, sarkmış, yerlere saçılmıştı. İç kısımlarda, badem, parçalanmamak, dağılmamak için ‘şahnişin’denilen motifli parmaklık ünitelerle fıstık vb. güneyin kendine has meyveleri vardı. direniyorlardı. çevrilmiş olması. Burada amaç hava akımı ile Bahçeden konağın içine girdik. Hacı Kazım Yukarı çıkıldığında tabana döşeli geniş kalın insanların ferahlamasını sağlamak. Tavan ahşap Konağı adı verilen konağın zemin katı ahır ve biçilmiş ahşap latalar üzerinde geziniyoruz. Bu kaplama yer yer motifli. Yapının ortasında boydan zirai araç gereçlerin erzak deposu gibi mahalin adına‘dışarı’deniliyor. Yani celle‘mutfak’, boya duvar geçiyor. Duvarda konumuna göre niş, kullanıyordu. Ayak altından kenarda ahşap sahanlık, sofa ve şahnişin‘salon’, kendi aralarında davulumbaz, sergen ve‘içeri’ye yani odalara Proje / Geleneksel Osmanlı Evleri - Toroslar Menteş Bey Köyü - Gödene Yaşama geçirilen geleneksel Osmanlı evleri 53 Proje / Geleneksel Osmanlı Evleri - Toroslar Menteş Bey Köyü - Gödene Yan Görünüş. geçmek için ise kapılar görüyoruz. Yan Kesit. kullanılmıyor. Onun yerine kapıya bir yuva kısımlarındandır. Bu evler genelde ‘kadı evleri’dir. açılıyor, parmak içeri sokularak düzeneği itiyor Konuklar burada ağırlanır. Çardak, ahşaptan zenginleştirilmiş, Osmanlı adetine göre ve kapı açılıyor. Kapı kapandığında düzenek yapılmıştır, yazları ailece oturulur ayrıca tuvalet ‘içeri’den, ‘dışarı’ya servis için dönerli olarak kendiliğinden eski haline geliyor. ‘Şahnişin’ evin ve el yıkama burada olmaktadır. ‘İçeri’; oda, her yapılmıştır. Davulumbaz; ahşap olarak ocağın en önemli bölümlerinden biridir, zengin ‘içeri’de davulumbaz, bir duvarı dolap, yatak üstüne monte edilmiş olarak kullanılıyor. donanımlı evlerde görülür; sedirler, halı, yastık, yorgan, yastık vb ve gusul yıkanma kabini olarak Davulumbaz ‘celle’de yemek pişirmek için, taban halısı veya kilimiyle çok özenle döşenen tanzim edilmiştir. Pencere minimal ölçelerde Nişler; motifli ahşap dolap ve raflarla ‘şahnişin’ de kahve pişirmek için ve ‘içeri’lerde, ısınmak ve su ısıtmak için kullanılıyor. Kapılar; ahşap motifli, kök boyalı olup, kol Üst Kat Planı. 54 Zemin Kat Planı. camlı olarak yapılmış olduğu görülür. duvar kalınlığını da kapsar ve yapıyı çepe çevre Yapının cümle kapısı, çardağı, pencere ‘Hacı Kazım Konağı’ restorasyon projesinin işi dolanır. Duvar dış yüzeylerde hatılın 5 cm çıkıntı doğramaları, cephe şahnişin parmaklıkları sahibinin onayı halinde işine başlamış olduk. İşin yaptığı görülür. Taş duvarlar örülürken, aşağıdan ve kepenekler, tavan kaplama, zemin her safhasında projeli, yazılı mutabakat yukarı 80 cm’de bir atılan hatıl taş örgüyü döşeme merdiven ve trabzanlar, vb tüm sağlanarak devam edildi. Bu arada bu konağın disipline ediyor, güç veriyor ve geleneksel ahşap işleri sedir ağacından yapılanır ve karşı parselinde ‘Yusuf Sadık Konağı’ bir dokusu oluşuyor. İç mekanlar ahşap haricinde kesinlikle verniklenmez. Ağacın yangında yok olmuş, oldukça da efsanevi bir kalan yüzeyler sıva üzeri badana yapıldığı için mesanelerindeki sıvı kendini korur, zamanla konakmış. Parselin içinde büyüyen ot ve çalı yapının nefes alması söz konusu. esmerleşir ve güzel koku salgılar. çırpılar temizlenerek temellere ulaşıldı. Temellere sadık kalarak, etraf konakların ruhunu taşıyarak yeniden canlandırıldı. Bu konağın planı, görünüşleri ve kesitleri. Malzeme olarak yöre taşı, yöre ahşabı (sedir ağacı) kullanılmıştır. Dış duvarlar 50-70 cm kalınlığında masif taş örgüdür. Duvar Proje / Geleneksel Osmanlı Evleri - Toroslar Menteş Bey Köyü - Gödene Ön Kesit. derzlerinde horasan harcının kullanıldığı görülür. Taş duvarlar su basmanından sonra 80cm’de bir ahşap 10/10 hatıl atılır. Bu hatıl, Ön Görünüş. 55 Üniversite Tanıtım / İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İSTANBULTEKNİK ÜNİVERSİTESİ İÇMİMARLIKVE ÇEVRETASARIMI BÖLÜM BAŞKANI PROF. DR. GÜL KOÇLAR ORAL: ‘Öğrenmeyi ve gelişmeyi hedefleyen bireyler istiyoruz’ İstanbul Teknik Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gül Koçlar Oral, üniversitelerini ve nasıl bir öğrenci profili yetiştirmek istediklerini dergimize anlattı. Bilimsel ilkelere dayalı, çağdaş tasarım anlayışlarına uygun iç mekan çözümlemeleri üretebilen öğrenciler yetiştirmek istediklerini dile getiren Oral, bilimsel olduğu kadar sanatsal ve düşünsel boyutları pratiğe dönüştürecek bilgi ve beceriye sahip öğrenciler istediklerini söyledi 56 Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Ne kadar süredir İstanbul Teknik Üniversitesi İçmimarlık Bölümü Başkanlığı yapıyorsunuz? Ben Prof. Dr. Gül Koçlar Oral. Haziran ayında İTÜ Mimarlık Fakültesi, İçmimarlık Bölümü, Bölüm Başkanlığına atandım. İçmimarlık Bölümü’nün yeni başkanı olmakla birlikte, İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde uzun yıllardır görev yapmaktayım. 1987 yılında İTÜ Mimarlık Fakültesi, Yapı Bilgisi Anabilim Dalı, Fiziksel Çevre Kontrolü Çalışma Gurubu’nda, Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladım. Ardından 1991’de doktoramı tamamladım. 1992’de Yardımcı Doçent, 1998’de Doçent, 2004 yılında Profesörlük ünvanlarını aldım. Geçtiğimiz yıllar boyunca, Mimarlık Bölümü Başkan Yardımcılığı, Mimarlık Fakültesi Yönetim Kurulu Üyeliği, Fakülte Kurulu Üyeliği, Dekan Yardımcılığı, ve Yapı Bilgisi Anabilim Dalı Başkanlığı gibi çeşitli idari görevler üstlendim. Yapı Fiziği Derneğinin kurucusu ve başkanıyım. Uzmanlık alanı olarak; yapı fiziği, enerji korunumu, güneş mimarisi, enerji etkin yapı/mekan tasarımı, mimarlık ve İçmimarlıkta sürdürülebilir tasarım alanlarında çalışmaktayım. Bu bağlamda, İTÜ Mimarlık Fakültesi İçmimarlık sistemlere hakim, mimari bakış açısı ile çözüm Bölümü’nün temel hedefi; üniversite eğitimindeki üreten, iç mimar adaylarının, bütüncül kararlar değişim ve gelişmeleri göz önüne alarak; özellikle alabilen, bütüncül tasarım kurgularını üretebilen; Avrupa Birliği (AB) gibi sınırları kaldıran mekân donatı ve donanımlarını etkili biçimde organizasyonların,“güçlü iletişim”gibi teknolojik tasarlayabilen ve yönetebilen tasarım ve uygulamacı değişimlerin, yeni üretim ve tüketim modellerinin meslek insanları olarak yetişmesini hedefleyen bir yönlendirici yapısı ve olanakları içinde, yaratıcı, lider eğitim modeli uygulamakta ve bu model İTÜ nitelikli, girişken/müteşebbis, takım çalışmasına tarafından olumlu bulunmaktadır. uygun iç mimar yetiştirmektir. Günümüzde sosyo- Gözlemlediğimiz kadarıyla, mimarlık ve Oral. Prof. Dr. Gül Koçlar ekonomik gelişmelerin sonucunda uluslararası İçmimarlık öğrencilerinin birlikte ortak eğitim platformda da iş imkanlarının doğması iç mimarların aldıkları bir program İTÜ İçmimarlık Bölümü’nden uluslararası iş alanında hizmet verebilecek becerilere sonra, yurt genelinde yeni açılan İçmimarlık sahip olmasını gerekli kılmaktadır. Dolayısıyla bölümlerine de bir bakıma rol model olmaktadır. öğrencilerimize küreselleşen uygulama alanlarında İTÜ Mimarlık Fakültesi İçmimarlık Bölümünü, çalışabilecek beceriler kazandırmayı da İstanbul Teknik Üniversitesi'nin içmimarlığa çevrenin düzenlenmesinde mimar ve diğer hedeflemekteyiz. Bu becerilerin kazandırılmasında yaklaşımını, bakış açısını nasıl tanımlarsınız? uzmanlık alanları ile ortak çalışma içinde görev kuşkusuz uygulama alanı ile güçlü ilişkiler kuran bir İTÜ İçmimarlık Bölümü, 2002 yılında kuruldu, ve yapacak, iç mekan, mekan elemanları, donatılar ortamın geliştirilmesi önem taşıyacaktır. Dolayısıyla, 2000 sonrasında kurulan İçmimarlık bölümlerinin düzeyinde, yaratıcı kimlikli, girişken, üretken meslek sanayi ile ilişkilerimizin güçlenmesi, karşılıklı büyük bir çoğunluğundan farklı olarak doğrudan adamlarının yetiştirilmesi açısından önemli işbirliğinin arttırılması gereklidir. bir mimarlık fakültesi içerisinde kurgulanan bir görmekte ve destek vermektedir. Diğer taraftan uluslararası düzeyde eğitim ve araştırmaya yönelik yapılandırmamızı geliştirerek, bölüm olarak gerçeklik kazandı. İTÜ ve İçmimarlık Bölümü’nün bağlı bulunduğu İTÜ Mimarlık Bölüm olarak hedefleriniz nelerdir? uygulama ve araştırma faaliyetlerini Fakültesi, İçmimarlık Bölümü’nü, İçmimarlık İTÜ Mimarlık Fakültesi önderlik iddiasında bulunan desteklemek, araştırma, eğitim ve uygulama mesleğinin ve meslek eğitiminin başlangıcından bir kurum geleneğine sahip bulunduğundan, bu faaliyetlerini dengeli halde yürütmek ve beri önemli bir tartışma konusu olan mimarlık-iç geleneği benimsemiş olan İçmimarlık Bölümümüz İçmimarlık alanında önder ve mükemmel bir mimarlık geriliminden uzakta, farklı alanların de öncelikle entellektüel düzeyin geliştirilmesine, merkez haline gelmeyi hedeflemekteyiz. Bu bütüncül yaklaşımlarıyla ortaklaşa çıktı üretebilen bir bilimsel düşünmeye ve yaratıcı olmaya yönelik açıdan önümüzdeki yıllarda ulusal ve uluslararası yaklaşım ile değerlendirmektedir. olarak, toplumun ihtiyaç duyduğu hizmetleri değerlendirmelere hazır olmak, uluslararası ve verecek becerilere sahip meslek adamlarını ulusal organizasyonlarla uzun soluklu ilişkiler yetiştirmede önderlik etmeyi hedeflemektedir. kurmak öncelikli çalışmalarımız olacaktır. İTÜ İçmimarlık Bölümü; mimarlık ve İçmimarlık etkileşimini savunan; birbirine destek olan; iş birliği Üniversite Tanıtım / İstanbul Teknik Üniversitesi ve ekip çalışması yapabilen; yapı bütünündeki alt- 57 Üniversite Tanıtım / İstanbul Teknik Üniversitesi Ögrenci Projeleri Erol Kalmaz Öğrencileriniz ile yaptığınız projeler hakkında vadeli işler üretirler. Yine ortak programdaki Mimarlık kurgulanan, okul, klinik, ofis binaları gibi eğitim, bilgi verebilir misiniz? Projesi III’te ise, yapı adası ölçeğinde çalışılan düşük sağlık ve çalışma alanları konularına odaklanan geniş İTÜ İçmimarlık Bölümü’nde, İçmimarlık eğitiminde metrekare ve program yoğunluğundaki, karmaşık ölçekli ve karmaşık programlı kamusal iç mekânlar farklı disiplinler arasında işbirliğine öncelik veren işlevli basit bir yapının tasarlanması hedeflenir. tasarlanır. Bitirme Çalışmaları’nda ise, öğrencilerimize bütüncül bir yaklaşım benimsenmiştir. Programın Tematik yaklaşım bağlamında, 4. yarıyıldaki verilen daha kapsamlı bir ihtiyaç programının başlıca amacı İçmimarlık eğitiminin temelinin İçmimarlık Projesi I stüdyosunda, konut iç belirleyiciliğinde, ve yorumlarıyla mekân tasarımını Mimarlık eğitimiyle atılması ve daha sonra iç mekan mekânlarının tasarımına odaklanılır. Öğrencilerin ve kurgusunu da yorumlayarak ölçeğine odaklanmasıdır. oluşturduğu farklı aile senaryolarına göre tanımlanan çeşitlendirebilecekleri, bir karma fonksiyonlu kültür Fakültemizdeki eğitim geleneğine paralel olarak, kullanıcılar için söz konusu iç mekânlar tasarlanır. merkezi, eğitim yahut hizmet yapısının iç İTÜ İçmimarlık Bölümü lisans öğrencilerimize, 5. yarıyıldaki İçmimarlık Projesi II stüdyosunda ise, bu mekânlarını tasarlamaları istenir. basitten karmaşığa doğru giden, toplamda sekiz kez kurum kimliği-marka kimliği üzerine yarıyıllık ve her yarıyıl bir proje stüdyosunun olduğu, odaklanılarak, mağaza yahut lokanta/kafe gibi iç mekan ölçeğinde çalışmaya başlarlar. Genel olarak kimi zaman yapı elemanları tasarımı, fiziksel çevre işlevler için hizmet verecek, kamusal iç mekânların tüm İçmimarlık stüdyolarında yaşadığımız iç kontrolü, rölöve ve anlatım teknikleri gibi farklı üretilmesi hedeflenir. 6. yarıyıldaki İçmimarlık Projesi mekanlardaki temel sorunları ve kullanıcı uygulamalı derslerin de yarıyıl kurgusuna ve projeye III’te ise, tarihi çevrede çalışılır ve toplum merkezi gibi ihtiyaçlarını analiz etmeye yönelik bir yaklaşım söz destek verdiği bir eğitim modeli uygulanmaktadır. daha karmaşık programlı mekânların üretilmesi konusudur. Özellikle kamusal iç mekanlara yönelik hedeflenir. Bitirme Çalışması’ndan bir önceki ve son proje stüdyolarında, öğrencilere gerçek sorunlara devam eden projelerden Mimarlık Projesi ve Anlatım İçmimarlık projesi olan, İçmimarlık Projesi IV’te ise, çözüm arayan eleştirel bir bakış açısı kazandırılmaya Teknikleri I ile Mimarlık Projesi ve Anlatım Teknikleri önceki egzersizleri birleştiren, kurum kimliği çalışılır. Proje konuları yarıyıllar bağlamında tematik Öğrenciler ortak eğitimin olduğu 1.5 yıl boyunca Görüldüğü üzere 4. yarıyıldan itibaren öğrenciler II stüdyolarında, algı, analiz, kritik bakış açısı ve yaratıcı konularının tekrar önem kazandığı fakat bu kez daha olarak kurgulanmıştır. Burada amaç, öğrencilerin düşünce süreçlerini deneyimledikleri, kısa ve orta 58 kapsamlı ihtiyaç programlarının belirleyiciliğinde farklı tasarım problemlerinin çözümüne yönelik ortamda ve eşgüdümlü olması ayrıca programın öğrenci sayımız 154’tür. Bununla birlikte, 11 yurtiçi ya da yurt dışındaki İçmimarlık bölümleri ile hızla değişen eğitim amaçları ve araçları göz önüne öğretim üyesi ve sekiz araştırma görevlisi olmak ortak stüdyolar kurgulanır ve proje dersini de içine alınarak hazırlanmış olması, öğrencilerin bilimsel, üzere toplam 19 kişilik bir akademik kadromuz alan workshoplar düzenlenir. Örneğin teknolojik olduğu kadar sanatsal ve düşünsel öğrencilerimize eğitim vermektedir. Auburn Üniversitesi İçmimarlık Bölümü ile ortak boyutları gerçeğe/meslek pratiğine dönüştürecek pek çok stüdyo yürütülmüş, bu stüdyolar bilgi ve becerileri kazanmasını hedeflemektedir. Bu Diğer İçmimarlık bölümleriyle ilişkileriniz ne çerçevesinde yurt içi ve yurt dışında workshop ve hedefler doğrultusunda, öğrencilerin, bilimsel temel düzeyde, ortak projeler üretebiliyor musunuz? seminerler düzenlenmiştir. ilkelerin ışığında, iyi bir teknolojik alt yapı ve kaliteli Yurt dışından beş ortağın katılımıyla devam etmekte bir eğitim programının desteği ile teknolojiyi iyi olan uluslararası bir yüksek lisans programımız da Üniversite olarak nasıl bir öğrenci profili bilen, lider, kendine güveni tam, insani ve ahlaki bulunmaktadır. Bunun dışında, yurt içinde geçmiş oluşturmak istiyorsunuz? değerlere sahip ve bunlara saygılı, sürekli öğrenme dönemlerden beri devam etmekte olan ve İTÜ İçmimarlık Lisans Eğitim Programı, tasarımın ve kendini geliştirmeyi hedefleyen bireyler olarak İçmimarlar Odası’nın da desteğiyle, Türk ve Alman teknik ve sanatsal dayanaklarını birleştirerek, yetişmesi önem taşımaktadır. Bu bağlamda İçmimarlık okullarının birlikte düzenlediği ortak öğrencilerin, bilimsel ilkelere dayalı çağdaş tasarım öğrencilerden beklenen; eleştiriyel, sorgulayıcı, çalıştaylarımız olmaktadır. Ayrıca Kurumumuz’un da anlayışlarına uygun iç mekân çözümlemelerini yaratıcı ve bağımsız bakış açısına sahip olmak, önceki dönemlerde ev sahipliği yaptığı gerek üretebilmelerini sağlamayı amaçlamaktadır. kavramsal değerlendirme yapabilmek, sorunlara İçmimarlık Öğrenci Buluşmaları, gerekse İçmimarlık bütüncül yaklaşarak toplumsal sorumluluk taşımak, Bölüm Başkanları Toplantıları’nda, çeşitli görüşmeler bilgiye ulaşabilmek, çağdaş teknolojiyi ve fikir alış-verişlerinde bulunulmuştur. Bunların Bu eğitim süreci, öğrencilerin, tasarımdaki teorik bilgi ve deneyimlerini, İçmimarlık uygulama alanları ile bütünleştirerek, hızlı ve pratik tasarım çözümlerini kullanabilmek, uluslararası düzeyde iletişimi dışında, yine geçtiğimiz dönemlerde Doğu Akdeniz üretme ve geliştirme yetisine sahip, duyarlı bireyler Üniversitesi İçmimarlık Bölümü’yle ortak proje ve kurabilmek, farklı disiplinlerle işbirliği yapabilmektir. olmalarını sağlamaktadır. Lisans programımız, geleceğin içmimar adaylarına, yaşam kalitesini geliştirecek, üretkenliği Üniversite Tanıtım / İstanbul Teknik Üniversitesi deneyim kazanmasını sağlamaktır. Dönem dönem çalıştaylar da gerçekleştirilmiştir. Kaç öğrenciniz ve öğretim üyeniz var? Bölümümüz lisans programına kayıtlı aktif Üniversitenizin İçmimarlar Odası’na bakışı nasıl, arttıracak, kamu güvenliği ve sağlığını koruyacak, birlikte yürüttüğünüz çalışmalarınız var mı? sürdürülebilir iç mekân tasarlayabilmesi Daha önce de ifade etmeye çalıştığım gibi, için gerekli beceri ve deneyimi İçmimarlar Odası’yla ortak yürütülen çalıştaylar kazandırmayı hedeflemektedir. olmuştur. Bölümümüz, gerek mesleğin İçmimarlık eğitiminde farklı disiplinler görünürlüğü, gerekse mesleki sorumluluklar ve arasında işbirliğine öncelik veren bütünsel örgütlenme konularında, TMMOB bünyesinde bir yaklaşım benimsenmesi, farklı uzmanlık yer alan İçmimarlar Odası’nın varlığı önemli alanlarından bilgi aktarımının interaktif bir bulunmakta ve sürekliliği desteklenmektedir. 59 ‘Sorumluluk’ U luslararası İçmimarlar Federasyonu gereken yükümlülüklerin tümüdür. Aynı (IFI-International Federation of zamanda bu yükümlülüklerin doğru ve Interior Architects/Designers)’nun 2011 zamanında yerine getirilmesi yılında yayınladığı İç Mekânlar zorunluluğudur. Wikipedia’da yapılan Osman DEMİRBAŞ 1 Deklerasyonu (Interiors Decleration) tanıma göre, sorumluluk sosyolojik olarak kapsamında ortaya çıkan yazı dizisinin karakter oluşumunda en önemli bu üçüncü kısmında sorumluluk kavramı faktörlerden biridir. Sorumluluk öncelikle ele alınmıştır. Bu yazıda da daha önce ele yaşam çevresinde bireyin doğal olarak alınan kimlik (sayı 34) ve kültür (sayı 35) edindiği daha sonra eğitim ile yaratılan kavramları gibi, öncelikle kavram genel bir olgudur. Sorumluluk sahibi birey olarak ele alınmaya çalışılarak, inisiyatif alan ve harekete geçebilen Deklerasyon kapsamında içmimarlık ve kişiyken sorumsuz kişi başkaları içmimar üzerinden tartışılmaktadır. tarafından güdülen insandır. Dolayısıyla Sorumluluk kelime olarak gündelik yaşantımızda çok sık kullandığımız ve hemen hemen yaşamın her alanında kişisel gelişimde de çok önemli bir olgudur. Kavram günlük hayatta genellikle karşımıza çıkan önemli bir kavram. Başka karşımıza isim tamlaması olarak çıkar; bir deyişle gerek profesyonel gerek özel sosyal sorumluluk, yasal sorumluluk, yaşantımızın her kesitinde varlığı medya sorumluluğu, profesyonel tartışılmaz bir olgu. Türk Dil Kurumu sorumluluk, ahlaki sorumluluk vb. Güncel Türkçe Sözlük, sorumluluk Deklerasyon üzerinden ele alındığı için kavramını bireyin kendi davranışları bu yazı kapsamında sorumluluk kavramı ve/veya kendi yetkisi altındaki herhangi profesyonel ya da mesleki olarak bir olayın sonuçlarını üstlenmesi olarak incelenmiştir. Profesyonel sorumluluk; tanımlamakta. Bu tanımlamayı biraz ilgili kişi ve/veya kişiler ile yükümlü daha açarsak, sorumluluk bireyin kendine oldukları, toplumsal ve ahlaki sistem ve diğerlerine karşı yerine getirmesi içerisindeki diğerleri arasında ilişki ve Makale / IFI İç Mekanlar Deklerasyonu Kapsamında İçmimarlık Tartışmaları IFI iç mekanlar deklerasyonu kapsamında içmimarlık tartışmaları-III 61 Makale / IFI İç Mekanlar Deklerasyonu Kapsamında İçmimarlık Tartışmaları 62 işlevlere ilişkin anlayış bütünü olarak sunmakta. Aktan’ın (2007) kitabının tanımlanabilir (Morgan, 2014). Bu tariften Önsöz kısmında kurumsal sosyal hareketle, sorumlu kişi de yaşadığı sorumluluk kapsamında ifade ettiği gibi yerine getirilebilmesi için, mutlaka dış çevreye ve topluma ayak uyduran, hem iç hem dış tüm paydaşlara karşı ‘etik’ paydaşlara karşı olan, yani sosyal idealleri ve hedefleri olan ve bu ideal ve ve ‘yükümlü’ davranılması ve bu yönde sorumluluğun altını ayrıca çizmemiz hedefler için yeteneklerini kullanan, kararlarla harekete geçilmesidir söz gerek. Bu olgu, Deklerasyon altındaki gördüğü yanlışlıkları ve eksiklikleri konusu sorumluluk. İçmimar öncelikle tanımda “..sosyal refahın savunucusu... ” gidermeye çalışan, hayata inancı yüksek, meslektaşlarına karşı sorumludur. olarak nitelendirilmekte. Bunu özetle inisiyatif sahibi ve yaşama doğrudan Mesleği tanımlamak, geliştirmek, içmimarın sorumlu olduğu müdahale eden bireydir. Başka bir ilerletmek ve toplumdaki algısının doğru uygulamalardaki yeterliliği ile toplumun deyişle Lermontov’un (1840) “gereksiz olmasını sağlamak ile yükümlüdür. güvenliğini, sağlığını ve iyiliğini koruması insan” tanımının tam tersidir sorumluluk Sadece mesleği icra etmek değil, doğru olarak tanımlamak mümkün (Thompson, sahibi insan. icra ile yüceltmek en önemli 1992, s 24). Bunu yapabilmenin yegâne görevlerinden biridir. Meltem Eti yolu mesleki yetkinlik ve kendini Proto’nun (2014) Marmara Üniversitesi geliştirmektir. Sorumluluk sahibi bir IFI İç Mekânlar Deklerasyonu sorumluluk kavramını şu şekilde açıklıyor; “İçmimarın ve iç mekân tasarımcısının hedefleri olan bir kişi olmak önemli. Mesleğe karşı olan bu sorumluluğun İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü ile içmimar donanımı konusunda hep sorumluluğu mesleği ve gerekli ilgili söyleşi yazısında ifade ettiği gibi yeniliğe açık olmalı, araştırmalı ve uzmanlığı tanımlamak, kendini ve içmimar, geçmişi tanıyan ama çağın öğrenmelidir. Bilgisini güncel tutarak toplumu eğitmek ve kamu alanında bilincinde, yaratıcı çözümler üretebilen, yeni uygulama, malzeme ve teknolojilere yapılı çevredeki diğer uzmanlar gibi sosyal sorumluluk sahibi bir tasarımcıdır. açık olmalı ve kendisini sürekli yerini almaktır. Mesleğe karşı olan sorumlulukta en yenileyebilmelidir. Toplumun içinde, önemli iki unsur; uygulamacı olarak toplumun parçası olarak sorunları tespit sorumluluğu mesleği geliştirmek ve doğru uygulamalarla mesleğin kamu edebilmeli ve toplumun ihtiyaçları sosyal refahın savunucusu olmaktır”. algısındaki yerini ve saygınlığını doğrultusunda doğru çözümleri İçmimarın ve iç mekân tasarımcısının Bu tanımlama kapsamında iki temel korumak, eğitimci olarak ise mesleği üretebilmelidir. Her ne kadar Dekoratif sorumluluktan bahsetmek mümkün, doğru öğreterek sorumluluk sahibi Sanatlar içinden gelişmiş bir meslek olsa birincisi mesleğe karşı olan sorumluluk meslektaşlar kazandırmaktır. Elbette tüm da, bugün İçmimarlık yaşamın her ikincisi ise topluma karşı olan bunların sağlanabilmesi için; entelektüel alanında daha objektif, devam eden, sorumluluk. Aslında bu ikisi birbirinden açıdan kendini geliştiren, bilgiye aç ve uygun, dönüşebilen, sağlıklı ve güzel çok ayrı değil, tam tersine birbirini açık, sorgulayan, toplumu tanıyan, tarihi yapılı çevreler oluşturmak için destekleyen ve tamamlayan bir tarif bilen, etik ve ahlaki değerleri yüksek, vazgeçilmez bir tasarım alanıdır birey olarak içmimarın topluma karşı anlamında bir farkındalık yaratmanın Başka deyişle yapılı çevre için bir lüks olan sosyal sorumluluğundan da önemi büyüktür. değil bir gerekliliktir. İşte bu gereklilik bahsetmekte yarar var. Bowen’in (1953) durumu sorumluluk olgusunun önemini işadamları özelinde önerdiği ancak de arttırmaktadır. Kullanıcıya uygun, topluma ve yaşama etki eden her birey herkes için yaşanabilir, çevreye duyarlı, için olduğu gibi içmimarlar ve içmimarlık enerji verimli ve çağdaş yaşam mekânları mesleği için de, toplumun değer ve için kaçınılmazdır içmimarlık. Ancak bu amaçlarıyla örtüşen sosyal, ekonomik, sorumluluğu taşıyabilecek ve bu politik ve kültürel sorumluluk sorumlulukla hareket edecek meslek faaliyetleriyle ilgilenmesi kaçınılmaz bir insanlarının olması büyük önem gerekliliktir. İçmimarlık mesleği etkinlik taşımaktadır. İşte bu noktada tartışmanın alanı ile kültürün sürdürülebilmesi ve en başında söz ettiğimiz mesleğe karşı geliştirilmesi açısından önemli bir rol olan sorumluluk bir kere daha önem oynamaktadır. Yine etkinlik alanı ve kazanmakta. Bahsi geçen meslek sağladığı iş imkânları ile ekonominin insanları, ancak bu sorumluluğun bilinci sürdürülebilirliği açısından da önemli bir ile kurgulanan bir eğitim yapısı ve rol üstlenmektedir. meslek birlikteliği ile var olabilir. Burada Önceki yazılarda olduğu gibi serinin eğitim kurumları kadar meslek bu üçüncü yazısında da haddini aşan ve örgütlerine de büyük pay düşmektedir. mutlak tanımlar sunan bir metin Ne yazık ki ülkemizdeki meslek oluşturmak yerine, ele alınan kavramı örgütlenmelerinin çoğu, bir meslek mümkün olduğunca geniş bir perspektif şovenizmi ile hareket etmekte, meslek ile değerlendirerek içmimarlık özelinde birliği olarak en başta topluma karşı olan tartışmak hedeflenmiştir. Elbette sorumluluğun sorgulanmasına neden söylenebilecekler burada yazılanlarla olmaktadır. sınırlı değildir ve bu yazı konuya ilişkin Sadece meslek kapsamında yeni sorgulamaları ve tartışmaları sorumluluk olgusunu değerlendirmek başlatmayı hedeflemektedir. Özellikle elbette yeterli değildir. Her ne kadar mesleki tanımların ve sınırların disiplinler Deklerasyon, kavramı meslek üzerinden arası birçok tartışmaya esas olduğu bir tanımlasa da, eğitimli ve entelektüel ortamda mesleki ve sosyal sorumluluk (1) IFI İç Mekanlar Deklerasyonu dilimize Doç. Dr. Ö. Osman Demirbaş, Yrd. Doç. Dr. G. Ufuk Demirbaş ve Y. İçmimar Nilgün Çarkacı tarafından çevrilmiştir. Kaynakça: - AKTAN, Ç.C. 2007. Kurumsal Sosyal Sorumluluk: İşletmeler ve Sosyal Sorumluluk, Editör: Çoşkun Can Aktan, s.7-9. - BOWEN, H. 1953. Social Responsibilities of the Businessma, Harper, New York. - DEMİRBAŞ, Ö. O. 2014. “Ifi İç Mekânlar Deklerasyonu Kapsamında İçmimarlık Tartışmaları - I, Kimlik” İçmimar, Sayı 34 (HaziranTemmuz), s. 73-75. - HAVENHAND, L.K. 2004. “A View from the Margin: Interior Design” Design Issues, Cilt 20 Sayı 4, s.32-42. - http://ifiworld.org/#Homepage - http://ifiworld.org/img/597IFI%20Interiors%20Declaration %20-%20ORIGINAL.pdf - http://ifiworld.org/presidents_update/wpcontent/uploads/2012/04/IFI-Interiors-Declaration-TURKISH.pdf - LERMONTOV, M.Y. 1840. Zamanımızın Bir Kahramanı, İletişim Yayınları (Çeviri, Ergin Altay; 1. Baskı, 2014). - MORGAN, T.D. 1977. “The Evolving Concept of Professional Responsibility” Harvard Law ReviewI, Cilt 90 Sayı 4 s.702-7043. - PROTO, M.E. 2014. “Marmara Üniversitesi-İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Başkanı Prof. Meltem Eti Proto Söyleşisi”, İçmimar, Sayı 32 (Şubat-Mart), s.68-72. - “Sorumluluk”Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts &guid=TDK.GTS.540ff30db33bb0.93739494 (erişim 10.Eylül.2014). - “Sorumluluk”Wikipedia, http://tr.wikipedia.org/wiki/Kategori:Sosyoloji_terimleri (erişim 10.Eylül.2014). - THOMPSON, J.A.A. 1992. ASID-Professional Practice Manual, Whitney Library of Design, New York. Makale / IFI İç Mekanlar Deklerasyonu Kapsamında İçmimarlık Tartışmaları (Demirbaş, 2014; Havenhand, 2004) . 63 I. Bölüm: Sonuç YÖK sisteminden kaynaklanan yöntemlerle uzaklaşılması, çmimar dergisi sayı 29’dan başlayarak 35. sayıya kadar yedi İ kaçınılmaz olsa da‘Tatbiki ruhu’ile yetişen öğretim elemanları, bölümde anlattığım‘Türkiye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış’ (kurum özelliğini-özerkliğini kaybetmiş‘gibi’olsa da) değişen başlıklı yazılarımın özeti niteliğindeki görüşlerimi, yorumlarımla sistem ve programlar ölçeğinde de olsa, büyükten küçüğe, açarak sunmayı ve ilgililerle paylaşmayı önemli buluyorum. Nurten UNANSAL Makale / Türliye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış - VIII Türkiye’de içmimarlık tarihine bir bakış - VIII Her ne kadar, tekrarlara girmeden anlatmaya çalışacak hiyerarşik düzende sürdürmeye çalışarak özündeki‘Bauhaus’ ilkeleri kapsamındaki; önce insan-toplum-yaşam-amaç- olsam da, eğitimde bazı önemli konu ve detayların (kurum ve kullanım-işlev-eylem-ölçü-form-malzeme-üretim-uygulama bölümün yaşayan eğitim değerleriyle) hatırlatılmasının, vb kriterlerin, sanat-tasarımın içeriğinde bütünleşen günceli belirlemeye esas olacağı için yineleyerek özellikleriyle iş dünyasındaki yerini ve ruhunu tasarım- anlatılmasında yarar görmekteyim. projelerinin içselliğinde‘adeta’korumuşlardır. Yazılarıma konu olan, kurum 1957’de kurulan Devlet Tatbiki Not: Türkiye’ye, çok özel bir eğitim sistemi olarak gelen ‘Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (DTGSYO) ve 1983’ten sonra Güzel Sanatlar’ adı, ilkeleriyle bir eğitim belgesi niteliğinde ‘miras’ bağlandığı Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin gibi önemle korunmalıdır. Çünkü, toplum-yaşam ve iş (MÜGSF)‘İçmimarlık Bölümü’ve‘eğitim özelliği’olmuştur. çevrelerinde, Sanat ve Tasarım alanında yaşamsal boyutu ile iz Bu bağlamda, (1957’den 2014’e) yaşanan süreçte, bıraktığı bir gerçektir. kurumun kuruluşu programları ve gelişme aşamaları, ilk mezunlardan başlayarak seçilen asistanlarla, bünyesinde Öğretim kadrosu - yönetim - eğitimde son durum yetişen öğretim elemanları, kurumsal ve kişisel etkinlikler, Bu bölümdeki yazılarımda, 2014 yılı itibariyle (özetle) örnek sanatsal ve tasarım başarıları yetiştirdiği mezunların İçmimarlık Bölümü öğretim elemanlarını, görevlerini ve (mekan-çevre-mobilya tasarımcıları olarak) aranılan meslek akademik kimlikleri ile yönetimdeki (önceki yazılarımda elemanları oluşuyla ünlenen İçmimarlık Bölümü, doğal olarak belirttiğim gibi) durumu anlatmaya çalışacağım. yıllar içinde bir çok olguyu da bünyesinde yaşamıştır; varlık- Bir eğitimde (her eğitim alanında olduğu gibi) amaçlanan gereklilik mücadelesi, yer, bina değiştirmelerle ilgili taşınma, doğru sonuç ve başarının oluşmasını sağlayan kriterlerden yerleşim, donanım vb uğraşlar, çağdaş gelişme programları ve (bina, çevre, yer, mekan, donatım, işleyiş, program planlama, adaptasyonlar ile zorlu, ama daima coşkulu eğitim-öğretim iletişim vb kriterlerin içinde) en önemlisi hiç şüphesiz öğretim- anlayışı ile başarıyı kucaklamıştır. eğitim kadrosu (ile yönetici ve idari personeli de katarak) sayı, Kurumun (her ne kadar çok önemli bir özelliği olan) kuruluş nitelik, bilgi donanım mesleki eğitim sevgisi, bağlılık, özveri gibi 64 amacındaki Bauhaus ilkelerinin (Tatbiki Güzel Sanatlar) değerleri taşıyan, dalında uzmanlaşmış, sürekli kendini yolunda kazanılan eğitim kavramından, Fakülteleştikten sonra yenileyen, çağdaş koşullara hazırlanan eğitmenlerdir. çalışmıştır. Alan: İçmimarlık-Çevre Tasarımı, Mobilya İçmimarlık Bölümü’nde 2014 itibariyle eğitimi Alan: İçmimarlık-Çevre Tasarımı Temel Tasarım, Tasarım Tasarımı, Yapı içi Konstrüksiyonu, Tasarım Uygulama ve sürdüren öğretim üyelerini uzmanlıklarını ve derslerini Kuram ve Yöntemleri (Y.Lisans; İstanbul ütopyaları, Teknikleri. (kendilerini iyi tanıyan önderleri olarak) tanıtmakta Sinema, Çevre Tasarımı). DTGSYO mezunu. yarar görüyorum. Bu öğretim üyelerinin hemen hemen tamamı, benim öğrencim, asistanım olmuştur. • Prof. Dr. Nurten Unansal (Emekli) - Alan: Not: İnci Deniz Ilgın, 1988 yılında başladığı araştırma Not: Deneyimli bir öğretim üyesi ve İçmimarlık Tasarım eğitimine disiplinli yaklaşımı bilgi beceri de görevini, asistanım olarak başarıyla sürdürürken, Y. Lisans yetişkinliği ile bilinen üst kadameleri haketmiş bir eğitimini (o yıllarda geliştirdiğim tasarım kuram ve öğretim elemanıdır. • Yrd. Doç. Dr. Emel İşleyen - Mimar, MSÜ USYO İçmimarlık-Çevre Tasarımı, Tasarım İlkeleri ve Çevre yöntemleri, tasarım ilkeleri çalışmalarımı izleyerek) Tasarım Yorumları, Tasarım, Kuram ve Yöntemleri- tamamlamış, tez çalışmasını, danışmanlığımda başarıyla mezunu, YTÜ’de Rölöve-Restorasyon alanında Tasarımda Eleştirel Düşünce, Renk-Işık. Y. Lisans - sonuçlandırmıştır. 1995’li yıllarda, yurt dışında özellikle doktorasını yapmıştır. Görev yıllarında 2-3 yıl Yeterlik Doktora/Öğretim Üyesi, DTGSYO mezunu. Amerika’da araştırma yapmak isteği Bölüm Başkanı tasarım derslerime katılarak asistanlık yapmıştır. • Prof. Dr. Yalçın Özel - (Emekli) Alan: Mobilya olarak tarafımdan uygun bulunmuş, Rektör Prof. Dr. Bölüm Başkanlığı görevimde iki yıl yardımcılık tasarımı ve Konstrüksiyon, Teknik Bilgiler, Üretim Ömer Faruk Baturel ile yaptığım görüşme ile bursu kabul görevini disiplinli ve başarıyla yürütmüştür. Alan: Teknikleri. DTGSYO mezunu. (İçmimar dergi, S:35.) edilmiştir. Kendisinin de yoğun çabaları ile burslu olarak Mimalık-Yapı Bilgisi, Yapı İçi Konstrüksiyon, TesisatDonatım, Rölöve-Restorasyon. • Prof. Dr. Meltem Eti - Bölüm Başkanı (Lisans, gitmiştir, Amerika’da yaptığı çalışmalar toplam beş yılı yeterlik/doktora eğitimi, öğrencim, tez danışmanlığını bulmuş, doktorasını yapmış ve dönmüştür. (Üzerimdeki Not: Mimar Emel İşleyen görev bilinci ve disiplin yaptım.) Alan: Özellikle Mobilya Tasarım, Hacim bazı dersleri kendisine vermek konusundaki araştırma- anlayışı ile taşıdığı sorumlulukları daima yerine getirdiği Tasarım, Mobilya Tarihi. DTGSYO mezunu. ders notları kapsamında kararımı ileterek beklediğim) İnci bilinen bir öğretim elemanıdır. Bölüm kadrosuna mimar Ilgın, geç bir sürede döndüğünde iki yıl kadar birlikte asistan olarak atanmasına rağmen, çalışmalara katılımı İtalya/Floransa’da bulunduğu araştırma çalışmaları ile çalıştım. (Yıllar içinde sürelerine göre doçent ve içmimarlık eğitim ilklelerine uyumu, aynı dönemlerde eğitim aldığı bilinmektedir. Dönüşünde başvurduğu profesörlüğünü alarak) Doç. ve Prof. olarak bağımsız ders içmimarlık da yetişen içmimar öğretim üyeleriyle göre asistanlık sınavında, belirlenen; “büyük ölçüde resim vermeye başlamıştır. Önceleri dönüşü ile adaptasyon daha yakın duruşu, saygısı, ilgisi ile çevresi ve tarafımdan sanatıyla ilgilendiği” ve tasarım kadar “tasarım-sanat sorunu yaşadığını gözlemlediğim asistanım İnci Deniz daima takdirle karşılanmıştır. tarihi” konularına ilgi duyduğu anlaşılmıştır. Jüri, genel Ilgın, sürelerine göre önce Bölüm Başkanı ardından • Yrd. Doç. Dr. Ayşe Dora - Alan: Görsel Anlatım kültür temelini ve yabancı dil bilgisini, sanata yaklaşımını Dekan olmuştur, görevine halen devam etmektedir. Teknikleri, Tasarım İlkeleri, İçmimarlık Tasarım (Sahne Not: Lisans eğitimden sonra bir süre artı puan olarak değerlendirerek olumlu, asistanlık için Not: Prof. Dr. Meltem Eti Proto ve Prof. Dr. İnci Deniz Tasarımı ve Dekorasyonu). MSÜ mezunu. • Yrd. Doç. Dr. Tonguç Tokol - Öğretim Görevlisi, kabul oyu kullanmıştır. (uzmanlık konusu, mobilya Ilgın’ı daha detaylı tanıtmamın nedeni, bu yıl da yönetici tasarımıdır. Çevre tasarımı konuları da çalışma ve eğitim olarak Bölüm Başkanı ve Ana Sanat Dalı Başkanı ve Alan: Teknik Resim-Perspektif-Mobilya Tasarımı ve uğraşı içindedir.) Dekan olarak çalışıyor olmalarındır. Konstrüksiyon Üretim Teknikleri, Tekne Tasarımı. • Prof. Dr. İnci Deniz Ilgın - Dekan Y. Lisans tez danışmanlığını da yaptığım İnci Ilgın asistanım olmuş, • DTGSYO Yrd. Doç. Dr. Türker Şencan - Lisans eğitim öğrenicim 10 yıla yakın asistanım olarak Makale / Türliye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış - VIII uzun yıllar başarıyla yardımcılık görevini yapmıştır. Bu bağlamda; önceki yazılarımda sırası geldikçe MÜ GSF mezunu. • Yrd. Doç. Dr. Seylan Öztürk, Alan: Mobilya Tasarım- 65 Makale / Türliye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış - VIII Konstrüksiyon. MÜ GSF mezunu. Eğitim sistemi, coşkusu ve düzeyi korunmaktadır. • Yrd. Doç. Dr. Müge Göker, Alan: Yapı Fiziği, yürütmektedirler. Daima kendilerini yetiştirme Eğitime hazır ortamı ile bölümün genç öğretim Aydınlatma, Renk-Işık, İçmimarlık-Tasarım, Teknik çabası içinde olduklarını gördüğüm, bölümün elemanlarının ve İçmimarlık tasarımını içselleştirilen Resim-Perspektif). MÜ GSF mezunu. gelişme aşamalarında, çalışmaları ve yardımcılıkları öğrencilerin ve mezunların araştırma-geliştirme ile pay sahibi olan öğretim elemanlarıdır; çalışmaları gereği, tüm çevrelerin talebi ve yapmaktadır. Alan: Mimarlık-Yapı Bilgisi, Yapı İçi çalışmalarını ilgiyle izlediğim öğrencilerim, yaratıcılıkları ile uzun bir eğitim süresini daha Konstrüksiyon, Malzeme, İçmimarlık-Tasarım. İTÜ meslekdaşlarım, içmimar tasarımcılardır. yaşayacak, yaşatacaklardır. • Araş. Gör. Aylin Hacısalihoğlu, İTÜ’de doktorasını Mimarlık Fakültesi mezunu. Not: Ancak, bu öğretim kadrosunun son iki üç yıldan Bu görüş-yorum ve beklentilerimizi sevgi ve itibaren izlenen (dış çevrelerden de yapılan eleştirilerdeki umutlarımla kurum ve bölüm yöneticilerine, öğretim çalışan Aylin Hacısalihoğlu, mimalık yanında içmimarlık dikkate alınarak) eğitim ve bölüm atmosferindeki üyeleri, mezunlar ve öğrencilerin ilgisine sunuyorum. alanında tasarımda yetişmesi ve iki disiplin arasında bağ durgunluk, özellikle diploma çalışmalarında görülen kurması konusunda desteklediğim çalışmaları ve başarı ve seviyedeki düşüşlerin tasarım becerilerinde II. Bölüm: Üniversiteler ve İçmimarlık uyumlu, sağduyulu, disiplinli duruşu ile daima izlenen gerilemenin araştırılarak giderilmesi için yeni 1982’den sonra açılan Üniversiteler Güzel Sanatlar takdirimizi kazanmıştır. ataklarla çaba harcayacaklarından eminim. (Umarım Fakülteleri ve İçmimarlık bölümleri’nde eğitim. Not: Yüksek Lisans öğrencim ve 4 yıl asistanım olarak • Arş. Gör. Seden Odabaşoğlu. (Bilkent Üniversitesi) bu, gözlemlerim, eleştirilerim haklı bulunacak ve gerçekçi • Arş. Gör. Ceren Koç (Karadeniz Teknik Üniversitesi) bakışla, saygıyla karşılanacaktır.) 2012-2014 yılı arası, ÖYP yönergesi ile atanmış, görevlerini ilgiyle sürdürmektedirler. Not: Bölüm kuruluşundan bugüne 25 öğretim Bilindiği gibi, Türikye’de ilk açılan güzel sanatlar eğitim kurumu, (eski adıyla Sanayi-I Nefise Mektebi Ali’si’dir.) Yeni adıyla, önce ‘Güzel elemanı yetiştirmiştir. Bölümden ayrılan öğretim Sanatlar Akademisi’ sonra ‘Mimar Sinan Ayrıca iki araştırma görevlisi; üyelerinin ve bazı kadrolu öğretim üyelerinin de özel Üniversitesi’ yeni aldığı isim ise ‘Mimar Sinan • Anıl Ağrılı (Karadeniz Teknik Üniversitesi) üniversitelerde görev aldıkları izlenmektedir. Bu öğretim Güzel Sanatlar Üniversitesi’dir. (1883’te ilk • İlayda Karabatak ODTÜ Endüstri Tasarımı elemanlarının kendi kazanımlarının dışında da (özel kuruluşu Ressam Osman Hamdi tarafından (uzmanlık alanları henüz belli değildir. İleride başka üniversitelerde) görev almalarının çok yönlü, olumlu- gerçekleşen kurumu bir çok yer değişikliği üniversitelerde görevlendirileceklerdir. Bu öğretim olumsuz etkilerinin irdelenmesi gerekmektedir. aşamalarından sonra 1926’da Fındıklı’daki elemanları dışında teknik-atölye dersleri, teknoloji Bütün bu duygu ve düşüncelerle belirtmek isterim binasına getirilmiş (eski Meclis-i Mebusan Binası) bilgileri ve Mimarlık dersi için ek görevle öğretim ki; İstanbul/Kadıköy-Acıbadem’de sürdürülmekte olan 1953-1957 yılları itibariyle kurulan Dekoratif elemanları eğitime katılmaktadır. MÜGSF’nin, İçmimarlık Bölümü yerleşik eğitim alanları, Sanatlar Bölümü ile gerçek gelişime açılmıştır. Özet olarak, akademik durumlar ve görevleri 66 kazandıkları, bilgi-deneyim ve çağdaş bakış açısı ile programları ve araştırma çalışmaları ve başarıları ile Kurum önceleri, Mimarlık ve Plastik Sanatlar hakkında tanıtımla bilgi vermeyi gerekli gördüğüm tasarım ve istihdam çevrelerinin ilgisini çekmeye (Resim-Heykel) daha sonra İçmimarlık-Grafik-Seramik (kurumda temelden asistanlıktan yetişen 10 öğretim devam etmektedir. Eğitim almak isteyen öğrenciler ilgi vd bölümlerin açılması ile gelişmiştir. üyesi, yetişmelerinde payım olduğunu gururla ile başvurmaktadırlar. Bu eğitimi veren öğretim belirttiğim öğretim elemanlarıdır. Bölüm eğitimini, kurumları içinde daima ön sırada oluşu tartışmasızdır. Not: Kurumun başlı başına bir sanat eğitimi özelliği taşıdığı gerçektir ki; anlatım ayrı uzun bir süreci gerektirir. belirtmem yanlış ve hiç şaşırtıcı değildir. Çünkü, bir devamlı suskunlukla karşılanıyor olması, hatta önceleri ‘dekorasyon’ bilgileri içerdiği bilinmektedir ki; eğitimin belli yıllar içinde sürdürülmesi için yeterli hoşnutlukla kabulleniliyor olmasıdır. gerçek kimliğini 1959’larda kazandığı izlenmiştir. sayıda yetişmiş öğretim elemanının görev alıyor Yine de daha çok dekorasyon eğitimi, özelliğini uzun yıllar koruduğunu söyleyebilirim. Açılan ikinci Güzel Sanatlar Eğitim kurumu olması gerekmektedir. Ne yazık ki; İçmimarlık Bölümü’nde yetişmiş, bu kadar çok sayıda yeni açılan kurumda görev alacak Not: Bu noktada eğitim ortamlarının yeterli olmamasına ve bilinmesine rağmen, taleplerinin karşılıklı ekonomik-mali kazanç gerçeklerine dayandığını belirtmek yanlış olmaz. Konunun, yüksek öğrenime, eğitime hazırlanan (önceki sayılarda detaylı anlattığımız) 1957’de öğretim üyesi sayısı, henüz parmakla gösterilecek kurulan Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek kadar azdır. Bu durumda; Mimarlık Fakülteleri’nden gençlerin, sayılarının çokluğu, sınavlarda yeterli puan Okulu’dur (DTGSYO). Türkiye Sanat ve Tasarım ayrılarak bu bölümlerde görev alarak (açığı kapatan!) alamıyor olmaları ile; dünyasına GS Akademisi’nden sonra çok şey Mimar öğretim üyeleri veya piyasadan yetişerek kazandıran kurum olduğu bilinmektedir. eğitime alınan Mimarlar veya az sayıda içmimarlar 1980’lerden sonra Türkiye’de sosyo-politik olduğu da gözlenmektedir. sorunlarla oluşan genel yönetim sistemi Çok yanlış bir girişim ve gelişme olarak açıklanacak • Açıkta kalan öğrencilere eğitim ortamı hazırlanması. • Parasal gücü olan üniversite adaylarına özel kurumların (her nedense cazip gelmesi. Ailece hazır işi olan öğrencilere kolay) olanak sağlanması. değişikliklerine paralel 1982’lerde tüm yüksek durumda; eğitimlerinde, yakın fakat çok farklı bilgi öğretim eğitim sistemlerini kapsam içine alan 2457 birikimi kazanan mimarların içeriği çok yönlü bir sayılı yasa ile kurulan Yüsek Öğretim Kurumu (YÖK) meslek alanı olan içmimarlık da eğitime öğretici olarak kuruluşunda büyük maliyeti olmakla beraber çatısı altında yeni oluşumlar başlamış, Yüksek katılmaları için uzun süreli, kapsamlı bilgi desteği sonradan somut gelir sağlayan‘ticari’amaçlı kuruluşlar Öğretim Teşkilatı yasası gereği yeni fakülteler almaları gerekir. Kaldı ki; tüm eğiticiler bilirler ki safında yer alması, gerçeği. açılmış ve yeni bölümler kapsama alınmıştır. akademik olarak eğitime katılmak için neredeyse 8-10 • Her yeni açılan üniversite kurumunun, ilk • İçmimarlık Bölümleri’nin açılışını ise, toplumda yıla yakın araştırma-çalışma süresi ve eğitici kimliğini meslek alanının, (gerek ismi, gerekse iş kazancı) kurumda sürdürülen Güzel Sanatlar Tasarım ispat etmesi gerekmektedir. (Aksi halde durum, kurs bakımından yaygın talep olduğundan yola çıkılarak eğitimleri, bu yıllardan sonra sık aralıklarla yeni niteliğiyle zevk, dekor ve dekorasyon eğitimi niteliği programa alınması (genellikle gereksinimler ve açılan Devlet ve Vakıf Üniversiteleri’nde de kazanır.) Bu durum nedeniyle, eğitimin (isme dayalı) yeterince kadro sağlanmadan, yeterli plan ve program programa alınmış, ‘İçmimarlık’- ‘İçmimarlık ve Çevre açık kapılar haline gelmesinin sakıncaları çoktan yapılmadan) açılması vb sorunlara yeterli-gerekli Tasarımı’ bölümleri adlarıyla açılarak (bugün için 38 görülmeye başlanmıştır. eğitimin verilemediği gerçeğini açıklamaktadır. Bu bağlamda; 1981-1982 yıllarına kadar iki kurumda yürütülen) meslek-tasarım eğitimi alanı olarak izlenmektedir. Bu kadar çok sayıda eğitim kurumunun (içeriğini, derinlemesine bilen, çok deneyimli bir içmimaröğretim üyesi olarak) baştan düşüncede dahi olanaksız olacağını eğitimlerin çok sağlıksız olacağını Eğitimin ve meslek düzeyinin düşmesinin Dolayısıyla bazıları‘kurs’niteliğinde olan eğitimler kaçılınılmaz olduğu, olacağı sistemin düzeltilmesi ve nedeniyle, mesleğin hakkıyla yapılamadığı, gerçeğini yeni bölüm açılmasının durdurulması gereği tüm de açıkça göstermektedir. ilgililere duyurulmalı ve açıklanmalıdır. Bu konu, uzun zamandır zihinleri yoran tartışma gerektiren bir konu iken, dikkatimizi çeken durum, Makale / Türliye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış - VIII (İlgililerin konusudur. İçmimarlık Bölüm eğitiminin, Not: Bu maddelerin çoğaltılacağını belirtmek gerekir. Ancak bir başka yazı konusu olarak ele alınması uygun olacaktır. (Çünkü, konu tüm ülke eğitim politikası içine 67 Makale / Türliye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış - VIII giren önemli bir perspektif içine girmektedir.) 1980 sonrası üniversitelerin yaygınlaşmaya Bu süreçte; ülke eğitim politikaları başlaması 1982’den sonra açılan ilk devlet üniversitesi, çerçevesinde, üniversite sayısını arttırmak, gençlere Ankara’da açılan Hacettepe Üniversitesi’dir. öğrenim olanağı sağlamak amacıyla açılan Vakıf olması pek çok Devlet Üniversiteleri’nde görevli öğretim üyelerinin ayrılarak Özel-Vakıf Üniversiteleri’ne geçmelerinde etken olmaktadır. Bütün bu nedenler ve gerçeklikler ışığında (Özel) üniversitelerinin, büyük çoğunlukla eğitimlerin, içmimarlık eğitimi dışında, diğer tüm programa alınmıştır. (Ancak, kuruluşunda mimar holdinglerin desteği ve şahısların girişimleri ile alanlarda da başta Tıp Fakülteleri olmak üzere, öğretim üyesinin görev aldığı bilinmektedir.) İçmimar açıldığı bilinmektedir. Siyasal Bilgiler, İktisat, Hukuk, Mühendislik vb Not: İlk yıllar itibariyle açılan üniversitede olarak kadroya giren öğretim elemanları arasında Not: Rektörlüğün talebi üzerine (MSÜ’nden iki eğitimlerin devlet üniversitelerinden ayrılarak Mesut Çelik’ DTGSY Okulu’ndan mezun olan öğretim üyesi ile beraber) İstanbul’da bir üniversitede, eğitime katılan akademisyenlerin dirayetlerini ve öğrencim ve alanında idealist bir içmimardır. İçmimarlık Bölümü kuruluşunda bulunduğum eğitimin niteliklerinin eğitimlerin sonuçları için, hangi koşullarda yürütüldüğüne tanıklık ettim. Eğitimi sorgulanacağı merak konusu olacaktır. Yine YÖK’ten sonra açılan 2. Üniversite AnkaraBilkent Üniversitesi (Vakıf Üniversitesidir). YÖK Başkanı bilgi ve deneyimlerimle desteklemeye çalışsam da Prof. Dr. İhsan Doğramacı tarafından kurulmuştur. İlk genelde eğitimin kimler tarafından nasıl uygulandığını kadrodan ayrılarak, özel üniversitelerin içmimarlık yıllarından itibaren açılan İçmimarlık Bölümü’nde, yakından görme olanağı bulduğum için kaygılarıma bölümlerinde görev yapan öğretim elemanları, Prof. Dr. DTGSY Okulu’ndan mezun (devre arkadaşım) etken olan bir deneyimdir. Mualla Yıldız (emekli olduğu için ayrıcalıklıdır). Eski Not: Bu arada, MÜ GSF’nden da çeşitli zamanlarda İçmimar Gürkan Kasımhocaoğlu, öğrencim Nilgün Bu nokta da şahısların ve vakıfların istekleriyle ayrılan kadrodan Yrd. Doç. Sevtap Elmas, Yrd. Doç. Dr. Çarkacı ve öğrencim Ferhat Dorkip görev almışlardır. (iyi niyetli olduğunu düşünmek istediğimiz) sıklıkla, Birol Köseoğlu, Yrd. Doç. Semih Yalçı, (Bu dört öğretim Not: Ancak bir gerçek vardır ki; bu bölümlerin de kanımca yeterince plan-program-kadro hazırlıkları elemanı asistanım olarak yetişmelerinde payım olan, açılışında kadroya akademisyen mimar öğretim üyeleri yapılmadan ya da bitirilmeden açılan (hatta, bina- yetenekli, dirayetli öğretim üyeleridir.) Prof. Çiler İnan, alınarak eğitime başlanmıştır. Çünkü; o yıllarda yetişen yapı-donanım-personel vs) koşulların eksik Prof. Işık Gör, kurum içi yetişmiş elemanlar olarak içmimar öğretim üyeleri kendi kurumlarında yoğun görüldüğü halde açılan üniversitelerde, Fakülte ve bölümümüz için kayıp uzmanlar olarak gösterilebilir. görev yapıyorlardı. (Bu noktada sorunlu başlayan bu Bölümlere çok sayıda öğrenci alınarak, öğretimin eğitimler yavaş yavaş gelişmeye başlamıştır.) çok sorunlu olacağını, eğitimin sağlıklı olarak görülecek durum; ne yazık ki; yeterli-sağlıklı yapılamayacağının baştan görülmemesi, şaşırtıcı eğitim verilemediği için zararlı, çok yönlü yanlışı ve kaygı verici bir konudur. beraberinde getiren gerçeklikler olduğunu Yine 1983’lerden sonra aralıklı olarak açılan bazı Devlet Üniversiteleri; Anadolu Üniversitesi - Eskişehir, Çukurova Üniversitesi - Adana, Karadeniz Teknik Üniversitesi - Trabzon, Selçuk Üniversitesi - Konya. Not: Bu üniversitelerde İçmimarlık Bölümleri 68 (Turgut Kaçar, Tolga Benli gibi). Not: Ne yazık ki; durumun‘ticari’amaçlı eğitim olduğunun açıklanabilir bir gerçeği çağrıştırdığı Ülke politikasıyla bir yönüyle yararlı bir olgu belirtmeyi görev sayıyorum. Not: İleriki yazılarımda, ‘İçmimarlık’ın tanımını, anlaşılıyor. Bu noktada; özel-paralı eğitim kapsamını, içeriğini, eğitimindeki gereklilikler açlımıştır. Eğitim kadrosu yine büyük çoğunlukla kurumlarının, öğretim üyelerine çalışmaları konusunu açarak anlatmayı görev saydığımı mimarlardır. Anadolu Üniversitesi’nde bölümümüzden karşılığında ödenecek ücretlerin de doğaldır ki; belirterek mesleğin güncel durumunu ilgiyle izleyen mezun olup sonra doktora yapmış içmimarlardır. Devlet Üniversiteleri’nden fazla olduğu biliniyor ve çalışanların dikkatine sunacağım. ekân içinde mekân, kişisel mekân, bir mekân tasarımına iç mekân yaratmak üzere çeşitli ilişkin gerçekten ne konumlara yerleştirilebilecek bir Portable söylenebileceği ve Corner. Yandaki çizim, Interiors Forum düşünülebileceğiyle Scotland (IFS) tarafından düzenlenmiş olan ilgili malzeme “Thinking Inside the Box” 2 konferansı için sağlamaktadır. bir provokasyonun ifadesi olsa da, burada Pandora, içinde ne yer almasının en önemli nedeni “Kanonun olduğunu merak ederek İçinde Ne Bulunmaktadır? 21. Yüzyılın kutusunu açtı ve bunu Başında İç Mekân Tasarımının Durumu” yaparak kaosun dünya başlıklı foruma gönderme yapmasıdır. üzerine salınmasına izin Portable Corner bu etkinliği tanıtmak için vermiş oldu. Sadece kullanılan bir posta kartının üzerindeki kutunun yüzüne tutunan umut kaldı. Kutular imgeydi. Bu forum IFS ile benzer bir itici içine aldıkları şeyleri saklamak açısından gücü paylaşmaktadır: O da iç mekân tasarımı yararlıdırlar, ama aynı zamanda indirgemeci üzerine tartışmaya odaklanma arzusudur. Bir ve statik olabilirler - bir müze kutusu içine şeyin içinde düşünme sorusunu sormak için, sıkıştırılmış bir kelebek dışarıdaki bir kutu ya da kanon neler söylenebileceği ya kelebekten farklıdır. Merak ve düşünme da düşünülebileceğini bir araya toplamak ya eylemi, olayları deşme eğilimi içindedir ve da çözümlemek için ortam sağlamaktadır. böylelikle uçmanın yolları, yaratıcılık ve yeni Bu, bazıları için, iç mekân tasarımı olan için potansiyeller önermektedir. disiplininin kayganlığının üstesinden gelme Suzie ATTIWILL Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, RMIT Üniversitesi Çeviri: Zeynep Tuna Ultav (1) Şekil 1: Portable Corner, Shelley Penn, 1999 Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? Zeynep TUNA ULTAV Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? M Bu bölüm, kanon konsepti üzerine bir ve bir kesinlik ve gerçeklik derecesi tartışma ile başlayacak ve forumun her savlayabilen cevaplar arama fırsatı konuşmacısı tarafından önerilen demekken, bazıları içinse potansiyel çözümlemeyle devam edecektir. İç mekân yörüngelerin dikkate alınabileceği tasarımı uygulamalarının yanı sıra tarih ve kayganlıkta bir provokasyon ve bir anlık kuramla ilişki kuran potansiyel yörüngeler duraklama önerebilmektedir. Her ikisi de iç ortaya çıkmakta ve bölümün sonunda 69 Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? açılımlar üretmektedir – bir başka deyişle konuşuruz… Kanonun, etimolojik olarak olarak eleştirel söylem yoluyla belirlenmiş kutu açılır. Burada Filozof Gilles Deleuze her ikisi de dini kökenli olan iki baskın olan statüsüne bağlıdır [4]. tarafından tasvir edilmiş metodolojiye anlamı bulunmaktadır: 1) kutsal işlerin değinmek yararlı olacaktır: “Yakın geçmişin koleksiyonunu kapsıyor olarak ve 2) yayma araçları olarak kanonlar açısından ve yakın geleceğin, sırasıyla, arşive ve yargının dogma-temelli ilkeler, kurallar ya oldukça önemli olmalarının yanı sıra günümüze, tarihe ve var olmanın da standartları kümesi olarak”. Downton, seçme, onaylama ve yayınlama yoluyla da süreçlerine ait olan düğümünü çözmek ardıl seslerden oluşan bir temanın kanonların oluşumuna katkıda bulunurlar. zorundayız [2].” imitasyonunu içeren müzikteki kanona Downton’a göre, imgeler, mimarlıkta, referansla üçüncü bir anlam tanımlayarak kanonun en üstün taşıyıcısı olduklarından, Kanon devam etmektedir. Downton için bu kanonda bulunan bilginin temel Tasarım alanında ‘kanon’ teriminin üçüncü anlam, mimarlık bağlamında en taşıyıcısıdırlar. Dergilerde, kitaplarda, mimarlıkla belirli bir benzeşimi yararlı olandır: “Taklitçi amaç, mimarlıktaki sergilerde gerçek işin yerine geçerler ve bulunmaktadır. Mimarlar ve mimarlık işlerin koleksiyonu olarak kanon özgün olana kıyasla imgenin daha çok öğrencileri, kanona, uygulama alanlarının düşüncesinin altını çizmektedir: Kanonik izleyici kitlesi bulunduğundan pek çok kişi bir parçası olarak aşinadırlar. Terim, işler, öykünmeye değer varsayılan için tamamen gerçek işlerin yerine mimarlığın dışında açıkça karakteristikleri sergileyen ya da kapsanan konurlar [5]. Downton aslında iki paralel kullanılmamaktadır. İç mekân tasarımı bilginin özelliklerini yeniden kullanabilen mimari kanonun bulunduğunu öne kanonuna ait konsept, kanonik örnekler ya da yorumlayabilen mimar tarafından sürmektedir – gerçek binaların kanonu ve setine referans vermekten daha çok, farklı anlaşılmaya değer varsayılan özelliklere imgelerin kanonu. soruları ve tartışmaları gündeme sahip olan örnek işlerdir. Bu şekliyle getirmektedir. Yirmi birinci yüzyılda terim kanon, “zaman içinde bir noktada önemli kanonların genellikle konteyner ya da geçerliliğini oldukça kaybetmiştir; varsayılan işleri içermektedir” [3]. Kimileri nesneleri içinde barındıran kutumsu feminizm, postkolonyalizm ve kanonun ne kapsadığına ilişkin mutlakçı terimlerle tasvir edildiğini not etmek postyapısalcılık, kanoncu düşüncenin bir yargı düşüncesini savunurken, faydalı olacaktır. ‘Kanon iki epistemolojik dışlayıcı, otoriter ve mutlakiyetçi Downton ve diğerleri kanonun çağdaş işleve hizmet etmektedir: Giderek artan bir karakterlerini görünür kılmış ve süreç kültürel söylemle ilişkisini kültürel repertuar olarak farklı türdeki içinde ‘tarih’i ‘tarihler’ olarak ve ‘kanon’u vurgulamaktadır. Gusevich şöyle mimari bilgileri depolamak için ve bu ‘kanonlar’ olarak çoğullaştırmıştır. 3 yazmaktadır: “Yapının, mimari olarak bilginin yayılımı için bir araçtır.’ Kanonun önemi ve statüsü bazı önceden kapsamındaki işler, bilgiyi kapsamaları da yazdığı gibi, “[m]imarlıkta, ‘Kanon’ belirlenmiş özellikler kümesine ya da bazı açısından aynı zamanda konteyner olarak hakkında sanki gerçekmiş gibi önemli özelliklere değil, bir kültürel nesne tarif edilmektedir. ‘Mimarlar tasarımları Mimarlık kuramcısı Peter Downton’un 70 Dergiler, sergiler ve eğitim, bilgiyi Kutunun içinde düşünme bağlamında, olan kayda değer işleri tanımlama mekânların kısa ömürlü oldukları içkindir. Mimarların bilgisinin toplumda konusundaki çabaları problemli olarak düşüncesini ifade etmiştir. Bir kutunun içi ulaşılabilir kılınmasıyla elde edilen Kanonik betimler. Avustralya’da iç mekân tasarımı olarak, mahremiyet niteliğiyle özel ve işlerin koleksiyonu, tasarım bilgisinin ve içmimarlık arasındaki ayrım, ilkinin kişisel olanı önermiştir. kolektif düzeyde somutlaşmasıdır’ [6]. mimarlığa olan kapalı referansı olmadan Kanonun içinde ne bulunmaktadır “Kanon’un içinde ne bulunmaktadır?” yapılmaktadır. Dolayısıyla, “iç”in tasarımı şeklinde sorulmuş soru en az iki biçimde sorusunu soran bir forumu olarak iç mekân tasarımı, mimari iç okunabilmektedir: İç mekân tasarımı gerçekleştirmekteki motivasyonlardan biri, mekâna göre farklı bir önermedir. alanına özel olan örnekleri tanımlamaya iç mekân tasarımı kanonu hakkındaki Kanonun içinde ne olduğu sorusu iç davet etmek ve böylece kanonik repertuar herhangi bir bahiste başlayan yoğun mekân tasarımı disiplini için çokça soruya içine yerleştirilebilir ve aynı zamanda iç tartışmalar olmuştur. Kanonu savunanlar, yol açmaktadır. mekân tasarımı için kanonun içinde ne tüm uygulamaların ve uygulamacıların olduğu, örneğin diğer olasılıkları ortaya birer kanonunun olduğunu ve iç mekân Kanon’un İçinde Ne Bulunmaktadır? koymak için iç mekân tasarımı alanı tasarımının açıkta görünenden farklı olarak “Kanon’un İçinde Ne Bulunmaktadır?” açısından kanonun değerini sorgulamak örtük olduğunu, bu nedenle onu açıkça sorusunu gündeme getirdiğinden ve değerlendirmek. Forum; uygulamacıları, ifade etmenin ilginç ve değerli olduğunu Portable Comer imgesi, forumun akademisyenleri, öğrencileri, editörleri, savunmaktadır. Bu düşünceyi reddedenler, davetiyesinde kullanılmıştı. Kanonun yazarları, eleştirmenleri ve küratörleri iç mekân pratiğinin mimari kanondan içinde ne olabileceği/ne olması gerektiği içermekteydi. Yedi konuşmacıya yukarıdaki farklı olarak “kültürel nesnelerin” konusunda bir imge sunarak kanonu provokasyonlara cevap vermek üzere onar koleksiyonuna olan vurgusuyla ve tanımlamak yerine ilişkiler önermiştir. İç dakika verilmişti. Her konuşmacı kendi Gusevich’in terimini kullanacak olursak mekân tasarımı için kanonun yayınlanmış uygulamalarıyla iç mekân tasarımı yaygınlaştırılması açısından görsel imgeye nesneden bağımsız olarak bireyin arasındaki ilişki ve kanon yaratmaktaki olan bağlılığıyla diğer değerlendirme mekânsal deneyimine ilişkin olabileceği rolleri nedeniyle davet edilmişti: Yayın için çeşitlerine gereksinim duyacağını olasılığını ortaya koymuştur. Çizim işleri değerlendiren ve seçen ve böylelikle savunmaktadır. anlamında, artefakt ve çıktının yanı sıra kanonların kurulması ve aktarılmasına İç mekân tasarımının deneysel doğası, uygulama, süreç ve proje önermiştir. İç katkıda bulunan dergi editörleri; eğitim, onu nesne-artefakt temelli pratiklerden mekân anlamında, iç mekânın ille de bir araştırma, sergileme ve yayınlama yoluyla ayrıştırır ve fotoğraftan başka diğer odanın içi olmayabileceğini, ama kişinin o seçme ve yayınlama/yayma süreçleri koleksiyon ve belgeleme süreçlerini odada, mekânda ya da peyzajda ikamet nedeniyle akademisyenler ve küratörler; iç gerektirir. İç mekân tasarımının etme durumuna bağlı bir iç mekân mekân tasarımından yeni mezun olmuş bir multidisipliner doğası, herkes için önemli olabileceğini önermiştir. Ayrıca bazı iç kişi ve eğitiminde karşılaşmış olduğu Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? yoluyla bilmeyi üretirler. Bu işlerinde 71 Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? örnek olaylar; kanonik olabilecek işler Mimari, dekoratif sanatlar, güzel sanatlar addedilmektedir. Bu koleksiyon, iç mekân üreten ve etkileme, tanıma, yayma yoluyla gibi mevcut kanonlar, kanon ve uygulama çeşitlerine göre organize edilmiştir – iş 4 kanonları şekillendiren uygulamacılar. alanıyla olan ilişkileri bağlamında mekânı, alışveriş, kütüphane ve tartışılmıştır. Özenilen ya da reddedilen müze/galeriler. Forumun amacı zamanda ve mekânda iç mekân tasarımını tartışmak üzere bir referanslar haline gelmişlerdir. Aksine, iç araya gelmiş birtakım insanlarla bir mekân tasarımının kanonu varsa bile mekânın deneyimsel ve bağlamsal, duraklama anı üretmek –ve bundan, belirgin değildir. fenomenal ve duyumsal kanonik “arşive ve günümüze ait olan, tarihe ve Bir kanonun potansiyeli, uygulamanın deneyimler kapsayacağı önermesi oluşumun süreçlerine ait olan yakın önemli örneklerini bir araya geçmişin ve yakın geleceğin düğümünü getirmesindedir. Uygulama üzerindeki ve mahremiyetle ilgilenen bir iç mekân çözmek”[7] için ne denebileceği ve buradaki vurgu, onu kuramdan ayırmak tasarımı pratiği olarak iç mekân düşünülebileceğini not etmekti. Bundan değil, etkinliği vurgulamaktır. İç mekân dekorasyonu sonraki adım var olmanın stratejilerini ayırt tarihinden iç mekân tasarımı kanonuna etmek için yakın geçmişin düğümünü yönelmek, hâlâ uygulamaya olan vurguyla içinde olan yatay bağlayıcı bir yüzey olarak çözmektir. bir arşiv kurmayla ilgilenecektir. Tarihin – yeniden kavramsallaştırılması Kanonun içinde ne olduğu sorusu iç sınıflandırma metodolojileri ve lineer (3) Estetik, atmosfere ilişkin, kişisel ifade (4) İç mekânın “dış”la dinamik ilişki Bir iç mekân tasarımcısı olan Peter mekân tasarımı için kanonun içinde ne kronolojiler kurma anlamında- Geyer, iç mekân tasarımı mesleği ve bu olduğu anlamında çeşitli cevaplar sorgulanmayan varsayımlarından anlam pratiğin doğasına meydan okuyan ve onu sağlamaktadır. Bazı konuşmacılar stratejileri, uygulama stratejileri ve ortaklık değiştiren önemli işler üzerinde kanondaki yararlı nitelikleri ve iç mekân stratejileri şeklinde yön değiştirecektir. odaklanmıştır. Buradaki vurgu tasarımı disiplinine ne sunabileceğini uygulamacılar topluluğu tarafından tanımlamışlar; diğerleri kanonu özellikle Öneriler paylaşılan ve mesleğin bir şey olma arzusu yararsız ve anakronistik; “değişken ve Forum sırasında, her biri iç mekân tasarımı tarafından motive edilen kolektif yanı tehlikeli”; muhtemelen yirmi birinci üzerine farklı düşünce biçimlerine üzerinedir. Özetle, verdiği örneklerden yüzyılda alakasız olduğu için temellenen çeşitli yollar ve örnekler ortaya bazıları şunları kapsamaktadır: under reddetmişlerdir. İlki, kanonu, bir mesleği konmuştur: 'workplace' - Gaetano Pesce’nin birleştiren “kolektif iletişim aracı”; disiplini 72 (2) İç mekân tasarımı kanonunun, iç (1) Hepsi mimari olan (ve tesadüfen “TBWA/Chiat Day”, New York, 1993.”‘Bu açıkça ifade eden önemli işler koleksiyonu; mimarlar tarafından yapılmış olan) iç proje açık ofis arkasındaki prensibi herkesin bu düşünceleri farklı şekillerde mekânlar toplamının, iç mekân tasarımı bildirmektedir. Bizi bu dala sürükleyen bu yorumlayabileceği bir “düşünceler mesleği üzerinde önemli etkileri projeyi yapmış olmasaydık, şu ana kadar kütüphanesi” olarak dikkate almıştır. olduğundan kayda değer olarak gerçekleşen pek çok projenin olması Mediatheque', 2001 ile doruk noktasına kılınan görünmezi temsil edebilmektedir. İçmimarlık Bölümü’nün yeni bir iç mekân tasarımı arasında iç mekân tasarımının artık ayrılamayacağı bir bağlılık ulaşan ve ‘ütüphaneyi bir bilgi forumuna mezunu olan Eliza Downes, bu çizgiyi daha yaratarak. Clarke, biri ailesiyle birlikte dönüştüren’ Libraries - Domed Reading da öteye taşımış ve iç mekân tasarımını evinde yaşayan sanatçı Dale Frank Room, British Museum, 1850. Mağaza öznel bir deneyim olarak tanımlamıştır. İç tarafından yapılan, diğeri Melbourne asıllı tasarımı temel olarak Koolhaas’ın New mekânlarla ilgili, mimarlığın içi olarak söz iç mekân tasarımı pratiği olan Hecker, York’taki 2001 yılına ait Prada Store ile etmeden, Avustralya çölünün uzak bir Phelan, Guthrie tarafından yapılan iki iç metamorfoz geçirmiştir. Müze/galeriler - bölümündeki yer altı mağarası Blur mekân sunmuştur. Her oda, “mimari iç”ten Frank Lloyd Wright’ın Guggenheim, 1959; Pavilion’dan (Diller and Scofidio, 2001) söz bağımsız olan, elle tutulur bir iç mekân Gehry’nin Bilbao, 1997; Herzog & de etmiştir. “Blur bir bina değildir, Blur saf bir hissine sahipti. Clarke bunu “estetik, mod Meuron’un Tate Modem, 2001. atmosferdir.” Bu örneklerle, iç mekânlar ve ve duygu” alışverişi olan olarak dış mekânlar, duvar sınırlarıyla net olarak tanımlamıştır. Dergi editorü Cameron Bruhn, kanonun, bize verdiği deneyimler tanımlanmamaktadır. Her biri “iç temelinde kendi içinde kanonik olmayan iç mekânların gücüdür, mekânı ve mekânsal yataylık ve kentsellik konularıyla ilişkili mekânları da kapsayabileceğini koşulları manipüle ederek insanların olarak yeniden kavramsallaştırılan iç önermektedir. “Bu şema içinde, iç mekân dünyayı görme biçimlerini değiştirme mekân konsepti ise, içmimar Caroline tasarımının fenomenal ve duyusal gücümüz bulunmaktadır.” Vains tarafından önerilmiştir. Vains, çağdaş Mimari duvarların düşeyliğinden çok, yönlerini kanonlaştırmalıyız. Bu düşünce Vogue Living’in editörü David Clark, mimarlık ve peyzaj mimarlığı projelerinde biçimiyle, Charles Garnier’in geç dönem tanıtımında “bir iç mekân tasarımı tarihi” görülen “bağlayıcı yatay yüzey olgusu”na 19. yüzyıl Paris Opera’sı Second Empire başlığındaki çevrimiçi arama altındaki işaret ederek, böyle bir olgunun iç mekân Barok’tan çok, görme ve görülme internetten indirdiği imajlar koleksiyonunu pratiği açısından üç şekilde önemli eyleminde oynanan toplumsal dramayı göstermiştir. Bunun içmimarlık değil olduğunu önermektedir: temsil etmektedir. Adolf Loos’un iç mimarlık tarihi olduğunu ve forumun iç mekânları modernite ve domestikliğin mekândan daha çok mimari nesneler kentsel görünmezlikten kurtarmak; örtü barışmasını –Modernist projenin başlangıç üzerine odaklandığını gözlemlemiştir. çıkarılır ve iç ve dış arasındaki sınırlar örneklerinden biri olmaktan çok kendini Clark için iç mekân tasarımıyla ilgili her belirsiz hale gelir. kutulayan iç mekânı- temsil etmektedir. Ya türlü diyalogda dekorasyon kritiktir ve da St Peter’sdaki Michelangelo’nun geniş sunumu iç mekân dekorasyonu ve iç birbirinin üzerine atılmış olarak, ayrılmaz kubbesi, Manyerizm ya da geçiş mekân tasarımı arasındaki ayrımın belki de bütün olarak var olurlar ve birbirlerini işgal Rönesans’ını değil, diyalog içinde olduğu, devam ettirilmesi pek de arzu edilmeyen edebilirler. büyük, hayranlık uyandıran gücü –görünür bir şey olduğunu göstermiştir. Mimarlık ve Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? şüpheliydi.” Geyer için Toyo Ito'nun 'Sendai (1) İç mekânı mimari sınırlama ve (2) Böylelikle iç ve dış, dinamik olarak (3) Ve sonuç olarak bu bağlayıcı yüzey, 73 Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? 74 katılım ve işgal, bekleme ve topluluk, uygulamacılar, akademisyenler ve kaplanması demek olan dekorasyon ile dinlenme ve sakinlik, barınma ve mekân- öğrenciler tarafından paylaşılabilsin, artiküle edilebilecek olan ve mimarlık yapma gibi iç sağlayıcılara izin verir. tartışılabilsin ve değerlendirilebilsin diye tarafından sağlanan kutudan ödünç olası sonuçlarını değerlendirerek bunları almaktadır. Bu anlamda, iç mekân sadece Foreign Office Architects tarafından yapmak için- bir potansiyel olduğu belirgin mekânsal değil, ancak eşit derecede imge- tasarlanmış ve 2002 yılında tamamlanmış hale gelmiştir. temelli bir fenomendir [8]. Ve dahası, Vain’in önerdiği örnekler şöyleydi: olan Yokohama’daki International Port Ortaya çıkan bazı yörüngeler şunları domestik olanı yeniden düşünerek bir Terminal binası ve Field Operations içermekteydi: İç mekân tasarımına ve ortaklık yapılabilir. Diğer bir yörünge ise, tarafından Diller, Scofidio + Renfro ile bununla birlikte dekorasyonun domestik kanonik iç mekânlar hakkında düşünme birlikte tasarlanmış ve 2008 yılında olanın konseptlerine ilişkin potansiyel bir üzerine değişimde -örn. artefakt olarak iç tamamlanacak5 olan New York Highline yörünge olması. Hiyerarşi ve Modernist mekândan fenomenal ve duyusal binası. değerlerin bağlantısı, domestik olanı zaten ilişkilerden oluşan iç mekânlara olan verili bir durum olarak konumlandırmakla değişim- ortaya çıkmıştır. Varoluş Stratejileri birlikte dekorasyon ve iç mekân arasındaki Bu, iç mekan tasarımı üzerine düşünme bağıntıyı domine etmiştir. Dekorasyonu düşünerek bir ortaklık yapılabilir. Diğer bir yollarının bolluğu ve stratejilerin düğümü, tartışırken öne çıkan şey, mimarlığın yörünge ise kanonik iç mekânlar hakkında indirgeme ve kimliklendirme sürecine yüzeyine uygulanmasından ve insanlar düşünmedeki değişimde ortaya çıkmıştır, neden olarak kafa karışıklığı ve krizdeki bir arasında (Frank Evi’ndeki odalardan biri i.e. artefakt olarak iç mekândan fenomenal disiplin olarak anlaşılabilir ya da alternatif Gök gürültüsü Odası 6olarak adlandırılmış ve duyusal ilişkilerden oluşan iç mekânlara. olarak provoke edici deneysel bağlantılar ve aile birbirinin içine geçmiş gri tüplerden ya da uçuş yolları şeklinde övülebilir. İç oluşan koltuklar üzerine oturup gök uyandırırken, buradaki vurgu iç mekânın mekanın açılmış kutuları ve kanon, bazıları gürültüsünü izlemişlerdir); ışıkla, tarihle üretiminde insan ve mekân arasındaki ilişki için kaos, bazıları içinse umut üretmiştir. (halının Frank’in büyükannesinin evine üzerineydi. Stilleri not etme ve iç mekânları Tartışmanın değeri yaşamsallığında ve referansı bulunmaktadır) bağlantılar imgeleme yerine, iç mekân programlarını, uygulamadan, akademiden olduğu kadar kurma süreçlerinden çok mimarlıktan görme biçimlerini ve dolaşımı ilgili diğer disiplinlerden de insanlar bağımsızlığı olmuştur. Bu yörünge burjuva görselleştiren diyagramlar, iç mekân çekmesi anlamında oldukça açıktır. Bunun ev yaşamı bağlamında kavramsal belirlilik deneyimlerini yakalayabilir. Deneysel ve iç mekan tasarımı için kanon üretmek için - ile Charles Rice’ın iç mekânın doğuşuyla öznel olan tartışılmıştı. Geyer, iç mekân bir söylem oluşturmak, tartışma için bir ilgili tezinde yankılanma bulmaktadır. tasarımını insanın merkezde olduğu içten- alan sağlamak, fikirlere değer vermek ve Sadece mimari değildir, ancak mimari dışa bir pratik olarak tanımlamıştı. onları ciddiyetle ele almak ve “kabuğun” içinin kelimenin tam anlamıyla “Mimarlığın dış kabukları oluşturduğu ve Ve dahası, domestik olanı yeniden Yukarıdaki gözlemlerle yankı 'içeride olma durumuna ait anlar' önerisi uygulama olarak mimarlık da ve en yakın olanınsa psikoloji olduğu” mimari kutunun dışında iç mekân değişmektedir, özellikle yapısal anlamda soğan metaforunu kullanmıştı. Van Schaik tasarımını düşünme yörüngesine ivme ve iç ve dışın provizyonu ve bölünmesi her bir kişinin kendisiyle birlikte taşıdığı ve vermiştir. İç mekân tasarımı kutunun dışına verili bir şey gibi varsayılamaz. “Akış”, mekân içindeki kendi tarihlerinden çıktığında, herhangi bir şey haline geldiği “akışkanlık”, “”ortaya çıkma” sosyal ve üretilen mekânsal zekâ kavramını endişesi ile karşılanmakta olduğunu (örn. kültürel söylemin olduğu kadar çağdaş tanıtmıştı: Mekânsal mesleklerde Herkes herhangi bir şeyin içi –bir oda, bir kent, bir mimarlığın da ses tonunu için gözetimde bulundurduğumuz şey bina, bir cep) ve bunun mümkün değiştirmektedir. Deleuze’ün iddia ettiği onları kendi mekânsal zekâlarıyla temas olmadığını– ya da daha hassas olmak gibi “çevrelenen her çevre krizdedir” [12]. haline geri koyma becerisidir. Yaşadığımız gerekirse, bu kadar açılmaya izin çizimlerle evreni kaplarız.” Burada, iç olmadığının ya da insanların/mesleklerin cevap vermektedir? –Kutu- olarak mekân kuramı seçkisi Intimus’ta toplandığı yerlerini bilmeleri gerekliliği imasını not mimarlık, iç mekân tasarımı disiplininin gibi diğer tartışmalara da bağlantılar etmek önemlidir. Böyle bir önerme, iç yirminci yüzyılda belirmesine yaratıcı bir bulunmaktadır. Kitabın girişinde, iç mekân mekân tasarımı tanımının yanına zorluk sağlamıştır. Yirmi birinci yüzyılda, tasarımı “barınmanın incelikleri ve konduğunda bu yörüngenin tehdidi kutu, verili haliyle sorgulanmaktadır. İç bedensel varoluş”la ilgilenen mahrem bir kavranabilir. John Pile “İç Mekân Tasarımı mekân konseptini yeniden düşünme, meslek olarak tasvir edilmektedir [9]. Tarihi” adlı kitabında iç mekânların onları pratiğin pek çok alanını birleştirme ve yeni Çağdaş söylemin diğer alanlarında benzer içeren strüktürlerin –daha çok binaların- düşünme ve yapma yolları önerme yörüngeleri bulmak mümkündür, örneğin bütünsel bir parçası olduklarını potansiyeline sahiptir. Bunu yapabilmek, Nicholas Bourriaud’un küratöryel önermektedir. Bu da demektir ki iç mekân ancak, varoluş stratejilerine değer vermeyi uygulamanın alanından koleksiyon, tasarımı ayrılmayacak biçimde mimarlığa ve ciddiyet göstermeyi içermektedir. düzenleme ve çarpışmayı kapsayan bağlıdır ve ancak mimari bir bağlamla “bağıntılı estetik” (relational aesthetics) çalışılabilir [11]. Ancak iç mekân tasarımı bitirmek gerekirse, van Schaik tarafından kavramı [10]. alanındakiler iç mekân tasarımı hakkında yapılmış etkili ve ilgi çekici bir gözlem ise Yukarıdaki satırların içine İç mekân tasarımı o zaman buna nasıl Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? yakınlaştıkça daha çok iç mekâna ulaşılan Bir başka yörüngeyle konuşmayı konuşmanın ve iç mekân tasarımı konuşmacılar tarafından gönderme gömülmüşken, diğer ilişkileri ayırt etmek yapmanın diğer yollarını aramaya devam yapılan örneklerin çoğunun mimarlar mümkündür: İç ve dış, içeridekiler ve ettiklerinden böylesi bir tanımın sınırlı tarafından yapılmış olduğu gerçeğidir: dışardakiler arasındaki ilişkiler aynı olduğu açıktır. Mimarlık, iç mekân “Mimari süreçlerin ve mesleki bir pratik zamanda tartışmanın çoğunun odağında tasarımının yirminci yüzyılda farklı bir olarak mimarlığın bariz ürünleri olan işleri bulunmaktadır. Vain’in çevresel kentsellik meslek olarak ortaya çıkmasında yaratıcı iç mekân tasarımı için savunmanızı kapsamında iç mekân sağlayıcılığı ve bir kısıtlama olmuştur. Ancak, bir anlamıyorum.” Belki de bu yorum, verilen 75 Makale / Kanon’un içinde ne bulunmaktadır? örneklerden çok mimari kanonun oluşabilmektedirler. Bir akşamda belirmiş kısıtlamaları hakkında daha çok şey yukarıdaki yörüngeler, iç mekân söylemektedir, çünkü kanon ürünleri ve tasarımının bir uygulama olarak çıktıları içermelidir. Buna rağmen rahatsız yaşamsallığını ve insanları neyin önemli edici olan, kanon ve uygulama arasındaki olduğunu değerlendirmeye angaje eden etkin ilişki ve dolayısıyla bir uygulama bir söylemin değerini ifade etmektedir. olarak iç mekân tasarımı ve bunun ortaya Ayrıca belirgin olan şudur ki, iç mekân koyulmasıydı. tasarımı yirmi birinci yüzyılın başlarında - Foruma referans vermek gerekirse, sadece mesleki olarak değil, sosyal, katılımcılara önerdiği şey de budur: kültürel ve tarihsel olarak- bir yoğunluk Uygulamanın dikkate alınacak, tartışılacak noktasında konumlanan bir pratiktir. ve değerlendirilecek olan çeşitli Kanon konsepti, bir araya gelmenin bir stratejileri. Forum, kanon içinde ne gücü olarak, karmakarışık stratejilerden bulunmaktadır sorusunu sorarak oluşmuş bir asemblaj olarak, uygulamaya uygulama alanına değer verilmesi yönelik soruları yöneltmenin -“iç mekân anlamında kanonların potansiyelini tasarımı nedir?” ya da “iç mekân belirgin hale getirmiştir. Çeşitli görüşler, o tasarımcısı kimdir?”den farklı olarak “nasıl” pratiğin bağlamında ciddiyetle ele alınmış sorusunun sorulmasının- daha yararlı ve değerlendirilmiştir. Pedagojik araçlar olduğu noktada çoğul ve dinamik hale haline gelmişlerdir. Pratiğin açıkça ifadesi gelerek, “kanon”dan “kanonlar”a (tekil olarak geçmişteki pratiklere yapılan farklı kanondan çoğul kanona7) içselleştirmenin bağlantılar tarihin yaptıklarından farklıdır. kanonları olarak yeniden keşfedilebilir. Kanonlar; uygulamacılar, kuramcılar, akademisyenler, tarihçiler, öğrenciler ve küratörlerin söylem ve tartışma için ortak bir platformu paylaşabildikleri alanlardır. Tarihin lineer kompozisyonunun aksine, görünüşe göre kanonlar; farklı tipler, farklı zaman çerçeveleri ve kültürlerin tekil bir konsept olarak bir araya getirilebildikleri çeşit çeşit yan yana bulunmalardan 76 1) Yrd.Doç.Dr., İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü öğretim üyesi 2) 1-2 Mart 2007 tarihlerinde Glasgow’da düzenlenmiş olan “Thinking Inside the Box” (Dar Çerçeveden Bakmak ya da Kutunun İçinde Düşünmek) konferansı, Britanya’da iç mekân tasarımı üzerine gerçekleştirilmiş ilk konferanslardan biri olarak ifade edilmektedir. Çev. notu. 3) Tırnak işaretleri çevirmene aittir. 4) Konuşmacılar: • Cameron Bruhn, editör, Artichoke. Interior Design and Architecture, the Design Institute of Australia publication • Peter Geyer, stratejik direktör, Geyer (1970’de kurulmuştur) • David Clark, İç mekân tasarımı dergisi Vogue Living dergisinin editörü • Eliza Downes, RMIT mezunu • Professor Leon van Schaik, akademisyen, küratör, yazar (Design City Melbourne yazarı) 5) Makale, 2007 yılında yazılmış olduğundan yazar gelecek zaman kullanmıştır. Çev. Notu. 6) Storm Room. 7) Çev. notu. KAYNAK [1] Gusevich, M. “The Architecture of Criticism: A Question of Autonomy.” Drawing, Building, Text, ed. A. Kahn, A. New York: Princeton Architectural Press, 1991, s. 11. [2] Deleuze, G.“What is a dispositif?” Philosopher, T. Armstrong, çev. Michel Foucault. Hertfordshire: Harvester Wheatsheaf, 1992, s. 164. [3] Downton, P.“The Canon: a site of architectural epistemology.” Firm(ness) commodity de-light?: questioning the canons. Society of Architectural Historians of Australia and New Zealand, 1998, s. 43. [4] Gusevich, a.g.e., s.11. [5] Downton, a.g.e., s. 46. [6] Downton, P. ‘Thoey’s Cupboard: myths of knowing, forms, memes and models’, Ostwald, M. ve Moore, R.J., ed. Re-Framing Architecture: Theory, Science and Myth içinde (Sydney: Archadia Press, 2000) s. 52. [7] Deleuze, a.g.e., s.164. [8] Rice, C. ‘Rethinking histories of the interior’, The Journal of Architecture, 2004, 9(3). [9] Taylor, M., Preston, J. Ed. Intimus. Interior Design Theory Reader, (Great Britain: Wiley-Academy, 2006) s.6. [10] Borriaud, N. Relational Aesthetics, çev. Pleasance, S. ve Woods, F. (France: Les Presses Du Réel, 2002). [11] Pile, J. A History of Interior Design, (Londra: Laurence King, 2000) s.9. [12] Deleuze, G. ‘Postscript on the Societies of Control’, Leach, N., ed. Rethinking Architecture. A Reader in Cultural Theory içinde, (Londra: Routledge, 1997) s.309. Deniz YAZICIOĞLU (1) rgonomi sözcüğü, Yunanca "Ergon" ve "Nomic" büyük bir kısmına uygun şekilde ayarlanmaya çalışılmalıdır. sözcüklerinden oluşmaktadır. Ergon, iş anlamına, nomic Bunun için hacimsel boyutlarda en büyük, uzanmayla ilgili ise kural anlamına gelmektedir. Ergonomi, İnsanların olanlarda ise en küçük mesafeler esas alınmalıdır [5]. Örneğin anatomik özelliklerini, antropometrik boyutlarını, fiziksel oturma elemanı tercihi yapılırken o nesneyi kullanacak kişiler kapasitelerini ve toleranslarını göz önüne alarak, iç mekan içerisinde en geniş oturma alanına ihtiyaç duyanın ölçüleri tasarımındaki tüm faktörlerin etkisi ile oluşabilecek fiziksel ve dikkate alınmalıdır. Aynı mekan içerisinde duvara asılacak bir psiko-sosyal stresler karşısında, yaşam kalitesi ve insan-çevre depolama alanı tasarlanacaksa rafların montaj yüksekliği uyumunun temel yasalarını ortaya koymaya çalışan bir bilim kullanıcılar arasında en kısa boylu olan kişinin uzanma dalıdır [2]. Ergonomi ile ilgili kavramların geçmişi çok eskilere mesafesi esas alınarak belirlenmelidir. hatta insanlığın varoluşuna kadar dayanır. Ancak bilim olarak Antropometrik boyutlar statik ve dinamik boyutlar olmak kabul edilmesi F.W.Taylor ile başlamıştır [3]. Ergonominin üzere iki alt grupta incelenmektedir. Statik antropometrik önemli bir parçası olan antropometri bilimi ise bireyler ya da boyutlar, hareketsiz olarak ayakta duran ve oturan insanın gruplar arasında, anatomi, coğrafi bölge ve meslek gibi çeşitli ölçüleridir. Bu ölçülere yapısal vücut ölçüleri de denilmektedir faktörlerden kaynaklanan farklılıkları ve benzerlikleri ve literatürde en temel başlıklar olarak şu şekilde saptayarak daha geniş insan kitlelerine uygun tasarımlar tanımlanmaktadır [6]: yapma imkânı sağlar [4]. Antropometri kelimesinin • Yükseklikler: Ayak dururken yerden, oturur kaynağına bakıldığında ise Yunanca antropos (insan) ve pozisyondayken oturma yüzeyinden ilgili vücut noktasına metikos (ölçü) sözcüklerinin biraraya gelmesinden oluştuğu kadar olan uzunluklardır. Bu mesafeler dikey düzlemde ve insan vücudunun ölçülerini konu edinen bir bilim dalı ölçülür. olarak ifade edildiği görülmektedir [5]. İç mekan tasarımında kullanıcılara ait antropometrik boyutların belirlenmesi ve bu verilerin projelendirme sürecinin bir parçası haline geliştirilmesi son derece önemlidir. Başka bir ifadeyle bir mekanın, donatım • Genişlikler: Yatay ve enine çaplardır. Dikey düzlemde ölçülür. Makale / Antropometrik Boyutların İç Mekan Tasarımındaki Önemi Antropometrik boyutların iç mekan tasarımındaki önemi E • Derinlikler: Yatay ve dikine çaplardır. Yanal düzlemde ölçülür. • Uzunluklar: Vücudun herhangi bir kısmının uzun ekseni elemanları ya da kendi ölçü ve biçimi, onu kullanacak kişilerin boyunca ölçülen değerdir. vücut ölçüleri esas alınarak oluşturulmalıdır. Çok sayıda kullanıcısı olan tasarımlarda ise tüm ölçüler, kullanıcıların • Çevresel uzunluklar: Bir vücut parçasının kendisiyle aynı düzlemdeki çevresidir. 77 Makale / Antropometrik Boyutların İç Mekan Tasarımındaki Önemi • Eğrisel uzunluklar-Düşüklükler: Boyun, göğüs, bel ve kalça arasındaki mesafelerdir. • Kalınlıklar-Çıkıntılar: Bir vücut bileşeninin ucunun, bileşenin başlangıcına olan uzaklığıdır. Statik antropomertik boyutların iç mekan Kırmızı ve mavi seriler kullanılarak, koltuk ve dikdörtgenin sağ üst köşesi olacak şekilde bir çeyrek sandalye oturma yüksekliği, masa yüksekliği, tezgah daire çizilir. Sonra, karenin tabanı, çizilen daireyle yüksekliği, kol uzanma yüksekliği vb. iç mekan yatayda kesişene kadar uzatılır. Yeni çıkan şekil bir tasarımında gerekli olan temel ölçüler elde dikdörtgene tamamlandığında, karenin yanında yeni edilebilmektedir. Bu bağlamda Modulor sistem, mekan tasarımında kullanımına örnek olarak ise Yükseklikler- bir dikdörtgen elde etmiş olur. Bu yeni dikdörtgenin ve donatı elemanları arasında boyutsal koordinasyon Baş Yüksekliği ve Yükseklikler-Otururkenki Göz taban uzunluğunun karenin taban uzunluğuna oranı ve endüstriyel iç mekan bileşenlerinin Yüksekliği verilebilir. Baş yüksekliği, mekanlar arası Altın Oran’dır. Aynı şekilde karenin taban uzunluğunun uygulanabilirliğini sağlayacak şekilde tasarımcıya geçişleri sağlayan boşlukların yerden yüksekliğinin büyük dikdörtgenin taban uzunluğuna oranı da Altın yardımcı olan önemli bir bilimsel veri olarak belirlenmesi, başın çarpmasına engel olacak şekilde Oran’dır ve değeri 1.6180339 dir [8]. kullanılabilmektedir [11]. nesnelerin duvara montaj yerinin tespit edilmesi vb. Le Corbusier Altın Oran’ı esas alarak insan vücut tasarım kararlarının alınmasında kullanılır. Yükseklikler- ölçüleriyle mekanlar ve donanım elemanları arasında Otururkenki Göz Yüksekliği ise görmeyle ilgili boyutsal oran standartlarının kurulmasını amaçlamıştır. televizyonun, lambader ve masa lambası gibi faydalı Onun bu çalışmasında göbekten geçen yatay bir aksesuarlar ve cihazların yerinin belirlenmesinde çizgiyle üç değişik vücut ölçüsü elde edilmektedir. Biri yardımcı olur. baş üstünden yere kadar olan uzunluğu temsil eder. Dinamik antropometrik boyutlar ise; insan vücudu Diğeri göbekten yere kadar olan mesafedir. Üçüncüsü hareket halindeyken alınan vücut ölçüleridir. Bunlar ise göbekten baş üstüne kadar olan mesafedir. Bu üç fonksiyonel vücut ölçüleri olarak da adlandırılır ve ölçünün oranları ise 1.618 dir. Le Corbusier, insanın bu vücudun, sabit bir noktaya göre; eğilme, dönme, vücut bölümleri arasındaki oranlar sistemine Modular uzanma gibi hareketlerle ulaşabileceği maksimum ismini vermiştir [9]. mesafeleri ölçmek ve gerekli olan çevresel faktörlerin Corbusier, ortalama insan boyunu 183 cm. olarak dağılım uzaklıklarını belirlemek amacıyla yapılan kabul etmiş ve bu boyu bir oranlar sistemi olan ve ölçümlerdir [7]. Fibonacci Dizisi adı verilen basit matematik toplama İnsanın antropometrik boyutlarıyla mekan ve işlemleriyle gerçekleştirmiştir. İnsan boyu olarak aldığı donanım elemanlarının tasarımı arasındaki ilişkilerin 183 cm.’den başlayan ölçü sistemine kırmızı seri, kolunu kurulmasında Altın Oran kullanımı ise değişmez bir kaldırmış insan boyu olan 226 cm.’den başlayan ölçü kuraldır. Altın Oran’ı anlatmanın en güzel yollarından sistemine de mavi seri adını vermiştir [10] :Kırmızı Seri: biri ise işe bir kareyle başlamaktır. Kare ortasından iki 4-6-10-16-27-43-70-113-183 (İnsan boyu: 183 cm.) eşit dikdörtgen oluşturacak şekilde düşeyde ikiye bölünür. Dikdörtgenlerin ortak kenarının, karenin 78 tabanını kestiği nokta merkezi ve yarıçapı ise Mavi Seri: 13-20-33-53-86-140-226 (Kolunu kaldırmış insanın boyu: 226 cm.) KAYNAKLAR: 1.Yazıcıoğlu, D.A. (2012). Konutta İç Mekan Tasarımı, Literatür Yayınları, İstanbul. 2. Oral, A. ve Yüzelden, C. (2009). Ergonominin Tanımı ve Amacı, <http://enm.blogcu.com/ergonomi-ders-notlari-1/9591040>,Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014. 3. Wikipedia.(2014). Ergonomi, <http://tr.wikipedia.org/wiki/Ergonomi>,Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014. 4. Wikipedia.(2014). Antropometri, <http://tr.wikipedia.org/wiki/Antropometri>,Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014. 5. Avcı, E. (2011). Özgün Mekan Tasarımı Ders Notları, <http://ahsapteknolojisi.blogspot.com/2011/01/antropometri.html>, Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 6.Grandjean, E. (1973). Ergonomics of the Home, Halstead Press, Division of John Wiley & Sons, New York. 7. Türkçe Bilgi. (2011). Antropometri Hakkında Ansiklopedik Bilgi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Ergonomi ders notları, <http://www.turkcebilgi.com/ ansiklopedi/antropometri>, Erişim tarihi: 30 Ekim 2011. 8. Vikipedi. (2010). Altın Oran’ın Oluşumu, <http://tr.wikipedia.org/wiki/ Alt%C4%B1n_oran>, Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 9. Kıran, A. ve Polatoğlu Baytin, Ç. (2006). Bina Bilgisi’ne Giriş, Yıldız Teknik Üniversitesi Basım-Yayın Merkezi, İstanbul. 10.BAÜ Mimarlık. (2005). Mimari Biçimlenmeyi Etkileyen Faktörler, <http://bauarchitecture.files.wordpress.com/2010/09/ders-2.pdf>, Erişim tarihi: 13 Ekim 2011. 11. Archiportal.(2014). Modulor - Le Corbusier, <http://archiportal.blogspot.com.tr/2010/03/modulor-lecorbusier.html>, Erişim tarihi: 13 Ağustos 2014. * O kulun metaforik bir bahçe olması kavramından kaynak alan “Kindergarten”, “Çocuk Bahçesi” terimi Meryem YALÇIN çocukların gelişen bitkiler gibi olduğuna yönelik düşünceye atıf yapmaktadır. Ne var ki; bu başka analojileri de anımsatmaktadır. Örneğin, Âdem ve Havva’nın Cennet Bahçesi’ndeki masumiyetlikleri ve küçük çocuğun doğa fenomeninin saf ruhuyla olan akrabalığı gibi ifadeleri çağrıştırmaktadır. Aslında küçük çocukları mekanik eğitim yerine oyun aktivitelerine teşvik eden ilk kişi olan İskoç eğitimci David Stow (17931864), bu analojiye “1828 Glasgow çocuk okulu: ‘Çocuk bahçesi Cennet’in bir Maxwell Fry ve Elizabeth Denby, (1937) Kensal House, Kuzaybatı Londra, İngiltere (Dudek, 2000). bir bahçe şehir’ şeklinde tanımlamıştır. Bu eğitimin içinde yer aldığı bağlam ya da bahçesidir’ (Cole, 1965), isimli çevre ve yetişkinlerin bunu çocuklar için çalışmasında yer vermiştir. Terimin fikir yapılandırma ve tanımlama biçimi çocukların, babası olarak kabul gören Stow’un üzerine kendi zaman ve mekân teorilerini inşa çağdaşı Fredrich Froebel, anaokullarının edecekleri bir yapı iskelesi ya da bir çerçeve dünyadaki farklı çevrelerin olumlu görevi görmektedir. Bu bağlamda çocuksu yönlerini yansıtan mikro ölçekli bir örneği algılar 20. yüzyıl boyunca sanatçılar, mimarlar *"Okul Öncesi Eğitim, 'Anaokulu Mimarisi' Oluşumu ve olması gerektiğine inanmıştır. Okul öncesi ve tasarımcılar için özellikli bir ilham kaynağı Tarihsel Gelişim Süreci" isimli makale, aynı başlıkla, eğitimin öncülerinden Britanyalı Sosyolog olmuştur. Paul Klee ve Frank Lloyd Wright gibi Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Sanat Yazıları Dergisi, Margaret McMillan ideal anaokulu yaratıcı öncülerin işlerinde çocukluk ve pek Sayı: 27, s.133-152’de yayımlanmıştır. ortamını 1928’de ‘çocuklardan müteşekkil çok farklı düzeyde ‘yaratma’ güdüsü’ ne dayalı Makale / Anaokulu Mimarisi Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci Okul öncesi eğitim, ‘Anaokulu Mimarisi’ oluşumu ve tarihsel gelişim süreci 79 Makale / Anaokulu Mimarisi Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci bağlantılar var gibi görünmektedir. öncü isimlerden olan Margaret McMillan küçük okul öncesi eğitim yöntemler arasında o Çocukluğun imgelerini ve gerilimlerini çocukların, özellikle kendisinin de çalıştığı kadar yaygınlık kazanmıştır. Montessori 40 yıl hatırlayabilmek, çocuklar için uygun bir gecekondu mahallelerinden gelenlerin boyunca Avrupa, Hindistan ve ABD’de mimariyi anlamak bakımından önemli kendilerini, kısıtlayıcı ve boğucu çevrelerinden dolaşarak dersler ve bildiriler sunmuş ve olmuştur. Özellikle 1930’lar ve 40’larda etkili kurtarmak için her şeyin ötesinde bir dış formasyon programları yürütmüştür. 1921 pek çok mimar anaokulları tasarlamış ya da mekâna ihtiyaç duyduklarını ileri sürmüştür. yılında Londra’da verilen formasyon projelerine çocuklara özel mekânlar dâhil McMillan’a göre anaokulu, küçük çocukların programından öğrencisi Avusturyalı Lili etmişlerdir. Erno Goldfinger, Maxwelll Fry, içerisinde özgürce dolaşıp oynayabilecekleri, Roubiczek, Viyana’da imkânları kısıtlı çocuklar Leslie Martin ve Le Corbusier gibi isimler kendi başlarına ya da diğerleriyle birlikte için yoksulluğun giderilmesine çalışmaya çocuklara özgü bir mekânda radikal bir faaliyetlerde bulunabilecekleri ve tabiatın karar verdi ve İngiltere’den de finansal destek yaklaşımın, kendi mimari kaygılarına nasıl bir güzelliklerini tadabilecekleri bir bahçesi olan sağlayarak Viyana varoşlarında ‘Haus der vurgu sağlayabildiğini göstermişlerdir basit bir binadan ibarettir (Görsel -2). Bu Kinder in Favoriten’i açmışlardır (David, 1991: (Dudek, 2000), (Oğuzkan ve diğ., 1987). durum, 19. yüzyılda erken anaokulu 93-4), (Mills, 1978: 286-7). Bu çalışmada; okul öncesi eğitim tasarımlarına ilişkin tartışmalar zincirinin yapılarının mekânsal oluşumunda ve önemli bir halkasını oluşturmaktadır (Oktay, gelişiminde etkin olan eğitimci ve mimarlar 2010), (Gür ve diğ., 2002). bir başlık altında; etkin olan tarihsel dönemler ayrı bir başlık altında incelenmektedir. Anaokulu mimari tasarımında iç–dış mekân boyutunun bir tema haline gelmesi ile birlikte, çocukların bina içindeki yarı-özel 1. ANAOKULU MİMARİSİNİN ÖNCÜLERİ alanları kendilerini güvende hissedecekleri VE TARİHÇESİ biçimde, ‘yaban hayat’ı temsil eden bahçe ise, Margaret McMillan, Maria Montessori, kendilerini daha maceracı hissedebilecekleri Rousseau ve Laugier, Frank Llyod Wright, ve onlara özgürlük sunabilecek nitelikte Steiner; eğitim felsefesi ile anaokulu biçimlenmelidir. Robert Owen, Froebel ve mimarisinin temellerini oluşumunda etkin Montessori gibi erken dönem anaokulu öncüler; eğitimci, mimarlar mekânsal teorisyenleri çocukların doğrudan deneyim bağlamda etkin okul öncesi yapıtları ve yoluyla ne kadar çok şey öğrendiklerini 4 arasında değişen 25 çocuğun okula düşünceleri ile günümüze ışık tutmaktadır. keşfetmişlerdir (Ryerson, 1961: 302-23). kaydedilmesiyle çalışmaya başlamıştır (Mills, Montessori okulunda günlük yaşam eksersizi,1908 (Dudek, 2000). Haus der Kinder, 1922 yazında, yaşları 2 ila 1978: 286-7). Burası türü için bir model 80 1. 1. Margaret McMillan 1. 2. Maria Montessori oluşturmuş, 1920’lerin başından 30’ların Birleşik Krallık’ta anaokulu eğitimi konusunda Montessori metodu 20. yüzyılda uygulanan sonlarına kadar çalışmıştır. Froebel’in Kısmen Froebel’den kaynaklanan 20. bağlantıyı inceleyen pek çok farklı tekrarlayan ve mistik yönleri olan işler yüzyılın modern mimari form ve hacmine araştırma yürütülmüştür. Montessori’nin kendi geliştirdiği ayakları daha ilişkin ilk adımların atılmasının yolunu yere basan stilinde rasyonelleştirilen açmada onun görüşünün hayati olduğu 1.5. Steiner unsurların belirtileridir. ileri sürülebilir. Steiner’e göre iç mekânlar dik açının Frank Llyod Wright, Philadelphia, kısıtlarından dışında ferah boşluklar olmalıdır. 1.3. Rousseau ve Laugier Centennial’da geziyle geçen bir günün Bunun, küçük çocukların içinde doğaya Rousseau ve Laugier’e göre mimari ilkeler sonunda anne bir keşifte bulunmuştur ve uygun olarak yaşayıp büyüyebilecekleri doğanın süreçlerinin imitasyonudur. konuya ilgi duymuştur. Eve gelir gelmez uygun ortam olduğuna inanmaktadır. Froebel Rousseau’nun bir şefaat ortamı tahayyül Boston’a, Milton Bradley’e gitmek için gibi Steiner da, anaokulu çocuklarının etmesi gibi Laugier tüm olası mimari sabırsızlanmaya başlamıştır. “Çocuk biçimsel eğitimle meşgul edilmeleri yerine biçimlerinin kökeni olarak ilkel bir baraka Bahçesi” Sergi Salonunda ‘Armağanlar’ı oyun oynamaları gerektiğini düşünmektedir. önermektedir. 18. yüzyılda, Fransız görmüştür. Bu fikirlerin ilk olarak 1913’te Ne var ki, Steiner buna bir ekleme yapmış ve Aydınlanmasının sonlarına doğru Jean- Chicago, Midway Gardens dinlence bu uyanışın doğal dünya ile uyum içinde Jacques Rousseau (1712-78) ve Marc-Antoine binası tasarımında geliştiği öne olmasını gerektiğini ifade etmiştir (Görsel -1). Laugier (1713-69) benzer kavramlar sürülmektedir. Bu düşünce kritik bir Yarattığı etki mimari ve okul öncesi eğitim geliştirirler. Doğal bir varlık olarak insanın ve döneme rast gelmiştir: Art Nouveau’nun arasında güçlü bir sentez oluşmasını habitatının restorasyonu fikrine son demleridir ve Avrupa’da mimarlar ile sağlamıştır ki ardılları sonraki dönemlerde bu yönelmişlerdir (Boyer, 1991: 16). sanatçılar yeni soyut biçimlerle deneyler teoriye okul öncesi eğitim yapılarında geniş Buckminster Fuller ve Frank Lloyd Wright, yapmaktadır. Geçen 40 yılda bu çocuk Le Corbusier ve Kandinsky, hepsi Froebel bahçesi fikirleri ile Frank Lloyd Wright’ın methoduyla yetişmiştir. Bauhaus programı mimarlığının gelişimi arasındaki bunu açıkça ortaya koymuştur (Gür, ve diğ 2002), (Dudek, 2000). Makale / Anaokulu Mimarisi Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci listesinde gizliden yer alan bir biçimde 1. 4. Frank Llyod Wright Wright, Froebel’in ‘armağanlarının’ önemini pek çok kez vurgulamış ve kendi düşünüş biçiminin bu deneyimlerden yola çıkarak gelişerek özgün, modern ve organik bir mimari yaratmasını sağladığını anlatmıştır. Frank Llyod Wrigt’a ilham veren inşa blokları (http://www.religio.de/froebel/fsteine.html) Steiner’in ilk tasarladığı Goetheanum bina modeli,1912. (http://www.thearchitectureofearlychildhood.com) 81 Makale / Anaokulu Mimarisi Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci 82 söz hakkı tanımıştır. Bu, geçen 40 yıl içinde olmuştur. Bu eğitim sistemlerden bazı pedagoji ve mimari kavuşmasının en açık örnekler okulöncesi eğitim binalarında manifestosu olma özelliğini sürdürmüştür. yansıtılmıştır (Cole, 1965:338). Öte yandan ‘Biçimin metamorfozu’ Fikir ayrılıkları olmasına rağmen, okul olmuştur (Dudek, 2000). 2. 2. Orta - Çalışan Sınıf Ayırımı 1805 yılında Yverdon’da Johann Heinrich Steiner’ın yontu ve mimarisinde tanımlanan öncesi eğitimin başlangıcı 17. yy olarak kabul Pestalozzi ilk çocuk eğitim kurumunu ve beylik bir mimari terim halini alan bir fikir edilmektedir. Bu dönemde Comenius, kurmuştur. Aslında, bu yapılar erken ve/veya bir özelliktir. Kenneth Bayes’e göre bu organize çocuk bakımından söz etmeye çocukluk dönemi için tasarlanmış olmasa fikir, Göthe’nin, ‘ruhani arketipin dünyevi başlamıştır. 18.yy’da Rousseau Paris’te devrim da okul öncesi eğitim mekânlarının imgesi’ şeklindeki bitki tanımından öncesi tutucu eğitim sistemine karşı çıkmış oluşum kriterleri esas alınmıştır. kaynaklanmaktadır. ‘Tomurcuklanan ve sosyal hayatın yararlarını vurgulamıştır. Fakat Yverdon’dan sonra 1905’te Robert Owen, filizlenen bitkinin arketipi ardışık biçimsel bu tip eğitim sistemlerinin yansımaların New Lenark, İskoçya’da yörenin metamorfozlar geçirerek kendini cisimleştirir getirdiği ‘mimari’ anlamdaki kentsel endüstriyel gereksinimlerini de göz ve son ifadesine kavuşur’, buna bağlı olarak da gelişmeler 1920-30’lara kadar görülmemiştir. önünde tutarak ilk çocuk bakım metamorfoz terimi ortaya çıkmıştır (Bowen, Ancak, o tarihlerden itibaren nispeten daha az merkezini kurmuştur. Şu sebeple; altı 1981: 557-8). simgesel anlamda anaokulu mimarlığı yaşını geçmiş tüm çocuklar görülmüştür (Dudek, 2000). ebeveynlerinin yanında pamuk Modernizm ile birlikte eğitim-mekân ilişkisi ve dünyadaki sosyo-kültürel olayların etkileri 1930’larda az sayıda nitelikli ve modern değirmenlerinde çalışmaktadır (Oktay, okulöncesi eğitim mekânlarının oluşumunda okulöncesi yapılar olmuşsa da, ekonomik görülmektedir. Bu nedenle sözü geçen nedenlerden dolayı halkın çoğunun etkileşimler tarihsel akım, yenilik, olaylar vs.. gibi niteliksiz ve hazır yapılarda ikamet etmesi, kapsadığı için anaokulu olarak başlıklar altında incelenmiştir (Dudek, 2000). dönemin tipik okul öncesi yapısı olacak adlandırılmıştır. Hemşirelerin görev aldığı sayıda ve karakterde örnekler ortaya kurumlarda keyifli, sağlıklı, kısmen 2. KAVRAM VE TARİHÇE çıkmamıştır. Buna rağmen, erken ölçeksiz çevreler oluşturulmuştur. Fakat 2. 1. Modernizm pedagojik gereksinimler, modern ve bu yapıların pedagojik içeriği yetersiz Erken çocukluk dönemi eğitiminin tarihçesi organik formlar okulöncesi eğitim kalmıştır (Dudek, 2000). oldukça eski ve karmaşıktır. O döneme kadar mimarisini hareketlendirmiştir. Bu fikirler tartışılan tüm öğretiler ilk ve en tanınmış doğrultusunda ortaya çıkan nitelikli eden gruplar çalışan-sınıfın çocuklarına eğitimcilerin iddialarıdır. 20.yy’da genel projeler (uygulanan ve uygulanmayan) destek olmak istemelerine rağmen, okul eğitimdeki gelişmeler arasında ilk olarak en onları takip edenler, sadece okulöncesi öncesi eğitime finansal destek radikal okul öncesi eğitim sistemler olan eğitim yapılarındaki değil, tüm eğitim verilmemesi yüzünden mümkün “çocuk-merkezli eğitim” veya “açık eğitim” binalarındaki gelişmelerin de öncüsü olamamıştır. Çalışan sınıf için okulöncesi 2010), (Oğuzkan, ve diğ, 1987). Owen’ın yapıları küçük çocukları Orta sınıftan bu kuruluşlara öncülük başlamıştır. Fakat ilk yanan ahşap yapıdan tasarlanmak üzere modern mimarlar binalarda yer almıştır. Roma’da 20. yy. sonra bunun yerini plastisite ve büyüme görevlendirilmiştir. II. Dünya savaşından başlarında okulöncesi eğitim Margaret mimari temalarını içeren kalıplaşmış beton önce Avrupa mimari akımının getirdiği McMilan ve Maria Montessori gibi öncüler yapılar almıştır (Dudek, 2000). önemli gelişmeler olmuştur; anaokullarını tarafından desteklenmiştir (Dudek, 2000) . Steiner’in tecrübeleri sonucunda, da içine alan yeni sosyal yapının modeli Almanya’da 1919’da Waldorf School Akımı olarak ortaya çıkan öncelikli felsefe ‘makine başlamıştır. 1969 yılında Avrupa ve estetiğidir’ (Andrew, 1987: 49). Amerika’da toplam 80 anaokulu ve Yeni malzemeler ve yenilikçi teknolojiler anasınıfında 25000 çocuk eğitim almıştır. bu akımın temellerini oluşturmuştur. İkinci Steiner’in oldukça soyut kuramlara dayalı gelişme ise pragmatik barınak (evler, okullar, felsefesi ana yerleşkelere ve yerel yetkililere fabrikalar) ihtiyacıdır (Dudek, 2000). 1920’de karşı bir duruş sergilemektedir. Dolayısıyla, Dessau’da Bauhaus öğretmenleri De Stijl 1930’da daha bilimsel bir yaklaşım adapte akımı tarafından bahsedilen iki yeniliği eden Steiner, dönemin rasyonalist anlayışına yaygınlaştırmak için teşvik edilmiştir. uydurmuştur. 1928’de Hannes Meyer Bauhaus okul binaları ve öğretmen evleri Bauhaus’ta Mimarlığın yeni başkanı makine estetiğini yansıtan örneklerdir. 2. 3. Mistikliğe karşı Rasyonalizm ‘Fonksiyon x Ekonomi = Yapı’ uluslararası bir Wiesenhof Barındırma Sergisi Stuttgart’daki 20. yy’da anaokulları üzerinde etkin olan bir formül önermiştir. Sonuç olarak, Steiner’in (1927) Walter Gropius’un iki evi seri üretim başka entelektüel kuramcı da Rudolf organik ve romantik akımına karşılık pozitif için örnek oluşturmuştur. Takip eden yıllarda Steiner’dir (1861-1925). Steiner zihinsel akımı öneri kabul görmüştür (Whitford, 1984: 179). bazı modern çocuk bakım merkezleri bu Froebel’in yapı blokları (Dudek, 2000). kusursuz düşüncenin anlaşılabileceği bir evlerin teknolojik prensiplerini ve sosyal dünya kavramı üstüne kurgulamıştır ama 2. 4. Makine Estetiği yapısını örnek almışlardır (Whitford, sadece zihinsel bilginin en üst algılanması 1920’li yılların ortalarından itibaren 1984:179). Avrupa’nın Amerika’ya kadar sayesinde ulaşılabilmektedir. Steiner bu anaokulları ufak değişikliklerle hazır uzanan çocuk bakım merkezlerinde ‘uluslar yeteneklerin tüm duyguların uyumu, kısmen binalarda konumlanmıştır. 1930’larda arası stil’ kavramını benimsemesinin etkileri de anlamsal, organik mimari formun Montessori anaokulları oldukça görülmüştür. kullanımı sayesinde gelişebileceğine yaygınlaşmıştır. Bunun yanında, mevcut inanmaktadır. Viyana Teknik Waldorf anaokullarına yuvalarda 2. 5. Pre-fabrikasyon ve Savaş Yüksekokulu’ndaki ilk yıllarında mimari eklenmesinin ardından toplumda Sonrası Yıllar ideallerini özetleyen Goethe’ye ve binalarında çocuklara verilen önemin artışını yansıtan 1924’te Walter Gropius’a Bad ki doğa temasına hayranlık duymaya radikal, hümanist, ideal anaokulları Liebenstein’da Friedrich Froebel evini Makale / Anaokulu Mimarisi Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci eğitim daha hazır veya yıpranmış 83 Makale / Anaokulu Mimarisi Oluşumu ve Tarihsel Gelişim Süreci tasarlaması teklif edilmiştir. Bu program çerçevesinde bir anaokulu, çocuklar için gündüz bakım evi, eğlenme ve dinlenme evi, gençlik merkezi ve anne eğitim merkezi tasarlanmıştır. Ana bina KAYNAKÇA - Andrew, S. (1987). Towards a Social Architecture-The Role of School Building in Post-War England. Yale University Press: New Haven pp. 49. - Bowen, J. (1981). A History of Western Education, vol. 3: The Modern West, London, Meuthuen, pp. 557-8. - Boyer, Ernest L. (1991). Ready to Learn:A Mandate for the Nation, oyun parkları, bahçeler ile çevrili sekiz Educational Supplement, pp. 16. bitişik cumbadan oluşmaktadır. Froebel - Cole, T. (1965). A History of Education: New York. Holt Rinehart Twinson, projesi inşa edilmemiştir fakat planı ve pp.338. amaçlanan yapı tekniği standart ev - Dudek, M. (2000). Kindergarten Architecture., New York: Spon Press. ölçekli ‘evden eve’ anaokulu kavramını - David, T. (1993). Educational Provision for Youngest Children: European yansıtmaktadır. Bu karmaşık program Perspectives, Paul Champman Publishing, pp.93-4. aynı zamanda günümüzdeki Avrupa - Gür, Şengül O.& Zorlu, T. (2002). Çocuk Mekânlar. İstanbul: Yem çocuk bakım merkezlerinin bir örneğini Yayınları. oluşturduğu söylenebilir. - Mills, M., (1978). Maria Montessori-A Biography: London, Hamish II. Dünya Savaşı okulöncesi eğitim Hamilton, pp. 286-7. mekânlarına olan ihtiyacı hızlandırmıştır: - Oğuzkan, Ş. & Oral, G.( 1987). Okulöncesi eğitimi. İstanbul: Milli Eğitim Tüm baraka, beton tabanlı alanlar, kilise Basımevi. holleri gibi geçici mekânlar bu amaç - Oktay ve diğ. (2010). Okul öncesi eğitimden ilköğretime geçiş projesi, doğrultusunda kullanılmıştır. 1944’te Geçmişten Geleceğe Okul Öncesi Eğitim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı İngiltere’de eğitim kanununda Okul Öncesi Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını, s.116‐131. okulöncesi eğitim değişmez bir hüküm - Ryerson, A. (1961). Medical Advice on Child Rearing 1500-1900, vol. 31, oluşturmuştur. Fakat savaş sonrası pp 302-23. oldukça geniş prefabrik okul binaları - Whithford, F. (1984). The Bauhaus. London, Thames&Hudson, pp.179. üretilmesine rağmen bunların çok azı Internet siteleri: okulöncesi eğitim mekânı olarak - http://www.religio.de/froebel/fsteine.html 22.08.213 kullanılmıştır (Dudek, 2000). - http://www.thearchitectureofearlychildhood.com/ 2011/05/historicaloverview-of-early-childhood.html 15.08.2013 84 Dünyadan / Mekan Tasarım Yaşamın minyatür yansıması T im Stewart Architects firması, Queensland’da orijinal su tanklarının olduğu yerde bulunan ev, (Avustralya) bulunan bir evin tasarımını yaptı. şimdi arazinin yeni merkezini oluşturuyor. 18 hektarlık arazi, aşağı yukarı 30 yıldır buraya Arazide bir zamanlar çocuklar için eğlence sahip olan ailenin yaşamıyla birlikte yükselen ve merkezi olan ve meyve ağaçlarının sulamasında alçalan bir yaşam çizgisine sahip olmuştur. Daha kullanılan büyük bir bent vardı. Yeni eve, havuzu ilk başta büyüyen bir aile tarafından besleyen bu bentten dış odaya geçilerek küçük bir meyve bahçesine giriliyor. Dış oda, doğanın harika dönüştürülen çiftlik, sahipleri, görünümlerini sunan göz alıcı bir manzaraya emeklilik döneminde bir kenara bakıyor. Evin geri kalan kısmı, bir avlu çekilip dinlenmeyi tercih ettikleri için oluşturacak şekilde bir iç bahçenin etrafını artık doğal formuna geri dönüyor. sarmaktadır. Geçmişte bir meyve bahçesi Arazi, daha önce aile fertlerinin geliştirilmesine yol açan aynı ilgi, şimdi, yaşamlarının farklı bir safhasına dekoratif gibi görünse de domatesler, şifalı geçerken parsellere ayrılıp satıldı. otlar ve diğer sebzelerin rasgele Buna karşılık, yeni bir ev fırsatı, görüntüleriyle insanı hayrete düşüren küçük müşterinin değişen değerleri ve bir iç bahçe ortaya konmuştur. yaşam tarzını yansıtacak bir fırsat Oturma odası, çalışma odası, dinlenme Evin kendisi, gerek enerji tasarrufu sağlayan aydınlatması, gerekse de 60.000 litrenin üzerinde doğdu. Yaşıyla birlikte azalan referans odası, evin bütün bölümleri, hem bahçeyle, su depolama kapasitesi olan güneş enerjili su alanıyla ev, bir bütün olarak araziyi ve hem de manzarayla yakın ilişki içindedir. ısıtma sistemiyle öncelinden çok daha çevreye tarihini minyatür olarak yansıtmayı Orijinal arazinin bütün unsurları, yavaş duyarlıdır. Ev, araziden ve etraftaki koruluk hedefliyor. İlk başta, su ve meyve yavaş, bahçenin bütünsel parçası haline boyunca yangın emniyet şeridi açmak için bahçelerinin sulamasını temin eden gelen ve aynı zamanda müşterinin kendine kesilen kerestelik ağaçlardan inşa edilmiştir. yeter yaşam tarzını yansıtan gıda veren Sahada işlenen ve perdahlanan keresteler, evin bitkileriyle evin yakınına gelmeyi başarmıştır. hem dışa bakan ahşap kısımlarını, hem de yer kaplamalarını ve alt yapının pek çok kısmını meydana getirmiştir. Ev, sunduğu olanaklardan yararlanmaya devam eden ailenin ve çiftliğin tarihinin, yaşamının ve çalışmalarının minyatür haldeki bir yansımasıdır. 86 Dünyadan / Mekan Tasarım Capital One Bankası için çok farklı bir tasarım S tudio O+A, Capital One bankası çalışanlarının, bankacılıkta yönetim zorluklarını çözmek amacıyla tasarım düşüncesinden yararlanmaları için San Fransisko’da canlı ve renkli bir mekanın tasarımını yaptı. Banka, tasarımcıların, normalde en cesur renk tercihlerini önerebilecekleri bir müşteri değildir, ama San Fransisko’da Capital One Laboratuvarlarındaki yaratıcı çalışma ekibi, bir istisnaydı. Capital One’ın online müşterileri için kolay ve etkili bir arayüz için uygulamalar geliştiren bu grup mekanlarının, ekibin geniş ve açık ruhunu yansıtmasını istiyorlardı. Capital One Laboratuarları, aslında bir tasarım stüdyosudur ve orada çalışan insanlar, mekanın bir stüdyo gibi görünmesini istiyorlardı. Bankacılarının ağır, gri renkleriyle buranın 88 Dünyadan / Mekan Tasarım döşenmesini istemediler. köşesi, Capital One’ın sıkı çalışan başarıyla yerine getirirken, mediven elemanları -hiç uyumadan bir veya iki altında iyi hazırlanmış bir mekana alıcı bir renk paletiyle cevap verdiler. gün süren beyin fırtınası toplantılarına yerleşmekten kaynaklanan manevi bir Merdivenler için ‘Sarı renk Kırsal Drama’, katılanlar- için fiilen bir çekilme alanı değer de kazandırıyor. Lopez, ‘o destek kirişleri için ‘Beşikli Mavi’, oturma sağlarken, ağaç bir evde keyifle kendi merdivenlerden aşağı inerken bir minderleri için ‘Sıcak Pembe’ ve başına kalma olanağını da yeniden deneyim yaratıyorsunuz’ demektedir. buzdolabı için ‘küf yeşili’ olarak seçilen yaratmıştır. O+A’nın tasarımcıları, bu talebe göz renkler, hem canlı, hem de uyumlu bir Uyku köşesi, Capital One’ın en orijinal Bir deneyim yaratmak, O+A’nın Capital One Laboratuarları için bütün şekilde bir araya getirildiler. Tasarımcı özelliklerinden biri olmakla birlikte tasarım tercihlerinin arkasında yer alan Alma Lopez, ‘Sıcak Pembeye açık olan bir görsel bakımdan en etkileyici olan unsur, itici güçtü. Paul Smith, ekose kumaşla müşterimizin olması çok hoştu’ dedi. merdivenlerdir. O+A’nın temel döşenen duvardaki odacıktan tavandan inançlarından biri, salt işlevsel öğelerin sarkıtılan ses emen Tectum panellere, şakraklığın sadece bir yönüydü. Yeni -koridorların, asansörlerin, pembe ve limon regi mutfağa ve mekanda dinlenmek için bir yer olması merdivenlerin- tasarım için eşsiz fırsatlar yeniden dönüşüme tabi tutulan kot doğrultusundaki talebe cevap vermek sunmasıyla ilgilidir. Gizli bir merdiven kumaşıyla kaplı duvarları olan telefon için O+A, yumuşak bir kanepe fikrinin boşluğuyla değil, ama merkezde odasına kadar bu ortamın her cephesi, ötesine geçip mekanın merkezi bir bulunan, parlak sarı renkli heykele mekanda çalışan yaratıcı insanların yerinde yerden yüksek bir uyku köşesi benzer dikey yapıyla ikinci ve üçüncü deneyimlerini zenginleştirmeyi yarattı. İçine bir merdivenle girilen uyku katı birbirine bağlayarak pratik amacını hedefliyor. Renk, tasarımın her yanına yayılan şen 89 Dünyadan / Mekan Tasarım Eski forma yeni yaklaşım B ittoni Architects firması, yakınlarda Santa Monica’da, (Kaliforniya) bulunan Körfez Caddesi Konutu’nun tadilatını tamamladı. İlk olarak 1913’de inşa edilen ve şu anki yerine 1920’de getirilen mütavazi sahil bungalovunun radikal tadilatı, yapılan ek yapıyla okyanus kıyısına kadar uzandı. Körfez Caddesi Konutu’nun cadde tarafında mevcut dış görünümü korunup eski formuna sadık kalınarak yenileme yapılırken bungalovun iç kısmı, iç mekanla arkadaki avlu arasında akıcı bir bağlantı yaratmak için tamamen yenilendi. Arka tarafa eklenen iki katlı yapıyla, üst katta okyanusa bakan ana suit odası temin edilirken, alt katta zemini teraslı gibi kademeli olan iç kısımda dış bahçeye açılan yemek odası ve oturma odası olarak işlev gören benzersiz bir mekan yaratılmıştır. 90 Dünyadan / Mekan Tasarım Her aile bireyine özel ve özgün yaşam alanları A rquitectura en Movimiento Workshop, genç çiftten oluşan iki aile için- eşzamanlı olarak Bombay’da (Hindistan) bir aile için dubleks 3 iç tasarım projesi hayata geçirildi. Bu proje, SDM dairesinde bilhassa ailenin her bir tasarımcının aynı mekana farklı düzenlemelerle üyesiyle konuşulduktan sonra, her kullanıcının nasıl ele aldığını gösteriyor. Her düzenlemenin adetlerine uygun, iyi tanımlanmış bir program katlı bir bina inşa etti. Her dubleks daire için, yani farklı bir nedeni vardı. İç mekanlar, hazırlandı. Her dairenin ortasına dubleks katları hepsi de aynı aileden gelen üç farklı müşteri için Hindistan’daki tipik konutlardan farklı bir birbirine bağlayan merdiven konuldu. Mekanda -bir anne baba (yaşlı bir çift) ve her biri farklı konseptle tasarlandı. İç kısımdaki yaşam alanı, daha fazla ışık ve doğal havalandırma sağlayacak ihtiyaçlara ve kişiliklere sahip, çocukları olan iki konutun bulunduğu kentsel bağlamla, şekilde adeta bir heykel gibi tasarlandı. Mekanda bir dairenin tasarımını yaptı. Müşteri, Bombay’ın merkezinde bulunan 6 92 toplumsal çevresiyle karşıtlık oluşturuyor. konusuydu. Panodaki oyma işi, bütün bu öğeleri çağdaş tarzda bütünleştiren gerçek bir el sanatı ürünüdür. Bu, odayı, düşünceye dalma, manevi duygu paylaşımı ve uyum için uygun hale getirmenin bir aracıdır. Her yatak odasının ayrı bir atmosferi vardır ve Milano mobilya fuarından seçilen parçalarla özel olarak donatılmıştır. Değişik özel tasarımları, sanat eserlerini, kilim ve duvar halılarını, mozaik en önemli öğe olmasının yanı sıra zarif hatlarıyla uygulamalarını, arabescato mermeri ve genel ortak kullanılan alanların hemen hemen her alanın beyazlığıyla zıtlık oluşturan cevizden ahşap yerinden görülebiliyor. Merdivenler, mekanlar kaplamaları görebilirsiniz. Oturma odası, tavanın arasında bağ kuruyor ve panjur ve tavan gibi diğer önemli bir unsur olduğu yerdir. Maksimum olası mimari öğelerde formu tekrar ediyor. Her mekan, yüksekliği elde etmek için kirişler arasındaki her detay kulanıcıların özel bir karakterine karşılık mekandan yararlanıldı. geliyor ve her renk, her resim, her mutfak aleti, her Mutfak, ailenin bir araya geldiği bir mekan örtü, bu projeyi tamamlamak ve benzersiz kılmak olarak basit çizgilerle tasarlandı ve mutfakta için özel olarak seçilmiştir. özellikle huzur verici ve güzel bir atmosfer Pooja veya ibadet odası, her bir öğede renk ve Dünyadan / Mekan Tasarım ışıkta ifade edilen büyük bir araştırmanın yaratan malzemeler kullanıldı. 93 Dünyadan / Ürün Tasarım Studio Beam, Skeç kolleksiyonu kapsamında Marco asma ve duvar lambalarının tasarımını yaptı. Yeniden şekillendirebileceğiniz buruş buruş bir lamba M sonuçlanmıştı. Margje Teeuwen’ın tasarımcı Erwin doğada biyolojik olarak çözülebilen nitelikte, İki tasarımcı, birbirinden bağımsız olarak benzer argje Teeuwen, kendi tasarımınızı şekillendirmek için ‘sıkıştırıp ezebileceğiniz’, Zwiers’le karşılaşması yeni bir ilham kaynağı oldu. Asma lambalara zarif bir dokunuş olan ‘Prop’ lambayı yaratmak için Erwin Zwiers’le rekabet etmek yerine güçlerini birleştirmeye işbirliği yaptı. Margje Teeuwen, tasarım mesleğine karar verdiler. Bu işbirliğinin sonucu, kağıt H oş bir kavis çizen tellerin ince dış başladığından bu yana buruşturulan kağıtlarla biçiminde, buruş buruş bir lamba olan ‘Prop’ hatlarından oluşan bu zarif aydınlatma meydana getirilen şekillerin güzelliğine hayranlık ortaya çıktı. Malzemenin benzersiz özelliği, armatürleri, klasik parfüm şişesi tasarımından duymuştur. Bu hayranlık, zaten 5 yıl önce bir ‘Prop’un yeni sahibi tarafından tekrar tekrar hareketle hazırlanmıştır ve ev, ofis ve ticari lamba kolleksiyonunun hazırlanmasıyla şekillendirebilmesine olanak veriyor. mekanlar için uygundur. Marco lambanın telleri, elle gümüş lehimle yapılarak birleştirilmiş ve toz Permafrost Stüdyo’dan farklı halı performansı tamamlanmıştır. Lambanın 5 renk seçeneği var: P Yeşil, mavi, kırmızı, siyah ve beyaz. Skeç Öyküler koleksiyonu vesilesiyle Dev Sıçrama halısını hazırladı. JD: JD Halısı, kolleksiyonu, modern yaşamdaki gürültü, İskandinavya’nın kırsal yaşamından anlık bir görüntü sunmaktadır. Ağır iş makinelerinin, kirlenme ve dikkat bozukluğundan salt yapısal çimen ve çamur üzerine ticari markalarının izlerini bırakarak çiftlik hayvanlarının yerini hatların ilahi arınma duygusu yaratan uzun zaman önce aldı. Ayı kucaklaşması: Bu set, mozaikle işleme sanatına benzer deneyimine kadar darmadağınık olmaktan ve özdeş şekillerin birbirlerine boşluk bırakmadan uyarlıyor. İhtiyaç duyulursa kurtulmaya duyulan özlemi kapsamaktadır yeni ayılar her yönde birbirine eklenerek tüm zemin kaplanabilir. kaplama boya ile son imalat işlemi 94 dokuma olmayan malzemeden yapılan bir lamba ışık-nesnesi üzerinde çalışıyorlardı ve bu yüzden ermafrost Stüdyo, her birinin kendi hikayesi olan üç acayip halı tasarladı. Dev Adım: İnsanın tozlu ay yüzeyinde ilk izlenimlerini edinmesinden 40 yıl sonra Permafrost Dünyadan / Ürün Tasarım Kamusal alanlar için helezonik koltuk tasarımları T rue Design’dan L eonardo Rossano, Debora Mansur ile birlikte DNA adını verdikleri bir bank yaptılar. Biogenetiğin dinamik formlarından esinlenen modüler bank DNA, çoklu oturma konfigürasyonları meydana getirmek için tasarımda yansıtılan, kavisli tek bir kontraplak parçadan yaratılan benzeri olmayan bir konstrüksiyon montajından oluşmaktadır. Bu sistemin sonucu, helezon şeklinde oluşturulan büyüleyici bir mobilya parçasıdır ve tamamlanan her parça, kamusal alanda kullanıcıya konfor sağlayan yek pare bir koltuktur. Kendi kompozisyonunu kendin oluştur E rik Olovsson ve Kyuhyung Cho, çeşitli şekil ve ebatları ön plana çıkaran, üst üste konulabilen bloklardan oluşan bir mobilya sistemi olan ROOM Koleksiyonunu tasarladı. Bir nesne hazırlamak için dörtgen formun kullanımı yaygın olduğundan harektle Erik ve Kyuhyung, nesneler için odacıkları olan bir mobilya yaratmak istediler. çeşitlendirmesi üzerinde durdular. ROOM koleksiyonu, üst üste konulabilen, mimariden esinlenen muhtelif geometrik şekillere sahip boşlukları olan 25 blok, alçak bir sehpa ve Cepli saat 96 boşluklara konulabilen muhtelif nesnelerden oluşan bir mobilya sistemidir. ROOM’un bütün öğeleri birleştirilince Fotoğraf: Gustav Almestål Bunun için nesne ve mekan arasındaki ilişkinin avid Raffoul, Fabrica için cepli bir saat olan D ortaya, ya uzun bir raf veya farklı Kanguru’nun tasarımını yaptı. Bu saat, bir grafik kompozisyonlara sahip uzun bir kabin çıkar. ROOM, her kanguru cebinin üç boyutlu imgesidir. Cebin içine kullanıcıya, kendi gözde elemanlarını seçme ve kendi gizli bir mesaj bırakılmasını isteyen bir eylem kompozisyonunu oluşturma olanağı sağlar. Şarap için yuvarlak, gerektiriyor. Saatin biçimi, alıcıyı meşgul eden telefonlar, tabletler veya laptoplar için zigzaglı ve açık bir kitap için sivri organik bir yaklaşımla tasarlanmıştır. tepeli bir blok kullanılır. Her blok, bir nesneyi davet eden bir oda olabilir. Çocuk odaları için yaratıcı bir tasarım: Ayı profilli masa C onstance Guisset, Palais de Tokyo için Üçlü Sohbet adını verdiği bir oturma kolleksiyonu hazırladı. Üçlü, ziyaretçi akışı ortasında insanları sohbet etmeye ve birlikte etrafı seyretmeye davet ediyor. Rahat yer Fotoğraf: ©Photo Guisset Dünyadan / Ürün Tasarım Bir koltukta üçlü sohbet... D aniel Lewis Garcia, cnc teknolojisi ve akağaç kontraplak kullanarak Ayı profilli masayı hazırladı. Ayı profilli masada formu vurgulamak için granüllü kontraplak kullanılmıştır. Buna ek olarak malzeme yapıştırıldığında geniş yüzey alanı, yekpare ahşap bir blok oluşturuyor. Bu işlem, minderlerinin yukarısında çelik halkalar etrafından aşağı sarkan kontraplakın etkili şeritler, pilili bir yapı oluşturuyor. Bu pilili yapının biçimi, merkez kullanımını sağlıyor ve direğin kenarına konulan bir kol yardımıyla ayarlanabiliyor ve şeritlerin ortaya heykele benzer renkleri, grafik bir yarı-şeffaflık içinde başkalaşmaktadır. bir son ürün çıkıyor. Errazuriz, interaktif mobilya tasarımıyla statükoyu tekrar sorguluyor 98 C arnegie Sanat Müzesi, Sebastian Errazuriz tarafından tasarlanan yeni ötesine patlamış gibi görünecek kadar ileriye doğru açılıyor. Look Again bir kinetik dolap olan Explosion’u (Patlama) kazandı. Patlama, sergisi, Errazuriz’in ilk kez bir araya getirilen ve son 10 yıldır sürdürdüğü Sebastian Errazuriz: Look Again (Yeniden Bak) sergisinin baş eserlerinden çalışmalarının kapsamını görme fırsatı sunuyor. Errazuriz, keşfedilen ve biri. Dolabın şeffaf camdan yan duvarları, bu ilginç, ama vakur görünen başka bir amaçla kullanılmak için değiştirilen nesneler, beklenmedik kutunun içine hızla bir göz atılmasına olanak sağlıyor. Dolabın, merkezi müdahaleler ve titiz bir ustalıkla hazırlanan interaktif mobilyalar aracılığıyla dikey ek yeri biraz daha dikkatle incelenirse ortaya tümüyle farklı bir nesne izleyicilerden günü yeniden düşünmelerini ve statükoyu sorgulamalarını çıkarıyor. Yumuşak bir itişle kızaklar kayıyor ve dolap, denge sınırlarının isteyerek onları her fırsatta şaşırtıyor, kışkırtıyor ve meşgul ediyor. Sergi / Pera Müzesi - Duvarların Dili: Graffitti Sokakların dili müzelik oldu Pera Müzesi’nin ev sahipliğinde gerçekleşen ‘Duvarların Dili: Graffitti’ sergisi 5 Ekim tarihine kadar ziyaretçilerine açık 100 una ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi,‘Duvarların Dili: Graffiti/Sokak Sanatı’ ve renk kazanmaya başladı, çizimler daha büyük ve etkileyici biçimlerde, yeni bir sergiye evsahipliği yapıyor. Roxane Ayral küratörlüğünde yeni ve ulaşılması zor alanlarda yaygınlaştı, hayali dünyalar ve karakterlerle gerçekleşen sergi 5 Ekim’e kadar ziyaret edilebilir. Sergide, aralarında zenginleştirildi ve bu sanata ilgi giderek arttı. Günümüzde yeraltı dönemini Türkiye’nin de bulunduğu, ABD, Almanya, Fransa, Japonya gibi ülkelerden geride bırakan graffiti ve sokak sanatı, artık vandalizm değil küresel bir gelen yirmiye yakın sanatçının işleri yer alıyor. Graffiti’yi sokağa taşıyan sergide sanat akımı olarak anılıyor. Sanatçıların farklı stil ve teknikler kullanarak bu sanatın kapsamını ve kültürel çeşitliliğini görmek mümkün. çeşitlenen eserleriyle kültürlerarası bir değer yarattıkları bu sanat akımı, Futura, Mare 139, Cope 2, Turbo, Wyne, JonOne, Tilt, Mist, Psyckoze, KR, Herakut, Logan Hicks, C215, Suiko, Evol, Gaia, Tabone, Funk ve No More Lies gibi farklı disiplinlerden yalnızca bireysel bir varoluş mücadelesi olmaktan çıkıp toplumsal ve sosyal konuları da ele alarak daha geniş kitlelere ulaşmaya başladı. Sergi, uluslararası ve yerel sanatçı seçkisi ve tarihsel bir sanatçılar sergiye yönelik özel projeleri gerçekleştirirken, incelemeye olanak veren kurgusuyla, sokağın günümüz dinamiklerini, Martha Cooper, Henry Chalfant ve Hugh Holland gibi farklı stil ve estetik anlayışlarını biraraya getiriyor ve bu akımı fotoğraf, fotoğrafçıların ölümsüzleşmiş kareleri de sergide görülebilir. müzik gibi disiplinlerle birlikte ele alıyor. Sergi müze alanıyla sınırlı değil; Grafitti, 1970’lerde New York’ta azınlık Afrika ve Hispanik Beyoğlu ve Beşiktaş belediyelerinin sergiye ayırdığı kent duvarlarındaki kökenli gençlerin, varoluşlarını ifade etme ve alanlarını belirleme eserler, bir yandan serginin kapsamını genişletirken, bir yandan da ‘içeri’ ile ihtiyacı ile doğdu. Kısa zamanda sade imzalar kaligrafik değer, stil ‘dışarı’ kavramlarını tartışma imkânı veriyor. Sergi / Pera Müzesi - Duvarların Dili: Graffitti S 101 Organik / Mutlu Ekoloji Gündemi Biz Büyüdük ve Kirlendi Dünya Hazırlayan: Fulya NANBA [email protected] MUTLU EKOLOJİ GÜNDEMİ kolojik haberler üzerine konuşurken sesimiz E Manavgat ilçeleri sınırlarını kapsayan ve yerel halkın genelde titrek, yüzümüz hüzünlü olur, çünkü direnişine sahne olan Ahmetler Kanyonu Karpuz ekoloji dünyasında haberler genelde olumsuz Çayı üzerinde yapılması planlanan Kanyon yönde, kirliliğe, türlerin son bulmasına, kıtlığa, Regülatörü ve HES projesi için açılan davada yokluğa gidiş minvalindedir. Bu sayı ekoloji yürütmeyi durdurma kararı verdi. dünyasından iyi haberler verelim istiyorum. Otobüste bisiklet artık serbest Ahmetler Kanyonu, Akseki Murtiçi köyünden başlayıp 12 kilometre uzunluğunda ve dünyaca da İstanbul’da bisiklet kullanıcıları yoğun saatler tanınan önemli bir doğa harikası. 400 metre köy muhtarlarının da bulunduğu 20 kişi altın dışında artık otobüslere bisikletleri ile binebilecek. derinliği olan kanyon, turizm ve doğa sporları madenine karşı dava açtı. İETT, yaptığı açıklamada bisiklet kullanıcılarının kulüpleri tarafından çok sık ziyaret ediliyor. Hiç araçların yoğun olduğu saat 06.00-10.00 ve 16.00- tanıtım yapılmadığı halde yıllık yerli ve yabancı 6-7 Mahkemesi, geçtiğimiz Nisan ayında Kırklareli 22.00 saatleri dışında sadece yolcu ücreti ödeyerek bin turist ağırlıyan kanyon, kano, yürüyüş, yüzme Valiliği’nin altın madenine yönelik verdiği‘ÇED seyahat edebileceklerini açıkladı. Uygulama 24 gibi alternatif turizm imkanları sunuyor. Türkiye’deki Gerekli Değildir’kararının yürütmesini durdurdu. Eylül’de başladı. Kirliliği ve gürültüyü azaltmak için en derinlerinden biri olan kanyonun su havzası aynı Mahkeme’nin oybirliği ile aldığı kararda, mevzuata büyükşehirlerde bisikletli yaşamın desteklenmesi zamanda Manavgat’ta 14 köyün içmesuyu ve ve hukuka aykırı bulunan altın madeni projesinin haberlerini sevinçle karşılıyoruz. sulama suyu ihtiyacını karşılıyor. inşaata ve faaliyete başlamasıyla telafisi mümkün Istrancalar’da yöre olmayan sonuçlar doğuracağına hükmedildi. Ahmetler Köyü’nde HES’e yürütmeyi Yöre halkının açtığı davayı gören Edirne İdare durdurma kararı halkının hukuk zaferi: Edirne İdare Mahkemesi’nin kararına, Edirne Antalya İkinci İdare Mahkemesi, Akseki ve Altın madenine yargı Bölge İdare Mahkemesi’nde itiraz eden Kırklareli dur dedi Valiliği’nin bu itirazı ise reddedildi. Edirne İdare Yusuf Yavuz’un haberine göre Kırklareli’nin merkeze Mahkemesi son olarak geçtiğimiz Ağustos ayında bağlı köylerinden Dereköy’de yöre halkı, meslek aldığı kararla altın madenine verilen ÇED Gerekli odaları ve sivil toplum örgütleri, altın madeninin Değildir kararını hukuka uygun olmadığı bölgeye verebileceği zararları ele alan kapsamlı bir gerekçesiyle tamamen iptal etti. panel düzenledi. Panelin ardından ise aralarında 102 ÇÖLLERİ YEŞERTEN ADAM TÜRKİYE'YE GELİYOR! Dünyaca ünlü biyolog ve ekosistem düşünürü Allan Savory, Anadolu Meraları'nın davetlisi olarak İstanbul'da Savory Enstitüsü'nün kurucusu Allen Savory, Savory Institute ‘gözesi’olan Anadolu Meraları'nın ve Ormanevi Kırsalda Sürdürülebilir Gelecek Derneği'nin işbirliğiyle, 12 Ekim pazar günü, ‘Doğadan İlham Alan Dahiyane Yaklaşımlarla Ekosistem Onarımcı Tarım: Bütüncül Yönetim’atölyesinde yarım gün boyunca katılımcılarla olacak. Savory, 13-15 İstanbul'da düzenlenecek olan 18. IFOAM Dünya Organik Kongresi'nde de‘Organik Vizyonlar ve Eğilimler’bölümünde konuşmacı olacak.(www.owc2014.org). Çölleşmeyle mücadele, toprak ıslahı ve iklim değişikliğiyle hem mücadele hem de iklim değişimine adaptasyon için eşsiz olanaklar sunan Bütüncül Yönetim, doğadaki örüntülere ve karşılıklı ilişkilere dair çok yeni ve bütüncül yaklaşımlar, somut araç ve uygulamalar getiriyor. Mutlu haberlerimizin çoğalması dileği ile... K anyon içerisinde hizmet veren GINA, Somon ve Kornişon Turşu’ menünün öne akşamüstü sohbetlerini daha da keyifli çıkan soğuk aperatiflerinden sadece birkaçı. hale getirecek yeni bir menü hazırladı. Her ‘Mini pizza’nın yanı sıra sıcak gün 16.30 - 18.30 saatleri arasında servis aperatiflerden ‘Zeytin Kroket’ ve edilen ‘Aperi-Snack’ menüsü birbirinden ‘Mozzarella ve Domates Soslu Mini leziz İtalyan aperatiflerini deneyimleme Calzone’ ise akşamüstü saatlerinin imkânı sunuyor. vazgeçilmezleri arasına girmeye aday. Alışveriş yorgunluğunu İtalyan Farklı tatları bir araya getiren kokteylleri lezzetlerine doğru yolculuğa çıkararak tercih eden misafirlere ‘Aperitivo’ tabağı ise unutturan GINA, rengârenk kokteyllerini, GINA’nın ikramı olarak sunuluyor. soğuk ve sıcak aperatifleriyle buluşturuyor. Bir Mekan / Gına Akşamüstü saatleri Gına’nın yeni ‘aperi-snak’ menüsü ile daha da lezzetli Ferah ve şık atmosferiyle günün her anını İtalyan mutfağının vazgeçilmezlerinden keyfe dönüştüren GINA, ‘Aperi-Snack’ ‘Izgara Sebze ve Zeytinli Bruschetta’nın yanı menüsünü yıl sonuna kadar her gün 16.30 - sıra ‘Karamelize Soğanlı Focaccia’ ve ‘Füme 18.30 saatleri arasında misafirlerine sunacak. twww.gina.com.tr 103 Gezi / Efes Antik Kenti Fotoğraflar: Nehir ÇELİKER Efes, aceleyle gezilecek, geçiyorken uğranılacak bir yer değil. Buraya donanımlı gitmeniz gerekiyor. Sonbaharın ilk aylarını tercih ederseniz güneşten etkilenmeden gezebilirsiniz. Fakat yazın sıcak günlerinde gidecekseniz yanınıza almanız gerekenler şunlar; ille de yürüyüş ayakkabısı, geniş kenarlı şapka, açık renk kıyafetler, mümkün olduğunca az şey taşıyabileceğiniz küçük bir sırt çantası, güneş gözlüğü, su ve bölge tarihi hakkında bilgi edinebileceğiniz bir kitapçık. Bunlar hazırsa gezmekten keyif alacaksınız aksi takdirde Efes’i gezmek bir işkenceye dönüşebilir. Kapısı: Roma dönemi yapılarının en güzellerinden birisi olan yapı hem kütüphane, hem de mezar anıtı görevini üstlenmiştir. 106 yılında Efes valisi olan Celsus ölünce, oğlu kütüphaneyi babasının adına mezar anıtı olarak yaptırmıştır. Efes: Antik döneme tarihsel bir gezi Zafer Tanrıçası Nike: Yunan mitolojisinin Zafer tanrıçası Nike, insan görünümünde olup çok hızlı koşma ve uçma yeteneğine sahiptir. Nike, Pallas ve Stiks'in kızı, Kratos, Bia ve Zelus'un kardeşidir. Nike ve çocuklarının hepsi, Zeus'un eşleridir. 104 Gezi / Efes Antik Kenti Nereye Gidelim? Herakles Kapısı: Roma’nın son dönemlerinde yapılan Herakles Kapısı ismini Kuretler Caddesi’ne açılan kapının ön yüzünde bulunan Kuvvet tanrısı Herakles’in kabartmalarından alıyor. E fes Antik Kenti’nin tarihi Bronz Çağı’na kadar uzanıyor. Denizden kolay ulaşım şehri Anadolu’nun ekonomik bir merkezi haline getirmişti. Liman çok çeşitli mallar için yeniden yükleme noktası olarak hizmet etmiş. Eski alay yolu gidiş hattını takip eden Kuretler Caddesi, şehrin her iki alanını birbirine bağlıyor. Ticaret Agorası, tiyatrosu ve stadyumu ile birlikte aşağı şehirde Ticari ve kültürel bir merkez oluşmuş. Bu arada yukarı şehir de Devlet Agorası (Meydan), Prytaneionve Buleuterionu ile politik bir merkez halini almış. Kentin her iki yamacında ve özellikle yukarı şehrin güneyindeki ve yukarı agoranın doğusundaki uygun platoda bu yerleşim alanları gelişmiştir. MÖ 2. yy’dan sonra, Yamaç ev bölgesinde işlikler ve basit binalar kurulmuş. Yerel olarak üretilen mallar ve bunların Akdeniz bölgesinde dağıtımı, Roma döneminde Asya’nın başkenti Efes’in MÖ 1. ve 2. yüzyıllarda artan önemini ve ekonomik gücünü gösteriyor. M.Ö. 33’ te Marc Antony ve karısı, Mısır kraliçesi Kleopatra, kış aylarını Efes’te geçirmişlerdir. 105 Gezi / Efes Antik Kenti Nereyi ? m i l e z e G Efes, tarihi boyunca birçok kez yer değiştirdiğinden kalıntıları yaklaşık 8 kilometrelik geniş bir alana yayılır. Ayasuluk Tepesi, Artemision, Efes ve Selçuk olarak dört ana bölgedeki harabeler yılda ortalama 1,5 milyon turist tarafından ziyaret edilir. Efes, tümüyle mermerden yapılmış ilk kenttir. Ticari pazar yeri (agora) MÖ 3.yy’dan önce kurulmuş. Odeon, Efes'in iki meclisli bir yönetimi vardı. Bunlardan biri olan Danışma Meclisi toplantıları zamanında üzeri kapalı olan bu yapıda yapılmış ve konserler verilmiştir. 106 Dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı, antik dünyanın mermerden inşa edilmiş ilk tapınağıdır. Temelleri MÖ 7. y’a kadar gider. Tapınak, MÖ 21 Temmuz 356'da adını ölümsüzleştirmek isteyen Herostratus adlı bir Yunanlı tarafından yakıldı ve aynı gece Büyük İskender doğdu. Tapınaktan günümüze sadece birkaç mermer blok kalmıştır. Gezi / Efes Antik Kenti Meryem Ana’nın evi Efes’in üst kapısındaki çıkışta bulunan Bizans yapısı kilise, Aziz Meryem’in son yıllarını yaşadığı ev olduğu düşünülüyor. Hz. İsa’nın çarmıha gerilmesinin ardından St. Jean, Meryem’i Kudüs’ten kaçırarak zamanın büyük kentlerinden Efes’e getirir. Bülbül Dağı’nın eteklerinde, sık ağaçlarla kaplı bir arazinin içinde ona küçük bir kulübe yapan St. Jean, her gün Meryem’i ziyaret eder. Ömrünün son günlerini Efes’teki kulübede geçiren Meryem’in 101 yaşında yine bu evde öldüğüne inanılır. 19. yy’da yaşayan Alman rahibe Anna Katharina Emmerich, Aziz Meryem’in evinin Bülbül Dağı’nda olduğuna dair rüyalar gördüğünü söylemesi üzerine yapılan kazılarda, Meryem Ana Evi’nin izlerine gerçekten rastlanır. O günden beri Efes’teki bu küçük kulübesi Hıristiyanların hac merkezi olarak kabul görür. Yamaç Evler Bülbül Dağı’nın kuzey yamacında tespit edilen Yamaç Evler’in yerleşim izleri, Arkaik Çağ’a kadar uzanıyor. Yamaç Ev’de, 3 teras üzerinde herbirinin girişi ayrı olan altı farklı oturma birimi bulunuyor. Evin resmi kabul salon veya odaları zengin süslemelerle donatılmışken, mutfak ve tuvalet gibi, evin çalışma ve kullanıma yönelik kısımları daha basittir. Günümüze ulaşmayan üstkatlar ziyaret ve ziyafet amacıyla kullanılıyordu. Kleopatra’nın kızkardeşinin burada yaşadığı tahmin ediliyor. Ashap’ı Kehf 300 yılık rüya: Yedi Uyuyanlar mağarası Rivayete göre; Hıristiyanlığın tüm dünyaya yayılmaya başladığı dönemde, Roma kralı vezirlerini topluyor ve tanrılığını ilan ediyor. Şaşıran 6 vezir, krala bunun imkansız olduğunu, zaten bir tanrılarının olduğunu söylerler. Kral kendisine karşı gelen vezirlerini cezalandırmak için emir verir. Vezirler ise bunu duyar duymaz kaçmak için yola düşer. Yolda karşılaştıkları bir çoban da gruba eklenince 7 arkadaş, ismini verdikleri ‘Yedi Uyuyanlar Mağarası’na saklanır. Ardından 300 yıl süren bir uyku başlar. Uyandıklarında ise yaşadıkları toplumda Hıristiyanlık çoktan yayılmıştır. Efsanede bahsi geçen 7 adam Hıristiyanlığı ilk kabul edenlerin arasında yer alır. 107 Gezi / ÇSirince - Güllü Konakları E şsiz manzaraya sahip bir bahçeyle çevrili tarihi bir Rum evinde yer alan Güllü Konakları, turistik Şirince köyünde, antik Efes kentine 7km ve Meryem Ana Evi'ne 16km uzaklıkta hizmet veriyor. Adını bahçedeki güllerin adından alan Güllü Konakları'nın her odası farklı renk ve şekillerde ayrı ayrı dekore edilmiş; klima, minibar ve kasa ile donatılmış. Her gün geleneksel kahvaltı servisi yapılıyor. Konağın alakart restoranında, panoramik doğa manzaraları eşliğinde yerel ve uluslararası mutfaklarına ait yemeklerin tadına varabilirsiniz. Geniş bahçesinde konforlu minderlerle donatılmış oturma gruplarında akşamın keyfini doyasıya çıkarabilirsiniz. Nerede Kalalım? 108 Gezi / ÇSirince Ne Yiyelim? Ş irince’de Ege ve Akdeniz mutfağının en güzel örneklerini tadabilirsiniz. Zeytinyağlılar, Selanik usulü sebzeli güveç, gözleme, kabak çiçeği dolması, çöp şiş, mürver şurubu, dibek kahvesi, ege otlarından yapılmış muhteşem salatalar... Şirince’de yemek yemek bir şölene dönüşebilir şayet şarapın gazabından korkmazsanız. Burada pekçok meyvenin şarabı yapılıyor. Köy meydanında şarap üreticilerinin ürettiği şaraplarının tadına bakabilir, yanınıza Şirince’den bir tutam anı almak isterseniz, bir kaç şişe şarap alabilirsiniz. Şarapları bekletip içmenizi öneriyorlar zira şaraplar taze olduğu için içimi pek keyifli olmayabilir... Şirince mimari güzelliğini koruyabilmiş adı gibi şirin bir kasaba. Rum teleffuzuyla ‘Kirkice’, ‘Çirkince’den sonra ‘Şirince’ adını almış, iyi de olmuş. Köyün şirin yüzüne karşı kahvaltınızı yaparak güne başlamanın, tarihi Artemis Restoran’ın 200 yıllık devasa çam ağaçlarının gölgesinde yemek yemenin tadı başka olacak. Kasabanın her köşesine, her bucağına girip gezin. Bunu da bir emir telakki etmeyin. Tepelere tırmandıkça karşınıza çıkan kilisenin kafesinde bir çay içimi mola verin. Şirince’nin şahane manzarasını doldurun gözlerinize... ileride hatırlamaktan haz duyacağınız bir an olacak çünkü o an... 109 Mesleki Yayın / Kitap Mesleki Yayınlar Mekânın Üretimi A History Of Interior Design / Third Edition Cd MEKANIN Üretimi, büyük dava adamı ve teorisyen Henri Lefebvre'in başyapıtıdır. Mekân üzerine, mekânı ŞİMDİ en yeni örnekleri içerecek şekilde düşünen, mekân felsefeleriyle tartışan, mekânın tarih tamamen güncellenmiş üçüncü baskısı ile "A içindeki yolculuğuna dair kavrayıcı ve kapsayıcı bir History of Interior Design" yaklaşık 6.000 yıllık özel tarih yazımı sunan ama bütün bunları sosyal ve siyasal ve kamusal mekanların tarihini anlatmaktadır. pratikle ilişkili bir şekilde yapan, yaparken de felsefeden Sosyal ve politik bağlamı içinde, önemli yapılarla Yazar: Henri Lefebvre Çevirmen: Işık Ergüden dilbilimden ilahiyata kadar çok birçok disiplini eleştiriye Dil: Türkçe tabi tutan, kendinden önce bir eşi benzeri olmadığı gibi, Yayınevi : Sel Yayıncılık, 447 sf. kendinden sonraki kitaplara da devasa bir alan açan, ilgili tartışmalar ve görüşler de eklenerek kitap, peşinden koşulacak birçok soru işareti bırakan, 20. yy’ın ulaşılabilir bir hale gelmiştir. CD-ROM kitapta yer en derinlikli, en incelikli, en ustalıklı eserlerinden biridir. verilen 100 çizimi kapsamaktadır. tarihe, fizikten metafiziğe, psikanalizden sanata, Bank Interior Bank Interior, sayfalarında Yazar: Elaine Chou Dil: İngilizce Yayınevi: Hı-Desıgn Publıshıng, konuyla ilgili yerel bir dil oluşturmaya da çalışmaktadır. Bu yeni baskıda, iç mekân tasarımının evrimi, içine eklenen CD-ROM ile daha Xtra Restaurants / Pace PACE Publishing'in "Xtra" serisinin yeni dünyanın en ilginç bankalarından kitabı Restuarant, serinin diğer 40'ını sergiliyor. Okurlar, Ortadoğu'dan kitaplarında olduğu gibi, dünyanın Avrupa'daki bankalara kadar dünyanın farklı şehirlerinde gerçekleştirilmiş en lüks ve özel bankalarına hızla göz projeleri konu edinmektedir. Londra, atma imkanı bulabilecekler. Münih, California, Shangi gibi şehirlerde son üç yıl içinde gerçekleştirilmiş elli restaurant, Steak House, Espresso Bar, Sandwich House, Lounge Bar, Grill Restaurant projesi fotoğraflar ve planlarıyla sunulmaktadır. 110 Yazar: John Pile Dil: İngilizce Yayınevi: Laurence King, 480 sf. Yazar: George Lam Dil: Çince, İngilizce Yayınevi: Pace Publıshıng Ltd., 227 sf. Kültür Sanat / Tiyatro Hazırlayan: Sevda ŞANLI İstanbul 2015 baharına Phantom’un etkisi altında giriyor... Biletler Zorlu PSM gişeden ve www.zorlucenterpsm.com adresinden temin edilebilir. “... bir müzikal, bir melodram, bir fenomen ve evet bir şaheser! The Herald Sun” M doymayan, dünyanın birçok yerinde gösterim imkanı bulan of the Opera / Opera’daki Hayalet Nisan 2015’te Zorlu PSM’de müzikal, Türkiye’de prodüksiyonu karşılayacak sahne olmaması sanatseverlerle buluşacak. Müzikalin sahnelenmesine daha bir yıl nedeniyle daha önce sahnelenememiş; bu sebeple ilk kez gibi bir süre olmasına rağmen biletler şimdiden satışa çıktı. Yaklaşık ülkemize gelecek olan müzikali seyretmek için bizler de epey üç hafta Türkiye’de olacak müzikalin biletlerinin aylar öncesinden heyecanlıyız. üzikalin dahi çocuğu Andrew Llyod Weber’in, otuz yıla yakın süredir sahnelerden inmeyen efsanevi müzikali The Phantom biteceği öngörüsüne sahip olmak çok da zor değil. İlk sahnelenmeye başladığı günden bu yana ödüle Fransız yazar Gaston Leroux’un kitabından uyarlanan müzikal; Paris Operası'nda hayalet olarak tanınan yüzü ileri derecede deforme olmuş bir müzik dahisinin, yetenekli ve güzel Soprano Christine'e olan saplantılı aşkını konu alan; kıskançlık, çılgınlık ve ihtirasın kesiştiği büyülü bir hikaye. 8-26 Nisan 2015 tarihleri arasında Zorlu PSM sahnesinde gösterim imkanı bulacak The Phantom of the Opera’nın, Harold Prince imzalı olduğunu söylemeden geçmeyelim. “The Music of the Night” gibi klasikleşmiş şarkılarıyla; Paris Operası’nın dehlizlerine doğru gizemli bir yolculuğa çıkaracak ve hafızalardan uzun süre silinmeyecek bu müzikali kaçırmamanızı şimdiden tavsiye ediyoruz. 112 C az standartlarını melodik pop ve rock’la buluşturan dünyaca ünlü şarkıcı, söz yazarı ce piyanist Jamie Cullum; 24. Akbank Caz Festivali kapsamında Zorlu Center PSM’de sahne alacak. Dünyanın dört bir yanında verdiği konserlerde sahne enerjisi Kültür Sanat / Müzik Cazın ‘çılgın çocuğu’ bir kez daha Türkiye’de ile izleyenleri kendisine hayran bırakan Cullum kariyerine; bir Grammy, iki Altın Küre, iki BRIT gibi sayısız ödül sığdırmış. Jamie Cullum, dünya çapında on milyondan fazla satan toplam altı albümünde, muhteşem besteleri yanında Frank Sinatra’dan Radiohead’e, Jeff Buckley’dan Rihanna’ya kadar kült olmuş sanatçıların eserlerini de büyük bir ustalıkla yorumluyor. JAMIE CULLUM ZORLU CENTER PSM ANA TİYATRO 30 EKİM 2014 / 20.30 Konserleriyle her defasında izleyici üzerinde iz bırakan Cullum, şimdiden dünya çapında bir ‘jazz star’ olarak kabul görüyor. ‘Meleğin sesi’ İstanbul’da yankılanacak D ünyaca ünlü opera baladlarını, klasik müzik eserlerini kendine özgü bir yorumla sanatseverlerle buluşturan İngiliz soprano, aktris, şarkı sözü yazarı ve dansçı Sarah Brightman, 9 Kasım'da Ülker Sports Arena'da İstanbullu müzikseverler ile bir araya gelecek. ‘Phantom of the Opera’, ‘Cats’, ‘Requiem’ ve ‘Aspects of Life’ gibi müzikal ile birlikte seslendirdiği ‘Amigos Para Siempre’ ve ardından Andrea Bocelli'yle seslendirdiği ‘Time To Say Goodbye’ ile büyük bir ivme yakalayan dünyanın en önemli kadın vokallerden Brightman, İstanbullulara büyülü bir müzik ziyafeti sunacak. SARAH BRIGHTMAN ÜLKER SPORTS ARENA 09 KASIM 2014 / 21.00 Hazırlayan: Sevda ŞANLI yapımlarda da sahne alan, Barselona Olimpiyat Oyunları'nda Jose Carreras 113 Kültür Sanat / Kitap “Halbuki korkacak hiç bir şey yoktu’ çadırlar ‘naylondandı’ o kadar...” Deliduman Ç ehov’un, ileride yazacağı romanı için‘bunu bir Çiğdem’e hakkettikleri ünü sağlamasa da moonwalk sayesinde olmak istedikleri yarışmalardan uzaklaşıp, içine biraz‘erdem’kattıkları Gezi Parkı Sahne’sinde yerde kullanmalıyım’diyerek yaşadıklarını hak ettikleri üne kavuşturacaktır. Çağlar’ın hayatının merkezine koyduğu daha sürekli not alan karakteri gibi, Gezi’de yaşadıklarımızı kendini temize çıkarmaya çalışır. bir yere not eden Emrah Serbes, bu notlarını Martılara olan sevgisizliğine, dokuz yaşındaki kızkardeşi Çiğdem, en yakın arkadaşı ‘Deliduman’ı yaratmak için kullanmış. Serbes, ‘Kuşlar’filmi göndermesiyle Mikrop Cengiz, eski sevgilisi Çisem, T.C. Sinem Türkiye’nin Gezi olayları dahil son on küsur yılına dair Hitchcook’u ortak etmesi bir Uzun’dan ibaret gibidir. Aslında yalnız çok yalnız yüreğimizden ve dilimizden ne geçiyorsa söyleyen, ‘apaçi’den beklenmeyecek ayrıntı zamanının tanığı bir kitap armağan etmiş. olarak takılır aklımıza. Kitabın asıl ‘Deliduman’,‘yeni’lerden hazzetmeyen okurlara ne ruhu ise iki çürük domatesi torbaya kadar yanıldıklarını kanıtlayacak kadar iyi bir roman. sıkıştıran manava seslenişidir ki o sesleniş‘Yeraltından kullandığı kitabında, kimi zaman roman karakteri Olayın başkişisi Çağlar İyice; Kıyıdere Katip Çelebi h Serbes Yazar: Emra35 0 sf. İletişim Yay., ‘uykusuz gecelerin askeri’dir o. Ayı Tufan ağbi, pis işlerin temiz insanı olarak gözlerimizi yaşartacak kadar saf ve sevgi doludur. Serbes, günlük konuşma dilini Notlar’dan sonra duyduğum en eğlenceli satırlardır. Çağlar İyice, kimi zaman Emrah Serbes olarak çıkar Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi’nde okur, Roman karakterimiz henüz on yedisindeki Çağlar karşımıza. Zihin akışı sayesinde Çağlar’ın gözünden Kıyıdere Belediyesi Halkla ilişkilerde‘sigortasız ve İyice, kızkardeşine‘biraz abartılı’bir şekilde sevgi gördüğümüz roman karakterleri derhal ete kemiğe parasız’çalışır. Edebiyat öğretmeni Gözde Hoca besler. Kıyıdere Belediye Başkanı‘siyaset için kepaze bürünür. Hayatın içinde defalarca gördüğümüz bu sayesinde‘klasik edebiyata’yakınlığı derin bir edebiyat olmuş’,‘Dedemi Kanser Eden Parti’ye geçen, dayısı karakterlerin çeşitliliği okuyucuya dönemin resmini sevgisine dönüşür. Dostoyevski’nin Karamazov olacak,‘it’ten öğrenmiştir Michael Jackson’un çizmekte büyük fayda sağlar. Serbest, Gezi’yi anlattığı Kardeşleri’ni bir yazda bitirmiş Çağlar, kendi hayatıyla moonwalk dansını. Çağlar dayısından aldığı mirasla romanı Gezi’de yer alanlara da eleştiri getirmekten Karamazov’lar arasında benzerlikler kurup bu sayede bu dansı kızkardeşi Çiğdem’e öğrettir.‘Eşsiz’yeteneği imtina etmez. KÂZIM TAŞKENT KLASİK YAPITLAR Louis-Ferdinand Céline Çeviri: Ayberk Erkay YKY Yay., 104 sf. 114 Yeni çıkan kitaplar Profesör Y ile Konuşmalar Kırmızı Azap M A odern Batı edebiyatının dönüm noktası Gecenin Sonuna Yolculuk’un yazarı, günümüze dek uzanan tartışmaların, kavgaların baş aktörü, dünyayı ikiye bölen bazılarının tanrı saydığı, bazılarının insanlık suçlusu ilan ettiği Louis-Ferdinand Céline’den kendi yarattığı eşsiz üslubuna, sanatın değişmeyen dinamiklerine, edebiyatın yalanlarına ve gerçeklerine dair kendine yaraşacak bir cesaretle kaleme alınmış bir eser: Profesör Y ile Konuşmalar. Sartre’dan Beckett’e, Bukowski’den Genet’ye, hemen her satırda iz bırakmış olan Céline, bu izi bırakmayı nasıl başardığına dair ipuçlarını, edebiyatın patronu Gaston Gallimard’ın hayali editörlerinden Profesör Y ile yaptığı ateşli röportajda tüm dünyaya ilan ediyor. Kırmızı Azap Yazar:Ayfer Tunç Can Yay., 152sf. Esra KARATAŞ yfer Tunç'un daha önce Aziz Bey Hadisesi ve Taş-Kâğıt-Makas kitapları içinde yer alan kısa öyküleri, Kırmızı Azap'ta bir araya geliyor, birbirini bütünlüyor. Hayatın damaklarımızda bıraktığı buruk tat, yazarın edebiyattaki ilk durağı olan öykülerinde de incelikle işleniyor. Kırmızı Azap, Ayfer Tunç'un 25 yıllık yazarlık birikiminin en önemli köşe taşlarından biri. Kültür Sanat / Sinema SİNEMA TARİHİNE ADINI YAZDIRAN FİLMLER La Ciociara / Two Women / İki Kadın 1960 Esra KARATAŞ La Ciociara / Two Women / İki Kadın 1960 Yönetmen: Vittorio De Sica Roman: Alberto Moravia Senaryo: Cesare Zavattini Oyuncular: Sophia Loren, Jean-Paul Belmondo, Raf , Eleonora Brown Vallone Müzik: Armando Trovajoli Savaşın iki resmi Unutursam Fısılda avaşın darmadağın ettiği hayatlardan birine Vittorio de S görmelerini sağlar. Filmin en hazin sahnelerinden biri ise yakıp Sica’nın gerçekliğinden üstüne düşen payı alan‘İki Kadın/La yıkılan bir kasabada bebeği öldürülen annenin, bir eliyle Ciociara’da tanıklık ediyoruz. İki Kadın’ı ilk kez çocuk yaşlarımda göğsünü tutarak süt isteyen aç insanları aramasıdır. babamla izlemiştim. Babamın filmi izlerken Sophia Loren’e‘aptal Filmin diğer karakterlerinden biri olan genç öğrenci Michele’i kız, aptal kız’diye kızdığını hatırlıyorum... Aynı sahnelerde Loren’e Jean-Paul Belmondo canlandırıyor. Cesira’ya aşık olan Michele aynı şekilde öfkelendiğimi itiraf etmeliyim. küçük Rosetta’nın ilgisini çekecek kadar sevgi dolu ve hassastır. Savaşın tedirginliği üzerinde olsa da Cesira’yı canlandıran Loren Savaş bitip askerler çekilirken burada güvende olmadığını filmin ilk sahnelerinde oldukça rahat hareket ediyor; savaşın bitip düşünen Cesira, Roma’ya dönme kararı alır. Yıkık bir kilise eski hayatına döneceğinden o kadar emin ki, sadece bu süreyi yakınlarında dinlenirken, Faslı müttefik askerlerinin konvoy korunaklı bir yerde geçirmek istiyor. İlerleyen sahnelerde Loren'in, halinde geçişini görürüz. Dinlenmek için kiliseye giren anne kız Cesira'nın değişimde gösterdiği performans ona Oscar’ı getirmişti. bu Faslı askerlerin tecavüzüne uğrar. Ne yazık ki, ilk sahnelerinde Sophia Loren, İki Kadın/Two Women’la,‘Tiffany’de Kahvaltı’da / kocasının arkadaşıyla yaşadığı kaçamağın ardından kalçasına Breakfast at Tiffany’s’aldığı rolle Audrey Hepburn’ü geride bırakarak yediği‘artık benimsin’şaplağına karşılık‘ben kimsenin malı 1961’de Oscarı kucaklamıştı. değilim’cevabı hazin bir şekilde hatırlatır kendini. Savaşın diğer Roma’da güvende olmadıklarını düşünen Cesira 13’ündeki kızı Rosetta’yı alarak kendilerini güvende hissedecekleri yere, Yönetmen:Çağan Irmak Senaryo: Çağan Irmak Oyuncular: Hümeyra, Işıl Yücesoy, Mehmet Günsür, Farah Zeynep Abdullah, Kerem Bursin Gösterim Tarihi: 29 Ekim 2014 resmi bundan sonra çizilir yönetmen tarafından. Rosetta çocuk neşesini yitirmiş, savaşın acı yüzüyle çirkince doğduğu kasaba La Ciociara’ya döner. Cesira kızıyla dağ tepe karşılaşmış, Cesira’nın neşeli kendinden emin hali bir yıkıntıya aşıp gerektiğinde trenden inip yürümeyi göze alarak ve neyse dönüşmüştür. Annesinden uzaklaşan ne yaptığını bilemez hale ki ciddi bir badire atlatmadan La Cioiara’ya ulaşır. Onların yol gelen küçük Rosetta Michele’in ölümüyle kendine gelir. Cesira, boyunca karşılaştığı olaylar savaşın acımasız yüzünü ayakta durmasını ve kızının sağaltmasını bilecek kadar güçlüdür. Deniz Seviyesi Yönetmen: Esra Saydam - Nisan Dağ Senaryo: Esra Saydam - Nisan Dağ Oyuncular: Damla Sönmez, Ahmet Rıfat Sungar, Jacob Fishel, Sanem Öge Gösterim Tarihi: 7 Kasım 2014 115
© Copyright 2024 Paperzz