Bilgisayarı açma ve kapatma: Bilgisayar kasanın üzerindeki

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ NOTLARI----I
Bilgisayarı açma ve kapatma: Bilgisayar kasanın üzerindeki power(güç-elektrik)
düğmesine basarak açılır. Bilgisayarı kapatırken önce başlat düğmesine basarız. Daha sonra
kapat seçilerek bilgisayarı kapatmış oluruz. Bilgisayarı yeniden başlatma, uykuya alma,
oturumu kapatma gibi seçeneklere ise “kapat” düğmesinin yanındaki oka basarak ulaşabiliriz.
Masaüstü(Desktop):Bilgisayar açıldığı zaman karşımıza çıkan ilk ekran
görüntüsüdür ve ilk sayfadır. Masaüstü işletim sistemi ile etkileşimde bulunduğumuz
sayfadır. Yapılan işlemler işletim sistemi tarafından yorumlandıktan sonra masaüstü
aracılığıyla bize sunulur.
Şekil:Masaüstü(desktop) öğeleri
Başlat düğmesi:Ekranın alt köşesinde bulunur. Başlat düğmesi ile Windows
işletim sisteminde bir çok işlem yapabiliriz. Bunlardan bazıları:
ulaşabiliriz.
-
Bilgisayarda yüklü olan tüm programlara ulaşabiliriz.
Hızlı arama yapabiliriz.
Denetim masası, aygıtlar ve yazıcılar, ağ bağlantıları vb. menülere
Yardım ve destek menüsüne ulaşabiliriz.
Bilgisayarı kapatma seçeneklerine ulaşabiliriz.
Donatılar
Bu bölüm içinde günlük hayatta bilgisayar kullanımı esnasında sıklıkla ihtiyaç
duyduğumuz programlar bulunmaktadır, bu programlar:
Çalıştır: Bir program adının yazılarak çalıştırılmasını, dosya/klasör açılmasını ya da
bir web sayfasının görüntülenmesini sağlar, örnek olarak aşağıda görüldüğü gibi “Hesap
makinesi” programını çalıştırmak için bu kutuya “calc” yazılarak “enter” tuşuna basılır.
Hesap Makinesi: Basit matematiksel işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar, ileri
seviye işlemler için “Görünüm” menüsünden “bilimsel/istatikçi/programcı” seçenekleri tercih
edilir.
1
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ NOTLARI----I
Komut istemi: İleri düzey sistem yönetimi için komut satırından elle metin tabanlı
komutların girilmesini sağlar, örnek olarak aşağıda ki resimde “ip” adresinin öğrenilmesi
amacıyla bu ekranda “ipconfig” komutu girilmiştir.
Paint: Bu program aracılığıyla basit çizimler oluşturularak resim formatında
kaydedilebilir. Ayrıca resimler eklenerek üzerinde değişiklik yapılabilir.
Ses Kaydedici: Mikrofondan ses kaydı yapılmasını sağlar, başlatmak için “Kaydı
Başlat” seçeneği, kaydı durdurmak için ise “Kaydı Durdur” seçeneği kullanılır.
Wordpad: Kelime işlemci programıdır, Windows 7’de bulunan kelime işlemci
programları ilkelden gelişmişe doğru sıralanacak olursa bu sıra: metin belgesi, wordpad,
Microsoft word şeklinde olur.
Sizce yazıları nasıl seçebiliriz?
Dosya ve klasör işlemleri:
Klasörler, programlar ve dosyaları saklayabileceğimiz araçlardır.
Dosyalar çeşitli programlara ait yazı, resim, ses, video gibi verilerin saklandığı
bileşenlerdir.
Dosya ve klasörler neden gereklidir?
Yeni klasör nasıl oluşturulur?
Yen klasör oluşturacağımız yerde boş bir yere sağ tıklayıp yeniyi seçeriz gelen
seçeneklerden klasörü seçip klasöre bir ad girerek yeni bir klasör yapmış oluruz.
Dosya ve klasörlerin taşınması, silinmesi, kopyalanması ve gönderilmesi
gibi işlemler…
Dosya ya da klasörleri yeniden adlandırma.
Dosyaların boyutlarına(kapasitesine) bakma:Dosya sağ tıklanıp özellikler
seçildiğinde dosyanın boyutlarına ve diğer özelliklerine bakabiliriz.
Dosya uzantıları: Dosya isimleri “.” İle ayrılmış ad ve uzantılardan oluşur.
(“yenibelge.doc” gibi.) burada “.doc” uzantısı o dosyanın hangi programla ilgili olduğunu
belirler. Dosya uzantıları dosyanın soyadı gibidir. Dosya uzantılarını görünür yapmak için
klasör seçeneklerinden görünüm ayarlarını değiştirmemiz gerekir.
Dosya uzantılarına örnekler
Word dosya uzantısı:”.doc”
Excel dosya uzantısı: “.xls”
Program dosya uzantısı:”.exe”
2
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ NOTLARI----I
Resim dosya uzantıları:”.jpg, png, .bmp…”
Müzik dosya uzantısı: “.mp3, .wav”
Video dosya uzantısı: “.avi, .mpg, .dat, .flv”
İnternet dosyalarının uzantısı:”.htm, .asp, .php…”
Dosya ve klasör sıkıştırma:büyük dosyaları sıkıştırmak ve kolayca taşıyabilmek
için yapılır. En yaygın kullanılan programlar winrar ve winzip tir. Dosyaları sıkıştırırken
dosya sağ tıklanır ve arşive ekle seçilir.
Pencereler:
Windows işletim sisteminde çoğu uygulama pencereler halinde çalışır. En üstte
bulunan pencere etkin olan penceredir. Pencereler arası geçiş yapmak için Alt + Tab klavye
kısayolu kullanılabilir. Pencerenin en üstünde başlık çubuğu bulunur. Başlık çubuğunun en
sağında üç adet buton bulunur. Bunlar simge durumunda küçült(-), ekranı kapla(kare işareti)
ve kapat(x) butonlarıdır.
KLAVYEDEKİ TUŞLAR VE GÖREVLERİ
TUŞLARIN GÖREVLERİ:
Esc (Escape): Verilen komutları iptal etmekte, bazen de programlardan çıkışta kullanılır.
Tab (sekme): Yazıda imleci sağa doğru hızlı bir şekilde(8 karakterlik) kaydırmaya yarar. Bazı
formları doldururken form bilgileri arasında geçiş yapmamızı sağlar. (Başka tuşlarla birlikte farklı
işlevler görür: Alt+Tab: Pencereler arasında geçişi sağlar.)
Caps Lock (Büyük Harf Kilitleme Tuşu): Sürekli büyük veya küçük harf yazmakta kullanılır.Tuşa
basıldığında gösterge ışığı yanar.
Shift Tuşu: tuşlar üzerindeki ikinci karakterleri(:, ;, ?, =, (, ),!, & vb. işaretleri) çıkarmak ve ilk
harfleri büyük yazmak için kullanılır. Klavyede iki tanedir. Yukarı doğru bir ok resmi üzerinde vardır.
Kontrol (Ctrl) Tuşu:Bazı işlemleri kısa yoldan yapmaya yarar. Ctrl tuşundan klavyede iki adet
bulunur.
Not: klavyede Ctrl, Shift ve Enter tuşları çok sık kullanıldıkları ve önemli oldukları için iki tane
bulunur.
Ctrl + C: kopyala
Ctrl + Z: geri al
Ctrl + X: kes
Ctrl + P: yazdır
Ctrl + V: yapıştır
Ctrl + O: dosya aç
Ctrl + A: tümünü seç
Ctrl + Alt + Delete: görev yöneticisi
Windows Tuşu: Başlat menüsünün açılmasını sağlar.
Alt: Açık pencerenin mönüsünün etkinleştirilmesini sağlar. Ayrıca programlarda tanımlanan bazı
özellikleri yapmaya yarar. Bunun dışında açık olan pencereleri kapatmak için ve bilgisayarı kapatmak
için şu klavye kısayolunda da kullanılır : Alt + F4: kapat
Boşluk Çubuğu (Space Bar) : Yazıda iki kelime arasında boşluk bırakmaya yarar.
3
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ NOTLARI----I
Alt Gr : Tek başına bir görevi yoktur, başka tuşlarla birlikte kullanılır.Yazıda birden çok karakter
içeren tuşlarda üçüncü karakterin yazılmasını sağlar. Örn: #,[,{,},\,£,$ vb.
Enter: Yapılan işlemi onaylamaya yarar.(Bilgisayarı kapatmada olduğu gibi). Yazıda bir alt satıra
geçmeye yarar. Ayrıca seçili dosya ve klasörleri açar.
Back Space: Yazıda imlecin solundaki karakteri silmeye yarar.
Delete : Yazıda imlecin sağındaki karakteri siler.Ayrıca seçili dosya ve klasörleri silmeye yarar.
Home : İmleci bulunulan satırın başına götürür.
End : İmleci bulunulan satırın sonuna götürür.
Page Up : Yazıda imleci bir ekran veya bir sayfa yukarı götürür.
Page Down : Yazıda imleci bir ekran veya bir sayfa yukarı götürür.
Num Lock : Sayı tuşlarının sayı yazması ile yön tuşu olarak kullanılması arasında geçiş yapmasını
sağlar.
Print Screen : Ekranda görülen her şeyin yazdırılmasını sağlar.
Yön Tuşları : Yazıda imlecin sağa, sola, aşağı ve yukarı hareket ettirilmesini sağlar.
FONKSİYON TUŞLARI :
F1: Yardım penceresini açar
F2: Dosya ve klasörlerin isimlerini değiştirmekte kullanılır.
F3 : Arama penceresini açar.
F4 : Adres çubuğu menüsünü açar.
F5: Dosya veya klasörün içeriğini yeniler.
F11 : Pencereyi tam ekrana dönüştürür.
i.
ii.
iii.
iv.
Bilgisayarda bir dosyanın aranması
Dosya ve klasör işlemleri(dosya kopyalama-taşıma-silme- yeniden adlandırma, dosya uzantıları,
klasör)
Faydalı programlar(winamp, gomplayer, nero, winrar vb.)
İnternet kullanımı(temel kavramlar, arama motorunun kullanımı, anasayfa nın değiştirilebilmesi
web tarayıcı kavramı, gelişmiş arama yapma vb.)
4

Download Report