Günlük Bülten 18 Eylül 2014

Günlük Bülten
18 Eylül 2014
PİYASALAR
 Döviz Piyasası
 Uluslararası piyasalar, Çin Merkez Bankası'nın bankalara teşvik sağlayacağı haberi ile güne pozitif başladı. Piyasalar ayrıca dün
sona eren olan FED toplantısında alınan kararlara odaklanarak hareket etti. Beklenmedik şekilde gerileyen ABD TÜFE verisi
sonrasında FED'in faiz oranlarını bir süre daha düşük tutacağı görüşü ile 2,2090 seviyesinden 2,2030 seviyesine kadar düşen kur
ABD Merkez Bankası'nın faizleri belirgin bir süre daha sıfıra yakın seviyede tutacağını açıklamasına karşın, artırımlar başladığında
ise beklenenden daha hızlı yükseltebileceği işaretini vermesinin ardından gece saatlerinde 2,2295 seviyesini gördü.
31 Ara 13 16 Eyl 14
17 Eyl 14
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre Değişim
$/TL
2,1482
2,2032
2,2238
0,9%
3,5%
€/TL
2,9529
2,8558
2,8615
0,2%
-3,1%
Sepet*
2,5515
2,5296
2,5422
0,5%
-0,4%
€/$
1,3743
1,2960
1,2865
-0,7%
-6,4%
$/Yen
105,31
107,13
108,37
1,2%
2,9%
80,04
84,07
84,35
0,3%
$ Endeks
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
2,6
2,4
2,2
2
1,8
1,6
1,4
1,2
Kaynak: Bloomberg
1
Oca 13
May 13
5,4%
* (0,5$+0,5€)
$/TL
€/$
Sepet
2,5422
2,2238
1,2865
Eyl 13
Oca 14
May 14
Eyl 14
--- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
 EUR/USD paritesi, FOMC kararlarının beklendiği günde Euro Bölgesi enflasyon verisinin beklentilerin üzerinde gelmesiyle bir
miktar yükseldi. ABD TÜFE verisinin beklentilerin altında kalması sonrası paritedeki yukarı yönlü hareket belirginleşti ve parite
1,2981 seviyesine kadar yükseldi. FOMC sonrası 1,29 seviyesinin altına sarkan parite yeni güne 1,2860 seviyesinden başladı.
 GBP tarafında dün İngiltere'de açıklanan işsizlik oranı ve İngiltere Merkez Bankası toplantı tutanakları takip edilirken; bugün
akşam sonuçlanacak olan İskoçya bağımsızlık referandumu yakından izlenecek. FOMC kararları sonrası USD/YEN paritesi
yükselerek 6 yılın zirvesi olan 108,9’ü gördü. Dolar endeksinde görülen değerlenme ile birlikte GOÜ ülke para birimlerinin yeni
güne negatif başlaması beklenmektedir.
 Emtia Piyasası
 Altın, gün içinde FOMC’den çıkacak detayların beklenmesiyle yatay bir seyir izlese de FOMC tutanaklarında "considerable time
(uzunca bir süre)" ifadesinin yer almasına rağmen, FED'in faiz beklentilerini yükseltmesiyle Dolar endeksinin değer kazanmasına
paralel altın kayıplarını artırdı ve günü ons başına USD 1.224 seviyesinden sonlandırdı.
 Brent ham petrolün varil fiyatı, FOMC kararları sonrası Dolar’daki yükselişin oluşturduğu baskı ve ABD'deki ham petrol
stoklarındaki yükselişin ardından günü gerileyerek sonlandırdı.
2.000
130
Altın ($/Ons)
1.900
31 Ara 13 16 Eyl 14
17 Eyl 14
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
Altın($/Ons)
1.202
1.236
1.224
-1,0%
1,8%
Petrol(Brent)
110,8
99,1
99,0
-0,1%
-10,7%
Gümüş($/Ons)
19,5
18,7
18,5
-0,9%
-4,8%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
120
1.700
1.600
1.500
125
118,9
1.800
99
110
1.693
105
1.400
100
1.224
1.300
1.200
115
95
90
Kaynak: Bloomberg
1.100
Oca 13
85
May 13
Eyl 13
Oca 14
May 14
Eyl 14
1
Günlük Bülten
18 Eylül 2014
 Faiz Piyasası
Top. Piyasa Hacmi
13
 2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi %9,05-9,11 bandında hareket
etti. ABD TÜFE verisi sonrası TL’deki kayıpların azalması da nispeten
bono piyasasına olumlu yansısa da zayıf hacim çarşamba günü de ön
plana çıktı. FOMC sonrası ABD 10 yıllıkların faizinin %2,63 seviyesine
kadar yükselmesi ve TL’deki kayıpları göz önüne aldığımızda yurtiçi
bono piyasasına bir miktar satışla karşılaşarak güne başlayabiliriz.
 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 40,5 milyar TL düzeyinde
sabit kalırken; bu rakamın 40 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo
fonlamasından, 0,5 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten kotasyondan oluştu
ve ortalama fonlama maliyeti %8,29 düzeyinde sabit kaldı.
16 Eyl 14
17 Eyl 14
Gösterge Tahvil*
10,10
9,06
9,07
0,01
-1,03
USD Libor( 3 aylık)
0,25
0,23
0,23
0,00
-0,02
EUR Libor( 3 aylık)
0,27
0,05
0,05
0,00
-0,22
O/N İMKB Repo
7,60
9,10
9,13
0,03
1,53
Eurobond 2030*
6,91
5,15
5,15
0,00
-1,76
4.500
4.000
746
10
3.500
3.000
9
2.500
8
2.000
7
1.500
6
1.000
5
500
4
0
12
Milyon TL
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort)
TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
13
12
11
10
%8,29
9
8
7
6
5
4
3
Ağırlıklı Fonlama Faizi
Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
2
May 12Ağu 12Kas 12 Şub 13May 13Ağu 13Kas 13 Şub 14May 14Ağu 14
* bi l eşi k fa i z
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg
%9,07
Göst. Faizi (Sol Eks,*)
11
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
31 Ara 13
5.000
Göst. Tahvilin Hacmi
12
Kaynak: TCMB
 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 184 seviyesinde;
2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,15 seviyesinde sabit kaldı.
 Borsalar
 ABD Merkez Bankası'nın enflasyon verisi sonrası faizleri düşük seviyede tutmaya devam edeceğine ilişkin beklentilerle BIST-100
endeksi günü %0,4 artışla 78.968 puandan tamamladı.
 ABD borsaları FED'in iki günlük para politikası kurulu toplantısının ardından faiz oranlarını sıfıra yakın seviyede "belirgin bir süre"
daha tutacağını bildirmesi ve istihdam alanındaki durgunluğa dair endişelerini yinelemesinin ardından dün yükseldi. Japonya'da
borsa, ABD Merkez Bankası'nın gelen açıklamalarıyla Dolar’ın Yen karşısında altı yılın zirvesini görmesi sonrasında bugün Temmuz
2008'den beri görülen en yüksek seviyeye ulaştı.
31 Ara 13
16 Eyl 14
17 Eyl 14
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre Değişim
BIST-100
67.802
78.635
78.968
0,4%
16,5%
BIST-30
82.448
96.449
96.808
0,4%
17,4%
Sanayi
62.349
73.359
73.926
0,8%
18,6%
Hizmetler
50.656
54.834
54.944
0,2%
8,5%
Mali
90.498
106.613
106.859
0,2%
18,1%
Bankalar Endeksi
122.226
146.614
146.577
0,0%
19,9%
Dow Jones
16.577
17.132
17.157
0,1%
3,5%
S&P 500
1.848
1.999
2.002
0,1%
8,3%
DAX
9.552
9.633
9.662
0,3%
1,1%
Nikkei 225
16.291
15.912
15.889
-0,1%
-2,5%
Bovespa
51.507
59.115
59.108
0,0%
14,8%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
8.000
98.000
İşlem Hacmi (milyon TL)
7.000
93.000
BIST 100 Endeks (sağ eksen)
78.968
6.000
88.000
83.000
5.000
78.000
4.000
73.000
3.000
68.000
63.000
2.000
58.000
1.000
53.000
0
Oca.13
48.000
May.13
Eyl.13
Oca.14
May.14
Eyl.14
Kaynak: Reuters
2
Günlük Bülten
18 Eylül 2014
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
 Hazine 10 yıl vadeli YEN cinsi tahvil ihracıyla YEN 100 milyar borçlandığını teyit etti.
 Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, temmuz sonu itibarıyla 2013 yılı sonuna göre %0,7 artışla USD 130,2 milyar olarak
gerçekleşti.
 Cari açığı azaltmak ve yerli üretimi teşvik etmek amacıyla ayakkabı ithalatında gümrük tarifeleri ve vergileri artırılırken, Ekonomi
Bakanı Nihat Zeybekci, ayakkabı sektörünü ilk aşamada el-ev aletleri, elektronik eşyalar ve mobilya sektörlerinin izleyeceğini
söyledi.
 Euro Bölgesi’nde enflasyon ağustosta yıllık bazda nihai %0,4 ile beklentilerin (%0,3) hafif üzerinde gerçekleşti.
 Avrupa genelinde bankaların durumunun incelenmesi için bugüne kadar ki en kapsamlı testlerin sonuçlarının 26 Ekim Pazar
günü açıklanacağı belirtildi.
 BOE'nin faizleri değiştirmeme kararına 2 üye muhalefet etti.
 İngiltere’de işsizlik oranı temmuz ayına kadarki üç aylık süreçte %6,4'ten %6,2'ye gerilerken, 2008'den bu yana en düşük
seviyede gerçekleşti.
 ABD'de tüketici fiyatları yaklaşık 1,5 yıldır ilk kez düştü.
 ABD'de Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) 2 gün süren eylül ayı toplantısından faizlerin değiştirilmemesi kararı çıktı.
 IMF, finansal piyasalarda aşırı risk alımı konusunda uyardı.
 Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's ABD'nin kredi notu görünümünü 'durağan' olarak korudu.
 Ağustos ayında Japonya'nın ihracatı %1,3, ithalatı ise %1,5 gerilerken ticaret açığı YEN 948,5 milyar olarak gerçekleşti.
Hazine 10 yıl vadeli YEN cinsi tahvil ihracıyla YEN 100 milyar borçlandığını teyit etti. Hazine'den yapılan yazılı açıklamada,
"Japan Bank for International Cooperation garantili üçüncü Samuray tahvili fiyatlanmış olup, 10 yıl vadeli ihracın tutarı YEN 100
milyar, yaklaşık USD 930 milyon, kupon oranı %1,05 ve fiyatı 100 olarak gerçekleşmiştir. İhraca ilişkin tutar 25 Eylül tarihinde
hesaplarımıza girecektir" denildi. "Bu ihraç, JBIC garantili yen piyasasında bugüne kadar gerçekleştirilen ihraçlar arasında yen
swap oranı üzerine en düşük spread ile fiyatlanan ve en düşük kupon oranına sahip ihraç olmuştur. Ayrıca, söz konusu ihraç
ülkemiz tarafından uluslararası sermaye piyasalarında gerçekleştirilen ihraçlar arasındaki en düşük kupon oranlı ihraçtır."
Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, temmuz sonu itibarıyla 2013 yılı sonuna göre %0,7 artışla USD 130,2 milyar olarak
gerçekleşti. TCMB verilerine göre, bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku %1,6 artarak USD 92,5 milyar olurken,
diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku %1,6 azalarak USD 37,1 milyar düzeyinde gerçekleşti. Bankaların yurtdışından
kullandıkları kısa vadeli krediler, 2013 yıl sonuna göre %3,8 artışla USD 44,7 milyar, yurtdışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı %8,3
artışla USD 12,5 milyar olarak gerçekleşti. Banka mevduatı, 2013 yıl sonuna göre %9,9 azalışla USD 22,9 milyar ve yurtdışı
yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları 2013 yıl sonuna göre %12,6 artarak USD 12,4 milyar oldu.
3
Günlük Bülten
18 Eylül 2014
ABD'de tüketici fiyatları yaklaşık 1,5 yıldır ilk kez düştü. Tüketici fiyat endeksi ağustos ayında %0,2 gerilerken, Nisan 2013'ten bu
yana ilk defa geriledi. Daha fazla oynaklık gösteren gıda ve akaryakıt hariç çekirdek enflasyon ise değişiklik göstermeyerek son
dört yılda ilk defa yükselmedi. Tüketici fiyatlarının yaklaşık bir buçuk yıldır ilk defa düşüş kaydetmesi enflasyon baskılarının zayıf
kaldığına ve FED'in üzerinde derhal faiz artırma baskısının hafifleyebileceğine işaret ediyor.
ABD TÜFE (Yıllık Değişim, %)
1,7
1,7
ABD TÜFE (%, Yıllık Değişim)
Tem.14
Eyl.13
Şub.14
Nis.13
Kas.12
Haz.12
Oca.12
Ağu.11
Mar.11
Eki.10
May.10
Ara.09
Tem.09
Eyl.08
Şub.09
Nis.08
Enerji ve Gıda Fiyatları Hariç (Yıllık, %)
5.000
4.500
4.000
3.500
3.000
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0
Gelişmiş Ülke Merkez Bankalarının Bilanço
Büyüklüğü
4.421
405
450
400
350
300
250
200
2.012
Kaynak: Bloomberg
FED (Milyar USD)
ECB (Milyar EUR)
BoE (Milyar GBP, Sağ Eksen)
150
100
50
0
Oca.08
May.08
Eyl.08
Oca.09
May.09
Eyl.09
Oca.10
May.10
Eyl.10
Oca.11
May.11
Eyl.11
Oca.12
May.12
Eyl.12
Oca.13
May.13
Eyl.13
Oca.14
May.14
Eyl.14
6
5
4
3
2
1
0
-1
-2
-3
ABD'de Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) 2 gün süren eylül ayı toplantısından faizlerin değiştirilmemesi kararı çıktı. Kısa
vadeli faiz oranını %0-0,25 seviyesinde tutan Amerikan Merkez Bankası (FED), beklendiği gibi varlık alım miktarında USD 10
milyarlık azaltıma gitti. FED bundan sonra, USD 10 milyar tutarında ABD Hazine tahvili ve USD 5 milyar tutarında mortgage
destekli menkul kıymet olmak üzere toplam USD 15 milyarlık varlık alacak. Banka böylece ekonomiye destek amacıyla yürüttüğü
ve aylık USD 85 milyar seviyesindeki tahvil alım miktarını USD 15 milyara indirmiş oldu ve bu alımlar gelecek ay sonlandırılacak.
FED, faiz artırımının zamanı konusunda daha önce de kullandığı varlık alım programının sonlandırılmasından sonra “kayda değer
süre” geçeceği ifadesini kullanmaya devam etti. Piyasalar bu ifadeye odaklanmış ve bu ifadenin son toplantıya ilişkin duyuruda yer
almayabileceği beklentisine girmişti.
FED'den yapılan açıklamada “ekonominin makul bir düzeyde büyüdüğü ve enflasyonun hedeflenenin altında olduğu” belirtildi.
Açıklamada FED Başkanı Janet Yellen’in faiz artışı için çok büyük önem atfettiği istihdam piyasası için ise “istihdam piyasasındaki
şartlar bir nebze iyileşse de atıl durumun sürdüğü” yinelendi.
Toplantıda Dallas FED Başkanı Richard Fisher ve Philadelphia FED Başkanı Charles Plosser'ın faiz artışı yönünde oy verdiği
açıklandı. Fisher, faizlerin planlanandan daha erken artırılması gerektiğine işaret ederken, Plosser'ın FED'in faizi “kayda değer süre
daha sıfıra yakın seviyede tutma” planına karşı çıktığı ifade edildi.
FOMC katılımcılarının gelecek döneme ilişkin faiz oranı tahminlerinde ise değişiklik olduğu açıklandı. Buna göre daha önce 2015
yılsonu için politika faizi 1,125 olarak tahmin edilirken, yeni durumda tahminlerin 1,375 seviyesine yükseldiği duyuruldu. Toplantı
sonrası FED Başkanı Yellen bir basın toplantısı gerçekleştirdi. Yellen uygulamakta oldukları politikalarda değişiklik olmadığını ifade
ettikten sonra istihdam piyasasının henüz tam olarak toparlanmadığını, ancak işe alımlar bir nebze yavaşlasa da istihdam
piyasasını iyileştirmek için alınan tedbirlere bağlı iyileşme gözlendiğini belirtti. Yellen mevcut durumda çalışmak isteyip iş
bulamayan, yarı zamanlı çalışmakla birlikte tam zamanlı çalışmak isteyen ya da iş aramamakla birlikte istihdam piyasası şartlarının
daha uygun olması halinde iş arayışına girecek birçok insan olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Yellen büyüme konusunda ılımlı hızın devam etmesini beklediklerini, enflasyonun ise hedefe doğru yavaş yavaş ilerleyeceğini
açıkladı. Yellen faiz artışının hızının ekonomiye bağlı olacağını, FED’in ihtiyaç duyulduğunda diğer politika araçlarını
kullanabileceğini ve “kayda değer süre” teriminin mekanik bir karşılığının olmadığını söyledi.
4
Günlük Bülten
18 Eylül 2014
BOE'nin faizleri değiştirmeme kararına 2 üye muhalefet etti. BOE Para Politikası Komitesi'nin 3-4 Eylül tarihlerinde yaptığı
toplantının yayınlanan tutanaklarına göre, Komite'nin 9 üyesi arasında yer alan Martin Weale ve Ian McCafferty, önceki ay olduğu
gibi yine faizlerin artırılması yönünde oy kullandılar. Weale ve McCafferty faizin %0,50'den %0,75'e çıkarılmasını istediler. Ancak
diğer 7 üye, faiz artırımı için acele etmeme yönünde oy kullandılar. BOE, 2007 yılından bu yana faiz artırımı yapmadı. Tutanaklara
göre, faizlerin değiştirilmemesi yönünde oy kullanan üyeler bu kararlarına neden olarak Euro Bölgesi'ndeki zayıflık işaretlerini,
İngiltere ekonomisinde toparlanmanın 4.çeyrekte zayıflayacağı sinyallerini ve birim başına işçilik maliyetlerindeki düşük büyümeyi
işaret ettiler. PPK tutanaklarında İskoçya'nın bağımsızlığı için 18 Eylül'de yapılacak referandumun kurlarda yarattığı oynaklığın not
eldiğini ve istihdam piyasasındaki atıl kapasitenin büyüklüğünün doğru tespitinde sıkıntının devam ettiği de vurgulandı. BOE
ayrıca, 3. çeyrek için büyüme tahminini %0,9'a revize ettiğini de belirtti.
IMF, finansal piyasalarda aşırı risk alımı konusunda uyardı. IMF, global ekonominin büyük finansal piyasalardaki risk alımlarından
kaynaklı büyüyen bir risk ile karşı karşıya olduğunu, jeopolitik gerilimler ve artan risk alımının global ekonomiye zarar
verebileceğini bildirdi. IMF, G20 maliye bakanları merkez bankası başkanlarının bu hafta sonu Avustralya'da yapılacak
toplantılarına sunulacak olan raporunda, ekonomik büyümenin 2014'ün ikinci yarısında büyümeye devam edeceği beklentisini
devam ettirdiğini belirtti. Ancak IMF, finansal piyasa göstergelerinin yatırımcıların aşırı görünen borçlanmalar ile finansal
piyasalara yatırım yaptıklarını ortaya koyduğuna dikkat çekerek, ABD para politikasında veya Ukrayna ve Ortadoğu'daki
çatışmalarda sürprizler olması halinde bu finansal piyasaların gazının hızla boşalacağı uyarısı yaptı. IMF, Euro Bölgesi'ndeki cansız
toparlanmanın durabileceğinden endişe ettiğini belirtirken, ECB'nin varlık alım programını memnuniyetle karşıladığını
vurguladı. Raporda, FED'in ilk faiz artırımını 2015 ortasında yapmasını uygun olacağı belirtilirken, politikada sürpriz değişikliklerin
piyasada satışı tetikleyebileceği uyarısında da bulunuldu.
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçi piyasalarda uluslararası yatırım pozisyonu açıklanırken; yurtdışında İngiltere perakende satışlar, Güney Afrika Merkez
Bankası faiz kararı, ABD işsizlik maaş başvuruları, inşaat ruhsatları, Philadelphia FED endeksi, yeni konut inşaatları açıklanacaktır.
Günün en dikkatle izlenecek verisi İskoçya bağımsızlık referandumu olacaktır.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız
müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz,
dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
5