KAPAK_EKO_girisim_ARALIK.qxp:EKO_girisim_kapakKOBI 12/5/14 5:01 PM Page 1 ARALIK 2014 KOBİ’leri 2015’te bekleyen fırsatlar Yeni yılda hangi sektörleri neler bekliyor? Hızlı büyüyecek alanlar... En çok öne çıkacak pazarlar... Filo kiralama maliyetini düşüren girişim Özel Pazar KOBİ'lere tanıtıldı İzmit’ten 76 ülkeye endüstriyel raf satıyor Nijerya’da kahve çiftliği satın alacak TİCARET FIRSATI: YURTDIŞINDAN 22 İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI kobi_sirketkur e-02.pdf C M Y CM MY CY CMY K 1 07/11/14 11:11 EDITOR_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:19 PM Page 1 Burcu Tuvay [email protected] EDİTÖR 2015 fırsat yılı olabilir Seçimler, siyasi gerginlikler, iş kazaları ve bölgesel krizlerle dolu bir yılı geride bırakıyoruz. Evet, 2014’ü hem Türkiye hem de dünya için ‘iyi’ bir yıl olarak nitelememiz zor. Zira dünyada ekonomisindeki çalkantılar direk olarak Türkiye’yi de etkiledi. Bu etkilerden en çok hasarı ise KOBİ’ler aldı kuşkusuz. Ancak görüşlerini aldığımız çeşitli sektörlerin kanaat önderleri 2015 yılından oldukça umutlu. Bu tek başına sihirli bir değnekle olmayacak elbet. Zira teknoloji hızla gelişiyor ve değişiyor. Bu teknolojik dönüşüme ayak uydurabilen firmalar ayakta kalabiliyor. İhracat rakamlarını artırmayı hedefleyen KOBİ’lerin teknolojiyi yakından takip etmeleri ve inovasyonu şirket kültürü haline getirerek hareket etmeleri büyük bir öenem sahip. Bunun için de nitelikli ve donanımlı bir ekip şart. Her zaman belirttiğimiz gibi AR-GE faaliyetleri, firmaların rekabet gücünü artıran en önemli unsurlardan biri. Keza önümüzdeki yıllarda da en önemli gündem konumuz inovasyon ve AR-GE olacak. Suriye, Irak ve Mısır’da yaşanan siyasi belirsizlik ve savaş, özellikle güney bölgelerindeki ihracatçı KOBİ’leri oldukça Ekonomist olumsuz yönde etkiledi. Ancak Türkiye her geçen yıl ihraç pazarlarına yenisini ekliyor ve KOBİ’lerimiz ihraç pazarlarını çeşitlendiriyor. Bu süreçte Afrika ve Asya pazarlarına yönelecek KOBİ’lerin daha iyi ve daha hızlı sonuçlar alabilecekleri ifade ediliyor. Bunun dışında trendleri daha iyi takip edip, inovasyonu ön planda tutarak, katma değeri yüksek ürün üretmelerini ve ihraç etmeleri de yine önemli konular arasında yer alıyor Özellikle firmaların toplu hareket ederek gerçekleştirdiği iş heyetleri görüşme projelerine önemli destekler var. Bu çalışmaların KOBİ’lere önemli açılımlar sağlayacağı kesin. Kapak haberimizde KOBİ’lerin 2015 yılına ilişkin beklentilere yönelik bir çalışma yaptık. Kanaat önderlerinin öngörülerini aldık. Hepsini ilerleyen sayfalarda bulabilirsiniz. 2015’in savaşların olmadığı, birlik ve beraberliğin ön plana çıkacağı, daha ılımlı bir dilin hakim olacağı, huzurlu bir yıl olmasını umuyoruz. Herkese mutlu, huzurlu ve sağlıklı bir yıl dilerim. İyi bir ay geçirmeniz dileğiyle. HAFTALIK EKONOM‹ VE S‹YAS‹ HABER DERG‹S‹ YAYINCI D o ğa n Bu r da D e r gi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. İCRA KURULU BAŞKANI Mehmet Y. Yılmaz YAYIN DİREKTÖRÜ M. Rauf Ateş YAYIN YÖNETMENİ Talat Yeşiloğlu YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ (Sorumlu) Orhan Karaca HABER MÜDÜRÜ Mustafa Kemal Çolak GÖRSEL YÖNETMEN Özcan Çaycoşar EDİTÖRLER KOBİ GİRİŞİM Burcu Tuvay BORSA - FİNANS Talip Yılmaz MEDYA Fatoş Bozkuş DIŞ HABERLER Emrah Gürkan TEKNOLOJİ Gözde Yeniova HABER MERKEZİ Levent Gökmen, Özlem Bay, Mustafa Gündoğdu, Sibel Atik, Ayşegül Sakarya Pehlivan, Aram Ekin Duran MARKA MÜDÜRÜ Pınar Gürus SAYFA UYGULAMA Fatih Kubilay Tural GRAFİK Yaman Tetik FOTOĞRAFLAR Hüseyin S. Öngen, Gökhan Çelebi ARŞİV Nihal Yörükçü ANKARA TEMSİLCİSİ Erdal İpekeşen Tel: 0 312 207 00 71-207 00 95 [email protected] YÖNETİM GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ Yeşim Denizel İŞ GEN. VE PROJELER DİREKTÖRÜ (TÜZEL KİŞİ TEMSİLCİSİ) Ferit Özkaşıkçı SATIŞ DİREKTÖRÜ Orhan Taşkın FİNANS DİREKTÖRÜ Didem Kurucu ÜRETİM DİREKTÖRÜ Servet Kavasoğlu REKLAM GRUP BAŞKANI Viki Habif GRUP BAŞKAN YARDIMCISI Nil Ertan Aydemir SATIŞ MÜDÜRÜ Filiz Kavak - Ayşin Sarıkaya Selin Uğur - Yonca Gönen - Ebru Elçi Tel: 0 212 336 53 60 (3 hat) Faks: 0 212 336 53 90 REZERVASYON Tel: 0 212 336 53 00 / 57 / 59 Faks: 0 212 336 53 92 / 93 ANKARA REKLAM BÖLGE TEMSİLCİSİ Sezinur Balıkçıoğlu Tel: 0 312 207 00 72 / 73 HEDEF SAYFALAR Tel: 0 212 336 53 70 Faks: 0 212 336 53 91 BÖLGELER REKLAM MÜDÜRÜ Cengiz Güneş Tel: 0212 336 53 11 YÖNETİM YERİ Trump Towers Kule 2, Kat 21 - 24 34387 Şişli İstanbul Tel: 0 212 410 32 56 Faks: 0 212 410 32 55 BASKI Doğan Ofset Matbaacılık ve Yayıncılık AŞ Sanayi Mahallesi 1650.Sokak No:2 Doğan Medya Tesisleri Esenyurt/İstanbul Tel: 0 212 622 19 00 DAĞITIM Yaysat AŞ 0 212 622 22 22 YAYIN TÜRÜ Yerel, süreli, haftalık üyesidir. ® Ekonomist Dergisi Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayımlanmaktadır. Ekonomist Dergisiʼnin isim ve yayın hakkı Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş.ʼye aittir. Dergide yayımlanan yazı, fotoğraf, harita, illüstrasyon ve konuların her hakkı saklıdır. İzinsiz, kaynak gösterilerek dahi alıntı yapılamaz. DB OKUR HİZMETLERİ HATTI 0 212 478 0 300 [email protected] DB ABONE HİZMETLERİ HATTI Tel: (0 212) 478 0 300 Faks: (0 212) 410 35 12-13 [email protected] www.doganburda.com Pazar hariç hergün saat 08.00-20.00 arasında hizmet verilmektedir. ARALIK 2014 03 ICINDE_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:18 PM Page 1 İÇİNDEKİLER 5 İzmit’ten 76 ülkeye endüstriyel raf satıyor 6 KOBİ Gündemi 10 KAPAK KONUSU Yabancı alıcıları, Türkiye’deki şirketlerle buluşturan ve aynı zamanda aileleri ile birlikte tatil yapmalarına olanak sağlayan özel bir satış sistemi Dosso Dossi büyüyor. Sistemin kurucusu Hikmet Eraslan, geçen yıl 10 bine yakın tekstil alıcısını Türkiye’ye getirdiklerini söyleyerek, “Çin, Pakistan, Hindistan gibi ülkelerle fasonda yarışma şansımız yok” diyor. KOBİ’ler 2015 yılından umutlu 15 Garanti kadın girişimcileri Aydın’da buluşturdu 16 “Fasonu bırakırsak başarıya ulaşırız” SEÇİMLER, SİYASİ ÇALKANTILAR, BÖLGEDEKİ İSTİKRARSIZLIKLA DOLU BİR YILI GERİDE BIRAKIYORUZ. ÖZELLİKLE YAKIN PAZARLARDA ÖNEMLİ ÖLÇÜDE KAN KAYBEDEN KOBİ’LER, 2015 YILINA İSE UMUTLU GİRİYOR. G20 ZİRVESİ NEDENİYLE ÜLKEMİZ BİR TOPLANTILAR ZİNCİRİNE EV SAHİPLİĞİ YAPACAK. BU HEM SİYASAL, HEM DE EKONOMİK ANLAMDA TÜRKİYE İÇİN FIRSAT SUNACAK. KOBİ İŞBİRLİĞİ VE KÜMELENME PROJESİ İLE ULUSLARARASI REKABETÇİLİĞİN DESTEKLENMESİ PROJELERİYLE KOBİ’LER BAZINDA CİDDİ BİR CANLANMA BEKLENİYOR. 18 Filo maliyetini düşüren girişim 20 Yük taşıyan ile taşıtanı buluşturdu 22 Tarım fuarında inovatif girişimler 24 Tek araçla başlayıp lüks filosu kurdu 26 Özel Pazar KOBİ'lere tanıtıldı 27 Hacı Sayid’in franchise’ı olabilirsiniz 28 Kadınlara özel kariyer sitesi kurdu 30 Nijerya’da kahve çiftliği satın alacak 32 Cem Ener: Başarılı bir Antalya’da bu yıl 14’üncüsü düzenlenen Growtech Eurasia Uluslararası Sera, Tarım Ekipmanları Ve Teknolojileri fuarına bu yıl 650 firma ile 50’nin üzerinde ülke katıldı. Fuara inovatif girişimler de damgasını vurdu. Orçun Onat’ın lüks otomobil merakı işi oldu. Müteahhit babasının aldığı Mercedes C180’i arkadaşlarına kiralayarak başlayan girişimi Onat Group adlı bir şirkete dönüştü. Bünyesinde 120 lüks araç ve üç tekne bulunan şirket helikopter hizmeti de veriyor. İş dünyasından spor camiasına kadar pek çok ünlü isme lüks araç kiralayan şirket 20 milyon dolar ciro yapıyor. girişimin can damarı: Sürdürülebilir rekabet avantajı 34 Doç. Dr. Volkan Demir: Elektronik tebligat ve kayıtlı elektronik posta (KEP) 36 37 40 41 42 04 ARALIK 2014 Vergi takvimi Yurtdışı mal talepleri Yurtdışı fuar takvimi Yurtiçi fuar takvimi Gülay Özkan: Teknolojinin getirdiği konforun bedeli 46 yıl önce kurulan Hacı Sayid, 2015’ten itibaren önemli bir kararı uygulamaya koyacak. 50 yıla yaklaşan faaliyetlerinde ilk kez franchise vererek büyüyecek. İstanbul’da 40 şubesi bulunan şirket, iki yılda Türkiye genelinde mağaza sayısını 100’e çıkartmayı hedefliyor. STANDART_1_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 DEPO 12/5/14 4:08 PM Page 1 Özlem Bay Yılmaz / [email protected] İzmit’ten 76 ülkeye endüstriyel raf satıyor 52 yıllık bir geçmişe sahip Standard, 76 ülkeye endüstriyel depo ve raf sistemleri satıyor. Peru’dan Cibuti’ye kadar pek çok yerde proje gerçekleştirdiklerini belirten şirketin genel müdürü Ersan Alkan, “37 milyon dolarlık ciromuzun 20 milyon doları ihracattan geliyor. Bünyemizdeki Türk mühendislerin geliştirdiği ürünlerimiz ile dünyanın en önemli firmaları ile girdiğimiz ihale yarışlarını kazanmaya başladık” diyor. AR-GE’den çıkan ‘Mekik’ yakın firma varlık gösteriyor. Bunlar arasında Avrupa ve Amerika’daki standartları uygulayan tek firma ise Standard Depo ve Raf Sistemleri… Sektörün en eskilerinden olan şirket, kullandığı her malzemeyi Fransa’daki laboratuvarlarında test ettiriyor. Üretimlerinin yüzde 40’ını ihraç ettiklerini belirten Standard Depo ve Raf Sistemleri Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Ersan Alkan, “2013 yılında 18 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Bu yılki ihracat hedefimiz ise 20 milyon dolar. Peru, Fransa, Litvanya, Libya, Azerbaycan, Kırgızistan, Suudi Arabistan, Ürdün, Gana, Tanzanya ve Cibuti gibi ülkelerinde aralarında bulunduğu dört kıtaya ve 76 ülkeye ihracat yapıyoruz” diyor. 120 kişiye istihdam sağlayan şirket, AR-GE’ye büyük önem veriyor. AR-GE departmanlarının Fransa’da faaliyet gösterdiğini ifade eden Alkan, şunları anlatıyor: “Türk mühendisleri tarafından geliştirilen ‘Mekik Raf Sistemi ve Mekik makinesi’ ile ilgili çalışmalarımız ise Türkiye’den yürütülüyor. Ekibimiz, ‘Mekik’i bir dünya markası yapmanın yanı sıra inovasyonu devam ettirerek, ‘Mekik Carrier’ taşıyıcı sistemi de geliştirdi. Geliştirdiğimiz ‘Mekik’ ile dünyanın en önemli firmaları ile girdiğimiz ihale yarışlarını kazanmaya başladık.” 1962’de kuruldu Standard Depo ve Raf Sistemleri için 1962 yılında forklift üretimi ile başlayıp 1980’li yıllarda ülkenin endüstriyel ihtiyacına bağlı olarak nitelikli depo ve raf sistemleri geliştiren ilk firma demek yanlış olmaz. 17 farklı raf ve bunları yöneten otomasyon sistemlerini de üreten şirket, bu alanda dünyaca tanınıyor. Şu anda İzmit’te 20 bin metrekarelik kapalı alanda üretim yapan şirket, yılda 20 bin ton çelik işleme kapasitesine sahip. Bugüne kadar üretilen çelik profilleri taşımak için 15 bin adet tırın çalıştırıldığını belirten Alkan, “12 hatta üretilen 50 milyon metrelik çelik profil ile dünyanın etrafı yaklaşık 1.5 kat dolaşılıyor” diye ekliyor. Sanayi faaliyetlerindeki artışa paralel olarak gelişen sektörler var. Endüstriyel depo ve raf sistemleri bunlardan biri. Firmaların üretim miktarları arttıkça ortaya çıkan depolama sorunu, endüstriyel depo ve raf sistemleriyle gideriliyor. Öyle ki artık sektör; insansız depolardan forkliftlerin çalıştığı depolara kadar 17 farklı raf sistemini üretir durumda. Örneğin; Coca Cola’nın Kırgızistan’da bulunan deposu İstanbul’dan bilgisayar başından yönetiliyor. Depo ve raf sistemleri sektöründe Türkiye’de irili ufaklı 50’ye ERSAN ALKAN 22 bayisi var Depo ve raf sistemleri sektörünün Türkiye’deki büyüklüğünün 150 milyon doların üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Standard Depo ve Raf Sistemleri de sektöre faaliyet gösteren dört büyükten biri. 2013 yılında 37 milyon dolar ciro gerçekleştirdiklerini belirten Alkan, 2014 sonunda da geçen yıla yakın bir ciro beklediklerini ifade ediyor. Şirketin dünya genelinde 22 bayisi bulunduğuna da değinen Alkan, şöyle devam ediyor: “Çevre ülkeler içinde iş yapmadığımız ve bayimiz olmayan ülke yok. Dünyanın 76 ülkesinde çok başarılı projeler gerçekleştirdik. 14 bin kilometre uzaklıktaki Peru’dan Afrika’nın en küçük ülkelerinden biri olan Cibuti’de bile proje gerçekleştirdik. Önümüzdeki dönemde hedeflerimiz arasında yurtiçi ve çevre ülkeler başta olmak üzere, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Türk Cumhuriyetleri de olmak üzere geniş bir coğrafya var.” ARALIK 2014 05 PANO_4_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:09 PM Page 1 KOBİ GÜNDEMİ 2015’te 10 girişimi yatırım programına alacak I 2014 Mart ayında kurulan BUBA, Türkiye’nin başarılı iş insanlarını genç girişimcilerle bir araya getirmeye devam ediyor. Kurulduktan sonraki yedi ay içinde 58 melek yatırımcı üyelik başvurusu alan BUBA’da, ilk eleme aşamasından sonraki etapta 151 girişimcinin proje başvurusu değerlendirildi ve 69 girişimci ile kapsamlı görüşmeler yapıldı. Sekiz girişim Kuluçka Programı'na dahil edilirken, bugüne kadar programdan iki girişim mezun edildi. Altı girişim kuluçka içinde, dört girişim kuluçka dışında olmak üzere toplam 10 girişim şu anda programa devam ediyor. Bunlardan 4'ünün yatırım çalışmalarında son aşamaya gelindi. BUBA, aynı zamanda 2015 yılı başında Girişim Sermayesi (VC) Yatırım Fonu’nu hayata geçirmeyi planlıyor. Türk girişimlerinin Silikon Vadisi, İngiltere ve Hollanda’da ileri düzeyde AR-GE faaliyeti yürütmelerini sağlamak amacıyla önemli işbirliklerine imza atan BUBA, önümüzdeki aylarda stratejik ortakları Garanti Bankası ve Vodafone ile işbirliği alanlarını geliştirmeyi planlıyor ve bu konuda çalışmaları hızla ilerliyor. BUBA Yönetim Kurulu Başkanı Timuçin Bilgör, BUBA’nın kurulduğu günden bu yana geçen yedi ayını değerlendirerek, “Teknolojiye ve yeni ekonomiye uzak duran offline oluşumların meydana getirdiği kısır döngüyü, BUBA’nın oluşturduğu güvenilir ve hızlı çalışan bir mikro ekosistemle kırdık gibi gözüküyor. 2015 bu anlamda hem bizim hem de Türkiye için yeni açılımların yılı olacak. Melek yatırımcı ve girişimci ekosisteminde kısıtlı ve sınırlı sayıda kalan destekleri artırarak hedefimizdeki 10 girişimin yatırım almasını sağlayacağız” dedi. Chobani gıda girişimcilerini destekleyecek I Amerika’nın ünlü yoğurt markası Chobani, türünün tek örneği olan ve yeni gıda girişimcilerine yatırım yaparak destekleyecek Chobani Gıda Kuluçkası (Chobani Food Incubator) programını duyurdu. Program; Chobani’nin yalnızca doğal malzemelerle hazırlanan, yarının gıda endüstrisini olumlu biçimlendirecek, lezzetli, besleyici ve erişilebilir gıdaya olan inancından esinlenen genç ve büyümekte olan şirketleri destekleyecek. Chobani’nin ‘daha çok insan için daha iyi gıda’ misyonuna dayanan kuluçka projesi, gıda girişimcilerine kendi kategorilerini kurup büyütecek kaynak, çalışma alanı ve desteği sağlayacak. Merkezi New York’ta bulunan kuluçka merkezinde ticari bir 06 ARALIK 2014 mutfak ve ofis alanı bulunacak. Altı ay sürecek programda, Chobani, yöneticilerinin işbirliğiyle düzenlenen çeşitli eğitimler verilecek. Chobani proje dahilinde yeni girişimcileri sektörün lider şefleri ve gıda yatırımcılarıyla da bir araya getirecek. Kuluçka programı, katılan girişimcilerin sektör liderlerine sunum yapacakları özel bir demo günüyle sona erecek. Chobani Kurucu ve CEO’su Hamdi Ulukaya; “Bir ürünü doğru şekilde üretmek her zaman kolay değildir. Ancak biz bu modelin işe yaradığını kanıtladık. Bizim amacımızı paylaşan ve deneyimlerimizden yararlanabilecek olan girişimcilerle çalışacağım için heyecan duyuyorum.” Chobani, programla ilgilenen girişimcileri, başvurularını aralık ayında yapacağı duyuru sonrası almaya başlayacak ve ilk tur için en fazla 10 şirket seçecek. PANO_4_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:09 PM Page 2 KOBi Gündemi Ashoka’nın yeni sosyal girişimcileri I Dünyanın ve Türkiye’nin en geniş sosyal girişimcilik ağı Ashoka, 33 yıldır günümüzün acil toplumsal sorunlarına etkili ve yaratıcı çözümler getiren sosyal girişimcileri buluyor, onları maddi ve manevi olarak destekliyor ve çözümlerini yaygınlaştırmalarına yardımcı oluyor. Aday gösterilme, araştırma, ulusal ve uluslararası değerlendirmeleri kapsayan uzun ve titiz bir sürecin ardından Ashoka Fellow’u seçilen sosyal girişimciler, bu unvanı ömürleri boyunca koruyor. Adana, Ankara, Diyarbakır ve İstanbul’dan çocukların potansiyellerini gerçekleştirmesine yardımcı olan, gençleri ‘engellilik’ konusunda yeniden düşünmeye iten ve toplumsal sorunların çözümü için bireyleri harekete geçiren bu sıra dışı sosyal girişimciler, yarattıkları etkiyi ve faydayı daha da yaygınlaştırmak için Ashoka’nın da destekleriyle çalışmalarını sürdürecek. Azize Leygara ve kurucularından olduğu Çocuklar Aynı Çatının Altında Derneği (ÇAÇA), zorunlu göçle Güneydoğu kentlerinin eteklerine yerleşmiş ailelerin çocuklarıyla yerel, çocuk odaklı ve toplum temelli çalışmalar yürütüyor. Emrah Kırımsoy ve Gündem Çocuk Derneği, yetişkinler için inşa edilmiş bir dünyada çocukların okullarında, yerel yönetimlerde ve hatta ülke yönetiminde söz sahibi olabilmeleri için çalışıyor. Celal Karadoğan ve kurucusu olduğu Genç Engelliler Gençlik ve Spor Kulübü, engelli ve engelsiz gençlerin farklılıklarıyla var olabilecekleri, kendilerini ifade edebilecekleri ve güçlenebilecekleri bir alan yaratıyor. Engelli ve engelsiz gençler birlikte güçlenirken, saygılı ve eşitçe yaşanabilecek bir Türkiye’nin temelleri kuruluyor. Itır Erhart ve İ.Renay Onur’un kurucularından olduğu ADIM ADIM bir yandan spor aracılığıyla bireyleri toplumsal sorunların çözümü için harekete geçirirken, bir yandan da sivil toplum kuruluşlarını (STK) daha şeffaf ve hesap verebilir olmaya teşvik ediyor. Sonuçta bireyler ve STK’lar arasındaki kopukluk giderilirken, toplumsal değişim, demokratikleşme ve kalkınma yolunda daha hızlı ve sağlam adımların atılması sağlanıyor. ADIM ADIM Oluşumu, yurtdışından tanıdık bir modeli - spor aracılığıyla kaynak yaratmayı hedefleyen yardımseverlik koşusunu yepyeni bir yaklaşımla yorumluyor. Türkiye’nin KOBİ Haritası’nı çıkardı I Eleman.net, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın Türkiye'nin G20 dönem başkanlığı sırasında KOBİ'leri öne çıkaracağını vurgulaması üzerine, Türkiye’nin KOBİ Haritası’nı çıkardı. 180 bini aşan firma arasında gerçekleştirilen araştırma çalışmasına göre, Türkiye’de KOBİ’lerin sektörel omurgasını inşaat, gıda, tekstil, imalat sanayi ve bilişim teknolojileri oluşturuyor. Araştırma çalışmasının sonuçları Eleman.net’e kayıtlı KOBİ sayısında son beş yılda yüzde 819’a varan bir artış yaşandığını ortaya koyuyor. Eleman.net verilerine göre 2014 yılında ise bir önceki yıla göre yüzde 15 artış yaşayan KOBİ’lerden sektörel olarak en büyük payı yüzde 8,17 ile inşaat alıyor. Hemen ardından sırasıyla; yüzde 6,87 ile gıda, yüzde 6,61 ile tekstil, yüzde 5,11 ile imalat, yüzde 4,87 ile bilgisayar, internet ve BT teknolojileri geliyor. KOBİ’lerin, Türkiye genelinde illere göre dağılımına bakıldığında, İstanbul 46,1 ile en büyük payı alıyor. Ankara yüzde 9,92 ile 2’inci büyük payı alırken, İzmir 8,34 ile 3’üncü sırada yer alıyor. Ardından sırasıyla yüzde 4,18 ile Bursa, yüzde 3,73 ile Antalya, yüzde 2,46 ile Konya ve 2,32 ile Kocaeli geliyor. Araştırma çalışmasının sonuçlarına göre; KOBİ’lerde çalışan sayısı dağılımına baktığımızda ise yüzde 75,04 ile büyük bir çoğunluğun 11-25 arası çalışana sahip olduğu görülüyor. Çalışan sayısı arttıkça pastanın dilimleri de küçülüyor. 26- 50 arası çalışan sayısına sahip işletmeler yüzde 11,47’lik orana sahip bulunurken, 51100 arası çalışana sahip işletmeler yüzde 4,15’lik payı alıyor. ARALIK 2014 07 PANO_4_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:09 PM Page 3 KOBİ GÜNDEMİ Geleceğin kadın liderleri mezun oldu I Türkiye Enerji Ekonomisi Derneği (EED) tarafından 2527 Mayıs 2015 tarihlerinde Antalya’da gerçekleştirilecek 38. Dünya Enerji Ekonomisi Konferansı hazırlık çalışmaları başladı. Antalya Vali Yardımcısı Recep Yüksel ve Antalya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Birol Ekici ile görüşen dernek üyeleri, konferans için resmi erk ve yerel yönetimin desteğini aldı. Görüşmede, Akdeniz bölgesinin, yörenin potansiyel petrol ve gaz kaynakları ile dikkati çektiğini ifade eden Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve IAEE Seçilmiş Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, “Akdeniz’in en güzel şehirlerinden biri olan Antalya’ya dünyanın enerji otoritelerini getirecek olmamız bu açıdan özel bir anlam ve önem taşıyor” dedi. Prof. Dr. Kumbaroğlu bölgenin stratejik konumu ile enerji taşımacılığında son derece önemli rol oynayabileceğini belirterek, şunları söyledi: “IAEE olarak bu bölgeye çok önem veriyoruz. Özellikle Türkiye’nin bölgede yer alan petrol ve gaz kaynaklarının Avrupa’ya ulaştırılmasındaki rolü ve ekonomik potansiyeli konferansın en önemli konularından biri olacak. Bunun dışında kaya gazını ve petrolünü Girişimciler için geri sayım başladı I Başarılı girişimciler, melek yatırımcılar, risk sermayesi temsilcileri ve akademisyenler Junior World Entrepreneurship Forum-İstanbul etkinliği kapsamında Boğaziçi Üniversitesi’nde bir araya gelecek. JWEF İstanbul, 12-13 Aralık’ta Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hall’de gerçekleştirilecek. Boğaziçi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayşegül Toker’in ve World Entrepreneurship Forum Başkanı Prof. Dr. Tuğrul Atamer’in koordinatörlüğü ile gerçekleşecek olan JWEF İstanbul’da 50’den fazla konuşmacı yer alacak. Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, Ünlü & Co Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Ünlü, Yemeksepeti Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Nevzat Aydın, 41?29! Ajans Başkanı Alemşah Öztürk, KAGİDER Başkanı Gülden Türktan’ın da konuşmacı olarak yer alacağı etkinlik, girişimcilikle ilgilenen öğrencileri ve ekosistemin önemli isimlerini Boğaziçi Üniversitesi’nde bir araya getirecek. World Entrepreneurship Forum, kurulduğu yıl olan 2008’den bu yana her alandan yaratıcı zihinleri ve girişimci ekosisteminin tümünü kucaklayan; uzman, akademisyen, sanatçı, iş ve sosyal girişimcilerin buluştuğu özgün ve dünya çapında bir organizasyon olarak yer alıyor. Boğaziçi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayşegül Toker, girişimcilikle ilgili ufuk açıcı konuların konuşulacağı oturumları ve katılımcıların fikir alışverişinde bulunup birbirleriyle değerli bağlantılar oluşturabilecekleri bölümleri sayesinde, bu forumun ekosisteme girmek isteyen genç girişimciler için önemli bir buluşma noktası olacağını ifade etti. 08 ARALIK 2014 ekonomik açıdan tüm boyutları ile ele alacağız. Konferans öncesinde kaya gazına ilişkin özel bir çalıştay da düzenleyeceğiz. Ayrıca konferansta ülkelerin karbon salınımlarını azaltacak politika ve stratejiler, ekonomik potansiyel içeren teknolojik seçenekler ve iklim değişikliğine yönelik küresel hedefleri konuşacağız.” KOBİ’leri dijital pazarlamaya hazırlayacak I 42 farklı ülkede faaliyet gösteren IAB Türkiye, KOBİ’lerin interneti daha verimli kullanması için geliştirdiği re-KOBİ (Rekabetçi Kobi) Uzaktan Eğitim Platformu’nu hayata geçirmeye hazırlanıyor. Kocaeli’nde başlayan İnternet ile Güçlü KOBİ Semineri, farklı şehirlerde de KOBİ’lerle buluşmaya devam edecek. Seminerde internetin gelişimi, iş hayatına ve reklamcılığa getirdiği yenilikler ve imkanlar anlatıldı. Ayrıca IAB Türkiye’nin 2013 yılında hazırlıklarına başladığı ve KOBİ’lere yönelik uzaktan eğitim platformu olarak tasarlanan re-KOBİ Programı tanıtıldı. IAB Türkiye tarafından hazırlanan re-KOBİ Eğitim Platformu ile küçük ve orta boy işletmelerin, internetin imkanlarını kullanarak markalaşmasına, KOBİ’lerin interneti daha verimli kullanarak ulusal ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün arttırılmasına katkı sağlanması hedefleniyor. Projeyle birlikte KOBİ’lerin dijitalde farkındalıkları arttırılarak sektörde ve dijital pazarda büyümeleri de amaçlanıyor. Rekabetçi KOBİ anlamına gelen re-KOBİ uzaktan eğitim projesi, küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihtiyaçları düşünülerek hazırlanmış olup eğitim programı 11 adet videodan oluşuyor. Ayrıca videolar canlı yayınlarla da desteklenecek. PANO_4_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:09 PM Page 4 KOBi Gündemi Banka ile üniversitelileri buluşturacak I İş dünyası Girişimcilik Haftası’nı kutlarken; Garanti Bankası ve Boğaziçi Üniversitesi Melek Yatırımcılık Platformu (BUBA), girişimlerin hayata geçirilmesini hızlandıracak Garanti Partners platformunu Aralık ayında hizmete sunmaya hazırlanıyor. Garanti Partners’ta, her ölçekten ve sektörden erken aşama girişimlerin, KOBİ’lerin ve büyüyen girişimlerin desteklenmesi, projelere ivme kazandırılması hedefleniyor. Türkiye’de bir bankayla üniversiteyi buluşturan ilk ve tek girişimcilik platformu olan Garanti Partners, Boğaziçi Üniversitesi’nin bilgi birikimi ve Garanti Bankası’nın desteğiyle, girişimcilere sadece sermayenin değil tecrübenin de aktarılmasını sağlayacak. Garanti Partners, gereksinim duyulan tüm konulara yine bu yapılanma içerisinde ulaşılmasını mümkün kılacak. Girişimcilerin ihtiyaç duyduğu Nafiz Karadere mentorluk ve finansman desteğine ulaşmasını sağlayacak oluşumdan, banka müşterisi olsun ya da olmasın, seçim sürecinden başarıyla geçen girişimciler faydalanabilecek. Projeleri hayata geçirmek ve sürdürülebilir büyüme sağlamak amacıyla girişimciyle beraber strateji geliştirilecek platformda, kapsamlı bir iş planı hazırlanmasına olanak yaratılacak. Garanti ayrıca; ArGe odağında ürün geliştiren girişimcilere ve çözüm ortaklarına platform üzerinden teknik destek sağlarken, ürün veya hizmeti pazara sunmadan önce test etme ve geribildirimlerle iyileştirme olanağı da verecek. Erken aşama girişimlere ise kuluçka merkezi (çalışma alanı / ofis) sağlanacak. Girişimlerin ihtiyaç duyduğu çevrimiçi ve mobil pazarlama desteğinin yanı sıra bankacılık hizmetleri de avantajlı koşullarla sunulacak. Yeni oluşumla ilgili bilgi veren Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, “Yeni iş kuran, hayalini hayata geçirmek için cesaret bulamayan; yeterli sermayeye ulaşmak ve fikrini anlatmak için gerekli yolları, kaynakları bilmeyen girişimcileri, Garanti Partners’a bekleyeceğiz. Paydaşlar için artı değer yaratacak Garanti Partners’ın kapıları, girişimine ivme kazandırmak isteyen tüm girişimcilere açık olacak. Bankamız, yeni fikirlerin geliştirilmesine finansal katkı sağlamanın yanı sıra, yol gösterici bir vizyonla ufkunu açacağı girişimcilerin her açıdan desteklenmesini, temel sorumlulukları arasında görüyor. Farklı işbirlikleri ve platfomlarla bu alana yatırım yapmayı ve girişimciliği desteklemeyi sürdüreceğiz.” dedi. Yılın erkek girişimcisi Hakan Baş I Bilgi Üniversitesi’nin düzenlediği İş Dünyası Ödülleri, iş dünyasını üniversiteli gençlerle buluşturdu. Bu yıl birincisi düzenlenen törende ödüller sahiplerini buldu. Bilgi Üniversitesi Santral İstanbul Kampüsü’nde düzenlenen ödül töreninde Lidyana.com CEO’su Hakan Baş ‘Yılın Erkek Girişimcisi’ olarak ödüllendirildi. Seri girişimci Hakan Baş üniversiteli gençlere, kariyer deneyimlerini ve bugüne dek yaptığı girişim hikayelerini anlattı. Ünlü işadamı konuşmasında ‘Başarının sırrı iyi bir takım kurmaktan geçiyor. Zor dengeleri gözetledikten sonra sorun yok. İnsanlar genelde şirket batırmaktan korkuyor oysa burada kazanılan tecrübe ve alınan derslerle bir sonraki projede başarı yakalanıyor’ dedi. Hakan Baş, Lidyana.com, Peak Games ve Bera Medya Grubu’nun kurucu ortağı. Lisans eğitimini Cornell Üniversitesi, MBA eğitimini ise Yale Üniversitesi’nde tamamladı. Eski milli, rekortmen yüzücü Hakan Baş, aynı zamanda Endeavor Danışma Kurulu ve Fenerbahçe SK kongre üyesi. 2015’te 100 ofis hedefliyor I 27 ülkede faaliyet gösteren emlak şirketi Realty –TR, 2010 yılından beri Türkiye pazarında da hizmet veriyor. Merkez ofisi Marmaris’te bulunan şirket, ekim ayından beri franchise veriyor. Şu anda İstanbul Ataşehir, Dalaman ve Tekirdağ’da franchise ofisleri bulunan Realty – TR, franchise vererek büyümeyi sürdürmeyi planlıyor. Şu anda dört franchise’ın daha açılış aşamasında olduğunu belirten Realty – TR kurucusu Fatih Elibol, yıl sonuna kadar 10 ofisin üzerine çıkarak yılı kapatmayı planladıklarını söylüyor. 2015 yılında ise 90 franchise ofisi daha açmayı hedeflediklerini ifade eden Elibol, “Ömüzdeki üç yıl içinde dünyada 30 ülkede 60 ofis, Türkiye’de ise 250 franchise ofisi hedefliyoruz” diye ekliyor. Tüm sektör firmalarını araştırmış ve 10 yıl süren AR-GE çalışmaları sonucu bir francising sistemi geliştirmiş olan Elibol, “Bizim sistemimiz diğerlerinden farklı. Dünya emlak fuarlarına katılıp bayilerimize satış yaptırıyoruz. Yüzde 100 dil desteği, çağrı merkezi, online eğitim, hukuk danışmanlığı ve bilgi desteği, online pazarlama, online alışveriş, kurumsal kimlik, tanıtım gibi birçok imkan sunuyoruz” diyor. ARALIK 2014 09 KAPAK_KONUSU_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 KAPAK KONUSU 12/5/14 4:21 PM Page 1 Burcu Tuvay / [email protected] KOBİ’ler 10 ARALIK 2014 2015 yılından umutlu KAPAK_KONUSU_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:22 PM Page 2 SEÇİMLER, SİYASİ ÇALKANTILAR, BÖLGEDEKİ İSTİKRARSIZLIKLA DOLU BİR YILI GERİDE BIRAKIYORUZ. ÖZELLİKLE YAKIN PAZARLARDA ÖNEMLİ ÖLÇÜDE KAN KAYBEDEN KOBİ’LER, 2015 YILINA İSE UMUTLU GİRİYOR. G20 ZİRVESİ NEDENİYLE ÜLKEMİZ BİR TOPLANTILAR ZİNCİRİNE EV SAHİPLİĞİ YAPACAK. BU HEM SİYASAL, HEM DE EKONOMİK ANLAMDA TÜRKİYE İÇİN FIRSAT SUNACAK. KOBİ İŞBİRLİĞİ VE KÜMELENME PROJESİ İLE ULUSLARARASI REKABETÇİLİĞİN DESTEKLENMESİ PROJELERİYLE KOBİ’LER BAZINDA CİDDİ BİR CANLANMA BEKLENİYOR. Dünya ekonomik gelişmelerinin Türkiye’yi önemli ölçüde etkilediği bir yıl geçirdik. Örneğin çok yakın zamana kadar en önemli pazarlarımızdan biri olan Mısır ve Irak’a olan ihracatımız bölgede yaşanan gelişmeler nedeniyle geriledi. Alternatif pazarlar ve Avrupa ülkeleri ile bu kaybın telafi edilmeye çalışıldığı bir yılı geride bıraktığımızı ifade edebiliriz. 2014 yılında finansal dalgalanmalar kuşkusuz KOBİ'leri de çok etkiledi. Özellikle dö- viz kurları ve faiz arasında yaşanan dalgalanma maliyetleri artırdı ve karlılığı düşürdü. Ancak Türkiye’de faaliyet gösteren işletmelerin büyük çoğunluğu KOBİ niteliğinde… İstihdamın yüzde 80’ini ihracatın ise yüzde 60’ını gerçekleştiren KOBİ’lerin bu önemine binaen hem ekonomi politikaları nezdinde hem bankacılık sektöründe desteklendiği bir yıl oldu. 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 15 büyüme sağlanan KOBİ’lerden sektörel olarak 2014’te yaşanan ekonomik dalgalanmalar hem de bölgesel gerginlikler nedeniyle küresel ekonomide beklentiler revize edilmek durumunda kaldı. İhracat anlamında 2014 yeni pazarların aranmasıyla geçti. Türkiye, Irak, Suriye gibi komşularındaki istikrarsızlık, Yunanistan'daki kriz gibi etkenler nedeniyle sınır komşularıyla ticarette ciddi bir gerileme yaşadı. Buna karşın ihracatta Avrupa Birliği ülkelerindeki pay yeniden yükselişe geçti. Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere: “Ödemeleri vadeye yayın” “KOBİ’ler faizlerde düşüş beklentisi olduğu dönemlerde yatırımlar konusunda daha cesaretli yaklaşım içinde olurken, yükselme beklentisi olduğu dönemlerde daha konservatif oluyorlar. Merkez Bankası’nın ekonomik aktiviteyi artırmak için KOBİ’lerin finansmanında, bankaların yükümlülüklerini rahatlatmasıyla, sektörde KOBİ finansmanına yönelik çabalar artmaya devam edeceğini söyleyebiliriz. Önümüzdeki dönemde de bankalar arasındaki rekabetin bu yönde artmasını bekliyoruz. Ocak 2015’te enflasyon görünümünde beklediğimiz düzeyde düzelme ile TCMB’nin faiz indirimlerine başlayacağını düşünüyoruz. Cari açıkta yaşanacak toparlanma ve iç talebi destekleyici bir unsur olarak ortaya çıkmasından KOBİ’ler olumlu yönde etkilenecektir. Faizde yaşanması beklenen düşüşle KOBİ’lerin fonlanma maliyetleri düşecek, yatırımlar için daha elverişli hale gelecektir. Son 2 yıldır düşük talep nedeniyle ertelenen yatırımların artacağını görebiliriz. Bu durumun sonucu olarak da 2015 yılında ticari kredilere olan talebin artacağını ve KOBİ’lerin bankaların odağında olacağını öngörüyoruz. Rekabette fark yaratan bankalar katma değeri yüksek ürün ve hizmetlerle müşteri memnuniyeti ve bağlılığına odaklanacaklardır. Garanti olarak KOBİ’lere, bankalarıyla sadece sıkıntılı günlerinde, sorunları kapıya dayandığı anda değil, her zaman yakın iletişimde olmalarına; müşteri temsilcilerinin danışmanlığını almalarını öneriyoruz. Piyasada belirsizlikler ve değişimler yaşadığımız günlerde, herkesin ayağını yorganına göre uzatması gerekiyor ancak kriz havası da yaratılmamalı. KOBİ’lere, cari açık (kur hareketi) ve enflasyon (faiz hareketi) göstergelerini takip etmelerini öneriyorum. Dikkat etmesi gereken konular, nakit akışı, tahsilat riski ve banka seçimi diyebiliriz. 3-4 bankadan fazla sayıda bankayla kredili çalışan KOBİ’lerin böyle dönemlerde gerektiğinde ilave kredi bulmaları zorlaşıyor. KOBİ’lerin özellikle nakit akışlarında zorlandıkları dönemlerde, kredilerini ödeme güçlüğü çekmeye başlayacaklarını hissettikleri anda bankalarına başvurmalarını; ödemelerini vadeye yaymalarını tavsiye ediyoruz. Bu gibi durumlarda bankalarıyla olan ilişkilerinde daha yakın olmalarını öneriyoruz.” ARALIK 2014 11 KAPAK_KONUSU_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:22 PM Page 3 KAPAK KONUSU 3 riske dikkat! 1 2015 için risk unsurlarını seçim sürecinin tatsız gerginlikler nedeniyle toplumsal huzuru etkileyecek şekilde sert geçmesi; çözüm sürecinin tıkanması gibi siyasal riskleri dikkate almak gerekiyor. 2 Petrol fiyatlarındaki düşüşün durması ve fiyatların yeniden yükselmesi ise tam tersine önemli bir maliyet riski olarak duruyor. 3 2015 için KOBİ'leri bekleyen başka bir risk tahsilat sorunu... 2014 yılında yaşanan tahsilat sıkıntısında yaşanan birikim 2015 yılında tahsilat anlamında moral bozan bir stres yaratıyor. KOBİ’ler için 4 fırsat 1 Petrol fiyatlarındaki aşağı seyrin sürmesi cari açığı kendiliğinden aşağı çekerken KOBİ'lerin en önemli maliyet kalemlerinde de ciddi düşüşlere neden olması bekleniyor. 2 Petrol fiyatları üzerindeki ÖTV maktu olduğu için fiyat düşse de ÖTV oranı alış fiyatının bile üzerinde olduğu için firmaların maliyetlerine yansımıyor. 3 İnovasyon yapan KOBİ’ler kendi içlerinde fırsatlar yaratacaklar. Bu bağlamda eğitime ve işbirliğine de önem verilmesi gerekiyor. 4 UR-GE projesi, ihracatın sürdürülebilir bir şekilde artması için Ekonomi Bakanlığı’nın ihracatçılara sunduğu önemli bir enstrüman. Firmalar bu proje kapsamında alacakları danışmanlıklarla ihracatta daha efektif olacaklar. 12 ARALIK 2014 sırasıyla en büyük payı inşaat, gıda ve tekstil aldı. “Türkiye için değerli fırsatlar var” Çeşitli sektörlerin kanaat liderlerine 2015 yılı beklentilerini sorduk. Aldığımız yanıtlar şöyle: TÜGİAD Başkanı Ali Yücelen, iki seçim bırakan Türkiye’nin önümüzdeki yıl önünde bir seçim daha olduğuna dikkat çekiyor. Seçim sürecinin KOBİ'leri ve özellikle de iç pazardaki talebi etkileyeceğini ifade eden Yücelen, AB ile ilgili olarak net ve kararlı adımların atılması gerektiğine işaret ediyor. Mali istikrar ve cari açık anlamında bir gerilemenin yaşanmasına bağlı olarak ülke ekonomisinin cazibesinin artmasını beklediklerini söyleyen Yücelen, dünya ekonomisinden de sinyallerin iyi gelmediğini bildiriyor. Emtia fiyatlarındaki düşüşün ticaret hedefimiz olan ülkelerde fark- ALİ YÜCELEN lı sonuçlar doğurduğunu bildiren Yücelen, sözlerine şöyle devam ediyor: “Örnek olarak emtia ihracatçısı olan Afrika ülkelerinin ekonomilerini sarstı. Bizim ihracatımızı da etkileyecek sıkıntılara sebep olabilir. FED kararları ve sonuçlarının en çok etkileyeceği ülkelerin başında geliyoruz. AB ABD Transatlantik Ticaret Paktı ve etkileri, Ermeni soy- ZEKERİYA METE kırım yasası ile ilgili gelen sinyaller ve KOBİ'lerin uzun vadeli ve nitelikli finansman bulmada yaşayacağı zorluklar, önümüzdeki senenin çok zor geçeceğini gösteriyor. Yine finansal hizmetler sektörünün sorumluluk alma konusundaki isteksizliği de finansman açısından KOBİ'leri zor durumda bırakabilir. G20 zirvesi nedeniyle ülkemiz bir toplantılar zincirine ev sahipliği yapacak. Bu hem siyasal hem de ekonomik anlamda Türkiye için değerli fırsatlar içeriyor. Dünya liderleri ve işadamları gelecek; tüm dünyanın genç girişimcilerini İstanbul'da bir araya getireceğiz.” Kümelenme ve UR-GE İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete ise KOBİ’ler aile şirketi yapısından uluslararası ölçekte rekabet gücüne sahip kuruluşlar haline gelecek atılımları yapmak zorunda olduklarına dikkat çekiyor. Bu anlamda gerçekleştirilecek reformlarla inovasyonun ve çok yönlü güçbirliğinin önem kazandığı bir yıl olacağını kaydeden Mete, “Yükseliş trendi ve veriler bize önümüzdeki yılda da KOBİ’lerdeki büyümenin devam edeceğine işaret ediyor. KOBİ’lerin yapısal sorunlarına yönelik verilecek destek, ihtiyaçlarının karşılanması, taleplerinin hızlı ve etkin bir biçimde karşılanması önem arz ediyor” diyor. Mete, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Farklılaşmış olmak, daha akılda kalıcı ve daha güçlü bir marka olmanın yani markalaşmanın önemini kavramak gerekir. Bu da hedef kitlenin algısını iyi analiz etmekten geçiyor. Çetin rekabet şartlarında güçlü olabilmek için destek alma adına, yürütülen KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi ile Uluslararası Rekabetçiliğin Desteklenmesi’nin (UR-GE) birbirini tamamladığı ortak vizyona dâhil olmak KOBİ’lerin önüne koyduğu hedeflere ulaşma yolunda önemli faydalar sağlayacak.” “İnovasyonu önemseyin” İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, geçtiğimiz günlerde açıklanan ve 25 alanı kapsayan reform paketinin ekonomide yeni bir döneme işaret ettiğini söylüyor. Ekonominin artık daha dengeli, sürdürülebilir ve ihracata dayalı bir büyüme modeliyle ilerleme gösterdiğini kaydeden Akyüz, “Kimya sektörünün en büyük sorunu, hammaddede ithalata olan bağımlılık. Reform KAPAK_KONUSU_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 paketiyle ithalata olan bağımlılığı azaltmaya odaklanılacak. KOBİ’lerimizin hammadde ayağındaki inovatif yaklaşımı önemsemeleri ve AR-GE çalışmalarına verecekleri ağırlık ile bir adım daha ileriye gideceklerini düşünüyoruz” diyor. KOBİ’lerin ihracatlarını artırmak ve pazar çeşitliliğine gitmek için çaba harcamayı sürdürdüğünü vurgulayan Akyüz, şunları ekliyor: “2014 yılını 18 milyar dolara ulaşarak kapatacağımızı öngörüyoruz. 2015 yılı ihracat hedefimiz için ise henüz görüşmelerimiz sürüyor. Ayrıca Ortadoğu ve komşu ülkelerdeki gerilimin azalması da ihracat performan- MURAT AKYÜZ sımızı önemli ölçüde etkileyecektir.” İhracat odaklı büyüme Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ekinci, 2013 yılını miktar bazında 18,4 milyon ton ihracat ve 34,7 milyon ton çelik üretimi ile kapattıklarını böylece üretim kapasitesi ile dünya 8’inciliğini NAMIK EKİNCİ ve Avrupa 2’nciliklerini sürdürdüklerini söylüyor. Ancak sektör açısından 2014 yılının geçen yıla göre çok daha zorlu geçtiğini belirten Ekinci, 2013 yılında yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmelerin etkilerinin bu yıl da devam ettiğini kaydediyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerini içine alan MENA bölgesinin en önemli pazar konumunda olduğunu bildiren Ekinci, siyasi SERDAR URFALILAR krizler nedeni ile Türk çelik sektörü ihracatındaki payı 2013 yılında yüzde 53 oranında olan MENA bölgesinin, 2014 yılının 11 aylık dönemindeki payı yüzde 46’ya kadar gerilemiş durumda olduğuna dikkat çekiyor. “Ayrıca ülkelerin yerli sanayilerine kar- 12/5/14 4:22 PM Page 4 şı korumacı tutumları dolayısıyla karşılaştığımız anti-damping davaları ile yine birçok ihracat pazarımızda ülkelerin ithal ikamesine karşı kendi sanayilerini kurma yönündeki çalışmaları ve DTÖ kurallarına aykırı ticaretleri ile ihracatımızda önemli bir tehdit oluşturan ‘Çin’ faktörü bizi bu yıl fazlasıyla zorladı” diyen Ekinci’nin 2015 tahminleri şöyle: “Hedefimiz. 2015’te bu yıl sektörümüzü zorlayan olumsuz koşulların aşılması, dünya ve ülkemizdeki siyasi, ekonomik istikrar ve güven ortamının sağlanması en büyük temennimiz. Ancak sektörümüz üzerindeki olumsuz etkilerin önümüzdeki dönemde de devam edeceğini ve ne yazık ki bu yıldan pek farklı olmayacağını öngörüyoruz. Bu nedenle ülkemizin ihracat odaklı büyüme strateji doğrultusunda sektörümüzün gelişimine yönelik adımlar atılması gerekiyor.” “2015 daha iyi geçecek” Kalıp ve İskeleciler Derneği (KALİSDER) Başkanı Serdar Urfalılar, 2014 yılının yerel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimi ile seçimler yılı olduğunu belirtiyor. 2014 yılında kendi sektörlerinde bir durgunluk yaşamadıklarını, hatta TÜİK verilerine göre 2014 yılında Türkiye genelinde 1 milyon konutun satıldığını vurgulayan Urfalılar, “Bu konutların yüzde 50’si yeni yapılan konutlardan oluşuyor. Gayrimenkule yani inşaata olan talep hiç düşmedi. İnşaat sanayi ve dolaylı olarak kalıp iskele sektöründeki KOBİ’lerin 2014 yılını iç piyasa açısından aktif bir şekilde geçirdiğini söyleyebiliriz. İç piyasada olumlu gelişmeler yaşanırken, ülkemiz çevresinde Irak ve Suriye’de bizim dışımızda gelişen krizler ve olayların ih- Hangi pazarlarda fırsatlar var? 1 2 Asya ve Uzakdoğu pazarları keşfedilmeyi bekliyor. Afrika'da dikkatli atılacak adımlar başarılı sonuçlar verebilir. 3 Avrupa'daki sinyalleri iyi takip etmek gerekiyor. Avrupa ülkeleri Türkiye'nin en büyük iş ortağı konumunda. 4 Özellikle Latin Amerika ülkeleri kimya sektörü açısından oldukça güçlü bir potansiyel taşıyor. 5 Tarihsel bağlarımız dolayısıyla Türki Cumhuriyetler ihracatçı KOBİ’lere birçok fırsat sunuyor. Türk inşaat şirketleri özellikle son 10 yılda Türki Cumhuriyetlerde birçok başarılı projeye imza attı ve atmaya devam ediyor. Enerji, sağlık, gıda, lojistik, inşaat sektörlerinde birçok fırsat bu ülkelerde KOBİ’leri bekliyor. racatçı bir sektör olan iskele kalıp sektörünü etkiledi” diyor. Çevre ülkelere yapılan ihracat anlamında ihracatçı KOBİ’lerin bu olumsuz ortamdan etkilendiğini bildiren Urfalılar’ın 2015’e yönelik tahminleri şöyle: “2015 yılında belirleyici unsurlar dünya ekonomisindeki gelişmeler, orta vadeli program hedefleri, kredi notu artışının etkileri ve Merkez Bankası politikaları olacak. Kalıp ve iskele sektörü açısından bakıldığı zaman 2015 yılının 2014 yılına göre daha iyi geçeceğini düşünüyorum. Bunun sebebi olarak inşaat firmalarının gelecek yıl gerçekleştirecekleri projeler ve kamudaki büyük inşaat projelerini söyleyebiliriz. İnşaat sektörünün gelecek yıl yüzde 15 gibi bir oranla büyümesi bekleniyor, doğru orantılı olarak sektörümüzün de en az yüzde 15 gibi bir büyümeyi yakalamasını bekliyoruz. Ayrıca Türkiye ihracatının yaklaşık yüzde 50’sini Avrupa pazarına yaptığını düşünürsek, toparlanmaya başlayan Avrupa pazarı ARALIK 2014 13 KAPAK_KONUSU_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:22 PM Page 5 KAPAK KONUSU Öne çıkacak sektörler... 2015 ve sonrasında yüksek teknoloji içeren, katma değeri yüksek; yükte hafif pahada ağır ürün ve hizmetler ön plana çıkacak. Gıda sektörü yine ön planda olacak. Elektronik, yazılım gibi sektörler kendisini daha fazla hissettirecek. İnşaat ve imalat sektörünün yanında hizmet sektörünün de ön planda yer alacağını öngörülüyor. Özellikle plastik mamuller, kozmetik, ilaç ve eczacılık ürünleri, medikal, kauçuk gibi sektörlerin ihracat performanslarında 2015 yılında da artış bekleniyor. ile birlikte, Türkiye pazarının da hızlanacağı kesin.” “Üretim ve ihracatta artış olacak” PAGEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu ise Türk plastik sektöründe için yüzde 95’i KOBİ niteliğindeki 6 binin üzerinde firmanın faaliyet gösterdiğine dikkat çekiyor. Türk plastik sektörünün üretim kapasitesiyle bugün Avrupa ikinciliği ve dünya yedinciliği konumunda olduğunu bildiren Eroğlu, Türkiye’nin ilk üç büyük sektörü arasında yer alan kimya sektörünün en çok ihracatını da yüzde 30’luk pay ile plastik ihracatçılarını gerçekleştirdiğini sözlerine ekliyor. 2014 yılının 9 aylık döneminde miktar bazında 6 milyon 219 bin ton değer bazında ise 26 milyon 607 bin dolarlık plastik mamul üretimine imza attıklarını, ihracatın ise 3 milyar 772 milyon dolara ulaştığını vurgulayan Eroğlu’nun 2015 yılı öngörüleri şöyle: “2014 yılı birçok sektör için olumlu geçmese de sektör olarak çizgimizi koruduk ve seneyi ciddi büyüme rakamları kapatacağız. 2015 yılı için de hedefimizi üretim ve ihracatta 14 ARALIK 2014 artış olarak belirtebilirim. Bu hedefe ulaşabilmek için elbette KOBİ’lerimize büyük iş düşüyor. Ayrıca gerek ülke gerek global boyutta ekonomik istikrar, siyasi dengeler de büyük önem taşıyor. Özellikle önemli ihracat pazarımız konumundaki Ortadoğu ve komşu ülkelerdeki gerilimin azalması ve istikrar ortamının yaratılması ihracatımızı ve dolayısıyla üretimimizi artırıcı etki yaratacak.” Yabancılar daha ilgili olacak Mücevher İhracatçıları Birliği (MİB) Başkanı Ayhan Güner, kuyumculuk sektörü için 2014’ün iyi başlamasa da iyi bir ivmeyle tamamlandığını söylüyor. Sektör üretmek için ithal etmek durumunda olduğu pırlanta ile ilgili üretimi vergilendiren uygulama nedeniyle sıkıntı yaşarken, ekonomiyi soğutmayı amaçlayan uygulamalar kredi kartı ile taksitli alışverişlerin yasaklanmasının iç pazara dönük çalışan KOBİ'leri büyük sıkıntıya soktuğunu belirten Güner, başta İran, Irak, Suriye’ye satışların durma noktasına geldiğini bildiriyor. Rusya ve Ukrayna gibi çok önemli pazarlarda da gerileme yaşadıklarını ancak yeni pazarları keşfederek bu zararın kısmen de olsa telafi edildiğini kaydeden Güner, sözlerine şöyle devam ediyor: “Borsa İstanbul bünyesinde Elmas Borsası'nın da hareketlenmesi tüm dünyanın gözünü İstanbul'a çevirmesine neden oldu. Mücevher sektörü olarak 2015 için çok umutluyuz. Öncelikle ayağındaki yüzde 20 prangasından kurtul- YAVUZ ERDOĞDU AYHAN GÜNER HÜSEYİN ÇETİN muş olan kuyumculuk sektörü şimdi dünya ile eşit koşullarda rekabet ederek pırlantalı, elmaslı taşlardan üretilen mücevherlerin ihracattaki payının daha çok artmasını sağlamak için mücadele edecek. Vitrinde son tüketiciye satış aşamasına vergiye konu olan ancak onun dışında üretim ve ihracat noktasında vergiye tabi olmayan elmas ve pırlanta gibi değerli taşların Borsa İstanbul'da alınıp satılabilmesi 2015 yılında daha çok yabancı meslektaşımızın işlem yapmak için İstanbul’u tercih etmesine neden olacak.” İstihdam büyüyecek Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Hüseyin Çetin, 2015 yılının ayakkabı sektöründeki üreticiler için kapasitenin arttığı bir yıl olacağına işaret ediyor. 320 milyon çift üretim kapasitesi olan ve yan sanayicilerle birlikte 22 bin 500 işletmenin yer aldığı ayakkabı sektöründe ağustos ayında çıkarılan ithalata ek vergi, sektörün kapasite artışına olumlu yansıyacağını belirten Çetin, sözlerine şöyle devam ediyor: “Hatta bizim beklentimiz üretim kapasitesini 500 milyon çifte ulaşması yönünde. 280 bin olan sektör istihdamının Ekonomi Bakanlığı’na sektör olarak söz verdiğimiz üzere 90 bin kişi daha ekleyeceğiz. Bunun ilk adımı 2015’te olacak. Gelecek yıl 280 olan istihdama 45 bin kişi daha eklemek istiyoruz. 7.9 milyar dolar büyüklüğe sahip olan sektörde üreticinin daha da güçlenmesi, cari açığımızı da olumlu katkı sağlayacaktır. Baktığınızda sektörde 57 milyon çift ithal edilen ayakkabının üretilmesiyle ithalatın en az yüzde 10 düşmesi bekleniyor.” GARANTI_1_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 ETKİNLİK 12/5/14 4:50 PM Page 1 Burcu Tuvay / [email protected] Garanti kadın girişimcileri Aydın’da buluşturdu Garanti ve KAGİDER, 31’inci ‘Kadın Girişimci Buluşması’nı Aydın’da gerçekleştirdi. Global Girişimcilik Haftası’nda hayata geçirilen etkinlikte, kadınların işgücüne katılım oranının düşüklüğüne dikkat çekildi. NAFİZ KARADERE Garanti Bankası ve Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGİDER) sekiz yıldır düzenlediği Kadın Girişimci Buluşmaları’nın 31’inci toplantısı, 18 Kasım’da Aydın’da gerçekleştirildi. Dünyanın dört bir yanındaki insanları yenilikçiliğe ve girişimciliğe davet etmek amacıyla kutlanan Global Girişimcilik Haftası’nda hayata geçirilen etkinliğe, çok sayıda kişi katıldı.Toplantının konuşmacıları arasında; Garanti Bankası ve KAGİDER yöneticilerinin yanı sıra, deneyimli kadın profesyoneller de yer aldı. Toplantının ‘Finansmana Erişim, Pazarlama ve Satış’ başlıklı ilk paneli, Piramit Danışmanlık’tan Berrin Kuleli’nin ‘Geleneksel Pazarlama ve Satış Kanalları’ konulu sunumuyla başladı. Ardından söz alan Garanti Bankası KOBİ Pazarlama Bölümü Küçük İşletmeler Pazarlama Yöneticisi Selin Öz, Garanti’nin kadın girişimcilere yaklaşımını anlattı. Kredi Garanti Fonu A.Ş. Genel Müdürü Hikmet Kurnaz da girişimcilerin kredi kullanırken yaşadığı teminat sıkıntısına çözüm getirmek amacıyla Garanti Bankası ile imzalanan protokol kapsamında sundukları kefalet desteklerini aktardı. Açılış konuşmasını yapan Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, 2013 TÜİK verilerine göre, Avrupa Birliği ülkeleri arasında işgücüne katılan kadın oranı en düşük ülkenin Türkiye olduğunu söyledi. Erkeklerin işgücüne katılımının en yüksek olduğu yaşların 35-39, kadınlarda ise 25-29 olduğunu ifade eden Karadere, bu yaş aralıklarında işgücüne katılım oranının erkeklerde yüzde 95,4 iken, kadınlarda sadece yüzde 38,3 olduğuna dikkat çekti. Girişimcilerle profesyonelleri buluşturuyor Rakamların özel sektör, devlet, kamu ve sivil toplum kuruluşlarının bir kez daha durup düşünmesi gerektirdiğini belirten Karadere, ancak tüm öğeleriyle birbirini tamamlayan, maddi ve manevi değerlerine sahip çıkan, uzlaşan, barışan ve birlikte üretip çoğalan toplumların, uygarlıktan, gelişimden ve adaletten bahsedebildiğini ve evrilerek dönüşebildiğini kaydetti. Garanti olarak bu farkındalık ve inançla, kadınların ekonomiye katılımını ve girişimciliğini desteklediklerini bildiren Karadere, sözlerine şöyle devam etti: “2008’den bu yana KAGİDER’le birlikte gerçekleştirdiğimiz Kadın Girişimci Buluşmaları, “Aydın’da kadın girişimciliği büyüyecek” KAGİDER Yönetim Kurulu Başkanı Gülden Türktan iseKadın Girişimci Buluşmaları’nın KAGİDER ve Garanti Bankası işbirliğiyle 2008 yılından bu yana her coğrafi bölgeden 28 şehirde yaklaşık 6 bin kadın girişimciye ulaşılmasını sağladığını söyledi. 2013 TÜİK Hanehalkı İstatistik verilerine göre, temel işgücü göstergelerinde, içerisinde Aydın’ın yer aldığı bölgede işgücüne katılma oranının yüzde 56,2, istihdam oranının yüzde 52,3, işsizlik oranının ise yüzde 6,9 olduğunu ifade eden Türktan, konuşmasına şöyle devam etti: “Bölgede istihdamın sektörel dağılımına baktığımız zaman ise hizmet ve tarım sektörünün Aydın ekonomisinin büyük bir kısmını oluşturduğunu görüyoruz. Hizmet sektöründe istihdam oranı yüzde 41,1, tarım sektöründe ise yüzde 39,8’dir. Ege Bölgesi'nde yer alan, turizm ve tarım açısından en gelişmiş illerden biri olan Aydın’da bu oranlar hiç şaşırtıcı değildir. Bu kadar çalışkan, bu kadar verimli bir şehirde kadın girişimciliğinin de büyüyeceğinden hiç şüphemiz yok.” bu kapsamda bir proje. Toplantılarla, girişimci kadınların vizyon ve bilgi dağarcığını genişletmesini, hem deneyimli profesyonellerle hem de birbirleriyle paylaşımda bulunmasını ve yeni ilişkiler geliştirmesini hedefliyoruz. 31’inci buluşmamızı Aydın’da yapmaktan, zengin altyapısı ve tarihi mirasıyla hayranlık uyandıran bir kentin insanlarıyla buluşmaktan mutluluk duyuyoruz.” ARALIK 2014 15 DOSSO_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 SÖYLEŞİ 12/5/14 4:23 PM Page 1 Aram Ekin Duran /[email protected] “Fasonu bırakırsak başarıya ulaşırız” Yabancı alıcıları, Türkiye’deki şirketlerle buluşturan ve aynı zamanda aileleri ile birlikte tatil yapmalarına olanak sağlayan özel bir satış sistemi Dosso Dossi büyüyor. Sistemin kurucusu Hikmet Eraslan, geçen yıl 10 bine yakın tekstil alıcısını Türkiye’ye getirdiklerini söyleyerek, “Çin, Pakistan, Hindistan gibi ülkelerle fasonda yarışma şansımız yok” diyor. 10 yıl önce, Rusya başta olmak üzere bölge ülşimdi çok güçlü. Ama hala 10 sentlere çalışmak kelerinin hazır giyim alım şirketlerini Türkiye’ye bana doğru gelmiyor. Ben temasta olduğum tüm davet etmek, hem ticaret yapıp hem aileleri ile üreticilere şöyle diyorum: 150 dolarlara 200 dotatil yapmalarını sağlamak amacı ile yola çıkan larlara mal satıyor mağazalar. Buradan sizden girişimci Hikmet Eraslan, Dosso Dossi adını ver52 dolar yerine 55 dolara mal alsa hiçbir şey dediği sistemi büyütüyor. ğişmez. Kaliteli mal üretirsek, tasarımı güçlü İlk yıl yurt dışından yalnızca 45 alım şirketini Türkiye’ye getirebilen Dosso HİKMET ERASLAN - IRINA SHAYK Dossi, 2014 yılında 30 ülkeden 10 bin alım grubunu Türkiye’deki üreticilerle buluşturma başarısı gösterdi. Yazın ve kışın iki etap olarak düzenlenen tatili de içine alan ticaret, aynı zamanda Adriana Lima, Miranda Kerr, Irina Shayk, Anna Chapman gibi yıldız mankenlerin iştiraki ile dünya çapında bir magazin etkinliğine de evsahipliği yapıyor. Her yıl Antalya'da düzenlediği moda şovlarıyla Türk tekstilcisini dünyaya tanıtan Dosso Dossi Fashion Show, binlerce alıcıyı bir araya getirdiği fuar etkinliklerinin ardından şimdi de gözünü büyük pazarlardaki lüks tüketime dikti. Sistemin kurucusu Dosso Dossi Fashion Show CEO’su Hikmet Erarslan ile yarattığı sistemi, hedeflerini ve yeni ihracat pazarlarındaki fırsatları konuştuk. Türkiye tekstil piyasasına baktığınızda nasıl bir tablo görüyorsunuz? Biz 6 milyarlık dünya nüfusu içinde sadece 70 milyonuz. Bizim elimizin daha kaliteli olması lazım. Bizim coğrafi olarak konumumuz büyük avantaj. Geçmişte Avrupa’da çok zorlandığımız altyapımız 16 ARALIK 2014 ürünler üretirsek alıcı çıkacaktır. Katma değeri yüksek ürünlere yönelirsek 2023 hedefi olan 500 milyar dolar rakamını yakalayabiliriz. Kaliteli mal üretmek için gereken vizyon nasıl oluşturulacak? Biz mesela bu yıl Rusya’dan pazarlama direktörleri getirdik. Müşterilerimize seminer veriyorlar. Mağazacıları da karlılıklarını artırmak için eğitiyoruz. İtalya, İngiltere ve Fransa kalitede yıllardır bu işin babası. Biz de onların yolundan yürümeliyiz. Çin, Hindistan, Pakistan gibi ülkelerle fasonda yarışma şansımız yok. Bırakalım onlar o şekilde yürüsünler. Fasonu bırakabilecek cesareti gösterirsek işte o zaman gerçek başarıya ulaşırız. Ama ne yazık ki hala elimizdekini kaybederiz diye korkuyoruz. Çinliler için takip edip, kopyalayıp, daha ucuza satabilecekleri bir hazine gibiyiz. Çünkü katılımcı firmalarımız her fuara en az 400 parçalık seri hazırlıyorlar ve bu da 40 bine yakın yeni ürün demek. Peki bu konuda kabahat kimin? Ülkelerin sanat ve estetik ile ilişkisi de çoğu zaman belirleyici oluyor. İtalya, Fransa gibi ülkelerin sanat tarihi, onları tasarımda elbette öne çıkarıyor. Türk tekstilinin en zayıf halkası ise kumaşçılar. Kumaşçılar bu işin en zayıf ayağı. Çok garanti çalıştıkları için tasarımlı ürünlerden kaçıyorlar. Hazır gi- DOSSO_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:23 PM Page 2 “Ocak’ta Alessandra Ambrossio geliyor” yimde kumaşçıların büyük önemi var. Cesur davranmaları gerekir. Kumaşçıların tasarımcılar gibi düşünmesi ve yaratıcı olması gerekiyor. Son dönemde tekstilde yıldızı parlayan Rusya pazarına ne kadar mal satıyorsunuz? Kaç müşteriniz var? Biz şu anda Rusya genelinde 30 bine yakın butikçi ile çalışıyoruz. Rusya başta olmak üzere doğu bloku ülkelerinde lüks tekstil ürünlerine büyük talep var. Toptanda 300-400 dolara satılan kaliteli ürünler Rusya’da perakendede bin doların üzerinde alıcı buluyor. Gelişmekte olan ülkelerin ucuz iş gücü maliyetlerinden dolayı avantajlı durumları, ileride daha da artacak. Türk tekstilinin alt yapısı çok uygun. İtalya, İngiltere ve Fransa gibi tasarımı önemseyip, katma değeri yüksek tekstil ürünlerine ağırlık vermeliyiz. Ancak Rusya ekonomisinde işler pek iyi gitmiyor. Bu durum satışları nasıl etkiliyor? Batı ve Rusya arasında gerilimi Soğuk Savaş seviyesine taşıyan Ukrayna krizinin ardından Rusya'da tüketici güveni azaldı. Harcamalar kısıtlandı. Ama biz Dosso Dossi olarak rublenin zayıfladığı bir ortamda dahi cirolarımızı yüzde 10 artırdık. Öte yandan önümüzdeki dönemde kriz devam ettiği takdirde herkes kendi payına düşeni alacak. Genel olarak bir daralma var, biz de bu yıl Rusya ve Ukrayna ekonomileri gibi bir sene daha büyüme beklemiyoruz. Rusya gibi çok geniş coğrafyaya yayılmış bir pazarda her yere ulaşabiliyor musunuz? 30-40 bin kişiye istihdam sağlayan bir şirketin faaliyetlerinin lojistik boyutu da büyük bir organizasyon gerektiriyor. Ürünlerimizi Rusya'nın en ücra köşelerine, Moskova'dan dokuz saat uçak yolculuğu gerektiren Kamçatka'ya dahi gönderiyoruz. Sadece Rusya değil, Ukrayna'da, Ermenistan'da, Kazakistan'da, Bişkek'te müşterilerimiz var. 10 yıl önce devreye aldığımız sistemimiz çok başarılı oldu. Dünyada benzeri yok. Hem ticaret yaptırıyoruz, hem de ülkemizin tanıtımına katkıda bulunuyoruz. Şimdiki amacımız Türkiye üreticisini dünyanın lüks ürün satan grupları ile biraraya getirmek. Rusya ve Türkiye arasında e-ticaret fırsatları nelerdir? Online ticaret çok hızlı gelişmese de bu alandaki müşteriler en sadık müşteriler oluyor. Çünkü daha bilinçli müşteriler internet üzerinden alışveriş yapıyor. Biz bu müşterilere farklı sosyal medya ağları üzerinden ulaşmaya çalışıyoruz. Fuarımıza da davet ediyoruz. Fuara davet etmek için 40 bin ayrı adrese davetiye gönderiyoruz. Laleli’deki mağazalarımıza gelen müşterileri de Şimdiye kadar Isabeli Fontana, Erin Heatherton, Adriana Lima, Miranda Kerr ve Irina Shayk gibi dünyaca ünlü top modelleri Türkiye’de podyuma çıkardıklarını hatırlatan Erarslan, “Şovun Ocak 2015’teki konuğu Alessandra Ambrossio olacak. 8-13 Ocak’ta Antalya Expo Center’da düzenlenecek 19. Dosso Dossi Fashion Show’da Alessandra Ambrossio, 2015 ilkbahar-yaz kreasyonlarının yer aldığı 4 ayrı markanın ürünlerini sergileyecek” diyor. online alışverişe yönlendirmeye çalışıyoruz. Çünkü e-ticaretteki alışveriş en sağlam ve güvenilir alışveriş haline geliyor. Rusya ile bavul ticareti her zaman çok tartışmalı bir ticaret şekli oldu. Bavul ticaretinde son durum nedir? Bavul ticaretinin neyi doğru bulunmuyor, anlamıyorum. Vergi sorunsa vergi koysunlar. Ama o zaman bir daha müşteri gelmez. Yüzde 8 vergi için bu haksızlık yapılmamalı. Bavul ticaretini istemeyen işadamları bahane arayan işadamlarıdır. Kendi başarısızlıklarını Laleli’ye fatura ediyorlar. Bavul ticareti tam gaz devam etmeli, Türkiye’nin her yerinde yapılmalı. Yerli malı ürünümüzü yurtdışına satıyoruz, daha ne olsun. İhracatçılar ile Laleli’nin Osmanbey’in hiç alakası yok, bunu görmek lazım. ARALIK 2014 17 FILO_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 KADIN GİRİŞİMCİ 12/5/14 4:47 PM Page 1 Talip Yılmaz / [email protected] Filo kiralama maliyetini düşüren girişim Filo Broker, Türkiye’de henüz çok bakir bir alan olan filo kiralama sektöründe üç aşamada danışmanlık hizmeti sunuyor. Şirketin ortakları, filo kiralama sektörü tecrübesi olan iki isim Okşan Öztürk ve Oytun Gül Malkoç. Ortaklar, “Şirketiler filo kiralama ve filo yönetimi için harcadıkları zaman ve giderlerin çoğundan tasarruf etmek istiyorlarsa danışmanlık hizmeti almalı” diyor. Öztürk ve Malkoç’a göre şirketlerin yaptığı en büyük hata, hizmet yerine fiyata odaklanılması. Filo Broker|Akıllı Filo Yönetimi ve Danışmanlık şirketi Türkiye’de ilk kez kurumsal firmalara uzun dönem araç kiralama ve filo yönetimi konusunda akıllı filo danışmanlığı hizmeti veriyor. Filo kiralama ile ilgili desteğe ihtiyacı olan her segmentten müşteriler ile çalışıyor. Şirketin yaptığı işin özünde ‘filo kiralama şirketleri ile müşteriler arasında bir köprü görevi’ var. Filo Broker’ın iki ortağı ise Okşan Öztürk ve Oytun Gül Malkoç. Bu iki girişimcinin geçmişinde filo kirala sektöründe birlikte kazandıkları deneyimler var. Uzun yıllar kurumsal müşterilere hizmet veren iki ortak, aralarında iyi bir sinerji olduğunu ifade ediyor. Öztürk ve Malkoç sorularımızı yanıtladı. Filo Broker’ın hizmet alanını anlatır mısınız? Kimlere hizmet veriyorsunuz? Müşterilerimize üç aşamalı hizmet veriyoruz. Müşterilerimiz hizmetin tamamını alabilir ya da ihtiyaçları doğrultusunda ayrıştırabilirler. Bizim tercihimiz tam fayda sağlayabilmek ve verimliliği artırabilmek adına sürecin başından sonuna yanlarında olmak. İlk aşamada filo analizi, ikinci aşamada ihale ve kontrat danışmanlığı ve üçüncü aşamada filo yönetimi hizmeti sunuyoruz. Bu alana girme fikri nereden doğdu? Bu alanda iş tecrübeniz nedir? Filo Kiralama sektöründe toplam sekiz yıllık tecrübeye sahibiz, bu süreçte yaklaşık 700 farklı kontrat imzaladık; buna paralel de yaklaşık 5 bin araç yönettik. Kiralama sektöründe çalıştığımız dönemlerde müşterilerimizin satın alma departman- 18 ARALIK 2014 OKŞAN ÖZTÜRK - OYTUN GÜL MALKOÇ FILO_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 larının üzerinde ciddi bir iş yükü olduğunu gözlemledik. Aslında fikir de o dönemlerde doğdu. Yaklaşık 200-300 farklı konuda satın alma yapan departmanlara Filo Kiralama konusunda danışmanlık yapabilir miyiz, diye düşünüyorduk. Filo Kiralama satın alınan diğer hizmetlerden farklı olarak satın alındıktan sonra ciddi takip gerektiren teknik bir alım. Aynı zamanda şirketlerin maaşlardan sonraki en önemli gider kalemini araç kiralama giderleri oluşturuyor. Projeniz ne zaman şekillenmeye başladı? 2008 yıllarıydı, kiralamanın Türkiye’de çok yeni olduğu dönemlerdi. Kiralamaya yeni alışan kurumsal firmaların danışmanlık almak konusunda muhafazakâr davranacaklarından emindik. Avrupa’daki modelleri inceliyorduk ve Türkiye’de henüz istediğimiz sektör olgunluğu için zamana ihtiyacımız olduğuna inanıyorduk. 2014 yılına geldiğimizde inandığımız sektör olgunluğu oluştuğu için projemizi hayata geçirmeye karar verdik ve şirketimizi kurduk. Türkiye’de şu ana kadar kaç şirkete hizmet veriyorsunuz? Şirketimizi 2014’ün son çeyreğinde kurmuş olmamıza rağmen, altında 22 farklı şirket bulunan kendi sektörünün lideri global bir firma ile anlaşma sağladık. Şu an tüm şirketlerin sistem entegrasyonunu tamamlıyoruz. Bu kadar hızlı geri dönüş almamız aslında artık verimli filo yönetiminin bir ihtiyaç haline geldiğinin göstergesi. Bunun dışında dört şirketle kontrat aşamasındayız. Her ay bir yeni şirketi müşterimiz yapmak istiyoruz. Bu alan Türkiye’de ne ölçüde yaygın, dünyada durum nedir? Avrupa’da oldukça yaygın, kiralama şirketleri kadar danışman şirketler var, diyebiliriz. Kurumsal firmaların çoğu filo kiralama işini danışmanlara devretmiş durumda. Talep artıkça Türkiye’deki yabancı yatırımların da artacağına inanıyoruz. Bu hizmetin her geçen gün büyüyen kiralama sektöründe artan bir ihtiyaç. Şirketler, filo kiralamada neden danışmanlık hizmeti almalı? En önemli nedeni, süreci takip ederken mü- 12/5/14 4:48 PM Page 2 dahale edilmesi gereken noktaların saptanması ve zamanında müdahale edilebilmesi. Biz bu sayede birçok konuda oluşabilecek maliyetleri minimize ediyoruz. Bunun yanında diğer önemli sebepler, insan kaynağının yeterli olmaması, filo yönetim konusunda tecrübenin az olması, işin profesyoneller, tarafsız ve bağımsız bir kuruluş tarafından yönetilmesini istemeleri. Tek konsantrasyonumuz filonun takibi olduğundan oldukça detaylı bir iş çıkarabiliyoruz. Sektörden geliyor olmamız, hem kiralama şirketlerinin beklentilerini hem müşterinin beklentilerini ortak noktada daha kısa sürede buluşturmamızı sağlıyor. Kısacası şirketiler filo kiralama ve filo yönetimi için harcadıkları zaman ve giderlerin çoğundan tasarruf etmek istiyorlarsa danışmanlık hizmeti almalı. Bu hizmetin de daha önce kiralama sektöründe tecrübe edinmiş danışmanlardan alınması doğru adım olacaktır. Fi l o k i r al a m a yapan şirketler, en çok hangi yanlışları yapıyor? Bizim gözlemlediğimiz en önemli hata, önceliğin hizmet yerine fiyatta olması. Şirketler aslında ihtiyaç duymadıkları birçok hizmeti alıyor ve kiralama maliyetlerinin artmasına neden oluyorlar. Doğru sözleşme müzakeresi yapılamaması ve kullanıcıların sözleşme şartlarına hakim olmamalarından kaynaklı hatalar nedeni ile kira dönemi içerisinde ve sonunda birçok ilave maliyet ortaya çıkıyor. Türkiye’de filo kiralama sektörünün büyüklüğü nedir? Sektörün önü oldukça açık, 2014’ün sonuna geldiğimiz şu günlerde yaklaşık 210 bin 000 kiralık araç olduğu tahmin ediliyor. Kiralama, Anadolu şehirlerinde halen çok yaygın değil ve kiralamanın çoğunluğunun üç büyük şehirde toplandığını düşünürsek, büyümeye hala çok açık olduğunu söyleyebiliriz. Önümüzdeki 5 yıl içinde sektörün yılda yüzde 12-15 arasında büyüyeceği tahmin ediliyor. Kiralama yapıp yapmamak arasında kararsız kalan şirketler için de bağımsız bir kuruluştan danışmanlık almalarının çok kıymetli olacağını düşünüyoruz. Filo broker üç aşamalı hizmet veriyor İlk Aşama - Filo Analizi: Bu sayede firmanın ihtiyaçlarını belirliyoruz. En ucuz fiyata araç kiralamanın doğru bir alım şekli olmadığına inanıyoruz. Her kullanıcıya özel alım yapılması gerektiğine inanıyor, hizmetlerin genelleştirilmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Artık dünyada şirketlerin yönetim felsefelerinde en çok önem verdikleri değerlerden biri verimlilik. En verimli alımın yapılması için doğru analizin yapılıp ihtiyaçların doğru belirlenmesi gerekiyor. Bizim de tam anlamıyla yaptığımız bu. İkinci Aşama - İhale ve Kontrat Danışmanlığı: Bu hizmetimizle firmalara zaman kazandırıyoruz. Filo analizi ile belirlediğimiz ihtiyaçlar doğrultusunda kontrat şartlarını belirliyor ve ihale sürecini yönetiyoruz. Tedarikçi belirlemeden, sözleşme müzakeresine ve araç teslimatına kadar uzanan ve departmanlara oldukça zaman kaybettiren aynı zamanda hataya açık olan çok önemli bir süreci devralıyoruz. Üçüncü Aşama - Filo Yönetimi: Bu hizmetimizle tasarruf sağlıyoruz. Operasyonel olarak iş yükü yaratan tüm süreçleri biz takip ediyoruz. KM kullanım takibi, bakım periyodları takibi, hasar frekansları, kira ve kira dışı tüm maliyetlerin kontrolleri, kronik maliyet yaratan konular vb. Bunun yanı sıra şirketletin ihtiyaçları ve talepleri özelinde hizmetlerimizi şekillendirebiliyoruz. Bunun için ciddi bir yazılım yatırımı yaptık. IT programımız sayesinde tüm süreci sorunsuz takip edebiliyoruz. Ayrıca sahadaki araç kullanıcılarının hayatlarını kolaylaştırmak adına akıllı telefonlarına indirebilecekleri yine sektörde bir ilk olan "Akıllı Filo” uygulaması Ocak ayında hayata geçmiş olacak. ARALIK 2014 19 WEBNAK_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 SÖYLEŞİ 12/5/14 4:28 PM Page 1 Gözde Yeniova /[email protected] Yük taşıyan ile taşıtanı buluşturdu Webnak, yükünü taşıtmak isteyen KOBİ’ler ile yük taşıyan kamyoncu esnafını, internet ortamında bir araya getiren, bir B2B pazaryeri modeli. Webnak’ta yeni bir iş modelini hayata geçirdiklerini ifade eden Aslanoba Gıda Genel Müdürü Hasan Aslanoba, beş yıl içinde hedeflerinin yüzde 5 pazar payına ulaşarak, yılda 90 milyon TL hizmet gelirini elde etmek olduğunu söylüyor. Son dönemde daha çok yaptığı melek yatırımlarla adını sıkça duyduğumuz Aslanoba Capital kurucusu ve Aslanoba Gıda Genel Müdürü Hasan Aslanoba, bu sefer bir pazar yeri girişim modelini hayata geçirerek girişimci yönüyle karşımızda. Yükünü taşıtmak isteyen KOBİ’ler ile yük taşıyan kamyoncu esnafını, internet ortamında bir araya getiren Webnak şirketini kuran Hasan Aslanoba, bu pazarda potansiyelin yüksek olduğunu söylüyor. Ağır yük taşıma sektörü büyüklüğü, yıllık olarak 60 milyar TL civarında tahmin ediliyor. Ortalama navlun fiyatı ise 1.000 TL civarında, yani buna göre yılda 60 milyon adet ağır yük taşıması gerçekleşiyor. 2014 TUİK verilerine göre de Türkiye’de 768 bin kamyon ve bu sektöre hizmet veren yüzbinlerce kamyoncu bulunuyor. Buradaki potansiyeli gören Hasan Aslanoba’nın Webnak girişimi için beklentileri yüksek. Aslanoba ile Webnak girişimini konuştuk, sorularımıza yanıtları şöyle: Webnak iş fikri nasıl doğdu? Webnak projesini ilk defa kafamda tasarlarken, Erikli Su’yu yönettiğim 23 yıl içinde, uygun fiyatlı ve hızlı nakliye hizmeti bulmada yaşadığımız sorunlardan ilham aldım. Ambalajlı su işinde, ürünlerin nakliyesi maliyet ve hız olarak çok önemliydi, ancak aynı zamanda büyük bir problemdi. Özellikle suyu en çok sattığımız ilkbahar ve yaz aylarında uygun fiyatlarda nakliye işimizi yapacak kamyoncu bulmakta büyük sıkıntımız oluyordu. Bazı şehirlere uzun süre uygun kamyoncu bulamıyor, bazen de piyasadan 20 ARALIK 2014 rastgele bulunan kamyonculara güven sorunu yaşıyorduk. Hizmet almak isteyen ile hizmet vermek isteyen verimli bir platformda buluşamıyordu, sonuçta aracılık hizmeti çok yüksek maliyetlerle veriliyordu. Gelişen internet ve mobil teknolojilerinin bu büyük verimsizliğe ciddi şekilde çare olacağını fark ettim; özellikle akıllı telefon fiyatlarının sürekli düşmesi, kamyoncu esnafında dahi yaygınlaşması bu iş modelini kurmamda çok yardımcı oldu. Webnak’taki iş modelinizi anlatır mısınız? Ekibi nasıl kurdunuz? Webnak ekibi, İstanbul Anadolu, İstanbul Avrupa, Adana, Bursa ve İzmir olmak üzere tüm Türkiye’de beş bölgede 20 kişilik saha ekibi ve genel müdürlükte sadece bu iş birimi için çalışan yedi kişi ile birlikte toplamda 27 kişiden oluşuyor. Webnak iş modeli, yükünü taşıtmak isteyen genelde KOBİ’ler ile yük taşıyan kamyoncu esnafını, internet ortamında bir araya getiren, bir B2B pazaryeri modeli. Webnak sayesinde, üye şirketler daha uygun maliyetle, en hızlı, zahmetsiz ve güvenilir şekilde nakliye hizmeti bulabilirken, üye kamyoncular ise daha çok sayıda, en hızlı ve kolay şekilde yeni nakliye işleri bulabiliyor. Webnak’a gerek şirketlerin ve gerekse kamyoncuların üye olmaları gerekiyor. Üyelik tamamen ücretsiz; ancak kamyoncu esnafının üyelik işlemlerinde bazı kontrol süreçlerimiz uygulanıyor. Webnak ile iki tarafı tek platformda buluşturuyorsunuz. Peki gelir modeli nedir, nasıl kazanç sağlıyorsunuz? Webnak, şu anda, tanıtım döneminde olduğu için, henüz hizmet bedeli komisyonu talep etmiyoruz. Tanıtım dönemi sonunda ise, sadece üye şirketlerden ve sadece başarılı sonuçlanmış ihalelerden, yani sadece yük taşıma gerçekleştiğinde, hizmet bedeli komisyonu alacağız. Ancak, kurduğumuz sistemin verimliliği ve ölçeklenebilir olması sayesinde, piyasadaki hizmet komisyonlarının çok altında bir bedel talep etmemiz söz konusu. Kamyonculardan ise ne şimdi ve ne gelecekte, hiç bir isim altında komisyon almayacağız; kamyoncu esnafına bu taahhüdümüzü en başından beri ilan ediyoruz. Aslında, bizim kamyonculardan tek beklentimiz; ihalelere uygun WEBNAK_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:28 PM Page 2 Sistemde işleyiş nasıl oluyor? HASAN ASLANOBA tekliflerle katılarak çok sayıda ihale kazanmaları. Hedef müşteri kitleniz kimler? Webnak’ta, öncelikle KOBİ’leri hedefliyoruz; çünkü yüksek hacimde çalışmadıkları için, yüklerini taşıtmak istediklerinde fiyat ve kalite olarak iyi hizmet alamadıklarını biliyoruz. Bu anlamda, KOBİ’lerin rekabet gücüne önemli katkılar sağlayabileceğimize inanıyoruz. Yüksek maliyetli aracılık hizmetlerinden memnun olmayan büyük şirketlerin de Webnak’ı baştan belki biraz test ederek, ancak daha sonra giderek artan oranlarda kullanacağını düşünüyoruz. Diğer taraftan, genelde büyük sanayi kuruluşlarına sözleşmeli olarak nakliye hizmeti veren lojistik şirketlerinin de, gerektiğinde dışarıdan kamyoncu bulabilmek için Webnak’ı kullanacağını düşünüyoruz. Kamyoncu esnafına nasıl ulaşıyor ve üye yapıyorsunuz? Yeterli sayıda kamyoncuyu üye yapabilmek için, onlara yakın olmamız gerekiyordu. Bu nedenle, ana artel karayolları üzerinde Webnak Hizmet Noktaları kurduk. Bugün itibariyle, İstanbul Avrupa, İstanbul Anadolu, Bursa, İzmir ve Adana olmak üzere beş farklı bölgede Webnak Hizmet Noktaları bulunuyor. İşimiz geliştikçe, yine lojistik yoğun bölgeleri öne alarak başka noktalar da açacağız. Webnak’a üye kamyoncuların güvenilir olup o l m a d ı ğ ı n a ş i rk e t l e r n a s ı l g ü v e n e c e k ? Seçimlerde belli kriterler belirlediniz mi? Webnak’a üyelik ücretsiz, ancak bir kamyoncunun Webnak pazaryerine girebilmesinin belli kuralları var. Bize başvuran bir Webnak adayı kamyoncu gerekli ön kontrollerden geçtikten ve Webnak eğitimlerini tamamladıktan sonra aktif üye olabiliyor. Webnak’a üye olmak isteyen kamyoncular için; belgeler, araç uygunluğu ve referanslar olmak üzere üç aşamalı Üye şirket, Webnak web sitesinde gerekli bilgileri doldurarak, her taşıma işi için bir ihale açıyor. Açılan bu ihaleler, Türkiye’nin her yerindeki üye kamyoncuların akıllı cep telefonuna indirdiği Webnak mobil uygulamasında anında görülüyor. Bu kısa süreli ihalelere kamyoncu üyeler hemen tekliflerini verebiliyor. Gelen teklifleri, yine Webnak web sitesi üzerinden değerlendiren şirket, en uygun teklifi bir tıkla seçiyor. Kendi teklifinin seçildiği bilgisini, Webnak mobil uygulaması üzerinden alan kamyoncu, kazandığı ihalenin şartlarını tekrar gözden geçirip son onayını bir tıkla veriyor. Daha sonra Webnak sistemi, kamyoncuyu, yükün teslim alınacağı şirket adresine yönlendiriyor. Şirket, yükü teslim ettikten sonra da, kamyoncunun akıllı cep telefonundaki GPS özelliği sayesinde, yükünün nerede olduğunu Webnak web sitesindeki dijital harita üzerinden takip edebiliyor. kontrol süreçlerimiz var. Öte yandan, yakında, şirketlerin kamyoncunun hizmet kalitesini puanlayacağı bir özelliği de eklemeyi planlıyoruz. Bu sayede, verilen teklifleri değerlendiren bir şirket, kamyoncunun puanlarını da önceden görerek tercihini yapabilecek. Önümüzdeki dönemde bu girişimden hedefleriniz neler? Webnak olarak kesin hedefler belirtmemiz çok zor; çünkü tamamen yeni bir iş modelini hayata geçiriyoruz. Ancak beş yıl içinde hedefimiz, yüzde 5 pazar payına ulaşarak, her başarılı taşımadan ortalama 30 TL hizmet bedeli ile yılda 90 milyon TL hizmet gelirine sahip olmak. Ayrıca, Webnak sistem verimliliği sayesinde gereksiz diğer maliyetleri elimine edebiliyor ve serbest rekabet ortamı yaratarak navlun bedellerini düşürebiliyor. ARALIK 2014 21 TARIM_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:29 PM Page 1 TARIM Tarım fuarında inovatif girişimler Antalya’da bu yıl 14’üncüsü düzenlenen Growtech Eurasia Uluslararası Sera, Tarım Ekipmanları Ve Teknolojileri fuarına bu yıl 650 firma ile 50’nin üzerinde ülke katıldı. Fuara inovatif girişimler de damgasını vurdu. Doğal afetlere karşı yerli kalkan Türk tarımı geçen yıl dondan çok çekti. Bir yıllık zararın 1 milyar dolar olduğu dile getirildi. Bunun üzerine Agrimey şirketi bahçeleri güneş ve doludan korumak için telli terbiye sistemi geliştirdi. Ürün Türkiye’de birçok tarım bölgesinde kullanılıyor. Son 1 yılda 10 bin dekarlık alan bu ürünle kaplandı. Çocuklara tarımı sevdirecek buluş Türk girişimcisi Burçin Karakaba tarafından üretilen ürün, çocukların tarımı tanımasını sağlıyor. Toprak, tohum ve plastik setten oluşan Green House adı verilen ürünün satış fiyatı 55 lira. 5 ayda okullara 600 adet satılan ürün önümüzdeki günlerde D&R’larda da satışa sunulacak. Karababa, kızının bir katkı maddesine gösterdiği reaksiyondan yola çıkarak geliştirdiği ürün ile çocukların tarımı deneyimleyerek öğrenmesini sağlıyor. 22 ARALIK 2014 Türkiye iş dünyasının gündeminin ilk sıralarına yükselen inovasyon tarım kesiminde de kendisini göstermeye başladı. Bu gelişimin en somut örneği Antalya’da düzenlenen önemli fuar etkinliklerinden Growteck’te karşımıza çıktı. Bu yıl 14’üncüsü düzenlenen fuar etkinliğine inovatif ürünler damgasını vurdu. Çikolata renkli domatesten, olumsuz iklim şartlarından korunmaya yönelik telli çözüme, ağaç kabuğundan üretilen toprağa kadar çok değişik yeni ürünler fuar ziyaretçilerinin beğenisine sunuldu. Fuarda, ilk 3 günde 370 milyon dolar ihracat bağlantısı sağlandı. Fuarda Türk tarım sektörü ile Avrupa ülkeleri ve Çin’den katılan 150 Tarım firması arasında rekabet yaşandı. Bu yıl fuarda; Rusya, Ukrayna gibi Doğu Bloku ülkelerine büyük oranda domates satışı gerçekleştirilirken, Avrupa’ya ise kansere karşı koruyucu özelliği olan Likopen yoğunluğu nedeniyle özellikle Avrupa’lıların tercih ettiği siyah domates tohumu sattı. 14’üncü Growtech Eurasia Uluslararası Sera, Barış Manço’dan ilhamla üretildi Barış Manço’nun Gülpembe şarkısından ilham alınan bu domates çeşidi, pembe renkli ve boğum arası kısa, erkenci bir çeşit. Az basık, az dilimli olan Gülpembe, açık tarlada da üretilebiliyor. Tarım Ekipmanları ve Teknolojileri Fuarı, geçtiğimiz hafta Antalya Expo Center’de düzenlendi. 50’nin üzerinde ülke, 650 katılımcı firmanın 40 bin metre kare alanda ürünlerini sergilediği fuarda bu yıl domates başta olmak üzere sebze ve meyvelerdeki fiyat artışı, ihracat bağlantıları öne çıktı. Açılışta konuşan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Erdal Celal Sumaytaoğlu, Türkiye’nin birçok alanda olduğu gibi tarımda da ilerleme kat ettiğini söyledi. Bu türden fuarların bilgi paylaşımı açısından önemli olduğunu belirten Sumaytaoğlu, "Tarımda dünyada yedi, Avrupa’da ilk sıraya yükselmek iyi bir de- TARIM_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 ğer. O yüzden bu türden fuarlara önem vermek gerekiyor" dedi. Türkiye Tohumcular Birliği Başkanı Yıldıray Gencer de tohumculuk faaliyetlerine dikkat çekerek, "Tarım fuarlarına önem veriyoruz. Tohumla ilgili buraya katıldık. Son dönemlerde tohumculuk kanunuyla sektörümüz güçlendi. Özellikle yurt dışı çalışmaları ve fuarlarla da sektörümüz ihracat kabiliyetini arttırdı. 15 yıl önce ihracattan söz edemezken şimdilerde ihracat yapıyoruz" diye konuştu. Growtech Eurasia Tarım Fuarı Grup 12/5/14 4:29 PM Page 2 Çikolata domates Çiko Salkımında 7 meyve bulunan Çiko domates, çok hızlı renk alma özelliğinin yanı sıra sert ve kaliteli. Bir tanesi 170 gr olan Çiko domates, renginin siyah olması dolayısıyla ‘Çikolata Domates’ olarak isim almış. Çikolata domates, ilkbahar ve sonbahar olmak üzere yılda 2 kez ekilebiliyor. rerek, “Çikolata renkli domates başta olmak üzere pek çok inovatif ürün tarımsal gelişimimizi ortaya koyan güzel örnekleri oluşturdu” diye konuştu. Domates revaçta Geçen yıl domatesten umduğu kazancı sağlayamayan çiftçinin domatesi bıraktığını da kaydeden Er, bu yıl Rusya ile Avrupa arasındaki sorundan dolayı domatesin tekrar değer kazandığını ve ürünün ihracata yetmediğini söyledi. İç pazarda Türk tüketicilerin bu durumdan biraz olumsuz etkilendiğini de vurgulayan Growtech Eurasia Tarım Fuarı Grup Direktörü Engin Er, şöyle konuştu: “Bu bir bakıma Türk tüketiciler için biraz kötü. Çünkü bu defa Türkiye’de fiyatlar aratacak ürün azlığından dolayı. Son iki üç aydır Türkiye’den alımlar daha çok arttı. Bir önceki yıla göre bu aylarda Rusya’ya ürün ihracı yüzde 15 oranında yükseldi. Üretici artık domatese döndü ve artık domates para etmeye başladı.” ENGİN ER Direktörü Engin Er, Rusya ile Avrupa arasındaki sorunun Türkiye’nin tarım ürünü ihracatına yaradığını ve geçen yıl üreticinin küstüğü domatesin bu yıl dalında alıcı bulduğunu söyledi. Avrupa ile aralarındaki sorun nedeniyle Rusya’nın artık Türkiye’den ürün ihraç ettiğini söyleyen Er, “Avrupa ile Rusya arasında ambargo gözlerin Türkiye’ye dönmesine yol açtı. Zaten Türkiye ürünlerinin çoğunu Rusya’ya satıyordu şimdi bu durum daha fazla ürün satmak manasına geliyor. Böyle olunca üreticiler ürünlerini dalında satmaya başladı” dedi. Er, fuardaki inovatif ürünlerin katılımcıların büyük beğenisin topladığını dile geti- 2 binden fazla ziyaretçi Bu yıl Growtech Eurasia Tarım Fuarı’na, Türk mühendisler tarafından geliştirilen yeni teknolojiler, dünyaya ihracat kapılarını açan yüzde yüz yerli tohumlar ve yerli tarım üreticilerinin başta Afrika ülkeleri olmak üzere yurt dışında arazi, sera satın alarak yurt dışında da üretime başlaması vurdu. Fuarda, bu yıl 250 milyon lira ihracat bağlantısı kurulması ve 400 milyon lira civarında ticari hacim hedefleniyor. Tüm dünyadan gelen katılımcı ve ziyaretçisi ile tarım sektörünün buluşma noktası haline getiren Growtech Eurasia bu yıl 32 ülkeden 650 katılımcı firmayı, 64 ülkeden 2 bin 100 yabancı ziyaretçiyi ve toplamda 70 bin kişiyi ağırlayacak. Fuarda dikkat çeken başlıca ürünler şöyle; Suyunu bırakmayan domates Suyunu bırakmayan domates olarak tarif edilen Intense, Türk mühendisler tarafından, yüzde yüz yerli tohumlarla geliştirildi. İntense, sert ve etli yapısı sayesinde dilimleme ve küp şeklinde kesim esnasında suyunu bırakmasıyla büyük kolaylık sağlıyor. Domateste hacim kaybını önleyen ve uzun süre dayanıklılık sağlayan Intense domates, salata, sandviç, domates reçeli yapımında suyunu hemen salmadığı, rengini ve dokusunu kaybetmediği için büyük kolaylık sağlıyor. Intense domates suyunu bırakmayıp ateşi söndürmediğinden kebapçıların da gözdesi olacak. Ağaç kabuğundan toprak üretti Ağaç kabuğundan toprak üretti Baran Tarım, ağaç kabuklarından toprak üretti. Hindistan ve Sri Lanka’da üretilen topraklarda meyve ve sebze üretimi gerçekleşiyor. Bu üründe gübreden tasarruf sağlanırken, istenilen hacimde üretim yapılabiliyor. Toprak torbalarının fiyatları 1 ila 2 Euro arasında değişiyor. İlaç kalıntılarına arılı çözüm Fuarın ilginç ürünlerinden biri de Bambus arısı. Doğal dölleyici ve avcı arısı olarak 14 çeşit arı üretimi yapan Kopert firması, bu alanda 4 firmanın bulunduğunu ve yılda 150 koloni arı satıldığını söylüyor. Bambus arısı ile ihracatta daha önce yaşanan kalıntı probleminin önüne geçilmesi hedefleniyor. ARALIK 2014 23 ONAT_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 OTOMOTİV 12/5/14 4:30 PM Page 1 Özlem Bay Yılmaz / [email protected] Tek araçla başlayıp lüks filosu kurdu Orçun Onat’ın lüks otomobil merakı işi oldu. Müteahhit babasının aldığı Mercedes C180’i arkadaşlarına kiralayarak başlayan girişimi Onat Group adlı bir şirkete dönüştü. Bünyesinde 120 lüks araç ve üç tekne bulunan şirket helikopter hizmeti de veriyor. İş dünyasından spor camiasına kadar pek çok ünlü isme lüks araç kiralayan şirket 20 milyon dolar ciro yapıyor. ORÇUN ONAT 24 ARALIK 2014 ONAT_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 Otomobil, pek çok erkek için bir tutkudur. Hele de lüks otomobiller çoğu erkeğin ilgi alanına girer. 1986 doğumlu Orçun Onat için de böyleydi. Küçük yaşlardan beri lüks otomobillere meraklı olan Onat, ünlü otomobil markalarının yeni çıkan modellerini hep takip ederdi. Bu ilgisine müteahhit babası da kayıtsız kalmadı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde okuduğu yıllarda oğluna o dönem en sevdiği otomobil olan Mercedes C180 satın aldı. Bugün 20 milyon dolar cirolu bir şirket olan Onat Car Group’un temelleri işte bu otomobille atıldı. Otomobilini bir haftalığına kiralamak isteyen arkadaşlarının sayısındaki artış, Onat’ı araç kiralama işine yöneltti. Otomobilini yakın çevresine kiralayan Onat, otomobilsiz kaldığı için taksi kullanır ya da babasının aracını ödünç alır oldu. Ama iyi kazandığından bu durumdan hiç de şikayetçi değildi. Bu girişim bir yılı doldurduğunda şirket kurmaya karar verdi. 2007 yılında Onat Car’ı kurdu. Kazandıklarını sermaye yapıp biraz da borçlanarak üç lüks otomobil da- Ünlülere araç kiraliyor Orçun Onat’ın söylediğine göre, lüks araçlarda kiralama süresi 2-3 yıl. Ancak otomobillerinden çabuk sıkılan ünlü isimler bu süreyi daha kısa tutuyor. Orçun Onat, şunları anlatıyor: “Birçok ünlü isim müşterimiz. Bunlar arasında işadamları, oyuncular, futbolcular var. Onlar için araçlara özel plaka bile yaptırıyoruz. Artık kimse lüks araçlara çok para vermek istemiyor. Çünkü çabuk araç değiştiriyorlar ve yüksek rakamlara satın aldıkları araçları sattıklarında ciddi zarar ediyorlar. Mesela 500 bin liraya araç alıyorlar, satarken 150 bin lira zarar ediyorlar. Dolayısıyla bunu istemiyorlar. Son dönemde maddi durumu iyi olan ailelerin çocukları da harçlıklarıyla bizden araç kiralıyor. Çünkü aileleri istedikleri segmentte araç almıyor. Bu yüzden onlar da kiralamayı seçiyor.” 12/5/14 4:30 PM Page 2 ha aldı. Her yıl otomobillerine yenilerini ekledi ve bugün 120 lüks araçtan oluşan bir filoya sahip oldu. Şimdi ise şirketi, lüks araç kiralama dışında, havaalanı transferinden VIP transferlere, özel gün organizasyonlarından yat turlarına kadar farklı hizmetler de veren bir grup haline dönüşmüş durumda. Hedefi büyük Bugün 20 milyon dolar ciroya sahip olduklarını söyleyen Orçun Onat, “Biz normal bir araç kiralama şirketi değiliz. Sadece lüks araç segmentinde hizmet veriyoruz. Bu pazarda büyük bir potansiyel var. 30 yeni araç sipariş ettim. Üç yıl içinde 250 araca ulaşmayı hedefliyoruz” diye konuşuyor. Orçun Onat, en çok ilgi gören markanın Range Rover jeepler olduğunu söylüyor. Bu nedenle işe ilk başladığında bu markanın farklı model ve renklerini almaya öncelik verdiğini, ardından da Ferrari’den Porsche’ye kadar dünyaca ünlü markaların spor araçlarını şirketinin bünyesine kattığını ifade ediyor. Orçun Onat, işindeki ilk yıllarıyla ilgili olarak şunları anlatıyor: “İkinci yılımda 15 arabaya sahiptim. Babam başta inanmıyordu. ‘İnsanlar bir arabaya neden bu kadar para verip kiralar ki?’ diye düşünüyordu. Ama çoğu kişi için lüks araba kiralamak lüks araba almaktan daha kârlıydı. Özellikle de ünlü isimler ve patronlar için lüks araba kiralamak gider göstermek demekti. Bu da çoğu iş insanının tercih ettiği bir durumdu. Üstelik lüks araba meraklıları çok yüksek paralara lüks araç alıyorlar ve sıkıldıklarında satınca da çok fazla para kaybediyorlar. Bu nedenle de bizi tercih eder oldular.” Organizasyona kaydı Onat Car’ın Çırağan’dan Four Seasons’a, Swissotel’den Park Hilton’a kadar İstanbul’un ünlü otelleriyle anlaşmaları var. Şirket, özellikle son üç yıldır ağırlıklı olarak bu otellerde kalan Arap turistlere hizmet veriyor. Bu arada turistlerin talepleri doğrultusunda işin boyutu da lüks araç kiralamadan organizasyona kaymış durumda. Orçun Onat, bu konuda şunları söylüyor: “Zengin turistlerin araç dışında da farklı hizmet beklentileri oluyor. Mesela tekne ile Boğaz turu yapmak ya da helikopter ile tur atmak istiyorlar. Ayrıca otel ve Özel paketler sunuyor Böyle lüks araçların, özel günlerde büyük jestler yapmak isteyenler tarafından da kullanıldığını belirten Onat, “Sevgilinize sevgililer gününde bir demet gül verebilirsiniz ama bunu bir de helikopterde, İstanbul’un üzerinde uçarken yapmak var. Hizmetimizi Sevgililer Günü’nde bu şekilde kullananlar oldu. Mesela bir tekneyi, helikopteri ya da Ferrari’yi evlilik teklifi planınıza dahil edebilirsiniz. Hayır demeyi imkansız kılacaktır” diyor. havaalanı transferlerini yapmamızı, bavullarını taşıtmamızı bile talep ediyorlar. Bunun için 25 kişilik bir ekip kurduk. Her türlü hizmeti veriyoruz. Üç yıl önce lüks segmentte 18 metre, 24 metre ve 25 metre uzunluklarında üç tane tekne satın aldık. Turistlere bu hizmeti de vermeye başladık. Ayrıca bir helikopter şirketiyle anlaştık ve bu hizmeti de veriyoruz. Her gün 23 yabancı misafir ağırlıyoruz. Çeşitli organizasyonlar için Türkiye’ye gelen dünyaca ünlü isimlere de hizmet veriyoruz. Ayrıca özel günler için paketlerimiz de var.” Taban bin 500 euro Şu anda Türkiye’de 25 araç kiralama şirketi var. Ancak Orçun Onat kendi şirketini onlardan ayrı tutuyor. Onat, lüks araç kiralamanın ihtiyaç için araç kiralamaktan çok farklı olduğunu söylüyor. Onat Group’tan araç kiralayanların yaş aralığı 25-50 arasında. Araçların aylık kiralama bedeli bin 500 ile 25 bin Euro arasında değişiyor. Şirket bünyesindeki en pahalı araç ise şu anda Ferrari 458 Italia. Araç kiralama işinin Türkiye’de büyük bir potansiyel barındırdığını düşünen Onat, “Avrupa’da araç kiralama oranı yüzde 65 iken Türkiye’de yüzde 13 seviyesinde. İnsanlar bunun mantıklı olduğunu biraz geç idrak etti. Bu alan çok büyüyecek. Çünkü Türk halkının ‘ruhsatta benim adım olsun, arabam benim olsun’ ruh hali değişiyor. Trend bu yönde” diye konuşuyor. ARALIK 2014 25 BIST_1_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:31 PM Page 1 FİNANS Özel Pazar KOBİ’lere tanıtıldı Borsa İstanbul’un ‘Özel Pazar ve Girişimcilik Platformu,’ Ankara’daki Garanti KOBİLGİ Toplantıları’nda tanıtıldı. Özel Pazar’ın gerek Türkiye’de, gerekse içinde bulunduğumuz bölgede özel sermaye yatırımı yapacaklar ile finansmanı sermaye olarak arayanların buluşma noktası olması hedefleniyor. Hızlı ve düşük maliyet Özel Pazar ve Girişimcilik Platformu, potansiyeli ve büyüme eğilimi yüksek KOBİ’lere ve yükselen girişimlere, halka açılmadan büyüme sermayesi ve ortak bulma fırsatı sunuyor. Yatırımcı bulmayı ve mevcut yatırımlara likidite yaratmayı kolaylaştıracak yeni bir pazar niteliği taşıyan platformun temel fonksiyonunu; girişimcilerin projeleriyle yatırımcıların sermayesini, tecrübe ve iş bilgisini, daha kolay, hızlı ve düşük maliyetle buluşturmak oluşturuyor. Garanti Bankası’nın KOBİLGİ Toplantıları; Borsa İstanbul’un gelişme potansiyeline sahip girişimcilere yönelik kurduğu Özel Pazar ve Girişimcilik Platformu’nun tanıtılacağı buluşmayla Ankara’da devam etti. Garanti Bankası KOBİ Bankacılığı Pazarlama Koordinatörü Esra Kıvrak’ın katıldığı toplantıda, platform hakkında detaylı bilgi verildi. Borsa İstanbul Kotasyon ve Özel Pazar Grup Müdürü Sertaç Fuad Karaağaoğlu ‘Özel Pazar, Girişimcilik Platformu ve Gelişen İşletmeler Piyasası’, Borsa İstanbul çözüm ortaklarından KYB Hukuk’tan Sinan Borovalı ise ‘Yatırımcılar Karşısında Şirketlerimiz’ konulu bir sunum gerçekleştirdi. Toplantıda, bankanın girişimcilik özelindeki çalışmalarına değinen Garanti Bankası KOBİ Bankacılığı Pazarlama Koordinatörü Esra Kıvrak, 26 ARALIK 2014 girişimcilik ekosistemini desteklemenin, global ölçekte rekabet gücümüzün artması için büyük önem taşıdığına dikkat çekti. Mentora ihtiyaç var Girişimcilerin, işini kurup büyütmesini sağlayacak sermayeye ve bu konuda kendisine yol gösterecek tecrübeli mentorlara ihtiyaç duyduğunu ifade eden Kıvrak, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Yatırımcılar ise hızlı büyüme potansiyeline sahip yeni girişimci şirketlere yatırım yapabilmek istiyor. Borsa İstanbul’un, ülkemizin geleceği için önemli bir atılım olarak gerçekleştirdiği Özel Pazar ve Girişimcilik Platformu; girişimcilerle yatırımcıları bir araya getirerek, finansman ve likidite sorunlarına çözüm sağlayacak.” Buluşma noktası olacak Borsa İstanbul Kotasyon ve Özel Pazar Grup Müdürü Sertac F. Karaağaoğlu yaptığı değerlendirmede, dünyada bir borsa tarafından geliştirilen ilk özel pazar olarak, Türkiye’deki girişimcilik ekosisteminin ve yatırım ortamının geliştirilmesi ve istikrarlı bir ekonomik büyümeye katkı sağlanması amacıyla Borsa İstanbul Özel Pazar’ın 17 Kasım tarihinde faaliyete geçtiğini dile getirdi. Karaağaoğlu, “Özel Pazar’ın gerek Türkiye’de gerekse içinde bulunduğumuz bölgede özel sermaye yatırımı yapacaklar ile finansmanı sermaye olarak arayanların buluşma noktası olmasını hedefliyoruz. Bu anlamda Özel Pazar, KOBİ’lerin finansman ve kurumsallaşma ihtiyacını karşılamada, büyümek için stratejik ortak ve ayrıca karlı yatırım fırsatları bulmalarında kolaylıkla kullanabilecekleri yepyeni bir araç olacaktır” dedi. HACIS_1_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:33 PM Page 1 FRANCHISING Hacı Sayid’in franchise’i olabilirsiniz 46 yıl önce kurulan Hacı Sayid, 2015’ten itibaren önemli bir kararı uygulamaya koyacak. 50 yıla yaklaşan faaliyetlerinde ilk kez franchise vererek büyüyecek. İstanbul’da 40 şubesi bulunan şirket, iki yılda Türkiye genelinde mağaza sayısını 100’e çıkartmayı hedefliyor. Haci Sayid’in temelleri 1968 yılında Gaziantepli Burhan ve Mehmet Dinçerler Kardeşler tarafından atıldı. İş yaşamlarına baklava ustası başlayan Dinçerler Kardeşler, mesleğin tüm inceliklerini öğrendikten sonra 1983 yılında kendi işletmelerinde ilerleme kararı alırlar. Babaları Vahab Dinçerler’in desteğiyle Şirinevler’de 20 metrekarelik bir alanda ilk dükkânlarını açarak girişimciliğe soyunurlar. Yıllar içerisinde baklavanın yanı sıra tatlı, pas- İşin aynası: Uygun yer: İstanbul ve İstanbul’a yakın iller İlk sermaye: Minimum 450 bin TL Ciro hedefi: Bölgeye göre değişiklik gösteriyor. Kâr marjı: Yüzde 40 - 50 aralığında. Bayilerde aranan özellikler: Yatırımcıların markaya olan güven ve bağlılığı şirket için çok önemli. Başvuru için: 0212 652 34 75 ta, dondurma, çikolata gibi farklı ürünlerle gamını genişleten Dinçerler Ailesi, kaliteli servis anlayışı ve ürünlerin lezzetinin yanı sıra müşteriyle yakın ilişkiler kurarak kısa sürede bilinen bir marka haline gelmeyi başardı. Hacı Sayid’in bugün İstanbul’da kendisine ait 40 mağazası bulunuyor. Son dönemde yaptığı yatırımlarla alt yapısını yenileyen, üretim kapasitesini artıran şirket, büyümesini hızlandırmak için franchise sistemiyle büyüme kararı aldı. İlk yıl sadece İstanbul ve yakın çevresinde yatırım yapıp ardından Anadolu’ya açılmayı planlayan şirket, Avrupa ve ve Anadolu yakasında toplam 25-30 mağaza açmayı planlıyor. Yer seçiminde, AVM, konut ve ofis projeleri gibi yeni yerleşim alanları ve cadde mağazacılığına öncelik veriliyor. Şirketin asıl hedefi ise önümüzdeki iki yılda mağaza sayısını 100’e çıkartmak. İsim hakkı bedeli 100 bin TL Hacı Sayid isim hakkı bedeli olarak 100 bin TL+KDV talep ediyor. Ortalama metrekare başına kurulum maliyeti kapalı alanlar için bin 250 dolar civarında. Bahçe gibi açık alanlarda ise bu rakam 500 dolara düşüyor. Ortalama şube açılış maliyeti 450 bin TL ile 700 bin TL arasında değişiyor. Proje çıktıktan sonra ortalama bir şubenin açılması 1,5 ay sürüyor. Yatırımın geri dönüş süresi ise en az 18 ay olarak hesaplanıyor. Reklam katılım ve franchise fee ücreti olarak ciro üzerinden herhangi bir pay alınmıyor. Sadece franchise’ın satın aldığı mal bedelleri toplamı üzerinde yüzde 3 fee bedeli alınıyor. 30 bin TL ise teminat talep ediliyor. Bahçeli mekanlara öncelik Bir Hacı Sayid şubesi açabilmek için kapalı alanın minimum 150 metrekare, açık alanın ise minimum 50 metrekare olması gerekiyor. Mekanın cadde üzerinde olması, yürüyüş alanı üzerinde olması, park kolaylığı olması gibi konular öncelikli tercih sebepleri arasında yer alıyor. Girişimciye mimari, eğitim, personel, pazarlama, işletme ve karlılık operasyon desteği, el kitabı, sözleşmeler, fizibilite ve yatırım planlamaları için danışmanlık konularında destek veriliyor. ARALIK 2014 27 PEMBE_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 KADIN GİRİŞİMCİ 12/5/14 4:34 PM Page 1 Sibel Atik /[email protected] Kadınlara özel kariyer sitesi kurdu Sadece kadınlara kariyer fırsatı sunan internet sitesi açıldı. pembekariyer.com evden çalışmak isteyenlere fırsatlar sunuyor. Sitenin kurucusu Figen Geri, yetenekleri, bilgileri, eğitimleri, deneyimleri doğrultusunda evden çalışmak isteyen kadınların, siteye üye olarak kendilerine uygun işlere bakabileceklerini anlatıyor. Tam da yukarıda saydığımız sebeplerle yola çıkan site, kadınlara özel kariyer hizmeti sunmak için faaliyete geçirildi. Figen Geri tarafından kurulan site, evden çalışmak isteyen veya girişicim olmak isteyen kadınlara yön verecek bir platform olmayı hedefliyor. Sitede sadece evden çalışmak isteyen ev hanımlarına, girişimci kadınlara, annelere yer verileceğini söyleyen Figen Geri, yetenekleri, bilgileri, eğitimleri, deneyimleri doğrultusunda evden çalışmak isteyen kadınların, siteye üye olarak kendilerine uygun işlere bakabileceklerini anlatıyor. Belli nedenlerle uzun yıllar süren çalışma hayatınıza son verdiniz. Severek çalışmak istediğiniz işi bir türlü bulamadınız. Standart veya uzun süren mesai saatleri hiç bir zaman size göre olmadı. Ev ortamında da kahvenizi yudumlarken nasıl çalışabilirim diye düşünüp durdunuz. Veya bunlardan hiçbiri değil; çocuğunuzla vakit geçirerek de çalışabilmeyi düşlüyorsunuz. Tüm bunlar ve benzeri bir yaklaşımı taşıyorsanız ve kadın iseniz, pembekariyer.com sitesini incelemenizde yarar var. 28 ARALIK 2014 10 yıl hazırlandı Siteyi nasıl kurduğunu anlatan Figen Geri, özel sektörde 12 yıl çalıştıktan sonra evlendiğini ve zorlu bir hamilelik süreci yaşadığını ve bu nedenle işi bırakmak durumunda kaldığını belirtiyor. Geri “Kızımızın hayatımıza katılacağını öğrendikten sonra zorlu geçen hamilelik dönemimden dolayı işimden ayrıldım. Ama çalışamamaya iki sene dayanabildim, kızımla da ilgilenmek istediğimden evden yapabileceğim işler aradım. Kendime ve şartlarıma uygun iş bulabilmek adına çok zorlandım. Bu arada benim gibi evden çalışmak isteyenlerin de ne kadar çok olduğunu ve onların da zorlandığını düşünerek PEMBE_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:34 PM Page 2 Site girişimci kadınlara da açık bir şeyler yapma isteği gelişti” diyor. Figen Geri, planlarını ertelediği tam bu aşamada annelikle ilgili bir web sitesinde reklam yöneticisi olarak çalışmaya başlar. Kendisini devamlı geliştirdiğini ve aynı sitenin içerik yöneticiliğini de üstlendiğini belirten Geri, az değil 10 yıl boyunca çeşitli annelik web sitelerinde ve annelikle ilgili atölyelerde çalışır. Geçen uzun zamanın ardından artık kendi markası olması gerektiğine karar veren Figen Geri, ilk adımda www.annecee.com’u kurar. 2,5 yıl sosyal medyada atölye satışı, içerik ve reklam yöneticiliği yaparak çalışırken, bir yıldır da anne rehberi olarak yayında olan www.annecee.com sitesinin ardından hep aklında olan kariyer sitesini kurma zamanın geldiğini de düşünür. Geçen süreçte ilk projesini hiç aklından çıkarmadığını söyleyen Figen Geri, “annecee.com’da nabız yokladım, ilgi çok büyüktü. Zamanı gelmişti bu senenin başında www.pembekariyer.com olarak hayata geçFİGEN GERİ tik. İki projede de tek başımaydım, evden çalışan, kendi çabaları ile bir şeyler yapan biri olarak elimden geldiğince en iyisini yapmak istedim” diye anlatıyor. Az sermaye ile siteyi kurdu Evden çalışmak isteyen, girişimci olan, ekonomik özgürlüklerini kazanmak isteyen kadınlara ulaşabilmeyi amaçlayan site Ekonomist ve Capital dergilerinin düzenlediği Metro Sosyal Girişimci Ödülleri yarışmasında finale kalma başarısını da gösterdi. Siteyi kurarken sermayesinin ise yok denecek kadar az olduğunu dile getiren Figen Geri, başlangıç olarak önce bir web sitesinin yapılması ve bunun tanıtılmasına yetecek kadar bir sermayenin yeterli olduğunu belirtiyor. Geri, baştan beri bu işe inandığını ve ilgiyi görünce doğru yolda olduğuna inancının daha da arttığını iletiyor. Geri şunları söylüyor: “Herkesin yapabileceği bir şey vardır diye düşünüyorum, özellikle de kadınlarımızın… Ne kadar üretken olduklarını bu süreç içinde çok iyi görüyorum. O kadar güzel bir çevre edindim ki, başarının çok da uzak olmadığını gösterdiler bana. İnsanın toplumsal ihtiyaçlar karşısında çözüm araması herkes tarafından destek görmelidir. Ben bu yolda ilerlerken elimden geldiğince herkese destek olmaya çalıştım, hala da devam ediyorum. Bana da çok destek olanlar var. Yapılan her emek mutlaka meyvesini verir. Kadınlar cesaretlerini hiçbir zaman kaybetmemeli.” Pembe Kariyer, evden çalışan, çalışmak isteyen kadınların ilan bırakabileceği bir platform olmanın ötesinde ayrıca girişimci kadınların da işlerini tanıtabileceği bir site olarak düşünülmüş. Kadınların iş hayatlarına yön verecek, başarı hikayelerine açık olan site ayrıca konuyla ilgili makaleler ve eğitim kurumlarının tanıtımlarına da yer veriyor. Türkiye genelinde bu şekilde çalışmak isteyen, üreten, girişimci olan, ekonomik özgürlüklerini kazanmak isteyen kadınlara ulaşabilmeyi amaçlayan site onlara iş imkanları sağlamak isteyen kişi ve kuruluşlarla buluşturmak üzere faaliyetlerini sürdürüyor. “Eğitimler de vereceğiz” Figen Geri, siteyi kurarken sosyal sorumluluk duygusunu ön planda olduğunu anlatarak “Ben bu siteyi kurarken kazanmanın yanı sıra çok önemli bir sosyal sorumluluk projesi olduğuna inandım, o yüzden önceliği yardımcı olmaya verdim. Hedefim, Türkiye genelindeki kadınlarımıza ulaşabilmek. Bunun için de ekip kuruyoruz. İllerden, bölgelerden temsilcimiz olmak isteyen kadınlarımız var. Pembe Kariyer Eğitimleri adı ile kadınlarımıza etkinlikler, atölyeler düzenleyeceğiz. Tek başıma çıktığım bu yolda bir ekiple devam edeceğiz. Öncelik, kadınlarımıza ulaşmak ve çalışabilmelerini sağlamak. Bunun için de firmaların desteklerine ihtiyacımız var” diyor. ARALIK 2014 29 KAHVE_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 KAHVE 12/5/14 4:36 PM Page 1 Burcu Tuvay /[email protected] Nijerya’da kahve çiftliği satın alacak Şerif Başaran’ın oluşturduğu Kahvefabrikası, yurtiçinin yanı sıra yurtdışında da büyümeye odaklandı. Nijerya Lagos MM2 Havalimanı’nda Umutu Coffee’yi açan Başaran, mekanı Lagos Victoria Island’de de açıp, akabinde Nijerya’nın Kuzey bölgesinde 50 dönüm kahve çiftliği satın alacak. Bölgede bir tesis kurmaya hazırlanan Başaran, yatırımının ardından tüm dünyaya kahve ihraç edecek. Kahve son yılların en hızlı büyüyen sektörlerinden biri. Türkiye’de yaklaşık bin 500 adet kahve zinciri şubesi var. Yeni markaların katılmasıyla bu sayı her geçen gün artıyor. Bu markalardan biri olan Kahvefabrikası’nın alt markası Coffeetopia’ya da sektörün en yeni oyuncularından biri. Markanın yaratıcısı Şerif Başaran, İsviçre’de doğup büyüyen bir girişimci. 16 yaşında da Türkiye’ye dönüş yaptı. Üniversite eğitimini tamamladıktan sonra eşiyle birlikte Avustralya’ya taşınmaya karar verdi. Avustralya’nın Sydney kentinde bir franchise’a bağlı işletme satın aldı ve şirket bünyesinde çalışan o yılın Dünya Barista Şampiyonu tarafından eğitildi. 2008 yılında dünyanın en prestijli kahve ödülleri arasında gösterilen ‘Coffee Excellence Award’u eğitmen dalında almaya layık görüldü. Başaran ayrıca, son beş yıldır kahve dünya şampiyonalarında tat ve teknik hakem olarak görev alıyor. 2007 yılında düzenlenen bir çay ve kahve fuarı tarafından davet edilince beş yıl aradan sonra ilk kez Türkiye’yi ziyaret eden ve kahve pazarında büyük bir boşluğun var olduğuna inanarak yatırımlarımı Türkiye’ye kaydırmaya karar veren Başaran, böylece Kahvefabrikası’nı hayata geçirmeye karar verdi. Kahvefabrikası şemsiyesi altında birbirine bağlı beş farklı konsept birleşmiş durumda. Bunlardan ilki, kahve imalatı. Kahve yurtdışından tadım ile seçiliyor, kavruluyor ve harmanlanıyor. İkincisi ise makine ekipman distribütörlüğü. Taze kavrulmuş kahve haricinde sıcak 30 ARALIK 2014 çikolata, salep ve bitki/meyve çeşitleri mevcuttur. Yine cafe’lerin ihtiyacı olan şurup, sos ve meyve püreleri de Kahvefabrikası tarafından sunuluyor. Makine ve aksesuar segmentinde ise İtalyan bir markanın Espresso makine distribütörlüğü, kahve öğütücüleri, ısı kontrollü su dispenserleri, filtre kahve makineleri ve yeni nesil kahvecilerin kullandığı her türlü kahve demleme aparatları ve aksesuarları dahil 200’ün üzerinde çeşit ürün bulunuyor. Coffeetopia ile franchising veriyor Bunun yanı sıra uluslararası sertifikasyon sistemine bağlı kahve eğitimi verdiklerini söyleyen Başaran, kafe ve kahve danışmanlığı da verdiklerini kahve zincirlerin harmanlarını belirleme, sıfırdan yeni bir cafe konsepti oluş- Barista eğitimleri veriyor Barista eğitimleri yılda 10 – 12 kez düzenleniyor. Başaran, 4 ile 8 kişilik sınıflar halinde eğitimleri kendisinin verdiğini bildiriyor. Speciality Coffee Assn Europe’un (SCAE) ilk akredite eğitmenlerinden biri olduğunu ifade eden Başaran, “Coffee Excellence Award ödülüne sahip iki kişi bulunuyor, ikinci kişi biri İtalya’nın kahve konusunda duayeni Luigi Lupi diğeri de benim” diyor. KAHVE_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 turma, menü ve konsept çalışmasına yönelik hizmetler verdiklerini sözlerine ekliyor. Ayrıca bir kahve zinciri Coffeetopia’yı da oluşturduklarına dikkat çeken Başaran, bu marka için franchising vereceklerini kaydediyor. Kahvefabrikası’nın iki farklı bayilik sistemi bulunuyor. Birincisi Kahvefabrikası markası bayiliği… Bu marka altında ürünlerin satışı bulunulan bölgede bayiler üzerinden sürdürülüyor. Bayininin bulunduğu bölgeden gelen talepler, yine bayilere yönlendirilerek, müşteriye en hızlı ve yerinde hizmet alması sağlanıyor. İç Anadolu ve Marmara bölgesi hariç diğer iller ve bölgeler için bayilik ön araştırma çalışmaları yaptıklarını ve 2015 yılında 2 veya 3 bayi entegrasyonu daha planladıklarını belirten Başaran, ikinci bayiliği ise Coffeetopia markası ile verdiklerini söylüyor. ŞERİF BAŞARAN 12/5/14 4:36 PM Page 2 Kârlılık oranı yüksek Bayinin bulunduğu bölgeden gelen taleplerin tamamı kısa bir ön bilgilendirme ile kendilerine yönlendiriliyor. Aynı şekilde merkez ofiste reklam ve pazarlama dokümanları ve çalışmaları hazırlanıyor. Bayilere özel LSM (Local Store Marketing) yardımı yapılıyor. Raporlama ve enformasyon konularında da bayiler dokümanlar ile bilgilendiriliyor. Bölgenin potansiyeline göre 90 ile 200 metrekare bir ofis/depo/showroom alanı, yine bölge boyutuna göre lojistiği sağlamak için bir veya iki minivan araç, showroom ve stok ürünleri için de ayrıca 50 bin TL civarı ek bir ürün alımı gerekiyor. Espresso makineleri, gıda ve gıda dışı ürünler bu rakama dahil). Coffeetopia ismi altında İstanbul’da iki ay arayla iki şube açtıklarını söyleyen Başaran, şu bilgileri veriyor: “Coffeetopia’yı oluştururken asıl dikkat ettiğimiz konuların başında kahve çekirdeklerimiz ve demleme yöntemlerimizi geliyordu. Coffeetopia sadece taze ve kaliteli kahve sunmaya özen gösterirken, misafirlerimize demleme yöntemi ve kahve çekirdek seçmelerine izin veriyor. Open bar demleme alanımızda sipariş sonrası kahveleri hazırlamaya başlıyoruz. İşletmelerimiz self service. Personel maliyetlerini minimalde, kahve odaklı satışımız sayesinde de kârlılık oranını yüksek tutmaya çalıştık. Mekanlarımızda misafirlerimiz için ücretsiz internet, tarayıcı ve yazıcı bulunuyor. Yedi şube hedefliyor Coffeetopia markasını yurtiçinde yedi şubeye, yurtdışında da iki şubeye ulaştırmayı hedeflediklerini belirten Şerif Başaran, aynı zamanda imalathane ve depoyu da daha büyük bir yere taşıyacaklarını kaydediyor. İki yıldır Nijerya Lagos’ta bir proje üzerinde çalıştıklarını ve ilk adımlarını dört ay önce Lagos MM2 Havalimanı gidiş katında ilk cafeyi Umutu Coffee adı altında açarak başlattıklarını söyleyen Başaran, “Ocak 2015’te Umutu Coffee mekanımızı Lagos Victoria Island’de açıp, akabinde de Nijerya’nın Kuzey bölgesinde 50 dönüm kahve çiftliği satın alıyoruz. Nijerya iklimi, irtifası ve toprağı ile kahve yetiştirmeye çok uygun olsa da, ayrıştırma ekipmanları, fermantasyon havuzları ve kurutma alanları bulunamadığı için düşük kalitede sadece iç pazara satılabiliyor. Biz ise düzgün bir tesis kurup, Nijerya’da yetiştirilen kahveyi dünya pazarına sunmak istiyoruz”. Nijerya Tarım Bakanlığı’ndan alacakları kredi ve Nijeryalı bir ortakla birlikte bu yatırımı gerçekleştireceklerini ifade eden Başaran, şu bilgileri veriyor: “Bin 500 yükseklikte yer alan bu çiftlikte toplam 75 bin kahve ağacı olacak. Yıllık 200 ton kahve toplayacağız. Kahve sektöründe tüketim artmasına karşın, ekim alanları azalıyor. Nijerya bu konuda henüz çok bakir bir ülke. Bu da bize Türkiye’de ilk kahve çiftliği olan şirket ünvanını kazandıracak. Kendi logomuzla bu kahveleri Türkiye ve dünyaya satacağız.” Bu yılı geçen yıla oranla yüzde 250 büyüme ile 3 milyon TL ciro ile kapatacaklarını bildiren Başaran, 2015 yılı ciro hedeflerini ise Coffeetopia markasının da ivmesi ile 7,5 milyon TL’ye yükselteceklerini vurguluyor. ARALIK 2014 31 KOSE_2_girisim_CEMENER_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:37 PM Page 1 YENİ EKONOMİ 2.0 Cem Ener Koordinatör - BÜMED Business Angels / BUBA Başarılı Bir Girişimin Can Damarı: Sürdürülebilir Rekabet Avantajı Michael Porter’ın 1980 yılında geliştirdiği ‘Rekabet Stratejileri’ konsepti, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de üniversitelerin işletme bölümlerinde geleceğin girişimcilerine öğretilen başlıca konseptler arasındadır. Bu konsepte göre, girişimler rakipleri üzerinde çeşitli üstünlükler elde etmek için, (1) maliyet liderliği, (2) farklılaşma, (3) odaklanma (sırasıyla; cost leadership, differentiation, focus) stratejilerini uygularlar (Kaynak: Porter, Michael E. (1980). Competitive Strategy). Seçilen rekabet stratejisi, girişime ait iş planını makro düzeyde etkiler ve fiyatlandırma politikaları, pazarlama stratejileri gibi kritik alt başlıkların doldurulmasında önemli rol oynar. Yeni bir iş kurmayı düşünen girişimcilerle yaptığımız görüşmelerden edindiğimiz deneyimle, ülkemiz girişimcilerinin rekabet stratejisi seçimlerinde ağırlıklı olarak maliyet liderliğine yöneldiklerini söyleyebiliriz. Girişimcilere “Pazar payınızı nasıl artıracaksınız?” sorusunu yönelttiğimizde aldığımız cevap genelde “Fiyatları aşağı çekeceğiz, rakiplerden daha ucuza satacağız” şeklinde oluyor. “Biz daha kaliteli ürün 32 ARALIK 2014 üreteceğiz, biz en ileri teknolojiyi kullanacağız” şeklinde verilen cevaplar çok nadir. Girişimcilerimizdeki bu bakış açısının neden değişmesi gerektiğini iki sektörün rekabet ortamını inceleyerek hep birlikte görelim. Birinci örneğimiz tekstil sektöründen. Ülkemizdeki tekstil fabrikalarının çoğunun orta düzeyde kapasite kullanım oranı ile çalıştığını, yaptıkları üretimden çok kâr elde etmediklerini ve aslında Endonezya, Kamboçya ve Bangladeş gibi ülkelerden ithal ettikleri kumaşları iç pazara satarak veya üçüncü ülkelere re-export yaparak ayakta durabildiklerini biliyoruz. Çünkü firmaların çoğunda ihtisaslaşma çok az. Üzülerek görüyoruz ki, tekstil firmalarımızın çoğu emtialaşmış ürünler üreterek 21. yüzyılın global rekabet ortamına ‘düşük fiyat’ iddiasıyla giriyor. Buna karşın, kayak kıyafetleri piyasasına hakim olan firmalar hala İtalya, Fransa ve Almanya’da. İddiaları büyük ve net. En iyi kalitede bileşenleri kullanarak en sağlam ürünleri en ileri teknoloji ile üretiyorlar. Firmaların bu istikrarlı dik duruşu, sağladıkları rekabet avantajının uzun yıllar boyunca sürdürülebilir olmasını sağlıyor. Tekstil sektörüne girmeye hevesli olan bir girişimcinin, Türkiye’de üretilen yüzde 100 pamuk kot pantolonun birebir aynısının daha düşük maliyetle Bangladeş’te de üretildiğini ve bu bilgi çağında, sınır tanımayan ticaret ortamında, her alıcının Uzakdoğu ve Güneydoğu Asya’dan ürünleri temin edebileceğini hesaba katarak rekabet stratejisini belirlemesi gerekiyor. Bir diğer sektör düşünün ki, tüm sektör maliyet liderliği stratejisi üzerine kurulu olsun ve bu durum sektöre yeni girenler için ciddi bir giriş bariyeri halini alsın. KOSE_2_girisim_CEMENER_ARALIK.qxp:Layout 1 İkinci örneğimiz e-ticaret sektöründen. Türkiye’de eticaret (online perakende) sektörüne hakim olan 2-3 şirketi hepimiz biliyoruz, kullanıyoruz. Bir dönem reklamlarda gördüğümüz ama artık iflas edip kapanan şirketleri de hatırlıyoruz. Ülkemizdeki tüketici algısı hala interneti ‘avantaj’, ‘ucuzluk’, ‘bedava’ gibi kelimelerle yan yana getirdiği için iş modelinizi ‘en uygun fiyat’ etrafında inşa etmeye mahkumsunuz. Hele bir de fiyat karşılaştırma sitelerine olan rağbet bunun üzerine eklenince işiniz iyice zorlaşıyor. Örneğin 47” bir LED televizyonu rakibiniz 2 bin 499 TL’ye satıyor, ama siz 1 TL daha ucuza 12/5/14 4:37 PM Page 2 satıyorsanız fiyat karşılaştırma sitesinde belki ilk sırada çıkacaksınız ve o çok değerli tıklamayı siz alıp 2.498 TL’lik satış yapacaksınız. Peki, ne yapmalı? E-ticaret’e hiç girmemeli mi? Hayır, e-ticarete yine girmeli, ama pazara hakim olan oyuncuların ölçekleri sayesinde elde ettikleri fiyat avantajı kesinlikle akılda tutulmalı ve aynı zamanda sizin için defans mekanizması da olabilecek bir rekabet stratejisi geliştirilmeli. Sektöre yeni giren bir e-ticaret girişimi, sattığı ürünlerdeki kalite ile rakiplerine kıyasla daha kısa olan teslimat süresi ile satış sonrası 7/24 sağladığı teknik destek ve servis ağı ile ya da müşteri sadakat programı ile farklılaşabilir. Ya da, her kategoriden binlerce ürünün satıldığı geniş spektrumlu bir online mağaza olmak yerine, tek bir kategoriye odaklanmış (örneğin; makyaj ürünleri) bir e-ticaret sitesi olabilir. Farklılaşma ve odaklanma stratejileri uygulanmadığı taktirde, e-ticaret sektörünün hakim firmalarıyla maliyet liderliği kulvarında rekabet etmenin zor olacağı unutulmamalıdır. İki örnekten de anlayacağınız üzere, girişiminizin faaliyet göstereceği sektördeki rekabet ortamı girişiminizle ilgili vereceğiniz tüm kararları etkileyecek öneme sahip. Tüm bu düşünceleri paylaşırken değinmeden geçmeyeceğimiz bir diğer önemli konu ise, girişimcimizin global pazarda sürdürülebilir rekabet avantajı elde edebilmesinin sadece kendi başına uygulayacağı stratejilerle mümkün olmayacağıdır. Makro ekonomik istikrar sağlamaya ek olarak, girişimcimizin içinde bulunduğu ülkenin, yani Türkiye’nin daha ‘iş dostu’ (business friendly) bir ülke olması ve World Bank’in Doing Business Index’inde daha üst sıralara çıkması (Türkiye 2014 yılında dünya 55’incisi) hepimizin ortak amacı olmalıdır. Hong Kong ve Singapur, bu alanda doğru stratejiler uygulayan iki başarılı ülke olarak, şirketleri ve girişimcileri ülkelerine çekmek için tüm dünya ile rekabet ediyorlar. Bu iki ülkenin uzun yıllardır Doing Business Index’te ilk 2 sırayı almaları (bkz. Tablo) girişimci dostu politikaları istikrarlı bir şekilde uyguluyor olmalarından kaynaklanıyor. Darısı Türkiye’nin başına… ARALIK 2014 33 VOLKAN_2_EKO_girisim_KASIM.qxp:Layout 1 12/5/14 4:38 PM Page 1 KOBİLGİ Doc. Dr. Volkan Demir Galatasaray Üniversitesi Muhasebe - Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi / İşletme Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü [email protected] Elektronik Tebligat ve Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Bu ay 2014 ün sonlarına doğru iş hayatını doğrudan ilgilendiren finansal konuları hatırlatmaya çalışacağız. Bu değişiklikler temelde Türk Ticaret Kanunu, Vergi Kanunu düzenlemeleri çerçevesinde yapılmıştır. 19.01.2011 tarih ve 27820 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6099 sayılı Kanun ile 7201 sayılı tebligat kanununa ‘Elektronik Tebligat’ başlıklı aşağıdaki madde eklenmiştir. “Elektronik tebligat: MADDE 7/a – Tebligata elverişli bir elektronik adres vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen kişiye, elektronik yolla tebligat yapılabilir.” Anonim, Limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Bütün sermaye şirketlerinin Kayıtlı Elektronik Posta hesabı almaları gerekir. Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) yasal olarak geçerli ve teknik olarak güvenli elektronik posta olarak kabul edilmektedir. KEP, e-imza ve zaman damgası kullanılarak, bir elektronik postanın iletildiğini garanti altına almayı, gönderen ve alan tarafların kim olduklarının bilinmesini, gönderilen iletinin ne olduğunun, içeriğinin başkalarınca değiştirilmediğinin ve gönderim zamanının kesin olarak tespit edilmesini sağlamaktadır. Yasal olarak tek kesin delil sağlayabilen araç olan KEP ile her türlü belge veya yazışma ve bildirim yapılabilmektedir. Bu hizmet Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK’dan) yetki almış kayıtlı elektronik hizmet sağlayıcıları tarafından işletilecektir. Aralık 2014 itibariyle BTK tarafından yetkilendirilmiş 4 KEP hizmet sağlayıcısı bulunmaktadır (PTTKEP, TNB KEP, TURKKEP ve İNTERKEP). 34 ARALIK 2014 YASAL DEFTERLERİN TASDİKLERİ Açılış onayı yapılacak defterler; Yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, damga vergisi defteri (sürekli mükellef olanlar için), pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteridir. Bu defterlerin açılış tasdiklerinin aralık ayı sonuna kadar yaptırılması gerekmektedir. Kapanış onayı yapılacak defterler ise; Yevmiye defteri, yönetim kurulu karar defter ile kullanılması için Limited Şirketlere seçimlik hak tanınmış müdürler kurulu karar defteridir. Açılış onaylarının her hesap dönemi için yapılması zorunlu olan defterler: yevmiye, envanter, damga vergisi, yönetim kurulu karar defteri, defteri kebir ile kullanılması durumunda müdürler kurulu karar defteridir. Yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla izleyen hesap dönemlerinde açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılmaya devam edilebilecek defterler arasında pay defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri bulunmaktadır. Yasal defterlerinin boş sayfalarını bir sonraki hesap döneminde de kullanmak isteyenler, ocak ayı içerisinde tasdik yenileme (ara tasdik) işlemini yaptırabilmektedir. Yevmiye defterinin açılış tasdik zamanı izleyen faaliyet dönemlerinde bir önceki yılın aralık ayı içinde kapanış tasdiki ise izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar notere yaptırılabilecektir. Yönetim Kurulu Karar Defteri ve Müdürler Kurulu Karar Defteri’nin kapanış tasdiği ocak ayının sonuna kadar yaptırılmalıdır. TİCARİ BELGELERDE BULUNMASI ZORUNLU BİLGİLER 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren ticari mektuplarda ve ticari defterlerde yapılan ka- yıtların dayandığı belgelerde; ticaret unvanı, ticaret sicil numarası, adresleri, vergi numarası, bağlı olduğu oda kayıt/üye no, iletişim bilgileri, bağımsız denetime tabi şirketlerde şirkete ait internet sitesi adresi ve e-posta adresi ile anonim şirketlerde yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, Limited şirketlerde müdürlerin adları ve soyadları ile taahhüt edilen ve ödenen sermaye miktarı bulunmalıdır. Bu bilgiler kaşe ile veya boş bir yere etiket yapıştırmak suretiyle de konulabilir. Bu zorunlulara uyulmaması; 6 bin 102 sayılı yeni TTK’nın 51/2 maddesi gereğince, 2015 takvim yılı 2 bin 466 TL’si idari para cezasına neden olmaktadır. E-FATURA ve E-DEFTER UYGULAMASI 14.12.2012 tarih ve 28497 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 421 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile elektronik defter tutma ve elektronik fatura kullanma mecburiyeti getirilen mükellefler aşağıdaki gibidir: 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına sahip olanlar, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenlerden 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle asgari 10 milyon VOLKAN_2_EKO_girisim_KASIM.qxp:Layout 1 12/5/14 4:38 PM Page 2 Kobilgi TL brüt satış hasılatına sahip olanlar. E-Fatura Uygulaması Başladı! Sözkonusu Tebliğ’de yapılan değişiklik ile uygulama Nisan 2014'e ertelenmişti. Buna göre; "Elektronik fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflerin birbirlerine sattıkları mallar ve ifa ettikleri hizmetler için düzenledikleri faturaları 1/4/2014 tarihinden itibaren elektronik fatura olarak göndermeleri ve almaları zorunludur. Elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan mükellefler kayıtlı olmayan mükelleflere yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifası için genel hükümler çerçevesinde kağıt fatura düzenlemeye devam edeceklerdir." E-Defter Uygulaması Başlıyor! Zorunluluk kapsamına giren mükelleflerin, elektronik defter uygulamasına 2014 takvim yılı (Elektronik defter yazılımlarını kendi geliştiren mükelleflerin 1/9/2014 tarihi itibariyle elektronik defter test süreçlerini başarı ile tamamlamış olmaları gerekmektedir.) içerisinde geçmeleri zorunludur. Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren, Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere, Özel hesap dönemine tabi olanların 1 Aralık 2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerekmektedir. VERGİ BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI 6 bin 552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun 11 Eylül 2014 Tarihli ve 29 bin 116 Sayılı Resmî Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Sözkonusu kanun ile yapılandırma kapsamına giren vergi borçları aşağıdaki gibidir; 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2013 takvim yılına ilişkin gelir vergisi ikinci taksiti hariç), 2014 yılına ilişkin olarak 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2014 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç), 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları, Vadesi 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde kesinleşmiş olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile buna bağlı gecikme zammı, Vadesi 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde kesinleşmiş olup bu kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, 3 Temmuz 2005 tarihli ve 5 bin 393 sayılı Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin su abonelerinden olan su kullanımından kaynaklanan alacakları ile bunlara bağlı ferî (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dâhil) alacakları, Vadesi 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde kesinleşmiş olup bu kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan, 20 Kasım 1981 tarihli ve 2 bin 560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dâhil) alacakları, 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce karayolları kanunu askerlik kanunu, seçim kanunu, RTÜK kanunu gibi kanunlar uyarınca kesilen idari cezalar ile trafik cezaları, Yukarıdaki maddelerin dışında kalan ve Maliye Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerince 21 Temmuz 1953 tarihli ve 6 bin 183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen; adli ve idari para cezaları. Yukarıdaki kapsama giren ve bu kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği hâlde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan ver- gi cezalarının yüzde 50’sinin, bu maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 50’sinin tahsilinden vazgeçilmesi esasları getirilmiştir. 6552 Sayılı Kanun kapsamında yapılacak olan yeniden yapılandırma başvuru süreleri 2014/7016 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31 Aralık 2014 tarihine uzatılmıştır. Aynı karar ile peşin ödeme seçeneğini seçen mükellefler dahil olmak üzere ilk taksit ödeme süresi ise 2 Şubat 2015 tarihine uzatılmıştır. 6 bin 552 Sayılı Kanun (Torba Yasa) Kapsamında Kasa ve Ortaklardan Alacaklar 6 bin 552 sayılı kanunun 74’üncü maddesi ile kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkında, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerine kayıtlarını düzeltme hakkı tanınmaktadır: 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 31 Aralık 2014 tarihine kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilmektedirler. Bu madde kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden yüzde 3 oranında hesaplanan verginin, beyanname verme süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. Bu madde kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilememektedir. Beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmemektedir. Bu madde uyarınca beyan edilen tutarlar nedeniyle vergi idaresince ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır. Bu madde kapsamında beyanda bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2014 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri bu maddede öngörülen beyanname verme süresi içinde yapılmalıdır. Yapılan düzeltme işlemleri nedeniyle vergi idaresince herhangi bir ceza veya faiz aranmayacaktır. ARALIK 2014 35 TALEP_3_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:39 PM Page 1 MAL TALEP 22 Yurtdışından işbirliği teklifi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) kasım ayı içerisinde farklı ülkelerden işbirliği talebi geldi. Yurtdışından gelen 22 işbirliği teklifini sizler için derledik. yazısında, ilgilenenlerin kendilerine de başvurabilecekleri belirtiliyor. Firma Adı: LIGHT-09 Adres: 4A, Stroitelnaya str., Kamenolomni, October district, Rostov region, 346480 , Tel: 7.8636.22-30-31; Faks:7.8636.25-80-80; e-mail: [email protected]; web: light-09.ru Rusya Federasyonu Türkiye Ticaret Temsilciliği’nden gönderilen bir yazıda, şehir ve kırsal yerleşkelerde, yol, tren yolları, büyük antrepo ve işhanları gibi yerlerde kullanılan sokak aydınlatma ürünleri üreten LIGHT-09 firmasının Türkiye ile işbirliği yapmak istediği bildiriliyor. Temsilcilik yazısında, ilgilenenlerin kendilerine de başvurabilecekleri belirtiliyor. 4 1 RUSYA Firma Adı: AgroFoodService Adres: 140000, RF, Moscow region, city of Lubertsy, Krasnaya street, 1 INN: 5027080531 KPP: 502701001 Yetkili Kişi: Alexey Chekurov Tel: 7.985.7697048; e-mail: [email protected] Rusya Federasyonu Türkiye Ticaret Temsilciliği’nden gönderilen bir yazıda, buğday üreticisi olan firmanın Türkiye ile işbirliği yapmak istediği bildiriliyor. Temsilcilik yazısında, ilgilenenlerin kendilerine de başvurabilecekleri belirtilmektiliyor. Firma Adı: VEST Adres: 400081, Volgograd, Nilskaya Street, 4 «А» Tel: 7.(844.36-22-66; e-mail: [email protected]; web: www.vestvolgograd.ru Isıtma sistemleri alanında faaliyet gösteren 2 36 ARALIK 2014 Vest firmasının ürünlerini ülkemize de satmak istediği bildiriliyor. Söz konusu teklif, Rusya Federasyonu Türkiye Ticaret Temsilciliği aracılığıyla iletilmiş olup, ilgilenen kuruluşların iletişim bilgileri verilen temsilciliğe başvurmaları gerekiyor. Firma Adı: ZIOSAB-DON Adres: 56, 7th Zavodskaya str., Volgodonsk, Rostov region Yetkili Kişi: Igor Evtifeyev Tel: 7.8639.277610; Faks:7.8639.277410; e-mail: [email protected]; web: www.ziosab-don.ru Rusya Federasyonu Türkiye Ticaret Temsilciliği’nden gönderilen bir yazıda, 2003 yılında kurulmuş olan bir elektrik mühendisliği fabrikasının bugüne kadar 56 çeşit sıcak su kazanı, buhar kazan, gaz türbinleri v.b. ürettiklerini belirterek, bu alanda beraber üretim yapmak üzere yabancı firmaları işbirliğine davet ettikleri bildiriliyor. Temsilcilik 3 5 ARJANTİN Firma Adı: Mamuschka SRL Yetkili Kişi: Mr. Juan Carlos Carzalo, Matías Carzalo Tel: 54.294.442 3294; e-mail: [email protected]; web: www.mamuschka.com Firma, fındık, antep fıstığı gibi ürünler ithal etmek istediğini bildiriyor. Söz konusu talep T.C. Buenos Aires Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği vasıtasıyla iletildi. TALEP_3_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 Firma Adı: Bavosi Alimentos Adres: Alsina 418/20 (1702) Ciudad de Buenos Aires, Argentina Yetkili Kişi: Mr. Matías J. Bavosi Tel: 54.11 .4653 5911; e-mail: [email protected]; web: www.bavosi.com.ar Firma, kuru kayısı, kuru incir, hurma, fındık ve kebere ithal etmek istediğini bildiriyor. Söz konusu talep T.C. Buenos Aires Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği vasıtasıyla iletildi. 6 7 HİNDİSTAN Firma Adı: SRS ENTERPRISES Adres: UNIT No 1, PLOT No. AH-1 WALBHAT ROAD GOREGAON (E) MAH MUMBAI India Yetkili Kişi: SANJAY PAGARIA Tel: 91.981.9312887; e-mail: [email protected] Firma, soğuk sıkılarak elde edilen fındık yağı ve fındık satmak istediğini bildiriyor. 8 PERU Firma Adı: GERENTE COMERCIAL CORPORACION FABAROC Adres: Jr. Arequipa 310-202 STA. Patricia II Etapa La Molina Lima/PERU Yetkili Kişi: BAHADIR CERI Tel: 51.1.654 59 16; e-mail: [email protected] Danışmanlık hizmeti veren bir Türk vatandaşı, kinua, maca, kiwicha, chia, gibi tahıl bazlı ürünlerin yanında, kahve, kakao, avokado, mango, kuşkonmaz, muz ve birçok tropik meyve ile yakon, yuca ve tatlı patates, gibi çok çeşitli sebzeler, mısır, kuru gıda, bakliyat, mor mısır suyu konsantresi ve çeşitli türlerde bitmiş gıda maddeleri ile deniz ürünleri (konserveler, dondurulmuş ürünler, balık yağı ve unu) ve Peru'nun içimi kolay, yerel bir içkisi olan ve saf damıtılmış üzümden elde edilen Pisco’nun satışı için Türk firmalarla temas kurmak istiyor. 12/5/14 4:39 PM Page 2 Danışmanlık hizmeti veren bir Türk vatandaşı, maden ve enerji sektörü ile ilgili yatırım yapmak isteyen Türk firma, iş adamları ve girişimcilere yönelik çok çeşitli proje ve yatırım olanakları sunmakta olup firmalar için pazar araştırması, oryantasyon ve proje danışmanlığı üstlenebileceklerini bildiriyor. 10 TUNUS Firma Adı: AA INDUSTRIES Yetkili Kişi: Emna SELLAMI Tel: 216.71.963 009; Faks:216.71.963 034; e-mail: [email protected] Firma dokusuz kumaş satmak istediğini bildiriyor. Söz konusu teklif T.C. Tunus Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği aracılığıyla iletildi. Firma Adı: NEWEST TECHNOLOGY 11 TEST Adres: Terre boudan cité okba Kairouan 3129 Yetkili Kişi: LOUHICHI Tel: 216.77.285 200; Faks:216.77.281 330; e-mail: [email protected] Firma alüminyum, bakır, pirinç, pom plastik ve dijital freze satmak istediğini bildiriyor. Söz konusu teklif T.C. Tunus Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği aracılığıyla iletildi. 12 FYiertmkialiAKdişı:i:SOMABI Riadh BELLAGHA Tel: 216.20.268 416; e-mail: [email protected] Firma bisküvi üretim hattı (anahtar teslim) satmak istediğini bildiriyor. Söz konusu teklif T.C. Tunus Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği aracılığıyla iletildi. dı: BROCAP PLUS 13 FAidrrmeas:ABP25B-ZI Henchir Ayed 8070 Korba TUNISIE, Tel: 216.72.385 319; Faks:216.72.385 348; e-mail: [email protected] Firma voltaj regülatörleri satmak istediğini bildiriyor. Söz konusu teklif T.C. Tunus Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği aracılığıyla iletildi. 14 KARADAĞ Firma Adı: Zoran Zloković Yetkili Kişi: Bay Zoran Zloković Tel: 382.31.680 026; Faks:382.31.680 025; e-mail: [email protected] Karadağ’da yeni açılacak bir mağaza için bayan, erkek ve çocuk kıyafetleri satın alınacağı bildiriliyor. Söz konusu teklif, T.C. Podgorica Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği aracılığıyla gönderildi. DOO 15 FYiertmkialiAKdişı:i:Premia Bay Danilo Mrvaljeviç Tel: +382.69.310000; e-mail: [email protected] T.C. Podgoritsa Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği’nden alınan bir yazıda, Karadağ’ın Kotor Beldesinde lüks daireler yapıp-satan Premia DOO şirketinin yeni projesi için Türkiye’den 5000 m2’lik traverten taşı (GTİP Firma Adı: GERENTE COMERCIAL CORPORACION FABAROC Adres: Jr. Arequipa 310-202 STA. Patricia II Etapa La Molina Lima/PERU Yetkili Kişi: BAHADIR CERI Tel: 51.1.654 59 16; e-mail: [email protected] 9 ARALIK 2014 37 TALEP_3_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:39 PM Page 3 MAL TALEP 20 ALMANYA Firma Adı: MSS Mola Solar Systems numarası: 6802910090) satın almak istediği bildirililiyor. 16 ÇİN Firma Adı: TianYi International Co.Ltd. Adres: R3101, East Tower, The Ninth Zhongshan No.2 Xinglin Street, ZhongShan District, Dalian, China Yetkili Kişi: Wei Zhang (Ocean) Tel: 86.411.8255 6619; Faks:86.411.8256 0488 T.C. Hong Kong Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği’nden alınan bir yazıda, bir firmanın özellikle Amonyum Perklorat ürünleri için kullanılan, Perklorat kesme ağzı ( perchlorate cutting adge ) teknolojisi sağladığını belirterek, ülkemizdeki amonyak perklorat imalatçılarının fabrikalarında iyileştirme ve yenileme hizmeti sunmaya hazır oldukları belirtilmekte ve ilgilenen firmalar ile iletişime geçmeyi talep ettikleri bildiriliyor. 17 YEMEN Firma Adı: AL-MOHDAR COMMERCIAL GROUP LTD. Adres: Hodeidah, Yemen Yetkili Kişi: Ahmed Hussein almohdar/general manager Tel: 967.3.200794; Faks:967.3.226795; e-mail: [email protected] Yemen’de büyük bir ilaç ve farmasötik mamuller ithalatçısı olan firma Almanya’da beraber üretim yapmak üzere Türk firmalarla işbirliği yapmak istediklerini bildiriyor. 18 TATARİSTAN Firma Adı: MAGNOLIA Adres: 423808, Republic of Tatarstan 38 ARALIK 2014 Naberezhnye Chelny, p/o box 50 Academician Rubanenko Boulevard, h. 12, p. 2. Tel: 7 .(800.100-29-12; Faks: 7 .(855.53-43-20; e-mail: [email protected]; web: www.magnol.ru Alüminyum pres döküm, sert döküm ve kum döküm alanında faaliyet gösteren ve enerji tasarruflu LED ampul üreticisi olan MAGNOLIA adlı firmanın ürünlerini ülkemize de satmak istediği bildiriliyor. Söz konusu teklif, Rusya Federasyonu Türkiye Ticaret Temsilciliği aracılığıyla iletilmiş olup, ilgilenen kuruluşların iletişim bilgileri verilen Temsilciliğe başvurmaları gerekiyor. 19 AFGANİSTAN Firma Adı: United Capital Investments Group Logistics Yetkili Kişi: Mustafa Elmi/ Chief Executive Officer Tel: 93.(0).798 101717; e-mail: [email protected] Afghanistan'da kotex ve bebek bezi üretmek isteyen firma Türkiye'den bu ürünleri üreten makine satın almak istediklerini bildiriyor. Ltd. & Co.KG Tel: +49.203.4880101-0; Faks:+49.203.4880101-9; e-mail: [email protected]; web: www.mss-germany.de Başta güneş fotovoltaik sektörü olmak üzere yenilenebilir enerji alanında (solar fotovoltaik, termal güneş, rüzgâr, su, biyokütle, jeotermal) faaliyetleri olduğu belirtilen Alman şirketinin; Güneş pilleri, invertörler, anahtar teslim enerji santralleri (paket olarak ya da ayrı) veya müşteri gereksinimlerine uygun donanımları karşılayabileceği bildiriliyor. 21 BREZİLYA Firma Adı: AÇOTECNICA Yetkili Kişi: Faruk Çelik / Satış Temsilcisi e-mail: [email protected]; web: www.acotecnica.com.br Otomotiv sektöründe motor yedek parçaları, turbocharger valfleri, enerji santrallerinde kullanılan türbinler ve alloy, ignot v.b. üretimi yaptığı belirtilen Brezilya firmasının Türkiye’de aynı sektörde çalışan firmalarla işbirliği yapmak istediği ve ayrıca üretimini yaptığı ürünler ile ilgili talepleri olan firmalarla bağlantı kurmak istediği bildiriliyor. 22 LİTVANYA Firma Adı: UTERNA JSC Adres: LT – 28181, Metalo 9 E , LT - 28217 Utena, Lithuania Tel: +370.698.13112; Faks:+370.389.55820; email: [email protected]; web: www.uterna.lt/en 100 °C – 1300 °C sıcaklık kapasiteli fırınlar üreten firmanın, ürünlerini ihraç etmek istediği bildiriliyor. VERGI_1_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:40 PM Page 1 Aralık 2014 MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER TAKVİMİ 9 Aralık 2014 Salı G 16-30 Kasım 2014 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi 10 Aralık 2014 Çarşamba G 16-30 Kasım 2014 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi 15 Aralık 2014 Pazartesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi 22 Aralık 2014 Pazartesi G Kasım 2014 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi 23 Aralık 2014 Salı G Kasım 2014 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname ile Beyanı G Kasım 2014 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı 24 Aralık 2014 Çarşamba G Kasım 2014 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı G 1-15 Aralık 2014 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi 25 Aralık 201 Çarşamba G 1-15 Aralık 2014 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisi Beyanı ve Ödemesi 26 Aralık 2014 Perşembe G Kasım 2014 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Ödemesi G Kasım 2014 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi 31 Aralık 2014 Çarşamba G Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerinde, Toplam Gelir İçindeki Zirai Kazançları yüzde 75 ve Daha Yüksek Oranda Olanlar İçin 2. Taksit Ödemesi G 2015 Yılında Kullanılacak Olan Yasal Defterlere İlişkin Açılış Tasdiki G Kasım 2014 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba) G Kasım 2014 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs) G Kasım 2014 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ARALIK 2014 39 FUAR_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:EKO_girisim_fuar 12/5/14 4:41 PM Page 1 YURTDIŞI FUARLAR TAKVİMİ Fuar Tarihi Konusu PIITI IMAGINE DOMOTEX HANNOVER INTERMAT MIDDLE EAST THE CHINE FUR & LEATHER PRODUCTS FAIR PREMIERE VISION NEW YORK VICENZAORO WINTER WINTER FANCY FOOD COLOMBIATEX DE LAS AMERICAS TEXWORLD PREMIERE VISION SAO PAULO THE LONDON TEXTILE WHOS NEXT PRET A PORTER ISM 2014 ARAB HEALTH ULUSLARARASI SA¶LIK FUARI 12 TH EXHIBITION OF FURNITURE INDUSTRY (MEDEX) MUNICH FABRIC START FRUIT LOGISTICA MAFPEX NIGERIA 2014 AMBIENTE 4.MACHINEX PURE LONDON PRODEXPO 2014 TÜRKMEN‹STAN TÜRK ‹HRAÇ ÜRÜNLER‹ FUARI MIDDLE EAST ELECTRICITY INDIA STONA 2014 BIOFACH 2014-WORLD ORGANIC TRADE FAIR INHORGENTA MUN‹H 2014 PREMIERE VISION PARIS VITORIA STONE FAIR 42. TEXTILLEGPROM 18.ADDIS T‹CARET ODASI FUARI AALF - ALL AFRICAN LEATHER FAIR GULFOOD CPM-COLLECTION PREMIERE MOSCOW ALGER FASHION BALKAN TEKST‹L AGRO FOOD BENGHAZI MICAM SHOEVENT-I ECOWAS TÜRK ‹HRAÇ ÜRÜNLER‹ FUARI FOODEX JAPAN HONG KONG INTERNATIONAL JEWELLERY SHOW XIAMEN INTERNATIONAL STONE FAIR ERB‹L AUTOSHOW IWA 2014 FUARI THE BIG SHOW SUUDI ARABISTAN JEC EUROPE CABSAT BUDMA, BUMASZ, GLASS AND CBS, KOMINKA 2014 MTKT INNOVATION 2014 EXPO ANTAD 53rd CAIRO FASHION & TEX ULUSLARARASI KOZMET‹K VE TEM‹ZL‹K ÜRÜNLER‹ WEDDING FASHION MOSCOW INTERNATIONAL HOME AND HOUSEWARES SHOW REBUILD BENGHAZI THE BIG SHOW UMMAN CIFF HOME FURNITURE FEICON BATIMAT PROWEIN MOSSHOES AYAKKABI FUARI DOMOTEX ASIA CHINAFLOOR CHIC INTERBUILD EXPO 2014 EXPOCOMER AUTOMOTIVE TECHNOLOGY FAIR 2014 8. HOMEDECO ALIMENTARIA APLF HONG KONG AUTOMEC PESADOS & COMERCIAIS SIAL CANADA COSMOPROF ENERGY 07 Ocak 2014 11 Ocak 2014 14 Ocak 2014 14 Ocak 2014 14 Ocak 2014 18 Ocak 2014 19 Ocak 2014 21 Ocak 2014 21 Ocak 2014 22 Ocak 2014 22 Ocak 2014 25 Ocak 2014 26 Ocak 2014 27 Ocak 2014 28 Ocak 2014 02 fiubat 2014 05 fiubat 2014 06 fiubat 2014 07 fiubat 2014 9 fiubat 2014 9 fiubat 2014 10 fiubat 2014 11 fiubat 2014 11 fiubat 2014 12 fiubat 2014 12 fiubat 2014 14 fiubat 2014 18 fiubat 2014 18 fiubat 2014 18 fiubat 2014 20 fiubat 2014 20 fiubat 2014 23 fiubat 2014 25 fiubat 2014 27 fiubat 2014 27 fiubat 2014 02 Mart 2014 02 Mart 2014 03 Mart 2014 04 Mart 2014 05 Mart 2014 06 Mart 2014 06 Mart 2014 07 Mart 2014 09 Mart 2014 11 Mart 2014 11 Mart 2014 11 Mart 2014 12 Mart 2014 12 Mart 2014 13 Mart 2014 13 Mart 2014 14 Mart 2014 15 Mart 2014 16 Mart 2014 17 Mart 2014 18 Mart 2014 18 Mart 2014 23 Mart 2014 24 Mart 2014 25 Mart 2014 26 Mart 2014 26 Mart 2014 26 Mart 2014 27 Mart 2014 29 Mart 2014 31 Mart 2014 31 Mart 2014 01 Nisan 2014 02 Nisan 2014 04 Nisan 2014 07 Nisan 2014 Hazir giyim FLORANSA ‹TALYA Hali ve yer döflemeleri HANNOVER ALMANYA Hafriyat, inflaat makineleri ve malzemeleriABU DHAB‹ BAE Deri iflleme ve sanayi makineleri PEK‹N Ç‹N Tekstil NEW YORK ABD Kuyumculuk ve mücevherat VICENZA ‹TALYA Gida SAN FRANS. ABD Tekstil MEDELLIN KOLOMB‹YA Tekstil NEW YORK ABD Tekstil SAO PAULO BREZ‹LYA Tekstil LONDRA ‹NG‹LTERE Hazir giyim PAR‹S FRANSA Bisküvi, çukulata, flekerleme KÖLN ALMANYA Saµlik ekipmanlari ve medikal malz. DUBA‹ BAE Ev, ofis mobilya ve aksesuarlari mak. TAHRAN ‹RAN Kumafl ve aksesuarlari MÜN‹H ALMANYA Yafl meyve sebze BERL‹N ALMANYA Tarim ve gida paketleme ve iflleme ma. LAGOS N‹JERYA Mutfak ve ev eflyalari FRANKFURT ALMANYA Her türlü makina ve paketleme ambalaj C‹DDE S.ARAB‹STAN Tekstil LONDRA ‹NG‹LTERE Gida içecek MOSKOVA RUSYA Genel ticaret AfiKABAT TÜRKMEN... Enerji DUBA‹ BAE Doµal tafl ve makineleri, doµal tafl ekip. BANGALORE H‹ND‹STAN Organik ürünler NÜRNBERG ALMANYA Deµerli maden ve mücevherat MÜN‹H ALMANYA Kumafl PAR‹S FRANSA Doµal tafl ve ekipmanlari ESPIRITO S. BREZ‹LYA Tekstil MOSKOVA RUSYA Genel ticaret ADD‹S A. ET‹YOPYA Deri ve ayakkabi ADD‹S A. ET‹YOPYA Gida, gida paketleme, iflleme DUBA‹ BAE Hazir giyim, iç giyim, deri konfeksiyon MOSKOVA RUSYA Moda hazir giyim CEZAY‹R CEZAY‹R Tekstil hazir giyim NOV‹ PAZAR SIRB‹STAN Gida, gida makineleri ve teknolojileri B‹NGAZ‹ L‹BYA Ayakkabi MILANO ‹TALYA Genel ticaret LAGOS N‹JERYA Gida ve içecek CH‹BA JAPONYA Mücevherat HONG KONG Ç‹N Doµaltafl XIAMEN Ç‹N Otomotiv, otomotiv yan sanayi ERB‹L IRAK Ateflli silah ve parçalar›, avc›l›k ekip. NÜRNBERG ALMANYA Yapi malzemeleri C‹DDE S.ARAB‹STAN Kompozit malzemeleri ve teknolojileri PAR‹S FRANSA Telekomünikasyon DUBA‹ BAE ‹nflaat, spor tesisleri ve spor ekipmanlari POZNAN POLONYA Mobilya, mobilya yan sanayi, ev tekstili K‹EV UKRAYNA Genel ticaret GUADALAJ. MEKS‹KA Moda, hazir giyim, aksesuarlar ve tekstil KAH‹RE MISIR Kozmetik ürünleri, parfümeri, cilt bakim ERB‹L IRAK Gelinlik vedamatlik MOSKOVA RUSYA Mutfak ve ev eflyalari fi‹KAGO ABD Yapi ve inflaat B‹NGAZ‹ L‹BYA Yapi malzemeleri MUSKAT UMMAN Mobilya GUANGZHOU Ç‹N Yapi,inflaat SAO PAULO BREZ‹LYA fiarap ve alkollü içecekler DÜSSELDORFALMANYA Ayakkabi, çanta ve aksesuarlari MOSKOVA RUSYA Hali ve yer döflemeleri fiANGAY Ç‹N Hazir giyim PEK‹N Ç‹N ‹nflaat K‹EV UKRAYNA Genel ticaret PANAMA PANAMA Otomotiv, yedek parça POZNAN POLONYA Ev tekstili ürünleri ALMATI KAZAK‹STAN Gida ve içecek BARSELONA ‹SPANYA Her türlü deri ve hammaddeleri, deri mak. HONG KONG Ç‹N Otomotiv SAO PAULO BREZ‹LYA Gida MONTREAL KANADA Kozmetik BOLOGNA ‹TALYA Elektromekanik HANNOVER ALMANYA 40 ARALIK 2014 10 Ocak 2014 14 Ocak 2014 16 Ocak 2014 17 Ocak 2014 15 Ocak 2014 23 Ocak 2014 21 Ocak 2014 23 Ocak 2014 23 Ocak 2014 23 Ocak 2014 23 Ocak 2014 28 Ocak 2014 29 Ocak 2014 30 Ocak 2014 31 Ocak 2014 04 fiubat 2014 07 fiubat 2014 08 fiubat 2014 11 fiubat 2014 12 fiubat 2014 11 fiubat 2014 14 fiubat 2014 13 fiubat 2014 13 fiubat 2014 15 fiubat 2014 15 fiubat 2014 17 fiubat 2014 20 fiubat 2014 21 fiubat 2014 21 fiubat 2014 26 fiubat 2014 22 fiubat 2014 27 fiubat 2014 28 fiubat 2014 01 Mart 2014 01 Mart 2014 5 Mart 2014 05 Mart 2014 05 Mart 2014 07 Mart 2014 09 Mart 2014 09 Mart 2014 09 Mart 2014 10 Mart 2014 12 Mart 2014 13 Mart 2014 13 Mart 2014 14 Mart 2014 15 Mart 2014 14 Mart 2014 16 Mart 2014 16 Mart 2014 16 Mart 2014 18 Mart 2014 19 Mart 2014 20 Mart 2014 22 Mart 2014 22 Mart 2014 25 Mart 2014 27 Mart 2014 27 Mart 2014 29 Mart 2014 29 Mart 2014 29 Mart 2014 30 Mart 2014 31 Mart 2014 03 Nisan 2014 02 Nisan 2014 05 Nisan 2014 04 Nisan 2014 07 Nisan 2014 11 Nisan 2014 Yeri Fuar Tarihi Konusu Yeri HANNOVER MESSE INDUSTRIAL SUPPLY FOOD AND HOTEL ASIA 2014 SEEBE INTERSTROYEXPO 2014 AQUA-THERM ST. PETERSBURG 2014 AFGAN‹STAN ULUSLAR ARASI T‹CARET FUARI V. INTERNATIONAL MEDICAL FORUM HONG KONG HOUSEWARE FAIR 2013 DJAZAGRO 18. ELCOM UKRAINE 2014 COVERINGS BATIMATEC LAGOS MOTOR FAIR & NIGERIA AUTOPARTS EXPO IFAT ENTSORGA 2014 APAS SEAFOOD EXPO GLOBAL SICRE (SCS & VETECO) INTERPACK 2014 PROJECTQATAR,QATARSTONETECH,HEAVYMAX2014 SEOUL FOOD AND HOTEL 2014 SIAL CHINA 2014 GIDA VE ‹ÇECEK FUARI ERB‹L MACHINEX ERB‹L BUILDING SIPSA-AGROFOOD INGETREX TANZANYA INDEX SAUDI HEALTH 17.LESHOW ROOMS MOSCOW - MIFS 2014 PLMA'S WORLD OF PRIVATE LABEL 2014 CARTHAGE 2014 CAUCASUSBUILD THAIFEX SHOES LEATHER GUANGZHOU FIA POSIDONIA 2014 AUTEMECHANIKA DUBAI FISPAL TECHNOLOGIA EUROSATORY ASHGABAT EXPO BUILD 2014 JUNE HONG KONG JEWELLERY AND GEM FAIR AFRICA'S BIG SEVEN 2014 EXPOSTONE 2014 MOSKOVA FISPAL FOOD SERVICE & SIAL BRAZIL PREMIERE VISION SAO PAULO ULUSLARARASI LUANDA FUARI PREMIERE VISION NEW YORK TEXWORLD FEBRATEX 10.INTERAUTO MICAM SHOEVENT-II CPM-COLLECTION PREMIERE MOSCOW BUILDMACEX NIGERIA 2014 SMM THE BIG 5 CONSTRUCT INDIA 54th CAIRO FASHION & TEX WORLD FOOD MOSCOW 2014 ELECTRA MINING AFRICA 2014 THE BIG 5 KUWAIT 43.TEXTILLEGPROM MEKS‹KA TÜRK ‹HRAÇ ÜRÜNLER‹ FUARI DESIGN LIVING TENDENCY CHILLVENTA 2014 IGATEX 2014 LAGOS FASH‹ON 2014 MATELEC HKTDCHKINTERNAT‹ONALWINEANDSPIRITSFAIR2014 INGREDIENTS MIDDLE EAST AUTOMECHANIKA ARGENTINA EMBALLAGE TÜRKMEN‹STAN TÜRK ‹HRAÇ ÜRÜNLER‹ FUARI 07 Nisan 2014 07 Nisan 2014 08 Nisan 2014 08 Nisan 2014 09 Nisan 2014 09 Nisan 2014 14 Nisan 2014 15 Nisan 2014 20 Nisan 2014 21 Nisan 2014 22 Nisan 2014 29 Nisan 2014 04 May›s 2014 04 May›s 2014 05 May›s 2014 05 May›s 2014 06 May›s 2014 07 May›s 2014 08 May›s 2014 12 May›s 2014 13 May›s 2014 13 May›s 2014 14 May›s 2014 14 May›s 2014 15 May›s 2014 15 May›s 2014 19 May›s 2014 19 May›s 2014 20 May›s 2014 20 May›s 2014 20 May›s 2014 21 May›s 2014 21 May›s 2014 21 May›s 2014 27 May›s 2014 28 May›s 2014 02 Haziran 2014 03 Haziran 2014 03 Haziran 2014 16 Haziran 2014 19 Haziran 2014 19 Haziran 2014 22 Haziran 2014 24 Haziran 2014 24 Haziran 2014 10 Temmuz 2014 15 Temmuz 2014 22 Temmuz 2014 22 Temmuz 2014 12 Aµustos 2014 28 Aµustos 2014 31 Aµustos 2014 03 Eylül 2014 09 Eylül 2014 09 Eylül 2014 11 Eylül 2014 11 Eylül 2014 15 Eylül 2014 15 Eylül 2014 22 Eylül 2014 23 Eylül 2014 01 Ekim 2014 01 Ekim 2014 14 Ekim 2014 21 Ekim 2014 21 Ekim 2014 28 Ekim 2014 06 Kas›m 2014 09 Kas›m 2014 12 Kas›m 2014 19 Kas›m 2014 02 Aral›k 2014 Sanayi Döküm ürünleri Gida,gida iflleme ve otel ekipmanlari Yapi inflaat ‹nflaat ve yapi malzemeleri Isitma, soµutma, iklimlendirme Genel ticaret Medikal ve tibbi ekipmanlar Ev ve mutfak eflyalari, elektrikli aletler Gida ambalaj Elektrik, aydinlatma Doµaltafl Yapi inflaat Otomotiv yan sanayi Su, atik su, geri dönüflüm ve çevre tekn. Gida Su ürünleri Yapi inflaat Ambalaj malzemeleri ve ambalaj mak. ‹nflaat malzeme ve teknolojileri, doµaltafl Gida ve otel ekipmanlari Gida ürünleri, içecekler ve ikram Makina, makina ekipm. ve aksamlari Yapi-inflaat, belediye ekipmanlari Tarim Genel ticaret Mobilya ve dekorasyon Saµlik ekipmanlari Deri ve kürk konfeksiyon, ham deri Her türlü mobilya, iç-difl dekorasyon Özel tüketim mallari, gida Yapi teknolojileri, inflaat malzemeleri Yapi ve yapi malzemeleri, mobilya Gida, içecek, gida teknolojileri, otel Deri iflleme ve sanayi makineleri Genel ticaret Gemi, gemi makineleri ve teknolojileri Otomotiv Ambalaj, paketleme ve gida teknolojileri Savunma sanayii Yapi-inflaat ve yan sanayi, güvenlik Deµerli maden mücevherat Gida ve teknolojileri, firincilik, paketleme Maden ve doµal tafl Gida Tekstil Genel ticaret Tekstil Tekstil Tekstil Otomotiv ana ve otomotiv yan sanayi Ayakkabi Hazir giyim, iç giyim, deri konfeksiyon Yapi-inflaat, inflaat malzemeleri Gemi makineleri YAPI ve YAPI MALZEMELER‹ Moda, hazir giyim, aksesuarlar ve tekstil Genel gida, süt ve süt ürünleri, Makineler, elektrik-elektronik tekn. ‹nflaat, su teknolojileri ve havalandirma Tekstil, giyim ve giyim aksesuarlari Genel ticaret Ev tekstili ‹klimlendirme, isitma ve sihhi tesisat Tekstil ve konfeksiyon makineleri Her türlü bay, bayan,çoçuk genç, Bilgi teknolojileri fiarap ve alkollü içecekler Gida katki maddeleri ve hammaddeleri Otomotiv yedek parça Ambalaj malzemeleri ve makineleri Genel ticaret HANNOVER ALMANYA HANNOVER ALMANYA S‹NGAPUR S‹NGAPUR BELGRAD SIRB‹STAN ST. PETERSB. RUSYA ST. PETERSB. RUSYA KAB‹L AFGAN‹STAN K‹EV UKRAYNA HONG KONG Ç‹N CEZAY‹R CEZAY‹R K‹EV UKRAYNA LAS VEGAS ABD CEZAY‹R CEZAY‹R LAGOS N‹JERYA MÜN‹H ALMANYA SAO PAULO BREZ‹LYA BRÜKSEL BELÇ‹KA MADR‹D ‹SPANYA DÜSSELDORFALMANYA DOHA KATAR SEUL GÜNEY KORE fiANGHAY Ç‹N ERB‹L IRAK ERB‹L IRAK CEZAY‹R CEZAY‹R DARÜSSEL. TANZANYA DUBA‹ BAE R‹YAD S.ARAB‹STAN MOSKOVA RUSYA MOSKOVA RUSYA AMSTERDAM HOLLANDA TUNUS TUNUS T‹FL‹S GÜRC‹STAN BANGKOK TAYLAND GUANGZHOU Ç‹N CEZAY‹R CEZAY‹R AT‹NA YUNAN‹STAN DUBA‹ BAE SAO PAULO BREZ‹LYA PAR‹S FRANSA AfiKABAT TÜRKMEN. HONG KONG Ç‹N JOHANNESB. G. AFR‹KA MOSKOVA RUSYA SAO PAULO BREZ‹LYA SAO PAULO BREZ‹LYA LUANDA ANGOLA NEW YORK ABD NEW YORK ABD BLUMENAU BREZ‹LYA MOSKOVA RUSYA MILANO ‹TALYA MOSKOVA RUSYA LAGOS N‹JERYA HAMBURG ALMANYA BOMBAY H‹ND‹STAN KAH‹RE MISIR MOSKOVA RUSYA JOHANNESB. G. AFR‹KA KUVEYT KUVEYT MOSKOVA RUSYA MEKS‹KO C. MEKS‹KA K‹EV UKRAYNA NÜRNBERG ALMANYA LAHOR PAK‹STAN LAGOS N‹JERYA MADR‹D ‹SPANYA HONG KONG Ç‹N DUBA‹ BAE BUENOS AI. ARJANT‹N PAR‹S FRANSA AfiKABAT TÜRKMEN. 11 Nisan 2014 11 Nisan 2014 11 Nisan 2014 12 Nisan 2014 12 Nisan 2014 12 Nisan 2014 28 Nisan 2014 17 Nisan 2014 23 Nisan 2014 24 Nisan 2014 25 Nisan 2014 02 May›s 2014 8 May›s 2014 07 May›s 2014 09 May›s 2014 08 May›s 2014 08 May›s 2014 10 May›s 2014 14 May›s 2014 15 May›s 2014 16 May›s 2014 15 May›s 2014 17 May›s 2014 17 May›s 2014 18 May›s 2014 17 May›s 2014 22 May›s 2014 21 May›s 2014 22 May›s 2014 24 May›s 2014 21 May›s 2014 25 May›s 2014 24 May›s 2014 25 May›s 2014 29 May›s 2014 02 Haziran 2014 06 Haziran 2014 05 Haziran 2014 06 Haziran 2014 20 Haziran 2014 21 Haziran 2014 22 Haziran 2014 24 Haziran 2014 27 Haziran 2014 27 Haziran 2014 11 Temmuz 2014 20 Temmuz 2014 23 Temmuz 2014 24 Temmuz 2014 15 Aµustos 2014 31 Aµustos 2014 03 Eylül 2014 06 Eylül 2014 11 Eylül 2014 12 Eylül 2014 13 Eylül 2014 14 Eylül 2014 18 Eylül 2014 19 Eylül 2014 24 Eylül 2014 26 Eylül 2014 04 Ekim 2014 04 Ekim 2014 16 Ekim 2014 24 Ekim 2014 23 Ekim 2014 31 Ekim 2014 08 Kas›m 2014 11 Kas›m 2014 15 Kas›m 2014 22 Kas›m 2014 04 Aral›k 2014 FUAR_2_EKO_girisim_ARALIK.qxp:EKO_girisim_fuar 12/5/14 4:41 PM Aralık 2014 Fuar Tarihi 8.Hac ve Umre Turizm Fuar› 05 Kas›m 2014 TRANS‹ST 2014 05 Kas›m 2014 Yadex 2014 05 Kas›m 2014 Aymod 13.Uluslararas› Ayakkab› Moda Fuar› 05 Kas›m 2014 Eµitim, Eµitim Materyalleri ve Teknolojileri Fuar› 06 Kas›m 2014 IFSEC ‹stanbul 06 Kas›m 2014 Tar›m, Serac›l›k, Hayvanc›l›k ve Teknolojileri Fuar› 06 Kas›m 2014 Manisa 8.Tar›m G›da ve Hayvanc›l›k Fuar› 06 Kas›m 2014 20.Yap› Fuar› - Turkeybuild ‹zmir 2014 06 Kas›m 2014 Aflk ve Evlilik 2014 06 Kas›m 2014 Domotex Middle East 2014 (3.) 06 Kas›m 2014 Ayd›n Tar›m G›da ve Hayvanc›l›k Fuar› 06 Kas›m 2014 IEFT Yurt D›fl› Eµitim Fuarlar› 07 Kas›m 2014 Eµitim, Eµitim Materyalleri ve Teknolojileri Fuar› 08 Kas›m 2014 Hometex 2014 Ev Tekstili ve Dekorasyon Fuar› 12 Kas›m 2014 Contemporary ‹stanbul Çaµdafl Sanat Fuar› 12 Kas›m 2014 ADANA TARIM FUARI 2014 12 Kas›m 2014 ADANA SERA-BAHÇE FUARI 2014 12 Kas›m 2014 Marathon Expo 2014 13 Kas›m 2014 Kentsel Dönüflüm ve Yap› Malzemeleri Fuar› 13 Kas›m 2014 22.Uluslararas› Yapex 13 Kas›m 2014 MERYAPI -Mersin 8.Yap› ve Emlak Fuar› 13 Kas›m 2014 ‹novasyon Türkiye, Yenilikçi Teknolojiler Zirvesi ve Fuar› 13 Kas›m 2014 ‹novasyon Türkiye, AR-GE Zirvesi ve Fuar› 13 Kas›m 2014 ‹novasyon Türkiye, Üniversite Projeleri Zirvesi ve Fuar› 13 Kas›m 2014 ‹novasyon Türkiye, Patent Zirvesi ve Fuar› 13 Kas›m 2014 33.Uluslararas› ‹stanbul Kitap Fuar› 15 Kas›m 2014 ARTIST 2014 24.Uluslararas› ‹stanbul Sanat Fuar› 15 Kas›m 2014 ‹DF 2014 ‹stanbul 9.Deri Fuar› 18 Kas›m 2014 CNR Leather & Fur 2014 Fuar› 19 Kas›m 2014 Ortadoµu G›da 5.G›da-Tek Fuar› 2014 19 Kas›m 2014 Ortadoµu 5.Mobilya ve Dekorasyon Fuar› 2014 19 Kas›m 2014 Uluslararas› Logitrans Transport Lojistik Fuar› 20 Kas›m 2014 3.Domatexpo Domates Yetifltiriciliµi veTeknoojileri Fuar› 20 Kas›m 2014 CBS ‹zmir Kozmetik, Güzellik, Kiflisel Bak›m Fuar› 21 Kas›m 2014 Fashionist Abiye, Gelinlik ve Damatl›k Fuar› 21 Kas›m 2014 13.‹stanbul Perakende Fuar› 26 Kas›m 2014 S‹RHA-‹STANBUL 2014 27 Kas›m 2014 ‹stanbul Artbeat 27 Kas›m 2014 Maden Türkiye 2014 27 Kas›m 2014 Kauçuk 2014 ‹stanbul 8.Kauçuk Endüstrisi Fuar› 27 Kas›m 2014 Belediye -Kent 2014 27 Kas›m 2014 Flower Show Türkiye 2014 Avrasya Bitki Fuar› 27 Kas›m 2014 Otomotiv 2014 27 Kas›m 2014 Hac, Umre ve Alternatif Turizmi Fuar› 28 Kas›m 2014 Pazarlama Fuar› 2014 03 Aral›k 2014 Growtech Eurasia 2014 03 Aral›k 2014 ATRAX'14 04 Aral›k 2014 Bursa 13.Uluslararas› Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar› 04 Aral›k 2014 Bursa 6.Sac ‹flleme Teknolojileri Fuar› 2014 04 Aral›k 2014 BELEX 2014 Bursa 04 Aral›k 2014 Bursa 5.H›rdavat ve ‹fl Güvenliµi Fuar› 04 Aral›k 2014 ‹CAT 2014 2.Yeni Fikirler, Yeni Bulufllar Fuar› 04 Aral›k 2014 BORUTEK 2014 04 Aral›k 2014 Travel Turkey ‹zmir "8.Turizm Fuar ve Konferans›" 04 Aral›k 2014 Plast Eurasia ‹stanbul 2014 04 Aral›k 2014 Tümexpo 2014 - Tümsiad Genel Ticaret Fuar› 04 Aral›k 2014 Subconist 2014 04 Aral›k 2014 Transport Lojistik 2014 04 Aral›k 2014 Plastist 2014 04 Aral›k 2014 Railway ‹stanbul 2014 04 Aral›k 2014 Eyafexpo - Engelsiz Yaflam Fuar› 04 Aral›k 2014 Educaturk Eµitim ve Kariyer Fuar› 08 Aral›k 2014 ‹stanbul Health Expo 11 Aral›k 2014 Çin Ticaret Fuar› 11 Aral›k 2014 ‹BS Anne Bebek Çocuk Fuar› 12 Aral›k 2014 Eµitim, Eµitim Materyalleri ve Teknolojileri Fuar› 13 Aral›k 2014 Gapshoes 17 Aral›k 2014 ‹SOF ‹stanbul Optik Fuar› 18 Aral›k 2014 06 Kas›m 2014 07 Kas›m 2014 08 Kas›m 2014 08 Kas›m 2014 06 Kas›m 2014 08 Kas›m 2014 08 Kas›m 2014 09 Kas›m 2014 09 Kas›m 2014 09 Kas›m 2014 09 Kas›m 2014 09 Kas›m 2014 07 Kas›m 2014 08 Kas›m 2014 15 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 15 Kas›m 2014 15 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 16 Kas›m 2014 23 Kas›m 2014 23 Kas›m 2014 20 Kas›m 2014 22 Kas›m 2014 23 Kas›m 2014 23 Kas›m 2014 22 Kas›m 2014 22 Kas›m 2014 23 Kas›m 2014 23 Kas›m 2014 27 Kas›m 2014 29 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 30 Kas›m 2014 04 Aral›k 2014 06 Aral›k 2014 06 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 07 Aral›k 2014 09 Aral›k 2014 14 Aral›k 2014 14 Aral›k 2014 14 Aral›k 2014 13 Aral›k 2014 20 Aral›k 2014 21 Aral›k 2014 Page 2 YURTİÇİ FUARLAR TAKVİMİ Konusu Yeri Hac ve Umre Turizmine Yönelik Oteller, Turizm Acentalar› ve Diµer Hizmet Sektörleri 5.‹stanbul Ulafl›m Teknolojileri, Araçlar› ve Ürünleri, Sistemleri Sempozyum ve Fuar›: ‹stanbul Ulafl›m Teknolojileri, Araçlar› ve Ürünleri, Sistemleri Sempozyum ve Fuar› 10.Yap›, Dekorasyon, Tadilat ve Ekipman Fuar›: Yap›, Dekorasyon, Tadilat ve Ekipman Ayakkab›lar, Çantalar, Kemerler, Cüzdanlar, Kurum, Mümessillikler ve Dergiler Eµitim, Eµitim Materyalleri ve Teknolojileri 2.Ulusal Güvenlik, Çal›flma Güvenliµi,ve Saµl›µ›, Yang›n Sistemleri Fuar› ve Zirvesi: Güvenlik, Yang›n Tar›m, Serac›l›k, Hayvanc›l›k Makine ve Teknolojileri Tar›m, G›da, Hayvanc›l›k Yap›, ‹nflaat Malzemeleri ve Teknolojileri ‹stanbul Düµün Servisleri ve Ürünleri Fuar› Yer Döflemeleri, Hal› ve Dokuma Makineleri, Teknolojileri, Tar›m G›da ve Hayvanc›l›k Yurt D›fl› Eµitim Eµitim, Eµitim Materyalleri ve Teknolojileri Ev Tekstili ve Dekorasyonu Çaµdafl ve Güncel Sanat Tar›m, Hayvanc›l›k, Tavukçuluk, Süt Endüstrisi 8.Serac›l›k, Bahçecilik, Fidanc›l›k, Tohumculuk, Çiçekçilik ve Teknolojileri Fuar›: Serac›l›k, Bahçecilik, Fidanc›l›k, Tohumculuk, Çiçekçilik 4.Spor ve Saµl›kl› Yaflam Fuar› ‹nflaat Malzemeleri, Banyo, Mutfak, Seramik, Nalburiye, H›rdavat, Tesisat Yap›-‹nflaat Yenileme ve Restorasyon ‹nflaat Malzemesi, ‹fl Makineleri, Dekorasyon, Gayr›menkul Yenilikçi Teknolojiler ve Projeler AR-GE Projeleri Üniversite Projeleri Patentli Ürünler ve Projeler Kitap ve Süreli Yay›nlar Sanat Giysilik, Ham Deriler, Deri Konfeksiyon, Deri ‹flleme Makineleri, Finisaj, Kimyasallar Deri, Deriden Mamül Ürünler ve Yan Sanayi G›da ve ‹çecek Ürünleri, G›da ‹flleme Teknolojileri, Unlu Mamuller, Soµutucular, Depolama, Paketleme ve Maµaza Market Ekipmanlar› Mobilya, Dekorasyon Üniteleri, Aksesuarlar, Züccaciye, Beyaz Eflya Tafl›mac›l›k, Lojistik, ‹ntermodal Uygulamalar, Depolama Telematik Domates Üretimi ve Pazarlamas›ndaki Teknikler ve Teknolojiler Kozmetik, Güzellik, Kiflisel Bak›m, Kuaför Ekipman ve Malzemeleri Abiye, Gelinlik ve Damatl›k Üreten Firmalar›n Toptan Sat›fl› Maµaza, Market, Al›flverifl Merkezlerine Yönelik Ürün, Hizmetler ve Al›flverifl Merkezleri Yat›r›mc›lar› Otel, Restoran ve Catering Sektörleri için G›da, Ekipman ve Hizmetleri Fuar› Yerli Yabanc› Firma, Galeri ve fiah›slar›n Sanat Eserleri Sanata Destek Veren Sektörlerin Ürünlerinin Sergilenmesi Maden Arama, ‹flletme ve Üretim Makine Ekipman ve Teknolojileri, ‹fl Makineleri Kauçuk Endüstrisi ‹fl Makineleri, Kent Mobilyalar›, Park Bahçe Düzenlemeleri, Spor Tesisleri ve Ekipmanlar›, Ar›tma ve At›k Yönetimi 6.Uluslararas› ‹stanbul Süs Bitkileri, Peyzaj ve Yan Sanayileri Fuar›: ‹ç ve D›fl Mekan Mevsimlik Süs Bitkileri ve Yan Sanayi 20.Uluslararas› Otomotiv Yan Sanayi, Yedek Parça, Aksesuar ve Servis Ekipmanlar› Fuar›: Son Kullan›c›ya Gelene Kadar Bir Otomobili Harekete Geçiren Tüm Parçalar Hac, Umre ve Alternatif Turizm Acenteleri Pazarlama 14.Uluslararas› Sera, Tar›m Ekipmanlar› ve Teknolojileri Fuar›: Sera, Tar›m Ekipmanlar› ve Teknolojileri 3.Eµlence, Aktivite, Park Endüstrisi ve Hizmetleri Metal ‹flleme Makineleri, Kaynak, Kesme, Delme Teknolojileri, El Aletleri, Pnömatik, Hidrolik (Depolama ve ‹stifleme Özel Bölümü) Sac, Boru, Profil, ‹flleme Teknolojileri ve Yan Sanayileri 12.Uluslararas› Elektrik, Elektronik, Otomasyon, Ayd›nlatma ve ‹letiflim Fuar›: Elektrik, Elektronik, Otomasyon, Ayd›nlatma, ‹letiflim H›rdavat ve ‹fl Güvenliµi Fikirler, Bulufllar, Yeni Ürünler 2. Boru ve Boru ‹flleme Teknolojileri Fuar› : Çelik, Boru Bükme, Kesme, Delme, Makineleri, Ham Maddeler, Çivi Makineleri, Tel Makineleri Turizm Fuar ve Konferans› 24.Uluslararas› ‹stanbul Plastik Endüstrisi Fuar›: Plastik Makineleri, Kimyasallar, Hammaddeler, Kal›p, Is›, Kontrol Cihazlar›, Hidrolik-Pnömatik Genel Ticaret 12.Uluslararas› Yan Sanayi Ürünleri Fuar›: Ana Sanayi Firmalar›n›n Yan Sanayicilerle Buluflmas› Uluslararas› Transport Araçlar›, Ekipmanlar›, Ekipman ve Yönetim Teknolojileri Plastik Hammadde, Mamül, Makine, Ekipman ve Teknolojileri : Plastik Hammadde, Mamül, Makine, Ekipman ve Teknolojileri Demiryolu Teknolojileri, Hafif Rayl› Sistemler ve Üst Yap›lar› Engellilere Özel Ürünler, Hizmetler, Özel Eµitim Kurumlar› Eµitim ve Kariyer Medikal Ürünler, Laboratuar Ekipmanlar› ve Hastane Donan›mlar›, Saµl›k Turizmi Çin Ticari Ürünleri, Hizmetler ve Teknolojileri Anne Bebek ve Çocuk Fuar› Eµitim, Eµitim Materyalleri ve Teknolojileri 20.Uluslararas› Ayakkab›, Terlik, Saraciye ve Yan Sanayi Fuar›: Ayakkab›, Terlik, Saraciye ve Yan Sanayi Optik ve Oftalmolojik Ürünler ‹stanbul ‹stanbul Muµla ‹stanbul Ankara ‹stanbul Kahramanmarafl Manisa ‹zmir ‹stanbul ‹stanbul Ayd›n ‹zmir ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul Adana Adana ‹stanbul Kahramanmarafl Antalya Mersin ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul Diyarbak›r Diyarbak›r ‹stanbul Antalya ‹zmir ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul Antalya ‹stanbul Bursa Bursa Bursa Bursa Bursa Bursa ‹zmir ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul ‹stanbul Gaziantep ‹stanbul ARALIK 2014 41 KOSE_1_EKO_girisim_ARALIK.qxp:Layout 1 12/5/14 4:41 PM Page 1 YENİ GELECEK Gülay Özkan GEDS www.gulayozkan.com @gulayozkan ABD’de araba paylaşım servisi Uber hakkında hararetli bir tartışma yaşanıyor. Şirketin başarısı aşikar: Hiç bir satın alma olmaksızın 5 yıl içerisinde yaklaşık 10 milyar dolar yıllık gelire ulaştı. Ancak bu başarısının yanında düşük ücretlerde insan çalıştırması, mahremiyet ihlalleri ve kadınlara yönelik kötü tutumları gibi konularda ağır eleştirilere maruz kaldı. Fakat Uber burada da kalmadı. Son olarak bir yöneticisi kendilerini eleştiren gazetecilerin, özellikle de bir kadın gazetecinin, özel hayatlarını araştırıp herkese yaymaları gerektiğini açıkladı. Bu açıklama ve daha önceki skandallar ile Uber kullanıcıları arasında “Uber hesabını sil” kampanyası bile başladı. Şüphesiz ki Uber konusunda, kullandığı paylaşımcı ekonomi (sharing economy) modeli, kendi kullanıcıları ile kurduğu ilişki, çalışan haklarına bakışı gibi çok girift konular var. Ancak insanların Uber gibi teknolojiyi kullanan bir servis şirketinin hayatlarına etkisini, getirdiği konforun bedelini (mahremiyet gibi) fark etmeleri 5 yıl sürdü. Birçok yeni teknoloji hayatımıza girerken bunların nasıl bir etki yaratacağı konusuna kim dikkat etmeli? Biz kullanıcılar olarak bu konforun karşılığında ne veriyoruz? Bugün teknolojinin hayatımızı kolaylaştırdığı ve konforunu artırdığını hepimizi kabul ediyoruz. Ancak bu konforun karşılığı nedir? ABD’de arabalar ile ilk tanışılan 1960’larda her yıl yaklaşık 50 bin kişi 42 ARALIK 2014 Teknolojinin Getirdiği Konforun Bedeli araba kazalarında ölüyordu. Yazar ve kültür eleştirmeni Lee Siegel, Makinaya Karşı (Against the Machine) kitabında şöyle diyor: “Eğer çok sayıda insan yollarda ölüyorsa bu daha çok insanın özgürlük ve daha fazla seçeneğe bu yollar üzerinden sağlanan araçlarla ulaşması nedeni ile oluyordu. Arabaları eleştirirseniz demokrasiyi eleştirmiş oluyordunuz.” Bu bakış açısı 1965’de Ralp Nader’in Amerikan otomotiv endüstri- sini eleştiren ‘Her Hızda Güvensiz’ (Unsafe at Any Speed) adlı kitabı yayınlamasında kadar devam etti. Bu kitap ile insanlar otomotiv endüstrisinde yapılabilecek ancak otomotiv şirketlerinin maliyet nedeni ile yapmadığı şeylerin farkına vardı. Çok büyük tepkiler oluştu, kademeli olarak otomotiv endüstrisi değişti, daha az insan ölmeye başladı. 1960’larda otomotiv endüstrisinde arabaların getirdiği konforun bir bedeli olduğunun anlaşılması zaman aldı. Uber örneğinde ise konforun bedeli in- sanların ölmesi değil, özel hayatlarımız, düşük ücretler gibi 21’inci yüzyıl sorunları. Bir başka örnek de internet teknolojilerinden. 1980’lerin sonlarından itibaren yaygın olarak kullanılmaya başlayan internet, ilk zamanlarda çoğumuz için birçok bilgiye ulaşabildiğimiz neredeyse bedava bir iletişim kanalı idi. Ancak bir bilgisayar uzmanı olan Edward Snowden’ın ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) PRISM denilen bir program ile birçok gizli bilgiyi topladığını açığa çıkardığında tarihler Haziran 2013 idi. Bu haber bizim internet teknolojileri ile ilişkimizi değiştirdi. Artık internet bizim için sadece ucuz iletişim ve bilgiye kolayca erişebildiğimiz bir araç olmaktan çıkıp mahremiyetimizi tehdit eden ve her an bizi gözetleme ihtimali olan bir araca dönüştü. Konfor yine karşılıksız değildi. “İnsanlar teknolojinin ilk yıllarında çok kolayca teknolojiyi kabul ediyor ve sadece faydalarını gözetip tuzaklarını göz ardı edebiliyor,” diyor Lee Siegel. Önümüzde robot teknolojileri, uzay teknolojileri gibi insan hayatını ciddi seviyede etkileyecek değişimler var. Bu teknolojilerin insan hayatına etkileri konusunda politikalar üretilmesi ve kontrol edilmesi konusunda otomotiv ve internet teknolojileri örneklerindeki gibi geç kalınması sandığımızdan daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Uber bunun sadece hafif bir ön uyarısı. 195x275_Ekonomist_imaj_FINAL_TR:Layout 1 7/2/14 11:34 AM Page 1 2014 ÇERK PLANI Ekonomist’te Neler Olacak? CEO Club Anadolu 500 Yılın İş İnsanları Kobi Girişim Ekonomist ve Capital dergilerinin öncülüğünde kurulan CEO Club, Türkiye’yi yönetenleri araştırma, anket, etkinlik, konferanslarda bir araya getiriyor... Anadolu’nun En Büyük 500 Şirketi araştırması... Yılın İş İnsanı, Yöneticisi, Girişimcisi, Bürokratı ve Sivil Toplum Önderi... 21 yıllık heyecan... Büyümek, kurumsal yapısını güçlendirmek ve dışa açılmak isteyen KOBİ’lerin yeni rehberi... katkılarıyla katkılarıyla katkılarıyla Girişimci Kulübü Perakende Liderleri Gayrimenkul Saati Türkiye’nin önde gelen girişimcileri bu kulüpte buluşuyor Bilişimden gıdaya, giyimden yapı malzemelerine Türkiye’nin en büyük perakende şirketleri... Emlakta doğru yatırımı yapmak için herkes Gayrimenkul Saati’nin çalışmasını bekliyor... katkılarıyla İnşaat 2023 Türkiye’nin önde gelen illerinde yaptığımız toplantılarda inşaat sektörünün gelecek vizyonunu konuşuyoruz. katkılarıyla VOB Sanal Portföy Yarışması Finansal sistemin yükselen yıldızı Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’na özel ödüllü yarışma... Başarıdan başarıya koşan girişimci kadınlar hak ettiği ödüle kavuşuyor... katkılarıyla Türkiye’nin En Başarılı Turizm Yatırımları Türkiye’de turizm yatırımlarını teşvik etmek için düzenlenen araştırma, 12 kategoride yatırımları ödüllendiriyor. Anadolu’nun En Etkili 50 İş İnsanı Anadolu’nun dört bir yanından global bakış açısına sahip bütün KOBİ sahibi iş adamlarını kulübümüze davet ediyoruz... Anadolu Markaları 81 ilin yükselen markalarının başarılarını paylaşan yarışma ve konferans dizisi... Anadolu başarı öykülerinin arkasındaki güçlü isimler özel anketlerle belirleniyor... katkılarıyla CMO Club M&A 2012 Türkiye’ye yön veren şirketlerin pazarlama yöneticileri CMO Club’da bir araya geliyor… İş dünyasını sarsan birleşmeler, sektöre yön veren satın almalar... katkılarıyla katkılarıyla Anadolu Buluşmaları Franchise veren büyük şirketlerle, girişimcileri buluşturan dev araştırma dosyası... katkılarıyla katkılarıyla Yılın Kadın Girişimcisi Franchise 100 En Zengin 100 Türk Garanti Mortgage Birkaç basamak birden yükselenler, ilk 10’daki yeri hiç değişmeyenler, listeye ilk kez girenler... Yeni konut projeleri, AVM ve plazalarda son trendler, avantajlı krediler, uzman görüşleri... Yılın En İyi Filo Yöneticisi Gittikçe büyüyen bir sektör haline gelen filo kiralama, sürdürülebilir filo anlayışının desteklenmesi ve başarılı filo yöneticilerinin ödüllendirilmesini hedefliyor. katkılarıyla katkılarıyla Sosyal Marka 100 The Banker İngiliz araştırma kuruluşu Brandwatch ile düzenlediğimiz araştırmayla, Türkiye’nin 100 sosyal markasını sıralıyoruz. Dünyanın en önemli bankacılık dergisi ‘The Banker’ iş birliği ile sektöre dünya ölçeğinde geniş perspektifli bir bakış... Türkiye’nin En Başarılı Emlak Yatırımları Araştırması Best Brands Güncel ve yatırımcıların ilgi gösterdiği yeni yatırım enstrümanlarını kapsamlı şekilde ele alıyoruz... Avrupa’nın önemli araştırmalarından... Ekonomist ve GFK Türkiye iş birliği ile dev araştırmanın merakla beklenen sonuçları katkılarıyla Vergi konusunda uyarıcı bilgiler, mevzuata ilişkin son gelişmeler... Türkiye’nin başarılı emlak yatırımları, 11 farklı kategoride seçiliyor... katkılarıyla Yatırım Uzmanı Vergide Gündem Gelecek Bizde Toplantıları KOBİ’lerin geleceğe yönelik hedef ve projeleri Gelecek Bizde Toplantıları’nda masaya yatırılıyor… katkılarıyla katkılarıyla EKONOMİNİN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI... dukkansizin_final_tekparca BARIS SON 195x275 e.pdf C M Y CM MY CY CMY K 1 06.11.2014 13:08
© Copyright 2024 Paperzz