SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE “PROJE HAZIRLAMA” Oktay SİPAHİ © 2014 ORTAOKULLARDA PROJE VE PROJE HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Eğitim öğretimimize yeni müfredatla birlikte (2005) birlikte giren “proje ödevi”, öğrencinin özgün bir çalışma hazırlamasını, bu çalışmanın da ders öğretmeni tarafından notla değerlendirilmesi esasına dayanmaktadır.Yazılı sınavlarından bile daha fazla kavratıcı model olmasına rağmen proje ödevleri ne öğrenciler, ne veliler ne de öğretmenler tarafından layıkıyla eğitimde kullanılmış değillerdir.İstisnaları elbette olmakla birlikte proje ödevi çalışmasını faydasız bir uğraş veya zaman kaybı olduğu algılamaları da ne yazık ki mevcuttur.Artık ortaöğretim kurumlarında da not olarak değerlendirilmek üzere proje çalışmaları yaptırılmaktadır.Yüksek öğretimde zaten kullanılan ve dönem projesi veya proje etkinliği gibi adlar altında bu çalışmalar yürütülmektedir. Bütün bunlardan hareketle ortaokul öğrencilerinin proje konusunda öncelikli olarak bilgilendirilmeleri gerekmektedir.Öğrencilerimizin proje ödevleri konusunda karşılaştıkları problemlerden belkide en önemlisi proje ödevinin nasıl yapılacağını bilmemeleridir.Gereken ciddiyetle bu çalışmalar yaptırılmadığında, öğrenciler internet çıktısı getirmek ya da zaten defalarca yapılmış çalışmanın aynısını yazıp getirmek yoluna gidiyor dolayısıyla da gerçek bir proje hazırla becerisinden yoksun kalıyorlar. İşte yukarıdaki gerekçelerden yola çıkarak bu seneki yıl sonu seminer çalışması olarak proje hazırlama konusunu tercih ettik.Faydalı olması dileğiyle. Öncelikli olarak Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğine göz attığımızda projenin şöyle açıklandığını görüyoruz. İKY/Madde 4/o: Proje: Öğrencilerin grup hâlinde veya bireysel olarak istedikleri bir alan veya konuda inceleme, araştırma ve yorum yapma, görüş geliştirme, yeni bilgilere ulaşma, özgün düşünce üretme ve çıkarımlarda bulunmaları amacıyla ders öğretmeni rehberliğinde yapacakları çalışmalardır. İKY/Madde 33: Öğretmenler, ölçme ve değerlendirmenin genel esasları ile derslerin öğretim programlarında yer alan amaç ve kazanımları dikkate alarak öğrencilere sınav uygular, proje ve öğrenci performansını belirlemeye yönelik çalışmaları yaptırır. İKY/Madde 35 : Öğrenciler, bir ders yılında istedikleri ders veya derslerden bireysel ya da grup çalışması şeklinde öğretmen rehberliğinde en az bir proje hazırlar. 1 İKY’den başka 6.sınıf Sosyal Bilgiler Dersi 3.Kazanım:”Bilimsel araştırma basamaklarını kullanarak araştırma yapar.”şeklinde belirlenmiştir. Buralardan yola çıkarak öğrencilerin akademik bakış açısı elde etmelerine katkısı olan, ayrıca notlarına da etkisi olan proje ödevi çalışmaları yapmalarına rehber olmak üzere aşağıdaki çalışma hazırlanmıştır. Projeler ve performans görevleri, önceden belirlenen ölçütlere göre hazırlanan değerlendirme ölçeği veya dereceli puanlama anahtarına göre değerlendirilir. Öğrenciler, çalışmalarında yararlandıkları kaynak veya kişileri de belirterek öğretmenin belirleyeceği süre içinde çalışmalarını verirler. Projeler verildikleri dönemde değerlendirilir.(Bu çalışmanın sonunda ek olarak örnek bir proje değerlendirme anahtarı verilecektir.) Proje ödevi, ortaokul öğrencisinin bilimsel araştırma yöntemlerini uygulamalı olarak öğrenmesine yardımcı olan ve aynı zamanda ders öğretmeni ile daha yakın bilgi alış verişine girmesine imkân sağlayan bir çalışmadır. Öğrenciden beklenen, ortaokul müfredatında ana hatlarıyla ele alınan konular arasından ilgisini çeken ve daha ayrıntılı öğrenmek istediği bir konu hakkında, sosyal bilimlerin araştırma yöntemlerine uygun olacak nitelikte bir proje hazırlayarak öğretmenine sunmasıdır. Öğrencinin konuyu kendisinin bulması çok daha önemlidir.Ancak ders öğretmeni örnek proje konuları göstererek öğrencilere yardımcı olabilir. Projesi Ödevi Önerisi Öğrenci, projesini hazırlamaya başlamadan önce yapacağı proje ile ilgili kaynak taraması yapmalı ve bir taslak plan yapmalıdır. (Kaynak taramasını internetten ve kütüphanelerden yapılabilir. Ancak internetten yapılan taramalarda içeriklere dikkat edilmelidir.)Yapmış olduğu bu ön çalışmayı proje önerisi olarak ders öğretmenine sunmalıdır.Hazırlanan bu öneride projenin konusu ve içerik başlıkları açıkça belirtilmeli, neden bu konunun seçildiği ve nasıl bir yöntem izlenerek hazırlanacağı açıkça yazılmalıdır. Yani taslakta öğrenci neyi nasıl yapacağını anlatmalıdır.Taslak çalışma ödevin kendisi değildir. Proje Ödevinin Biçim ve İçerik Özellikleri Proje ile ilgili kaynaklar taranmış, gerekli görülen kısımlar okunmuş, projenin konusu ve içeriği öğrencinin kafasında belirmiş ise, projenin yazılmasına başlanabilir. 2 Projenin hazırlanması sırasında göz önünde bulundurulması gereken biçimsel ve içeriğe ilişkin özellikler vardır. Aslında bu özellikler, sadece öğrenci projesinin hazırlanmasında değil, aynı zamanda herhangi bir bilimsel araştırmanın üretilmesinde de uyulması gereken kurallardır. Öğrencinin Ortaokul sıralarında yapacağı bu çalışma ileride yapacağı diğer projelere, hatta akademik çalışmalara da fayda sağlayacaktır. Şimdi bunu başlıklar altında ayrıntılandıralım. 1.PROJENİN BİÇİME İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ 1.1.Şekil Kuralları Proje, bilgisayarda hazırlanacaksa karmaşık olmayan yazı karakterlerinden birini ve 12 / 14 puntoyu seçebilirsiniz.(NOT:Akademik çalışmalarda çoğunlukla Times New Roman yazı karakteri, 12 punto ve 1,5 satır aralığı zorunlu tutulmaktadır.)Sayfanın sağ, sol, alt ve üst kısımlarında uygun boşluklar bırakınız.Bunun için Word programının varsayılan değerlerini kullanabilirsiniz. Başlıkların puntosunun metin yazılarının puntosundan daha belirgin olması için 14 puntoya ayarlı ve koyu yazarsanız daha iyi olur.Ayrıca yazdığınız her sayfaya numara vermeniz tavsiye edilir.Böylece bütün sayfalar belli bir düzende ilerlemiş olacaktır. 1.2. Kapak Her projenin mutlaka bir kapak sayfalı olmalıdır. Bu sayfada dersin adı, projenin konusu, hazırlayan öğrencinin ve sunulan öğretmenin adı soyadı, proje tarihi, okul adı gibi bilgiler yazılmalıdır. Kapakta resim veya diğer görsel unsurlar kullanabilirsiniz.(NOT:Ancak akademik çalışmalarda kapakta resim veya süslemeler tercih edilmez) 1.3. İçindekiler Projeniz fazla sayfadan oluşuyorsa o zaman içindekiler kısmı hazırlayabilirsiniz. Bu tercihinize kalmış. Başlık sayfasının ardından projenin içindekileri sayfa numaraları ile gösteren bir kısım bulunmalıdır. Eğer kullanıldıysa tablolar, grafikler ve haritalar da ayrı bir başlık altında sayfa numaraları ile birlikte belirtilmelidir. 1.4 .Metin Kaynak taraması ve doküman toplama işleminin tamamlandığı düşünülüyorsa projenin metin kısmının yazımına geçilebilir. Proje metni genel olarak üç kısımdan 3 oluşur: Giriş, ana metin ve sonuç. İsterseniz ana metni kendi içinde de alt başlıklara ayrılabilirsiniz. Projenin metin kısmına projenin konusunu, kapsamını, amaçlarını, ne tür kaynaklardan yararlanıldığını, çalışmada karşılaşılan zorluklar varsa neler olduğu, bu çalışmanın neler kazandıracağını vb. anlatan giriş bölümü ile başlanır. Bu proje ile nereye varılmak istendiği açıklanmalıdır. Her bilgiyi kitaplardan veya internetten doğrudan alıp yazmanız(kopyala-yapıştır yapmanız) doğru olmaz.Zaten böyle yapılan çalışma özgün olmaz ve proje olmaktan çıkıp araştırma ödevi gibi bir şey olur. Giriş kısmının ardından projenin ana metni yazılmalıdır. Projenin bel kemiği olan bu kısım, konunun aktarılmasına bağlı olarak çeşitli bölümlere ayrılabilir. Bu bölümler yapılan araştırmanın niteliğine bağlı olarak değişebilir. Eğer bir bölge veya ülkeden bahsedilecekse kısa bir tarihsel bölüm yazılabilir. Aynı şekilde gerekli görülürse, konu ile ilgili kaynakların tanıtıldığı bir bölüm de projeye eklenebilir. Önemli olan bu bölümlerin proje konusunu destekler nitelikte olmasıdır. Projede mutlaka bir iddia bulunmalıdır.Projenin iddiası ile ilgisi olmayan bir sürü bilgi yazmanızın hiçbir manası yoktur. Bu yazılar projenin bütünlüğünü bozacak, konudan sapılmış olarak değerlendirilmeye yol açacaktır. Projenin ana metninde, öğrencinin okuduğu kaynakları özetlenmesi veya uzun uzadıya alıntılar yapması değil, özgün değerlendirmeler yapması beklenir. Unutulmamalıdır ki, önemli olan bahsedilen konu ile ilgili yapılmış okumaların öğrenci tarafından nasıl değerlendirildiği ve hipotezin öne sürülmesi sırasında bunların nasıl kullanıldığıdır. Projenin metin kısmında resimler kullanmanız estetiğini arttırdığı gibi değerini de arttırır.Ancak resim kullanmada görülen en önemli hata resimlerin çok büyük olmasıdır.Resimler küçük olmalı bir-iki etiket büyüklüğünü geçmemelidir.Ayrıca sayfaya konulan resimler metinde geçen olay ya da kişi ile alakalı olmalıdır.Bazen google’dan aranan kişi resmi aslında başkasına ait olabilmektedir.Buna da dikkat edilmelidir. Metin kısmında dikkat edilecek en önemli konulardan bir tanesi de bilgilerimizi yazarken çalışmamıza bilimsellik özelliğini katacak olan “dipnot”kullanmamız gerektiğidir. Bu yöntemde, projemizin her sayfasının altına, başvurulan kaynakların isimleri numara sırasıyla yerleştirilir. Aşağıdaki örnek sayfayı inceleyebilirsiniz. 4 Dipnotlu Kaynak Gösterme Yöntemine İlişkin Bazı Uyarı ve Öneriler Dipnotlar gerekenden uzun olmamalıdır. Aynı dipnotu numarası içinde, birden çok kaynak gösterilebilir.Yani aynı bilgiye birden fazla kaynaktan ulaştıysanız her iki kaynağıda dipnot olarak gösterebilirsiniz. Bölüm başlık satırları ile tablo ve şekillere ait başlıklar üzerine ve “Sonuç” bölümü içine dipnot konmaz. Dipnotta; Yazarın Adı Soyadı, Kitabın Adı, Baskı Sayısı, Yayın Evi, Basım Yeri, Basım Yılı ve Sayfa Numarası yazılır. DİPNOT KULLANIMIŞ ÖRNEK BİR SAYFA ... Orta Asya’da işlenen motiflerde atların yeleleri kesilmiş, kuyrukları da yukarıdan aşağıya doğru bağlanmış görülmektedir.1 Karadeniz Hunları kadar Orta Asya halklarının at tasvirlerinde yele kesiktir. Çünkü, dolu dizgin koşan atın sırtından ok atarken biniciye engel olmasın diye yeleyi geleneğidir. Bu kesmek gelenek uzun Orta Asya süre devam etmiştir. Demek ki bu atlar binek atıdır. Hunların yük ve araba atlarını uzun bir resmetmeleri de bu görüşü destekler. yeleyle Asya Hunları’yla yaptıkları savaşları yansıtan Çin taş oymalarında Hun atlarının kuyrukları bağlıdır. Bu sürekliliğin devam ettiğini, Kök Türkler’in kaya resimlerinde görmekteyiz. Atın kuyruğunu kesmek, kimileri de örmek ya da bağlamak bir yas işaretidir.2 Hizmetlerini öteki dünyada da sürdürmesi için atı ölüyle beraber gömmek geleneği gibi, Saha (Yakut) ve Altay Türklerinde son zamanlara kadar yaşayan bu gelenek de Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar gelmiştir.3 NOT:Dipnot numaraları dikkat çekmek için renklendirilmiştir.Normalde renkli olmaz. 1 Josef Strzygowski, “Türkler ve Orta Asya Sanatı Meselesi”, Çev. A. Cemal Köprülü, Eski Türk Sanatı ve Avrupa’ya Etkisi, s. 41 2 Oktay Aslanapa, Türk Sanatı,İstanbul 1989, s. 1. 3 Abdulkadir İnan, “Altay Dağlarında Bulunan Eski Türk Mezarları”, Belleten,Sayı 43, 1947. 5 Projenin metin kısmı sonuç yazılarak tamamlanır. Bu son kısımda bütün projeyi özetlemek yerine, bulgular yorumlanmalı, proje konusunun ne olduğunun tekrar altı çizilmeli, Bu bölümde projenin nasıl bir fikri desteklemek için yazıldığı ve gelecekte bu konuda ne gibi çalışmalar yapılabileceği hususunda öneriler de belirtilebilir. 1.5. Kaynaklar Projenin en önemli kısımlarından biri de yararlanılan kaynakların gösterildiği bölümdür. Bu bölümde, farklı türden kaynaklar birer satır boşluk bırakarak yazılmalıdır. Kaynaklar yazılırken yazarın adı, soyadı, kaynağın tam adı, basım tarihi, basım evi ve basım yeri gibi hususların tam olarak belirtildiğinden emin olunmalıdır. Kaynakçada kitabın sayfa numarası yazılmaz.Kaynak bilgi internetten alındırsa web sitesinin adı ve bilginin uzantısı ile yazılır.Forum sitelerinden bilgi almaktan uzak durunuz.Güvenirliği sağlam olan gov.tr uzantılı resmi kurum siteleri, edu.tr uzantılı üniversitelerin siteleri, .org uzantılı vakıflara ait sitelerden ve sivil toplum kuruluşlarının sitelerinden bilgiler toplamaya özen gösteriniz.Popüler ansiklopedik bilgi kaynağı olan Wikipedia sitesinden bilgi alırken mutlaka okuyunuz.Çünkü burada yer alan bilgileri kullanıcılar değiştirebilmektedirler. (Örnek Kaynakça Sayfası) KAYNAKLAR 1. Güler Aras, Akademik Araştırma ve Yazım Kılavuzu, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, 2007. 2. Oktay Aslanapa, Türk Sanatı,Kervan Yayınları İstanbul 1984 3. Halil Seyidoğlu, Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı, Geliştirilmiş9. Baskı, İstanbul, 2003. 4. Abdulkadir İnan, “Altay Dağlarında Bulunan Eski Türk Mezarları”, Belleten, Sayı 43, 1947. 5.http://www.ttk.gov. tr / index.php?Page=Sayfa&No=264 2.PROJENİN İÇERİĞE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ Bir proje içeriğinin başarılı görülebilmesi için, o projenin bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olarak hazırlanmış olması, kaynak çeşitliliğine dikkat etmesi, dipnotları, tablo ve değerlendirmelerine şekilleri dayanıyor doğru olması kullanması gibi hususlar ve öğrencinin göz önünde özgün bulundurulur. Aslında bir öğrenciden dönem projesi hazırlaması istenirken amaç, onu bilimsel bir 6 araştırma yapmaya teşvik etmek ve böylece onun kendisini geliştirmesine yardımcı olmaktır. Öğrenci böylece, bir araştırmacı kimliğine bürünerek kaynak taraması yapmayı, bilgi ve belge derlemeyi, bunları seçerek gruplandırmayı ve değerlendirmeyi öğrenir. Projenin içeriği disiplinli bir çalışmanın ürünü olarak ve çeşitli aşamalardan geçerek ortaya çıkar. 2.1. Konu Seçimi Bir araştırmaya öncelikle konu seçmekle başlanır. İncelenmek istenen konu hakkında öğrencinin eğitim hayatından veya ilgi alanından dolayı az çok bilgi sahibi olması beklenir. Ayrıca öğrencinin bu araştırma için istekli olması, konunun araştırılmasının öğrencinin gelişimine katkıda bulunacak olması ve konu ile ilgili öğrenciye ait orijinal bir fikrin olması gibi hususlar da dikkate alınmalıdır. Doğru konuyu bulabilmek için, öncelikle olabildiğince kaynağa başvurulmalıdır. Çalışılması düşünülen konunun proje ödevi için uygunluğunu ders öğretmeniniz ve bilgi sahibi olduğu düşünülen kişilerle konuşmak iyi bir yoldur. Konular seçilirken öğrencilerin birbiriyle birebir aynı olan konuların seçilmemesine özen gösterilmelidir. Konu seçiminde mümkünse dar bir alanda, derinlemesine inceleme yeğlenmelidir. Grup çalışmasına da yer verilebilir ancak kalabalık gruplar seçmemeye dikkat edilmelidir. 2.2. Konunun Araştırılması Konu belirlendikten sonra yapılan ilk okumaların genel nitelikte (örneğin ansiklopedi veya internet gibi) olmasında yarar vardır. Böylece düşünülen konunun kapsamı, önemi ve o konuda yazılmış belli başlı kaynaklar ile ilgili ön bilgi edinilir. Bu aşamada okunulan kaynakların dipnotlarına dikkat etmek, bu konuda yazılmış diğer kaynakları öğrenmek için iyi bir yöntemdir. Daha geniş kaynaklara ulaşmak için kütüphaneler, internetteki veri tabanları, gazete ve dergi arşivleri kullanılabilir; ilgili görülen resmi/özel kuruluşlarda(belediye, vakıflar gibi) araştırma yapılabilir veya konunun uzmanlarına danışılabilir. 2.3. Hipotez veya Amaç Belirleme Bu aşamada belirlenmiş olan konu ile ilgili bir sorun oluşturulur ve ardından bir çözüm önerisi sunulur. Bu önerisinde araştırmanın amacı açıkça belirtilir. Bu hipotez veya amaç ifadesi şeklinde olabilir. Problem, okunulan kaynaklardan elde edilen veriler ve kişisel fikirlerle olgunlaşır, eleştirilir ve sınanır. Projenin sonuç kısmında da bu amaca uygun nelerin bulunduğu sebep-sonuç analizleri ile okuyucuya sunulur. Proje 7 ödevlerii mutlaka bir hipotez veya amaca dayalı olmalıdır. Bu amaç veya hipotez giriş, gelişme ve sonuç aşamalarında ele almalıdır.Amacın altında alt amaçlar sıralanarak, yapılan araştırmanın hangi durumlara açıklık getireceği açıkça belirtilmelidir. Unutulmamalıdır ki, proje sadece o konuda yazılmış olan eserlerin bir özeti veya derlemesi değildir. Dönem projesi toplanan verilerin öğrenci tarafından sentezlendiği ve özgün fikirlerini ortaya koyduğu bir çalışmadır. 2.4.Projenin Teslim Edilmesi ve Değerlendirilmesi Proje Ödevi, Bunların ders öğretmeninizin belirleyeceği tarihte teslim edilmelidir. okunup değerlendirilebilmesi için bu gereklidir. Proje ödevi araştırma – inceleme türünde ise A4 kağıtlarına yazılmalıdır. Başarılı sayılabilecek bir projesi ödevi hem içerik açısından, hem de görünüm olarak bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olmalıdır. BİLİMSEL ARAŞTIRMA BASAMAKLARI 1. Konu belirlenir ( İlgi duyduğun, merak ettiğin bir olay ya da sorun) 2. Sorunun çözümüne yönelik varsayımlar (hipotezler) yazılır 3. Konuyla ilgili bilgi toplanır (kitap, dergi, gazete, internet vb. kaynaklardan. Kaynak adı, yazar adı, basım tarihi ve yeri, ilgili cilt ve sayfa numaraları yazılır) 4. Kaynaklardan elde edilen notlar, konularına göre sınıflandırılır ve varsayımlar (hipotezler) test edilir 5. Notlar kontrol edilir, metin oluşturulur. Metni oluştururken kaynaklar dipnot ile gösterilir. BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN BASAMAKLARI 1- İlgi ve yeteneğe göre konuyu belirlemek Her insanın ilgi alanı ve yetenek özelikleri birbirinden farklıdır. Bilimsel çalışmalar yapılırken insanlar ilgi duydukları alanlardan konu seçiminde bulunurlarsa daha istekli çalışmalar yaparlar. Yeteneklerine uygun konular seçerlerse hem kendilerini hem de tüm insanları heyecanlandıracak ve etkileyecek daha başarılı sonuçlar ortaya çıkarırlar. 2- Seçtiğimiz konu ile ilgili varsayımlarda (hipotez) bulunmak 8 İkinci basamakta seçilen konu ile ilgili varsayımlarda(hipotezlerde) bulunulur. Varsayım(Hipotez):Üzerinde henüz bilimsel çalışmalar yapılarak doğruluğu kanıtlanmamış ama bilimsel çalışmalar yapıldığında doğru çıkacağı umulan düşüncelere varsayım(hipotez) denir. 3- Konuyla ilgili kaynak taraması yapmak ve bilgi(veri) toplamak Sözlü Kaynaklar: İnsanlar Yazılı Kaynaklar: Kitap, dergi, gazete, internet çıktısı vb Görsel Kaynaklar: Televizyon programları, görüntü, resim ve fotoğraflar. Üçüncü basamakta öncelikle seçilen konularla ilgili kaynak taraması yapılır. Kitaplar, dergiler, gazeteler, ansiklopediler, internet ve hatta insanlar kaynak olarak kullanılabilir. En çok bilgi kitaplarda bulunur. En çok kitaplar ise kütüphanelerde bulunur. Kütüphanelerdeki kitaplar, bulması ve kullanımı kolay olsun diye “Katalog Sistemi”ne göre gruplandırılmıştır. KÜTÜPHANELERDEN FAYDALANMA Katalog sistemine göre kütüphanelerdeki kitaplar; 000 – Genel Konular, 100 – Felsefe ve Psikoloji, 200 – Din, 300 – Sosyal Bilgiler, 400 – Dil, 500 – Doğa Bilimleri ve Matematik, 600 – Teknoloji, 700 – Sanat, 800 – Edebiyat, 900 – Tarih ve coğrafya şeklinde gruplandırılmıştır. Günümüzde bilgisayarların devreye girmesi bu sistem daha da kolaylaşmıştır. Herhangi bir araştırma için kütüphaneye gittiğimizde öncelikle konumuzun içeriğine göre ilgili bölüme geçer, burada bulunan alfabetik şekilde sıralandırılmış olan çekmecelerden kitap veya yazar isimlerini katalog numaraları ile birlikte tespit ederiz. Arkasından görevliye istediğimiz kitap ve yazarın adını katalog numarası ile birlikte veririz. Kitap istek formunu doldurup, okuma salonuna geçeriz. Kitapları okurken aradığımız bilgilere ulaştığımızda “bilgi fişleri” ni doldururuz. Bilgi fişlerinde ilgili bilgilerin yanı sıra konu adı, kitabın ve yazarın adı, cilt ve sayfa numaraları ile basım yeri, basım yılı ve tarihi bulunmalıdır. Çalışmalarımız tamamlanınca kitapları görevliye geri verip, teşekkür etmeliyiz. Araştırmalarımızda doğru ve tarafsız bilgilere ulaşabilmek mutlaka çok sayıda kaynaktan yararlanmalıyız. Bilgi: Araştırma, soruşturma, inceleme, deney, gezi ve gözlem gibi yöntemler kullanılarak ortaya çıkarılan ayrıca akıl ve mantığa uygun olan verilere bilgi denir. Bilim: Bilgi topluluğu veya bilgilerin ortaya çıkmasını sağlayan sisteme bilim denir. 4- Kaynaklardan topladığımız bilgileri incelemek gruplandırmak ve bunları varsayımlarla karşılaştırma 9 Topladığımız verileri içeriğine göre sınıflandırırız. Kaynaklardan elde ettiğimiz verileri daha önce ileri sürdüğümüz varsayımlarımızla karşılaştırırız. Bu varsayımların olgulara dönüşüp dönüşmediğini inceleriz. Olguya dönüşmeyen varsayımlarımızı yanlış olduğunu anlayarak değiştiririz. 5- Metin oluşturmak Son aşamada edindiğimiz ve doğruluğunu yaptığımız çalışmalarla kanıtlamış olduğumuz bilgileri metinlere dönüştürürüz.Yazdığımız metinler kısa olursa buna makale, uzun olursa kitap denir.Ortaya çıkan eser ister makale olsun isterse kitap her türlü durumda yazılarımızı yazarken kullandığımız bilgileri kimden, hangi kaynaktan edindiğimizi cilt ve sayfa numaraları ile birlikte muhakkak sayfalarımızın altıda dipnot olarak göstermeliyiz. Dipnot: Metni yazarken alıntı yaptığımız kısımları (cümle yada paragrafları) nereden ve kimden aldığımızı gösteren notlardır. UNUTMAYALIM! PROJE ÖZGÜN BİR ÇALIŞMADIR.EN AZ BİR YÖNÜYLE BENZERLERİNDEN FARKLI OLMALIDIR. 10
© Copyright 2024 Paperzz