Arapça Dersleri(Sayılar) ( ( . … …

Arapça Dersleri(Sayılar)
%
5 çocuk 4 5( 13
6 çocuk ‫ ٍل‬4 5( 1
, =
% 4 5( 1 "
% 4 5( 12
7 çocuk =
8 çocuk =
% 4 5( 1 3*
% 4 5( .)
-
9 çocuk =
10
çocuk
=
Asıl Sayılar
Asıl sayılar dişi için ( 1 (
6
2
7
3
4
5
#
$
! &'
(
9
+
,
2
3
4
5
(
! "
% ! )
*
. )
-
8
10
Asıl sayılar erkek için
1
( (
1$
1 &'
(
1"/. -
C denir. Sayılar bileşiktirler ve
üstün "D " olarak harekelenir.
1
1 "
12 1 3
*
. )
-
6
7
9
10
- Sayılar, sayılan isimden önce gelir.
Yalnız 1 ve 2 sayısı, sayılan isimden sonra gelir
ve sayıların sıfatı durumunda olur.
Örnekler:
14
5 1 adam
1 kız çocuğu 67'
- Arapçada, sayıya , sayılana denir. Bir cinsten iki varlığı göstermek için pek kullanılmaz, isim doğrudan
ve doğruya tesniye-ikil- yapılır.
Örnekler:
bir adam 6
- iki adam $7
'
7 '
- iki kız çocuğu 4
5
bir kız çocuğu 14
5
* : 8 2
2
9 : 0 ;
İki ilah edinmeyiniz! ! 8
Nahl:51 (ancak, manayı kuvvetlendirmek için
kullanılır)
11 kız çocuğu E14
5 . )
- .)
12 kız çocuğu E14
5
- .)
13 E14
5
$ 14 4
5 . )
- ! &'
(E1
- #
.)
- 15 E14
5
- +
, 16 E14
5 . )
.)
.)
17 E14
5
18 E14
5
- ! "
- B .)
19 E14
5
- ! 3
*
0 erkek için . /
.)
-
11 E$4
5
( 12 E$4
5 . )
- 13 E$4
5 . )
- 1$ 14 E$4
5 . )
- 1 &'
(
.)
- 1
15 E$4
5
- 13
, 16 E$4
5 . )
.)
- 12
17 E$4
5
- 1 " 18 E$4
5 . )
19 çocuk E$4
5 . )
- 1 3
*
Örnekler:
64
5
%
3 çocuk =4 5( 1$
4 çocuk
% 4 5( 1 &'
(
=
/ kelimelerinin
F sonundaki elif, merfu durumunda elif olarak
kalıyor, mansup ve mecrur durumunda ise
oluyor.
Örnekler:
Merfu 12
Mecrur 12
H
Müzekker için
- I
7 E$4
5 . )
.E$4
5 . )
- B
?('
E$4
5 . )
- J
J- Müennes için
Mansub 12
Mecrur 12
E14
5 . )
- K7
E14
5 . )
- B
?('
E14
5 . )
- B
J- KURAL 4: Diğer mürekkep sayılar mebnidir,
cümlede ne durumda bulunursalar
bulunsunlar, hiçbir değişikliğe uğramazlar.
Örnekler:
Müzekker için
Merfu 17
Mansub 17
Mecrur 17
2 çocuk $4
5
dişi için
Q R P S<
Q J<
N
S JQ 3
2- . )
- P
S @
W
. T 4 R . T U
. Y
& X
V
kaynadı, çıktı.
KURAL 5: 20-100 arasındaki sayılara <Q denir. Bu sayılar, hem müzekker hem de
müennes için ortak kullanılırlar:
Örnekler:
E14
5 . )
-
E1
2 <$
E1
2 < &'
(
… <3
,
… <A
E$4
5 . )
-
SE<
? <$
20
30
SE<
? < &'
(
40
… <3
,
… <A
50
60
… "
<
70
…
80
< … < 3
*
. /0 <
Q … < "
… < … < 3
*
90
harfi, H harfine dönüşür.
Merfu 12
1 çocuk
&( ? P2 &C
E"/<
/ . )
- ?(' BO (
L
M N
<
? =
sayısındaki
3 kadın
. / 0 "Babacığım, 11 yıldız gördüm..."
Ancak, nasp ve cer halinde, bu sayılardaki vav
Mansub 12
erkek için
Bir vakit, Yusuf, babasına şöyle demişti:
KURAL 3: Mürekkep sayılardan sadece 12
mu'rabdır. Örneklerde görüldüğü gibi, 12
KURAL 1: 3-10 arasında, aded, ma'dud'un zıt
cinsinden olur, ma'dud cemi olarak gelir ve
mecrurdur. Yani (son harfinin harekesi esre
" " dir).
Örnekler:
%<3 #
%
$ 3 adam =7 ' 1 $
% 2 #
3 gece =
3 gün
>% ?( 1$
$
dişi için 14
5 2 kız çocuğu 4
5
1 kız çocuğu % $4
5 #
% $4
5 !&'(
@
@
4
$ 3
% $4
5 +, 5
% $4
5 A 6
@
@
% $4
5 !"
7
% $4
5 B 8
@
@
% $4
5 !3* 9
% $4
5 .)
- 10
@
@
E14
5 . )
- ! "
J- Bir vakit Musa, susuz kalan kavmi için su
istemişti; Biz de: "Değneğinle taşa vur"
demiştik. Onun üzerine o taştan 12 pınar
hem dişilerin hem de erkeklerin sonları iki
. / 0 8
13
,
KURAL 2: 11-19 arasındaki sayılara
Mecrur 17
E$4
5 . )
- 1 " I
7
E$4
5 . )
- 1 " ?('
E$4
5 . )
- 1 " J- Müennes için
Merfu 17
Mansub 17
E14
5 . )
- ! " K7
E14
5 . )
- ! "
?('
Örnekler:
Merfu 20
Mansub 20
Mecrur 20
Müzekker için
E$4
5 . )
- I
7
)
- ?(' E$4
5 8?
.
E$4
5 8?
. )
- J- 20-100 arasındaki ara sayılar, iki bölümden
oluşur ve bu bölümler birbirine
bağlıdırlar.
Örnekler:
. )
- <$ < &'
( #
$
<3
, ! &'
(
<A +
,
< " < ! "
% < 3
* <3
* ! 3
*
1KS
<
Q 21
32
43
54
65
76
87
98
99
100
harfi ile
. /0 . )
- <$ < &'
( 1$
<3
, 1 &'
(
<A 13
,
< " 1
< 1 "
< 3
* 12 <3
* 13
*
1KS
Yukarıdaki iki bölümü birbirine bağlayan (vav) ile bağlı olan bu sayılar mu'rabdır.
Örnekler:
Ref hali - 47 öğrenci gitti
0E 2
* < &'
( 1 " [
9 N
Nasb hali - 47 öğrenci gördüm.
0E 2
* 82
?('
&'
( E1 " Cer hali - 47 öğrenciye selam verdim
%
0E 2
* 82
&'
( 1 " J- Ref hali - Günde 24 saat vardır.
E1-
. )
- ! &'
( ><
2 BR
Nasb hali - Adam şehirde 24 gün kaldı.
BR 67. SE<
? 8?
. )
- E1 &'
( 1?
\ S
Cer hali - Adam köye 24 günde ulaştı.
SE<
? 8?
. )
- 1 &'
( BR 1?.
Q J 6 7 . 6 ]
KURAL 6:
100-1000 arasında sayılar -100 ve 200 dışındakilerbileşiktir. İkinci bölüm P 2
_
S sayıldığından
^
mecrurdurlar. Bu sayılar da müzekker ve müennes
için ortak olarak kullanılırlar.
Örnekler: dişi için
- erkek için . /0 (ortak kullanılmaktadır)
1KS
KS
100
200
1% K `
1% K &'
(
1% K 3
,
300
400
500
1% KA
1% K "
1% K 1% K 3
*
600
700
800
900
L
(
1000
>%<
? 1 K "
1% 2 1K "
700 gece
700 gün
Örneklerde görüldüğü gibi, bu sayılardan
sonra gelen ma'dud, sayının son bölümüne
göre, müfred veya cemi olur ve ona göre
harekelenir.
1000-10.000 arasındaki sayılar:
4 ( nin dışındakiler bileşiktirler. İsim
L
( ve tamlaması sayıldıklarından, ikinci bölümleri
daima kesre-esre "
" ile harekelidir.
% :a 1&'
^
L
(
% :a 1$
^
4 (
% :a 1"
^
3000
% :a 1
^
2000
% :a .)
^
-
% :a 13*
^
Örnekler:
1000
4000
7000
10.000
6000
9000
. )
- 1$ 1KS
102
104
105
108
110
463
KS
< "
1 3
* <A 1$ 1% K &'
(
675
< 1 3
* 1% K "
1KS
. )
- % < "
13
, 1KA
996
< 3
* 1 &'
( 1% K 3
,
123
279
112
101
103
105
107
109
111
115
247
354
% <3
, 1 &'
( 1K$
594
KS
< &'
( 1 "
789
. )
- 13
, 1KS
1KS
1 &'
( 1KS
1 1KS
12 1KS
. )
- 1KS
< 3
* 1 1% K 3
*
% / 1 "
1KS
[
% ,
514 kitap &/ .)
E - 1 &'
( 1K3
% 968 kitap &/ E <A 12 1K 3
*
107 kitap
4E ( . )
- 1 "
(17.000) deki 4E (, daha önce
.)
görülen E$4
5
- 1 "
(17 çocuk) daki
E$4
5 kelimesinin yerinde kullanılmıştır.
% ( 1 K "
(700.000) deki L
% ( kelimesi de,
L
>%<
? 1 K "
(700 gün) deki >%<
? kelimesinin
yerinde kullanılmıştır.
KURAL 8:
5000
10.000'den sonra sayılardan sonra gelen ma'dud,
müfred olur ve son harfinin harekesi kesra-esradır.
8000
Örnekler:
% :a 12
^
KURAL 7:
Bu sayılardan sonra gelen ma'dud, daima
müfred olur ve "
b " ile harekelinir.
Örnekler:
:a 1&'(
% / ^
X
% / L
X
(
:a .)
% / ^
X
-
:a 13*
% / ^
X
4000 kitap
10.000 kitap
1000 kitap
4E ( - (. )
4E ( . )
- 1 "
4E ( . )
- 1$
4E ( . )
-
4E ( . )
- 1 3
*
4E ( . )
- 4E ( . )
- 4E ( . )
- 1 3
*
E4
( . )
- 1$
4E ( <$ 4E ( <$
4E ( <&'
(
4E ( <$ 1 3
*
4E ( <3
* 1 3
*
4E ( < 13
,
% ( KS
L
% ( 1KS
L
% ( 1 K "
L
% ( 1 K $
L
% ( L
( L
((<2
S
% ( 1 K 3*
L
:a 1$
% ( ^
L
<2
S
% ( 4 ((
( L
22.000
29.000
31.000
40.000
99.000
200.000
700.000
1.000.000
3.000.000
73.000 kitap
99.000 kitap
100.000 kitap
900.000 kitap
% / L
X
( . )
- 1 "
% / L
X
( . )
- % / L
X
( <"
1$
% / L
X
( <3
* 1 3
*
( 1KS
% / L
X
( 1 K 3*
% / L
X
Kural 9:
4E ( . )
- 12.000
21.000 kitap
9000 kitap
10.000 den sonraki sayılar:
20.000
1KS
% 1$ 1KS
13
, 1KS
1 " 1KS
1 3
* 1KS
. )
- ( 1KS
Dikkat:
17.000 kitap
17.000
Ma'dud, müfred ve mecrurdurlar.
Örnekler:
% :a 13,
^
Bu sayılar, daha önce görülen kaidelere göre
yapılırlar.
11.000
13.000
19.000
Büyük sayılar, çoktan aza ve azdan çoğa doğru
olmak üzere, iki türlü dizilirler.
Ma'dud (sayılan şey), sayının son bölümüne göre, ya
müfred, ya cemi olur, fetha veya kesra ile
harekelenir.
Örnekler: 8695 kitap
% %
E&/ < 3
* 13
, 1KA ^:a 12 :a 12 1% KA
% / ^
X
< 3
* 13
,
21.000
23.000
30.000
39.000
85.000
100.000
300.000
900.000
2.000.000
Sayı ile Sayılan ilişkisi / Adet ile Ma'dut ilişkisi:
1) 1 ve 2 sayılarının temyizi aynı kelimedir.
E&/ @
(. M Bir kitap okudum.
&/ @
(. M İki kitap okudum.
2) 3-10 dâhil sayıların temyizi: cemi mecrur
% 7 ' 1 $ Üç adam
=
>%$
M( 1 "
Yedi kalem
3) 11-99 dâhil sayıların temyizi: müfret, mansûb
E"/<
/ . )
- ( on bir yıldız
E&/ <3
* 1 3
* doksan dokuz kitap
4) 100 ve 1000 sayıları ile bu iki sayının katlarının
temyizi: müfret, mecrûrdur.
% 2
& 1 K $ üç yüz ev
%.Tc L
( Bin ağaç