KPSS KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI EĞİTİM BİLİMLERİ DENEME SINAVI 2 ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI Yaklaşım Kariyer Yayıncılık ve Dağıtım Ltd.Şti GMK Bulvarı No: 19 Kızılay-ANKARA Tel: (0312) 229 84 94 Web: www.yaklasimkitap.com - www.yaklasimkitabevi.com e-posta: [email protected] DENEME - 2 Daimicilik: Bu görüşü savunanlar eğitimin evrensel nitelikteki belli gerçeklere göre şekillendirilmesi üzerinde dururlar. Bunlara göre insanın doğası ve ahlaki ilkeleri değişmez. İnsanların bu değişmez gerçeklere göre yetiştirilmesi gerekir. Eğitim; sağlam ve karakterli insan yetiştirmelidir. Daimicilik görüşünün temel ilkeleri şunlardır; Yeniden Kurmacılık: Bu akımdaki temel görüşe göre eğitimin temel amacı; toplumu yeniden düzenlemek ve toplumda gerçek demokrasiyi yerleştirmek olarak kabul edilmektedir. Bu görüşe göre eğitim; açık seçik bir sosyal reform hareketi geliştirmede önemli araçlardan biridir. Yeniden Kurmacılığın kapsadığı belli başlı ilkeler şunlardır; • Değişmeyen evrensel bir eğitim verilmelidir. • Entelektüel eğitim yapılmalıdır. Eğitim; yeni bir toplumsal düzen yaratmaya girişmelidir. • Daimiciler eğitimi, hayata hazırlık olarak nitelendirirken; öğrencinin kültürel mirası ve değerleri benimsemesi, bu surette değerlerin farkında olunmasının sağlanması ve onların gelişimine katkıda bulunması olarak yorumlanmaktadır. Okulun temel işlevi kültürü etkili bir biçimde yeni kuşaklara aktarmaktır. • Çocuklara ve gençlere dünyanın hem manevi hem de maddi gerçeklerini tanıtacak bilgiler verilmelidir. • Evrensel nitelikteki (Edebiyat tarihi, Felsefe tarihi, Dini dersler) eserler okutulmalıdır. Esasicilik: Esasiciler daha çok programların “konu alanı” üzerinde dururlar. Öğretmen otoritesinin sınıfta yeniden yerine oturtulmasını savunurlar. Bu görüşün dayandığı temel ilkeler şunlardır; (I) • Öğrenmenin doğasında çok sıkı çalışma ve çoğu zaman zorlama vardır. • Eğitim ve öğretimde girişim öğrenciden çok öğretimde olmalıdır. • Eğitim sürecinin özünü; konu alanının çok iyi özümlenmesi oluşturur. • Geleneksel öğretim yöntemleri (soyut düşünme ve ezber) kullanılmalıdır. • Esasicilikte bireylerin zihinsel gelişimlerine yardımcı olmak ve yetenekli kişileri eğitmek temel amaçtır. • Bu akıma göre toplumsal değişmede temel sorumluluk okuldadır. • Toplumsal değişimde esas güç öğretmenlerdedir. • Yeniden kurmacılıkta öğretmen değişim ve reformun temsilcisidir. • Öğretmen öğrencilerin problemlerin farkına varmalarına yardımcı olur. Bu açıklamalar ışığında İbrahim beyin vurguladığı esasicilik ve ilerlemecilik eğitim felsefeleridir. CEVAP: C www.yaklasimkitap.com 1. EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ İlerlemecilik, pragmatik felsefenin eğitime uygulanışıdır. İlerlemecilikte eğitimin amacı, demokratik ve sosyal yaşamı geliştirmektedir. İlerlemeciliğin kapsadığı belli başlı ilkeler şunlardır; (II) • Eğitim, aktif ve çocuğun ilgilerine göre olmalıdır. • Öğretimde problem çözme yöntemi esas alınmalıdır. • Okul yaşama hazırlık olmaktan çok yaşamın kendisi olmalıdır. • Öğretmenin görevi yönetmek değil, rehberlik etmek olmalıdır. • Okul öğrencileri yarıştırmaktan çok işbirliğine özendirmeli ve yöneltmelidir. • Demokratik eğitim ortamı geliştirilmelidir. • Üst düzey zihinsel beceriler (uygulama, değerlendirme, problem çözme) geliştirilir. 2014 - 2 DENEME 1 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 Geleneksel disiplin anlayışı demokratik yaşamın gerekleri ile bağdaşmayan bir yapıdadır. Öğretmen; sınıf ortamında katı kurallar koyarak düzeni sağlamaya çalışırken, bir yandan da sorunlu davranışlar gösteren öğrencilerle uğraşmak durumundadır. “Öğretmenin bu durumdaki tutumu suçlama, azarlama ya da cezalandırma şeklindedir. Bu durum eğitimde, öğrencinin yabancılaşmasına neden olmaktadır”(Aydın, 1998, 3). Öğrenci okuldan yabancılaştıkça sorun haline gelecektir. Tümüyle öğretmenlerin katı tutumlarıyla disipline edilmeye çalışılan öğrenci, okulun hiçbir sorununu paylaşmak istemeyecek ve yabancılaşacaktır. Bu şekilde yetişen bir bireyden hoşgörü, kendi ile barışıklık, yaratıcılık, işlevsellik... vb. gibi özellikleri taşımasını beklemek de oldukça zordur. Çağdaş eğitim yaklaşımında ise, öğrenci, eğitim ve öğretimin merkezindedir. Bu yaklaşımda öğrencinin bedensel, duyuşsal, bilişsel gelişim özellikleri göz önüne alınmaktadır. Öğrenci etken, öğretmen ise edilgen konumdadır. Öğretmen konu, yöntem, araç-gereç... gibi öğrenme ve öğretme sürecinin öğelerini öğrenciyi dikkate alarak seçmektedir. Eğitim ve öğretim sürecinde yaşanan bu değişme ve gelişmelere paralel olarak, okulda egemen olan disiplin anlayışında da değişme ve gelişmeler görülmeye başlanmıştır. Buna göre; (I) Kendisini ve başkalarını olduğu gibi kabul etmek (DOĞRU) (II) Yaşamın temel deneyimlerini değerlendirmek(DOĞRU) derinlemesine (III)Ben merkezli olmaktan çok problem merkezli olmak (DOĞRU) (IV)Birden fazla alanda değil tek bir alanda uzmanlaşma (YANLIŞ) 3. Bu soru tarzı KPSS’de sürekli görülebilen bir tarzdır. Şıkları, Bloom’ un bilişsel alan taksonomisine göre ait oldukları basamaklar açısından sıraladığımızda en üst alan “Eğitim felsefelerini karşılaştırıp temel ölçütlere göre değerlendirme” yani değerlendirme basamağıdır. Değerlendirme bilişsel alanın son basamağıdır. Oysa bu basamak, duyuşsal, devinişsel alanlar için de gereklidir. Ayrıca, her basamaktan sonra da değerlendirme yapılabilir. Bilgi basamağından sonra yapılan değerlendirme bilginin, kavrama basamağından sonra yapılan değerlendirme karamanın; uygulama, analiz, sentezden sonra yapılanlar uygulama, analiz ve sentezin değerlendirilmesidir. Değerlendirme basamağından sonra yapılan değerlendirme ise değerlendirmenin değerlendirmesidir. Değerlendirme düzeyinde hedef yazarken tümcelerin sonunda “değerlendirebilme, eleştirebilme” gibi ifadeler bulunmalıdır. www.yaklasimkitap.com 2. EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ • Düzeyine uygun edebi bir metni, böyle bir metinde bulunması gereken özelliklere göre eleştirebilme • Kimyada birden fazla kuramı karşılaştırıp belli ölçütlere göre değerlendirebilme • Bir kompozisyonu eleştirebilme • Bir güç kaynağını diğer bir güç kaynağı ile karşılaştırıp belli ölçütlere göre değerlendirebilme CEVAP: E (V) Gerçekliği etkin biçimde algılamak ve belirsizliği giderebilmek. (DOĞRU) Modern yaşamın karmaşık alanları bir alanda değil birden fazla alanda uzmanlığa mecbur kılmaktadır. Birden fazla alanda değil tek bir alanda uzmanlaşma sanayi devrinin özelliğidir. CEVAP: D 4. Program geliştirme uzmanı Selim bey program değerlendirme anlayışını süreç değerlendirmesi olduğunu yapılan birim toplantısında ifade etmesi öğrenme yaşantılarını düzenlemeye odaklanıldığını gösterir. CEVAP: C 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 2 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 5. EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 7. Soruda ders planının yapısal öğeleri sorulmaktadır. Bunları şimdi inceleyelim. Dikkat çekme: Öğrenciler ilginç buldukları anlatımlara ilginç bulmadıkları anlatımlardan daha fazla dikkat ederler, bu yüzden Öğretmen, ders başında, bir söz, örnek olay, kıssa, hikâye, fıkra, anı, tarihi olay, şarkı, şiir, levha, tablo, resim vb. şeyleri anlatarak, okuyarak okutarak tepegözle yansıtarak, fotokopi çekerek, bilgisayarda göstererek, filmini seyrettirerek öğrencilerin dikkatlerini konuya çekebilir ( Bunun için dersine nesli tükenmiş hayvanlarla ilgili fotoğrafları göstererek başlar). Ön bilgileri hatırlatma: Öğrencinin önceki öğrenmeleri hatırlatılır. Bölme konusunu işleyecek bir öğretmenin toplama, çıkarma ve çarpma konusunu hatırlatması Hedeften haberdar etme: Öğrenciye öğretim işinin başında o derste neler öğreneceği belirtilir. Öğrencilere ders sürecinde işlenecek hedefler söylenir. Bu derste ders planlarının özelliklerini işleyeceğiz. Çevremizdeki canlılar bugünkü ders konumuz gibi ifadeler. CEVAP: B 8. Müziksel / Ritmik Zekası gelişmiş olan bir öğrenci öğrenmekte zorlandığı çarpım tablosunu bir şarkı halinde çok kolay öğrenecektir. Belki kendisi ona bir beste yaparsa çok daha kalıcı bir öğrenme gerçekleşecektir. Bedensel / Kinestetik Zekası gelişmiş olan bir öğrenci ders çalışırken hoplayıp zıplayarak daha iyi öğrenecek, bir üçgenin özelliklerini hareketlerle gösterilen bir oyun içerisinde çok daha iyi kavrayacaktır. www.yaklasimkitap.com Güdüleme: Güdü (motive), bireyi, bir amaca ulaşmak için davranmaya iten, harekete geçiren, bireyin davranışını güçlendiren, etkinleştiren, yönelten bir iç güçtür. (Başaran,1991) Güdüleme, bir veya birden çok insanı, belirli bir yöne (gaye veya amaca) doğru devamlı şekilde harekete geçirmek için yapılan çabaların toplamıdır. (Eren,1998 ) Güdülenme, insanın belli bir yönde davranmasına yol açan; onu böyle bir davranışa iten; bir işi yapmaya istekli kılan ruhsal durumuna denmektedir. (Başaran, 1989) Bu basamakta öğrenilen bilginin, öğrencinin öğrenim hayatında ya da sosyal yaşamda ne tür işlerine yarayacağı söylenir ve tartışılır Her hangi bir konuda belli aşamalardan (3-4-5) ve etkinliklerini tamamlayıp sürdürerek kişilerin yada grupların görüş oluşturmasını sağlayan bir öğretme ve öğrenme tekniğidir. Kalabalık sınıflarda bu teknik kullanılabilir. Sınıf 3-5 istasyona (grup) ayrılır. Ve her bir istasyona ayrı bir görev verilir. O istasyonda yer alan öğrenciler istasyonun yapması gereken konu üzerinde 10 dk kadar çalışırlar. Sonara istasyonlar yer değiştirir ve diğerlerinin kaldığı yerden çalışmaya devam ederler. En sonunda yapılan çalışma duvara asılır vb pekiştirilir. Doğa Zekası gelişmiş olan bir öğrenci açık havada daha rahat çalışacak ya da öğreneceği şeylerin doğa ile bağdaştırılması onda daha kalıcı bir öğrenme sağlayacaktır CEVAP: A Geçiş: Giriş bölümünün bittiği ve dersin işleme sürecine girileceğinin hissettirildiği aşamadır. Bu açıklamalar ışığında ayrıca öğretmenin Fotoğraflarla ilgili rol kartları vererek öğrencilerden ikili canlandırmalar yapmalarını istemesi yaratıcı drama ile ilgilidir. 9. CEVAP: A 6. Bilinenden bilinmeyene İlkesi; İçerik hazırlarken ya da öğrencilere davranış kazandırılırken, öğrencinin o zamana kadarki bilgi ve deneyimlerinden yola çıkarak, yeni bilgi ve deneyimlerin bunlar üzerine kazandırılması ilkesidir. Yeni bilgileri eski bilgilerle karşılaştırarak, gerektiğinde eskileri doğrulayarak geliştirmek, öğrencideki bilgi dizgesinin çok daha geçerli ve güvenilir olmasını sağlayacaktır. Bu ilke, yeni öğrenilecek konular ile önceki öğrenilen konular arasında bağlantı kurmayı gerektirir. Ausubel’in anlamlı öğrenme kavramı bu ilke ile ilgilidir. Ausubel’e göre yeni öğrenilecek kavram, bilgi ve ilkeler daha önceki bilgilerle ilişkilendirilmelidir. Aksi taktirde öğrenme anlamlı olmaz. Öğrenci kendi başına bir konuyu öğrenmek istediğinde veya kendi başına çalışma yapmak istediğinde ve bireyin konuyu yaparak yaşayarak öğrenmesinde kullanılır. Oto-didaktik süreçlerde oto kontrol gerektiren bir süreçtir. Bireylerin kendi öğretim stillerini işe koşabilecekleri en uygun ortamdır. Çünkü birey sürecin hem planlayıcısı hem yürütücüsü hem de değerlendiricisidir. Özellikleri • Öğrenci merkezlidir • Öğrenci, yaparak ve yaşayarak öğrenir. • Öğrenciler öğrenme durumlarını kendilerine göre ayarlar. • Öğretim, öğrencinin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine uygun olarak gerçekleşir. CEVAP: A CEVAP: D 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 3 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ Öğretim tekniği, öğrencilerin derse ilişkin bilgi ve becerilerini pekiştirmek ve kalıcılığını sağlamak amacıyla kullanılmıştır. • Kavramsal karikatür tekniği, yapılandırmacı öğrenme stratejilerine dayanmaktadır (Keogh, Naylor, Wilson, 1998). • Teknik, birbirinden farklı görüşlerin yer aldığı bir grup tartışmasını oluşturma fikrini temel almaktadır. • Bu doğrultuda öğrenciler, öncelikle dersin temel kavram ve ilkelerine dayalı bir konu ile ilgili yanlış ve doğru ifadeleri oluşturmakta, bu ifadeler, konunun olumlu ya da olumsuz yönleriyle ilgili olabilmektedir (Stephenson ve Warwick, 2002). • Belirlenen bu ifadeler, insan veya hayvan figürleri kullanılarak bir poster üzerinde resimlendirilmekte ve öğrenciler, tartışmalarını bu poster üzerinde yapmaktadırlar. • Tartışma sonrasında oluşan sonuçlar hazırlanan çalışma kağıdı üzerinde belirtilmektedir. • Çalışma kağıdında, posterde belirtilen ifadelerden hangisinin doğru olduğu işaretlenmekte daha sonra yanıtın gerekçesi belirtilmektedir . Soruda kavram karikatürleri ile ilgili yanlış bilgi II. ve V. öncüldür. CEVAP: C 12. Bir konuyu, sorunu ya da problemi alt başlıklarına ayrıştırıp tümden gelimle ve her bir başlığı ayrı ayrı irdeleyip eleştirerek ve her biri arasındaki bağlantıları gerçekçi kanıtlarıyla ortaya koyarak, yani tüme varımla düşünmek ve değerlendirmektir. Burada düşünme eyleminin kaliteli olması gereklidir. Yoksa istemsiz, refleksi bir düşünme söz konusu olur. Bu nedenle bilinçli, yani istemli bir düşünme sistematiği kritik ve analitik olma amacı açısından ilk temel başlangıç noktasıdır. Bunun için: sahip olunan bilgiyi analiz etmek çok önemlidir. Verilerden bir sentez oluşturmak gerekir. Sonra da bunları değerlendirip bir neticeye ulaşmak önemlidir. Buna göre sentez yapma analitik düşünce ile ilgili değildir. CEVAP: E www.yaklasimkitap.com 10. • 11. Problem çözme, önceki bilgi ve deneyimden faydalanarak veya araştırma sonucu yeni bilgiler edinerek karşılaşılan bir problemin çözülmesidir. Problem çözme üst düzeyde zihinsel faaliyetleri gerektirir. Problem çözme yönteminde karşılaşılan sorunu net olarak kavrama önceki bilgi ve becerileri bu sorunun çözümünde kullanabilme, problemin güçlüğüne göre bazı durumlarda, analiz ve sentez becerisini gerektirmektedir. ve akıl yürütmeyi gerektirir. Karmaşık durumlarla baş etmede etkilidir. Bilimsel yöntem, problem çözmenin basamakları, eleştirisel düşünme ve sorgulama gibi etkinlikleri kullanarak öğrenmeyi sağlar. J. Dewey tarafından geliştirilmiştir. Üst düzey ve karmaşık zihinsel beceriler geliştirilir. Öğrenciler karşılaştıkları toplumsal durumları üzerinde yaratıcı düşünerek, çözüm yollarını bulmaları ve sonuç elde etmeleri sağlanır. Yeni bilgi ve becerilerin öğrenilmesinde ve öğrenilen bilgilerin kullanılmasında etkilidir. Problem çözme sürecinde, sınama-yanılma, içgörü oluşturma, yaratıcı düşünme gibi öğrenme yollarını kullanılır. 13. Çalıştay; Konusunda uzmanlaşmış ve deneyimli kişilerin belirlenen bir konu ya da problem durumu ile ilgili olarak tartışarak çözüm ürettikleri veya ortak karar aldıkları bir tekniktir. Çalışma atölyesi, çalıştay çalışma grubu denir. Tartışma sürecinde bir yönetici ve konuşulanları yazan bir raportör bulunur. Sonuç yazılı olarak raporlaştırılır. Uygulamaya dönüktür. Katılanlar yeni bilgi ve beceriler öğrenirler. Bilgi ve beceri birlikte kullanılır. Grup içi etkileşim yüksektir. Sonuç almaya çözüm üretmeye dayalıdır. Kuram ile uygulama arası boşluğu doldurur. Buna göre: A) Çalıştaylar problem çözme yöntemleri konusunda usta bir yönlendiricinin liderliğinde gerçekleşir (DOĞRU) B) Çalıştay bir grubun birlikte verimli şekilde çözüm üretmesini sağlayan, disiplinli bir fikir üretme ve karar alma aracı olarak kullanılır. (DOĞRU) C) Çalıştay grupları katılımcıların uzmanlıklarına göre onlardan alınan görüşler doğrultusunda oluşturulur. (DOĞRU) D) Raportörler çalıştay tartışmalarını ve fikir üretimlerini not alırlar. (DOĞRU) E) Çalıştay sonrasında katılımcılardan her biri kendi görüş ve önerilerini içeren bireysel bir sunu yaparlar.(YANLIŞ) CEVAP: E CEVAP: A 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 4 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 14. Eğitim ortamında bir konuda yapılan düşünce alışverişinde, tartışmasında kişinin kendi görüşünü diğer görüşlerden de yararlanarak geliştirmesini ve savunmasını ya da değiştirmesini, karşı çıktığı görüşü benimsemesini sağlayan bir öğretme - öğrenme tekniğidir. Görüş geliştirme, belirgin çelişkiler ve kutuplanmış tutumları kapsayan konuların öğretiminde öğrencilerde görüş geliştirmek için kullanılan bir tartışma yöntemi olarak tanımlanabilir. Bu yöntemin kullanılması için konuların belirgin çelişkiler ve kutuplaşmış tutumlar içeren konuların öğretiliyor olması gerekir. Görüş geliştirme, bütün sınıfın katılımı ile gerçekleştirilir. Öğrencilerin bütün halinde katıldıkları bir çalışmadır. Öğrencilere kendi görüşlerini ifade etme, bu görüşleri gerekçeleriyle savunma ve fikir değişikliği yapma olanağı tanır. Öğrencilere, diğer düşüncelere saygı duymayı, yeni fikirlere açık olmayı öğretir. Öğrencilerin bir konuyla ilgili değişik bakış açıları oluşturmalarını ve konuya eleştirel olarak bakmalarını sağlar. Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini artırarak derse aktif katılımlarını sağlar. Sınıf içinde zevkli ve eğlenceli bir ortam oluşmasını sağlar. 17. I. Samimi ve duyarlı III. İstekli ve enerjik V. Model olan Yukarıdakiler öğrenciyi motive eder. Ancak standart beklentiye sahip, Kontrol eden özellikler motivasyonu azaltır. CEVAP: D 18. Derslerde öğrenci katılımını artırma amaçlı bir öğretmen A) Görsel – işitsel materyaller kullanır. B) Öğrencilerin sorular sormalarını isteyerek cesaretlendirir. CEVAP: C A) Belirlenmiş olan amaçlara daha kısa zamanda ulaşılır (DOĞRU) B) Sınıfta disiplin problemleri artar.(YANLIŞ) C) Tüm öğrencilerin amaçlara ulaşması sağlanır. (DOĞRU) D) Öğretim ilgi çekici hale getirilir. (DOĞRU) www.yaklasimkitap.com 15. Öğretim süreçlerinde farklı yaklaşımlar kullanılırsa; C) Rol yapma veya benzetişim (simulation) tekniklerini kullanır. D) Proje hazırlamasını isteme ancak öğrencilerin sadece dinlemesini istemesi geleneksel öğretmen davranışıdır. CEVAP: E E) Öğrencilerin yeteneklerinin ortaya çıkması sağlanır. (DOĞRU) Disiplin problemlerinin artması kontrolsüz ve kuralsız sınıflarda gerçekleşir. 19. Sınıf içinde istenmeyen davranışları önleyici en önemli tedbir kurallar oluşturmaktır. Uzun uzun öğütler vermek, nasihat etmek, öğrencileri suçlu hissettirmek öğrenciler arasında kızgınlık ve düşmanlık duygularını güçlendirir. Öğretmen basitçe ve nazikçe kuralı ve bozulduğunda doğuracağı sonuçları açıklamalıdır. Öğretmen öğrencilere kurallara neden ihtiyaç duyulduğunu bir tartışma ortamı içinde anlatmalıdır. İhtiyaç kalmayan bir kural gerektiğinde atılmalı ya da değiştirilmelidir. Öğrencilere kuralları kendilerinin oluşturmaları için fırsatlar tanınmalıdır. Öğrenciler oluşturdukları kuralları sahiplenirler, uygularlar ve ihlal edildiğinde kendilerine uyarıda bulunurlar. CEVAP: B 16. Soru sorma, öğrencilerin öğrenme sürecine katılması amacını taşıyan, karşılıklı etkileşim içeren bir süreçtir”. Öğretmenin düzenlediği soruların öğrencilere sorulması anlamına gelen bu teknikte öğretmenler; soruların düzeyini, türünü ve soru oluşturma yollarını çok iyi bilmelidirler. Sorular bilişsel alanın bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme düzeylerinin her biri için düzenlenebilir. Soru-cevap tekniği öğrencilere düşünme ve konuşma alışkanlıklarını kazandırma bakımından önemlidir. Hemen hemen dersin her aşamasında ve her dersin öğretiminde kullanılır. Kurallar öğretmenlerin kişiliğine uygunmu ifadesi hatalıdır. Çünkü kurallar öğretmenin kişiliğine değil öğrenme-öğretme sürecinin etkililiğini sağlamaya yönelik olmalıdır. Buna göre bu teknik bilişsel alanın gelişiminde etkilidir. Psikomotor alanda etkili değildir. CEVAP: D CEVAP: D 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 5 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 20. Öğrenme ilkelerinde ödülün önemi, geçmiş yaşantılarla bağ kurma, aktarma (olumlu-olumsuz) tekrar ve öğrenilenlerin ileriye ya da geriye ket vurması gibi nitelikleri vardır. Ancak organizmanın ve organların belirli bir işi yapabilecek düzeye ulaşmaması öğrenmeyi engeller (d). Yani öğrenme için olgunlaşma şattır. Yaş ve zeka da olgunlaşmanın önemli iki işlevidir. Bazı bilgilerin öğrenilmesi için belli yaşlarda olmak gerekir. Örneğin; 3-4 yaşındaki bir çocuk okuma-yazmayı öğrenemezken, 6-7 yaşına geldiğinde bu davranışı yapabilecektir. 22. A) Kurallar mutlak doğrular şeklinde öğretmen tarafından belirlenmelidir. (Yanlış) CEVAP: D CEVAP: B B) Kuralları öğretmen ve öğrenciler birlikte yapmalıdır. (Doğru) C) Öğrencilerin ilgi ve isteklerini yansıtmalıdır. (Yanlış) D) Öğrenciler istedikleri her alanda özgürce karar alabilmelidirler. (Yanlış) E) Kurallar her öğrenci için değil kuralları bozan öğrenciler için konulmalıdır. (Yanlış) 21. Bir grup çalışmasının işbirlikli öğrenme olabilmesi için sağlanması gerekli şartlar şunlardır; Olumlu bağlılık: Olumlu bağlılık, bireylerin ortak amaç ve ödül için çaba göstererek bu çabalarını birleştirmeleri gereken bir durum ortaya koyar. Hepimiz birimiz birimiz hepimiz için ifadesi olumlu bağlılığa bir örnektir. Bireysel değerlendirilebilirlik: Bu da grubun başarısının tek olarak bireylerin öğrenmesine bağlı olma durumudur. Yüz yüze (destekleyici) etkileşim: Grup üyelerinin birbirinin çabasını özendirip kolaylaştırmasıdır. Öğrenciler bunu yardım etme, dönüt verme, güvenme, yapılanları tartışma şeklinde gerçekleştirebilirler. www.yaklasimkitap.com Grup ödülü/ortak ürün: İşbirliğine dayalı öğrenme etkinlikleri öyle bir şekilde düzenlenmelidir ki grup üyeleri de ancak grup başarılı olduğu zaman başarılı olabilsinler. Ayrıca, işbirliğine dayalı öğrenme grup üyelerinin, grubun amaçları doğrultusunda grup ürünü ortaya koymalarını ve grup olarak ödüllendirilmelerini gerektirir. 23. Öğrencinin yanlış yanıtlara onay verilmesi öğrencinin konuyu yanlış öğrenmesine neden olur. CEVAP: B Sosyal beceriler: Öğrencilere bireyler arası ilişkilerin nasıl olması gerektiği öğretilerek bütün Öğrencilerin bunları kullanmaları özendirilmelidir. İletişim, işbirliği ve iş bölümü gibi. Liderlik: Grupların bir lideri olur. Liderlik bu modelde baskıcı - otoriter değil paylaşımcıdır. Buna göre empati bu etkinlikte amaçlanan bir kazanım değildir. Süreç işbirliğine dayalıdır. 24. Öğretimde materyal kullanımı öğrenenler için kavramları somutlaştırır ve anlaşılması zor olan kavramları basitleştirir (A şıkkı), Materyal kullanımının bir amacı sınıf içindeki etkileşimi zenginleştirmektir. Materyal kullanarak, bir kavramla ilgili ögeler arasındaki ilişkiler (örneğin, örgüt şemaları ve akış şemaları yoluyla) kolayca verebilir. Ayrıca bazı öğrencilerin görsel ögelerle kaçırmaları olası bir takım noktaları anlama şansı verebilir (B şıkkı). Öğretim materyalleri öğrenen bireylerin dikkatini çeker, dikkatlerini canlı tutar ve onları güdüler (D şık-kı), Materyal kullanımıyla öğrenme ortamı zenginleştirilmesinin, kavramların somutlaştırılmasının, öğrenenlerle içerik arasında etkileşim sağlanmasının doğal sonuçlarından birisi de dersin hedeflerine daha kolay ulaşılmasıdır (C şıkkı). CEVAP: D CEVAP: E Grup sürecinin değerlendirilmesi: Grup sürecinin değerlendirilmesi, grup etkinliğinin sonunda grupta bulunan üyelerin hangi davranışlarının katkı getirip getirmediğinin, hangi davranışların sürmesi, hangi davranışların değişmesi gerektiğinin saptanmasıdır. Eşit başarı fırsatı: Öğrencilerin gruba kendi edinimlerini geliştirerek katkıda bulunmalarıdır. Eşit başarı fırsatı, öğrencilerin başarı durumlarına bakılmadan eşit derecede çaba sarfetmeleri ve her öğrencinin katkısının değerlendirmesi demektir (Açıkgöz, 2005). 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 6 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 25. A) Programlı öğretim ( Eski) 28. A. Ders anlatımı sırasında not tutmaya gerek kalmadığı için, konunun daha kolay anlaşılabilmesi, böylece öğrencinin ve öğretmenin zamandan tasarruf sağlar. (Doğru) B) Mikro öğretim ( Eski) C) Web Tabanlı öğretim (Yeni Teknoloji) D) Benzetim temelli öğretim ( Eski) B. Tebeşir ve ispirtolu kalem (board marker) gibi zararlı maddeler içeren ve enfeksiyona neden olan ürünlerin kalkmasıyla daha hijyenik ve sağlıklı bir ortamda ders yapma imkanı verir. (Doğru) E) Süreç temelli öğretim ( Eski) CEVAP: C C. Öğrencilerin ön bilgi ve becerilerini ortaya çıkararak kalıcı ve anlamlı davranış değişikliklerinin oluşmasını sağar. (Yanlış) D. Akıllı tahtada işlenen derslerin bilgisayara kaydedilebilmesi ve ders notu olarak çoğaltılabilmesini sağlar. (Doğru) E. Mevcut şablonları kullanarak ya da yeni şablonlar oluşturarak (örn. çizim, şekil, şema vs.) her defasında tekrar tekrar aynı şekil ve şemaları çizmekten kurtulunmasını sağlar. (Doğru) 26. A. Bireylerin yaşamboyu öğrenim yaklaşımı ve e-öğrenme yoluyla kendilerini geliştirmeleri için uygun yapıların oluşumunu sağlama ( Doğru) B. Öğrencilerin birlikte çalışma, işbirliği, etkileşim ve proje oluşturmaya dönük insani yönlerini geliştirme (Yanlış) D. Öğrencilere bilgi ve iletişim teknolojilerini öğrenme ve kullanma fırsatının sunulması, ( Doğru) E. Bilgi Teknolojisi destekli öğretimin gerçekleştirilmesini sağlama. ( Doğru) Sınıf içi teknoloji kullanımına dönük en önemli eleştiri alanı birlikte çalışma, işbirliği, etkileşim ve proje oluşturmaya dönük insani yönleri geliştirmemesidir. www.yaklasimkitap.com C. Ortaöğretimden mezun olan her öğrencinin temel bilgi ve iletişim teknolojileri kullanım yetkinliklerine sahip olması, ( Doğru) CEVAP: C 29. Uzmanların ölçtüğü mesafe çok fazla olduğundan yapılan ölçme işleminde birim olarak metre kullanılması uygun değildir. Bu kadar uzun mesafeyi ölçmek için birim olarak kilometre kullanılmalıdır. Yapılan ölçme işleminde birimin kullanışlılık ilkesine aykırılık vardır. CEVAP: E CEVAP: C 30. I’de takımın birinin diğerine üstünlüğünden bahsedildiği için ölçmedir. II’de verilen ifade başarı derecesini belirttiği için ölçmedir. III’te verilen ifade karar ifadesi olduğundan değerlendirmedir. IV’de verilen ifadede geçen öğrencilerin sayısı miktar belirttiğinden ölçmedir. CEVAP: C 27. Grafikler, tablolar, şekiller ve haritalar öğrenmeyi somutlaştıran, ayrıca yeni bilgilerin uzun süreli belleğe kodlanmasını sağlayan soyut görsel araçlardır. Bunlar canlı ve cansız varlıkları, olayları olduğundan farklı bir biçimde temsil ederler. Grafikler, tablolar ve şekiller, daha çok birden fazla kavram, olay ve olgu arasındaki ilişkiyi göstermek amacıyla kullanılır. 31. A, C, D, E seçeneğinde verilen ifadeler izleme testiyle yapılan değerlendirmenin amaçlarındandır. Ancak B seçeneğinde verilen sonuca yönelik (summatif) değerlendirmenin amacıdır. CEVAP: A CEVAP: B 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 7 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 32. Sınıflar artarken öğrencilerin yaşları artacağı için zekalarıda artacaktır. Tablo incelendiğinde sınıflar artarken test ortalamalarıda artmıştır. Bu durumda zeka testi sınıfları zekalarına göre ayırt edebilmiştir. Bu bilgi ile zeka testinin ayırtedicilik özelliği yani yapı geçerliği belirlenmeye çalışılmıştır. 34. A, B, C, D seçeneğinde verilenler güvenirliği artırmada etkilidir. Ancak E seçeneğinde verilen testin kapsam geçerliğini artırmada etkilidir. CEVAP: E 33. Öncelikle öğrencilerin Z puanı sonrada T puanı hesaplanır. Testin ortalaması 20, standart sapması 5’tir. 25 – 20 ZEda = = 1, T = 10.1 + 50 = 60 5 20 – 20 ZEsra = = 0, T = 10.0 + 50 = 50 5 15 – 20 ZAli = = –1, T = 10.(–1) + 50 = 40 5 10 – 20 ZAyşe = = – 2, T = 10.(–2) + 50 = 30 5 20 – 20 ZAhmet = = 0, T = 10.0 + 50 = 50 5 25 – 20 ZKadir = = 1, T = 10.1 + 50 = 60 5 5 – 20 ZVeli = = –3, T = 10.(–3) + 50 = 20 5 20 – 20 ZSevinç = = 0, T = 10.0 + 50 = 50 5 Öğrenciler Eda Ham Puan 25 T Puanı 60 35 Esra 30 20 50 Ali 25 15 40 Ayşe Ahmet Kadir 20 10 30 30 20 50 35 25 60 Veli 15 5 20 www.yaklasimkitap.com CEVAP: D 35. Standart sapma ile standart hata arasında oransal bağıntı kurulursa 8 I. testte = 4 2 9 II. testte = 3 3 25 III. testte =5 5 16 IV. testte =2 8 12 V. testte =3 4 olduğundan III. testin güvenirliği en yüksektir. Çünkü III. testte puanlar en heterojendir. CEVAP. C Sevinç 30 20 50 Öğretmenin verdiği T puanı incelenirse ham puan artarken hata miktarı arttığından ortaya çıkan hata sistematik hatadır. 36. Özellikleri verilen ölçme aracı çoktan seçmeli testtir. CEVAP: A CEVAP: B 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 8 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 37. Paragrafta verilen bilgiler partfolyonun etkileşimlilik özelliğiyle ilgilidir. 40. CEVAP: C 38. Madde güçlük indeksi (P) bir maddeye doğru cevap verenlerin yüzdesidir. 20 P= = 0,25 olur. 80 CEVAP: B Puan f Yf (Yığılmalı frekans) 11 2 2 14 3 5 18 4 9 20 3 12 22 1 13 26 5 18 34 2 20 37 2 22 39 1 23 40 5 28 43 3 31 48 4 35 50 1 36 56 5 41 59 6 47 www.yaklasimkitap.com medyan değeridir. 39. Tablonun frekans serisi oluşturulursa Puan f 11 2 14 3 18 4 20 3 22 1 26 5 34 2 37 2 39 1 40 5 43 3 48 4 50 1 56 5 59 6 n = 47 47 + 1 = 24. sıradaki 2 puan değeri medyandır. CEVAP: B 41. İlişkisel araştırmalarda iki değişken arasındaki ilişkiye bakılır. I ve III. öncülde iki değişken arasındaki ilişkiye vurgu yapılırken II. öncülde daha çok betimsel araştırmalara vurgu yapılmaktadır. CEVAP: D 42. Olgunlaşma, vücut organlarının kendiliğinden, biyolojik olarak göreve hazır hale gelmesidir. Bu nedenle egzersiz yaptırmak kısa süreli bir etki yapsa da sonuçta egzersiz yaptırılmayan çocuklarda da olgunlaşma kendiliğinden gerçekleşmektedir. Ranj = 59 – 11 = 48 CEVAP: D 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ (24., 25., 26., 27., 28.) CEVAP: D 9 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 43. Gelişimin çok boyutlu olması diğer anlamda gelişimin bir bütün olması ilkesi ile açıklanabilmektedir. Bu nedenle gelişim alanlarının birbirini etkilemesi durumunda bir gelişim alanındaki olumlu ya da olumsuz değişikliğin diğerlerini etkilemesidir. “C” seçeneği buna örnek oluşturmaktadır. 47. Eldeki verileri birleştirip bir sonuca ulaşma olarak kabul edilen tümevarımsal düşünmede birey verilen bilgileri birleştirip yeni bütünler oluşturmaktadır. “anlayacağın doğru dürüst bir arkadaşım yok ve ben yapayalnızım” demesi gelen bilgileri birleştiğinde bir sonuca (yalnızlık) ulaştığını göstermektedir. CEVAP: C CEVAP: B 44. Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre benmerkezcilik, bireyin kendisini dünyanın merkezinde görmesidir. Işıl, fotoğraflarda kendisinden başkasını önemsemediği için görmemektedir. Verilen resimlerde sadece kendisini göstermesi bu duruma örnektir. 48. Nöbet yazıklarında sesini çıkarmaması, durumu idare ettiği anlamına gelmektedir. Ayrıca okul müdürünün yanına giderek arada sırada kendini göstermesi stajyerliğinin kaldırılmasına kadar yani istediğini elde edene kadar durumu idare etmeye çalıştığını göstermektedir. CEVAP: B www.yaklasimkitap.com CEVAP: B 49. Yaş vb. özellikleri birbirine benzeyen iki çocuktan birinin müzik konusunda iyi olması diğerinin aynı performansı gösterememesi gelişimde bireysel farklıklar ilkesi ile açıklanmaktadır. 45. Soru nesnelerin dönüşebilirliği ile ilgilidir. Üç yaşındaki bir çocuk bu durumu kavrayabilecek zihinsel olgunlaşmaya sahip olmadığından anlatılanları kavrayamamaktadır. CEVAP: B CEVAP: A 46. Odaktan uzaklaşama, birbirini takip eden, sıralı işlemleri bir bütün olarak görme, yapılan işlemlerin tümüne odaklanmadır. Bu nedenle okula geldiğinde birçok hayvan görmüş olmasına rağmen en son gördüğü zürafayı hatırlanması, odaktan uzaklaşmadığını gösterir. 50. Bağlanma, çocuğa bakan kişi ile çocuk arasında gerçekleşen duygusal bağdır. Bağlanma yaşantısı öncelikli olarak duygusal gelişimi etkilemektedir. Sonrasında sosyal gelişimi etkilemektedir. Seçeneklerde verilenler sosyal ve duygusal gelişimle ilgilidir. B seçeneğinde yer alan öz bakım becerilerinin bağlanma konusu ile yakından ilgisi yoktur. CEVAP: A CEVAP: B 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 10 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 51. Vygotsky’nin bilişsel gelişim kuramına göre yapı iskelesi, bir yetişkinin bir konuyu dolaylı ya da doğrudan anlatarak, çocuğun çevresindeki olayları açıklayarak öğrenmesine yardım ettiği bir öğrenme durumudur. Bir bireyin başka bir bireye açıklama yaptıktan sonra kişiyi öğrenmesi ve kendini geliştirmesi için serbest bırakmasıdır. Soruda annenin çocuğa bir işin nasıl yapılacağını gösterdikten sonra kendi başına bu beceriyi başka alanlarda da kullanması için serbest bırakması örneklendirilmiştir. 53. Uzun süreli bellekteki öğrenmeler kalıcı olmaktadır. Bu nedenle seçeneklerde daha önce öğrenilen vurgusu yapıldığında bu öğrenme uzun süreli bellekle ilgilidir. Cevap olarak aranması gereken seçenek, bir bilginin yeni öğrenilmesi sürecinde yaşanan durum olmalıdır. Bu durum C seçeneğinde verilmektedir. CEVAP: C CEVAP: D 54. Berrin, yeni geldiği okulda arkadaşları tarafından kabul gördüğünü, sevildiği, ait olma duygusunu yaşadığını vurgulamaktadır. 52. Adler’in bireysel psikoloji kuramında kişiliğin oluşumunda sosyal belirleyiciler ve toplumla kaynaşmanın önemli olduğunu vurgulamıştır. Adler’e göre çocukluğun ilk yılları kişiliğin şekillendiği yıllardır. Biyolojik etkilerden çok, sosyal etkilerin üstünde durur. Davranışın bilinçaltı belirleyicilerinden çok, bilinçli belirleyicileri üstünde durmuştur. İnsan kişiliğinin şekillenmesinde cinselliği önemli bir unsur olarak görmemiştir. Adler, Freud’dan farklı olarak davranışın belirleyicisinin bilinç olduğunu belirtmiştir. Aşağılık Duyguları: Adler’e göre davranışın belirleyici gücü, genel bir aşağılık hissidir. Örneğin kalıtsal bir organik zayıflığı olan çocuk, yetersiz işlevi üzerinde gereğinden fazla durarak bu kusurunu ödünlemeye çalışır. Yani zayıf bedenli bir çocuk yoğun egzersizler sonrası bir dansçı olabilmektedir. www.yaklasimkitap.com CEVAP: C 55. Berk, kardeşleri oynarken onların yanında durmaktadır. Bu nedenle oyuna girmekte istekli olması, merak etmesi gibi sebeplerle oyun sürecinde ortamda yer almaktadır. Bu sırada farkında olmadan oyun ve oyunun kurallarını öğrenmektedir. Aşağılık kompleksi: Ailede şımartılan veya reddedilen çocukta görülen aşağılık duyguları, gelecekte anormal davranışlara dönüşebilir. CEVAP: D Yaşam Stili: Yaşam sitili, hayali veya gerçek aşağılık duygusunu ödünleyen davranışları kapsar. Adler’e göre birey, kendi yaşam stilini bizzat kendisi bilinçli olarak oluşturur. Çocuğun kişiliğinin gelişiminde aile önemlidir. Örneğin, engelli bir çocuk kendini bir hata olarak görebilir; ama ebeveynlerin yardımıyla yetersizliklerini güce dönüştürebilir. Ailesi tarafından şımartılmış bir çocuk da sosyal ilgi gelişmez ve güvensiz büyür. Ben’in Yaratıcı Gücü: Ben’in yaratıcı gücü görüşü, kendi kişiliğimizi ve kaderimizin şekillenmesinde bizim bilinçli olarak yer aldığımız anlamındadır. İnsanların yazgılarının belirlenmesine doğrudan katılmaya açık olduklarını belirtmiştir. 56. Bilişsel yaklaşımlara göre öğrenmede temel özelliklerden biri öğrenme sürecinde kalıtımsal etkenlerin ağır basmasıdır. Çünkü bilişsel yaklaşıma göre insan dünyaya geldiğinde zihni boş levha değildir. Doğuştan çok önemli bilişsel yeteneklerle dünyaya gelmektedir. CEVAP: C CEVAP: A 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 11 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 57. Bilişsel yaklaşımlara öğrenmenin etkili olması birçok duyuya hitap eden etkinliklere bağlıdır. Çok duyuya hitap eden öğrenme stratejisi bilginin kodlanmasına yardım etmektedir. Etkili kodlama yollarından biri de öğrenmeyi farklı etkinliklerle desteklemektir. 61. Örnekte verilen durum uyarıcı genellemesine benzer olsa da uyarıcı genellemesi değildir. uyarıcı genellemesinde benzer uyarıcılara aynı tepkiyi verme söz konusudur. Yunus’un sapandan, sokaktan korkmaya başlaması farklı uyarıcılara genellemeye benzer bir tepki geliştirdiğini göstermektedir. Bu nedenle bu durumu en iyi açıklayan kavram Garcia’nın koşullanma anlayışıdır. CEVAP: B CEVAP: D 58. Gestalt yaklaşıma göre gelen uyaranların eksik ya da yarım olması durumunda zihin yarım kalan kısımları tamamlama özelliğine sahiptir. Bu durum algıda tamamlama ilkesi ile açıklanmaktadır. İlandaki eksiklikler dinleyenler tarafından tamamlanarak anlaşılmaktadır. 62. Yunus’un koşullanmasında temel etken yanından büyük bir gürültüyle trenin geçmesidir. Bu nedenle gürültü koşulsuz uyarıcıdır. CEVAP: B www.yaklasimkitap.com CEVAP: B 59. Edimsel koşullanma ilkelerine göre bir davranış pekiştirilmediğinde sönmeye başlar. Ancak sönmeye başlayan davranışın görülme sıklığında geçici bir artış olur. Bu durum sönme patlaması olarak adlandırılır. 63. Tencereden eli yanınca ağlama tepkisi koşulsuz tepkidir. Bu olaydan sonra ne zaman tencere görse ağlaması ise koşullu tepkidir. Bir süre sonra tencerenin elinin yakmaması nedeniyle tencereyi gördüğünde ağlama davranışının ortadan kalkması sönmedir. CEVAP: B CEVAP: C 60. Burcu öğretmenin oyuncakları toplama alışkanlığı kazandırmak amacıyla kullandığı teknik kademeli yaklaşmadır. Kademeli yaklaşmada davranış pekiştirmeler yoluyla şekillendirilir. Bu amaçla amaca yakın olan davranışlar pekiştirilir. 64. Farelerin elektrik şoku aldıkları bölüme gelmemeye başlamaları elektrik şokundan kaçındıkları anlamına gelmektedir. Bu durum edimsel koşullanmaya göre kaçınma koşullanması ile açıklanır. CEVAP: D CEVAP: A 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 12 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 65. Bireyin tek başınayken yapmadığı davranışları arkadaş ortamında sergilemesi onları model aldığı anlamına gelmektedir. Kavgadan kaçınan birinin arkadaşlarının hepsi kavgaya katıldığı için kavgaya katılması da buna örnektir. 70. Verilenler arasında öğrencinin gidebileceği üst öğrenim kurumları hakkında bilgi verme seçeneği bilgi toplama ve yayama hizmetleri içinde yer almaktadır. Bu hizmet hem eğitsel hem de mesleki rehberlik hizmetleri içinde yer almaktadır. Diğer seçenekler oryantasyon hizmetleridir. CEVAP: B CEVAP: B 66. Bir bebeğin esnemesi, acıktığında ağlaması ya da gözüne hava üflendiğinde gözlerini kapatması, ağzının kenarına dokunulduğunda emme davranışlarını sergilemesi gibi davranışların öğrenme ile ilgisi yoktur. Ancak annesini elinde bezle içeri girdiğini gördüğünde ağlaması, daha önce olumsuz bir yaşantısını hatırlatması anlamına gelmektedir. Bu durum koşullanma kavramı ile açıklanmaktadır. Bu nedenle öğrenilmiştir. 71. Ayarlayıcı rehberlik; Öğretim programlarının hazırlanması sırasında öğrenenin ilgi, özellik, yeteneklerine uygun olması için rehber öğretmenlerin program hazırlayıcılara kılavuzluk yapmasıdır. Bu nedenle karar vermeye yardım yöneltme ve yerleştirme hizmeti kapsamındadır. CEVAP: C CEVAP: E www.yaklasimkitap.com 67. Soruda öğrencilerin zihinsel olgunlaşmalarını dikkate almayan öğretmen tutumu örneklendirilmiştir. Zihinsel yeterliliklerini dikkate almayan öğretmen yeterli zihinsel olgunlaşma gerçekleşmeden soyut kavramların öğrenilmesi için çaba göstermektedir. Bu nedenle öğrencilerin bilişsel yeterliliklerinin yeterli olmadığı açıklaması doğrudur. CEVAP: E 68. Anne doğru (istendik) bir davranışın ardından ortama olumlu pekiştireç eklemek yerine, ortamda var olan bir olumsuzluğu (televizyon izleme yasağı) ortadan kaldırarak pekiştirmektedir. Bu durum olumsuz pekiştirme olarak adlandırılmaktadır. CEVAP: D 73. Genelleme hatası, bireyin baskın bir özelliklerinden yola çıkarak diğer özelliklerini örtmesidir. Başarılı bir öğrencinin sınıf başkanlığını da yapacağı düşünmek. Olumlu ya da olumsuz özelliklerini genelleme biçiminde olabilmektedir. Okul birincisi olan öğrencinin gözlenen tüm özelliklerini en yüksek derecede işaretlemesi bonkörlük hatasıdır. İsmini ilk defa duyduğu öğrenci ile ilgili gözlemlerin tümünü orta derecelerde toplaması merkeze yığma hatasıdır. Öğrencinin motivasyonu hakkında gözlem yaparken inatçı ve hırslı davranışlarını yüksek motivasyon olarak değerlendirmesi mantık hatasıdır. Gözlem yaptığı öğrencilerden birini unuttuğunda öğrenciyi gözlemeden önceki bilgilerine dayalı olarak gözlem formunu doldurması gözlem yetersizliği hatasıdır. CEVAP: E 69. Rehberlik her türlü problemi çözebilecek sihirli bir değnek değildir. bu nedenle verilenler arasında yer alan bu ifade istenilen cevaptır. CEVAP: A 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 72. Öğrencinin çevresinde bulunan kişilerde (öğretmen, veli, yöneticiler) ortak bir anlayış oluşturmaya yönelik hizmetler müşavirliktir. CEVAP: A 13 YAKLAŞIM KARİYER DENEME - 2 EĞİTİM BİLİMLERİ / ÇÖZÜMLERİ 74. Okul rehberlik servisinin olma nedenleri arasında okulun yönetim işleri ya da organizasyon sorunları ile ilgilenme yoktur. Bu hizmetler daha çok yönetim hizmetleri kapsamına girmektedir. 77. Siber zorbalık, diğer kişilere zarar vermek amacıyla, bir birey ya da grup tarafından, elektronik posta, cep telefonu, çağrı cihazı, kısa mesaj servisi, karalayıcı web siteleri ve karalayıcı online kişisel oylama siteleri gibi bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımını içeren; kasten, tekrarlayıcı bir şekilde ve düşmanca davranışları destekleyen davranışlardır. Siber zorbalık, akran tacizinin elektronik bir formudur. Bu nedenle öğrencinin otobiyografisinin okunması buna örnek oluşturmaz. CEVAP: B CEVAP: B 75. Geleneksel rehberlik anlayışı; • Sorunlu öğrencilere yöneliktir. • Uzman odaklıdır.( Psikolojik danışman) • Eğitimden ayrıştırılmıştır. • Görev yönelimlidir. • Profesyonel müdahaledir. • Zaman çizelgesiyle sınırlıdır. • Problem davranışlara yöneliktir. • Tüm öğrencilere yöneliktir. • Öğretmen odaklıdır. • Eğitimle kaynaştırılmıştır. (Eğitim + Rehberlik) • Plan + Hedef yönelimlidir. ( gelişim ödevlerinin kazandırılmasına çalışılır, kritik dönem) • Profesyonel hizmettir. • Program bütünlüğü içindedir. (Ardışık olarak gelişim ödevleri kazandırılır.) • Önleyicidir. • Değerlendirmeyi ön plana alır. • Okul öncesinden başlar, yaşam boyudur. • Bireyi tüm yönleriyle geliştirmeyi amaçlar. • Süreklidir. www.yaklasimkitap.com Gelişimsel rehberlik anlayışı; 78. Kapsamlı gelişimsel rehberlik programlarının en temel özelliklerinden birisi önleyici özellik taşımasıdır. Bu nedenle sorun ortaya çıkmadan önce önlem alma etkinliklerini içerir. “D” seçeneğinde verilen ifade bu anlayışla uyuşmamaktadır. Yeni durum ortaya çıktıktan sonra sunulması iyileştirici çare bulucu rehberliğe vurgu yapmaktadır. CEVAP: D 79. Özel gereksinimi olan öğrencilerin değerlendirilmesi sürecinde her bireyin özür durumu ve derecesinin belirlenmesine ek olarak bedensel, zihinsel, sosyal, duygusal, ve ruhsal özellikleri ile gelişimi ayrı ayrı, bütün unsurları kapsayacak biçimde genişliğine ve derinliğine incelenmesi özel eğitimin bütünlük ilkesi ile ilgilidir. CEVAP: D CEVAP: A 76. Öğrencinin söyledikleri karşısında öğrencide anlaşıldığı duygusunu oluşturmak için yapılması gereken öğrenci ilke empati kurmaktır. Empati, karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmaktır. b, c, d ve e seçeneklerinde yargılama ve soru sorma vardır. A seçeneğinde ise öğrencinin yaşadığı durumu anlama çabası vardır. 80. Sosyometri sonuçları hemen öğrenciye duyurulmamalıdır. Sonuçların olduğu gibi açıklanması öğrenciler arasında sorunların, çatışmaların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu teknikte temel amaç sınıf içi ilişkilerin öğretmen tarafından anlaşılması ve yalnız kalan, terkedilmiş öğrencilerin tespit edilmesidir. Öğretmen bu bilgileri öğrencileri grup etkinliklerine yönlendirmede kullanmalıdır. CEVAP: A CEVAP: C 2014 - 2 DENEME / ÇÖZÜMLERİ 14 YAKLAŞIM KARİYER