Betonarme_2_1

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ
İnşaat Mühendisliği Bölümü
Sunu Ders Notları
Ana donatı
Ek donatı
Dağıtma donatısı
İki doğrultuda
çalışan döşeme
Bir doğrultuda
çalışan döşeme
Ek donatı
pilye
BETONARME II
düz
Ahmet TOPÇU
ESKİŞEHİR, Eylül
2010
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
1
Önsöz
Değerli öğrencilerim,
Betonarmeyi anlayabilmek, kalıcı bilgiler edinebilmek, ders ve sonrası başarılı olabilmek için:
•Derslere devam etmenizi, dinlemenizi,
•Ders kitapları ve önemli yönetmeliklerin güncellenmiş olanlarını temin etmenizi,
•Gönderme yapılan kaynakları ders sonrası mutlaka okumanızı, yorumlamanızı, arkadaşlarınız ve öğretim üyesi ile konuyu tartışmanızı,
•Ezberden şiddetle kaçınarak sorgulayıcı ve yorumlayıcı olmanızı,
•Çözülmüş örnekleri ders sonrası satır-satır ve yazarak tekrar çözmenizi, eksiklerinizi belirleyerek gidermenizi,
•Karşınıza çıkan her inşaatı özenle gözlemenizi,
•Mesleğinize yönelik her kaynağı, zaman içerisinde, kütüphanenize eklemenizi,
•Bilgisayar kullanımı becerinizi geliştirmenizi, uygulamada yoğun kullanılan en az bir Analiz-Betonarme yazılımını zaman kaybetmeden öğrenmenizi,
•İnşaat sektöründeki gelişmeleri, meslek yaşamınız boyunca, günübirlik izlemenizi, internetten sürekli yararlanmanızı,
Öneririm.
Siz nasıl öğrenmek istersiniz?
“Der Mensch hört nur, was er versteht”
“İnsan sadece anladığını duyar”
Öğrenmenin bedeli:
GOETHE
Önceden öğrenenler indirimli fiyattan öğrenir
Otoriteden öğrenenler özgürlük bedeliyle öğrenir
Deneyerek öğrenenler etiket fiyatından öğrenir
Hayattan öğrenenler gecikme zammıyla öğrenir
Hayattan da öğrenemeyenler boşa gitmiş hayatlarıyla öğrenirler
Bildiğini bilenin, arkasından gidiniz.
Bildiğini bilmeyeni, uyandırınız.
Bilmediğini bilene, öğretiniz.
Bilmediğini bilmeyenlerden, kaçınız.
Arthur Miller
KONFÜÇYÜS
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
2
Devam, sınavlar, telafi, itiraz, kaynaklar, yönetmelikler, diğer
Devam:
Yoklama yapılmayacak, herkes devamlı sayılacaktır. Ancak, başarılı olabilmeniz için devam etmeniz önerilir.
Sınavlar ve ağırlıkları:
1. Yarıyıl içi sınavı: %25, 2. Yarıyıl içi sınavı: %25, Final: %50.
1. ve 2. Öğretimin tüm gruplarının sınavları aynı gün aynı saatte aynı sorularla yapılacak ve değerlendirme ortak olacaktır. Sınavlarda kitap ve notlar açıktır.
Geçerli ve güncel fotoğraflı kimliği olmayanlar sınava alınmaz!
Telafi sınavları:
Yazılı olarak yapılacak telafi sınavında, hangi sınavın telafisi olduğuna bakılmaksızın, öğrenci tüm konulardan sorumlu olacaktır.
Sınav sonuçlarına itiraz:
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Önlisans Lisans Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde belirtilen yol izlenir.
Kaynaklar (Reading List):
1.CELEP, Z., (2009). Betonarme Yapılar, İTÜ, İstanbul.
2.DOĞANGÜN, A. (2008). Betonarme Yapıların Hesap ve Tasarımı, Birsen Yayınevi, İstanbul.
3.ERSOY, U. (1995). Betonarme 2, Döşeme ve Temeller, Evrim Yayınevi, İstanbul.
4.AYDIN, M. R. (2002). Betonarme Hesap Tabloları, Osmangazi Üniversitesi yayın No: 71, Eskişehir.
5.ÇETMELİ, E. (1987). Plaklar, İTÜ, İstanbul.
6.KÖSEOĞLU, S. (1986). Temeller, I, II, Matbaa Teknisyenleri Basımevi, İstanbul.
7.KÖSEOĞLU, S. (1992). Merdivenler, Matbaa Teknisyenleri Basımevi, İstanbul.
Yardımcı Kaynaklar:
1.ATIMTAY, E. (2001). Betonarme Sistemlerin Tasarımı, Cilt I, II, ODTÜ.
2.ATIMTAY, E., (2000). Açıklamalar ve Örneklerle Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Cilt I, II, ODTÜ.
Yönetmelikler (National Codes):
1.TS 498-1997, Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri, TSE, 1997
2.TS ISO 9194-1997, Yapıların Projelendirilme Esasları-Taşıyıcı Olan ve Olmayan Elemanlar-Depolanmış Malzemeler-Yoğunluk, TSE, 1997
3.TS 500-2000, Betonarme Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları, Türk Standardları Enstitüsü, 2000
4.Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık Bakanlığı, 2007
5.Deprem Bölgeleri Haritası, İndeks, Yerleşim Birimleri ve Deprem Bölgeleri, Bayındırlık Bakanlığı, 1996.
Diğer:
•
Betonarme I dersini almamış veya devamsız kalmış olan öğrenci bu dersi almamalıdır.
•
Güncel yönetmelikleri ve hesap makinesini öğrencinin yanında bulundurması yararınadır.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
3
İçerik
Ders : 1514x7640 BETONARME II (3+0) 3 (Reinforced Concrete II)
Önşart: Betonarme I dersinden devam almış olmak (öneri)
Derslik: M4-217 Öğretim üyesi: Prof.Dr. Ahmet TOPÇU Oda: M4-213
Tel.: 0 222 239 37 50/3238 E-Posta: [email protected] , İnternet: http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
İçerik (Content):
Dersin amacı betonarme yapıların tasarım ilkelerini kavratmaktır. Dersin içeriği şöyledir: Yapıların sınıflandırılması. Taşıyıcı sistem seçimi.
Taşıyıcı sistem düzensizlikleri. Döşeme tipleri. Kirişli döşemeler, bir ve iki yönde çalışan döşemeler, TS500-2000 tabloları ile donatı hesabı,
boşluklu döşemeler, çeşitli mesnetli ve yüklü döşemeler. Dişli döşemeler. Temeller, temel tipleri, duvar altı temeli, sürekli temeller, radye
temeller.
The main aim of the course is to introduce the design principles of the reinforced concrete structures. Content of the course is as follows:
Classification of buildings. Choice of structure. Structural system irregularities. Types of slabs. Joist floors, One-two way slabs, design using
the TS500-2000 tables. Slabs with openings, Slabs of varying support and loading conditions. Ribbed slabs. Foundations, types of foundations.
Wall footings, one and two-way continuous strip foundations, mat foundations.
Dersin öğrenciye kazandıracağı beceriler:
Yapı tiplerini tanıma
Taşıyıcı sistem seçimi ilkelerini öğrenme
Döşeme tiplerini kavrama
Döşeme tasarım ve çizimini öğrenme
Temel tiplerini tanıma
Temel tasarım ve çizimini öğrenme
İlgili yönetmeliklerin kullanımı.
By the end of this course students will be able to:
Know types of structures
Understand how to choose the structure.
Know types of the slabs.
Design and draw the slabs.
Know types of the foundations.
Design and draw the foundations.
Use the related national codes.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
4
Yapıların sınıflandırılması
Kullanım amacına göre:
•Konutlar
•İş merkezleri
•Sanayi yapıları
•Köprüler
•Barajlar
Üretim şekline göre:
•Birdöküm yapılar
•Öndöküm (prefabrik) yapılar
•Öngerilmeli (prefabrik) yapılar
•Ardgermeli (prefabrik) yapılar
Taşıyıcı sisteminin malzemesine göre:
Görsel:
•Yığma yapılar (dolu tuğla, düşey delikli tuğla, gazbeton, doğal taş, beton briket)
•Ahşap yapılar
•Çelik yapılar
•Betonarme yapılar
•Normal yapılar
•Yüksek yapılar
•Gökdelenler
Yerine göre:
Sahibine göre:
•Üst yapı (Apartman, kule, baca…)
•Alt yapı (Yol, tünel, kanalizasyon, köprü,…)
•Özel kişilere ait yapılar
•Kamu yapıları
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
5
Taşıyıcı sistemler
•Salt çerçeveli sistemler
•Salt perdeli sistemler
•Perde-çerçeveli sistemler (karma sistemler)
•Kabuklar
•Kablolu sistemler
Betonarme taşıyıcı elemanlar
döşeme
•Kolonlar/perdeler
•Temeller
Dikdörtgen, tablalı,
I, kutu kesitli kirişler
perde
•Kirişler
ş
kiri
kiriş
kolon
•Döşemeler
Kirişli döşeme
Kirişsiz döşeme
Dişli(nervürlü) döşeme
Asmolen döşeme
Kaset(ızgara)-kiriş döşeme
Dikdörtgen, daire, sekizgen, halka, kutu,
L, I, T, C kesitli kolonlar/perdeler
Duvaraltı temeli
Tekil temel
Sürekli Temeller
Radye temeller
Koyu yazılanlar Betonarme II nin konusu olarak bu yarıyıl içinde ele alınacaktır.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
e
tem
i
iriş
k
l
6
Yapı Örnekleri (fotoğraflar)
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
7
Yüksek yapılar
KEOPS Piramidi hakkında öz bilgiler:
Her biri 2.5 ile 15 ton kütleli 2 300 000 adet taş blok kullanılmış.
Mezar bölgesinde bazı bloklar 75 ton. Toplam hacim: 2 500 000 m3.
20 yıllık inşaat sürecinde 100 000 işçinin çalıştığı tahmin edilmektedir.
yüseklik: 143.5 m
yüseklik: 65.5 m
yüseklik: 146.7 m
Fravun odası
Keops inşaat süresi
Mikerinos
Kefren
Keops
MÖ 2500
Pramidler Gize/MISIR
Dünyanın ilk gökdelenleri
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
8
Normal yapı/yüksek yapı/gökdelen:
Normal yapı/Yüksek yapı/Gökdelen ayırımının standart bir tanımı
yoktur. Ülkeden-ülkeye, şehirden-şehire algılama farklıdır. Aşağıdaki
sınıflandırma bir fikir verebilir:
1-12 kat (yükseklik 3-36 m)
13-25 kat (yükseklik 39-75 m)
25(yükseklik>75 m)
İkiz kuleler:
Yapılışı: 1972
Yıkılışı: 11 Eylül 2001
Kat sayısı: 110
Yükseklik: 412 m
:Normal yapı
:Yüksek yapı
:Gökdelen
Dünya ticaret merkezi ikiz kuleleri
(inşaat halinde)
Yüksek yapı
Gökdelen
New York 1972
Normal yapı
New York, 11 Eylül 2001
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
9
Dünya’da yüksek yapılar:
Dünyanın en yüksek yapısı:
Burj Khalifa (eski adı Burj Dubai)
Dubai/Birleşik Arap Emirlikleri
Yapılışı: 2004-2010
Yükseklik: 828 m
Kat sayısı: 163
Taşıyıcı sistem: Betonarme ve çelik
Central Plaza,
Hong Kong 1992, 374 m.
En yüksek betonarme yapı.
Jin Mao Tower
Shanghai 1998, 421 m
Betonarme/çelik
311 South Wacker Drive
Chicago 1990, 293 m,
Betonarme.
One Shell Plaza
Houston 1971, 218 m.
Hafif beton ile yapılmış en
yüksek yapı.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
Water Tower
Chicago 1975, 262 m, Betonarme.
Onterie
Chicago 1986, 174 m.
Betonarme
10
Türkiye’de yüksek yapılar:
52 kat (181.2 m)
Mertim Taksim Group Hotels- Mersin
Kat : 52
Yükseklik : 176.8 m
Yıl :1987
39 kat (157.3 m)
34 kat
Gökdelen
Yüksek yapı
Normal yapı
Mersin/Türkiye
Foto: İbrahim Yılmaz-2008
64 kat (261.3 m)
Türkiyenin en yüksek yapısı:
Sapphire, Levent/İstanbul
Yıl: 2010
Kat: 64
Yükseklik: 261 m
Beton sınıfı:
Temelde: C60
Üst yapıda: C50
Beton : 90000 m3
İnşaat çeliği: 20000 ton
Sabancı Center/İstanbul
Yıl: 1993
Taşıyıcı sistem: Betonarme
Beton sınıfı: C30
İnşaat arsa alanı: 20457 m2
Toplam inşaat alanı: 107000 m2
Beton : 70000 m3
İnşaat çeliği: 10000 ton
Temel tipi: Radye (18000 m3)
Polat kulesi, Beşiktaş/İstanbul
Yıl: 2002
Kat: 42
Yükseklik: 153 m
Beton sınıfı: C35
İş Bankası kulesi No:1, Levent/ İstanbul
Yıl: 2000
Taşıyıcı sistem: Betonarme
Beton sınıfı: C35
Kat: 52
Yükseklik: 181.2 m
Kempinski Astoria, Esentepe/İstanbul
Yıl: 2010
Kat: 35
Yükseklik: 125 m
Beton sınıfı: C45
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
11
Gökdelenlerin kıtalara dağılımı (2010 yılı verileri) http://www.thehighrisepages.de/wlhdbsta.htm
Yükseklik
Dünya’da en yüksek ilk 10 yapı (2010 verileri)
Yapı adı ve yeri
Yük.
m
Kat
Yıl
1. Burj Khalifa, Dubai/BAE
828
163
2010
2. Taipei 101, Taipei/TAYVAN
508
101
2004
3.Shanghai World Financial Center,
Şangay/ÇİN
492
101
2008
4. International Commerce Center,
Hong Kong/ÇİN
484
108
2010
5. Petronas Towers
Kuala Lumpur/MALEZYA
451.9
88
1998
150-199
m
200-249
m
250-299
m
300-349
m
350-399
m
≥400
m
≥
Asya1
695
213
37
17
1
5
968
Kuzey Amerika
481
119
32
4
2
1
639
Avustralya2
45
14
4
63
Avrupa3
58
9
5
72
Güney Amerika4
48
7
55
89
2010
2
1
3
6.Nanjing Greenland Financial
Complex/ÇİN
450
Afrika
1329
363
1800
7. Willis Tower, Şikago/ABD
442.1
108
1974
8. Trump International Hotel &
Tower, Şikago/ABD
423.4
98
2009
9. Jin Mao Tower, Şangay/ÇİN
420.5
93
1998
10. Two International Finance
Centre , Hong Kong/ÇİN
415.8
90
2003
Bölge
TOPLAM
78
21
3
6
1)Türkiye ve Endonezya dahil 2) Ozeanlar dahil 3)Rusya’nın tamamı dahil 4)Orta Amerika ve Meksika dahil
TOPLAM
Türkiye’de en yüksek üç yapı:
Dünyanın en yüksek ikinci yapısı:
Taipei 101 Ticaret merkezi,
Taipei/Tayvan
Sapphire of İstanbul (2010), Levent/İstanbul, 64 kat, 261 m.
Endem haberleşme kulesi, Beylikdüzü/İstanbul(2001), 230 m
İş Bankası kulesi No:1(2000), Levent/ İstanbul, 52 kat, 181.2 m
Yapılışı: 2004
Yükseklik: 508 m
Taşıyıcı sistem: Betonarme ve çelik
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
12
Ahşap yapılar:
Günümüzde ahşap yapı nadir olarak yapılmaktadır.
Yüksek yapı yapılamaması, yangına ve şiddetli rüzgara
dayanıklı olmaması, malzemesinin kıt olması, iyi
ustalık gerektirmesi gibi olumsuz yönleri vardır.
Kanada, Japonya ve ABD gibi ülkelerde yoğun olarak
ahşap bireysel konut yapılmaktadır. Örneğin, deprem
bölgesi olan Kaliforniya/ABD de konutların %99
ahşaptır.
Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005
Ahşap yapının depreme daha dayanıklı olduğu görüşü
yaygındır. 17 Ağustos 1999 depremi sonrası bu görüş
yaygınlaşmış, ancak uygulama bulamamıştır. Ahşap
betonarmeye nazaran çok daha hafif olduğundan ve
daha elastik davrandığından depremde fazla
zorlanmamaktadır. Ancak, 2 kattan daha yüksek
yapılamaması bu avantajını ülkemizde yitirmektedir.
140 yıllık ahşap yapı,
Sultanahmet/İstanbul
(Günümüzde otel)
Ahşap yaya
köprüsü, Almanya
Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005
Ahşap evler, Rize
Ahşap ev, Safranbolu/Karabük
Taşınabilir İlkokul (650 m2 )
Montaj süresi:7 gün
17 Ağustos 1999 Marmara depremi bölgesinde 6 adet inşa edildi.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
13
Çelik yapılar:
Dünya’da hemen tüm gökdelenlerde çelik kullanılmaktadır. Sınırlı profil seçeneği, iyi ustalık gereksinimi,
yüksek maliyet, yangına dayanıksızlık ve bakım gibi zorlukları vardır. Türkiye’de konut yapımında nadir
kullanılır. Genelde sanayi yapılarında kullanım alanı bulabilmektedir.
Stuttgart Hava Alanı/ALMANYA
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
14
Betonarme yapılar:
Kiriş
Kolon
Salt çerçeveli yapı
Foto: Hakan ORAKOĞLU
Salt perdeli yapı
Perde
Kolon
Kiriş
Gaz beton dolgu
duvar
Eskişehir 2002
Eskişehir İMO binası-2002
Perde
Kolon
Perde- çerçeveli yapı
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
15
Yığma yapılar:
Yatay delikli, boşluk oranı
yüksek tuğla yığma yapılarda
kullanılamaz !
Taşıyıcı duvar tuğlası (düşey
delikli ve boşluk oranı düşük)
Kalkan duvarı hatalı!
Eski-yeni duvar birleşiminde
kilitlenme yok, tehlikeli!
Döşeme ve
hatıl
hatıl yok !
Taşıyıcı
duvar
Eskişehir 2002
Çok kötü
Eskişehir 2002
Bodrum çevre
perdesi
iyi
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
16
Yapılarda kullanılan tuğla tipleri (TS EN 771-1/2005):
Dolgu duvar tuğlası
Taşıyıcı duvar tuğlası
Düşey delikli tuğla
Yığma yapıların duvarlarında taşıyıcı olarak
kullanılır.Yüksek dayanımlı fakat ağırdır.
Dayanım ≈ 15 N/mm2
yoğunluk ≈ 1200 kg/m3
Boyut:29x19x13.5
19x9x8.5
Delikler düşey olacak
şekilde dizilir
Yatay delikli tuğla
Betonarme binaların bölme duvarlarında
dolgu olarak kullanılır. Dayanımı düşük
fakat hafiftir.
Dayanım ≈ 2.5 N/mm2
yoğunluk ≈ 600 kg/m3
Boyut:19x19x13.5
19x19x8.5
Delikler yatay olacak
şekilde dizilir
Taşıyıcı duvarda kullanılan tuğla veya gazbetonun basınç dayanımı bodrum katlarda 10 N/mm2 den, üst katlarda 5 N/mm2 den az olamaz.
(Deprem Yönetmeliği-2007, Madde S. 115, Madde 5.4.2.2 )
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
17
Prefabrik yapılar: Fabrikada üretilip yerinde monte edilen yapılardır.
kolon
Yerinde dökme perde
(deprem için )
kiriş
kolon
kiriş
Döşeme
kolon
Kolon-kiriş birleşim
noktası
kiriş
OGÜ, Eskişehir 2002
Kolon tekil temeli
(Soket-Tekne temel)
Kolonun sokete yerleştirilmesi
Depremde açılmış düğüm noktası
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
18
Kabuklar:
İnce cidarlı eğrisel yüzeyli taşıyıcılardır.
Katlanmış plak
Yarı silindirik kabuk(tonoz)
Sidney opera binası
Soğutma kulesi
Hiper paraboloid kabuk
Küre parçası kabuk
Dünyanın en büyük opera binası (7385 m2 ,
102 Milyon $)
Sidney opera binası 1957-1973
Mimar: Jorn UTZON (Danimarka)
2003 Pritzker en iyi mimari ödülü
Silindir sıvı tankı
İstasyon binası, ESKİŞEHİR
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
19
Köprüler:
Çelik, betonarme, öngermeli, ardgermeli ve kablolu asma köprüler inşa edilmektedir.
Trafiğe açılışı: 30 Ekim 1973
Hafriyat: 110000 m3
Toplam açıklık: 1560 m
Beton: 72000 m3
Ayaklar arası açıklık: 1024 m
İnşaat çeliği: 3600 t
Yükseklik(Su-platform arası): 64 m
Ayak yüksekliği: 165 m
Ana kablo çekme kuvveti: 150000 kN
Yapımcı: Hochtief (Almanya)/ Cleveland Bridge&Engineering(İngiltere)
Yapı çeliği:
Ayaklar: 5600 t
Platform: 9000 t
Ana kablolar+askılar: 6200 t
Giriş-çıkış köprülerinde: 3000 t
Platform alanı: 52000 m2
Şerit sayısı: 6
Trafik kapasitesi : 80000 araç/gün
İlk yıl içinde geçen araç(Ekim 1973-Ekim 1974) :11 Milyon
1973-1997 arası: 1 Milyar
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
Boğaziçi köprüsü, 1973
20
Boğaziçi Köprüsü:
ÖZET BİLGİLER:
Başlangıçtaki adı: İstanbul Köprüsü
Resmi adı : İstanbul Boğaziçi Köprüsü
(20 Ekim 1973 Bakanlar Kurulu Kararı)
Takma adı: 1. Köprü
Toplam açıklık: 1560 m
Ayaklar arası açıklık: 1024 m
Yükseklik(Su-platform arası): 64 m
Ayak yüksekliği: 165 m
Ana kablo çekme kuvveti: 150000 kN
Yapım kararı: 31 Eylül 1957 (Adnan MENDERES)
Tasarım: De Leuw-Cather&Company (USA)
Proje: Freeman, Fox&Partner Engineering
(İngiltere)
Yapımcı: Hochtief (Almanya)/ Cleveland
Bridge&Engineering(İngiltere)
Hafriyat: 110000 m3
Beton: 72000 m3
İnşaat çeliği: 3600 t
Proje ihalesi: 3 Temmuz 1968
İnşaat ihalesi: 16 Aralık 1969
Temel töreni: 20 Şubat 1970 (Süleyman DEMİREL)
Tamamlanması: 29 Ekim 1973
Açılış töreni: 30 Ekim 1973 (Naim TALÜ)
Kaynak (kredi):
Almanya
Fransa
İtalya
Japonya
İngiltere
Avrupa Yatırım Bankası
7500000 $ (ABD)
3750000
“
1875000
“
22500000 “
6300000
“
11250000 “
Yapı çeliği:
Ayaklar: 5600 t
Platform: 9000 t
Ana kablolar+askılar: 6200 t
Giriş-çıkış köprülerinde: 3000 t
Platform alanı: 52000 m2
Şerit sayısı: 6
Trafik kapasitesi (Proje) : 80000 araç/gün
Geçen araç:
ilk gün: 30 000
Ekim 1973-Ekim 1974 :11 Milyon
1973-1997: 1 Milyar
1 günde(ortalama) : 200 Bin
Proje bedeli: 1 Milyon &
İhale bedeli: 3342400 $ (ABD)
Maliyet : 40 Milyon $ (ABD)
Tarihçesi için: http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu/index_dosyalar/BogaziciKoprusu.htm
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
21
Kubbe:
Beton kemer baraj:
Roma 1957
Prefabrik betonarme çatı örtüsü
(1620 adet pano)
Taşıyıcı sistem
(ızgara eğrisel kirişler)
Gökçekaya/Eskişehir 1972
Roma 1957
Cami kubbesi
Gökçekaya barajı/Eskişehir
Roma 1957
Türkiye'de yapılan ilk betonarme kubbe
İstanbul Şişli camisi kubbesidir (1945-1949)
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
22
Kule tipi yapılar:
İnşaat alanı çok küçük fakat yüksek yapı tipidir. Su, haberleşme, deniz feneri, rüzgâr enerjisi kuleleri, minareler ve sanayi bacaları bu
türdendir. Konsol kiriş gibi davranırlar. Bu yapılarda düşey yük etkisinden ziyade rüzgâr ve deprem etkileri önem kazanır.
230 m
160 m
148 m
Rüzgâr türbini 60-90 m
Sabancı camii/Adana-1999
Minareler: 99 m (Türkiye’de en yüksek)
Minare
Minera haberleşme kulesi
Kuala Lumpur/Malezya
YIL: 1996
Yükseklik: 421 m
Deniz feneri
Endem haberleşme kulesi
Beylikdüzü/İstanbul
YIL: 2001
Yükseklik: 230 m
Su kulesi
Su kulesi
Sanayi bacaları, yükseklik: 300 m
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
Atakule/Ankara
Yıl: 1989
Yükseklik: 125 m
(60 dakikada 1 tur döner)
23
Kablolu sistemler:
Akashi-Kaikyo asma köprüsü,
Kobe/JAPONYA, 1998
Orta açıklık 1991 m, toplam açıklık
3911 m ile Dünyanın en uzun
köprüsü.
Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005
Millennium Dome, Greenwich,
Londra
Açıklık: 365 m .
Yıl: 1999
Teleferik
Olimpiyat stadyumu, Münih/Almanya, 1972
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2010, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
24