ÖLCEK DEGERLENDİRME.indd

İçindekiler
Çevirenler
Kısa İçerik
Ön Söz
Yazarlar Hakkında
Türkçe Çeviri Hakkında
V
VII
XIII
XV
XVII
Bölüm 1 Ölçek geliştirmeye genel bir bakış
Ölçme üzerindeki genel bakış açıları
Sosyal bilimde ölçmenin tarihsel kaynakları
Erken örnekler
İstatistiksel yöntemlerin ortaya çıkışı ve zekâ testinin rolü
Psikofiziğin rolü
Ölçmede daha sonraki gelişmeler
Temel kavramların gelişimi
Zekâ testinin gelişimi
Psikometrinin alanını genişletme
Sosyal bilimlerde ölçmenin rolü
Kuramın ölçmeyle ilişkisi
Kuramsal ve kuramsal olmayan ölçme
Ölçme ölçekleri
Bütün ölçekler eşit bir şekilde yaratılmaz
Verimsiz ölçmenin maliyeti
Özet ve gelecek bölümler
1
2
3
3
5
6
7
7
7
8
8
8
10
11
13
14
15
Bölüm 2 Örtük değişkenleri anlamak
Ölçümlere karşı yapılar
Madde değerlerinin tahmin nedenleri olarak örtük değişken
Yol (path) şemaları
Şemasal düzenler
Ölçek geliştirmede yol şemaları
Ölçme modelinin daha fazla ayrıntılandırılması
Klasik ölçme varsayımları
Paralel testler
Alternatif modeller
Alıştırmalar
Not
17
17
19
20
20
21
23
23
24
27
29
30
ix
x
ÖLÇEK GELİŞTİRME
Bölüm 3 Güvenirlik
Varyans analizine dayalı yöntemler
Sürekli maddelere karşılık iki değerli maddeler
İç tutarlılık
Alfa katsayısı
Kovaryans matrisi
Çok maddeli ölçekler için kovaryans matrisleri
Alfa ve kovaryans matrisi
Alternatif alfa formülleri
Alfa’nın eleştirisi
Ölçek puanları arasındaki korelasyona bağlı güvenirlik
Alternatif formlar güvenirliği
İki yarı güvenirliği
Puanlayıcılar arası uyum
Geçici kararlılık
Güvenirlik ve istatistiksel güç
Genellenebilirlik teorisi
Özet
Alıştırmalar
Notlar
31
32
33
34
34
35
36
37
42
44
45
45
45
49
51
53
54
57
57
58
Bölüm 4 Geçerlik
Kapsam geçerliği
Ölçüt dayanaklı geçerlik
Ölçüt dayanaklı geçerliğe karşı doğruluk
Yapı geçerliği
Yapı geçerliğinin ölçüt dayanaklı geçerlikten farklılaşması
Azaltma (İnceltme)
Yapı geçerliğini sağlamak için korelasyon ne kadar güçlü olmalıdır?
Çoklu özellik-çoklu yöntem matrisi
Görünüş geçerliği
Alıştırmalar
59
59
61
62
64
65
66
67
67
70
72
Bölüm 5 Ölçek geliştirme ilkeleri
BASAMAK 1: Ölçmek istediğiniz yapıyı açık bir biçimde belirleyin
Açıklığa kavuşturmada bir kolaylık olarak kuram
Açıklığa kavuşturmada bir kolaylık olarak özgünlük
Bir ölçeğin neyi içereceği konusunda açık olmak
BASAMAK 2: Madde havuzunun oluşturulması
Ölçeğin amacını yansıtan maddelerin seçilmesi
Artıklık
Madde sayısı
73
73
73
74
75
76
76
77
80
İÇİNDEKİLER
xi
Madde yazma sürecinin başlatılması
80
İyi ve kötü maddelerin özellikleri
81
Olumlu ve olumsuz ifadeli maddeler
83
Sonuç
84
BASAMAK 3: Ölçme biçimini belirlemek
85
Thurstone ölçekleme
85
Guttman ölçekleme
87
Eşit ağırlıklı maddeleri içeren ölçekler
88
Kaç yanıtlama kategorisi olmalıdır?
88
Özgün yanıtlama biçimlerinin türleri
93
Likert ölçeği
93
Anlamsal (Semantik) farklar
95
Görsel benzerlik
96
Sayısal yanıtlama biçimleri ve temel nöral süreçler
97
İkili seçenekler
98
Madde zaman çerçevesi
99
BASAMAK 4: Başlangıçtaki madde havuzunun uzmanlar tarafından
gözden geçirilmesi
99
BASAMAK 5: Geçerlik maddelerinin dâhil edilmesini göz önünde bulundurun
101
BASAMAK 6: Maddelerin ölçek geliştirme örneklemine uygulanması102
BASAMAK 7: Maddeleri değerlendirmek
104
Maddelerin performansının ön incelemesi
104
Ters puanlama
105
Madde toplam korelasyonları
106
Madde varyansları
107
Madde ortalamaları
107
Faktör analizi
108
Alfa katsayısı
108
BASAMAK 8: Ölçek uzunluğunu en uygun şekle getirmek
110
Ölçeğin uzunluğunun güvenirlik üzerindeki etkisi
110
“Kötü” maddelerin atılmasının etkisi
111
Ölçeğin uzunluğunu düzenlemeye çalışmak
112
Yarı örneklemler
113
Alıştırmalar
114
Not
114
Bölüm 6 Faktör analizi
Faktör analizine genel bakış
Faktör analitik kavramlara benzer metot örnekleri
Bu metotların eksiklikleri
115
116
117
120
xii
ÖLÇEK GELİŞTİRME
Faktör analizinin kavramsal tanımı
Faktör çıkarma
İlk faktör
Sonraki faktörler
Kaç faktör çıkarılacağına karar verme
Faktör döndürme
Döndürme benzeşimi 1
Döndürme benzeşimi 2
Döndürme benzeşimi 3
Dik döndürmeye karşılık eğik döndürme
Döndürme türünü seçme
Faktörleri yorumlama
Temel bileşenlere karşılık genel faktörler
Aynı ya da farklı?
Doğrulayıcı faktör analizi
Ölçek geliştirmede faktör analizi kullanma
Örneklem büyüklüğü
Sonuç
122
122
123
125
127
132
133
134
137
142
145
146
148
148
151
153
156
158
Bölüm 7 Madde tepki kuramına (MTK) genel bir bakış
Madde güçlüğü
Madde ayırıcılığı
Tahmin, ya da yanlış olumlular
Madde-karakteristik eğrileri
Çok yanıtlı maddelere uygulanan MTK
MTK’nin zorlukları
Sonuçlar
159
153
164
165
167
171
178
181
Bölüm 8 Daha kapsamlı araştırma alanlarında ölçme
Ölçek geliştirmeden önce
Var olan araçlara göz atma
İlgilenilen topluluk bağlamında yapıyı gözden geçirme
Ölçek uygulama şekline karar verme
Diğer ölçme ya da süreçleri bağlamında ölçeği ele alma
Ölçek uygulandıktan sonra
Analitik sorunlar
Sorunları yorumlama
Genellenebilirlik
Son düşünceler
185
185
185
187
188
189
190
190
191
191
192
Kaynakça
Dizin
193
199