“IŞIK VE SES TEMASI” ÇALIŞMA SORULARI ve CEVAPLARI

“IŞIK VE SES TEMASI” ÇALIŞMA SORULARI ve CEVAPLARI
1-Işık nedir?
Işık, hacmi ve kütlesi olmadığı için madde değildir. Işık, bir enerjidir.
2- Işık kaynakları kaça ayrılır?
2’ye ayrılır.
1- DOĞAL IŞIK KAYNAKLARI
2- YAPAY IŞIK KAYNAKLARI
3- Doğal Işık Kaynakları nelerdir?
Kendiliğinden ışık yayan Güneş, ateş böceği, fener balığı, yıldızlar, şimşek gibi ışık kaynaklarına
doğal ışık kaynağı denir.
4- Yapay Işık Kaynakları nelerdir?
Kendiliğinden ışık yaymayan yakıldığı zaman ışık veren Mum, meşale, fener, ampul gibi kaynaklara
yapay ışık kaynakları denir.
4-Aydınlatılmış Cisim nedir?
Işık kaynağı olmadığı halde üzerine gelen ışık sayesinde aydınlanan ve ışık saçan cisimlere
aydınlatılmış cisim denir. Örneğin : Ay , metal kaşık , trafik levhaları , ayna, alüminyum folyo vb…
5- Geçmişten günümüze gelen aydınlanma araçları nelerdir? Sırasıyla yazınız.
1- Ateş,
3- Kandil( yağ lambası)
5- Ampul,
7- Halojen ampul
2- Meşale,
4- Gaz lambası,
6- Floresan lamba,
8- LED ampuller
6-Göz sağlığı ve aydınlatmanın ilişkisi nedir?
1. Işık, direk göze gelmemelidir.
2. Güneşe çıplak gözle direk bakılmamalıdır.
3. Yapılan işe uygun olarak uygun parlaklıkta aydınlatılma yapılmalıdır.
4. Sağ elini kullananlar için ışık sol arka taraftan gelmelidir.
5. Sol elini kullananlar için ise ışık sağ arka taraftan gelmelidir.
7-“Işık kirliliği” nedir?
Işığın yanlış yerde , yanlış miktarda ,yanlış yön ve yanlış zamanda kullanılması ile ışık kirliliği oluşur.
8- Işık kirliliğinin olumsuz etkileri nelerdir?
1.Doğal hayata zarar verir.
2.Ülke ekonomisine zarar verir.
3.Göç eden hayvanların yönlerini şaşırmasına neden olur.
4.Yumurtadan çıkan deniz kaplumbağalarının yönlerini şaşırıp denize ulaşamamalarına neden olur.
5.Gök cisimlerinin gözlemlenememesine neden olur.
9- Işık kirliliğinin önlenmesi için neler yapılmalıdır?
1.Işık kaynaklarını uygun zamanda kullanmalıyız.
2.Gerekmedikçe ışık kullanmamalıyız.
3.Işığı kullanılacak yere ve ortama göre ayarlamalıyız.
4.Harekete duyarlı ışık kaynakları kullanmalıyız.
5.Aydınlatılma uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.
10- “Ses” nedir?
Sesin kütlesi ve hacmi yoktur. Fakat ses cisimleri hareket ettirebilir. O halde ses, bir enerjidir.
Maddelerin titreşmesi sonucu oluşun enerji türüne “ses” denir. Her sesin belli bir kaynağı vardır.
11- “Ses kaynağı” nedir, kaça ayrılır?
Ses çıkaran her madde ve cisme ses kaynağı denir. Doğal ve yapay olmak üzere ikiye ayrılır.
12-“Doğal Ses Kaynakları” nelerdir?
Rüzgar, ırmak, dalga , yağmur , hayvan ve insan gibi kendiliğinden ses çıkaran kaynaklara denir.
13- “Yapay Ses Kaynakları” nelerdir?
Müzik aletleri, kapı zili, otomobil –tren –uçak gibi araç sesleri, televizyon, radyo gibi insanların
yaptığı cisimlerden çıkan sesler yapay seslerdir. Bu sesleri üreten kaynaklara yapay ses kaynakları
denir.
14- Ses, nasıl yayılır?
Bir kaynaktan çıkan ses her yönde daireler şeklinde yayılır. Sesin yayılabilmesi için katı, sıvı, gaz
bir ortama ihtiyaç vardır. Boşlukta (uzayda) ses yayılamaz. Ses kaynağa yakınken daha şiddetli,
kaynaktan uzakken daha az işitilir.
15-Ses, bir titreşim midir?
Ses üreten cisimler titreşirler. Titreşen her cisim ses üretir.( gitar, saz gibi müzik aletleri)insanlar
çevrede oluşan seslerin hepsini işitemez. İşitebilmek için sesin belli seviyede olması gerekir.
16- Nasıl duyarız?
Ses kaynağından çıkan sesler havada yayılırken havayı titreştirir. Bu hava kulağımıza gelir. Kulaktaki
sinir uçları uyarılarak ses beyne iletilir ve beyin tarafından ne sesi olduğu algılanır. Beyin sesin geldiği
yeri bulur.
17- “Sesin şiddeti” ne demektir?
Sesin kuvvetli ya da hafif çıkmasıdır. Sesin şiddetine gürlük denir. Ses yakından daha kuvvetli
uzaktan ise daha hafif işitilir. Çünkü ses kaynaktan çıkıp yol aldıkça enerjisini kaybeder, şiddeti
azalır.
18- İnsan kulağı bütün sesleri işitir mi?
İnsan kulağı çevresindeki seslerin hepsini işitemez. İşitebileceğimiz sesler o seslerin şiddetine
bağlıdır. Köpek, yunus ,yarasa gibi hayvanlar insan kulağının işitemeyeceği sesleri çıkarabilir ve
işitebilir.
19- İşitme araçları nelerdir?
-Mikrofon: Ses şiddetini artırır.
-Hoparlör: ses şiddetini artırır.
-Megafon: Ses şiddetini artırarak daha uzaklardan duyulmasını sağlayan araçtır.
-İşitme cihazı: İşitme güçlüğü çeken kişilerin daha rahat duyması için kullanılan alet.
-Stetoskop: Doktorların iç organların sesini daha iyi duyabilmek için kullandıkları kulaklıklı alet.
20 –“Ses kirliliği” nedir?
İnsanların hoşuna gitmeyen onları rahatsız eden şiddetli seslere gürültü denir. Gürültü ses kirliliği
yapar. Düğün salonları, eğlence yerleri, atölye ve fabrikalar, inşaat alanları, okul bahçeleri
gürültüye sebep olur.
21- Ses kirliliğinin zararları nelerdir?
-İşitme kaybına,
-Sinir bozukluklarına,
-Yorgunluğa,
-Dikkat dağınıklığına,
-İş veriminin düşmesine,
-Ülsere ve strese,
-Uyku düzensizliğine
yol açar.
22- Ses kirliliğini önlemek için neler yapılmalıdır?
1-Binaların yapımında ses geçirmeyen malzemeler kullanılmalıdır.
2-Yol kenarlarına ses önleyici duvarlar yapılmalı veya sık ağaç dikilmelidir.
3-Gürültü yapan kuruluşlar şehir dışında olmalıdır.
4-Eğlence yerlerinde yüksek sesle müzik yapılması yasaklanmalıdır.
5-Gürültü çıkaran bozuk aletler tamir edilmelidir.
6-Otomobil kullanımını azaltıcı önlemler alınmalıdır.(Kısa mesafelere yürüyerek ya da bisikletle
gitmeliyiz.)
NOT: Yukarıdaki tüm soruları ve cevaplarını birkaç kez dikkatlice okuyunuz. F.Bilimleri defterine özenle
yazarak iyice anlayıp, öğrenmeye çalışınız.
“IŞIK VE SES TEMASI” TEST ÇALIŞMASI
1-) Işık kaynakları, “Doğal Işık Kaynağı” ve
“Yapay Işık Kaynağı” olmak üzere ikiye
ayrılırlar. Yukarıdaki ifadeye göre aşağıdaki
doğal ışık kaynaklarından hangisi doğru
eşleştirilmiştir?
A) Güneş – Doğal Işık Kaynağı
B) Meşale – Doğal Işık Kaynağı
C) Kibrit – Doğal Işık Kaynağı
2-) Aşağıdaki ortamların hangisinin içinde
görme olayı zor gerçekleşir?
A) Geniş bir alanda yürünen bir ortam
B) Gündüz evin salonunda bulunan bir ortam
C) Sanayi dumanın yoğun olduğu ve hava kirliğini
bulunduğu bir ortam
3-) Cisimlerin ayrıntılarının gece
göremeyişimizin nedeni aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
A) Cisimlerin boylarının küçük olması
B) Cisimlerin koyu renkte olması
C) Cisimlere yeteri miktarda ışık gelememesi
4-) Madenci Murat, define aramak için girdiği
mağarada kayboluyor. Geldiği yerden çıkmak
istiyor fakat bir türlü çıkamıyor. Madenci Murat
madenden çıkabilmek için aşağıdakilerden
hangisini takip etmelidir?
A) Yosunları
B) Güneş ışığını
C) Duvarları
5-) Aşağıdaki varlıklardan hangisi ışık almayan
ortamlarda bile gözükebilir?
A) Ateş böceği
B) Çelik tava
C) Fosforlu elbise
6-) Aşağıdaki kişilerden hangisi ışığa ihtiyaç
duymaz?
A) Kaynak işçisi
B) Simitçi
C) Maden işçisi
7-) Aşağıdakilerden hangisi sesin şiddeti ile
ilgi doğru bir bilgidir?
A) Ses kaynağında uzaklaştıktan sonra şiddeti
artar.
B) Ses şiddetinin en fazla olduğu yer kaynağına
en uzak noktadır.
C) Ses kaynağına yaklaştıkça sesin şiddeti
artmaya başlar.
8-) Nesneleri görebilmek için aşağıdakilerden
hangisine ihtiyacımız vardır?
A) Sıcaklık
B) Isı
C) Işık
9-) Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Ay, Dünya’mızın en büyük ısı ve ışık kaynağıdır.
B) Kendiliğinden ışık yayan kaynaklara “Doğal Işık
Kaynakları” denir.
C) Güneş gibi bazı ışık kaynakları da ısı da
yayabilir.
10-) Çevresindeki canlı ve cansız nesneleri
aydınlatmak suretiyle etrafına ışık veren, ışık
yayan cisimlere “Işık kaynağı” denir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir ışık
kaynağı değildir?
A) Güneş
B) El feneri
C) Futbol topu
11-) Evde ders çalışırken ışığın nerden
gelmesine dikkat etmeliyiz?
16-) Aşağıdaki ışık kaynaklarından hangisi
yanlış eşleştirilmiştir?
A) Arkadan
B) Soldan
C) Önden
A) Doğal Işık
B) Yapay Işık
C) Doğal Işık
12-) Aşağıdaki ışık kaynaklarından hangisini
gece vakti kullanmayız?
A) El feneri
B) Güneş
C) Lamba
13-) I. Ateş böceği
II. Mum
III. Meşale
IV. Gaz Lambası
V. Ampul
VI. Yıldız
Yukarıda sıralanan ışık kaynakları ile ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) I ve II doğal ışık kaynağı iken, IV ve V yapay
ışık kaynağıdır.
B) I ve VI doğal ışık kaynağı iken, II ve III
yapay ışık kaynağıdır.
C) V ve VI doğal ışık kaynağı iken, I ve II yapay
ışık kaynağıdır.
14-) Aşağıdaki ışık kaynaklarından hangisi
çevresine ısı yaymayıp, sadece ışık saçar?
A) Ufo (Elektrik Isıtıcısı)
B) Güneş
C) Fener
15-) Işık kaynağı olmayıp kendilerine gelen ışığı
yansıtan cisimlere “Aydınlatılmış Cisim” adı
verilir. Yukarıdaki ifadeye göre aşağıdakilerden
hangisi aydınlatılmış cisimlere örnektir?
A) Ay
B) Yıldız
C) Mum
Güneş
Ateş Böceği
Yıldız
17-) Aşağıdakilerden hangisi doğru bir
bilgidir?
A) En büyük ısı ve ışık kaynağımız olan Ay aslında
bir yıldızdır.
B) Güneş, içinde barındırdığı maddelerin
yanmasıyla Dünya’mıza hem ışık hem ısı kaynağı
olmuştur.
C) Geceleri yolda yürürken sürücülerin bizi fark
etmemesi için koyu renkli elbiseler giymeliyiz.
18-) Aşağıdaki seslerden hangisi insan kulağını
rahatsız edebilecek seslere örnektir?
A) Havai fişeklerin patlatılması
B) Güvercin sesi
C) Civciv sesi
19-) Ses ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden
hangisi doğrudur?
A) Uzağımızda bulunan sesleri daha iyi duyarız
B) İşitme olayının gerçekleşmesi için ses şarttır.
C) Kulağımıza giren sesler kalbimiz tarafımızdan
anlamlandırılır.
20-) İnsan kulağı bütün sesleri duyabilecek
şekilde yaratılmamıştır. Ancak belli bir şekildeki
sesleri duyabilir. Bu ifadeye göre
aşağıdakilerden hangisi insanın duyabileceği
seslerden biridir?
A) Kelebeğin kanat çırpma sesi
B) Tırtılın hareket etme sesi
C) Kaynayan suyun fokurdama sesi