1983
2014 - 2016
İÇİNDEKİLER
PROGRAMIN YAPISINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR ................................................................................. iii
KISALTMALAR ................................................................................................................................................. iv
GİRİŞ ..................................................................................................................................................................... 1
FASIL 1: MALLARIN SERBEST DOLAŞIMI................................................................................................. 3
Öncelik 1.1 Malların serbest dolaşımı kapsamında ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması ............................. 7
Öncelik 1.2 Malların serbest dolaşımı kapsamında idari yapılanma için yasal mevzuatın hazırlanması ......... 14
FASIL 3: İŞ KURMA HAKKI VE HİZMET SUNUMU SERBESTİSİ ........................................................ 17
Öncelik 3.1 Ulusal mesleki yeterliliklerin belirlenmesi ve ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması ............... 20
Öncelik 3.2 Doktorluk, hemşirelik, ebelik, diş hekimliği, veterinerlik, eczacılık ve mimarlık-mühendislik
alanlarında meslek standartlarının belirlenmesi ............................................................................................... 22
FASIL 4: SERMAYENİN SERBEST DOLAŞIMI.......................................................................................... 24
Öncelik 4.1 Sermayenin serbest dolaşımına yönelik ilgili mevzuattaki kısıtlamaların belirlenmesi................ 29
Öncelik 4.2 Ödeme hizmetleri alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ............................................. 30
Öncelik 4.3 Kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevcut mevzuatın FATF ve AB gereklilikleri
doğrultusunda güncellenmesi ve mevzuatın uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması ... 31
FASIL 5: KAMU İHALELERİ ......................................................................................................................... 36
Öncelik 5.1 Kamu ihale alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve mevzuatın uygulanması yönünde
gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması ............................................................................................... 40
FASIL 6: ŞİRKETLER HUKUKU ................................................................................................................... 43
Öncelik 6.1 Şirketler hukuku alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
yasal ve idari düzenlemelerin yapılması........................................................................................................... 47
FASIL 7: FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU ........................................................................................................ 51
Öncelik 7.1 Telif hakları alanında AB Müktesebatına uyum sağlanması ........................................................ 55
Öncelik 7.2 Sınai mülkiyet hakları alanında AB Müktesebatına uyum sağlanması ......................................... 57
Öncelik 7.3 Fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik uygulamaların AB müktesabatına uyumlu hale
getirilmesi ......................................................................................................................................................... 58
FASIL 8: REKABET POLİTİKASI ................................................................................................................. 59
Öncelik 8.1 Rekabet politikası alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
yasal ve idari düzenlemelerin yapılması........................................................................................................... 63
FASIL 9: MALİ HİZMETLER ......................................................................................................................... 67
Öncelik 9.1 Sigortacılık alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması yönünde gerekli yasal ve idari
düzenlemelerin yapılması ................................................................................................................................. 72
Öncelik 9.2 Elektronik para hizmetleri alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ................................... 75
FASIL 11: TARIM VE KIRSAL KALKINMA ............................................................................................... 76
Öncelik 11.1 Tarım ve kırsal kalkınma alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması
yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması ................................................................................ 86
FASIL 12: GIDA GÜVENLİĞİ, VETERİNER VE BİTKİ SAĞLIĞI POLİTİKASI ................................. 99
Öncelik 12.1 Gıda güvenliği alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
yasal ve idari düzenlemelerin yapılması......................................................................................................... 126
Öncelik 12.2 Veteriner alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal
ve idari düzenlemelerin yapılması .................................................................................................................. 137
i
Öncelik 12.3 Bitki sağlığı alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
yasal ve idari düzenlemelerin yapılması......................................................................................................... 155
FASIL 14: ULAŞTIRMA POLİTİKASI ........................................................................................................ 165
Öncelik 14.1 Yol ulaşımı alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
yasal ve idari düzenlemelerin yapılması......................................................................................................... 170
FASIL 18: İSTATİSTİK .................................................................................................................................. 178
Öncelik 18.1 AB’ye uyumlu istatistik sisteminin oluşturulabilmesi için gerekli idari yapılanmanın
oluşturulması ve kapasitesinin güçlendirilmesi .............................................................................................. 187
Öncelik 18.2 Demokrafik ve sosyal istatistiklere uyum sağlanması (Domain 1) ........................................... 192
Öncelik 18.3 Makro-ekonomik istatistiklere uyum sağlanması (Domain 2) .................................................. 196
Öncelik 18.4 İş istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 3) ........................................................................ 198
Öncelik 18.5 Tarım, ormancılık ve balıkçılık istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 4) ......................... 200
Öncelik 18.6 İstatistiki veri üretiminin desteklenmesi (Domain 6) ................................................................ 201
FASIL 19: SOSYAL POLİTİKALAR VE İSTİHDAM ................................................................................ 204
Öncelik 19.1 Sosyal politika ve istihdam alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması
yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması ............................................................................................ 210
Öncelik 19.2 Sosyal hizmetlerin geliştirilmesi yönünde ilgili mevzuatın hazırlanması ve uygulanması
yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması ............................................................................................ 216
FASIL 27: ÇEVRE VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ............................................................................................ 217
Öncelik 27.1 Su kalitesi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari
düzenlemelerin yapılması ............................................................................................................................... 232
Öncelik 27.2 Atık yönetimi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
idari düzenlemelerin yapılması ...................................................................................................................... 236
Öncelik 27.3 Doğa koruma alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
idari düzenlemelerin yapılması ...................................................................................................................... 239
Öncelik 27.4 Yatay konulardaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari
düzenlemelerin yapılması ............................................................................................................................... 243
Öncelik 27.5 Hava kalitesi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
idari düzenlemelerin yapılması ...................................................................................................................... 251
Öncelik 27.6 Kimyasallar alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari
düzenlemelerin yapılması ............................................................................................................................... 254
Öncelik 27.7 Endüstriyel kirlilik kontrolü alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması
yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması ............................................................................................ 258
Öncelik 27.8 Gürültü alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari
düzenlemelerin yapılması ............................................................................................................................... 260
Öncelik 27.9 İklim değişikliği alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli
idari düzenlemelerin yapılması ...................................................................................................................... 262
FASIL 28: TÜKETİCİNİN VE SAĞLIĞIN KORUNMASI ........................................................................ 264
Öncelik 28.1 Tüketicinin korunması alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması
yönünde gerekli idari yapıların oluşturulması ................................................................................................ 272
Öncelik 28.2 Sağlığın korunması alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde
gerekli idari yapıların oluşturulması ............................................................................................................... 275
FASIL 32: MALİ KONTROL ......................................................................................................................... 284
Öncelik 32.1 Kamu iç mali kontrol alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve ilgili yasal ve idari
düzenlemelerin yapılması ............................................................................................................................... 288
Öncelik 32.2 Dış denetim alanında Lima ve Meksika Deklerasyonlarına ve INTOSAI standartlarına uyum
sağlanması ...................................................................................................................................................... 291
ii
PROGRAMIN YAPISINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
- AB Müktesebatına Uyum Programı (MUP) 2014 – 2016 yıllarını kapsamaktadır.
- MUP’ta yer alan 16 fasla ilişkin stratejiler iki ana bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde, fasılla ilgili AB’deki genel sektörel durum, uyum sağlanacak AB mevzuatı
ve bu mevzuatı uygulamadaki idari yapılanma gereklilikleri
İkinci bölümde, fasılda günümüze kadar kaydedilen yasal ve idari gelişmeler, öncelikler
çerçevesinde mevzuat uyum ve idari düzenleme tabloları yer almaktadır.
- Mevzuat uyum takvimi tablosunda yer alan birincil düzenlemeler için verilen tarih Meclise, ikinci
düzenlemeler için verilen tarih ise Bakanlar Kuruluna sevk zamanını belirtmektedir.
- Her fasla ilişkin programda yer alan AB mevzuatı, öncelikler çerçevesinde uyum sağlanacak olan
mevzuatı anlatır.
iii
KISALTMALAR
AB
Avrupa Birliği
AET
Avrupa Ekonomik Topluluğu
AT
Avrupa Topluluğu
BEC
Geniş Ekonomik Gruplara Göre Sınıflama
BÇUS
Bütünleştirilmiş Çevre Uyumlaştırma Stratejisi
BOP
Ödemeler Dengesi
CDD
Müşterini Tanı
CITES
Soyu Tehlikedeki Türlerin Uluslararası Ticareti Konvansiyonu
CN
Birleştirilmiş Mal Sınıflaması
COFOG
Devlet Fonksiyonlarının Sınıflandırılması
COICOP
Kişisel Tüketim Harcamalarının Amaca Göre Sınıflanması
CPA
Avrupa Birliği’nde Faaliyete Göre Ürünlerin İstatistiki Sınıflaması
ÇED
Çevre Etki Değerlendirme
EAGGF
Avrupa Tarımsal Garanti ve Yönlendirme Fonu
EKÖK
Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi
ELURS
Epidemiyolojik Tarama ve Erken Uyarı ve Yanıt Sistemi
ESA 95
Avrupa Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi
EURATOM
Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu
EUROSTAT
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi
FATF
Mali Eylem Görev Gücü
GDO
Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar
GIS
Coğrafi Bilgi Sistemi
ISCO 88
Uluslararası Standart Meslek Sınıflaması
IACS
Entegre İdare ve Kontrol Sistemi
INTOSAI
Uluslararası Yüksek Denetim Kuruluşları Örgütü
iv
KİMK
Kamu İç Mali Kontrol
LPİS
Arazi Parsel Tanımlama Sistemi
LIFE
Çevre için AB Parasal Enstrümanı
MABEB
Mali Bilgi Edinme Birimi
MUB
Merkezi Uyum Birimi
MUP
Avrupa Birliği Müktesebatına Uyum Programı
Nace Rev 2.0
Avrupa Birliği Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması
OTP
Ortak Tarım Politikası
ÖÇKB
Özel Çevre Koruma Bölgesi
PCB
Poliklorinebifeniller
PCT
Poliklorineterifeniller
PRODCOM
Avrupa Birliği Sanayi Ürünleri Listesi
SÇD
Stratejik Çevresel Değerlendirme
SITC
Uluslararası Standart Ticaret Sınıflaması
TRACES
Ülke Dışına Olan Hareketleri Kontrol Eden Sistem
UNFCCC
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu
v
GİRİŞ
Kıbrıs’ta kalıcı bir anlaşmaya varılabilmesi için 24 Nisan 2004 tarihinde adanın her iki tarafında
gerçekleştirilen eş zamanlı referandumlarda, Kıbrıs Türk halkının ortaya koymuş olduğu çözüm ve
Avrupa Birliği yanlısı tutum karşısında, Avrupa Birliği Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi, Kıbrıslı
Türklerin izolasyonunun kaldırılması kararını almış ve Avrupa Komisyonu’na bu yönde öneri sunması
için çağrı yapmıştır. Konsey tarafından yapılan çağrıya karşılık olarak Avrupa Komisyonu, Kıbrıslı
Türklerin ekonomik kalkınmasını, AB ile ilişkilerinin geliştirilmesini ve çözün durumunda AB
müktesebatını uygulamaya hazır hale gelmelerini hedefleyen Mali Yardım Tüzüğünü önermiş ve söz
konusu Tüzük 2006 yılında onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Mali Yardım Tüzüğü’nün yürürlüğe
girmesiyle birlikte Avrupa Komisyonu, Genişleme Genel Müdürlüğü Kurumsal Yapılanma Birimine
bağlı TAIEX enstrümanı aracılığıyla sunduğu teknik yardımın, Tüzüğün dayandırıldığı orta-vadeli
yaklaşıma paralel şekillenebilmesi yönünde Kıbrıs Türk tarafından müktesebatın üstlenilmesine ilişkin
çok yıllı bir planlama yapmasını talep etmiştir. Bu çerçevede, 2009-2011 yıllarını kapsayan
Müktesebata Uyum Programı, Avrupa Komisyonu ile yakın istişare ve işbirliği içerisinde
hazırlanmıştır.
Söz konusu Program, ekonomik ve sosyal önceliklerimize göre belirlenen 12 müktesebat faslını
kapsamakta olup uygulanması safhasında önemli sayıda yasa ve tüzük AB müktesebatına uyumlu
olarak hazırlanıp yürürlüğe girmiştir. Bunun yanı sıra, yürürlüğe giren mevzuatın uygulanmasına dönük
gerekli idari yapılar oluşturulmuş veya mevcut yapılar da güçlendirilmiştir.
2011-2014 döneminde AB mali yardımının yıllık olarak belirlenmesi, Müktesebata Uyum Programı
kapsamındaki uyum stratejilerinin de yıl bazında güncellenmesini beraberinde getirmiştir. Mali
yardımın, yoğun siyasi girişimler sonucu AB’nin 2014-2020 dönemini kapsayan çok yıllı mali çerçevesi
içine dâhil edilmesi neticesinde ise yeniden orta vadeli planlama yaklaşımı benimsenmiştir. Bu
doğrultuda, uyum sürecini yönlendirmek ve izlemek amacıyla bakanlar seviyesinde Dışişleri Bakanı
Sayın Özdil Nami’nin başkanlığında oluşturulan AB Uyum Yönetim Grubu, Müktesebata Uyum
Programı’nın 2014-2016 yıllarını kapsayacak şekilde güncellenmesine ilişkin bir karar almıştır.
AB Uyum Yönetim Grubu’nun kararı doğrultusunda, Bakanlıklardan ve bağlı dairelerinden her
düzeyde temsilci ile AB Koordinasyon Merkezi’nin eşgüdümünde yürütülen çalışmalar sonucu
Müktesebata Uyum Programı’nda yer alan uyum stratejileri, dört yeni müktesebat faslı1 daha eklenmek
suretiyle güncellenmiştir. Bu çalışmayı müteakip süreçte, toplam 16 müktesebat faslına ilişkin uyum
stratejileri kamuoyunun bilgisine sunulmuş, ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri de alınarak 20142016 yıllarını kapsayan Programa son hali verilmiştir.
1
Malların Serbest Dolaşımı; Fikri Mülkiyet Hakları; Mali Kontrol; İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi
1
Müktesebata Uyum Programı’nda, yol güvenliğinin iyileştirilmesinden güvenli gıda zincirinin
oluşturulmasına, özel sektör iş kurma koşullarının basitleştirilmesinden, tüketici haklarının
korunmasına, sürdürülebilir kalkınma politikalarının etkinleştirilmesine kadar birçok alanda Kıbrıs
Türk halkının günlük ihtiyaçlarını ve karşılaştıkları yapısal sorunları giderici önlemler yer almaktadır.
Bunun yanı sıra Program, adada varılacak bir çözüm durumunda AB müktesebatının Kıbrıslı Türkler
tarafından etkin bir şekilde üstlenilmesine katkı sağlayarak, yaratılacak yeni koşullara adaptasyonu
hızlandıracak ve çözümün tüm parametreleri ile gecikmeksizin uygulanmasını mümkün kılacaktır. Bu
bağlamda, her iki lider tarafından çözüme ulaşma yönünde ortak bir iradenin ortaya konması ve
yapılandırılmış müzakere sürecinin 2014 yılı itibariyle yeniden başlayacak olması, Müktesebata Uyum
Programı’nda yer alan hedeflerin belirtilen takvime uygun olarak hayata geçirilmesini daha önemli bir
hale getirmektedir.
Müktesebata Uyum Programı’nda yer alan hedeflerin tam olarak başarıya ulaşması, yatay
nitelikteki reform adımlarının da Programın uygulanmasına eş zamanlı atılması ile gerçekleşebilecektir.
Bu bağlamda, kamu yönetimi reformunun bel kemiğini oluşturan yeni Kamu Görevlileri Yasa
Tasarısı’nın en kısa sürede yasalaşarak yürürlüğe girmesi; bunu takiben Bakanlıkların ve bağlı
dairelerinin kuruluş, görev ve çalışma esaslarını düzenleyen yasal çerçevenin hizmet birimlerinin
fonksiyonelliğini ve esnekliğini artıracak şekilde yenilenmesi; mevzuat hazırlama kalitesinin
iyileştirilmesi ve onay sürecinin etkinleştirilmesi; kamu harcamaları sisteminin ve bütçe yönetim
sürecinin rasyonelleştirilmesi,
Müktesebata Uyum Programı’nın uygulanmasından elde edilecek
faydanın optimuma ulaşmasını sağlayacaktır.
Avrupa Komisyonu’nun bugüne kadar TAIEX aracılığıyla sunduğu teknik yardım, Kıbrıs Türk
tarafı için öncelikli kabul edilen müktesebat fasıllarında yürütülen çalışmalar ile sınırlı kalmış olup,
AB’ye tam uyum için gerekli olan siyasi ve ekonomik kriterler ile kamu yönetimi reformu ile ilişkili
diğer yatay nitelikli reformları kapsamamıştır. Yasal ve idari yapılarını AB’ye uyumlaştırma yönünde
çaba ortaya koyan diğer yönetimlere sağlanan imkânlara kıyasla oldukça kısıtlı kalan bu teknik
yardımın, yeni siyasi gelişmeler ışığında konsolide edilmesi ve kapsamının genişletilmesi ise AB uyum
çalışmalarının tam randımanlı ve olası bir çözüme gerçek anlamda hizmet edecek şekilde yürütülmesi
açısından büyük önem arz etmektedir.
Ülkemizin 70’li yıllarda inşa edilen ve günümüzün ihtiyaçlarını karşılayacak yönde reform
edilmeyen yasal ve idari yapılarının, AB üye devletlerinin ortak akıl ile oluşturdukları müktesebata
uyumlaştırılması için hazırlanan Müktesebata Uyum Programı’nda yer alan hedeflerin hayata geçmesi,
söz konusu yapıların kapsamlı bir şekilde yenilenmesi ve halka sunulan hizmetlerin iyileştirilmesi
suretiyle Kıbrıs Türk halkının hayat kalitesinin artırılmasını beraberinde getirecektir.
2
FASIL 1: MALLARIN SERBEST DOLAŞIMI
1.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Malların Serbest Dolaşımı, Avrupa Birliği’ni oluşturan ilkelerin dört temel serbestisinden bir tanesidir. Bu çerçevede üye devletler tarafından Birlik iç pazarına sunulan sanayi
ürünleri ile belirli kurallar çerçevesinde Birliğe ithal edilen üçüncü ülke sanayi ürünlerinin herhangi bir teknik engelle karşılaşmadan Birlik dahilinde serbest dolaşımı
hedeflenmektedir. Ayrıca, fasıl kapsamında malların serbest dolaşımının tam olarak sağlanabilmesi için gümrük vergisi, eş etkili vergiler ile miktar kısıtlamalarının yanı sıra
ticarette teknik engellerin de kaldırılması gerekmektedir.
Temel olarak teknik nitelikleri düzenleyen mevzuatı ve uygulamaya dair kuralları içeren malların serbest dolaşımı faslı, ticarete konu olan ürünlere ilişkin teknik niteliklerin
Birlik genelinde kabul edilecek kurallar ile belirlenmesini amaçlamaktadır. Malların serbest dolaşımının sağlanması için teknik mevzuatın uyumlaştırılması gerekmektedir.
Bunun yanı sıra, pazara giren ürünlerin üretildikleri mevzuata olan uygunluğunu kontrol edecek kamu laboratuvarları ile ürünlere pazara arz edilmeden önce yapılması gereken
test ve belgelendirme işlemlerini yapacak özel laboratuvarlar (uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar) için gerekli altyapının kurulması ve kamu ile özel
sektörde yer alan bu iki laboratuvar grubunun birbirlerinden bağımsız olarak faaliyet göstermelerinin sağlanması gerekmektedir.
1.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
21 Aralık 1989 tarih ve 89/686/AET sayılı Konsey Direktifi, kişisel koruma ekipmanına ilişkin hususları düzenlemektedir.
20 Haziran 1990 tarih ve 90/385/AET sayılı Konsey Direktifi, vücuda yerleştirilebilen tıbbi cihazlar ile ilgili hususları düzenlemektedir.
14 Haziran 1993 tarih ve 93/42/AET sayılı Konsey Direktifi, tıbbı cihazlara ilişkin hususları düzenlemektedir.
22 Temmuz 1993 tarih ve 93/68/AET sayılı Konsey Direktifi, 87/404/AT (Basit Basınçlı Kaplar), 88/378/AET (Oyuncak Güvenliği), 89/106/AET (yapı malzemeleri),
89/336/AET (Elektromagnetik Uyumluluk), 89/392/AET (makine), 89/686/AET (Kişisel Koruma Ekipmanları), 90/384/AET (Otomatik Olmayan Kaldırma Cihazları),
90/385/AET (Vücuda Yerleştirilen Aktif Tıbbi Cihazlar), 90/396/AET (Gaz Yakan Cihazlar), 91/263/AET (Telekomünikasyon Terminal Donanımı), 92/42/AET (Sıvı ve Gaz
Yakıtlı Yeni Sıcak Su Kazanlarının Verimlilik Gerekleri) ve 73/23/AET (Elektrikli teçhizatın belirli voltaj limitleri içerisinde kullanımı) tadil edilmelerini düzenlemektedir.
29 Haziran 1995 tarih ve 95/16/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, asansörler ile ilgili hususları düzenlemektedir.
29 Mayıs 1997 tarih ve 97/23/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, basınçlı teçhizata ilişkin hususları düzenlemektedir.
22 Haziran 1998 tarih ve 98/34/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, teknik standartlara ilişkin hususları düzenlemektedir.
3
27 Ekim 1998 tarih ve 98/79/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, vücut dışı kullanılan tanı cihazlarına ilişkin hususları düzenlemektedir.
6 Kasım 2001 tarih ve 2001/82/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, veteriner tıbbi ürünlere ilişkin hususları düzenlemektedir.
6 Kasım 2001 tarih ve 2001/83/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, insan kullanımı için tıbbi ürünlere ilişkin hususları düzenlemektedir.
31 Mart 2004 tarih ve (AT) 648/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, deterjanlara ilişkin hususları düzenlemektedir.
31 Mart 2004 tarih ve 2004/28/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, veteriner tıbbi ürünler ile ilgili 2001/82/AT sayılı Direktif uyarınca Birlik kodunu
değiştirmektedir.
31 Mart 2004 tarih ve 2004/22/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, ölçüm aletlerine ilişkin hususları düzenlemektedir.
31 Mart 2004 tarih ve (AT) 726/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, Avrupa ilaç ajansının kurulması ile ilgili ve veteriner ve insan kullanımı amaçlı
kullanılacak tıbbi ürünlerin denetimi ve izinlendirilmesi ile ilgili prosedürleri belirler.
17 Mayıs 2006 tarih ve 2006/42/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, makineler ile ilgili hususları düzenlemektedir.
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/95/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, elektrikli teçhizatın belirli voltaj limitleri içerisinde kullanımını düzenlemektedir.
5 Eylül 2007 tarih ve 2007/47/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, 90/385/AET (vücuda yerleştirilebilen tıbbi cihazlar), 93/42/AET (tıbbi cihazlar) ve
98/8/AT (biyosit) sayılı Konsey Direktiflerin tadil edilmesini düzenlemektedir.
9 Temmuz 2008 tarih ve (AT) 764/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, malların serbest dolaşımının sağlanması ve karşılıklı tanıma ilkesinin uygulanması
için takip edilecek kuralları düzenlemektedir.
9 Temmuz 2008 tarih ve 768/2008/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Kararı, ürünlerin pazarlanmasına ilişkin ortak çerçeveyi düzenlemektedir.
9 Temmuz 2008 tarih ve (AT) 765/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, akreditasyon ve piyasa gözetimi ile ilgili ürünlerin pazarlanmasına ilişkin hususları
düzenlemektedir.
10 Şubat 2009 tarih ve 2009/9/AT sayılı Komisyon Direktifi, veteriner tıbbi ürünlerinin kullanımını düzenlemektedir.
23 Nisan 2009 tarih ve 2009/23/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, otomatik olmayan ölçüm aletlerine ilişkin hususları düzenlemektedir.
23 Nisan 2009 tarih ve 2009/28/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı hususlarını düzenlemektedir.
6 Mayıs 2009 tarih ve (AT) 470/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, hayvansal gıdalardaki aktif maddelerin farmakolojik kalıntı limitlerinin
oluşturulmasına yönelik prosedürleri içermektedir.
4
18 Haziran 2009 tarih ve 2009/48/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, oyuncak güvenliğine ilişkin hususları düzenlemektedir.
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/105/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, basit basınçlı kaplara ilişkin hususları düzenlemektedir.
30 Kasım 2009 tarih ve (AT) 1223/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, kozmetik ürünlerine ilişkin hususları düzenlemektedir.
9 Mart 2011 tarih ve 2011/17/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, metrolojiye ilişkin hususları düzenlemektedir.
9 Mart 2011 tarih ve (AB) 305/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, inşaat malzemelerinin tüketici ürünü olarak piyasada pazarlanmasına ilişkin hususları
düzenlemektedir.
27 Eylül 2011 tarih ve (AB) 1007/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, tekstil isimleri ve tekstil ürünlerinin etiketlenmesine ilişkin hususları
düzenlemektedir.
25 Kasım 2012 tarih ve 2012/27/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, enerji verimliliği hakkındadır.
1.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Malların serbest dolaşımı faslı altında AB müktesebatına uyum sağlanması için gerekli mevzuat düzenlemelerinin hayata geçirilmesi yönünde çeşitli kurum ve kuruluşlarla
koordinasyonun sağlanarak çalışmaların yapılması gerekmektedir.
Düzenleyici, standart belirleyici, akreditasyon ve uygunluk bildiriminden sorumlu kurum ve kuruluşların kesin olarak belirlenmesi ilgili direktiflerin uygulanabilmesi için büyük
önem taşımaktadır. Tercihen kamu makamları piyasa gözetimi fonksiyonları ile ilgili yasama ve yürütme yetkilerini korumalıdır. Bunun yanında düzenleyici uygunluk şartları
ile ilgili üçüncü tarafların da teknik yeterlilik ve bağımsızlık ilkeleri ile değerlendirme yapması ileri düzeyde sağlamalıdır.
Malların serbest dolaşımının sağlanması ayrıca laboratuvarların teknik olarak yeterliliklerinin ulusal düzeyde bu amaç doğrultusunda tesis edilmiş üçüncü bir tarafça
belgelendirilmesi, laboratuvarlarda kullanılacak olan cihazların ölçme kabiliyetlerinin düzenlenmesi ve teknik mevzuatın uygulanmasını sağlayacak AB standartlarının
benimsenmesi, uygulanması ve bu çerçevede Avrupa standardizasyon kuruluşlarına tam üyeliğin sağlanması gerekmektedir.
1.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
1.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Fasıl 1 malların serbest dolaşımı altında uyuma ilişkin hazırlık çalışmaları 2012 yılında başlamıştır. Bu kapsamda, faslın uygulamasından sorumlu olacak ilgili kurum ve
kuruluşlara malların serbest dolaşımı ile ilgili AB müktesebatına ilişkin bilgilendirme yapılmıştır. Bu bilgilendirmeler ışığında ise, 2014-2016 yılları arasında gerçekleştirilecek
olan uyum çalışmalarına ilişkin öncelikler belirlenmiştir.
5
1.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 1.1 Malların serbest dolaşımı kapsamında ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 1.2 Malların serbest dolaşımı kapsamında idari yapılanma için yasal mevzuatın hazırlanması
6
1.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 1.1 Malların serbest dolaşımı kapsamında ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
1.1-a
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
-6 Kasım 2001 tarih ve 2001/82/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-31 Mart 2004 tarih ve (AT)
726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-6 Mayıs 2009 tarih ve (AT)
470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-10 Şubat 2009 tarih ve 2009/9/AT
sayılı Komisyon Direktifi
2014 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Enerjinin etkin kullanılması, israfının 25 Kasım 2012 tarih ve 2012/27/AB
önlenmesi, enerji maliyetlerinin
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
ekonomi üzerindeki yükünün
Konsey Direktifi
hafifletilmesi ve çevrenin korunması
için enerji kaynaklarının ve enerjinin
kullanımında verimliliğin artırılması
2014 yılının ikinci
yarısı
Enerji işlerinden
sorumlı Bakanlık
Oyuncak güvenliğine ilişkin
mevzuatın AB mevzuatına
uyumlaştırılması amacıyla Ürün
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Veteriner Tıbbi Ürünleri Yasa
Tasarısı
Veteriner tıbbi ürünleri ile ilgili
sektörün ve ticaretin gelişimini
engellemeden; hayvan sağlığını
iyileştirilmesi ve veteriner tıbbi
ürünlerinin üretimi, dağıtımı ve
düzgün kullanımına ilişkin kuralların
belirlenmesi
2
Enerji Verimliliği Yasa Tasarısı
3
Oyuncaklar Tüzüğü
Amaç/Kapsam
18 Haziran 2009 tarih ve
2009/48/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
7
1.1-a (Devamı)
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Yenilenebilir Enerji (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Yenilenebilir enerji kaynaklarının
elektrik üretimi veya ısıtma amaçlı
kullanımının düzenlenmesi
23 Nisan 2009 tarih ve 2009/28/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Enerji işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Yapı Malzemeleri Yasa Tasarısı
Yapı malzemelerinin temel
karakteristikleri ile ilgili performans
beyanlarının ve yapı malzemelerine
CE işaretlerinin kurallarını
oluşturarak yapı malzemelerinin
piyasaya arz edilmesi ve piyasada
bulundurulması ile ilgili usul ve
esasların belirlenmesi
9 Mart 2011 tarih ve 305/2011 sayılı 2015 yılının birinci
Avrupa Parlamentosu ve Konsey
yarısı
Direktifi Yapı Malzemeleri Direktifi
Bayındırlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
6
Kozmetik Yasa Tasarısı
İlgili yasaya yönelik mevzuat
değişikliklerinin yapılması
30 Kasım 2009 tarih ve 1223/2009
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
7
Veteriner Tıbbi Ürünleri
Komisyonunun Rolü ve Çalışma
Esasları Tüzüğü
Veteriner Tıbbi Ürünleri
Komisyonunun rolü ve danışma
prosedürleri ile ilgili detaylı
kuralların belirlenmesi amacıyla
Veteriner Tıbbi Ürünler Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-6 Kasım 2001 tarih ve 2001/82/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-31 Mart 2004 tarih ve (AT)
726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/28/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-6 Mayıs 2009 tarih ve (AT)
470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-10 Şubat 2009 tarih ve 2009/9/AT
sayılı Komisyon Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
8
1.1-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Asansörler ile ilgili standardizasyon
getirilmesinin sağlanması amacıyla
İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası
altında çıkarılacak tüzük
29 Haziran 1995 tarih ve 95/16/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Basınçlı Kaplar Denetim Tüzüğü
Basınçlı Kaplar ile ilgili
standardizasyon getirilmesinin
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
tüzük
29 Mayıs 1997 tarih ve 97/23/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
10
Beşeri Tıbbi Ürünler Yasa Tasarısı
İlgili yasaya yönelik mevzuat
değişikliklerinin yapılması
6 Kasım 2001 tarih ve 2001/83/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
11
Tıbbi Cihazlar ve Malzemeler Yasa Cihazların tıbbi cihaz olarak
Tasarısı
sınıflandırılabilmesi ve işlem
görebilmesi için aranacak şartların
belirlenmesi ve yapılması gereken
ön izin işlemlerinin tanımlanması,
söz konusu tıbbi cihaz olarak beyan
edilen cihazların AB’nin ilgili tıbbi
cihaz mevzuatına uyumlulukların
nasıl kontrol edileceğinin
belirlenmesi ve tıbbi cihazların
ülkeye giriş yaptıktan sonra kullanım
şartları ve kullanım yerleri ile ilgili
düzenlemelerin ve yapılması gereken
kontrollerin belirlenmesi
-20 Haziran 1990 tarih ve
90/385/AET sayılı Konsey Direktifi
-14 Haziran 1993 tarih ve
93/42/AET sayılı Konsey Direktifi
-27 Ekim 1998 tarih ve 98/79/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
8
Asansörler Denetim Tüzüğü
9
Amaç/Kapsam
9
1.1-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Veteriner tıbbi ürünlerini pazarlama,
üretim, paketleme, etiketleme,
dağıtım, reçetelendirme, piyasadan
toplatılma, kullanım, denetim ve
yaptırımlar hakkındaki kuralların
belirlenmesi amacıyla Veteriner
Tıbbi Ürünler Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-6 Kasım 2001 tarih ve 2001/82/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-31 Mart 2004 tarih ve (AT)
726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-6 Mayıs 2009 tarih ve (AT)
470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-10 Şubat 2009 tarih ve 2009/9/AT
sayılı Komisyon Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Uygulanacak Teknik Şartnamelerin
Yayınlanması Hakkında Tüzük
Yapı malzemelerini içeren
uyumlaştırılmış standartların yasal
mevzuat içerisine alınmasının
sağlanması amacıyla Yapı
Malzemeleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-22 Haziran 1998 tarih ve 98/34/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 9 Mart 2011 tarih ve 305/2011
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Bayındırlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
14
Tekstil İsimleri ve Tekstil
Ürünlerinin Etiketlenmesine İlişkin
Tüzük
Tekstil isimleri ve tekstil ürünlerinin 27 Eylül 2011 tarih ve (AB)
etiketlenmesine ilişkin hususların
1007/2011 sayılı Avrupa
düzenlenmesi amacıyla Ürün
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
15
Otomatik Olmayan Ölçüm Aletlerine Otomatik olmayan ölçüm aletlerine
İlişkin Tüzük
ilişkin hususların düzenlenmesi
amacıyla Metroloji Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
23 Nisan 2009 tarih ve (AT) 2009/23 2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Tüzüğü
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
12
Veteriner Tıbbi Ürünlerinin İmalat
ve Pazarlama Yetkilendirmeleri,
Ambalajanması, Etiketlenmesi, Satışı
ve Dağıtımı ile Farmakovijilans ve
Gözetim Hakkındaki Tüzük
13
Amaç/Kapsam
10
1.1-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
16
Ölçüm Aletlerine İlişkin Tüzük
Ölçüm aletlerine ilişkin hususların
-31 Mart 2004 tarih ve (AT) 2004/22 2015 yılının ikinci
düzenlenmesi amacıyla Metroloji
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük Konsey Tüzüğü
-23 Nisan 2009 tarih ve 2009/23/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-9 Mart 2011 tarih ve 2011/17/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
17
Deterjanlar Tüzügü
Deterjanların piyasaya sürülmesi
31 Mart 2004 tarih ve (AT) 648/2004 2015 yılının ikinci
prosedürlerinin düzenlenmesi
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
amacıyla Kimyasallar Yasası altında Konsey Tüzüğü
çıkarılacak yeni tüzük
Çevre işlerinden
sorumlu Bakanlık
18
Basit Basınçlı Kaplar Denetim
Tüzüğü
Basit Basınçlı Kaplar ile ilgili
standardizasyon getirilmesinin
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/105/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
19
Kaldırma Cihazları ve Aksamları
Denetim Tüzüğü
Kaldırma cihazları ile ilgili
standardizasyon getirilmesinin
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
17 Mayıs 2006 tarih ve 2006/42/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
20
Kişisel Koruyucu Donanım Tüzüğü
Kişisel koruyucu ekipman ile ilgili
standardizasyon getirilmesinin
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
21 Aralık 1989 tarih ve 89/686/AET
sayılı Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
11
1.1-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Yenilenebilir Enerji,Uygulama ve
Denetim (Değişiklik) Tüzüğü
Yenilenebilir enerji kaynaklarının
23 Nisan 2009 tarih ve 2009/28/AT
kullanımındaki uygulamaları
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
düzenlenmesi ve denetlenmesi
Konsey Direktifi
amacıyla Yenilenebilir Enerji Yasası
altında çıkarılacak tüzük değişikliği
2016 yılının ikinci
yarısı
Enerji işlerinden
sorumlu Bakanlık
22
Elektrikli Teçhizatın Belirli Voltaj
Limitleri İçerisinde Kullanımına
İlişkin Tüzük
Elektrkli techizatın belirli voltaj
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/95/AT
limitleri içerisinde kullanımına
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
ilişkin Ürün Güvenliği Yasası altında Konsey Direktifi
çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
23
Makineler ile İlgili Hususları
Düzenleyen Tüzük
Makineler ile ilgili hususları
düzenlemek amacıyla Ürün
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
21
Amaç/Kapsam
17 Mayıs 2006 tarih ve 2006/42/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
b) İdari Düzenleme Tablosu
1.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Enerji işlerinden sorumlu Bakanlık, Bayındırlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre işlerinden sorumlu
Bakanlık, Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Malların serbest dolaşımı alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
Enerji işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Yenilenebilir enerji konusunu takip edecek bir birimin oluşturulması (Enerji Dairesinin teşkil edilmesi durumunda bu daireye ait bir birim
olacak)
2014
2
Enerji verimliliği konusunu takip edecek bir birimin oluşturulması (Enerji Dairesinin teşkil edilmesi durumunda bu daireye ait bir birim
olacak)
2015
12
1.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Bayındırlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Yapı malzemeleri ile ilgili Bayındırlık işlerinden sorumlu Bakanlık teknik personeline konu ile ilgili eğitim verilmesi
2
Yapı malzemeleri ile ilgili Bayındırlık işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde ilgili dairesinde birim oluşturulması ve istihdam sağlanarak
personele eğitim verilmesi ve yurt dışına çalışma ziyaretlerinin düzenlenmesi
2014-2015
3
Yapı malzemeleri ile ilgili kurum kuruluş, meslek odaları ve sivil toplum örgütleri ile istişarelerde bulunulması
2014-2015
2014
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
İlaç ve Eczacılık Dairesine ilgili personelin görevlendirilmesi
2014
2
İlaç ve Eczacılık Dairesi personeli için AB’deki uygulamaya yönelik eğitimlerin düzenlenmesi
2014
3
Tıbbi cihazların nasıl kontrol edileceğinin belirlenmesi ve tıbbi cihazların ülkeye giriş yaptıktan sonra kullanım şartları ve yerleri ile ilgili
kontrollerin nasıl yapılacağına ilişkin eğitimlerin düzenlenmesi
2015-2016
4
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık için orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması, personelin eğitilmesi ve ithalatçıların, halkın ve
paydaşların bilgilendirilmesi ve yurt dışına çalışma ziyaretlerinin düzenlenmesi
2015-2016
Çevre işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Deterjanlar konusunda çalışacak personelin eğitilmesi ve çalışma ziyaretlerini düzenlenmesi
2014
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Veteriner tıbbi ürünler ile ilgili denetim yapacak personele teorik ve pratik eğitim verilmesi
2014-2016
2
Mevzuattan etkilenecek kesimlerin bilgilendirilmesi ve eğitimcilerin eğitilmesi
2014-2016
3
Mevzuatın uygulanmasına yönelik kılavuzların hazırlanması
2015-2016
4
Veteriner Tıbbi Ürünlerinin reçetelendirilmesi ve kayıtlarının tutulması
2015-2016
13
Öncelik 1.2 Malların serbest dolaşımı kapsamında idari yapılanma için yasal mevzuatın hazırlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
1.2-a
Sıra
No
Uyum Sağlanan AB Mevzuatı
Meclis / Bakanlar
Düzenlemeden
Kurulu Onay Tarihi Sorumlu Kurum/lar
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
1
Yapı Malzemeleri Teknik
Komitesinin Oluşumu ve
Görevlerine Dair Tüzük
Teknik şartnamelerin ve mevzuat
9 Mart 2011 tarih ve 305/2011 sayılı 2015 yılının ikinci
uyumunun sağlanarak uygulamaya
Avrupa Parlamentosu ve Konsey
yarısı
yönelik sorunların çözümü için kamu Direktifi
kurum ve kuruluşları ile meslek
odalarından oluşacak komitenin
düzenlenmesi amacıyla Yapı
Malzemeleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Faaliyetlerinde Çalışacak Denetim
Elemanlarının Görevlendirilmesi
Hakkında Tüzük
Piyasa gözetimi ve denetimi
faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla
Yapı Malzemeleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
9 Mart 2011 tarih ve 305/2011 sayılı 2016 yılının birinci
Avrupa Parlamentosu ve Konsey
yarısı
Direktifi
Bayındırlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Bayındırlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
14
b) İdari Düzenleme Tablosu
1.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık ve ilgili diğer bakanlıklar)
1
Onaylanmış kuruluş görevlendirmede takip edilecek usullerin ve test laboratuvarlarının belirlenmesi
2014-2015
Maliye işlerden sorumlu Bakanlık
1
Gümrük tarifelerinin AB tarifelerine uygun olarak güncellenmesi
2014-2016
2
Gümrük Dairesi için ihtiyaç duyulan personelin istihdamı
2016
3
Gümrük Dairesinin otomasyona geçmesi için çalışmaların yapılması
2016
4
Gümrük Dairesi personeline yönelik hizmet içi eğitimlerin verilmesi
2016
Bayındırlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Yapı Malzemeleri Teknik Komitesinin oluşumu ile ilgili çalışmalar yapılması kurum kuruluş, meslek odaları ve sivil toplum örgütleri ile
istişarelerde bulunulması
2014-2016
2
Yapı malzemeleri piyasa gözetmenleri biriminin oluşturulması, personele hizmet içi eğitimlerin verilmesi ve yurt dışında çalışma ziyareti
düzenlenmesi
2014-2016
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
İlaç ve Eczacılık Dairesine ihtiyaç duyulan eczacı istihdamının gerçekleştirilmesi ve Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlığa ihtiyaç duyulan
personelin istihdam edilmesi
2014-2016
2
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi, Bakım-Onarım Şubeye bağlı Tıbbi Cihaz Ön İzinleri ve Kontrolleri
Biriminin ve gerekli diğer birimlerin oluşturulması
2015-2016
3
Tıbbi Cihaz Ön İzinleri ve Kontrolleri Biriminde görev yapmak üzere 1 adet I. Derece Biyomedikal Mühendis, 1 adet II. Derece
Biyomedikal Mühendis ve 2 adet III. Derece Biyomedikal Mühendis Kadrolarının ilgili teşkilat şemalarına yerleştirilmesi ve ihtiyaç
duyulan Biyomedikal Mühendislerin bu birimde kullanılmak üzere istihdam edilmesi
2015
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde yürütülmekte olan AB mevzatlarına ilişkin çalışmaları koordine edecek birimin
oluşturulması
2
Piyasa Gözetim ve Denetim Birimine ihtiyaç duyulan personelin istihdam edilmesi ve eğitimlerinin sağlanması
2014
2014-2016
15
1.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
3
Piyasa gözetimi ve denetimi esnasında kullanılacak olan gerekli araç ve teçhizatın tedarik edilmesi
Uygulama Tarihi
2015-2016
Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık için ihtiyaç duyulan personelin istihdam edilmesi ve eğitimlerinin sağlanması
2016
2
AB'deki uygulamaya yönelik yurt dışında çalışma ziyaretleri düzenlenmesi
2016
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Veteriner Dairesinin yeniden yapılandırılması kapsamında yeni şube ve
bölümlerin oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdam edilmesi ve eğitimlerinin sağlanması
2014
16
FASIL 3: İŞ KURMA HAKKI VE HİZMET SUNUMU SERBESTİSİ
3.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
İş kurma ve hizmet sunumu serbestisi, Avrupa Birliği’nin dört temel serbestisinden (malların, kişilerin, hizmetlerin, sermayenin serbest dolaşımı) birini oluşturmaktadır. Bu
fasıl, genel olarak sınai ve ticari nitelikteki faaliyetler ile birlikte el sanatları faaliyetlerini ve serbest meslek faaliyetlerini kapsamaktadır. Fasıl temel olarak üç ana bölümden
oluşmaktadır. Bunlar; iş kurma hakkı ve hizmet sunumunu; mesleki niteliklerin tanınmasına yönelik düzenlemeleri ve posta hizmetleri düzenlemeleridir.
Avrupa Birliği’nde hizmetler sektörü ekonomik aktivitelerin %70’ini, istihdamların %67’sini, ancak Birlik içi ticaretin sadece %20’sini kapsamaktadır. Avrupa Birliği, özellikle
kişi ve hizmetlerin serbest dolaşımına halel getirmeksizin serbestçe dolaşımına izin verilen meslek alanlarındaki hizmet ve sunuluş kalitesinin standardizasyonuna önem
vermektedir. Avrupa Birliği’nde hizmet sunumu serbestisi, üye devletler arasında mesleki niteliklerin karşılıklı tanınması hususunu da düzenlemektedir. Üye devletler, herhangi
bir üye devletteki AB uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin iş kurma hakları ve sınır ötesi hizmet sağlama özgürlüklerini AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’da belirtilen istisnalara
tabi olmakla birlikte ulusal mevzuatça engellenmemesini sağlamakla yükümlüdürler.
3.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, AB’deki iş kurma hakkı ve hizmet sunumu serbestisi bağlamında üye devletler arası
mesleki niteliklerin karşılıklı tanınmasını düzenlemektedir.
3.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Bu alanda, AB müktesebatına uyum sağlanarak gerekli mevzuat düzenlemelerinin hayata geçirilmesi yönünde çalışma yapılması amacı ile çeşitli kurum ve kuruluşların
koordinasyonunun sağlanması gerekmektedir. Bu kapsamda, her mesleğe yönelik yeterlilik kıstaslarının belirlenmesi ve iligli mesleki belgelerin onaylanmasından sorumlu
olacak bir yapının kurulması sağlanmalıdır.
17
3.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
3.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Fasıl 3 iş kurma hakkı ve hizmet sunumu serbestisi başlığı altında bir öncelik olarak belirlenen mesleki niteliklerin karşılıklı tanınmasına uyum sağlamak için hazırlık çalışmaları
2012 yılında başlamıştır. Bu kapsamda, faslın uygulamasından sorumlu olacak ilgili kurum ve kuruluşlara mesleki niteliklerin karşılıklı tanınmasını ile ilgili AB müktesebatına
ilişkin bilgilendirme yapılmıştır. Bu bilgilendirmeler ışığında ise, 2014-2016 yılları arasında gerçekleştirilecek olan uyum çalışmalarına ilişkin öncelikler belirlenmiştir.
18
3.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 3.1 Ulusal mesleki yeterliliklerin belirlenmesi ve ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 3.2 Doktorluk, hemşirelik, ebelik, diş hekimliği, veterinerlik, eczacılık ve mimarlık-mühendislik alanlarında meslek standartlarının
belirlenmesi
19
3.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 3.1 Ulusal mesleki yeterliliklerin belirlenmesi ve ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
3.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Mesleki Yeterlilik Yasa Tasarısı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meslek yaşamına standardizasyon
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
getirilmesinin sağlanması ve mesleki sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yeterlilik kurumun kurulması
Konsey Direktifi
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının birinci
yarısı
Eğitim işlerinden
sorumlu Bakanlık
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
3
4
Çıraklık Tüzüğü
Ustalık Tüzüğü
Mesleki Yeterlilik Kurumu Personel
Tüzüğü
Çıraklık ile ilgili usul ve esasların
belirlenmesi amacıyla Mesleki
Yeterlilik Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ustalık ile ilgili usul ve esasların
belirlenmesi amacıyla Mesleki
Yeterlilik Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Mesleki Yeterlilik Kurumunun
çalışma usul ve esaslarının ve
personel görevlerinin belirlenmesi
amacıyla Mesleki Yeterlilik Yasa
Tasarısı altında çıkarılacak yeni
tüzük
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Eğitim işlerinden
sorumlu Bakanlık
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
2015 yılının ikinci
yarısı
Eğitim işlerinden
sorumlu Bakanlık
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
2015 yılının ikinci
yarısı
Eğitim işlerinden
sorumlu Bakanlık
20
3.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Sertifikasyon Sistemi Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Sertifikasyon sisteminin AB’deki
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sertifikasyon sistemiyle
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
uyumlaştırılması ve KKTC’de
Konsey Direktifi
çalışmak isteyen şahısların AB üye
devletlerinde sahip oldukları mesleki
yeterlilik sertifikalarının
doğruluğunun belirlenmesine ilişkin
usul ve esasları kapsayacak şekilde
mesleki yeterlilik, sınav ve
belgelendirme usul ve esaslarının
belirlenmesi amacıyla Mesleki
Yeterlilik Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının ikinci
yarısı
Eğitim işlerinden
sorumlu Bakanlık
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
b) İdari Düzenleme Tablosu
3.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Yüksek Öğrenim ve Akreditasyondan sorumlu kurum, Tabipler Birliği, Eczacılar Birliği, Hemşireler ve Ebeler Birliği Sendikası, Veteriner
Hekimler Birliği, Mimar ve Mühendis Odaları Birliği)
1
Mesleki niteliklerin karşılıklı tanınması alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Eğitim işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde tüm meslek grupları ile istişarede bulunacak bir temas noktasının oluşturulması
2015-2016
3
Ulusal Mesleki Yeterlilik Kurumunun Oluşturulması ve kurum personelinin görevlendirilmesi
2015-2016
4
AB’deki mesleki yeterlilik esaslarını düzenleyen kurumların işleyişinin incelenmesine yönelik çalışma ziyaretlerinin düzenlenmesi
2015-2016
21
Öncelik 3.2 Doktorluk, hemşirelik, ebelik, diş hekimliği, veterinerlik, eczacılık ve mimarlık-mühendislik alanlarında meslek standartlarının
belirlenmesi
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
3.2-a
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
İlgili meslek grubuna dahil
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Eczacılar Birliği (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
İlgili meslek grubuna dahil
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Eczacılar Birliği (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
İlgili meslek grubuna dahil
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Eczacılık ve Zehirler (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
İlgili meslek grubuna dahil
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Hastabakıcılık ve Ebelik (Değişiklik) İlgili meslek grubuna dahil
Yasa Tasarısı
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
6
Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler
Birliği (Değişiklik) Yasa Tasarısı
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
İlgili meslek grubuna dahil
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
22
3.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
7
Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar
Odaları Birliği (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Amaç / Kapsam
İlgili meslek grubuna dahil
profesyonellerin mesleki
yeterliliklerinin tanınmasına yönelik
mevzuat değişikliklerinin yapılması
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
7 Eylül 2005 tarih ve 2005/36/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Bayındırlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
b) İdari Düzenleme Tablosu
3.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Yüksek öğrenim ve akreditasyondan sorumlu kurum, Tabipler Birliği, Eczacılar Birliği, Hemşireler ve Ebeler Birliği Sendikası, Veteriner
Hekimler Birliği, Mimar ve Mühendis Odaları Birliği)
1
Diploma yeterliliklerin değerlendirmesinin yapılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi
2016
2
Mesleki yeterlilik ön lisans değerlendirmesinin yapılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi
2016
3
Yüksek öğrenim müfredatların gözden geçirilerek yeniden düzenlenmesi
2016
4
Meslek odaları ve birliklerin ve diğer ilgili tarafların mesleki yeterlilik ve meslek standartlarına yönelik farkındalığın artırılmasına yönelik
faaliyetler düzenlenmesi
2016
5
Mesleğe giriş kriterlerinin AB standartlarında yeniden yapılandırılmasına yönelik çalışmalar kapsamında ilgili mesleki oda ve birliklerle
çalışmalar yapılması
2016
23
FASIL 4: SERMAYENİN SERBEST DOLAŞIMI
4.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Sermayenin serbest dolaşımı üzerine oluşturulan AB müktesebatı hem AB içinde ve hem de üye devletler ile üçüncü ülkeler arasındaki sermaye hareketleri üzerindeki
kısıtlamaların kaldırılmasını düzenler. Aynı zamanda, güvenlik bakımından havale emirlerinin gerçekleştirilmesi ve sınırlar arası ödemelere dair kuralları da içerir.
AB’nin kara para aklamaya ve terörizmin finansmanına karşı mücadele mevzuatı, bankaların ve diğer ekonomik birimlerin, özellikle yüksek değerde kıymetli kağıtlar ve para
işlemlerinde bulunurken, müşterilerin esas kimliklerinin ortaya çıkarılmasını ve belirli bazı işlemlerin gerekli mercilere rapor edilmesini öngörmektedir. Mali suçlar ile
mücadelede anahtar gereksinimlerden bir tanesi, denetim, icra ve adalet kurumları arasında işbirliği dahil, etkin bir idari ve icra yapısının tesisidir.
4.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Sermaye Hareketleri
Avrupa Birliği’nde doğrudan yatırımlar, gayrimenkul yatırımları, sermaye piyasasında işlem gören menkul kıymetler, kolektif yatırım kuruluşlarının payları üzerindeki işlemler,
normalde para piyasasında işlem gören menkuller, ödünç ve krediler, kefaletler, diğer garantiler ve ipotekler, sigorta sözleşmelerinin ifasındaki devirler v.s. gibi konular
sermayenin serbest dolaşımı kapsamındadır.
Şu anda sermayenin serbest dolaşımı rejimi AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 63-66. maddeleri (eski şekli ile 56-59. maddeler) ile düzenlenmektedir. Aynı şekilde, üçüncü
ülkelerle olan güvenlik ve yabancı politikalara ilişkin kısıtlamalar yeniden düzenlemiş ve AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın V. Bölümü altında yer alan özgürlük, güvenlik
ve adalet alanlarına giren 75’inci madde altında düzenlenmiştir.
AB’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın 63. maddesinin 1. paragrafında “Bu Bölümde yer alan hükümler çerçevesinde, üye devletler arasındaki ve üye devletlerle üçüncü
ülkeler arasındaki sermaye hareketlerine uygulanan tüm kısıtlamalar yasaktır” hükmü öngörülürken, aynı maddenin 2. paragrafında ise “Bu Bölümde yer alan hükümler
çerçevesinde, üye devletler arasındaki ve üye devletlerle üçüncü ülkeler arasındaki ödemelere uygulanan tüm kısıtlamalar yasaktır” ifadesi yer almıştır.
Sermayenin üçüncü ülkelere veya ülkelerden dolaşımına ilişkin mevcut olan bazı kısıtlamaların korunması hususu, AB’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın 64. maddesinde
yer alan “Avrupa Parlamentosu ve Konsey, olağan yasama usulü uyarınca hareket ederek, üye devletlerle üçüncü ülkeler arasında sermayenin serbest dolaşımı hedefini en ileri
düzeyde gerçekleştirmeye gayret ederek ve Antlaşmalar’ın diğer Bölümlerine halel gelmeksizin, üçüncü ülkelere yönelik veya bu ülkeler kaynaklı gayrimenkul yatırımları da
dahil doğrudan yatırımlar, iş kurma, mali hizmetlerin sunulması veya menkul kıymetlerin sermaye piyasalarına kabulünü içeren sermaye hareketleriyle ilgili tedbirleri kabul
eder” hükümleriyle düzenlenmektedir. Konsey, özel yasal prosedür çerçevesinde, oybirliği ile ve Avrupa Parlamentosuna danıştıktan sonra üçüncü ülkelerden ve ülkelere
sermaye dolaşımını serbestleştirme yönünde geri adım atarak yaptırımlar uygulayabilir.
24
AB’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın 65. maddesi Avrupa Birliği’ne üye devletler arasındaki sermaye hareketlerini düzenlemeye yönelik bazı kurallar sağlamaktadır.
Sermayenin serbest dolaşımı üye devletlerin haklarına halel gelmeksizin;
-
ikametgah ve/veya sermaye yatırım yerleri farklılık gösteren yatırımcılar için vergi mükelleflerini birbirlerinden ayırt edici vergi mevzuatlarındaki ilgili hükümleri
uygulamak,
vergilendirme ve mali kurumların ihtiyatlı denetimi alanında ulusal yasaların ya da tüzüklerin ihlalini önlemek için gerekli bütün önlemleri alma, veya idari veya
istatistiksel bilgi toplama amacıyla sermayenin dolaşımının bildirimi ile ilgili prosedürleri koymak, kamu düzeni veya kamu güvenliği nedeniyle önlem alma imkanı
tanımaktadır.
AB’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın 66. maddesine göre istisnai hallerde, üçüncü ülke menşeli ya da üçüncü ülkelere yönelik sermaye hareketleri özellikle Ekonomik ve
Parasal Birliğin işleyişini korumak üzere, Komisyonun önerisi ve Avrupa Merkez Bankasına danışıldıktan sonra, çok gerekli görülmesi durumunda üçüncü ülkelere karşı 6 ayı
aşmayacak bir süre için koruma önlemleri alabilir.
AB’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın 143 – 144. maddelerine göre bu çerçevede ciddi bir ödemeler dengesi krizi ile karşı karşıya olan bir üye devlet üçüncü ülkelere yönelik
miktara yönelik kısıtlamalarını tekrar koyabilir veya diğer koruyucu önlem alabilir. Bu tür önlemler iç pazarın çalışmasını mümkün olan asgari sıkıntı yaratacak şekilde olmalı
ve aniden ortaya çıkan zorlukları ortadan kaldırmaktan başka bir amaç içermemelidir.
Ödeme Hizmetleri
İç Piyasada Ödeme Hizmetleri konulu 13 Kasım 2007 tarih ve 2007/64/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nin amacı tüm Avrupa Birliği içerisinde
ödemelerin daha hızlı ve kolayca yapılmasını sağlayacak bütünleştirilmiş ödeme pazarının oluşturulması için modern ve uyumlu yasal çerçevenin kurulması amaçlanmaktadır.
Ödeme hizmetlerinin iki temel amacı vardır: birincisi ödeme piyasasına giriş bariyerlerini kaldırarak rekabeti artırmak ve finansal piyasada yeni oyuncuların girişini sağlayarak
adil piyasa erişimini sağlamaktır, ki bu ödeme kuruluşlarının, faaliyete geçebilmeleri için birtakım niteleyici ve miktara bağlı gereksinimleri yerine getirmek zorundadırlar.
İkinci amaç ise bilgi gereksinimleri hususunda basitleştirilmiş ve tam uyumlu kurallar ve ödeme hizmetlerinin kullanımı ve sağlanması ile ilgili hak ve zorunlulukları
sağlamaktır.
Ödeme Hizmetleri Direktifi Avrupa Birliği içerisinde ödeme sağlayıcıları için birtakım kurallar ortaya koymakta olduğundan, ödeme hizmeti sağlayıcıları için yasal maliyetleri
düşürmekte, ödeme sağlayıcıları arasındaki rekabeti artırmaktadır. Ödeme Hizmeti Direktifi ödeyen kişinin ve alıcının ödeme hizmeti sağlayıcısının Avrupa Birliği’nde olması
durumunda, Avrupa Birliği para birimleri ile yapılan tüm ödemeleri kapsamaktadır.
16 Eylül 2009 tarih ve (AT) 2009/924 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, Birlik içerisindeki sınır ötesi ödemelere ilişkin hususları düzenlemektedir.
25
Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesi
2005//60/AT sayılı Konsey Direktifi, kara paranın mali sistem aracılığıyla aklanmasının önlenmesi için kredi kurumlarına ve mali kurumlara, müşteri kimliğinin belirlenmesi,
işlemlere ilişkin kayıtların en az beş yıl süreyle saklanması, kara paranın aklanması ile ilgili olabilecek her türlü işlemin özenle ve dikkatle incelenmesi, mali istihbarat
birimlerinin kurulması, şüphelenilen işlemlerin derhal yetkili makamlara bildirilmesi ve yetkili makamlara yardımcı olunması, kara paranın aklanması eyleminin ortaya
çıkarılması ve önlenmesi için iç denetimin sağlanması ve eğitim programlarının gerçekleştirilmesi yükümlülüklerini getirmektedir. Ayrıca bütün kredi kurumları ve mali
kurumların yanı sıra sigorta şirketlerinin de direktifte öngörülen önlemlerle kara paranın aklanmasında aracı olarak kullanılmalarının engellenmesine çalışılmıştır. Direktif ile
üye devletlere uyuşturucu suçları da dahil olmak üzere tüm organize suçlar, kaçakçılıktan elde edilen gelirlerin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele hükmü
getirilmektedir.
Direktifin kapsamı, kara para aklayıcıları tarafından kötüye kullanılan mali sektör dışındaki belirli faaliyetleri ve meslek gruplarını da içine alacak şekilde düzenlenmiştir.
Böylece muhasebeci ve denetçiler, emlak komisyoncuları, noterler, mali işlemlerle uğraşan avukatlar, kıymetli taş ve maden satıcıları, para transfer edenler ve kumarhanelere
de müşteri kimlik tespiti, kayıtların saklanması ve şüpheli işlem bildirim yükümlülükleri getirilmiştir. Kumarhanelerin ruhsata bağlanması zorunlu kılınmıştır. Yetkili
makamların direktif kapsamındaki yükümlülerin direktifle belirlenen yükümlülüklere uyum göstermesini sağlamak amacıyla etkin denetim yapması ve gerekli tedbirleri alması
yükümlü kılınmıştır. Müşterini Tanı ilkesi düzenlenmiştir. Müşteri özen ilkesi; müşterinin kimlik tespiti ve kimlik teyidi, müşterinin iş bilgilerinin temini, müşterinin risk
bakımından sürekli bir şekilde takip edilmesi hususlarını kapsamalıdır. Ayrıca, kara para aklama ve terörizmin finansmanı riski durumuna göre genişletilmiş veya basitleştirilmiş
müşterini tanı önlemlerin uygulanabileceği düzenlenmiştir.
Avrupa Komisyonu son olarak 5 Şubat 2013 tarihinde kara paranın aklanmasıyla mücadele ve fon transferleriyle ilgili AB’nin mevcut kurallarının güçlendirilmesi için iki
önergeyi Avrupa Parlamentosuna ve AB Konseyine sevk etmiştir. Önergeler Müşterini Tanı prensibi kurallarının netlik ve şeffaflığını artırılması, siyasi bilinirliği olan
kişilerle ilgili hükümlerin kapsamının genişletilmesi, esas faydalanıcıların tespit edilmesi için net bir mekanizma oluşturulması, şirketlerin gerçekte arkasında duranların
kimliklerine dair kayıt tutulması ve üye devletlerin Mali Bilgi Edinme Birimleri arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi gibi noktalarda iyileştirme ve bir dizi sıkı önlem
düzenlemelerinin 2005/60/AT Konsey Direktifi’ne eklenmesini öngörmektedir.
26
4.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Sermayenin Serbest Dolaşımı hususunda AB müktesebatının uygulanması adına sermaye hareketlerinin önündeki engelin kaldırılması için yeni yasal düzenlemelerin ve idari
bir altyapının oluşturulması, ayrıca ödeme hizmetlerini yürütecek bir yetkili otoritenin kurulması gerekmektedir.
Kara paranın aklanması ile mücadele etmek amacıyla mali bilgi edinmeden sorumlu bir biriminin kurulması ve bu birimde güçlü bir bilgi işlem merkezinin oluşturulması
gerekmektedir.
4.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
4.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Sermaye Hareketleri
Sermayenin serbest dolaşımı alanında Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık başkanlığında diğer bakanlık temsilcilerinden oluşan genişletilmiş çalışma grubu oluşturulmuş ve
sermaye hareketlerinin önündeki kısıtlamaların kaldırılması için bir çerçeve yasa tasarısı hazırlanmıştır. Yasa tasarısının, AB müktesebatının askından indirilmesinden sonra
yürürlüğe girmesi hedeflenmektedir. Çerçeve yasanın yanı sıra ilgili diğer mevzuattaki sermaye hareketlerine yönelik kısıtlamalar da tespit edilmiştir. 2012-2013 yılları arasında
da ilgili Bakanlık ve bağlı kurumların mevzuatı incelenmiş olup mevzuattaki sermaye hareketleri önündeki kısıtlamalar tespit edilmiştir.
Ödeme hizmetleri
Bu alandaki çalışmalar 2011 yılında başlatılmış olup ödeme hizmetlerine yönelik Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık başkanlığında, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık ve
Merkez Bankası yetkililerinin katıldığı bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Söz konusu çalışma grubu, ödeme hizmetleri ile ilgili bir yasa tasarısı hazırlamaya başlamıştır.
Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesi
Kara para aklanmasının ve terörizmin finansmanının önlenmesi konusunda Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tavsiyeleri ve ilgili AB mevzuatına uygun hazırlanan Suç
Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası, şans oyunu salonu izni verilmesinin koşullarının belirlenmesi, bu salonların işleyiş ve denetimleri ayrıca ve şans oyunu salonları
üzerinden suç gelirlerinin aklanmasını önlemesi amacıyla Şans Oyunları Yasası ve FATF tavsiyeleriyle uyumu gözetilerek periyodik olarak güncellenen Şüpheli İşlem Kriterleri
ile Şüpheli İşlem Bildirim Usul ve Esasları, Nakdi Para Limitini Aşan İşlem Bildirimleri Usul ve Esasları Tebliğleri yürürlüğe konmuştur. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi
Yasası altında oluşturulan bir üst Kurul olan Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kurulu altında Maliye Bakanlığı Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi
bünyesinde Mali Bilgi Edinme Birimi (MABEB) faaliyete girmiştir.
27
4.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 4.1 Sermayenin serbest dolaşımına yönelik ilgili mevzuattaki kısıtlamaların belirlenmesi
Öncelik 4.2 Ödeme hizmetleri alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması
Öncelik 4.3 Kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevcut mevzuatın FATF ve AB gereklilikleri doğrultusunda güncellenmesi ve mevzuatın
uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
28
4.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 4.1 Sermayenin serbest dolaşımına yönelik ilgili mevzuattaki kısıtlamaların belirlenmesi
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Bu öncelik altında kısa vadede bir mevzuat uyum çalışması öngörülmemektedir.
b) İdari Düzenleme Tablosu
4.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık ve ilgili diğer tüm Bakanlıklar)
1
Yürürlükteki mevzuatta Sermayenin Serbest Dolaşımı alanındaki kısıtlamalarının tespit edilmesi ve ilgili kurum ve kuruluşların kapasitesinin
geliştirilmesi
2012-2013
29
Öncelik 4.2 Ödeme hizmetleri alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
4.2-a
No
1
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Ödeme ve Elektronik Para
Hizmetleri Yasa Tasarısı2
Ödeme Hizmeti sunulmasının
sağlanması
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
- 13 Kasım 2007 tarih ve
2007/64/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 16 Eylül 2009 tarih ve (AT)
2009/924 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Merkez Bankası
2
Başvuru Belgelerinin Niteliğini ve
Şeklini Belirleyen Usul ve Esaslar
Tebliği
Ödeme hizmeti sunan kuruluşların
başvuru esnasında yetkili otoriteye
sunacakları bilgi ve belgelerin
niteliğinin ve içeriğinin belirlenmesi
13 Kasım 2007 tarih ve 2007/64/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Merkez Bankası
2
Fasıl 9 Mali Hizmetler başlığında öncelik 2 elektronik para hizmetleri alanında AB müktesebatına uyum sağlanması altında da yer almaktadır.
30
b) İdari Düzenleme Tablosu
4.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık, Merkez Bankası)
1
Ödeme Hizmetleri mevzuatı ile ilgili Bakanlıkların kapasite artırımı
2014-2015
2
Ödeme Hizmetleri mevzuatı kapsamında yeni bir otoritenin kurulması, teknik ve idari altyapısının oluşturulması
2015-2016
Öncelik 4.3 Kara paranın aklanmasının önlenmesine ilişkin mevcut mevzuatın FATF ve AB gereklilikleri doğrultusunda güncellenmesi ve mevzuatın
uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
4.3-a
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Suç Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Yasa Tasarısı
2
Şans Oyunları (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Suç gelirlerinin aklanmasının ve
terörizmin finansmanının önlenmesi
konusunda yeni FATF tavsiyelerine
ve değişecek olan AB mevzuatına
uyum sağlanması
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
sayılı Konsey Direktifi
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
2014 yılının birinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Şans oyunu salonlarının işleyiş ve
denetimlerine ilişkin usul ve esaslar
ile cezaların güncellenen Suç
Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Yasası'na göre
düzenlenmesi ve şans oyunu
salonları üzerinden suç gelirlerinin
aklanmasının önlemesi
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
sayılı Konsey Direktifi
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
2015 yılının birinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç/Kapsam
31
4.3-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
3
Şüpheli İşlem Kriterleri ile Şüpheli
İşlem Bildirim Usul ve Esasları
Tüzüğü
Şüpheli işlem kriterleri ve şüpheli
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2014 yılının ikinci
işlem bildirimi ile ilgili usul ve
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
esasların yeni FATF tavsiyelerine
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
göre düzenlenmesi amacıyla Suç
Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Nakdi Para Limitini Aşan İşlem
Nakdi para limitini aşan işlem
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2014 yılının ikinci
Bildirimleri Usul ve Esasları Tüzüğü bildirimleri ile ilgili usul ve esasların sayılı Konsey Direktifi
yarısı
yeni FATF tavsiyelerine göre
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
düzenlenmesi amacıyla Suç
Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Kimlik Tespiti ve Teyidi için Gerekli Kimlik tespiti ve teyidi için gerekli
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2014 yılının ikinci
Belge Türleri ve Beyan Formu
belge türleri ve beyan formu
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
İçeriğinin Usul ve Esasları Tüzüğü
içeriğinin usul ve esaslarının yeni
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
FATF tavsiyelerine göre
düzenlenmesi amacıyla Suç
Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
6
Elektronik Fon Transfer
Hizmetlerinde Uyulacak Müşteri
Tanı Hizmetleri ile İlgili Önlemlere
İlişkin Usul ve Esasları Tüzüğü
Elektronik fon transferi ile ilgili
müşteri tanı prensiplerinin FATF
tavsiyelerine göre düzenlenmesi
amacıyla Suç Gelirlerinin
Aklanmasının Önlenmesi Yasası
altında çıkarılacak olan yeni tüzük
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2015 yılının birinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
32
4.3-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
7
Bakanlığın Belirleyeceği Finansal
Kuruluşlar Tebliği
Suç Gelirlerinin Aklanmasının
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2015 yılının birinci
Önlenmesi Yasası’nda belirtilen
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
finans kuruluşlarına verilebilecek ek FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
yükümlülüklerin FATF tavsiyelerine
göre düzenlenmesi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
8
İrtibat Görevlilerinin Nitelikleri ve
Çalışma Usul ve Esasları Tebliği
İrtibat görevlilerinin nitelikleri ve
çalışma usul ve esaslarının FATF
tavsiyelerine göre düzenlenmesi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
9
Basitleştirilmiş Müşterinin
Tanınması Prensibinde
Yükümlülerin Alması Gereken
Asgari Önlemler Tüzüğü
Basitleştirilmiş müşterinin tanınması 26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2015 yılının ikinci
prensibinde yükümlülerin alması
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
gereken asgari önlemlerin FATF
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
tavsiyelerine göre düzenlenmesi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
10
Bilgi ve Belge Talebiyle İlgili Usul
ve Esaslar Tebliği
Yükümlülerden ve kamu kurum ve
kuruluşlarından talep edilecek
bilgilerin esas ve usullerinin
belirlenmesi
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
11
Diğer Üçüncü Ülkeler Listesiyle
İlgili Tebliğ
Yasa kapsamında tanımlanan üçüncü 26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2015 yılının ikinci
ülkeler dışında gerekliliklere uyan
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
ülkelerin listesinin hazırlanması
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
12
İstatistiki Bilgilerin İçeriği ve
Gönderimi ile ilgili Usul ve Esaslar
Tebliği
İstatistiki bilgilerin içeriği ve
gönderimi ile ilgili usul ve esasların
FATF tavsiyelerine göre
düzenlenmesi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
No
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2015 yılının birinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2016 yılının birinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
33
4.3-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
13
Yükümlülük Denetimi Tebliği
Suç Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Yasa Tasarısı'nda
belirtilen yükümlüler dışındaki
yükümlülerin yükümlülük
denetimlerinin hangi kurumlar
tarafından yapılacağının FATF
tavsiyelerine göre düzenlenmesi
14
Esas Faydalanıcının Belirlenmesi
için Gerekli Kriterler Tebliği
Esas faydalanıcının belirlenmesi için 26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2016 yılının ikinci
gerekli kriterlerin FATF
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
tavsiyelerine göre düzenlenmesi
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
15
Yasada Sayılmayan Yükümlülerin
Yükümlülük Denetiminin Hangi
Kurumlar tarafından Yapılacağı
Tebliği
Yükümlülük denetimi ile ilgili usul
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2016 yılının ikinci
ve esasların FATF tavsiyelerine göre sayılı Konsey Direktifi
yarısı
düzenlenmesi
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
16
Uluslararası Standartlara Göre
Değişen Hizmetlerin Duyulmasına
Yönelik Tebliğ
FATF'ın belirlediği hizmetlere dair
yeni düzenlemelerin takip edilmesi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
No
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2016 yılının birinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/60/AT
2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
FATF Tavsiyeleri ve Metodolojileri
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
34
b) İdari Düzenleme Tablosu
4.3-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (MABEB, Polis Genel Müdürlüğü, Gümrük ve Rüsumat Dairesi, Maliye Tefdiş ve İnceleme Kurulu, Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri
Dairesi, Merkez Bankası ve ilgili tüm kurum ve kuruluşlar)
1
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası’nın gerekliliklerinin ilgili kurumlar tarafından etkinlikle yerine getirilmesi yönünde
MABEB personelinin, polisin, gümrük görevlilerinin, Maliye Teftiş İnceleme personelinin, sigorta denetmenlerinin, KKTC Merkez Bankası
teftiş uzmanlarının eğitilmesi
2014-2016
Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık (Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi)
1
Mali Bilgi Edinme Biriminin (MABEB) kurumsal kapasitesinin güçlendirilmesi amacıyla personel istihdamı yapılması
2014-2016
2
Kara paranın aklanmasının önlenmesi alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
35
FASIL 5: KAMU İHALELERİ
5.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Avrupa Birliği kamu ihale sektöründe üye devletlerin uyması gereken bir dizi ilkeler vardır. Bunları, ayrımcı olmama, eşit muamele gösterme, şeffaflık, karşılıklı tanıma olarak
sıralamak mümkündür. Öte yandan AB ihale mevzuatı, kamu ihalelerinin tüm üye devlet isteklilerine eşit koşullarda açılmasını ve teklif vermenin daha şeffaf yapılmasını temin
etmektedir. Diğer bir önemli husus da, kamusal ve yarı kamusal kuruluşlara daha iyi kalitede mal ve hizmeti daha iyi fiyattan satın alma fırsatı tanınmış olması ve böylelikle de
rekabetin teşvik edilerek ekonomik gelişmeye katkıda bulunulmasıdır.
Kamu ihale usullerine ilişkin Avrupa Birliği düzenlemelerin genel amaçları, malların, işgücünün, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımını sağlamak ve bu konudaki
hukuksal ve fiili engelleri kaldırmak, ortak ve yeknesak ihale usulleri yoluyla, ulusal ihalelere başka üye devletlerden katılımı kolaylaştırmak ve artırmak, ihalelere katılım
koşullarını düzenleyerek engelleyici uygulamaları önlemek, hem kaynak kullanımı hem de denetim bakımından saydamlığı sağlamak ve bu yolla ulusal kayırmacılığı, örtülü
kaynak aktarımını ve rekabeti bozucu devlet yardımlarını engellemektir. AB’de kamu ihalesi konusu, AB’yi oluşturan yasal belgeler, politikalar, yasal çerçeve ve kurumsal
yapının tamamı olan AB müktesebatının önemli bir parçasını teşkil etmektedir.
Avrupa Birliği global ekonomik kriz ortamının olumsuz etkilediği üye devletlerin kamu bütçelerinin toparlanma sürecine ivme kazandırması ve 2012-2013 yılları arasında AB
gayri safi hasılasının ortalama %18'ini oluşturan kamu ihalelerinin daha hızlı ve etkin sonuçlandırılması yönünde bir dizi önlemler paketini hayata geçirmeye hazırlanmaktadır.
Bu kapsamda Avrupa Komisyonu ihale prosedürlerinin daha basitleştirilmesi, su, enerji ve ulaştırma sektörleriyle ilgili ihale direktiflerinin yeniden gözden geçirilerek revize
edilmesi, mal ve hizmetleri kapsayan kamu ihalelerinin süreç öncesi ve sonrası denetimlerinin sıkılaştırılması gibi hususlarda yasal düzenlemelere eklemeler yapılması için bir
önerge sunmuştur.
5.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, klasik sektör-kamu yapım işleri, mal alımları ve hizmet ihalelerinin sonuçlandırılması
usullerinin koordine edilmesine ilişkin kuralları düzenlemektedir.
11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, klasik sektör -kamu yapım işleri, mal alımları ve hizmet ihalelerine yapılan
itirazların değerlendirilmesi usullerini düzenlemektedir.
36
5.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Avrupa Birliği üye devletleri arasında kamu ihaleleri alanında AB müktesebatının uygulanmasının temel sebebi, AB Antlaşması bünyesinde şart koşulan kişilerin, malların,
sermayenin ve hizmetlerin serbest dolaşımının eşit muamele ve milliyet kaynaklı ayrımcılığın önlenmesi ilkelerine sadık kalınması sağlanarak güvence altına alınmasının
amaçlanmasıdır. Bu sebeple kamu ihaleleri alanına düzenlemeler getiren direktiflerin öngördüğü düzenlemelerin etkin bir biçimde uygulanmasının önünü açacak gerekli merkezi
bir kurumsal yapının oluşturulması önem taşımaktadır.
Bu bağlamda AB’nin kamu ihaleleri ile ilgili mevzuatının etkin uygulanabilmesi için, kamu ihale politikasını oluşturup yönetebilen, bu alanda mevzuat hazırlayabilen ve
uygulama sürecinde gerekli teknik desteği sağlayabilecek, bunun yanında gerekli bilgi akışını ve uygulamadaki olası aksaklıkları giderme amaçlı kontrol mekanizmasını içinde
barındıran bir kurumun varlığına ihtiyaç duyulacaktır. Bunun yanında, kamu ihale sürecinde istekliler ve ihalelerin hangi isteklilere verileceğine karar veren yetkililer arasındaki
koordinasyonun sağlanması ihalelerin başarıyla sonuçlandırılması için hassas bir olgu olduğundan, kamu ihalelerine taraf olan bu kişilerin AB’ye uyumlu ilgili yerel mevzuatı
çok iyi öğrenmeleri sağlanmalıdır.
AB’nin kamu ihaleleri mevzuatını etkin uygulanabilir kılacak başka bir yöntem de uyumlu yerel yasanın doğru anlaşılmasını ve takip edilmesini, ihaleye taraf olanlar arasında
bir ihale kararı öncesinde veya sonrasında yaşanabilecek olası anlaşmazlıkların çözümlenmesini mümkün kılacak bağımsız denetim ve yargı mekanizmalarının kurulmasıdır.
Söz konusu sorumluluğu üstlenecek olan bu kurum, yürüteceği çalışmaları AB Kamu İhalelerinde ihtilafların giderilmesine dair izlenecek yolun işaret edildiği direktifler
çerçevesinde şekillendirmelidir.
37
5.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
5.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
AB kamu ihale mevzuatında öngörülen kıstaslar ve ihale uygulamaları referans alınarak ve ilgili ekonomik örgütler ve sivil toplum temsilcileri ile danışılarak Kamu İhale Yasa
Tasarısı hazırlanmıştır. Kamu İhale Yasa Tasarısı altında uygulamaya konulması öngörülen Kamu Sözleşmelerinin Düzenlenmesi ve Uygulanması Usulleri Tüzüğü, Çerçeve
Anlaşmalar için Teknik Esas ve Usuller Tüzüğü, Kamu İhale Kodları ve Terminolojisi Tüzüğü, Yapım İşleri İhaleleriyle İlgili Teknik Esas ve Usuller Tüzükleri ve Kamu İhale
Genel Tebliği hazırlanması ve bu alanda etkin ekonomik örgütler ile danışma süreci yürütülmesi hedeflenmektedir. Yeni ihale mevzuatının eksiksiz uygulanması yönünde tüm
ihale katılımcılarına, sektör paydaşlarına ve kamu görevlilerine kamu ihale mevzuatına yönelik olarak kapsamlı ve yoğun eğitim programları başlatılmıştır.
Öncelikli bir hedefi olan ekonominin iyileştirilmesi yönünde tasarlanan ve yatırım ile icraatlara aracı olması öngörülen ihalelerin niteliğine, günümüzün kamu ihtiyaçlarına
cevap verebilen ve etkin bir denetim olanağı sağlayan Kamu İhale Yasa Tasarısı’nın yasallaşması halinde kamu bütçesinde belirlenen tasarruf hedeflerine de ulaşılması
öngörülmektedir.
Genel bütçeye dahil bakanlıklar ve bakanlıklara bağlı dairelerin ihale sürecini yürütmeye devam edecek olan Merkezi İhale Komisyonu’nun yapısının AB’de bu görevi etkin
bir biçimde yerine getirmekten sorumlu kurumların idari yapılarına denk hale getirilmesi için hazırlanan Merkezi İhale Komisyonu Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları Yasa
Tasarısı da Kamu İhale Yasa Tasarısı ile eş zamanlı olarak Meclis’e sevk edilecektir.
38
5.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 5.1 Kamu ihale alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve mevzuatın uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin
yapılması
39
5.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 5.1 Kamu ihale alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve mevzuatın uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin
yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
5.1-a
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Kamu ihalelerinin bütüncül bir
anlayış içerisinde tutarlı ve günümüz
ihtiyaçlarını karşılayan bir yapıya
kavuşturulması amacıyla AB
mevzuatıyla uyumlaştırılması
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2014 yılının birinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu
Bakanlık(Merkezi
İhale Komisyonu)
Merkezi İhale Komisyonu (Kuruluş
Görev ve Çalışma Esasları) Yasa
Tasarısı
Merkezi İhale Komisyonu görev,
yetki ve sorumlulukların
netleştirilmesi, komisyonun çalışma
usul ve esaslarının belirlenmesi
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT 2014 yılının birinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu
Bakanlık(Merkezi
İhale Komisyonu
3
Yapım İşleri İhaleleriyle İlgili
Teknik Esas ve Usuller Tüzüğü
Yapım işleri ihalelerinde
uygulanacak esas ve usullerin
düzenlenmesi amacıyla Kamu İhale
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
/Merkezi İhale
Komisyonu
4
Kamu Sözleşmelerinin
Düzenlenmesi ve Uygulanması
Usulleri Tüzüğü
Kamu ihale sözleşmelerin
düzenlenmesi ve uygulanması ile
ilgili esas ve usullerin belirlenmesi
amacıyla Kamu İhale Yasası altında
çıkarılacak olan yeni tüzük
11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Merkezi İhale
Komisyonu
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Kamu İhale Yasa Tasarısı
2
Amaç / Kapsam
2014 yılının ikinci
yarısı
40
5.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Çerçeve Anlaşmalar için Teknik
Esas ve Usuller Tüzüğü
6
7
Amaç / Kapsam
Mal ve hizmet alımları ile yapım
işlerine ilişkin çerçeve anlaşmlar ve
yapacakları münferit sözleşmelerin
imzalanmasına ilişkin usul ve
esasların düzenlenmesi amacıyla
Kamu İhale Yasası altında
çıkarılacak olan yeni tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
(Devam)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Merkezi İhale
Komisyonu
Kamu İhale Kodları ve Terminolojisi AB Ortak İhale Terminolojisi’nin
Tüzüğü
uygulamaya konması
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT 2015 yılının birinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Merkezi İhale
Komisyonu
Kamu İhale Genel Tebliği
-31 Mart 2004 tarih ve 2004/18/AT 2015 yılının birinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-11 Aralık 2007 tarih ve 2007/66/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Merkezi İhale
Komisyonu
Kamu İhale Yasası’nın uygulayıcı
kuruluşlar tarafından daha iyi
anlaşılabilmesi ve etkin
uygulanabilmesi
41
b) İdari Düzenleme Tablosu
5.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık, Kıbrıs Türk Ticaret Odası, Kıbrıs Türk Sanayi Odası, Kıbrıs Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği,
Müteahhitler Birliği, Başsavcılık ve diğer ilgili örgütler)
1
Kamu ihaleleri alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2015
2
Merkezi İhale Komisyonu üyelerinin ihale mevzuatının uygulanmasına yönelik eğitimi
2014 - 2016
3
Merkezi İhale Komisyonunun idari kapasitesinin artırılması ve komisyonun etkin çalışmasına yönelik ihtiyaç duyulan personel istihdamının
sağlanması
2014 - 2016
4
Merkezi İhale Komisyonu altında oluşturulacak olan hizmet biriminin eğitimi
2014 - 2016
5
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik Belediye personelinin eğitimi
2014 - 2016
6
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik Rekabet Kurulu üyelerinin eğitimi
2014 - 2016
7
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik ilgili Odalar ve Birliklerinin eğitimi (meslek ve sektörel birlikler)
2014 - 2016
8
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik yargıç ve savcıların eğitimi
2014 - 2016
9
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik ilgili devlet kurumlarının eğitimi
2014 - 2016
10
Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile kendileri alım yapmaktan sorumlu diğer kamu tüzel kişilerin personelinin eğitimi
2014 - 2016
42
FASIL 6: ŞİRKETLER HUKUKU
6.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Şirketler hukuku mevzuatı, şirketler ile muhasebe ve denetim konularını kapsamaktadır. Şirketler konusuna ilişkin kurallar, şirketlerin kurulumu, tescili, birleşmesi, bölünmesi,
şubeleri, ortakları ve alacakları ile ilgili esasları düzenlemektedir. Muhasebe ve denetim konusuna ilişkin kurallar ise, Uluslararası Muhasebe Standartlarının uygulamasını,
anonim ve limited şirketlerin bilanço esaslarını, finansal raporlama ilkelerini, denetim ve muhasebe ilkelerini, profesyonel bütünlüğe ve bağımsızlığa ilişkin temel kuralları
düzenlemektedir.
6.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
17 Aralık 1982 tarih ve 82/891/AET sayılı Altıncı Konsey Direktifi, halka açık sınırlı sorumlu şirketlerin bölünmesi konusunu düzenlemektedir.
21 Aralık 1989 tarih ve 89/666/AET sayılı Onbirinci Konsey Direktifi, başka bir devlet hukukuna tabi bazı şirket türleri tarafından bir üye devlette açılan şubeler hakkında
açıklama zorunluluklarına ilişkin konularını düzenlemektedir.
27 Eylül 2001 tarih ve 2001/65/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, belirli şirket türleri, bankalar ve diğer mali kuruluşların yıllık ve konsolide hesaplarını
değerleme kuralları ile ilgili 86/635/AET, 83/3497AET ve 78/660/AET sayılı direktiflerin tadil edilmesini düzenlemektedir.
19 Temmuz 2002 tarih ve 1606/2002 sayılı Uluslararası Muhasebe Standartlarının Uygulanmasına ilişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, uluslararası
muhasebe standartlarına ilişkin konuları düzenlemektedir.
18 Haziran 2003 tarih ve 2003/51/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, belirli tip şirketler, bankalar ve diğer mali kuruluşlar ile sigorta şirketlerinin yıl sonu
ve konsolide mali tabloları hakkında 78/660/AET, 83/349/AET, 86/635/AET ve 91/674/AET sayılı Direktiflerin tadil edilmesini düzenlemektedir.
26 Ekim 2005 tarih ve 2005/56/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, sınır ötesi birleşmelerle ilgili hususları düzenlemektedir.
17 Mayıs 2006 tarih ve 2006/43/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, yıllık hesapların ve konsolide hesapların kanuni denetimi ve değiştirilen 78/660/AET
ve 83/349/AET sayılı Konsey Direktifleri ve yürürlükten kaldırılan 84/253/AET sayılı Konsey Direktifi’ni ifade etmektedir, ayrıca, yasal denetim hususunda üye devletlerin bu
direktifle getirilen şartlar haricinde başka şartlar daha uygulama konusunu düzenlemektedir.
14 Haziran 2006 tarih ve 2006/46/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, Direktif altında kabul edilen birçok uygulamalar tüm şirketlere ayni şekilde
uygulanmayabilir. Üye devletler bilanço dışı düzenlemeler ve ilgili tarafları ilgilendiren düzenlemelerden muaf tutulabilmektedirler. Uluslararası Muhasebe Standardlarına göre
43
doğru ve adil olarak nitelendirilen şirketlerin, hesap yükümlülüklerini daha da detaylı bildirmeleri gerekmemektedir. Kurul üyelerinin kolektif sorumluluğu, ilgili taraf
işlemlerine ilişkin şeffaflık ve bilanço-dışı düzenlemeler ve kurumsal yönetim beyanını düzenlemektedir.
13 Kasım 2007 tarih ve 2007/63/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, halka açık sınırlı sorumlu şirketlerin bölünmeleri veya birleşmeleri konusunda
bağımsız uzman raporunun gerekliliğini ve 78/855/AET sayılı ve 82/891/AET sayılı Direktifler’in tadil edilmesini düzenlenmektedir.
11 Mart 2008 tarih ve 2008/30/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, yıllık hesapların ve konsolide hesapların kanuni denetimini içeren 2006/43/AT sayılı
Direktif değişikliklerini düzenlemektedir.
18 Haziran 2009 tarih ve 2009/49/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, belirli şirket türlerinin yıllık muhasabeleri ile ilgili 78/660/AET sayılı direktifi ve
konsolide hesaplar ile ilgili 83/349/AT sayılı direktifin tadil edilmesini düzenlenmektedir.
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/101/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, ortakların ve üçüncü şahısların menfaatlerinin korunması için, üye devletlerce,
Antlaşma’nın 48. Maddesinin ikinci paragrafındaki anlamıyla şirketlerden talep edilen güvenceleri düzenlemektedir.
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/102/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, tek ortaklı şirket kurulması ile ilgili hususları düzenlemektedir.
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/109/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, şirket birleşmeleri ve bölünmeleri hususunda raporlama ve belgelendirme
yükümlülüklerine ilişkin 77/91/AET, 78/855/AET, 82/891/AET ve 2005/56/AT sayılı direktiflerin tadil edilmesini düzenlemektedir.
5 Nisan 2011 tarih ve 2011/35/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, halka açık sınırlı sorumlu şirketlerin birleşmeleri düzenlemektedir.
25 Ekim 2012 tarih ve 2012/30/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, halka açık sınırlı sorumlu (anonim) şirketlerin kurulması ve sermayelerinin idamesi ve
değiştirilmesi ile ilgili olarak, ortakların ve başkalarının çıkarlarının korunması için, üye devletlerce, Antlaşma’nın 54. maddesinin ikinci paragrafındaki anlamıyla şirketlerden
talep edilen güvencelerin eşdeğer kılınmasını düzenlemektedir.
26 Haziran 2013 tarih ve 2013/34/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, yıllık finansal tabloları, konsolide finansal tabloları ve belli taahhütler hakkındadır
ve 2006/43/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifinin tadil edilmesini ve 76/660/AET ve 83/349/AET sayili Konsey Direktiflerinin yürürlükten kaldırılmasını
düzenlemektedir.
44
6.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Şirketlerin kaydını ve sicilinin elektronik ortamda tutulabilmesi için gerekli olan merkezi sistemin kurulması en önemli idari yapılanmalardan biri olarak tanımlanmaktadır.
Ayrıca, şirketlerin kuruluş işlemlerinin kontrol edilebilmesi için bir idari veya yargı otoritesi belirlenerek, bu otorite tarafından şirket kuruluşlarının kontrolü sağlanmaktadır.
Şirket muhasebesi ve denetlenmesi konusunda gerekli görülen idari yapılanmada ise, ilk olarak muhasebe standartlarını belirleyecek özel kuruluş ve/veya kamu kuruluşunun
belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca söz konusu standartların takibini yapacak olan bir idari yapı oluşturulmalı ve bu idari yapı içerisinde belirlenmiş olan Standartların doğru
uygulanıp uygulanmadığını denetlenmelidir. Bunlara ek olarak, Müktesebatın uygulanmasına yönelik gerekli idari altyapıyı oluşturmak için ise mesleki prensiplerini
belirleyecek olan özel veya yarı kamusal bir kuruluşun oluşturulması bir diğer idari gereklilik olarak belirtilmektedir.
6.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
6.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Şirketler hukuku faslına bağlı olarak Şirketler Yasası ve Kuzey Kıbrıs Muhasebe ve Denetim Meslek Yasa Tasarı ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır.
Şirketler Yasası’nın tamamının gözden geçirilip ilgili AB mevzuatına uyumlaştırılması ve söz konusu uyumun sağlanması için gerekli değişikliklerin yapılması konusunda
başlatılan çalışmalara devam edilmektedir. Şirketler Yasası ile ilgili yapılan çalışmalar Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi temsilcilerinin, Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlığın ve Maliye işlerinden sorumlu Bakanlığın temsilcilerinin yer aldığı bir çalışma grubu tarafından yürütülmektedir. Yapılan çalışma ile şirketlerimizin
uluslararası rekabet gücünün artırılması hedeflenmekte olup, getirilecek olan yeni düzenlemeler arasında şirketlerin kuruluşu, satın almaları, birleşmesi, bölünmesi gibi konular
yer almaktadır. Yapılacak olan çalışmanın sonunda Şirketler Yasası’na yeni düzenlemeler eklenerek güncellenmiş bir Şirketler Yasası’nın hazırlanması hedeflenmektedir.
Fasıl kapsamında ele alınan bir diğer çalışma olan muhasebe ve denetim meslek mevzuatı ile ilgili çalışmalar Maliye işlerinden sorumlu Bakanlığa bağlı Gelir ve Vergi Dairesi
temsilcilerinden oluşan bir çalışma grubu tarafından yürütülmekte olup gerektiği noktada Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık temsilcileri ile istişare edilmektedir. Hazırlanan
Kuzey Kıbrıs Muhasebe ve Denetim Meslek Yasa tasarısında son aşamaya gelinmiş olup yasanın 2014 yılının ilk yarısında Bakanlar Kuruluna sevk edilmesi planlanmaktadır.
45
6.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 6.1 Şirketler hukuku alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
Ana Unsur 6.1.1 Şirketler Yasası’nın AB mevzuatına uyumlaştırılması ve uygulayıcı tüzüklerinin hazırlanarak yürürlüğe konması
Ana Unsur 6.1.2 Muhasebe Meslek Yasa Tasarısı’nın ve uygulayıcı tüzüklerin hazırlanarak yürürlüğe konması
46
6.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 6.1 Şirketler hukuku alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
6.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 6.1.1 Şirketler Yasası’nın AB mevzuatına uyumlaştırılması ve uygulayıcı tüzüklerinin hazırlanarak yürürlüğe konması
1
Şirketler (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Tek ortaklı şirketlerin kurulmasının,
şirketlerin vermesi zorunlu evraklar
ve sermayenin yanı sıra şirket satın
almaları, şirketlerin birleşme ve
bölünmesi ve deniz aşırı şirketler ile
ilgili AB mevzuatına uyumun
sağlanması
-17 Aralık 1982 tarih ve 82/891/AET 2015 yılının ikinci
sayılı Altıncı Konsey Direktifi
yarısı
-21 Aralık 1989 tarih ve 89/666/AET
Onbirinci Konsey Direktifi
- 26 Ekim 2005 tarih ve 2005/56/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-13 Kasım 2007 tarih ve 2007/63/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-18 Haziran 2009 tarih ve
2009/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-16 Eylül 2009 tarih ve 2009/102/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-16 Eylül 2009 tarih ve 2009/109/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 5 Nisan 2011 tarih ve 2011/35/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 25 Ekim 2012 tarih ve 2012/30/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
47
- 26 Haziran 2013 tarih ve
2013/34/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
Ana Unsur 6.1.2 Muhasebe Meslek Yasa Tasarısı’nın ve uygulayıcı tüzüklerin hazırlanarak yürürlüğe konması
1
Muhasebe ve Denetim Meslek Yasa
Tasarısı
Şirketlerin denetimini yapacak olan
muhasip murakıplarının
sertifikalandırılması yönünde AB
Muhasebe Mevzuatına uyum
sağlanması ve grup şirketlerinin
hesap sunma ve denetiminin
düzenlenmesi
- 17 Mayıs 2006 tarih ve 2006/43/AT 2014 yılının ilk yarısı
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 11 Mart 2008 tarih ve 2008/30/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Mesleki Yeterlilik Sınavı Tüzüğü
Yeni oluşturulacak Muhasebe ve
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
Denetim Kurulu tarafından mesleki 1606/2002 sayılı Avrupa
yeterlilik sınavının hangi kuruluşlara Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yaptırılacağı, sınava başvuru ve
değerlendirme ile ilgili usul ve
esasların belirlenmesi amacıyla
Muhasebe Meslek Yasası altında
çıkarılacak tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Kuzey Kıbrıs Yetkili Muhasipler ile
Yetkili Muhasip ve Denetçiler
Enstitüsünün Çalışma Usul ve
Esasları Tüzüğü
Yetki belgesi alan muhasipler ile
muhasip ve denetçiler tarafından
oluşturulacak enstitünün çalışma
usul ve esasları ile enstitü altında
kurulacak organların görev ve
çalışma usul ve esaslarının
belirlenmesi
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
1606/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Muhasebe Mesleği İcra Esasları
Tüzüğü
Muhasebe mesleğinin icrası ve
işlemleri ile ilgili kuralların
düzenlenmesi
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
1606/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
48
6.1-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Yetkili muhasip ile yetkili muhasip
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
ve denetçilerin dürüstlük, tarafsızlık, 1606/2002 sayılı Avrupa
mesleki yetkinlik ve özen
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
konularının düzenlenmesi
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Mesleki Pratik Eğitim Tebliği
Pratik eğitim verecek olan yetkili
muhasip ile yetkili muhasip ve
denetçilerde aranacak şartların
belirlenmesi
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
1606/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
7
Kuzey Kıbrıs Yetkili Muhasipler ile
Yetkili Muhasip ve Denetçiler
Enstitüsünün Bütçesini Düzenleyen
Yönetmelik
Kuzey Kıbrıs Yetkili Muhasipler ile
Yetkili Muhasip ve Denetçiler
Enstitüsünün bütçesinin gelir ve
harcama esaslarının belirlenmesi
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
1606/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
8
Kalite Güvence Tüzüğü
Muhasebe ve Denetim Kurulu
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
bünyesinde oluşturulacak Kalite
1606/2002 sayılı Avrupa
Güvence Biriminin kuruluşu,
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
organizasyonu, kaynakları, uygulama
yöntem ve kurallarının düzenlenmesi
amacıyla Muhasebe Meslek Yasası
altında çıkarılacak tüzük
2015 yılının ilk yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
9
Sürekli Mesleki Eğitim Konusunda
Yönetmelik
Yetkili muhasip ile yetkili muhasip
ve denetçilere yönelik sürekli
meslekli eğitimlerin konuları,
süreleri ve koşullarının belirlenmesi
2015 yılının ilk yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Yetki Belgesi Sahiplerinin Mesleki
Etik Kurallarını Düzenleyen Tebliğ
6
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
19 Temmuz 2002 tarih ve (AT)
1606/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
49
b) İdari Düzenleme Tablosu
6.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Şirketler hukuku alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
Ana Unsur 6.1.1 Şirketler Yasası’nın AB mevzuatına uyumlaştırılması ve uygulayıcı tüzüklerinin hazırlanarak yürürlüğe konması
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi Otomasyonu e-Devlet projesi kapsamında yapılacaktır.
2014-2015
2
Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi personeline yönelik otomasyon ile ilgili eğitim verilmesi e-Devlet projesi kapsamında
yapılacaktır.
2014-2015
3
Şirketler Yasası’nda getirilen yeni düzenlemeler ile ilgili ekonomik operatörlere ve tüm ilgili paydaşlara yönelik bilgilendirme seminerlerinin
düzenlenmesi
2014
Ana Unsur 6.1.2 Muhasebe Meslek Yasa Tasarısı’nın ve uygulayıcı tüzüklerin hazırlanarak yürürlüğe konması
Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık ve Muhasebe ve Denetim Kurulu
1
Muhasebe ve Denetim Kurulu üyelerinin atanması
2014
2
Oluşturulması planlanan Muhasebe ve Denetim Kurulu üyelerine AB üye devletlerindeki kurul çalışmaları hakkında eğitimlerin verilmesi
2014
3
İyi yönetişim konusunda bilgilendirme çalışmalarının düzenlenmesi
2014
4
Muhasebe ve Denetim Kurulu üyeleri ile çalışma grubu üyelerinin AB uygulamalarının yerinde görülebilmesi için çalışma ziyareti
2015
5
Kuzey Kıbrıs Yetkili Muhasipler ile Yetkili Muhasip ve Denetçiler Enstitüsünün oluşturulması
2014
6
Kuzey Kıbrıs Yetkili Muhasipler ile Yetkili Muhasip ve Denetçiler Enstitüsünün üyelerine yeni yürürlüğe girmiş olan birincil mevzuat ve
bunun altında hazırlanacak olan ikincil mevzuatın kapsamı hakkında bilgilendirme seminerlerinin düzenlenmesi
2015
50
FASIL 7: FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU
7.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
AB üyesi devletlerde fikri mülkiyet haklarının korunması; ekonomik büyümenin sağlanması, serbest piyasada yenilik ve rekabetin oluşması ile kamu sağlığı ve güvenliğinin
artırılmasına katkı koyar. Bu nedenden dolayı Avrupa Birliği, fikri mülkiyet hukukunun uygulanmasına büyük önem vermektedir.
Fikri mülkiyet haklarının korunması ile ilgili AB müktesebatının telif haklarının korunması kısmı, düşün ürünlerinin artırılmasını ve korunmasını amaçlamaktadır. Bu ürünler
ticari ürünler haline getirilecekse, ticari hakların ve üretimle ilgili bağlantılı hakların da korunması gerekmektedir. Bundan dolayı telif hakları ve komşu hakların korunmasına
ilaveten sınai mülkiyet haklarının korunması da önem arz etmektedir.
AB’de sınai mülkiyet hakların korunmasına yönelik olarak ticari marka, patent, tasarım, coğrafi işaretler ve entegre devre topografyaları başlıkları yer almaktadır. Bu başlıklar
altında geliştirilen yasal mevzuat ile firmalar veya kişilerin ürettikleri ürünlerin veya hizmetlerin tescili yoluyla haklarının koruma altına alınması amaçlanmaktadır. Böylece
başkalarının bu ürün ve hizmetlerin sahtelerini veya taklitlerini üretmeleri önlenebilecektir.
Son zamanlarda AB’de fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik hukuki, cezai ve idari yönden alınan tedbirler geliştirilmektedir. Malların bir üye devlete girişinin ve
çıkışının kontrol edildiği gümrüklerde alınması gereken tedbirler konusunda, üye devletlere büyük sorumluluklar yüklenmiştir. AB’de fikri mülkiyet hakları ile ilgili yasal
mevzuatın uygulanmasında ve hakların korunmasında polis birimlerine de ayrıca büyük görev düşmektedir. Bazı üye devletlerde polis diğer ilgili birimler ile işbirliği içinde
uygulama yaparken, bazılarında bunu tek başına yapmaktadır.
7.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Telif Hakları
27 Eylül 1993 tarih ve 93/83/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, telif hakları ile ilgili, uydu yayıncılığı ve kablolu yayınlara uygulanacak olan belirli
kuralların koordinasyonu ile ilgilidir.
11 Mart 1996 tarih ve 96/9/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, veri tabanlarının korunması ile ilgilidir. Bu direktifle korunan veri tabanları elektronik
veya elektronik olmayan veri tabanları olarak ikiye ayrılmıştır.
22 Mayıs 2001 tarih ve 2001/29/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, bilgi toplumunda eser sahibinin ve komsu haklarının uyumlaştırılması ile ilgilidir.
Eser sahibinin veya komşu (bağlantılı hak sahiplerinin dijital ortamlardaki haklarının da korunması, uygulanması ve sınırlandırmaları ile ilgilidir.
27 Eylül 2001 tarih ve 2001/84/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, orijinal sanat eseri sahibi lehine yeniden satış hakkını düzenlemektedir. Bu direktif ile
eserin orijinal nüshasını elinden çıkarmış olan eser sahibine eserin daha sonraki el değiştirmelerinin direktifte belirtilen ücretlere ulaşması halinde bu bedelin belirli bir yüzdesinin
ödenmesinin sağlanması amaçlanmaktadır.
51
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/115/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, bir eserin kiralanması ve ödünç verilmesi ile ilgilidir. Bu direktif eserin, eser sahibi
ve bağlantılı hak sahiplerinin de kiralanması ve ödünç verilme hakları ile ilgilidir. Hem eser sahibi hem de komşu hakları (bağlantılı hak sahipleri) için geçerli olacak şekilde
kiralanması ve ödünç verilmesi, eser satıldıktan veya dağıtıldıktan sonraki haklarının devam edeceği ile ilgilidir.
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/116/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, eser sahibinin eser üzerindeki haklarının korunma süreleriyle koşulları ile ilgilidir.
Bu direktifle sadece basılı ürünler değil görsel işitsel eserler tarih ve inde korunması ile ilgili düzenlemelere de yer almaktadır.
23 Nisan 2009 tarih ve 2009/24/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, orijinal programların çoğaltma, tercüme, düzenleme dağıtım ve kamuyla paylaşımlar
düzenlenmiştir. Bilgisayar teknolojisinde ki hızlı gelişme bilgisayar programların korunmasında çok büyük önem oluşturmuştur.
25 Ekim 2012 tarih ve 2012/28/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, öksüz eserlerin kullanım haklarına yönelik izinlendirme ile ilgilidir.
Sınai Mülkiyet Hakları
13 Aralık 1995 tarih ve (AT) 2868/95 sayılı Komisyon Tüzüğü, bir ticaret markasının tescili için gerekli koşulları açıklamaktadır.
22 Ekim 2008 tarih ve 2008/95/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, üye devletlerin ticari markalarıyla ilgili yasalarının birbirleriyle yakınlaştırılması
amaçlamaktadır.
26 Şubat 2009 tarih ve (AT) 207/2009 sayılı Konsey Tüzüğü, ticaret markasının bağlı olacağı kuralları anlatmaktadır.
Fikri Mülkiyet Hukukunun Uygulanması
29 Nisan 2004 tarih ve 2004/48/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, fikri mülkiyet hakkı ihlaline konu mal veya hizmetlerin kaynağı ve dağıtım ağları
hakkındaki bilgilerin, ihlal eden ve/veya herhangi biri tarafından temin edilmesini yetkili adli makamların emredebilmesini temin eder. Ayrıca ihlal nedeniyle ödenmesi gereken
herhangi bir tazminat için gerekli tedbirlerin alınmasını emredebilir.
12 Haziran 2013 tarih ve (AB) 608/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, belirli fikri mülkiyet haklarını ihlal eder nitelikteki şüpheli mallara karşı gümrük
idaresinin alacağı önlemler ile bu hakları ihlal ettiği tespit edilen mallara karşı alınacak önlemleri anlatır. Tüzük, fikri mülkiyet haklarını ihlal eden mallarla ilgili kimlerin
başvuru yapabileceğini, gümrük idaresinin yetki ve sorumluluklarını ve idarenin işlemlerde izleyeceği yolu, ihlal eden mallarla ilgili olarak alınacak tedbirleri, hak sahibi ve
gümrük mercilerinin sorumluluklarını ayrıntılı bir şekilde anlatmaktadır.
4 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1352/2013 sayılı Komisyon Tüzüğü, 608/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nde yer alan fikri mülkiyet hakları bağlamında
gümrük uygulamalarına ilişkin gerekli formları düzenlemektedir.
52
7.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
AB’de fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik uygulamalarda üye devletler arasında farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bazı üye devletlerde çeşitli devlet kurumlarının
yakın işbirliği içerisinde bu sorumluluğu paylaştığı, bazılarında ise tek bir devlet kurumunun bu sorumluluğu üstlendiği görülmektedir. Bu işbirliği hem üye devlet içindeki hem
de üye devlete giriş çıkışlardaki uygulamaları da kapsamaktadır.
7.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
7.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Fasıl 7 Fikri Mülkiyet Hakları alanındaki müktesebata uyum çalışmaları, MUP 2014-2016 kapsamında yer alan stratejiler doğrultusunda başlatılacaktır.
53
7.B. 2. Öncelikler Listesi
Öncelik 7.1 Telif hakları alanında AB Müktesebatına uyum sağlanması
Öncelik 7.2 Sınai mülkiyet hakları alanında AB Müktesebatına uyum sağlanması
Öncelik 7.3 Fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik uygulamaların AB müktesebatı ile uyumlu hale getirilmesi
54
7.B.2. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 7.1 Telif hakları alanında AB Müktesebatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 7.1.a
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Kültür Dairesi (Kuruluş, Görev ve
Telif haklarının korunması ve
Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa uygulanması için bu Daire altında
Tasarısı
bulunan Kütüphaneler ve Yayın
Şubesinin görevlerinin yeniden
düzenlenmesi
22 Mayıs 2001 tarih ve 2001/29/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Kültür işlerinden
sorumlu Bakanlık
Telif Haklarının Korunması ve
Uygulanması Yasa Tasarısı
-19 Kasım 1992 tarih ve 92/100/AET 2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-27 Eylül 1993 tarih ve 93/83/AET
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-11 Mart 1996 tarih ve 96/9/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-22 Mayıs 2001 tarih ve 2001/29/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-27 Eylül 2001 tarih ve 2001/84/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-12 Aralık 2006 tarih ve
2006/115/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-12 Aralık 2006 tarih ve
2006/116/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
Kültür işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
2
Amaç/Kapsam
Telif haklarının korunması ve
uygulanmasına yönelik hususların
düzenlenmesi
55
-23 Nisan 2009 tarih ve 2009/24/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-25 Ekim 2012 tarih ve 2012/28/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 7.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Başbakanlık, Kültür ve Mali işlerden sorumlu Bakanlıklar)
1
Fikri mülkiyet hakları alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2
Mevzuatın uygulanması için gerekli yasal ve idari düzenlemeler hakkında genel farkındalığın artırılması
2015
3
Kültür Dairesi, Kütüphaneler ve Yayın Şubesi ile Güzel Sanatlar Şubesi’ndeki en az 2 personelin eğitmen olarak, diğer personelin ise
uygulamaya dönük eğitilmesi
2015
4
Kültür Dairesinin, bilgisayar programları ve veri tabanlarının telif haklarının korunması ve uygulanabilmesi için ilgili diğer kurumlar ile etkin
bir işbirliği içerisinde çalışmasını sağlayacak bir modelin geliştirilmesi
2015
5
Kültür Dairesinin, ülke içerisindeki bütün telif hakları ihlallerinin kovuşturulabilmesi için Polis Genel Müdürlüğü ve yerel yönetimler ile
etkin bir işbirliği içerisinde çalışmasını sağlayacak bir modelin geliştirilmesi
2015
6
Güzel Sanatlar ile ilgili sivil toplum örgütlerinin bilgilendirilmeleri ve örgütlerinin telif haklarının korunması ile ilgili güçlendirilmesi ve
bilinçlendirilmesi için hizmet içi eğitiminin yapılması
2016
7
Ülkemizde üretilen bilim ve sanat eserleri ile ilgili bir veri bankasının oluşturulması
2016
8
Gümrük ve Rüsumat Dairesinin, ülkeye girecek ve çıkacak olan malların telif haklarının korunabilmesi ve uygulanabilmesi için personeline
gerekli eğitimlerin verilmesi ve Kültür Dairesi ile etkin işbirliği içerisinde çalışmasını sağlayacak bir modelin geliştirilmesi
2016
2014-2016
56
Öncelik 7.2 Sınai mülkiyet hakları alanında AB Müktesebatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 7.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Amaç / Kapsam
Yasal Düzenlemenin Adı
Meclise / Bakanlar Düzenlemenin
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna
Sevk Hazırlanmasından
Mevzuatı
Tarihi
Sorumlu Kurum/lar
1
Ticaret Markaları (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Ticari markalar ile ilgili mevcut
yasanın yeniden düzenlenmesi
-13 Aralık 1995 tarih ve 2868/95
sayılı Komisyon Tüzüğü
-26 Şubat 2009 tarih ve 207/2009
sayılı Konsey Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Ticaret Markaları (Değişiklik)
Tüzüğü
Ticari markalar ile ilgili mevcut
tüzüğün yeniden düzenlenmesi
amacıyla Ticaret Markaları Yasası
altında çıkarılacak tüzük değişikliği
-13 Aralık 1995 tarih ve 2868/95
sayılı Komisyon Tüzüğü
-26 Şubat 2009 tarih ve 207/2009
sayılı Konsey Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 7.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi Ticaret Markaları Bölümünde çalışan en az 2 personelin eğitmen olarak, diğer personelin
ise uygulamaya yönelik eğitilmesi ve markaların tescili ve ihtiyaç duyulacak bilgisayar yazılım ve donanımının satın alınması
2016
57
Öncelik 7.3 Fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik uygulamaların AB müktesabatına uyumlu hale getirilmesi
a)Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 7.3-a
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Gümrük ve İstihsal (Değişiklik)Yasa Fikri Mülkiyet Haklarının
Tasarısı
Korunmasına yönelik önlemlerin
Gümrük ve İstihsal yasasında yer
alacak şekilde değişiklik yapılması
12 Haziran 2013 tarih ve (AB)
608/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Fikri Mülkiyet Haklarını İhlal Eder
Nitelikteki Eşyaya İlişkin Gümrükçe
yapılacak işlemler ve Fikri Mülkiyet
Haklarını İhlal Ettiği Kesinleşen
Eşyaya ilişkin Önlemler Tüzüğü
-12 Haziran 2013 tarih ve (AB)
608/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-29 Nisan 2004 tarih ve 2004/48/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-4 Aralık 2013 tarih ve (AB)
1352/2013 sayılı Komisyon Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
2
Amaç/Kapsam
Fikri Mülkiyet Haklarına ilişkin sınır
önlemlerinin iç hukuka aktarılması
amacıyla Gümrük ve İstihsal Yasası
altında çıkarılacak tüzük değişikliği
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 7.3- b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Başbakanlık, Maliye İşlerinden Sorumlu Bakanlık ve Yerel Yönetimler)
1
Gümrük ve Rüsumat Dairesi personelinden en az 2 personelin eğitmen olarak, diğer personelin ise uygulamaya yönelik eğitilmesi
2016
2
Polis Genel Müdürlüğü personelinden en az 2 personelin eğitmen olarak, diğer personelin ise uygulamaya yönelik eğitilmesi
2016
3
Beş ana Belediye personelinden en az 2 personelin eğitmen olarak, diğer personelin ise uygulamaya yönelik eğitilmesi
2016
58
FASIL 8: REKABET POLİTİKASI
8.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Rekabet Hukuku ile ilgili AB müktesebatı hem genel rekabet politikasının hem de devlet yardımlarının kontrolünü kapsar. İçinde şirketler tarafından serbest rekabet kurallarının
ihlalini engelleyen, işletmeler arasındaki birleşmeleri detaylı olarak incelemeye yarayan ve işletmeler arasında kısıtlayıcı anlaşmalar ve hakim durumun kötüye kullanılması
gibi iç piyasada serbest rekabeti engelleyen veya bozan devlet yardımlarının düzenlenmesini içeren kural ve prosedürler yer almaktadır. Genel olarak rekabet kuralları, AB’nin
tümünü doğrudan kapsayan kurallardır ve bunların uygulanması için Komisyon ile tam bir işbirliği içinde olunması gerekmektedir.
8.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Avrupa Birliği Antlaşması’nın 101’den 109’a kadar olan maddeleri, AB’nin Temel Rekabet Politikasını belirlemektedir.
2 Mart 1965 tarih ve (AET) 19/65 sayılı Konsey Tüzüğü, belirli kategorilerdeki anlaşma ve uyumlu eylemlere AB Antlaşması’nın 81(3). maddesinin uygulanmasını
düzenlemektedir.
20 Aralık 1971 tarih ve (AET) 2821/71 sayılı Konsey Tüzüğü, AB Antlaşması’nın 81(3). maddesinin anlaşma, karar ve uyumlu eylemlere uygulanmasını düzenlemektedir.
7 Mayıs 1998 tarih ve (AT) 994/98 sayılı Konsey Tüzüğü, AB Antlaşması’nın 112. ve 113. maddelerinin bazı yatay devlet yardımlarına uygulanmasını düzenlemektedir.
22 Mart 1999 tarih ve (AT) 659/1999 sayılı Konsey Tüzüğü, AB Antlaşması’nın 113. maddesinin uygulanmasına ilişkin detaylı kuralları belirlemektedir.
16 Aralık 2002 tarih ve (AT) 1/2003 sayılı Konsey Tüzüğü, AB Antlaşması’nın 101 ve 102. maddelerince belirlenen rekabet kurallarının uygulanmasını düzenlemektedir.
20 Ocak 2004 tarih ve (AT) 139/2004 sayılı Konsey Tüzüğü, teşebbüsler arasındaki yoğunlaşmanın kontrolünü düzenlemektedir.
7 Nisan 2004 tarih ve (AT) 802/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü, teşebbüsler arası yoğunlaşmanın kontrolüne ilişkin (AT) 139/2004 sayılı Konsey Tüzüğü’nü uygulamaktadır.
21 Nisan 2004 tarih ve (AT) 794/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü, AB Antlaşması’nın 113. maddesinin uygulanmasına ilişkin detaylı kuralları belirleyen 659/1999/AT sayılı
Konsey Tüzüğü’nü uygulamaktadır.
16 Kasım 2006 tarih ve 2006/111/AT sayılı Komisyon Direktifi, üye devletler ve kamu teşekkülleri arasındaki mali ilişkilerin saydamlığı ve bazı işletmeler bünyesindeki
mali saydamlığa ilişkin esasları düzenlemektedir.
59
2006 tarihli Komisyon Bildirisi, kartel davalarında cezaların azaltılması ve cezalardan muafiyete ilişkin esasları düzenlemektedir.
6 Ağustos 2008 tarih ve (AT) 800/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü (Genel Blok Muafiyeti Tüzüğü), belirli alanlarda sağlanan devlet yardımlarının AB Antlaşması’nın 107 ve
108. maddelerinin uygulanması çerçevesinde Ortak Pazar ile uyumlu olduğunu ilan etmektedir.
2008 tarihli Komisyon Bildirisi, devlet garantileri hakkındaki usulleri düzenlemektedir.
20 Nisan 2010 tarih ve (AB) 330/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü, Dikey anlaşma türlerine ve uyumlu eylemlere AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 101 (3). maddesinin
uygulanmasını düzenlemektedir.
14 Aralık 2010 tarih ve (AB) 1218/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü, AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 101 (3). maddesinin uzmanlaşma anlaşma kategorilerine
uygulanmasını düzenlemektedir.
2010 tarihli Kılavuz, dikey sınırlamalara ilişkin esasları düzenlemektedir.
2011 tarihli Komisyon Bildirisi, AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 101. maddesinin yatay işbirliği anlaşmalarına uygulanmasını düzenlemektedir.
8.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Karteller, kısıtlayıcı anlaşmalar ve hakim durumun kötüye kullanılması gibi rekabeti kısıtlayacak ortamların giderilmesi için gerekli düzenlemeleri uygulayacak yerel bir rekabet
otoritesinin kurulması gerekmektedir. Bu otoritenin rekabeti önleyici uygulamaların araştırılması, soruşturulması ve gerekli durumlarda bu uygulamaların durdurulması ile
yaptırım uygulanması kararını alabilecek yetkilerle donatılması sağlanmalıdır.
Devlet yardımlarının etkili kontrolü için AB’ye katılım öncesinde düzgün bir altyapı ve çerçeve oluşturulmasına yönelik bir ulusal devlet yardımı gözetim otoritesinin kurulması,
katılımla birlikte ise devlet yardımlarının gözetimi ve kontrolü rolünü tümüyle Avrupa Komisyonunun üstlenmesi sağlanmalıdır.
60
8.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
8.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Rekabet Politikası faslına ilişkin olarak müktesebata uyum çalışmalarına 2004 yılında başlanmıştır. Bu kapsamda, mal ve hizmet piyasalarında rekabeti engelleyen anlaşmaları,
uyumlu eylemler ile birleşme ve devralmaları veya teşebbüslerin hakim durumlarının kötüye kullanmalarının önlenmesi, rekabeti korumak amacıyla rekabeti engelleyen
teşebbüslerin denetlenmesi, gerekli yaptırımların uygulanması ve devlet yardımları ile ilgili şeffaf kuralların oluşturulmasını düzenleyen Rekabet Yasası, Nisan 2009 tarihinde
Meclis tarafından onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından Rekabet Kurulu üyeleri Aralık 2010 tarihinde atanarak göreve başlamıştır.
Rekabet Kurulu üyelerine ve ilgili diğer paydaşlara AB müktesebatının uygulanmasına ilişkin bilgilendirme ve kapasite artırımı çalışmalarının yanı sıra tüzük, tebliğ ve kılavuz
hazırlamaya yönelik teknik yardım sağlanmıştır. Bu kapsamda, Rekabet Yasası’nı uygulayacak nitelikte ve AB müktesebatı ile uyumlu ‘İhlallerle ilgili Kurul’un Nihai
Kararlarında Bulunması Gereken Hususları Belirleyen Nihai Kararlar Tüzüğü’ Ocak 2013 tarihinde, ‘Hangi Yoğunlaşma İşlemlerinin Kurula Bildirilerek İzin Alınması
Gerektiği ve Yoğunlaşmaların Kontrolü ile İlgili Usul ve Esasları Belirleyen Yoğunlaşmalar Tebliği’ Ocak 2013 tarihinde, ‘Kurula İntikal Eden Şikayet Başvurularındaki İşlem
Usullerini Düzenleyen Şikayetler Tebliği’ Ocak 2013 tarihinde, ‘Kurula Yapılacak Muafiyet Başvurularını ve Başvuruların Değerlendirilme Esaslarını Belirleyen Muafiyet
Başvuruları ve Değerlendirilmeleri Tebliği’ Ocak 2013 tarihinde, ‘Hakim Konumun Tespitinde Kullanılacak Olan Kriterleri Belirleyen Hakim Konum Tespitinde Kullanılacak
Kriterler Tebliği’ Ekim 2013 tarihinde ve ‘Piyasada Daha Güçlü Olan Teşebbüslerin Daha Küçük veya Daha Zayıf Rakiplerini Piyasa Konumlarını Kullanarak Adil Olmayan
Bir Şekilde Engellemelerinin ve Özellikle Maliyet Altı Satışların Değerlendirilme Esaslarını Belirleyen Maliyet Altı Satışlar Tebliği’ Aralık 2013 tarihinde onaylanarak
yürürlüğe girmiştir.
61
8.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 8.1 Rekabet politikası alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
62
8.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 8.1 Rekabet politikası alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
8.1-a
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Rekabet Kurulu’na bağlı çalışacak
AB Antlaşması’nın 101’den 109’a
hizmet biriminin oluşum ve yapısının kadar olan maddeleri
düzenlenmesi
2014 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Rekabet (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Rekabet Kurulu’nun daha etkin
çalışması için gerekli kurumsal
düzenlemelerin yapılması
AB Antlaşması’nın 101’den 109’a
kadar olan maddeleri
2014 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Rekabet Kurulu Çalışma Usul ve
Esasları Tüzüğü
Kurulun yönetim ve işlemlerinde
takip edilecek yöntem usul ve
esaslarının belirlenmesi amacıyla
Rekabet Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
16 Aralık 2002 tarih ve (AT) 1/2003 2014 yılının birinci
sayılı Konsey Tüzüğü
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Bütçe Tüzüğü
Rekabet Kurulu ve Hizmet Biriminin AB Antlaşması’nın 101’den 109’a
bütçe planlaması ve yönetimi ile
kadar olan maddeleri
ilgili usul ve esasların belirlenmesi
amacıyla Rekabet Yasası altında
çıkarılacak olan yeni tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Personel Tüzüğü
Personelin istihdam, atama,
yükselme ve disiplini ile ilgili
yöntemlerin belirlenmesi amacıyla
Rekabet Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
AB Antlaşması’nın 101’den 109’a
kadar olan maddeleri
2014 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
1
Rekabet Kurulu Hizmet Birimi
Teşkilat Yasa Tasarısı
2
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
63
8.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Devlet Yardımları Bildirim Tüzüğü
7
Devlet Yardımları Tüzüğü
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Rekabet Kurulu’nun devlet
yardımları ile ilgili alacağı
bildirimler, yapacağı değerlendirme,
denetim ve raporlamaya yönelik
uygulama usul ve esaslarının
belirlenmesi amacıyla Rekabet
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
- 22 Mart 1999 tarih ve (AT)
659/1999 sayılı Konsey Tüzüğü
- 21 Nisan 2004 tarih ve (AT)
794/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Devlet Yardımları kapsamına
girebilecek sektör, konu ve oranların
belirlenerek yardımların
düzenlenmesi amacıyla Rekabet
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
-7 Mayıs 1998 tarih ve (AT) 994/98 2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Tüzüğü
yarısı
-22 Mart 1999 tarih ve (AT)
659/1999 sayılı Konsey Tüzüğü
- 21 Nisan 2004 tarih ve (AT)
794/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü
-16 Kasım 2006 tarih ve
2006/111/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-6 Ağustos 2008 tarih ve (AT)
800/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü
- 2008 tarihli Devlet Garantileri
Hakkındaki Usulleri Düzenleyen
Komisyon Bildirisi
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
64
8.1-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
8
Blok Muafiyetler Tebliği
Tüketiciler için avantajlı bir durum
yaratması, malların üretim ve
dağıtımının iyileştirilmesi, teknolojik
ve ekonomik gelişime katkı sağlayan
belirli kriterleri taşıyan ve alt veya
üst sektörlerde faaliyet gösteren
işletmelerarası anlaşmalara ve ortak
davranışlara uygulanacak
muafiyetlere ilişkin tebliğ
- 2 Mart 1965 tarih ve (AET) 19/65 2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Tüzüğü
yarısı
- 20 Aralık 1971 tarih ve (AET)
2821/71 sayılı Konsey Tüzüğü
- 14 Aralık 2010 tarih ve (AB)
1218/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü
-2010 tarihli Dikey Sınırlamalara
ilişkin Kılavuz
- 20 Nisan 2010 tarih ve (AB)
330/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü
-2011 tarihli AB’nin İşleyişi
Hakkındaki Antlaşma Madde 101’in
yatay işbirliği anlaşmalarına
uygulanması hakkındaki Bildirim
Rekabet Kurulu
9
Pişmanlık Tebliği
Rekabeti bozucu antlaşmalara taraf
olanların yapacağı bildirimler için
uygulanacak indirimlerin
düzenlenmesi
- 20 Ocak 2004 tarih ve (AT)
2016 yılının birinci
139/2004sayılı Konsey Tüzüğü
yarısı
- 7 Nisan 2004 tarih ve (AT)
802/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü
-2006 tarihli Kartel Davalarında
Cezaların Azaltılması ve Cezalardan
Muafiyete İlişkin Komisyon Bildirisi
Rekabet Kurulu
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
65
b) İdari Düzenleme Tablosu
8.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Mesleki ve Sektörel Birlikler)
1
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik ilgili mesleki ve sektörel birliklerin eğitimi
2014-2016
2
Mevzuatın yürütülmesi ve etkin uygulanmasına yönelik ilgili devlet kurumlarının eğitimi
2014-2016
3
Devlet Yardımları konusundaki envanter çalışması hakkında ilgili devlet kurumlarının eğitimi
2014-2016
4
Devlet Yardımları konusunda envanter çıkarılması
2014-2016
Rekabet Kurulu
1
Rekabet alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Rekabet Kurulu üyelerinin hazırlanacak olan mevzuata yönelik eğitimi
2014-2016
3
Rekabet Kurulu üyelerinin hizmet içi eğitimi
2014-2016
4
Rekabet Kurulu altında oluşturulacak olan hizmet biriminin eğitimi
2014-2016
5
Rekabet politikası ile ilgili güncel dokümanların ve diğer kurumsal bilgilerin temin edilmesi
2014-2016
6
Yoğunlaşma Başvuruları Kılavuzu, Şafak Baskını Kılavuzu, İlgili Pazarın Tanımlanmasına ilişkin Kılavuz, Muafiyetler Kılavuzu, Cezalar
Kılavuzu, Uzlaşma Prosedürleri Kılavuzu gibi kılavuzların etkin uygulanması için gerekli düzenlemelerin yapılması
2014-2016
66
FASIL 9: MALİ HİZMETLER
9.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
AB’de ekonominin işlemesi yönünde mali pazarların çok büyük önemi bulunmaktadır. Bu çerçevede mali pazarlar ne kadar bütünleştirilmiş olursa sermayenin tahsisi ve uzun
dönemde ekonomik performans da o kadar verimli olacaktır. Bu nedenle AB’de mali hizmetler iç pazar şemsiyesi altında toplanmayı hedeflemektedir.
Mali hizmetlerin iç pazar çerçevesinde tanımlanması Avrupa Birliği’nde daha dinamik, yenilikçi ve çekici iş olanaklarının oluşmasını hedeflemektedir. Bu bağlamda AB’de
güçlü bir mali pazarın temeli 1999-2005 yıllarını kapsayan Mali Hizmetler Eylem Planında oluşturulmuştur. Bu planla mali hizmetlerde bir takım değişikler gerçekleştirilerek
düzensiz bir küresel çevre olmasına rağmen mali sektörün performansında iyileştirme gözlemlenerek likiditede artış, daha yüksek rekabet seviyeleri ve daha fazla mali istikrar
tespit edilmiştir. Buna göre, Avrupa Komisyonunun Mali Hizmetlere yönelik hazırladığı 2005-2010 yıllarını kapsayan Beyaz Belge’de, bütünleştirilmiş, açılmış, kapsamlı,
rekabetçi ve ekonomik olarak verimli bir AB mali piyasasına ulaşılması hedeflenmiştir.
Avrupa Birliği, sigorta şirketlerinin ürünlerini Avrupa Birliği içerisindeki tüm üye devletlerde serbestçe satabildiği, tüketicilerin de sigortacılık işlemleri için herhangi bir üye
devlet sigorta şirketine başvurabildiği tek sigorta piyasasını oluşturmuştur. İş kurma hakkı, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımının sağlanması ile sigorta sektöründe
ortak bir pazar oluşturulmuştur. Sigorta denetim hukukunda meydana getirilen uyumlaştırma ile bir sigorta şirketi Avrupa Birliği üyesi devletlerde iş kurma ve hizmet sunma
özgürlüğü çerçevesinde sigortacı olarak faaliyet gösterebilmektedir. Bir üye devletten izin alan sigorta şirketinin Tek Pasaport ilkesi gereği diğer üye devletlerden izin alması
gerekmemektedir. Ev sahibi ülkenin denetim ilkesi bir sigorta şirketinin merkezinin bulunduğu üye devlet, şirketin Avrupa Birliği üye devletlerindeki tüm faaliyetlerinin
denetiminden sorumludur.
Sigorta sektöründe son yıllarda yaşanan küresel mali krizler sonucunda Avrupa Birliği düzenleyici kuruluşlar mali yeterlilik, sermeye yeterliliği, yükümlülük karşılama
yeterliliği, ödeme gücü ya da solvency gibi kavram ve prensiplere dayalı yeni bir disiplin geliştirmeye başlamıştır. AB tarafından uzun bir süredir çalışmaları sürdürülen çok
yönlü ve kapsamlı Solvency II düzenlemesi çerçevesinde ortaya çıkan yönetişim sistemi; risk yönetimi fonksiyonunu, uygunluk fonksiyonunu, iç denetim fonksiyonunu ve
aktüeryal fonksiyonu içermektedir. Avrupa Birliği kapsamında tüm sigorta ve reasürans kuruluşlarının faaliyetlerinin sağlam ve sürdürülebilir şekilde yönetilmesini sağlayacak
etkin bir yönetişim sistemine sahip olmaları zorunlu tutulmaktadır.
Solvency II’nin genel amacı AB sigorta piyasasının bütünleşmesini sağlamak, poliçe sahiplerini ve lehdarları daha iyi korumak, AB sigorta ve reasürans şirketlerinin rekabet
edebilirliklerini artırmak ve daha iyi düzenlemeleri teşvik etmektir. Bu durumda önümüzdekı yıllarda AB'de Solvency II'nin pekişmesi sonucunda küçük ölçekli, ürün çeşitliliği
sınırlı olan sigorta şirketleri için oldukça zorlu bir süreçten geçmesi ve yaşanan süreçte şirket birleşmeleri sonucunda daha az sayıda sigorta şirketi fakat daha fazla ürün çeşitliliği
görülmesi beklenmektedir.
67
9.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Sigortacılık
Yükümlülük Karşılama Yeterliliği (SOLVENCY II) Direktifi, Sigorta ve Reasürans Sektöründe Faaliyete Geçiş ve Faaliyetin Sürdürülmesine İlişkin 17 Aralık 2009 tarihli
ve 2009/138/AT sayılı Avrupa Parlementosu ve Konseyi Direktifi, aşağıdaki direktifleri konsolide ederek kapsamlı tek bir direktif kapsamına almakta ve sigortacılık alanındaki
ilgili uygulamaları güçlendirmektedir:
30 Mayıs 1978 tarih ve 73/239/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, hayat sigortası dışında kalan sigortacılık faaliyetlerinde başlama ve yürütme ile ilgili
kanun, tüzük ve idari düzenlemeleri kapsamaktadır.
30 Mayıs 1978 tarih ve 78/473 AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, üye devletlerin koasürans alanındaki kanun, tüzük ve idari düzenlemelerini
içermektedir.
22 Haziran 1987 tarihli 87/344/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, hukuki korunma sigortası ile ilgili kanun, tüzük ve idari düzenlemelerin
koordinasyonunu sağlamaktadır.
22 Haziran 1988 tarih ve 88/357/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, hayat sigortası dışında kalan sigortacılık faaliyetine ilişkin kanun, tüzük ve idari
düzenlemelerin koordinasyonu, hizmet sunma serbestisinin fiilen kolaylaştırılması hakkında olup ve 73/239/AET sayılı Direktifi değiştirmektedir.
18 Haziran 1992 ve 92/49/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, hayat sigortası dışında kalan sigortacılık faaliyeti ile ilgili kanun, tüzük ve idari
düzenlemelerin koordinasyonu hakkında ve 73/239/AET sayılı Direktif ile 88/357/AET sayılı Direktifi değiştirmektedir. 27 Ekim 1998 tarih ve 98/78/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi bir sigorta grubundaki sigorta şirketlerinin tamamlayıcı denetimi hakkındaki hususları düzenlemektedir.
19 Mart 2001 tarih ve 2001/17/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, sigorta şirketlerinin yeniden yapılandırılması ve tasfiyesine ilişkin düzenlemeleri
kapsamaktadır.
5 Kasım 2002 tarih ve 2002/83/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, hayat sigortası uygulamalarında gözetilecek kuralları düzenlemektedir
11 Mayıs 2005 tarih ve 2005/14/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, motorlu taşıtların kullanımı ile ilgili üçüncü şahıslara karşı hukuki sorumluluk
kapsamında sigorta düzenlemeleri içermektedir.
16 Kasım 2005 tarih ve 2005/68/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, reasürans hususuna ilişkin düzenlemeler hakkındadır.
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/103/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, motorlu taşıtların kullanımı ile ilgili hukuki sorumluluğa karşı sigorta ile ilgili kuralları
düzenlemektedir.
68
Elektronik Para Hizmetleri:
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/110/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi, elektronik para hizmetlerinin verilebilmesi için elektronik para kuruluşlarının faaliyete
geçme, yürütme ve denetimleri hakkında kurallar koymakta olduğundan, ödeme hizmeti sağlayıcılarının tümü için eşit ve adil rekabet zemini temin edilecek bir uygulamayı
kapsamaktadır.
9.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Sigortacılık
Sigortacıların AB’de faaliyet gösterip hizmetleri serbestçe başlatabilmesine ve sunabilmesine izin veren, ekonomik verimliliği ve pazar entegrasyonunu destekleyen tek bir
sigorta pazarının oluşmasına yönelik bir çerçeve gerekmektedir.
Sigorta ve reasürans şirketlerinin kuruluşu izin ve ruhsata tabidir. İzinlerin verilmesinde ve makul şartların izlenmesinde sigorta girişimlerini denetlemeye yönelik denetleyici
makamların kurulması gerekmektedir.
Elektronik Para Hizmetleri
İç piyasada elektronik para hizmetleri verecek kuruluşların kurulması ve denetlenmesi için yetkili bir otorite kurulması gerekmektedir.
69
9.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
9.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Sigortacılık sektörünün daha güvenli ve istikrarlı çalışmasını, sigorta ve reasürans faaliyetleri ile aracılık faaliyetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi, garanti fonunun tesis
edilmesi, sigorta tahkim komisyonunun oluşturulması, teknik karşılıkların yatırılacağı aktiflerin belirlenmesi, sigorta şirketlerinin yükümlülük karşılama yeterliliğinin
belirlenmesi amacıyla Sigorta Hizmetleri (Düzenleme ve Gözetim)Yasası hazırlanarak Aralık 2010 tarihi itibariyle yürülüğe girmiştir.
Yasa tahtında hazırlanması öngörülen teknik tüzükler sektör ihtiyaçlarına göre önceliklendirilerek hayata geçirilmektedir. Bu çalışmalar kapsamında:

Sigortacılık sektörünün daha güvenli ve istikrarlı çalışması, aracılık faaliyetlerinin düzenlenmesi amacıyla Sigorta Acenteleri Tüzüğü,

Sektörde sigorta ve reasürans faaliyetlerinin düzenlenmesini hedef alan Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Kuruluş ve Çalışma Esasları Tüzüğü,

Sigorta Bilgi Merkezinin işleyişine ve sigorta şirketlerinin bu konudaki yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenleyen Sigorta Bilgi Merkezi Tüzüğü,

Sigorta şirkentlerinin teminat güvencelerinin düzenleyen Sigorta Teminat Tüzüğü,

Sigorta ve reasürans şirketlerinin mevcut yükümlülüklerini karşılayacak miktarda teknik karşılık ayırmalarını sağlanması ve bu karşılıkların yatırılacağı varlıklara
ilişkin usul ve esasların düzenleyen Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Teknik Karşılıklarının Yatırılacağı Aktifler ve Bu Aktiflerin Değerlendirilmesine ilişkin Tüzük,

Sigorta ve reasürans şirketlerinin mevcut yükümlülükleri ile potansiyel riskleri nedeniyle oluşabilecek zararlarına karşı yeterli miktarda özsermaye bulundurulmasını
sağlayan Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Yükümlülük Sermaye Yeterliliğine İlişkin Tüzük, Sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf
arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümünü üstlenecek tahkim komisyonunun işleyişine ilişkin usul ve esasların düzenleyen Sigorta Tahkim
Komisyonunun Çalışma ve Başvuru ile ilgili Usul ve Esasları Tüzüğü,

Belli bir sigorta ilişkisine girmek isteyen kişilerin, gerek sözleşmenin müzakeresi gerekse kurulması sırasında sözleşmenin konusu, teminatları ve diğer özellikleri
hakkında oluşabilecek bilgi eksikliklerinin giderilmesi ile sözleşmenin devamı sırasında ortaya çıkabilecek ve sözleşmenin işleyişi ile ilgili olarak sigorta ettireni,
sigortalı veya lehdarı etkileyebilecek nitelikteki değişiklik ve gelişmelerden ilgililerin haberdar edilebilmesini teminen sigortacı tarafından yerine getirilmesi gereken
görev ve yükümlülüklere dair usul ve esasları düzenleyen Bilgilendirme Tüzüğü,

Sigorta sözleşmesinde hasarın karşılanması ile ilgili prim oranınlarının düzenleyen Zamlı Prim Uygulaması Tüzüğü, Sigorta ve/veya reasürans brokerliği yapacak
gerçek ve tüzel kişilerin niteliklerine ve faaliyetlerine dair usul ve esasların belirleyen Brokerler Tüzüğü yürülüğe girmiştir.
70
9.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 9.1 Sigortacılık alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
Ana Unsur 9.1.1 Sigorta Hizmetleri (Denetim ve Düzenleme) Yasası’nın uygulayıcı tüzüklerinin hazırlanarak yürürlüğe konması
Ana Unsur 9.1.2 Motorlu araç sigortalarına ilişkin AB Mevzuatına uyum sağlanmasına yönelik yürürlükteki mevzuatın gözden geçirilmesi ve
gerekli düzenlemelerin yapılması
Öncelik 9.2 Elektronik para hizmetleri alanında AB müktesebatına uyum sağlanması
71
9.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 9.1 Sigortacılık alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
9.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 9.1.1 Sigorta Hizmetleri (Denetim ve Düzenleme) Yasası’nın uygulayıcı tüzüklerinin hazırlanarak yürürlüğe konması
1
İç Denetim ve Risk Yönetim Tüzüğü Sigorta şirketlerinin karşılaştıkları
risklerin izlenmesi ve kontrollerinin
sağlanması amacıyla kuracakları iç
denetim sistemleri ile risk yönetim
sistemlerine ilişkin esas ve usullerin
belirlenmesi amacıyla Sigorta
Hizmetleri (Düzenleme ve
Gözetim)Yasası alında çıkarılacak
yeni tüzük
17 Aralık 2009 tarih ve 2009/138/AT 2014 yılının birinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Garanti Fonunun İşleyişine İlişkin
Usul ve Esaslar Tüzüğü
17 Aralık 2009 tarih ve 2009/138/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Garanti fonundan yapılacak
ödemeler ile garanti fonunun
oluşumu ve uygulanması ile ilgili
usul ve esasların düzenlenmesi
amacıyla Sigorta Hizmetleri
(Düzenleme ve Gözetim)Yasası
alında çıkarılacak yeni tüzük
72
9.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Sigorta Aktüerleri Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Aktüerlik giriş ile çalışma usul ve
esaslarının düzenlenmesi ve
aktüerlerin yetki, sorumluluk,
yükümlülük ve niteliklerinin
belirlenmesi amacıyla Sigorta
Hizmetleri (Düzenleme ve
Gözetim)Yasası alında çıkarılacak
yeni tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
17 Aralık 2009 tarih ve 2009/138/AT 2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 9.1.2 Motorlu araç sigortalarına ilişkin AB Mevzuatına uyum sağlanmasına yönelik yürürlükteki mevzuatın gözden geçirilmesi ve gerekli
düzenlemelerin yapılması
1
Motorlu Araçlar (Üçüncü Şahıs
Motorlu araç kazalarında ortaya
Sigortası) (Değişiklik) Yasa Tasarısı çıkan hasarlara karşı üçüncü
şahısların korunması
- 11 Mayıs 2005 tarih ve 2005/14/AT 2016 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
- 16 Eylül 2009 tarih 2009/103/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Gelir ve Vergi Dairesi
73
b) İdari Düzenleme Tablosu
9.1-b
Sıra
No
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 9.1.1 Sigorta Hizmetleri (Denetim ve Düzenleme) Yasası’nın uygulayıcı tüzüklerinin hazırlanarak yürürlüğe konması
Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Sigortacılık alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi bünyesinde sigorta denetim kapasitesinin iyileştirilmesi ve denetim alanında ihtiyaç duyulan
personelin istihdam edilmesi
2014-2016
3
Yasa tahtında hazırlanıp uygulamaya girecek tüzüklere ilişkin tüm uygulayıcılara yönelik eğitim seminerleri düzenlenmesi
2014-2016
Ana Unsur 9.1.2 Motorlu araç sigortalarına ilişkin AB Mevzuatına uyum sağlanmasına yönelik yürürlükteki mevzuatın gözden geçirilmesi ve gerekli
düzenlemelerin yapılması
Ortak Çalışmalar (Gelir ve Vergi Dairesi, Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı Dairesi)
1
Motorlu Araçlar (Üçüncü Şahıs Sigortası) Yasası uygulayıcılarının eğitilmesi
2015-2016
74
Öncelik 9.2 Elektronik para hizmetleri alanında AB müktesebatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
9.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Ödeme ve Elektronik Para
Hizmetleri Yasa Tasarısı3
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Elektronik para hizmetleri
konusundaki yasal altyapının
oluşturulması
16 Eylül 2009 tarih ve 2009/110/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konseyi Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Merkez Bankası
b) İdari Düzenleme Tablosu
9.2-b
Sıra
No
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Ekonomiden sorumlu Bakanlık, Maliyeden sorumlu Bakanlık, Merkez Bankası)
3
1
Elektronik para hizmetleri mevzuatı ile ilgili Bakanlıkların kapasite artırımı
2014-2015
2
Elektronik para hizmetleri mevzuatı kapsamında yeni bir otoritenin kurulması, teknik ve idari altyapısının oluşturulması
2015-2016
Fasıl 4 Sermayenin Serbest Dolaşımı başlığında öncelik 2 ödeme hizmetleri alanında AB müktesebatına uyum sağlanması altında da yer almaktadır.
75
FASIL 11: TARIM VE KIRSAL KALKINMA
11.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Avrupa Birliği üye devletlerinin tarım politikalarını siyasi ve ekonomik anlamda bütünleştiren Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası (OTP), ilk olarak ortak fiyatların korunması
amacıyla oluşturulmuş, çeşitli kurallar çerçevesinde işleyen geniş kapsamlı bir mekanizmadır. Avrupa ülkelerinin ekonomileri içerisinde %5’lik bir yer tutan genel tarım
sektörüne, Birlik ortak bütçesinin yaklaşık yarısı aktarılmaktadır. Tarım sektörü çalışanlarının gelir düzeyinin korunması ve üye devletlerin ulusal tarım politikaları arasındaki
derin farklılıkların giderilmesi gerekliliği, üye devletleri bir ortak tarım politikası oluşturmaya yöneltmiştir.
AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 39. maddesinde yer alan OTP hedefleri; teknik ilerlemenin teşvik edilmesi, tarımsal üretimin gerçekleştirilmesi, üretim ve iş gücü
faktörlerinin optimum kullanımının sağlanması; tarım ile uğraşan kesimin bireysel kazançlarının artırılması yoluyla adil yaşam standartlarına kavuşması, piyasa istikrarının
sağlanması, ürün arzının garanti altına alınması ve tarım ürünlerinin tüketicilere uygun fiyatlarla ulaştırılmasının sağlanması olarak sıralanmıştır.
OTP’nin genel çerçevesini, Avrupa Birliği tarımsal ve kırsal alanların rekabet edebilirlik ve süredürülebilirliğini sağlayan iki temel unsur oluşturmaktadır. Bu doğrultuda birinci
unsur, tarım piyasaları ve gıda arz zincirinin işleyişine ilişkin enstrümanları yasal yönetim gereklilikleri ve iyi tarım ve çevre uygulamaları ile ilgili doğrudan ödemeleri
içermektedir.
İkinci unsur olan kırsal kalkınma politikası ise tarım sektöründeki rekabetin artırılmasını, çevreye duyarlı yerel ürünlerin geliştirilmesini, kırsal alanlarda ekonomik faaliyetlerin
ve yaşam kalitesinin artırılmasını hedeflemektedir. Bu önlemler büyük ölçüde gönüllülük esasına dayalı olarak sözleşmeler vasıtasıyla uygulanmakta, eş finansman
gerektirmekte ve Avrupa, ulusal, bölgesel ve yerel düzeydeki ihtiyaçlar göz önüne alınarak stratejik bir çerçevede aktarılmaktadır. AB düzeyindeki temel yıllık ödemeleri içeren
birinci unsur ile yerel özellikleri stratejik bir yaklaşımla destekleyen ikinci unsur önlemlerinin oluşturduğu destek mekanizması, doğrudan ödemeler ile hedef eylemleri biraraya
getirerek AB düzeyinde fark yaratan bir politika oluşturmaktadır.
2013 yılı sonrası AB bütçesinin yeniden şekillendirilmesine ilişkin Avrupa Komisyonun 19 Ekim 2010 tarihinde yayımladığı raporda, AB bütçesinin temel ilkeleri ve işleyişi
konularının kapsamlı bir şekilde ele alınmasının yanı sıra, bütçenin büyük bir bölümünü oluşturan OTP’de Avrupa 2020 4 Stratejisinin ışığında önemli birtakım değişikliklerin
yapılması gerektiği vurgulanmıştır. Bu doğrultuda, 2013 yılında OTP’de yeni bir reform süreci gerçekleşmiştir. Yeni OTP, bütüncül bir çerçevede destek politikalarında mevcut
iki unsurun daha güçlü bir yapıda korunması, daha hedef odaklı,entegre ve tamamlayıcı nitelikte bir yaklaşımı yansıtmaktadır. Bu kapsamda, doğrudan ödemelerin yeniden
düzenlenmesi, OTP’nin çevre ve iklim değişikliği konularına daha fazla önem veren bir yapıya bürünmesi ve üye devletler arasındaki dengesiz dağılımı bertaraf edecek şekilde
doğrudan ödeme seviyelerinin yeniden ayarlanması, daha etkin bir kırsal kalkınma stratejisinin öncelik kazanması gibi konularda yenilikler ortaya koymaktadır.
4
Avrupa 2020 Stratejisi: COM (2010) 2020 Komisyon Bildirimi: Akıllı, kapsamlı büyüme ve sürdürülebilirlik için Avrupa 2020 Stratejisi
76
11. A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı5
Yatay Konular
17 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1306/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, Ortak Tarım Politikasının izlenmesi, yönetimi ve finansmanı ile ilgili kuralları
içermektedir.
17 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1310/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, 2014 yılına ilişkin kaynakların ve dağılımları ile ilgili (AB) 1305/2013, (AB)
1306/2013, (AB) 1307/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzükleri’ni ve (AT) 73/2009 Konsey Tüzüğü’nü tadil eden ve Avrupa Tarım Fonu tarafından Kırsal
Kalkınma destek kurallarının geçiş kurallarını içermektedir.
Doğrudan Ödemeler
26 Mayıs 2008 tarih ve (AT) 485/2008 sayılı Konsey Tüzüğü, Avrupa Garanti Tarım Fonu tarafından finansman sistemi kapsamında yapılan işlemlerin üye devletler tarafından
incelenmesini ile ilgili kuralları içermektedir.
19 Ocak 2009 tarih ve (AT) 73/2009 sayılı Konsey Tüzüğü, (AT) 1782/2003 sayılı Tüzük’ü yürürlükten kaldıran, (AT) 1290/2005, (AT) 247/2006, (AT) 378/2007
Tüzükleri’ni değiştiren Ortak Tarım Politikası altında çiftçilere doğrudan destek sağlayan kurallarını içermektedir.
29 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1120/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 73/2009 sayılı Konsey Tüzüğü’nün başlık III’ünde yer alan tek ödemelerin Ortak Tarım Politikası
altında çiftçilere doğrudan destek sağlayan detaylı kuralların uygulamasına ilişkin kurallarını içermektedir.
29 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1121/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 73/2009 sayılı Konsey Tüzüğü’nün başlık IV ve V’inde yer alan çiftçilere destek sağlayan detaylı
kurallarını içermektedir.
17 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1307/2013 sayılı Konsey Tüzüğü, Ortak Tarım Politikası çerçevesinde çiftçilere yönelik destek programları kapsamında doğrudan ödeme
kurallarını içermektedir.
Kırsal Kalkınma
30 Kasım 2009 tarih ve (AT) 1122/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, çiftçilere yönelik yapılan doğrudan destekler altında çarpraz uyum,modülasyon ve entegre idare ve sistemi
kurallarını uygulayan (AT) 73/2009 sayılı Konsey Tüzüğü’nün ve (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nün şarap sektörü çarpraz uyum desteklerine ilişkin uygulama
kurallarını içermektedir.
5
AB Ortak Tarım Politikası mevzuatına ilişkin devam eden gözden geçirme sürecininin tamamlanması ile yürürlüğe girecek olan yeni AB tarım mevzuatı bu program çerçevesinde dikkate alınacaktır.
77
27 Ocak 2011 tarih ve (AB) 65/2011 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1698/2005 sayılı Konsey Tüzüğü’nü uygulayan ve kırsal kalkınma destek önlemlerine ilişkin kontrol
prosedürleri ve çarpraz uyumun uygulanması ile ilgili kuralları içermektedir.
17 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1305/2013 sayılı sayılı Konsey Tüzüğü, kırsal kalkınma için Avrupa Tarım Fonu tarafından sağlanan kırsal kalkınma destek kurallarını
içermektedir.
Ortak Pazar Organizasyonu
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 917/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 797/2004 sayılı Konsey Tüzüğü’nün arıcılık alanındaki faaliyetlerin uygulamasına ilişkin kuralları
içermektedir.
22 Ekim 2007 tarih ve (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü, Tek Ortak Piyasa Düzenine İlişkin tüm hükümleri içermektedir.
17 Aralık 2007 tarih ve (AT) 3/2008 sayılı Konsey Tüzüğü, üçüncü ülkelerde ve iç pazarda tarımsal ürünlere ilişkin promosyon ve kurallara ilişkin önlemleri içermektedir.
23 Nisan 2008 tarih ve (AT) 376/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, tarımsal ürünlerin ithalat ve ihracatı izni için gerekli başvuru ve belirli sertifikalandırma kurallarını
içermektedir.
26 Mayıs 2008 tarih ve (AT) 485/2008 sayılı Konsey Tüzüğü, Avrupa Garanti Tarım Fonu tarafından finansman sistemi kapsamında yapılan işlemlerin üye devletler tarafından
incelenmesini ile ilgili kuralları içermektedir.
3 Haziran 2008 tarih ve (AT) 491/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007/AT sayılı Konsey Tüzüğü’nün tahıl sektöründeki üretim ödemelerine ilişkin başvuru
kurallarını belirlemektedir.
5 Haziran 2008 tarih ve (AT) 501/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 3/2008 sayılı Konsey Tüzüğü’nün uygulamasına ilişkin detaylı kuralları içermektedir.
23 Haziran 2008 tarih ve (AT) 589/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nün yumurtalar konusunda piyasa standartlarına ilişkin kuralları
içermektedir.
27 Haziran 2008 tarih ve (AT) 617/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Komisyon Tüzüğü’nün çiftlik tavukları ve tavuk yumurtalarına ilişkin piyasa
standartlarının uygulayıcı kuralları içermektedir.
10 Temmuz 2008 tarih ve (AT) 657/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü kuralları ile eğitim sağlanılan yerlerde süt ürünlerinin öğrencilere
temin edilmesine ilişkin kurallarını içermektedir.
3 Eylül 2008 tarih ve (AT) 867/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü kuralları ile işletmelerin zeytin sektöründeki örgütlerine, iş
programlarına ve mali konularına ilişkin kuralları içermektedir.
78
7 Nisan 2009 tarih ve (AT) 288/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nün okul meyve programı kapsamında meyve, sebze, işlenmiş meyve,
işlenmiş sebze ve muz ürünlerinin eğitim yerlerinde çocuklara temin edilmesine ilişkin kuralları içermektedir.
12 Mayıs 2009 tarih ve (AT) 388/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nün tahıl ve pirinçten işlenen ürünlerin ithalat ve ihracatına ilişkin
başvuru kurallarını belirlemektedir.
11 Aralık 2009 tarih ve (AB) 1272/2009 Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nün kamu müdahalesi altında olan tarımsal ürünlerin alış ve satışı ile
ilgili uygulayıcı kurallarını belirlemektedir.
15 Aralık 2009 tarih ve (AB) 1233/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, süt sektörüne ilişkin belirli piyasa destek önlemleri kurallarını içermektedir.
3 Aralık 2010 tarih ve (AB) 1125/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1173/2099 sayılı Tüzük’ü değiştiren tahıl müdahale merkezlerine ilişkin kuralları içermektedir.
7 Haziran 2011 tarih ve (AB) 543/2011 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1234/2007 sayılı Konsey Tüzüğü kurallarının uygulaması ile ilgili kurallara ilişkin olarak meyve,
sebze, işlenmiş meyve ve sebzelere ilişkin kuralları içermektedir.
17 Haziran 2011 tarih ve (AB) 585/2011 sayılı Komisyon Tüzüğü, Meyve ve sebze sektörüne ilişkin istinai destek önlemleri ile ilgili uygulayıcı kuralları içermektedir.
13 Haziran 2012 tarih ve (AB) 29/2012 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, zeytin yağına ilişkin piyasa standartları ile ilgili kuralları içermektedir.
30 Temmuz 2013 tarih ve (AB) 737/2013 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, üçüncü devletlerde ve iç pazarda tarımsal ürünlere ilişkin promosyon önlemleri ve enformasyon
kurallarını içermektedir.
13 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1335/2013 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AB) 29/2012 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü’nü tadil eden ve zeytin yağına ilişkin
market standartları ile ilgili kuralları içermektedir.
17 Aralık 2013 tarih ve (AB) 1308/2010 sayılı Konsey Tüzüğü, tarımsal ürünlerin piyasasına ilişkin ortak kuralları içermektedir.
Organik Tarım ve Kalite Politikası
28 Haziran 2007 tarih ve (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü, organik üretim ve organik ürünlerin etiketlenmesine ilişkin kuralları içermektedir.
5 Eylül 2008 tarih ve (AT) 889/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, organik ürünlerin etiketlenmesi, üretimi ve kontrolüne ilişkin (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nün
uygulayıcı kurallarını içermektedir.
8 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1235/2008 Komisyon Tüzüğü, (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü uygulayan ve üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları
içermektedir.
79
19 Haziran 2009 tarih ve (AT) 537/2009 Komisyon Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü tadil eden ve üçüncü ülkelerin listesi ile Birlik içinde organik
üretime tabi olmuş tarımsal ürünlerin piyasaya sunulması ile ilgili kuralları içermektedir.
24
Mart
2010
tarih
ve
(AB)
271/2010
sayılı
Komisyon
Tüzükleri’nin değişmesiyle organik üretim logosuna ilişkin kurallarını içermektedir.
Tüzüğü,
(AT)
889/2008
ve
(AT)
834/2007
sayılı
Komisyon
31 Mayıs 2010 tarih ve (AB) 471/2010 Komisyon Tüzüğü, üçüncü ülkelerin listesi ile AB içinde organik üretime tabi olmuş tarımsal ürünlerin piyasaya sunulması ile ilgili
kuralları içermektedir.
20 Haziran 2011 tarih ve (AB) 590/2011 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Konsey Tüzüğü’nü tadil eden ve (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan ve üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları içermektedir.
27 Ekim 2011 tarih ve (AB) 1084/2011 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü tadil eden ve (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları içermektedir.
6 Aralık 2011 tarih ve (AB) 1267/2011 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü tadil eden, (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları içermektedir.
21 Kasım 2012 tarih ve (AB) 1151/2012 sayılı Konsey Tüzüğü, tarımsal ürünlerin ve gıdaların kalite programları ile ilgili kuralları içermektedir.
8 Mart 2012 tarih ve (AB) 203/2012 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 889/2008 sayılı Tüzüğü tadil eden ve (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü uygulayan organik
şarap ile ilgili detaylı kuralları içermektedir.
20 Haziran 2012 tarih ve (AB) 508/2012 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü tadil eden, (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları içermektedir.
16 Ağustos 2012 tarih ve ( AB) 751/2012 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü düzelten, (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları içermektedir.
13 Şubat 2013 tarih ve (AB) 125/2013 Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 1235/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü tadil eden, (AT) 834/2007 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan üçünü ülkelerden organik ürünlerin ithali ile ilgili kuralları içermektedir.
Ödemeler ve Mali Sistem
21 Haziran 2006 tarih ve (AT) 883/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, gelirlerin, harcama beyanlarının ve ödeme ajansının hesap başvuruları kurallarını belirleyen (AT)1290/2005
sayılı Konsey Tüzüğü’nün ve Avrupa Tarımsal Yönlendirme Garanti Fonu ve Kırsal kalkınma için Avrupa Tarımsal Fonu kapsamındaki tazminatlar ile ilgili koşulları
belirlemektedir.
80
21 Haziran 2006 tarih ve (AT) 884/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, Avrupa Tarımsal Yönlendirme Garanti Fonunu düzenleyen (AT) 1290/2005 sayılı Konsey Tüzüğü’nün
uygulanmasına ilişkin ve üye devletlerin ödeme ajansları tarafından kamusal muhafaza işlemleri ve kamusal muhafaza işlermlerinin muhasebesi ile ilgili müdahale önlemleri
konusunda detaylı kuralları belirlemektedir.
21 Haziran 2006 tarih ve (AT) 885/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, Avrupa Tarımsal Yönlendirme Garanti Fonu ve Kırsal kalkınma için Avrupa Tarımsal Fonu kapsamındaki
hesapların gümrük belgeleri ve ödeme ajansının akreditasyonu ile ilgili kuralları belirleyen (AT)1290/2005 sayılı Konsey Tüzüğü’nün başvuruları ile ilgili kuralları
belirlemektedir.
Yukarıdaki AB mevzuatına ek olarak Tarım ve Kırsal Kalkınma alanında yürütülecek uyum çalışmalarında 2005 yılında oluşturulan idari yapılanmaya ilişkin AB Klavuz
belgeleri bilgi dokümanından da yararlanılacaktır.
11.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
OTP’nin uygulanması, yönetilmesi ve kontrol edilmesi, uygun idari yapılar oluşturulmasını, mevcut olanların tadil ve/veya takviye edilmesini gerektirir. Bazı durumlarda,
müktesebat, daha büyük veya daha küçük ölçüde, gerekli idari yapılar için ayrıntılı düzenlemeler öngörür.
Tarım müktesebatınının uygulanması için gereken idari yapılar, açıkça belirlenmiş değildir. Pek çok durumda, müktesebat, gerekli olan idari yapıya atıf yapmak için sadece
yetkili otorite terimini kullanır. Bunun anlamı, müktesebatın etkin uygulanmasından hangi kurumun sorumlu olacağının her bir üye devletin kendi kararına bırakılmış olmasıdır.
Pratikte bu kurum, çoğu zaman, Tarımdan sorumlu Bakanlıktır veya onun sorumluluğu altında ajans gibi yetkili bir otoritedir. Ancak, üye devletlerin – kurdukları idari yapılar
yoluyla – yerine getirme yetkisine sahip olmaları gereken işlevler müktesebatta açıkça belirtilmiştir.
Yatay Konular
Avrupa Tarımsal Garanti ve Yönlendirme Fonu (EAGGF) Garanti Bölümü çerçevesinde OTP harcamalarını düzenlemekten sorumlu idari yapılar ve sistemler, bazı gereklilikleri
karşılamalıdır. Bütün ödeme kurumları akredite edilmelidir. Bu kurumlar, özellikle, aşağıdaki hususlarda yeterli garantiler sunabilmelidir:
- Taleplerin ve AB kurallarına uygunluğun ödeme onayından önce kontrol edilmesi;
- Yapılan ödemelerin, hesaplara doğru ve tam bir şekilde kaydının gerçekleştirilmesi;
- Gerekli belgelerin, Birlik kurallarına uyumlu bir sürede ve biçimde sunulması;
- Yapılan ödemeleri gerekçelendiren ve uygulanan idari ve fiziksel kontrolleri ayrıntılı olarak gösteren kayıtların tutulması;
- Birden fazla ödeme kurumu tesis edilmiş ise, bir merkezi koordinasyon biriminin de kurulması;
- Her bir ödeme kurumuna akreditasyon verilmesi ve akreditasyonun geri alınmasından hangi makamın sorumlu olduğunun, ilgili üye devlet tarafından Komisyona
bildirimi
Entegre İdare ve Kontrol Sistemi (IACS) bilgisayarlı bir veri tabanı, tarımsal araziler için bir alfanümerik tanımlama sistemi, ödeme işlemleri için bir tanımlama ve kayıt sistemi,
destek uygulamaları, entegre kontrol sistemi, destek başvurusunda bulunan her çiftçinin kimlik bilgilerinin kaydedileceği tek bir sistem ve hayvanların tanımlanması ve
kaydedilmesi için bir sisteme sahip olmalıdır.
81
Belirlenmiş olmayan idari yapıların yerine getireceği işlevlere ilişkin bazı örnekler:
Üçüncü ülkeler ile ticareti düzenleyen Ortak Piyasa Organizasyonu mekanizmalarının işletilmesi alanındaki idari yapı, ihracat iadelerinin ve ihracat vergilerinin yönetilmesi,
ithalat/ihracata ilişkin yetkilendirme, tarife kota yönetimi, ihracata ilişkin bir kontrol sisteminin işletilmesi ve AB Gümrük Mevzuatı’nın ilgili kurallarının uygulanması
görevlerini yerine getirebilmelidir.
Üye devletler, müktesebatın istatistiksel unsurlarının gereklerini de etkili şekilde yerine getirmelidirler. Bununla ilgili idari yapı, tarımsal sayım, tarımla ilgili yapısal
araştırmalar, çiftlik gelir anketi, Tarla bitkilerinin ekim alanları ve verim miktarları gibi konulard veri toplanması gibi bazı görevleri yerine getirebilmelidir.
Üye devletler, organik tarım ile ilgili Birlik mevzuatını etkili biçimde uygulayacak idari yapılara da sahip olmalıdırlar. Belirlenen yetkili otorite, diğer görevlerinin yanında,
işletmecilerden alınan bazı bildirimlerin kaydedilmesi gibi idari yönetim görevleri, bir denetim sisteminin kurulması ve etkili yaptırım tedbirlerinin uygulanması görevlerini de
yerine getirebilmelidir.
Kalite politikası ile ilgili Birlik mevzuatının uygulanması. Belirlenen yetkili otorite, diğer görevlerinin yanında, aşağıdakileri de yerine getirebilmelidir:
- Coğrafi işaret veya özel bir menşe saptaması veya özel nitelikteki bir belgelendirme için yapılan başvurunun gerekçelendirildiğinin kontrol edilmesi;
- Onaylı denetim yapılarının kurulmasının sağlanması
Kırsal Kalkınma
AB müktesebatı kırsal kalkınma alanında, sadece tek bir yapının oluşturulması açıkça belirtilmektedir. Bu doğrultuda, her üye devlet, kırsal kalkınma programlarının
uygulanmasının etkinliğinin ve kalitesinin değerlendirilmesi için İzleme Komiteleri oluşturmalıdır.
Her üye devlet, kendi koşullarına ve gereksinmelerine göre, ilgili AB kurallarını kullanmayı veya kullanmamayı seçebilir. Dolayısıyla, üye devletlerin bu konudaki tek
yükümlülüğü, uyguladıkları tedbirler için idari yapılar kurmak ve sürdürmektir. Bununla birlikte, kurulan bütün idari yapılar, kırsal kalkınma önlemlerinin uygulanmasına ilişkin
kesin AB kurallarına uyumunu temin etmelidir. Yetkili otoriteler, ulusal makamlarca belirlenmeli ve daha sonra Komisyon tarafından onaylanmalıdır.
Belirlenmiş olmayan idari yapılar aşağıdaki işlevleri yerine getirebilmelidir:
- Kırsal bölgelerdeki yapısal gereksinmelerin belirlenmesi;
- Kırsal kalkınma programlarının tasarlanması, uygulanması ve yönetilmesi;
- Mali akışların ve uygulanan tedbirlerin kontrol edilmesi;
- Programların ve bireysel eylemlerin izlenmesi, raporlanması, denetlenmesi ve değerlendirilmesi
Bu işlevleri yerine getirmek üzere kurulan idari yapılar, AB mevzuatının gereklerine uygun olmalıdır. Dolayısıyla, başka hususlar yanında aşağıdaki özellikleri taşımalıdır:
- Bütün sosyal tarafların katılımı;
- Bölgesel ve yerel yönetimlerin ve diğer yetkili kamu yönetimlerinin katılımının sağlanması;
82
Ortak Piyasa Düzeni
Bazı sektörlerde müdahale uygulanması ve ürünün geri çekilmesi için gereken Müdahale Ajansları ve Merkezler kurulmalıdır. Farklı sektörler için ajanslar, ayrı ayrı veya tek
bir organ olarak kurulabilir. Kesin düzenleme sektörden sektöre değişmekle beraber, bu ajanslar normal olarak aşağıdaki görevleri yapabilmelidir:
- Piyasanın ve fiyatların düzenli olarak izlenmesi;
- AB standartlarında oldukları onaylanan işletmelerde satın alma, kamusal depolama, satış ve stok kontrolü;
- Müdahale ürünlerinin kullanımına ilişkin kontrol sisteminin faaliyete geçirilmesi;
- Sektörlere ilişkin diğer müdahale görev ve gereklerinin oluşması
Bazı sektörlerde, müktesebat, Üretici Organizasyonu için kesin kurallar ortaya koymaktadır. Bir üretici örgütünün Birlik desteğinden yararlanabilmesi için bu kuralların yerine
getirilmesi gerekmektedir. Örneğin, meyve ve sebze sektöründe, üretici örgütleri, başka hususlar yanında aşağıdakileri yerine getirmelidir:
- Belirli kategorilerde ürünleri yetiştiren üreticiler kendi insiyatifleriyle biraraya gelerek üretici gruplarını oluşturmalıdır;
- Birlik kurallarında öngörülen gereklere uygun nitelikte bir kuruluş tüzüğüne sahip olmalı;
- Çevresel bakımdan sağlıklı yetiştirme yöntemleri uygulanmasında üyelerinin teknik destek alabilmelerini sağlamalı;
- En az belirli sayıda üyeleri olmalı ve belirli bir hacimde pazarlanabilir üretimi kapsamalıdır.
Belirlenmiş olmayan idari yapıların yerine getireceği işlevler:
AB arz yönetimi araçlarının işletilmesi sağlanmalıdır. Üye devletler, karkas sınıflandırması ve sığırlar gibi canlı hayvan için fiyatların bildirilmesi işlemlerini yerine getirebilmek
için gerekli idari yapıya sahip olmalıdırlar. Üye devletler, tarım ürünlerinin serbest dolaşımıyla ilgili olarak, belirli sektörler için Ortak Piyasa Organizasyonlarının spesifik
kurallarını da uygulamalı ve uygulatmalıdırlar. Bu alandaki idari yapı, aşağıdaki hususları etkili biçimde sağlayabilmelidir:
- Çeşitli pazarlama, (büyüklüğe göre) sınıflandırma ve ambalaj standartlarına uyulması;
- Etiketleme (örneğin, şarap ve sığır eti sektörlerinde), tahlil, muayene ve izleme konularındaki kurallara uyulması.
Bu gereklilikleri karşılamaya hazırlanırken, ilgili ülkeler, kamu sektörü içinde kurumlaşma üzerinde yoğunlaşmalıdır. Bununla birlikte, özel sektör, tarımsal ekonominin rekabet
gücünü artırmak için üretici örgütlerinin geliştirilmesi yanında üretim, işleme ve pazarlama koşullarının iyileştirilmesini sağlamalıdır. Sağlık ve çevre standartlarına uyulması
yanında, ürünlerin sunulması ve etiketlenmesi konusunda Birlik standartlarına ve kurallarına daha yakın pazarlama standartları ve kuralları da aşamalı olarak devreye
sokulmalıdır.
83
11.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
11.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
AB Mali Yardım Programı Kapsamında Kırsal Kalkınma Sektör Programı altında yürütülen projeler bağlamında Kırsal Kalkınma Planı ve üç bölge için de Yerel Kalkınma
Stratejileri hazırlanmıştır. Hazırlanmış olan plan ve stratejiler doğrultusunda Kırsal Kalkınma ve Toplum Kalkınması alanlarında toplam altı hibe programı yürütülmüştür.
Ayrıca hazırlanmış olan bu plan ve startejiler doğrultusunda yerel kaynaklardan da finasman sağlanarak kırsal alanların geliştirilmesi ve rekabet gücünün artırılması için mali
destek programları uygulanmıştır.
Avrupa Birliği’ne uyumlu Tarım ve Kırsal Kalkınma Mevzuatını yürütecek idari kapasitenin oluşturulmasına yönelik olarak Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde
2006 yılında Kırsal Kalkınma Birimi oluşturulmuş, bu birimde görev alacak personel yetkilendirilmiş ve Avrupa Birliği’ne uyumlu Tarım ve Kırsal Kalkınma Mevzuatını
yürütecek şekilde kapasiteleri geliştirilmiştir.
84
11.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 11.1 Tarım ve kırsal kalkınma alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin
yapılması
Ana Unsur 11.1.1 Tarım ve kırsal kalkınma alanında desteklere yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 11.1.2 Tarımsal üretici gruplarının ve çiftçilerin temsiliyetinin düzenlenmesine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 11.1.3 Tarımsal danışmanlık hizmetleri ve çiftlik kayıtlarına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 11.1.4 Organik tarıma yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 11.1.5 Kalite politikası kapsamındaki ürünlere yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 11.1.6 Ödemelerin ve sigorta politikalarının geliştirilmesine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 11.1.7 Tarımsal alanların yönetimine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
85
11.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 11.1 Tarım ve kırsal kalkınma alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin
yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
11.1-a
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 11.1.1 Tarım ve kırsal kalkınma alanında desteklere yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarımsal Alanlara Verilecek
Destekler Yasa Tasarısı
Tarımsal alanlara verilecek
desteklerin tek tabanlı bir şekilde
yapılması ve ilgili mekanizmaların
kurulması
-(AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
2014 yılının ikinci
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yarısı
- (AB) 1307 /2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1308/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1310/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 73/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 1120/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 1121/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 1122/ 2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 485/2008 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 1166/2008 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 3/2008 sayılı Konsey Tüzüğü
- (AT) 501/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 501/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
86
- (AB) 737/2013 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
- (AT) 1234/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AB) 1125/2010 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 388/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 491/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AB) 1272/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 376/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 657/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2
Kırsal Kalkınma Alanlarına
Verilecek Destekler Yasa Tasarısı
Kırsal kalkınma alanlara verilecek
desteklerin tek tabanlı bir şekilde
yapılması ve ilgili mekanizmaların
kurulması
- (AB) 1305/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1310/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 1122/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Komisyon Tüzüğü
- (AB) 65/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Doğrudan Ödemelerde Çiftçilerin
Uymakla Zorunlu Olduğu Temel
Gereksinimler Tüzüğü
Doğrudan ödemelerden yararlanacak
olan çiftçilerin uyması gereken temel
gereksinimlerinin belirlenmesi ve
listelenmesi amacıyla Tarımsal
Alanlara Verilecek Destekler Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1307/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 73/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 1120/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 1121/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
87
11.1-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Piyasa Müdahalesine Ilişkin Tüzük
Piyasa müdahalesi esnasındaki
kuralların ve yöntemin belirlenmesi
amacıyla Tarımsal Alanlara
Verilecek Destekler Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Avrupa
2015 yılının birinci
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yarısı
- (AB) 737/2013 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
- (AT) 3/2008 sayılı Konsey Tüzüğü
- (AT) 485/2008 sayılı Konsey
Tüzüğü,
- (AT) 501/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 1234/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü.
- (AB) 1125/2010 sayılı Komisyon
Tüzüğü,
- (AT) 388/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü,
- (AT) 491/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AB) 1272/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 376/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 657/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Zeytin Yağının Pazarlanmasına
Ilişkin Tüzük
Zeytinyağının pazarlanması ile ilgili
kuralların belirlenmesi amacıyla
Tarımsal Alanlara Verilecek
Destekler Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
- (AB) 1335/2013 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
- (AB) 29/2012 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
No
2015 yılının ikinci
yarısı
88
11.1-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
6
Tarımsal Piyasa Bilgi Sistemi ve
Veri Toplama ile İlgili Kuralları
düzenleyen Tüzük
Tarımsal üretimde izlenebilirliği
sağlanması için Tarımsal Piyasa
Bilgi Sistemi ve Veri Toplama ile
İlgili Kuralların belirlenmesi
amacıyla Tarımsal Alanlara
Verilecek Destekler Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
(AB) 1308/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
7
Okullara Yönelik Süt Ürünlerinin
Programına İlişkin Tüzük
Okullardaki öğrencilerin
beslenmesine yönelik verilecek süt
ürünleri ile ilgili kuralların
belirlenmesi amacıyla Tarımsal
Alanlara Verilecek Destekler Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 657/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AB) 1233/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 11.1.2 Tarımsal üretici gruplarının ve çiftçilerin temsiliyetinin düzenlenmesine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarımsal Üretici Gruplarının ve
Çiftçilerin Temsiliyetinin
Düzenlenmesi Yasa Tasarısı
Tarımsal üretici gruplarının
oluşturulmasına ve kaydına yönelik
temel kuralların belirlenmesi
amacıyla Tarımsal Üretici
Gruplarının ve Çiftçilerin
Temsiliyetinin Düzenlenmesi Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB)1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2
Üretici Grupların Çok Yıllık İş
Programı ile İlgili Temel Prensipleri
İçeren Tüzük
Üretici Gruplarıın çok yıllık iş
programı ile ilgili temel prensiplerin
belirlenmesi amacıyla Tarımsal
Alanlara Verilecek Destekler Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
(AB) 1308/2013
Tüzüğü
sayılı
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Konsey 2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
89
11.1-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
3
Oluşturulabilecek Üretici Grupları
için Tarımsal Ürünler ve Ürün
Gruplarının Listesine İlişkin Tüzük
Oluşturulabilecek üretici grupları
için tarımsal ürünlerdeki sektörel
limitlerin belirlenmesi amacıyla
Tarımsal Üretici Gruplarının ve
Çiftçilerin Temsiliyetinin
Düzenlenmesi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Üretici Grupları için Minimum
Gerekliliklerine İlişkin Tüzük
Üretici grupları ile ilgili yıllık üretim
miktarı veya üye sayıları gibi asgari
gerekliliklerin belirlenmesi amacıyla
Tarımsal Üretici Gruplarının ve
Çiftçilerin Temsiliyetinin
Düzenlenmesi Yasası çıkarılacak
yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Üretici Gruplarının Uygulama
Hükümlerine İlişkin Tüzük
Üretici gruplarının
oluşturulmasındaki detay ve
kriterlerin belirlenmesi amacıyla
Tarımsal Üretici Gruplarının ve
Çiftçilerin Temsiliyetinin
Düzenlenmesi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
6
Branşlar Arası Örgütlerin oluşumuna Gıda zincirindeki işleyişin
yönelik kurallara ilişkin Tüzük
geliştirilmesi için branşlar arası
örgütlerin oluşumuna yönelik
kuralların belirlenmesi amacıyla
Tarımsal Üretici Gruplarının ve
Çiftçilerin Temsiliyetinin
Düzenlenmesi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1308/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
90
11.1-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 11.1.3 Tarımsal danışmanlık hizmetleri ve çiftlik kayıtlarına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarımsal Danışmanlık Hizmetleri ve Çiftçilere Tarımsal danışmanlık
Çiftlik Kayıtları Yasa Tasarısı
hizmetlerin sağlanması ve çiftlik
kayıtlarının düzenlenmesine ilişkin
kuralların belirlenmesi
- (AB) 1305/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1307/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Çiftlik Kayıtlarının Tutulmasına
İlişkin Tüzük
Çiftlik kayıtlarının kontrol
edilmesini sağlamak için çiftlik
kayıtların tutulması amacıyla
Tarımsal Danışmanlık Hizmetleri ve
Çiftlik Kayıtları Yasa altında çıkacak
Tüzük
- (AB) 1305/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu Konsey Tüzüğü
- (AB) 1307/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Çiftlik Danışmanlık Hizmetine
İlişkin Tüzük
Çiftçilerin eğitimini sağlamaya
yönelik olarak danışmanlık
hizmetlerinin oluşturulması amacıyla
Tarımsal Danışmanlık Hizmetleri ve
Çiftlik Kayıtları Yasa altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AB) 1307/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AB) 1305/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 11.1.4 Organik tarıma yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Organik Tarım Yasa Tasarısı
Organik tarım faaliyetleri ile ilgili
kuralların düzenlenmesi
- (AT) 834/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 889/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AB) 271/2010 sayılı Komisyon
Tüzüğü
91
11.1-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2
Organik Ürünlerin Etiketlenmesine
ilişkin Kurallar Tüzüğü
Organik ürünün içeriğine yönelik
tanıtıcı her türlü yazılı, basılı bilgi,
işaret, resim veya semboller aracılığı
ile organik ürünün tanımlanmasına
ilişkin kuralların belirlenmesi
amacıyla Organik Tarım Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- (AT) 834/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 889/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Organik Ürün Logosunun Sunumu,
Bileşimi, Boyutu, Özellikleri ve
Tasarımına İlişkin Özel Kriterler İle
Kullanımı Tüzüğü
Ürünlerin kontrol otoritesi tarafından
organik olarak belgelendiğinin teyit
edilmesi amacıyla logonun
oluşumuna ilişkin kriterlerin
belirlenmesi amacıyla Organik
Tarım Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
- (AT) 834/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 889/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AB) 271/2010 sayılı Komisyon
Tüzüğü Komisyon Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Organik Tarımın Üretim Kurallarına Hayvansal, bitkisel ve akuakültür ile
İlişkin Tüzük
ilgili her türlü organik üretim
kurallarının belirlenmesi amacıyla
Organik Tarım Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AT) 834/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 889/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
92
11.1-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Organik Ürünlerin İthalat
Kurallarına İlişkin Tüzük
6
Organik Şarap Tüzüğü
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Organik ürünlerin üçüncü ülkelerden -(AT) 889/2008 sayılı Komisyon
ithali ile ilgili kuralların belirlenmesi Tüzüğü
amacıyla Organik Tarım Yasası
-(AT) 1235/2008 sayılı Komisyon
altında çıkarılacak yeni tüzük
Tüzüğü
- (AT) 537/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AB) 471/2010 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AB) 590/2011 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-(AB) 1084/2011 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-(AB) 1267/2011 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-(AB) 508/2012 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-(AB) 751/2012 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-(AB) 125/2013 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Organik şarap üretimi ile ilgili
detaylı kuralları belirlenmesi
amacıyla Organik Tarım Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomiden sorumlu
Bakanlık
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
(AB) 203/2012 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
Ana Unsur 11.1.5 Kalite politikası kapsamındaki ürünlere yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarımsal Ürün ve Gıda Maddelerinin Tarımsal ürünlerin ve gıdaların kalite (AB) 1151/2012 sayılı Konsey
Kalite Programlarına İlişkin Yasa
programlarına ilişkin kuralların
Tüzüğü
Tasarısı
belirlenmesi
93
11.1-a (Devamı)
No
2
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tarımsal Ürün ve Gıda Maddelerinin Tarımsal ürünlerin ve gıdaların kalite (AB) 1151/2012 sayılı Konsey
Kalite Programlarına İlişkin Tüzük
programlarına ilişkin kuralların
Tüzüğü
belirlenmesi amacıyla Tarımsal Ürün
ve Gıda Maddelerinin Kalite
Programlarına ilişkin Yasa altında
çıkarılacak yeni tüzük
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomiden sorumlu
Bakanlık
AnaUnsur 11.1.6 Ödemelerin ve sigorta politikalarının geliştirilmesine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarım Sigorta Yasa Tasarısı (Genel
Tarım Sigorta Fonu Değişiklik
Yasası)
KII2309-2012 sayılı, 12 Ekim 2012
tarihli Bakanlar Kurulu kararı
uyarınca Tarım ve Kırsal Kalkınma
ödemelerine ilişkin mali prosedür ve
işlemlerin yerine getirilmesine ilişkin
kuralların yeni yapı oluşturulana
kadar mevcut Tarımsal Sigorta
Yasası kapsamında düzenlenmesi
-(AB)1305/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB)1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1307/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 1308/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
– AT) 883/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AT) 884/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AT) 885/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2014 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Kontrollere İlişkin Tüzük
Tarımsal ve Kırsal Kalkınma
kapsamında verilecek deskteklerin
kontrolüne ilişkin kuralların
belirlenmesi amacıyla Tarım Sigorta
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AB) 65/2011 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 1122/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- (AT) 485/2008 sayılı Konsey
Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
94
11.1-a (Devamı)
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Entegre İdare Kontrol Sistemi
Uygulama Tüzüğü
4
Meyve-Sebze Sektöründeki
Yardımların Kontrollerine Ilişkin
Tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Entegre İdare ve Kontrol Sisteminin
Uygulanmasına yönelik detaylı
kuralları içeren Tüzük
-(AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AB) 65/2011 sayılı Konsey
Tüzüğü
- (AT) 1122/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Meyve-Sebze sektöründeki
yardımların kontrollerindeki izleme
ve değerlendirmeye ilişkin
prosedürlerin belirlenmesi amacıyla
Ödemelerden Sorumlu Yapı Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AB) 1308/2013 sayılı Konsey
Tüzüğü
-(AB) 543/2011 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-(AT) 1234/2007 sayılı Konsey
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç/Kapsam
Ana Unsur 11.1.7 Tarımsal alanların yönetimine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarımsal Alanların Korunmasına
ilişkin Yasa Tasarısı
Doğal ve sınırlı bir kaynak olan
(AB) 1306/2013 sayılı Avrupa
toprakların korunması, geliştirilmesi, Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
sürekli üretken bir şekilde
kullanımının sağlanması,
sürdürülebilir kalkınma ve İyi Tarım
ve Çevre Uygulamaları ilkelerine
uygun olarak arazinin koruma,
kullanım öncelikleri ve esaslarının
belirlenmesi
95
b) İdari Düzenleme Tablosu
11.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 11.1.1 Tarım ve kırsal kalkınma alanında desteklere yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ortak Çalışmalar (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık ve Başbakanlığa bağlı Devlet Planlama Örgütü)
1
Tarım ve Kırsal Alanlara Verilecek Destek Yasalarında öngörülen destekleme şekillerinin planlanması için gerekli kurumsal gerekliliklerin
belirlenmesi
2
Gerekli olan idari görevlerin tanımlanması ve mevcut yapılar ile uyumunun tespit edilmesi ve düzenlenmesi
2014- 2016
3
Kırsal kalkınma ve destekleme yapılarında görev alacak personelin eğitilmesi ve kapasitesinin artırılması
2014-2016
4
Piyasa Bilgi Sisteminin oluşturulması ve verilerin tek bir elde toplanması
2015-2016
2014
Başbakanlık,Turizm, Eğitim, İçişleri ve Yerel Yönetimler, Sağlık, Bayındırlık ve Ulaştırma, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlıklar
1
Kırsal Kalkınma Strateji ve Planının hazırlanması
2014-2015
2
Kırsal kalkınma ile ilgili izleme komitelerinin ve yerel uygulama ekiplerinin kurulması
2015- 2016
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlığın yeniden yapılandırılması için bakanlığa bağlı ilgili tüm daire ve kurumlarla ortak çalışma yapılması ve
kamunun yapılandırılması ve verimliliğinin artırılması ile ilgili devam eden diğer projeler ile işbirliği sağlanması
2014- 2016
2
Doğrudan Ödemeler, Kırsal Kalkınma, Ortak Piyasa Organizasyonu uygulamalarına yönelik idari kurumların ve kurumsal ihtiyaçların
belirlenmesi ve buna yönelik AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
3
Tarım ve kırsal kalkınma desteklerinin hazırlanmasına ve ortak piyasa önlemlerinin belirlenmesine yönelik çalışacak personelin yurt içinde
ve yurt dışında eğitimi
2014-2016
4
Bilgi teknolojileri ve yazılım uygulamalarının geliştirilmesi (Tarımsal Bilgi Sistemi, çiftçi kayıt sistemi, tarımsal danışmanlık hizmetleri
kayıt sistemi, üretici birlikleri kayıtları vb.)
2014- 2016
5
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde tarım mevzuatı ile ilgili hukuk hizmetinin geliştirilmesi ve kapasitesinin artırılması teknik
destek alınması
2014-2016
96
11.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 11.1.2 Tarımsal üretici gruplarının ve çiftçilerin temsiliyetinin düzenlenmesine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tarımsal üretici gruplarının ve çiftçilerin temsiliyetinin düzenlenmesine yönelik kurumsal ihtiyaçların belirlenmesi ve gerekli idari
yapılanmanın gerçekleştirilmesi
2014-2016
2
Tarımdan sorumlu Bakanlık bünyesindeki personelin ve diğer tüm paydaşların üretici gruplarına ilişkin kapasitenin geliştirilmesine yönelik
eğitimlerin yapılması
2014-2016
3
Üretici örgütlerinin çok yıllık iş programlarının hazırlanmasına yönelik destek sağlanması (zeytin ve zeytinyağı sektörü pilot çalışma)
2014-2016
Ana Unsur 11.1.3 Tarımsal danışmanlık hizmetleri ve çiftlik kayıtlarına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tarımsal Danışmanlık Hizmetlerine yönelik idari kapasitenin oluşturulması amacıyla Tarım Dairesi, Hayvancılık Dairesi, Veteriner Dairesi,
Tarımsal Araştırma Enstitüsü ve Devlet Üretme Çiftlikleri ile İşbirliği sağlanması
2014-2016
2
Tarımsal danışmanlık ve çiftlik kayıtlarına ilişkin Bakanlık bünyesinde görev alacak personelin ve ilgili tüm paydaşlara yönelik eğitim
sağlanması
2014-2016
3
Tarımsal Danışmanlık Hizmetlerinin yürütmekte sorumlu olacak kamu ve/veya özel sektör kuruluşlarına yönelik hibe desteğinin
sağlanması
2014-2016
4
Tarımsal Danışmanlık Hizmetlerinin uygulanmasına ilişkin gerekli ekipman ve yazılım desteğinin sağlanması
2014-2016
Ana Unsur 11.1.4 Organik tarıma yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Organik tarımın gelişiminin ve sektörde inovasyon ve rekabet için verimli politikaların üretilmesi amacıyla organik tarım faaliyetlerinden
sorumlu idari yapının belirlenmesi ve ilgili personelin görevlendirilmesi
2014-2015
2
Organik Tarım Yasası ve tüzüklerin uygulanmasına yönelik kılavuz belgelerin ve organik tarımla uğraşan müteşebbislerin denetlenmesi
için formların hazırlanması
2014-2016
3
Organik tarım konusunda görev alacak personelin ve organik üreticilerinin yasa ve tüzüklerin uygulanmasına yönelik yurt içi ve yurt
dışında eğitimleri
2014-2016
4
Organik sertifika sağlayacak olan kuruluşların yetkilendirilmeleri için gerekli sistemin geliştirilmesi ve bilgi ağının oluşturulması
2015-2016
97
11.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 11.1.5 Kalite politikası kapsamındaki ürünlere yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ortak Çalışmalar (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Kalite politikasının uygulanmasına yönelik kurumsal kapasitenin oluşturulması ve ilgili kurumlar ile denetime ilişkin işbirliği yapılması
2016
Ana Unsur 11.1.6 Ödemelerin ve sigorta politikalarının geliştirilmesine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ortak Çalışmalar (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, İçişlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Arazi parsel tanımlama sisteminin (LPIS) oluşturulması amacıyla haritaların dijital ortama aktarılması ve LPIS sistemi ile uyumlaştırılması
2014-2016
Ortak Çalışmalar (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık ve Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Ödemelerden sorumlu yapının oluşturulan fonksiyonlarının genel mali kontrol prosedürleri ile uyumlaştırılması
2015-2016
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tarımsal destek ödemelerine ilişkin uygulamaları orta vadede yürütecek olan yapının belirlenmesi ve görevlendirilmesi
2
Ödemelerle ilgili görevlerini devredecek olan daire ve kurumlarla işbirliğinin sağlanması
2014-2015
3
Görev alacak personelin yetkilendirilmesi ve eğitiminin sağlanması
2014-2016
4
Tarım işlerinden sorumlu bakanlık bünyesinde Entegre idare ve Kontrol ve Tarım Bilgi Sistemleri merkezinin kurulması ve yeterli sayıda
nitelikli personel istihdam edilmesi
2014-2016
5
IACS ve LPIS sisteminin oluşturulması için gerekli veri tabanının oluşturulması için teknik destek alınması
2014-2016
6
IACS ve LPIS konularında personelin yurtiçi ve yurt dışında eğitilmesi
2014-2016
7
Ödemelerden sorumlu yapının işleyişi ile ilgili uygulama araçlarının ve prosedürlerinin oluşturulması
2015
8
Yeni AB Ortak Tarım Politikası kurallarına uygun olarak oluşturulacak ödemelerden sorumlu yapının oluşturulmasına yönelik çalışma
yapılması
2016
2014
Ana Unsur 11.1.7 Tarımsal alanların yönetimine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ortak Çalışmalar (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre işlerinden sorumlu Bakanlık, İçişlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Tarımsal alanların korunması konusunda Ülkesel Fiziki Planlarının uygulanması aşamasında kurumlararası işbiriliğinin sağlanmasına yönelik
çalışma grubunun oluşturulması
2014-2016
98
FASIL 12: GIDA GÜVENLİĞİ, VETERİNER VE BİTKİ SAĞLIĞI POLİTİKASI
12.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Gıda güvenliği, veteriner ve bitki sağlığı faslı, çiftlikten sofraya kadar olan süreçte tutarlı tedbirler ve yeterli izleme çalışmaları yolu ile Avrupa Birliği iç pazarının etkili biçimde
işlemesini sağlayarak, gıda güvenliği, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve bitki sağlığını yüksek düzeyde korumayı hedefleyen Birliğin gıda güvenliği konusundaki entegre
yaklaşımını yansıtmaktadır.
Genel gıda ve yem ile ilgili AB mevzuatı çerçevesinde insan sağlığının ve tüketici menfaatlerinin yüksek seviyede korunması amacıyla gıda güvenliğine karşı olası tehlike ve
risk durumunda gıda ürünlerinin denetim ve kontrolünü yapabilecek bir mekanizma oluşturulmasını, izlenebilirlik ve şeffaflık ilkeleri çerçevesinde gıda enformasyonunun doğru
şekilde yapılmasını hedeflenmektedir. Ayrıca, gıda mevzuatı ile tüketici menfaatleri korunarak, gıda işletmecilerinin sorumlulukları ile gıdanın üretim, işleme, depolama,
dağıtım, pazarlama, ithalat ve ihracatının tüm aşamalarında hijyen ve resmi kontrolleri sağlanması amaçlanmaktadır.
Veteriner alanındaki AB mevzuatı, ehil hayvanlar ile ilgili olarak hayvan sağlığının ve refahının korunmasını, hayvan hastalıklarının kontrol ve eradikasyon önlemlerinin
düzenlenmesini, hayvan türlerinin ve işletmelerinin tanımlanması ve kaydı ile hayvan hareketlerinin izlenmesini kapsamaktadır. Aynı zamanda hayvanların yetiştirilmesinde
kullanımı yasak maddeler, kalıntılarla ilgili kontroller, canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin ithalat gereklilikleri ve iç piyasadaki hayvansal gıdaların güvenliğinin sağlanması
için önemli olan ilkeleri belirleyip, uygulanmasına yönelik detaylı kuralları ortaya koymaktadır. Hayvan sağlığı ve refahının yanı sıra, bu mevzuat hayvanlardan insanlara
bulaşabilen hastalıklara karşı önleyici tedbirleri ortaya koyarak, çiftlikten sofraya gıda güvenliği anlayışı ile tüketici sağlığının en üst düzeyde korunmasını amaçlamaktadır.
Bitki sağlığı mevzuatı ise, bitki kalitesini ve sağlığını güvence altına alırken bitkilerden elde edilen gıdaların güvenliğini sağlayacak temel kuralları ortaya koymaktadır. Bu
kapsamda, AB içerisindeki bitki ve bitkisel ürünlerin ticaretini düzenleyerek, AB üye devletlerine ithal edilecek bitki ve bitkisel ürünlerin uluslararası bitki sağlığı standartları
ve kuralları paralelinde yapılmasını sağlamaktadır.
Bitki koruma ürünleri ile ilgili AB mevzuatı, Birlik içerisinde bitki koruma ürünlerinin veya pestisitlerin kullanımı, satışı ve kalıntı miktarlarının düzenlenmesi ve denetlenmesi
ile ilgili temel kuralları barındırmaktadır. Ayrıca, AB içerisinde kullanımı serbest ve piyasaya arzı yasaklı bitki koruma ürünleri bu mevzuat ile belirlenmiştir. Buna ek olarak,
tohum ve diğer üretim materyallerinin üretimi, çoğaltılması ve ticareti (ithalat, ihracat, pazarlama) ile ilgili mevzuat, bitki sağlığını ve tarımsal üretimi koruyacak bir şekilde
uygulanması ile ilgili temel ilkeler ve uygulama kurallarını içermektedir.
99
12.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Gıda Güvenliği:
1. Genel Gıda ve Yem Güvenliği Kuralları
28 Ocak 2002 tarih ve (AT) 178/2002 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda yasasının genel prensip ve gerekliliklerin düzenlenmesi, Avrupa Gıda Güvenlik
Otoritesinin kurulması ve gıda güvenliği ile ilgili prensipleri içermektedir.
2. Hijyen Kuralları
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 852/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda maddelerinde hijyenle ilgili hükümleri içermektedir.
15 Kasım 2005 tarih ve (AT) 2073/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddelerinde olması gereken mikrobiyolojik kriterleri ortaya koyar.
5 Aralık 2005 tarih ve (AT) 2074/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 853/2004, (AT) 882/2004, (AT) 854/2004 sayılı Tüzükler’de anlatılan hijyen ile gıda ve yemin resmi
kontrolleri ile ilgili uygulamaların nasıl yapıldığına ilişkin kuralları içermektedir.
17 Ekim 2008 tarih ve (AT) 1019/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddelerinde hijyenle ilgili hükümleri belirleyen (AT) 852/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Tüzüğünün ek II’sini içermektedir.
3. Hayvansal Ürünlere ilişkin Özel Kurallar6
17 Aralık 1992 tarih ve 92/118/AET sayılı Konsey Direktifi, 89/662/AET sayılı Direktif’in Ek A(1) ve patojenlerle ilgili olarak 90/425/AET sayılı Direktif’e tabii olmayan
ürünler için, Birlik içi ticarette ve ithalatta hayvan sağlığı ve halk sağlığı için gerekli kurallarını içermektedir.
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 853/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıdaların hijyeni ile ilgili genel kuralları içermektedir.
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 854/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, insan tüketimi amaçlı hayvansal gıdaların resmi kontrolünün organizasyonuna ilişkin
özel kuralları içermektedir.
16 Aralık 2002 tarih ve 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi, insan tüketimi amaçlı hayvansal orijinli ürünlerin üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve sunumu ile ilgili hayvan sağlığı
kurallarını içermektedir.
6 Mayıs 2009 tarih ve (AT) 470/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, hayvansal gıdalardaki aktif maddelerin farmakolojik kalıntı limitlerinin
oluşturulmasına yönelik prosedürleri içermektedir.
6
Hayvansal ürünler Veteriner başlığı altında ele alınmıştır.
100
5 Aralık 2005 tarih ve (AT) 2074/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 853/2004, (AT) 882/2004, (AT) 854/2004 sayılı Tüzükler’de anlatılan hijyen ile gıda ve yemin resmi
kontrolleri ile ilgili uygulamaların nasıl yapıldığına ilişkin kuralları içermektedir.
4. Kontrol Kuralları
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 882/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda ve yem yasası ile hayvan sağlığı ve hayvan refahı kurallarına uyumun
doğrulanmasını sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen resmi kontroller ile ilgili kuralları içermektedir.
5 Aralık 2005 tarih ve (AT) 2074/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 853/2004, (AT) 882/2004, (AT) 854/2004 sayılı Tüzüklerde anlatılan hijyen ile gıda ve yemin resmi
kontrolleri ile ilgili uygulamaların nasıl yapıldığına ilişkin hükümleri belirler.
29 Eylül 2006 tarih ve 2006/677/AT sayılı Komisyon Kararı, denetimler ile ilgili kuralları ortaya koyan (AT) 882/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
kapsamında gıda ve yem yasası, hayvan sağlığı ve hayvan refahı kuralları ile uygunluğunu doğrulamak için kılavuzları içermektedir.
21 Mayıs 2007 tarih ve 2007/363/AT sayılı Komisyon Kararı, üye devletlerin tek entegre çok yıllık yerel kontrol planlarının hazırlanmasına yardımcı olacak (AT) 882/2004
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü uyarınca kılavuzları içermektedir.
24 Temmuz 2009 tarih ve (AT) 669/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, hayvansal kökenli olmayan bazı gıda ve yemlerin ithalatı ile ilgili resmi kontrollerin artırılmış seviyesi
ile ile ilgili kuralları içermektedir.
23 Şubat 2006 tarih ve (AT) 401/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddelerinde mikotoksin seviyelerinin resmi kontrolü için analiz ve örnekleme yöntemlerini
içermektedir.
5. Etiketleme Kuralları: 7
24 Eylül 1990 tarih ve 90/496/AET sayılı Konsey Direktifi, gıda maddelerinde beslenme ile ilgili etiketleme kurallarını içermektedir.
20 Mart 2000 tarih ve 2000/13/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, gıda maddelerinin etiketlenmesi, sunumu ve reklamına ilişkin hususları belirlemektedir.
18 Temmuz 2002 tarih ve 2002/67/AT sayılı Komisyon Direktifi, kininli su ve kafein içeren gıdaların etiketlenmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
25 Ekim 2011 tarih ve (AB) 1169/2011 Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, tüketicilere gıda bilgisi verilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
20 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1924/2006 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda maddelerinde beslenme ve sağlık uyarılarının bulunmasına ilişkin kuralları
içermektedir.
13 Aralık 2011 tarih ve 2011/91/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, gıda maddelerinin ait olduğu gösterge ve işaretlere ilişkin kuralları içermektedir.
7
Etiketleme kuralları ile ilgili mevcut AB mevzuatı yeni kurallar yürürlüğe girene kadar geçerli olacaktır
101
30 Ocak 2008 tarih ve 2008/5/AT sayılı Komisyon Direktifi, bazı gıdalar üzerinde zorunlu işaret gösterilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
6. Katkı Maddeleri
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1331/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda aromaları, enzimler ve katkı maddelerine ilişkin ortak izin prosedürünü
içermektedir.
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1333/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda katkı maddelerine ilişkin hükümleri içermektedir.
10 Mart 2011 tarih ve (AB) 234/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, (AT) 1331/2008 sayılı Tüzük’te anlatılan gıda aromaları, enzimler ve katkı
maddelerine ilişkin ortak izin prosedürü ile ilgili uygulamaların nasıl yapıldığına ilişkin hükümleri içermektedir.
17 Haziran 2008 tarih ve 2008/60/AT sayılı Komisyon Direktifi, gıda maddelerinde kullanılan tatlandırıcıların belirli saflık kriterlerini içermektedir.
22 Aralık 2008 tarih ve 2008/128/AT sayılı Komisyon Direktifi, gıda maddelerinde renklendiricilerin kullanımına ilişkin belirli saflık kriterlerini içermektedir.
27 Ağustos 2008 tarih ve 2008/84/AT sayılı Komisyon Direktifi, renklendirici ve tatlandırıcılar hariç gıdalarda katkı maddelerine ilişkin belirli saflık kriterlerini içermektedir.
9 Mart 2012 tarih ve (AB) 231/2012 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1333/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün Ek II ve Ek III’te listelenen gıda katkılarına
ilişkin spesifikasyonları içermektedir.
25 Mart 2010 tarih ve (AT) 257/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1333/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün onaylanmış gıda katkılarının yeniden
değerlendirilmesi ile ilgili programın oluşturulması ile ilgili kuralları içermektedir.
7. Bulaşanlar
8 Şubat 1993 tarih ve (AT) 315/93 sayılı Konsey Tüzüğü, gıda maddelerindeki bulaşanlara ilişkin Birlikteki prosedürleri içermektedir.
19 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1881/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddelerindeki belli bulaşanların maksimum seviyelerini içermektedir.
19 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1882/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, belli gıda maddelerindeki nitrat seviyelerinin resmi kontrolü için analiz ve numune alma yöntemlerini
içermektedir.
23 Şubat 2006 tarih ve (AT) 401/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddelerinde mikotoksin seviyelerinin resmi kontrolü için analiz ve örnekleme yöntemleri içermektedir.
28 Mart 2007 tarih ve (AT) 333/2007 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddelerindeki kurşun, kadmiyum, cıva, kalay, 3-MCPD ve benzoapyrene seviyelerinin resmi kontrolü
için analiz ve numune alma yöntemlerini içermektedir.
12 Mart 2001 tarih ve 2001/18/AT sayılı Konsey Direktifi, 92/220/AET sayılı Konsey Direktifi’ni yürürlükten kaldıran, genetik olarak yapıları değiştirilmiş organizmaların
kasıtlı olarak çevreye bırakılması vegenetik yapısı değiştirilmiş organizmaların (GDO) çevreye bilinçli salımı ve pazara sürülmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
102
21 Mart 2012 tarih ve (AB) 252/2012 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1883/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü’nü yürürlükten kaldıran ve belli gıda maddelerindeki dioksin ve
dioksin benzeri poliklorlu bifenil (PCBs) seviyelerinin resmi kontrolü için analiz ve numune alma yöntemlerini içermektedir.
8. Gıda Temas Eden Maddeler
27 Ekim 2004 tarih ve (AT) 1935/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda maddeleri ile temas eden madde ve malzemeleri içermektedir.
22 Aralık 2006 tarih ve (AT) 2023/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, gıda maddeleri ile temas eden madde ve malzemelerin üretimindeki iyi üretim uygulamaları (GMP)
içermektedir.
9. Takviye Edici Gıdalar
10 Haziran 2002 tarih ve 2002/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, takviye edici gıdalara ilişkin kuralları içermektedir.
20 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1925/2006 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, vitaminlerin, minerallerin ve bazı diğer maddelerin gıda maddelerine ilave edilmesi
ile ilgili kuralları içermektedir.
10. Özel Beslenme Amaçlı Gıdalar8
6 Mayıs 2009 tarih ve 2009/39/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, gıdalardaki besin kullanımına ilişkin kuralları içermektedir.
12 Haziran 2013 tarih ve (AB) 609/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, bebekler ve küçük çocuklar için gıdaların, özel amaçlı gıdaların ve toplam diet
yerine ağırlık kontrolü ile ilgili kuralları içermektedir.
18 Haziran 1992 tarih ve 92/52/AT sayılı Konsey Direktifi, hazır ve devam mamalarının üçüncü ülkelere ihracatına ilişkin kuralları içermektedir.
22 Aralık 2006 tarih ve 2006/141/AT sayılı Komisyon Direktifi, bebek ve devam mamaları formüllerine ve (AT) 1999/21 sayılı Direktif’in düzeltilmesi ile ilgili kuralları
içermektedir.
11. İyonize Edilmiş Gıdalar
22 Şubat 1999 tarih ve 1999/2/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, iyonize radyasyonla muamele edilen gıda maddeleri ve gıda bileşenleri ile ilgili kuralları
içermektedir.
8
Özel beslenme amaçlı gıdalar ile ilgili mevcut AB mevzuatı yeni kurallar yürürlüğe girene kadar geçerli olacaktır
103
22 Şubat 1999 tarih ve 1999/3/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, iyonize radyasyonla muamele edilen gıda maddeleri ve gıda bileşenlerinin Komisyonca
belirlenen listesinin oluşturulmasına ilişkin kuralları içermektedir.
12. Hızlı Dondurulmuş Gıdalar
21 Aralık 1988 tarih ve 89/108/AET sayılı Konsey Direktifii, hızlı dondurulmuş gıdaların insan tüketiminde kullanımına ilişkin kuralları içermektedir.
13 Ocak 1992 tarih ve 92/2/AET sayılı Komisyon Direktifi, insan tüketimine yönelik hızlı dondurulmuş gıda maddelerinin sıcaklıklarının resmi kontrolü için numune alma
prosedürü ve analiz metotlarını içermektedir.
12 Ocak 2005 tarih ve (AT) 37/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, insan tüketimine yönelik hızlı dondurulmuş gıda maddelerinin taşınma, ambarda tutulma ve depolanma
sırasında sıcaklıkların izlenmesine ilişkin kuralları içermektedir.
13. Mineral Sular
18 Haziran 2009 tarih ve 2009/54/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, doğal mineral suların pazarlanması ve işletilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
16 Mayıs 2003 tarih ve 2003/40/AT sayılı Komisyon Direktifi, konsantrasyon limitleri ve doğal mineral suların bileşenleri için etiketleme koşullarını ve doğal mineral suların
ve kaynak suların işlemi için ozonla zenginleştirilmiş hava kullanılarak listenin oluşturulması ile ilgili kuralları içermektedir.
9 Şubat 2010 tarih ve (AB) 115/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü, içme suyu ve doğal mineral sularda bulunan florürün çıkarılması için aktiv alüminin kullanım koşullarını
içermektedir.
14. Yeni Gıdalar
27 Şubat 1997 tarih ve (AT) 258/97 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, yeni gıdalar ve yeni gıda girdilerini içermektedir.
15. Çözücü Ekstraksiyonlar
23 Nisan 2009 tarih ve 2009/32/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, gıda bileşenlerinde ve gıda üretiminde ekstraksiyon çözücüsü kullanımına ilişkin
kuralları içermektedir.
16. Tatlandırıcılar
28 Ekim 1996 tarih ve (AT) 2232/96 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıdalarda kullanılacak tatlandırıcı maddeleri ile ilgili prosedürleri
içermektedir.
104
10 Kasım 2003 tarih ve (AT) 2065/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıdalarda kullanılacak tütsü tatlandırıcı ile ilgili kuralları içermektedir.
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1331/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda aromaları, enzimler ve katkı maddelerine ilişkin ortak izin prosedürünü
içermektedir.
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1334/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, 2000/13/AT sayılı Konsey Direktifi, (AET) 1601/91, (AT) 2232/96, (AT) 110/2008
sayılı Konsey Tüzükleri’ni değiştiren, gıda maddelerinde kullanılan aroma ve gıda bileşenlerine ilişkin kuralları içermektedir.
17. Gıda Enzimleri
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1332/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, 83/417/AET sayılı Konsey Direktifi, (AT) 1493/1999 sayılı Konsey Tüzüğü,
2000/13/AT sayılı Konsey Direktifi, 2001/112/AT sayılı Konsey Direktifi ve (AT) 258/97 sayılı Konsey Tüzüğü’nü değiştiren, gıda emzimleri kurallarını içermektedir.
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1331/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda aromaları, enzimler ve katkı maddelerine ilişkin ortak izin prosedürünü
içermektedir.
18. Genetiği Değiştirilmiş Gıda ve Yemler
22 Eylül 2003 tarih ve (AT) 1829/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, genetiği değiştirilmiş gıdalar ve yemler ile ilgili kuralları içermektedir.
22 Eylül 2003 tarih ve (AT) 1830/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, genetiği değiştirilmiş organizmaların izlenebilirliği ve etiketlenmesi ve genetiği
değiştirilmiş organizmalardan elde edilen gıda ve yemin izlenebilirliğine ilişkin hükümleri belirleyen ve 2001/18/AT sayılı Direktifin düzeltilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
19.
Yemin Piyasaya Sunumu ve Kullanımı
13 Temmuz 2009 tarih ve (AT) 767/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, yemin piyasaya sunulması ve kullanımı ile ilgili kuralları içermektedir.
Yem Katkı Maddeleri
22 Eylül 2003 tarih ve (AT)1831/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, hayvan yemlerinde kullanılan katkı maddeleri ile ilgili kuralları içermektedir.
20. Yemde İstenmeyen Maddeler
7 Mayıs 2002 tarih ve 2002/32/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, hayvan yemlerinde istenmeyen maddeler ile ilgili kuralları içermektedir.
İlaçlı Yemler
26 Mart 1990 tarih ve 90/167/AET sayılı Konsey Direktifi, Birlik içerisinde ilaçlı yemlerin hazırlanması, pazara sunumu ve kullanım koşullarını içermektedir.
105
21. Yeme ilişkin Hijyen ve Kontrol Kuralları
12 Ocak 2005 tarih ve (AT) 183/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, yem hijyeni gerekliliklerini içermektedir.
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 882/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda ve yem yasası ile hayvan sağlığı ve hayvan refahı kurallarına uyumun
doğrulanmasını sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen resmi kontroller ile ilgili kuralları içermektedir.
27 Ocak 2009 tarih ve (AT) 152/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, yemin resmi kontrollerine ilişkin numune alma ve analiz yöntemlerini içermektedir.
10 Eylül 1998 tarih ve 98/68/AT sayılı Komisyon Direktifi, 95/53/AT sayılı Konsey Direktifi’nin madde 91. maddesinde yer alan standart bir belge içeren ve üçüncü ülkelerden
temin edilen yemin denetlenmesine ilişkin kuralları içermektedir.
25 Ekim 1995 tarih ve 95/53/AT sayılı Konsey Direktifi, hayvanların beslenmesi ile ilgili arazide yapılacak yasal denetimlere ilişkin kuralları içermektedir.
Veteriner:
AB İç Pazarında Kontrol Sistemi
1. Canlı Hayvanlar, semen, ova, embriyo
26 Haziran 1990 tarih ve 90/425/AET sayılı Konsey Direktifi, iç pazarın tamamlanması açısından Birlik içerisinde uygulanan belli canlı hayvanlarda ve ürünlerindeki
veteriner ve zooteknik kontrolleri içermektedir.
2. Hayvansal Ürünler
11 Aralık 1989 tarih ve 89/662/AET sayılı Konsey Direktifi, iç pazarı tamamlamak amacıyla bazı canlı hayvan ve ürünlerin Birlik içi ticaretinde uygulanacak veteriner
kontrolleri ile ilgili kuralları içermektedir.
3. Sertifikasyon
16 Aralık 2002 tarih ve 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi, insan tüketimi için olan hayvansal orijinli ürünlerin üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve pazara sunulmasıyla ilgili
hayvan sağlığı kurallarını içermektedir.
İthalatlar ile İlgili Kontrol Sistemi
1. Canlı Hayvanlar
15 Temmuz 1991 tarih ve 91/496/AET sayılı Konsey Direktifi, üçüncü ülkelerden Birliğe giren hayvanların veterinerlik kontrollerinden geçmesi ile ilgili örgütlenmeye ilişkin
106
ilkeleri içermektedir.
12 Kasım 1997 tarih ve 97/794/AT Komisyon Kararı, 91/496/AET sayılı Konsey Direktifi’nin üçücü ülkelerden ithal edilen canlı hayvanların veteriner kontrolleri ile ilgili
başvuru kurallarını içermektedir.
18 Şubat 2004 tarih ve (AT) 282/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü, üçüncü ülkelerden Birliğe giriş yapan hayvanların veteriner kontrolleri ve ilan edilen dokümanın tanıtılması
ile ilgili kuralları içermektedir.
17 Nisan 2007 tarih ve 2007/275/AT sayılı Komisyon Kararı, 91/496/AET ve 97/78/AT sayılı Konsey Direktifleri kapsamındaki sınır denetim noktalarındaki kontrollere tabi
olan hayvansal ürünlerin ve hayvan listeleri ile ilgili kuralları içermektedir.
26 Ağustos 2010 tarih ve 2010/57/AB sayılı Komisyon Direktifi, 91/414/AET sayılı Konsey Direktifi’nin ek I’ ini değiştiren ve imazalilin aktif madde olarak yeniden dahil
edilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
7 Ocak 2013 tarih ve (AB) 1399/2013 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, belli kuşların Birliğe ithalatı ile ilgili hayvan sağlığı koşulları ve karantina koşullarını içermektedir.
2. Hayvansal Ürünler
18 Aralık 1997 tarih ve 97/78/AT sayılı Konsey Direktifi, üçüncü ülkelerden Birlik içerisine ürün girişlerinde veteriner kontrol prensiplerinin organizasyonuna ilişkin kuralları
içermektedir.
16 Aralık 2002 tarih ve 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi, insan tüketimi için olan hayvansal orijinli ürünlerin üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve pazara sunulmasıyla ilgili
hayvan sağlığı kurallarını içermektedir.
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 882/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda ve yem yasası ile hayvan sağlığı ve hayvan refahı kurallarına uyumun
doğrulanmasını sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen resmi kontroller ile ilgili kuralları içermektedir.
20 Mayıs 1994 tarih ve 94/360/AT sayılı Komisyon Kararı, 90/675/AET sayılı Konsey Direktifi kapsamındaki üçüncü ülkelerden gelen bazı ürünlerin fiziksel sevkiyat
kontrollerinin sıklığının azaltılması ile ilgili kuralları içermektedir.
8 Eylül 2000 tarih ve 2000/571/AT sayılı Komisyon Kararı, üçünü ülkelerden serbest bölgelere, serbest depolara, serbest gümrük depolarına veya deniz ulaşımı yoluyla sınır
ötesi tedarik sağlayan işletmecilere sağlanılan ürünlerin veteriner kontrolleri yöntemlerine ilişkin kuralları içermektedir
22 Ocak 2004 tarih ve (AT) 136/2004 sayılı Komisyon Tüzüğü, üçüncü ülkelerden ithal edilen ürünlerin Birlikteki sınır kontrol noktalarındaki veteriner kontrollerinin
prosedürlerini içermektedir.
11 Ocak 2005 tarih ve 2005/34/AT sayılı Komisyon Kararı, üçüncü ülkelerden ithal edilen hayvansal orijinli ürünlerdeki belirli kalıntıları test etmek için birleştirilmiş
standartları içermektedir.
107
2 Şubat 2005 tarih ve 2005/93/AT sayılı Komisyon Kararı, gümrük depolarındaki hayvansal ürünlerin sevkiyatındaki muhafaza gerekliliklerini içermektedir.
17 Nisan 2007 tarih ve 2007/275/AT sayılı Komisyon Kararı, 91/496/AET ve 97/78/AT sayılı Konsey Direktifleri kapsamındaki sınır denetim noktalarındaki kontrollere tabi
olan hayvansal ürünlerin ve hayvan listelerini içermektedir.
5 Mart 2009 tarih ve (AT) 206/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 136/2004 sayılı Tüzüğü değiştiren ve hayvansal orijinli ürünlerin kişisel olarak Birliğe girişi ile ilgili
kuralları içermektedir.
4 Nisan 2011 tarih ve 2011/215/AB sayılı Komisyon Kararı, Birlik içerisine veya üçüncü ülkelere ithal edilmek üzere gönderilen ürünlerin sevkiyatında ve sınır denetim
noktalarına aktarma ile ilgili 97/78/AT sayılı Konsey Direktifi’ni uygulamaktadır.
11 Ocak 2012 tarih ve (AB) 28/2012 sayılı Komisyon Tüzüğü, bazı bileşik ürünlerin Birliğe ithalatı ve geçişi ile ilgili sertifikasyon gerekliliklerini içermektedir.
19 Eylül 2011 tarih ve (AB) 931/2011 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, 178/2002 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün hayvansal kökenli gıdaların
izlenebilirlik gerekliliklerini içermektedir.
3. Sınır Kontrol Noktaları
15 Temmuz 1991 tarih ve 91/496/AET sayılı Konsey Direktifi, üçüncü ülkelerden Birliğe giren hayvanların veterinerlik kontrollerinden geçmesi ile ilgili örgütlenmeye ilişkin
ilkeleri koyan ve 89/662/AET, 90/425/AET ve 90/675/AET sayılı Direktifleri değiştirmektedir.
18 Aralık 1997 tarih ve 97/78/AT sayılı Konsey Direktifi, üçüncü ülkelerden Birlik içerisine ürün girişlerinde veteriner kontrol prensiplerinin organizasyonuna ilişkin kuralları
içermektedir.
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 882/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, gıda ve yem yasası ile hayvan sağlığı ve hayvan refahı kurallarına uyumun
doğrulanmasını sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen resmi kontroller ile ilgili kuralları içermektedir.
Hayvanların Tanımlanması ile Hayvanların ve İşletmelerin Kaydı
1. Küçükbaş Hayvanlar
17 Aralık 2003 tarih ve (AT) 21/2004 sayılı Konsey Tüzüğü, (AT) 1782/2003 sayılı Tüzük ve 92/102/AET ve 64/432/AETsayılı Direktifleri değiştiren ve koyun, keçilerin
tanımlama ve kaydı ile ilgili sistem oluşturulması ile ilgili kuralları içermektedir.
27 Kasım 1992 tarihi ve 92/102/AET sayılı Konsey Direktifi, hayvanların tanımlanması ve kaydı ile ilgili kuralları içermektedir.
108
29 Eylül 2003 tarih ve (AT) 1782/2003 sayılı Konsey Tüzüğü, OTP altında direkt destek planlarına ilişkin ortak kurallarını ve çiftçiler için belirli destek planlarını belirleyen
Konsey Tüzüğü
11 Ekim 2006 tarih ve (AT) 1505/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 21/2004 sayılı Konsey Tüzüğü’nün, koyun ve keçilerin kayıt ve tanımlanmaları ile ilgili olarak
gerçekleştirilecek asgari kontrol düzeylerinin belirlenmesi bakımından uygulanmasını düzenlemektedir.
15 Aralık 2006 tarih ve 2006/968/AT sayılı Komisyon Kararı, (AT) 21/2004 sayılı Konsey Tüzüğü’nün koyun ve keçilerin elektronik tanımlanmalarıyla ilgili kural ve
prosedürlerinin uygulanması ile ilgili kuralları içermektedir.
2. Tek Tırnaklılar
26 Haziran 1990 tarih ve 90/427/AET sayılı Konsey Direktifi, tek tırnaklı hayvanların Birlik içi ticarette zooteknik ve jinekolojik şartlarını içermektedir.
30 Kasım 2009 tarih ve 2009/156/AT sayılı Konsey Direktifi, tek tırnaklıların hareketleri ve üçüncü ülkelerden ithalatına ilişkin sağlık koşullarını içermektedir.
6 Haziran 2008 tarih ve (AT) 504/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, 90/426/AET ve 90/427/AET sayılı Konsey Direktifleri’nin tek tırnaklıların tanımlanması uygulamaları ile
ilgili kuralları içermektedir.
Hayvan Hastalıklarına İlişkin Kontrol Önlemleri
1. ŞAP hastalığı
29 Eylül 2003 tarih ve 2003/85/AT sayılı Konsey Direktifi, şap hastalığının kontrolü için gerekli önlemleri içeren ve 85/511/AET sayılı Direktif ve 89/531/AET ve 91/665/AET
sayılı Kararları fesheden ve 92/46/AET sayılı Direktif’i değiştirmektedir.
11 Aralık 1991 tarih ve 91/666/AET sayılı Konsey Kararı, şap aşısı kaynaklarının oluşturulması ile ilgili kuralları içermektedir.
23 Temmuz 1993 tarih ve 93/455/AT sayılı Komisyon Kararı, şap hastalığının kontrol altına alınması için güvenilir acil eylem planlarını onaylamaktadır.
21 Aralık 1999 tarih ve 2000/111/AT sayılı Komisyon Kararı, şap hastalığı için antijen bankası kurulması ve antijenlerin nakli ve saklanması ile ilgili kuralları içermektedir.
22 Aralık 2006 tarih ve 2007/18/AT sayılı Komisyon Kararı, 2003/85/AT sayılı Konsey Direktifi’ne uygun olarak, şap hastalığı acil eylem planının onaylanması ile ilgili
kuralları içermektedir.
2. Afrika At Hastalığı
29 Nisan 1992 tarih ve 92/35/AET sayılı Konsey Kararı, Afrika at hastalığı kontrol kuralları ve ölçütlerini içermektedir.
109
3. Kuş Gribi ve Yalancı Veba (Newcastle hastalığı)
20 Aralık 2005 tarih ve 2005/94/AT sayılı Konsey Direktifi, kuş gribi hastalığı için Birlik kontrol önlemlerini içeren ve 92/40/AET sayılı Direktifi ortadan kaldırmaktadır.
4 Ağustos 2006 tarih ve 2006/437/AT sayılı Komisyon Kararı, 2005/94/AT sayılı Konsey Direktifinde belirtildiği gibi kuş gribi hastalığı için tanı yöntemlerinin onaylanması
ile ilgili kuralları içermektedir.
22 Aralık 2006 tarih ve 2007/24/AT sayılı Komisyon Kararı, yalancı tavuk vebası ve kuş gribi için acil eylem planlarını onaylamaktadır.
16 Şubat 2007 tarih ve 2007/118/AT sayılı Komisyon Kararı, 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi’ne ilişkin alternatif tanımlama işaretlerini konusunda detaylı kuralları
içermektedir.
28 Ağustos 2007 tarih ve 2007/598/AT sayılı Komisyon Kararı, hayvanat bahçeleri, enstitüler veya üye devletlerde bulunan merkezlerdeki kuşlara yüksek patojeniteye sahip
Kuş Gribi (AI) hastalığının yayılmasını önlemek için yapılması gereken kuralları içermektedir.
25 Haziran 2010 tarih ve 2010/367/AT Komisyon Kararı, kanatlı ve yabani kuşlarda kuş gribine ilişkin tarama programlarının üye devletler tarafından uygulanması ile ilgili
kuralları içermektedir.
14 Temmuz 1992 tarih ve 92/66/AET sayılı Konsey Direktifi, Newcastle hastalığının kontrolüne ilişkin Birlik önlemlerinin düzenlenmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
4. Balık ve Yumuşakçalar Hastalıkları
24 Ekim 2006 tarih ve 2006/88/AT sayılı Konsey Direktifi, akuakültür hayvanları ve ürünleri için sağlık gereksinimleri ve belli başlı hastalıklardan korunmasına ve kontrolüne
ilişkin kuralları içermektedir.
30 Nisan 2008 tarih ve 2008/392/AT sayılı Komisyon Kararı, akuakültür üretim işletmeleri ve yetkili işleme tesislerinin bilgilerinin elektronik ortamda internet tabanlı bilgi
sayfası yayınlanmasına ilişkin 2006/88/AT sayılı Komisyon Direktifi’ni uygulamaktadır.
5. Mavi Dil Hastalığı
20 Kasım 2000 tarih ve 2000/75/AT sayılı Konsey Direktifi, mavi dil hastalığının kontrolü ve eradikasyonu için gereken spesifik şartları belirlemektedir.
26 Ekim 2007 tarih ve (AT) 1266/2007 sayılı Komisyon Tüzüğü, 2000/75/AT sayılı Konsey Direktifi için mavi dil hastalığının kontrol, tarama çalışmaları, izlenme ve mavi
dil hastalığına yatkınlığı olan belli hayvan türlerinin hareketlerinin yasaklanması ile ilgili kuralları içermektedir.
6. TSE hastalıkları
22 Mayıs 2001 tarih ve (AT) 999/2001 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, belli transmissible spongiform encephalopatilerin korunma, kontrol ve eradikasyonu
110
için uygulanacak kuralları içermektedir.
19 Mart 2007 tarih ve 2007/182/AT sayılı Komisyon Kararı, geyiklerde görülen transmissible spongiform encephalopatiler için tarama çalışmaları ile ilgili kuralları
içermektedir.
14 Haziran 2007 tarih ve 2007/411/AT sayılı Komisyon Kararı, 1 Ağustos 1996 tarihinden önce Birleşik Krallık’ta doğmuş ya da yetiştirilmiş olan ve (AT) 999/2001 sayılı
Tüzük’te belirtilen kontrol ve eradikasyon ölçütlerinden muaf tutulmuş sığır cinsi hayvanların ürünlerinin piyasaya sürülmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
29 Haziran 2007 tarih ve 2007/453/AT sayılı Komisyon Kararı, üye devletler veya üçüncü ülkeler veya bölgelerin BSE açısından risk durumunu belirlemektedir.
28 Haziran 2013 ve (AB) 631/2013 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, (AT) 546/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü ve (AB) 233/2012 sayılı uygulama Tüzüğü’nü yürürlükten
kaldırmaktadır.
7. Zoonozlar
17 Kasım 2003 tarih ve (AT) 2160/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, salmonella ve diğer besin kaynaklı zoonoz ajanların kontrolü ile ilgili kuralları
içermektedir.
17 Kasım 2003 tarih ve 2003/99/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, zoonozların ve zoonotik etkenlerin kontrolünü amaçlayan kuralları içermekte ve
90/424/AET sayılı Konsey kararını değiştiren ve 92/117/AET sayılı Konsey direktifini feshetmektedir.
20 Temmuz 2004 tarih ve 2004/564/AT sayılı Komisyon Kararı, zoonozların epidemiyolojisi ve salmonella için referans laboratuvarlarının kurulmasını ve salmonella için
ulusal referans laboratuvarının kurulması ile ilgili kuralları içermektedir.
1 Ağustos 2006 tarih ve (AT) 1177/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, kanatlı hayvanlarda görülen salmonella hastalığının kontrolü için yürütülen ulusal program çerçevesinde
kullanılan özel kontrol metotları ile ilgili gereklilikler hakkındaki (AT) 2160/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Komisyon Tüzüğü’nün uygulanması ile ilgili kuralları
içermektedir.
8 Kasım 2006 tarih ve 2006/759/AT sayılı Komisyon Kararı, tavuklardaki salmonella hastalığının kontrolüne ilişkin yerel programların onayı ile ilgili kuralları içermektedir.
12 Haziran 2007 tarih ve 2007/407/AT sayılı Komisyon Kararı, tavuk ve domuzlardaki salmonella hastalığının antimikrobik dayanıklılığının izlenmesine ilişkin kuralları
içermektedir.
8. Diğer Hastalıklar
17 Aralık 1192 tarih ve 92/119/AET sayılı Konsey Direktifi, domuz vesikülar hastalığına ilişkin belli önlemlerin ve belli hayvan hastalıklarının kontrolüne ilişkin genel Birlik
önlemlerini içermektedir.
111
28 Şubat 2008 tarih ve (AT) 180/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 882/2004 sayılı Tüzüğün yedinci ekini değiştiren Afrika at hastalığı hariç diğer at hastalıkları ve
laboratuvar referansı ile ilgili kuralları içermektedir.
9. Hayvan Hastalıklarının Bildirimi
21 Aralık 1982 tarih ve 82/894/AET sayılı Konsey Direktifi, hayvan hastalıklarının ihbarı ile ilgili kuralları içermektedir.
Birlik İçinde Canlı Hayvanarın Semen, Ova ve Embriyolarına İlişkin Ticareti
1. Büyükbaş Hayvanlar
26 Haziran 1964 tarih ve 64/432/AET sayılı Konsey Direktifi, Birlik içi ticareti etkileyen sığır ve domuz cinsi hayvanların sağlık problemlerini içermektedir.
15 Temmuz 2002 tarih ve 2002/598/AET sayılı Komisyon Kararı, 64/432/AET sayılı Konsey Direktifi çerçevesinde büyükbaş brusellasına karşı aşıların onaylanması ile
ilgili kuralları içermektedir.
13 Aralık 1977 tarih ve 78/52/AET sayılı Konsey Direktifi, sığırlarda brusella, tüberküloz ve enzootik leükoz hastalıklarının hızlandırılmış eradikasyon planları için ulusal
planların hazırlanmasındaki Birlik kriterlerini belirlemektedir.
23 Haziran 2003 tarih ve 2003/467/AT sayılı Komisyon Kararı, resmi olarak tüberküloz, brusella ve enzootik-bovine-leukosis hastalıklarından ari belli üye devletler ve
bölgeleri içermektedir.
18 Eylül 2009 tarih ve 2009/712/AT sayılı Komisyon Kararı, zooteknik ve veteriner mevzuatı ile ilgili olan laboratuvar ve ilgili kurum listelerini içeren internet bazlı
enformasyonun (AT) 2008/73 sayılı Konsey Direktifinin uygulayıcı kuralları içermektedir.
2. Küçükbaş Hayvanlar
28 Ocak 1991 tarih ve 91/68/AET sayılı Konsey Direktifi, koyun ve keçi cinsi hayvanların Birlik içi ticaretinde yol gösteren hayvan sağlığı şartları ile ilgili kuralları
içermektedir.
3. Tek Tırnaklılar
30 Kasım 2009 tarih ve 2009/156/AT sayılı Konsey Direktifi, tek tırnaklıların hareketleri ve üçüncü ülkelerden ithalatına ilişkin sağlık koşullarını içermektedir.
26 Haziran 1990 tarih ve 90/426/AET sayılı Konsey Direktifi, tek tırnaklı hayvanların hareketleri ve üçüncü ülkelerden ithalatı ile ilgili sağlık koşullarını içermektedir.
112
4. Kanatlı Kümes Hayvanları ve Kuluçkalık Yumurtalar
30 Kasım 2009 tarih ve 2009/158/AT sayılı Konsey Direktifi, üçüncü ülkelerden ithal edilen tavuk yumurtası ve kümes hayvanlarının iç ticareti ile ilgili hayvan sağlığı
kurallarını belirlemektedir.
8 Şubat 1993 tarih ve 93/152/AET sayılı Komisyon Kararı, rutin aşılama programı çerçevesinde Newcastle hastalığına karşı kullanılacak aşıların kriterlerini içermektedir.
7 Ocak 2013 tarih ve (AB) 139/2013 sayılı Komisyon Uygulama Tüzüğü, Birlik içinde belli kuşların ithalinde hayvan sağlığı koşulları ve karantina şartlarını içermektedir.
5. Akuakültür
24 Ekim 2006 tarih ve 2006/88/AT sayılı Konsey Direktifi, akuakültür hayvanları ve ürünleri için sağlık gereksinimleri ve belli başlı hastalıklardan korunma ve kontrol ile
ilgili kuralları içermektedir.
30 Nisan 2008 tarih ve 2008/392/AT sayılı Komisyon Kararı, akuakültür üretim işletmeleri ve yetkili işleme tesislerinin bilgilerinin elektronik ortamda internet tabanlı bilgi
sayfası yayınlanmasını 2006/88/AT sayılı Komisyon Direktifi’ni uygulamaktadır.
6. Büyükbaş hayvanların semenleri ve embriyoları
25 Eylül 1989 tarih ve 89/556/AET sayılı Konsey Direktifi, yerli cins büyükbaş hayvan embriyolarının Birlik içi ticareti ve ithalatı ile ilgili hayvan sağlığı koşullarını
belirlemektedir.
14 Haziran 1988 tarih ve 88/407/AET sayılı Konsey Direktifi, yerli sığır türlerinin dondurulmuş semenlerinin Birlik içi ticareti ve ithalatı ile ilgili uygulanacak hayvan sağlığı
koşullarını içermektedir.
7. Diğer Hayvanlar, Semen, Ova ve Embriyolar
13 Temmuz 1992 tarih ve 92/65/AET sayılı Konsey Direktifi, 90/425/AET sayılı Direktif’in A (I) ekinde yer alan Birlik kuralları kapsamına girmeyen hayvanların semen,
yumurta ve embriyolarının Birlik içi ticareti ve ithalatı ile ilgili uygulanacak hayvan sağlık koşullarını içermektedir.
18 Eylül 2009 tarih ve 2009/712/AT sayılı Komisyon Kararı, zooteknik ve veteriner mevzuatı ile ilgili olan laboratuvar ve ilgili kurum listelerini içeren internet bazlı
enformasyonun 2008/73/AT sayılı Konsey Direktifi’nin uygulayıcı kuralları içermektedir.
Pet Hayvanların Ticari Olmayan Hareketleri
26 Mayıs 2003 tarih ve (AT) 998/2003 sayılı Avrupa Parlamento ve Konsey Tüzüğü, pet hayvanların ticari olmayan hareketleri ile ilgili hayvan sağlığı gereklilikleri ve
92/65/AET sayılı Konsey Direktifi’ni değiştiren kuralları içermektedir.
26 Kasım 2003 taih ve 2003/803/AT sayılı Komisyon Kararı, köpeklerin kedilerin ve feretlerin Birlik içi hareketleri için pasaport modelini oluşturmaktadır.
113
3 Aralık 2004 tarih ve 2004/839/AT sayılı Komisyon Kararı, Üçüncü ülkelerden topluluğa olan genç köpeklerin ve kedilerin ticari olmayan hareketlerine ilişkin şartları
ortaya koymaktadır.
22 Aralık 2006 tarih ve 2007/25/AT sayılı Komisyon Kararı, yüksek patojenik kuş gribine ilişkin belli koruma önlemleri ve Birliğe bakıcıları beraberinde hareket eden pet
kuşları ile ilgili kuralları içermektedir.
14 Temmuz 2011 tarih ve (AB) 1152/2011 sayılı Komisyon Delege Tüzüğü, (AT) 998/2003 Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’ne ek olarak köpeklerde ekinokok
enfeksiyonunun kontrolüne ilişkin önleyici sağlık tedbirlerini içermektedir.
15 Aralık 2011 tarih ve 2011/874/AB sayılı Komisyon Uygulama Kararı, köpekler kediler ve feretlerin ithalatına ilişkin onaylı üçüncü ülke ve bölgeleri listeleyen ve 5 ten
fazla kedi, köpek ve feretlerin Birliğe ticari olmayan hareketlerini ve bu hayvanların Birliğe ithalinde ve ticari olmayan hareketlerinde kullanılacak sertifika modellerini
içermektedir.
Maddelerin Yasaklanması ve Kalıntıların Kontrolü
1. Maddelerin Yasaklanması
29 Nisan 1996 tarih ve 96/22/AT sayılı Konsey Direktifi, hormonal veya thyrostatic etkisi olan belli maddelerin ve ß-agonistlerinin hayvan yetiştiriciliğinde kullanılmasının
yasaklanması ile ilgili hükümleri içeren ve 81/602/AET, 88/146/AET ve 88/299/AET direktiflerini feshetmektedir.
17 Aralık 1999 tarih ve 1999/879/AT sayılı Konsey Kararı, bovine somatotrophin BST’nin satışı ve uygulanması ile ilgili kuralları içermekte ve 90/218/AET sayılı kararı
feshetmektedir.
2. Kalıntıların Kontrolü
29 Nisan 1996 tarih ve 96/23/AT sayılı Konsey Direktifi, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yapılacak belirli madde ve kalıntı kontrolü izleme programını içermekte ve
85/358/AET ve 86/469/AET direktiflerini ve 89/187/AET ve 91/664/AET kararlarını feshetmektedir.
27 Ekim 1997 tarih ve 97/747/AT sayılı Komisyon Kararı, 96/23/AT sayılı Direktif uyarınca, hayvansal ürünlerde yapılacak belirli madde ve kalıntı kontrolü izleme programı
için numune alma prosedürü ve sıklığı ile ilgili kuralları içermektedir.
23 Şubat 1998 tarih ve 98/179/AT sayılı Komisyon Kararı, canlı hayvan ve hayvansal ürünlerdeki belli maddelerin ve kalıntıların resmi örneklemelerindeki detaylı kuralların
belirlenmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
12 Ağustos 2002 tarih ve 2002/657/AT sayılı Komisyon Kararı,
değerlendirilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
96/23/AT sayılı Direktif’in uygulanabilmesi için kullanılacak analitik metotların ve sonuçların
114
Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerin İthalat Gereklilikleri
1. Canlı Hayvanlar ile Semen, Ova ve Embriyoları
Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlar
26 Nisan 2004 tarih ve 2004/68/AT sayılı Komisyon Direktifi, belli canlı hayvanların Birlik içine ithali ve transit geçişindeki hayvan sağlığı kurallarını içermektedir.
22 Mayıs 2001 tarih ve (AT) 999/2001 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, belli transmissible spongiform encephalopatilerin korunma, kontrol ve eradikasyonu
için uygulanacak kuralları içermektedir.
29 Nisan 1996 tarih ve 96/23/AT sayılı Konsey Direktifi, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yapılacak belirli madde ve kalıntı kontrolü izleme programını içermekte ve
85/358/AET ve 86/469/AET sayılı Direktifleri’ni ve 89/187/AET ve 91/664/AET sayılı Kararları’nı feshetmektedir.
2. İnsan Tüketimine Yönelik Hayvansal Ürünler
16 Aralık 2002 tarih ve 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi, insan tüketimi için olan hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve pazara sunulmasıyla ilgili hayvan
sağlığı kurallarını içermektedir.
29 Nisan 2004 tarih ve (AT) 854/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, insan tüketimi amaçlı hayvansal gıdaların resmi kontrolünün organizasyonuna ilişkin
özel kuralları içermektedir.
29 Nisan 1996 tarih ve 96/23/AT sayılı Konsey Direktifi, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yapılacak belirli madde ve kalıntı kontrolü izleme programını içermekte ve
85/358/AET ve 86/469/AET sayılı Direktifleri’ni ve 89/187/AET ve 91/664/AET sayılı Kararları’nı feshetmektedir.
17 Aralık 1992 tarih ve 92/118/AET sayılı Konsey Direktifi, 89/662/AET sayılı Direktif’in Ek A(1) ve, patojenlerle ilgili olarak 90/425/AET sayılı Direktif’e tabii olmayan
ürünler için, Birlik içi ticarette ve ithalatta hayvan sağlığı ve halk sağlığı için gerekli kurallarını içermektedir.
3. Hayvsal Yan Ürünlerin İthalatı
21 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1069/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, (AT)1774/2002 sayılı Tüzüğü yürürlükten kaldıran, insan tüketimi amaçlı olmayan
hayvansal ürünlerin sağlık kurallarını içermektedir.
25 Şubat 2011 tarih ve (AB) 142/2011 sayılı Komisyon Tüzüğü, insan tüketimi amaçlı olmayan hayvansal yan ürünlerin ve bunlardan elde edilen ürünlerin sağlık kurallarını
belirleyen (AT) 1069/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nü uygulayan ve sınır veteriner denetimlerinden muaf belli numune alımı ve maddeler ile ilgili
97/78/AT Konsey Direktifi’ni uygulayan kuralları içermektedir.
115
Hayvan Refahı
1. Çiftlik Hayvanları
20 Temmuz 1998 tarih ve 98/58/AT sayılı Konsey Direktifi, çiftçilik amaçlı bulundurulan hayvanların korunması ile ilgili kuralları içermektedir.
14 Kasım 2006 tarih ve 2006/778/AT sayılı Komisyon Kararı, çiftçilik amaçlı bulundurulan belli hayvanların üretim yerlerinin denetimi esnasında elde edilecek bilgilerle
ilgili minimum gereklilikleri içermektedir.
19 Temmuz 1999 tarih ve 1999/74/AT sayılı Konsey Direktifi, yumurta tavuklarının korunması ile ilgili minimum standartları belirlemektedir.
30 Ocak 2002 tarih ve 2002/4/AT sayılı Komisyon Direktifi, 1999/74/AT sayılı Konsey Direktifi kapsamında bulunan, yumurta tavuğu bulunduran işletmelerin kaydı ile ilgili
kuralları içermektedir.
28 Haziran 2007 tarih ve 2007/43/AT sayılı Konsey Direktifi, et üretim amaçlı üretilen tavukların korunması için minimum kuralları içermektedir.
2. Hayvanların Taşınması
25 Haziran 1997 tarih ve (AT) 1255/97 sayılı Konsey Tüzüğü, mola yerleri ile ilgili kıstaslar hakkındaki 91/628/AET sayılı Konsey Direktifi’nin ekinde değinilen rota
planını değiştirmektedir.
22 Aralık 2004 tarih ve (AT) 1/2005 sayılı Konsey Tüzüğü, nakliye sırasında hayvanların korunması ve ilgili faaliyetler ile 64/432/AET ve 93/119/AET sayılı Direktifler’in
ve (AT) 1255/97 sayılı Tüzüğün değiştirilmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
18 Nisan 2013 tarih 2013/188/AB Komisyon Uygulama Kararı, 64/432/AET sayılı Direktif ve (AT) 1255/9 sayılı Tüzüğü değiştiren ve hayvanların taşınması esnasında ve
ilgili faaliyetlerde hayanların korunması ile ilgili (AT) 1/2005 sayılı Konsey Tüzüğü uyarınca sağlanan ayrımcı olmayan denetimlerin yıllık raporları içermektedir.
3. Hayvanların Kesimi ve Öldürülmesi
24 Eylül 2009 tarih ve (AT) 1099/2009 Konsey Tüzüğü, hayvanların öldürülme esnasında korunmasına ilişkin kuralları belirlemektedir.
4. Deney Hayvanları
22 Eylül 2010 tarih ve 2010/63/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, bilimsel deney amaçlı kullanılacak hayvanların korunması ile ilgili kuralları
içermektedir.
116
Veteriner Tıbbi Ürünler
31 Mart 2004 tarih ve (AT) 726/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, Avrupa ilaç ajansının kurulması ile ilgili ve veteriner ve insan kullanımı amaçlı
kullanılacak tıbbi ürünlerin denetimi ve izinlendirilmesi ile ilgili Toplum prosedürlerini belirlemektedir.
6 Kasım 2001 tarih ve 2001/82/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, veteriner tıbbi ürünlere ilişkin yönetmeliği belirlemektedir.
31 Mart 2004 tarih ve 2004/28/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, veteriner tıbbi ürünler ile ilgili 2001/82/AT sayılı Direktifi uyarınca Birlik kodunu
değiştirmektedir.
10 Şubat 2009 tarih ve 2009/9/AT sayılı Komisyon Direktifi, veteriner tıbbi ürünlerinin kullanımı ve 2001/82/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi uyarınca
Birlik kodunu değiştirmektedir.
6 Mayıs 2009 tarih ve (AT) 470/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, hayvansal gıdalardaki aktif maddelerin farmakolojik kalıntı limitlerinin
oluşturulmasına yönelik prosedürleri içermektedir.
Bitki Sağlığı:
ISPM 15, ahşap ambalaj malzelemeleri hakkında uluslararası standartlarını ifade eder.
Zararlı Organizmalar
1. Genel Kontrol Önlemleri
8 Mayıs 2000 tarih ve 2000/29/AT sayılı Konsey Direktifi, bitki ve bitkisel ürünlere zararlı organizmaların Birliğe girişine ve yayılmasına karşı alınacak önlemleri
düzenlemektedir.
7 Ekim 2004 tarih ve 2004/103/AT sayılı Komisyon Direktifi, 2000/29/AET sayılı Konsey Direktifi’nin V ekinin B bölümünde liste halinde verilen bitkiler, bitkisel ürünler
veya başka maddelerin Birlik içine ilk giriş kapısı dışındaki diğer yerlerde yapılacak teşhis ve bitki sağlığı kontrolleri ile bu kontrollerle ilgili koşulları içermektedir.
2. Özel Kontrol Önlemleri
8 Aralık 1969 tarih ve 69/464/AET sayılı Konsey Direktifi, patates kanseri hastalığının kontrolüne ilişkin hükümleri içermektedir.
4 Ekim 1993 tahih ve 93/85/AT sayılı Konsey Direktifi, patates halkalı çürüklüğün kontrolüne ilişkin kuralları içermektedir.
12 Haziran 2006 tarih ve 2006/56/AT sayılı Komisyon Direktifi, 93/85/AET sayılı Konsey Direktifi’nin eklerini değiştiren patates halkalı çürüklüğün kontrolü ile ilgili
kuralları içermektedir.
117
20 Temmuz 1998 tarih ve 98/57/AT sayılı Konsey Direktifi, ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al.’ın kontrolüne ilişkin kuralları içermektedir.
14 Temmuz 2006 tarih ve 2006/63/CE sayılı Komisyon Direktifi, 98/57/AT sayılı Konsey Direktifi’nin ek II’den ek VII’e kadar olan eklerini değiştiren, ralstonia
solanacearum (Smith) Yabuuchi et al.kontrolüne ilişkin kuralları içermektedir.
11 Haziran 2007 tarih ve 2007/33/AT sayılı Konsey Direktifi, 69/465/AET sayılı Direktifi fesheden patates kist nematodunun kontrolü ile ilgili kuralları içermektedir.
3. Korunmuş Bölgeler
30 Temmuz 1992 tarih ve 92/70/AET sayılı Komisyon Direktifi, korunmuş bölgelerin tanınmasına ilişkin araştırmalar ile ilgili kuralları belirlemektedir.
24 Haziran 1993 tarih ve 93/51/AET sayılı Komisyon Direktifi, bazı bitkilerin hareketi ile ilgili kurallar ve korunmuş bölgelerdeki bitkisel ürünlerin veya diğer maddelerin
hareketi ile ilgili kuralları belirlemektedir.
4 Temmuz 2008 tarih ve (AT) 690/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, bitki sağlığı riski taşıyan korunmuş bölgelerin tanınması ile ilgili kuralları içermektedir.
4. İşletmecilerin Kaydı ve Bitki Pasaportları
3 Kasım 1992 tarih ve 92/90/AET sayılı Komisyon Direktifi, bitki üreticileri ve ithalatçıları ile bitkisel ürünler veya başka maddelerin tabi oldukları yükümlülükleri ve
bunların kayıt altına alınmaları ile ilgili ayrıntıları içermektedir.
3 Aralık 1992 tarih ve 92/105/AET sayılı Komisyon Direktifi, belirli bitkilerin, bitkisel ürünlerin veya başka maddelerin Birlik içinde hareketleri için kullanılacak bitki
pasaportları için bir standardizasyon derecesi ile bu tür bitki pasaportlarının yayımlanmasına ilişkin ayrıntılı usulleri ve bunların değiştirilmesi için koşullar ve ayrıntılı usulleri
içermektedir.
24 Haziran 1993 tarih ve 93/50/AET sayılı Konsey Direktifi, üreticiler veya bu tür bitkilerin alanlarında bulunan depolar ve sevk merkezlerinin resmi bir kayıt listesinde
verileceği AET 77/93 sayılı Konsey Direktifinin Ek V A kısmında liste halinde verilmemiş bazı bitkileri içermektedir.
21 Aralık 1976 tarih ve 77/93/AET sayılı Konsey Direktifi, bitkisel ürünler veya zararlı organizmalar ile ilgili koruyucu önlemleri içermektedir.
2 Mart 2005 tarih ve 2005/17/AT sayılı Komisyon Direktifi, 91/105/AET sayılı Direktifi değiştiren, bitki pasaportları ile ilgili kuralları içermektedir.
5. Denetimler ve Alıkonmanın Bildirimi
15 Nisan 1998 tarih ve 98/22/AT sayılı Komisyon Direktifi, Birliğe üçüncü ülkelerden gelen bitkiler, bitkisel ürünler veya başka maddelerin varış yeri dışındaki kontrol
noktalarında bitki sağlığı kontrollerinin yapılması için asgari koşulları içermektedir.
118
17 Haziran 2008 tarih ve 2008/61/AT sayılı Komisyon Direktifi, 2000/29/AET sayılı Konsey Direktifi’nin I ile V eklerinde liste halinde verilen bazı organizmalar, bitkiler,
bitkisel ürünler veya başka maddelerin deneme veya bilimsel amaçlarla ve çeşitli türlere ilişkin çalışmalar için Birliğe sokulabileceği veya bazı korunmuş alanlarda
dolaşabileceği koşulları içermektedir.
6. Bitki Koruma Ürünleri
21 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1107/2009 sayılı Konsey Tüzüğü, 79/117/AET ve 91/414/AET sayılı Konsey Direktifleri’ni fesheden, bitki koruma ürünlerinin piyasaya arzı ile
ilgili kuralları içermektedir.
25 Mayıs 2011 tarih ve (AT) 540/2011 sayılı uygulayıcı Komisyon Tüzüğü, onaylanmış aktif madde listesi ile ilgili (AT) 1107/2009 sayılı Tüzüğü uygulayıcı kuralları
içermektedir.
21 Ekim 2009 tarih ve 2009/128/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, pestisitlerin sürdürülebilir kullanımına ilişkin kuralları içermektedir.
25 Kasım 2009 tarih ve (AT) 1185/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, pestisitlerin istatistiki verileri ile ilgili kuralları içermektedir.
10 Haziran 2011 tarih ve (AT) 544/2011 sayılı Komisyon Tüzüğü, aktif maddelerin veri gereklilikleri ile (AT) 1107/2009 sayılı Tüzüğün uygulayıcı kurallarını içermektedir.
10 Haziran 2011 tarih ve (AT) 546/2011 sayılı Komisyon Tüzüğü, bitki koruma ürünlerinin izinlendirilmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili uyumlu ilkeleri belirleyen (AT)
1107/2009 sayılı Tüzüğü uygulayan kuralları içermektedir.
8 Haziran 2011 tarih ve (AT) 547/2011 Sayılı Komisyon Tüzüğü, bitki koruma ürünlerinin etiketlenmesi ile ilgili gereklilikleri belirleyen (AT) 1107/2009 sayılı tüzüğü
uygulayan kuralları içermektedir.
5 Mayıs 1999 tarih ve 1999/45/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, bitki koruma ürünlerinin sınıflandırılması, etiketlenmesi ve paketlenmesi ile ilgili
kuralları içermektedir.
7. Pestisit Kalıntıları
23 Şubat 2005 tarih ve (AT) 396/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, bitkisel ve hayvansal kökenli gıda ve yemlerde bulunan pestisitlerin maksimum
kalıntı limitleri ile ilgili kuralları içermektedir.
28 Mart 2000 tarih ve 645/2000/AT sayılı Komisyon Direktifi, Birlik içindeki tahıl, meyve, sebze dahil bitkisel orijinli ürünlerdeki azami pestisit kalıntı limitlerinin
izlenmesinin düzenlemesi usullerinin belirlenmesi ile ilgili kuralları içermektedir.
11 Temmuz 2002 tarih ve 2002/63/AT sayılı Komisyon Direktifi, Birlik içinde bitkisel ve hayvansal orijinli ürünlerde pestisit kalıntılarının resmi kontrolü için numune alma
metotlarını içermektedir.
119
Tohumların ve Üretim Materyallerinin Kalitesi
14 Haziran 1966 tarih ve 66/401/AET sayılı Konsey Direktifi, yem bitkisi tohumlarının pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
14 Haziran 1966 tarih ve 66/402/AET sayılı Konsey Direktifi, hububat tohumlarının pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
9 Nisan 1968 tarih ve 68/193/AET sayılı Konsey Direktifi, bağ üretim materyallerinin pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
23 Haziran 2005 tarih ve 2005/43/AT sayılı Komisyon Direktifi, asma bitkilerinin çoğaltım maddelerinin pazarlanması ile ilgili 68/193/AET sayılı Konsey Direktifi eklerini
değiştirmektedir.
15 Temmuz 2008 tarih ve 2008/72/AT sayılı Konsey Direktifi, tohum harici sebze üretim ve bitki materyallerinin pazarlaması ile ilgili kuralları içermektedir.
29 Eylül 2008 tarih ve 2008/90/AT sayılı Konsey Direktifi, meyve üretimi amaçlı meyve bitkilerinin ve meyve bitkilerinin çoğaltım maddelerinin pazarlanması ile ilgili
kuralları içermektedir.
20 Temmuz 1998 tarih ve 98/56/AET sayılı Konsey Direktifi, süs bitkilerine ait çoğaltım materyallerinin pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
22 Aralık 1999 tarih ve 1999/105/AT sayılı Konsey Direktifi, orman çoğaltım materyallerinin pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
13 Haziran 2002 tarih ve 2002/53/AT sayılı Konsey Direktifi, tarımsal bitki türlerinin çeşitlerinin ortak kataloğu ile ilgilidir.
13 Haziran 2002 tarih ve 2002/55/AT sayılı Konsey Direktifi, sebze tohumlarının pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
13 Haziran 2002 tarih ve 2002/56/AT sayılı Konsey Direktifi, tohumluk patateslerin pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
13 Haziran 2002 tarih ve 2002/57/AT sayılı Konsey Direktifi, yağlı tohumlar ve lifli bitki tohumlarının pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
2 Temmuz 1993 tarih ve 93/61/AET sayılı Komisyon Direktifi, tohumlar dışında, sebze üretme ve dikme malzemelerinde uyulması gereken kuralları gösteren programı
belirlemektedir.
23 Haziran 1993 tarih ve 93/48/AET sayılı Komisyon Direktifi, meyve bitki çoğaltım materyalleri ve meyve üretim amaçlı olan meyve ürünlerinin 92/34/AET sayılı Konsey
Direktifine uygun olarak kuralları belirlemektedir.
23 Haziran 1993 tarih ve 93/49/AET sayılı Komisyon Direktifi, süs çoğaltım materyalleri ve süs bitkileri ile ilgili 91/682/AET sayılı Direktif kurallarını programda
belirlemektedir.
19 Aralık 1991 tarih ve 91/682/AET sayılı Konsey Direktifi, süs bitkileri ve süs çoğaltım materyallerinin pazarlanması ile ilgili kuralları içermektedir.
120
28 Haziran 1999 tarih ve 1999/67/AT sayılı Komisyon Direktifi, süs çoğaltım materyalleri ve süs bitkileri ile ilgili 91/682/AET sayılı Direktif kurallarını programda belirleyen
93/49/AET sayılı Komisyon Direktifini değiştirmektedir.
28 Haziran 1999 tarih ve 1999/68/AT sayılı Komisyon Direktifi, tedarikçiler tarafından muhafaza edilen süs bitkisi çeşit listelerine yönelik yeni kuralları içermektedir.
6 Ekim 2003 tarih ve 2003/90/AT sayılı Komisyon Direktifi, tarımsal bitki türlerinin incelenmesi ile ilgili asgari koşulları ve asgari kaplama özelliklerini belirleyen
2002/53/AT sayılı Konsey Direktifinin ek 7’sinde içeren amaçlar uyarınca uygulayıcı önlemleri belirlemektedir.
31 Ekim 2009 tarih ve 2009/94/AT sayılı Komisyon Direktifi, aktif madde olan borik asit ile ilgili 98/8/AT sayılı Komisyon Direktifini değiştirmektedir.
24 Nisan 2004 tarih ve (AT) 870/2004 sayılı Konsey Tüzüğü, tarımdaki genetik kaynakların korunması, karakterizasyonu toplanması ve değerlendirilmesi ile ilgili Birlik
programını oluşturan kuralları içermekte ve (AT) 1467/94 Tüzüğü’nü yürürlükten kaldırmaktadır.
Bitki Çeşit Hakları
27 Temmuz 1994 tarih ve (AT) 2100/94 sayılı Konsey Tüzüğü, bitki çeşitlilik hakları ile ilgili kuralları içermektedir.
24 Temmuz 1995 tarih ve (AT) 1768/95 sayılı Komisyon Tüzüğü, bitki çeşitlilik hakları ile ilgili (AT) 2100/94 sayılı Konsey Tüzüğü’nün madde 14(3) hariç olmak üzere
tarım kurallarını uygulamaktadır.
121
12.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
AB mevzuatının bu alanda öngördüğü kurumsal yapılar ve işlevleri şöyle sıralanabilir:















Gıda, Veteriner, bitki sağlığı, tohum ve tohum üretim materyalleri ve hayvan besiciliği mevzuatının uygulanabilmesi için bu alanlarda ulusal yetkili otoritelerin
belirlenmesi ve etkili uygulamanın yapılabilmesi için yeterli ve eğitilmiş personelin sağlanması;
Hastalık kontrolü için acil fon da dahil olmak üzere yeterli bütçenin ayrılması;
Görevlendirilmiş personele yeterli idari talimatların sağlanması ve hastalıklar için acil eylem planlarının hazırlanması;
Resmi veterinerlerin yetkili merkezi veteriner otoritesi olarak belirlenmesi ve işletmelerin denetimi ile laboratuvar altyapılarına erişimlerinin sağlanması;
Yetkili otorite tarafından atanan resmi denetçilerin yem üreten işletmeleri veya ithal edilen yem ya da yem maddesini kontrol etme görevinin verilmesi ve uygun
laboratuvar altyapısına erişiminin sağlanması;
Yetkili otorite tarafından atanan resmi gıda denetçilerinin piyasada bulunan gıdaların sağlığa uygun olup olmadığını kontrol etmesi ve yeterli laboratuvar kapasitesine
erişiminin sağlanması;
Resmi denetçilerin tohumun ve üretim materyalinin kalitesini kontrol etmesi ve bitki sağlığı ve kalite testi gibi yeterli laboratuvar kapasitesine erişiminin sağlanması;
Üretildiği yerde ve sınırlarda veteriner, bitki sağlığı, bitki kalitesi ve hayvan besiciliği ile ilgili uygun yapıların ve denetim mekanizmalarının oluşturulması;
İlgili işletmelerin AB standartlarına uyum açısından denetlenmesi ve böylece hayvan sağlığı, halk sağlığı, bitki sağlığı ve kalitesinin sağlanması;
Yetkili veteriner otoritesinin hayvanların tanımlanması, işletmelerin güncel listesinin tutulması ve veritabanı dahil, hayvan hareketlerinin kontrol edilmesi konularında
görev yapması;
Yetkili bitki sağlığı otoritesi oluşturularak işletmecilerin kaydının yapılması, ithal bitkilerin kontrolünün yapılması, bitki ve bitkisel ürün üreten işletmelerin izlenmesiyle
ilgili resmi kontrollerin yapılması;
Ülke içerisinde veteriner ofislerin bağlayan bilgisayar sisteminin kurulması, ülke dışına olan hareketleri kontrol eden sistemin kurulması (TRACES), hayvan hastalıkları
bildirim sistemi kurulması (ADNS);
Kapsamlı kalıntı kontrol programlarının oluşturulması ve uygun laboratuvar altyapısına erişimin sağlanması, zoonoz kontrol programı oluşturulması, gözetim ve izleme
programlarının oluşturulması;
İstinaf hakkının korunması ve uzmanlar tarafından tartışmanın çözümlenmesi;
Yetkili otoritenin kontrolünde soy defteri tutulmasını sağlamak için etkili üretici birliklerinin temin edilmesi ve son olarak tohum ve üretim materyallerinin ulusal kontrol
kurumları tarafından resmi kontrollerinin yapılması.
122
12.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
12.B.1 Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Gıda güvenliği
Gıda güvenliği alanında Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık ve Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık biraraya gelerek bu alanda takip edilecek strateji konusunda uzlaşı
sağlamışlardır. Bu doğrultuda, taslak Genel Gıda ve Yem Yasası hazırlanmıştır. Hijyen ve resmi kontroller ile ilgili Yasa çalışmaları ve her iki Bakanlığı ilgilendiren yatay
konulardaki mevzuat çalışmaları ise halihazırda devam etmektedir.
Gıda güvenliği ile ilgili uygulamalara ilişkin olarak ise Devlet Laboratuvarı Dairesi bünyesinde uluslararası standartlar paralelinde, pestisit kalıntı bölümüne yeni ekipman ve
cihazlar sağlanılarak akreditasyon çalışmaları gerçekleştirilermiş ve yapılan analizlerin kapsamı genişletilmiştir. Buna paralel olarak ise, besin analizleri bölümüne ekipman
alınmasına ilişkin çalışmalar başlatılmıştır.
Son olarak, Avrupa Birliği Mali Yardım Kırsal Kalkınma Sektör Programı Hayvancılık Projesi kapsamında gıda güvenliği alanında seminerler, posterler ve broşürler vasıtasıyla
bilgilendirme kampanyaları ile halk bilgilendirilmiştir.
Veteriner
Avrupa Birliği Mali Yardım Kırsal Kalkınma Sektör Programı Hayvancılık Projesi kapsamında Veteriner Dairesi bünyesindeki labaratuvarın güçlendirilmesine yönelik destek
sağlanmıştır. Bu kapsamda, labaratuvar için tedarik edilmiş olan tüm ekipman teslim alınarak kurulumu yapılmıştır. Ayrıca, Hayvan Sağlığı ve Gıda Güvenliği Laboratuvarları
için akreditasyon çalışmalarına başlanmıştır. Laboratuvar çalışmaları yanında veteriner alanında çeşitli konularda eğitimler düzenlenmiştir. Bu doğrultuda, hayvan sağlığı,
bildirimi zorunlu hayvan hastalıkları, gıda güvenliği, mastitis, üreme, hastalıkların önlenmesi, veteriner ilaçları, zootekni ve AB veteriner mevzuatı konularında veterinerlere ve
teknisyenlere yönelik eğitimler verilmiştir. Aynı zamanda, büyükbaş ve küçükbaş brusella, tübeküloz, koyun ve keçilerde maedi visna ve büyükbaşta mavi dil hastalıkları ile
ilgili eradikasyon planları hazırlanmıştır. Son olarak, pilot epidemiyolojik hayvan hastalıkları çalışmaları kapsamında, büyükbaş ve küçükbaşta brusella, büyükbaşta maedi
visna, büyükbaş ve küçükbaşta mavi dil hastalıkları ile ilgili tarama çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Veteriner alanında gerçekleştirilen mevzuat çalışmaları kapsamında ise hayvan hastalıklarının önlenmesi ve eradikasyonuna ilişkin Hayvan Sağlığı Yasası yürürlüğe girerek,
hayvan sağlığı alanında halk sağlığının ve tüketicinin korunmasına yönelik önemli bir adım atılmıştır. Ayrıca, yasanın uygulanmasında tamamlayıcı nitelikteki büyükbaş ve
küçükbaş brusella hastalığının önlenmesi ve eradikasyonu ile ilgili iki Tüzük, Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe girmiştir.
Hayvan refahı alanında ise hayvanların korunmasına yönelik Avrupa Birliği mevzuatı ve uluslararası kurallara uyumlu Hayvan Refahı Yasası yürürlüğe girerek, hayvan sağlığını
tamamlayıcı kurallar yanında ticaretin sağlanmasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Hayvanların ve İşletmelerin Tanımlanması ve Kaydı alanında ise ilgili yasa onaylanarak, yürürlüğe girmiş olup, hayvan sağlığını temin etmek amacıyla hayvan hareketlerinin
etkin bir şekilde izlenebilmesi için yasal zemin oluşturulmuştur. Ek olarak, ilgili yasayı uygulayıcı nitelikteki Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanların ve Köpeklerin Tanımlama
ve Kayıt Tüzükleri de Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir.
123
Son olarak, Avrupa Birliği destekli Hayvancılık Projesi tarafından hayvan sağlığı konusundaki farkındalığı ve bilinci artırmaya ilişkin bilgilendirme kampanyaları
gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, seminerler, posterler ve broşürler vasıtasıyla hayvan sağlığı konularında bilgilendirme yapılmıştır.
Bitki sağlığı
Avrupa Birliği Mali Yardım Kırsal Kalkınma Sektör Programı Bitkisel Üretim Projesi kapsamında meyve, sebze ve kuru tarıma ilişkin denemeler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca,
tarımsal amaçlı suyun çiftçiler tarafından verimli kullanımın sağlanması amacıyla tarımsal meteoroloji istasyonları kurulmuş ve sesli yanıt sistemi vasıtasıyla çiftçilere sulama
miktarı ile ilgili tavsiyeler verilmesi amaçlanmıştır. Toprak ve Yaprak Analiz Laboratuvarı’nın verdiği hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla gerekli ekipman sağlanmış, personele
eğitimler verilerek, laboratuvar aktif hale getirilmiştir. Bunun yanında, sulama alt yapısının geliştirilmesi için gerekli ekipman alınmış ve Devlet Üretme Çiftlikleri, Tarım
Dairesi ve Tarımsal Araştırma Enstütüsü tarafından kullanılmaya başlanmıştır.
Bitki koruma ürünleri alanında, Tarım Dairesi bünyesinde Avrupa Birliği kuralları doğrultusunda Pestisit Kalıntı Veritabanı oluşturulmuştur. Bu doğrultuda, AB’de yer alan
pestisit listeleri dikkate alınarak, veritabanı üzerinde güncelleme çalışmaları gerçekleştirilmektedir.
Mevzuat çalışmaları kapsamında ise, Kırmızı Palmiye Böceği hastalığına ilişkin Emirname, AB Bitki Sağlığı Mevzuatı dikkate alınarak hazırlanmış ve yürürlüğe girmiştir.
Son olarak, halkın bilinçlendirilmesi amacıyla iyi tarım uygulamaları ile ilgili çeşitli eğitim seminerleri, broşürler ve el kitapları hazırlanmış, bitki sağlığı alanında farkındalık
artırılmıştır.
124
12.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 12.1 Gıda güvenliği alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması9
Ana Unsur 12.1.1 Genel gıda ve yem güvenliğine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.1.2 Gıda maddelerine ilişkin tüketicinin korunmasına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.1.3 Hayvansal kökenli olmayan birincil işlenmemiş ve belirli işlenmiş ürünlerin hijyeni ve resmi kontrollerine yönelik yasal ve idari
düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.1.4 Yeme yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Öncelik 12.2 Veteriner alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
Ana Unsur 12.2.1 Hayvanların ve işletmelerin tanımlanması ve kaydına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması ve Hayvan Kayıt Sisteminin
uygulamasının güçlendirilmesi
Ana Unsur 12.2.2 Hayvan sağlığına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.2.3 Hayvan refahına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.2.4 Veteriner tıbbi ürünlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.2.5 Veteriner hizmetlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Öncelik 12.3 Bitki sağlığı alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
Ana Unsur 12.3.1 Tarımsal karantinaya yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.3.2 Bitki koruma ürünlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.3.3 Tohumculuğa yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ana Unsur 12.3.4 Bitki çeşitlilik haklarına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
9
Hayvansal gıdaların hijyen ve resmi kontrollerine ilişkin tedbirler Öncelik 12.2, Ana Unsur 12.2.4 altında ele alınmıştır.
125
12.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 12.1 Gıda güvenliği alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 12.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
İnsan, hayvan sağlığı ve tüketici
(AT) 178/2002 sayılı Avrupa
menfaatlerinin en üst düzeyde
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
korunması amacıyla, gıda ve yem
güvenliği olmak üzere, gıda ve
yemin yönetimi ile ilgili genel
ilkelerin belirlenmesini, gıda ve yem
güvenliğine doğrudan veya dolaylı
olarak etkisi olan konularda
yapılması gerekenlerin
belirlenmesini, gıda ve yemin
üretimi, işlenmesi ve dağıtımı ile
ilgili tüm aşamalarını, gıda ve yem
güvenliğinin tesis edilmesine ilişkin
esasları ve Gıda Güvenliği Risk
Değerlendirme Kurulunun oluşumu
ile ilgili kuralların belirlenmesi
2014 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
İnsan sağlığına karşı doğrudan veya (AT) 178/2002 sayılı Avrupa
dolaylı bir riskin bildirimi için ulusal Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
bilgi ağı sistemi oluşturularak, bunun
derhal, ulusal temas noktasına
bildirilmesine ilişkin kuralların
belirlenmesi amacıyla Genel Gıda ve
Yem Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Ana Unsur 12.1.1 Genel gıda ve yem güvenliğine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
2
Genel Gıda ve Yem Yasa Tasarısı
Gıda ve Yemde Hızlı Uyarı
Sisteminin Kurallarını Belirleyen
Tüzük
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
126
Tablo 12.1-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Gıda Güvenliği Risk Değerlendirme Gıda ve yem güvenliği üzerinde
(AT) 178/2002 sayılı Avrupa
Kurulunun İşleyişiyle İlgili Kuralları doğrudan veya dolaylı etkileri olan
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Belirleyen Tüzük
risklerin, niteliklerinin belirlenmesi
ve izlenmesi için veri toplanması, bu
verilerin analizlerinin yapılması ve
gıda güvenliği konularında, bilimsel
tavsiyeler, bilimsel ve teknik destek
ile doğrudan veya dolaylı etki ve
sonuçları olan bütün alanlarda
politikalar üretilmesine ilişkin
kuralların belirlenmesi amacıyla
Genel Gıda ve Yem Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Kriz Biriminin Çalışma Esasları ve
Gıda Güvenliği Kriz Yönetimi İle
İlgili Kuralları Belirleyen Tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
4
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Gıda ve yemden kaynaklanarak insan (AT) 178/2002 sayılı Avrupa
sağlığına doğrudan veya dolaylı bir Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
risk teşkil eden ve mevcut yasal
düzenlemelerle önlenemeyen,
ortadan kaldırılamayan, kabul
edilebilir bir derecede azaltılamayan
acil durum tedbirleri ile ilgili kriz
yönetiminin planlanması ve iletişim
yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla
Genel Gıda ve Yem Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
127
Tablo 12.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 12.1.2 Gıda maddelerine ilişkin tüketicinin korunmasına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Gıda Maddelerine İlişkin Tüketicinin Gıda maddelerinin doğrudan veya
Korunmasına Yönelik Hijyen ve
çevre yoluyla insanlar için
Resmi Kontroller Yasa Tasarısı
oluşturacağı risklerin önlenmesini,
ortadan kaldırılmasını veya
belirlenmiş seviyelere düşürülmesini,
ayrıca ticaretinde adil uygulamaların
temin edilmesi ve tüketici
menfaatlerinin korunması, gıda
işletmecilerinin sorumlulukları ile
gıdanın üretim, işleme, depolama,
dağıtım, pazarlama, ithalat ve
ihracatının tüm aşamalarında hijyen
ve resmi kontrolleri ve yasal
yaptırımlarının düzenlenmesi ve gıda
kodeks komitesinin oluşturulması
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 669/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AB) 1169/2011 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 1331/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 1332/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 1333/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-AET 315/93 sayılı Konsey Tüzüğü
-(AT) 1935/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2002/46/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT) 1925/2006 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2009/39/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 89/108/AET sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- (AT) 2009/54 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT) 258/97 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2009/32/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT)2232/96 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
128
-(AT) 178/2002 sayılı Tüzüğü
2
3
Gıda Maddelerinin Etiketlenmesi
Tüzüğü
Gıda Katkı Maddeleri Tüzüğü
Gıda maddelerinin genel etiketleme,
beslenme ve sağlık beyanları
açısından etiketlenmesine ilişkin
kuralların belirlenmesi amacıyla
Gıda Maddelerine İlişkin Tüketicinin
Korunmasına Yönelik Hijyen ve
Resmi Kontroller Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 2000/13/AT Avrupa Parlamentosu 2015 yılının ikinci
ve Konsey Direktifi
yarısı
- 2011/91/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 90/496/AET sayılı Konsey Direktifi
- 2002/67/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-1924/2006/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 1829/2003/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-1830/2003/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-1169/2011/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 2008/5/AT sayılı Komisyon
Direktifi
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Gıda katkı maddelerinin gıdalarda
kullanımına izin verilen en yüksek
miktarları, saflık kriterleri ve bu
katkı maddelerinin etiketlenmeleri
ile ilgili kuralların belirlenmesi
amacıyla Gıda Maddelerine İlişkin
Tüketicinin Korunmasına Yönelik
Hijyen ve Resmi Kontroller Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- (AT) 1333/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 1331/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AB) 234/2011sayılı Komisyon
Tüzüğü
-2008/128/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2008/60/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2008/84/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-(AB) 231/2012 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AB) 257/2010 sayılı Komisyon
Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2015 yılının birinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
129
Tablo 12.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Gıda Maddelerinde Bulaşanlar
Tüzüğü
5
6
Mikrobiyolojik Kriterler Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Gıda maddelerinde bulunabilen nitrit
ve nitratların, mikotoksinlerin,
bakteriyel toksinlerin, ağır
metallerin, 3-monokloropropan-1,2diolün, dioksinlerin, furanların,
dioksin benzeri poliklorlubifenillerin
(PCB), polisiklik aromatik
hidrokarbonların ve erusik asitin
maksimum miktarlarını ve analiz
yöntemleri ile numune alma
prosedürleri ile ilgili kuralların
belirlenmesi amacıyla Gıda
Maddelerine İlişkin Tüketicinin
Korunmasına Yönelik Hijyen ve
Resmi Kontroller Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-(AT)315/93 sayılı Konsey Tüzüğü 2015 yılının birinci
-(AT)1881/2006 sayılı Komisyon
yarısı
Tüzüğü
-(AT)1882/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AT) 401/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AT)333/2007 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-2001/18/AT sayılı Konsey Direktifi
-(AB) 252/2012 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- 2008/60/AT sayılı Komisyon
Direktifi
Gıdalarda uygulanan mikrobiyolojik
analiz sonuçlarının AB’ye uygun
şekilde değerlendirilmesini
sağlayacak standart değerlerin
belirlenmesi amacıyla Gıda
Maddelerine İlişkin Tüketicinin
Korunmasına Yönelik Hijyen ve
Resmi Kontroller Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-(AT)2073/2005
Tüzüğü
-(AT)2074/2005
Tüzüğü
Hayvansal Olmayan Gıdaların İthalat Birincil ürünler hariç hayvansal
ve İhracat Kurallarını ve
olmayan gıdaların ithalat ve ihracat
Kontrollerini Belirleyen Tüzük
gerekliliklerinin belirlenmesi
amacıyla Gıda Maddelerine İlişkin
Tüketicinin Korunmasına yönelik
Hijyen ve Resmi Kontroller Yasa
altında çıkarılacak Tüzük
sayılı
sayılı
Komisyon 2015 yılının birinci
yarısı
Komisyon
-(AT) 669/2009 sayılı Komisyon 2016 yılının ikinci
Tüzüğü
yarısı
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
130
Tablo 12.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
7
Hayvansal Olmayan Gıda
Maddelerinin Resmi Kontrollerini
Düzenleyen Tüzük
8
Toplu Tüketim Yerleri, Hazır Yemek
İşletmeleri, Perakende Satış Yerleri
ve Gıdanın Dağıtımının Sağlandığı
Pazar Yerleri ve Oda Sıcaklığında
Depolama Yapılan Yerler ile
Hayvansal Olmayan Gıda
İşletmelerinin Uyması Gereken Özel
Kayıt ve Hijyen Kurallarını
Belirleyen Tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tarımsal birincil ürünler hariç gıda
maddelerinin üretilmesinden son
tüketiciye ulaşıncaya kadar olan tüm
aşamalarındaki resmi kontrolleri ile
ilgili kuralların belirlenmesi
amacıyla Gıda Maddelerine İlişkin
Tüketicinin Korunmasına Yönelik
Hijyen ve Resmi Kontroller Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2006/677/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2007/363/AT sayılı Komisyon
Kararı
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Silo, tahıl ambarı, yumrulu bitki
depoları ve diğer toplu muhafaza
gerektiren hayvansal olmayan
birincil ve işlenmemiş tarım ürünleri
ve bununla ilgili işlemler ile çiftlikte
üretim, marketler bünyesinde faaliyet
gösteren et satış yerleri ve kasap
dükkanları hariç gıdaların
üretilmesinden son tüketiciye
ulaşıncaya kadar olan tüm
aşamalardaki hijyen gereklilikleri ile
ilgili kuralların belirlenmesi
amacıyla Gıda Maddelerine İlişkin
Tüketicinin Korunmasına Yönelik
Hijyen ve Resmi Kontroller Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 1019/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
131
Tablo 12.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 12.1.3 Hayvansal kökenli olmayan birincil işlenmemiş ve belirli işlenmiş ürünlerin hijyeni ve resmi kontrollerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin
yapılması
1
Hayvansal Kökenli Olmayan
Birincil, İşlenmemiş ve Belirli
İşlenmiş Ürünlerinin Hijyeni ve
Resmi Kontrolleri Yasa Tasarısı
Hayvansal Olmayan Birincil Tarım
Ürünleri ve İşlenmemiş Tarım
Ürünlerinin doğrudan veya çevre
yoluyla insanlar için oluşturacağı
risklerin önlenmesinin, ortadan
kaldırılmasının veya belirlenmiş
seviyelere düşürülmesinin, ayrıca
ticaretinde adil uygulamaların temin
edilmesinin ve tüketici
menfaatlerinin korunmasının, gıda
işletmecilerinin sorumlulukları ile
gıdanın üretim, işleme, depolama,
dağıtım, pazarlama, ithalat ve
ihracatının tüm aşamalarının hijyen
ve resmi kontrollerinin ve yasal
yaptırımlarının düzenlenmesi
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 178/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Hayvansal Kökenli Olmayan
Birincil, İşlenmemiş ve Belirli
İşlenmiş Ürünlerin Hijyenine ilişkin
Genel ve Özel Kuralları Belirleyen
Tüzük
Birincil tarımsal gıda maddelerinin
hijyeni hakkında gıda işletmecileri
için genel ve özel kurallar
belirlenmesi, gıda güvenliğinin
güvenceye alınması ve tüketicilerin
güvenli olmayan gıdaların
tüketiminden korunması amacıyla
Hayvansal Kökenli Olmayan
Birincil, İşlenmemiş ve Belirli
İşlenmiş Ürünlerinin Hijyeni ve
Resmi Kontrolleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- (AT) 1019/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
132
Tablo 12.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Hayvansal Kökenli Olmayan
Birincil, İşlenmemiş ve Belirli
İşlenmiş Ürünlere İlişkin Özel Resmi
Kontroller ile ilgili Tüzük
4
Hayvansal Kökenli Olmayan
Birincil, İşlenmemiş ve Belirli
İşlenmiş Ürünlerin İthalat ve İhracat,
Kurallarını ve Kontrollerini
Belirleyen Tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Birincil tarımsal gıda maddelerine
uygulanacak resmi kontrollerin
yürütülmesine yönelik olarak gıda
işletmecilerinin gıda güvenliğini
sağlamak amacıyla belirlenmiş yasal
sorumluluklarıyla yetkili makamın
sorumluluklarının detaylandırılması
ile ilgili usul ve esasların
belirlenmesi amacıyla Hayvansal
Kökenli Olmayan Birincil,
İşlenmemiş ve Belirli İşlenmiş
Ürünlerinin Hijyeni ve Resmi
Kontrolleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 2006/677/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 2007/363/AT sayılı Komisyon
Kararı
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
İşlenmiş ürünler hariç hayvansal
olmayan gıdaların ithalat ve ihracat
gerekliliklerinin belirlenmesi
amacıyla Hayvansal Kökenli
Olmayan Birincil, İşlenmemiş ve
Belirli İşlenmiş Ürünlerinin Hijyeni
ve Resmi Kontrolleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- (AT) 669/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
133
Tablo 12.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 12.1.4 Yeme yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Yem Yasa Tasarısı
Yemin doğrudan veya çevre yoluyla
hayvanlar ve insanlar için
oluşturacağı risklerin önlenmesinin,
ortadan kaldırılmasının veya
belirlenmiş seviyelere
düşürülmesinin ve yem
işletmecilerinin sorumlulukları ile
yemin üretim, işleme, depolama,
dağıtım, pazarlama, ithalat ve
ihracatının tüm aşamalarının hijyen
ve resmi kontrollerinin ve yasal
yaptırımlarının düzenlenmesi ile
ilgili kuralların belirlenmesi
-(AT)183/2005 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 767/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 1831/2003 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 2002/32/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- (AT) 178/2002 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Yem Hijyeni Tüzüğü
Yem işletmelerinin kaydı ve onayı
dahil olmak üzere yem hijyeni
gerekliliklerine ilişkin kuralların
belirlenmesi amacıyla Yem Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
(AT)183/2005 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Yemin Resmi Kontrolleri ve İthalatı
Tüzüğü
Yem işletmelerinin resmi kontrolleri
ve yemin ticareti ile ilgili kuralların
belirlenmesi belirlenmesi amacıyla
Yem Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
2015 yılının ikinci
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yarısı
- 95/53/AT sayılı Konsey Direktifi
-(AT) 152/2009 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-98/68/AT sayılı Komisyon Direktifi
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
134
Tablo 12.1-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
(AT) 1831/2003 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Yem Katkı Maddeleri Tüzüğü
Hayvan beslemede kullanılan katkı
maddelerinin kullanımı ile ilgili
kuralların belirlenmesi amacıyla
Yem Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
5
Yemlerde İstenmeyen Maddeler
Tüzüğü
Yemlerde bulunan ve hayvan veya
2002/32/AT sayılı Avrupa
insan sağlığına veya çevreye yönelik Parlamentosu ve Konsey Direktifi
potansiyel tehlike oluşturan veya
hayvansal üretimi olumsuz yönde
etkileyen maddelerle ilgili kuralların
belirlenmesi amacıyla Yem Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
Amaç / Kapsam
b) İdari Düzenleme Tablosu
12.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 12.1.1 Genel gıda ve yem güvenliğine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ortak Çalışmalar (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Gıda güvenliği alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Mevzuattan etkilenecek kesimlerin bilgilendirilmesi için eğiticilerin eğitimi
2014-2016
3
Gıda mevzuatının uygulanmasında görev alacak personelin teorik ve pratikte eğitilmesi
2014-2016
4
Genel gıda ve yem kapsamında Gıda Güvenliği Risk Değerlendirme Kurulu’nun oluşturulması
5
Hızlı Uyarı Sistemini yürütecek yapıların oluşturulması
2015-2016
6
Risk Değerlendirme Kurulu, Hızlı Uyarı Sistemi ve Kriz Birimi’nde görev alacak personelin yurt içi ve yurt dışında eğitimi
2015-2016
2015
135
12.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 12.1.2 Gıda maddelerine ilişkin tüketicinin korunmasına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Ortak Çalışma (Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık, Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Gıda Kodeks Komitesinin oluşturulması
2015-2016
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
İşletme rehberleri ve prosedürlerinin hazırlanması
2014-2016
2
Çok yıllı ulusal kontrol planlarının hazırlanması
2014-2016
3
Gıda güvenliği mevzuatının uygulanmasında görev alacak personelin teorik ve pratikte eğitilmesi
2014-2016
4
Devlet Laboratuvarı Dairesi bünyesindeki gıda analizleri ile ilgili şubelerin yeniden yapılandırılması
2014-2016
5
Devlet Laboratuvarı Dairesi bünyesindeki gıda analizleri şubelerinin altyapılarının güçlendirerek akreditasyon kapsamlarının genişletilmesi
2014-2016
6
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde yeni şube ve bölümlerin
oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimlerinin sağlanması
2014-2016
7
İşletmelerin kayıt altına alınması, sınıflandırılması, değerlendirilmesi ve denetlenmesi
2016
Ana Unsur 12.1.3 Hayvansal kökenli olmayan birincil işlenmemiş ve belirli işlenmiş ürünlerin hijyeni ve resmi kontrollerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin
yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Gıda mevzuatının uygulanmasında görev alacak personelin teorik ve pratikte eğitilmesi
2014-2016
2
İşletme rehberleri ve prosedürlerinin hazırlanması
2015-2016
3
İşletmelerin kayıt altına alınması, sınıflandırılması, değerlendirilmesi ve denetlenmesi
2015-2016
4
Yıllık ve çok yıllı ulusal kontrol planlarının hazırlanması
2015-2016
5
İyi Tarım Uygulamalarının geliştirilmesi
2015-2016
6
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde yeni şube ve bölümlerin
oluşturulması, personel istihdamı ve personelin eğitilmesi
2014-2015
136
12.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 12.1.4 Yeme yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Yasanın uygulanmasında görev alacak personelin teorik ve pratikte eğitilmesi
2014-2016
2
Yem laboratuvarının hazırlanacak olan mevzuatı uygulayabilmek için geliştirilmesi
2014-2016
3
Yem işletmelerinin kaydının ve onayının yapılması
2015-2016
4
Yem işletmelerin denetim ve kontrolleri için işletme rehberleri ve prosedürlerinin hazırlanması
2015-2016
Öncelik 12.2 Veteriner alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
12.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 12.2.1 Hayvanların ve işletmelerin tanımlanması ve kaydına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması ve Hayvan Kayıt Sisteminin uygulamasının
güçlendirilmesi
1
Koyun ve Keçi Cinsi Hayvanların
Tanımlanma ve Kayıt (Değişiklik)
Tüzüğü
İşletmelerin ve bu işletmelerde
bulunan koyun ve keçi cinsi
hayvanların tanımlama ve kayıt
işlemleriyle hayvan hareketlerinin
kayıt altına alınması, ulusal ve
bölgesel eradikasyon programlarını
desteklemek üzere, hayvan
hareketlerinin ve hastalıklarının daha
etkin kontrolü, ayni zamanda
üreticilere sağlanılacak destekler
bakımından ilgili birimlere gerekli
olan hayvansal üretim, sağlık
bilgileri ve istatistiklerin daha
düzenli kayıt edilmesi ile ilgili
-(AT) 21/2004 sayılı Konsey Tüzüğü 2014 yılının birinci
-(AT) 1782/2003 sayılı Konsey
yarısı
Tüzüğü
- 92/102/AET sayılı Konsey Direktifi
- (AT)1505/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- 2006/968/AT sayılı Komisyon
Kararı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
137
usullerin belirlenmesi amacıyla
Hayvanların ve İşletmelerin
Tanımlanması ve Kaydı Yasası
altında çıkarılacak tüzük değişikliği
2
Tek Tırnaklıların Tanımlanması ve
Kaydı Tüzüğü
Tek tırnaklı hayvanların
tanımlanması, kaydının yapılması,
hareketlerinin izlenmesi, ithalatı ve
ticaretinde sağlık koşullarının ve
prosedürlerin belirlenmesi amacıyla
Hayvanların ve İşletmelerin
Tanımlanması ve Kayıt Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- 90/426/AET sayılı Konsey Direktifi 2015 yılının birinci
- 90/427/AET sayılı Konsey Direktifi yarısı
-2009/156/AT sayılı Konsey
Direktifi
-(AT) 504/2008 sayılı Komisyon
Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 12.2.2 Hayvan sağlığına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Sığır Tüberkülozunun Kontrol ve
Eradikasyonuna İlişkin Kuralları
Belirleyen Tüzük
Sığır tüberkülozunun varlığının
- 64/432/AET sayılı Konsey Direktifi 2014 yılının birinci
tespit edilerek duyarlı canlı
-78/52/AET sayılı Konsey Direktifi yarısı
hayvanlar ve ürünleri üzerindeki
riskin kontrol altına alınması ve
hastalığın eradikasyonunun
sağlanması amacıyla Hayvan Sağlığı
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Bulaşıcı Süngerimsi
Ensefalopatilerin (TSE) Hastalığının
Önlenmesi, Kontrolü ve
Eradikasyonu için Kuralları
Belirleyen Tüzük
Halk sağlığına yönelik riske veya
hayvan popülasyonunda ekonomik
kayıplara yol açabilecek bulaşıcı
süngerimsi ensefalopatilerin (TSE)
önlenmesi, kontrol altına alınması ve
eradikasyonun sağlanması amacıyla
Hayvan Sağlığı Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
-(AT)999/2001 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AB) 631/2013 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
-2007/182/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2007/411/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2007/453/AT sayılı Komisyon
Kararı
2014 yılının ikinci
yarısı
138
12.2-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Kanatlı Kümes Hayvancılığı
Sektöründe Önemli Hastalıkların
Kontrol Edilmesi ile İlgili Tüzük
Halk sağlığı için potensiyel risk
oluşturan ve hayvan popülasyonunda
da kayba ve hayvan sağlığında
bozulmaya yol açan Kuş Gribi ve
Newcastle hastalığı gibi ciddi kanatlı
kümes hayvanı hastalıklarının
önlenmesi ve kontrol altına alınması
amacıyla Hayvan Sağlığı Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AB)139/2013 sayılı Komisyon
2014 yılının birinci
Uygulama Tüzüğü
yarısı
- 2005/94/AT sayılı Konsey Direktifi
-2006/437/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2007/24/AT sayılı Komisyon Kararı
-2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi
-2007/118/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2007/598/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2010/367/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 92/66/AET sayılı Konsey Direktifi
- 93/152/AET sayılı Komisyon
Kararı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Şap Hastalığının Kontrolü için
Alınması Şart Koşulan Önlemler
Tüzüğü
Hayvan sağlığında riske ve hayvan
nüfusunda ekonomik zararlara sebep
olabilen Şap hastalığının önlenmesi
ve kontrol altına alınması amacıyla
Hayvan Sağlığı Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 2003/85/AT sayılı Konsey Direktifi 2014 yılının birinci
- 91/666/AET sayılı Konsey Kararı yarısı
-93/455/AT sayılı Komisyon Kararı
-2000/111/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 2007/18/AT sayılı Komisyon
Kararı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Hayvan Hastalıklarının Bildirimine
Yönelik Koşulları Belirleyen Tüzük
Bildirimi zorunlu hayvan hastalıkları 82/894/AET sayılı Konsey Direktifi
listelerinin oluşturulması ve bu
hastalıkların bildirimine yönelik
kuralların belirlenmesi amacıyla
Hayvan Sağlığı Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
139
12.2-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Mavi Dil Hastalığının Kontrolü ve
Eradikasyonu için Gerekli Esasları
Belirleyen Tüzük
Hayvan sağlığında riske ve hayvan
- 2000/75/AT sayılı Konsey Direktifi 2015 yılının birinci
nüfusunda ekonomik zararlara sebep - (AT) 1266/2007 sayılı Komisyon
yarısı
olabilen Mavi Dil hastalığının
Tüzüğü
kontrol altına alınması ve
eradikasyonunun sağlanması
amacıyla Hayvan Sağlığı Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
7
Belli Başlı Hayvan Hastalıklarının
Kontrolüne İlişkin Tüzük
Hayvan sağlığında riske ve hayvan
- 92/119/AET sayılı Konsey Direktifi 2015 yılının ikinci
nüfusunda ekonomik zararlara sebep - (AT) 180/2008 sayılı Komisyon
yarısı
olabilen belli başlı hastalıkların
Tüzüğü
kontrol altına alınması için gerekli
önlemlerin belirlenmesi Hayvan
Sağlığı Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
8
Pet Hayvanlarının Belli Başlı
Zoonoz Hastalıklarından Korunma
ve Kontrol için Gerekli Koşulları
Belirleyen Tüzük
Pet hayvanları ve insanları etkileyen
pet hayvanların belli başlı zoonoz
hastalıklarının kontrolüne yönelik
kuralların belirlenmesi amacıyla
Hayvan Sağlığı Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
(AB) 1152/2011 sayılı Komisyon
Delege Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
9
Pet Hayvanları Ticari Olmayan
Hareketine İlişkin Hayvan Sağlığı
Şartlarını Belirleyen Tüzük
Evcil hayvanların ticari olmayan
hareketinin denetimi yoluyla hayvan
ve halk sağlığının yüksek düzeyde
korunması amacıyla Hayvan Sağlığı
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
- (AT) 998/2003 sayılı Avrupa
Parlamento ve Konsey Tüzüğü
- 2004/839/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 2003/803/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 2011/874/AB sayılı Komisyon
Kararı
- 2007/25/AT sayılı Komisyon
Kararı
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
140
12.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
10
Akuakültür Hayvanlarındaki Belli
Başlı Hastalıklardan Korunma ve
Kontrol Önlemlerini Belirleyen
Tüzük
11
Afrika At Hastalığının Kontrolü için Hayvan sağlığında riske ve hayvan
92/35/AET sayılı Konsey Kararı
Alınması Gereken Önlemleri
nüfusunda ekonomik zararlara sebep
Belirleyen Tüzük
olabilen Afrika at hastalığının
kontrol altına alınması için gerekli
önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Hayvan Sağlığı Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
12
13
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Halk sağlığı için potansiyel risk
- 2006/88/AT sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının ikinci
oluşturan ve hayvan sağlığını
-2008/392/AT sayılı Komisyon
yarısı
etkileyen akuakültür hayvanlarındaki Kararı
belli başlı hastalıklardan korunma ve
ekonomik zararların önlenmesi
amacıyla Hayvan Sağlığı Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Enzootik Sığır Lökozu Kontrol ve
Eradikasyonuna Yönelik Tüzük
Hayvan sağlığında riske ve hayvan
- 64/432/AET sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının birinci
nüfusunda ekonomik zararlara sebep - 2003/467/AT sayılı Komisyon
yarısı
olabilen Enzootik Sığır Lökozu
Kararı
hastalığının kontrol altına alınması
ve eradikasyonunun sağlanması
amacıyla Hayvan Sağlığı Yasası
altında Çıkarılacak Tüzük
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Canlı Hayvanların Hareketlerinde
Uygulanan Hayvan Sağlığı
Gerekliliklerine İlişkin Tüzük
Hayvan hastalıklarının yayılmasını
önlemek amacıyla ülke içerisinde
hayvan hareketlerinin kontrolünün
sağlanması amacıyla Hayvan Sağlığı
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
- 64/432/AET sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının birinci
- 91/68/AET sayılı Konsey Direktifi yarısı
- 2009/156/AT sayılı Konsey
Direktifi
- 2009/158/AT sayılı Konsey
Direktifi
- 2006/88/AT sayılı Konsey
Direktifi
- 92/65/AET sayılı Konsey Direktifi
141
12.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 12.2.3 Hayvan refahına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Başıboş ve Tehlikeli Hayvanların
Kontrol Altına Alınması ile ilgili
Tüzük
Başıboş ve tehlikeli hayvanların
kontrol altına alınması ve zoonoz
hastalıklarla mücadele edilmesi
amacıyla Hayvan Refahı Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
AB üye devlet uygulamaları
2014 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Hayvancılık Amaçlı Beslenen
Hayvanların Korunmasına Yönelik
Önlemleri Belirleyen Tüzük
Hayvancılık amaçları ile beslenen
hayvanların korunması için genel
asgari standartların belirlenmesi ve
denetim şartlarının belirlenmesi
amacıyla Hayvan Refahı Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- 98/58/AT sayılı Konsey Direktifi
-2006/778/AT sayılı Komisyon
Kararı
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Öldürme Anında Hayvanların
Korunmasına İlişkin Tüzük
Gıda, yün, deri, kürk veya başka
ürünler için yetiştirilen veya
beslenen hayvanların öldürülmesine
ve ayrıca nüfus azatlımı için
hayvanların öldürülmesine ilişkin
hayvan refahı kurallarının
oluşturulması amacıyla Hayvan
Refahı Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
(AT) 1099/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
142
12.2-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Taşıma Süresince Hayvanların
Korunması Tüzüğü
Hayvanların korunmasını ve refahını
iyileştirmesi, bulaşıcı hastalıkların
ortaya çıkmasını ve yayılmasını
önlenmesi, taşıma sırasında ve
sonrasında hayvanların sağlığının ve
refahını temin etmek üzere ağrı ve
acıyı önlemeye yönelik kuralların
belirlenmesi amacıyla Hayvan
Refahı Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-(AT) 1255/97 sayılı Konsey Tüzüğü 2014 yılının ikinci
-(AT) 1/2005 sayılı Konsey Tüzüğü yarısı
-2013/188/AB Komisyon Uygulama
Kararı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
5
Yumurta Üretimi Amacıyla
Barındırılan Tavukların Korunması
için Asgari Kuralları Belirleyen
Tüzük
Yumurta üretimi amacıyla
barındırılan tavukların sağlık ve
refahının sağlanarak, ekonomik ve
sosyal etmenler ve çevresel etkiler
açısından korunmalarının
geliştirilmesi amacıyla Hayvan
Refahı Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
- 1999/74 /AT sayılı Konsey
Direktifi
- 2002/4/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
6
Et Üretimi Amaçlı Barındırılan
Tavukların Korunması için Asgari
Kuralları Belirleyen Tüzük
Et üretimi amacıyla barındırılan
tavukların sağlık ve refahının
sağlanarak, ekonomik ve sosyal
etmenler ve çevresel etkiler
açısından korunmalarının
geliştirilmesi amacıyla Hayvan
Refahı Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
2007/43/AT sayılı Konsey Direktifi
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
143
12.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
7
Laboratuvar ve Deney Hayvanlarının Bilimsel prosedürlerde kullanılan
2010/63/AB sayılı Avrupa
Refahı Tüzüğü
hayvanların acı, eziyet ya da kalıcı
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
zarara maruziyet kapasitesini
etkileyen faktörlerin hayvanların
korunması ile ilgili minimum
standartların yükseltilmesi açısından
güncellenen bilimsel gelişmelere
dayanılarak korunmalarının
geliştirilmesi amacıyla Hayvan
Refahı Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 12.2.4 Veteriner tıbbi ürünlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
10
Veteriner Tıbbi Ürünleri Yasası10
Veteriner tıbbi ürünleri ile ilgili
sektörün ve ticaretin gelişimini
engellemeden; hayvan sağlığını
iyileştirilmesi ve veteriner tıbbi
ürünlerinin üretimi, dağıtımı ve
düzgün kullanımına ilişkin kuralların
belirlenmesi
-(AT)726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2001/82/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT) 470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 2009/9/AT sayılı Komisyon
Direktifi
- 2004/28/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
“Öncelik 1.1 Malların serbest dolaşımı kapsamında ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması” altında da yer almaktadır.
144
12.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
2
Veteriner Tıbbi Ürünleri
Komisyonunun Rolü ve Çalışma
Esasları Tüzüğü11
3
Veteriner Tıbbi Ürünlerinin İmalat
ve Pazarlama Yetkilendirmeleri,
Ambalajanması, Etiketlenmesi, Satışı
ve Dağıtımı ile Farmakovijilans ve
Gözetim Hakkındaki Tüzük12
11
12
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Veteriner Tıbbi Ürünleri
Komisyonunun rolü ve danışma
prosedürleri ile ilgili detaylı
kuralların belirlenmesi ve bilimsel
görüşlerin kamu ile çalışılması
amacıyla Veteriner Tıbbi Ürünler
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AT)726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 2001/82/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT) 470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2009/9/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2004/28/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Veteriner tıbbi ürünlerini pazarlama,
üretim, paketleme, etiketleme,
dağıtım, reçetelendirme, piyasadan
toplatılma, kullanım, denetim ve
yaptırımlar hakkındaki kuralların
belirlenmesi amacıyla Veteriner
Tıbbi Ürünler Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-(AT)726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2001/82/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT) 470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2009/9/AT sayılı Komisyon
Direktifi
- 2004/28/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
“Öncelik 1.1 Malların serbest dolaşımı kapsamında ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması” altında da yer almaktadır.
“Öncelik 1.1 Malların serbest dolaşımı kapsamında ilgili AB mevzuatına uyum sağlanması” altında da yer almaktadır.
145
12.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 12.2.5 Veteriner hizmetlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Veteriner Hizmetleri Yasa Tasarısı
Veteriner sektörüne bağlı alanlarda
en iyi hizmeti verebilmek, bilimsel
bilgi, uygun beceri ve kalifikasyon
temelinde insan ve hayvan sağlığına
yönelik yüksek seviyede koruma
sağlamaktır. Bu Yasa veteriner
sektöründe veterinerler tarafından
verilecek ‘hizmetleri’ ve yetkili
makamın, gıda işletmecilerinin ve
diğer ilgili işletmecilerin
yükümlülüklerinin belirlenmesi
-(AT) 178/2002 sayılı Avrupa
2014 yılının birinci
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yarısı
- 90/425/AET sayılı Konsey Direktifi
- 89/662/AET sayılı Konsey Direktifi
- 91/496/AET sayılı Konsey Direktifi
- 97/78/AT sayılı Konsey Direktifi
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 853/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 854/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 1069/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi
-(AB) 931/2011 sayılı Komisyon
Uygulama Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Yetkili Makamın Veteriner
Mevzuatına Uygunluğu Doğrulama
Amacıyla Yapacağı Resmi
Kontroller Tüzüğü
Tüketici çıkarlarının korunmasını
hedefleyen kurallara uyumun
doğrulanmasına yönelik resmi
kontrollerin gerçekleştirilmesi için,
insan ve hayvanlara yönelik risklere
ilişkin genel kuralların ortaya
konulması amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT)854/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının ikinci
yarısı
146
12.2-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Gıda güvenliği ve ‘işlem hijyeni’
(AT) 2073/2005 sayılı Komisyon
sağlamak için belirli mikroTüzüğü
organizmalar, onların toksin ve
metabolitlerine ilişkin
mikrobiyolojik kriterlerin
belirlenmesi amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Çiftlik Hayvanlarında Belli
Maddelerin Kullanımının
Yasaklanmasına İlişkin Tüzük
Listelenen maddelerin, eti veya
- 96/22/AT sayılı Konsey Direktifi
ürünü insan tüketimine yönelik olan -1999/879/AT sayılı Konsey Kararı
hayvanlara verilmek üzere, Tüzüğün
amaçları dışında, piyasaya arz
edilmesinin yasaklanması için yasal
çerçeve oluşturulmasını ve sığır
somatotrofinin ulusal sınırlar veya
yetki sınırları içinde pazarlama ve
süt ineklerine herhangi bir şekilde
verilmesi amacıyla piyasaya arz
edilmesinin yasaklanmasının
sağlanması amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Hayvanlarda ve Hayvansal Gıda
Maddelerinde Veteriner Ürün
Kalıntılarının İzlenmesine İlişkin
Tüzük
Hayvanların ve hayvan kökenli
başlıca ürünlerin üretim süreçleri;
canlı hayvanlardaki kalıntı ve
maddelerin, hayvanların dışkıları,
vücut sıvıları ve dokularında, ayrıca
hayvansal ürünlerde, yemde ve içme
sularında varlığının tespiti amacıyla
Veteriner Hizmetleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 96/23/AT sayılı Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
- 97/747/AT sayılı Komisyon Kararı yarısı
- 98/179/AT sayılı Komisyon Kararı
-2002/657/AT sayılı Komisyon
Kararı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Hayvansal Gıda Maddelerinde
Mikrobiyolojik Kriterleri
Düzenleyen Tüzük
4
5
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
147
12.2-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Hayvansal Gıda Maddelerinde
Hayvansal gıda maddelerinde
Veteriner Tıbbi Ürünlerinin
Veteriner Tıbbi Ürünlerinin
Maksimum Kalıntı Limitleri Tüzüğü maksimum kalıntı limitlerinin
oluşturulması için gerekli prosedürün
ortaya konması amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-(AT) 470/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT)726/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2001/82/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
7
Hayvansal Gıdaların Hijyenine
ilişkin Genel ve Özel Kuralları
Belirleyen Tüzük
Gıda maddelerinin hijyeni hakkında
gıda işletmecileri için genel ve özel
kurallar belirlenmesi, ilk üretimden
başlayan gıda zinciri boyunca gıda
güvenliğinin güvenceye alınması ve
tüketicilerin güvenli olmayan
gıdaların tüketiminden korunması
amacıyla Veteriner Hizmetleri
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AT) 852/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 853/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
8
Hayvansal Gıda Maddelerine Özel
Resmi Kontrollerin Organizasyonu
Tüzüğü
Hayvansal gıda maddelerine
(AT) 854/2004 sayılı Avrupa
uygulanacak resmi kontrollerin
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yürütülmesine yönelik olarak gıda
işletmecilerinin gıda güvenliğini
sağlamak amacıyla belirlenmiş yasal
sorumluluklarıyla yetkili makamın
sorumluluklarının detaylandırılması
amacıyla Veteriner Hizmetleri
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Amaç / Kapsam
148
12.2-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
9
Canlı Hayvanların İthalat ve İhracat
Kontrollerine İlişkin Tüzük
Canlı kara ve su hayvanlarının ithalat
ve ihracatlarında uygulanacak
kontrol prosedürlerinin oluşturulması
amacıyla Veteriner Hizmetleri
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
- 91/496/AET sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının birinci
- 97/794/AT sayılı Komisyon Kararı yarısı
-(AT) 282/2004 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-2007/275/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2010/57/AB sayılı Komisyon
Direktifi
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
10
Hayvansal Gıda Maddelerini
Etkileyen Zoonozlara Yönelik
Önlemlerin Düzenlenmesine ilişkin
Tüzük
Zoonoz hastalıklar, zoonotik etkenler
ve ilgili antimikrobiyal direncin
doğru bir şekilde denetlenmesini
sağlamak ve gıda kaynaklı
salgınlarda, doğru epidemiyolojik
inceleme yapılmasını; ilgili eğilim ve
kaynakların değerlendirilmesi için
gerekli bilgilerin toplanmasının
temin edilmesi amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-2003/99/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-(AT) 2160/2003 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-(AT) 1177/2006 sayılı Komisyon
Tüzüğü
- 2006/759/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 2004/564/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 2007/407/AT sayılı Komisyon
Kararı
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
11
Canlı Hayvanların İthalat ve İhracat
Kurallarına İlişkin Tüzük
Kara ve su hayvanlarının ticaretinde
ve ülkeye yapılacak ithalatında
uygulanacak prosedürlere yasal
dayanak oluşturulması amacıyla
Veteriner Hizmetleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-2004/68/AT sayılı Komisyon
2016 yılının birinci
Direktifi
yarısı
-96/22/AT sayılı Konsey Direktifi
-96/23/AT sayılı Konsey Direktifi
-(AT) 999/2001 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2009/158/AT sayılı Konsey
Direktifi
-(AT) 2160/2003 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-2006/88/AT sayılı Konsey Direktifi
- 89/556/AET sayılı Konsey Direktifi
- 88/407/AET sayılı Konsey Direktifi
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
149
- 92/65/AET sayılı Konsey Direktifi
12
Hayvansal Ürünlerin İthalat ve
İhracatta Sağlık Kurallarına İlişkin
Tüzük
Hayvansal ürünlerin ticaretinde ve
ülkeye yapılacak ithalatında
uygulanacak prosedürlere yasal
dayanak oluşturulması amacıyla
Veteriner Hizmetleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 2004/68/AT sayılı Komisyon
2016 yılının birinci
Direktifi
yarısı
- 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi
- (AT)854/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-96/23/AT sayılı Konsey Direktifi
-96/22/AT sayılı Konsey Direktifi
- (AT) 999/2001 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-92/118/AET sayılı Konsey Direktifi
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
13
Genetik Materyallerin Ticari
Hareketleri ile ilgili Tüzük
Hayvan hastalıklarının yayılmasını
önlemek amacıyla genetik
materyallerin hareketlerinin
kontrolünün sağlanması amacıyla
Veteriner Hizmetleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-92/65/AET sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının ikinci
-89/556/AET sayılı Konsey Direktifi yarısı
-2009/712/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 88/407/AET sayılı Konsey Direktifi
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
150
12.2-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
14
Hayvansal Ürünlerin İthalat ve
İhracat Kontrollerine İlişkin Tüzük
Hayvansal ürünlerin ithalat ve
ihracatlarında uygulanacak kontrol
prosedürlerinin oluşturulması
amacıyla Veteriner Hizmetleri
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
- 97/78/AT sayılı Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
- 2002/99/AT sayılı Konsey Direktifi yarısı
-(AT) 882/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-94/360/AT sayılı Komisyon Kararı
- 2000/571/AT sayılı Komisyon
Kararı
-(AT) 136/2004 sayılı Komisyon
Tüzüğü
-2005/34/AT sayılı Komisyon Kararı
-2005/93/AT sayılı Komisyon Kararı
-2007/275/AT sayılı Komisyon
Kararı
-2011/215/AB sayılı Komisyon
Kararı
-(AB) 28/2012 sayılı Komisyon
Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
15
İnsan Tüketimi İçin Olmayan
Hayvansal Yan Ürünlerin İçermesi
Gereken Sağlık Kurallarını
Belirleyen Tüzük
İnsan tüketimine yönelik olmayan
hayvansal yan ürünlerin içermesi
gereken asgari sağlık kurallarının
belirlenmesi amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-(AT) 1069/2009 sayılı Avrupa 2016 yılının ikinci
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü - yarısı
(AB) 142/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
16
İlaçlı Yemler Tüzüğü
Hayvanlarında görülen hastalıkların 90/167/AET sayılı Konsey Direktifi
tedavisinde kullanılmak üzere
üretilecek ilaçlı yemlerin üretimi ve
kullanımı ile ilgili şartların
belirlenmesi amacıyla Veteriner
Hizmetleri Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
151
b) İdari Düzenleme Tablosu
12.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 12.2.1 Hayvanların ve işletmelerin tanımlanması ve kaydına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması ve Hayvan Kayıt Sisteminin uygulamasının
güçlendirilmesi
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Veteriner alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Veteriner Dairesinin yeniden yapılandırılması kapsamında yeni şube ve
bölümlerin oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimlerinin sağlanması
3
Hayvan Kayıt Sistemi ile ilgili mevcut bilgisayar sisteminin güçlendirilmesi
2014-2015
4
Hayvan Kayıt Sistemi uygulamasının güçlendirilmesi ve ilgili görev alan personelin eğitilmesi
2014-2016
5
Mevzuatın uygulanmasına yönelik kılavuzların hazırlanması
2014-2016
6
Hayvan sahiplerinin bilgilendirilmesi ve eğitilmesi
2014-2016
7
Köpeklerin Tanımlanması ve Kaydı ile ilgili yasal mevzuatın uygulanması
2014-2016
2014
2014
Ana Unsur 12.2.2 Hayvan sağlığına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Veteriner Dairesinin yeniden yapılandırılması kapsamında yeni şube ve
bölümlerin oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimlerinin sağlanması
2
Mevzuatın uygulanmasına yönelik kılavuzların hazırlanması
2014-2016
3
Bruselloz ve Tüberküloz, Scrapie gibi endemik hayvan hastalıklarının eradikasyon planlarının revize edilmesi ve uygulanması
2014-2016
4
Şap, kuş gribi ve newcastle, mavi dil ve TSE hastalıkları için ulusal acil eylem planları ve uygulama kılavuzları hazırlanması ve görev
alacak personelin eğitilmesi
2014-2016
2014
152
12.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
5
Hayvan sağlığı ile ilgili verilerin bilgisayar ortamına aktarılması ve paylaşımı için bilgisayar ağının oluşturulması
2014-2016
6
Hayvan hastalıklarının ihbarı ile ilgili ülke içinde ve uluslararası ağının oluşturulması
2014-2016
7
Hayvanların bertaraf edilmesi için oluşturulması öngörülen rendering tesisinin fizibilite çalışmasının yapılması ve kurulması
2014-2016
8
Referans laboratuarların belirlenmesi
2014-2015
9
Laboratuvarların güçlendirilmesi ve akreditasyona uygun hale getirilmesi ve Laboratuvar analiz protokollerinin standartlara uygun olarak
hazırlanması
2014-2016
10
Hastalıkların laboratuar teşhislerinde kullanılan referans metotların adapte edilmesi ile ilgili uluslararası referans laboratuarlarında eğitim
sağlanması
2014-2016
11
Salmonellozis ve kamplobakteriyosiz hastalıkları için izleme, gözetim ve eradikasyon programlarının hazırlanması
2015-2016
12
Pet hayvanların zoonoz hastalıkları ile ilgili izleme ve gözetim programlarının hazırlanması (kuduz, ekinokok vb.)
2016
13
Pet hayvan pasaportlarının hazırlanması
2016
Ana Unsur 12.2.3 Hayvan refahına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Veteriner Dairesinin yeniden yapılandırılması kapsamında yeni şube ve
bölümlerin oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimlerinin sağlanması
2
Mevzuatın uygulanmasında görev alacak personelin eğitilmesi için programların hazırlanması ve bu kişilerin sertifikalandırılması
2014-2016
3
Mevzuatın uygulanmasına yönelik kılavuzların, prosedürlerin ve çizelgelerin hazırlanması
2014-2016
4
Mevzuattan etkilenecek kesimlerin (sektörün) bilgilendirilmesi için eğiticilerin eğitilmesi
2015-2016
5
İşletmelerin hayvan refahı açısından değerlendirilmesi ve raporlanması için çalışmanın başlatılması
2014
2016
Ana Unsur 12.2.4 Veteriner tıbbi ürünlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Veteriner Dairesinin yeniden yapılandırılması kapsamında yeni şube ve
bölümlerin oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimlerinin sağlanması
2014
153
12.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
2
Veteriner Tıbbi ürünler ile ilgili denetim yapacak personelin teorik ve pratikte eğitimi
2014-2016
3
Mevzuattan etkilenecek kesimlerin bilgilendirilmesi ve eğitimcilerin eğitilmesi
2014-2016
4
Mevzuatın uygulanmasına yönelik kılavuzların hazırlanması
2015-2016
5
Veteriner Tıbbi Ürünlerinin reçetelendirilmesi ve kayıtlarının tutulması için çalışmalarının başlaması
2015-2016
Ana Unsur 12.2.5 Veteriner Hizmetlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Mevzuatın öngördüğü hizmetlerin etkin yerine getirilebilmesi için Veteriner Dairesinin yeniden yapılandırılması kapsamında yeni şube ve
bölümlerin oluşturulması, ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimlerinin sağlanması
2
Halk Sağlığı ve Gıda Laboratuvarının hayvansal gıdalarda ulusal referans laboratuvarı olarak belirlenmesi ve güçlendirilmesi
2014-2016
3
Yasanın uygulanmasında görev alacak personelin eğitilmesi
2014-2016
4
Et ve süt hijyeni ile ilgili denetim yapacak personelin teorik ve pratikte eğitimi
2014-2016
5
Süt ve süt ürünleri ticaretinin sağlanmasına yönelik süt işletmelerinin, süt üreten çiftliklerin denetim programının hazırlanması,
denetimlerinin yapılması, kayıtlarının güncellenmesi ve mikrobiyolojik kriterler ve katkı kalıntı programına uygun olarak gerekli program
ve analizlerin belirlenmesi ve Laboratuvar kapasitesinin artırılması
2014-2016
6
Kalıntı izleme programının hazırlanması ve uygulanmaya konması
2014-2016
7
Hayvansal ürünlerde kalıntıların izlenmesi ile ilgili teorik ve pratikte eğitim
2014-2016
8
Mevzuattan etkilenecek kesimlerin bilgilendirilmesi ve eğitilmesi
2014-2016
9
Laboratuvarların güçlendirilmesi, akreditasyona uygun hale getirilmesi ve laboratuvar analiz protokollerinin standartlara uygun olarak
hazırlanması
2014-2016
10
Çok yıllık ulusal kontrol programlarının hazırlanması
2014-2016
11
Mevzuatın uygulanmasına yönelik kılavuzların hazırlanması
2014-2016
12
Veteriner Sınır Kontrol noktalarının Ercan Havaalanı’nda ve Gazimağusa Limanı’nda kurulması
2014
2016
154
Öncelik 12.3 Bitki sağlığı alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
12.3-a
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 12.3.1 Tarımsal karantinaya yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tarımsal Karantina Yasa Tasarısı
Giriş noktalarında ithalat
2000/29/AT sayılı Konsey Direktifi 2014 yılının birinci
kontrollerini artırarak zararlı
yarısı
organizmaların bitkilere, bitkisel
ürünlere ve diğer maddelere
geçişini ve yayılmasını engelleyip,
ülke içerisindeki alanlarda
denetimler ve incelemeler yaparak,
bitki sağlığı hususunda denetim
yapılmasını ve ayrıca bitki sağlığı
ihracat kontrollerinin ithalatçı
ülkelerin ithalat yasalarına göre ve
uluslararası belirlenmiş standartlar
ile uyumlu olarak yapılması
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
2
Tarımsal Karantina Tüzüğü
Bitki ve bitkisel ürünlerde zarar
yapan hastalık ve zararlıların dış
karantina önlemleri ile ülkeye
girişinin önlenmesi, ülkede mevcut
hastalık ve zararlılarla gerekli
mücadelenin yapılması ve iç
karantina önlemleri ile
yayılmasının önlenmesi ve
müfettişlerin yetki belgesi alma
şartları, çalışma şekilleri,
nitelikleri ve eğitimine ilişkin
hususların düzenlenmesi amacıyla
Tarımsal Karantina Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-2000/29/AT sayılı Konsey
2015 yılının birinci
Direktifi
yarısı
-92/90/AET sayılı Komisyon
Direktifi
-93/50/AET sayılı Konsey Direktifi
-77/93/AET sayılı Konsey Direktifi
-92/105/AET sayılı Komisyon
Direktifi
-2005/17/AT sayılı Komisyon
Direktifi
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
155
12.3-a (Devamı)
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
3
Patates Kanseri Hastalığının Kontrolü
Tüzüğü
Patates kanseri hastalığının
kontrolünün sağlanması amacıyla
Tarımsal Karantina Yasas altında
çıkarılacak yeni tüzük
69/464/AET sayılı Konsey Direktifi 2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
4
Patates Kist Nematodunun Kontrolü
Tüzüğü
Patates kist nematodunun
kontrolünün sağlanması amacıyla
Tarımsal Karantina Yasas altında
çıkarılacak yeni tüzük
2007/33/AT sayılı Konsey Direktifi 2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
5
Patates Halkalı Çürüklük Hastalığının
Kontrolü Tüzüğü
Patates halkalı çürüklük
hastalığının kontolünün
sağlanması amacıyla Tarımsal
Karantina Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-93/85/AT sayılı Konsey Direktifi
-2006/56/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
6
Patates Kahverengi Çürüklük Hastalığının Patates Kahverengi Çürüklük
Kontrolü Tüzüğü
Hastalığının Kontrolünün
sağlanması amacıyla Tarımsal
Karantina Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 98/57/AT sayılı Konsey Direktifi
- 2006/63/CE sayılı Komisyon
Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
7
Ülkeye İlk Giriş Noktası Haricindeki
Yerlerde Yapılacak Bitki Sağlığı
Kontrolleri Tüzüğü
-2004/103/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2000/29/AT sayılı Konsey
Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
Ülkeye ilk giriş kapısı dışında
yapılacak teşhis ve bitki sağlığı
kontrolleri ile bunlara ilişkin
koşulların neler olacağının
belirlenmesi amacıyla Tarımsal
Karantina Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
156
12.3-a (Devamı)
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
8
Bitki Sağlığını Koruma Önlemlerine
Yönelik Ahşap Ambalaj Malzemelerin
İşaretlenmesine Dair Usul ve Esasları
Düzenleyen Tüzük
Amaç / Kapsam
Ahşap ambalaj malzemelerinin
uluslararası bitki sağlığı
standardtlarının belirlenmesi
amacıyla Tarımsal Karantina
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
ISPM 15
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
Ana Unsur 12.3.2 Bitki koruma ürünlerineyönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Bitki Koruma Ürünleri Yasa Tasarısı
İnsan, hayvan sağlığı ve çevrenin
korunması ve tarımsal üretimi
iyileştirirken bitki koruma
ürünlerinin üretimi, ithali,
piyasaya sürülmesi ve kullanımı
ile ilgili yasal kuralların
düzenlenmesi ve iç pazarın
işleyişinin geliştirilmesi
-(AT) 1107/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
-(AT) 540/2011 sayılı uygulayıcı
Komisyon Tüzüğü
- 2009/128/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- (AT) 1185/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 1999/45/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
2
Bitki Koruma Ürünleri Etiket Tüzüğü
Bitki koruma ürünlerinin
sınıflandırılması, paketlenmesi ile
ilgili gerekliliklerin belirlenmesi
amacıyla Bitki Koruma Ürünleri
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
-(AT) 1107/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
-(AT) 547/2011 sayılı Komisyon
Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
3
Bitki Koruma Ürünlerinin
Yetkilendirilmesi İçin Başvuruların
Teslimi, İşlenmesi ve Değerlendirilmesi
Tüzüğü
Bir bitki koruma ürünün piyasa
-(AT) 1107/2009 sayılı Konsey
sürülmesi için ruhsat alımı ile ilgili Tüzüğü
gerekliliklerin belirlenmesi
-(AT) 546/2011 sayılı Komisyon
amacıyla Bitki Koruma Ürünleri
Tüzüğü
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
157
12.3-a (Devamı)
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
4
Bitkisel ve Hayvansal Kökenli Gıda ve
Yemlerde Bulunmasına İzin Verilen
Pestisitlerin Maksimum Kalıntı
Limitlerini Belirleyen Tüzük
İnsan ve hayvan sağlığını
korumaya yönelik olarak
pestisitlerin maksimum kalıntı
limitlerinin belirlenmesi amacıyla
Bitki Koruma Ürünleri Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-(AT) 396/2005 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 645/2000/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
5
Bitkisel ve Hayvansal Kökenli Gıda ve
Yemlerde Bulunmasına İzin Verilen
Pestisitlerin Kalıntılarının Resmi
Kontrolü için Örnek Alma Yöntemleriyle
İlgili Tüzük
Gıda güvenliğinin sağlanması
amacıyla numune alma
prosedürlerin belirlenmesi
amacıyla Bitki Koruma Ürünleri
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
2002/63/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
6
Bitki Koruma Ürünleri Yasası
Kapsamında Alınacak Ücretlerle ilgili
Tüzük
Bitki koruma ürünleri ile ilgili
yapılacak işlemler karşılığında
alınacak ücretlerin belirlenmesi
amacıyla Bitki Koruma Ürünleri
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
(AT) 1107/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
2015 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
7
Bitki Koruma Ürünlerinin Perakende ve
Toptan Satış ve Depolanma Yerleriyle
ilgili Gereklilik ve Teknik Koşulları
Düzenleyen Tüzük
Bitki koruma ürünlerinin satışı ve
depolanması ile ilgili
gerekliliklerin belirlenmesi
amacıyla Bitki Koruma Ürünleri
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
(AT) 1107/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
8
Aktif Maddeler, Safener ve Sinerjistlerin
Listesiyle İlgili Tüzük
Bitki koruma ürünleri içerisinde
bulunmasına izin verilen
maddelerle ilgili gerekliliklerin
belirlenmesi amacıyla Bitki
Koruma Ürünleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-(AT) 1107/2009 sayılı Konsey
Tüzüğü
-(AT) 547/2011 Sayılı Komisyon
Tüzüğü
2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
158
12.3-a (Devamı)
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
9
Bitki Koruma Ürünlerinin, Boş
Ambalajlarının Toplanması,
Depolanması ve Bertaraf Edilmesiyle
İlgili Tüzük
Amaç / Kapsam
Çevre kirliliğinin önlenmesi için
Bitki Koruma ürünlerinin
ambalajlarının toplanması,
depolanması ve nasıl imha
edilmesi ile ilgili kuralların
belirlenmesi amacıyla Bitki
Koruma Ürünleri Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2009/128/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevre işlerinden sorumlu
Bakanlık
Ana Unsur 12.3.3 Tohumculuğa yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Tohumculuk Yasa Tasarısı
Tarla teftişleri, tohum teftişleri,
sonradan denetim, tohum
örnekleme ve analiz metodolojileri
vasıtasıyla, Çeşitler Listesi’ne
dayalı zorunlu sertifikasyonla,
ekilecek tohumların ve diğer
üretim materyallerinin üretiminin,
satışının, ticaretinin (ithalatının ve
ihracatınınn), denetiminin ve

kalitesinin düzenlenmesi
-66/401/AET sayılı Konsey
2014 yılının ikinci
Direktifi
yarısı
-66/402/AET sayılı Konsey
Direktifi
-68/193/AET sayılı Konsey
Direktifi
-2005/43/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2008/72/AT sayılı Konsey
Direktifi
-2008/90/AT sayılı Konsey
Direktifi
- 98/56/AET sayılı Konsey Direktifi
- 1999/105/AT sayılı Konsey
Direktifi
-2002/53/AT sayılı Konsey
Direktifi
- 2002/55/AT sayılı Konsey
Direktifi
-2002/56/AT sayılı Konsey
Direktifi
-2002/57/AT sayılı Konsey
Direktifi
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
159
-93/61/AET sayılı Komisyon
Direktifi
-93/48/AET sayılı Komisyon
Direktifi
-93/49/AET sayılı Komisyon
Direktifi
-91/682/AET sayılı Konsey
Direktifi
-1999/67/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-1999/68/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2003/90/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2009/94/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-(AT) 870/2004 sayılı Konsey
Tüzüğü
2
Tahıl Tohumlarının Pazarlanması Tüzüğü Tahıllarda verim ve kaliteyi
artırmak için uygun tohumların
kullanılmasının sağlanması
amacıyla Tohumculuk Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- 66/402/AET sayılı Konsey
Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
3
Yem Bitkileri Tohumlarını Pazarlama
Tüzüğü
- 66/401/AET sayılı Konsey
Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
Yemlik bitkilerin yetiştirilmesine
uygun tohumların kullanılmasının
sağlanması amacıyla Tohumculuk
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
160
12.3-a (Devamı)
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
4
Tohumluk Patateslerin Pazarlanması
Tüzüğü
Patateste verim ve kaliteyi
artırmak için uygun tohumların
kullanılmasının sağlanması
amacıyla Tohumculuk Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
2002/56/AT sayılı Konsey Direktifi 2015 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
5
Sebze Tohumlarının Pazarlanması
Tüzüğü
Sebzelerde verim ve kaliteyi
artırmak için uygun tohumların
kullanılmasının sağlanması
amacıyla Tohumculuk Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
2002/55/AT sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının birinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
6
Tarımsal Bitki Türlerinin Çeşitlerine Ait
Kataloğun Oluşturulmasına ilişkin Tüzük
Tarımsal bitki türlerinin çeşitleri
ile ilgili listenin oluşturulması
amacıyla Tohumculuk Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-2002/53/AT sayılı Konsey
Direktifi
-2003/90/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-2009/94/AT sayılı Komisyon
Direktifi
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
7
Tohum Harici Sebze Üretim ve Bitki
Materyallerinin Pazarlaması Tüzüğü
Sağlıklı ve iyi kalitede sebze
çoğaltma ve dikim materyali
almasını sağlanması amacıyla
Tohumculuk Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2008/72/AT sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının ikinci
yarısı
8
Asma Çoğaltım Materyalleri Pazarlama
Tüzüğü
Sağlıklı ve güvenli asma çoğaltım
materyallerinin piyasaya arzının
sağlanması amacıyla Tohumculuk
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
- 68/193/AET sayılı Konsey
Direktifi
-2005/43/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2016 yılının birinci
yarısı
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
161
12.3-a (Devamı)
Sıra Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal
No Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Kuruluna Sevk
Mevzuatı
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
9
Meyve Çoğaltım Materyallerinin
Pazarlama Tüzüğü
Sağlıklı ve kaliteli meyve çoğaltım 2008/90/AT sayılı Konsey Direktifi 2016 yılının ikinci
materyallerinin piyasaya arzının
yarısı
sağlanması amacıyla Tohumculuk
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
10
Fidanlık Fidelik, Süs Bitkileri ve Çiçek
Soğanı Üretimi Yapılan Yerlerin,
Seraların Ruhsatlandırılmasına ilişkin
Tüzük
Sağlıklı ve kaliteli fide, fidan,
soğan gibi çoğaltım
materyallerinin üretiminin denetim
altına alınması amacıyla
Tohumculuk Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 91/682/AET sayılı Konsey
Direktifi
- 93/48/AET sayılı Komisyon
Direktifi
- 93/61/AET sayılı Komisyon
Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
11
Süs Bitkilerini Pazarlama Tüzüğü
Sağlıklı ve kaliteli süs bitkisi
üretim materyali almasının
sağlanması amacıyla Tohumculuk
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
- 1999/67/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-1999/68/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
2016 yılının ikinci
yarısı
Tarım işlerinden sorumlu
Bakanlık
Ana Unsur 12.3.4 Bitki Çeşitlilik Haklarına yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
1
Bitki Çeşit Hakları Yasa Tasarısı
Bitki çeşitlerinin geliştirilmesinin
sağlanması, yeni çeşitlerin ve
ıslahçı haklarınının korunmasının
sağlanması
(AT) 2100/94 sayılı Konsey
Tüzüğü
162
b) İdari Düzenleme Tablosu
12.3-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 12.3.1 Tarımsal karantinaya yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Bitki sağlığı alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Bitki sağlığı mevzuatını etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere ilgili birimlerin yapılandırılması ve gerekli eğitimlerin sağlanması
2014-2016
3
Bitki Sağlığı ve Karantina Laboratuvarının (yem ve tohum dahil) oluşturulması ve laboratuvar personelinin eğitimi
2014-2016
4
Sınır Denetim Noktaları altyapılarının oluşturulması ve iyileştirilmesi
2014-2016
5
Tarla kontrolünde çalışacak personelin yurt içinde ve yurt dışında eğitimi
2014-2016
6
Bitki pasaportu, ticarete yönelik denetimler, üretici ithalatçıların kaydı ve denetimi ile ilgili konularda görev yapacak personelin eğitimi
2014-2016
7
Müfettişlerin yapacağı denetimlerde kullanılmak üzere kılavuzların hazırlanması
2015-2016
Ana Unsur 12.3.2 Bitki koruma ürünlerine yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Bitki koruma ürünlerinin kullanımı ve yönetimi ile ilgili oluşturulan veritabanının güncellenmesi
2014-2016
2
Devlet Laboratuvarı Dairesi Müdürlüğü bünyesinde pestisit kalıntı analizleri şubesinin altyapılarının güçlendirerek akreditasyon
kapsamlarının genişletilmesi
2014-2016
3
Bitki denetimlerine ilişkin intranetin oluşturulması
2014-2016
4
Bitki koruma ürünlerinin ruhsat başvurularının değerlendirilmesi ve ruhsatlandırılma konusunda görev yapacak personelin yurt içi ve yurt
dışında eğitimi
2014-2016
5
Bitki koruma ürünlerinin piyasaya arzını müteakip yapılacak kontrolleri konusunda çalışılacak personelin yurt içi ve yurt dışı eğitimi
2014-2016
6
Kalıntı kontrolleri ve pestisit hastalıklar ile ilgili olarak numune alımında görev yapacak personelin eğitimi
2014-2016
7
Bitki koruma ürünlerinin denetim planının oluşturulması, pestisit Kalıntı Kontrol Programlarının hazırlanması ve personelin bu konuda
eğitilmesi
2015-2016
163
12.3-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
8
Bitki koruma ürünleri ruhsatlandırma, pazarlama ve kullanımı ile ilgili Bitki Koruma Ürünleri Ruhsat Danışma Kurulunun oluşturulması
2015-2016
9
Bitki koruma ürünlerinin kullanımı ile ilgili anketin değerlendirilmesi ve uygulamaya aktarılması
2015-2016
10
Bitki koruma ürünleri ve kalıntıları konusunda risk analizi gerçekleştirilmesi
2016
Ana Unsur 12.3.4 Tohumculuğa yönelik yasal ve idari düzenlemenin yapılması
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tohumculuk ve üretim materyallerinin ithalat ve ihracat yasal standartlarına yönelik eğitim
2014-2016
2
AB standartlarına yönelik farklı bitki türlerinde tarla kontrolü, tohum tescil ve sertifikasyon eğitimi
2014-2016
3
Tohum partilerinin numune alımına ilişkin kurallar konusunda eğitim
2014-2016
164
FASIL 14: ULAŞTIRMA POLİTİKASI
14.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
AB ulaştırma politikası, güvenli, verimli ve çevre bakımından sağlam ve kullanıcı dostu ulaştırma hizmetlerini teşvik etmek suretiyle iç piyasanın daha iyi işlemesini
amaçlamaktadır. Ulaştırma müktesebatı karayolu, demiryolu, iç sular, birleşik ulaştırma, havacılık ve deniz taşımacılığı sektörlerini kapsamına almıştır. AB ulaştırma politikası,
iç taşımacılık pazarı açısından teknik ve güvenlik standartları, güvenlik, sosyal standartlar, devlet yardımlarının denetimi ve piyasaların serbestleştirilmesi ile de ilgilenir.
Avrupa Birliği karayolu ulaşımı politikası etkin, güvenli ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri azaltılmış sürdürülebilir bir mobiliteyi amaçlamaktadır. Karayolu ulaşımı
hizmetleri Avrupa Birliği’nin gayri safi yurtiçi hasılası (GSYİH)’nın %1,6’sını teşkil etmekte ve AB’deki 4,5 milyon kişiye iş olanağı sağlamaktadır. Malların %44’ü kamyonla
ve kişilerin %88’i arabalar ve otobüslerle taşınmakta olduğundan, etkin karayolu ulaşımı AB ekonomisi ve toplumunun temel taşını oluşturmaktadır. AB karayolu ulaşımı
politikası, etkili karayolu navlun ücretleri ve yolcu ulaşım hizmetlerini sağlamayı; adil rekabet ortamı yaratmayı; daha güvenli ve çevre dostu teknik standartların uyumunu
sağlamayı, ayrıca AB ile mali ve sosyal uyumu sağlamayı ve karayolu ulaşımındaki kuralların ayırım gözetmeksizin uygulanmasını amaçlamaktadır.
14.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Genel anlamda daha etkin ve hizmet odaklı bir karayolu taşımacılığı için Avrupa Birliği, aşağıda sıralanan ilgili alanlarda yasal düzenlemeler yapmaktadır.
Sürüş Ehliyetleri
21 Mart 2000 tarih ve 2000/275/AT sayılı Komisyon Kararı, üye devletlerin aralarındaki ehliyet kategorilerinin denkliklerini düzenler.
20 Aralık 2006 tarih ve 2006/126/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ile AB üye devletleri arasında plastik olmak üzere belirli bir standartta tek tip ehliyet
düzenlenmesinin 10 Ocak 2011 tarihine kadar yasal, 19 Ocak 2013 tarihine kadar uygulamada hayata geçirilmesi amaçlanmıştır. Bu tarihten itibaren tüm AB üye devletlerindeki
sürüş ehliyetleri en geç 2033 yılına kadar yeni standartlardaki sürüş ehliyetleri ile değiştirilmesi gerekmektedir. Bir AB üye devletinden sürüş ehliyeti alan bir kişi, bu sürüş
ehliyetini geri vermek şartı ile yeni ikamet ettiği üye devletin sürüş ehliyetini sınava gerek kalmaksızın alabilir.
4 Mayıs 2012 tarih ve (AB) 383/2012 sayılı Avrupa Komisyonu Tüzüğü, kayıt olanağı bulunan (mikroçip) sürüş ehliyetlerinde teknik gereksinimleri belirler.
165
Motorlu Araçların Sınıflandırılması ve Kayıt Edilmesi
Motorlu Araçlar aşağıda belirtilen üç direktife göre sınıflandırılmaktadırlar. Bu sınıflandırmalar araçların kayıtlarının ortak bir standarda göre yapılmasını sağlamayı
amaçlamaktadır.
29 Nisan 1999 tarih ve 99/37/AT sayılı Konsey Direktifi, motorlu araç kayıt belgelerini düzenler ve AB üye devletleri arasındaki motorlu araç kayıt belgelerinin
denkleştirilmesini sağlar.
18 Mart 2002 tarih ve 2002/24/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, iki veya üç tekerlekli motorlu araçların tip onayı çerçevesini belirler. Ayrıca bu tip
araçların tip onayı çerçevesinde genel sınıflandırmaları da içerir.
26 Mayıs 2003 tarih ve 2003/37/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, tarım ve ormancılık araçlarının tip onayı çerçevesini belirler. Ayrıca bu tip araçların
tür onayı çerçevesinde genel sınıflandırmaları da içerir.
5 Eylül 2007 tarih ve 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, genel olarak motorlu araçlar ve römorklerin tip onayı çerçevesini belirler. Ayrıca tip
onayı çerçevesinde genel sınıflandırmaları da içerir.
Motorlu Araç Muayenesi
20 Aralık 1996 tarih ve 96/96/AT sayılı Konsey Direktifi, tüm üye devletlerde araçların bir kontrol merkezinde yola elverişliliklerinin kontrolünün yapılmasını (araç
muayenesini) zorunlu kılmakta ve buna yönelik üye devletlerdeki yasal mevzuatları birbiri ile uyumlu hale getirmektedir. Bu sayede her üye devlette yapılan araç muayenelerinin
kalitesinin aynı standartlarda yapılması sağlanacak ve araç aksamlarından kaynaklanan trafik kazaları azaltılarak trafik kazalarından meydana gelen ölüm ve yaralanmalar
asgari seviyeye indirilerek araç güvenliği dolayısıyla da trafik güvenliği en üst seviyeye çıkarılacaktır. Direktifin uygulanmasıyla, kirliliğin azaltılması (karbon dioksit
emisyonunun düşürülmesi) ve yakıt tüketiminin azaltılması yoluyla enerji tasarrufu da sağlanmış olacaktır.
6 Haziran 2000 tarih ve 2000/30/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, yük ve yolcu taşımacılığında kullanılacak ticari araçların yola elverişliliklerinin yol
kenarında muayene edilme standartlarını içerir. Bu uygulamalar ile araç aksamlarının arızalanmasından kaynaklanan trafik kazalarının azaltılması, kirliliğin azaltılması (karbon
dioksit emisyonunun düşürülmesi) yöntemiyle çevreye verilen zararın ve yakıt tüketiminin azaltılması yoluyla enerji tasarrufu sağlanması hedeflenmektedir.
6 Mayıs 2009 tarih ve 2009/40/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, her türlü motorlu aracın ve bunlara bağlanabilen römorkların yola elverişlilik
muayenelerinin (periyodik muayene) tüm üye devletlerde aynı standartlarda yapılmasını sağlamaktadır.
166
Yük ve Yolcu Taşımacılığı Konularında Pazara Giriş Koşulları
21 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1071/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ile Avrupa Birliği’nde yük ve yolcu taşımacılığı konularında pazara giriş koşulları
belirtilmektedir.
21 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1072/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, AB içerisinde uluslararası karayolu yük taşımacılığı pazarına erişime ilişkin ortak
kuralları belirler.
21 Ekim 2009 tarih ve (AT) 1073/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, AB içerisinde lüks yolcu otobüsü (coach) ve otobüs servislerinin uluslararası
piyasalara erişebilmelerine yönelik genel kuralları belirler.
Bu tüzükler ile taşımacılık işletmelerinin uymaları gereken iyi itibar, uygun mali durum ve mesleki ehlilik gibi asgari AB kriterleri belirlenmiş ve üye devletler arasında
diplomaların, sertifikaların ve diğer niteliklerin karşılıklı tanınması amaçlanmaktadır. Ayrıca ticari anlamda taşımacılıktan gelir elde eden tüm şoförlerde aranacak kriterleri
belirleyen Profesyonel Sürüş Sertifikasını da zorunlu kılmaktadır. Bu sertifika 15 Temmuz 2003 tarih ve 2003/59/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifinde
belirtilen yük ve yolcu taşıyan belli karayolu araçlarının sürücülerinin ilk yeterlilik ve periyodik eğitimine ilişkin kurallara göre verilmektedir.
14.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Avrupa Birliği’nde karayolu taşımacılığı sektörünü düzenleyen yasal mevzuatın çok önemli bir bölümünün özel bir idari yapı kurulmasını gerektirmediği görülmektedir. Avrupa
Birliği’nde genel olarak konu ile ilgili müktesebatı hangi kurumun yürüteceği konusu üye devletlerin yetkisine bırakılmış olup, bu kurum çoğunlukla ulaştırmadan sorumlu
bakanlıktır. Müktesebatın uygulanması sırasında, ilgili alanda politika oluşturmaktan sorumlu ve sertifikaların verilmesini, emniyet kurallarına uyulmasını, pazara ve mesleğe
giriş koşullarını ve işletmecilerin görev alanlarını belirlemek ve denetlemekten sorumlu bir Ulaştırma Bakanlığı ya da onun sorumluluğunda bir otorite olmalıdır.
Karayolu taşımacılığı sektöründe, idari yapılanma daha çok sosyal mevzuat, ehliyet verilmesi, taşımacılıkta piyasaya giriş, teknoloji ve güvenlik konularında ortaya çıkmaktadır.
Araçların yola uygunluk muayeneleri devlet tarafından ya da devletin tayin ettiği ve denetlediği bir kurum tarafından yerine getirilmekte ve böylece güvenlik ve çevre kirliliği
ile eşit düzeyde ilgili bir standart sağlanabilmektedir. Genellikle üye devlet otoriteleri, bu alandaki görevleri özel şirketlere yönlendirmektedirler. Bu şirketler ve trafikten
sorumlu polis hem bu konudaki uygulamayı hem de yol kenarı muayenelerini gerçekleştirmektedir.
167
14.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
14.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
KKTC Cumhuriyet Meclisi tarafından 4 Haziran 2012 tarihinde onaylanan ve 16 Aralık 2012 tarihinde yürürlüğe giren 29/2012 sayılı Emniyet Kemerleri Yasası ile emniyet
kemerinin sadece ön koltuklarda değil tüm koltuklarda kullanılması ve araçlarda Çocuk Koruma Sistemlerinin kullanımının zorunlu kılınarak bir kaza halinde araçtaki sürücü
ve tüm yolcuların korunması amaçlanmaktadır. Ayrıca ülkeye AB standartları dışında emniyet kemerlerinde yoksun araçların ithal edilmesinin engellenmesi hususu da
düzenlenmektedir. Bu yasa 16 Aralık 1991 tarih ve 91/671/AET sayılı Konsey Direktifi baz alınarak hazırlanmıştır.
Kaza Verilerinin Toplanmasına ilişkin 51/84 sayılı Polis Örgütü Yasası altında çıkarılan Polis İç Örgütlenme Tüzüğü’ne ilişkin 30 Kasım 1993 tarih ve 93/704/AET sayılı
Konsey Kararı baz alınarak yapılan boşluk analizinde mevcut yasal mevzuatın karara ilişkin gerekleri yerine getirdiği tespit edilmiştir. Kaza verilerinin toplanması ve
paylaşılmasındaki amaç Karayollarında meydana gelen kazalarla ilgili bir veri tabanın oluşturulması ve gerekli teknik analizler yapılarak kaza kara noktalarının tespit ve
rehabilite edilmesidir. Böylece ölümlü trafik kazalarının minimuma indirilmesi hedeflenmektedir.
Mevcut dağınık idari yapıların tek elde toplanarak daha verimli ve hızlı çalışmasının sağlanması için hangi birimlerin tek çatı altında toplanacağı Siber(K-I)33-2013 sayılı
Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmiştir. Öte yandan, mevcut dağınık idari yapıların tek elde toplanarak daha verimli ve hızlı çalışmasının sağlanması için hangi yasaların
değiştirileceği Y(K-I)267-2013 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmiştir. 23 Aralık 2013 tarihinde gerçekleştirilen Meclis Genel Kurulunda Araç Işıkları (Değişiklik)
Yasası, Yol Güvenliği (Değişiklik) Yasası, Yol Kuralları (Değişiklik) Yasası, Klakson ve Düdük Yasaklama (Değişiklik) Yasası, Kamu Yolları (Değişiklik) Yasası, Araçlar ve
Trafik Düzenleme (Değişiklik) Yasası, Yol ve Trafik Suçlarının Davasız Halli ve Ceza Puanı (Değişiklik) Yasası, Motorlu Araçlar (Geçici Kurallar) (Değişiklik) Yasası ve
Trafik Hizmetlerinin Planlanması, Koordinasyonu ve Denetimi (Değişiklik) Yasası kabul edilmiştir. Bu yasalara ek olarak Motorlu Araçlar ve Yol Trafik (Değişiklik) Yasası
ile Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) (Değişiklik) Yasası 20 Ocak 2014 tarihinde Meclis tarafından kabul edilmiştir.
2006 tarihli Avrupa Birliği Mali Yardım Programı kapsamında Yol Güvenliğinin Artırılması projesiyle, Polis Genel Müdürlüğü bünyesindeki Kaza Veri Tabanı AB
standartlarına uyumlaştırılmıştır. İdari yapılanma çalışmaları çerçevesinde, periyodik araç muayeneleri için AB Mali Yardım Programı kapsamında Yol Güvenliğinin
Artırılması Projesi ile bir araç muayene hattı oluşturulmuştur. Ayrıca, Yol Güvenliğinin Artırılması Projesi dâhilinde sürüş ehliyetleri müfettişleri ve sürüş okulları eğitimcileri
AB standartlarında sürüş eğitimi ve sınavları konusunda bilgilendirilmişlerdir. Ayrıca ülkemiz şartlarına göre Sürüş Ehliyetleri konusunda bir idari yapılanma önerilmiştir. Yine
bu proje dâhilinde, muayene müfettişlerine yönelik AB’deki araç muayene yöntemleri konusunda seminerler düzenlenmiştir. Son olarak, bu proje altında Karayolları Dairesi
Müdürlüğü ve Belediyelerde yer alan ilgili personele Mart, Eylül ve Kasım 2010 tarihleri arasında kara yollarındaki kaza kara noktalarının belirlenmesine ilişkin bilgilendirme
çalıştayı düzenlenmiştir.
168
14.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 14.1 Yol ulaşımı alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
Ana Unsur 14.1.1 Sürüş ehliyetleri konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 14.1.2 Yol kenarı ve periyodik araç muayeneleri konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 14.1.3 Taşımacılık sektöründe piyasaya giriş konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 14.1.4 Araç kayıt sistemi konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 14.1.5 Avrupa Birliği’ne uyumlu yol ulaşımı mevzuatını üstlenecek idari yapılanmanın oluşturulması
169
14.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 14.1 Yol ulaşımı alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
14.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 14.1.1 Sürüş ehliyetleri konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
1
Gelir ve Vergi Dairesi (Kuruluş,
Görev ve Çalışma Esasları)
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
Sürüş ehliyetleri müfettişlerinin
Trafik Hizmetleri Dairesi bünyesine
aktarılması
2
Trafik Hizmetleri Dairesi (Kuruluş,
Görev ve Çalışma Esasları) Yasa
Tasarısı
Sürüş ehliyetleri müfettişlerinde
aranacak niteliklerin AB
standartlarına uyumlaştırılması
3
Motorlu Araçlar ve Yol Trafik
(Değişiklik) Tüzüğü
Sürüş ehliyetlerinin verilmesi usulü,
ehliyet kategorilerini ve şekillerini
AB standartlarına uyumlaştırılması
4
Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş
Ehliyetleri Sağlık Tüzüğü
Sürücü ve sürücü adaylarında
aranacak sağlık koşullarının AB
standartlarına uyumlaştırılması
5
Ehliyet Sınav ve Sürüş Ehliyet
Müfettişleri ile ilgili Usul ve
Kurallar Tüzüğü
Sürücü ve sürücü adaylarına yönelik
yapılacak pratik ve teorik sınav
koşullarının AB standartlarına
uyumlaştırılması ayrıca Sürüş
Ehliyet Müfettişleri ile ilgili
gerekliliklerin AB standartlarına
uyumlaştırılması
6
Şoför Okulları ile ilgili Esas ve
Kıstasları Düzenleme (Değişiklik)
Tüzüğü
Şoför okullarında ve sürüş
eğitmenlerinde aranacak koşulların
AB standartlarına uyumlaştırılması
-21 Mart 2000 tarih ve 2000/275/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Komisyon Kararı
yarısı
-20 Aralık 2006 tarih ve
2006/126/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-4 Mayıs 2012 tarih ve (AB)
383/2012 sayılı Avrupa Komisyonu
Tüzüğü
Maliye işlerden
sorumlu Bakanlık
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
170
14.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 14.1.2 Yol kenarı ve periyodik araç muayeneleri konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
1
2
Yol Trafik Suçlarının Davasız Halli
ve Ceza Puanı (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Motorlu Araçlar ve Yol Trafik
(Değişiklik) Tüzüğü
Periyodik ve yol kenarı
muayenelerine ilişkin suç ve
cezaların AB direktiflerine göre
yeniden düzenlenmesi
-20 Aralık 1996 tarih ve 96/96/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
-6 Haziran 2000 tarih ve 2000/30/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-6 Mayıs 2009 tarih ve 2009/40/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Araç muayenelerine yönelik eski
maddelerin yürürlükten kaldırılması
-20 Aralık 1996 tarih ve 96/96/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
-6 Haziran 2000 tarih ve 2000/30/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-6 Mayıs 2009 tarih ve 2009/40/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Motorlu Araçlar Periyodik Muayene Periyodik araç muayenelerinin AB
Tüzüğü
standartlarına uyumlaştırılması
4
Ticari Araç Yol Kenarı Muayene
Tüzüğü
Polis Genel
Müdürlüğü
Polis Genel
Müdürlüğü
-20 Aralık 1996 tarih ve 96/96/AT
sayılı Konsey Direktifi
-6 Mayıs 2009 tarih ve 2009/40/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Yol Kenarı Araç Muayenelerinin AB -20 Aralık 1996 tarih ve 96/96/AT
standartlarına uyumlaştırılması
sayılı Konsey Direktifi
-6 Haziran 2000 tarih ve 2000/30/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
171
14.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 14.1.3 Taşımacılık sektöründe piyasaya giriş konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
1
Motorlu Araçlarda Yolcu ve Eşya
Taşınması (Denetim) (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Yük ve yolcu taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
2
Kamu Taşımacılığında Kullanılan
Motorlu araçların Sağ Tarafında
Bulunan Kapıların “Tehlike Çıkış
Kapısı Olarak Kullanımı”
(Değişiklik) Tüzüğü
Yük ve yolcu taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
3
Taksimetre Genel ve Teknik
Özellikleri (Değişiklik) Tüzüğü
Yük ve yolcu taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
4
Lüks Otobüs ve Minibüslerle Ulusal
ve Uluslararası Yolcu Taşımacılığı
Tüzüğü
Yolcu taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
5
Taksi ve Dolmuş ile Yolcu
Taşımacılığı Tüzüğü
Yolcu taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
6
Kiralık Motorlu Araçlar Tüzüğü
Yük ve yolcu taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
7
Karayolu ile Yük Taşımacılığında
Uygulanacak Koşullar Tüzüğü
Yük Taşımacılığının AB
standartlarına uyumlu olarak
yapılması
8
Yolcu Taşıyan Araç Mesleki Sürücü
Belgesi verilmesi ve Uyulması
Gereken Kurallar (Değişiklik)
Tüzüğü
Yolcu taşıyan araç mesleki sürücü
-15 Temmuz 2003 tarih ve
belgesi verilmesi ve uyulması
2003/59/AT sayılı Avrupa
gereken kuralların AB’de uygulanan Parlamentosu ve Konseyi Direktifi
CPC verilmesine ilişkin yöntem ve
usullere uyum sağlanması
-21 Ekim 2009 tarih ve (AT)
1071/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-21 Ekim 2009 tarih ve (AT)
1072/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
-21 Ekim 2009 tarih ve (AT)
1073/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
172
14.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 14.1.4 Araç kayıt sistemi konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
1
Motorlu Araçlar Yol ve Trafik
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
Araç kayıt sisteminin oluşturulması
ve araç tanımları ve sınıflarının
yeniden düzenlenmesi
-29 Nisan 1999 tarih ve 99/37/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
-18 Mart 2002 tarih ve 2002/24/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-26 Mayıs 2003 tarih ve 2003/37/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-5 Eylül 2007 tarih ve 2007/46/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Motorlu Araçlar ve Yol Trafik
(Değişiklik) Tüzüğü
Araç Kayıt Sisteminin AB
Standartlarına uyumlaştırılması ve
araç tanımları ve sınıflarının yeniden
düzenlenmesi amacıyla Motorlu
Araçlar Yol ve Trafik Yasası
tahtında yapılacak tüzük değişikliği
-29 Nisan 1999 tarih ve 99/37/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi
yarısı
-18 Mart 2002 tarih ve 2002/24/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-26 Mayıs 2003 tarih ve 2003/37/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-5 Eylül 2007 tarih ve 2007/46/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
173
14.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2014 yılının ikinci
yarısı
Başbakanlık
Ana Unsur 14.1.5 Avrupa Birliği’ne uyumlu yol ulaşımı mevzuatını üstlenecek idari yapılanmanın oluşturulması
1
Trafik Hizmetleri Dairesi (Kuruluş,
Görev ve Çalışma Esasları) Yasa
Tasarısı
Karayolu ulaştırma politikası ile
ilgili AB mevzuatına uyumun
sağlanabilmesi için ilgili idari
yapıların Bayındırlık ve Ulaştırma
Bakanlığı bünyesinde toplanması
için bir Dairenin Kurulması amacıyla
yeni bir yasanın hazırlanması
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Mali işlerinden
sorumlu Bakanlık
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
2
Bakanlıkların Kuruluş İlkeleri ve
Çalışma Esasları (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
İzin Kurulu Sekreterliğinin Trafik
Hizmetleri Dairesine intibak
ettirilebilmesi
2014 yılının ikinci
yarısı
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Gelir ve Vergi Dairesi (Kuruluş,
Görev ve Çalışma Esasları)
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
Araç Kayıt ve Ruhsatlandırma
Şubesi ve Sürüş Ehliyetleri
Müfettişliği Şubesinin Trafik
Hizmetleri Dairesine intibak
ettirilebilmesi
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ulaştırma işlerinden
sorumlu Bakanlık
174
b) İdari Düzenleme Tablosu
14.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 14.1.1 Sürüş ehliyetleri konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ortak Çalışmalar (Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık, Mali işlerden sorumlu Bakanlık)
1
Yeni sürüş ehliyetleri sisteminin baştan sona uygulanışını görmek ve eğitim almak maksatları için yurt dışında bir çalışma düzenlenmesi
2014
Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Şoför okullarındaki eğitim düzeyinin daha üst seviyeye çıkarılması için eğiticilere gerekli eğitimlerin verilmesi
2014
2
Ehliyet müfettişlerinin hizmet içi eğitiminin yapılması
2014
3
İlçelere bilgisayarlı sınav merkezlerinin kurulması için bina tahsisinin yapılması, bilgisayar ağının Kamunet üzerinden kurulması, sınav
soru bankasının geliştirilmesi
2014
4
Yeni tip sürüş ehliyetlerinin basımı ile ilgili bilgisayar yazılım ve donanımının satın alınması, soru bankası yazılımı ile entegrasyonunun
yapılması ve personelin eğitimi
2014
5
Sürüş ehliyetlerinde uygulamalı sınav ile ilgili bilgisayar yazılım ve donanımının satın alınması, soru bankası yazılımı ile entegrasyonunun
yapılması ve personelin eğitimi
2014
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Sürücü adaylarında aranacak sağlık şartları konularında Sağlık Kurulunun oluşumunun ve mevzuatının incelenmesi ve uyumlaştırılması
2014
Ana Unsur 14.1.2 Yol kenarı ve periyodik araç muayeneleri konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ortak Çalışmalar (Başbakanlık, Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Araç muayene rejiminin yeniden yapılandırılması için stratejinin belirlenmesi13
2014
2
Devlete ait araçların muayenelerinin yapılabilmesi ve yeniden muayenelerin yapılabilmesi için Lefkoşa ve Gazimağusa’da tam donanımlı
hafif ve ağır araç muayene hatlarının kurulması, personel istihdamı ve eğitimi
2015
3
Yeni araç muayene sisteminin baştan sona uygulanışını görmek ve eğitim almak maksatları için yurtdışında bir çalışma ziyaretinin
düzenlenmesi
2015
AB Mali Yardım Trafik Güvenliğinin Geliştirilmesi Programı Araç Muayene ve Ehliyetler Faaliyeti kapsamında ele alınan rapor ve TAIEX eli ile sağlanan teknik yardım
kapsamında sunulan raporun değerlendirilerek hayata geçirilmesi
13
175
14.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Başbakanlık
1
Araç muayene sistemi ile ilgili bilgisayar yazılım ve donanımının satın alınması ve diğer ilgili sistemler ile entegrasyonunun yapılması ve
ihtiyaç duyulan personelin istihdamı ve eğitimi
2015
Ana Unsur 14.1.3 Taşımacılık Sektöründe Piyasaya Giriş konusundaki yerel mevzuatın AB Mevzuatına uyum sağlanması
Ortak Çalışmalar (Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık, İçişlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Yeni piyasaya giriş sisteminin baştan sona uygulanışını görmek ve eğitim almak maksatları için bir çalışma ziyaretinin düzenlenmesi
2016
Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Yolcu ve eşya taşıması yapan araçların kayıtları ile ilgili bilgisayar yazılım ve donanımının satın alınması, diğer ilgili sistemler ile
entegrasyonunun yapılması ve personel eğitimi
2016
2
İzin Kurulu Sekreterliğinin işlevini yerine getirebilmesi için yeni bina tahsisinin yapılması, yeni personel istihdamının yapılması
2016
3
İzin Kurulu Sekreterliğinin işlevini yerine getirebilmesi için motorlu araç tahsisinin yapılması
2016
Ana Unsur 14.1.4 Araç kayıt sistemi konusundaki yerel mevzuatın AB mevzuatına uyum sağlanması
Ortak Çalışmalar (Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Yeni araç kayıt sisteminin baştan sona uygulanışını görmek ve eğitim almak maksatları için yurtdışında bir çalışma ziyaretinin düzenlenmesi
2015
Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Mevcut Araç Kayıt Sistemi içinde bulunan kayıt belgelerinin AB mevzuatına göre yeniden düzenlenmesi ve kayıtların AB mevzuatına göre
yapılması hususunda donanım ihtiyacının ve personel eğitiminin sağlanması
2015
2
Araç Kayıt şubelerinin bina tahsisi
2015
3
Araç Kayıt sistemi ile ilgili bilgisayar yazılım ve donanımının satın alınması ve diğer ilgili sistemler ile entegrasyonunun yapılması ve
personel istihdamı ve eğitimi
2015
Ana Unsur 14.1.5 Avrupa Birliği’ne uyumlu yol ulaşımı mevzuatını üstlenecek idari yapılanmanın oluşturulması
Ortak Çalışmalar (Başbakanlık, Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık ve İçişlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Yol ulaşımı konusunda AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2
Karayolu ulaştırma politikası ile ilgili AB mevzuatına uyumun sağlanabilmesi için ilgili idari yapıların Ulaştırmadan sorumlu Bakanlık
bünyesinde toplanması için bir dairenin kurulması, mevcut birimlerin personelleri ile birlikte yeni daire bünyesine aktarılması
2014-2016
2014
176
14.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
3
Ana Unsurların etkin bir şekilde uygulanabilmesi için Ulaştırmadan sorumlu Bakanlığın idari kapasitesinin güçlendirilmesi
4
İlgili Bakanlıklar, Başbakanlık Personel Dairesi ve Kamu Hizmeti Komisyonu işbirliği ile Trafik Hizmetleri Dairesi bünyesinde toplanacak
kuruluşların mevcut personelinin intibaklarının yapılması
2014
5
Trafik Hizmetleri Dairesinin merkez teşkilatı ve ilçe şubeleri için bina tahsislerinin yapılması, gerekli bilgisayar yazılım ve donanımının satın
alınması, birimler arası entegrasyonunun yapılması ve personel eğitimi
2014-2015
6
Trafik Hizmetleri Dairesinin işlevlerini yerine getirebilmesi için motorlu araç tahsisinin yapılması
2014-2015
2014-2015
177
FASIL 18: İSTATİSTİK
18.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Avrupa Birliği politikalarına yönelik kararlar, planlama ve uygulamaların güvenilir ve karşılaştırılabilir istatistiklere dayandırılması gereği, Birliğin daha ilk zamanlarından
itibaren fark edilmişti. Bu nedenle Avrupa Birliği seviyesinde karşılaştırılabilir istatistikleri sağlamak amacıyla her geçen gün gelişim gösteren Avrupa İstatistik Sistemi (ESS)
kurulmuştur. Avrupa İstatistik Sistemi, Avrupa Birliği İstatistik Ofisi Eurostat, Birlik üyesi devletlerde resmi istatistiksel verileri derleyen istatistik birimleri, bakanlıklar, merkez
bankaları, kurum ve kuruluşlar ile Birliğe üye olmayan İzlanda, Norveç ve Lihtenştayn’ı içermektedir.
18.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
İstatistik alanındaki AB müktesebatı, resmi istatistiksel bilgilerin yayımlanması, kişisel verilerin gizliliği, şeffaflık, güvenirlilik ve tarafsızlık gibi prensipler temeline oturtulmuş
bir istatistiksel altyapının varlığını gerektirir. Ulusal istatistik kurumları, istatistiksel bilgilerin temel bilim, üretim ve yayımı ile ilgili referans ve çapa noktaları olarak vazife
görürler. Bu alandaki AB müktesebatı, makro ekonomik ve fiyat istatistikleri, demografik ve sosyal istatistikler, bölgesel istatistikler ve ticaret istatistikleri, taşıma, ihracat,
tarım, çevre ve bilim ve teknoloji gibi değişik alanlarda veri toplamaya dönük temel bilim, sınıflandırma ve prosedürleri kapsar.
Avrupa Birliği İstatistik Sistemi, Birlik politikalarının formülasyon, uygulanma, izlenme ve değerlendirilmesinde programlanan sistematik istatistik üretimini düzenleyen 4 Mart
2009 tarih ve (AT) 223/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ile oluşturulmaktadır. Avrupa İstatistik Sistemi; AB’nin istatistik programını oluşturan mevzuatları,
AB İstatistik Ofisi Eurostat’ın görev ve sorumluluklarını düzenleyen Tüzük, Direktif ve Birliğin istatistik alanı ile ilgili uygulama prensiplerini ve çalışma içermektedir.
Avrupa İstatistik Sistemi, Eurostat ile ulusal istatistik otoriteleri arasında, istatistiklerin uyumu için işbirliğini yönlendirici bir ağ görevi yürütmektedir. Eurostat ise çalışmalarını
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), BM, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlarla koordineli bir şekilde sürdürmektedir.
Avrupa İstatistik Sistemi, her üye devletin AB kriterlerinde istatistiksel veri üretim ve yayımlanmasından sorumlu ulusal istatistik kurumları ve diğer ulusal istatistik birimleri
ile Eurostat arasındaki ilişkileri düzenler.
Eurostat, temel düzenlemesinin 10. maddesinde belirlenen, tarafsızlık, güvenilirlik, ilgililik, maliyet etkinliği, istatistiksel gizlilik ve şeffaflık prensiplerine uyumlu olarak
görevlerini yürütür. Aynı zamanda, AB içerisinde tarafsızlık, güvenilirlik, ilgililik ve maliyet etkinliği kriterlerinde istatistiksel veri üretimini sağlayan uygulama prensipleri ve
çalışma koşulları gibi norm ve metotları geliştirir; Birlik istatistiklerine erişimi sağlar; istatistikle ilgili metodoloji ve teknolojiler üzerine araştırmalar yapar ve geliştirir; Birlik
istatistiklerinin karşılaştırılabilirliğini geliştirmek için üye devletlerin uygulayacağı standartları hazırlar ve geliştirir; ulusal istatistik otoritelerinden ve uluslararası kuruluş
sekretaryasından AB’nin ihtiyacı olan istatistikleri toplar; uluslararası kuruluşlar ve üçüncü ülkelerle AB istatistiklerinin karşılaştırılabilirliğini kolaylaştırmak için birlikte çalışır
ve AB istatistikleri alanında çalışan personelin istatistikle ilgili profesyonel bilgi ve becerilerini artırır.
178
İstatistik Gereksinimleri Dokümanı (Statistical Requirements Compendium) istatistik alanındaki müktesebat için bir referans belge niteliğindedir. Bu belge, Avrupa’da istatistik
üretimi için gerekli anahtar referans bilgileri özetlemektedir. Eurostat bu belgeyi her yıl AB istatistikleri ile ilgili gelişmeleri ve yeni yasa/tüzükleri gözönüne alarak
güncellemektedir.
Avrupa İstatistik Sistemindeki müktesebat, “compendium”da detaylı şekilde anlatılan 7 alanda (domain) veri derlemek için gerekli olan temel bilim, sınıflama ve prosedürleri
kapsamaktadır. Avrupa İstatistik Sisteminde tanımlanan istatistik hizmetleri alanları (Statistical Domains) aşağıda belirtilmektedir;
İstatistik Konusundaki Alanlar (Domains)
1. Demografik ve Sosyal İstatistikler:
Temalar
(Themes)
Modüller
(Modules)
12
22
2. Makroekonomik İstatistikler:
8
24
3. İş İstatistikleri:
6
18
4. Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık İstatistikleri:
8
11
5. Birden fazla alana etki eden istatistikler:
8
19
6. İstatistik çıktı için destek alanları:
2
4
8. Politika stratejisi ve koordinasyon:
1
1
Yukarıdaki tablodan da görülebileceği üzere 7 farklı İstatistik hizmetleri alanı 45 temadan oluşurken bu temalar da 99 modülden oluşmaktadır. Tüm bu modüller için spesifik
gereksinimler, yasalar/tüzükler, metodlar, girdiler/çıktılar, tanımlar ve uyulması gerekli takvimler geliştirilmiştir.
Avrupa Birliği istatistik müktesebatında yer alan diğer mevzuat aşağıdaki gibidir:
İstatistik otoritesinin görev ve sorumlulukları ve uyacağı prensipler
11 Haziran 1990 tarih ve (Euratom, AET) 1588/90 sayılı Konsey Tüzüğü, istatistik gizliliğe tabi verilerin Avrupa Birliği İstatistik Ofisine belirli ilke ve minimum
standartlarla iletilmesini düzenler.
21 Nisan 1997 tarih ve 97/281/AT sayılı Komisyon Kararı, AB istatistiklerinin üretilmesinde Eurostat’ın rolünü düzenlemektedir.
11 Mart 2009 tarih ve (AT) 223/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, Avrupa istatistiklerine ilişkindir.
17 Haziran 2013 tarih ve (AB) 557/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, AB istatistiklerine ilişkin gizli verilere bilimsel amaçlı erişime ilişkin konuları
düzenler.
179
AB Sınıflama Sistemine uyum
9 Ekim 1990 tarih ve (AET) 3037/90 sayılı Konsey Tüzüğü, AB’de ekonomik faaliyetlerin ortak bir biçimde istatistiksel sınıflandırılmasına ilişkin hususları düzenler.
17 Haziran 1998 tarih ve (AET) 1264/98 sayılı Komisyon Tüzüğü, Kombine Nomanklatürdeki bazı malların sınıflandırılmasına ilişkindir.
28 Kasım 2005 tarih ve (AT) 1949/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, AB dışı ülkelerle olan dış ticaret istatistiklerine ilişkin 1172/95 sayılı Konsey Tüzüğünün uygulanması için
belirli hükümleri ortaya koyan 7 Eylül 2000 tarih ve (AT) 1917/2000 sayılı Komisyon Tüzüğünü değiştiren, belirli adımlar ve işlemlerin iyileştirilmesine yönelik ticareti
durdurma hakkındadır.
23 Nisan 2008 tarih ve (AT) 451/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, AB’de faaliyete göre İstatistiksel Ürün sınıflamasına (CPA) ilişkindir.
6 Mayıs 2009 tarih ve (AT) 471/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, AB dışı ülkelerle olan dış ticaret istatistiklerine ilişkin hususları düzenler.
9 Şubat 2010 tarih ve (AB) 113/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü, AB dışı ülkelerle olan dış ticaret istatistiklerine ilişkin (AT) 471/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Tüzüğü’nün uygulanması için belirli hükümleri ortaya koymaktadır.
Adres Kayıtları ve güncelleme işlemlerinin yapılması
15 Mart 1993 tarih ve (AET) 696/93 sayılı Konsey Tüzüğü, AB’de üretim sisteminin analizi ve gözetimi için istatistiksel birimlere ilişkindir.
İş Yerleri Sayımı ve İş Kayıtları
20 Şubat 2008 tarih ve (AT) 117/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, iş kayıtlarının istatistiksel amaçlarla tutulmasına yönelik Birlik içi
koordinasyonuna ilişkin hususları düzenler.
Genel Tarım Sayımı ve Çiftlik Kayıtları
8 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1242/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, tarımsal işletmeler için bir Birlik tipolojisini oluşturmaktadır.
30 Kasım 2009 tarih ve (AT) 1200/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü, birim hayvan katsayıları ve karakteristiklerin tanımına yönelik çiftlik yapısı anketleri ve tarımsal
üretim anketine ilişkin (AT) 1166/2008 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün uygulanmasına ilişkindir.
Ulusal Hesaplar Sisteminin ESA 95’e uyumu
25 Haziran 1996 tarih ve (AT) 2223/96 sayılı Konsey Tüzüğü, AB’nin istatistiksel gereksinimleri için ulusal hesaplar hazırlarken üye devletlerin uygulayacağı ortak standart
ve tanımların belirlenmesine yöneliktir.
180
7 Kasım 2000 tarih ve (AT) 2516/2000 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, vergiler ve sosyal yardımlar ile ilgili olarak Avrupa Ulusal ve Bölgesel Hesaplar
Sisteminin (ESA 95) sosyal yükümlülükler ve vergilerle ilgili olarak ortak prensiplerini değiştirmektedir.
22 Mayıs 2001 tarih ve (AT) 995/2001 sayılı Komisyon Tüzüğü, vergiler ve sosyal yardımlar ile ilgili olarak, ESA 95’in sosyal yükümlülükler ve vergilerle ilgili olarak ortak
prensiplerini değiştiren Avrupa Parlamentosu ve Konseyin 7 Kasım 2000 tarih ve (AT) 2516/2000 sayılı Tüzüğü’nün uygulanmasına ilişkindir.
16 Haziran 2003 tarih ve (AT) 1177/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Tüzüğü, Birliğin gelir ve yaşam koşulları istatistiklerine ilişkin hususları içermektedir.
Ödemeler Dengesi Hesaplamalarının Manual 5’e göre geliştirilmesi
12 Ocak 2005 tarih ve (AT) 184/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, ödemeler dengesi, uluslararası hizmet ticareti ve doğrudan dış yatırımlar ile ilgili
istatistikler hakkındadır.
18 Nisan 2006 tarih (AT) 601/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, 184/2005/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nün veri iletimi ve yöntemine ilişkin
uygulanmasına yönelik hususları düzenlemektedir.
18 Nisan 2006 tarih ve (AT) 602/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, veri ihtiyaçlarının güncellenmesine ilişkin (AT) 184/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü’nü
uyarlamaya yöneliktir.
Hanehalkı Bütçe Anketi
21 Ekim 2003 tarih ve (AT) 1982/2003 sayılı Komisyon Tüzüğü, Birliğin gelir ve yaşam koşulları istatistiklerine yönelik (AT) 1177/2003/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü’nü uygulayan örnekleme ve izleme kurallarını içermektedir.
28 Şubat 2007 tarih ve (AT) 215/2007 sayılı Komisyon Tüzüğü, aşırı borçlanma ve finansal dışlanma ile ilgili ikincil değişkenlerin listesi ile ilgili olarak Birliğin gelir ve
yaşam koşulları istatistiklerine ilişkin 16 Haziran 2003 tarih ve (AT) 1177/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Tüzüğü’nün uygulanmasına yöneliktir.
Hanehalkı İşgücü Anketi
9 Şubat 1976 tarih ve (AET) 311/76 sayılı Konsey Tüzüğü, yabancı işçilerle ilgili istatistiklerin derlenmesine yöneliktir.
9 Mart 1998 tarih ve (AT) 577/1998 sayılı Konsey Tüzüğü, İşgücü Örnekleme Anketinin düzenlenmesi hakkındadır.
9 Mart 1999 tarih ve (AT) 530/1999 sayılı Komisyon Tüzüğü, gelir ve işgücü maliyeti istatistiklerinin üretilmesine yöneliktir.
8 Eylül 1999 tarih ve (AT) 1924/1999 sayılı Komisyon Tüzüğü, İşgücü Örnekleme Anketinin düzenlenmesi hakkındaki 9 Mart 1998 tarih ve (AT) 577/1998 sayılı Konsey
Tüzüğü’nün uygulanmasına yönelik işgücü örnekleme araştırmasının 2000–2002 adhoc modülleri programına ilişkindir.
8 Eylül 1999 tarih ve (AT) 1925/1999 sayılı Komisyon Tüzüğü, AB’de bir işgücü örnekleme araştırmasının düzenlenmesi hakkındaki (AT) 577/98 sayılı Konsey Tüzüğü’nü
uygulayan okuldan iş yaşamına geçiş hakkındaki 2000 adhoc modülünün tanımlanmasına ilişkindir.
181
19 Temmuz 2000 tarih ve (AT) 1575/2000 sayılı Komisyon Tüzüğü, 2001’den itibaren verilerin transferinde kullanılacak kodifikasyon hakkında işgücü örnekleme anketinin
düzenlenmesi hakkındadır.
7 Eylül 2000 tarih ve (AT) 1897/2000 sayılı Komisyon Tüzüğü, işgücü örnekleme anketinde işsizliğin tanımına ilişkin 9 Mart 1998 tarih ve (AT) 577/1998 sayılı Komisyon
Tüzüğü’nün uygulanması hakkındadır.
12 Temmuz 2001 tarih ve (AT) 1566/2001 sayılı Konsey Tüzüğü, 2002 özürlü fertlerin istihdamı modülünün uygulanmasına ilişkin bir işgücü örnekleme anketinin
düzenlenmesi hakkındaki (AT) 577/98 sayılı Konsey Tüzüğü’nü uygulanmasına yöneliktir.
28 Kasım 2002 tarih ve (AT) 2104/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü, 19 Temmuz 2000 tarih ve (AT) 1575/2000 sayılı Komisyon Tüzüğü’nün eğitim alanında kullanılacak
değişkenler ve bunlarla ilgili 2003’ten itibaren verilerin transferinde kullanılacak kodifikasyon hakkındadır.
Tüketici Fiyat Endeksi
23 Ekim 1995 tarih ve (AT) 2494/95 sayılı Konsey Tüzüğü, Harmonize Tüketici Fiyat Endeksini oluşturmaktadır.
20 Kasım 1996 tarih ve (AT) 2214/96 sayılı Komisyon Tüzüğü, Harmonize Tüketici Fiyatları Endekslerinde alt grup endekslerin gönderilmesi ve yayımlanması hakkındadır.
9 Eylül 1996 tarih ve (AT) 1749/96 sayılı Komisyon Tüzüğü, Harmonize Tüketici Fiyatları Endeksi ile ilgili (AT) 2494/95 sayılı Konsey Tüzüğü’ne yönelik ilk uygulama
önlemleri hakkındadır.
Mevcut kaynak kullanımının geliştirilmesi ve istatistik yayımlarının artırılmasına yönelik planlama
29 Nisan 2004 tarih ve 2004/452/AT sayılı Komisyon Kararı, araştırmacıların bilimsel amaçlar için gizli istatistiksel verilerine erişebileceği birimlerin listelenmesine
yöneliktir.
Demografik ve Sosyal İstatistikler
9 Mart 1998 tarih ve (AT) 577/98 sayılı Komisyon Tüzüğü, Hanehalkı İşgücü örnek anketi düzenlemeye yöneliktir.
11 Temmuz 2007 tarih ve (AT) 862/2007 sayılı Komisyon Tüzüğü, göç ve uluslararası korumaya ilişkin istatistiklere yöneliktir.
23 Nisan 2008 tarih ve (AT) 452/2008 sayılı Konsey Tüzüğü, Eğitim ve yaşam boyu öğrenim istatistiklerinin üretilmesi ve geliştirilmesine yönelik hususları düzenlemektedir.
9 Temmuz 2008 tarih ve (AT) 763/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, nüfus ve konut sayımı ile ilgilidir.
16 Aralık 2008 tarih ve (AT) 1338/2008 sayılı Komisyon Tüzüğü, halk sağlığı, sağlık ve işyeri güvenliğine yöneliktir.
182
Turizm İstatistikleri
6 Temmuz 2011 tarih ve (AB) 692/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, turizm alanında istatistiki bilgi toplamaya yöneliktir.
18.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
İstatistik müktesebatı, yasal bir konu olmaktan öte daha bir gerçeğe dayalı olup, yasal yer değiştirmeye karşı tekrarlanmayan kalıcı uygulama gerektirmektedir.
Uygulama kapasitesi AB müktesebatında düzenlenmiş olup Birlik, istatistik üretiminde temel prensiplere saygılı olma koşulu uygulamaktadır. Bu, diğer bir ifadeyle istatistik
yasası olarak tanımlanır ve gizliliğin korunması, kalite ve istatistik üretiminde şeffaflık gibi konular yanında idari veri kaynaklarına erişimi de düzenlemektedir.
Kurumsal yapı modelleri ülkeden ülkeye değişebilmektedir. Genel olarak her ülkede bulunan ulusal istatistik kurumları, tüm istatistik üretiminde eşgüdüm sağlayan bir birim
olup, temel prensiplerin kalitesi ve itibarından da sorumludur. Bu kurumlar ayrıca, istatistiğin büyük çoğunluğunu üretip yayınlamaktadır. Bunu gerçekleştirirken istatistik
kurumu, çoğu zaman mali yetkililer, sosyal sigorta, kayıtlama gibi diğer birçok kurum ve kuruluşun idari kaynaklarını da kullanmaktadır. Genel olarak ödemeler dengesi gibi
belli istatistik türleri ve bazı mali istatistikler, merkez bankaları tarafından bağımsız olarak veya istatistik kurumu ile işbirliği içinde saptanmaktadır.
18.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
18.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
İstatistik Yasası
İstatistik ve Araştırma Dairesinin Devlet Planlama Örgütü’nden ayrılması ve Başbakanlık altında bağımsız bir kurum olarak kurulması için ilgili yasa taslağı sonuçlandırılmıştır.
2009-2011 Müktesebata Uyum Programı kapsamında İstatistik ve Araştırma Dairesi’ne AB tarafından 27 bilgisayar alınmıştır. Yine bu dönem içerisinde İstatistik ve Araştırma
Dairesinin teknik kapasitesi de ülke içinde ve ülke dışında sağlanan imkanlar dahilinde artırılmıştır.
Demokrafik ve sosyal istatistikler (Domain 1)
Hanehalkı İşgücü Anketi soru formu AB normlarına getirilip revize edilmiştir. Eğitim İstatistikleri ve Sağlık İstatistikleri bağlamında AB normlarına ulaştırılması için eğitim
çalışmalar başlatılmıştır.
183
Makro-ekonomik istatistikler (Domain 2)
Ulusal Hesaplar Sisteminin ESA 95’e uyumlaştırılması için sürdürülen çalışmalar kapsamında teknik kapasite sınırlı olarak sunulan imkanlar dahilinde artırılmıştır. Bu
bağlamda, kayıt dışı ekonomi konusunda bazı hesaplamalar yapılmıştır. Ayrıca 1977 bazlı Milli Gelir hesaplamalarının, 1998 yılı verileriyle oluşturulan girdi/çıktı tablolarından
yararlanılarak 1998 yılını baz alacak şekilde revize edilmesi için gerekli olan çalışmalar başlatılmıştır. Ödemeler Dengesi alanında ise AB tarafından gerçekleştirilen misyonlarda
KKTC Merkez Bankası ile birlikte çalışılması konusunda girişimler yapılmış ve Merkez Bankası ile bu konuda ortak çalışma kararı alınmıştır.
Kamu mali istatistiklerinin AB kriterlerine göre üretilmesi için gerekli olan işbirliği Maliye Bakanlığı ile tesis edilerek, ortak çalışmalar başlatılmıştır.
İş istatistikleri (Domain 3)
İçe Yönelik Turizm Anketi olarak adlandırılan ve KKTC’ye gelen turistlerin harcamalarını kapsayan turizm anketi alan uygulaması sonuçlandırılmıştır. Bu alandaki veri seti
analiz çalışmaları ise sürdürülmektedir. Ayrıca önümüzdeki yıldan itibaren de Dışa Yönelik Turizm Anketi olarak bilinen ve KKTC’de yaşayan insanların yurt dışında turizm
alanında yaptıkları harcamalara ilişkin verileri de sağlayacak olan anketin İçe Yönelik Turizm Anketi ile birlikte uygulanması için bir ön çalışma gerçekleştirilmiştir.
İşyeri kayıtları alanında ise 2012 yılı itibariyle gerçekleştirilen işyerleri sayımı sonuçlandırılmış olup veritabanı analiz çalışmalarına başlanmıştır.
Tarım, ormancılık ve balıkçılık istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 4)
Tarımsal istatistiklerinin geliştirilmesi kapsamında KKTC’de 2010 yılı verilerinin derlendiği bir tarım sayımı gerçekleştirilmiştir. Bu sayım için ilgili personelin teknik
kapasitelerinin artırılması sağlanmıştır. Çiftlik kayıt sisteminin oluşturulması için çalışmalar halen devam etmekte olup personel için gerekli teknik kapasite artırımına yönelik
çalışmalar da sürdürülmektedir.
İstatistiki veri üretiminin desteklenmesi (Domain 6)
Uluslararası sınıflama sistemine entegre olarak geliştirilmiş olan Avrupa Birliği Sınıflama Sistemine geçiş sağlamak amacıyla personelin teknik kapasitesini geliştirmeye yönelik
çalışmalara başlanılmıştır.
184
18.B.2. Öncelikler Listesi14
Öncelik 18.1 AB’ye uyumlu istatistik sisteminin oluşturulabilmesi için gerekli idari yapılanmanın oluşturulması ve kapasitesinin güçlendirilmesi
Ana Unsur 18.1.1 İstatistik Kurumunun kurulması ve idari kapasitesinin güçlendirilmesi
Ana Unsur 18.1.2 Verilerin derlenmesi ve zamanlılığı konusunda AB mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 18.1.3 Adres kayıtlarının oluşturulması ve güncelleme işlemlerinin yapılması
Ana Unsur 18.1.4 İdari kayıtların kullanılması konusunda AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 18.2 Demokrafik ve sosyal istatistiklere uyum sağlanması (Domain 1)
Ana Unsur 18.2.1 Nüfus (Tema 1.01)
Ana Unsur 18.2.2 İş piyasası (Tema 1.02)
Ana Unsur 18.2.3 Eğitim ve yaşam boyu öğrenim (Tema 1.03)
Ana Unsur 18.2.4 Kültür (Tema 1.04)
Ana Unsur 18.2.5 Sağlık ve güvenlik (Tema 1.05)
Ana Unsur 18.2.6 Gelir dağılımı ve yaşam koşulları (Tema 1.06)
Ana Unsur 18.2.7 Suç ve ceza adaleti (Tema 1.10)
Ana Unsur 18.2.8 Demokrafik ve sosyal istatistik alanındaki diğer işler (Tema 1.12)
Öncelik 18.3 Makro-ekonomik istatistiklere uyum sağlanması (Domain 2)
Ana Unsur 18.3.1 Yıllık ekonomik hesaplar (Tema 2.01)
Ana Unsur 18.3.2 Kamu finans istatistikleri (Tema 2.04)
Ana Unsur 18.3.3 Malların ticareti (Tema 2.07)
Ana Unsur 18.3.4 Hizmet ticareti ve ödemeler dengesi (Tema 2.08)
Müktesebata Uyum Programı (MUP) 2014- 2016 kapsamında formatta birtakım değişikliklere gidilmiştir. Bu yeni yaklaşıma göre öncelikler İstatistik Hizmeti Alanları (domains), Temalar
(themes) ve Modüller (modules) baz alınarak belirlenmiştir. İstatistik faslında hazırlanan stratejide belirtilen faaliyetlerde, istatistiksel işlemlerin AB müktesebatına uygun olarak üretilmesi amacıyla
ilgili öncelikler belirlenmiştir. Bu nedenden dolayı, diğer fasıllardaki mevzuat uyum çalışmalarından farklı olarak, istatistik faslı altında takvimlendirilen faaliyetlerin büyük kısmında mevzuat
uyum tablolarına yer verilmemiştir. Ayrıca, genelde her istatistiksel modül için birden fazla AB mevzuatı mevcut olduğundan ve bu mevzuatın iç hukuka aktarılmasına gerek olmadığından, bu
dokümanın daha okunabilir olabilmesi için her modül için bir veya birkaç anahtar tüzük esas alınmıştır.
14
MUP 2014-2016, İstatistik Gereksinimleri Dokümanı (statistical requirements compendium) içerisinden seçilen 38 modülden ve 5 genel konudan oluşmaktadır. Bazı modüller (ör. ulusal hesaplarla
ilgili olanlar) birlikte ele alınabileceği gibi, bazıları da ayrı olarak ele alınacaktır. MUP 2014-2016 yapısı İstatistik Gereksinimleri Dokümanına uygun olacak şekilde istatistiksel alanlar ilk hane,
temalar ikinci hane ve modüller üçüncü hane olarak hazırlanmıştır.
185
Öncelik 18.4 İş istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 3)
Ana Unsur 18.4.1 Yıllık iş istatistikleri (Tema 3.01)
Ana Unsur 18.4.2 Kısa dönemli iş istatistikleri (Tema 3.02)
Ana Unsur 18.4.3 Turizm istatistikleri (Tema 3.05)
Ana Unsur 18.4.4 İşyeri kayıtları (Tema 3.06)
Öncelik 18.5 Tarım, ormancılık ve balıkçılık istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 4)
Ana Unsur 18.5.1 Tarımsal istatistikler (Tema 4.01)
Ana Unsur 18.5.2 Tarımsal yapılar (Tema 4.02)
Öncelik 18.6 İstatistiki veri üretiminin desteklenmesi (Domain 6)
Ana Unsur 18.6.1 Kalite, değerlendirme, istatistiki koordinasyon ve sınıflamalar (Tema 6.01)
Ana Unsur 18.6.2 Veri güvenliği ve istatistiksel gizlilik (Tema 6.11)
186
18.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 18.1 AB’ye uyumlu istatistik sisteminin oluşturulabilmesi için gerekli idari yapılanmanın oluşturulması ve kapasitesinin güçlendirilmesi
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
18.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 18.1.1 İstatistik Kurumunun kurulması ve idari kapasitesinin güçlendirilmesi
1
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev
ve Çalışma Esasları) Yasa Tasarısı
İstatistik Kurumunun kurulması
4 Mart 2009 tarih ve (AT) 223/2009
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
2014 yılının birinci
yarısı
İstatistik ve Araştırma
Dairesi
2
Kişisel Verilerin Korunması
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
İstatistik Kurumu Yasası’nın etkin
bir şekilde uygulanmasını kısıtlayan
maddelerinin değiştirilmesi
17 Haziran 2013 tarih ve (AB)
557/2013 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Başbakanlık
3
Hayvanların ve İşletmelerin
İstatistik Kurumu Yasası’nın etkin
Tanımlanması ve Kaydı (Değişiklik) bir şekilde uygulanmasını kısıtlayan
Yasa Tasarısı
maddelerinin değiştirilmesi
- 11 Haziran 1990 tarih ve (Euratom, 2014 yılının ikinci
AET) 1588/90 sayılı Konsey Tüzüğü yarısı
- 21 Nisan 1997 tarih ve 281/97/AT
sayılı Komisyon Kararı
- 4 Mart 2009 tarih ve (AT)
223/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Tarım işlerinden
sorumlu Bakanlık
187
18.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Resmi İstatistiklerin Üretilmesi ve
Yayımlanması Tüzüğü2
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Resmi istatistik programı
Program Kapsamına Alınacak
kapsamındaki kurum ve kuruluşların İstatistiklerle İlgili AB Mevzuatları
çalışmaların düzenlenmesi amacıyla
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev
ve Çalışma Esasları) Yasası altında
çıkarılacak olan tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
İstatistik Kurumu
2015 yılının birinci
yarısı
İstatistik Kurumu
2015 yılının birinci
yarısı
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
Amaç / Kapsam
Ana Unsur 18.1.2 Verilerin derlenmesi ve zamanlılığı konusunda AB mevzuatına uyum sağlanması
1
İstatistiksel Veri Derleme ve
Yayımlama Tüzüğü
İstatistiksel veri derleyecek kurum ve 21 Nisan 1997 tarih ve 97/281/AT
kuruluşların istatistik alanındaki
sayılı Komisyon Kararı
çalışmalarının düzenlenmesi
amacıyla İstatistik Kurumu (Kuruluş,
Görev ve Çalışma Esasları) Yasası
altında çıkarılacak olan tüzük
Ana Unsur 18.1.3 Adres kayıtlarının oluşturulması ve güncelleme işlemlerinin yapılması
1
Yerel Yönetimler (Belediye ve
Kaymakamlıklar) Yasa Tasarısı
Adres kütüklerinin oluşturulması ve
güncelleme işlemlerinin yapılması
20 Şubat 2008 tarih ve (AT)
117/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2
Merkezi Nüfus Kayıt Dairesi Yasa
Tasarısı
Adrese dayalı nüfus kayıtlarının
oluşturulması ve güncelleme
işlemlerinin yapılması
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
3
İş Kayıtları Tüzüğü
Ülkedeki iş kayıtlarında standart
adres bilgisiyle birlikte minimum
standart değişkenlerin tutulması
İstatistik Kurumu
4
Adres Kayıtları Tüzüğü
Ülkedeki kişisel adres kayıtlarında
standart adres bilgisiyle minimum
standart değişkenlerin tutulması
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası yürürlüğe girdikten sonra Resmi İstatistik kapsamı, istatistik konularının mevcut yapılarının da dikkate
alınmasıyla öncelikler belirlenerek aşamalı olarak geliştirilecektir. Bu nedenle hangi konuların kapsama alınacağı kararı henüz verilmediğinden uyumu sağlanacak ilgili AB
mevzuatı kesinleşmemiştir.
2)
188
18.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının ikinci
yarısı
İstatistik Kurumu
Ana Unsur 18.1.4 İdari kayıtların kullanılması konusunda AB mevzutına uyum sağlanması
1
Mikro Verilerin Yayımlanması
Tüzüğü
Kullanıcı ihtiyaçlarını da dikkate
17 Haziran 2013 tarih ve (AB)
alarak üretilecek istatistiksel
557/2013 sayılı Avrupa
verilerde ve mikro verilerin
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
yayımlanmasında idari kayıtları ve
veri kaynakları kullanılacak kurum
ve kuruluşların çalışmalarının
düzenlenmesi, anket çalışmalarının
artırılarak geliştirilmesi ve istatistikle
ilgili yayımların geliştirilmesi
189
b) İdari Düzenleme Tablosu
18.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.1.1 İstatistik Kurumunun kurulması ve idari kapasitesinin güçlendirilmesi
İstatistik Kurumu
1
İstatistik alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın sonlandırılması ve yasanın onaylanmasından sonra kurulacak İstatistik
Kurumunun idari kapasitesinin artırılması amacıyla orta vadeli teknik destek alınması
2014
3
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın yürürlüğe girmesinden sonra Kurumun, Devlet Planlama Örgütü
bünyesinden ayrılarak temin edilecek yeni binasında istatistik hizmetlerini sürdürmesi
2015-2016
4
İstatistik Kurumunun idari ve teknik kapasitesinin geliştirilmesi ve ihtiyaç duyulan personelin istihdam edilmesi
2014-2016
2014-2016
Ana Unsur 18.1.2 Verilerin derlenmesi ve zamanlılığı konusunda AB mevzuatına uyum sağlanması
Ortak Çalışmalar (İstatistik Kurumu ve istatistiki veri derleyen diğer tüm kurum ve kuruluşlar)
1
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle istatistiksel veri derleyecek kurum ve kuruluşların
ilgili personeline Nizamnamenin (Code of Practice) uygulanması ile ilgili eğitimin verilmeye başlanması
2014
2
İstatistik Kurumu (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın uygulanması kapsamında istatistiksel veri derleyecek kurum ve kuruluşların
ilgili personeline Kalite Yönetimi Yaklaşımları konusunda eğitim verilmeye başlanması
2014
3
Eurostat tarafından geliştirilen Nizamnameye (Code of Practice) uyum sağlanması
2014-2016
4
Kalite Yönetimi Yaklaşımlarının uygulanmaya başlanması
2014-2016
Ana Unsur 18.1.3 Adres kayıtlarının oluşturulması ve güncelleme işlemlerinin yapılması
Ortak Çalışmalar (İstatistik Kurumu, Belediyeler, Kaymakamlıklar, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık ve İçişlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Yerel yönetimlerin (belediyeler ve kaymakamlıklar) idari ve teknik kapasitelerinin geliştirilmesi
2014-2016
2
Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitliği Dairesi, Kooperatif İşleri Dairesi Mukayyitlik Birimi ile Gelir ve Vergi Dairesinin idari ve teknik
kapasitelerinin geliştirilmesi
2014-2016
3
Merkezi Nüfus Kayıt Biriminin oluşturulması
2014-2016
190
18.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
4
Tüm belediyelerin bağlı oldukları ilçe kaymakamlığıyla koordineli bir şekilde çalışarak kendi yönetim alanlarındaki adres kayıtlarını tutması
ve güncellenmesi, her bir ilçe kaymakamlığının kendine bağlı belediyelerin adres kayıtlarından sorumlu olması ve adres kayıtlarının
veritabanına aktarılması, bunun devamlılığının yasada öngörüldüğü şekilde sağlanması
2015-2016
5
Kamu iş yerleri ile sivil toplum örgütleri (partiler, dernekler, odalar, sendikalar v.s) kayıtlarının, belirlenecek standartlarda İçişlerinden sorumlu
Bakanlık tarafından oluşturulması
2015
6
KKTC’deki adres kayıtlarının düzenli olarak İstatistik Kurumu tarafından kontrol edilmesi, sorunlar tespit edilirse veya önceden Belediyeler
tarafından gündeme getirilirse zaman geçirilmeden ilgili belediye ve kaymakamlıkla birlikte hareket edilerek çözümlenmesi
2015-2016
7
Tüm birimlerin kayıtlarındaki adres bilgilerini veritabanından kontrol ederek güncellemesi ve bundan sonra da oluşturacakları kayıtlar için
gerekli adres bilgilerini buradan temin etmesi
2015-2016
8
Merkezi Nüfus Kayıt Biriminin Adrese Dayalı Nüfus kayıtlarını oluşturarak kayıtlarındaki adres bilgilerini veritabanından kontrol edip
güncellemesi ve bundan böyle oluşturacağı kayıtlar için gerekli adres bilgilerini de buradan temin etmesi
2015-2016
9
İstatistik Kurumu tarafından; Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitliği Dairesi, Kooperatif İşleri Dairesi Mukayyitlik Birimi, Gelir ve Vergi
Dairesi ve diğer ilgili birimlerin ve yerel yönetimlerin işbirliğiyle veritabanı ve üretim, girdi kullanımı, kapasite kullanımı ve bunlar gibi birçok
alanda yapılacak olan sektörel anket çalışmalarının yardımıyla iş kayıtlarındaki adres bilgilerinin güncellenmesi
2015-2016
10
İstatistik Kurumunun yapacağı Hanehalkı İşgücü Anketi, Hanehalkı Bütçe Anketi gibi hanehalklarına yönelik anket çalışmalarının yardımı ile
veritabanı, Merkezi Nüfus Kayıt Birimi ve yerel yönetimlerin işbirliği doğrultusunda nüfus kayıtlarındaki adres bilgilerinin güncellenmesi
2015-2016
İstatistik Kurumu
1
İstatistik Kurumunun 2011 Nüfus ve Konut Sayımından yararlanarak oluşturduğu adres veri setindeki kayıtlarını inceleyerek numarasız iş
yerlerine ve konutlara numara verilmesini sağlaması ve adres veri setine eklemesi
2014-2016
2
2011 Nüfus ve Konut Sayımı ile elde edilen adres ve bazı değişken veriler ile 2013 yılında sonuçlanan işyerleri sayımından elde edilen adres
ve bazı değişken verilerin İstatistik Kurumu tarafından yerleşim yerleri bazında birleştirilerek ilgili Belediye ve Kaymakamlıklarla paylaşılması
2014-2016
Ana Unsur 18.1.4 İdari kayıtların kullanılması konusunda AB mevzutına uyum sağlanması
İstatistik Kurumu
1
İstatistik Kurumu tarafından oluşturulacak istatistik kayıtlarının güncellenmesinde idari kayıtları kullanılacak kurum ve kuruluşların
belirlenmesi
2015
191
18.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
2
Bu kurum ve kuruluşların kendi idari kayıtları kapsamında güncelleme işlemleri için bulundurmaları gereken değişkenlerin saptanması
2015
3
Gizli olarak tanımlanan birim kayıt dosyalarına ilişkin mikro verilerin yayımlanması, veri ve araştırmacıların güvenlik ve ulaşım koşullarını
belirleyen politikanın oluşturulması
2015
4
Kısmi olarak elektronik hizmetlerin ve genel olarak da elektronik yayımların, kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirilmesi
2015
5
İstatistik veritabanının oluşturulması
2015
6
İnternet sunumunun teknik standartlarıyla birlikte tasarımının ve içeriğinin de uluslararası tavsiye ve standartlara göre geliştirilmesi
2015
7
Kalite konularına yönelik açıklamaların kullanıcılara verilmesi ve hesaplanmış standart hataların veri veya bazı örneklerle birlikte yayınlarda
açıklanması
2015
Öncelik 18.2 Demokrafik ve sosyal istatistiklere uyum sağlanması (Domain 1)
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
18.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2014 yılının ikinci
yarısı
İstatistik Kurumu
Ana Unsur 18.2.2 İş Piyasası (Tema 1.02)
1
İş İstatistiklerinin Derlenmesi ve
Yayınlanması Tüzüğü
Uzun yıllar için yıllık ve kısa
9 Mart 1999 tarih ve (AT) 530/1999
dönem için gelir ve işgücü maliyeti sayılı Komisyon Tüzüğü
istatistiklerinin üretilmesi
192
b) İdari Düzenleme Tablosu
18.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.2.1 Nüfus (Tema 1.01)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu, Belediyeler, İçişlerinden sorumlu Bakanlık ve Kaymakamlıklar)
1
Yıllık olarak demokrafik istatistiklerin elde edilmesi ve geliştirilmesi amacıyla Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan
Modül 1.01.01 Demografi, sayım ve projeksiyonlar ile ilgili istatistik işlemlerinin uyumlaştırılması ve bu amaç doğrultusunda ilgili istatistiki
veri derleyen kurumlar ile işbirliği yapılması
2014-2016
2
Göç ve iltica istatistiklerinin üretilmesi ve geliştirilmesi amacıyla Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.01.02
Göç ve iltica ile ilgili istatistik işlemlerinin uyumlaştırılması ve bu amaç doğrultusunda ilgili istatistiki veri derleyen kurumlar ile işbirliği
yapılması
2014-2016
3
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminin oluşturulması için esas teşkil edecek olan Adres Veri Tabanının oluşturulmasında, İstatistik
Kurumunun 2011 KKTC Nüfus ve Konut Sayımı kayıtlarındaki adres alt yapısını Belediyelerle paylaşımı
2014
4
Belediyeler kendi yönettikleri yerleşim yerleri ile ilgili çalışmalarını tamamlayarak, bunları sorumlu oldukları kaymakamlık
koordinasyonunda sisteme yüklemesi
2014-2015
5
İstatistik Kurumunun Demografi, sayım ve projeksiyonlar ile göç ve iltica konularında gerekli istatistikleri üretmek için idari kayıtlarını
kullanacağı ve/veya İstatistik kurumuna veri sağlayacak; Polis Muhaceret, Muhaceret, Merkezi Nüfus Kayıt Dairesi, Belediyeler,
Kaymakamlıklar ve Aile Mahkemeleri gibi birimlerin idari kayıtlarının ve/veya veri altyapılarının geliştirilmesi
2015-2016
Ana Unsur 18.2.2 İş Piyasası (Tema 1.02)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Gelir ve işgücü maliyeti konusunda Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık ile işbirliği içerisinde Eurostat İstatistik Gereksinimleri
Dokümanı’nda yer alan Modül 1.02.02 Gelir ve işgücü maliyeti istatistiklerinin geliştirilmesi için anketlerin geliştirilmesi
2015
İstatistik Kurumu
1
İlgili anketin alan uygulamasının planlanması
2015
193
18.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.2.3 Eğitim ve yaşam boyu öğrenim (Tema 1.03)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Eğitimden Sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.03.01 Eğitim istatistikleri ve Modül 1.03.02 Mesleki eğitim ve yaşam
boyu öğrenim istatistiklerine uygun olarak ilgili istatistik işlemlerinin geliştirilmesi için anketlerin hazırlanması ve Eğitimden Sorumlu
Bakanlığın çeşitli birimleri tarafından tutulan idari kayıtların geliştirilmesi
2015
İstatistik Kurumu
1
Eğitim İstatistikleri alanında hazırlanacak anketlerin alan uygulamasının planlanması ile anket sonuçları ve Bakanlık altındaki çeşitli
birimlerin idari kayıtlarının kullanılarak bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerinde üretilmeye başlanması
2015-2016
Ana Unsur 18.2.4 Kültür (Tema 1.04)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Kültür işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.04.01 Kültür İstatistiklerine uygun istatistik işlemlerinin yürütülebilmesi
için ilgili verileri derleyen kurumlarla işbirliği içerisinde çalışmaların başlatılması
2015-2016
İstatistik Kurumu
1
Kültür işlerinden sorumlu Bakanlığa bağlı çeşitli birimlerin idari kayıtlarının kullanılarak bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerinde
üretilmesi
2015-2016
Ana Unsur 18.2.5 Sağlık ve güvenlik (Tema 1.05)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.05.01 Halk sağlığı ve Modül 1.05.02 İşçi sağlığı ve güvenliği
istatistiklerinin geliştirilmesi ve ilgili verileri derleyen kurumun idari kayıtlarının geliştirilmesi
2015-2016
İstatistik Kurumu
1
Halk sağlığı ve işçi sağlığı alanlarında hazırlanacak anketlerin alan uygulamasının geliştirilmesi ile anket sonuçları ve Bakanlık altındaki
çeşitli birimlerin idari kayıtlarının kullanılarak bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerinde üretilmeye başlanması
2015-2016
194
18.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.2.6 Gelir dağılımı ve yaşam koşulları (Tema 1.06)
İstatistik Kurumu
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.06.01 Hanehalkı Bütçe Anketine uygun Hanehalkı Bütçe Anketi için
hazırlık çalışmalarının başlatılması
2014
2
Hanehalkı Bütçe Anketi alan uygulamasının başlatılması
2014
3
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.06.02 Gelir, sosyal içerme ve yaşam koşulları istatistiklerine uygun
olarak tüketim harcamaları konusunda uyumlaştırılmış veri setinin oluşturulması
2015-2016
4
Modül 1.06.02’ye uygun gelir, sosyal içerme, emeklilik maaşları ve yaşam kosulları hakkında veri setinin oluşturulması
2015-2016
Ana Unsur 18.2.7 Suç ve ceza adaleti (Tema 1.10)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Polis Genel Müdürlüğü)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.10.01 Suç ve ceza adaleti ile Modül 1.10.02 mağduriyet istatistiklerine
uygun suç ve adalet istatistiklerinin ürütetilmesi için çalışmaların başlatılması
2015-2016
İstatistik Kurumu
1
İlgili birimin idari kayıtlarının kullanılarak bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerinde üretilmeye başlanması
2015-2016
Ana Unsur 18.2.8 Demokrafik ve sosyal istatistikler alanındaki diğer işler (Tema 1.12)
İstatistik Kurumu
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 1.12.02 Cinsiyet istatistiklerine uygun istatistiki verilerin toplanması için
gerekli çalışmaların başlatılması
2015-2016
195
Öncelik 18.3 Makro-ekonomik istatistiklere uyum sağlanması (Domain 2)
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Bu öncelik altında bir mevzuat uyum çalışması öngörülmemektedir.
b) İdari Düzenleme Tablosu
18.3-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.3.1 Yıllık ekonomik hesaplar (Tema 2.01)
İstatistik Kurumu
1
Çiftlik Kayıtları ile iş kayıtlarının oluşturulmasından sonra gerekli anket çalışmaları ve idari kayıtlardan yararlanılarak ESA 2008’e uyumlu
Ulusal Hesaplar Sisteminin geliştirilmesi ve sistemin tüm bileşenlerinin, kurumsal sektörlerin ve arz-kullanım, girdi-çıktı tablolarının
geliştirilmesi (Modül 2.01.01 Avrupa Hesaplar Sistemi, Modül 2.01.02 Ulusal Hesaplar: Tüm bileşenler, Modül 2.01.03 Yıllık sektör
hesapları ve Modül 2.01.04 Arz, kullanım, girdi-çıktı tabloları)
2
GSYİH ve GSMH hesaplamalarının revize edilmesine yönelik mevcut durum ve 1998 girdi/çıktı tablolarının değerlendirilmesi, revize
çalışmaları için gerekli verilerin derlenmesi ve revize çalışmalarının başlatılması
2015-2016
2014
Ana Unsur 18.3.2 Kamu finans istatistikleri (Tema 2.04)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 2.04.02 Kamu finans istatistikleri – veri üretimi ile Modül 2.04.03 Kamu
açığı ve borcu alanındaki istatistiklere uyumlu olarak kamu finans istatistiklerinin üretilebilmesi için ilgili veri derleyen kurumlarla başlatılan
ortak çalışmalara devam edilmesi
2014
İstatistik Kurumu
1
Maliye Işlerinden sorumlu Bakanlığa bağlı ilgili kurum ve kuruluşların idari kayıtlarının kullanılarak bu alandaki istatistiklerin AB
kriterlerinde üretilmesi
2014
196
18.3-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.3.3 Malların Ticareti (Tema 2.07)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık ve Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 2.07.08 Malların ticaretine uyumlu istatistiklerin üretilebilmesi için ilgili
veri derleyen kurumlarla ortak çalışmaların gerçekleştirilmesi
2014-2016
İstatistik Kurumu
1
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık ve Maliye işlerinden sorumlu Bakanlığa bağlı ilgili kurum ve kuruluşların idari kayıtları kullanılarak
bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerinde üretilmesi
2015
Ana Unsur 18.3.4 Hizmet ticareti ve ödemeler dengesi (Tema 2.08)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık, Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık, Turizm işlerinden sorumlu Bakanlık, Polis Genel
Müdürlüğü ve KKTC Merkez Bankası)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 2.08.02 Üç aylık ödemeler dengesi, Modül 1.08.03 Doğrudan dış yatırım
ve Modül 2.08.04 Uluslar arası hizmet ticaretine uyumlu olarak ilgili istatistiklerin derlenebilmesi için KKTC Merkez Bankası ile Turizm
Planlama Dairesi, Ticaret Dairesi ve Gümrük Dairesinin idari ve teknik kapasitesinin geliştirilmesi
2014-2016
2
KKTC Merkez Bankası, Turizm Planlama Dairesi, Ticaret Dairesi, Bütçe Dairesi, Muhaceret Dairesi ile Polis Muhaceret Biriminin
Ödemeler Dengesi Hesapları ile ilgili idari kayıtlarının geliştirilmesi, gerekli anket çalışmalarının yapılması ve Eurostat’ın önerdiği detayları
da içerecek şekilde Manual 5’e uyumlu Ödemeler Dengesi Hesapları sisteminin geliştirilmesi
2015-2016
İstatistik Kurumu
1
Ödemeler Dengesi Hesaplarının revize edilmesine yönelik mevcut durumun değerlendirilmesi, revize çalışmaları için ihtiyaç duyulan
verilerin belirlenmesi ve revize çalışmalarının planlanması
2014-2016
197
Öncelik 18.4 İş istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 3)
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
18.4-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
20 Şubat 2008 tarih ve (AT)
177/2008 sayılı Konsey Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Kıbrıs Türk İstatistik
Kurumu
Ana Unsur 18.4.4 İşyeri kayıtları (Tema 3.06)
1
İş Kayıtlarının Oluşturulması ve
Güncellenmesi Tüzüğü
AB mevzuatlarında önerilen iş
kayıtlarının oluşturulması ve
güncellenmesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
18.4-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.4.1 Yıllık iş istatistikleri (Tema 3.01)
İstatistik Kurumu
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 3.01.01 Yapısal iş istatistikleri üretimi, Modül 3.01.02 Yapısal iş
istatistiklerinin geliştirilmesi ve Modül 3.01.04 Yabancı iştirakler istatistiklerine uyumlu iş istatistiklerin yıllık olarak toplanması, işlenmesi
ve yayımlanması
2015
2
İmal edilen mallarla ilgili verilerin toplanması, işlenmesi ve yayımlanması
2015
198
18.4-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.4.2 Kısa-dönemli iş istatistikleri (Tema 3.02)
İstatistik Kurumu
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 3.02.01 Kısa Dönemli İş İstatistiklerine uyumlu verilerin derlenmesi amacıyla
çalışmaların gerçekleştirilmesi ve bunun sonucunda aylık ve üç aylık ekonomik göstergelerin (endüstriyel imalat, çıktı fiyatları, inşaat üretimi,
perakende ticaret filosu vs.) elde edilmesi
2015-2016
Ana Unsur 18.4.3 Turizm istatistikleri (Tema 3.05)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Turizm işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 3.05.01 Turizm istatistiklerine uyumlu verilerin derlenebilmesi amacıyla ilgili
kurumla işbirliği içerisinde Dışa Yönelik Turizm Anket (Outbound) çalışmasının başlatılması ve anketlerin geliştirilmesi
2015
2
Çalışmalarına daha önce başlanan İçe Yönelik Turizm Anketi’nin (Inbound) devam ettirilmesi
2015
İstatistik Kurumu
1
İlgili kurum ve kuruluşların idari kayıtları kullanılarak bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerinde üretilmesi
2015-2016
Ana Unsur 18.4.4 İşyeri kayıtları (Tema 3.06)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu, Başbakanlık, Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık ve Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
İlgili tüm birimlerin görevlendireceği personele; ISCO 88, Nace Rev.2.0 ve gerekli diğer sınıflamalara yönelik eğitim verilmesi
2014
2
İstatistik Kurumunun ilgili birimler ve UBİSİS, ilgili birimlerin ise UBİSİS ile on-line bağlantısının sağlaması
2015
İstatistik Kurumu
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 3.06.01 İşyeri kayıtları ve istatistiki birimlere uyum sağlanması amacıyla iş
kayıtlarının oluşturulması ve düzenli olarak ilgili birimlerin ortak çalışmalarıyla güncellenmesi
2014-2016
199
Öncelik 18.5 Tarım, ormancılık ve balıkçılık istatistiklerine uyum sağlanması (Domain 4)
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Bu öncelik altında bir mevzuat uyum çalışması öngörülmemektedir.
b) İdari Düzenleme Tablosu
18.5-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.5.1 Tarımsal istatistikler (Tema 4.01)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Tarım işlerinden sorumlu Bakanlığın ilgili daireleri tarafından tutulan idari kayıtların geliştirilmesi
2
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 4.01.01 Bitkisel üretim istatistiklerine uyumlu verilerin toplanması,
işlenmesi ve yayımlanması
2015
3
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanında yer alan Modül 4.01.02 Hayvancılık, et ve yumurta istatistiklerine uyumlu verilerin
toplanması, işlenmesi ve yayımlanması
2015
4
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanında yer alan Modül 4.01.03 Süt ve süt ürünleri istatistiklerine uyumlu verilerin toplanması,
işlenmesi ve yayımlanması
2015
2014-2016
İstatistik Kurumu
1
Çiftlik Kayıtlarının kullanılması ile tarım istatistiklerinin üretilmesine yönelik olarak örnekleme çalışmalarının yapılması
2015
Ana Unsur 18.5.2 Tarımsal yapılar (Tema 4.02)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve Tarım işlerinden sorumlu Bakanlık)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 4.02.01 Çiftlik yapısı anketlerine uyum sağlanması kapsamında Tarımsal
Yapılar İstatistiklerinin geliştirilmesine katkı koyacak çiftlik yapısı anketinin hazırlıklarının tamamlanması ve ilgili bakanlığın çeşitli birimleri
tarafından tutulan idari kayıtların geliştirilmesi
2015-2016
200
18.5-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
İstatistik Kurumu
1
Çiftlik yapısı anketlerinin alan uygulamasının gerçekleştirilmesi ve anket sonuçları ile Bakanlık altındaki çeşitli birimlerin idari kayıtlarının
kullanılması ile bu alandaki istatistiklerin AB kriterlerini karşılar bir yapı içerisinde üretilmesi
2015
Öncelik 18.6 İstatistiki veri üretiminin desteklenmesi (Domain 6)
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
18.6-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 18.6.1 Kalite, değerlendirme, istatistiki koordinasyon ve sınıflamalar (Tema 6.01)
1
Gümrük Vergileri Tarife
(Değişiklik)Yasa Tasarısı
Bazı malların tarife
sınıflandırmasında değişiklik
yapılması
17 Haziran 1998 tarih ve (AET)
1264/98 sayılı Komisyon Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Maliye Işlerinden
sorumlu Bakanlık /
Gümrük ve Rüsumat
Dairesi
2
Sınıflama Sisteminin Uygulanması
Tüzüğü
İdari kayıtları ulusal kayıt kapsamına
girecek kurum ve kuruluşların
standart sınıflamaları ve
terminolojileri kullanmalarının
sağlanması
- 9 Ekim 1990 tarih ve (AET)
3037/90 sayılı Konsey Tüzüğü
- 23 Nisan 2008 tarih ve (AT)
451/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
İstatistik Kurumu
Maliye Işlerinden
sorumlu Bakanlık /
Gümrük ve Rüsumat
Dairesi
Ekonomi Işlerinden
sorumlu bakanlık /
Ticaret Dairesi
201
18.6-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Gümrük ve Rüsumat Dairesi ile
Dış ticaret istatistiklerinin AB
Ticaret Dairesi tarafından Halen
kriterlerine taşınması
Kullanılmakta Olan GTİP Sınıflama
Sistemini Geliştirilmelerine, BEC,
SITC Rev. 3 ve CPA Sınıflamalarını
da bu İstatistiklerde Kullanılmalarına
Yönelik Protokol
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
17 Haziran 1998 tarih ve (AT)
1264/98 sayılı Komisyon Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
İstatistik Kurumu
Maliye Işlerinden
sorumlu Bakanlık /
Gümrük ve Rüsumat
Dairesi
Ekonomi Işlerinden
sorumlu bakanlık /
Ticaret Dairesi
4
Gümrük ve Rüsumat Dairesi ile
Ticaret Dairesi Tarafından
Gerçekleştirilen Dış Ticaret
İşlemlerine Ait Bilgilerin, Dış
Ticaret İstatistiklerini Oluşturmak
Üzere, Kıbrıs Türk İstatistik
Kurumuna Verilmesine Yönelik
Protokol
Dış ticaret istatistiklerinin AB
kriterlerine taşınması
28 Kasım 2005 tarih ve (AT)
1949/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
İstatistik Kurumu
Maliye Işlerinden
sorumlu Bakanlık /
Gümrük ve Rüsumat
Dairesi
Ekonomi Işlerinden
sorumlu bakanlık /
Ticaret Dairesi
Ana Unsur 18.6.2 Veri güvenliği ve istatistiksel gizlilik (Tema 6.11)
1
Veri Güvenliği ve İstatistiksel
Gizliliğin Uygulanması Tüzüğü
İstatistiksel veri derleyen ve üreten
tüm kurum ve kuruluşların veri
güvenliğini ve istatistiksel gizliliği
Kıbrıs Türk İstatistik Kurumu Yasa
Tasarısında öngörüldüğü şekilde
uygulamalarının sağlanması
- 11 Haziran 1990 tarih ve (Euratom, 2015 yılının birinci
AET) 1588/90 sayılı Konsey Tüzüğü yarısı
- 21 Nisan 1997 tarih ve 97/281/AT
sayılı Komisyon Kararı
İstatistik Kurumu
202
b) İdari Düzenleme Tablosu
18.6-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 18.6.1 Kalite, değerlendirme, istatistiki koordinasyon ve sınıflamalar (Tema 6.01)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve İstatistiki Veri Derleyen Tüm Kurum ve Kuruluşlar)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 6.01.02 İstatistiksel Koordinasyon ve Sınıflamalar kapsamında İstatistik
Kurumu (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası kapsamında Resmi İstatistik üretiminde görev alacak çeşitli kurum ve kuruluşların
İstatistik Kurumunun eşgüdümünde istatistik hizmetlerinin yeniden yapılandırılması
2
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 6.01.03 Malların ticareti istatistikleri ile ilgili sınıflamalara uyum
sağlanması
2014-2016
2015
İstatistik Kurumu
1
İstatistik Kurumu tarafından AB önerileri doğrultusunda öncelik arz eden bütün sınıflamaların (Nace rev.2.0, Isco 88, GTIP, SITC, BEC,
PRODCOM, CPA, COFOG, CN, BOP, COICOP) belirlenerek Türkçe tercümelerinin temin edilmesi ve bir sınıflama sunucusunun
oluşturulması
2014
Ana Unsur 18.6.2 Veri güvenliği ve istatistiksel gizlilik (Tema 6.11)
Ortak Çalışma (İstatistik Kurumu ve İstatistiki Veri Derleyen Tüm Kurum ve Kuruluşlar)
1
Eurostat İstatistik Gereksinimleri Dokümanı’nda yer alan Modül 6.11.01 Veri güvenliği ve korunması ile Modül 6.11.02 İstatistiksel gizlilik
için koordinasyon konularında AB kriterlerine uyum sağlanabilmesi amacıyla İstatistik Kurumu personeli ile istatistiki veri derleyen diğer
tüm kurum ve kuruluşlarda görevli personele veri güvenliği ve istatistiksel gizliliğin uygulanmasına yönelik teknik kapasitelerinin artırılması
2014
İstatistik Kurumu
1
Kurumun veri güvenliği ve istatistiksel gizliliği tesis edebilmesi amacıyla ekipman ihtiyacının karşılanması
2015
203
FASIL 19: SOSYAL POLİTİKALAR VE İSTİHDAM
19.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
AB istihdam ve sosyal politikasının amacı, aktif, katılımcı ve sağlıklı bir topluma ulaşmak amacıyla yaşam kalitesinin iyileştirilmesidir. Bu politikanın kapsamına, işsizlerden
yaşlılara, özürlülerden sosyal olarak dışlanan ve ayrımcı muameleye maruz kalan bütün Birlik vatandaşları dahil edilmektedir. Yaşam ve çalışma koşullarını düzenlemeye
yönelik tedbir ve çabaların bütününü teşkil eden sosyal politika ve istihdam kavramına ilişkin olarak Avrupa Birliği’nin tam anlamıyla uyumlaştırılmış bir politikası olmayıp,
sosyal politika alanındaki birçok konu hala üye devletler düzeyinde ele alınmaktadır. Ancak fasıl genelinde yeknesak uygulamaların yerleşmesi görüşünden yola çıkılarak üye
devletlerin, iş hukuku, iş sağlığı ve güvenliği, ayrımcılığın önlenmesi, kadın-erkek eşitliği, sosyal koruma politikaları arasında uyum sağlanması yönünde kararlar üretilmekte
sosyal politika ve istihdam alanında tüzük ve direktifler çıkarılmaktadır.
İnsani ve ekonomik gerekçelerle çalışma koşullarının iyileştirilmesi AB’nin önem verdiği hususlardan biridir. Daha kaliteli ve daha fazla iş olanağı yaratmak sosyal politikanın
ana hedefidir. İş sağlığı ve güvenliği ise kaliteli işin başlıca gereğidir. İş sağlığı ve güvenliği konusu günümüzde AB’nin en fazla ilerleme kaydettiği sosyal politika alanlarından
birisidir.
AB üye devletleri ayrımcılığın önlenmesi alanında verilen mücadelenin cinsiyet, ırk veya etnik köken, din veya inanç, özürlülük, yaş ve cinsel yönelim temelinde yürütülmesini
benimsemişlerdir. Kadın-erkek eşitliği Avrupa Birliği için temel hak ve ortak bir değerdir ve Birliğin gelişme, istihdam ve sosyal birleşme hedeflerine ulaşması için ana koşuldur.
Her ne kadar eşitsizlik halen var olsa da kadın-erkek eşitliği konusunda AB son on yılda kayda değer bir ilerleme kaydetmiştir. Bu ilerleme eşit muamele direktifleri, toplumsal
cinsiyet yaklaşımı ve kadınların statüsünün iyileştirilmesi amacıyla alınan tedbirlerle sağlanmıştır.
Ulusal makamlar, mahkemeler dahil, ulusal uyum ölçütleri ile uygulamalardan sorumludurlar. Komisyon, Avrupa Birliği yasalarının uyumlu hale getirilmesini kontrol etmekte,
sistematik olarak bunların doğru bir şekilde uygulanmasını gözlemlemektedir. Avrupa Adalet Divanı, anlaşmazlıkların çözümünde önemli bir rol oynamakta, üye devletlere,
kurumlara, ulusal mahkemelere ve komisyona ilgili direktiflerin nasıl uygulanacağı hususunda yol göstermekte ve mütalaalarda bulunmaktadır.
AB’nin İşleyişi Hakkındaki Antlaşma’nın 160. maddesi uyarınca sosyal hizmetler alanındaki AB uygulamaları, merkezi hükümet ile birlikte yerel yönetimler, sivil toplum
örgütler ve benzeri paydaşlarla çok taraflı katılımla yürütülmektedir. Bu alanda gözlemlenen çok taraflı katılım toplumsal farkındalığı AB düzeyinde artırmıştır. Sosyal
hizmetlerin en önemli alanlarından biri olan engellilik konusunda da göze çarpan yüksek seviyedeki farkındalık, ilgili alandaki gerekli düzenlemelerin çok hızlı ve sistematik
bir şekilde hayata geçirilmesine yardımcı olmaktadır.
204
19.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
İş Hukuku
14 Kasım 1991 tarih ve 91/533/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi işverenlerin hizmet akdi veya iş ilişkisinde uygulanacak kuralları ve çalışanların
bilgilendirme usullerini düzenlemektedir.
19 Ekim 1992 tarih ve 92/85/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi hamilelik ve emzirme izni ile ilgili kuralları düzenlemektedir.
3 Haziran 1996 tarih ve 96/34/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, bir çocuğun doğması halinde çalışma hayatındaki ebeveynlerin izin haklarını
düzenlemektedir.
15 Aralık 1997 tarih ve 97/81/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi kısmi zamanlı çalışmaya ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.
20 Temmuz 1998 tarih 98/59/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi toplu işten çıkarmalarla ilgili gözetilecek temel hususları içermektedir.
28 Temmuz 1999 tarih ve 1999/70/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi belirli süreli iş hakkında uygulanacak usulleri düzenlemektedir.
12 Mart 2001 tarih ve 2001/23/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi işletmenin veya işletmenin bir bölümünün devri halinde çalışanların haklarının
korunmasına ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
23 Eylül 2002 tarih ve 2002/74/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, ödeme güçlüğünde bulunan işverene karşı çalışanların haklarının korunmasını
düzenlemektedir.
4 Kasım 2003 tarih ve 2003/88/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi çalışma saatlerinin düzenlemesinde gözetilmesi gereken usul ve esasları
düzenlemektedir.
21 Mayıs 2008 tarih ve 2008/52/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, işçi ile işveren arasında yaşanan anlaşmazlığın çözüme kavuşturulmasında izlenecek
ilke ve yöntemleri düzenlemektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği
2 Haziran 1989 tarih ve 89/39/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi çalışanların işyerlerindeki sağlık ve güvenlik önlemlerinin iyileştirilmesinin teşvik
edilmesi sağlamaktadır.
22 Haziran 1994 tarih ve 94/33/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi genç kişilerin işyerinde korunmasına yönelik uygulamaları düzenlemektedir.
29 Mayıs 1990 tarih ve 90/270/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ekranlı araçlarla çalışan işçilerin asgari düzeyde güvenliğinin sağlanması için alınan
önlemleri içermektedir.
205
25 Haziran 2002 tarih ve 2002/44/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi işyerlerinde titreşimli ortamlardan kaynaklanan risklere karşı işçilerin sağlığının
korunmasını sağlayacak önlemleri içermektedir.
24 Haziran 1992 tarih ve 92/57/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi geçici ve taşınabilir inşaat alanlarında çalışan işçilerin güvenliğinin sağlanması ile
ilgili tedbirlerin alınmasını düzenlemektedir.
18 Eylül 2000 tarih ve 2000/54/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi işçilerin biyolojik ajanlardan korunmasına yönelik önlemlerin alınmasını sağlamaktadır.
7 Nisan 1998 tarih ve 98/24/AET sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, 8 Haziran 2000 tarih ve 2000/39/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Direktifi, 7 Şubat 2006 tarih ve 2006/15/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ve 27 Şubat 2009 tarih ve 2009/161/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi çalışanların sağlıklarını işyerinde kimyasal ajanlardan, kanserojen ve mutajenlerden korunmasına ilişkin kuralları düzenlemektedir.
30 Kasım 2009 tarih ve 2009/148/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi çalışanların işyerinde asbest ve asbest ihtiva eden maddelerden korunmasını
sağlayacak tedbirlere ilişkin kuralları düzenlemektedir.
Ayrımcılığın Önlenmesi
29 Temmuz 2000 tarih ve 2000/43/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi sosyal hayat çerçevesinde koşulsuz eşit muameleye ilişkin kuralları içermektedir.
29 Kasım 2000 tarih ve 2000/78/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi özellikle istihdam alanında eşit muamele prensibi gözetilerek ayrımcılığın önlenmesini
amaçlamaktadır.
13 Aralık 2004 tarih ve 2004/113/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi mallara ve hizmetlere erişimde kadın ve erkekler arasında eşit muamele ilkesini
bozucu düzenlemelerin ilkeye uygun şekilde yeniden düzenlenmesi ve bu hususlarda ayrımcılığı ortadan kaldıracak uygulamaları düzenlemektedir.
5 Temmuz 2006 tarih ve 2006/54/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi meslek ve istihdam konularında kadın ve erkeğe eşit muamele ve fırsat eşitliği
ilkesinin uygulanmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Direktif, bu maksatla terfi de dahil olmak üzere istihdam edilme ve mesleki eğitime erişim, ücret dahil çalışma şartları ve
mesleki sosyal güvenlik sistemlerinde eşit muamele ilkesinin uygulaması konusunda ve uygun prosedürler tesis edilmesi yoluyla bu tip uygulamaların daha etkin olmasını
sağlayacak hükümleri içermektedir.
206
19.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
AB müktesebatı Sosyal Politika ve İstihdam faslının üye devletlerce etkin biçimde uygulanması adına bazı kurumsal yapıların varlığının gereksinimine işaret etmektedir. Bu
kapsamda çeşitli direktiflerin öngördüğü kurumsal yapının oluşturulması veya varolan kurumların idari kapasitesinin geliştirilmesi ile istihdam politikalarının ilgili faslın
direktiflerine uygunluğunun kontrol edilmesi üye devletlere, dolayısıyla da ilgili faslın sorumluluğunu üstlenen bakanlığa bırakılmaktadır.
Buna göre; İşverenlerin İflası Durumunda Çalışanların Korunması ile Bağlantılı Olarak Üye Devlet Yasalarının Yakınlaştırılmasına İlişkin 80/987/AET sayılı Konsey
Direktifi’ni Tadil Eden 23 Eylül 2002 tarih ve 2002/74/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nin öngördüğü şekliyle işverenin iflası durumunda çalışanların
haklarının gözetilmesi için bağımsız teminat kurumlarının oluşturulması gerekmektedir. Hizmetlerin Yürütümü Çerçevesinde İşçilerin Başka Bir Üye Devlette
Görevlendirilmesine İlişkin 16 Aralık 1996 tarih ve 96/71/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi kapsamında işçilerin bir ülkeden diğerine görevli olarak
gönderilmesinin düzgün biçimde yapılmasını, üye devletler arasında işbirliğinin sağlanması ve bariz istismarlar ve yasadışı faaliyetler olmamasını izlemekten sorumlu bir veya
daha fazla irtibat büroları veya yetkili ulusal organlar oluşturulmalıdır. Bu organlar, yeni yapılar olabileceği gibi, gerekli işleri yapma kabiliyetine sahip halihazırda mevcut
yapılar da olabilir. Ayrıca Toplu İşten Çıkarma Hakkında Üye Devletlerin Yasalarının Yakınlaştırılmasına Dair 20 Temmuz 1998 tarih ve 98/59/AT sayılı Konsey Direktifi,
toplu işten çıkarma ile ilgili tüm idari ve yasal işlemlerin yürütülmesini yetki sahibi bir kamu otoritesine bırakmaktadır. Üye devletlerde genellikle bu sorumluluk ilgili kamu
kurum veya kurumları tarafından verilmektedir. Bu kurumlarda görevlendirilebilecek ilgili konularda uzman hukukçulara ihtiyaç duyulacaktır.
Avrupa Sosyal Fonunun uygulanması yoluyla Avrupa İstihdam Stratejisinin uygulanmasında yer alan emek piyasası kurumları bulunmaktadır. Buna sadece ilgili icracı
bakanlıklar ve onların kuruluşları değil, aynı zamanda, Maliye Bakanlığı ve bölgesel ve yerel yönetimler gibi diğer partnerler ile işbirliğine yönelik yapılar da dahildir. Diğer
önemli kurumlar arasında mesleki eğitim kurumları ve kamu istihdam servisleri bulunmaktadır. Özellikle kamu istihdam servisleri içinde yerel istihdam büroları ağı zaman
içerisinde Avrupa İstihdam Stratejisini uygulamak için yeterince donanımlı ve yaygın olmalıdır.
İşyerlerinde sağlık ve güvenlik, çalışma yasaları ve fırsat eşitliği alanlarında sağlık hizmetleri, yangın önleme hizmetleri ve araştırma-geliştirme hizmetlerini yürütecek
kurumların kurulmuş olmasını ve bunların etkin biçimde çalışmasını sağlamak için gereken yetkilere ve idari kapasiteye sahip çalışma müfettişlikleri gibi icracı kurumlar
oluşturulmalıdır.
Üye devletlerde her temelde ayrımcılığın önlenmesi hususlarında yetkili kurumların varlığına ihtiyaç duyulmaktadır. Örneğin: Irk ve Etnik Kökene Bakılmaksızın Kişilere Eşit
Muamele Edilmesi İlkesinin Uygulamaya Konmasına İlişkin 29 Temmuz 2000 tarih ve 2000/43/AT sayılı Konsey Direktifi ışığında ayrımcılıkla mücadele amacıyla bu
kurumların da ayrımcılığa maruz kalanların şikayetlerinin değerlendirilebileceği (assist) bir yapıya sahip, her türlü ayrımcılıkla mücadelede gereken desteği sağlayabilen,
bağımsız araştırmalar yapabilen, bağımsız rapor, tavsiye ve görüş beyanında bulunabilme yetisine haiz olmaları gerekmektedir.
Sürdürülebilir ve adil sosyal koruma sistemlerinin geliştirilmesi ile ilgili kuralların uygulanması bakımından ve özellikle (kişilerin serbest dolaşımı çerçevesinde) sosyal güvenlik
sistemlerini koordine etme gereğiyle ilgili olarak sosyal güvenlik kurumlarına ihtiyaç duyulmaktadır. AB mevzuatına uyumun hazırlanması ve uygulanması konusundaki
rollerini de özellikle dikkate alarak, sosyal partner örgütleri dahil, işçilerin ve işverenlerin temsilcilerinden oluşan sosyal diyalog mekanizmalarının kurulması gerekmektedir.
İş mahkemeleri yoluyla veya hukuk ve idare mahkemeleri yoluyla, yürürlüğe girdiğinde yasanın uygulanması hukukçular ve yargıçların varlığıyla temin edilecektir. Yetkili
ulusal otoritelerin kadınlar ve erkekler için fırsat eşitliği veya ırkçılığa karşı mücadele gibi alanlarda politika geliştirilmesine nezaret eden bağımsız komisyonların
ombudsmanların sorumluluk üstlenmesi sağlanırken, sosyal koruma, fırsat eşitliği, yoksulluğa karşı mücadele, ırkçılığa karşı savaş gibi alanlarda faaliyet gösteren kamu
kurumlarının ve sivil örgütlerin etkin koordinasyonu sağlanmalıdır.
207
19.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
19.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
İş Yasası’na kısmi zamanlı çalışmaya ilişkin usul ve esaslar, çocuk bakımı hususları dahil münferit izin hakları ve işverenlerin iflası durumunda çalışanların korunmasına yönelik
düzenlemeler eklenerek mevzuat iyileştirilmiştir.
Çalışanların iş kazalarından korunması ve işyerlerindeki sağlık ve güvenlik önlemlerinin sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası 14 Temmuz 2008 tarihinde
yürürlüğe girmiştir. Çalışanların işyerlerindeki sağlık ve güvenlik önlemlerinin iyileştirilmesi ve AB standartlarında çağdaş iş ortamlarının yaratılarak görev yapmalarının
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası altında 2010-2013 yılları arasında da İş Yerlerinde Risk Analizi Tüzüğü, Risk Analizi Yapacak Kişilerin Sertifikasyonu
Tüzüğü ve Patlayıcı Ortamlar Tüzüğü uygulamaya konulmuştur. Hamile, Yeni Doğum Yapmış veya Emziren Çalışanların İşyerlerinde Sağlık ve Güvenliklerinin Korunması
Tüzüğü Bakanlar Kuruluna gönderilmiştir.
Tamamlanan mevzuat çalışmalarına ek olarak İş Sağlığı ve Güvenliği alanında ülkemizin gelişimi açısından hayati önem arz eden turizm ve otelcilik sektörüne yönelik ilgili
AB uzmanlarının katılımıyla Girne, Gazimağusa ve Lefkoşa’da otellerde, restoranlarda ve catering hizmeti sunan işletmelerde sağlanması gereken minimum iş sağlığı ve
güvenliği standartları konulu seminerler düzenlenmiştir.
Ülkemizde verilen sosyal hizmetlerin AB ülkelerindeki gelişmiş yöntemler uyarınca yeniden yapılandırılması ve kalitesi artırılan sosyal hizmetlerle birlikte engelli bireylerin
istihdamı önündeki zorlukların ortadan kaldırılması ve engelli bireylerin rehabilitasyonuna ilişkin verilen hizmetlerin kapasitesinin artırılması yönünde Lefkoşa, Gazimağusa,
Girne ve Güzelyurt engelli rehabilitasyon merkezleri incelenerek, bu merkezlerde görev yapan uzmanların kapasitesinin artırılması yönünde eğitim çalışmaları yapılmıştır.
208
19.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 19.1 Sosyal politika ve istihdam alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin
yapılması
Ana Unsur 19.1.1 İş Hukuku
Ana Unsur 19.1.2 İş Sağlığı ve Güvenliği
Ana Unsur 19.1.3 Cinsiyet Eşitliği ve Ayrımcılığın Önlenmesi
Öncelik 19.2 Sosyal hizmetlerin geliştirilmesi yönünde ilgili mevzuatın hazırlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
209
19.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 19.1 Sosyal politika ve istihdam alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin
yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
19.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 19.1.1 İş Hukuku
1
İş (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Çalışma yaşamında çalışan işveren
ilişkilerini düzenleyen, çalışma
koşulları ile ilgili standartları
belirleyen kamu ve özel sektör
işyerlerinde geçerli olacak bir temel
düzenlemelerin hayata geçirilmesi
-14 Kasım 1991 tarih ve 91/533/AET 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
-19 Ekim 1992 tarih ve 92/85/AET
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-15 Aralık 1997 tarih ve 97/81/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-20 Temmuz 1998 tarih 98/59/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-28 Temmuz 1999 tarih ve
1999/70/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
-12 Mart 2001 tarih ve 2001/23/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-4 Kasım 2003 tarih ve 2003/88/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
210
19.1-a (Devamı)
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Bireysel İş Uyuşmazlıklarını
Çözümleme Yasa Tasarısı
Çalışan ve işveren arasındaki iş
uyuşmazlıklarının arabuluculuk
yöntemiyle çözümlenmesi
21 Mayıs 2008 tarih ve 2008/52/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Sosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sosyal Güvenlik (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
3 Haziran 1996 tarih ve 96/34/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
4
Bir çocuğun doğması veya evlat
edinilmesi halinde onun bakımı için
kadın ve erkek çalışanların münferit
haklarının belirlenmesi
5
Ebeveyn İzinlerine İlişkin Tüzük
Bir çocuğun doğması veya evlat
edinilmesi halinde onun bakımı için
kadın ve erkek çalışanların ebeveyn
izinlerine ilişkin Sosyal Sigortalar
(Değişiklik) Yasa Tasarısı altında
çıkarılacak olan yeni tüzük
3 Haziran 1996 tarih ve 96/34/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
6
İşverenlerin İflası Durumunda
Çalışanların Korunmasına İlişkin
Tüzük
İşverenin ödeme güçlüğü içine
23 Eylül 2002 tarih ve 2002/74/AT
düşmesi halinde çalışanların
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
ödenmeyen ücret ve diğer
Konsey Direktifi
alacaklarının bu Tüzükte öngörülen
kıstaslar çerçevesinde karşılanması
amacıyla bir fon oluşturulması ve bu
fondan çalışanlara yapılacak
ödemelerle ilgili olarak uyulması
gereken usul ve esasları belirlenmesi
amacıyla İş (Değişiklik)Yasa
Tasarısı altında çıkarılacak yeni
tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
2
211
19.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 19.1.2 İş Sağlığı ve Güvenliği
1
İş Sağlığı ve Güvenliği (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Çalışanların İşyerlerindeki Sağlık ve 2 Haziran 1989 tarih ve 89/39/AET
Güvenlik Önlemlerinin
sayılı Avrupa Parlementosu ve
İyileştirilmesinin Teşvik Edilmesi
Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
İşçilerin Titreşimden Kaynaklanan
Risklere Maruz Kalmasıyla İlgili
Minimum Sağlık ve Güvenlik
Gereklilikleri hakkında Tüzük
Çalışanların titreşimden kaynaklanan 25/6/2002 tarih ve 2002/44/AT sayılı 2014 yılının birinci
risklere maruz kalmasıyla ilgili
Avrupa Parlamentosu ve Konsey
yarısı
minimum sağlık ve güvenlik
Direktifi
gerekliliklerinin belirlenilmesi
amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
3
Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda
Asgari Sağlık ve Güvenlik Koşulları
Hakkında Tüzük
Ekranlı araçlarla çalışmalarda asgari
sağlık ve güvenlik koşullarının
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
29 Mayıs 1990 tarih ve 90/270/AET
sayılı Avrupa Parlementosu ve
Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
4
Çalışanların İşyerinde Biyolojik
Ajanlardan Korunmasına İlişkin
Tüzük
Çalışanların sağlıklarını işyerinde
biyolojik ajanlardan korunması
amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
18 Eylül 2000 tarih ve 2000/54/AT
Avrupa Parlementosu ve Konsey
Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
212
19.1-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Çalışanların İşyerinde Kimyasal
Ajanlar, Kanserojen ve
Mutajenlerden korunmasına İlişkin
Tüzük
Çalışanların sağlıklarını işyerinde
kimyasal ajanlardan, kanserojen ve
mutajenlerden korunması
- 7 Nisan 1998 tarih ve 98/24/AET
6
Genç Kişilerin İşyerinde
Korunmasına İlişkin Tüzük
Genç kişilerin işyerinde tehlikelere
ve risklere karşı korunmasının
sağlanması amacıyla İş Sağlığı ve
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
22 Haziran 1994 tarih ve 94/33/AT
sayılı Avrupa Parlementosu ve
Konsey Direktifi
7
Geçici ve Taşınabilir İnşaat
Alanlarında Sağlık Koşullarına
İlişkin Tüzük
İnşaat alanlarında çalışanların
sağlıklarının korunması amacıyla İş
Sağlığı ve Güvenliği Yasası altında
çıkarılacak olan yeni tüzük
24 Haziran 1992 tarih ve 92/57/AET 2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlementosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
8
Çalışanların İşyerinde Asbest ve
Asbest İhtiva Eden Maddelerden
Korunmasına İlişkin Tüzük
Çalışanların sağlıklarını işyerinde
asbest ve asbest ihtiva eden
maddelerden korunması amacıyla İş
Sağlığı ve Güvenliği Yasası altında
çıkarılacak olan yeni tüzük
30 Kasım 2009 tarih ve
2009/148/AT sayılı Avrupa
Parlementosu ve Konsey Direktifi
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
2014 yılının ikinci
yarısı
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-8 Haziran 2000 tarih ve 2000/39/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-7 Şubat 2006 tarih ve 2006/15/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-27 Şubat 2009 tarih ve
2009/161/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
2016 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
213
19.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 19.1.3 Cinsiyet Eşitliği ve Ayrımcılığın Önlenmesi
1
Ayrımcılığı Önleme Yasa Tasarısı
Eşit muamele ilkesini geçerli kılmak
amacıyla ırk veya etnik kökene
dayalı ayrımcılıkla mücadele ve işe
alınma ve mesleki açıdan din, inanç,
özürlülük, yaş ve cinsel yönelime
dayalı nedenlerle ayrımcılık
yapılmasına karşı mücadele için yeni
yasal düzenleme hazırlanması
-29 Temmuz 2000 tarih ve
2000/43/AT sayılı Konsey Direktifi
- 27 Kasım 2000 tarih ve
2000/78/AT Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Kadın Erkek Eşitliği Yasa Tasarısı
Çalışma yaşamında kadın ve
erkeklere eşit muamele prensibini
sağlamak amacıyla ödemede, işe
almada , çalışma koşullarında,
mesleki yükselme ve mesleki eğitime
erişimde çalışanlar arasında sırf
cinsiyetleri nedeniyle farklı muamele
yapılmasını ve her türlü ayrımcılığı
önleyici hükümleri içeren yeni yasal
düzenleme hazırlanması
-13 Aralık 2004 tarih ve
2015 yılının ikinci
2004/113/AT sayılı Konsey Direktifi yarısı
-5 Temmuz 2006 tarih ve
2006/54/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
Çalışma işlerinden
sorumlu Bakanlık
214
b) İdari Düzenleme Tablosu
19.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
1
Sosyal politika ve istihdam alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
Uygulama Tarihi
2014-2016
Ana Unsur 19.1.1 İş Hukuku
Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
İş Yasası’nın uygulanmasına yönelik farkındalık artırma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
2014-2016
2
Çalışma Dairesinde görevli müfettişlerin iş hukukunu düzenleyen mevzuatın etkin uygulanması için eğitilmesi
2014-2016
3
AB İş Hukuku mevzuatına uyum sağlanması amacıyla yapılan mevzuat çalışmalarına yönelik ilgili diğer paydaşlara eğitim verilmesi
2014-2016
Ana Unsur 19.1.2 İş Sağlığı ve Güvenliği
Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüklerinin uygulanmasına yönelik farkındalık artırma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
2014-2016
2
Çalışma Dairesinde görevli müfettişlerin iş sağlığı ve güvenliği konularını düzenleyen mevzuatın etkin uygulanması için eğitilmesi
2014-2016
Ana Unsur 19.1.3 Cinsiyet Eşitliği ve Ayrımcılığın Önlenmesi
Çalışma İşlerinden Sorumlu Bakanlık
1
Ayrımcılığın Önlenmesi Yasası’nın uygulanmasına yönelik farkındalık artırma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
2014-2016
2
Ayrımcılığın Önlenmesi ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile ilgili birimin kurulması
2014-2016
215
Öncelik 19.2 Sosyal hizmetlerin geliştirilmesi yönünde ilgili mevzuatın hazırlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
19.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
18 Yaş Üstü Engellilerin
Rehabilitasyonu Tüzüğü
Amaç / Kapsam
18 Yaş Üstü Engellilerin
Rehabilitasyon tekniklerinin
geliştirilerek çağdaş uygulamaların
hayata geçirilmesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
AB’nin İşleyişi Hakkındaki
Antlaşmanın 160. Maddesi
2015 yılının birinci
yarısı
Çalışma İşlerinden
sorumlu Bakanlık
b) İdari Düzenleme Tablosu
19.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Çalışma işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Engelli Bakım Merkezlerinde görev yapan personelkin 18 yaş üstü engellilerin rehabilitasyonuna ilişkin eğitim alınması
2014-2016
2
Engellilik alanındaki uygulamaların en üst düzeyde uygulandığı bir AB üye devletinde gözlem ve inceleme yapma amacıyla çalışma ziyareti
düzenlenmesi
2014-2016
216
FASIL 27: ÇEVRE VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
27.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
27.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Avrupa Birliği’nin çevre politikası, insan faaliyetlerinden kaynaklanan kirliliğin ortadan kaldırılmasını, azaltılmasını ve önlenmesini, doğal kaynakların ekolojik dengeyi
bozmadan kullanılmasının temin edilerek sürdürülebilir kalkınmanın teşvik edilmesini, kirliliğin kaynağında önlenmesini, çevre politikasının diğer sektörel politikalarla (enerji,
ulaştırma v.b.) entegre edilmesini güvence altına almayı hedeflemektedir. Yıllar içerisinde değişen iklim şartları, azalan doğal kaynaklar ve çevre alanındaki yasal mevzuatın
geliştirilmesine duyulan gerekliliklerden dolayı Birlik bünyesinde daha bütünleşmiş ve gelecek odaklı çevre stratejilerinin yaratılması ihtiyacı zorunlu kılınmıştır. Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi tarafından 20 Kasım 2013 tarihli kararıyla kabul edilen AB Çevre Uygulama Programı 2020 değişen bu ihtiyaçları karşılamak için bir araç niteliğinde
olup, temel hedefleri arasında doğal kaynakların korumansı ve artırılması, kaynakların verimli kullanılmasının daha fazla teşvik edilmesi, düşük-karbon ekonomisine geçişin
hızlandırılmasının yanı sıra çevresel nedenlerden kaynaklı felaketlerle mücadele edilmesi yer almaktadır. Bu hedeflerin yerine getirilmesiyle, sürdürülebilir kalkınma
sağlanacağı ve yeni iş olanaklarının artırılacağı, bununla birlikte Birliğin daha yaşanabilir bir yer olmasına katkı sağlanacağı inancı bulunmaktadır. Yeni stratejinin hedefe
ulaşabilmesi için AB kurumlarının ve üye devletlerin sorumluluklarının yerine getirmesi bağlamında yeni altyapı yatırımların ve mevzuatın uygulamaya konmasının zorunluluğu
büyük önem taşımaktadır.
Sürdürülebilir bir çevre ve daha kaliteli bir yaşamın sağlanması açısından aşağıda yer alan temel unsurların öncelikli hedef olarak benimsenmesi gerekmektedir:

Doğanın korunması ve ekolojik dengenin güçlendirilmesi,

Düşük-karbonlu kaynak-verimliliği ile sürdürülebilir büyümenin artırılması,

Sağlığı etkileyen çevresel kaynaklı tehditlerin etkili bir şekilde ele alınması,

Çevre alanındaki AB mevzuatının uygulanmasına daha iyi katkı sağlanması,

Çevre politikalarının bilimden faydalanmasının sağlanması,

Çevre ve iklim değişikliği politikasını destekleyen yatırımların korunmasının sağlanması,

Diğer politika alanlarına da çevresel önceliklerin entegre edilmesinin sağlanması,

AB şehirlerinin sürdürülebilirliğinin artırılması, ve

Çevre ve iklim değişikliği açısından bölgesel ve küresel mücadelede AB’nin etkinliğinin artırılması
217
Amsterdam Antlaşması ile çevre konusunda Birlik düzeyinde ciddi bir yasal düzenleme getirilmiştir. Buna göre, üye devletlerin genel AB çevre politikası yükümlülüklerine
entegre etmeleri gereken ve mevzuatın yorumlanmasında yardımcı olacak aşağıdaki ilkeler temel olarak alınmaktadır:
Bütünleyicilik İlkesi; çevrenin korunması Birliğin diğer politikaları içine entegre edilmesidir.
Yüksek Seviyede Koruma İlkesi; bütün kurumlar tarafından Birliğin farklı bölgelerindeki çevre koşullarını da hesaba katarak yüksek seviyede çevre korumasının
sağlanmasını amaçlamaktır.
İhtiyatlılık İlkesi; belli bir hareketin çevre açısından olumsuz ve zararlı sonuçlar doğuracağına ilişkin ciddi bir şüphe mevcutsa, bilimsel kanıtın ortaya çıkmasına
kadar beklemeden ve çok geç olmadan önlem alınması anlamına gelmektedir.
Önleme İlkesi; zararın tam olarak ortaya çıkmasından önce gerekli önlemlerin alınması gereğinin altını çizmektedir. Yerine getirilmesi gereken koşullar; bilginin tüm
karar vericiler için kullanılabilir olması, gerçek durumunun ve karar alma süreçlerinde kabul edilmiş olan önlemlerin üye devlet iç hukuklarına aktarılıp aktarılmadığının
izlenmesidir.
Kaynakta Önleme İlkesi; çevresel zararın, öncelikli olarak kaynağında önlenmesine dayanmaktadır. Çevre alanındaki AB mevzuatı bu ilkeyi özellikle emisyon
standartlarının çevre kalite ölçütlerini aştığı su ve atık alanına uygulamaktadır. Atık alanında, atık nakillerinin sınırlandırılması amacıyla mümkün olduğunca üretim
yerine yakın bir yerde yok edilmesi gerekmektedir.
Kirleten Öder İlkesi; çevreyi kirletenlere, sebep oldukları kirlilik ile mücadelenin bedelinin ödettirilmesi, onları kirliliği azaltmaya ve çevreyi daha az kirleten ürün
ve teknolojiler bulmaya teşvik etmektedir. Bu ilke, kirleticilerin uyması gereken çevre standartları konularak da uygulanabilmektedir.
Birlik düzeyinde ortak bir çevre politikası oluşturma amacıyla çevre alanındaki yeni yasal düzenlemeler ve değişen ihtiyaçlara yönelik yapılan son değişikliklerle ana
politikalarda yeni oluşumlar gerçekleşmiştir:
Hava Kalitesi: Artan endüstriyel faaliyetler ve fosil yakıt tüketimi ile kötüleşen hava kalitesini, insan sağlığını tehdit etmeyecek sınırlara çekmek için AB kurumlarını
yasal düzenlemeler hazırlatmaya yöneltmiştir.
Kimyasallar: Günlük yaşamımızda her an karşılaştığımız kimyasalların sağlığımıza ve çevreye en az seviyede zarar verecek şekilde üretilmesi ve kullanılmasını
düzenleyen yasal mevzuatlar bulunmaktadır.
Endüstri: Eko-etiket, Eko-yönetim ve Denetim (EMAS), Entegre Ürün Politikası (IPP), Endüstriyel Emisyonlar (IED), Yeşilci Kamu İhaleleri gibi politikaların
uygulanmasına dair mevzuatlar bu konu altında yer almaktadır.
Uluslararası Konular: İklim değişikli, biyo-çeşitliliğin korunması, hava ve su kirliliği gibi sorunların çözümünü uluslararası alanda da ele alan AB, Birleşmiş Milletler
tarafından alınan çevresel kararların uygulanması, Birlik dışındaki devletlerle imzalanan Çok Taraflı Çevresel Antlaşmalar ve Yeşil Diplomasi ile çevre politikalarını
daha geniş çerçevede yürütmektedir.
Arazi Kullanımı: Arazi kullanımı dört ayrı başlık altında toplanmış olup, bu başlıklar Coğrafik Bilgi Sistemleri, Bütünleştirilmiş Kıyı Bölgeleri Yönetimi, Kentsel
Çevre ve Çevresel Değerlendirme şeklinde adlandırılmaktadır. Çevresel Değerlendirme ise kendi içinde üç kısma ayrılmaktadır. Bunlar, Çevresel Etki Değerlendirme,
Stratejik Çevresel Değerlendirme ve Uygun Değerlendirmedir.
Kıyılar ve Denizler: İnsan faaliyetleri, kıyı ve deniz ekosistemlerine zarar vermektedir. Balıkçılık, turizm ve kıyılardaki şehirleşmeden kaynaklanan kirlenmeden
dolayı, değerli habitatların kaybolması ve bozulması söz konusudur. AB kurumları bu endişelere karşılık mevzuat ve uygulamaya yönelik kriterler ortaya koymaktadır.
218
Doğa Koruma: Dünyadaki yaşamı oluşturan gen, tür ve ekosistem çeşitlerinin korunmasını içermektedir. Günümüzde biyolojik çeşitliliğin sürekli bir kaybına tanık
olmaktayız ve bunun doğal yaşam ile insan refahı üzerinde kökten etkileri bulunmaktadır. AB, hazırladığı mevzuatlar yanında Avrupa’nın birçok yerinde doğa koruma
alanları oluşturmaktadır.
Gürültü: Artan trafik, inşaat ve sanayi faaliyetleri nedeniyle AB kurumları, gerek yasal gerekse de uygulama yöntemleri ile önlemler alıp AB vatandaşlarının huzurlu
ortamlarda yaşayabilmesine çalışmaktadır.
Kaynakların Verimliliği: AB, ülkelerin limitli kaynaklarından doğaya zarar vermeden yararlanmayı ve düşük-karbon ekonomisine geçişi teşvik etmeyi
amaçlamaktadır. Birlik, bu politikayı gerçekleştirebilmek için 2020’ye kadar yapılmasını öngören bir yol haritası sunmaktadır.
Toprak: Toprak ile ilgili olarak Komisyon tarafından hazırlanmış olan bir Tematik Strateji Belgesi bulunmaktadır. Yasal mevzuatın üye devletler tarafından
tartışılmasına devam edilmektedir.
Sürdürülebilir Kalkınma: Bu politika alanında bağlayıcı bir mevzuat olmamakla birlikte Komisyon tarafından hazırlanan bir strateji belgesi mevcuttur. Sektör
politikası dört ana başlıktan oluşmaktadır. Bunlar; kaynak verimliliği, sürdürülebilir tüketim ve üretim, sürdürülebilir şehirler ve doğal kaynakların sürdürülebilir
kullanımı olarak sıralanmaktadır.
Atık: Artan tüketim ve gelişmekte olan ekonomi daha büyük miktarlarda atıkların ortaya çıkmasına yol açmakta ve bu atıkların azaltılması ve önlenmesi için her geçen
gün daha fazla çaba gerekmektedir. Bu alanda, ambalajlardan hurda araçlara, elektrik ve elektronik ekipmandan akülere kadar birçok atık grubuna yönelik mevzuat ve
uygulamalar yer almaktadır.
Su: Su kaynaklarının korunması ve entegre bir politikanın sağlanabilmesi için AB seviyesinde bir çok mevzuat ve strateji belgeleri mevcuttur.
Çevre alanındaki AB Müktesebatına uyumda yatırımın yanı sıra, ulusal ve yerel düzeyde güçlü ve iyi donanımlı etkin ve etkili bir yönetim ile toplumun her düzeyinde farkındalık,
mevzuatın yürürlüğe konması ve uygulanması için vazgeçilmez unsurlardır.
27.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Su Kalitesi
Hayatın en temel gereği olan su kaynaklarının, geleceğe yeterli su bırakılması için korunması ve muhafazası, su arz ve talebinin etkin bir şekilde yönetilmesini içeren
sürdürülebilir ve bütünleştirilmiş bir su politikası oluşturulması hedeflenmektedir. AB su kalitesi mevzuatı gereklilikleri, su kaynaklarının ve su kalitesinin korunmasını, suyun
sürdürülebilir kullanımının sağlanmasını, içme ve yüzme suları için sağlık esaslı standartların oluşturulmasını, endüstriyel kirlilik kontrollerini, doğa, insan sağlığı ve çevrenin
korunmasını içermektedir.
AB Çevre Faslının on sekiz ayrı mevzuattan oluşan su kalitesi sektörü kapsamında, ilk aşamada öncelikle sekiz mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir. Bu direktifler şu
şekildedir:
1991/271/AET sayılı Kentsel Atıksu Direktifi, yerleşim birimlerinde atık su toplama ve arıtma tesislerinin kurulması ile ilgili şartları ve arıtılmış atık su deşarjları ile ilgili
standartları düzenlemektedir.
1991/676/AET sayılı Nitrat Direktifi, tarımsal kaynaklı nitratın neden olduğu kirlenmeye karşı yüzey ve yer altı sularının korunması ile ilgili standartları düzenlemektedir.
219
1998/83/AT sayılı İçme Suyu Direktifi, içme suyu nitelikli suların standartlarını ve tüketiciye ulaşıncaya kadar gözetilmesi ve uygulanması gereken işlem, parametre ve tahlil
yöntemlerini düzenlemektedir.
2000/60/AT sayılı Su Çerçeve Direktifi, tüm yeraltı ve yüzey sularının, geçiş sularının ve kıyı sularının, belli kıstaslar çerçevesinde (kimyasal ve ekolojik kalite ve miktar
açısından) bütünsel olarak korunması ve iyileştirilmesini düzenlemektedir.
2006/7/AT sayılı Yüzme Suları Direktifi, insanların yüzmek için kullandıkları sularla ilgili standartları belirleyip, kirliliğin önlenmesi amacıyla yapılan tahlillerin, yöntem ve
parametrelerini düzenlemektedir.
2006/118/AT sayılı Yeraltı Suyu Direktifi, yeraltı sularının korunması ve iyileştirilmesini düzenlemektedir
2007/60/AT sayılı Taşkın Riskleri Değerlendirme ve Yönetimi Direktifi, taşkın riski değerlendirmesi ve yönetimini ilgilendiren su taşkınlarının insan sağlığı, çevre, kültürel
miras ve ekonomik faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılmasını düzenlemektedir.
2008/56/AT sayılı Deniz Stratejisi Çerçeve Direktifi, Su Çerçeve Direktifine uygun olarak kıyı ve geçiş sularının kalite durumlarının belirlenmesi ve sınıflandırılması,
kıyılarda iyi çevre durumuna ulaşmasını sağlayacak hedefleri düzenlemektedir.
Atık Yönetimi
Avrupa Birliği’nin atık yönetim gereklilikleri, atık önleme girişimleri, kaynakların daha iyi kullanılması ve sürdürülebilir bir tüketim alışkanlığının teşvik edilmesi sonucu
ortaya çıkan atığı önemli ölçüde azaltarak bu atığın geri dönüşümünü amaçlamaktadır. AB’nin atık yönetimi politikası Atık Yönetimi Stratejisinde ortaya konulmuştur. Buna
göre atık yönetimi konusunda yedi üst ilke belirlenmektedir:

Atık yönetimi hiyerarşisi (önleme, geri kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım, güvenli bertaraf)

Birlik seviyesinde kendine yeterlilik

Aşırı masraflara neden olmayan “En İyi Mevcut Tekniklerin” kullanımı

Yakınlık ilkesi (atıkların üretildiği yere yakın bir yerde işlenmesi)

İhtiyatlılık ilkesi

Üreticinin sorumluluğu (tasfiyenin çevresel etkisini en aza indirmek amacıyla ürünlerin faydalı ömürlerinin sonunda ürünlere yönelik yükümlülük)

Kirleten öder ilkesi
Çevre alanındaki AB müktesebatının on yedi temel mevzuattan oluşan Atık Yönetimi kapsamında, ilk aşamada öncelikli olarak on mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir.
Bu alandaki ilgili mevzuat aşağıdaki gibidir:
(AT) 1013/2006 sayılı Atıkların Taşınması Tüzüğü, atıkların gerek yerel, gerekse AB içerisinde taşınması ile ilgili ilkeleri ve kuralları ortaya koymaktadır. Atıkların
nakledilmesini kontrol edecek sistemi kurmak amacıyla hazırlanmış ve atıkların AB’ye girmesi ve çıkması sırasında ve AB içerisindeki taşınması sırasında gözetleme ve
denetleme şartlarını düzenlemek üzere yürürlüğe konmuştur. Tüzük, tehlikeli ve tehlikeli olmayan atıkları da kapsamaktadır.
220
1994/62/AT sayılı Ambalaj & Ambalaj Atıkları Direktifi, ambalaj atıklarının çevre üzerindeki etkilerini azaltmak, bu tip atıkların üretimini azaltıp geri kazanım olanaklarını
artırarak atık hiyerarşisini bu tip atıklar üzerinde uygulanması hakkındadır.
1996/59/AT sayılı PCB’ler & PCT’ler Direktifi, çevreye ve halk sağlığına olumsuz etkiler yaratabilecek, yapımlarında poliklorlu bifenil ve poliklorlu terfenil içeren atıkların
yönetilmesini içermektedir. PCB ve PCT içeren aletlerin atılma yöntemlerini ve kullanılmış PCB ve PCT’lerin bu maddelerden arındırılarak bertaraf edilme yöntemlerini
belirlemektedir.
1999/31/AT sayılı Düzenli Depolama Direktifi, atık bertaraf metotlarından biri olan düzenli depolama ile ilgili düzenlemeleri içermektedir. Çevrede özellikle yüzey ve yeraltı
sularında, toprak, hava ve insan sağlığı üzerinde meydana gelebilecek olumsuz etkileri önleme ve azaltma amacı benimsenmiştir. Düzenli depolama tesislerini atık türlerine
göre tehlikeli olmayan, tehlikeli ve inert (fiziki değişmeye müsait olmayan durağan atıklar) olarak sınıflandırmakta ve her sınıf için teknik ölçütler vermektedir.
2000/53/AT sayılı Ömrünü Tamamlamış Araçlar Direktifi, ömrünü tamamlamış araçların çevreye zararının en aza indirilmesini amaçlamaktadır. Direktif ayrıca ömrünü
tamamlamış araçların bertaraf edilmesini azaltmayı ve bu konuda faaliyet gösteren işletmelerin çevresel performansını artırmayı hedeflemektedir. Üretici sorumluluğu ilkeleri
de bu direktif içerisinde yer almaktadır.
2006/21/AT sayılı Maden Endüstrisinden Kaynaklanan Atıklar Direktifi, Atık Çerçeve Direktifi’nin ilkelerine göre, maden endüstrisinden kaynaklanan atıkların çevreye
olan etkilerinin önlenmesi ve azaltılması amaçlamaktadır. Direktif, işletmecilerin uygulanabilir en iyi teknikleri kullanarak çevreye verilen zararları önleme/azaltma için gerekli
önlemleri almalarını, işletmeleri için atık yönetim planı hazırlamalarını, kazalara karşı politika ve acil önlem planları hazırlamalarını, izinlendirmelerini ve izinlendirme sırasında
halkın katılımını içermektedir.
2006/66/AT sayılı Atık Piller & Akümülatörler Direktifi, bazı tehlikeli maddeler içeren pil ve akümülatör atıklarının iyileştirilmesini ve bertaraf yöntemlerini belirlemektedir.
Üye devletler, bu malzemelerdeki ağır metal miktarını azaltmak için plan ve program yapmalıdır.
2008/98/AT sayılı Atık Çerçeve Direktifi, geçmiş dönemde üç ayrı Direktif olan Atık Çerçeve Direktifi, Tehlikeli Atıklar Direktifi ve Atık Yağlar Direktifinin birleştirilmesi
ve geliştirilmesi ile ortaya çıkmıştır. Direktif, atıkların yönetimi ile ilgili genel ilkeleri ve kuralları ortaya koyan temel bir direktiftir. Direktif, atıkların çevre ve insan sağlığına
en düşük seviyede etki ederek yönetilmesini öngörmektedir.
2011/65/AB sayılı Tehlikeli Maddelerin Elektrik ve Elektronik Ekipmanlarda Kullanımının Kısıtlanması Direktifi, elektrik ve elektronik eşyalardaki ağır metaller ve
diğer tehlikeli maddelerin daha geniş ürün çeşidi içinde yasaklanmasına ilişkin yeni kuralları ortaya koyan bir direktiftir.
2012/19/AB sayılı Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıkları Direktifi, elektrikli ve elektronik ekipmanlar kapsamında spesifik olarak büyük ve küçük ev aletleri (bilgisayar,
televizyon, buzdolabı, tıbbi aletler vb) dahil 6 kategoriyi kapsamaktadır. Üretici sorumluluğu ilkeleri içerisinde finansal sorumluluk, bilgilendirme ve etiketlendirme ile ilgili
bilgiler içermektedir.
Ayrıca atık sektörü mevzuatının diğer alanlardaki mevzuatla önemli bağlantıları vardır. 2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyon Direktifi, su kalitesi alanından bazı direktifler
ve yatay konulardan Çevresel Etki Değerlendirme Direktifi ve Stratejik Çevresel Değerlendirme Direktifi, düzenli depolama alanları ve büyük yakma tesisleri gibi atık yönetimi
üzerindeki etkileri nedeniyle konuyla en çok ilgili olanlardır.
221
Doğa Koruma
AB’nin doğa koruma mevzuatı, üye devletlerin doğal ve kültürel mirası ile birlikte eko-sistemlerini koruma amacını taşımaktadır. Çevre alanındaki AB müktesebatının dokuz
ana direktiften oluşan Doğa Koruma kapsamındaki üç mevzuata uyum sağlanması öngörülmektedir. Bu mevzuat şu şekildedir:
(AT) 338/97 sayılı Flora ve Faunanın Düzenleyici Ticaret ile Korunması Hakkında Konsey Tüzüğü, Yaşam Ortamları Direktifi ve Yaban Kuşlar Direktifi, Avrupa Vahşi
Yaşam ve Doğal Yaşam Ortamlarının Korunması Konvansiyonu (Bern Konvansiyonu) ve Göçmen Türler Konvansiyonu’nda (Bonn Konvansiyonu) belirtilen uluslararası
yükümlülükleri yerine getirmektedir. Tüzük ayrıca BM Soyu Tehlikedeki Türlerin Uluslararası Ticareti Konvansiyonunun (CITES) uygulanması hakkındadır.
2009/147/AT sayılı Yaban Kuşlar Direktifi, doğada üreyen kuşların ve düzenli olarak göçen türlerin doğal durumlarında, yumurtaları, yuvaları ve yaşam ortamları ile birlikte
korunmasını, yönetimini ve kontrolünü içermektedir. Yaban Kuşlar Direktifi kapsamında belirlenen Özel Koruma Alanları, Natura 2000 şebekesini oluşturacak şekilde Yaşam
Ortamları Direktifi kapsamında yaşam ortamlarının korunmasını tamamlayacaktır. Sulak alanların ve özellikle de uluslararası öneme sahip sulak alanların korunmasına önem
verilmektedir.
1992/43/AET sayılı Yaşam Ortamı (Habitat) Direktifi’nin hedefi, doğal yaşam ortamı ve yaban flora ve faunanın korunması suretiyle biyolojik çeşitliliğin sürdürülmesine
katkıda bulunmaktır. Seçili yaşam ortamları ve türlerinin aynı düzeyde korunduğu ya da ‘uygun bir koruma durumuna’ getirildiği Natura 2000 olarak bilinen ve Birlik açısından
önemi olan tutarlı bir Avrupa ekolojik bölgeleri ağı kurmayı amaçlamaktadır.
Yatay Konular
Bu başlık altında yaygın olarak bilinen su, atık, doğa koruma, endüstriyel kirlilik kontrolü, hava kirliliği kontrolü, gürültü ve benzeri tüm alanlarda çevresel politika ve
uygulamalara ilişkin hususlar yer almaktadır. Burada prosedürle ilgili metotlarının ve mekanizmalarının çevresel karar almada, sektörler arası bir çerçeve oluşturduğu ve böylece
çevresel sorumluluğu yüksek bir mekansal gelişmeyi güçlendirdiği için özel önemi vardır. Yatay konular, AB gerekliliklerinin yerine getirilmesi için ilgili alanların mekansal
gelişme ve planlamaya entegre edilmesi, farkındalık, anlayış, sahiplilik, karşılıklı çıkara ve paylaşılan sorumluluğa dayanan daha katılımcı bir yaklaşımı ve paydaşların çevresel
koruma, planlama ve gelişme kararları hakkında bilgilendirilmelerini ve sürece dahil edilmelerini amaçlanmaktadır.
Çevre alanındaki AB müktesebatında, on üç temel mevzuattan oluşan yatay konular kapsamında, ilk aşamada, öncelikle beş mevzuatın ve gereklerinin uyumlaştırılması
öngörülmektedir. Bu mevzuat aşağıdaki gibidir:
2001/42/AT sayılı Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) Direktifi, diğer çevre sektörlerindeki AB gereklilikleriyle bağlantılıdır. Bunlar; politika, strateji, plan ve program
hazırlanmasını gerektiren sektörlerdir. Atık Çerçeve Direktifi (2008/98/AT) kapsamındaki atık yönetim planları ve tehlikeli atık planları ile Su Çerçeve Direktifi (2000/60/AT)
kapsamındaki nehir havzası yönetim planları stratejik çevresel değerlendirmeye tabidir.
2003/4/AT sayılı Çevresel Bilgiye Erişim (ÇBE) Direktifi, her türlü kamu otoritesi elindeki çevreyle ilgili bilgiye halkın erişim hakkını kullanabilmesini sağlamaya yönelik
düzenlemeleri kapsamaktadır.
2004/35/AT sayılı Çevresel Yükümlülük Direktifi, çevresel zararların önlenmesi ve telafi edilmesinde ‘kirleten öder’ prensibini göz önünde bulundurularak çevresel
yükümlülüğün çerçevesini oluşturan direktiftir.
2007/2/AT sayılı Mekansal Bilgi için Altyapı (INSPIRE) Direktifi, üye devletler arasında birbirine uyumlu ve kullanılabilir mekansal veri tabanı altyapılarının sağlanması
için ortak uygulama kurallarının gereklerini içeren direktiftir.
222
2011/92/AB sayılı Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Direktifi, herhangi bir yatırıma izin verilmeden önce olası çevresel etkilerini ve alınaması gereken önlemlerle ilgili
üye devletlerin uyması gereken kuralları düzenler.
Yukarıdaki mevzuata ek olarak, çevre konularına ilişkin bilgiye erişim, karar alma süreçlerine katılım ve hak arama hakkına ilişkin BM Aarhus Konvansiyonun AB tarafından
kabulüne yönelik 17 Şubat 2005 tarih ve 2005/370/AT sayılı Komisyon Kararı da yer almaktadır.
Hava Kalitesi
Artan trafik, endüstri faaliyetleri ve enerji kaynağı üretimi nedeniyle çevre ve insan sağlığını olumsuz yönde etkileyen emisyonların kontrol altına alınabilmesi için AB, hava
kalitesi alanında bir dizi mevzuat ve strateji geliştirmektedir. Bunlar arasında, akaryakıt kalitesinin artırılmasının yanı sıra hava kalitesi gerekliliklerinin mekansal planlama,
enerji ve ulaştırma politikalarına entegre edilmesi de yer almaktadır. Komisyon son olarak, daha katı ulusal emisyon tavan değerleri ve yeni hava kalitesi hedefleri belirleyerek
güncellenen Avrupa için Temiz Hava Programını 2030 yılına kadar uygulamayı hedeflemektedir.
AB Çevre Faslının yedi ayrı mevzuattan oluşan hava kalitesi kapsamında tüm mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir:
1994/63/AT sayılı Petrolün Depolanması ile Terminallerden Servis İstasyonlarına Dağıtılmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşik (VOC) Emisyonlarının
Kontrolü ile İlgili Direktifi, petrolün bir terminalden diğer terminale veya bir terminalden bir servis istasyonuna aktarılması, depolanması, yüklenmesi ve taşınması için
kullanılan yöntemleri ve yapılan işlemleri, tesisleri, nakil araçlarını ve gemilere ilişkin uygulamaları düzenlemektedir.
1998/70/AT sayılı Benzin ve Dizel Yakıtların Kalitesine ilişkin Konsey Direktifi, benzin ve diğer akaryakıt kalitesinin kontrolü ve standartların oluşumunu düzenleyen
direktiftir.
1999/32/AT sayılı Konsey Direktifi, bazı sıvı yakıtların yakılmasından kaynaklanan kükürt dioksit emisyonunu ve bu emisyonların insan ve çevre üzerindeki zararlı etkilerini
azaltmayı amaçlamaktadır.
2004/107/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (4 Kardeş Direktifi), dış ortam havasındaki arsenik, kadmiyum, nikel, cıva ve poliaromatik hidrokarbon
(PAH) konsantrasyonlarını tayin etmeyi ve bunların konsantrasyonları için limit değerler oluşturmayı amaçlamaktadır.
2008/50/AT sayılı Dış Ortam Hava Kalitesi ve Avrupa için Temiz Havaya Dair Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (CAFE), hava kalitesinin tayini ve yönetimi
ile ilgili prosedürleri ve havadaki temel kirleticiler için standartları belirlemektedir. Bu direktif, genel yöntemler ve kriterler bazında dış ortam hava kalitesinin tayinini, hava
kalitesi ölçüm değerlerini halkın bilgisine getirmeyi ve hava kalitesinin iyi olduğu yerlerde bu durumu muhafaza etmeyi, aksi durumda iyileştirmeyi amaçlamaktadır.
2009/28/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, biyo-yakıt ve biyo-sıvılar gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin kullanımının teşvik edilmesi ve
kalitesinin kontrolünün sağlanması ile ilgili direktiftir.
2009/126/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, akaryakıt istasyonlarında motorlu taşıtların yakıt ikmalinden kaynaklanan yakıt buharları emisyonlarının
kontrolüne ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.
223
Kimyasallar
AB’de, kimyasallara ilişkin mevzuat kapsamlı olup REACH ve GHS (CLP) tüzükleri temelinde yüksek seviyede insan sağlığını ve çevreyi korumayı amaçlayan önlemler uer
almaktadır. Bunlar, yetkili kuruma ön bildirimleri ve yetkili kurumdan alınan izinleri, risk değerlendirmesi prosedürlerini, kayıt altına alınan maddelerin sınıflandırılmasını,
ambalajlanmasını ve etiketlenmesini, kullanım ve teminine ilişkin kısıtlamaları, kontrol ve piyasa gözetimini/denetimini kapsamaktadır.
AB Çevre Faslında Kimyasallar kapsamında mevzuatın tümünün uyumlaştırılması öngörülmektedir. Bu mevzuat aşağıda belirtilmektedir:
(AT) 304/2003 sayılı Tehlikeli Kimyasalların İthalat ve İhracatına İlişkin Konsey Tüzüğü, bazı kimyasalların ön bildirimli kabul sistemine göre ithal ve ihracatına ilişkindir.
(AT) 1907/2006 sayılı REACH (Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals/ Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi ve İzni) Tüzüğü, AB’nin
kimyasalların yönetimine ilişkin yeni stratejilerin uygulanmasını öngörmekte ve kimyasal maddelerin kayıt edilmesi, değerlendirilmesi, üretim ve ithalatı ile ilgili izinlerin
alınması ve sınırlanması ile ilgili düzenlemeleri içermektedir.
(AT) 1272/2008 sayılı Kürsel Uyumlaştırma Sistemi Tüzüğü, kürsel uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiketleme sistemiyle uyumlu Kimyasalların sınıflandırılması,
paketlenmesi, etiketlenmesi ve reklamlarının yapılması konularının düzenlenmesi ile ilgilidir.
1967/548/AET sayılı Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi ile ilgili Konsey Direktifi, tehlikeli maddelerin sınıflandırılması,
ambalajlanması ve etiketlenmesi ile ilgilidir.
(AB) 528/2010 sayılı Biyosidal Ürünlerin Piyasaya Çıkarılması ve kullanımı ile ilgili Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, biyosidal ürünlerin piyasaya sürülmesi
ve kullanımını insan sağlığını ve çevrenin korunmasını dikkate alarak düzenleyen tüzüktür.
1999/45/AT sayılı Tehlikeli Karışımların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesine İlişkin Konsey Direktifi, tehlikeli karışımların sınıflandırılması,
ambalajlanması ve etiketlenmesi ile ilgilidir.
Endüstriyel Kirlilik Kontrol
Endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan emisyonların kontrol edilmesi ayrıca atık üreten, hava ve su gibi kaynakların temel kirletici ya da risk potansiyeli olan endüstriyel
kuruluşlar ve diğer kuruluşların risk yönetimini kapsamaktadır. Endüstriyel Kirlilik Kontrolü ile ilgili temel mevzuat 2010 yılında kabul edilen ve bir dizi mevzuatı yürürlükten
kaldıracak olan 2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyon Direktifidir.
AB Çevre Faslının, on bir ayrı mevzuattan oluşan Endüstriyel Kirlilik Kontrolü (EKK) kapsamında ilk aşamada altı mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir. Bu mevzuatlar
aşağıda yer almaktadır:
(AT) 1980/2000 sayılı Eko-Etiket Tüzüğü, çevre dostu ürünleri yaygınlaştırarak kaynakların daha etkin kullanımının sağlanması, tüketicilere bu ürünler hakkında rehberlik
ederek doğru ve bilimsel bilgilerin sunulmasını hedeflemektedir.
(AT) 1221/2009 sayılı Endüstri Sektöründeki Şirketlerin Bir Topluluk Eko-Yönetim ve Hesap-Denetimi Sistemine Gönüllü Olarak Katılımlarına İzin Veren Konsey
(EMAS) Tüzüğü, çevresel etkiye sahip kuruluşların çevre performansında sürekli bir ilerlemeyi desteklemek amacıyla gönüllü bir eko-yönetim ve kontrol programı
kurmaktadır. Bu tüzük ile kuruluşların çevresel performanslarının değerlendirilmesi ve iyileştirilmesini hedeflemektedir.
2000/76/AT sayılı Atıkların Yakılması Direktifi, ülke genelinde toplanacak olan atıkların yakılarak enerjiye dönüştürülmesi ve emisyonların kontrol altına alınması için
gerekli olan usul ve esasların sağlanmasını içermektedir.
224
2001/80/AT sayılı Büyük Yakma Tesisleri Direktifi, enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere yayılan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonların
kontrol altına alınması, insanın ve çevresinin hava alıcı ortamındaki kirlenmelerinden doğacak tehlikelerden korunmasını hedeflemektedir. Direktif, SO 2, NOx ve toz emisyonu
standartlarını belirlemektedir. Aynı zamanda, kullanılan yakıtın türü ne olursa olsun (katı, sıvı ve gaz) 50 MW ya da daha fazla nominal termal girdiye sahip her yakma tesisine
uygulanmaktadır.
2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyon Direktifi, sanayiden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesine yöneliktir. Bu direktifle, Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü
Direktifi, Büyük Yakma Tesisleri Direktifi ve Atık Yakma Direktifleri birleştirilmiş ve geliştirilmiştir. Entegre kirlilik önleme ve kontrolünü sağlamak, çevreyi bir bütün olarak
üst düzeyde korumak amacıyla, çeşitli endüstriyel tesisler için oluşturulacak ulusal izin sistemi ile ilgili gereklilikleri ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, hava, su ve karaya
endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan emisyonların (atıklar dâhil) engellenmesi ya da azaltılması için gerekli standartları belirlemektedir. Endüstriyel kuruluşların, ilgili
endüstriyel süreçlere yönelik Mevcut En İyi Teknikler uygulaması suretiyle kirliliğe karşı tüm uygun önlemleri alarak faaliyet göstermesini gerektirmektedir. Bu sayede ciddi
kirlilikler önlenecek, atık üretimi engellenecek, enerji etkin bir şekilde kullanılacak ve kazaları engellemek ve sonuçlarını sınırlamak için gerekli önlemler alınacaktır. Büyük
Yakma Tesislerinde ise, enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere yayılan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonların kontrol altına alınması, insanın
ve çevresinin hava alıcı ortamındaki kirlenmelerinden doğacak tehlikelerden korunmasını hedeflemektedir. Direktif, SO 2, NOx ve toz emisyonu standartlarını belirlemektedir.
Aynı zamanda, kullanılan yakıtın türü ne olursa olsun (katı, sıvı ve gaz) 50 MW ya da daha fazla nominal termal girdiye sahip her yakma tesisine uygulanmaktadır. Atık yakma
konusunda ise atıkların hangi standartlarda yakılacağı ve yakma işlemi sırasında çevreye olan etkilerinin en aza indirilmesi için ne gibi önlemler alınacağı belirtilmektedir.
2012/18/AB sayılı Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında (Seveso III) Direktif, tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların
önlenmesi ve muhtemel kazaların, insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli
önlemlerin belirlenmesidir. 1976’da İtalya’da gerçekleşen büyük çaplı bir endüstriden adını alan bu direktif belirtilen miktarda tehlikeli maddeye sahip tesislerin engelleyici
önlemler almasını ve kaza durumları için acil durum planları geliştirmelerini gerektirmektedir.
2001/331/AT sayılı Çevresel Denetime İlişkin Komisyon Tavsiye Kararı, üye devletlerdeki çevresel denetimlerin daha etkin ve sistemli sağlanması için usul ve esasları
belirtmektedir.
Gürültü
Belirli bir eşiğin üzerindeki gürültü vatandaşların sağlığını etkilemektedir. AB gürültü alanındaki gereklilikler, AB vatandaşlarının sağlığını olumsuz yönde etkileyen gürültü
seviyelerinden korunmasını hedeflemektedir. Bu amaç, AB ulusal ve yerel seviyede paylaşılan sorumluluğa dayandırılmakta ve farklı eylemlerin tutarlılığına ve iyileştirilmesine
yardımcı olacak önlemleri içermektedir. Yapılaşmış alanlarda, yerleşim alanlarında, halka açık parklarda ve diğer gürültüsüz alanlarda, okul, hastane ve diğer gürültüye hassas
alanların yakınlarında, insanların algıladığı gürültüyü kontrol etme amacını taşıyan yasal çerçeve, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetilmesi Direktifi (2002/49/AT)
ile belirlenmektedir. Yetkili makamların uyumlaştırılmış göstergeler bazında stratejik gürültü haritalarını üretmeleri, gürültüye maruz kalma ve etkileri hakkında kamuyu
bilgilendirmeleri ve gürültü konularını çözecek eylem planlarını hazırlamaları gerekmektedir.
AB Çevre Faslının Gürültü Sektörü kapsamında aşağıda belirtilen mevzuata uyumlaştırılması öngörülmektedir.
2002/49/AT sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetilmesi Direktifi, çevresel gürültüye maruz kalınması sonucu kişilerin huzur ve sükûnetinin beden ve ruh
sağlığının bozulmaması için gerekli önlemlerin alınmasını öngörmektedir. Bu bağlamda, değerlendirme yöntemleri kullanılarak çevresel gürültüye maruz kalma seviyelerinin,
hazırlanacak gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu ile belirlenmesi, çevresel gürültü ve etkileri hakkında kamuoyunun
bilgilendirilmesi, gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu sonuçları esas alınarak; özellikle çevresel gürültüye maruz kalma
seviyelerinin insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere yol açmasının mümkün olduğu ve çevresel gürültü kalitesini korumanın gerekli olduğu yerlerde gürültüyü önleme ve
225
azaltmaya yönelik eylem planlarının hazırlanması ve bu planların uygulanması, kademeli olarak uygulamaya konulması ve gürültü haritası ve akustik rapor hazırlanması zorunlu
olmayan diğer gürültü kaynaklarından yayılan çevresel gürültüyü azaltmaya yönelik kontrol önlemlerinin alınmasını amaçlamaktadır.
İklim Değişikliği
İklim değişikliği gezegenimizin karşı karşıya olduğu en büyük çevresel, sosyal ve ekonomik tehditlerden birisi olmakla beraber, AB için en önemli çevresel öncelikler
arasındadır. Sera gazı emisyonlarını azaltma yönünde önlem alınmaması halinde bu yüzyılda küresel ortalama yüzey ısısının 1.8-4.0°C daha artması beklenmektedir. Sera gazları
önemli ölçüde azaltılmadıkça aşırı hava olaylarının daha sıkça olması, sahilleri ve küçük adaları tehlikeye sokacak şekilde su seviyelerinde artış gibi geri dönüşsüz değişikliklerin
gerçekleşmesi beklenmektedir.
AB, iklim değişikliğine neden olan hava kirletici emisyonların azaltılmasını hedefleyen 1992 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu (UNFCCC) ve 1997
Kyoto Protokolü gibi uluslararası alandaki anlaşmalara öncülük etmiştir. Kyoto Protokolü kapsamında, 2004 öncesi on beş AB üye devletin ve daha sonra üye olan devletlerin
2012’ye kadar sera gazı emisyonlarını 1990 yılı miktarlarının %8’i oranında azaltmaya ya da sınırlamaya çalışacaklarını taahhüt ettiler. AB üye devletleri protokol
yükümlülüklerini yerine getirebilmek için bir ‘yük paylaşımı’ anlayışı olan Emisyonların Ticareti Direktifi’ni (2003/87/AT) kendi ulusal mevzuatlarına aktarmışlardır. Bununla
birlikte, AB liderleri 2050’ye kadar bir dizi stratejiyi uygulama kararı aldı. Kısa vadede AB üye devletleri 2020 yılına kadar sera gazı emisyonlarını 1990 yılı miktarlarının
%20’si ve 2050’ye kadar ise bu miktarın %80-90 oranında azatlamayı hedeflemektedir. Bu hedefler, AB’yi daha çevre dostu teknolojilerin kullanıldığı ve düşük enerji tüketen
ekonomik bir güç haline getirmeyi amaçlamaktadır.
AB Çevre Faslının iklim değişikliği ile ilgili iki direktifin uyumlaştırılması öngörülmektedir:
1999/94/AT sayılı Yolcu Araçlarının Enerji Etkinliği Etiketleri Direktifi, üye devletlerde satışa sunulan veya kiralanan yeni yolcu araçlarının yakıt tüketimi verimliliğine
ve karbondioksit emisyonuna dair bilgileri içeren etiketlendirmeye ilişkin üye devletlerin uyması gereken düzenlemeleri içermektedir
2002/91/AT sayılı Binaların Enerji Performansı Direktifi, mevcut ve yeni binaların enerji verimliliğinin artırılması için üye devletlerin uymaları gereken minimum
gereklilikleri belirlemektedir ve binaların sertifikalandırılmasına ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
226
27.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
AB müktesebatının uygulanmasından ülke düzeyinde en az bir makamın yetki ve sorumluluk yüklenmesi gerekmektedir. Yetkili makamlar, Direktifler gereği izinlendirme ve
yaptırım yetkilerine sahip olduklarından, normal olarak kamusal kurumlar veya çevre ajanslar şeklinde olmalıdırlar. Yetki ve sorumluklar aynı veya farklı düzeydeki birden
fazla farklı kamular arasında paylaştırabilmektedir.
Yerel veya ülkesel düzeydeki makamlar, havaya suya veya toprağa emisyonların izinlendirilmesinde yetkili ve sorumlu olabilmektedirler. İzleme ve yaptırım kısmen veya
tamamen yerel veya bölgesel makamlara devredilebilmektedir. Ancak farklı kurumlar ve makamlar arasında yetkilerin paylaşımı, yetki ve sorumlulukların dağılımı, idari
prosedürler ve mekanizmalar çok açık ve anlaşılır olmalıdır.
Çevre müktesebatının kapsamının geniş olması nedeniyle, birçok alanda birçok kuruma büyük yük ve sorumluluk düşmektedir. Etkin ve verimli çalışma için ise kurumlararası
kesin ve mutlak işbirliği ve koordinasyona dayalı bir sisteme gerek vardır.
Çevre müktesebatı birçok alanı etkileyen özel yapısı dolayısıyla, her düzeyde çevre hukukçuların, çevre bilimcilerinin, ekologların, plancıların, mühendislerin, biyologların ve
çevre ve doğal kaynaklarla ilgili farklı meslek ve bilim alanlarından, mesleki uzmanlık, bilgi ve beceri sahibi meslek insanlarının bulunduğu bir kurumsal yapının oluşmasını
gerektirmektedir. Ayrıca, yeterli kaynağa sahip, yasalara aykırı hareket edenlere karşı etkili ve caydırıcı cezai sistemler çerçevesinde, merkezi ve bölgesel düzeyde etkili olarak
çalışacak, görevine bağlı, kararlı ve güçlü çevre müfettişlerine ihtiyaç bulunmaktadır. Çevreye karşı ciddi suçlara karşı cezai müeyyideler ile ilgili yasal düzenlemeler de
gerekmektedir.
Çeşitli alanlarda yetkili olan kurumlar, görev ve sorumluklarını yerine getirebilmeleri için gerek özel, gerekse de kamusal kaynaklardan gerekli bilgilerin elde edebilme
olanaklarına sahip olmalıdırlar. Gerektiği taktirde bu yetkili makamlar Komisyona rapor verebilmelidir.
Çevre sektörünün tümü için yerine getirilmesi gereken anahtar idari görevler ve bunların uygulanabilmesi için gerekli kurumsal yapılar aşağıda özet olarak verilmektedir.
Yatay Mevzuat
(a)
ÇED (Çevre Etki Değerlendirme) Direktifine uygun olarak halkın katılımını düzenlemelerini içerecek şekilde, izinlendirme ve değerlendirme prosedürlerine uygulamak
için yetkili makam ve makamları oluşturmak,
(b) SÇD (Stratejik Çevresel Değerlendirmesi) Direktifin hangi özel plan ve programlara uygulanacağına karar verecek olan makam veya makamları belirlemek,
(c)
Çevresel Bilgiye Erişim Direktifinin gereklerini yerine getirmek için, personel alımı, veri tabanı oluşturma, veriye ve bilgiye erişim, raporlama ve yayınlama ile ilgili
hizmetleri sağlayacak kurumların gerekli organizasyonunu sağlamak ve Çevrenin Durumu Raporunun hazırlanması ve yayını için gerekli düzenlemenin yapılmasını
sağlamak,
(ç)
Halkın Katılımı Direktifi plan, program ve projelerin hazırlanma aşamasında, bunların çevresel değerlendirme, karar verme, izinlendirme ve izleme süreçlerine ilgili
paydaşların ve halkın dahil edilmesini, bunlarla ilgili prosedürel önlemlerin, yetkili makam veya makamların hakkında bilgi verilmesini sağlayacak düzenlemeleri yapmak,
(d) Raporlama Direktifinin gereklerinin yerine getirilmesi için ilgili yetkili makam veya makamları belirlemek, Komisyona raporlama için gerekli bilgi ve verinin toplanması
için gerekli idari prosedürleri oluşturmak,
(e)
Avrupa Çevre Ajansı Tüzüğü uygulaması için, Avrupa Çevresel Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET) ile işbirliği için uygun kurum ve kuruluşları belirlemek,
(f)
LIFE (Çevre için AB Parasal Enstrümanı) Programı hakkında Tüzük bağlamında Komisyon ile iletişim sağlayacak makamı belirlemek,
227
(g) Çevre Yükümlülük Direktifi kapsamında çevresel zararların önlenmesi ve iyileştirilmesi ile ilişkili direktifin gereklerinin yerine getirilmesinden sorumlu olacak ve çevresel
zararlara neden olan veya tehdit olan veya yetkili makamlardan gerekli önlemleri almasını talep etme hakkına sahip olan, çevre sivil toplum örgütleri dahil, ilgili üçüncü
tarafların da temas halinde olacağı bir veya birden fazla yetkili makamı belirlemek.
Hava kalitesi
Hava kalitesi konusunda teknik uzmanlığa haiz hükümet ve sivil toplum örgütleri arasındaki ilişkileri yürütecek, yaptırım güçleri olan ve Komisyona raporlama yetkisine uygun
yetkili makamı belirlemek.
Atık yönetimi
Atık mevzuatını uygulamak için uygun yetkili makam veya makamları belirlemek ve merkezi yönetim, merkezi yönetime bağlı çevre ajansları, bölgesel ve yerel makamlar,
belediyeler, atık yönetim şirketleri, endüstriyel/ ticari atık üreticiler, kamu araştırma kurumları gibi değişik makamlar arasındaki yetki paylaşımını net bir şekilde oluşturmak.
Su Kalitesi
Yetkili makamlar olarak çalışacak kaynakları ve uzmanları olan kurumları oluşturmak, su numune alma programlarını yürütebilecek kurumları belirlemek, akredite olmuş ve
standart metotları tanımlanmış yöntemlere uygun olan su ve atık su analizlerini yapabilecek laboratuvarları oluşturmak.
Doğa Koruma
AB politikaları ve mevzuatına uyumlaştırma sürecinin gerçekleştirilmesine yönelik planlama ve yönetim yetki ve sorumluluğu tek bir ulusal merkezi makama vermek.
Endüstriyel Kirlilik Kontrol
Bu alandaki kurumsal çerçevenin bütünlüklü bir temelde çalışabileceğinin garanti eden yetkili makamı belirlemek.
Kimyasallar
Yetkili bir makamı veya makamları belirlemek, belirlenen makamın ilgili paydaşlarla danışman yönünde adımları atmak ve paydaşlar için kılavuz belgenin hazırlanıp basıldığını
garanti etmek.
Gürültü
Gürültü ile ilgili teknik uzmanlığı, hükümet ve sivil toplum örgütleri ile ilişkileri, yaptırım güçleri ve Komisyon raporlama yetkisine uygun yetkili makamı tayin etmek.
228
27.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
27.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Halkımızın ekonomik refahı ve sosyal bütünleşmesini sağlamak için, 15 Şubat 2006’da Bakanlar Kurulu kararı ile bir Çevre Politikası Bildirgesini onaylanmıştır. Bu bildirge
ile KKTC mevzuatının AB çevre mevzuatıyla ve politikalarıyla uyumlaştırma yönündeki kararlılıkları teyit edilmiş ve çevre politikasının temel ilkeleri belirlenmiştir. Çevre
Politikası aşağıdaki üç temel ilkeye dayanmaktadır:
Sürdürülebilir Kalkınma: Kuzey Kıbrıs’ın doğal ve kültürel mirasını ve kaynaklarını koruyacak şekilde sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlama.
AB Çevre Standartlarıyla Uyumlaştırma: Bu şekilde çevreyi ve KKTC vatandaşlarının yaşamlarını ve sağlıklarını koruma ve muhafaza etme.
Ortaklaşa Çevre Yönetimi: Ekonominin tüm sektörleri ve vatandaşlar arasında, ana paydaşları bilgilendirecek ve onları çevresel karar verme sürecine dahil edecek ortaklık
modelini oluşturma.
Bu politika çerçevesinde, eşsiz doğal ve kültürel varlıkları korunan, çevresel riskleri minimum seviyelerde tutan, çevresel altyapılara sahip, çevre kirliliği en aza indirilmiş,
sosyal ve ekonomik gelişme ile çevresel korumanın, mekansal gelişmenin bütünleştirildiği, ekonominin her bir sektörünün gelişmesini ve tüm vatandaşların yaşam kalitesini
artıran, sağlıklı bir çevrede yaşamasını, sosyal ve ekonomik refahını, sosyal bütünlüğünü sağlayan, kurumsal yapıları ve yönetim mekanizmaları etkin ve etkili çalışan, toplumun
tüm kurumları ve kesimlerinin ortaklaşa çevre yönetimine ve sorumluluğuna dayanan, AB standartlarında, sürdürülebilir gelişmeyi yakalamış bir gelecek hedeflenmektedir. Bu
geleceği gerçekleştirmek ve belirtilen hedeflere ulaşmak amacı ile çevre ile ilgili tüm sektörleri kapsayan Bütünleştirilmiş Çevre Uyumlaştırma Stratejisi (BÇUS) hazırlama
çalışmaları Kasım 2007’de tamamlanmıştır. Kıbrıs Türk Halkı’nın AB çevresel gerekliliklere uyması için, gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerin belirlendiği ve kısa, orta ve
uzun vadeli hedefleri kapsayan BÇUS, 2006 Çevre Politikası Bildirgesi’nde belirtilen hedeflerine ulaşılması ve AB çevre standartlarına uyumlaştırmanın sağlanmasında
yönlendirici bir ‘yol haritası’ görevini görmektedir.
BÇUS, hazırlandığı tarihteki AB çevre müktesebatının gerekliliklerinin düzenlendiği, Su ve Atık Su, Katı Atık, Doğa Koruma, Yatay Konular, Hava Kalitesi, Endüstriyel
Kirlilik Kontrolü, Kimyasallar ve Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar, Gürültü ve İklim Değişikliği alanlarındaki dokuz ayrı çevre alt sektörünü kapsamakta ve bu sektörlerin
her biri ile ilgili Sektörel Uyum Stratejisine dayanmaktadır. BÇUS, AB müktesebatının KKTC mevzuatına yansıtılması ve uyumlaştırma yapılması, uygulamanın geliştirilmesi,
AB standartlarına uyum için yatırımların gerçekleştirilmesi, kurumsal kapasitenin geliştirilmesi ve toplumsal düzeyde farkındalığın yaratılması olmak üzere dört ana alanda
değişimi öngörmektedir.
Bütünleştirilmiş Çevre Uyumlaştırma Stratejisi, Sektörlerin ve Mekansal Boyutlarının Uyumlaştırılması çerçevesindeki,
Yansıtma Öncelikleri kapsamında, farklılık analizi ve yansıtma faaliyetleri altında, KKTC’deki mevzuatın, idari yapıların ve teknik standartların mevcut durumunun AB
gerekliliklerine göre farklılıklarının boşluklarının belirlenmesi, değerlendirilmesi ve bu farklılıkların giderilerek AB gereklilikleriyle uyumlu hale getirilebilmesi için gerekli
düzenlemelerin aşama aşama yapılması öngörülmektedir.
Uygulama Öncelikleri kapsamında, izinlendirme, izleme, teftiş ve yaptırım ile veri yönetimi ve benzeri konularda kurumsal kapasitenin oluşturulması ve alınacak idari
önlemleri, uygulanması gerekli yaklaşımı ele almakta ve mevzuatın etkin bir şekilde uygulanması için gerçekleştirilmesi gerekli Strateji ve Planlamaya, Program/Sistem
Uygulamasına ve Kapasite Oluşturulmasına ve Kurumsal Güçlendirmeye yönelik faaliyetler düzenlemektedir.
Yatırım Öncelikleri kapsamında, AB standartlarına tam uyum için gerekli olan ve KKTC’deki gerek kamu, gerekse özel sektör tarafından yapılması gerekli yatırımların
öncelikleri belirlenmektedir.
229
BÇUS kapsamındaki dördüncü ana unsur olan Çevresel Açıdan Halkın Farkındalığı ve İletişim çerçevesinde, Avrupa Birliği’ne tam uyumun gerçekleştirilmesi için, KKTC
düzeyinde her kesimde ve her düzeyde gerekli olan, çevresel farklındalığın ve iletişimin sağlanmasına, daha geniş çapta ortak anlayış geliştirilmesine, ortaklıklar oluşturulmasına
ve çevresel alanlarda uzmanlığın geliştirilmesine yönelik stratejileri düzenlenmektedir.
AB Çevre Faslı’nın yukarıda belirtilen dokuz sektörün her biri ile ilgili, AB Tüzüğü, Direktifi ve Kararından oluşan 300’den fazla mevzuatı arasından, yukarıda belirtilen
stratejiler çerçevesinde KKTC’ye en uygun olan 70 ayrı ve farklı konudaki mevzuata uyum sağlanması öngörülmektedir. Ancak, tüm sektörlerde öngörülen işlemlerin ayni anda
gerçekleştirilmesi mümkün olmadığından, belirli bir takvim çerçevesinde sektörel öncelikler belirlenmiştir.
2006 yılından itibaren sürdürülen çevre alanındaki AB mevzuatı çalışmaları kapsamında 2009 yılında hazırlanan ve Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış olan MUP
çerçevesinde öncelikli yasalardan biri olan 18/2012 sayılı Çevre Yasası 2012 yılında yürürlüğe girmiştir. Çerçeve yasa niteliğindeki Çevre Yasası, birçok konuyu kapsayan
alanlarda tüzük yapma yetkisi vermektedir. Değişen şartlar ve günümüzün ihtiyaçlarına yönelik olarak hazırlanan Yasa, çevrenin korunması, iyileştirilmesi, doğal kaynakların
sürdürebilirliliğinin sağlanması, insan sağlığını olumsuz etkileyen, su, toprak, hava kirliliğinin ve gürültünün önlenmesini amaçlamaktadır. Ayrıca, ülkenin bitki ve hayvan
varlığı ile doğal ve tarihsel zenginliklerinin korunarak gelecek kuşakların sağlık, kültür, yaşam düzeylerinin geliştirilmesi ve güvence altına alınması için yapılacak
düzenlemeleri, alınacak önlemlerle birlikte ekonomik-sosyal kalkınma hedeflerini temel ilkeler çerçevesinde düzenlemesini de hedeflemektedir.
Yasanın etkin ve verimli şekilde uygulanması açısından en önemli unsur ikincil mevzuatların hazırlanmasıdır. Bu nedenle, yasa çalışmalarına paralel olarak tüzük çalışmaları
da sürdürülmektedir. Yasa altında çıkarılan ilk tüzük özelliği taşıyan Ekolojik Etki Değerlendirme Tüzüğü, Özel Çevre Koruma Bölgeleri (ÖÇKB) içerisindeki tüm faaliyetlerin
plan ve projelerinin etkilerinin değerlendirmesine ilişkin usul ve esasları düzenlenmeyi amaçlamaktadır. Bir başka değişle, ÖÇKB’ler içerisinde yapılması planlanan herhangi
bir faaliyet Çevre Koruma Dairesinin izni alındıktan sonra gerçekleşebilecektir. Bu önemli adımla özel koruma bölgesi ilan edilen alanlardaki ekolojik dengenin korunması üst
düzeye çıkarılmış olacaktır.
Bir diğer onaylanan tüzük ise Motorlu Taşıt Egzoz Emisyon Tüzüğü’dür. Bu ikincil mevzuatın temel amacı, trafikte seyreden motorlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz gazlarının
neden olduğu hava kirliliği etkilerinden canlıları ve çevreyi korumak amacıyla egzoz gazı kirleticilerinin azaltılmasını sağlamak, denetimler yaparak kontrol etmek ve kirliliğe
karşı gerekli yaptırımları uygulamak üzere gerekli usul ve esasları belirlemektir. Tüzükle birlikte motorlu taşıtların belirlenen standartlara uyup uymadıklarını düzenli olarak
denetlenip daha sağlıklı bir çevre ortamında yaşanılması sağlanacaktır.
Büyük yakma tesislerinden havaya salınan kirletici emisyonlarına sınırlamalar getiren Büyük Yakma Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirletici Emisyonlarının Sınırlandırılması
Tüzüğü, Çevre Yasası kapsamında onaylanan bir diğer mevzuattır. Bu tüzükle birlikte, ülkemizde bulunan ve çevrenin yanı sıra insan sağlığını da olumsuz etkiler yaratan
elektrik santralleri gibi tesislerin kirletici emisyonlarının kontrolü düzenlenmiş olacaktır.
Ayrıca, Çevre Yasası kapsamında Flora, Fauna ve Yaban Kuşlarının Korunması Tüzüğü Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Ülkemiz doğasının
korunması açısından en önemli mevzuatlardan biri olan tüzük, flora ve fauna ile birlikte yaban kuşların korunması ve gelecek nesillere biyo-çeşitlilik bağlamında daha zengin
bir yelpaze bırakılmasını amaçlamaktadır.
2009 AB Müktesebatına Uyum Programında yer alan Kimyasallar Yasa Taslağı Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Meclis AB Komitesine sevk edilmiştir. Bu yasanın
amacı, kimyasal maddelerin imalatı, ithal edilmesi ve kullanılması sonucu oluşabilecek insan ve çevre için potansiyel zararları ve riskleri kontrol etmek ve yönetmektir. Yasa
yürürlüğe girdiği zaman ülkemizde kimyasallar kapsamındaki sanayi faaliyetlerine ve buna bağlı olarak kimyasal maddelerin üretimine, ithal edilmesine ve kullanılmasına
ilişkin AB standartlarına uyum sağlanarak insan ve çevre için oluşabilecek potansiyel zararların ve risklerin kontrol edilmesi ve yönetilmesi mümkün olacaktır.
230
27.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 27.1 Su kalitesi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.2 Atık yönetimi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.3 Doğa koruma alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.4 Yatay konulardaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.5 Hava kalitesi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.6 Kimyasallar alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.7 Endüstriyel kirlilik kontrolü alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.8 Gürültü alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
Öncelik 27.9 İklim değişikliği alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
231
27.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 27.1 Su kalitesi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.1-a
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Su Çerçeve
Direktifi)
2015 yılını birinci
yarısı
Su, tarım, jeoloji ve
maden işlerinden
sorumlu Bakanlık/lar/
Su İşleri Dairesi,
Jeoloji ve Maden
Dairesi, Tarım Dairesi,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Planlama ve Yerel
Yönetimlerden
Sorumlu Bakanlık/
Şehir Planlama
Dairesi,
Kaymakamlıklar
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Tarımdan ve Su
İşlerinden sorumlu
Bakanlık/lar/ Tarım
Dairesi ve Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
1
Su Kaynakları Yönetimi Yasa
Tasarısı
Su kaynaklarının korunup daha iyi
yönetiminin sağlanması
2
Atıksu Yönetimi (Arıtma,
Kentsel atık suların ve endüstriyel
21 Mayıs 1991 tarih ve 91/271/AET
Boşaltımlar ve Yeniden Kullanım)
atık suların deşarjının olumsuz
sayılı Konsey Direktifi (Kentsel
ve Arıtma Çamuru Yönetimi Tüzüğü etkilerine karşı çevrenin korunması, Atıksu Arıtma Direktifi)
arıtılmış olan atık suların bertaraf
edilmesinde kullanılan metotların
çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin
en aza indirgenmesi ve dolayısıyla
geri kazanılmış suların yeniden
kullanımının sağlanması amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
232
Tablo 27.1-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
İçme Sularının kalitesinin iyi
3 Kasım 1998 tarih ve 98/83/AT
kalitede olmasının sağlanması
sayılı Konsey Direktifi (İçme Suyu
amacıyla Su Kaynakları Yönetimi
Direktifi)
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Sağlıktan sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, Su, Jeoloji ve
Maden işlerinden
sorumlu Bakanlık/ Su
İşleri Dairesi, Jeoloji
ve Maden Dairesi,
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Yüzme sularının kalitesinin iyi
olmasını sağlayacak standartların
düzenlenmesi amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Sağlıktan sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, Su işlerinden
Sorumlu Bakanlık/ Su
İşleri Dairesi,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/118/AT 2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (Yeraltı Suyu
Direktifi)
Su işlerinden Sorumlu
Bakanlık Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi,
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Planlamadan ve Yerel
Yönetimlerden
sorumlu Bakanlık/lar/
Şehir Planlama
Dairesi,
Kaymakamlıklar
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
İçme Suyu Standartları Tüzüğü
4
Yüzme Suyu Standartları Tüzüğü
5
Yeraltı Su Kaynaklarının Korunması Yeraltı sularının miktar ve kalitesinin
ve Yönetimi Tüzüğü
korunmasının sağlanması amacıyla
Su Kaynakları Yönetimi Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
15 Şubat 2006 tarih ve 2006/7/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Yüzme Suları
Direktifi)
233
Tablo 27.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Nitrat Tüzüğü
7
Su Kuyusu Açma ve Su Çekimleri
Standartları Tüzüğü
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tarımsal amaçlı kullanılan nitratın
12 Aralık 1991 tarih ve 91/676/AET
yeraltı ve yüzey sularında yaratacağı sayılı Konsey Direktifi (Nitrat
kirlenmelere karşı gerekli önlemlerin Direktifi)
alınmasını sağlamak amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının birinci
yarısı
Su ve tarımdan
sorumlu Bakanlık/lar/
Su İşleri Dairesi,
Tarım Dairesi,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Ülkemizdeki kıt su kaynaklarının
daha etkin ve verimli kullanılmasına
ilişkin usul ve esasların
düzenlenmesi amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının ikinci
yarısı
Su, jeoloji ve maden
işlerinden sorumlu
Bakanlık/lar/ Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Su Çerçeve
Direktifi)
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.1-b
Sıra
No
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Tarım Dairesi, Şehir Planlama Dairesi, Temel Sağlık Dairesi, Belediyeler,
Kaymakamlıklar)
1
Yetkili ve ilgili kurumlara gerekli personel istihdamının sağlanması
2
Su kaynakları yönetiminde kurumlararası yetki ve sorumlukların ve AB gerekliliklerinin belirlenmesine yönelik yasal, idari ve uygulama
farklılık analizi çalışmalarını yapmak üzere su yönetimi ile ilgili Bakanlıklar ve kurumlar arasında koordinasyon grubunun oluşturulması
2014-2016
3
Su kalitesi alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
4
Nehir havzaları yönetim planı hazırlanması ve bunların ilgili mekansal planlama karaları ve enstrümanlarına entegre edilmesi
2014-2016
5
Yetkili ve ilgili kurumların personelinin su yönetimi, planlama izinlendirme ve izleme konusunda eğitimi
2014-2016
2014
234
Tablo 27.1-b (Devamı)
Sıra
No
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Tarım Dairesi, Şehir Planlama Dairesi
1
Özel koruma gerektiren alanların (yüzey suları ve yeraltı sularının) belirlenip kayıt altına alınması ve bunların mekansal planlama
enstrümanına entegre edilmesi
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler
1
Ülke genelinde kanalizasyon ve atık su arıtma sisteminin iyileştirilmesi için plan hazırlanması
2014-2016
2
Kurulacak yeni altyapı ve tesislerin işletilmesi ve yönetimi için ilgili dairelerin personelinin eğitimi
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
1
Endüstriyel atık sular ve atık çamuruna ilişkin yönetim planı hazırlanması ve pilot proje hazırlanması
2014- 2016
Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi
1
Su arz ve talebi envanterinin hazırlanması
2014-2016
2
Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi ile Çevre Koruma Dairesinin altyapılarının güçlendirilmesi (atık sular, kuyular, göletler, dereler,
su havzaları) ile ilgili GIS sistemi ve veritabanı oluşturulması
2014-2016
Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi
1
Kuyu envanterinin hazırlanması
2014-2016
2
Su fiyatlandırma sistemi için seçeneklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
2014-2016
3
Su çekim ve kullanımının yönetimini sağlayacak bir sistemin kurulması
2015-2016
Su İşleri Dairesi
1
Ülke genelinde içme suyu altyapısının iyileştirilmesi projesinin hazırlanması ve uygulamaya konması
2014-2016
Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Temel Sağlık Dairesi
1
Yüzme amaçlı kullanılan sahillerin düzenli izlenmesi ve halkın bilgilendirilmesi için bir sistem oluşturulması
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Belediyeler
1
Su tasarrufu ve arıtılmış atık su kullanımı konularında kamuoyunun bilinçlendirilmesi
2014-2016
235
Öncelik 27.2 Atık yönetimi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.2-a
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Atık Listesi Tüzüğü
Atık listesinin oluşturulması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
3 Mayıs 2000 tarih ve 2000/532/AT
sayılı Konsey Kararı (Atık Listesi
Kararı)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
2
Tıbbi Atıkların Kontrolü ve İmhası
Tüzüğü
Tıbbi atıkların çevre ve insan
sağlığına zarar vermeden
depolanması, taşınması ve bertaraf
edilmesi için gerekli düzenlemelerin
yapılması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık /Çevre
Koruma Dairesi
3
Atık Yönetim Tüzüğü
Atık yönetiminin insan sağlığına ve
çevreye zarar vermeden
gerçekleşebilmesi için genel
çerçeveyi belirleme ve genel
ilkelerin ve prensiplerin ortaya
konulması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
4
Düzenli Depolama Tüzüğü
Atık bertaraf yöntemlerinden düzenli 26 Nisan 1999 tarih ve 99/31/AT
depolama ile ilgili gerekli
sayılı Konsey Direktifi (Düzenli
standartların ortaya konulması
Depolama Direktifi)
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
5
Ömrünü Tamamlamış Araçlar
Tüzüğü
Ömrünü tamamlamış araçların
çevreye ve insan sağlığına zarar
vermeden yönetilmesi ve kontrolü ile
ilgili düzenlemelerin yapılması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
18 Eylül 2000 tarih ve 2000/53/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Hurda Araçlar
Direktifi)
236
Tablo 27.2-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tehlikeli atıkların etkin bir şekilde
oluşturulması ve uygulanması için
gerekli düzenlemelerin yapılması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Madeni Atık Yağlar Tüzüğü
Madeni atık yağların taşınması,
depolanması, geri kazanımı veya
bertaraf edilmesi ile ilgili
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
8
Bitkisel Atık Yağlar Tüzüğü
Bitkisel atık yağların taşınması,
depolanması, geri kazanımı veya
bertaraf edilmesi ile ilgili genel
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
9
Atıkların Taşınması Tüzüğü
Atıkların güvenli bir şekilde
nakliyatının sağlanması için gerekli
düzenlemelerin hazırlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
14 Haziran 2006 tarih ve (AT)
1013/2006 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Atıkların Nakliyatı Tüzüğü)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
10
Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Tüzüğü Ambalaj ve ambalaj atıklarının
yönetimi ve kontrolü ile ilgili gerekli
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
20 Aralık 1994 tarih ve 94/62/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Ambalaj &
Ambalaj Atıkları Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
11
Atık Piller ve Akümülatörler Tüzüğü Atık pillerin ve akümülatörlerin
yönetimi ve kontrolü ile ilgili
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
6 Temmuz 2006 tarih ve 2006/66/AT 2016 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (Atık Piller &
Akümülatörler Direktifi)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Tehlikeli Atıklar Tüzüğü
7
Amaç / Kapsam
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
237
Tablo 27.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
12
Elektrikli ve Elektronik Ekipman
Atıkları Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Elektrikli ve elektronik ekipman
atıklarının yönetimi ve kontrolü ile
ilgili düzenlemelerin yapılması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
4 Temmuz 2012 tarih ve
2012/19/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Elektrikli ve Elektronik Ekipman
Atıkları Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Ticaret Dairesi, Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Gelir ve Vergi Dairesi, Belediyeler,
Kaymakamlıklar)
Çevre Koruma Dairesi Atık Birimine gerekli personel istihdamının yapılması
2014
1
İçişlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde bulunan Yerel Yönetimler Birimi ve Belediyelerin katı atık birimlerine gerekli olan istihdamın
sağlanması
Katı atık alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
3
İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi
Güngör Düzenli Depolama tesisinin ikinci hücre altyapı çalışmalarının tamamlanması
1
Atık Yönetim Planının güncelleştirilmesi
2
Geri dönüşümü gerçekleşebilecek atıkların fizibilite çalışmasının yapılması
3
Sızıntı Suyu Arıtma Tesisinin tamamlanması
4
Belli atık çeşitlerinin yönetim planlarının hazırlanması
5
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi
Tıbbi Atık Bertaraf Tesisinin eksikliklerinin giderilmesi
1
Tıbbi atıkların yönetimi ile ilgili strateji planlarının hazırlanması
2
İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler
Katı Atık Yönetimi ile ilgili maliyet çalışmalarının başlatılması
1
Ayrıştırma tesisinin planlaması ve uygulanmasının sağlanması
2
Katı atık ile ilgili veri tabanının oluşturulması
3
2
2014
2014-2016
2014-2015
2014-2015
2014-2015
2014-2015
2014-2016
2014-2015
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
238
Tablo 27.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Az ve orta riskli mevcut çöp alanlarının kapatılması ve birleştirilmesi ile ilgili strateji planlarının hazırlanması
4
İnşaat Atıkları Yönetim Planının hazırlanması
5
Tehlikeli Atıklar Yönetim Planının hazırlanması
6
Transfer istasyonlarının strateji planlarının hazırlanması ve uygulanması
7
Katı atık konusunda farkındalık çalışmalarının devam edilmesi
8
Kompostlaştırma faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasının sağlanması
9
Tehlikeli atıklar için merkezi bir bertaraf tesisinin planlanması
10
Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler
Atıkları kaynağında ayırmak ile ilgili pilot projelerin planlanması ve uygulanması
1
Uygulama Tarihi
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2015-2016
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi, Vergi Dairesi
Atık konusu ile ilgili olarak üretici sorumluluğunun geliştirilmesi için uygulamaların başlatılması
1
İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi, Vergi Dairesi
Belirli atık çeşitlerinin uygulanmasında pilot projelerin uygulanması
1
2015-2016
2015-2016
Öncelik 27.3 Doğa koruma alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.3-a
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
1
Av ve Yabani Kuşlar (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Av hayvanları ile ilgili
düzenlemlerin yapılması
2
Flora ve Fauna ile ilgili Yasaklanmış Yasaklanmış bir faaliyette bulunacak -30 Kasım 2009 tarih ve
Faaliyetlere Yönelik (Bilimsel
kişi ya da kurum adına yapılan
2009/147/AT sayılı Avrupa
Araştırma, Muhafaza, Kamu Sağlığı başvurulara izin verilirken gerekli
239
ve Güvenliği) Usul ve Esasları
Tüzüğü
koşullara ve kısıtlamalara ilişkin usul
ve esasların belirlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
3
Koruma Altına Alınacak Olan Flora
ve Fauna Listesinin Hazırlanması ve
Koruma Seviyelerinin Belirlenmesi
Tüzüğü
Ülkemizde bulunan flora ve faunanın
envanterinin çıkarılmasının ve
envantere göre listelerin
belirlenmesinin sağlanması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/Çevre
Koruma Dairesi
4
Sulak Alanlar Tüzüğü
Sulak alanların korunması ve
yönetimine ilişkin usul ve esasların
belirlenmesi amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
240
Tablo 27.3-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Flora ve Faunanın Düzenleyici
Ticaret ile Korunması Tüzüğü
6
Özel Çevre Koruma Bölgesi
Seçiminde İzlenecek Kural ve
Esaslar Tüzüğü
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ülkedeki koruma altında bulunan
flora ve faunanın ticaretinin
korunmasını ve kontrol altına
alınmasına sağlamaya yönelik usul
ve esasların düzenlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
9 Aralık 1996 tarih ve (AT) 338/97
sayılı Konsey Tüzüğü (Flora ve
Faunanın Düzenleyici Ticaret ile
Korunması (CITES) Tüzüğü)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Hayvancılık ve
tarımdan sorumlu
Bakanlık/lar/
Hayvancılık Dairesi,
Tarım Dairesi ve
Veteriner Dairesi,
Gümrük işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Gümrük Rüsumat
Dairesi
Çevre yasasında belirtilen ÖÇKB
ilan etme gerekçelerine yönelik usul
ve esasları düzenlemek amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Amaç / Kapsam
241
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.3-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Orman Dairesi, Şehir Planlama Dairesi)
Uygulama Tarihi
1
Doğa koruma alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2015
2
2014-2016
3
Çevre mevzuatının etkin ve verimli uygulanabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile STÖ’lerine gerekli olan yurt içi ve yurt dışı
eğitimlerinin sağlanması
ÖÇKB Yönetim Planlarının Çevre Planlarına entegre edilmesi
4
Coğrafi Bilgi Sistemi (GIS) oluşturularak ilgili kurumlar arası bilgi paylaşımının sağlanması
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
Dört ayrı Özel Çevre Koruma Bölgesinde yönetim için gerekli fiziki altyapı projelerinin tamamlanması
1
2
Flora ve faunasında tehlikede olan türlerin belirlenmesi çalışmalarının yapılması ve tamamlanması
CITES türlerinin teşhis ve tanımlanmasında kullanılacak verilerin envanterinin bilgisayar ortamında oluşturulması
3
Çevre Koruma Dairesi, Şehir Planlama Dairesi
1
Bütünleştirilmiş Kıyı Alanları Yönetim Planının (ICZMP) Hazırlanması
2014-2015
2014
2014-2015
2014-2016
2014-2016
242
Öncelik 27.4 Yatay konulardaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.4-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
İmar (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Amaç / Kapsam
Su kaynaklarının koruma ve
yönetiminin mekansal planlanmaya
entegre edilmesi, katı atık ile ilgili
mekansal gereklerin yerine
getirilmesi, doğa koruma ve doğal
koruma alanlarının planlanması ile
ilgili düzenlemelerin yapılması,
Mekansal Plan hazırlama ve
planlama uygunluğun sağlanması
süreçlerine çevresel değerlendirme
süreçlerinin dahil edilmesi,
sürdürülebilir mekansal gelişme
gereklerinin dahil edilmesi,
endüstriyel kirliliği önleme
gerekliliklerinin yansıtılması, gürültü
gerekliliklerinin ve gürültü ile ilgili
planlamaya aktarılması gerekli sair
gerekliliklerin dahil edilmesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
- 3 Kasım 1998 tarih ve 98/83/AT
sayılı Konsey Direktifi (İçme Suyu
Direktifi)
- 26 Nisan 1999 tarih ve 99/31/AT
sayılı Konsey Direktifi (Düzenli
Depolama Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
-25 Haziran 2002 tarih ve
2002/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Çevresel Gürültü Yönetimi ve
Değerlendirmesi Direktifi)
-28 Ocak 2003 tarih ve 2003/4/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Çevresel Bilgiye
Erişim Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Su işlerinden sorumlu
Bakanlık/ Su İşleri
Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
243
- 15 Şubat 2006 tarih ve 2006/7/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Yüzme Suları
Direktifi)
- 19 Kasım 2008 tarih ve
2008/98/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Atık Çerçeve Direktifi)
- 23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Su Çerçeve
Direktifi)
- 4 Temmuz 2012 tarih ve
2012/18/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Seveso III Direktifi)
2
DPÖ Kuruluş (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Ekonomik ve sosyal planlamadan
sorumlu kurumun görev ve
sorumluluklarının ortaklaşa çevre
yönetimi, sürdürülebilir kalkınma
ilkeleri çerçevesinde yeniden
tanımlanması, beş yıllık kalkınma
planı ve yıllık program süreçlerine
SÇD ve ÇBE gereklerinin
yansıtılması
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
- 28 Ocak 2003 tarih ve 2003/4/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının birinci
yarısı
Devlet Planlama
Örgütü
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
3
Turizm Endüstrisi Teşvik
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
Turizm teşvik sistemine çevre
politikaları ile ÇED mevzuatının
gereklerinin yansıtılması
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Devlet Planlama
Örgütü
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Turizmden sorumlu
Bakanlık/ Turizm
Planlama Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
244
Tablo 27.4-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Teşvik (Değişiklik)Yasa Tasarısı
5
Belediye (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Genel teşvik sistemine çevre
politikaları ile ÇED mevzuatının
gereklerinin yansıtılması
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Devlet Planlama
Örgütü
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Turizmden sorumlu
Bakanlık/ Turizm
Planlama Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
İçme suyu ve atık su gereklerinin
yansıtılması amacıyla çerçeve yasa
yapılması, atık yönetiminde
uygulayıcı olan belediyelerimizin
atık yönetimini etkin bir şekilde
uygulayabilmesi için gerekli
düzenlemelerin yapılması ve
gürültünün etkin olarak izlenmesi ve
denetlenmesine ilişkin yetkilerin
düzenlenmesi
-19 Kasım 2008 tarih ve
2008/98/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Atık Çerçeve Direktifi)
-21 Mayıs 1991 tarih ve
91/271/AET sayılı Konsey Direktifi
(Kentsel Atıksu Arıtma Direktifi)
-3 Kasım 1998 tarih ve 98/83/AT
sayılı Konsey Direktifi (İçme Suyu
Direktifi)
-26 Nisan 1999 tarih ve 99/31/AT
sayılı Konsey Direktifi (Düzenli
Depolama Direktifi)
-25 Haziran 2002 tarih ve
2002/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Çevresel Gürültü Yönetimi ve
Değerlendirmesi Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Yerel yönetimlerden
sorumlu Bakanlık,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Su, jeoloji ve maden
işlerinden sorumlu
Bakanlık/lar/ Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi
Amaç / Kapsam
245
Tablo 27.4-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Yollar ve Binaları Düzenleme
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
7
Kıyı Koruma Yasa Tasarısı
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Binaların enerji performansları ile
ilgili, inşaat izni aşamasında
aranacak standartlar ve kriterlere
ilişkin düzenlemelerin yapılması
16 Aralık 2002 tarih ve 2002/91/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (yeni ve mevcut
Binaların enerji verimliliğinin
artırılmasına ilişkin Direktif)
2016 yılının ikinci
yarısı
Planlamadan ve Yerel
Yönetimlerden
Sorumlu Bakanlık/
Şehir Planlama Dairesi
Kaymakamlıklar
Belediyeler
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Kıyı alanlarının ve denizel yaşam
ortamın korunmasını ve kullanımının
yönetilmesini sağlayacak, usul, esas
ve düzenlemelerin yapılması
- 21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET 2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
yarısı
Direktifi)
- AB Denizsel Yaşam Politikası
Gereklilikleri
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
(Kaymakamlıklar,
Şehir Planlama
Dairesi)
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Hayvancılıktan
sorumlu Bakanlık/
Hayvancılık Dairesi
Liman işletmelerinden
Sorumlu Bakanlık,
Limanlar Dairesi
Amaç / Kapsam
246
Tablo 27.4-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
8
Aarhus Konvansiyonun Kabul
Edilmesi için Yasa Tasarısı
9
10
Amaç / Kapsam
Çevresel Bilgiye Erişim, Çevresel
Konularda Halkın Katılımı ve
Yargıya Erişim konusunda
uluslararası anlaşmanın, iç hukuk
sistemine dahil edilmesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
17 Şubat 2005 tarih ve 2005/370/AT 2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Kararı (Aarhus
yarısı
Konvansiyonunun AB tarafından
kabulüne ilişkin Karar)
Başbakanlık/ Mevzuat
Dairesi
Devlet Planlama
Örgütü
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Çevresel Etki Değerlendirme Tüzüğü Gerçek veya tüzel kişiler tarafından
gerçekleştirilmesi planlanan bu
Tüzük kapsamına giren projelerin
yapısı, boyutu veya konumuna bağlı
olarak çevre üzerinde meydana
getirebileceği tüm olası önemli
etkileri belirlemek, değerlendirmek
ve olumsuz etkileri engelleyecek
ve/veya en aza indirgeyecek
önlemleri belirlemek için, bir
çevresel etki değerlendirmesi süreci
içinde uyulması gereken idari ve
teknik usul ve esasları düzenlemek
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Çevresel Bilgiye Erişim Tüzüğü
28 Ocak 2003 tarih ve 2003/4/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Çevresel Bilgiye
Erişim Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Çevresel bilgiye erişim konusundaki
AB gerekliliklerinin, yansıtılması ve
bunlara uygun olarak çevresel
bilginin toplanması ve yönetilmesi,
mevcut sistemleri güncellenmesi
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
247
Tablo 27.4-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Planlamadan Sorumlu
Bakanlık/Şehir
Planlama Dairesi
Devlet Planlama
Örgütü
Planlama Onayı (Değişiklik) Tüzüğü Planlama Onayı sistemi ile ÇED
13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
ereklerini birbirini tamamlaması ve sayılı Avrupa Parlamentosu ve
uyumlu hale getirilmesi amacıyla
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
İmar Yasası altında çıkarılacak tüzük
değişikliği
2015 yılının ikinci
yarısı
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
13
Çevresel Yükümlülük Tüzüğü
Çevresel zararların önlenmesi ve
telafi edilmesinde ‘kirleten öder’
prensibi göz önünde bulundurularak
çevresel yükümlülüğün çerçevesini
belirleyen usul ve esasların
sağlanması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-21 Nisan 2004 tarih ve 2004/35/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Çevresel
Yükümlülük Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
14
Halkın Katılımı Tüzüğü
Stratejik Çevresel Değerlendirme
gerekliklerini yansıtacak ve
planlamaya halkın katılımını
sağlayacak önlemlerin düzenlemesi
amacıyla İmar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
11
Stratejik Çevresel Değerlendirme
Tüzüğü
12
Amaç / Kapsam
Ekonomik, sosyal ve fiziki
nitelikteki plan ve programın
çevresel değerlendirmeye tabii
olmasını, karar verme aşamalarına
yerel ve merkezi yönetim düzeyinde
halkın katılımının dahil edilmesi ve
Stratejik Çevresel Değerlendirmenin
ekonomik sosyal ve fiziki planlama
ve programlama süreçlerinin parçası
haline getirilmesinin sağlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
248
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.4-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Eğitimden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi, Şehir Planlama Dairesi, Devlet Planlama Örgütü)
1
2
3
4
5
6
7
ÇED raporlarının kalitesinin artırılması, değerlendirme ve halkın katılımı gibi AB gerekliliklerini yerine getirebilmesi için ilgili
kurumların personelinin kapasitesinin artırılması
Çevresel etki değerlendirmeye tabii devlete veya özel sektöre ait projeler ile ilgili kurumlararası bilgi alışverişi, danışma, eşgüdüm ve
işbirliğini sağlayacak mekanizma ve prosedürler geliştirilmesi
ÇED Direktifinin gereklerinin tam olarak uygulanabilmesi için Ülkesel Fiziki Plan yürürlüğe girinceye kadar geçecek sürede planlama
onayı sisteminin tüm ülkede yürürlüğe girmesini sağlayacak bir planlama enstrümanın hazırlanması
AB politika ve çevre mevzuatı gerekliliklerine uygun mekansal gelişme politika, planlama onayı ve izinlendirme prosedürlerini
iyileştirecek politika ve mevzuat paketinin hazırlanması ve kabul edilmesi
Çevreye saygılı mekansal gelişmeyi destekleyici teşvik edici, ekonomik ve mali enstrümanlar dahil (devredilebilir imar hakları,
destekleyici, caydırıcı düzenlemeler v.b) yeni planlama araçlarının geliştirilmesi ve uygulanması
SÇD’nin karar verme mekanizmasına entegre edilmesini ve SÇD’yi gerçekleştirecek kapasitenin oluşturulmasını sağlayacak ilgili
kurumlara yönelik eğitimin sağlanması
Halkın çevresel bilgiye erişimi için elektronik veritabanı sistemi ve prosedürleri geliştirilmesi
Uygulama Tarihi
2014
2014
2014-2015
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
13
Stratejik Çevresel Değerlendirmeye tabii sektörel ve mekansal politika planlar, programlar ile ilgili kurumlar arası bilgi alışverişi,
danışma, eşgüdümü ve işbirliğini sağlayacak mekanizma ve prosedürler geliştirilmesi
Çevresel etkilerin en az düzeyde tutulmasına yönelik medya kampanyaları düzenlenmesi
Çevresel koruma, çevresel veri ve bilgiye halkın erişimi konularında ve halkın farkındalığını artırmak için kampanyalar ve programlar
düzenlenmesi
İş çevreleri, sivil toplum örgütleri, yerel yönetimler ve merkezi yönetim arasında çevresel etkiler ve bunların en az düzeyde tutulmasına
yönelik alınacak önlemler ile ilgili ortaklaşa sorumluluğa dayanan mekanizma ve prosedürler oluşturulması
Çevresel değerlendirme, halkın katılımı, çevresel bilgiye erişim, ÇED, planlama onayı ve izinlendirme izleme ve yaptırım konularında
gerekli farkındalık, bilgi ve beceri alanları ile mesleki uzmanlık alanlarının belirlenmesi ve orta eğitim düzeyinde müfredat ve üniversite
düzeyinde teşvik edilecek eğitim alanlarına yönelik bir plan ve program hazırlanması
KKTC için Sürdürülebilir Gelişme Stratejisinin hazırlanması
14
Çevresel Etki Değerlendirmelerinin kalitesini artırmak için ÇED uygulayıcılarına yönelik bir akreditasyon sistemi geliştirilmesi
2015-2016
15
KKTC Çevrenin Durumu Raporunun hazırlanması
2016
16
Bireysel projelerde uygulanmak üzere yönlendirici ilkeler, standartlar ve uygulamaların hazırlanması
2016
8
9
10
11
12
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2015-2016
249
Tablo 27.4-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Şehir Planlama Dairesi
Bir bölgesel mekansal gelişme stratejik planı niteliğinde Ülkesel Fiziki Planın tamamlanması
1
Çevresel değerlendirme ve çevresel bilgiye ilişkin veri tabanı oluşturma, planlama onayı, izinlendirme, izleme, denetleme ve yaptırım
2
konularında çevresel hassasiyetlerin dikkate alınarak Şehir Planlama Dairesinin kurumsal altyapısının geliştirilmesi
Kaymakamlıklar ve belediyelerde mekansal gelişme yönetimi konusunda personel kapasitesinin ve organizasyonunun geliştirilmesi
3
4
Kaymakamlıklar ve belediyelerde mekansal gelişim yönetimi konusunda teknik kapasite oluşturulması
Çevre Koruma Dairesi
Çevresel kontrolü güçlendirmek için IMPEL ağıyla bağlantı kurulması
1
Çevresel Teftiş Konusunda Tavsiyeler hakkında Çevre Koruma Dairesi personelinin eğitilmesi ve kapasitesinin güçlendirilmesi
2
Çevresel izinlendirme, izleme, denetim ve yaptırım sisteminin oluşturulması
3
Uygulama Tarihi
2014
2014-2015
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2015-2016
250
Öncelik 27.5 Hava kalitesi alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.5-a
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Hava Kalitesinin Değerlendirmesi ve Dış ortam hava kalitesi ile ilgili
Yönetimi Tüzüğü
kriterler, standartlar gibi teknik
detayların konulması ve bu teknik
detayların tanımlarının
yerleştirilmesi ve tanımlanmış
yöntem ve kriterler baz alınarak hava
kalitesinin tayin edilmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
- 15 Aralık 2004 tarih ve
2014 yılının birinci
2004/107/AT sayılı (4 Kardeş
yarısı
Direktif) Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 21 Mayıs 2008 tarih ve 2008/50/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (CAFE)
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
Birimi
2
Hava Kalitesinin Kontrolü Tüzüğü
- 21 Mayıs 2008 tarih ve 2008/50/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (CAFE)
- 15 Aralık 2004 tarih ve
2004/107/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi (4
Kardeş Direktif)
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
Birimi
Amaç / Kapsam
Partiküler maddeler, kükürtlü
maddeler, organik maddeler,
hidrokarbonlar, azotlu maddeler gibi
doğal hava bileşimini bozan bütün
maddelerin emisyon standartları ve
bu emisyon salınımına sebep olan
tesis ve faaliyetlerin uyması gereken
usul ve esasların gerekliliğinin
yansıtılması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
251
Tablo 27.5-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
- 20 Aralık 1994 tarih ve 94/63/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 13 Ekim 1998 tarih ve 98/70/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 26 Nisan 1999 tarih ve 99/32/AT
sayılı Konsey Direktifi
-06 Temmuz 2005 tarih ve
2005/33/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Enerjiden sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
birimi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Petrolün bir terminalden diğer
20 Aralık 1994 tarih ve 94/63/AT
terminale veya bir terminalden bir
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
servis istasyonuna aktarılması,
Konsey Direktifi
depolanması, yüklenmesi ve
taşınması için kullanılan yöntemleri
ve yapılan işlemleri, nakil araçları ve
gemilere ilişkin uygulamaların
düzenlenmesi amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak olan Tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
birimi
Akaryakıt istasyonlarında motorlu
-21 Ekim 2009 Tarih ve
taşıtların yakıt ikmali sırasında
2009/126/EC sayılı Avrupa
yayılan uçucu organik bileşenlerin
Parlamentosu ve Konseyi Direktifi
kontrolünün düzenlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak olan
Tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
birimi
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Sıvı Yakıt Niteliklerine ve Bunların
Niteliklerini İzleme Yolları ve
Yöntemlerine İlişkin Gereklilikler
Hakkında Teknik Tüzük
İthal edilen akaryakıtların,
kalitesinden depolanmasına,
taşınmasına ve tüketimine kadar tüm
safhalarında AB’nin yakıtlarla ilgili
direktiflerinin gerekliliklerinin
yansıtılması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak olan Tüzük
4
Petrol Depolama, Yükleme veya
Boşaltımından Kaynaklanan Uçucu
Organik Bileşik (UOB)
Salınımlarının Kontrolüne İlişkin
Teknik Tüzük
5
Motorlu Araçların Akaryakıt
İstasyonlarında Yakıt İkmali
Yaparken Uçucu Organik
Bileşenlerin Emisyonunun
İzlenmesine İlişkin Teknik Tüzük
6
Akaryakıt Satışı ve İştigali (Denetim Akaryakıtın istasyonlara taşınması
ve Düzenleme) (Değişiklik) Tüzüğü ve depolanması amacıyla Çevre
Yasası altında çıkarılacak olan
Tüzük
Amaç / Kapsam
29 Şubat 1994 tarih ve 94/63/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Uçucu organik
birleşenler)
252
Tablo 27.5-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
7
Biyo-yakıt Kalitesinin İzlenmesine
ve Sera Gazı Salınımının
Azaltılmasına İlişkin Teknik Tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Biyo-yakıt kalitesinin izlenmesine ve 23 Nisan 2009 tarih ve 2009/28/AT
sera gazı salınımının azaltılmasına
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
ilişkin, otomotiv ve ısıtma amaçlı
Konsey Direktifi
biyo-yakıtların kalitesinin
izlenmesine, sera gazı salınımlarının
azaltılmasının hesaplanmasına
yönelik metodoloji ile sorumlu
kurumun gereklilikleri ve
görevlerinin düzenlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak olan
Tüzük
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılı birinci yarısı
Akaryakıttan sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
Birimi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.5-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Akaryakıt Birimi, Belediyeler)
Hava kalitesi sektörüne bağlı olarak akaryakıt biriminin kapasitesinin güçlendirilmesi
1
Uygulama Tarihi
2014
2
Hava kalitesi alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
3
Emisyon kaynaklarını belirleyen envanter çalışmasının yapılması
2014-2016
4
AB’nin petrol kalitesi ve sıvı yakıtlardaki kükürt gerekliliklerini yansıtan bir mevzuatın kabul edilmesi, motorlu araçlar için iyi kalitede
petrole ve dizel yakıta geçiş ve enerji üretiminde düşük kükürtlü ağır akaryakıt kullanımı için bir strateji planının geliştirilmesi
Çevre Koruma Dairesi ile ilgili kurumların teknik altyapısının geliştrilmesi
2014-2016
5
Çevre Koruma Dairesi
Hava kalitesi ölçüm istasyonlarından gelecek olan verilerin izlenmesi ve raporlama için kapasite ve sistem geliştirilmesi
1
Akaryakıt Birimi
Akaryakıt laboratuvarının teknik kapasitesinin güçlendirilmesi
1
2014-2016
2014-2016
2014-2016
253
Öncelik 27.6 Kimyasallar alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo: 27.6-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Tehlikeli Kimyasalların
Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve
Paketlenmesi Tüzüğü
2
Sınıflandırılmış Maddeler Listesi
Tüzüğü
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Piyasada bulunan tehlikeli
maddelerin ve preparatların
sınıflandırılma, paketlenme,
tanımlanma ve tanıtımını yapma
usullerinin düzenlenmesi amacıyla
Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
67/548/AET ve 1999/45/AT sayılı
Direktifleri yürürlükten kaldıran ve
(AT) 1907/2006 sayılı Tüzüğü tadil
eden, maddelerin ve karışımların
sınıflandırılması, etiketlenmesi ve
paketlenmesine ilişkin 16 Aralık
2008 tarihli ve (AT) 1272/2008/
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
Kimyasalların sınıflandırılması,
etiketlenmesi ve paketlenmesi ile
küresel uyumlaştırma sistemi
tüzüklerinde kullanılacak olan
maddeler listesinin düzenlenmesi
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
16 Aralık 2008 tarihli ve (AT)
1272/2008/ sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Küresel Uyumlaştırma Sistemi
Tüzüğü)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
Sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
Amaç / Kapsam
254
Tablo: 27.6-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
16 Aralık 2008 tarihli ve (AT)
1272/2008/ sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Küresel Uyumlaştırma Sistemi
Tüzüğü)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
Sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
İşyerleri ve depolar gibi yerlerde
(AT) 1907/2006 sayılı Avrupa
muhafaza edilen kimyasalların insan Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
sağlığının korunması, iş sağlığı ve
(REACH Tüzüğü)
güvenliği tedbirlerinin alınması ve
çevrenin korunması bağlamında
gerekli önlemlerin sağlanması
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi Tarım ve
veterinerden Sorumlu
Bakanlık/lar/ Tarım
Dairesi, Veteriner
Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Küresel Uyumlaştırma Sistemi
Tüzüğü
Küresel Uyumlaştırılmış
Sınıflandırma ve Etiketleme
Sistemiyle uyumlu kimyasalların
sınıflandırılması, paketlendirilmesi,
etiketlendirilmesi ve reklamlarının
yapılması konularının düzenlenmesi
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
4
Kimyasallar ile ilgili Güvenlik Veri
Belgesi Tüzüğü
Amaç / Kapsam
255
Tablo: 27.6-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Tehlikeli Kimyasalların
Depolanması ve Perakende Satışına
İlişkin Tüzük
6
Biyosidal Ürünler Tüzüğü
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tehlikeli kimyasalların depolanması
sırasında insan sağlığını ve çevreyi
korumanın yanı sıra belli kimyasal
grupların tesisler ve tesis içerisindeki
yerleşimlerinin korunması amacıyla
gerekli olan özel teknik ve kurumsal
önlemlere yönelik gereklilikler ve
muafiyetleri sağlar.
-(AT) 1907/2006 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(REACH Tüzüğü)
-67/548/AET ve 1999/45/AT sayılı
Direktifleri yürürlükten kaldıran ve
(AT) 1907/2006 sayılı Tüzüğü tadil
eden, maddelerin ve karışımların
sınıflandırılması, etiketlenmesi ve
paketlenmesine ilişkin 16 Aralık
2008 tarihli ve (AT) 1272/2008/
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
-22 Mayıs 2012 tarih ve (AB)
528/2012 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Biyosidal Ürünlerinin Pazara
Sunulması ve Kullanılması)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi Tarım ve
veterinerden Sorumlu
Bakanlık/lar/ Tarım
Dairesi, Veteriner
Dairesi
Biyosidal ürünlerin üretimi, ithali,
kaydedilmesi ve satışı ile ilgili tüm
usul ve esasların düzenlenmesi
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
22 Mayıs 2012 tarih ve (AB)
528/2012 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Biyosidal Ürünlerinin Pazara
Sunulması ve Kullanılması)
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
Sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
Amaç / Kapsam
256
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.6-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, İlaç ve Eczacılık Dairesi, Tarım Dairesi, Çevre Koruma Dairesi, Ticaret Dairesi, Devlet Laboratuvarı,
Gümrük ve Rüsumat Dairesi, Veteriner Dairesi )
1
Kimyasallar Yasası’nın uygulanabilmesi için Çevre Koruma Dairesine gerekli personel istihdamın yapılması
2
Yetkili makamların kimyasallar, kimyasal madde ve karışımların kontrolü ile ilgili mevzuatın uygulanması konusunda eğitilmeleri
2014-2015
3
Kimyasallar alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
4
Kimyasal maddelerin kontrol edilebilmesi için yöntemlerin belirlenerek ilgili kontrol sisteminin oluşturulması
2014-2016
5
İlgili kurumlarda kimyasal maddeler ve karışımlar ile ilgili görev yapacak personelin mevzuat uyumu ve uygulanması konusunda
eğitilmeleri ve bu çerçevede eğitim rehberlerinin hazırlanması
2014-2016
6
Piyasaya arz edilen kimyasal maddeler ile ilgili envanterin oluşturulması
2014-2016
7
Kimyasallar için bir veri bankasının oluşturulması
2014-2016
8
Sağlık Bakanlığı bünyesindeki devlet laboratuvarının kimyasal maddeler ile karışımların ve biyosidal ürünlerin kontrol ve analizlerini
yapabilecek şekilde teknik donanım eksikliklerinin giderilmesi ve güçlendirilmesi
2014-2016
9
Kimyasalların güvenliği konusunda halkın bilinçlendirilmesi çalışmalarının gerçekleştirilmesi
2014-2016
2014
257
Öncelik 27.7 Endüstriyel kirlilik kontrolü alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.7-a
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Atık Yakma Tesisleri Tüzüğü
Ülke genelinde toplanacak olan
atıkların yakılarak enerjiye
dönüştürülmesi ve emisyonların
kontrol altına alınması için gerekli
olan usul ve esasların sağlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
- 4 Aralık 2000 tarih ve 2000/76/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atıkların
Yakılması direktifi)
- 24 Kasım 2010 tarih ve
2010/75/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Endüstriyel Emisyonlar Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
2
Büyük Yakma Tesisleri Tüzüğü
Enerji üretim tesislerinin faaliyeti
sonucu ortaya çıkan kirletici
emisyonların kontrol altına alınması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-23 Ekim 2001 tarih ve 2001/80/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Büyük Yakma
Tesisi Direktifi)
- 24 Kasım 2010 tarih ve
2010/75/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2014 yılının birinci
yarısı
Sanayiden Sorumlu
Bakanlık/Sanayi
Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
3
Çevre Denetim ve Çevresel İzin
Tüzüğü
Ülkemizdeki çevresel denetimlerin
daha etkin ve sistemli bir şekilde
yürütülmesi için usul ve esasların
sağlanması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
4 Nisan 2001 tarih ve 2001/331/AT
sayılı Çevresel Denetime ilişkin
Komisyon Tavsiye Kararı
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
4
Sanayi Emisyon Tüzüğü
Önemli endüstriyel tesislerden
kaynaklanan kirliliğin kontrol altına
alınması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-15 Ocak 2008 tarih ve 2008/1/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (Entegre Kirlilik
Önleme Kontrol (EKÖK) Direktifi)
-24 Kasım 2010 tarih ve 2010/75/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Endüstriyel
Emisyonlar Direktifi)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Sanayiden sorumlu
Bakanlık/Sanayi
Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
258
Tablo 27.7-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Gönüllü Çevresel Yönetim ve Tetkik Tesislerin geri dönüşüm sistemleri
Sistemi Tüzüğü
oluşturularak çevreye yapacağı
etkilerin azaltılması ve yönetimi için
usul ve esasların sağlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
25 Kasım tarih ve (AT) 1221/2009
sayılı Eko-yönetim ve Denetime
(EMAS) ilişkin Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Uçucu Organik Bilişenlerin (VOC)
Sanayi tesislerinde kullanılan
Emisyonları Azaltmak İçin
çözücülerden meydana gelecek olan
Çözücüler Kullanan Tesisler Tüzüğü Uçucu Organik Bileşenler
emisyonlarını azaltmak için usul ve
esasların sağlanması amacıyla Çevre
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
11 Mart 1999 tarih ve 1999/13/AT
2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi (Uçucu
yarısı
Organik Bileşenler Emisyonları
Azaltma Direktifi)
-24 Kasım 2010 tarih ve 2010/75/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Endüstriyel
Emisyonlar Direktifi)
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
6
Amaç / Kapsam
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.7-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler, Kaymakamlıklar, KIBTEK)
Endüstriyel kirlilik ve kontrol alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
1
Uygulama Tarihi
2014-2016
2
Emisyon kaynaklarını belirleyen envanter çalışmasının yapılması
2014-2016
3
EKÖK Direktifi’nin uygulanmasına yönelik bir pilot proje yapılması
2014-2016
4
Endüstriyel tesislere izin verilmesi sürecinde halk katılımı konusunda bir pilot proje yapılması
2014-2016
5
Çevre mevzuatının etkin ve verimli uygulanabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile STÖ’lere gerekli olan yurt içi ve yurt dışı
eğitimlerinin sağlanması
2014-2016
259
Tablo 27.7-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Çevre Koruma Dairesi
Çevresel izinlendirme, izleme, denetim ve yaptırım sisteminin oluşturulması
1
Uygulama Tarihi
2014-2016
2
En İyi Mevcut Tekniklerin gerekliliklerinin uygulanması için plan ve program hazırlanması
2014-2016
3
4
5
Genel bağlayıcı kuralların hazırlanmasına ve uygulanmasına ilişkin rehberlerin hazırlanması
EKÖK mevzuatında hazırlanacak olan tüzüklerin kılavuzlarının tamamlanması
Endüstriyel kirlilik ve kontrol alanını için Çevre Koruma Dairesine gerekli personel istihdamının yapılması
2014-2016
2014-2016
2014-2016
6
Çevresel kontrolü güçlendirmek için IMPEL ve Avrupa Çevre Ajansı ağı ile bağlantı kurulması
2014-2016
Öncelik 27.8 Gürültü alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.8-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Gürültü ve Ses Kontrol Tüzüğü
Amaç / Kapsam
İç ve dış ortam gürültü seviyeleri
konusunda standartların
belirlenmesi, çevresel gürültünün
esas ve kriterlerinin belirlenmesi,
kamuoyunun gürültü konularında
bilgilendirilmesi, gürültüyü
azaltmaya yönelik eylem planlarının
hazırlanması ve uygulanmasının
sağlanması
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
25 Haziran 2002 tarih ve
2002/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Çevresel Gürültü Yönetimi ve
Değerlendirmesi Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
260
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.8-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Sivil Havacılık Dairesi, Karayolları Dairesi, Belediyeler)
Uygulama Tarihi
1
Gürültü alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Gürültü haritalarının hazırlanması ve bu haritaların diğer planlama alanlarına dahil edilmesi
2014-2016
3
Çevre mevzuatının etkin ve verimli uygulanabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile STÖ’lerine gerekli olan yurt içi ve yurt dışı
eğitimlerinin sağlanması
Belirlenecek ses kirlilik kaynakları ve ses seviyelerine dair veri tabanlarının oluşturulması
2014-2016
4
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
1
Gürültü izleme ve teftiş sistemlerinin kurulması
2014-2015
2
Gürültü sektöründe çalışmak üzere Çevre Koruma Dairesine gerekli personel istihdamın sağlanması
2014-2016
261
Öncelik 27.9 İklim değişikliği alanındaki AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.9-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Binaların Enerji Performansı Yasa
Tasarısı
2
Yolcu Araçlarının Enerji Etkinlik
Etiketlenmesi Yasa Tasarısı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Binaların Enerji performansı ile ilgili 16 Aralık 2002 tarih ve 2002/91/AT
yasal çerçevenin oluşturulması
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Meteoroloji işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Meteoroloji Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi,
Yerel yönetimlerden
yorumlu Bakanlık/
Belediyeler
Enerjiden sorumlu
Bakanlık/ KIBTEK
KKTC’de yolcu araçlarının uygun
standartta olmasının sağlanması ve
enerji bilgilerini gösteren
etiketlendirmenin yapılabilmesi için
düzenleme yapılması
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sanayiden Sorumlu
Bakanlık/ Sanayi
Dairesi, Ticaret
Dairesi
Gümrük işlerinden
Sorumlu Bakanlık/
Gümrük Dairesi
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
13 Aralık 1999 tarih ve 1999/94/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
262
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.9-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Tarım Meteoroloji Dairesi, Su İşleri Dairesi, Şehir Planlama Dairesi, Gümrük Dairesi, Ticaret Dairesi, Araç Kayıt
Dairesi, Kaymakamlıklar, KIB-TEK, Belediyeler)
Uluslararası raporlandırma gerekliliklerine göre sera etkisi yapan gaz emisyonlarının bir envanterini hazırlama konusunda orta vadeli
2015-2016
1
danışmanlık hizmeti alınması
İklim değişikliğine bağlı olası sorunlar ile bunların azaltılması için alınacak olan önlemlerin belirlenmesine yönelik bir strateji planının
2015-2016
2
hazırlanması
Hükümet binalarında enerji etkinliğini artırmaya yönelik yatırım programı hazırlanması
2015-2016
3
4
5
Yenilenebilir enerji programı hazırlanması
Mevcut karbondioksit ve diğer sera gazı seviyelerini tespit etmek için emisyon envanteri çalışmalarının başlatılması
2015-2016
2015-2016
6
Enerji tasarrufu, yenilenebilir kaynak kullanımı için vergi muafiyeti ve teşvikler düzenlenmesi
2015-2016
7
İklim değişikliği ile ilgili düzenlemelerin yapılması için personel ve teknik kapasitenin oluşturulması
2015- 2016
8
Enerji performansı yüksek olan bina tasarımı, izinlendirme konusunda ilgili kurumlara ve meslek kurumlarına yönelik eğitim sağlanması
2015-2016
9
Mekansal gelişim politikaları ve hedeflerinin uygulanması ve uygulamanın izlenmesi konusunda daha etkin ve etkili bir bilgi paylaşımı ve
işbirliği için ŞPD/ÇKD/DPÖ arasında teknik kapasitenin oluşturulması
2015-2016
263
FASIL 28: TÜKETİCİNİN VE SAĞLIĞIN KORUNMASI
28.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
AB tüketici politikası, temelde Avrupa Birliği vatandaşlarının çıkarlarının korunmasını ve buna dayanarak yaşam standartlarının yükseltilmesini hedeflemektedir. Tüketicinin
korunması mevzuatı; tüketicinin ekonomik çıkarları ile tüketici güvenliğinin korunması amacıyla belirli standartlar getirmeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda, AB üye
devletlerinde oluşturulan tüketici ağ merkezleri ile tüketici sorunlarına daha kısa zamanda çözüm bulunması ve mevcut mevzuata bağlı kalarak, AB üye devletlerinde yaşayan
herkes için güvenli ve kaliteli mal ve hizmet sunumu yoluyla tüketicilerin yaşam standartlarının iyileştirilmesi hedeflenmektedir.
Sağlığın korunması alanında ise, yetkilerin genel olarak üye devletlere ait olmasına rağmen AB’nin sınır ötesi sağlık tehditleri, hastaların dolaşımı ve sağlıkta eşitsizliklerin
azaltılması gibi üye devletin eylemlerini tamamlayıcı olan bazı eylemleri üstlenme zorunluluğu vardır. Ayrıca AB’de sağlığı iyileştirmek için dört prensip ve üç stratejik tema
üzerinde yoğunlaşılmaktadır. Stratejinin prensipleri şunlardır; paylaşılan sağlık değerleri, sağlık en büyük zenginliktir, geliştirilecek tüm politikalarda sağlık, ve global sağlıkta
AB’nin sesinin güçlendirilmesi. Stratejik temalar ise; yaşlanmakta olan Avrupa’da iyi sağlığı teşvik etmek, vatandaşları sağlık tehditlerinden korumak, dinamik sağlık sistemleri
ile yeni teknolojileri içermektedir. Avrupa’nın tümünde, birçok Birlik politikalarının ve eylemlerinin sağlık ve sağlık sistemleri üzerinde etkisi vardır. Bunlar, birçok kez değişik
bir politik yaklaşımı ile geliştirilmişlerdir. Ancak karar verme mekanizmasında yer alanlar, genelde potansiyel sağlık etkilerinin farkında değildirler. Önemli sağlık
belirleyicilerini yalnızca sağlık politikaları değil aynı zamanda çevre, sosyal veya ekonomi politikaları gibi diğer politika alanları da etkilediğinden koordineli eylemlere ihtiyaç
vardır.
28.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Tüketicinin Korunması:
a. Tüketicileri Koruma Yasası
27 Ekim 2004 tarih ve (AT) 2006/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, tüketicileri koruma mevzuatının uygulamasına yönelik yetkili makamalar arasında
oluşturulan işbirliğini düzenlemektedir.
11 Mayıs 2005 tarih ve 2005/29/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, iç pazarda işletmeden tüketiciye yönelik haksız ticari uygulamalara ilişkin konuları
düzenlemektedir.
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/114/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, yanıltıcı ve karşılaştırmalı reklamlara ilişkin konuları düzenlemektedir.
23 Nisan 2008 tarih ve 2008/48/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, tüketici kredi sözleşmeleri hakkındadır.
264
b. Genel Ürün Güvenliği
3 Aralık 2001 tarih ve 2001/95/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, genel ürün güvenliğine ilişkin konuları düzenlemektedir.
9 Temmuz 2008 tarih ve 765/2008 sayılı Avrupa Parlementosu ve Konsey Tüzüğü, akreditasyon ve piyasa gözetimi ile ilgili ürünlerin pazarlanmasına ilişkin hususları
düzenlemektedir.
9 Temmuz 2008 tarih ve 768/2008/AT sayılı Avrupa Parlementosu ve Konsey Kararı, ürünlerin pazarlanmasına ilişkin ortak çerçeveye ilişkin hususları düzenlemektedir.
Sağlığın Korunması:
a. Tütün ve Tütün Ürünlerinin Zararlarının Korunma
5 Haziran 2001 tarih ve 2001/37/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, üye devletlerin tütün ürünlerinin üretim, sunum ve satışları ile ilgili yasa, tüzük ve
idari hükümlerinin yakınlaştırılmasına ilişkin konuları düzenlemektedir.
26 Mayıs 2003 tarih ve 2003/33/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, tütün ürünlerinin reklamı ve sponsorluğuna ilişkin konuları düzenlemektedir.
11 Aralık 2007 tarih ve 2007/65/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, üye devletlerin televizyon yayıncılık etkinliklerinin izlenmesini düzenler.
b. Bulaşıcı Hastalıkların Tarama ve Kontrolü
22 Aralık 1999 tarih ve 2000/57/AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve kontrolü için erken uyarı ve yanıt sistemine ilişkin konuları düzenlemektedir.
22 Aralık 1999 tarih ve 2000/96/AT sayılı Komisyon Kararı, kurulan ağ tarafından giderek kapsanacak bulaşıcı hastalıklara ilişkin konuları düzenlemektedir.
19 Mart 2002 tarih ve 2002/253/AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların rapor edilmesi için vaka tanımlarının ortaya konulmasına ilişkin konuları düzenlemektedir.
17 Temmuz 2003 tarih ve 2003/542/AT sayılı Komisyon Kararı, tahsis edilmiş tarama ağının çalışması hakkındadır.
29 Eylül 2003 tarih ve (AT) 1882/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, prosedüre konu olan enstrümanlarda yer alan uygulayıcı güçlerin çalışmalarına
yardımcı olan düzenleyici komiteye ilişkin koşulları düzenlemektedir.
21 Nisan 2004 tarih ve (AT) 851/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü, Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi kurulmasına ilişkin konuları
düzenlemektedir.
18 Aralık 2007 tarih ve 2007/875/AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların listelenmesine ilişkin konuları düzenlemektedir.
28 Nisan 2008 tarih ve 2008/351/AT sayılı Komisyon Kararı, erken uyarı ve cevap sistemi içinde bulaşıcı hastalıkların kontrol ve korunmasına ilişkin raporlanması gereken
olayları düzenlemektedir.
265
28 Nisan 2008 tarih ve 2008/426/AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların Birlik ağına raporlanması için vaka tanımlarına ilişkin düzenleme getirmektedir.
2 Nisan 2009 tarih ve 2009/312/ AT Sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların listelenmesine ilişkin konuları düzenlemektedir
30 Nisan 2009 tarih ve 2009/363/AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların raporlanması için vaka tanımlarını düzenlemektedir.
10 Temmuz 2009 tarih ve 2009/539/ AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların listelenmesine ilişkin konuları düzenlemektedir.
10 Temmuz 2009 tarih ve 2009/540/AT sayılı Komisyon Kararı, bulaşıcı hastalıkların raporlanması için vaka tanımlarına ilişkin hususları düzenlemektedir.
3 Eylül 2012 tarih ve 2012/492/AB sayılı Komisyon Kararı, 2000/96/AT sayılı Kararın eklerindeki bulaşıcı hastalıkların listesinin tadil edilmesini düzenlemektedir.
22 Ekim 2013 tarih ve 1082/2013/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Kararı, sağlık açısından tehlike oluşturan sınır ötesi tehditlere ilişkin konuları düzenlemektedir.
c. Kan ve Kan Bileşenleri
6 Kasım 2001 tarih ve 2001/83/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, insan kullanımına yönelik tıbbi ürünlere ilişkin Birlik kurallarını düzenlemektedir.
27 Ocak 2003 tarih ve 2002/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, insan kanı ve kan bileşenlerinin toplanması, test edilmesi, işlenmesi, depolanması ve
dağıtımına ilişkin güvenlik ve kalite standartlarını düzenlemektedir.
22 Mart 2004 tarih ve 2004/33/AT sayılı Direktifi, 2002/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nde yer alan kan ve kan bileşenlerinin bazı teknik
gerekliliklerinin uygulanmasını düzenlemektedir.
30 Eylül 2005 tarih ve 2005/61/AT sayılı Komisyon Direktifi, 2002/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nin izlenebilirlik gerekleri ve ciddi yan etkilerinin
bildirimine ilişkin hükümlerin uygulanmasını düzenlemektedir.
30 Eylül 2005 tarih ve 2005/62/AT sayılı Komisyon Direktifi, 2002/98/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifinin, kan kuruluşları için bir kalite sistemi
oluşturulmasına dair Birlik standartlarının ve spesifikasyonlarının uygulanmasını düzenlemektedir.
d. Hücre, Doku ve Organ Nakli
31 Mart 2004 tarih ve 2004/23/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, insan hücre ve dokuların bağışlanmasına, elde edilmesine, test edilmesine, işlenmesine,
korunmasına, saklanmasına ve dağıtımına ilişkin kalite ve güvenlik standartlarını düzenlemektedir.
8 Şubat 2006 tarih ve 2006/17/AT sayılı Komisyon Direktifi, insan doku ve hücrelerinin bağışlanması, elde edilmesi ve test edilmesine ilişkin belirli teknik şartlara dair
2004/23/AT sayılı Direktif’in uygulanmasını düzenlemektedir.
266
24 Ekim 2006 tarih ve 2006/86/AT sayılı Komisyon Direktifi, insan hücre ve dokularının bağışlanması, elde edilmesi, test edilmesi, işlenmesi, korunması, saklanması ve
dağıtımı için kalite ve güvenlik standartlarına ilişkin 31 Mart 2004 tarih ve 2004/23/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifinin uygulanmasını düzenlemektedir.
7 Temmuz 2010 tarih ve 2010/45/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, nakil amacı ile kullanılacak olan organların standart kalitesini ve güvenliğini
düzenlemektedir.
267
28.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Tüketicinin Korunması
Tüketicinin korunması alanında kamu yönetimi bünyesinde yeterli düzeyde kurumsal yapılanmanın gerekliliği vurgulanmakta ve bu yapılanma içerisinde temel olarak kamu
tüketici otoritelerinin yetkilendirilmesi hedeflenmektedir. Tüketicilerin haklarını mahkeme aracılığıyla arama imkanlarının yanı sıra alternatif çözüm yollarının üretilebilmesi
için mahkeme dışı organların oluşturulmasının gerekliliği kurumsal yapılanma kapsamında ele alınmaktadır. Söz konusu mahkeme dışı organların ise diğer üye devletlerdeki
benzer kuruluşlarla bağlantılı ve sınır ötesi sorunların çözümlenmesinde yardımcı olacak nitelikte olması gerekli görülmektedir.
Kamu yönetimi bünyesinde gerekli görülen kurumsal yapılanma çerçevesinde, güvenlik önlemleri ile ilgili bir takım idari yapılanma ve uygulama gerekliliğine de
değinilmektedir. Ürün güvenliğinin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için üye devletlerde olması gereken ortak noktalara ise kurumsal yapılanma çerçevesinde değinilmektedir.
Bu kapsamda dikkate alınması gereken hususlar şunlardır:
-
Gerekli görüldüğü durumlarda, etkili ve caydırıcı yöntemlerin uygulanması;
Tüketici korunmasına yönelik sistematik ve koordineli bir şekilde piyasa gözetiminin yapılması;
Piyasa gözetiminin şeffaf olması ve piyasa gözetimi kapsamında elde edilen sonuçlara tüketici ile diğer paydaşların erişiminin sağlanması;
Piyasa gözetimi sonuçları hakkında düzenli aralıklarla Avrupa Komisyonunun bilgilendirilmesi;
Uygulama otoriteleri arasında işbirliğinin oluşturulabilmesi için Avrupa Komisyonunun da katılımıyla bir çerçeve kurulması;
İlgili otoritelerin son bilimsel gelişmelerden haberdar olması ve söz konusu gelişmelerin uygulanması;
Tehlikeli tüketim mallarının üye olmayan ülkelere ihracatının yasaklanması;
Satışa sunulan tehlikeli tüketim mallarının toplatılması ve risk faktörleriyle ilgili olarak tüketicinin bilgilendirilmesi;
Belli ürünler için inceleme ve risk faktörleri ile ilgili değerlendirme tamamlanana kadar bu ürünlerin satışa sunumunun geçici süreliğine yasaklanması;
Önemli risklerin mevcut olduğu durumlarda, hızlı ve erken müdahale imkanının olması;
Hızlı Uyarı Sistemi aracılığıyla satışa sunulması engellenen ürünler ile kısıtlama getirilen ürünler hakkında Avrupa Komisyonunun bilgilendirilmesi.
Birliğin gerekliliklerinin yerine getirilmesi için bağımsız ve etkili piyasa gözetiminin yanı sıra uygulama mekanizmalarının oluşturulması bir diğer gereklilik olarak belirtilmiştir.
Bu kapsamda tüketicinin korunması ile ilgili ihlallerin tespit edilmesi ve tüketicinin güvenliği ile ekonomik çıkarlarının korunmasına yönelik yapılacak olan piyasa gözetimi,
ilgili yerel otoriteler eliyle yürütülmelidir.
Tüketici şikayetlerine cevap verebilecek nitelikte otoritelerin oluşturulması ve söz konusu otoritelerin tüketicinin korunmasına yönelik kuralların işleyişiyle birebir ilgili olması
amaçlanmaktadır. Bu otoriteler kamu kuruluşu ve sivil toplum örgütü niteliğini taşıyabilmeli, tüketici çıkarlarının ihlali ile ilgili diğer üye devletlerden sevk edilen konularla
ilgilenmeli ve ayrıca gerekli görüldüğü takdirde uyarı yayınlayabilmelidir.
Birlik müktesebatı çerçevesinde kesin bir gereklilik olarak belirtilmemesine rağmen, tüketici dernekleri tarafından, tüketiciyi koruyan menfaatlerin, tüketici derneklerinin
uygulama ve yaptırımlarının gelişmekte olan politika içerisinde etkinliği sağlanmalıdır. Ayrıca tüketicinin bilgilendirilebilmesi ve söz konusu hakların kullanılabilmesi amacıyla
doğrudan veya dolaylı olarak tüketici dernekleri tarafından tüketici hakları ile ilgili eğitimler verilmelidir.
268
Sağlığın Korunması
Bulaşıcı hastalıkların kontrolü ve epidemiyolojik taraması için bir ağ oluşturulmasına ilişkin hükümleri içermekte ve bulaşıcı hastalıkların tarama ve kontrolüne ilişkin ulusal
sistemlerin varlığını kabul etmektedir. Bu ağın iki elemanı vardır: epidemiyolojik tarama ve erken uyarı ve yanıt sistemi (EWRS). Üye devlet bulaşıcı hastalıkların
epidemiyolojik taraması için ulusal seviyede bilgi toplamaktan ve bunları Birlik seviyesinde dağıtmaktan sorumlu olacak yetkili otoriteleri ve ayni zamanda kamu sağlığını
korumak için gerekli olabilecek önlemleri belirlemekten sorumlu olacak yetkili kamu sağlığı otoritelerini belirler.
Ulusal epidemiyolojik tarama sisteminin kapsamında olması gereken bulaşıcı hastalıkların listesi 2000/96/AT sayılı Karar içinde yer almaktadır. Bulaşıcı hastalıkların
raporlanması için vaka tanımları 2002/253/AT sayılı Karar içinde tanımlanmıştır.
2000/57/AT sayılı Komisyon Direktifi’nin uygulanması; üye devletlerden bulaşıcı hastalıklara ilişkin potansiyel sağlık tehdidi olan olaylarda hızlı bilgi değişimi amacıyla
EWRS için günde yirmi dört saat ve haftada yedi gün çalışacak temas noktası organize etmeleri ve koruyucu önlemleri almadan önce gerekli danışmanın yapılacağını garanti
etmeleri beklenmektedir.
2003/542/AT Komisyon Kararı’na göre üye devletler; belirlenmiş kurumsal yapıları ve/veya otoriteleri aracılığıyla, her bir tarama ağı için bir temas noktası oluşturup, bunları
bilgi ve veri temin edici ulusal temsilcisi olarak delege edeceklerdir.
Bu kurumlardan ayrı olarak, hangi yapıyı kullanacağı kararı tamamen üye devletin kendisine aittir, ancak mevzuatın gerekliliklerinin uygulanması ile başarılacak etkinin temin
edilmesi önemlidir. Uluslararası Sağlık Tüzükleri hastalıkların uluslararası yayılmasını önleme, yayılması halinde ondan korunmayı kontrol etme ve ona eşdeğer olabilecek ve
halk sağlığı risklerini sınırlayacak oranda ve gereksiz uluslararası taşınmayı ve ticareti engelleyecek bir kamu sağlığı sistemi oluşturmayı hedeflemektedir.
Uluslararası Sağlık Tüzükleri, sağlık olaylarını ve bulaşıcı, kimyasal, çapraz referans, radyo-nükleer ve bilinmeyen çıkış noktalı sağlık risklerini içermektedir. IHR’ye bulaşıcı
hastalıkları da kapsadığı için 2007/875/AT sayılı Karar’a bu gibi olayların üye devlet tarafından Dünya Sağlık Örgütüne bildirimi ile ilgili eylemleri AB seviyesinde kontrol
etmek için bir çapraz referans da yerleştirilmiştir. Uluslararası Sağlık Tüzükleri, ayni zamanda ulusal yapı ve kaynakların en az çekirdek kapasite gerekliliklerini uygulamak
için farz olan koşulları da temin etmektedir. Kapasite oluşturma, ağa iletilen epidemiyolojik taramaya ve uygulanmış olan kontrol önlemlerine ilişkin bilginin anında üye
devletlerin ve Komisyonun diğer katılımcı otoritelerine iletildiğini garanti etmek için yaşamsal bir elemandır.
Jenerik planların yanı sıra evrensel veya diğer sağlık tehditlerine karşı hazırlıklı olma planlarının da oluşturulması tavsiye edilmektedir. Ayrıca, uygun laboratuvar kapasitesinin
belirtilmesi de gereklidir. Bunun yanında, üye devletler AB kamu sağlığı programlarını takip edebilecek ve gerektiğinde bu programlara katılabilecek uygun ve yeterli idari
altyapıyı da oluşturmalıdırlar.
269
28.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
28.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlığa bağlı Ticaret Dairesi bünyesinde yürütülmekte olan çalışmalar iki bölümden oluşmaktadır. Bu bağlamda 40-2003 sayılı Tüketicileri
Koruma Yasası’nın revize edilerek AB mevzuatına uyum sağlanmasına ilişkin bir çalışma yürütülmektedir. Bir diğer çalışma ise ürün güvenliğine yöneliktir.
Söz konusu çalışmalar kapsamında Tüketicileri Koruma Yasası’nda bazı değişiklikler yapılmış olup bu değişikliğe bağlı olarak bazı ikincil düzenlemeler hazırlanıp Bakanlar
Kurulu tarafından onaylanmıştır. Bu ikincil düzenlemeler; Devre Tatil Sözleşmelerine İlişkin Tüzük; Ticari Garantiler, Garanti Belgesi ve Kusurlu Malların Onarımına İlişkin
Esaslar Tüzüğü; Paket Tur Sözleşmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Tüzüğü; ve Tüketici Sözleşmelerinde Haksız Koşullara İlişkin Tüzük olarak yasallaşmıştır. Bu mevzuat ile
tüketici çıkarlarının korunması ve tüketicilerin daha iyi şartlarda hizmet alabilmelerinin sağlanması hedeflenmektedir.
Bu fasıl bünyesinde yürütülen bir diğer çalışma ise ürün güvenliği alanındadır ve bu çalışma kapsamında yeni bir mevzuatın kaleme alınması ve piyasa gözetiminin nasıl daha
etkin bir şekilde yapılabileceği ile ilgili konuların incelenmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda AB mevzuatına uyumlu olarak hazırlanmış olan Ürün Güvenliği Yasa tasarısı
Ekim 2012 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Meclis’e sevk edilmiştir.
Sağlığın korunması alanında ise, 44/2008 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası çerçevesinde ilgili Yasanın uygulamasının iyileştirilmesi için
Yasa’da AB mevzuatının öngördüğü şekilde değişikliklerin gerçekleştirilmesi öngörülmüştür.
Hücre, doku ve organ nakli konusunda başlatılan çalışmalar kapsamında ise İnsan Hücre, Doku ve Organlarının Bağışlanması, Tedarik Edilmesi, Korunması, Saklanması,
Dağıtımına ve Gereğinde İmhasına İlişkin Güvenlik ve Kalite Standartlarının Belirlenmesi Yasa Tasarısı hazırlanmış olup, bu Yasa tasarısı ile insanlarda kullanılacak insan
hücre, doku ve organlarının kalite, etik ve güvenlik standartlarının düzenlenmesi ve insan sağlığının en üst düzeyde tedavisi ve korunmasının temin edilmesi hedeflenmektedir.
Buna ek olarak hem ülke genelinde kurulan veya kurulmakta olan hücre, doku ve organ merkezlerinin denetlenmesini ve izlenmesini sağlayacak bir kurulun oluşturulması için
denetim mekanizmasının yapısı kurulmuştur. Söz konusu mevzuat Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Meclis’e sevk edilmiştir ve Meclis Alt Komitede görüşülmeye
başlanmıştır.
Bulaşıcı hastalıklar konusu ile ilgili çalışmalara devam edilmekte olup bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve kontrolünün sağlanması amacıyla Bulaşıcı Hastalıklar Yasa taslağı
ile ilgili çalışmalara devam edilmektedir. Ayrıca Uluslararası Sağlık Tüzüğü, 2013 yılında Uygun Bulma Yasası olarak Meclis tarafından onaylanmıştır.
Kan ve kan bileşenleri konusunda yürütülen çalışmalar kapsamında Kan ve Kan Bileşenlerinin Kalite ve Güvenliği Yasa tasarısı kaleme alınmış olup, bu mevzuat Bakanlar
Kurulu tarafından onaylanıp Meclis’e sevk edilmiştir. Söz konusu mevzuat ile insanlarda kullanılacak kan ve kan bileşenleriyle ilgili kalite, etik kurallar ve güvenlik standartları
düzenlenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca kan ve kan bileşenlerinin toplanması, test edilmesi, işlenmesi, depolanması ve dağıtımı, transfüzyonunun takibine ilişkin hemovijilans
ve kalite sisteminin oluşturulmasını ve kan kuruluşlarının teftiş ve ruhsatlandırma işlemlerini düzenlenmektedir.
270
28.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 28.1 Tüketicinin korunması alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari yapıların oluşturulması
Ana Unsur 28.1.1 Tüketici mevzuatının AB müktesebatına uyumlu hale getirilmesi
Ana Unsur 28.1.2 Ürün güvenliği mevzuatının çıkarılması ve uygulanması
Öncelik 28.2 Sağlığın korunması alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari yapıların oluşturulması
Ana Unsur 28.2.1 AB tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından korunması mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 28.2.2 AB bulaşıcı hastalıkların taranması ve kontrolü mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 28.2.3 AB kan ve kan ürünleri mevzuatına uyum sağlanması
Ana Unsur 28.2.4 AB doku, hücre ve organ nakli mevzuatına uyum sağlanması
271
28.B.2. Mevzuat Uyum Takvimi, İdari Düzenleme ve Finansman Tabloları
Öncelik 28.1 Tüketicinin korunması alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari yapıların oluşturulması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
28.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 28.1.1 Tüketici mevzuatının AB müktesebatına uyumlu hale getirilmesi
1
Tüketicileri Koruma (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Haksız ticari uygulamalar, yanıltıcı
reklamlar ve tüketici kredileri
konularında yeni düzenlemelerin
yapılması
- 11 Mayıs 2005 tarih ve 2005/29/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi
- 12 Aralık 2006 tarihli ve
2006/114/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 23 Nisan 2008 tarih ve 2008/48/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Ticaret Dairesi (Kuruluş, Görev ve
Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Tüketicilerin korunması, ürün
güvenliği ve metroloji alanlarında
hazırlanan yasal mevzuatın
uygulanabilmesi amacıyla Ticaret
Dairesi bünyesinde bir Tüketici
Hakları Biriminin oluşturulması ve
mevcut olan Piyasa Denetim
Bölümünün geliştirilmesi
AB Kurumsal Yapılanma Rehberi
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının ikinci
yarısı
272
28.1-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tüketicilere yönelik ekonomik
amaçlı haksız ticari uygulamaların
tanımlanması ve bu alanda tüketici
haklarının korunması amacıyla
Tüketicileri Koruma Yasası altında
yeni tüzük çıkarılması
11 Mayıs 2005 tarih ve 2005/29/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Yanıltıcı Reklamların Önlenmesine
İlişkin Tüzük
Yanıltıcı reklamların tanımlanması
ve tüketicilerin yanıltıcı reklamlar
karşısında korunması amacıyla
mevcut Ticari Reklam ve İlanlar
Tüzüğü’nün kaldırılarak yeni bir
tüzük çıkarılması
12 Aralık 2006 tarihli ve
2006/114/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2015 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Tüketici Kredileri Tüzüğü
Tüketici kredileri verilirken
23 Nisan 2008 tarih ve 2008/48/AT
uyulması gereken hususların
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
düzenlenmesi ve bu alandaki tüketici Konsey Direktifi
haklarının korunması amacıyla
Tüketicileri Koruma Yasası altında
yeni tüzük çıkarılması
2016 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Haksız Ticari Uygulamalar Tüzüğü
4
5
Amaç / Kapsam
Ana Unsur 28.1.2 Ürün güvenliği mevzuatının çıkarılması ve uygulanması
1
Piyasa Gözetimi ve Denetiminin
Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük
Ürün güvenliği yasası çerçevesinde
piyasa gözetimi ve denetiminin en
iyi şekilde yapılması amacıyla Ürün
Güvenliği Yasası altında çıkarılacak
yeni tüzük
-9 Temmuz 2008 tarih ve 765/2008
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
-9 Temmuz 2008 tarih ve
768/2008/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Kararı
2015 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Uygunluk Değerlendirme
Kuruluşlarının Yeterliliğine İlişkin
Asgari Kriterlere İlişkin Tüzük
Avrupa Birliği mevzuatına uygun
uygunluk değerlendirme kuruluşları
kriterlerinin belirlenmesi amacıyla
Ürün Güvenliği Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-9 Temmuz 2008 tarih ve 765/2008
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
-9 Temmuz 2008 tarih ve
768/2008/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Kararı
2015 yılının birinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
273
28.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Riskleri Önlemeye Yönelik
İşbirliğine İlişkin Tüzük
4
Ciddi Risk Teşkil Eden Ürünlerde
Alınacak Önlemlerle İlgili Kılavuz
Kurallara İlişkin Tüzük
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Riskleri önlemeye yönelik yapılan
-9 Temmuz 2008 tarih ve 765/2008
işbirliği hususunda Ürün Güvenliği sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük Konsey Tüzüğü
-9 Temmuz 2008 tarih ve
768/2008/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Kararı
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ciddi risk teşkil eden ürünlerde
alınacak önlemlerle ilgili kılavuz
kurallarına ilişkin Ürün Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının ikinci
yarısı
Ekonomi işlerinden
sorumlu Bakanlık
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
-9 Temmuz 2008 tarih ve 765/2008
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
-9 Temmuz 2008 tarih ve
768/2008/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Kararı
b) İdari Düzenleme Tablosu
28.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 28.1.1 Tüketici mevzuatının AB müktesebatına uyumlu hale getirilmesi
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tüketicinin korunması alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Ticaret Dairesi bünyesinde tüketici hakları konusunda çalışan personelin sayısının artırılması ve personelin eğitilmesi
2014-2015
3
Hakem Heyeti Üyelerine mevzuat çerçevesinde eğitim verilmesi
2014-2015
4
Tüketici ve satıcıların yeni mevzuatların uygulanması ile ilgili bilgilendirme kampanyalarının düzenlenmesi
2014-2015
274
28.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 28.1.2 Ürün güvenliği mevzuatının çıkarılması ve uygulanması
Ekonomi işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Ürün güvenliği alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Ürün güvenliği konusunda personel görevlendirilmesi
2014-2016
3
İthalat ve ihracatlardaki izinlerin Ürün Güvenliği mevzuatı ile uyumlu hale getirilmesi
2014-2015
4
Piyasaya ürün sunan satıcıların yeni mevzuat hakkında bilgilendirilmesi
2014-2016
5
Piyasa Gözetleme ve Denetleme Kurulu ile Ürün Güvenliği Üst Kurulunun oluşturulması
2014-2015
Öncelik 28.2 Sağlığın korunması alanındaki AB müktesebatına uyum sağlanması ve uygulanması yönünde gerekli idari yapıların oluşturulması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
28.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 28.2.1 AB tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından korunması mevzuatına uyum sağlanması
1
Tütün Ürünlerinin Zararlarından
Korunma ve Denetim (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Tütün ve tütün ürünlerinin
kullanımının yasak olduğu alanların,
bar ve benzeri eğlence yerlerinde
ayrı bir mekan olarak tahsis edilen
kapalı tütün ve tütün ürünleri içme
alanlarını da kapsayacak şekilde
genişletilmesi ve tütün ve tütün
ürünleri paketleri üzerindeki uyarıcı
yazıların resmi dilde bulundurulması
- 5 Haziran 2001 tarih ve
2015 yılının birinci
2001/37/AT sayılı Avrupa
yarısı
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 26 Mayıs 2003 tarih ve 2003/33/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey direktifi
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
275
28.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi
(Kuruluş, Görev ve Çalışma
Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Tütün ve tütün ürünlerinin
denetiminden sorumlu birimin
oluşturulması
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
- 5 Haziran 2001 tarih ve
2001/37/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 26 Mayıs 2003 tarih ve
2003/33/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 11 Aralık 2007 tarih ve
2007/65/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- AB Kurumsal Yapılanma Rehberi
Ana Unsur 28.2.2 AB bulaşıcı hastalıkların taranması ve kontrolü mevzuatına uyum sağlanması
Bulaşıcı Hastalıklar Yasa Tasarısı
Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve
- 22 Aralık 1999 tarih ve
1
kontrolünün sağlanması, esas
2000/57/AT sayılı Komisyon
bulaşıcı hastalıklar listesinin
Kararı
belirlenmesi, erken uyarı ve yanıt
- 22 Aralık 1999 tarih ve
sistemi altında raporlanması
2000/96/AT sayılı Komisyon
gereken olayların belirlenmesi,
Kararı
vaka tanımlarının yapılması, salgın
-19 Mart 2002 tarih ve
hastalıklara karşı müdahale, tarama 2002/253/AT sayılı Komisyon
ve kontrol mekanizmaları
Kararı
oluşturulması, ağ yapısının, ihbar
- 29 Eylül 2003 tarih ve (AT)
ve bildirim sisteminin ve erken
1882/2003 sayılı Avrupa
uyarı sisteminin oluşturulması
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 17 Temmuz 2003 tarih ve
2003/542/AT sayılı Komisyon
Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve
Bilgi Akış Sistemi, Bildirimi
2
Kararı
Bildirim
Sisteminin
yapısı,
işleyişi
Zorunlu Hastalıklar Listesi, Seçim
- 21 Nisan 2004 tarih ve (AT)
ile
ilgili
usul
ve
esaslarının
Ölçütleri ve Vaka Tanımları
851/2004 sayılı Avrupa
belirlenmesi amacıyla Bulaşıcı
Tüzüğü
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
Hastalıklar Yasası altında
- 18 Aralık 2007 tarih ve
çıkarılacak yeni tüzük
2007/875/AT sayılı Komisyon
Kararı
2
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
2016 yılının ikinci
yarısı
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının birinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
276
3
Yataklı Tedavi Kurumları
Enfeksiyon Kontrol Tüzüğü
Yataklı tedavi kurumlarında sağlık
hizmetleri ile ilişkili olarak gelişen
enfeksiyon hastalıklarının
önlenmesi ve kontrol altına
alınması, konu ile ilgili sorunların
tespit edilmesi, çözümüne yönelik
faaliyetlerin düzenlenmesi ve
yataklı tedavi kurumları düzeyinde
alınması gereken kararları gerekli
mercilere iletmek üzere,
enfeksiyon kontrol komitesi teşkili
ile bu komitenin çalışma şekline,
görev, yetki ve sorumluluklarına
ilişkin usul ve esasların
düzenlenmesi amacıyla Bulaşıcı
- 28 Nisan 2008 tarih ve
2008/351/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 28 Nisan 2008 tarih ve
2008/426/AT sayılı
Komisyon Kararı
- 2 Nisan 2009 tarih ve
2009/312/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 10 Temmuz 2009 tarih ve
2009/539/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 30 Nisan 2009 tarih ve
2009/363/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 10 Temmuz 2009 tarih ve
2009/540/AT sayılı Komisyon
Kararı
-3 Eylül 2012 tarih ve
2012/492/AB sayılı Komisyon
Kararı
-22 Ekim 2013 tarih ve
1082/2013/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Kararı
- 22 Aralık 1999 tarih ve
2000/57/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 22 Aralık 1999 tarih ve
2000/96/AT sayılı Komisyon
Kararı
-19 Mart 2002 tarih ve
2002/253/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 29 Eylül 2003 tarih ve (AT)
1882/2003 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 17 Temmuz 2003 tarih ve
2003/542/AT sayılı Komisyon
Kararı
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
277
4
Bulaşıcı Hastalıklarda Sürveyans ve
Kontrol Programları ve Erken Uyarı
Sistemi Tüzüğü
Hastalıklar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Ulusal ve uluslararası tehdit
oluşturacak bulaşıcı
hastalıkların vaktinde tespit
edilmesi ve yayılma
potansiyeli olan ve
zamanında müdahale
gerektiren hastalık tehditleri
için sürveyans, erken uyarı
ve yanıt sisteminin
oluşturulması amacıyla
Bulaşıcı Hastalıklar Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- 21 Nisan 2004 tarih ve (AT)
851/2004 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
- 18 Aralık 2007 tarih ve
2007/875/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 28 Nisan 2008 tarih ve
2008/351/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 28 Nisan 2008 tarih ve
2008/426/AT sayılı
Komisyon Kararı
- 2 Nisan 2009 tarih ve
2009/312/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 10 Temmuz 2009 tarih ve
2009/539/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 30 Nisan 2009 tarih ve
2009/363/AT sayılı Komisyon
Kararı
- 10 Temmuz 2009 tarih ve
2009/540/AT sayılı Komisyon
Kararı
-3 Eylül 2012 tarih ve
2012/492/AB sayılı Komisyon
Kararı
-22 Ekim 2013 tarih ve
1082/2013/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey
Kararı
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
278
28.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Ana Unsur 28.2.3 AB kan ve kan ürünleri mevzuatına uyum sağlanması
Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi
Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi
1
(Kuruluş, Görev ve Çalışma
bünyesinde bir Ulusal Kan
Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı Hizmetleri Merkezinin
oluşturulması
Kan Kuruluşlarının ve Hastane Kan Kan kuruluşlarının ve kan
2
bankalarının Yetkilendirilmesi veya bankalarının faaliyete geçmeden
Ruhsatlandırılması Esaslarını
önce teftiş edilmesi, personelinin
Düzenleyen Tüzük
ruhsatlandırılması veya
sertifikalandırılmasına ilişkin
esasların belirlenmesi için Kan ve
Kan Bileşenleri Kalite ve Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Donörlerin Uygunluğu, Kan ve Kan Kan kuruluşlarına ve kan
3
Bileşenleri ve Kalite Kontrol
bankalarına kan bağışlayacak olan
Esasları İçin Teknik Gereklilikler
donörlerin uygunluk kriterlerinin
Tüzüğü
belirlenmesi için Kan ve Kan
Bileşenleri Kalite ve Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Kan Kuruluşları ve Hastane Kan
Kan kuruluşlarında ve kan
4
Bankalarında Kalite Sisteminin
bankalarında uygulanacak olan
Oluşturulması ve Uygulanması
standart operasyon prosedürlerinin
Esasları Tüzüğü
oluşturulması, uygulanması ve
denetlenmesi amacıyla Kan ve Kan
Bileşenleri Kalite ve Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
AB Kurumsal Yapılanma Rehberi
2014 yılının birinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
27 Ocak 2003 tarih ve 2002/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
22 Mart 2004 tarih ve 2004/33/AT
sayılı Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
30 Eylül 2005 tarih ve 2005/62/AT
sayılı Komisyon Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
279
28.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
İstenmeyen ciddi olay veya etkinin
meydana gelmesi durumunda Kan
ve kan bileşenlerinin donasyondan
transfüzyona kadar olan tüm
aşamalarının izlenmesine olanak
sağlayan bir sistemin oluşturulması
amacıyla Kan ve Kan Bileşenleri
Kalite ve Güvenliği Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Kan Hizmetleri Teftiş Kurulunun
Kan Hizmetleri Teftiş Kurulunun
6
Oluşturulması ve Çalışma
oluşturulması ve çalışma esaslarını
Esaslarını Düzenleyen Tüzük
düzenlenmesi amacıyla Kan ve Kan
Bileşenleri Kalite ve Güvenliği
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Ana Unsur 28.2.4 AB doku, hücre ve organ nakli mevzuatına uyum sağlanması
Üremeye Yardımcı Tedavi
Üremeye Yardımcı Tedavi
1
Merkezleri ve Yöntemleri Tüzüğü
Merkezlerinin kuruluşu, işleyişi,
yumurta ve spermin nasıl
sağlanacağı ve nasıl muhafaza
edileceği hususlarının düzenlenmesi
amacıyla Hücre, Doku ve Organ
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Organ Naklinin İşleyişine İlişkin
Tedavi amacıyla organ
2
Usul ve Esasları Düzenleyen Tüzük bağışlanması, ve tedarik edilmesine
ilişkin hususların düzenlenmesi ve
organ nakil merkezlerinin
ruhsatlandırılması amacıyla Hücre,
Doku ve Organ Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
5
İzlenebilirlik Gereklilikleri ve
Hemovijilans Esaslarını
Düzenleyen Tüzük
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
2014 yılının ikinci
yarısı
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
- 8 Şubat 2006 tarih ve 2006/17/AT
sayılı Komisyon Direktifi
- 24 Ekim 2006 tarih ve
2006/86/AT sayılı Komisyon
Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
- 31 Mart 2004 tarih ve 2004/23/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 7 Temmuz 2010 tarihli ve
2010/45/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2014 yılının ikinci
yarısı
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
- 27 Ocak 2003 tarih ve
2002/98/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
- 30 Eylül 2005 tarih ve
2005/61/AT sayılı Komisyon
Direktifi
- 30 Eylül 2005 tarih ve
2005/62/AT sayılı Komisyon
Direktifi
-30 Eylül 2005 tarih ve 2005/62/AT
sayılı Komisyon Direktifi
280
28.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Hücre ve Doku Nakli Esaslarının
İşleyişine İlişkin Usul ve Esasları
Düzenleyen Tüzük
Amaç / Kapsam
Tedavi amacıyla hücre ve dokuların
bağışlanması, tedarik edilmesine
ilişkin hususların düzenlenmesi ve
doku kuruluşlarının, hücre nakil
merkezinin ve doku nakil
merkezlerinin ruhsatlandırılması
amacıyla Hücre, Doku ve Organ
Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
- 8 Şubat 2006 tarih ve 2006/17/AT
sayılı Komisyon Direktifi
- 24 Ekim 2006 tarih ve
2006/86/AT sayılı Komisyon
Direktifi
- 31 Mart 2004 tarih ve 2004/23/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
2015 yılının birinci
yarısı
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Sağlık işlerinden
sorumlu Bakanlık
b) İdari Düzenleme Tablosu
28.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 28.2.1 AB tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından korunması mevzuatına uyum sağlanması
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından korunması alanında AB müktesebatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2
Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası’nın daha iyi uygulanabilmesi için denetleme yetkisi olan müfettişlere yönelik
eğitim verilmesi
2014
3
Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası’nın 2001/37/AT Direktifine göre Boşluk Analizi Tablosu hazırlanarak revize
edilmesi
2014
4
Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası’nın uygulamasının güçlendirilmesi amacıyla sivil toplum örgütlerinin sürece
katılımlarının sağlanması ve bu yönde onlar nezdinde gerekli (seminer, broşür gibi) bilinç uyandırma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
2015
5
Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası’nın insanlar üzerindeki olumlu ya da olumsuz etkisinin araştırılması amacıyla
anket çalışmaları yapılması
2016
6
Tütün Ürünlerinin Zararlarından Korunma ve Denetim Yasası’nın daha iyi uygulanması amacıyla Sağlık işlerinden sorumlu bakanlığına bağlı
Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi bünyesinde bir birimin oluşturulması ve gerekli olan bina, personel v.b. ihtiyaçların karşılanması
2016
2014-2016
281
28.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 28.2.2 AB bulaşıcı hastalıkların taranması ve kontrolü mevzuatına uyum sağlanması
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Bulaşıcı Hastalıklar Yasa Tasarısı ve yasa altında çıkarılacak tüzüklere yönelik orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Bulaşıcı hastalıkların taranması ve önlemlerin alınabilmesi için Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi bünyesine yer alan
mikrobiyoloji laboratuarının kapasitesinin artırılması
2014-2016
3
Bulaşıcı Hastalıklar Yasası’nın yürürlüğe girmesini müteakip Ulusal Odak Noktası olarak görev yapacak personele AB üye
devletinde yerinde uygulamalı eğitim verilmesi
2014
4
Bulaşıcı Hastalıklar Yasası’nın yürürlüğe girmesini müteakip sağlık işlerinden sorumlu bakanlık personelinden bir ekibin Sürveyans,
Erken Uyarı ve Yanıt Sisteminde çalışmak üzere oluşturulması
2014
5
Bulaşıcı Hastalıklar Yasası’nın yürürlüğe girmesini müteakip Salgın Yönetimi konusunda görev yapmak üzere sağlık işlerinden
sorumlu bakanlığa epidemiyoloji konusunda eğitimli 6 uzman personelin istihdam edilmesi
2014-2016
6
Sürveyans, Erken Uyarı ve Yanıt Sistemi ekibine AB üye devletinde yerinde uygulamalı eğitim verilmesi
2014-2015
7
Bulaşıcı Hastalıklar Yasa Tasarısı ve yasa altında çıkarılacak tüzüklere yönelik orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2015
8
Bulaşıcı hastalıkların taranması ve önlemlerin alınabilmesi için Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi bünyesine yer alan mikrobiyoloji
laboratuarının kapasitesinin artırılması
2013-2016
9
Bulaşıcı Hastalıklar Yasası’nın yürürlüğe girmesini müteakip Ulusal Odak Noktası olarak görev yapacak personele AB üye devletinde
yerinde uygulamalı eğitim verilmesi
2014
10
Bulaşıcı Hastalıklar Yasası’nın yürürlüğe girmesini müteakip sağlık işlerinden sorumlu bakanlık personelinden bir ekibin Sürveyans,
Erken Uyarı ve Yanıt Sisteminde çalışmak üzere oluşturulması
2014
Ana Unsur 28.2.3 AB kan ve kan ürünleri mevzuatına uyum sağlanması
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık
1
Kan ve Kan Bileşenleri Kalite ve Güvenliği Yasa Tasarısı altında çıkarılacak tüzükler ve kalite sisteminin oluşturulması için orta vadeli
danışmanlık hizmeti alınması
2
Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi bünyesinde bir Ulusal Kan Hizmetleri Merkezinin oluşturulması ve 2 doktor, 1 sekreter ve en az 3
hemşirenin istihdam edilmesi
2014-2016
2014
282
28.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
3
Kan kuruluşlarının ve Hastane Kan Bankalarının denetlenebilmesi için sağlık işlerinden sorumlu bakanlık bünyesinde koordinasyon kurulu
ve kan hizmetleri teftiş kurulunun (yetkili makamın) oluşturulması
2014
4
Kan ve kan bileşenleri ve gereği halinde diğer insan orijinli maddelerin bağışlanmasını teşvik etmek amacı ile bir kamu bilinçlendirme
programının başlatılması
2014
5
Kan çalışma grubuna kan kuruluşlarının ve hastane kan bankalarının teftişi ile ilgili bir AB üye devletinde yerinde uygulamalı eğitim verilmesi
2014
6
Ulusal Kan Hizmetleri Merkezinin kendi arasında ve şu anda oluşturulma aşamasında olan Ulusal Sağlık Sistemi veritabanı arasında bilgi
akışını kolaylaştıracak olan bilgisayar destekli bir sistemin kurulması
2014
7
Kan Kuruluşları ve Hastane Kan Bankalarında çalışan personelin nitelik ve eğitimlerinin, kullanılan cihaz, araç gereç, donanımın ve binanın
uygunluğu gibi alt yapı gereklilikleri konusunda bir rehber niteliği taşıyacak olan bir el kitabının hazırlanması
2014
Ana Unsur 28.2.4 AB doku, hücre ve organ nakli mevzuatına uyum sağlanması
Sağlık İşlerinden Sorumlu Bakanlık
1
İnsan Hücre, Doku ve Organlarının Bağışlanması, Nakil, Tedarik Edilmesi, Test Edilmesi, İşlenmesi, Korunması, Saklanması, Dağıtımına
ve Gereğinde İmhasına İlişkin Güvenlik ve Kalite Standartlarının Belirlenmesi Yasası altında çıkarılacak tüzüklere yönelik orta vadeli
danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Doku ve organ nakli için tam teşekküllü bir ameliyathane ve yoğun bakım ünitesi oluşturulması
2014-2015
3
Doku ve organ bağışlanmasını teşvik etmek amacıyla bilgilendirme ve bilinçlendirme kampanyası yapılması; hücre (özellikle yardımlı
üreme), doku ve organ nakli uygulamaları konusunda rehberler hazırlanması
2014-2016
4
Yardımlı Üreme Merkezlerini denetleyecek komitenin Ulusal Hücre, Doku ve Organ Nakli Koordinasyon Kurulu tarafından oluşturulması
2014-2015
5
Organ nakli için kontrol ve denetleme otoritesinin ve beyin ölümü teşhis ekibinin Ulusal Hücre, Doku ve Organ Nakli Koordinasyon Kurulu
tarafından oluşturulması
2014-2015
6
Organ nakli denetleme otoritesi ve beyin ölümü ekibine AB üye devletinde yerinde uygulamalı eğitim verilmesi
2014-2015
7
Yardımlı Üreme Merkezlerini denetleyecek komite üyelerine AB üye devletinde yerinde uygulamalı eğitim verilmesi
2014-2015
8
Sağlık Hizmetlerinin otomasyon projesinin parçası olarak, insan hücre, doku ve organlarının bağışına ve kullanımına ilişkin verilerin kayıt
altına alınabilmesi amacıyla bir kayıt sisteminin geliştirilmesi
2014-2015
9
Diğer ülkelerde gerçekleştirilen doku ve organ nakilleri sonrasındaki izlemelere ilişkin bilgilerin toplanmasına ve nakil için beklemede olan
hastalara ait bekleme listesinin tutulmasına olanak verecek bir kayıt sisteminin oluşturulması
2014-2016
283
FASIL 32: MALİ KONTROL
32.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Mali kontrol faslı Kamu İç Mali Kontrol (KİMK), Dış Denetim, AB’nin mali çıkarlarının korunması ve avronun sahteciliğe karşı korunması alanlarında hukuki ve idari yapının
uyumunu içermektedir.
KİMK ve Dış Denetim alanında iç hukuğa aktarılması gereken belirli bir AB müktesebatı bulunmayıp, aday ülkelerin uluslararası kabul görmüş ve AB standartları ile uyumlu
iç ve dış denetim fonksiyonlarını uygulayabilecek bir idari yapıya sahip olmaları gerekmektedir.
Kamu İç Mali Kontrol
Avrupa Komisyonu, KİMK alanında üye devletlere kendi iç kontrol ortamlarını yeniden tasarlama konusunda yardımcı olmak ve onların kamu sektörü kontrol sistemlerinin
uluslararası standartlar ve AB iyi uygulamalarına uygun olarak geliştirilmesini ve yapılandırılmasını sağlamak amacıyla bir Kamu İç Mali Kontrol sistemi geliştirmiştir.
KİMK, hükümet tarafından ya da yetkilendirilen kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen harcamaların (yabancı fonlar da dahil) denetiminin ilgili mevzuata ve şeffaflık, verimlilik,
etkinlik ve ekonomiklik gibi sağlam mali yönetim ilkelerine uygun olmasını sağlamayı amaçlayan bir genel mali kontrol sistemidir.
KİMK işleyişi için, yönetsel sorumluluk ve hesap verebilirlik temelinde tutarlı ve entegre bir sistem gerekmektedir. Bu amaçla, etkin yönetim ve kontrol sisteminin geliştirilmesi,
işlevsel olarak bağımsız bir iç denetim sisteminin kurulması, yönetim ve kontrol ile iç denetim sistemlerinin geliştirilmesi ve eşgüdümünün sağlanması amacıyla bir Merkezi
Uyum Biriminin kurulması gerekmektedir.
KİMK, 3 önemli ana bileşenden meydana gelmektedir:
1.
İç kontrolün asgari gerekliliklerine uyulması ve her bir kamu kuruluşunda sağlam bir Yönetim ve Kontrol Sisteminin oluşturulmasının sağlanması amacıyla yöneticilere
düşen öncelikli sorumluluk;
2.
Yönetim ve Kontrol sistemlerinin değerlendirilmesine yardımcı olan ve bu sistemlerin iyileştirilmesi yönünde ilgili harcama merkezlerinin yönetimine tavsiyeler veren
işlevsel bakımdan bağımsız bir İç Denetim; ve
3.
Yönetim ve Kontrol Sisteminin ve İç Denetimin uyumlaştırılmış bir metodoloji ve standarda göre uygulanmasını ve kalitesinin geliştirilmesini sağlayacak olan bir
Merkezi Uyum Birimi
Dış Denetim
Kamu İç Mali Kontrol sisteminin oluşturulmasının yanı sıra bu sistemin etkinliğini değerlendirecek bağımsız bir dış denetime de ihtiyaç duyulmaktadır. Dış denetim alanında
aday ülkelerin Uluslararası Yüksek Denetim Kuruluşları Örgütü (INTOSAI) tarafından belirlenen standartlar ile Lima ve Meksika Deklarasyonlarında yer alan standartları
uygulamaya koyması beklenmektedir. Bu standartlar işlevsel, kurumsal ve mali açıdan bağımsız denetim kurumlarının oluşturulmasını öngörmektedir.
284
32.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü, Avrupa Birliği’nin genel bütçesinin oluşturulması ve uygulanması ile hesapların
sunumu ve denetimi ile ilgili kuralları belirlemektedir.
23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü’nün ayrıntılı kurallarını açıklamaktadır.
11 Temmuz 2006 tarih ve (AT) 1083/2006 sayılı Konsey Tüzüğü, Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu, Avrupa Sosyal Fonu ve Yapısal Fonlar ile ilgili genel hükümleri ortaya
koymaktadır.
8 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1828/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1083/2006 sayılı Konsey Tüzüğü’nde belirtilen Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu, Avrupa Sosyal Fonu
ve Yapısal Fonlar ile ilgili genel hükümlerin uygulanmasına ilişkin kuralları belirlemektedir.
32.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
Mali Kontrol Faslı çerçevesinde AB fonlarının ve ulusal fonların kontrolünün etkin bir şekilde yapıldığının sağlanması için bazı idari yapılanmalara ihtiyaç vardır. Bu idari
yapılar şu şekilde özetlenmektedir:

KİMK sistemi, mevcut kontrol ve denetim sistemlerinin AB standartları ve en iyi uygulamalar ile kıyaslanarak boşluk analizinin yapıldığı bir KİMK politika belgesi
temelinde geliştirilmelidir.

Uluslararası kabul görmüş kontrol standartlarını (yönetsel hesap verebilirlik temelinde) karşılayan etkin bir mali yönetim ve kontrol, muhasebe ve raporlama sistemi
oluşturulmalıdır.

Risk analizi temelinde ödeme öncesi (ex-ante) ve ödeme sonrası (ex-post) kontroller yapılmalıdır. Ödeme sonrası mali kontrol (teftiş) ise iç denetimden ayrı tutulmalıdır.

Uluslararası kabul görmüş denetim standartlarını karşılayan etkili ve işlevsel olarak bağımsız bir iç denetim sisteminin (merkezi veya merkezi olmayan) oluşturulması
gerekmektedir.

KİMK ile ilgili yasal düzenlemelerde kurumsal ve kişisel sorumluluklar açıkça belirtilmelidir.

Yetki dağılımının açıkça yapılması, ihale ve sözleşme prosedürlerinin yönetimi ve kontrolü ile satın alma, taahhüt etme, ödeme ve kurtarmalar arasında çıkar çatışması
olmaması adına önem arz etmektedir.
285

Kamu sektörü genelinde ortak bir kontrol / denetim yaklaşımının sağlanması için; merkezi uyum biriminin kurularak, kontrol ve denetim metodolojilerinin
koordinasyonunun ve KİMK politika belgesinin uygulanmasının sağlanması gerekmektedir. KİMK’in uygulanması, kontrol ve denetimlerin yapılması için kılavuz
şablonların, standartların, rehber ve tüzüklerin, davranış ve etik kurallarının geliştirilmesi, profesyonel eğitimlerin sağlanması ve kurumlar arası ağ oluşturularak
farkındalığın yaratılmasıyla yapılır.

Merkezi uyum birimi, tavsiyelerinin takibini uyum testleriyle birlikte test etmelidir. Göreve atanacak yeterli sayıda eğitimli personel olması gerekmektedir. Uzman
kadro, uygun kontrol, denetim becerisi, deneyim ve dil becerisine sahip olmanın yanı sıra Birlik programlarının kontrol ve denetimleri konusunda eğitilmelidir.

INTOSAI standartları kabul edilmeli ve yürütülen tüm denetim çalışmalarında denetim kılavuzları kullanılmalı ve düzenlilik ve performans denetimleri yapılmalıdır.
32.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
32.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Mali Kontrol faslı altındaki uyum çalışmalarına 2009 yılında başlanmıştır. Bu kapsamda, faslın uygulamasından sorumlu olacak kurum ve kuruluşlara ilgili AB müktesebatına
ilişkin kapasite artırımı çalışmaları düzenlenmiştir. Müktesebata uyulmasına yönelik olarak hazırlanan Kamu İç Mali Kontrol Politika Belgesi 21 Temmuz 2010 tarihinde
Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmıştır. Kamu İç Mali Kontrol Yasa Tasarısı Aralık 2013 tarihinde Bakanlar Kurulu’na sevk edilmiş ve yasayı uygulayıcı nitelikteki tüzük
çalışmalarına başlanmıştır.
286
32.B.2 Öncelikler Listesi
Öncelik 32.1 Kamu iç mali kontrol alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve ilgili yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
Ana Unsur 32.1.1 KİMK sisteminin oluşturulması
Ana Unsur 32.1.2 Yönetim ve Kontrol Sisteminin oluşturulması yönünde yönetsel hesap verebilirlilik ilkelerinin, etkin iç kontrolün, iş süreçlerinin ve risk
yönetiminin geliştirilmesi
Ana Unsur 32.1.3 Maliyeden sorumlu Bakanlık bünyesinde Merkezi Uyum Biriminin (MUB) ve Bakanlıklar düzeyinde bağımsız İç Denetim Birimlerinin
oluşturulması ve idari kapasitelerinin güçlendirilmesi
Öncelik 32.2 Dış denetim alanında Lima ve Meksika Deklerasyonlarına ve INTOSAI standartlarına uyum sağlanması
287
32.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 32.1 Kamu iç mali kontrol alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve ilgili yasal ve idari düzenlemelerin yapılması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
32.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 32.1.1 KİMK sisteminin oluşturulması
1
Kamu İç Mali Kontrol Politika
Belgesine ilişkin kararın tadil
edilmesi
Mevcut duruma ilişkin önemli
unsurları sunmak ve uluslararası
standartlar ile AB’deki iyi
uygulamalar uyarınca KKTC’de
kapsamlı ve verimli bir iç kontrol ve
iç denetiminin oluşturulması ve
geliştirilmesi için gelişim
stratejisinin ana hatlarıyla
belirlenmesi
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
2014 yılının birinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Kamu İç Mali Kontrol Yasa Tasarısı KKTC’de uluslararası standartlar ile
AB norm ve uygulamalarına paralel
olarak, kapsamlı, şeffaf ve verimli
bir iç kontrol ve iç denetimin
oluşturulması ve geliştirilmesi
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
288
32.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç/Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Ana Unsur 32.1.2 Yönetim ve Kontrol Sistemi kapasitesinin oluşturulması yönünde yönetsel hesap verebilirlilik ilkelerinin, etkin iç kontrolün, iş süreçlerinin ve
risk yönetiminin geliştirilmesi
1
Kamu İç Kontrol Standartları
Tüzüğü
İç Kontrole ve Üst Düzey
Yöneticilerin Sorumluluklarına
ilişkin ilke ve esasların belirtilmesi
amacıyla Kamu İç Mali Kontrol
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
-11 Temmuz 2006 tarih ve (AT)
1083/2006 sayılı Konsey Tüzüğü
-8 Aralık 2006 tarih ve (AT)
1828/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Ana Unsur 32.1.3 Maliyeden sorumlu Bakanlık bünyesinde Merkezi Uyum Biriminin (MUB) ve bakanlıklar düzeyinde bağımsız İç Denetim birimlerinin
oluşturulması ve idari kapasitelerinin güçlendirilmesi
1
Bakanlıkların Kuruluş İlkeleri
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
MUB’un ve tüm bakanlıklarda
bağımsız iç denetim birimlerinin
oluşturulması yönünde yapılacak
olan düzenleme
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
2
Merkezi Uyum Birimine İlişkin
Çalışma Usul ve Esaslar Tüzüğü
Merkezi Uyum Birimine İlişkin
Çalışma Usul ve Esasların
belirlenmesi amacıyla Kamu İç Mali
Kontrol Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
2014 yılının ikinci
yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
289
32.1-a (Devamı)
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise/Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
İç Denetim Birimine İlişkin Çalışma İç Denetim Birimine İlişkin Çalışma
Usul ve Esasları Tüzüğü
Usul ve Esasların belirtilmesi
amacıyla Kamu İç Mali Kontrol
Yasası altında çıkarılacak olan yeni
tüzük
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
2015 yılının ilk yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
İç Denetçilerin Uyması Gereken
Davranış ve Etik Kurallar Tüzüğü
-25 Haziran 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey
Tüzüğü
-23 Aralık 2002 tarih ve (AT,
Euratom) 2342/2002 sayılı
Komisyon Tüzüğü
2015 yılının ilk yarısı
Maliye işlerinden
sorumlu Bakanlık
Sıra
No
Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
4
Amaç/Kapsam
İç Denetçilerin Uyması Gereken
Davranış ve Etik Kuralların
belirtilmesi amacıyla Kamu İç Mali
Kontrol Yasası altında çıkarılacak
olan yeni tüzük
b) İdari Düzenleme Tablosu
32.1-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 32.1.1 KİMK sisteminin oluşturulması
Ortak Çalışmalar (Maliyeden sorumlu Bakanlık, diğer tüm bakanlıklar)
1
Kamu iç mali kontrol alanında AB mevzuatına uyum sağlanması amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
İç ve dış denetçiler arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanması için ortak çalışmaların yapılması
2014-2016
Ana Unsur 32.12 Yönetim ve Kontrol Sistemi kapasitesinin oluşturulması yönünde yönetsel hesap verebilirlilik ilkelerinin, etkin iç kontrolün, iş süreçlerinin ve
risk yönetiminin geliştirilmesi
Ortak Çalışmalar (Maliyeden sorumlu Bakanlık, diğer tüm bakanlıklar)
1
İş süreçleri ve risk yönetimi tablolarının hazırlanması çalışmalarının tüm bakanlıklarda gerçekleştirilmesi
2014-2016
290
32.1-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ana Unsur 32.1.3 Maliyeden sorumlu Bakanlık bünyesinde Merkezi Uyum Biriminin (MUB) ve bakanlıklar düzeyinde bağımsız İç Denetim birimlerinin
oluşturulması ve idari kapasitelerinin güçlendirilmesi
Ortak Çalışmalar (Maliyeden sorumlu Bakanlık, diğer tüm bakanlıklar)
1
MUB ve iç denetim birimlerini oluşturacak mevzuatın hazırlanması
2014-2015
2
MUB ve iç denetim birimlerine personel atamaların yapılması
2014-2015
3
MUB ve iç denetim birimlerine atanan personele yönelik hizmet içi eğitim çalışmalarının düzenlenmesi
2014-2016
Öncelik 32.2 Dış denetim alanında Lima ve Meksika Deklerasyonlarına ve INTOSAI standartlarına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
32.2-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Sayıştay (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Amaç / Kapsam
Hesap verebilir ve şeffaf bir kamu
mali yönetim sistemi oluşturulması
yönünde dış denetimin rolünün
güçlendirilmesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Lima ve Meksika Deklerasyonları ve 2014 yılının ikinci
INTOSAI standartları
yarısı
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Sayıştay
b) İdari Düzenleme Tablosu
32.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Sayıştay
1
Sayıştay’ın Uluslararası Denetim Standartları ve iyi uygulamalar ile uyumlu olarak geliştirilmesinin sağlanması ve KIMK sisteminin etkin
olarak uygulanabilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin ve uzun vadeli stratejinin hazırlanması
2014-2015
291
292
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
AVRUPA BİRLİĞİ KOORDİNASYON MERKEZİ
28, İplik Pazarı Sokak Surlariçi
LEFKOŞA
Tel : 0(392) 228 34 24 Faks : 0(392) 228 34 48
e-posta : [email protected]
http://www.eucoordination.org
http://twitter.com/AB_Koordinasyon

Gıda Güvenliği, Veteriner ve Bitki Sağlığı Politikası

Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasa Tasarısı 21 Mayıs

Çevre ve İklim Değişikliği - KKTC Başbakanlık Avrupa Birliği

Sürdürülebilir Büyüme İçin Tasarruf [PDF]

pet haber gazetesi - Molly Kedi Maması

İndirmek İçin Tıklayınız - Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Strateji

Defterdarlık Birim Yönergesi

Türkiye

dergiler tanitim-2 - PUBLİKA İletişim Hizmetleri Ltd Şti

acwa güç kırıkkale enerji iletim hattı projesi teknik olmayan özet

Sözlü Sunum Özetleri - Hacettepe Üniversitesi

KARAR NUMARASI: Y(K-I)867-2014 K-329

Komisyon 10 Eğitim Alt Yapı-Donanım Standartları ve Finansmanı