FASIL 27: ÇEVRE VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
27.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
27.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi
Avrupa Birliği’nin çevre politikası, insan faaliyetlerinden kaynaklanan kirliliğin ortadan kaldırılmasını, azaltılmasını ve önlenmesini, doğal kaynakların ekolojik dengeyi
bozmadan kullanılmasının temin edilerek sürdürülebilir kalkınmanın teşvik edilmesini, kirliliğin kaynağında önlenmesini, çevre politikasının diğer sektörel politikalarla
(enerji, ulaştırma v.b.) entegre edilmesini güvence altına almayı hedeflemektedir. Yıllar içerisinde değişen iklim şartları, azalan doğal kaynaklar ve çevre alanındaki yasal
mevzuatın geliştirilmesine duyulan gerekliliklerden dolayı Birlik bünyesinde daha bütünleşmiş ve gelecek odaklı çevre stratejilerinin yaratılması ihtiyacı zorunlu kılınmıştır.
Avrupa Parlamentosu ve Konseyi tarafından 20 Kasım 2013 tarihli kararıyla kabul edilen AB Çevre Uygulama Programı 2020 değişen bu ihtiyaçları karşılamak için bir araç
niteliğinde olup, temel hedefleri arasında doğal kaynakların korumansı ve artırılması, kaynakların verimli kullanılmasının daha fazla teşvik edilmesi, düşük-karbon
ekonomisine geçişin hızlandırılmasının yanı sıra çevresel nedenlerden kaynaklı felaketlerle mücadele edilmesi yer almaktadır. Bu hedeflerin yerine getirilmesiyle,
sürdürülebilir kalkınma sağlanacağı ve yeni iş olanaklarının artırılacağı, bununla birlikte Birliğin daha iyi ve daha sağlıklı bir yer olmasına katkı sağlanacağı inancı yer
almaktadır. Yeni stratejinin hedefe ulaşabilmesi için AB kurumlarının ve üye devletlerin sorumluluklarının yerine getirmesi bağlamında yeni altyapı yatırımların ve mevzuatın
uygulamaya konmasının zorunluluğu büyük önem taşımaktadır.
Sürdürülebilir bir çevre ve daha kaliteli bir yaşamın sağlanması açısından aşağıda yer alan temel unsurların öncelikli hedef olarak benimsenmesi gerekmektedir:
− Doğanın korunması ve ekolojik dengenin güçlendirilmesi,
− Düşük-karbonlu kaynak-verimliliği ile sürdürülebilir büyümenin artırılması,
− Sağlığı etkileyen çevresel kaynaklı tehditlerin etkili bir şekilde ele alınması,
− Çevre alanındaki AB mevzuatının uygulanmasına daha iyi katkı sağlanması,
− Çevre politikalarının bilimden faydalanmasının sağlanması,
− Çevre ve iklim değişikliği politikasını destekleyen yatırımların korunmasının sağlanması,
− Diğer politika alanlarına da çevresel önceliklerin entegre edilmesinin sağlanması,
− AB şehirlerinin sürdürülebilirliğinin artırılması, ve
− Çevre ve iklim değişikliği açısından bölgesel ve küresel mücadelede AB’nin etkinliğinin artırılması
Amsterdam Antlaşması ile çevre konusunda Birlik düzeyinde ciddi bir yasal düzenleme getirilmiştir. Buna göre, üye devletlerin genel AB çevre politikası yükümlülüklerine
entegre etmeleri gereken ve mevzuatın yorumlanmasında yardımcı olacak aşağıdaki ilkeler temel olarak alınmaktadır:
Bütünleyicilik İlkesi; çevrenin korunması Birliğin diğer politikaları içine entegre edilmesidir.
Yüksek Seviyede Koruma İlkesi; bütün kurumlar tarafından Birliğin farklı bölgelerindeki çevre koşullarını da hesaba katarak yüksek seviyede çevre korumasının
sağlanmasını amaçlamaktır.
İhtiyatlılık İlkesi; belli bir hareketin çevre açısından olumsuz ve zararlı sonuçlar doğuracağına ilişkin ciddi bir şüphe mevcutsa, bilimsel kanıtın ortaya çıkmasına
kadar beklemeden ve çok geç olmadan önlem alınması anlamına gelmektedir.
Önleme İlkesi; zararın tam olarak ortaya çıkmasından önce gerekli önlemlerin alınması gereğinin altını çizmektedir. Yerine getirilmesi gereken koşullar; bilginin
tüm karar vericiler için kullanılabilir olması, gerçek durumunun ve karar alma süreçlerinde kabul edilmiş olan önlemlerin üye devlet iç hukuklarına aktarılıp
aktarılmadığının izlenmesidir.
Kaynakta Önleme İlkesi; çevresel zararın, öncelikli olarak kaynağında önlenmesine dayanmaktadır. Çevre alanındaki AB mevzuatı bu ilkeyi özellikle emisyon
standartlarının çevre kalite ölçütlerini aştığı su ve atık alanına uygulamaktadır. Atık alanında, atık nakillerinin sınırlandırılması amacıyla mümkün olduğunca üretim
yerine yakın bir yerde yok edilmesi gerekmektedir.
Kirleten Öder İlkesi; çevreyi kirletenlere, sebep oldukları kirlilik ile mücadelenin bedelinin ödettirilmesi, onları kirliliği azaltmaya ve çevreyi daha az kirleten ürün
ve teknolojiler bulmaya teşvik etmektedir. Bu ilke, kirleticilerin uyması gereken çevre standartları konularak da uygulanabilmektedir.
Birlik düzeyinde ortak bir çevre politikası oluşturma amacıyla çevre alanındaki yeni yasal düzenlemeler ve değişen ihtiyaçlara yönelik yapılan son değişikliklerle ana
politikalarda yeni oluşumlar gerçekleşmiştir:
Hava Kalitesi: Artan endüstriyel faaliyetler ve fosil yakıt tüketimi ile kötüleşen hava kalitesini insan sağlığını tehdit etmeyecek sınırlara çekmek için AB kurumlarını
yasal düzenlemeler hazırlatmaya yöneltmiştir.
Kimyasallar: Günlük yaşamımızda her an karşılaştığımız kimyasalların sağlığımıza ve çevreye en az seviyede zarar verecek şekilde üretilmesi ve kullanılmasını
düzenleyen yasal mevzuatlar bulunmaktadır.
Endüstri: Eko-etiket, Eko-yönetim ve Denetim (EMAS), Entegre Ürün Politikası (IPP), Endüstriyel Emisyonlar (IED), Yeşilci Kamu İhaleleri gibi politikaların
uygulanmasına dair mevzuatlar bu konu altında yer almaktadır.
Uluslararası Konular: Uluslararası konuların arasında Birleşmiş Milletler tarafından alınan çevresel kararların ülkeler tarafından uygulanması ve bunların Çok
Taraflı Çevresel Antlaşmalar, Uluslararası Konular ve Yeşil Diplomasi şeklinde adlandırılması yer almaktadır.
Arazi Kullanımı: Arazi kullanımı dört ayrı başlık altında toplanmış olup, bu başlıklar Coğrafik Bilgi Sistemleri, Bütünleştirilmiş Kıyı Bölgeleri Yönetimi, Kentsel
Çevre ve Çevresel Değerlendirme şeklinde adlandırılmaktadır. Çevresel Değerlendirme ise kendi içinde üç kısma ayrılmaktadır. Bunlar, Çevresel Etki
Değerlendirme, Stratejik Çevresel Değerlendirme ve Uygun Değerlendirmedir.
Kıyılar ve Denizler: İnsan faaliyetleri, kıyı ve deniz ekosistemlerine zarar vermektedir. Balıkçılık, turizm ve kıyılardaki şehirleşmeden kaynaklanan kirlenmeden
dolayı, değerli habitatların kaybolması ve bozulması söz konusudur. AB kurumları bu endişelere karşılık mevzuat ve uygulamaya yönelik kriterler ortaya
koymaktadır.
Doğa Koruma: Dünyadaki yaşamı oluşturan gen, tür ve ekosistem çeşitlerini içermektedir. Günümüzde biyolojik çeşitliliğin sürekli bir kaybına tanık olmaktayız ve
bunun doğal yaşam ile insan refahı üzerinde kökten etkileri bulunmaktadır. AB, hazırladığı mevzuatlar yanında Avrupa’nın birçok yerinde doğa koruma alanları
oluşturmaktadır.
Gürültü: Artan trafik, inşaat ve sanayi faaliyetleri nedeniyle AB kurumları gerek yasal gerekse de uygulama yöntemleri ile önlemler alıp AB vatandaşlarının huzurlu
ortamlarda yaşayabilmesine çalışmaktadır.
Kaynakların Verimliliği: AB, ülkelerin limitli kaynaklarından doğaya zarar vermeden yararlanmayı ve düşük-karbon ekonomisine geçişi teşvik etmeyi
amaçlamaktadır. Birlik, bu politikayı gerçekleştirebilmek için 2020’ye kadar yapılmasını öngören bir yol haritası sunmaktadır.
Toprak: Toprak ile ilgili olarak Komisyon tarafından hazırlanmış olan bir Tematik Strateji Belgesi bulunmaktadır. Yasal mevzuatın üye devletler tarafından
tartışılmasına devam edilmektedir.
Sürdürülebilir Kalkınma: Bu politika alanında bağlayıcı bir mevzuat olmamakla birlikte Komisyon tarafından hazırlanan bir strateji belgesi mevcuttur. Sektör
politikası dört ana başlıktan oluşmaktadır. Bunlar; kaynak verimliliği, sürdürülebilir tüketim ve üretim, sürdürülebilir şehirler ve doğal kaynakların sürdürülebilir
kullanımı olarak sıralanmaktadır.
Atık: Artan tüketim ve gelişmekte olan ekonomi daha büyük miktarlarda atıkların ortaya çıkmasına yol açmakta ve bu atıkların azaltılması ve önlenmesi için her
geçen gün daha fazla çaba gerekmektedir. Bu alanda, ambalajlardan hurda araçlara, elektrik ve elektronik ekipmandan akülere kadar birçok atık grubuna yönelik
mevzuat yer almaktadır.
Su: Su kaynaklarının korunması ve entegre bir politikanın sağlanabilmesi için AB seviyesinde bir çok mevzuat ve strateji belgeleri mevcuttur.
Çevre alanındaki AB Müktesebatına uyumda yatırımın yanı sıra, ulusal ve yerel düzeyde güçlü ve iyi donanımlı etkin ve etkili bir yönetim ile toplumun her düzeyinde
farkındalık, mevzuatın yürürlüğe konması ve uygulanması için vazgeçilmez unsurlardır.
27.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı
Su Kalitesi
Hayatın en temel gereği olan su kaynaklarının, geleceğe yeterli su bırakılması için korunması ve muhafazası, su arz ve talebinin etkin bir şekilde yönetilmesini içeren
sürdürülebilir ve bütünleştirilmiş bir su politikası oluşturulmasını kapsamaktadır. AB su kalitesi mevzuatı gereklilikleri, su kaynaklarının ve su kalitesinin korunmasını, suyun
sürdürülebilir kullanımının sağlanmasını, içme ve yüzme suları için sağlık esaslı standartların oluşturulmasını, endüstriyel kirlilik kontrollerini, doğa, insan sağlığı ve çevrenin
korunmasını içermektedir.
AB Çevre Faslının on sekiz ayrı mevzuattan oluşan su kalitesi sektörü kapsamında, ilk aşamada öncelikle sekiz mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir. Bu direktifler şu
şekildedir:
1991/271/AET sayılı Kentsel Atıksu Direktifi, yerleşim birimlerinde atık su toplama ve arıtma tesislerinin kurulması ile ilgili şartları ve arıtılmış atık su deşarjları ile ilgili
standartları düzenlemektedir.
1991/676/AET sayılı Nitrat Direktifi, tarımsal kaynaklı nitratın neden olduğu kirlenmeye karşı yüzey ve yer altı sularının korunması ile ilgili standartları düzenlemektedir.
1998/83/AT sayılı İçme Suyu Direktifi, içme suyu nitelikli suların standartlarını ve tüketiciye ulaşıncaya kadar gözetilmesi ve uygulanması gereken işlem, parametre ve
tahlil yöntemlerini düzenlemektedir.
2000/60/AT sayılı Su Çerçeve Direktifi, tüm yeraltı ve yüzey sularının, geçiş sularının ve kıyı sularının, belli kıstaslar çerçevesinde (kimyasal ve ekolojik kalite ve miktar
açısından) bütünsel olarak korunması ve iyileştirilmesini düzenlemektedir.
2006/7/AT sayılı Yüzme Suları Direktifi, insanların yüzmek için kullandıkları sularla ilgili standartları belirleyip, kirliliğin önlenmesi amacıyla yapılan tahlillerin, yöntem
ve parametrelerini düzenlemektedir.
2006/118/AT sayılı Yeraltı Suyu Direktifi, yeraltı sularının korunması ve iyileştirilmesini düzenlemektedir
2007/60/AT sayılı Taşkın Riskleri Değerlendirme ve Yönetimi Direktifi, taşkın riski değerlendirmesi ve yönetimini ilgilendiren su taşkınlarının insan sağlığı, çevre,
kültürel miras ve ekonomik faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılmasını düzenlemektedir.
2008/56/AT sayılı Deniz Stratejisi Çerçeve Direktifi, Su Çerçeve Direktifine uygun olarak kıyı ve geçiş sularının kalite durumlarının belirlenmesi ve sınıflandırılması,
kıyılarda iyi çevre durumuna ulaşmasını sağlayacak hedefleri düzenlemektedir.
Atık Yönetimi
Avrupa Birliği’nin atık yönetim gereklilikleri, atık önleme girişimleri, kaynakların daha iyi kullanılması ve sürdürülebilir bir tüketim alışkanlığının teşvik edilmesi sonucu
ortaya çıkan atığı önemli ölçüde azaltarak bu atığın geri dönüşümünü amaçlamaktadır. AB’nin atık yönetimi politikası Atık Yönetimi Stratejisinde ortaya konulmuştur. Buna
göre atık yönetimi konusunda yedi üst ilke belirlenmektedir:
−
Atık yönetimi hiyerarşisi (önleme, geri kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım, güvenli bertaraf)
−
Birlik seviyesinde kendine yeterlilik
−
Aşırı masraflara neden olmayan “En İyi Mevcut Tekniklerin” kullanımı
−
Yakınlık ilkesi (atıkların üretildiği yere yakın bir yerde işlenmesi)
−
İhtiyatlılık ilkesi
−
Üreticinin sorumluluğu (tasfiyenin çevresel etkisini en aza indirmek amacıyla ürünlerin faydalı ömürlerinin sonunda ürünlere yönelik yükümlülük)
−
Kirleten öder ilkesi
Çevre alanındaki AB müktesebatının on yedi temel mevzuattan oluşan Atık Yönetimi kapsamında, ilk aşamada öncelikli olarak on mevzuatın uyumlaştırılması
öngörülmektedir. Bu alandaki ilgili mevzuat aşağıdaki gibidir:
(AT) 1013/2006 sayılı Atıkların Taşınması Tüzüğü, atıkların gerek yerel, gerekse AB içerisinde taşınması ile ilgili ilkeleri ve kuralları ortaya koymaktadır. Atıkların
nakledilmesini kontrol edecek sistemi kurmak amacıyla hazırlanmış ve atıkların AB’ye girmesi ve çıkması sırasında ve AB içerisindeki taşınması sırasında gözetleme ve
denetleme şartlarını düzenlemek üzere yürürlüğe konmuştur. Tüzük, tehlikeli ve tehlikeli olmayan atıkları da kapsamaktadır.
1994/62/AT sayılı Ambalaj & Ambalaj Atıkları Direktifi, ambalaj atıklarının çevre üzerindeki etkilerini azaltmak, bu tip atıkların üretimini azaltıp geri kazanım
olanaklarını artırarak atık hiyerarşisini bu tip atıklar üzerinde uygulanması hakkındadır.
1996/59/AT sayılı PCB’ler & PCT’ler Direktifi, çevreye ve halk sağlığına olumsuz etkiler yaratabilecek, yapımlarında poliklorlu bifenil ve poliklorlu terfenil içeren
atıkların yönetilmesini içermektedir. PCB ve PCT içeren aletlerin atılma yöntemlerini ve kullanılmış PCB ve PCT’lerin bu maddelerden arındırılarak bertaraf edilme
yöntemlerini belirlemektedir.
1999/31/AT sayılı Düzenli Depolama Direktifi, atık bertaraf metotlarından biri olan düzenli depolama ile ilgili düzenlemeleri içermektedir. Çevrede özellikle yüzey ve
yeraltı sularında, toprak, hava ve insan sağlığı üzerinde meydana gelebilecek olumsuz etkileri önleme ve azaltma amacı benimsenmiştir. Düzenli depolama tesislerini atık
türlerine göre tehlikeli olmayan, tehlikeli ve inert (fiziki değişmeye müsait olmayan durağan atıklar) olarak sınıflandırmakta ve her sınıf için teknik ölçütler vermektedir.
2000/53/AT sayılı Ömrünü Tamamlamış Araçlar Direktifi, ömrünü tamamlamış araçların çevreye zararının en aza indirilmesini amaçlamaktadır. Direktif ayrıca ömrünü
tamamlamış araçların bertaraf edilmesini azaltmayı ve bu konuda faaliyet gösteren işletmelerin çevresel performansını artırmayı hedeflemektedir. Üretici sorumluluğu ilkeleri
de bu direktif içerisinde yer almaktadır.
2006/21/AT sayılı Maden Endüstrisinden Kaynaklanan Atıklar Direktifi, Atık Çerçeve Direktifi’nin ilkelerine göre, maden endüstrisinden kaynaklanan atıkların çevreye
olan etkilerinin önlenmesi ve azaltılması amaçlamaktadır. Direktif, işletmecilerin uygulanabilir en iyi teknikleri kullanarak çevreye verilen zararları önleme/azaltma için
gerekli önlemleri almalarını, işletmeleri için atık yönetim planı hazırlamalarını, kazalara karşı politika ve acil önlem planları hazırlamalarını, izinlendirmelerini ve
izinlendirme sırasında halkın katılımını içermektedir.
2006/66/AT sayılı Atık Piller & Akümülatörler Direktifi, bazı tehlikeli maddeler içeren pil ve akümülatör atıklarının iyileştirilmesini ve bertaraf yöntemlerini
belirlemektedir. Üye devletler, bu malzemelerdeki ağır metal miktarını azaltmak için plan ve program yapmalıdır.
2008/98/AT sayılı Atık Çerçeve Direktifi, geçmiş dönemde üç ayrı Direktif olan Atık Çerçeve Direktifi, Tehlikeli Atıklar Direktifi ve Atık Yağlar Direktifinin birleştirilmesi
ve geliştirilmesi ile ortaya çıkmıştır. Direktif, atıkların yönetimi ile ilgili genel ilkeleri ve kuralları ortaya koyan temel bir direktiftir. Direktif, atıkların çevre ve insan sağlığına
en düşük seviyede etki ederek yönetilmesini öngörmektedir.
2011/65/AB sayılı Tehlikeli Maddelerin Elektrik ve Elektronik Ekipmanlarda Kullanımının Kısıtlanması Direktifi, elektrik ve elektronik eşyalardaki ağır metaller ve
diğer tehlikeli maddelerin daha geniş ürün çeşidi içinde yasaklanmasına ilişkin yeni kuralları ortaya koyan bir direktiftir.
2012/19/AB sayılı Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıkları Direktifi, elektrikli ve elektronik ekipmanlar kapsamında spesifik olarak büyük ve küçük ev aletleri
(bilgisayar, televizyon, buzdolabı, tıbbi aletler vb) dahil 6 kategoriyi kapsamaktadır. Üretici sorumluluğu ilkeleri içerisinde finansal sorumluluk, bilgilendirme ve
etiketlendirme ile ilgili bilgiler içermektedir.
Ayrıca atık sektörü mevzuatının diğer alanlardaki mevzuatla önemli bağlantıları vardır. 2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyon Direktifi, su kalitesi alanından bazı direktifler
ve yatay konulardan Çevresel Etki Değerlendirme Direktifi ve Stratejik Çevresel Değerlendirme Direktifi, düzenli depolama alanları ve yakma tesisleri gibi atık yönetimi
seçenekleri üzerindeki etkileri nedeniyle konuyla en çok ilgili olanlardır.
Doğa Koruma
AB’nin doğa koruma mevzuatı, üye devletlerin doğal ve kültürel mirası ile birlikte eko-sistemlerini koruma amacını taşımaktadır. Çevre alanındaki AB müktesebatının dokuz
ana direktiften oluşan Doğa Koruma kapsamındaki üç mevzuata uyum sağlanması öngörülmektedir. Bu mevzuat şu şekildedir:
(AT) 338/97 sayılı Flora ve Faunanın Düzenleyici Ticaret ile Korunması Hakkında Konsey Tüzüğü, Yaşam Ortamları Direktifi ve Yaban Kuşlar Direktifi, Avrupa Vahşi
Yaşam ve Doğal Yaşam Ortamlarının Korunması Konvansiyonu (Bern Konvansiyonu) ve Göçmen Türler Konvansiyonu’nda (Bonn Konvansiyonu) belirtilen uluslararası
yükümlülükleri yerine getirmektedir. Tüzük ayrıca BM Soyu Tehlikedeki Türlerin Uluslararası Ticareti Konvansiyonunun (CITES) uygulanması hakkındadır.
1979/409/AET sayılı Yaban Kuşlar Direktifi, doğada üreyen kuşların ve düzenli olarak göçen türlerin doğal durumlarında, yumurtaları, yuvaları ve yaşam ortamları ile
birlikte korunmasını, yönetimini ve kontrolünü içermektedir. Yaban Kuşlar Direktifi kapsamında belirlenen Özel Koruma Alanları, Natura 2000 şebekesini oluşturacak
şekilde Yaşam Ortamları Direktifi kapsamında yaşam ortamlarının korunmasını tamamlayacaktır. Sulak alanların ve özellikle de uluslararası öneme sahip sulak alanların
korunmasına önem verilmektedir.
1992/43/AET sayılı Yaşam Ortamı (Habitat) Direktifi’nin hedefi, doğal yaşam ortamı ve yaban flora ve faunanın korunması suretiyle biyolojik çeşitliliğin sürdürülmesine
katkıda bulunmaktır. Seçili yaşam ortamları ve türlerinin aynı düzeyde korunduğu ya da ‘uygun bir koruma durumuna’ getirildiği Natura 2000 olarak bilinen ve Birlik
açısından önemi olan tutarlı bir Avrupa ekolojik bölgeleri ağı kurmayı amaçlamaktadır.
Yatay Konular
Bu başlık altında yaygın olarak bilinen su, atık, doğa koruma, endüstriyel kirlilik kontrolü, hava kirliliği kontrolü, gürültü ve benzeri tüm alanlarda çevresel politika ve
uygulamalara ilişkin hususlar yer almaktadır. Burada prosedürle ilgili metotlarının ve mekanizmalarının çevresel karar almada, sektörler arası bir çerçeve oluşturduğu ve
böylece çevresel sorumluluğu yüksek bir mekansal gelişmeyi güçlendirdiği için özel önemi vardır. Yatay konularda, AB gerekliliklerinin yerine getirilmesi için ilgili alanların
mekansal gelişme ve planlamaya entegre edilmesi, farkındalık, anlayış, sahiplilik, karşılıklı çıkara ve paylaşılan sorumluluğa dayanan daha katılımcı bir yaklaşımı ve
paydaşların çevresel koruma, planlama ve gelişme kararları hakkında bilgilendirilmelerini ve sürece dahil edilmelerini amaçlanmaktadır.
Çevre alanındaki AB müktesebatında, on üç temel mevzuattan oluşan yatay konular kapsamında, ilk aşamada, öncelikle altı mevzuatın ve gereklerinin uyumlaştırılması
öngörülmektedir. Bu mevzuat aşağıdaki gibidir:
2001/42/AT sayılı Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) Direktifi, diğer çevre sektörlerindeki AB gereklilikleriyle bağlantılıdır. Bunlar; politika, strateji, plan ve
program hazırlanmasını gerektiren sektörlerdir. Atık Çerçeve Direktifi (2008/98/AT) kapsamındaki atık yönetim planları ve tehlikeli atık planları ile Su Çerçeve Direktifi
(2000/60/AT) kapsamındaki nehir havzası yönetim planları stratejik çevresel değerlendirmeye tabidir.
2001/331/AT sayılı Çevresel Denetime İlişkin Komisyon Tavsiye Kararı, üye devletlerdeki çevresel denetimlerin daha etkin ve sistemli sağlanması için usul ve esasları
belirtmektedir.
2003/4/AT sayılı Çevresel Bilgiye Erişim (ÇBE) Direktifi, her türlü kamu otoritesi elindeki çevreyle ilgili bilgiye halkın erişim hakkını kullanabilmesini sağlamaya yönelik
düzenlemeleri kapsamaktadır.
2004/35/AT sayılı Çevresel Yükümlülük Direktifi, çevresel zararların önlenmesi ve telafi edilmesinde ‘kirleten öder’ prensibini göz önünde bulundurularak çevresel
yükümlülüğün çerçevesini oluşturan direktiftir.
2007/2/AT sayılı Mekansal Bilgi için Altyapı (INSPIRE) Direktifi, üye devletler arasında birbirine uyumlu ve kullanılabilir mekansal veri tabanı altyapılarının sağlanması
için ortak uygulama kurallarının gereklerini içeren direktiftir.
2011/92/AB sayılı Çevresel Etki Değerlendirme Direktifi, herhangi bir yatırıma izin verilmeden önce olası çevresel etkilerini ve alınaması gereken önlemlerle ilgili üye
devletlerin uyması gereken kuralları düzenler.
Yukarıdaki mevzuata ek olarak, çevre konularına ilişkin bilgiye erişim, karar alma süreçlerine katılım ve hak arama hakkına ilişkin BM Aarhus Konvansiyonun AB tarafından
kabulüne yönelik 17 Şubat 2005 tarih ve 2005/370/AT sayılı Komisyon Kararı da yer almaktadır.
Hava Kalitesi
Artan trafik, endüstri faaliyetleri ve enerji kaynağı üretimi nedeniyle çevre ve insan sağlığını olumsuz yönde etkileyen emisyonların kontrol altına alınabilmesi için AB, hava
kalitesi alanında bir dizi mevzuat ve strateji geliştirmektedir. Bunlar arasında, akaryakıt kalitesinin artırılmasının yanı sıra hava kalitesi gerekliliklerinin mekansal planlama,
enerji ve ulaştırma politikalarına entegre edilmesi de yer almaktadır. Komisyon son olarak, daha katı ulusal emisyon tavan değerleri ve yeni hava kalitesi hedefleri
belirleyerek güncellenen Avrupa için Temiz Hava Programını 2030 yılına kadar uygulamayı hedeflemektedir.
AB Çevre Faslının yedi ayrı mevzuattan oluşan hava kalitesi kapsamında tüm mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir:
1994/63/AT sayılı Petrolün Depolanması ile Terminallerden Servis İstasyonlarına Dağıtılmasından Kaynaklanan Uçucu Organik Bileşik (VOC) Emisyonlarının
Kontrolü ile İlgili Direktifi, petrolün bir terminalden diğer terminale veya bir terminalden bir servis istasyonuna aktarılması, depolanması, yüklenmesi ve taşınması için
kullanılan yöntemleri ve yapılan işlemleri, tesisleri, nakil araçlarını ve gemilere ilişkin uygulamaları düzenlemektedir.
1998/70/AT sayılı Benzin ve Dizel Yakıtların Kalitesine ilişkin Konsey Direktifi, benzin ve diğer akaryakıt kalitesinin kontrolü ve standartların oluşumunu düzenleyen
direktiftir.
1999/32/AT sayılı Konsey Direktifi, bazı sıvı yakıtların yakılmasından kaynaklanan kükürt dioksit emisyonunu ve bu emisyonların insan ve çevre üzerindeki zararlı
etkilerini azaltmayı amaçlamaktadır.
2004/107/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (4. kardeş direktif), dış ortam havasındaki arsenik, kadmiyum, nikel, cıva ve poliaromatik hidrokarbon
(PAH) konsantrasyonlarını tayin etmeyi ve bunların konsantrasyonları için limit değerler oluşturmayı amaçlamaktadır.
2008/50/AT sayılı Dış Ortam Hava Kalitesi ve Avrupa için Temiz Havaya Dair Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi (CAFE), hava kalitesinin tayini ve yönetimi
ile ilgili prosedürleri ve havadaki temel kirleticiler için standartları belirlemektedir. Bu direktif, genel yöntemler ve kriterler bazında dış ortam hava kalitesinin tayinini, hava
kalitesi ölçüm değerlerini halkın bilgisine getirmeyi ve hava kalitesinin iyi olduğu yerlerde bu durumu muhafaza etmeyi, aksi durumda iyileştirmeyi amaçlamaktadır.
2009/28/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, biyo-yakıt ve biyo-sıvılar gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin kullanımının teşvik edilmesi
ve kalitesinin kontrolünün sağlanması ile ilgili direktiftir.
2009/126/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, akaryakıt istasyonlarında motorlu taşıtların yakıt ikmalinden kaynaklanan yakıt buharları emisyonlarının
kontrolüne ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.
Kimyasallar
AB’de, kimyasallara ilişkin mevzuat kapsamlı olup REACH ve GHS (CLP) tüzükleri temelinde yüksek seviyede insan sağlığını ve çevreyi korumayı amaçlayan önlemler
içermektedir. Bunlar, yetkili kuruma ön bildirimleri ve yetkili kurumdan alınan izinleri, risk değerlendirmesi prosedürlerini, kayıt altına alınan maddelerin sınıflandırılmasını,
ambalajlanmasını ve etiketlenmesini, kullanım ve teminine ilişkin kısıtlamaları, kontrol ve piyasa gözetimini/denetimini kapsamaktadır.
AB Çevre Faslında Kimyasallar kapsamında mevzuatın tümünün uyumlaştırılması öngörülmektedir. Bu mevzuat aşağıda belirtilmektedir:
(AT) 304/2003 sayılı Tehlikeli Kimyasalların İthalat ve İhracatına İlişkin Konsey Tüzüğü, bazı kimyasalların ön bildirimli kabul sistemine göre ithal ve ihracatına
ilişkindir.
(AT) 2006/1907 sayılı REACH (Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals/ Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi ve İzni) Tüzüğü, AB’nin
kimyasalların yönetimine ilişkin yeni stratejilerin uygulanmasını öngörmekte ve kimyasal maddelerin kayıt edilmesi, değerlendirilmesi, üretim ve ithalatı ile ilgili izinlerin
alınması ve sınırlanması ile ilgili düzenlemeleri içermektedir.
(AT) 1272/2008 sayılı Kürsel Uyumlaştırma Sistemi Tüzüğü, kürsel uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiketleme sistemiyle uyumlu Kimyasalların sınıflandırılması,
paketlenmesi, etiketlenmesi ve reklamlarının yapılması konularının düzenlenmesi ile ilgilidir.
1967/548/AET sayılı Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi ile ilgili Konsey Direktifi, tehlikeli maddelerin sınıflandırılması,
ambalajlanması ve etiketlenmesi ile ilgilidir.
1998/8/AT sayılı Biyosidal Ürünlerin Piyasaya Çıkartılması ile ilgili Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi, biyosidal ürünlerin piyasaya sürülmesi ile ilgilidir.
1999/45/AT sayılı Tehlikeli Karışımların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesine İlişkin Konsey Direktifi, tehlikeli karışımların sınıflandırılması,
ambalajlanması ve etiketlenmesi ile ilgilidir.
Endüstriyel Kirlilik Kontrol
Endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan emisyonların kontrol edilmesi ayrıca atık üreten, hava ve su gibi kaynakların temel kirletici ya da risk tehdidi haline gelme potansiyeli
olan endüstriyel kuruluşlar ve diğer kuruluşların risk yönetimini kapsamaktadır. Endüstriyel Kirlilik Kontrolü ile ilgili temel mevzuat 2010 yılında kabul edilen ve bir dizi
mevzuatı yürürlükten kaldıracak olan 2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyon Direktifidir.
AB Çevre Faslının, on bir ayrı mevzuattan oluşan Endüstriyel Kirlilik Kontrolü (EKK) kapsamında ilk aşamada altı mevzuatın uyumlaştırılması öngörülmektedir. Bu
mevzuatlar aşağıda yer almaktadır:
(AT) 1980/2000 sayılı Eko-Etiket Tüzüğü, çevre dostu ürünleri yaygınlaştırarak kaynakların daha etkin kullanımının sağlanması, tüketicilere bu ürünler hakkında rehberlik
ederek doğru ve bilimsel bilgilerin sunulmasını hedeflemektedir.
(AT) 1221/2009 sayılı Endüstri Sektöründeki Şirketlerin Bir Topluluk Eko-Yönetim ve Hesap-Denetimi Sistemine Gönüllü Olarak Katılımlarına İzin Veren Konsey
(EMAS) Tüzüğü, çevresel etkiye sahip kuruluşların çevre performansında sürekli bir ilerlemeyi desteklemek amacıyla gönüllü bir eko-yönetim ve kontrol programı
kurmaktadır. Bu tüzük ile kuruluşların çevresel performanslarının değerlendirilmesi ve iyileştirilmesini hedeflemektedir.
2000/76/AT sayılı Atıkların Yakılması Direktifi, ülke genelinde toplanacak olan atıkların yakılarak enerjiye dönüştürülmesi ve emisyonların kontrol altına alınması için
gerekli olan usul ve esasların sağlanmasını içermektedir.
2001/80/AT sayılı Büyük Yakma Tesisleri Direktifi, enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere yayılan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki
emisyonların kontrol altına alınması, insanın ve çevresinin hava alıcı ortamındaki kirlenmelerinden doğacak tehlikelerden korunmasını hedeflemektedir. Direktif, SO2, NOx ve
toz emisyonu standartlarını belirlemektedir. Aynı zamanda, kullanılan yakıtın türü ne olursa olsun (katı, sıvı ve gaz) 50 MW ya da daha fazla nominal termal girdiye sahip her
yakma tesisine uygulanmaktadır.
2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyon Direktifi, sanayiden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesine yöneliktir. Bu direktifle, Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü
Direktifi, Büyük Yakma Tesisleri Direktifi ve Atık Yakma Direktifleri birleştirilmiş ve geliştirilmiştir. Entegre kirlilik önleme ve kontrolünü sağlamak, çevreyi bir bütün
olarak üst düzeyde korumak amacıyla, çeşitli endüstriyel tesisler için oluşturulacak ulusal izin sistemi ile ilgili gereklilikleri ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, hava, su ve
karaya endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan emisyonların (atıklar dâhil) engellenmesi ya da azaltılması için gerekli standartları belirlemektedir. Endüstriyel kuruluşların,
ilgili endüstriyel süreçlere yönelik Mevcut En İyi Teknikler uygulaması suretiyle kirliliğe karşı tüm uygun önlemleri alarak faaliyet göstermesini gerektirmektedir. Bu sayede
ciddi kirlilikler önlenecek, atık üretimi engellenecek, enerji etkin bir şekilde kullanılacak ve kazaları engellemek ve sonuçlarını sınırlamak için gerekli önlemler alınacaktır.
Büyük Yakma Tesislerinde ise, enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere yayılan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonların kontrol altına
alınması, insanın ve çevresinin hava alıcı ortamındaki kirlenmelerinden doğacak tehlikelerden korunmasını hedeflemektedir. Direktif, SO2, NOx ve toz emisyonu standartlarını
belirlemektedir. Aynı zamanda, kullanılan yakıtın türü ne olursa olsun (katı, sıvı ve gaz) 50 MW ya da daha fazla nominal termal girdiye sahip her yakma tesisine
uygulanmaktadır. Atık yakma konusunda ise atıkların hangi standartlarda yakılacağı ve yakma işlemi sırasında çevreye olan etkilerinin en aza indirilmesi için ne gibi önlemler
alınacağı belirtilmektedir.
2012/18/AB sayılı Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında (Seveso III) Direktif, tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların
önlenmesi ve muhtemel kazaların, insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması
gerekli önlemlerin belirlenmesidir. 1976’da İtalya’da gerçekleşen büyük çaplı bir endüstriden adını alan bu direktif belirtilen miktarda tehlikeli maddeye sahip tesislerin
engelleyici önlemler almasını ve kaza durumları için acil durum planları geliştirmelerini gerektirmektedir.
Gürültü
Belirli bir eşiğin üzerindeki gürültü vatandaşların sağlığını etkilemektedir. AB gürültü alanındaki gereklilikler, AB vatandaşlarının sağlığını olumsuz yönde etkileyen gürültü
seviyelerinden korunmasını hedeflemektedir. Bu amaç, AB ulusal ve yerel seviyede paylaşılan sorumluluğa dayandırılmakta ve farklı eylemlerin tutarlılığına ve
iyileştirilmesine yardımcı olacak önlemleri içermektedir. Yapılaşmış alanlarda, yerleşim alanlarında, halka açık parklarda ve diğer gürültüsüz alanlarda, okul, hastane ve diğer
gürültüye hassas alanların yakınlarında, insanların algıladığı gürültüyü kontrol etme amacını taşıyan yasal çerçeve, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetilmesi
Direktifi (2002/49/AT) ile belirlenmektedir. Yetkili makamların uyumlaştırılmış göstergeler bazında stratejik gürültü haritalarını üretmeleri, gürültüye maruz kalma ve etkileri
hakkında kamuyu bilgilendirmeleri ve gürültü konularını çözecek eylem planlarını hazırlamaları gerekmektedir.
AB Çevre Faslının Gürültü Sektörü kapsamında aşağıda belirtilen mevzuata uyumlaştırılması öngörülmektedir.
2002/49/AT sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetilmesi Direktifi, çevresel gürültüye maruz kalınması sonucu kişilerin huzur ve sükûnetinin beden ve
ruh sağlığının bozulmaması için gerekli önlemlerin alınmasını öngörmektedir. Bu bağlamda, değerlendirme yöntemleri kullanılarak çevresel gürültüye maruz kalma
seviyelerinin, hazırlanacak gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu ile belirlenmesi, çevresel gürültü ve etkileri hakkında
kamuoyunun bilgilendirilmesi, gürültü haritaları, akustik rapor ve çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu sonuçları esas alınarak; özellikle çevresel gürültüye maruz
kalma seviyelerinin insan sağlığı üzerinde zararlı etkilere yol açmasının mümkün olduğu ve çevresel gürültü kalitesini korumanın gerekli olduğu yerlerde gürültüyü önleme ve
azaltmaya yönelik eylem planlarının hazırlanması ve bu planların uygulanması, kademeli olarak uygulamaya konulması ve gürültü haritası ve akustik rapor hazırlanması
zorunlu olmayan diğer gürültü kaynaklarından yayılan çevresel gürültüyü azaltmaya yönelik kontrol önlemlerinin alınmasını amaçlamaktadır.
İklim Değişikliği
İklim değişikliği gezegenimizin karşı karşıya olduğu en büyük çevresel, sosyal ve ekonomik tehditlerden birisi olmakla beraber, AB için en önemli çevresel öncelikler
arasındadır. Sera gazı emisyonlarını azaltma yönünde önlem alınmaması halinde bu yüzyılda küresel ortalama yüzey ısısının 1.8-4.0°C daha artması beklenmektedir. Sera
gazları önemli ölçüde azaltılmadıkça aşırı hava olaylarının daha sıkça olması, sahilleri ve küçük adaları tehlikeye sokacak şekilde su seviyelerinde artış gibi geri dönüşsüz
değişikliklerin gerçekleşmesi beklenmektedir.
AB, iklim değişikliğine neden olan hava kirletici emisyonların azaltılmasını hedefleyen 1992 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Konvansiyonu (UNFCCC) ve
1997 Kyoto Protokolü gibi uluslararası alandaki anlaşmalara öncülük etmiştir. Kyoto Protokolü kapsamında, 2004 öncesi on beş AB üye devletin ve daha sonra üye olan
devletlerin 2012’ye kadar sera gazı emisyonlarını 1990 yılı miktarlarının %8’i oranında azaltmaya ya da sınırlamaya çalışacaklarını taahhüt ettiler. AB üye devletleri protokol
yükümlülüklerini yerine getirebilmek için bir ‘yük paylaşımı’ anlayışı olan Emisyonların Ticareti Direktifi’ni (2003/87/AT) kendi ulusal mevzuatlarına aktarmışlardır.
Bununla birlikte, AB liderleri 2050’ye kadar bir dizi stratejiyi uygulama kararı aldı. Kısa vadede AB üye devletleri 2020 yılına kadar sera gazı emisyonlarını 1990 yılı
miktarlarının %20’si ve 2050’ye kadar ise bu miktarın %80-90 oranında azatlamayı hedeflemektedir. Bu hedefler, AB’yi daha çevre dostu teknolojilerin kullanıldığı ve düşük
enerji tüketen ekonomik bir güç haline getirmeyi amaçlamaktadır.
AB Çevre Faslının iklim değişikliği ile ilgili iki direktifin uyumlaştırılması öngörülmektedir:
1999/94/AT sayılı Yolcu Araçlarının Enerji Etkinliği Etiketleri Direktifi, üye devletlerde satışa sunulan veya kiralanan yeni yolcu araçlarının yakıt tüketimi verimliliğine
ve karbondioksit emisyonuna dair bilgileri içeren etiketlendirmeye ilişkin üye devletlerin uyması gereken düzenlemeleri içermektedir
2002/91/AT sayılı Binaların Enerji Performansı Direktifi, mevcut ve yeni binaların enerji verimliliğinin artırılması için üye devletlerin uymaları gereken minimum
gereklilikleri belirlemektedir ve binaların sertifikalandırılmasına ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
27.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma
AB müktesebatının uygulanmasından ülke düzeyinde en az bir makamın yetki ve sorumluluk yüklenmesi gerekmektedir. Yetkili makamlar, Direktifler gereği izinlendirme ve
yaptırım yetkilerine sahip olduklarından, normal olarak kamusal kurumlar veya çevre ajanslar şeklinde olmalıdırlar. Yetki ve sorumluklar aynı veya farklı düzeydeki birden
fazla farklı kamular arasında paylaştırabilmektedir.
Yerel veya ülkesel düzeydeki makamlar, havaya suya veya toprağa emisyonların izinlendirilmesinde yetkili ve sorumlu olabilmektedirler. İzleme ve yaptırım kısmen veya
tamamen yerel veya bölgesel makamlara devredilebilmektedir. Ancak farklı kurumlar ve makamlar arasında yetkilerin paylaşımı, yetki ve sorumlulukların dağılımı, idari
prosedürler ve mekanizmalar çok açık ve anlaşılır olmalıdır.
Çevre müktesebatının kapsamının geniş olması nedeniyle, birçok alanda birçok kuruma büyük yük ve sorumluluk düşmektedir. Etkin ve verimli çalışma için ise kurumlararası
kesin ve mutlak işbirliği ve koordinasyona dayalı bir sisteme gerek vardır.
Çevre müktesebatı birçok alanı etkileyen özel yapısı dolayısıyla, her düzeyde çevre hukukçuların, çevre bilimcilerinin, ekologların, plancıların, mühendislerin, biyologların
ve çevre ve doğal kaynaklarla ilgili farklı meslek ve bilim alanlarından, mesleki uzmanlık, bilgi ve beceri sahibi meslek insanlarının bulunduğu bir kurumsal yapının
oluşmasını gerektirmektedir. Ayrıca, yeterli kaynağa sahip, yasalara aykırı hareket edenlere karşı etkili ve caydırıcı cezai sistemler çerçevesinde, merkezi ve bölgesel düzeyde
etkili olarak çalışacak, görevine bağlı, kararlı ve güçlü çevre müfettişlerine ihtiyaç bulunmaktadır. Çevreye karşı ciddi suçlara karşı cezai müeyyideler ile ilgili yasal
düzenlemeler de gerekmektedir.
Çeşitli alanlarda yetkili olan kurumlar, görev ve sorumluklarını yerine getirebilmeleri için gerek özel, gerekse de kamusal kaynaklardan gerekli bilgilerin elde edebilme
olanaklarına sahip olmalıdırlar. Gerektiği taktirde bu yetkili makamlar Komisyona rapor verebilmelidir.
Çevre sektörünün tümü için yerine getirilmesi gereken anahtar idari görevler ve bunların uygulanabilmesi için gerekli kurumsal yapılar aşağıda özet olarak verilmektedir.
Yatay Mevzuat
(a)
ÇED (Çevre Etki Değerlendirme) Direktifine uygun olarak halkın katılımını düzenlemelerini içerecek şekilde, izinlendirme ve değerlendirme prosedürlerine uygulamak
için yetkili makam ve makamları oluşturmak,
(b) SÇD (Stratejik Çevresel Değerlendirmesi) Direktifin hangi özel plan ve programlara uygulanacağına karar verecek olan makam veya makamları belirlemek,
(c)
Çevresel Bilgiye Erişim Direktifinin gereklerini yerine getirmek için, personel alımı, veri tabanı oluşturma, veriye ve bilgiye erişim, raporlama ve yayınlama ile ilgili
hizmetleri sağlayacak kurumların gerekli organizasyonunu sağlamak ve Çevrenin Durumu Raporunun hazırlanması ve yayını için gerekli düzenlemenin yapılmasını
sağlamak,
(d) Halkın Katılımı Direktifi plan, program ve projelerin hazırlanma aşamasında, bunların çevresel değerlendirme, karar verme, izinlendirme ve izleme süreçlerine ilgili
paydaşların ve halkın dahil edilmesini, bunlarla ilgili prosedürel önlemlerin, yetkili makam veya makamların hakkında bilgi verilmesini sağlayacak düzenlemeleri
yapmak,
(e)
Raporlama Direktifinin gereklerinin yerine getirilmesi için ilgili yetkili makam veya makamları belirlemek, Komisyona raporlama için gerekli bilgi ve verinin
toplanması için gerekli idari prosedürleri oluşturmak,
(f)
Avrupa Çevre Ajansı Tüzüğü uygulaması için, Avrupa Çevresel Bilgi ve Gözlem Ağı (EIONET) ile işbirliği için uygun kurum ve kuruluşları belirlemek,
(g) LIFE (Çevre için AB Parasal Enstrümanı) Programı hakkında Tüzük bağlamında Komisyon ile iletişim sağlayacak makamı belirlemek,
(h) Çevre Yükümlülük Direktifi kapsamında çevresel zararların önlenmesi ve iyileştirilmesi ile ilişkili direktifin gereklerinin yerine getirilmesinden sorumlu olacak ve
çevresel zararlara neden olan veya tehdit olan veya yetkili makamlardan gerekli önlemleri almasını talep etme hakkına sahip olan, çevre sivil toplum örgütleri dahil, ilgili
üçüncü tarafların da temas halinde olacağı bir veya birden fazla yetkili makamı belirlemek.
Hava kalitesi
Hava kalitesi konusunda teknik uzmanlığa haiz hükümet ve sivil toplum örgütleri arasındaki ilişkileri yürütecek, yaptırım güçleri olan ve Komisyona raporlama yetkisine
uygun yetkili makamı belirlemek.
Atık yönetimi
Atık mevzuatını uygulamak için uygun yetkili makam veya makamları belirlemek ve merkezi yönetim, merkezi yönetime bağlı çevre ajansları, bölgesel ve yerel makamlar,
belediyeler, atık yönetim şirketleri, endüstriyel/ ticari atık üreticiler, kamu araştırma kurumları gibi değişik makamlar arasındaki yetki paylaşımını net bir şekilde oluşturmak.
Su Kalitesi
Yetkili makamlar olarak çalışacak kaynakları ve uzmanları olan kurumları oluşturmak, su numune alma programlarını yürütebilecek kurumları belirlemek, akredite olmuş ve
standart metotları tanımlanmış yöntemlere uygun olan su ve atık su analizlerini yapabilecek laboratuvarları oluşturmak.
Doğa Koruma
AB politikaları ve mevzuatına uyumlaştırma sürecinin gerçekleştirilmesine yönelik planlama ve yönetim yetki ve sorumluluğu tek bir ulusal merkezi makama vermek.
Endüstriyel Kirlilik Kontrol
Bu alandaki kurumsal çerçevenin bütünlüklü bir temelde çalışabileceğinin garanti eden yetkili makamı belirlemek.
Kimyasallar
Yetkili bir makamı veya makamları belirlemek, belirlenen makamın ilgili paydaşlarla danışman yönünde adımları atmak ve paydaşlar için kılavuz belgenin hazırlanıp
basıldığını garanti etmek.
Gürültü
Gürültü ile ilgili teknik uzmanlığı, hükümet ve sivil toplum örgütleri ile ilişkileri, yaptırım güçleri ve Komisyon raporlama yetkisine uygun yetkili makamı tayin etmek.
27.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri
27.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme
Halkımızın ekonomik refahı ve sosyal bütünleşmesini sağlamak için, 15 Şubat 2006’da Bakanlar Kurulu kararı ile bir Çevre Politikası Bildirgesini onaylanmıştır. Bu bildirge
ile KKTC mevzuatının AB çevre mevzuatıyla ve politikalarıyla uyumlaştırma yönündeki kararlılıkları teyit edilmiş ve çevre politikasının temel ilkeleri belirlenmiştir. Çevre
Politikası aşağıdaki üç temel ilkeye dayanmaktadır:
Sürdürülebilir Kalkınma: Kuzey Kıbrıs’ın doğal ve kültürel mirasını ve kaynaklarını koruyacak şekilde sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlama.
AB Çevre Standartlarıyla Uyumlaştırma: Bu şekilde çevreyi ve KKTC vatandaşlarının yaşamlarını ve sağlıklarını koruma ve muhafaza etme.
Ortaklaşa Çevre Yönetimi: Ekonominin tüm sektörleri ve vatandaşlar arasında, ana paydaşları bilgilendirecek ve onları çevresel karar verme sürecine dahil edecek
ortaklık modelini oluşturma.
Bu politika çerçevesinde, eşsiz doğal ve kültürel varlıkları korunan, çevresel riskleri minimum seviyelerde tutan, çevresel altyapılara sahip, çevre kirliliği en aza indirilmiş,
sosyal ve ekonomik gelişme ile çevresel korumanın, mekansal gelişmenin bütünleştirildiği, ekonominin her bir sektörünün gelişmesini ve tüm vatandaşların yaşam kalitesini
artıran, sağlıklı bir çevrede yaşamasını, sosyal ve ekonomik refahını, sosyal bütünlüğünü sağlayan, kurumsal yapıları ve yönetim mekanizmaları etkin ve etkili çalışan,
toplumun tüm kurumları ve kesimlerinin ortaklaşa çevre yönetimine ve sorumluluğuna dayanan, AB standartlarında, sürdürülebilir gelişmeyi yakalamış bir gelecek
hedeflenmektedir. Bu geleceği gerçekleştirmek ve belirtilen hedeflere ulaşmak amacı ile çevre ile ilgili tüm sektörleri kapsayan Bütünleştirilmiş Çevre Uyumlaştırma
Stratejisi (BÇUS) hazırlama çalışmaları Kasım 2007’de tamamlanmıştır. Kıbrıs Türk Halkı’nın AB çevresel gerekliliklere uyması için, gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerin
belirlendiği ve kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri kapsayan BÇUS, 2006 Çevre Politikası Bildirgesi’nde belirtilen hedeflerine ulaşılması ve AB çevre standartlarına
uyumlaştırmanın sağlanmasında yönlendirici bir ‘yol haritası’ görevini görmektedir.
BÇUS, hazırlandığı tarihteki AB çevre müktesebatının gerekliliklerinin düzenlendiği, Su ve Atık Su, Katı Atık, Doğa Koruma, Yatay Konular, Hava Kalitesi, Endüstriyel
Kirlilik Kontrolü, Kimyasallar ve Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar, Gürültü ve İklim Değişikliği alanlarındaki dokuz ayrı çevre alt sektörünü kapsamakta ve bu
sektörlerin her biri ile ilgili Sektörel Uyum Stratejisine dayanmaktadır. BÇUS, AB müktesebatının KKTC mevzuatına yansıtılması ve uyumlaştırma yapılması, uygulamanın
geliştirilmesi, AB standartlarına uyum için yatırımların gerçekleştirilmesi, kurumsal kapasitenin geliştirilmesi ve toplumsal düzeyde farkındalığın yaratılması olmak üzere dört
ana alanda değişimi öngörmektedir.
Bütünleştirilmiş Çevre Uyumlaştırma Stratejisi, Sektörlerin ve Mekansal Boyutlarının Uyumlaştırılması çerçevesindeki,
Yansıtma Öncelikleri kapsamında, farklılık analizi ve yansıtma faaliyetleri altında, KKTC’deki mevzuatın, idari yapıların ve teknik standartların mevcut durumunun
AB gerekliliklerine göre farklılıklarının boşluklarının belirlenmesi, değerlendirilmesi ve bu farklılıkların giderilerek AB gereklilikleriyle uyumlu hale getirilebilmesi için
gerekli düzenlemelerin aşama aşama yapılması öngörülmektedir.
Uygulama Öncelikleri kapsamında, izinlendirme, izleme, teftiş ve yaptırım ile veri yönetimi ve benzeri konularda kurumsal kapasitenin oluşturulması ve alınacak idari
önlemleri, uygulanması gerekli yaklaşımı ele almakta ve mevzuatın etkin bir şekilde uygulanması için gerçekleştirilmesi gerekli Strateji ve Planlamaya, Program/Sistem
Uygulamasına ve Kapasite Oluşturulmasına ve Kurumsal Güçlendirmeye yönelik faaliyetler düzenlemektedir.
Yatırım Öncelikleri kapsamında, AB standartlarına tam uyum için gerekli olan ve KKTC’deki gerek kamu, gerekse özel sektör tarafından yapılması gerekli yatırımların
öncelikleri belirlenmektedir.
BÇUS kapsamındaki dördüncü ana unsur olan Çevresel Açıdan Halkın Farkındalığı ve İletişim çerçevesinde, Avrupa Birliği’ne tam uyumun gerçekleştirilmesi için, KKTC
düzeyinde her kesimde ve her düzeyde gerekli olan, çevresel farklındalığın ve iletişimin sağlanmasına, daha geniş çapta ortak anlayış geliştirilmesine, ortaklıklar
oluşturulmasına ve çevresel alanlarda uzmanlığın geliştirilmesine yönelik stratejileri düzenlenmektedir.
AB Çevre Faslı’nın yukarıda belirtilen dokuz sektörün her biri ile ilgili, AB Tüzüğü, Direktifi ve Kararından oluşan 300’den fazla mevzuatı arasından, yukarıda belirtilen
stratejiler çerçevesinde KKTC’ye en uygun olan 70 ayrı ve farklı konudaki mevzuata uyum sağlanması öngörülmektedir. Ancak, tüm sektörlerde öngörülen işlemlerin ayni
anda gerçekleştirilmesi mümkün olmadığından, belirli bir takvim çerçevesinde sektörel öncelikler belirlenmiştir.
2006 yılından itibaren sürdürülen çevre alanındaki AB mevzuatı çalışmaları kapsamında 2009 yılında hazırlanan ve Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış olan MUP
çerçevesinde öncelikli yasalardan biri olan 18/2012 sayılı Çevre Yasası 2012 yılında yürürlüğe girmiştir. Çerçeve yasa niteliğindeki Çevre Yasası, birçok konuyu kapsayan
alanlarda tüzük yapma yetkisi vermektedir. Değişen şartlar ve günümüzün ihtiyaçlarına yönelik olarak hazırlanan Yasa, çevrenin korunması, iyileştirilmesi, doğal kaynakların
sürdürebilirliliğinin sağlanması, insan sağlığını olumsuz etkileyen, su, toprak, hava kirliliğinin ve gürültünün önlenmesini amaçlamaktadır. Ayrıca, ülkenin bitki ve hayvan
varlığı ile doğal ve tarihsel zenginliklerinin korunarak gelecek kuşakların sağlık, kültür, yaşam düzeylerinin geliştirilmesi ve güvence altına alınması için yapılacak
düzenlemeleri, alınacak önlemlerle birlikte ekonomik-sosyal kalkınma hedeflerini temel ilkeler çerçevesinde düzenlemesini de hedeflemektedir.
Yasanın etkin ve verimli şekilde uygulanması açısından en önemli unsur ikincil mevzuatların hazırlanmasıdır. Bu nedenle, yasa çalışmalarına paralel olarak tüzük çalışmaları
da sürdürülmektedir. Yasa altında çıkarılan ilk tüzük özelliği taşıyan Ekolojik Etki Değerlendirme Tüzüğü, Özel Çevre Koruma Bölgeleri (ÖÇKB) içerisindeki tüm
faaliyetlerin plan ve projelerinin etkilerinin değerlendirmesine ilişkin usul ve esasları düzenlenmeyi amaçlamaktadır. Bir başka değişle, ÖÇKB’ler içerisinde yapılması
planlanan herhangi bir faaliyet Çevre Koruma Dairesinin izni alındıktan sonra gerçekleşebilecektir. Bu önemli adımla özel koruma bölgesi ilan edilen alanlardaki ekolojik
dengenin korunması üst düzeye çıkarılmış olacaktır.
Bir diğer onaylanan tüzük ise Motorlu Taşıt Egzoz Emisyon Tüzüğü’dür. Bu ikincil mevzuatın temel amacı, trafikte seyreden motorlu taşıtlardan kaynaklanan egzoz
gazlarının neden olduğu hava kirliliği etkilerinden canlıları ve çevreyi korumak amacıyla egzoz gazı kirleticilerinin azaltılmasını sağlamak, denetimler yaparak kontrol etmek
ve kirliliğe karşı gerekli yaptırımları uygulamak üzere gerekli usul ve esasları belirlemektir. Tüzükle birlikte motorlu taşıtların belirlenen standartlara uyup uymadıklarını
düzenli olarak denetlenip daha sağlıklı bir çevre ortamında yaşanılması sağlanacaktır.
2009 AB Müktesebatına Uyum Programında yer alan Kimyasallar Yasa Taslağı Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Meclis AB Komitesine sevk edilmiştir. Bu yasanın
amacı, kimyasal maddelerin imalatı, ithal edilmesi ve kullanılması sonucu oluşabilecek insan ve çevre için potansiyel zararları ve riskleri kontrol etmek ve yönetmektir. Yasa
yürürlüğe girdiği zaman ülkemizde kimyasallar kapsamındaki sanayi faaliyetlerine ve buna bağlı olarak kimyasal maddelerin üretimine, ithal edilmesine ve kullanılmasına
ilişkin AB standartlarına uyum sağlanarak insan ve çevre için oluşabilecek potansiyel zararların ve risklerin kontrol edilmesi ve yönetilmesi mümkün olacaktır.
27.B.2. Öncelikler Listesi
Öncelik 27.1 Su kalitesine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.2 Atık yönetimine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.3 Doğa korumaya ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.4 Yatay konulara ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.5 Hava kalitesine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.6 Kimyasallara ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.7 Endüstriyel kirlilik kontrolüne ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.8 Gürültüye ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
Öncelik 27.9 İklim değişikliğine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
27.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları
Öncelik 27.1 Su kalitesine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.1-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
1
Su Kaynakları Yönetimi Yasa
Tasarısı
Su kaynaklarının korunup daha iyi
yönetiminin sağlanması
2
Atıksu Yönetimi (Arıtma,
Kentsel atık suların ve endüstriyel
21 Mayıs 1991 tarih ve 91/271/AET
Boşaltımlar ve Yeniden Kullanım)
atık suların deşarjının olumsuz
sayılı Konsey Direktifi (Kentsel
ve Arıtma Çamuru Yönetimi Tüzüğü etkilerine karşı çevrenin korunması, Atıksu Arıtma Direktifi)
arıtılmış olan atık suların bertaraf
edilmesinde kullanılan metotların
çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin
en aza indirgenmesi ve dolayısıyla
geri kazanılmış suların yeniden
kullanımının sağlanması amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Su Çerçeve
Direktifi)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılını birinci
yarısı
Su, tarım, jeoloji ve
maden işlerinden
sorumlu Bakanlık/lar/
Su İşleri Dairesi,
Jeoloji ve Maden
Dairesi, Tarım Dairesi,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Planlama ve Yerel
Yönetimlerden
Sorumlu Bakanlık/
Şehir Planlama
Dairesi,
Kaymakamlıklar
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Tarımdan ve Su
İşlerinden sorumlu
Bakanlık/lar/ Tarım
Dairesi ve Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi
Tablo 27.1-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
İçme Sularının kalitesinin iyi
3 Kasım 1998 tarih ve 98/83/AT
kalitede olmasının sağlanması
sayılı Konsey Direktifi (İçme Suyu
amacıyla Su Kaynakları Yönetimi
Direktifi)
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Sağlıktan sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, Su, Jeoloji ve
Maden işlerinden
sorumlu Bakanlık/ Su
İşleri Dairesi, Jeoloji
ve Maden Dairesi,
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Yüzme sularının kalitesinin iyi
olmasını sağlayacak standartların
düzenlenmesi amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Sağlıktan sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, Su işlerinden
Sorumlu Bakanlık/ Su
İşleri Dairesi,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
12 Aralık 2006 tarih ve 2006/118/AT 2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (Yeraltı Suyu
Direktifi)
Su işlerinden Sorumlu
Bakanlık Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi,
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Planlamadan ve Yerel
Yönetimlerden
sorumlu Bakanlık/lar/
Şehir Planlama
Dairesi,
Kaymakamlıklar
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
İçme Suyu Standartları Tüzüğü
4
Yüzme Suyu Standartları Tüzüğü
5
Yeraltı Su Kaynaklarının Korunması Yeraltı sularının miktar ve kalitesinin
ve Yönetimi Tüzüğü
korunmasının sağlanması amacıyla
Su Kaynakları Yönetimi Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
15 Şubat 2006 tarih ve 2006/7/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Yüzme Suları
Direktifi)
Tablo 27.1-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Nitrat Tüzüğü
7
Su Kuyusu Açma ve Su Çekimleri
Standartları Tüzüğü
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Tarımsal amaçlı kullanılan nitratın
12 Aralık 1991 tarih ve 91/676/AET
yeraltı ve yüzey sularında yaratacağı sayılı Konsey Direktifi (Nitrat
kirlenmelere karşı gerekli önlemlerin Direktifi)
alınmasını sağlamak amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının birinci
yarısı
Su ve tarımdan
sorumlu Bakanlık/lar/
Su İşleri Dairesi,
Tarım Dairesi,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Ülkemizdeki kıt su kaynaklarının
daha etkin ve verimli kullanılmasına
ilişkin usul ve esasların
düzenlenmesi amacıyla Su
Kaynakları Yönetimi Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2016 yılının ikinci
yarısı
Su, jeoloji ve maden
işlerinden sorumlu
Bakanlık/lar/ Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Su Çerçeve
Direktifi)
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.1-b
Sıra
No
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Tarım Dairesi, Şehir Planlama Dairesi, Temel Sağlık Dairesi, Belediyeler,
Kaymakamlıklar)
1
Yetkili ve ilgili kurumlara gerekli personel istihdamının sağlanması
2014
2
Su kaynakları yönetiminde kurumlararası yetki ve sorumlukların ve AB gerekliliklerinin belirlenmesine yönelik yasal, idari ve uygulama
farklılık analizi çalışmalarını yapmak üzere su yönetimi ile ilgili Bakanlıklar ve kurumlar arasında koordinasyon grubunun oluşturulması
2014-2016
3
Su kalitesi alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
4
Nehir havzaları yönetim planı hazırlanması ve bunların ilgili mekansal planlama karaları ve enstrümanlarına entegre edilmesi
2014-2016
5
Yetkili ve ilgili kurumların personelinin su yönetimi, planlama izinlendirme ve izleme konusunda eğitimi
2014-2016
Tablo 27.1-b (Devamı)
Sıra
No
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Tarım Dairesi, Şehir Planlama Dairesi
1
Özel koruma gerektiren alanların (yüzey suları ve yeraltı sularının) belirlenip kayıt altına alınması ve bunların mekansal planlama
enstrümanına entegre edilmesi
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler
1
Ülke genelinde kanalizasyon ve atık su arıtma sisteminin iyileştirilmesi için plan hazırlanması
2014-2016
2
Kurulacak yeni altyapı ve tesislerin işletilmesi ve yönetimi için ilgili dairelerin personelinin eğitimi
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
1
Endüstriyel atık sular ve atık çamuruna ilişkin yönetim planı hazırlanması ve pilot proje hazırlanması
2014- 2016
Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi
1
Su arz ve talebi envanterinin hazırlanması
2014-2016
2
Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi ile Çevre Koruma Dairesinin altyapılarının güçlendirilmesi (atık sular, kuyular, göletler, dereler,
su havzaları) ile ilgili GIS sistemi ve veritabanı oluşturulması
2014-2016
Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi
1
Kuyu envanterinin hazırlanması
2014-2016
2
Su fiyatlandırma sistemi için seçeneklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
2014-2016
3
Su çekim ve kullanımının yönetimini sağlayacak bir sistemin kurulması
2015-2016
Su İşleri Dairesi
1
Ülke genelinde içme suyu altyapısının iyileştirilmesi projesinin hazırlanması ve uygulamaya konması
2014-2016
Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Temel Sağlık Dairesi
1
Yüzme amaçlı kullanılan sahillerin düzenli izlenmesi ve halkın bilgilendirilmesi için bir sistem oluşturulması
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Belediyeler
1
Su tasarrufu ve arıtılmış atık su kullanımı konularında kamuoyunun bilinçlendirilmesi
2014-2016
Öncelik 27.2 Atık yönetimine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.2-a
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
3 Mayıs 2000 tarih ve 2000/532/AT
sayılı Konsey Kararı (Atık Listesi
Kararı)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Tıbbi atıkların çevre ve insan
sağlığına zarar vermeden
depolanması, taşınması ve bertaraf
edilmesi için gerekli düzenlemelerin
yapılması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
12 Aralık 1991 tarih ve 91/689/AET
sayılı Konsey Direktifi (Tehlikeli
Atıklar Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık /Çevre
Koruma Dairesi
Atık Yönetim Tüzüğü
Atık yönetiminin insan sağlığına ve
çevreye zarar vermeden
gerçekleşebilmesi için genel
çerçeveyi belirleme ve genel
ilkelerin ve prensiplerin ortaya
konulması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
4
Düzenli Depolama Tüzüğü
Atık bertaraf yöntemlerinden düzenli 26 Nisan 1999 tarih ve 99/31/AT
depolama ile ilgili gerekli
sayılı Konsey Direktifi (Düzenli
standartların ortaya konulması
Depolama Direktifi)
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
5
Ömrünü Tamamlamış Araçlar
Tüzüğü
Ömrünü tamamlamış araçların
çevreye ve insan sağlığına zarar
vermeden yönetilmesi ve kontrolü ile
ilgili düzenlemelerin yapılması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
1
Atık Listesi Tüzüğü
Atık listesinin oluşturulması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2
Tıbbi Atıkların Kontrolü ve imhası
Tüzüğü
3
18 Eylül 2000 tarih ve 2000/53/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Hurda Araçlar
Direktifi)
Tablo 27.2-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Madeni atık yağların taşınması,
depolanması, geri kazanımı veya
bertaraf edilmesi ile ilgili
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Bitkisel Atık Yağlar Tüzüğü
Bitkisel atık yağların taşınması,
depolanması, geri kazanımı veya
bertaraf edilmesi ile ilgili genel
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
19 Kasım 2008 tarih ve 2008/98/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atık Çerçeve
Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
9
Atıkların Taşınması Tüzüğü
Atıkların güvenli bir şekilde
nakliyatının sağlanması için gerekli
düzenlemelerin hazırlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
1 Şubat 1993 tarih ve (AT) 259/93
sayılı Konsey Tüzüğü (Atıkların
Nakliyatı Tüzüğü)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
10
Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Tüzüğü Ambalaj ve ambalaj atıklarının
yönetimi ve kontrolü ile ilgili gerekli
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
20 Aralık 1994 tarih ve 94/62/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Ambalaj &
Ambalaj Atıkları Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
11
Atık Piller ve Akümülatörler Tüzüğü Atık pillerin ve akümülatörlerin
yönetimi ve kontrolü ile ilgili
düzenlemelerin yapılması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
6 Temmuz 2006 tarih ve 2006/66/AT 2016 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (Atık Piller &
Akümülatörler Direktifi)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Tehlikeli Atıklar Tüzüğü
Tehlikeli atıkların etkin bir şekilde
oluşturulması ve uygulanması için
gerekli düzenlemelerin yapılması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
7
Madeni Atık Yağlar Tüzüğü
8
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Tablo 27.2-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
12
Elektrikli ve Elektronik Ekipman
Atıkları Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Elektrikli ve elektronik ekipman
atıklarının yönetimi ve kontrolü ile
ilgili düzenlemelerin yapılması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
4 Temmuz 2012 tarih ve
2012/19/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Elektrikli ve Elektronik Ekipman
Atıkları Direktifi)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.2-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Ticaret Dairesi, Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Gelir ve Vergi Dairesi,
Belediyeler, Kaymakamlıklar)
Çevre Koruma Dairesi Atık Birimine gerekli personel istihdamının yapılması
2014
1
İçişlerinden sorumlu Bakanlık bünyesinde bulunan Yerel Yönetimler Birimi ve Belediyelerin katı atık birimlerine gerekli olan istihdamın
sağlanması
Katı atık alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
3
İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi
Güngör Düzenli Depolama tesisinin ikinci hücre altyapı çalışmalarının tamamlanması
1
Atık Yönetim Planının güncelleştirilmesi
2
Geri dönüşümü gerçekleşebilecek atıkların fizibilite çalışmasının yapılması
3
Sızıntı Suyu Arıtma Tesisinin tamamlanması
4
Belli atık çeşitlerinin yönetim planlarının hazırlanması
5
Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi
Tıbbi Atık Bertaraf Tesisinin eksikliklerinin giderilmesi
1
Tıbbi atıkların yönetimi ile ilgili strateji planlarının hazırlanması
2
İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler
Katı Atık Yönetimi ile ilgili maliyet çalışmalarının başlatılması
1
Ayrıştırma tesisinin planlaması ve uygulanmasının sağlanması
2
Katı atık ile ilgili veri tabanının oluşturulması
3
2
2014
2014-2016
2014-2015
2014-2015
2014-2015
2014-2015
2014-2016
2014-2015
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
Tablo 27.2-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Az ve orta riskli mevcut çöp alanlarının kapatılması ve birleştirilmesi ile ilgili strateji planlarının hazırlanması
4
İnşaat Atıkları Yönetim Planının hazırlanması
5
Tehlikeli Atıklar Yönetim Planının hazırlanması
6
Transfer istasyonlarının strateji planlarının hazırlanması ve uygulanması
7
Katı atık konusunda farkındalık çalışmalarının devam edilmesi
8
Kompostlaştırma faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasının sağlanması
9
Tehlikeli atıklar için merkezi bir bertaraf tesisinin planlanması
10
Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler
Atıkları kaynağında ayırmak ile ilgili pilot projelerin planlanması ve uygulanması
1
Uygulama Tarihi
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2015-2016
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi, Vergi Dairesi
Atık konusu ile ilgili olarak üretici sorumluluğunun geliştirilmesi için uygulamaların başlatılması
1
İçişlerinden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi, Vergi Dairesi
Belirli atık çeşitlerinin uygulanmasında pilot projelerin uygulanması
1
2015-2016
2015-2016
Öncelik 27.3 Doğa korumaya ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.3-a
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Yasaklanmış bir faaliyette bulunacak
kişi ya da kurum adına yapılan
başvurulara izin verilirken gerekli
koşullara ve kısıtlamalara ilişkin usul
ve esasların belirlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Koruma Altına Alınacak Olan Flora
ve Fauna Listesinin Hazırlanması ve
Koruma Seviyelerinin Belirlenmesi
Tüzüğü
Ülkemizde bulunan flora ve faunanın
envanterinin çıkarılmasının ve
envantere göre listelerin
belirlenmesinin sağlanması amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/Çevre
Koruma Dairesi
Sulak Alanlar Tüzüğü
Sulak alanların korunması ve
yönetimine ilişkin usul ve esasların
belirlenmesi amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
Amaç / Kapsam
1
Av ve Yabani Kuşlar (Değişiklik)
Yasa Tasarısı
Av hayvanları ile ilgili
düzenlemlerin yapılması
2
Flora ve Fauna ile ilgili Yasaklanmış
Faaliyetlere Yönelik (Bilimsel
Araştırma, Muhafaza, Kamu Sağlığı
ve Güvenliği) Usul ve Esasları
Tüzüğü
3
4
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tablo 27.3-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Flora ve Faunanın Düzenleyici
Ticaret ile Korunması Tüzüğü
Ülkedeki koruma altında bulunan
flora ve faunanın ticaretinin
korunmasını ve kontrol altına
alınmasına sağlamaya yönelik usul
ve esasların düzenlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
6
Özel Çevre Koruma Bölgesi
Seçiminde İzlenecek Kural ve
Esaslar Tüzüğü
Çevre yasasında belirtilen ÖÇKB
ilan etme gerekçelerine yönelik usul
ve esasları düzenlemek amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
9 Aralık 1996 tarih ve (AT) 338/97
sayılı Konsey Tüzüğü (Flora ve
Faunanın Düzenleyici Ticaret ile
Korunması (CITES) Tüzüğü)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Hayvancılık ve
tarımdan sorumlu
Bakanlık/lar/
Hayvancılık Dairesi,
Tarım Dairesi ve
Veteriner Dairesi,
Gümrük işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Gümrük Rüsumat
Dairesi
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.3-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Orman Dairesi, Şehir Planlama Dairesi)
Uygulama Tarihi
1
Doğa koruma alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2015
2
2014-2016
3
Çevre mevzuatının etkin ve verimli uygulanabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile STÖ’lerine gerekli olan yurt içi ve yurt dışı
eğitimlerinin sağlanması
ÖÇKB Yönetim Planlarının Çevre Planlarına entegre edilmesi
2014-2015
4
Coğrafi Bilgi Sistemi (GIS) oluşturularak ilgili kurumlar arası bilgi paylaşımının sağlanması
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
Dört ayrı Özel Çevre Koruma Bölgesinde yönetim için gerekli fiziki altyapı projelerinin tamamlanması
1
2
Flora ve faunasında tehlikede olan türlerin belirlenmesi çalışmalarının yapılması ve tamamlanması
CITES türlerinin teşhis ve tanımlanmasında kullanılacak verilerin envanterinin bilgisayar ortamında oluşturulması
3
Çevre Koruma Dairesi, Şehir Planlama Dairesi
1
Bütünleştirilmiş Kıyı Alanları Yönetim Planının (ICZMP) Hazırlanması
2014
2014-2015
2014-2016
2014-2016
Öncelik 27.4 Yatay konulara ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.4-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
İmar (Değişiklik) Yasa Tasarısı
Amaç / Kapsam
Su kaynaklarının koruma ve
yönetiminin mekansal planlanmaya
entegre edilmesi, katı atık ile ilgili
mekansal gereklerin yerine
getirilmesi, doğa koruma ve doğal
koruma alanlarının planlanması ile
ilgili düzenlemelerin yapılması,
Mekansal Plan hazırlama ve
planlama uygunluğun sağlanması
süreçlerine çevresel değerlendirme
süreçlerinin dahil edilmesi,
sürdürülebilir mekansal gelişme
gereklerinin dahil edilmesi,
endüstriyel kirliliği önleme
gerekliliklerinin yansıtılması, gürültü
gerekliliklerinin ve gürültü ile ilgili
planlamaya aktarılması gerekli sair
gerekliliklerin dahil edilmesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
-30 Kasım 2009 tarih ve
2009/147/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Yaban Kuş Direktifi)
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
-21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
Direktifi)
- 3 Kasım 1998 tarih ve 98/83/AT
sayılı Konsey Direktifi (İçme Suyu
Direktifi)
- 26 Nisan 1999 tarih ve 99/31/AT
sayılı Konsey Direktifi (Düzenli
Depolama Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
-25 Haziran 2002 tarih ve
2002/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Çevresel Gürültü Yönetimi ve
Değerlendirmesi Direktifi)
-28 Ocak 2003 tarih ve 2003/4/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Çevresel Bilgiye
Erişim Direktifi)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının birinci
yarısı
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Su işlerinden sorumlu
Bakanlık/ Su İşleri
Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
- 15 Şubat 2006 tarih ve 2006/7/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Yüzme Suları
Direktifi)
- 19 Kasım 2008 tarih ve
2008/98/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Atık Çerçeve Direktifi)
- 23 Ekim 2000 tarih ve 2000/60/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Su Çerçeve
Direktifi)
- 4 Temmuz 2012 tarih ve
2012/18/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Seveso III Direktifi)
2
DPÖ Kuruluş (Değişiklik) Yasa
Tasarısı
Ekonomik ve sosyal planlamadan
sorumlu kurumun görev ve
sorumluluklarının ortaklaşa çevre
yönetimi, sürdürülebilir kalkınma
ilkeleri çerçevesinde yeniden
tanımlanması, beş yıllık kalkınma
planı ve yıllık program süreçlerine
SÇD ve ÇBE gereklerinin
yansıtılması
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
- 28 Ocak 2003 tarih ve 2003/4/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının birinci
yarısı
Devlet Planlama
Örgütü
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
3
Turizm Endüstrisi Teşvik
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
Turizm teşvik sistemine çevre
politikaları ile ÇED mevzuatının
gereklerinin yansıtılması
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Devlet Planlama
Örgütü
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Turizmden sorumlu
Bakanlık/ Turizm
Planlama Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Tablo 27.4-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
4
Teşvik (Değişiklik)Yasa Tasarısı
Genel teşvik sistemine çevre
politikaları ile ÇED mevzuatının
gereklerinin yansıtılması
5
Belediye (Değişiklik) Yasa Tasarısı
İçme suyu ve atık su gereklerinin
yansıtılması amacıyla çerçeve yasa
yapılması, atık yönetiminde
uygulayıcı olan belediyelerimizin
atık yönetimini etkin bir şekilde
uygulayabilmesi için gerekli
düzenlemelerin yapılması ve
gürültünün etkin olarak izlenmesi ve
denetlenmesine ilişkin yetkilerin
düzenlenmesi
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
- 13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Devlet Planlama
Örgütü
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Turizmden sorumlu
Bakanlık/ Turizm
Planlama Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
-19 Kasım 2008 tarih ve
2008/98/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Atık Çerçeve Direktifi)
-21 Mayıs 1991 tarih ve
91/271/AET sayılı Konsey Direktifi
(Kentsel Atıksu Arıtma Direktifi)
-3 Kasım 1998 tarih ve 98/83/AT
sayılı Konsey Direktifi (İçme Suyu
Direktifi)
-26 Nisan 1999 tarih ve 99/31/AT
sayılı Konsey Direktifi (Düzenli
Depolama Direktifi)
-25 Haziran 2002 tarih ve
2002/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Çevresel Gürültü Yönetimi ve
Değerlendirmesi Direktifi)
2016 yılının birinci
yarısı
Yerel yönetimlerden
sorumlu Bakanlık,
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi,
Su, jeoloji ve maden
işlerinden sorumlu
Bakanlık/lar/ Su İşleri
Dairesi, Jeoloji ve
Maden Dairesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tablo 27.4-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılının ikinci
yarısı
Planlamadan ve Yerel
Yönetimlerden
Sorumlu Bakanlık/
Şehir Planlama Dairesi
Kaymakamlıklar
Belediyeler
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
- 21 Mayıs 1992 tarih ve 92/43/AET 2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi (Habitat
yarısı
Direktifi)
- AB Denizsel Yaşam Politikası
Gereklilikleri
İçişlerinden sorumlu
Bakanlık
(Kaymakamlıklar,
Şehir Planlama
Dairesi)
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Hayvancılıktan
sorumlu Bakanlık/
Hayvancılık Dairesi
Liman işletmelerinden
Sorumlu Bakanlık,
Limanlar Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
6
Yollar ve Binaları Düzenleme
(Değişiklik) Yasa Tasarısı
Binaların enerji performansları ile
ilgili, inşaat izni aşamasında
aranacak standartlar ve kriterlere
ilişkin düzenlemelerin yapılması
16 Aralık 2002 tarih ve 2002/91/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (yeni ve mevcut
Binaların enerji verimliliğinin
artırılmasına ilişkin Direktif)
7
Kıyı Koruma Yasa Tasarısı
Kıyı alanlarının ve denizel yaşam
ortamın korunmasını ve kullanımının
yönetilmesini sağlayacak, usul, esas
ve düzenlemelerin yapılması
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tablo 27.4-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
8
Aarhus Konvansiyonun Kabul
Edilmesi için Yasa Tasarısı
9
10
Amaç / Kapsam
Çevresel Bilgiye Erişim, Çevresel
Konularda Halkın Katılımı ve
Yargıya Erişim konusunda
uluslararası anlaşmanın, iç hukuk
sistemine dahil edilmesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
17 Şubat 2005 tarih ve 2005/370/AT 2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Kararı (Aarhus
yarısı
Konvansiyonunun AB tarafından
kabulüne ilişkin Karar)
Başbakanlık/ Mevzuat
Dairesi
Devlet Planlama
Örgütü
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Çevresel Etki Değerlendirme Tüzüğü Gerçek veya tüzel kişiler tarafından
gerçekleştirilmesi planlanan bu
Tüzük kapsamına giren projelerin
yapısı, boyutu veya konumuna bağlı
olarak çevre üzerinde meydana
getirebileceği tüm olası önemli
etkileri belirlemek, değerlendirmek
ve olumsuz etkileri engelleyecek
ve/veya en aza indirgeyecek
önlemleri belirlemek için, bir
çevresel etki değerlendirmesi süreci
içinde uyulması gereken idari ve
teknik usul ve esasları düzenlemek
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Çevresel Bilgiye Erişim Tüzüğü
28 Ocak 2003 tarih ve 2003/4/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Çevresel Bilgiye
Erişim Direktifi)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Çevresel bilgiye erişim konusundaki
AB gerekliliklerinin, yansıtılması ve
bunlara uygun olarak çevresel
bilginin toplanması ve yönetilmesi,
mevcut sistemleri güncellenmesi
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Tablo 27.4-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Planlamadan Sorumlu
Bakanlık/Şehir
Planlama Dairesi
Devlet Planlama
Örgütü
Planlama Onayı (Değişiklik) Tüzüğü Planlama Onayı sistemi ile ÇED
13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
ereklerini birbirini tamamlaması ve sayılı Avrupa Parlamentosu ve
uyumlu hale getirilmesi amacıyla
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
İmar Yasası altında çıkarılacak tüzük
değişikliği
2015 yılının ikinci
yarısı
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
13
Çevresel Yükümlülük Tüzüğü
Çevresel zararların önlenmesi ve
telafi edilmesinde ‘kirleten öder’
prensibi göz önünde bulundurularak
çevresel yükümlülüğün çerçevesini
belirleyen usul ve esasların
sağlanması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-21 Nisan 2004 tarih ve 2004/35/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Çevresel
Yükümlülük Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
14
Halkın Katılımı Tüzüğü
Stratejik Çevresel Değerlendirme
gerekliklerini yansıtacak ve
planlamaya halkın katılımını
sağlayacak önlemlerin düzenlemesi
amacıyla İmar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
-13 Aralık 2011 tarihli 2011/92/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (ÇED Direktifi)
- 27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
2016 yılının ikinci
yarısı
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
11
Stratejik Çevresel Değerlendirme
Tüzüğü
12
Amaç / Kapsam
Ekonomik, sosyal ve fiziki
nitelikteki plan ve programın
çevresel değerlendirmeye tabii
olmasını, karar verme aşamalarına
yerel ve merkezi yönetim düzeyinde
halkın katılımının dahil edilmesi ve
Stratejik Çevresel Değerlendirmenin
ekonomik sosyal ve fiziki planlama
ve programlama süreçlerinin parçası
haline getirilmesinin sağlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
27 Haziran 2001 tarih ve
2001/42/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Stratejik Çevresel Değerlendirme
Direktifi)
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.4-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Eğitimden sorumlu Bakanlık, Çevre Koruma Dairesi, Şehir Planlama Dairesi, Devlet Planlama Örgütü)
1
2
3
4
5
6
7
ÇED raporlarının kalitesinin artırılması, değerlendirme ve halkın katılımı gibi AB gerekliliklerini yerine getirebilmesi için ilgili
kurumların personelinin kapasitesinin artırılması
Çevresel etki değerlendirmeye tabii devlete veya özel sektöre ait projeler ile ilgili kurumlararası bilgi alışverişi, danışma, eşgüdüm ve
işbirliğini sağlayacak mekanizma ve prosedürler geliştirilmesi
ÇED Direktifinin gereklerinin tam olarak uygulanabilmesi için Ülkesel Fiziki Plan Yürürlüğe girinceye kadar geçecek sürede planlama
onayı sisteminin tüm ülkede yürürlüğe girmesini sağlayacak bir planlama enstrümanın hazırlanması
AB politika ve çevre mevzuatı gerekliliklerine uygun mekansal gelişme politika, planlama onayı ve izinlendirme prosedürlerini
iyileştirecek politika ve mevzuat paketinin hazırlanması ve kabul edilmesi
Çevreye saygılı mekansal gelişmeyi destekleyici teşvik edici, ekonomik ve mali enstrümanlar dahil (devredilebilir imar hakları,
destekleyici, caydırıcı düzenlemeler v.b) yeni planlama araçlarının geliştirilmesi ve uygulanması
SÇD’nin karar verme mekanizmasına entegre edilmesini ve SÇD’yi gerçekleştirecek kapasitenin oluşturulmasını sağlayacak ilgili
kurumlara yönelik eğitimin sağlanması
Halkın çevresel bilgiye erişimi için elektronik veritabanı sistemi ve prosedürleri geliştirilmesi
Uygulama Tarihi
2014
2014
2014-2015
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
13
Stratejik Çevresel Değerlendirmeye tabii sektörel ve mekansal politika planlar, programlar ile ilgili kurumlar arası bilgi alışverişi,
danışma, eşgüdümü ve işbirliğini sağlayacak mekanizma ve prosedürler geliştirilmesi
Çevresel etkilerin en az düzeyde tutulmasına yönelik medya kampanyaları düzenlenmesi
Çevresel koruma, çevresel veri ve bilgiye halkın erişimi konularında ve halkın farkındalığını artırmak için kampanyalar ve programlar
düzenlenmesi
İş çevreleri, sivil toplum örgütleri, yerel yönetimler ve merkezi yönetim arasında çevresel etkiler ve bunların en az düzeyde tutulmasına
yönelik alınacak önlemler ile ilgili ortaklaşa sorumluluğa dayanan mekanizma ve prosedürler oluşturulması
Çevresel değerlendirme, halkın katılımı, çevresel bilgiye erişim, ÇED, planlama onayı ve izinlendirme izleme ve yaptırım konularında
gerekli farkındalık, bilgi ve beceri alanları ile mesleki uzmanlık alanlarının belirlenmesi ve orta eğitim düzeyinde müfredat ve üniversite
düzeyinde teşvik edilecek eğitim alanlarına yönelik bir plan ve program hazırlanması
KKTC için Sürdürülebilir Gelişme Stratejisinin hazırlanması
2015-2016
14
Çevresel Etki Değerlendirmelerinin kalitesini artırmak için ÇED uygulayıcılarına yönelik bir akreditasyon sistemi geliştirilmesi
2015-2016
15
KKTC Çevrenin Durumu Raporunun hazırlanması
2016
16
Bireysel projelerde uygulanmak üzere yönlendirici ilkeler, standartlar ve uygulamaların hazırlanması
2016
8
9
10
11
12
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
2014-2016
Tablo 27.4-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Şehir Planlama Dairesi
Bir bölgesel mekansal gelişme stratejik planı niteliğinde Ülkesel Fiziki Planın tamamlanması
1
Çevresel değerlendirme ve çevresel bilgiye ilişkin veri tabanı oluşturma, planlama onayı, izinlendirme, izleme, denetleme ve yaptırım
2
konularında çevresel hassasiyetlerin dikkate alınarak Şehir Planlama Dairesinin kurumsal altyapısının geliştirilmesi
Kaymakamlıklar ve belediyelerde mekansal gelişme yönetimi konusunda personel kapasitesinin ve organizasyonunun geliştirilmesi
3
4
Kaymakamlıklar ve belediyelerde mekansal gelişim yönetimi konusunda teknik kapasite oluşturulması
Uygulama Tarihi
2014
2014-2015
2014-2016
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
Çevresel kontrolü güçlendirmek için IMPEL ağıyla bağlantı kurulması
1
Çevresel Teftiş Konusunda Tavsiyeler hakkında Çevre Koruma Dairesi personelinin eğitilmesi ve kapasitesinin güçlendirilmesi
2
Çevresel izinlendirme, izleme, denetim ve yaptırım sisteminin oluşturulması
3
2014-2016
2014-2016
2015-2016
Öncelik 27.5 Hava kalitesine ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.5-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Hava Kalitesinin Değerlendirmesi ve Dış ortam hava kalitesi ile ilgili
Yönetimi Tüzüğü
kriterler, standartlar gibi teknik
detayların konulması ve bu teknik
detayların tanımlarının
yerleştirilmesi ve tanımlanmış
yöntem ve kriterler baz alınarak hava
kalitesinin tayin edilmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak yeni
tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
- 15 Aralık 2004 tarih ve
2014 yılının birinci
2004/107/AT sayılı (4. Kardeş
yarısı
Direktif) Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 21 Mayıs 2008 tarih ve 2008/50/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (CAFE)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
Birimi
Tablo 27.5-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
2
Hava Kalitesinin Kontrolü Tüzüğü
Partiküler maddeler, kükürtlü
maddeler, organik maddeler,
hidrokarbonlar, azotlu maddeler gibi
doğal hava bileşimini bozan bütün
maddelerin emisyon standartları ve
bu emisyon salınımına sebep olan
tesis ve faaliyetlerin uyması gereken
usul ve esasların gerekliliğinin
yansıtılması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
- 21 Mayıs 2008 tarih ve 2008/50/AT 2014 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (CAFE)
- 15 Aralık 2004 tarih ve
2004/107/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi (4
Kardeş Direktif)
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
Birimi
3
Sıvı Yakıt Niteliklerine ve Bunların
Niteliklerini İzleme Yolları ve
Yöntemlerine İlişkin Gereklilikler
Hakkında Teknik Tüzük
İthal edilen akaryakıtların,
kalitesinden depolanmasına,
taşınmasına ve tüketimine kadar tüm
safhalarında AB’nin yakıtlarla ilgili
direktiflerinin gerekliliklerinin
yansıtılması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak olan Tüzük
- 20 Aralık 1994 tarih ve 94/63/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 13 Ekim 1998 tarih ve 98/70/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
- 26 Nisan 1999 tarih ve 99/32/AT
sayılı Konsey Direktifi
-06 Temmuz 2005 tarih ve
2005/33/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
2015 yılının birinci
yarısı
Enerjiden sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
birimi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
4
Petrol Depolama, Yükleme veya
Boşaltımından Kaynaklanan Uçucu
Organik Bileşik (UOB)
Salınımlarının Kontrolüne İlişkin
Teknik Tüzük
Petrolün bir terminalden diğer
20 Aralık 1994 tarih ve 94/63/AT
terminale veya bir terminalden bir
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
servis istasyonuna aktarılması,
depolanması, yüklenmesi ve
taşınması için kullanılan yöntemleri
ve yapılan işlemleri, nakil araçları ve
gemilere ilişkin uygulamaların
düzenlenmesi amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak olan Tüzük
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
birimi
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
Tablo 27.5-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Motorlu Araçların Akaryakıt
İstasyonlarında Yakıt İkmali
Yaparken Uçucu Organik
Bileşenlerin Emisyonunun
İzlenmesine İlişkin Teknik Tüzük
6
Akaryakıt Satışı ve İştigali (Denetim Akaryakıtın istasyonlara taşınması
ve Düzenleme) (Değişiklik) Tüzüğü ve depolanması amacıyla Çevre
Yasası altında çıkarılacak olan
Tüzük
7
Biyo-yakıt Kalitesinin İzlenmesine
ve Sera Gazı Salınımının
Azaltılmasına İlişkin Teknik Tüzük
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Akaryakıt istasyonlarında motorlu
-21 Ekim 2009 Tarih ve
taşıtların yakıt ikmali sırasında
2009/126/EC sayılı Avrupa
yayılan uçucu organik bileşenlerin
Parlamentosu ve Konseyi Direktifi
kontrolünün düzenlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak olan
Tüzük
29 Şubat 1994 tarih ve 94/63/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Uçucu organik
birleşenler)
Biyo-yakıt kalitesinin izlenmesine ve 23 Nisan 2009 tarih ve 2009/28/AT
sera gazı salınımının azaltılmasına
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
ilişkin, otomotiv ve ısıtma amaçlı
biyo-yakıtların kalitesinin
izlenmesine, sera gazı salınımlarının
azaltılmasının hesaplanmasına
yönelik metodoloji ile sorumlu
kurumun gereklilikleri ve
görevlerinin düzenlenmesi amacıyla
Çevre Yasası altında çıkarılacak olan
Tüzük
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Enerjiden Sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
birimi
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
2016 yılı birinci yarısı
Akaryakıttan sorumlu
Bakanlık/Akaryakıt
Birimi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.5-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Akaryakıt Birimi, Belediyeler)
Hava kalitesi sektörüne bağlı olarak akaryakıt biriminin kapasitesinin güçlendirilmesi
1
Uygulama Tarihi
2014
2
Hava kalitesi alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
3
Emisyon kaynaklarını belirleyen envanter çalışmasının yapılması
2014-2016
4
AB’nin petrol kalitesi ve sıvı yakıtlardaki kükürt gerekliliklerini yansıtan bir mevzuatın kabul edilmesi, motorlu araçlar için iyi kalitede
petrole ve dizel yakıta geçiş ve enerji üretiminde düşük kükürtlü ağır akaryakıt kullanımı için bir strateji planının geliştirilmesi
Çevre Koruma Dairesi ile ilgili kurumların teknik altyapısının geliştrilmesi
2014-2016
2014-2016
5
Çevre Koruma Dairesi
Hava kalitesi ölçüm istasyonlarından gelecek olan verilerin izlenmesi ve raporlama için kapasite ve sistem geliştirilmesi
1
2014-2016
Akaryakıt Birimi
Akaryakıt laboratuvarının teknik kapasitesinin güçlendirilmesi
1
2014-2016
Öncelik 27.6 Kimyasallara ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo: 27.6-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Tehlikeli Kimyasalların
Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve
Paketlenmesi Tüzüğü
Piyasada bulunan tehlikeli
maddelerin ve preparatların
sınıflandırılma, paketlenme,
tanımlanma ve tanıtımını yapma
usullerinin düzenlenmesi amacıyla
Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2
Sınıflandırılmış Maddeler Listesi
Tüzüğü
Kimyasalların sınıflandırılması,
etiketlenmesi ve paketlenmesi ile
küresel uyumlaştırma sistemi
tüzüklerinde kullanılacak olan
maddeler listesinin düzenlenmesi
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
67/548/AET ve 1999/45/AT sayılı
Direktifleri yürürlükten kaldıran ve
(AT) 1907/2006/ sayılı Tüzüğü tadil
eden, maddelerin ve karışımların
sınıflandırılması, etiketlenmesi ve
paketlenmesine ilişkin 16 Aralık
2008 tarihli ve (AT) 1272/2008/
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Tüzüğü
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
16 Aralık 2008 tarihli ve (AT)
1272/2008/ sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Küresel Uyumlaştırma Sistemi
Tüzüğü)
2015 yılının birinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
Sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tablo: 27.6-a (Devamı)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
16 Aralık 2008 tarihli ve (AT)
1272/2008/ sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Küresel Uyumlaştırma Sistemi
Tüzüğü)
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
Sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
İşyerleri ve depolar gibi yerlerde
(AT) 1907/2006 sayılı Avrupa
muhafaza edilen kimyasalların insan Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
sağlığının korunması, iş sağlığı ve
(REACH Tüzüğü)
güvenliği tedbirlerinin alınması ve
çevrenin korunması bağlamında
gerekli önlemlerin sağlanması
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi Tarım ve
veterinerden Sorumlu
Bakanlık/lar/ Tarım
Dairesi, Veteriner
Dairesi
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Küresel Uyumlaştırma Sistemi
Tüzüğü
Küresel Uyumlaştırılmış
Sınıflandırma ve Etiketleme
Sistemiyle uyumlu kimyasalların
sınıflandırılması, paketlendirilmesi,
etiketlendirilmesi ve reklamlarının
yapılması konularının düzenlenmesi
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
4
Kimyasallar ile ilgili Güvenlik Veri
Belgesi Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tablo: 27.6-a (Devamı)
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
5
Biyosidal Ürünler Tüzüğü
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Biyosidal ürünlerin üretimi, ithali,
kaydedilmesi ve satışı ile ilgili tüm
usul ve esasların düzenlenmesi
amacıyla Kimyasallar Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
22 Mayıs 2012 tarih ve (AB)
528/2012 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
(Biyosidal Ürünlerinin Pazara
Sunulması ve Kullanılması)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sağlıktan Sorumlu
Bakanlık/ Temel
Sağlık Hizmetleri
Dairesi, İlaç Eczacılık
Dairesi
Tarım ve veterinerden
Sorumlu Bakanlık/lar/
Tarım Dairesi,
Veteriner Dairesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.6-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
Ortak Çalışmalar (Sağlık işlerinden sorumlu Bakanlık, İlaç ve Eczacılık Dairesi, Tarım Dairesi, Çevre Koruma Dairesi, Ticaret Dairesi, Devlet Laboratuvarı,
Gümrük ve Rüsumat Dairesi, Veteriner Dairesi )
1
Kimyasallar Yasası’nın uygulanabilmesi için Çevre Koruma Dairesine gerekli personel istihdamın yapılması
2014
2
Yetkili makamların kimyasallar, kimyasal madde ve karışımların kontrolü ile ilgili mevzuatın uygulanması konusunda eğitilmeleri
2014-2015
3
Kimyasallar alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
4
Kimyasal maddelerin kontrol edilebilmesi için yöntemlerin belirlenerek ilgili kontrol sisteminin oluşturulması
2014-2016
5
İlgili kurumlarda kimyasal maddeler ve karışımlar ile ilgili görev yapacak personelin mevzuat uyumu ve uygulanması konusunda
eğitilmeleri ve bu çerçevede eğitim rehberlerinin hazırlanması
2014-2016
6
Piyasaya arz edilen kimyasal maddeler ile ilgili envanterin oluşturulması
2014-2016
Tablo 27.6-b (Devamı)
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Uygulama Tarihi
7
Kimyasallar için bir veri bankasının oluşturulması
2014-2016
8
Sağlık Bakanlığı bünyesindeki devlet laboratuvarının kimyasal maddeler ile karışımların ve biyosidal ürünlerin kontrol ve analizlerini
yapabilecek şekilde teknik donanım eksikliklerinin giderilmesi ve güçlendirilmesi
2014-2016
9
Kimyasalların güvenliği konusunda halkın bilinçlendirilmesi çalışmalarının gerçekleştirilmesi
2014-2016
Öncelik 27.7 Avrupa Birliği endüstriyel kirlilik kontrolü mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.7-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Atık Yakma Tesisleri Tüzüğü
Ülke genelinde toplanacak olan
atıkların yakılarak enerjiye
dönüştürülmesi ve emisyonların
kontrol altına alınması için gerekli
olan usul ve esasların sağlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
2
Büyük Yakma Tesisleri Tüzüğü
Enerji üretim tesislerinin faaliyeti
sonucu ortaya çıkan kirletici
emisyonların kontrol altına alınması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
Amaç / Kapsam
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
- 4 Aralık 2000 tarih ve 2000/76/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Atıkların
Yakılması direktifi)
- 24 Kasım 2010 tarih ve
2010/75/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Endüstriyel Emisyonlar Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
-23 Ekim 2001 tarih ve 2001/80/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Büyük Yakma
Tesisi Direktifi)
- 24 Kasım 2010 tarih ve
2010/75/AB sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Endüstriyel Emisyonlar Direktifi)
2014 yılının birinci
yarısı
Sanayiden Sorumlu
Bakanlık/Sanayi
Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Tablo 27.7-a (Devamı)
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2014 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
3
Çevre Denetim ve Çevresel İzin
Tüzüğü
Ülkemizdeki çevresel denetimlerin
daha etkin ve sistemli bir şekilde
yürütülmesi için usul ve esasların
sağlanması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
4 Nisan 2001 tarih ve 2001/331/AT
sayılı Çevresel Denetime ilişkin
Komisyon Tavsiye Kararı
4
Sanayi Emisyon Tüzüğü
Önemli endüstriyel tesislerden
kaynaklanan kirliliğin kontrol altına
alınması amacıyla Çevre Yasası
altında çıkarılacak yeni tüzük
-15 Ocak 2008 tarih ve 2008/1/AT
2015 yılının ikinci
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
yarısı
Konsey Direktifi (Entegre Kirlilik
Önleme Kontrol (EKÖK) Direktifi)
-24 Kasım 2010 tarih ve 2010/75/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Endüstriyel
Emisyonlar Direktifi)
Sanayiden sorumlu
Bakanlık/Sanayi
Dairesi
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
5
Gönüllü Çevresel Yönetim ve Tetkik Tesislerin geri dönüşüm sistemleri
Sistemi Tüzüğü
oluşturularak çevreye yapacağı
etkilerin azaltılması ve yönetimi için
usul ve esasların sağlanması
amacıyla Çevre Yasası altında
çıkarılacak yeni tüzük
19 Mart 2001 tarih ve 761/2001/AT
sayılı Eko-yönetim ve Denetime
(EMAS) ilişkin Komisyon Tavsiye
Kararı
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
6
Uçucu Organik Bilişenlerin (VOC)
Sanayi tesislerinde kullanılan
Emisyonları Azaltmak İçin
çözücülerden meydana gelecek olan
Çözücüler Kullanan Tesisler Tüzüğü Uçucu Organik Bileşenler
emisyonlarını azaltmak için usul ve
esasların sağlanması amacıyla Çevre
Yasası altında çıkarılacak yeni tüzük
11 Mart 1999 tarih ve 1999/13/AT
2016 yılının ikinci
sayılı Konsey Direktifi (Uçucu
yarısı
Organik Bileşenler Emisyonları
Azaltma Direktifi)
-24 Kasım 2010 tarih ve 2010/75/AB
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi (Endüstriyel
Emisyonlar Direktifi)
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Sıra
No
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.7-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Belediyeler, Kaymakamlıklar, KIBTEK)
Uygulama Tarihi
1
Endüstriyel kirlilik ve kontrol alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Emisyon kaynaklarını belirleyen envanter çalışmasının yapılması
2014-2016
3
EKÖK Direktifi’nin uygulanmasına yönelik bir pilot proje yapılması
2014-2016
4
Endüstriyel tesislere izin verilmesi sürecinde halk katılımı konusunda bir pilot proje yapılması
2014-2016
Çevre mevzuatının etkin ve verimli uygulanabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile STÖ’lere gerekli olan yurt içi ve yurt dışı
eğitimlerinin sağlanması
Çevre Koruma Dairesi
5
2014-2016
1
Çevresel izinlendirme, izleme, denetim ve yaptırım sisteminin oluşturulması
2014-2016
2
En İyi Mevcut Tekniklerin gerekliliklerinin uygulanması için plan ve program hazırlanması
2014-2016
3
4
5
Genel bağlayıcı kuralların hazırlanmasına ve uygulanmasına ilişkin rehberlerin hazırlanması
EKÖK mevzuatında hazırlanacak olan tüzüklerin kılavuzlarının tamamlanması
Endüstriyel kirlilik ve kontrol alanını için Çevre Koruma Dairesine gerekli personel istihdamının yapılması
2014-2016
2014-2016
2014-2016
6
Çevresel kontrolü güçlendirmek için IMPEL ve Avrupa Çevre Ajansı ağı ile bağlantı kurulması
2014-2016
Öncelik 27.8 Gürültüye ilişkin AB mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.8-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Gürültü ve Ses Kontrol Tüzüğü
Amaç / Kapsam
İç ve dış ortam gürültü seviyeleri
konusunda standartların
belirlenmesi, çevresel gürültünün
esas ve kriterlerinin belirlenmesi,
kamuoyunun gürültü konularında
bilgilendirilmesi, gürültüyü
azaltmaya yönelik eylem planlarının
hazırlanması ve uygulanmasının
sağlanması
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
25 Haziran 2002 tarih ve
2002/49/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Direktifi
(Çevresel Gürültü Yönetimi ve
Değerlendirmesi Direktifi)
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
2015 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.8-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Sivil Havacılık Dairesi, Karayolları Dairesi, Belediyeler)
Uygulama Tarihi
1
Gürültü alanında AB mevzuatına uyum amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması
2014-2016
2
Gürültü haritalarının hazırlanması ve bu haritaların diğer planlama alanlarına dahil edilmesi
2014-2016
3
Çevre mevzuatının etkin ve verimli uygulanabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile STÖ’lerine gerekli olan yurt içi ve yurt dışı
eğitimlerinin sağlanması
Belirlenecek ses kirlilik kaynakları ve ses seviyelerine dair veri tabanlarının oluşturulması
2014-2016
4
2014-2016
Çevre Koruma Dairesi
1
Gürültü izleme ve teftiş sistemlerinin kurulması
2014-2015
2
Gürültü sektöründe çalışmak üzere Çevre Koruma Dairesine gerekli personel istihdamın sağlanması
2014-2016
Öncelik 27.9 Avrupa Birliği İklim Değişikliği mevzuatına uyum sağlanması
a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu
Tablo 27.9-a
Sıra
No
Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak
Yasal Düzenlemenin Adı
1
Binaların Enerji Performansı Yasa
Tasarısı
2
Yolcu Araçlarının Enerji Etkinlik
Etiketlenmesi Yasa Tasarısı
Meclise / Bakanlar
Kuruluna Sevk
Tarihi
Düzenlemenin
Hazırlanmasından
Sorumlu Kurum/lar
Binaların Enerji performansı ile ilgili 16 Aralık 2002 tarih ve 2002/91/AT
yasal çerçevenin oluşturulması
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Meteoroloji işlerinden
sorumlu Bakanlık/
Meteoroloji Dairesi
Planlamadan sorumlu
Bakanlık/ Şehir
Planlama Dairesi,
Yerel yönetimlerden
yorumlu Bakanlık/
Belediyeler
Enerjiden sorumlu
Bakanlık/ KIBTEK
KKTC’de yolcu araçlarının uygun
standartta olmasının sağlanması ve
enerji bilgilerini gösteren
etiketlendirmenin yapılabilmesi için
düzenleme yapılması
2016 yılının ikinci
yarısı
Çevreden Sorumlu
Bakanlık/ Çevre
Koruma Dairesi
Sanayiden Sorumlu
Bakanlık/ Sanayi
Dairesi, Ticaret
Dairesi
Gümrük işlerinden
Sorumlu Bakanlık/
Gümrük Dairesi
Amaç / Kapsam
Uyum Sağlanması Öngörülen AB
Mevzuatı
13 Aralık 1999 tarih ve 1999/94/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Direktifi
b) İdari Düzenleme Tablosu
Tablo 27.9-b
Sıra
Yapılması Gerekenler
Uygulama Tarihi
No
Ortak Çalışmalar (Çevre Koruma Dairesi, Tarım Meteoroloji Dairesi, Su İşleri Dairesi, Şehir Planlama Dairesi, Gümrük Dairesi, Ticaret Dairesi, Araç Kayıt
Dairesi, Kaymakamlıklar, KIB-TEK, Belediyeler)
Uluslararası raporlandırma gerekliliklerine göre sera etkisi yapan gaz emisyonlarının bir envanterini hazırlama konusunda orta vadeli
2015-2016
1
danışmanlık hizmeti alınması
İklim değişikliğine bağlı olası sorunlar ile bunların azaltılması için alınacak olan önlemlerin belirlenmesine yönelik bir strateji planının
2015-2016
2
hazırlanması
Hükümet binalarında enerji etkinliğini artırmaya yönelik yatırım programı hazırlanması
2015-2016
3
4
5
Yenilenebilir enerji programı hazırlanması
Mevcut karbondioksit ve diğer sera gazı seviyelerini tespit etmek için emisyon envanteri çalışmalarının başlatılması
2015-2016
2015-2016
6
Enerji tasarrufu, yenilenebilir kaynak kullanımı için vergi muafiyeti ve teşvikler düzenlenmesi
2015-2016
7
İklim değişikliği ile ilgili düzenlemelerin yapılması için personel ve teknik kapasitenin oluşturulması
2015- 2016
8
Enerji performansı yüksek olan bina tasarımı, izinlendirme konusunda ilgili kurumlara ve meslek kurumlarına yönelik eğitim sağlanması
2015-2016
9
Mekansal gelişim politikaları ve hedeflerinin uygulanması ve uygulamanın izlenmesi konusunda daha etkin ve etkili bir bilgi paylaşımı ve
işbirliği için ŞPD/ÇKD/DPÖ arasında teknik kapasitenin oluşturulması
2015-2016

Genelge için Tıklayınız... - Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü

Avrupa Birliği Müktesebatına Uyum Programı (2014-2016)

Hava Ulaşım Dairesi Eğitim Talimatı

Sorulara ulaşmak için tıklayınız

alternatif politika

Davutoğlu: Devlet şans oyunları alanından çekilmeli

aylık ab bülteni

izmir ekonomi üniversitesi bilgi işlem müdürlüğü satın alma şartnamesi

ulusal uygulama planı

03.09.2014

pet haber gazetesi - Molly Kedi Maması

COPLESTON FELSEFE TARİHİ LEIBNIZ

DÜZENLEME ŞEKLİNDE VEKALETNAME