TG – 4 - İhtiyaç Yayıncılık

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI
ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ
BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ
TG – 4
ÖABT – BİYOLOJİ
Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının “İhtiyaç Yayıncılık”ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa
uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
AÇIKLAMA
DİKKAT!
ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ.
1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz.
2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız.
3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.
BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ
2015 – ÖABT / BİY
1.
3.
Mesencephalon → orta beyin
Cerebellum → beyincik
Cerebrum → uç beyin
t0 - t1 aralığında hücrenin ozmotik basıncı
azaldığına ve turgor basıncı arttığına göre
hücre su almaktadır. (I doğru)
TG – 4
6.
Hücre su aldığından emme kuvveti ve ozmotik basınç azalmaktadır. (II yanlış)
Orta beyin, görme ve işitme refleksleri ile
kas tonusunu kontrol eder.
X, akciğer toplardamarından uzanan kılcal
damarlar olup bu damarın içindeki kanda HbO2 (oksihemoglobin) miktarı fazla,
HbCO2 (karboksihemoglobin) miktarı ise
azdır.
Hipertonik ortama konulması hücrenin ozmotik basıncını artırır. (III doğru)
Beyincik vücut dengesinin sağlanmasında
ve kasların koordineli (uyumlu) bir şekilde
çalışmasında rol alır.
Emme kuvveti = Ozmotik basınç – Turgor
basıncı
Uç beyin, öğrenme, anlama, düşünme
(hafıza) gibi zihinsel faaliyetleri, istemli kas
hareketlerini düzenler ve beş duyunun algılanmasını sağlar.
X bölümünde alveol içindeki O2, kılcal
damara girer. W ise akciğer atardamarına bağlı kılcallar olup bu kanın içindeki
HbCO2 (karboksihemoglobin) oranı fazla
HbO2 (oksihemoglobin) oranı düşüktür.
t1 - t2 aralığında emme kuvvetinin sıfır olmadığı grafikte görülmektedir.
Emme kuvvetinin sıfır olması için ozmotik
basınçla turgor basıncının eşit olması gerekir. Oysa t1 - t2 aralığında ozmotik basınç,
turgor basıncından fazladır. (IV yanlış)
A B C D E
Şekilde Y alveol duvarını göstermektedir.
Alveoller tek katlı yassı epitelden oluşmuş
mikroskobik hava kesecikleridir.
Bu bölümde, kılcal damardaki CO2 damar
dışına çıkarak alveol boşluğuna geçer.
X toplardamara yakın kılcal damar olduğundan kan basıncı atardamara yakın kılcallardan daha (W) düşüktür.
A B C D E
A B C D E
7.
2.
Parazit mantarda hücre dışı sindirim enzimleri bulunmadığı hâlde diğer üç canlıda
bulunur.
4.
DNA’nın nükleaz enzimiyle parçalanması
sonucunda nükleotidler (I) açığa çıkar.
Nükleotidleri parçalayan enzim nükleotidaz
(II), nükleozitleri parçalayan enzim ise nükleozidazdır (III).
Fotofosforilasyon sadece fotoototrof bakterilerde görüldüğü hâlde diğer canlılarda
görülmez.
Peptidoglikan hücre duvarı tüm bakterilerde bulunurken mezozom, aerobik bakterilerde; kapsül, patojen bakterilerde; flagellum (kamçı) ise hareket edebilen bazı
bakterilerde bulunur.
A B C D E
A B C D E
Mitokondri sadece parazit mantarlarda
bulunur. Bakteriler prokaryot canlılar olduğundan mitokondri, golgi, endoplazmik
retikulum gibi zarlı organeller içermez.
İnorganik maddelerden organik besin sentezleme sadece ototrof canlılarda görülür;
örneğin kemoototrof bakterilerde ve fotoototrof bakterilerde. Saprofit bakteri ve
parazit mantar gibi heterotrof canlılar ise
inorganik maddelerden organik besin sentezleyemez.
Glikojen depolama hayvanlarda, bakterilerde ve mantarlarda görülen bir özelliktir.
A B C D E
8.
5.
Embden - Meyerhof yolu tepkimeleri, glikoliz tepkimeleri demektir.
Buna göre glikoliz tepkimelerinde glikozun
aktivasyonu, substrat düzeyinde fosforilasyon ve glikoz monofosfatın fruktoz monofosfata dönüşmesini sağlayan izomerleşme tepkimeleri gerçekleşmektedir.
CO2 çıkışı ise glikolizde gerçekleşmez.
A B C D E
3
Nişasta, amiloz ve amilopektin adı verilen
iki glikoz polimerinden oluşmuş bir polisakkarittir.
Sükroz, 1 molekül glikoz ile 1 molekül
fruktozun a 1,2 glikozit bağla bağlanması
sonucu oluşur.
Triaçil gliserol (nötral yağ) üç yağ asidi ile
bir gliserolün esterleşme tepkimesiyle birleşmesi sonucu oluşur.
Kitin, fungusların hücre duvarında bulunduğu hâlde bitki hücrelerinin duvarında
bulunmaz.
A B C D E
Diğer sayfaya geçiniz.
2015 – ÖABT / BİY
9.
TG – 4
Bir hücrenin mayoz bölünmesinin profaz
I evresinde DNA eşlenmiş hâldedir. Buna
göre profaz evresindeki DNA kütlesi K ise
mayoz I de bu kütle yarıya iner ve profaz II
evresinde K/2 olur.
12.
Memelilerin olgun alyuvarlarında çekirdek,
DNA, RNA, ribozom ve zarlı organeller bulunmaz.
15.
Y canlısı → timsahtır.
Z canlısı → açık iletim demetine sahip bir
bitkidir.
Bu nedenle DNA sını eşleyemez, mRNA
sentezleyemez ve mitokondri aktivitesini
gerçekleştiremez.
Mayoz II de ise DNA kütlesi tekrar yarıya
iner ve K/4 e düşer.
X canlısı → memelidir.
A B C D E
Memelilerin olgun alyuvarlarında ATP sentezi glikolizle sağlanır.
A B C D E
A B C D E
10.
İndol asetik asit (IAA), oksinin diğer adıdır.
Oksin hormonu büyüme noktalarında (tepe
tomurcuğu) salgılanır ve bitkinin alt kısımlarına doğru taşınır. Bitkide protein sentezini (mRNA sentezini) ve hücre bölünmesini
uyararak bitkinin büyümesini sağlar.
13.
Yağ ve DNA sentezi sırasında hem enzimler görev alır hem de ATP harcanır.
Midede bulunan parietral hücreler H+ ve
CI– iyonlarını mide boşluğuna salgılar. Bu
iyonlar mide boşluğunda birleşerek HCI yi
oluşturur. Goblet hücreleri mukus salgılar.
Şef hücreleri pepsinojen salgılayarak bunu
mide boşluğuna gönderir.
A B C D E
A B C D E
Difüzyonda ATP ve enzimler kullanılmaz.
16.
Sindirimde enzimler görev alırken ATP harcanmaz.
İkincil meristemin (kambiyum) bölünerek
odun ve soymuk borularını üretmesini sağlar.
Bitkinin fototropizma hareketlerinde de oksin etkilidir.
Bitkiyi dormansiye sokan hormon IAA değil
absisik asittir (ABA).
A B C D E
14.
11.
Azotlu atıklar zehirlilik derecesine ve
atılması için gereken su miktarına göre;
amonyak > üre > ürik asit şeklinde sıralanır.
Buna göre grafikte verilen K ürik asit; L üre;
M ise amonyaktır. K ürik asit olduğundan
böcek, kuş ve sürüngenler tarafından oluşturulur, balıklar tarafından oluşturulmaz. M,
amonyak olup karasal hayvanlar örneğin
böcekler tarafından üretilmez. L üre olup
insanda karaciğer tarafından amonyaktan
üretilir.
A B C D E
Calvin Döngüsü tepkimeleri kloroplastın
stroma bölümünde gerçekleşir ve bu sırada fotosentez enzimleri görev alır.
Her bir Calvin döngüsü sırasında 1 molekül
CO2 yakalanır.
Bu tepkimeler sırasında
●● ATP harcanır.
●● NADPH, NADP’ye yükseltgenir.
●● CO2 harcanır.
●● Ribüloz monofosfat görev alır.
●● Glikoz sentezlenir.
Fotofosforilasyon, Calvin döngüsünde değil fotosentezin ışığa bağımlı evresinde
gerçekleşir.
17.
DNA nın verdiği şifreye göre amino asitler
değil proteinler sentezlenir.
Tüm amino asitlerde COOH, NH2 ve radikal grup bulunur.
Bir amino asitin diğerinden farklı olmasına
amino grubu değil radikal grup yol açar.
Peptid bağı bir amino asidin COOH grubu
ile diğer bir amino asidin NH2 grubu arasında oluşur.
Amino asitler amfoter moleküller olup asitle karşılaşınca baz, bazla karşılaşınca asit
gibi davranır.
A B C D E
A B C D E
4
Diğer sayfaya geçiniz.
2015 – ÖABT / BİY
18.
TG – 4
Volvoks kolonisinin hücreleri arasında iş
bölümü olmasına rağmen doku oluşumu
görülmez.
21.
Doku oluşumu olmadığından da koloniler
çok hücreli olarak kabul edilmez.
Küresel ısınmaya bağlı olarak buzullar erir
ve karaların bir kısmı su altında kalır. Bazı
canlılar doğal habitatlarını kaybedeceğinden canlı çeşitliliği azalır.
24.
Lipidlerin katı ya da sıvı olması yağ asitlerine bağlıdır.
Streoidler üç yağ ve bir gliserolden oluşmayıp kolesterol türevinden meydana gelir.
A B C D E
DNA’daki genetik şifereye göre sentezlenen moleküller lipidler değil, proteinlerdir.
Koloniyi oluşturan hücrelerin sadece bir
bölümü CO2 özümlemesini (fotosentez)
gerçekleştirebilir.
Lipidlerin yapısında peptid bağı bulunmaz.
Nötral yağlar gerektiğinde enerji elde etmek amacıyla hücresel solunum tepkimelerinde kullanılır.
A B C D E
A B C D E
19.
Bitki, on iki saatten daha az ışık aldığında
çiçek oluşturduğuna göre kısa gün bitkisidir.
22.
Zar içermeyen ancak nükleik asit (rRNA)
bulunduran organel ribozomdur.
25.
Dehidrasyon (sentez) tepkimelerini geçekleştiren ve salgı maddelerini paketleyen
organel ise golgidir.
Bu nedenle çiçek açmak için on iki saatten
fazla bir süre kesintisiz olarak karanlıkta
kalması gerekmektedir.
Eozinofillerin sayısı alerjik ve parazitik enfeksiyonlarda artar.
A B C D E
Bu koşul B seçeneğinde bulunmaktadır.
Doğal katil hücreler antikor üretmez, salgıladığı lizozimlerle kanserleşmiş hücreleri
yok eder.
İnterferonlar, antimikrobiyal proteinler olup
sadece omurgalı hayvanlar tarafından üretilir, omurgasızlarda üretilmez.
A B C D E
Histamin yangısal tepkiyi başlatan sinyal
molekül olup kan damarlarının gerçigenliğini artırarak bölgede kızarıklık oluşumuna
yol açar.
A B C D E
20.
Bryophyta (kara yosunları) ve Hepaticae
(ciğer otları), damarsız tohumsuz bitkiler
grubunda; Pteridophyta (Eğrelti otları) ve
Lycopodoiinae (Kibrit otları) damarlı tohumsuz bitkiler grubunda yer alır ve bu
bitkilerin hepsi metagenezle üreyip spor ve
gamet üretir.
Angiospermae ise kapalı tohumlu bitkiler
olup spor üretmez ve metagenezi gerçekleştirmez.
A B C D E
23.
I. şekilde göz yuvarlağı optik eksen doğrultusunda uzamış ve görüntü retinanın önüne düşmüş, bu durumda miyop göz kusuru
ortaya çıkmıştır.
Miyop uzağın iyi görülememesi olup normal görmenin sağlanabilmesi için miyop
gözde kalın kenarlı mercek kullanılmalıdır.
II. şekilde ise göz yuvarlağı optik eksen
doğrultusunda kısalmış ve görüntü retinanın arkasına düşmüştür. Bu durumda hipermetropluk oluşmuştur.
26.
Büyük çekirdek meristem doku hücrelerinin özellikleri olup kollenkima ve özümleme parankimasında bulunmaz.
Verilen hücrelerin tümü canlıdır ancak DNA
replikasyonu sadece bölünebilen hücrelerde yani apikal meristem hücrelerinde görülür.
A B C D E
Hipermetropluk yakının iyi görülmemesidir.
Bu gözde normal görmenin sağlanabilmesi
ince kenarlı merceğin kullanılması gerekir.
A B C D E
5
Diğer sayfaya geçiniz.
2015 – ÖABT / BİY
27.
ya da
TG – 4
1
2
3
4
XRXR
XRXr
XRY
XrY
XRXr
5
30.
Blastula evresindeki bir insan embriyosunda henüz embriyonik tabakalar oluşmamıştır.
Bu evrede hücreler bölünmektedir ancak
henüz plasenta oluşamadığından beslenme plasentadan sağlanamaz.
A B C D E
XrXr
XrXr
33.
Bu hormonlardan sadece insülin kanın glikoz seviyesini azaltıcı etki yapmaktadır.
6
XR Y
Kortizol ve östrojen streoid yapılı, insülin ve
glukagon ise protein yapılı hormonlardır.
7
A B C D E
Ayrılmama ya da
mutasyon sonucu
oluşmuştur.
A B C D E
28.
Duyu organları sadece bir grup hayvanda
bulunup canlıların tümünde ortak değildir.
31.
Yer değiştirme ise bitkiler gibi bazı canlılarda görülmez.
K canlısı sıcakkanlı (sabit ısılı = homoikiloterm), L ise soğukkanlı (değişen ısılı =
poikiloterm) bir canlıdır.
34.
Sıcakkanlılarda vücut ısısı canlının kendisinden sağlandığından endotermik canlılardır.
Doku oluşturmak ve özel organlar aracılığıyla boşaltım yapmak çok hücreli canlıların özelliğiyken kendine özgü nükleotid
dizisine sahip DNA içermek tüm canlılarda
görülür.
Grafikte belirtilen tüm zaman aralıklarında
stoma hücresi solunumu yapmaktadır. 06 20 saatleri fotosentez yapmakta ve glikoz
sentezlemektedir. Ozmotik basınç arttığından komşu hücrelerden stoma hücrelerine
su geçmekte ve stoma hücrelerinin turgor
basıncı artmaktadır. Turgor basıncının yani
stoma açıklığının maksimum olduğu aralık
12 - 18 saatleri arasıdır.
K’nin su habitatında yaşayıp yaşamadığı,
L’nin ise akciğer solunumu yapıp yapmadığı kesin olarak bilinemez.
A B C D E
Gündüz fotosentez hızı solunum hızından
fazla olduğu için stoma hücrelerinin pH’ı
7’ye yükselirken gece solunum hızı fotosentez hızından fazla olup pH 4 civarına
iner.
K, kuş ya da memeli olabileceğinden kalbindeki odacık sayısı 4 tür ancak L’nin kalbinde kaç odacık olduğu bilinemez.
A B C D E
A B C D E
29.
Şemada baklagil kökleri ile azot tutan bakteriler arasında oluşturulan simbiyotik ilişki
gösterilmiştir.
X, baklagil köklerindeki nodüllerde (yumru)
yaşayan ve havadaki serbest azotu (Z) ala) dönüştüren bir bakteridir
rak nitrata
(Örneğin Rhizobium cinsi bakteri)
(NO -3
32.
Fotoototrof bir bakteri ile yarı parazit bir
bitki olan ökse otu fotosentez yaptığından
CO2 özümlemesini gerçekleştirebilir.
Laktik asit fermantasyonu yapan bakteri
dışındaki canlılar ise CO2 oluşturup dışarı
verir.
35.
Tatlı suda yaşayan bir balık su içmez, bol
ve seyreltik idrar oluşturur.
Azotlu atıkları ürik asit değil NH3 tür ve glomerulusları büyüktür.
A B C D E
A B C D E
Y, bu bakteri tarafından bitkiye verilen inorganik bir madde olabilir (Örneğin NO -3 vb.)
ancak glikoz olamaz.
W ise bitki tarafından üretilip bakteriye verilen organik bir besindir.
A B C D E
6
Diğer sayfaya geçiniz.
2015 – ÖABT / BİY
36.
TG – 4
Yarı parazit bitkiler kloroplast içerdiğinden
fotosentezi yani CO2 özümlemesini gerçekleştirir. Kökleri yoktur, emeçleri gelişmiştir. Ribozom içerir ve protein sentezler.
39.
Grafikten de anlaşıldığı gibi pepsin enziminin optimum pH’ı 2 dir.
42.
İnsan vücudunun sıcaklığı 36,5°C olduğundan bu sıcaklıkta maksimum aktivite
gösterir.
A B C D E
Altı şapkalı düşünme yönteminde, sınıf
gruplara ayrılır, her grubun konuya yaklaşım tarzı farklı olur. Bir süre sonra düşünce tarzı değiştirilir, sonuçlar bu şekilde elde
edilir ve analiz yapılır.
A B C D E
Ayrıca tüm enzimlerin çalışabilmesi için
ortamdaki su oranının en az %15 olması
gerekir.
A B C D E
37.
40.
Şekilde verilen;
K → Havers kanalını,
L → Osteositi (kemik hücresi),
I ve III te adaptasyon örnekleri verilmiştir.
Bu özellikler canlının bulunduğu ortama
uymasını kolaylaştırmaktadır.
II ve IV te ise çevre koşullarının etkisiyle
genlerin işleyişinde meydana gelen değişimler (modifikasyon) görülmektedir.
M → Osteonu
ifade etmektedir.
Hiçbir hücrede RNA molekülü ribozomda
sentezlenmez. Tüm RNA molekülleri DNA
tarafından çekirdekte (ökaryotlarda) ya da
sitoplazmada (prokaryotlarda) sentezlenir.
mRNA tek zincirli bir molekül olup üzerinde bulunan üçlü nükleotid grupları kodon
adını alır.
Bir öğretmen konuyla ilgili eksikleri tamamlamadan, kavram yanılgılarını ortadan kaldırmadan daha ayrıntılı bir araştırma ödevi
vermemelidir.
A B C D E
A B C D E
A B C D E
38.
43.
41.
Öğrenciler yavaş okuduğu için onlara yeterli zaman verilmeli, ardından konu özetlenerek soru-cevap yöntemine geçilmelidir.
A B C D E
mRNA sentezi (transkripsiyon) sırasında geçici olarak DNA daki kodlar ile
mRNA daki kodonlar arasında hidrojen
bağları kurulur.
44.
Öğrencilerin etraflarında buldukları yaprakları toplaması, sınıflandırması görerek– anlayarak yani görsel - dokunsal zekâ
yeteneği daha belirgin olan çocukların öğrenme sürecini olumlu etkiler. Sınavda bu
öğrencilerin başarılı olması sınıf genelinin
görsel - uzamsal hafızasının daha yüksek
olduğunu gösterir.
A B C D E
A B C D E
7
Diğer sayfaya geçiniz.
2015 – ÖABT / BİY
45.
TG – 4
Öğrencilerin gözlem öncesi bulabilecekleri
canlılar hakkında bilgi sahibi olması, kullanacağı materyalleri tanıması öğrenme sürecini kolaylaştırır. Öğrencilerin gördüğünü
ressam gibi çizebilmesi mümkün değildir.
Bu nedenle yararlanabileceği bazı görsel
şemaların bulunması, öğrencinin motivasyonunu artırır.
47.
Öğretmen, örnek olay tekniğini kullanırken
yanlı ifadelerden kaçınmalıdır. Açık ve net
ifadeler kullanmalıdır. Övücü ya da yerici
kelimeler ya da sadece olumsuz davranışlardan bahsetmesi tekniğin güvenirlik ve
geçerliliğini olumsuz etkiler.
49.
A B C D E
A B C D E
Biyoloji müfredatı hazırlanırken farklı derslerden de yararlanma ve iş birliği sağlamaya özen gösterilmiştir. Öğretmen ve
öğrencilerin bilimsel okuryazarlığının geliştirilmesi için farklı öğretim yöntemleri uygulanmıştır. Ölçme-değerlendirme yöntemleri
de çeşitlendirilmiştir. Müfredat hazırlanırken, öğrencilerin yaşadıkları çevreyle ilgili
farklılıkları belirleyecek ve özümseyecek
kazanımlarına yer verilmiştir.
A B C D E
46.
Bir performans ödevi seçilirken konunun
evrensel, yaşamsal öneminin olmasına ve
öğrencilerin bilimsel dokümanlara ulaşma
kolaylığının olup olmadığına dikkat edilmelidir.
A B C D E
48.
Ekoloji bilim insanları tarafından tam bir
bütün olarak çalışılamaz, belli kategorilerde uzmanlaşılır. Öğrencilerin de konuyu
daha iyi kavraması ve başarılı olabilmesi
için alt kategoriler oluşturulmuştur. Kategoriler oluşturulurken içeriği sunma kolaylığı
sağlaması ve konular arasında ilişki kurulması esas alınmıştır.
A B C D E
8
50.
Biyoloji ve kimya birçok bilimsel problemin
çözümünde, analiz yapmada ve sonuca
ulaşmada birlikte çalışan bilim dallarıdır.
Biyoloji müfredatında da enzimlerin geçtiği her alanda, metabolizma olayları ve
besinlerin tanıtımında kimya bilgilerinden
yararlanılır.
A B C D E
Diğer sayfaya geçiniz.