SÖZLÜK

BİYOLOJİ 1
SÖZLÜK
aerobik
solunum
anaerobik
solunum
biyokütle
DNA
A
: Havadan oksijen alınarak
karbonhidratların parçalanmasıyoluyla karbondioksit, su ve enerjinin
çıkması. Oksijenli solunum.
: Hücrede oksijenin kullanılmadığı bir solunum
şekli.
B
: Canlı organizmaların birbirleri ile ilişkilerinin sürdüğü kayaç, su ve hava
katmanlarından oluşan
yeryüzü örtüsü
D
: Birçok organizmanın kalıtsal karakterlerinin tayininde rol oynayan, hücre
bölündüğü zaman kendi
kopyalarını yaparak
oğul hücrelere geçen
genetik materyal.
eşeysiz üreme: Eşey hücreleri meydana getirmeksizin atasına
benzer canlının oluşmasını sağlayan üreme şekli.
eşey hücresi : Dişi ya da erkek eşey organlarında
meydana
gelen ve birleşerek döllenmiş yumurtayı oluşturacak dişi ya da erkek
hücre.
F
fermentasyon:Bakteri ve mayalarda
görülen anaerobik şartlar altında şeker moleküllerinin parçalanarak
enerjinin açığa çıktığı reaksiyonlardır.
G
gamet
gen
genom
glikojen
E
enzim
: Canlı hücreler tarafından meydana getirilen, biyo- gliserin
kimyasal tepkimelerde
katalizör olarak görev
yapan bir protein molekülü.
eşeyli üreme: Eşey hücreleri meydana
habitat
getirerek erkek ve dişi
eşey hücrelerinin zigotu
oluşturmasıyla başlayan
üreme biçimi.
100
: Eşey hücresi.
: Kromozom üzerinde belirli bir yer işgal eden kalıtımın temel birimi.
: Prokaryot ya da ökaryot
organizmalardaki genetik materyalin hepsi.
: Glikoz monomerlerinden
oluşan dallı polisakkarit
zinciri.
: Gliserol. Lipitlerin yapısında bulunan üç karbonlu bir alkol.
H
: Bir canlı türünü ya da
canlı birliklerini barındıran ve kendine özgü
özellikler gösteren yaşama ortamı.
BİYOLOJİ 1
M-N
metabolizma: Canlı organizmada veya
canlı hücrede meydanagelen yapıcı ve yıkıcı
nitelikteki kimyasal olayların tümü.
mezozom : Bazı prokaryot hücrelerde nükleotidin yakınında bulunan ve DNA’nın
bağlanabileceği hücre
girintisi.
nötr atom : Elektron ve proton sayısı
birbirine eşit olan atom.
nükleoprotein : Proteinleri nükleik asitlerle meydana getirdiğibirlik.
nükleus
: Ökaryot hücrelerde bir ya
da daha fazla sayıda buI-İ
lunan kalıtım materyali
iyon
: Pozitif veya negatif yüklü
olan DNA ile çeflitli orbir atom.
ganik ve inorganik maddeler kapsayan çift katlı
K
zarla çevre lenerek
kambiyum : Bitkilerin iletim demetlesitoplâzmadan
ayrılmış
rinde bir ya da birkaç sıra
olan hücre organeli.
meristematik hücre tarafından oluşan eniO-Ö
ne büyümeyi sağlayan
organel
: Ökaryot hücrelerde belirli
doku.
bir görev yapmak üzere
katalizör
: Kimyasal tepkimeye katılözelleşmiş mitokondri,
madan tepkimenin hızıçekirdek gibi organellenı artıran madde. büyürin her biri.
meyi sağlayan doku.
organik
madde
: Doğal olarak bulunmaklorofil
: Fotosentez olayında güyıp organizmada metaneş enerjisini kimyasal
bolizma sırasında meyenerjiye çeviren yeşil
dana gelen maddeler.
pigment maddesi.
ototrof
:
Kendi
besinini kendileri
kloroplâst : Bütün yeşil bitki hücreleyapan
canlılar.
rinde bulunan ve klorofil
kapsayan tanecikler ya özümleme : Canlı organizmanın dışarıdan aldığı besin
da plastitler.
maddelerini parçalayıp
kromatin iplik : D i n l e n m e h a l i n d e k i
yeniden kendine özgü
ökaryot hücrenin çekirmaddelere dönüştürmedeğinde bulunan krosi.
mozomların dağınık hali.
P-R
homolog
kromozom : Her biri bir ana ve babadan gelen çiftler halinde
gelen morfolojik olarak
birbirine benzeyen gen
çifti.
hormon
: İç salgı bezleri tarafından salgılanıp kana verilerekvücudun başka
bölgesindeki hücre ya
da hücre gruplarını faaliyete geçiren genelelikle protein yapıda olan
maddelerdir.
homojen
: Benzer karakterlere ya da
yapıya sahip olan.
101
BİYOLOJİ 1
patojen
: Hastalık yapan herhangi
bir mikroorganizma.
pH
: Bir sıvının asit ya da bazlık derecesini gösteren,
hidrojen iyonu konsantrasyonun negatif logaritmasıdır.
pigment :Hücrelere renk veren
madde.
populâsyon : Belli bir bölgede yaşayan
bir türün bireyleri.
S-Ş
: Farklı yoğunluktaki sıvı
ya da katı parçacıkların yoğunluklarına göre
farklı hızlarda döndürme
işlemi ile bir birinden ayrılmasının sağlanması.
selüloz
:
Bitki hücre duvarının
esas yapısını oluşturan
ve glikozdan yapılmış bir
polisakkarit.
sentromer : Kromozom üzerinde iğ
ipliklerinin bağlandığı
özel bir bölge.
santrifüj
vejetatif
çoğalma
yumurta
zigot
102
V-Y-Z
: Eşeysiz üreme usulleri
ilekesilmiş yaprak veya
sap gibi bitki kısımlarının kültüründen bitki
üretilmesi.
: Dişi üreme hücresi.
:Döllenmemiş yumurta
hücresi.