Meclisi Ayan t: 51 28 Mart 1333 (1917) C : 1 ARİSTİDİ PAŞA

Meclisi Ayan
t : 51
28 Mart 1333 (1917)
ARİSTİDİ PAŞA — Müsaade buyurur iseniz, izah
edeyim. Maddede, seyahatin devam ettiği müddetçe
yevmiye olarak verilecek mdbaliğin mecmuu 1.000
kuruştan dûn olamaz deniyor.
Maddenin nihayetinde yevmiye olarak verilecek
olan meblağın bilfarz sefer bir gün bile devam et­
se, 1.000 kuruştan dûn Olmayacağı anlaşılıyor. Yanı,
üç gün gider ise dörder yüz kuruş yevmiyeden 1.200
kuruş alacaktır. Fakat, iki gün gider ise, sekiz yüz ku­
ruş almayacaktır. Çünkü, maddede yevmiyenin mik­
tarı 1.000 kuruştan dûn olamayacağı musarrahtır. Bu­
nun için maddeye, «mecmuu» kaydını koyduk ki, bu
maksadı ifade edebilsin.
REİS —; «Mecmuu' kelimesinin bu mahzurları
ref edeceğini görüyor iseniz, bu suretle reye koyalım.
OSMAN FEVZİ PAŞA «Mecmuu» kelimesi la­
zımdır.
RIZA PAŞA (Topçu Feriki) — Efendim, «mec­
muu» kelimesi olur ise, bu madde aşağıdaki madde
ile tezat teşkil edecektir.
REİS — Evet, bu kelime maddeyi daha ziyade
ibhâm edecektir.
AZARYAN EFENDİ — Bir Sefir-i Kebirin günde
1.000 kuruş ile seyahat etmesi ihtimali var mıdır?
ARİSTİDİ PAŞA — Efendim, bu para, yevmiye
olarak verilecek meblağın hadd-i asgarîsidir. Yani,
üç günden noksan olarak seyahat eder ise, 1.000 kuruş
alacaktır.
AZARYAN EFENDİ — Bendeniz, Muhasebeci
Beyden, bu 1.000 kuruş içinde Sefirin yevmiyesi ile
beralber navul parası da dahil midir diye sordum, evet
dediler.
ZİYA BEY (Hariciye Muhasebe Müdürü) — Ha­
yır efendim, yanlış anlaşılmış, bu verilen meblağ,
yevmiye olarak seyahatin devamı müddetince verilen
bir paradır. Yevmiye 400 kuruş olduğuna nazaran,
seyahat on gün devam eder ise 4.000, beş gün devam
eder ise 2.000 kuruş vereceğiz.
Şimendifer, araba, vapur ücreti de tabiî ayrıca
verilecektir.
Günde 400 kuruş yevmiye verilecektir. Ondan baş­
ka, şimendifer ile gider ise şimendifer ücretini, araba
üe gider ise araba ücretini, vapur ile gider ise vapur
ücretini de ayrıca vereceğiz.
AZARYAN EFENDİ — Harcırahı, yalnız Sefirin
kendi şahsına mı veriyorsunuz, yoksa ailesini teşkil
eden efrad için de ayrıca bir para veriyor musunuz
ZİYA BEY (Hariciye Muhasebe Müdürü) — Bu­
nun için kanunun yedinci maddesinde ayrıca sarahat
vardır,
C: 1
MAHMUT PAŞA — Bir Sefirin seyahati, mese­
la ilki gün devam ederse, sekiz yüz kuruş vermek la­
zım gelir iken, bu «mecmuu» kelimesi üe 1.000 ku­
ruş verilmek lazım gelir, hatta bir gün bile devam et­
se muamele yine bu tarzda olacaktır değil mi?
İBRAHİM BEY — Masarif-i zaruriyye verildikten
başka yedinci maddenin takdir ettiği veçhile, bir mik­
tar da yevmiye veriliyor. Şimdi, seyahat bir gün devam
ettiği takdirde, 400 kuruş verilmeyip de, mutlaka
1.000 kuruş verilmesinin hikmetini bir türlü anlaya­
mıyorum.
Binaenaleyh, bendeniz bu maddenin büsbütün tayyını teklif ediyorum.
AZARYAN EFENDİ — Bendeniz ise, bilakis bu
meblağı pek az görüyor ve hatta onun için hayretimi
bile beyan ediyorum.
İBRAHİM BEY — O halde, yedinci maddede mu­
harrer olan yevmiyenin miktarını tezyid edelim. Veya­
hut oraya bir fıkra ilave edelim; yoksa, burada bir
madde-i mahsusa ile hadd-i asgarî olarak 1.000 kuruş
verilmesi, bendenizce hem muvafık değil, hem de bu­
nun içindir ki, maddenin tayyını teklif ediyorum.
AZARYAN EFENDİ — Şimendifer ücreti, şi­
mendiferde taamiyye ve sair bin türlü masarif, hep
bu para içinden tesviye olunacaktır. Bunun için bu
meblağ, istiksar olunmamalıdır.
İstanbul'dan seyahat için çıkan, fakat Sefir olma­
yan bir ferdin ne kadar masarif ettiği nazar-ı dikkatte
tutulur ise, bir Sefir için verilen bu para çok görül­
mez. Buradan, bir Sefir, evvelce Paris'e yahut Viyana'
ya gittiği zaman, Hükümet-i Seniyye onlara ikişer,
üçer yüz lira harcırah veriyor idi. Arz ettiğim veçhile,
bu para şayan-ı istiksar değildir.
MEHMET ŞÜKRÜ PAŞA — Aşağıdaki maddeier
okunacak olursa mesele daha ziyade tavazzuh eder.
Yalnız, bu madde o kadar fena yazılmış ki, Muhase­
beci Beyin ifadesindeki mana, bu maddeden çıkmı­
yor.
İBRAHİM BEY — Bendeniz, bu maddenin tay­
yını teklif ediyorum.
REİS — Maddenin tayyı teklif olunuyor. Bu tek­
lifi kabul edenler ellerini kaldırsınlar. (Eller kalkar.)
Kabul olundu.
Efendim, «mecmuu» kelimesi ile bu maddeyi kabul
edenler, yani encümenin teklifi veçhile bu maddeyi ka­
bul edenler ellerini kaldırsınlar. (Eller kalkar.) Kabul
olundu.
Madde 4. — Birinci maddede beyan olunan ah­
valden, Hariciye Nezareti tarafından memalik-i ec-
— 422
T B M M KÜTÜPHANESİ