B projesi için - Mustafa Kutanis

T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
MF İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
Department of Civil Engineering
ENM 211 MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ
ALTERNATİFLER
20.11.2014
SLIDE 1
DR.MUSTAFA KUTANİS
Bağdaşmaz
(mutually exclusive)
Gelirler Eşit (Sabit)
veya Bilinmiyor
[Service Based]
Gelir-Gider Nakit
Akışları Biliniyor
[Revenue-Based]
Ekonomik
Ömürleri Eşit
Ekonomik Ömürleri
Eşit Değil
Ekonomik
Ömürleri Eşit
Ekonomik Ömürleri
Eşit Değil
[G1]
[G2]
[G3]
[G4]
20.11.2014
Varsayımlar
Varsayımlar
Repeatability
(Yenileme)
Repeatability
(Yenileme)
Co-terminated
(Ortak Analiz Dönemi)
Co-terminated
(Ortak Analiz Dönemi)
Şekil:
Bağdaşmaz alternatiflerin sınıflandırılması
Dr M Kutanis
2
G1: Gelirleri Eşit veya Bilinmeyen Ekonomik
Ömürleri Eşit Alternatifler
20.11.2014
Örnek
Bir firma baskı makinesine ihtiyaç duymaktadır. Dört
farklı alternatif baskı makinesi arasından birisi
seçilecektir. Makinelerin hurda değerleri
bulunmamaktadır. MARR= %10 dur.
Makinelere ait maliyetler:
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
A
B
SLIDE 3
C
D
İlk yatırım
6000
7600
12400
13000
Ekonomik ömür
5 yıl
5 yıl
5 yıl
5 yıl
20.11.2014
Yıllık harcamaları:
Enerji
680
680
1200
1260
İşçilik
6600
6000
4200
3700
Bakım
400
450
650
500
Vergi ve Sigorta
120
152
248
260
Toplam harcamalar:
7800
7282
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
6298
5720
SLIDE 4
İKO ile (Karşılaştırmalı, Artımlı Yaklaşım)
20.11.2014
Alternatiflerin seçilmesinde Artımlı İKO Yaklaşımı
kullanılmaktadır. Burada :
1) Alternatifler ilk yatırım bedellerine göre sıraya dizilir.
2) Alternatifler birbiriyle karşılaştırılırak İKO hesaplanır.
3) Örneğin, AÆB karşılaştırılmasında;
4) İKO>KEMKO ise B daha kârlıdır ve A alternatifi elenir.
5) İKO<KEMKO ise A daha kârlıdır ve B alternatifi elenir.
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 6
20.11.2014
AB karşılaştırılmasında;
ilk yatırım
: 6000-7600=-1600
yıllık harcama
: 7800-7282=518
-1600+518(P/A, i*,5)=0
(P/A, i*,5)=3.1 buradan İKO=18.6% A
alternatifi elenir.
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 7
İlk yatırım
A
6000
B
7600
C
D
12400 13000
Toplam yıllık harcamalar
Ekonomik ömür
7800
5 yıl
7282
5 yıl
6298
5 yıl
20.11.2014
Ele alınan artım:
ilk yatırım
yıllık harcama
İKO
Artım onaylandı mı?
5720
5 yıl
BC
BD
AB
1600
4800
5400
518
984
1562
18.6% 0.8%
13.6%
Evet
Hayır
Evet
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 8
20.11.2014
DKO ile (e=MARR)
AB karşılaştırılmasında;
ilk yatırım
: 6000-7600=-1600
yıllık harcama : 47620-44457=3163 (Gelecek
değer)
1600(F/P, i*,5)= 518(F/A, 10, 5) veya
1600(F/P, i*,5)= 3163
(F/P, i*,5)=1.9768
DKO i*=14.6% bulunur ve A alternatifi elenir.
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 9
A
6000
İlk yatırım
Yıllık harcamaların GD=
Yıllık harcamalar(F/A, 10, 5)
20.11.2014
Ele alınan artım:
ilk yatırım
yıllık harcama GD
DKO
Artım onaylandı mı?
B
7600
C
12400
D
13000
47620 44457 38450 34921
AB
1600
3163
14.6%
Evet
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
BC
4800
6007
4.6%
Hayır
BD
5400
9536
12.0%
Evet
SLIDE 10
G2: Gelirleri Eşit veya Bilinmiyen Ekonomik
Ömürleri Farklı Alternatifler
20.11.2014
Örnek:
Bir inşaat şirketinin, yeni aldığı ihalede kullanmak için
paletli ekskavatöre ihtiyacı vardır. Piyasada mevcut
DAEWOO ve VOLVO marka ekskavatörlerin özellikleri
şöyledir;
DAEWOO ekskavatörün piyasa fiyatı 60.000 €, tahmini 1O
yıllık ekonomik ömrü sonundaki hurda değeri sıfır ve yıllık
bakım masrafları 16.000 € dır.
VOLVO ekskavatörün piyasa fiyatı 200.000 €, tahmini 20
yıllık ekonomik ömrü sonundaki hurda değeri 50,000€ ve
yıllık bakım masrafları 9.000 € dır.
KEMKO % 10 olduğu takdirde, şirket hangi ekskavatörü
tercih edecektir?
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 11
Çözüm:
Her alternatifin analiz döneminin aynı olması gerektiği için, burada
analiz dönemi olarak alternatiflerin faydalı ömürlerinin ortak
çarpanı (20 yıl) alınmıştır. Bu durumda, DAEWOO ekskavatörü bir
defa yenilenecektir.
10
0
16,000€/yıl
60,000
20.11.2014
0
60,000
20
MARR % 10
DAEWOO
50,000
VOLVO
20
9,000€/yıl
MARR % 10
200,000
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 12
Ortak Analiz Dönemi seçme
(Co-terminated assumption)
Örnek:
Yukarıda verilen soruyu Ortak Analiz Dönemi seçme (Coterminated assumption) yöntemi ile çözümü:
20.11.2014
Her alternatifin analiz döneminin aynı olması gerektiği için,
burada ortak analiz dönemi olarak kısa ekonomik ömür
(10 yıl) alınmıştır.
Bu durumda, VOLVO ekskavatörünün 10. yıldaki kalan
değeri (BV10) hesaplanmalıdır.
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 14
Örnek:
İki bina projesi arasında tercih yapılacaktır. Hangi yapı
projesi seçilmelidir?
M projesi
12,000
10
40,000
25
0
2,200
10,000
1,000
20.11.2014
İlk Yatırım
Ekonomik ömür
Hurda değer
Yıllık Gider
MARR= %15 , e=%15
N Projesi
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 16
Çözüm (1/4)
20.11.2014
ŞD ile çözüm (Yenileme Varsayımı):
Analiz dönemi olarak alternatiflerin faydalı ömürlerinin
ortak çarpanı (50 yıl) alınmıştır.
Şimdiki Değer Analizi
İlk Yatırım
1. yenileme : 12,000(P/F,15,10)
2. yenileme : 12,000(P/F,15,20)
3. yenileme : 12,000(P/F,15,30)
4. yenileme : 12,000(P/F,15,40)
Yıllık Harcamalar: 2,200(P/A,15,50)
Toplam
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
M projesi
12,000
2,966
733
181
44
14,653
30,577$
SLIDE 17
Çözüm (3/4)
20.11.2014
İKO yöntemi ile 2 yolla çözülebilir.
Birinci yol her iki alternatifin nakit akış diyagramlarının
şimdiki değerinin farkı alınarak sıfıra eşitlenir.
Bilinmeyen i* bulunur. Bu yöntemde yenileme varsayımını
kullanmak gerekir.
İkinci yol her iki alternatifin nakit akış diyagramlarının
yıllık eşdeğer miktarları hesaplanarak birbirine
eşitlenerek i* bulunur. Bu yöntemde ekonomik ömürlerin
farklı olması dikkate alınmadığından dolayı daha pratik
bir yöntemdir.
12000(A/P,i*,10)+2200=40000 (A/P,i*,25)-10000(A/F,i*,25)+1000
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 19
G3: Gelir-Gider Nakit Akışları Bilinen
Ekonomik Ömürleri Eşit Alternatifler
Örnek: İki yatırım projesi arasında tercih
yapılacaktır. Hangi yapı projesi seçilmelidir?
Projelere ilişkin veriler
A projesi
İlk Yatırım
B Projesi
10,000
Ekonomik ömür
Net Yıllık Gelir
5
13,500
5
3,000
4,000
20.11.2014
KEMKO= % 10
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 21
Çözüm
Net ŞD yöntemine göre
NŞDA=-10000+3000(P/A, 10, 5)=1,372$
NŞDB=-13500+4000(P/A, 10, 5)=1,663$
B projesi seçilir.
İKO yöntemine göre
A projesi için
-10000+3000(P/A, i*, 5)=0
(P/A, i*, 5)=3.333
i*=15.2%
B projesi için
-13500+4000(P/A, i*, 5)=0
(P/A, i*, 5)=3.375
i*=14.7%
20.11.2014
B projesi elenir. A projesi seçilir (?)
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 22
20.11.2014
İKO ile (Artımlı Yaklaşım)
AB
ilk yatırım : [(-10,000)-(-13,500)]=+3500
yıllık gelir : 3,000-4,000=-1,000
3500-1000(P/A,i*,5)=0
i*=13.2% > KEMKO A projesi elenir. B projesi
seçilir
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 23
+NŞD
B
1500$
1000$
500$
10
%i
13.2
20.11.2014
0
%i*
15.2
14.7
A
15
-NŞD
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 24
G4: Gelir-Gider Nakit Akışları Bilinen
Ekonomik Ömürleri Farklı Alternatifler
Örnek
Projelere ilişkin veriler
A projesi
İlk Yatırım
3,500
Ekonomik ömür
Yıllık Gelir
B Projesi
4
5,000
8
1.900
2.500
645
1.383
0
0
Yıllık Gider
Hurda değer
20.11.2014
KEMKO= % 10
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 25
Çözüm
YEM ile çözüm
A projesi
Toplam Yıllık Gelir
Yıllık Gider
B Projesi
1,900
645
1,383
C.R. = (P-S)(A/P,i,N)+Si
3500(A/P, 10, 4)= 1,104
5000(A/P, 10, 8)= ***
Toplam yıllık eşdeğer harcamalar
***
937
1,749
151$
2,320
180$
20.11.2014
Net YE
2,500
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 26
İKO yöntemine göre çözüm (NŞD esas alınarak):
A alternatifi
-3500+1255(P/A, i*, 8)-3500(P/F, i*, 4)=0
sınama-yanılma yolu ile A alternatifi i*=%16.2 bulunur.
B alternatifi
-5000+1117(P/A, i*, 8)=0
Sınama-yanılma yolu ile B alternatifi i*=%15.1 bulunur.
20.11.2014
Sonuç: A alternatifi önerilir (?)
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 27
+NŞD
B
959$
805$
0
20.11.2014
10
%i*
12.7
16.2
15.1
A
15
-NŞD
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 29
20.11.2014
Örnek
Şirkete alınacak yeni bir EKİPMAN için piyasadan iki ayrı
teklif alınmıştır.
A firması; piyasa fiyatı 100,000 €; ekonomik ömrü 20 yıl
ve yıllık işletme ve bakım masrafları 18,000€ olan bir
EKİPMAN teklif etmektedir. EKİPMANın ekonomik ömrü
sonundaki hurda değeri 20,000€ dur.
B firmasının teklif ettiği EKİPMANın fiyatı 240,000 €,
ekonomik ömrü 40 yıl, yıllık isletme ve bakım masrafları
12,000€ ve ekonomik ömür sonundaki hurda değeri 40,000
€ dır. B firmasının teklif ettiği tezgahın aynası yaylı olup,
bunun için ilave olarak yılda 2,500€’luk bir masraf
gerekmektedir.
Sermaye maliyeti % 10 olduğu takdirde, hangi firmanın
teklifi kabul edilecektir?
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 30
Çözüm, YEM yöntemine göre :
Sermaye Geri dönüşü:
C.R. =(100,000-20,000)(A/P,10,20)+20,000(0.10)
=80,000(0.1175)+2,000
=9,400+2,000 =11,400 €.
Yıllık işl.ve Bak.Masrafları =18,000 €.
Toplam YEM =29,400 €
20,000€
A firması
20.11.2014
0
MARR % 10
N=20
18,000€/yıl
100,000€
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 31
Sermaye Geri dönüşü:
C.R.=(240,000-40,000)(A/P,10,40)-40,000(0.10)
=200,000(0.1023)-4,000
=20,460+4,000 =24,460 €
Yıllık işl.ve Bak.Masrafları =14,500 €
Toplam YEM =38,960€
40,000€
B firması
20.11.2014
0
240,000€
MARR % 10
N=40
14,500€/yıl
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 32
Çözüm ŞD yöntemine göre :
NŞDA= 100,000 18,000(P/A,10,40)
80,000(P/F,10,20)+
20,000(P/F,10,40)
NŞDB= 240,000 14,500(P/A,10,40)+40,000(P/F,10,40)
NŞDA= 287,469.80€
NŞDB= 380,912.95€
20,000€
20,000€
A firması
20.11.2014
0
100,000€
N=40
20
18,000€/yıl
MARR % 10
100,000€
DR. MUSTAFA KUTANİS SAÜ İNŞ.MÜH. BÖLÜMÜ
SLIDE 33
sORu
continued on next slide
continued on next slide

Download Report