ÇOCUK BÜLTENİ Nisan 2014 İÇİNDEKİLER 1-Fark etmediğimi Düşündün Ama, Ben.. 2- Motor Mental Gelişme Nedir? 3- Ben Çocuk Bakıcısı Değilim (Çocuk ve Televizyon) 4-Otizm ve Spor 5-Birim Etkinliklerimizden Kareler 6-Etkinlik Önerileri a- Tiyatro b- Festival c- Sinema BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Yaptığım ilk resmi duvara astığını gördüm ve hemen bir tane daha yapmak istedim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Bir kediyi beslediğini gördüm ve hayvanlara iyi davranmanın güzel bir şey olduğunu öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN En sevdiğim keki yaptığını gördüm ve küçük şeylerin hayatta özel şeyler olabileceğini öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Dua ettiğini duydum ve konuşabileceğim bir Allah’ın olduğunu ve O’na güvenmeyi öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Yemek yaptığını ve hasta bir arkadaşına verdiğini gördüm ve birbirimize iyi bakmamız gerektiğini öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Hiç bir şeyi olmayan insanlara zaman ayırdığını ve para verdiğini gördüm. Bir şeyleri olan insanların, elindekileri olmayanlarla paylaşmaları gerektiğini öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Evimize ve ailemize çok iyi baktığını gördüm ve sahip olduklarımıza çok iyi bakmamız gerektiğini öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Sorumluluklarını, kendini iyi hissetmediğinin zamanlarda bile yerine getirdiğini gördüm ve büyüdüğümde sorumluluk sahibi olmam gerektiğini öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Bazen gözlerinden yaş geldiğini gördüm ve bazı şeylerin incitebileceğini öğrendim. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Kendine değer verdiğini gördüm ve olabileceğim kadar iyi olmaya çalıştım. BENİM FARKETMEDİĞİMİ DÜŞÜNDÜN AMA , BEN Büyüdüğümde iyi ve üretken bir insan olabilmek için önemli hayat derslerini öğrendim. VE Sana bakıp söylemek istedim ki; “benim fark etmediğimi düşündüğün sırada, gördüğüm bütün şeyler için teşekkür ederim.” MOTOR MENTAL GELİŞME NEDİR “Gelişme” terimi çocuklarda boy, kilo artışı gibi vücut ölçülerindeki artışı da kapsamakla birilikte, konumuz içinde “gelişme” sözcüğü ile çocuğun oturma, yürüme, gülümseme, konuşma gibi işlevlerini kastetmekteyiz. Gelişim genellikle çocuğun bu tür işlevleri ne zaman başardığına, bu bakımdan yaşıtlarından geri kalıp kalmadığına bakılarak değerlendirilir. Hangi işlevi, hangi yaşta başarması gerekir? Bütün biyolojik değerlerde ve ölçümlerde olduğu gibi motor-mental gelişimde de tek bir “normal değer” yoktur. Örneğin kan basıncının, boyun, kilonun,... normal bir erişkin için ya da 6 yaş çocuğu için değeri “.... olmalıdır” şeklinde değil, “... ila .... arasında olmalıdır” şeklinde normal bir aralık ile ifade edilir. Gelişmede yapısal ve çevresel etkenler belirleyici rol oynar. Bunlar; Yapısal etmenler büyük ölçüde aileden kalıtılan özelliklerdir. Bunların dışında cinsiyet (örneğin kızlarda beyin dokusunun daha erken olgunlaşması), kişilik yapısı (olumsuz koşullara uyum yeteneği), gibi kişiye has özelliklerin tümü yapısal özelliklerdir. Çevresel etkenler arasında, beslenme, anne/baba ile ilişki*, streslerin niteliği ve birlikteliği, sosyal ve kültürel özellikler, yaşanan deneyimler gibi pek çok örnek sayılabilir. *Beyin gelişimi için bebekle annenin yakınlığı büyük önem taşır: bu ilişki gerek doğum öncesinde, gerekse de sonrasında bebeğin beynindeki stres hormonlarını etkiler. Çok sevilen, temas edilen, kucağa alınan bebekler ileride stres karşısında daha dayanıklı ve daha az kaygılı kişiler olurlar. “BEN ÇOCUK BAKICISI DEĞİLİM” “BEN ÇOCUK BAKICISI (ÇOCUK VE TELEVİZYON) DEĞİLİM” TELEVİZYONUN ÇOCUK ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ NELERDİR • • • • • • • • • Televizyon çocuğu şiddete yöneltir. Çocuk televizyonu tek başına izlediğinde, televizyonun sunduğu her şeyi gerçekmiş gibi kabul eder. Televizyona soru soramadığı için bu durum çocuğun düşünmesini, eleştirmesini engeller. Konuşmasında gecikmeye neden olur. Çocuğun televizyon karşısında uzun süre kalması şişmanlamasına neden olur. Uzun süre yere yüzükoyun yatıp, dirseklerini yere dayayarak kıpırdamadan televizyon seyreden çocuk, eklem rahatsızlıklarına yakalanır. Çocuğun zihinsel, duygusal ve sosyal gelişiminde önemli bir etkiye sahiptir. Çocuğun aşırı televizyon izlemesi arkadaşlarıyla oyun oynama gibi olumlu faaliyetlerden, hatta yemek yemekten bile alıkoyar. Çocuklar reklamda gördüğü yiyecekleri, oyuncakları isteyebilir. Bu istekler, aileye ekonomik açıdan zarar verir. NE YAPILMALIDIR • • • • • • • • Kendinize zaman ayırmak için kesinlikle televizyon karşısında çocuğunuzu yalnız bırakmayınız. Çocuğunuza örnek olarak televizyon karşısında daha az vakit geçiriniz. Televizyonu sürekli açık tutmayın, sadece izleyeceğiniz zamanlar açık olsun. Yemek yerken televizyon seyretmeyin ve çocuğunuzun da seyretmesine izin vermeyiniz. Program seçimi ve süresi konusunda kararlı olunuz. Çocuğunuzun hangi programları seyredeceğine yönelik planı önceden yapınız. Televizyondaki şiddet programlarını izletmeyiniz. Çocuk oyunları içeren programları seyretmesini sağlayınız. TELEVİZYONA ALTERNATİF OLABİLECEK ETKİNLİKLER NELERDİR • • • • • Tüm aile bireylerinin katıldığı oyunlar oynayınız. Birlikte yemekler yapınız. Evde bulunan kağıt, karton, boya, hamur gibi bazı malzemelerle de çocuğunuzun ilgisini çekecek oyunlar hazırlayınız. Ev işlerini yaparken çocuğunuza neler yaptığınızı anlatınız. Gün içinde yaptıklarını çocuğunuza anlatın. Unutmayın televizyon önemli bir buluştur ve doğru kullanıldığında bize hizmet eder. Önemli olan onun bakıcı olmadığını ve kontrolün bizim elimizde olduğunu unutmamamızdır. ÇOCUĞUNUZUN İSTENMEYEN DAVRANIŞLARINI ÖNLEMEK İÇİN ÖNERİLER • Çocuğunuzun olumsuz davranışlarını konuşarak ya da dikkatini başka konuya çekerek değiştirmeye çalışınız. • Yapmasını istemediğiniz bir davranışı kesin bir dille “hayır” diyerek açıklayınız ve her zaman tutarlı davranınız. • Anne ve baba olarak kararsız tutumlardan kaçınınız. Anne ve baba olarak birlikte hareket ediniz. • Çocuğunuza bir davranışı yapmasını istemediğinizi, yüz ve göz teması kurarak anlatınız. • Olumsuz bir davranışı her gördüğünüzde tepkiniz aynı olsun. Aynı davranışı bazen görmezden gelip bazen de aşırı tepkiler vermeyiniz. • Çocuğunuz için koyduğunuz kuralı her durumda ve ortamda uygulayınız. • Çocuğunuzun size ve olaylara tepki göstermesine izin veriniz; ağlamasına ya da bağırmasına engel olmayınız, tepkisi geçene kadar onu yalnız bırakınız. • Çocuğunuz duygu ve düşüncelerini size ifade ettiğinde bu durumu anladığınızı ifade etmeniz yeterlidir. Seni anlıyorum, farkındayım vb. şekilde. OTİZM VE SPOR Otizm’de Spor Eğitimi, “TEDAVİ” edici bir yöntem değil “BECERİ EĞİTİMİ’ dir. Otizm spektrum bozukluğu, üç yaşından önce ortaya çıkan, yaşam boyu devam eden, merkezi sinir sistemini etkileyen gelişimsel bir bozukluktur. Otizm tanısı alan çocukların gelişimlerinde birtakım gecikmeler görülmektedir. Bu nedenle gelişimsel açıdan desteklenmeleri gerekmektedir. Bu çocukların gerek bireysel gelişimleri gerekse sosyal iletişim becerileri ile ilgili desteğin önemi dikkate alındığında “spor” oldukça anlamlıdır. Otizmli çocukların kişisel özellikleri, gereksinimleri ve yapabilirlik düzeyleri belirlenerek spor branşları ve egzersiz türleri belirlenmekte, orijinal veya uyarlanmış şekilleriyle alınabilmektedir. Kullanılacak materyal seçimi de bu çerçevede belirlenmektedir. Sportif materyaller bireysel farklılıklara göre değişse de genel olarak salıncak, trombolin, sallanan at, tırmanma merdiveni, denge tahtası, kum/top havuzu sayılabilmektedir. Özel gereksinimli bireyler için temel hareket gelişimini destekleyici çalışmalar bulunmaktadır. Sherborne Gelişimsel Hareket Eğitimi bu çalışmaların başında gelmektedir. Sherborne Gelişimsel Hareket Eğitimi ortak hareket deneyimleriyle etkileşim içinde öğrenme olanağı sunan kökenini insan gelişiminin doğal modellerinden alan iyileştirici bir müdahale çeşididir. Hareketler yolu ile çocuklarda beden farkındalığı ve özgüven gelişimini hedefler. Ayrıca kendi alanlarından çıkarak dışarıya doğru hareket etme ve çevreyi keşfetme becerilerini geliştirirler. Programında bireyler kendi kendileriyle ve diğerleriyle oynamaya davet edilir. Sherborne Gelişimsel Hareket Eğitimi Programını her birey bir partnerle uygular, amaç; partnerlerin hareketlerini kendi bedenleri aracılığıyla hissetmelerini sağlamak, birbirini kollamak ve diğerlerine saygı duymak böylece diğerlerine güven ve kendisine özgüven inşa etmektir. Sporun Otizmli Çocuklara Katkıları • Spor çalışmaları ile otizmli çocuklara, spor becerileri kazandırmak, özgüven duygusunun gelişimini sağlayarak başarı ve sosyalleşme süreçlerine katkı sağlanmaktadır. • Hareket becerilerinin gelişimi; onların karmaşık davranışları öğrenmesine önemli katkılar sağlamaktadır. • Vücut koordinasyonuna ve kompleks hareketlerin kazanılmasına yardımcı olmaktadır. • Çocukların hareket eğitimi yoluyla duygusal ve sosyal gelişimlerine katkı sağlanmaktadır. • Davranış problemlerinin azalmasını ve günlük yaşama uyumu sağlar. Örneğin göz temasından kaçınma, takıntılı davranışların tedavi sürecinde oyun formatındaki egzersizler olumlu sonuçlar doğurmakta ve spor çalışmaları sayesinde çocuklar sosyal ortamlara daha rahat girerek iletişim becerilerini geliştirmektedir. • Kurallar çerçevesinde hareket etmesini sağlamakta, böylece sosyal ilişkilerini arttırmaktadır. ENERJİ TASARRUFU HAFTASI GÜNEŞ EV GEZİSİ DEPREM HAFTASI ETKİNLİĞİ ETKİNLİK ÖNERİLERİ A-TİYATRO NİSAN AYI ÇOCUK OYUNLARI Antalya Haşim İşcan Kültür Merkezi Devlet Tiyatroları Sahnesi Küçük Salon TARİH GÜN SAAT OYUN 1 NİSAN SALI 11.00 KAHRAMAN ŞEY 6 NİSAN PAZAR 11.00 KAHRAMAN ŞEY 8 NİSAN SALI 11.00 KAHRAMAN ŞEY 9 NİSAN ÇARŞAMBA 14.00 HAYDİ ÇOCUKLAR OPERAYA 13 NİSAN PAZAR 11.00 KAHRAMAN ŞEY 14 NİSAN PAZARTESİ 14.00 KUKLACI 28 NİSAN PAZARTESİ 14.00 KUKLACI Antalya Büyükşehir Belediye Tiyatrosu TARİH OYUN SEZON OYUNLARI BEN BİR KURBAĞAYIM Antalya Şeker Çocuk Tiyatro ve Drama Atölyesi İletişim : VİLLA FULL Çağlayan Mahallesi 2011 Sokak NO 5-B ANTALYA TÜRKİYE Tel: +90 (242) 316 83 06 B- FESTİVAL Uluslar Arası Antalya Çocuk Festivali (18-24 Nisan) Dünyanın dört bir yanından gelen çocuk gruplarının katıldığı ve şenlik havasında geçen Uluslararası Antalya Çocuk Festivali, bu yıl da 18-24 Nisan tarihleri arasında düzenleniyor. 8-14 yaş grubundaki çocukların yer aldığı ve Halk Dansları, Modern Dans, Bale, Koro, Müzik, Sirk, Bando ve Armonika, Geleneksel Çocuk Sokak Oyunları, Dans Tiyatrosu ve Ritmik Jimnastik gruplarının davet edildiği festivale, her yıl 15'e yakın ülkeden gruplar katılıyor. Antalya'daki meydanlarda ücretsiz olarak sergilenen gösteriler, dünyanın dört bir yanından çocukların biraraya gelmesini sağlayan, halkın da ilgi gösterdiği şenlikli bir havada geçiyor. Festival, çocuk ve gençlik etkinlikleri düzenleyen sivil toplum kuruluşu FOMGED Gençlik Kulubü tarafından düzenleniyor. Kuruluşunun 25. yıl dönümünü kutlayacak olan FOMGED Gençlik Kulubü, bu yılki festivallerini dostluk, barış ve kardeşlik mesajı vererek; görkemli bir şekilde kutlamayı planlıyor. Antalya Migros Çocuk Dünyası Etkinlikleri (Şubat - Mayıs) 23 Şubat tarihinde başlayıp, Mayıs ayına kadar hafta sonları, 13:00 - 20:00 saatleri arasında devam edecek, anne ve babaların alışveriş keyfi yaşarken, çocukların eğlenerek öğreneceği Migros Alışveriş Merkezi Çocuk Dünyası hafta sonu etkinliklerinde minik ziyaretçileri bir dünya eğlence bekliyor. Etkinlikler kapsamında Migros Alışveriş Merkezi’nin zemin katında 3 farklı noktada kurulacak birbirinden eğlenceli oyun alanlarından çocuklar hiç ayrılmak istemeyecekler.. Migros Çocuk Dünyası haftasonu etkinliklerinde; çocukların spor yaparak enerjilerini atabilecekleri Adrenalin Alanı, eğlenirken hem yaratıcılıklarını geliştirebilecekleri hem de bir şeyler öğrenebilecekleri Eğlence Atölyesi ve çocukların en sevdikleri şarkılarla dansın tadını çıkartırken, kendi kullanacakları müzik aletleriyle şarkılara interaktif katılım şansına da sahip olacakları Kiddo Disco parti alanı yer alacaktır. Bunların yanında Sünger oyun bloklarından oluşan macera parkuru Kids Survivor, Uçan Kuşlar Yarışması, çocukların zihinsel faaliyetlerini geliştirebilecekleri Dev Lego'lar gibi birbirinden ilginç oyunlar ilk kez Migros Alışveriş Merkezi'nde yer alacak. C- SİNEMA 2014 ÇOCUK FİLMLERİ HAZIRLAYANLAR ALİYE SEVİNÇ KÜSMEZ HAZAN OĞUZ SUMRU GÜLBÜN ÇIRAK