Güven-Özgüven Anne Baba Eğitimi

ÖZGÜVEN
Özgüven: Genel anlamda özgüven; kendisiyle barışık ve kendisinden memnun olarak ifade edilebilir.
Özgüven, iki türlüdür: Đç özgüven ve dış özgüven.
Đç özgüveni yüksek insanlar, kendini seven, kendini tanıyan, kendine açık hedefler koyabilen ve olumlu
düşünen bireylerdir.
Dış özgüveni yüksek insanlar, iletişim becerileri yüksek, kendini iyi ifade edebilen, kendini ortaya
koyabilen ve duygularını denetleyebilen bireylerdir.
Özgüven davranışına ilişkin bazı özellikler doğuştan olsa da, çocuğun yetiştirilme tarzı, aile ortamı gibi
etkenler çocuğun özgüven davranışını kazanmasında etkilidir. Ama çocuğun özgüven gelişimi, doğuşundan
itibaren başlar. Çocuk büyüdükçe, becerilerine, yeteneklerine ve kendisinin ne kadar değerli olduğuna bakarak,
kendine güvenini yapılandırır.
"Özgüven sürekli değişen dünya ile baş etmeyi sağlar"
Tıpkı alfabeyi öğrenmenin çocukları okumaya hazırlaması gibi, güçlü bir özgüven de onları yaşamda
karşılaşacakları zorluklara karşı hazırlar.
Özgüven, çocukların yeni şeyleri deneme konusunda kendine güvenmelerini, engeller karşısında çaba
göstermeye devam etmelerini, başkaları ile sağlıklı etkileşimlerde bulunmalarını, beklenmedik güçlüklerle baş
edebilmelerini ve kendi davranışlarını etkin bir şekilde idare edebilmelerini sağlar.
Güçlü bir özgüven duygusu çocuğa sürekli değişen dünya ile baş etmek ve buna uyum sağlamak için gerekli
esnekliği ve kaynakları sağlar. Çocuğun okulda kendisiyle alay edilmesinden, elindeki oyuncağının alınmasına
ve ergenlik döneminde alkol, uyuşturucu gibi zararlı maddeleri reddedebilmeye kadar pek çok konu ile
mücadele edebilme kabiliyetini artırır.
Değerli ve kendine has özellikleri olan biri olduğu inancı, başkaları tarafından kabul edilme ve değer görme
beklentisi, kendi kabiliyetleri konusunda iyimser duygular beslemek; sağlam bir özgüven duygusunun
işaretleridir.
Çocuğun kendi hakkında söyledikleri de önemlidir. Onun kendini küçümser şekilde konuşması, çocuğun veya
ergenin kendine güveninin düşük olduğunu gösteren önemli bir gösterge olabilir. Bu konudaki diğer ipuçlarını
şöyle sıralayabiliriz:
•
•
•
•
•
•
•
Bir veya birkaç alanda ciddi bir güvensizlik yaşamak.
Başkalarına sözel veya fiziksel kabadayılığa başlamak.
Daha önce hoşlandığı sosyal ilişkilerden geri çekilmek.
Yeni bir şeyler yapmama konusunda dirençli olmak.
Sürekli kendini övünmek ve dikkati üzerine çekmek için fazlaca uğraşmak.
Genelde kişileri veya olayları etkileyebilme konusundaki yeteneği hakkında olumsuz düşünmek.
Olması gerektiğini düşündüğü kadar çok sevilmediği veya ödüllendirilmediğini düşünmek.
Sevgili anne babalar; Aşırı serbestlik özgüveni güçlendirmez
Anne-babaların çocuğun özgüvenini güçlendirmek düşüncesiyle fazlasıyla izin verici ve serbest bir tutum
izledikleri sık görülen bir durumdur.
Oysa anne-babaların çocuklara uygun yapı ve sınırları sağlaması son derece önemlidir. Disiplin ve kuralların
sağladığı dış yapı olmadan çocuklar kendi davranışlarını düzenlemeyi ve sosyal ortamlarda kendilerini yetkin
hissetmeyi başaramazlar.
Anne-babalar ve diğer bakım verenler çocukların özgüvenini pekiştirmek için çeşitli tekniklere başvurabilirler.
Özgüveni Pekiştiren Sözler
Aşağıdaki cümleleri yeri geldikçe kullanmanız da çocuğunuzun özgüvenine önemli katkılar sağlayacaktır.
1- Seninle gurur duyuyorum.
2- Gerçekten çok çalıştın (özel olarak hangi konuda çok çalıştığını ve nasıl çalıştığını belirtin).
3- Herkes hata yapabilir.
4- Olabilir.
5- Yardımlarından dolayı teşekkür ederim.
6- Ben senin bunu yapabileceğine inanıyorum.
7- Çok iyi bir çalışma!
8- Haklısın.
9- Seni seviyorum.
10- Çok iyi bir denemeydi.
11- Ne kadar düşüncelisin.
12- Sana güveniyorum.
13- Seninle vakit geçirmek çok hoşuma gidiyor.
14- Çok güzel!
15- Dürüst davrandığın için teşekkür ederim.
ÖNERĐLER
ÇOCUĞUNUZUN KENDĐ ÖZGÜVENĐNĐ ARTIRMAK ĐÇĐN YAPILACAKLAR:
1- ONA SIK SIK SÖZ HAKKI VERĐN
2- KENDĐNĐ VE DUYGULARINI; NE DÜŞÜNÜYORSUN, NASIL HĐSSEDĐYORSUN; GĐBĐ SÖZLERLE
ANLAMAYA ÇALIŞIN
3- O KONUŞURKEN ONUN YÜZÜNE BAKIN VE CĐDDĐYE ALINDIĞINI HĐSSETTĐRĐN
4- ONUN FĐKĐRLERĐNE DEĞER VERDĐĞĐNĐZĐ HĐSSETTĐRĐN
5- ONUN OLUMLU DAVRANIŞLARINI KESĐNLĐKLE TAKDĐR EDĐN
6- YAŞINA UYGUN GÖREVLER VERĐN
7- VERĐLEN GÖREVLERDEN SONRA BAŞARISINI TAKDĐR EDĐN
8- ONUN ĐÇĐN ZAMAN AYIRIN
9- ONUN ĐLE DEĞĐŞĐK KONULARDA SOHBET ETME ORTAMI OLUŞTURUN
10- ONUN KORKU VE ENDĐŞELERĐNE SAYGI DUYUN
11- AŞIRI ELEŞTĐRĐCĐ OLMAKTAN VE YARGILAYICI DAVRANMAKTAN KAÇININ
12- HATALI DAVRANIŞLARINI KONUŞARAK UYARIN VE ONA DOĞRU OLANI ANLATIN
13- BAŞKALARI YANINDA ONU KÜÇÜK DÜŞÜRMEYĐN
14- ONUN BAŞARISIZLIKLARINI BÜYÜTMEYĐN
15- BAŞKALARI ĐLE ONU KIYASLAMAYIN
16- KABĐLĐYETLERĐNĐ FARKEDĐN VE TEŞVĐK EDĐN
17- ONU SOSYAL ORTAMLARDA BULUNMAYA CESARETLENDĐRĐN
18- TOPLULUK ĐÇERĐSĐNDE SÖZ ALMASINI TEŞVĐK EDĐN
19- ONU ÇOCUK OLARAK GÖRMEYĐP, VARLIĞINI ÖNEMSEYĐN
20- YAŞINA UYGUN OYUN FAALĐYETLERĐNĐ DESTEKLEYĐN
21- ONU SIK SIK SEVDĐĞĐNĐZĐ SÖYLEYĐN
22- ONUN ĐÇĐN ÖNEMLĐ OLAN ŞEYLERE SĐZDE ÖNEM VERĐN
23- ONUN ÖNEMLĐ GÜNLERĐNĐ UNUTMAYIN
24- AĐLE ĐÇĐN VAZGEÇĐLMEZ BĐR KĐŞĐ OLDUĞUNUN ALTINI ÇĐZĐN
25- ONUN YERĐNE YAPMASI GEREKEN ŞEYLERĐ SĐZ YAPMAYIN
26- ONUN AĐLE ĐÇĐ BAĞLARININ KUVVETLENMESĐNĐ SAĞLAYIN
27- OLAYLARI HEP OLUMSUZ DEĞERLENDĐRMEYĐN
28- ONUN OKUL HAYATINA VE EĞĐTĐMĐNE ÖNEM VERĐN
29- SADECE ONUN ĐÇĐN AYIRDIĞINIZ ZAMANLAR OLSUN
30- ONUNLA BERABER SOSYAL AKTĐVĐTELERDE BULUNUN
31- YANLIŞ VE UYGUNSUZ CEZALANDIRMADAN KAÇININ
32- ONDAN BEKLENTĐLERĐNĐZ ÇOK AŞIRI OLMASIN
33- ONUN FARKLI VE GELĐŞMEKTE OLAN KĐŞĐLĐK YAPISI OLDUĞUNU UNUTMAYIN
34- ONUN ĐÇĐN MUTLU VE HUZURLU BĐR AĐLE ORTAMI SAĞLAYIN