HALK SAĞLIĞI UZMANLARI DERNEĞİ TÜTÜN İLE MÜCADELE ÇALIŞMA GRUBU’NDAN 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü Tütün kontrolü; herhangi bir tütün ürününe hiç başlanmaması, içenlerin bırakması ve tütün dumanından etkilenimin önlenmesi anlamına gelmektedir. Bu üç yaklaşımın arasında olması beklenen eşgüdüm tütün kullanımı ile mücadeleyi başarılı kılar. Günümüzde, en fazla kullanılan/tüketilen tütün ürünü sigaradır. Sigaraya ek olarak nargile, puro, pipo, vb. tütün ürünleri de toplumda kullanılmakta, özellikle tütün endüstrisi tarafından tüketiminin artırılması için özel çaba gösterilmektedir. Sigara içmek/tütün kullanmak bir bağımlılıktır, dolaysıyla, kişinin kendi çabası, kendi çabasının yetmediği noktada da sağlık çalışanlarının doğru yaklaşım ve yönlendirmeleri ile bu alışkanlıktan/bağımlılıktan kurtulmak mümkündür. Sigara bırakıldığında; ilk 20 dakika içinde yararlı etkiler görülmeye başlar. Örneğin, ilk 20 dakikada kalp hızı ve kan basıncı düşer, 12 saat içinde kanda karbon monoksid (egzoz gazı) seviyesi normale iner. Bırakma sürdürüldüğünde ise bu olumlu etkiler sürer. Örneğin; 15 yıl sigara içilmediğinde, kalp hastalığı riski hiç sigara içmemiş bir bireyle eşit seviyeye iner.1 Sigarayı bırakma konusunda toplumda bazı doğru olmayan inanışlar bulunmaktadır. Bu YANLIŞLAR ve DOĞRULARI ile ilgili AÇIKLAMALAR aşağıdadır: YANLIŞ 1: Sigaradan vazgeçmem mümkün değil ! AÇIKLAMA: Sigara içmeyi bırakmak, sigara içmekten vaz geçmek aslında bir çeşit bağımlılıktan kurtulma çabasıdır/başarısıdır. Dolayısıyla, bazı insanlar için kolay olan bu davranış bazıları için zor olabilir. Sigarayı bireysel çabalarıyla bırakamayan kişiler, gerektiğinde sağlık çalışanlarının da desteği ve yardımlarıyla, bu alışkanlık terk edilebilir. Önemli olan kişinin bireysel ya da sağlık çalışanları tarafından yönlendirildiği/desteklendiği çabasının sürmesidir. 1 http://www.who.int/tobacco/quitting/benefits/en/ Sağlık Bakanlığı Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı da sigarayı bırakmak isteyenler için ulaşılabilecek bir seçenektir. Bırakma çabası içinde olan herkes bu hattın olanaklarından yararlanabilir. Bu hattı arayanlar ayrıca, kendilerine en yakın sigara bırakma polikliniklerini de öğrenebilmektedirler.2 YANLIŞ 2: Sigara içerek sadece kendi sağlığıma zarar veriyorum ! AÇIKLAMA: Bugün sigara dumanından pasif etkilenime bağlı olarak dünyada yılda 600000’den fazla ölüm meydana gelmektedir. Dolayısıyla, sigara içenler çoğunlukla başkalarına da zarar vermektedirler. Zarar verilenlerin çoğunluğu da çocuklar ve kadınlardır. Kamuya açık kapalı alanlarda kapsamlı tütün kullanımı yasaklarına uymak bu zararı azaltacak en önemli adımlar arasındadır. YANLIŞ 3: Ben her gün sigarayı bırakabilirim ! AÇIKLAMA: Sigarayı bıraktım demek için kişinin sigara içmemeyi en az 1 yıl sürdürmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, sigarayı bırakmayı düşünenlerin, planlayanların bu bilgiyi kavrayarak planlarını yapabilmeleri önemlidir. YANLIŞ 4: Özellikle ileri yaştaki bireyler arasında; bu yaşta sigarayı bıraksam neye yarar? ! AÇIKLAMA: Bu söylem kesinlikle yanlıştır. Yazının ilk bölümünde de ifade edildiği gibi sigarayı bırakan herkes için olumlu etkiler ilk 20 dakikada başlar. Sigarayı bırakmak her yaşta, sağlıklı ya da hasta bütün bireylerde yararlıdır, bu yararlar yıllar boyu bilimsel kanıtlarla ortaya konuşmuştur. Yukarıda yazılı olan ve benzeri doğru olmayan inanışlar, toplumda kişilerin kimi zaman olumlu davranışlara yönelmelerine engel olur. Bilinen bu yanlışları düzeltmek sağlık çalışanlarının toplumsal bir sorumluluğudur. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Tütün ile Mücadele Çalışma Grubu üyeleri de bu sorumluluklarının bilinciyle sigara içenleri kendi sağlıkları başta olmak üzere sağlıklı bir toplum için bırakmaya davet etmektedir. 2 http://havanikoru.org.tr/alo-171-sigara-birakma-danisma-hatti.html
© Copyright 2024 Paperzz