1. ARAŞTIRMA KONUSU VE SORUSU SEÇİLMESİ Bilimsel araştırma, belirli alanlardaki olayların gözlenerek ya da mevcut bilgilerin toplanarak, sistemli bir biçimde analiz edilerek, sorunlara çözüm yolları bulmayı ya da önermeyi amaçlayan çabalardır. (Dinler, 2009: 11) Yukarıdaki tanıma dikkat edileceği üzere bilimsel araştırma soruna sistematik bir biçimde yaklaşarak çözüm önerileri araştırmaktadır. Dolayısıyla genel olarak kabul görmüş bir bilimsel araştırma sürecinden bahsetmek mümkündür. Bilimsel araştırma sürecini aşağıdaki gösterebiliriz (Altunışık vd.,2010:24) Araştırma konusunun seçimi ve araştırma önerisinin oluşturulması Eleştirel kaynak incelemesi yaparak araştırma ve hipotezlerin belirlenmesi Araştırmanın konu aldığı ana kütlenin (evren) ve örnek kütlenin belirlenmesi Araştırma sorularının veya hipotezlerinin sınanabileceği verilerin toplanması Verilerin analizi Araştırma bulgularının raporlanması 1.1. Araştırma Konusunun Seçimi Araştırma konusu; araştırmacının günlük hayatından, iş hayatında edindiği tecrübelerden, kuram ve uygulamalardan, geçmişte yapılmış araştırmalardan, konunun uzmanlarından, mentorlardan yararlanarak seçilebilir. Araştırmanın akıbeti açısından seçilen araştırma konusunun araştırmacının ilgi alanlarına hitap etmesi ve ilgisini çekmesi çok önemli olacaktır. Araştırmacı ilgi alanlarına öncelikle genel araştırma konularını belirleyecek daha sonrasında ise konuyu sektörlere göre, coğrafi alana göre, zamana göre, çalışan gruplara göre, yaş gruplarına göre, vb. kıstaslara göre bunların bir veya bir kaçını kullanarak daraltma yoluna girecektir. 1.1.1. Araştırma Konusunun Özellikleri 1 Seçilecek olan araştırma konusu aşağıdaki özellikleri taşıması uygun olacaktır; Araştırma konusunun araştırmacının ilgisini çekmesi; İlgi duymadığı bir konuda çalışma yapan bir araştırmacı belli bir süre sonra çalışma azmi ve şevkini kaybetme riskiyle karşılaşacak aynı zamanda kendi inat, azim ve iradesiyle çalışmayı neticelendirmek durumunda bile olsa mutlu olmadığı bir çalışmada motivasyonu düşük bir şekilde çalışacaktır. Araştırma konusu mantıklı, anlamlı ve araştırılabilir olmalıdır; Seçilecek konu hakkında veri toplanabilmeli, aynı zamanda araştırma yapılan alana bir katkı sağlayacak nitelikte olmalıdır. Araştırma konusu orijinal olmalıdır; Üzerinde çok çalışılmış alanlarda yapılacak katkı çok kısıtlı olacağı düşünülerek araştırmacı yaptığı kaynak taraması ile üzerinde az çalışılmış özgün konular üzerinde yoğunlaşması uygun olacaktır. Araştırma konusu ile ilgili çeşitli sınırların net bir biçimde belirlenmesi; İncelenecek konunun çok geniş veya çok dar kapsamlı olmaması gerektiği gibi seçilecek araştırma konusunun zaman, maliyet yönünden incelenmesi gereklidir. Özellikle lisans, lisansüstü seviyeleri için hazırlanan tezler ile çeşitli bilimsel dergilerde yayınlanacak veya bilimsel kongrelerde sunulacak çalışmalarda belli bir sürede çalışmayı yetiştirme ihtiyacı söz konusudur. Diğer taraftan araştırılan konunun geçerliliğinin geçmesi riski de göz önüne alınarak uygun bir zaman belirlenmelidir. Araştırma konusunun aşırı çaba ve para gerektirmesi de araştırmacıyı sınırlandıran bir başka durumdur dolayısıyla araştırma konusu elde edilecek bulgulara göre optimal maliyet ve çaba da belirlenmelidir. Araştırma konusunun araştırmanın sunulacağı mecraya uygun seçimi; araştırmanın gönderileceği değerlendirme komitesi veya jürinin beklentilerini karşılar nitelikte olmalıdır. (Altunışık vd.,2010:24) Araştırma konusu etik olmalıdır; (Büyüköztürk vd.,2012:42) Araştırma alanındaki sosyal paydaşların durumları göz önüne alınmalı ve herhangi bir zarara uğramamaları sağlanmalıdır. 2 1.2. Araştırma Sorusu Araştırma konusu belirlendikten araştırmaya fikrini projeye dönüşme safhasına geçilir. Şöyle ki araştırma sorularının ve amaçlarının belirlenmesi ile hipotezlerin oluşturulması gereklidir. Araştırma konularının araştırılacağı ve araştırmanın amaçlarının ortaya konmasını sağlayacak araştırma sorularının saptanması gerekir. Bunun için neden, niçin, nasıl, nerede, ne zaman, benzer mi, eşit mi, büyük mü, küçük mü vb. araştırma konusuna uygun sorular sorulmalıdır. (Dinler, 2009: 27) Pek çok araştırmada çalışmanın amacı soru cümlesi yardımı ile edilmektedir böylece araştırma konusuyla ilgili aydınlatmak istediğimiz noktaların bir listesi yapılabilir. (Eymen, 2003:18) Araştırma sorusu kapsamında hipotez türetme konusunu da anlatmak olumlu olacaktır. 1.2.1. Hipotez Hipotez, bir araştırmanın olası sonucuna dair yapılan tahminlerin ifadesidir. (Fraenkel ve Wallen,2006;Gay vd.,2009; akt. Büyüköztürk vd.,2012:65) Araştırma ve istatistiksel olarak iki grupta incelenebilecek hipotezlerden araştırma hipotezi araştırmacının araştırmasının sonucunda doğrulamayı umduğu ilişkiler demetinin ifade biçimidir. Örnek vermek gerekirse; H : Spor ürünleri tüketicilerinin satın alma tercihlerinde ünlü sporcuların kullandığı marka spor malzemelerini, diğer spor malzemelerine göre tercihlerinde anlamlı bir fark vardır İstatistiksel hipotezlerde ise anlamlılığı test etmek adına ortaya bir iddia atılması söz konusudur. Bu iddiaya sıfır hipotezi (H0) denilmektedir. Diğer taraftan sıfır hipotezinin zıttı olarak ifade edilebilecek alternatif hipotez ise doğru olmasını umduğumuz iddianın ifadesidir. Şöyle ki; H0 : Sporcuların popülaritesi ile sporculara ait formaların satış rakamları arasında anlamlı bir ilişki yoktur. 3 H1 : Sporcuların popülaritesi ile sporculara ait formaların satış rakamları arasında anlamlı bir ilişki vardır. Son olarak belirtmek gerekir ki araştırmacı açısından yeterli sayıda istatistiksel veri, bilgi veya gözlem yoksa hipotez kurmanın bir yararı olmayacaktır. Bunun yerine araştırma sorusu veya soruları oluşturmak araştırmanın akıbeti açısından daha yararlı olacaktır. Unutulmamalıdır ki hipotezler yaygın olarak nicel araştırmalarda kullanıldığı için bazı araştırmaların yapısı gereği çalışmada örtük şekilde hipotezler olsa bile bire bir hipotez formülasyonunda hipotez bulundurmaya araştırmacı kendini şartlamamalıdır. (Altunışık vd.,2010:24) 4 Kaynakça Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 6.Baskı, Sakarya: Sakarya Kitabevi. Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak, E,. Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 11.Baskı, Ankara: Pegem Akademi. Dinler, Z., (2009). Bilimsel Araştırma ve e- Kaynaklar, 6.Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi. Eymen, E.,U., (2003), Bilimsel Bir Araştırma Nasıl Hazırlanır, Kalite Ofisi Yayınları, www.istatistikmerkezi.com Proctor, T.,(2003). Pazarlama Araştırmasının Temelleri (1.Baskı), (İ. ER çev.), İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi. Tokol, T., (2002), Pazarlama Araştırması, (11.Baskı), Bursa: Vipaş 5
© Copyright 2024 Paperzz
