131':)4
Mevzuat Dizisi No: 5
iSTANBUL
TicARET ODASı
i '
iCRA ve iFLAS KANUNU
TADiL TASARısı
istanbul, 1980
M e v z u a t DrzisI N o : 5
İ S T A N B U L
T İ C A R E T
O D A S İ
İCRA ve İFLÂS KANUNU
TADİL TASARISI
İstanbul,
1980
HÜSNÜTABÎAT M A T B A A S I
İSTANBUL —
1980
-ÔNSÖZ-
Sürekli değişikliklere uğraycm yasalarımızdan biri de hiç kuşkusuz
icra ve i'Hös yaseısıdiL Bu değişiklik nedenlerinden en ônemHsL alacakh
ve borçlunun karşıt menfaatlerinde uzlaşma sağlamadaki güçlüklerdiL
Diğer bir neden de, kavnat( ısviçre Federal Yasası ilkelerinin ülkemiz koşullarına giderek uydurulması ihtiyacmm duyulmasıdır.
1974 Petrol bunaiımi ıre biri!
Türkiye'mizin eı<onomik koşullarında önemli değişmeler olmuş ve özellikle hızlı bir enflasyon sürecine girHmiştir. Bu süreçte alacaklinın hakları önemli ölçüde erozyona uğramış
ve sonuçta borç ve alacak ilişkilerindeki sağlıklı ycıpı bozulmuştur.
Mevcut ıCra ve iflôs yasasının günün koşulicırına göre adaptasyonunu sağlamak üzere. Odamızea ıcra va if lOs Kanunu Tadi! Tasan konusunda bir Kom~te oluşturulmuştur. Komite çalışmalarına. katılan Fikret
Alptekin ve Avni Özden yanında, bu Komitede görevalarak tasarıyı
hazırlayan Prof. Dr. Hhan Postacıoğlu, Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu ile çalışmaların başlangıcında fikirlerinden yararlcmdığımız Prof. Dr. Yavuz Alan,
goya'ya teşekkür ederiz.
GENEL KATip
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
i
GENEL GEREI
İcra ve İflâs K a n u n u m u z en ç o k ve d e v a m l ı tadillere u ğ r a t ı l a n k a n u n ­
larımızdan
bindir
Bunun
sebebi
de alacaklı ve
borçlunun
karşılılklı
zıd
m e n f a a t l e r i n i t e l i f e t m e k t e k i h u s u s î g ü ç l ü k t ü r . B u n d a n b a ş k a 1929 y ı l ı n d a
Mehaz
İsviçre
Federal
Kanununun
memleketimizin
bünyesine
uymaması
n e t i c e s i , k a n u n u n t a d i l i i h t i y a c ı n ı k ı s a z a m a n d a h i s s e t t i r m i ş v e 1933,. 1940
v e n i h a y e t 1965 y ı l l a r ı n d a y a p ı l a n t a d i l l e r l e
Mehaz
ken memleket realitelerine daha çok yakınlaşma
Buna rağmen Kanunda
Kanundan
uzaklaşır­
sağlanmıştır.
b u g ü n a k s a y a n n o k t a l a r y i n e bir ö l ç ü d e
tırı s a y ı l ı r bir y e k û n a b a l i ğ o l m a k t a d ı r . İ ş t e b u t a s a r ı n ı n
a m a ç l a r d a n ilki bu a k s a y a n n o k t a l a r ı n g i d e r i l m e s i
ha­
hazırlanmasındaki
olmuştur.
Diğer cihetten bilhassa son yıllarda hızlanan enflâsyon hareketini bilmemezlikten
gelmenin
gerçek
ihtiyaçlara
göz
yummak
olacağı
aşikâr­
dır; ve e n f l â s y o n olayının a l a c a k l ı l a r ı n m e ş r u m e n f a a t l e r i n e i n d i r d i ğ i
dar­
belerin tesirini b e r t a r a f e t m e k için İcra ve İflâs K a n u n u m u z u y e n i bir sis­
teme k a v u ş t u r m a k lüzumu artık kabili inkâr değildir.
Filhakika, Türk parasının satın alma g ü c ü n ü n fiilen azalmasına
şılık, T ü r k p a r a s ı n ı n d i ğ e r h a k v e m a l l a r ı n d e ğ e r ö l ç ü s ü n ü t e ş k i l
itibariyle kıymetinin sabit kaldığı yolunda
(faraziyenin)
olduğu
gibi
muhafaza
benimsenen
edilmesi
ve
kanuni
kar­
etmesi
fiksiyonun
dokunulmazlığını
sür­
d ü r m e s i n i n büyük haksızlığı yanında, borçluları, borçlarını ö d e m e m e k
vakit kazanmak
için K a n u n
hükümlerinin suistimaline yol açtığı ve
ve
esa­
sen ihtiyaçlara cevap v e r e c e k bir v ü s a t a k a v u ş t u r u l a m a m ı ş olan İcra teş­
kilâtını
büsbütün
dır. B u n u n
muhtacı
meşru
için
bunalmış
Tasarıda
muhakeme
müdafaa
bir
hale
Türk
olan
parası
alacaklar
haklarına
getirdiği
halel
ile
İçin
de
gözden
miktarının
bu g ü n k ü
getirilmemekle
kaçırılmamalı­
tespiti
bakımından
hükümlerin
beraber
sağladığı
miktarı belli
ve
bu sebeple b o r ç l u t a r a f ı n d a n inkârı 67'nci m a d d e m u c i b i n c e i n k â r t a z m i ­
natına y o l a ç a n a l a c a k l a r için t a k i p t a r i h i ile a l a c a k l ı n ı n h a k k ı n a
kavuş­
t u ğ u t a r i h a r a s ı n d a t o p t a n eşya f i y a t l a r ı n d a % 10'u a ş a n bir f a r k ı n
husule
gelmesi
halinde, borçluyu
hükümlere
yer verilmiştir.
bu
farkı tazmine
Odamızın
ve
getirdiği teklif
bir tâdil niteliğindedir ve İcra ve İflâs K a n u n u
değişikliğine tekabül
telafiye
bu
zorlayan
özelliği
hükümlerinde bir
çeşitli
ile
köklü
zihniyet
etmektedir.
Öte yandan, alacaklının hakkına geç kavuşmaktan ötürü faiz yönün­
den uğrayacağı zararı i m k â n nisbetinde telafi etmek için takip tarihi
alacaklının
hakkını
elde
ettiği
tarih
arasında
geçen
müddete
ile
tekabül
eden, zaman bakımından Bankaların muoyyen vadeli faiz nispetinin hesaplanmasında nazara alınacağı hükmü tasarıya ithal edilmiştir.
işte, gerek toptan eşya fiyatlarındaki arbş nispetinin, para ile miktarı takibe girişirken belli olan borçlara yansıtılması; gerek wkip tarihi
ile ödeme tarihi arasmdaki devreye tekabül eden zaman icin alacak hakkında banka mevduat faizinin yürütülmesi hükümleri, mütemerrit borçları
haksız direnmelerden geniş mikyasta alıkoyacaktır.
Bununla beraber
bu hükümler ceza niteliğini haiz olmaması yanında borçlunun kötü niyetli davranışının alacaklı mamelekinde iras ettiği zararı telôfi eden ve
uygun illiyet rabıtasının tabii olarak getirdiği ve bu sebeple hukukilik
vasfından şuphe edilemeyecek bir müeyyide mahiyetindedir. Bu tasarının
kanunlaşması halinde icra ve iflôs Kanunumuzda büyük bir yenilik husule
gelecek ve bu yenilik belki de enflasyonun cari olduğu ülkeler bakımın­
dan üzerinde durulması gereken bir «emsal» mahiyetini haiz bulunacaktır.
işte, gerek amell ve gerek hukuk ilmi yönünden bu yeniliğtn arzettiği
ehemmiyet gözününde tutularak bu mevzuda insicamlı bir sistem
vücuda getirilmeğe bilhassa itina edilmiş toptan eşya fiyatlarındaki artışın borca inikAs ettirilmesi yalnız haciz yolu ile takiplere hasredllmeyerek, rehnin paraya cevrilmesi yollarına da teşmil ediimiş, yalnız
rehnin imtiyazı! aiacak olarak koruduğu alacak ka!emleri nedeni I1U~
kukla tayin edildiği icin toptan eşya fiyatlarındaki artış nisbetinde esas
alacağa eklenen bu tazminatın adi alacak mahiyetinde olacağı tosrih
edilmiştir. Yine sistem içinde tutarlı kalmak için iflôs tasfiyesi alacaklorın yüzde yüz tatminine imkôn verip borçluya ödenmesi gereken bir
bakiye hasıl olduğu takdirde dahi bu bakiyeden toptan eşya fiyatlarına
tekabül eden nispette alacakrılara verilecek tazminatın sıra cetveline·
göre evvelemirde alacaklılara tahsisi öngörülmüştür.
Bunun dışında toptan eşya fiyatlarındaki artış nispetindeki tazrninat
borcu ihale bedelini ödemeyerek ihalenin feshine sebebiyet vermiş müş­
teriye de teşrnil edilmiştir.
icra hukukunda yapılan bu prensip değişiklikleri dışında münferıt
maddelere ait değişikliklerin ayrıntıları ilgili olduklan maddelere ait gerekçelerde açıklanacak olmakla· beraber,
hususi surette kayda değer
görünenlerden hiç olmazsa bazılarına burada işaret etmekliğimiz yerinde olur.
Tebligatın ilgililere a~t müdafao hakkının kullanılmasının bir şartı ol"
makla beraber, işlerin ağırlaşmasını zamanzaman daçıknıoza girmesini.
mucip olduğu gözönünde tutularak ve '-resmi belgelerdeki adres/ere ya~
pıloCQk . tebligat yönünden Tebligat Kanununun 35· nCi maddesinin tot"t ",
-8-
bi'katta uygulanmasının icra ve iflas Kanununun 21 nci maddesinin 538
sayılı Kanunun tôdili sonucunda 'sağladığı müspet neticelerde de esinlenmek suretiyle, ticaret sicilindeki adresinde bulunmayan tüccarlar
hakkında ifıas dışı takipler yönünden adı geçen 35 nci maddenin tatbii\i esası vaz olunmuştur.
Takdim edilen tasanda yer verilen kayda değer bir yenilik ele, doğ­
rudan habiz müessesesi, diye adlondınlabilecek yeni hükümierin ihdası
o_ımuştur: Doğrudan haciz Hamlı icra ile Kambiyo' senetlerine rnüsteniden yapılan takipler bakımından ve bugünkü Kambiyo senetlerine ait
takibin yanında alacaklının tercihine göre baş vurabileceği bir takip yolu olarak düzenlenmiştir. Burada esas alınan fikir şu olmuştur:
ihtiyati haciz talebine muhatap olan mahkeme mübrez evrak altın­
daki imzanın tahkikine gitmeden ihtiyati haciz kararı verebildiğine göre,
şekli şartları belli olan kambiyo senetlerinin tetkiki neticesinde alacakIı talep eden ve bu baptaki teminatı ime ederse icra memuru iıaczı
tatbike yetkili kılınmaktadır. Bu suretle mahkemelerin işi azaltılmiş olmakta ve icra memuru doğrudan doğruya haczi sağlamak suretiyle de
işlerde zaman tasarrrufu ve sürat elde edilmektedir. Buna mukabil borçlunun haczi müteakip im~aya itiraz etmek istediği takdirde, bu itirazı­
m tıpkı ihtiyati haciz rejiminde olduğu gibi mahkemeye arz etmesi lazım
gelmekte ve itirazımn kabulü halinde haciz kendiliğinden kalmamakta,
yalnız alacaklı 7 gün içinde tahsil davası
ikamesine mecbur kalmakta
ve o zaman mahkeme haczi devam ettirmek için alacaklının teminatının
yükseltilmesine karar verebildiği' gibi haczin doğrudon doğruya kaldırıl­
masına veya borcimiun irae edeceği teminat karşılığında kaldırılmasına,
karar veri'nektedir.
'
Diğer cihetten, borçlunun itirozı mahkemece kabul edilmediği takdirde, borçlu için menfi tespit davası açmak hakkı mahfuz tutulmuş ve
bu davanın mevcut hacze etkileri ayrıca düzenlenmiştir. Böylelikle Kambiyo senedine müsteniden takiplere hiç olmazsa bircok ahvalde büyük
bir hız kazandırılmış ve bu yapılırken de borçlu ile alacakimm karşılıkIL
menfaatleril1in _uzlaştınlmasına gidilmiştir.
Diğer tôdilat mayanında haczin gecerliliğini muhafaza etmesi icin
menkullerde bir sene ve gayrimenkullerde iki sene zarfında satış masraflarım ödemek suretiyle satışın istenmesi lüzumunun, satışı isteyen
alacaklı için önÜnde rüchanlı diğer alacaklıların bulunması halinde, teklif edilen bedelin karşılama prensibini
gerçekleştirememesi yüzünden
satışın yapılmaması durumunda munzam ve üstelik pek tuzuli bir külfet
teşkil ettiğinden, bu hükme esneklik verilerek satış isteyenin"masraflan Ödeyecek yerde masrafları karşılamak üzere alacaklının
borçl;uvo:
tebligat yaptırarak satış masraflarımn borçlu tarafından sağlanmasına
teşebbüs edilmes.i kôfi görülmüştür,
.
i
'
üçüncü
cu
alacakların
şahıslardaki
r n a d d e , 5 3 8 saysiı k a n u n d a n
akip
üçüncü
kaybı
şahsa
kendisine
için üçüncü
medikçe,
tanınan
yüksek
şahıs
alocaklmın
sonra
menfi
vekâlet
menfi
tespit
ödemek
irae
ediinfiiş 8 9
ihbarnamesini
davasının
davasındö
delillerin
S6vk
hakkındo
2 nci haciz
ücreti
tespit
davayı
haczi
alacaklı
külfetini
edeceği
bildirilmesinden
0-
müte­
tarafından
tahmil
ettiği
delilleri
sonra
bildir­
kabul
yargılama masraflarından kurtulmasını sağlayacak hükme yer
île
verilmiştir,
-mistir.
Bu değişiklik sayesinde t a t b i k
kabiliyetinden halen çok
şey
kaybet­
m i ş o l a n 89 n c u m a d d e n i n e s k i c a n l ı l ı ğ ı n a k a v u ş m a s ı n ı b e k l e m e k
de
yerin­
olacaktır.
B u n d a n b a ş k a i s t i h k a k d a v a l a r ı n d a , b o r ç l u ile ü ç ü n c ü ş a h s a a i t m ü ş ­
terek
zilyetlik
istihkak
hallerinde
davasının
kimin
hükme
diğerine bakıp gözettiği
bağlanacağı
esası
karinesine
benimsenerek
göre
muhitteki
objektif t e l â k k i l e r e d e ğ e r verilmesi y o l u n d a esasen 538 sayılı K a n u n
girilmiş yol daha da geliştirilmiştir. Diğer cihetten, m a h c u z malın
şahsın
eiinde
bulunması halinde, eksik
kalan
noktalar
yeni
ile
üçüncü
hükümlerle
t a m a m l a n m ı ş v e b u m ey a n d a i s t i h k a k d a v a s ı ile b i r l i k t e i p t a l d a v a s ı
id-
dialarmın
ev­
velki
ileri
hükmü,
sürülmesini
bu
iki
sağlayan
iddianın
birlikte
97
nci
ileri
maddenin
sürülmesinde
bulunan zilyetliğin üçüncü şahsa aidiyeti faraziyesini
sondan
bilhassa
tanzim
içtihatları
birleştirme
kararına
karşı eleştirileri,
fayda
e d e n 99
cu maddeye de ithal edilmiş ve böylelikle doktrinin bu g ü n k ü
tarihli
bir
24.2.1954
İsviçre
Hukuku
i s t i k a m e t i n d e y e r i n e g e t i r i l m i ş v e i s t i h k a k d a v a s ı ile b i r l i k t e i p t a l
a ç ı l m a s ı n ı n f a y d a l a r ı 99 n c u m a d d e ç e r ç e v e s i n d e d a h î
Nihayet,
el
açık
atılmıştır.
feshe
arttırma
Ezcümle
uğramış
mevzuunda
hakkında
alıcının
irae
davası
sağlanmıştır.
kalan
noktalara
ihalenin, bedelin ödenmemesi
yüzünden
ettiği
halen
teminatın,
açıkta
133 n c ü
madde
gereğince
yapılan yeni arttırmaya hiç talep ç ı k m a m a s ı üzerine borca m a h s u b e n
kaydedileceği kabul edilmiş ve ayrıca müteakip artırmada m ü c e r r e t
nin yapılması ve bu ihale bedelinin feshine karar verilen ihale
üstün
olması
feshedilen
için kâfi g ö r ü l m e m i ş
ihalenin
n-
alıcısının
b u n u n için m ü t e a k i p
mesuliyetine
irat
ihale­
bedelinden
nihayet
vermek
ihale bedelinin ö d e n m e s i
şar­
tına yer verilmiştir.
Nihayet
m
hakkmda a c i z vesikası alınmış
borçluların
gelir
izah e t m e d e n m ü r e f f e h bir h a y a t s ü r m e s i , b u g ü n 338 nci
kaynaklanmaddemizde
bir suç sayılmış o l m a k l a beraber, b o r ç l u l a r ç o k defa malî d u r u m l a r ı
mü­
s a i t yakın akrabalarının (babası, kayınpederi, a m c a veya dayısı gibi)
mu-
veneti sayesinde buna kadir olduğu müdafaasını yapmakta
ve
için­
den
ise
çok
defa
böylelikle
kolayca
sıyrılmaktadır.
Bu
durum
işin
kamuda
b ü y ü k b i r t e p k i ile k a r ş ı l a n m a k t a v e k a n u n l a r ı n y e t e r s i z l i ğ i y ö n ü n d e n d a ­
i m i bir eleştiri mevzuu teşkil etmektedir.
B o n o korşı etkîü t e d b i r a î m a k l ü z u m u karşısında, bu kabil
muavenet
iddialarını serd eden borçluya sürdürdüğü hayat seviyesine tekabül
v e b i l i r k i ş i m a r i f e t i iîe t e s p i t e d i l e c e k a y l ı k h a r c a m a l a r ı
ücreti
arasıodoki
ödenmesi esası
farkın
1/4
ini
bu
bapta
getirilmiş, bu vecibesini
şikayette
eden
ile a s g a r î
bulunan
geçim
alacaklıya
yerine getirmeyen borçlu
için,
s e v k e d i l e n 338 n i c i m a d d e d e ş a r t l a r ı b e l i r t i l e n y e n i b i r s u ç i h d a s ı n a g i ­
dilmiştir. Böylelikle bugün
tantanalı
aciz halinde bulunduğu
hayat sürmeleri
İDertaraf edilebileceği
îflâs
ve
şeklinde tecelli eden
belgelenmiş
skandalin
bir
mikyasta
soyılı kanun
sırasında'
düşünülmüştür.-
konkordato
mevzuu,
blihassa
538
•aceleye geldiği nazara a l ı n a r a k özel bir i n c e l e m e y e
gün
tatbikatta
görülen suisitimo!
sebepleri
bertaraf edecek tedbirler üzerinde
Bugün
rmo
başlıca şikâyet
ve
tâbi kılınmış ve
bunları
konularından
bırî
Hali
mikyasta
müflisin suni borç
hazırda
iflas idaresini
ikrarla-
o y l a r ı île i f î â s
resinin s e ç i m i n e ve b i n n e t i c e iflâs t a s f i y e s i n i n g i d i ş i n e ,
hâkim.olmasıdır.
geniş
kanun
seçecek
teşkil edilecek
tesadüflere
bırakılmış
k ö k t e n bir d e ğ i ş i k l i k
büronun kontrolüne, daha
olduğundan
birini
ala-
«Sümgörüşle
ve
yerine
getirilmektedir.
Bir y a n d a n borçlu alacaklılarını ve borçlarının
g u n surette ve cezai
realist bir
bu sistem terk e d i l m e k t e
ida­
hükümleri
Goklılar t o p l a n t ı s ı n d a k i m l e r i n o y s a h i b i o l a c o ğ ı t o p l a n t ı s ı r a s ı n d a
mettedarik»
bu
durulmuştur.
girerek, bu suretle, alacaklı gösterdiği şahıslano
hitâfına
borçların
müeyyide
altında
beyana
miktannı gerçeğe
mecbur
bırakılmakta
uy­
ve
diğer y a n d a n daha m ü h i m olmak üzere her bir alacaklıya masrafı
peşin
ö d e m e k ş a r t ı ile a l a c a k l ı l a r v e a l a c a k
ince­
miktarları hakkında
bilirkişi
lemesi istemek yetkisi tanınmakta ve 1 nci alacaklılar toplantısında
lerin
oy
sahibi
Bundan
icra
tetkik
merciinin
kararına
bağlanmaktadır.
sonra bu vadede sui istimaller yine olabilirse de, bu artık ala­
caklıların
sonucu
olacağı
kim­
kendilerine
verilen
yetkileri
kullanmakta
ihmal
göstermeleri
olabilecektir.
Diğer cihetten, oylamalarda bu günkü alacaklılar ekseriyeti esası bı­
r a k ı l a r a k a l a c a k l a r ve alacaklılar ekseriyeti o l a r a k ç i f t ekseriyet
sistemi­
n e yer verilmiş ve iflâs idare memurları kaç kişi olarak tespit edilecekse,
ilk a l a c a k l ı l a r toplantısının b u n u n bir misli a d a y g ö s t e r m e s i ve s e ç i m i n ic­
ra tetkik mercii tarafından yapılması esası
konulmuştur.
Nihayet, iflas idare m e m u r i a r m ı n icra tetkik
tında
vazife
verilebileceği
görecekleri
ve icabı
esası, İsviçre
gun olarak kabul
edilmiştir.
Federal
halinde
merciinin
vazifelerine
Hukukunda
meri
murakesi
mercice
olan
al­
nihayet
esaslara
uy­
iflâs idare m e m u r l a r ı s t a t ü s ü n d e y a p ı l a n diğer bir değişiklik,
rın T ü r k C e z a K a n u n u t a t b i k a t ı n d a
doktrinin
memur sayılmaları olmuştur.
bir kısmında bu yolda bir t e m a y ü l
lerinde kıyasa yer verilmeyeceği
hakkında
mevcutsa
ceği düşüncesi bu tadile âmil
Bu
da, ceza
gün
hüküm­
bilinen y o r u m kuralı
h e s i n d e b u b a p t a d u y u l a n i h t i y a c ı n a n c a k bir k a n u n h ü k m ü
bunla­
muvace­
ile g i d e r i l e ­
olmuştur.
D i ğ e r c i h e t t e n 1 n c i a l a c a k l ı l a r t o p l a n t ı s ı n ı n t e r k i b i n i t a y i n i ç i n 215 i n ­
ci
madde
mucibince
memurlonnın
bu
listedeki
alacaklılar
alacakları
tahkik
beyanlardan
leri h ü k m ü n e
230
ncu
ancak
ve
alacak
tutarları listesini
ederken
gözönünde
gerekçe
vermek
maddede
yer
idare
bulundurmaları
suretiyle
verilmiştir.
iflâs
ayrılabilecek­
Bu, suretle
olacakların,
tahkiki mevzuu bu günküne nazaran daha sağlam ve emin esaslara
lanmıştır. 2 nci alacaklılar
toplantısı
kararları yönünden
bağ­
de alacak
alacaklılar ekseriyeti şartının aranmasının d a h a isabetli olacağı
müş ve o yolda Kanunun tadili teklif
ve
ve
düşünül­
olunmuştur.
T a s a r ı d a k a y d a değer bir yenilik de, İsviçre Federal K a n u n d a n
esin­
lenerek 1 nci alacaklılar veya 2 nci alacaklılar toplantısının lüzum g ö r d ü ­
ğ ü t a k d i r d e , a l a c a k l ı l a r a r a s ı n d a n bir d e n e t i m k u r u l u n a v ü c u t
verebilme­
leridir. B u n l a r ayrıca bir ü c r e t a l m a y a c a k l a r , f a k a t iflâs i d a r e m e m u r l a r ı ­
nın t a s a r r u f l a r ı n ı y a k ı n d a n izlemek ve bu suretle gerekli g ö r d ü k l e r i
hal­
lerde ş i k a y e t v e itirazları d u r u m a a g â h o l a r a k ileri s ü r m e k i m k a n ı n ı
haiz
olacaktır. Böylelikle iflâs idare memurlarının denetimi tesadüfi
olmaktan
ç ı k a r ı l m a k t a v e b u n a m ü ş t e k a r b i r m a h i y e t v e r i l e b i l m e k t e d i r . 223 n c ü
235 n c i m a d d e l e r l e 238 nci m a d d e y e bu e s a s a g ö r e yeni h ü k ü m l e r
ve
getirt!-
milştir.
Bundan sonra
lâsa
tabi
olup
mahkemesinin,
bazı ayrıntılara
olmadığını
tayin
işaret etnıek
hususunun
hem de icra tetkik
m a h z u r l a r ı giderilerek, bu h u s u s
bu
merciinin
münhasıran
gerekirse, borçlunun
gün
görevi
hem
içinde
mahkemenin
asliye
if­
ticaret
bulunmasının
görevi
içinde
alınmıştır.
İflâsa
karar
verecek
mahkeme
bakımından
yetki
anlaşmalarına
dilmesindeki faydalar üzerinde durulmuş, f a k a t iflasa karar verecek
gi-
mah­
kemenin, tasfiyenin ortaya koyduğu muhtelif ihtilaflar bakımından da yet­
kili o l m a s ı m u v a c e h e s i n d e , b u r a d a
birden fazla yetkili
masının prensiplere aykırı düşeceği
mülâhazası
tünlük
hükümlerin
fınazar
tanınması suretiyle bugünkü
ile, nazari
bulun­
esaslara
bu yolda tadilinden
üs­
sar­
edilmiştir.
Bundan
mallar
mahkeme
başka,
iflas
üzerinde ittihaz
talebine
ettiği
el
koymuş
muhafaza
mahkemenin
tedbirlerinin, diğer
borçluya
alacaklıların
takibine ve bu malların haczine manî o l m a y a c a ğ ı açıklanmakla
muhafaza
tedbirlerinin
haczin
paraya
çevrilmesini
ait
engelleyeceği
beraber,
hükmü-
kabui edilmiştir. Aksi takdirde borçlu, muvazaalı olarak kendisi
aleyhine
y ö n e l t i l e c e ğ i h a c i z y o l u i i e t a k i p l e r v a s ı t a s ı ile m u h a f a z a t e d b i r l e r i n i f i i Jen etkisiz h a l e g e t i r e b i l i r d i .
Muhafaza
tedbirleri
ticesinde, bunların aynen
rinin
ödenmesi
cümlesinden
masaya
hakkındaki
hükmü
malların
deftere
geçirilmesi
intikal ettirilmesi, aksi takdirde değe­
iade tarihindeki değer olarak
nazara
a i m m a s m m , enflasyon devirlerinde bu tedbirierin alacaklılar masası
hine işlememesi için zaruri
Doğrudan doğruya
için
bunlara
ticaret
aley­
görülmüştür.
iflâs hollerini daha
sieiiindeki
adrese
kolay
yapılan
işler d u r u m a
tebligatın
getirmek
neticesiz
m a s ı , herhangi bir alacaklının borçlu h a k k ı n d a üç s e n e ö n c e s i n e
aciz vesikası alması halleri mevcut şıklara
doğrudan doğruya
kal­
kadar
eklenmiştir.
N i h a y e t d o ğ r u d a n d o ğ r u y a iflâs balerinin gerçekleşmemiş
mahkemece
ne­
iflâs d ö v a s m m
reddine
olmasının
gidilecek
yerde,
borçluya ödeme emri tebliğ edilmek üzere mehil verilmesi ve bu
meylin
alacaklı t a r a f ı n d a n kullanılarak, b o r ç l u n u n itirazı lie karşılaşılırsa, itirazın
kaldırılmasının derdest d a v a içinde istenebileceği esası kabul
Tatbikatta
Konkordatoda
yapılan
suistimollere
karşı
leyi s a ğ l a m a k , d e r i n b i r i h t i y a ç o l a r a k g ö r ü n m e k t e d i r .
edilmiştir.
etkili
mücade­
Çünkü, iflâs
gasını y e m e k t e n k u r t u l a n b o r ç l u n u n , bir de alacaklının zararına
datodan
yararlanmaya
zedelemekte
ve
kalkınması
Kanuna
olan
dır. B u i t i b a r i a , k o n k o r d a t o
adalet
saygının
mevzuu
hissini
pek
sarsılmasına
çok
köklü
vahim
dahi
konkor­
bir
yoî
değişikliklere
dam­
şekilde
açmakta­
tabi
tutul­
muştur.
Evvelce borçlunun
variığını
bildiği
alacak
ve alacaklıları
gizlemek
eğilimine k a p ı i m p m a s ı i ç i n , a l a c a k ve alacaklılar listesinin g e r ç e ğ e
uygun
şekilde ve cezai m ü e y y i d e tahdidi altında imzasiyle teyidine borçlu
mec­
bur tutulmuştur. Buna, ayrıca bilinen alacaklılara
mühlet talebinin
taah­
hütlü mektupla bildirilmesi esası eklenmiş ve böylelikle alacaklıların
müh­
let talebinden ve bu t a l e b i n inceleneceği d u r u ş m a d a n
ilanların tesadüfüne bırakılmadan
Diğer cihetten,
haberdar
olmaları,
sağlanmıştır.
ilanların duyuruculuk vasfını
mümkün mertebe
yüksek düzeye ç ı k a r a b i l m e k için bir Resmi Gazetede, varsa
en
mahalli
ga­
z e t e d e v e b i r d e G e n e l o l a r a k T ü r k i y e ç a p ı n d a d a ğ ı t ı l a n g a z e t e ile
ilân
ilkesi
benimsenmiştir.
Ve ayrıca,
Ticaret Sicili gazetesinde
ilanida
tacir
öngörülmüştür.
c e h e s i n d e itiraz m ü d d e t i n i n s o n ilân
v e bu Resmi
Ankara
G a z e t e ile
dışındakiler
t o haklı şikayetleri
için
Ticaret
borçlular
tarihinden
için keyfiyetin
Ve
Türkiye
müteahhit
itibaren
muva­
hesaplanacağı
Sicilli Gazetesinin, taallûk ' ediyorsa
7 günlük
ek süre
tanınmıştır.
m u c i p olan bir cihet de, k o n k o r d a t o
ifası sadedinde h a d d i n d e n uzun mehiller alınmasıdır.
Konkorda­
taahhütlerinin
Bilhassa
enflasyon
devirlerinde bunun alöcoklıları ne kadar zarara uğratacağı
meydandadır.
B u d ü ş ü n c e d e n h a r e k e t e d i l e r e k , b u g ü n k ü % 50 a s g a r i t o a h h ü t k a r t r " k o n ­
kordato taahhütlerinin
azami
üç
sene İçine sığdınimosı hakkıno
dilmiş ve üç seneyi g e ç e n her altı ay için ö d e m e
101uk b i r ü â v e y a p ı l m a s ı ş a r t
Diğer
cihetten,
geciktirmek
t a a h h ü d ü n e en az
prosedürünün
yapıfiTiosını
önlemek
uzonmasmin
ödemeleri
ü z e r e / ' k o n k o r t a d o •şartiorı-
nın t a s d i k t e n i t i b a r e n v e . t o s d i k kararının k e s i n l e ş m e s i n i b e k l e m e d e n
n e g e t î r i i m e s ı esasr-1<onuinıUvŞtür.
Ayrıco, bugün
şürdüğü-" i ç i n ,
memiş
edilrnîş
bir k o n k o r d a t o
iorı mesafeyi
•
konkordatonun
tosdîk
tasdiki
olmakla
evvelki
-•
i c r a t a k i p l e r i . île h a c i z l e r i
berober,
tokiplerde
melek- u n s u r i o n
Konkordato'nun
üzerinde
tasarrufunu
yeri­
\
dü­
hükümleri yerine: getiril­
alacakijionn-kozanmış
h i ç e i n d i r m e k t e v e alaGaklılaro y e n i d e n t a k i p l e r e
külfetini yüklemektedir;
%
koşulmuştur.
konkordöto
İçin vesüe
hasre­
tasdiki
üzerine
.sağlomok
olacokgirişmek.^
borçlunun
bakımjndan
ma­
hacizlerlrı.
k a l k r o o s i z o r i i r i ise d e , b u n u t o k l b e n h a c i z d e n ö n c e k i s a f h a l a r ı n a d a t e ş ­
mil-etmek
maksadı
oşmokta ve alacaklılar
haiîrıe g e l m e k t e d i r , i ş t e
a l e y h i n e i ş l e y e n ^bir
bu nedenle yapılan değişiklik
hüküm
ile, h a c i z
dışında-
bütün îcra muomeleîerîııîn K o n k o r d a t o icra e d i i d i ğ i ' s ü r e c e ' o s k ı d a
kolma--
Si v e • g e ç e r i i l i ğ î n l
başka,
muhofoza
etmesi
ilkesi
getirilmiştir.'Bundan
ödeme süresinin konkordato toohhüt nisbeti üzerindeki tesiri ayrıca
tas­
dik safhosında da ifade edilmiş ve m u h a k e m e t a s d i k k a r a n v e r i r k e n
yal­
nız t a a h h ü t
nisbetinî
değil, taahhüt süresinin de nazara" a l m a k ' z o r u n d a
bırakılmıştır.
Mevcut
memiş
kanundo,
oion
dan feshini
her
kendisine
alocokii
ihlalleri y ü z ü n d e n
kendisine
karşı
Ancak,
yapmış
mahkemeye
sokiılmok durumunda
konkordato şartlan
mahkemeden
îsteyebîîmektedîr.
kâfi derecede-fedököriık
karşı
konkordatonun
konkordato
o l a n oİGcaklsnın
gitmek
ve
şartlarına
her
tabi
konkordöto
etmekle
külfetler
beraber,'
ile
durmuş
oloo takibe devom
edebilmesi
bilmes! kobul edilmiş ve k o n k o r d a t o
altına
şartforı
mucibince
ik-
konkordotonun.
kendisi hakkındo feshedilmiş soyılarok daha önce başlodığı ve
to
olarak,
seferde'borçlunun
bırakılmosı âdil g ö r ü l m e m i ş ve k o n k o r d a t o
haklorı muhafoza
getiril­
kendisi 'bakımın­
böylece yeni
ifo e d i l m e y e n her a i o c a k i ı n m
îisop etrniş o l d u ğ u
yerine
konkorda-
veya yeni takiplere
şartlarını yerine getirmiş
ileri s ü r e n b o r ç l u n u n b u iddiasını .mcıhkemede ileri s ü r m e s i v e
girîşe-
olduğunu
kanıtlama­
sı e s a s ı b e n i m s e n m i ş t i r . •
Mahkemece
mecburen
cari
tasdik
oîmosî
d o v o r d ı r . Rehînlî
edilen
temel
olacoklilorın
konkordatonun
ilkedir. A n c a k
bu
rehin kıymetine
bütün
alacaklar
ilkenin zaruri
tekabül
eden
için-
istisnaları - •
miktardaki,
a l o c o k l o n ıfe D e v l e t i n k o m u h u k u k u n d o n d o ğ a n a l a c a k l a r ı b ö y l e d i r .
Borç-•
lulann istisnalar arasından sayılmamış olan (Anonim ve Limited
lara)
tâbi
iştiraken
mütevellit sermaye
olması, bu tür ortaklıkların
borçlarının
da
Ortaklık-
konkordato
hukuki yapıları, ekonomik
şartlarına,
fonksiyonları
ve sınırlı s o r u m l u l u k esasları ve ş i r k e t o r t a k l a r ı a r a s ı n d a k i h a k ve b o r ç ­
lar d e n g e s i ile b o ğ d a ş m o m a k t o d ı r .
Bu nedenle A n o n i m ve L i m i t e d
ortok-
loro iştirakten d o ğ a n s e r m a y e alacaklarının da k o n k o r d a t o ş a r t l a n dışın­
da t u t u l m a s ı y o l u n a
Ayrıca
borçlannı
icra
gidilmiştir.
tetkik
ödemeleri
mercilerince
bokımından
hükmedilen
sağladığı
cezaların,
yararlar
borçluların,
gözönünde
tutula­
r a k ş i k a y e t h a k k ı n ı n d ü ş m e s i n e i l i ş k i n b i r y ı l l ı k s ü r e iki y ı l a ç ı k a r ı l m ı ş ve.^
böylece
bir
yıllık
sürenin
yazışmalar
borçlunun ceza tahdidinden kurtulması
ve
telikleri
geçirilmesi
imkânı bertarof
suretiyle
edilmiştir.
D i ğ e r c i h e t t e n h a p i s cezasının p a r a c e z a s ı n a ç e v r i l m e s i n i n , asıl
sahibi alacaklıya
borcunu ödemediği halde borçlunun devlete bu
le p a r a c e z a s ı ö d e m e s i n d e k i ç e l i ş k i
nazara
alınarak
bu halife
hak
sebep­
isabetsiz
sayılmış, ve bundan dolayı da, hapis cezasının .para cezasına
çevrilmesi
bu c e z a n ı n o n beş g ü n ü n bilfiil ç e k i l m e s i v e a y r ı c a v e b i l h a s s a
borçlunun
borcunu
ödemesi
veya
alacaklısı
tarafından
viye şekline bağlanması şartlarına tabi
kabul
edilebilecek
bir
tes­
tutulmuştur.
B u n d a n b a ş k O i ilk d e f a i c r a s u ç u n u i ş l e m i ş o l a n l a r ı n t e c i l d e n
istifo-
desi b o r c u n en g e ç bir sene zarfında ö d e n m e s i şartına bağlanmıştır. .
TASARİ
METNİ
ü û d d e 15 — H-cırçlar
•
y a d d e n î n 1 fıkfösi şöyle değîştîrlimışîir:
İcra V 3 iîlâs h a r o i o n n ı k a n u n tayın eder. K a n u n d o hîiafı yazılı .değilse
ceza evlen harcı dohıl bütün. Iıorç ve oıasraflor borçluya alt o i u p . netice­
d e a y r ı c a h ü k ü m v e tcıkîfje h a c e t k a l ı j ı a k s i z ı n t a h s i l o l u n u r
1 , 4 v e 6. c ı fikrc^ar a y n e n k a b u l e d i l m i ş t i r
Fikrfi —
1)
icra doîrelerine yopilacak tebliğler yözıyla v e Tebligat
K o n u n u h ü k ü m l e r i n e g ö r e olur.
Bu tebliğler makbuz
karşılığmdo
doğrudan
doğruya
tevdi
suretiyle
d e y a p ı l a b i l i r Tokîp dosyasındaki odresrnl değiştiren taraf yeni- odreslnî
b i l d i r m e d i ğ i ' t a k d i r d e Tebligat Konunu'nun 35 nci maddesi
hükmü
uygu­
l a n ı r M e r c i h o k i r n l i ğ î n c e a y n ı t a k i p d o s y a s ı i l e ilgîlî o l a r a k y a p ı l a c a k t e b ­
liğlerde de, alâkalı başka adres göstermedikçe, by fıkra hükümleri tatbik
olunur
.
¥îkm
yı Ion
— 2)
belgelerle
İlâmda v e 38 inci m a d d e y e g ö r e ilâm h ü k m ü n d e s a ­
ipotek
veyo. b o r ç l u ; keyfiyeti
s e n e d i n d e yazılı o l a n
birbirlerine • noter
adresi
değiştiren
vasıtasıyla
bildirmiş
alacaklı
olmadıkça
t e b l i g a t o y n ı a d r e s e y a p ı l ı r ve^ b u o d r e s t e b u l u n m o d ı ğ ı t a k d i r d e
K ö i i ü n u n ı ı n 3 5 inci moddesî
Pûıra
vsyci
—
borçlu
S)
Adres
toranndan
tebııgoî yopîirorak
uygulanır
değişikliği,
dîğer
yukardakî
taröfı tebliğ
gereğince
oiLinduğu h a l d e
öİGcaklı
eski
odrese
foydaicııv
m ı ş cİGo î o r a f ' b u s u r e t l e d î ğ e r t a r a f a v e r d i ğ i b ü t ü n , z o r o r l a n
y ü z d e 15
Ödemeye
Konynynyn
fıkra
3 5 irşcî m o d d e s i n d e n
füzlGsiYlG
TebHgat
Tebligat
m e c b u r o!dt!ğy g i b i , h o k k ı n d o
343 ü n c ö
roaddedeki-
ceza da uygulanır.
F E I O T — 4) • H a c ı z v e y o i f l â s y o l u i l e y o p i l a n t a k i p l e r l e m e n k u l r e h ninîîi
paraya
çevrilmesi
hokkırıdaki
takiplerde icra
t e b l i ğ l e r i , borçly^ T i ­
c a r e t S i c i l i n e k a y ı t l ı t o c i r i s e T i c a r e t S i c i l i n d e k i a d r e s i n e -de y a p ı l o b i l i r '
F ı k r a — -S) - A d r e s l e r î n r d e ğ i ş t i r d i k l e r i
memiş
olanlar
hakkında
Tebligat
halde
Kanununun
Ticaret
35 inci
Siciline
maddesi
bildir­
hükmü
uygulanır.
Şu kadar
ki, bu tebliğin geçerli
sayılması
için tebliğ
tarihin­
d e n i t i b a r e n 15 g ü n s o n r a k i t a r i h l e t i c a r e t s i c i l i n d e n a l ı n a n b e l g e l i e a d ­
res değişikliğinin vaki olmadığı İspat
Fıkra —
dilekçesinin tebliği umumi
hü­
G e r e k ç e : Tüccarların tescili mecburi olan hususları sicile kayıt
ba­
kümlere
6)
olunmalıdır.
İflâs d a v a s ı n a a i t d a v a
tabidir.
k ı m ı n d a n T. T i c a r e t K a n u n u n 3 2 v e 3 3 c ü m a d d e l e r i g e r e ğ i n c e 15
lük bir müddete sahip oldukları göz önünde tutularak. Ticaret
k\
k a y d ı n 15 g ü n ü n
mürurundan
sonra dahi
aynı
kaldığının
gün­
Sicilinde-
tevsiki
ha­
l i n d e s i c i l d e k i a d r e s e T e b l i g a t K a n u n u n u n 35 n c i m a d d e s i n i n t a t b i k i
su-
retile gerçekleştirilmiş tebligatın geçerli olacağı kabul edilmiş ve
likle ç o k istisnaî
hallerde
de
olsa
15 g ü n l ü k
müddetten
böyle­
istifade
duru­
m u n d a o l a n kişinin bu kısa intikal süresinin o n u n aleyhine netice
ması imkânı ortadan
M o d d e 23 —
(Men
kaldırılmıştır.
Kanundaki
kul rehnl)
doğur­
Istılahlar
tâbiri, teslimi
meşrut
rehinleri, ticari
işletme rehin­
lerini, hayvan rehinlerini, hapis hakkını ve sair haklar üzerindeki rehinleri,
S a d e c e (rehin) t â b i r i , ( i p o t e k ) v e ( m e n k u l r e h n i ) t a b i r l e r i n e g i r e n b ü ­
t ü n m e n k u l ve gayrimenkul rehinlerini ihtiva eder. A n c a k t e m i n a t
olarak
alınan Kambiyo Senetleri yahut Kambiyo Senetleri veya alacaklar
üzerine
tesis edilen rehinler bu k a n u n u n
uygulanmasında
hin) tâbirleri k a p s a m ı n a
girmez. Şu kadar
hükümleri
kabil
gereğince
bu
haiz oldukları rüçhan haklan
Gerekçe :
metler
bu
Uygulamada
Kambiyo
,menkul
ki a l a c a k l ı n ı n
Senetleri
rehni) ve
Medeni
ve alacaklar
Kanun
üzerinde
mahfuzdur.
bazı
kere
amil
olmuştur.
maddenin şevkine
müşahade
edilen
yanlış
istika­
Ezcümle, borçlusundan
minat senedi alan alacaklının karşısında senet borçluları ası!
bu gerçek
niteliği
bir t a r a f a
rehni» tabiri içinde mütalâa
bırakılarak
edilmektedir.
mezkûr
senetler
rey h a k k ı n ı n , 297 n c i
nin ü ç ü n c ü fıkrasının yanlış tatbiki neticesinde, kısıtlanmasına
vermektedir
madde­
sebebiyet
kambiyo
senedi
üzerinde
rehinler bugün
kul rehni içinde mütalâa edilince ^ bu kabil'teminata boğlanmış olan
borçlusu
tutan
^
•~ K e z a o l a c a k l a r v e y a
ların
vazi­
«menkul
Bu da, senetleri elinde
alacaklilonn konkordato müzakerelerindeki
te­
borçlunun
yanında sadece müteselsil kefil d u r u m u n d a oldukları halde, hukukî
yetin
(re­
45. m a d d e n i n
bilmekte ve evvelâ
üzerinde
lehine
rehin
tatbikini
bulunan
istemek
alacak
temayülünü
veya
kambiyo
• dln'm t a h s i l i n e g i d i l m e s i n i v e d i ğ e r m a l v e h a k l a r ı n a b u s a f h a d a
men­
borç­
duya­
sene-
dokunul-
mamasını isteyebilınektedirier.
etmek
için de m e n k u l
Böyle bir d a v r a n ı ş ı n m a h z u r l a r ı n ı
rehninin
icra
iflâs
hukuku
bunları m e n k u l rehninin k a p s a m ı dışında t u t m a k
İşte b u v e b e n z e r i
bertaraf
bakımından
çoy; yararlı
hatalı uygulamaları önlemek
tarifinde
olacaktır.
üzere
maddelerin
îkînci ve ü ç ü n c ü fıkralarının tadili cihetine g i d i l e r e k - t e m i n a t a alınan k a m ­
biyo senetleri yahut k a m b i y o senetleri veya alacaklar üzerinde tesis
len
rehinlerin
(menkul rehni)
tosrih olunmuştur.
v e (rehin)
tabirleri
'
M a d d e 3 2 - (o)
•
şümulüne
edi­
girmeyeceği
'
P o r a ¥e T e m i n a t V e r i l m e s i H o k k ı n d o k i
iiaiTilariii
Para a l a c a ğ ı k e s i n l e ş m i ş ilâma veya 38 inci m a d d e d e belirtilen
ilâmö
eş değerdeki belgelere bağlanmış olan alacaklı, y u k a n k i hükümlere
takip yoluna
gitmeyerek,
göre tahsilini de talep
Doğrudan
haciz
para
alacağının
doğrudan
haciz
talebi
icra
dairesine
yapılır.
Talebe
muhatap
olan
uğramamış
oldu­
151 t u t a r ı n d a
nakit
ilâmın şeklen z a m a n aşımına
ğunu, alacaklı tarafından
takip
ve
diğer teminatın
konusu
alacağın
yatırılmış bulunduğunu
haciz masraflarının
dan
hükümlerine
edebilir.
icra memıuru k e s i n l e ş m i ş
veya
göre
hacze karar verir
ve takip
avans edilmiş olduğunu
ve bunu
%
(alacaklının
harçları
gördükten
gösterdiği
ile
sonra
tebliğ
doğru­
mal ve
haklara)
uygular.
Borçlu,
haczin
uygulanmasının
kendisine
tefhim
sonra engeç 7 gün içersinde genel hükümlere
açabilir. Bu dava açıldığı ve ilâm tutanağının
ğının
açılmış
anlaşılması
teminat
nakit
göre menfi tesbit
menfi
tesbit
ve buna
ilişkin
ilâmın kesinleşmesinden
değilse
davasında
paraya
alacaklının
menfi tesbit
sonra alacaklı mahcuz
talep
edebilir.
Borçlu
davası
reddedilip
karşı
temyiz
36. m a d d e h ü k ü m l e r i n e g ö r e icranın tehirini
medilir.
icra
Borçlunun
olunmaz.
bunlara
%
15
veri­
kesinleştikten
gibi yeni hacizler
yoluna
gittiği
de
takdirde
sağlayabilir.
Menfi tesbit davası reddedilen borçlu hakkında
hasında talep etmişse ayrıca
sonra
bulunsun.
red kararı
malın satışını istiyebileceği
red kararına
haksızlı­
çevrilerek borçluya
lir; m e ğ e r k i b o r ç l u b u h a k k ı n d a n a ç ı k ç a f e r a g a t e t m i ş
Borçlunun
davası
gidilemez.
olan
ise a y n e n , n a k i t
tebliğinden
% 1151 kadar t e m i n a t g ö s ­
terilmiş olduğu takdirde macuz malın satışına
Aleyhine
veya
cevap
layi­
% 15 i n k â r t a z m i n a t ı i l e g e c i k m e f a i z i
hük­
İlişkin
mahkumiyeti
alacaklı
karar
kesinleşmedikçe:
İiâüîîlörırs
İcrası
İ c r a E m r i ¥e M u l i t e w a s !
Aiacokli
emrinde
talep
îîâmm
ederse
yukarkî
kesînleşmesî
hükürnier
halinde
dairesînde' gönderilen.
kesinlik
kazanacak
para
ıcm
alacağı
için, alacağın kesinleşmesinden ödenmesine' kadar geçecek müddet
zar­
fında t o p t a n e ş y a f i y a t l a r ı n d a % 10'u g e ç e n bir a r t ı ş ' o l d u ğ u t a k d i r d e i l â m
myhtevosıno bu-ortış nisbetinde tözminat ekleneceği ve Jlâm muhtevası- .
m n bu t o z m i n a t l o - b i r l i k t e t a h s i l edileceği ihtarı da yer
MGĞûe 5 8 ' — T o l d p T a l e b i we
alır.
Muiitewasi
T a k i p t o l e b i i c r o m e m u r u n a y a z ı ile v e y a s ö z l ü o l a r a k
Talepte şunlar
1 —
yadı,
gösterilir:
AsGcoklınm ve v a r s a
şöhret
ve
yopılır.
ikametgâhı;
Türkiye'de göstereceği
konunı temsilcîsînin ve vekilinin
alacaklı
ikametgahı
yabancı
memlekette
odı, so­
oturuyorsa
(ikarnetgoh gösteremezse
icra
daire­
sinin b u l u n d u ğ u yer i k a m e t g â h soyılır). '
2 —
Borçiorıun ve varsa kanunî temsilcisinin adı, soyadı, şöhret
ı k a r o e î g â h i ; b i r t e r e k e y e k a r ş ı yapılcın t a l e p l e r d e k e n d i l e r i n e t e b l i g a t
pılacak
mirösç'^lonn o d i , s o y a d ı , ş ö h r e t ve
3 —
Alacağın
anapara
ve
takip
tarihine
kadar
işlemiş
faizleri
• î ö r i h i ile t e d i y e tarîhî a r a s ı n d a k i t o p t o n e ş y a f i y a t l a r ı n d a ' %
oıdısğü t a k d i r d e
vaki ortışın
ya-'
îkanıetgâhlan.
t u î a r i v e i s t e n e n t e m i n a t ı n T ü r k P a r a s ı ile t u t a r ı v e a y r ı c a a l a c a k l ı
bîr artış
ve
toınornı
nisbetinde
ile
takip
10'u'geçen^
bir
tazminatın
ü f o c a ğ a ektenmesinî î ö l e b e d i y o r s a bu h u s u s t o k i isteği. (Bu h u s u s t a
Ti­
caret
in­
Bakonhğ! îarofından
her ay yayınlanan T o p t a n
Eşya' Fiyatları
d e k s i e s a s olınır.)
4 —
Takipten sonraki
anaparaya
terettüb
eden
temerrüt
faîzi
aia­
c o k l i î ö k i p t o l e b i ile t e d i y e a r a s ı n d a k i m ü d d e t e t e k a b ü l e d e n ' v a d e l i
ban­
k o mevduot faizini taleb etmekte olduğunu açıklayabilir.
açık-
l a m a d o bulunmadığı takdirde temerrüt faizi hakkındaki
cori
Böyle bir
umum'i
hükümler
olur.
Gerekçe ı
II. D ü n y a
Savaşına
kadar
yer ve
zaman
itibariyle
is­
tisnai mahiyet arzeden enflasyon hareketi artık değişik ölçülerde de olsa
evrensel
İse
bu
bir nitelik almıştır.
durum
borçluların
Enflasyon oranının yüksek olduğu
borçlarını
geç
ödemek
yolunda
ülkelerde
temayüllerini
d a h a d a k u v v e t I e n d i r m e k t e d i r. Z i r a t e m e r r ü t f a i z i s e r b e s t p i y a s a
faizinin
altında kaldıktan m a a d a , hele paranın satın alma g ü c ü n d e k i d ü ş ü ş ü
hiç­
b i r suretle telafi edememektedir. İtiraf e t m e k gerekir ki b u r a d a İcra
İflas
H u k u k u çerçevesini de a ş a n ve maddî h u k u k y ö n ü n d e n yeni ç ö z ü m şekil­
lerine bağlanması gereken s o n derece v a h i m bir maddi h u k u k
de vardır. A n c a k , b u n u hiç olmazsa İcra takibi başladıktan
ha
için
nazara
mütevellit
alıp h ü k ü m l e r e
bütün zararlarının
telafisini
larmı yerine getirmiş olacak
enflasyonist
cereyanı
bir
bağlamak
kaynağı
sonraki
alacaklının
emreden
ve hem de
kâr
hem
hukuk
prensibinin
ranışlarına geniş mikyasta sekte vurulmuş
rilmesi
için b o r c u n
sibi konulmuştur.
icab-
b o r ç l u n u n rızai ö d e m e
haline
getirerek
icra
yerine
dairelerini
menfi
dav­
intikal
etti­
olacaktır.
artış nispetinin
borca
miktar itibariyle muhtacı m u h a k e m e o l m a m a s ı
B u p r e n s i p 58 n c i m a d d e d e
sibin itirazın iptali v e y a
itirazın kaldırılması
67 a v e 68 a m a d d e l e r i n d e
saf­
gecikmeden
h a d d i n d e n p e k f a z l a b i r iş h a c m i a l t ı n d a b ı r a k m a k y o l u n d a k i
Ancak, toptan eşya fiyatlarındaki
meselesi
pren­
ifade edilmiş ve bu pren­
şıklarındaki tatbik
şekilleri
gösterilmiştir.
İ t i r a z ı n i p t a l i t a l e b i ile a ç ı l a n d a v a d a a l a c a k
% 15 i n k â r
tazminatına
h ü k ü m edilecek şartları haiz b u l u n u y o r s a ve bu b a p t a t a k i p t a l e b i n d e
•dava a r z u h a l i n d e , t a l e p
verirken toptan
karar verecek,
serd edilmişse,
eşya fiyatlarındaki
ancak
takip
talebi
artış
mahkeme
itirazın
iptaline
nispetinin alacağa
ile t e d i y e
arasındaki
66 ncı m a d d e d e k i
nispetinin
tediye
tarihine
esaslar dairesinde
göre
karar
eklenmesine
artış
nispetinin
t e s p i t i ve, b u n a g ö r e a l a c a ğ a e k l e n e c e k t a z m i n a t ı n m i k t a r ı i c r a
tarafından
memuru
hesaplanacaktır.
hesaplanması lüzumu
bu
Artış
husustaki
k i n i n icra m e m u r u n a verilmesi zaruretini d o ğ u r m u ş t u r . Tıpkı a n a
Bunun
gibi alacaklı
hesaplanması
itiraz
halinde
yet­
borcun
tediyesi tarihine, kadar hesaplanması gereken faizin tediye tarihine
r a n icra m e m u r u t a r a f ı n d a n
ve
naza­
gibi.
iptalini
dava
edecek
yerde
itira­
zın kaldırılmasmı icra tetkik merciinden istemişse, itirazın k a t i veya
mu­
v a k k a t olarak kaldırılmasına merci karar verince, bu d u r u m alacağın
se­
n e d e bağlanmış o l d u ğ u n u ve bu sebeple «muhtacı m u h a k e m e »
dığını t a z a m m u n
itirazın
edeceğinden
kaldırılması
bulunma­
takip talebinde yer almış o l m a k
kararını icra
memuruna
ibraz
eden
alacaklı
şortı
ile
haczin,
aynı zamanda t o p t a n eşya fiyatlarındaki artışa tekabül eden tazminatı da
k a r ş ı l a y a c a k ş e k i l d e y a p a c a k t ı r . Bu b a k ı m d a n da 66 cı m a d d e y e bu b a p t a
gerekli açıklık verilmiştir.
M a d d e 59 —
—
Takip
i
Masrafları
T a k i p m a s r a f l a r ı borçluya aittir. Alacaklı
yapılmasını talep
m u a m e l e n i n m a s r a f ı n ı peşin verir. V e r m e z s e t a l e p h ü k ü m s ü z d ü r .
Ancak,
satış talebinde b u l u n a n alacaklı satış masraflarını peşin ödemeyip,
l u d a n alınmasını isteyebilir. B u takdirde sadece borçluya tebliğ
muhtıranın tebliğ'masraflarını ödemekle
mükeleftir.
ettiği
borç­
edilecek
Borçlu
kendisinden
bu
masraflar
Şu
kadarki
istenen
borçlunun
satış
tış masraflarının
diğer
masraflarım
sötış
masrafiarıni
mallarından
karşılamak
alacaklı tarafından
haciz
ödemediği
yoluyla
elde
üzere yapılacak
peşin ödenmemesi
takdirde
edilebilir.
haciz
takibe
ve
bir
sa­
halel
getirmıoz.
Alacaklı, peşin ödediği
Gerekçe :
masrafları
ilk e l d e e d i l e n
paradan
alabilir.
Haciz veya rehin sahibi alacaklının önünde rüçhan
kını h a i z b i r i p o t e k a l a c a k l ı s ı b u l u n d u ğ u v a k i t a l a c a k l ı n ı n
satış
ve bilhassa satış masraflarını depo etmek mecburiyeti kendisi
hak­
istemek
için
mun­
z a m bir k ü l f e t m a h i y e t i n i haiz b u l u n m a k t a d ı r . Şu b a k ı m d a n ki, k a r ş ı l a m a
prensibi
sağlıyacak
bir pey
ileri s ü r ü l m e d i ğ i t a k d i r d e a l a c a k l ı
zinin düşmesini önlemek bakımından
madığından
başka, bu
masrafları
iktiyar ettiği
uzun
masraf
müddet ve çok
imkân o l m a y a c a k şekilde yüklenmiş de olmaktadır.
alacaklılar
ise
çok
kere
hacizlerinin
düşmesine
sırf
alacağını
defa
da
Bunu göze
boyun
hac­
ala­
telâfisi
alamıyan
eymek
zarure­
tinde kalmaktadırlar. Keza, alacaklı ö n ü n d e öncelik hakkına haiz
alacaklı
b u l u n m a s a dahi artırmaya iştirak eden çıkmadığı vakit satış
peşin ödemiş
alacaklı
aynı
durumla
karşı
karşıya
masraflarının
kalmaktadır.
Halbuki
k a n u n d a m u a y y e n m ü d d e t l e r z a r f ı n d a s a tısın i s t e n m e m e s i halinde
düşeceği
yer
kaydı alacağın tahsil
edildiği
ihtimaline
kıymet
haczin
atfedildiği
için
almıştır.
Böyle bir
ihtimalin varit olmadığını göstermek
için alacaklının
yine
t a l e p m e c b u r i y e t i n d e k a l m a s ı a n l a ş ı l a b i l i r b i r k e y f i y e t ise d e b u n u a l a c a k ­
lı i ç i n m u n z a m b i r k ü l f e t h a l i n e g e t i r m e m e k i ç i n m a d d e d e g e r e k e n
şiklik
deği­
yapılmıştır.
M o d d e 62 —
İtiraz e t m e k
İtiraz. S ü r e s i v e Şekli
isteyen b o r ç l u , itirazını, ö d e m e
emrinin
tebliği
d e n i t i b a r e n y e d i g ü n i ç i n d e d i l e k ç e ile v e y a s ö z l ü o l a r a k i c r a
bildirmeğe mecburdur.
tarihin­
dairesine
İtiraz, t a k i b i y a p a n icra dairesinden gayrı bir
dairesine yapıldığı takdirde bu daire gereken
icra
harç ve masrafları
itirazla
T a k i b e i t i r a z e d i l d i ğ i ü ç g ü n i ç i n d e b i r m u h t ı r a ile a l a c a k l ı y a
tebliğe
birlikte alarak yetkili icra dairesine
gönderilir.
memiş
İtirazla birlikte tebliğ
gönderir.
masraflarını ödemeyen borçlu
itiraz
et­
sayılır.
B u n u n bir kısmına itiraz e d e n b o r ç l u n u n o kısmın cihet ve
açıkça göstermesi
lazımdır. A k s i t a k d i r d e
İtiraz e d i l m e m i ş
T o p t a n E ş y a F i y a t l a r ı n d a k i a r t ı ş s e b e b i ile a l a c a k l ı n ı n
miktarını
sayılır.
iddiasına iliş­
k i n itirazlar ilk d e f a itirazın icra t e t k i k m e r c i i n d e kaldırılması v e y a
k e m e d e İptal t a l e b i n i n b o r ç l u y a tebliği ü z e r i n e de
yapılabilir.
mah­
Borçlu itirazında sebeb bildirmediği takdirde itirazın kaldırılması
ruşmasında
ancak
alacakhnm
istinat
ettiği
senet
metninden
du­
anlaşılan
i t i r a z s e b e b l e r i n i ileri s ü r e b i l i r .
Borçlu
takibin
müstenidi
olon
bunu itirazında ayrıca ve açıkça
senet altındaki
imzayı
reddediyorsa,
beyan etmelidir. Aksi takdirde
icra ta--
klbi y ö n ü n d e n s e n e t t e k i imzayı k a b u l e t m i ş sayılır.
B o r ç l u y a , itiraz e y l e d i ğ i n e dair b e d a v a ve p u l s u z - b i r belge verilir.
Müdûe 66 ™
Müddeti
iîirazırı H ü k m ü ,
içinde-yapılan
ğilse, alacaklının
•
talebi
itiraz takibi d u r d u r u r .
üzerine, icra
memuru
İtiraz m ü d d e t i n d e
de­
takip muamelelerine
cağın t a m a m ı için d e v a m eder. Borçlu b o r c u n yalnız bir kısmına
ala­
itirazda
bulunmuşsa takibe, kabul ettiği miktar için d e v a m olunur.
Alacaklı Toptan
Eşya
Fiyatlarındaki
artış sebebi
ile t a k i p
talebinde
i s t e k t e b u l u n m u ş ise i c r a m e m u r u h a c i z s ı r a s ı n d a b u i s t e ğ e t e k o b ü l
eden
miktarı tesbit ederek
itiraz
hacizi ona göre yapar.
Borçlu
bu n o k t a d a k i
hakkını haciz kendisine tebliğ edildikten^ sonra şikayet şeklinde
kik
merciine
arzeder.
Mahcuz
mallar
paraya
çevrildikten
icra
sonra
tet­
Toptan
Eşya F i y a t l a r ı n d a k i a r t ı ş s e b e b i y l e a l a c a k l ı n ı n d a h a ü s t ü n bir h a k k ı o l d u ­
ğu
alacaklı tarafından
tamamlayıcı
hacizler
ileri
sürülürse
yapar,
ancak
139. m a d .
borçlunun
mucibince
şikayet
icra
müdeti
dairesi
geçmeden
veya şikayet vaki olmuşsa şikayet kesin olarak karara b a ğ l a n m a d a n
dairesi bunları paraya çevlremez. Bu h ü k ü m bir t a k i p t e bir d e f a
ma
bulduktan
sonra tamamlayıcı
bilecek Toptan
Eşya
Fiyatlarındaki
hacizlerin
tatbikinden
artış artık
nazara
sonra
uygula­
vaki
kaldırılması
üzerine de, takip talebinde
ola­
alınmaz.
Ö d e m e e m r i n e i t i r a z ı n i c r a t e t k i k m e r c i i k a r a r ı ile k e s i n v e y a
kat olarak
icra
58/3
muvak­
mucibince
istek
yer alması kaydıyla haciz yukarki fıkra hükümleri dairesinde yapılır. A l a ­
caklı itirazın iptaline ait m a h k e m e d e n sadır bir ilâm İbraz ettiği
5 8 / 3 m u c i b i n c e ileri s ü r ü l m ü ş k a r a r ı n n a z a r a
alınması, itirazın
takdirde
iptali
ka­
rarında bu tazminatın icra memurluğunca tespiti hakkında h ü k ü m fıkrası­
nın b u l u n m a s ı n a
bağlıdır.
M a d d e 6 7 / a —- İ t i r a z ı n
58/3'deki
mahkemenin
talebin
takdirine
yerine getirilmesi
yer vermemesi
Borçlu, 58/3 gereğince
alacaklı
da
İptali
mahkemeden
bir t a l e b i
itirazın
58/3 mucibince gerekli tazminatı
taline
ve
inkâr
tazminatına
karar
için
alacağın
miktar
itibariyle
lâzımdır.
ihtiva eden takibe
iptalini
ve
itiraz
inkar tazminatı
istediği takdirde, m a h k e m e
verirse,
58/3
gereğince
ettiği
ile
ve
birlikte
itirazın
ip­
alacaklının
t o z m ı n a t h a k k ı n ı n î c r ö m e m u r i u ğ u n c o . b o r c u n t e d ı y e s f s ı r a s ı n d a t e s p i t i İle
b u n u n d a tahsiline karar verir.
M o d d e 69 F ı k r a — 2)
itirazın
muvakkaten
, .
• ^ ,
veya
tebliğinden
itibaren yedi gün içinde borçlu, takibin yapıldığı mahal veya
alacaklının
İkametgâhı
kaldırılması
mahkemesinde
borçtön
kararının
kurtulma
tef kim
dovası
açabilir
Bu
dava­
nın d i n l e n e b i l m e s i için b o r ç l u n u n d â v a k o n u s u a l a c a ğ ı n % 15'ini o
güne
k a d a r ö d e m e e m r i n e g ö r e i ş l e m i ş f a i z t u t a r ı î!e b i r l i k t e e n g e ç i l k d u r u ş ­
ma gününde rnahkeme veznesine nakden depo etmesi veya
mahkemece
köbul edilecek aynı değerde ezham ve tahvilât veya banka t e m i n a t
t o b u tevdi etmesi şarttır. Aksi takdirde dova
Gerekçe':
Borçlunun
haksız
reddolunyr.
ve yersiz
bîrıî o y a l a m o s ı ö t e d e n " b e r i k a n u n
mek-
irnza
itirazlarıyla
icra
takl-
k o y u c ı m u n dıkköt nazarını çekmiş
1965 ygfsndaki t â d i l l e r d e b u m e v z u d ö b i r t a k ı m
ciddi tedbirler
A n c a k buna r a ğ m e n , borçluların imzaya itiraz etmeleri
alınmıştır.
halinde
itirozları-
fiirı î c r ö t e t k i k m e r c i i n d e h a k s ı z l ı ğ ı o n l a ş ı l d ı ğ ı t a k d i r d e d a h i i t i r a z ı n
muvakkoten
koWinlrnasino
tLilm.a d a v a s ı a ç m a
borçlunun arada,vokıt
mahfuz kalması
kazanmak
keyfiyeti
geciktirdiği
tatbikatta
g i b i b i r g a y e île b o r ç t a n
dır/
. '
Bu duruma
nihöyet
•rnüessesesîninilgasiyle
tıierciî ö n ü n d e
.
vermek
sık
sık m ü ş a h e d e
kur-
. muvocehesînde
kurtulmo
¥081 I k o r n e s i û d e m e n f a a t g ö r d ü ğ ü v e b u s u r e t l e a l a c o k l ı n ı n
vuşmasını
ancak
k a r a r verilmesi ve kenditerî. için b o r ç t a n
hökkının
edilen
dâ-
hakkına'ka­
hususlardan­
.
için
itirazın
muvakkaten,
kaldırılması
inkâr edilen imzanın borçluya oidîyeti icra
meydano
ve
çıktığı takdirde, itirazın
katı olarak
tetkik
kaldıriirnası
c i h e t i n e g i d i l m e s i d ü ş ü n ü l m ü ş ise d e , b u n d a i k i b o k ı m d a n m a h z u r
müta-
İGO e d i ' î m i ş t i r . E v v e l â i l a m s ı z i c r a e s a s l a r ı n ı n m e h a z ı n ı t e ş k i l e d e n
İsviçre
Hukuku
icra tetkik
mercii safhasında
İtirazın o n c a k m u v a k k a t e n
bu durumda dahi
gayri
kaldırılmasını
itirazın kati olarak
yer vermek suretiyle bu vadide kabil
resmi
senetlere
.öngördüğü
kaldınlmasma
olduğu
müsteniden
halde,
birçok
kanunumuz
faraziyelerde
k a d a r ileri g i t t i ğ i n e
göre,
m ü n k e r imzanın, icra tetkik merciinde m a h k e m e y e nazaran nede olsa ek­
sik
kalan
incelemesi
neticesinde
borçluya
ait görülmesinin
r e f i n e yol açması halinde k a n u n u m u z u n sistemi boştan başa
tir. Bu d e r e c e derin bir s i s t e m değişikliği ilamsız
düşmez.
Kaldı ki, bir
kimsenin
irade
fesadile
itirazın
değişecek­
icranın ruhuna
malûl
borçlanma
uygun
iradesi
faraziyesi imzasının taklit edilmek suretiyle hiçbir suretle borçlanma
desini izhar etmediği
faraziyeierie aynı hizada mütalâa
kati
edilmesine
Qtı e ş y a m a n i o l s a g e r e k i r . E s a s e n hiaksız y e r e i m z a i n k â r i a n i l e
ira­
tabi-
müca-
ıJele îçın. 19-65 tadilâtı s i r o s i r i d a . s e v k
edilen
rıükürnler,
borçlanma
k ı m ı n d o o imzo tokîitleri v e y a bırtokım hileli k o m b i n e z o n l a r l a h a k i k i
baborç­
larıma jradesi dışında imza istihsal edilmesi gibi oJayîon artışmıştır. Ş i m ­
di
îtirazın
muvökkaten
kaldıniması
îeşmilîne gidilecek olursa
İ m z a îGkMl
tehlikesînî
müessesesini
bırakarak
kati
bu değişikliğin masum vatandaşlar
ref'in
yönünden
biraz daha büyütmasînden endişe e t m e k
yerinde
olur. B u j t i b a r l a merci.tetkikatınıo m a h k e m e y e nazaran nakıs katkısı m u ­
vacehesinde imza inkârlarında imzanın .merci önünde borçluya ait bulun­
ması
durumlarında
borçtan
kurtulma
reti meydana çıkmaktadır.
.
dâvasının mahfuz
"
tutulması
zaru­
•
Bununla beraber yersiz imza inkârlarının ortaya koyduğu
mahzurları
başka yönlerden karşılamak uygun görülmüştür. Evvelâ b o r ç l u n u n
borç­
tan kurtulma dâvasını açması için bugün depo etmek mecburiyetinde o l ­
duğu
% 15 t e m i n a t ı n , h i ç o l m a z s a ö d e m e
dâva tarihine
maddeye
kadar
buna
göre
kayıtlara
nazaran
işlemiş olan faizleri de teşmili uygun g ö r ü l m ü ş
muhteva
kurtulma dâvasını açrnak
den
emrindeki
verilmiştir. Bu suretle
için yalnız
borçlunun
ve
borçtan
% 15 t a z m i n a t ı p e ş i n o l a r a k nak­
d e p o e t m e s i v e y a b a n k a t e m i n a t m e k t u b u ile k a r ş ı l a m a s ı - kâfi g e l - ,
mîyecek, oynı s u r e t l e ö d e m e e m r i n e n a z a r a n b u g ü n e k a d a r îşieoıış o l a n
faizi d e temin etmesi icabedecektir. Diğer cihetten, 72 ncl m a d d e d e yapı­
l a n t a d i l ile m u v o z ı o l a r a k a l a c a k l ı y a d e p o e d i l e n p a r a y ı v e y a i r a e e d i l e n
banka teminat mektubu muhteviyatını tahsil etmek imkânr sağlanmıştır.
M a d d e 72
İcra
F ı k r a 3- — )
takibinden
sonra
yoluyla durdurulmasına
açılan
menfi tesbit dâvasında
ihtiyatî
tedbir
karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden d o ­
ğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı
olmamak
üzere göstereceği t e m i n a t karşılığında, m a h k e m e d e n ihtiyatî tedbir yoluyle i c r a v e z n e s i n d e k i p a r a n ı n a l a c a k l ı y a v e r i l m e m e s i n i i s t e y e b i l i r .
lı d a ; m e n f i t e s b i t d â v a s ı n ı n b o r ç l u l e h i n e k a r a r a b a ğ l a n ı p
Alacak­
kesinleşmesi
halinde p a r a y a çevrilecek bir b a n k a t e m i n a t m e k t u b u m u k a b i l i n d e , borç­
lu tarafından verilen t e m i n a t m e k t u b u n u n paraya çevrilmesini veya
veznesindeki paranın kendisine ödenmesini mahkemeden talep
Gerekçe :
hirini
ise
Bilindiği gibi menfî tesbit dâvasının
m u c î b o l m a m a k t a , yalnız
icra
takibinden önce
ikamesi
bu
edebilir.
icranın te­
dâva
% 15 t e m i n a t m u k a b i l i n d e i c r a n ı n t e h i r i m a h k e m e k a r a r ı
açılmış
ile sağla­
nabildiği gibi, m e z k û r d â v a icra takibinden sonra açılmış ise t a k i p
su paranın t a m a m ı icra veznesine girdiği takdirde ayrıca
mukabilinde
bu paranın
alacaklıya
müsteniden önlenebilmektedir.
ödenmesi
yine
icra
konu­
% 15 t e m i n a t
mahkeme
kararına
Bu suretle alacaklının hakları teminat a l -
tına
alınmış
olmakla
gecikmeye maruz
beraber
alacaklının
parayı
elde
etmesi
uzun
bir
kalabilmektedir.
B u d u r u m a n i h a y e t v e r m e k ve icra t a k i b i n e d a h a fazla bir e l a s t i k i y e t
kazandırmak
mesi
ve
teminat
için alacaklı da, menfî tesbit davasının aleyhine
bu kararın
mektubu
mektubunun
kesinleşmesi
mukabili
paraya
Bu
çevrilerek
kabil teminat
maksötla
elde edebilecek
kendisine
durumda
tââdil
bir b a n k a
olan
veya
borçlu
verilmesini
gerekli
cüz'i
çevrilebilir
bir
banka
irae edilmiş banka
bu paranın
madde
mektuplarını
paraya
borçlu torafından
veznesine yatirılmış paranın
bilmelidir.
halinde
neticelen­
tarafından
mahkemeden
yapılmış
komisyonu
alacaklıların
teminat
ve
istiye-•
böylelikle
ödemek
haklonna
icra
bu
suretiyle
kavuşması
için
menfî tesbit dâvasının s o n u n u b e k l e m e k z o r u n d a b i r a k i l m a m a l a r i s a ğ l a n ­
mıştır.
.
M a d d e 72 (o) —
Borçlu
72
nci
M e n f i T e s b i t we İ s t i r d a t
madde
mucibince
Dawaion
açacağı
davada
alacağın
m a d d e d e k i ş a r t l a r ı h a i z o l m a d ı ğ ı n ı n t e s b i t i ile 5 8 / 3 m u c i b i n c e
eden
olacağın, takibin vardığı
likte bu talebe müsteniden
karar verilmesini
yedinde
kendisinden
Mal
beyam, Beyaniû
beyanı, borçlunun gerek
iptalini
veya
tahsil edilen
tahakkuk
iptali
paranın
ile
istirdatma
bulunan
mal, alacak
ve
malların
zilyedlerini
ve
ve
haklarından
gerek
borcuna
üçüncü
şahıslar
yetecek
miktarın
mahallini
mümkün
kılacak
şekilde
adreslerini ve
haczini
mümkün
kılacak
ş e k i l d e g e r e k l i u n s u r l a r ı ile h e r t ü r l ü k a z a n c ı v e g e l i r l e r i n i y a ş a y ı ş
na
göre
geçim
menbalarını
ve
buna
nazaran
borcunu
y e b i l e c e ğ i n i y a z ı ile v e y a ş i f a h e n i c r a d a i r e s i n e
Mal
bir­
Muhtewiyati
kendisinde
nevi maliyet ve vasıflarını ve haczini
veya bu
göre
nci
isteyebilir.
M c ı d d e 74 —
Mal
safhaya
58
beyanında
borçlu
sıyla b u l u n m a k zorundadır.
bizzat
veya
özel
suretle
öde­
bildirmesidir.
yetkiye
Bu takdirde vekilin
ne
tarzı­
haiz
vasıta­
hilafına
beyanın­
Haczi y a p a n m e m u r , haczettiği malın kıymetini takdir eder.
bilirkişiye m ü r a c a a t edebilir.
İcabındo
dan doğan cezai mesuliyet de borçluya
M a d d e 87 —
İcra
kıymete
Kıymet Takdiri
memurunun
şikâyet
eden
takdir
borçlu
ettiği
hakikat
vekili
aittir.
•
veya
bilirkişi
veya alacaklı
marifetiyle
kendi
takdir
görüşlerine
göre
metin ne olması gerektiğini b e y a n etmedikleri t a k d i r d e şikâyetleri
alınmaz.
ettiği
kıy­
nazara
M o d d e 87
Fıkra 2 — )
Gayrimenkul
Gerekçe :
defa
kıymet
Mahcuz
t a k d i r i n d e 128. c i m a d d e
veya
ipotekli
hükümleri
gayrimenkullerin
uygulanır.
satışında
kıymet takdirine gidilmesinin tevlit ettiği gecikmeyi ö n l e m e k
iki
mak­
s a d ı y l a m a d d e y e « G a y r i m e n k u l k ı y m e t t a k d i r i n d e 128. n c i m a d d e h ü k ü m ­
leri uygulanır.» şeklinde b i r İkinci fıkra ilâve
olunmuştur.
M a d d e 89 — A l a c a k l a r v e Ü ç ü n c ü Şahıs
Elinde Haczedilen
Mallar
Mukkmüa,
S o n d a n ü ç ü n c ü fıkraya ilâve :
Haciz
ihbarnamesi, bir hükmî şahsın veya müessasenin
ş u b e l e r i n d e n hangisine tebliğ edilmiş ise, b e y a n d a b u l u n m a
merkez ve
mükellefiye­
ti yalnız ihbarnameyi tebellüğ eden merkez veya ş u b e y e aittir.
İkinci haciz ihbarnamesinin geçerli olması için, merkez veya
şubede
birinci derecede imza yetkisini haiz şahsa tebliği şarttır. Bu cihet
zarfı üzerine icra memuru tarafından
tebliğ
dercedilir.
Üstten 5'inci fıkra :
Ü ç ü n c ü şahıs, k u s u r u olmaksızın bir m â n i s e b e b i y l e m ü d d e t i
haciz ihbarnamesine
itiraz etmediği t a k d i r d e 65. m a d d e
hükmü
içinde
uygula­
nır. Ü ç ü n c ü ş a h ı s b u y o l a g i t t i ğ i t a k d i r d e m e n f i t e s p i t d a v a s ı i ç i n ö n g ö ­
rülen yedi günlük süre işlemez. Gecikmiş
itirazın reddi ve r e d kararının
kesinleştiğinin üçüncü şahsa ve kendisini gecikmiş itirazda vekille
sil e t t i r m i ş i s e vekiline t e b l i ğ i üzerine d u r a n s ü r e i ş l e m e y e
• Madde 89/a
•
,
\
.
tem­
başlar.
.
i
. Birinci haciz
ihbarnamesine
karşı ü ç ü n c ü şahıs s u k u t e t m i ş ve bu
s e b e p l e ikinci haciz i h b a r n a m e s i alacaklı t a r a f ı n d a n tebliğ ettirilmiş ise
üçüncü
ıbröZu
şahsın
' ' ' \j
açtığı,menfi
tespit
davösmda
alacaklı
en g e ç
delillerin
viden i l k c e l s e d e d a v a y ı k a b u l e t t i ğ i n i b e y a n e d e r s e a l e y h i ­
ne yorgdamo giderleri v e vekâlet ücretine
hükmedilemez.
Üçüncü şahıs birinci ihbarnameyi cevapsız bırakmakla beraber
ihborrıorîîenîo
tebliğ
kendisine
tebliğinden
önce-
alacaklıya
noter
ikinci
marifetiyle
ettirdiği cevapta menfi tespit davösı açacoğıni bildirir ve bunun d a ­
yandığı delillerin nelerden îboret olduğunu açıklarsa alacaklı y u k a r k i h ü ­
kümden
yorarlaoamaz.
Se ¥ a S i ( o ) MüĞûBlerim MşMn gerekçe
ı
538 s a y ı l ı k a n u n l a 8 9 n c u
maddede yopilan tadilât bu hususta duyulan ihtiyaçları kısmen
mış,
y e r y e r y e t e r s i z k ö l d ı ğ ı gibi u m u m î g e r e k ç e l e r d e
cevapla­
izah o l u n d u ğ y
ve
e s a s e n T i c o r e t O d o s ı n ı n . H o z î r a n 1978 s e m i n e r i n d e t e m a s e d i i d i ğ î üzere,menfi tespit dovasının ikamesi üçüncü şohsı korümokla
beraber,
üçün­
c ü ş o h s ı n ilk i h b a r n a m e y e s ü k û t u korşısında 2 i h b a r n a m e y i , tebliğ
. miş alacaklıyı
menfi' tespit davasını kaybedince vekâlet
m e c b u r i y e t i n d e b ı r a k m a s ı ' ç o k defa' 2 c l i h b o r n a m e n i o
ücreti
ettir-
ödemek
tebliğinden ola-'
caklıyı alıkoymakta ve bunun s o n u c y n d ö m a d d e uyguloına •kabiliyetinden
iQlok ş e y k a y b e t m e k t e d i r .
'
'
• 6 u s e b e p l e r l e aiocokiıniû,: birinci î-hbarname cevapsız kaidığı
tokdîr-
d e 2 c i i h b a r n a m e ü z e r i n e 3 c ü şcılııs t a r ö f i r « d o n ö ç ı l m i ş m e n f i t e s p i t d a ­
v a s ı n ı b ü d a v a île b i r l i k t e d o v o c ı n ı r ı d e y y e r i o ı ö ğ r e r ı n ı e s i n d e n s o n r a d ö voyı k a b u l ü üzerine vekâlet ücretîrıe m a h k û m ediiûieveceğı esosı
edilmiştir.
{ 8 9 - a ) , -Diğer - y ö n d e n
birinci ihbornamenin, donışıklı
kobol
kimsele­
re tebliği y o l u n d a k i tertiplere 2 • ci i h b a r n a m e d e t e k r a r b a ş vurulması-m
ö n l e m e k ' i ç i n de bunun oncak t ü z e l ' kişilerde belli, boşii temsi! yetkisini
haiz olan kimselere tebliği lüzumu kabul edilmiştir.
Fîkra^, l ' e Ek. H ü k ü m :
«... ü ç ü n c ü şahıs veya b o r ç l u m a h c u z malın o r t ı r m a
îlâûindon
r a i s t i h k a k i d d i a s ı n d a b u l u n u r s a , b u i d d i a n ı n bu m a d d e v e - s o n r o k i
deler' gereğince işleme konulabilmesi için malın % 151 tutarında
son­
mad­
teminat
gösterilmesi şarttır.
17. a —
Eilr m e n k u l m a l i e l i n d e b y ^ u n d u r o n k i m s e o n u n m o f i k i s o y ı f ı r
Borçlu
ile ü ç ü n c ü şahıssorın m e n k u l rnah b î r l i k î e e l l e r i n d e b y f y n d y r m a l o n
d e dahi mal b o r ç l u e l i n d e o d d o i u i i y r . B i r l i k t e o t y r u l o o y e r l e r d e k i
Ğcn
rnohlyetlerl
holiıırnoyar-
i t î b a r i y t e k a d ı n , e r k e k v e ç o c u k l o r c ı a i d r / e t f e t i oç?kça a n -
l o ş i f o n f o r v e y a örf• v e a d e t
farz Oionur; B u nîtelikieri
meslek veyo m e ş g a l e icobı olanlar
dışarıda b i r l i k t e o t u r o n f a r d a n i
boktiğ? m o S i R i e ' b i l i n i y o r s a z ü y e t ^ k ' k o n u s u
lümln
m o ! i i ı ' O Û G aıdiyeıî
bynîonn
ûlgenne
osıld^r.
y o c k l © -99 — üçÜRCö Ş'Oİisin Z i i f e d l i ğ i ,
M ö d d e 99'a ş u f ı k r o l a r i l â v e e d î l r û î ş t i r
Alacok!i üçüncü şöhso
icra t e t k i k m e r c i i i ı a k i m î î ğ î
önünde
d o v c ı d a , e l i n d e o c i z v e s i k a s ı olmod^ğı h a l d e t e r t i d l i iddîo o f a r o k ,
şahsö
borçlu
torafındaıı yopılrnış
temL'km
ipîoiini
de dava
açacoğı
üçüncü
edebileceğî
gibi bu'davoyı üçüncü şahsın verdiği cevop lâyihasına verdiği cevap için­
de d e yeni. b i r horç v e r m e d e n d e i k a m e e d e b i l i r
Bu-madde
mucibince'açıiroiş'dava
başkaca bîr korar
alınmamışscı
mahcuz' maîın ü ç ü n c ü ş a h ı s t a r ö f ı n d o n saîışinı engeller. Bununla' b e r a b e r
ü ç ü n c ü ş a h s ı n t a a r r u f i ö r m i e n g e l J e n m e s i n i v e fTialın z î l y e d l i ğ i n î n
ihtiyöîî
t e d b î r y o l u lîe ü ç ü n c ü ş o h s m e l i n d e n a î m m a s ı n ı ' o l o ç a k İ ! i s t e r s e , d a v a n ı n
• s e y r i n e -göre m e r c i b u t a J e b i n - k a b u l ü n ü
alacakîınm
teminat
îradesme
ba-ğiı t u t o b i l l r . A l a e o k l ı t e m i n a t ı v e r m e z v e ü ç ü n c ü ş a h ı s . . r n a î ı o h a r o s o - ,
tarsa,
İstihkak
davası. _bedele, t a a l l u k ' ^ e t m e k . üzere g ö r ü l ü r v e o
karor;. b a ğ l a n ı r
Alacaklı lehine istihkak dovasinı halleden
l e ş m e d l k ç e ü ç ü n c ü ' ş a h s o •korşı infaz edilemez, y a l ı n
yoMa
hüküro
satışı
kesio-
doloyısiyie
bedele d ö n ü ş m ü ş d a v a l a r d a verilen h ü k ü m kesinleştikte'n sonra haciz y o ­
lu ile infaz olunur.
•
,
. Mod-de f06 ^.Fıkra 1 )
-
-..,
A l a c o k l i , ' l ı a c z o l u n . o n ma!" m e n k u l îse
. .
h o c i z d e n n i i ı a y e t .bir s e n e " ' v e
gayrimenkul ise nihayet İ k i sene içinde satilmosini.isteyebilir.
Ş u kador
ki, b o r ç 1Tİ inci maddeYe g ö r e . t a k s i d e ' b o ğ l a n m ı ş veya
dairesinde
alacaklının muvafokati
ile b o r c u n t a k s i t l e ödenrııesî
bu takside boğlanmo veya
şartını
ihl6r e t m e s i
icra
kararlaştırılmış ise.,
o n l a ş m a t o r i h i "île b o r ç l u n u n t o k s î t l e
torîhî a r a s ı n d a g e ç e n m ü d d e t s a t ı ş i s t e m e
ödeme
süresinin
hesobına dahil edilmez.
Gerekçe :
İcra dairesinde b o r c ü n taksitle ö d e n m e s i n i n ,
rılmış o l m a s ı halinde v e b o r ç l u
bu anlaşmaya
karorlaştı-•
uyduğu sürece. 106, n c i
m a d d e d e k i bir v e iki. senelik satış i s t e m e m ü d d e t l e r i n i n işlememesi gere­
kir. B u h u s u s u , t e m i n e n 1 0 6 . n c ! m a d d e n i n 1 . f ı k r a s ı y u k a r d o , o l d u ğ u
gibi
tadil edilmiştir.
MüĞûe 1 2 § — M ü k e l l e f i f e î i e r i i i
— 1|
Icrö
Listesi
merimry satışo
boşlarnozdon
evvel gayrı
menkul
ü z e r i n d e k i t a p u s i c i l i n e o ı y k o y y e t v e y o r e s m i s e n e d e n ı ö s t e n i t olan
kellefıyetferin
hepsşıiîn
b i r lîsîesîrii
yopar
v e b u listeyi
mü~
hoczedenlerle •
b o r ç l u y a t e b î î ğ e d e r v e ı t ı r a z l a n n ı b i l d ı r r o e l e ı i ıçîn ü ç g ü n r n ü h t e t
verir.
8 6 v e 9 7 n c i r o ö d d e f e r l ı ö k ü r û i e r î b y r o d o d o câridir»
f±rü
2}
İcra rûernury ı c r o f ı n d o n ycp^lan veya yaptırılön
t o k d i r î n i ş i k â y e t e d e n b o r ç l u v e y a hlamkh
gayrîmerikuîûn tohrnıo
kıyiıietettiği
k ı y m e t i n i ş i k a y e t i n d e bildinTiekle r o ü k e l i e f t î r A n c a k b o b e y a n e m l â k be~
y a n n a m e s î n d e b î î d i r i l e n 'ıkıyınete b e y o n t o r ı h î n d e n î t î b a r e n g e ç e n
için % 30 tutarında yapılocak
z a m neticesinde elde
edilen
h e r yıl
nıebiağdon
fazla olamaz. Kıymet tokdirine yapılon şikâyette şikâyetçi, kıymet
bildir-
mez veya bildirdiği kıymet evvelki hükme uygun düşmezse şikâyette b u ­
l u n m a m ı ş sayılır.
'
.
'
Fikra
TOzara
—
3)
Gayrimenkulun
kıymetini
düşürmeye
matuf
şikâyetler
alınmaz. Gaymenkuiun kıymetini yükseltmeyi hedef tutan
şikayette
şikâyet
b u l u n a n d a n nnada h e r h a n g i b i r a l a c a k l ı t a r a f ı n d a n k a b u l
diği takdirde şikâyette yer alan kıymet
Fıkra —
4)
Merci, takdiri
kesinleşir.
kıymete
gidebilmek
için
şikayette
n a n d a n yeni takdiri kıymet için yapılacak masrafları ister. B u
yedi g ü n içinde yatırılmadığı takdirde şikayet yapılmamış
Fıkra
—
5)
Gayrimenkulun
tahmin
edilen
bulu­
masraflar
sayılır.
kıymet
sonra konan hacizlerin alacaklılarına ayrıca tebligat
M a d d e 133.
edil­
kesinleştikten
yapılmaz.
m)
Bedelin ödenmemesi yüzünden feshine karar verilen
ihaleden
sonra
alacaklının yeni talebine r a ğ m e n ilk ihale talebinden itibaren 4 ay
içinde
gayrimenkulun yeniden ihalesi m ü m k ü n
olmazsa
%
10 t e m i n a t
paraya
çevirilerek b u n d a n satışı isteyen alacaklıya satış m a s r a f l a r ı ö d e n i r ve ba­
kiyesi sıra cetvelindeki
esaslar dairesinde alacaklılar arasında
paylaştı­
rılır.
Birinci ihalenin feshini müteakip yapılmış ihalelerde de bedel öden­
m e m i ş o l u r s a her ihaleden itibaren 4 ayı g e ç m e s i halinde h a k k ı n d a ihale­
nin feshine karar verilen müşterinin gösterdiği teminat hakkında
karki hüküm tatbik
Bedeli
da
yu­
olunur.
ödenmemiş
İhaleler
dolayısıyla
teminatın
paraya
çevrilerek
b u n d a n y u k a r k i fıkralar g e r e ğ i n c e sıra cetveli esasları d a i r e s i n d e a l a c a k ­
lılara yapılmış tediyeler,
133. m a d d e n i n
sondan
bir evvelki fıkrası muci­
bince alacaklılara ödenmesi gereken faiz ve bilcümle tazminat ve husu­
siyle paranın s a t m a l m a
na m a h s u p
.
gücünün azalmasından
doğan tazminat
hakları­
edilir.
M a d d e 133. b)
İ h a l e d e s ü r ü l e n e n y ü k s e k p e y m u h a m m e n bedelin .u^^^'^'^o ^sa, i h a l e
^bu p e y i s ü r e n e y a p ı l m a k l a b e r a b e r , b u k i m s e n i n ü ç g ö n zcırfırıdo t e m i n a ­
tını s ü r d ü ğ ü
Peyin
% 10 ' u n a t a m a m l a - n ı o s ı ş o r t t ı r . T a m o m l a r n a d ı ğ ı
dirde icra m e m u r u d ö r d ü n c ü g ü n ihaleyi f e s h e d e r e k o n d a n s o n r a
talibe
iholeyi, teklif
e d e r ve k a b u l ü
üzerinde
ise teminatını y u k a r ı d a k i
lomosını
ister.' Kobu! etmemesi
g a y r i m e n k u l u yedî
tırmoya
çıkonr.
mamlomomış
hükümleri
olotılar
uygulanır.
kendisine
hcıkkındo
şekilde ve üç gün
veyo' teminatı
gün zarfındo ve
Ancak,
halinde, teklifi ıııııhammen
içerisinde
tamomîamoması
133/î
madde
mucibince
ihale
yapılıp
da
ihale farkından
teminat
dolayı
tak­
gelen
bedelin
tamamhalinde"
yeniden
Gr-
farkını
ta-
133' n c ü
madde
M a d d e 133
S o n Fıkrası şu şekilde tadil edîlmiş ve bir f ı k r a
H e r iki h a l d e d e k e n d i s i n e b i r i n c i d e f a
leri iki ihale a r a s m d a k i
eklen-
ihale edilen kimse ve
bakiye farktan ve diğer zararlardan ve
y a n d a T o p t a n Eşya Fiyatlarında
arada
%
bu
10'nu g e ç e n bir artış
h a l i n d e bu nisbete g ö r e ihale bedelinin s a t ı n a l m a
gücü
me-
olması
yönünden
d ı ğ ı z a r a r d a n v e a y r ı c a % 10 h e s a b ı y l a g e c i k m i ş f a i z l e r d e n d e
İ h a l e f a r k ı v e g e ç e n g ü n l e r i n f a i z i ile s a t ı n a l m a
kefil­
gücünün
uğra­
mesuldür.
eksilmesinden
ileri g e l e n z a r a r a y r ı c a h ü k m e h a c e t k a l m a k s ı z ı n d a i r e c e t a h s i l
olunur.
E ğ e r i k i n c i i h a l e b e d e l i İlk i h a l e b e d e l i n d e n ü s t ü n i s e ü z e r i n d e k i
l e f e s h e d i l e n ilk a l ı c ı n ı n m e s u l i y e t t e n k u r t u l m a s ı i ç i n m ü t e a k i p
iha­
İhale
be­
delinin ö d e n m e s i ve bu ihalenin f e s h e d i l m e m i ş olması lâzımdır. A k s i t a k ­
d i r d e g e ç e r l i l i k k a z a n a n i h a l e b e d e l i ile h a k l a r ı n d a i h a l e n i n f e s h i n e
verilmiş alıcılar a r a d a k i f a r k t a n
müteselsilen
sil mesuliyet paranın
gücünün
satınalma
mesuldürler. Aynı
azalmasından
ötürü
karar
mütesel­
öngörülen
t a z m i n a t için de varittir.
133. M a d d e n i n o ve b fıkralarının tadili ile ilgili G e r e k ç e :
İsviçre'­
d e k i d o k t r i n . 1 inci ihale bedelinin ö d e n m e m e s i y ü z ü n d e n satışın
feshine
gidip 2 ncl d e f a ihale yapıldığı ve bu ihale bedeli ilkinden ü s t ü n
olduğu
takdirde,
artık
ilk
müşterinin
sorumluluğunun
nihayet
bulduğunu
e t m e k t e ve 2 ncl ihale bedelinin ödenip ö d e n m e m e s i üzerinde
tadır.
Başka
yalnız
bir deyişle
2 nci ihale
bu ihale müşterisine
bedeli-nin
münhasır
durmamak­
ödenmemesinin
kalmakta
ve
1 inci
kabul
neticeleri
ihale
bedelinf
ö d e m e m i ş müşteriye sirayet etmemektedir. Yargıtay ise 2 nci ihale bede­
linin ö d e n m e m e s i n d e n
mütevellit mes'uliyeti 1. ihale müşterisine de sira­
y e t e t t i r m e k t e f a k a t b u m e s ' u l i y e t i n 133. m a d d e ç e r ç e v e s i n d e
mesini
kabul
etmiyerek
bu hususta
ayrıca
Mahkemede
gerçekleş­
açılacak
ile bu mes'uliyetin ilke ve miktar bakımından tespitine ihtiyaç
dava
görmekte­
dir.
D i ğ e r c i h e t t e n , 1 . i h a l e n i n f e s h i n i m ü t e a k i p 2. b i r i h a l e
takdirde
1. a l ı c ı n ı n m e s ' u l i y e t h u d u t l a r ı n ı ç i z m e k
bugün
yapılamadığı
son derece
zik bir m e s e l e teşkil etmektedir.Bu
pürüzlü
noktalara
Ğ
u y g u n ' bir
hal
sureti
e n f l a s y o n hareketleri bazı kerre borçluları kendi
iştirak
ettirmek
ve b u n l a r a
na­
ihale
bedelini
getirmek
yanında
adamlarını
ödettirmemek
son
artıırmalara
suretiyle
birbiri
ardından a k i m kalan satışlar yapılmasına sevk etmiş ve böylelikle alacak­
lının h a k k ı n a
kavuşması anına tahammülü
geri
arttır­
mak gibi takip hukukunun tasvip edemiyeceği durumların ihdasına
imkân
vermiştir. Gerçekten
nihayet
aşacak
birbiri ardından yapılan
bir s o n u n c u s u
icra
edilerek
derecede
ihalelerin
prosedürün sonu
hepsi a k i m
birgün
kalıp
alınsa
ve
a l a c a k l ı y a parası ödense bile bu para satın a l m a g ü c ü n d e n çok şey kay—
33
.
F. : 3
b e t m i ş bir p a r a o i o b i i m e k t e v e p a r a n ı n s o î ı n a l m a g ü c ü n ü n a z a l m a s ı
iniyet
sahibi
borçluya yüklenilecek
yerde
münhasıran
alocaklıyö
su­
intikal
ettİrilmiş^ o l m o k t a d r r .
Bu sebeplerle yeni esasların kabulü zaruri
E v v e l â , 1. i h a l e
yopılmosı
bedelinden
i l e , 1. i h a l e
üstün
müşterisinin
olmuştur.
bir^ b e d e l
üzerinden
mes'üîiyetine nihoyet
2.
ihoienlo..
veren.
İsviçre
s i s t e m i o ç ı k ç a b ı r a k i i m o k t a v e b u n a m u k a b i l bedeîî ö d e m e m i ş İ h a l e m ü ş tenlerinin
ödemiş son
ihale a r o s m d a k i
değer farkındon
çokları esosı kabul edilmekte ve aynco
müştenler
orasında
müteselsil
mes'ulîyet
bugünkü Yargıtay totbikotından
leşmesi için o y n c a
Saniyen,
meri
olan
feshe u ğ r a y a n Ihoie bedelinden
tuîula-
tokıp
edea
verildikten
dö bu meşguliyetin
İhtiyaç
reiimde
birbirini
ilkesine yer
farklı olarok
Mohkeme koranno
bugün
bu hususta
mes'u!
başka,
gerçek­
bırokılrnörnoktadır.
bedeli
ihale- bedelinim
%
10 f a ­
izden gayrı bîr-tozminat o l a m a m a k t a , k o n u n d o b u g ü n m e v c u t olan
«diğer
zararlardan»
şıkkını
mes'uüyet
hükmü
üstün olması
ödenmiş
hölınde alacaklı
paranın İştira
gücünün
azalması
İçine a l m a m a k t a v e bu y ö n d e n alacaklının t a t m i n i v a d e s i n d e e k s i k ve g e ­
ride kalrnoktadır.
İ ş t e 133. m a d d e d e y o p ı l o n t a d i l â t ile 133 b i s .
sinde sevk edilen hükümler bu mahzurlara
Nihayet,
ihale bedelini
ödemeyip
nihayet
ihalenin
madde­
vermektedir
feshine
sebebiyet
olan müşterinin yatırdığı teminatın alacaklıya veya alacaklılara
vermiş^
ödenme­
si İ ç i n p r o s e d ü r ü n a r k a s ı n ı n a l ı n m a s ı b e k l e n i l m e m e k t e v e m u a y y e n
şart­
lar v e m ü d d e t l e r i ç i n d e bu t e m i n a t ı n p a r a y a ç e v r i l e r e k satışı i s t e m i ş a l a cakhiorm
satış masraflarına
alacaklılar arasında
yönünden
madde
mahsup
iktisap
haksız
mucibince
edilmek
masraflarındon
bir
iktisap
teşkil
alacaklılar
lehine
olması
geri
olarak
verilmesi
dağıtımı s a ğ l a n m a k t a d ı r
suretiyle
konusu
karşılık
alacaklı
tahakkuk
önlenmektedir.
kafan bakiyesi
için
Paraya
madde
bu
eden
alacaklılar
133.
bakiyenin
Ancak, bunun
etmemesi
veya
ve
çevrilen
faizden
de
fazla
olduğu
takdirdedir
ki, teminatın
caklılara mâl edilmesi, hakkındoki ihalenin feshine
ri b a k ı m ı n d a n
bir nevi cezai ş a r t niteliğini haiz
İcra m e m u r u , ibraz edilen akit t a b l o s u n u n
sebepsiz
teminatın
gereğince
133.
tazminata
yönünden
satış
alacaklı
ya a l a c a k l ı l a r lehine t a h a k k u k e d e c e k bir t o z m i n o î olmödığı ve
eden
alacaklılar
ödemeden
faiz ve
de
ve­
tahakkuk
bu suretle
karar verilen
ala­
müşte­
olacaktır
kayıtsız şartsız
bir
para
borcu ikrarını ihtiva ettiğini ve alacağın m u a c c e l o l d u ğ u n u anlarsa, b o r ç ­
luya ve g a y r i m e n k u l ü ç ü n c ü şahıs t a r a f ı n d a n r e h n e d i l m i ş v e y a g a y r i m e n -
külün, mülkiyeti üçüncü şahsa
geçmişse aynco bunlara, bifer
icra
emri
gönderilir.
B u i c r o e m r i n d e , o n b e ş g ü n i ç i n d e ödenm-esî v e b u m ü d d e t
borç
ödenmez
vs tetkik
mercımden
icronın
geri
brrokılmasına
içinde
dair
bir
k o r o r getirilmezse, alacaklının g o y r i m e n k u l ü n sotışını isteyebileceği bildi?^îlir.
149 u n c u m a d d e d e y o z i l ı h a l l e r d ı ş ı n d a k i m y ö c c e l o l a c o k l o r i ç i n i c r ö
m e m u r u , ,borçluyo ve vorsa gayrimenkul sahibi üçüncü şöhso
aşağıdaki
kayıtlara u y g u n o l m a k üzere 60 ncı m a d d e y e göre birer ö d e m e e m r i g ö n cferir
1 —- Ö d e m e m ü d d e t i o n b e ş
2 — Yedi gün
gündür.
içinde itiraz
olunmaz
ve 1 numaralı
müddet içinde borç ödenmezse alacaklının gayrimenkulun
bendde
satışını
yazık
iste­
yebileceği bildırlür.
Gerekçe ı
ve esasen
Bugünkü
ipotek veren
metinde
şahıs
otuz
borcun
günlük
süre
muacceiiyetini
uzun
oîdyğundarı
önceden
bildiğin­
den, takibin süratlendinlrnesî içm otuz gün!ük sürenin onbeş güne
rilmesi uygun
indi­
görüimüştör.
151 —
Pafloştirma,
1 5 ' r n c i m a d d e y e s o n •fıkrçı o l o r a k a ş a ğ ı d a k i h ü k ü m ilâve
edilmiştir:
Alacaklı takip talebinde 5 6 / 3 ' b e n d i m u c i b i n c e talepte b u l u n d u ğ u ve
r e h n i n p a r a y a ç e v r i l m e s i ile t a k i b i n b o ş l a d s ğ t t a r i h o r a s ı n d a t o p t a n
eşya
f i y a t l o n n d a % 10'u a ş a n b i r a r t ı ş o l d u ğ u t a k d i r d e b u a r t ı ş n i s p e t i n d e t a ­
k i p tofihindekî a l a c o ğ ö tGzmiriöî e k l e n i r . B u t a z m i n a t tutarı r e h n i n
sağ-
l o d ı ğ ı öncelik h a k k ı n d a n fo\/JalcMioma2,
iVIocida 152 —
UeMn Aç3ğ3 ¥ Î
R e h i n , s a t ı ş i s t e y e n i n oÎGCoğına d e r e c e itibariyle rüçhonı o l o n diğer
rehiny o l a c a k l o n n î ı ı t o n ı ı d o n f a z l a bir b e d e ü e alıcı çikrûorrtGSiûclon d o i a y ı
satilörnazsa veyö sotıîıp d a t u t a n tcıkip o l u n a n a l a c a ğ o y e t m e z s e ,
ola-
c a k l ı y o b ü t ü n v e y a g e r i k o l a n o l a c a ğ ı i ç i n bîr b e l g e v e r i l i r .
M u r t e h i n a l o c o k l m ü i 5 8 / 3 rrıııcibirıce t o î e p e t t i ğ i t o z m i n a î t u t ö r ı
re­
h i n b o k i y e s î n d e n k o r ş i l o n n ı a d ı ğ ı t o k d ı r d e b u n u n miktarını b e l i r t e n t a z m î »
naî açığı beigesi de kendisine ö y n c o v e r i l m e k
lâzımdır.
2 ' ı ı c i fikroriiiı m u a d d e l ş e k l i :
İ f l â s v e y a hacız
y o l u n a gidebilir. H o c i z y o î u n o g i t t i ğ i t a k d i r ­
d e h ö c z e d i l e n mcıflorın hociz torihi ile p a r a y a çevrilmesi t a r i h i
arosındo
t o p t a n eşya fiyqtlannda
% 10'u g e ç e n artış m e y d a n a gelir ve
alacaklıda
t o k i p t a l e b i n d e 5 8 / 3 m u c i b i n c e bu h u s u s t a bir t a l e p t e b u l u n m u ş
İcra
memuru
mamlama
tekabül
hacizleri y a p m a k
Ancak
raya
bu f a r k a
tazminat
açığı
toptan
M
pılması keyfiyeti
karşılayacak
eşya
malların
fiyatlarındaki
ilgili G e r e k ç e :
^denin 3 n c ü b e n d i n d e y a p ı l a n
fiyatlarındaki
şekilde
ta­
haczi
artış
ile
pa­
tamamlama
gerektirmez.
151 ¥ e 1 5 2 ' n c i m o d d e
eşya
karşılayacak
zorundadır.
tutarını
çevrilmesi arasındaki
lıacizlerine gidilmesini
eden tazminatı
olursa
tadilâtla
artışın takip
bu defa
prensibi
alacaklısı
bilcümle
Daha
rehinli
önce
58 n c i
vozedilmiş
için bir
(menkul
mad-
olan
tazminat
toptan
konusu
ve gayrimenkul)
ya­
ala­
c a k l a r ı n t a k i b i y ö n ü n d e n t a n z i m k o n u s u y a p ı l m ı ş t ı r . H a c i z y o l u ile t a k i p l e r
İçin kabul edilmiş olan bu prensibi rehinli alacaklılara
s i i ç i n bir s e b e p g ö r ü l e m e m i ş t i r .
natın rehnin öncelik
hakkından
teşmil
edilmeme­
Ancak bu prensibin sağlayacağı tazmi­
İstifade ettirilmesi
Medeni
Kanun
esas­
larında ciddi bir değişiklik teşkil edeceği için bu a ş ı n sayılmış ve bu b a p ­
taki alacağın adi bir a l a c a k olarak mütalâa edilmesi ve b u n u n
karşılan­
m a m a s ı halinde de rehin açığı belgesi yerine t a z m i n a t açığı belgesi
isimlendirilecek
bir
belgenin
verilmesi
uygun
görülmüştür.
Ara­
daki terim farkı h ü k ü m farkını da t a z a m m u n etmektedir. Zira rehin
yönünden
halde
58/3
tazminat
maddesinin
açığının
tatbiki tamamlama
tamamını
hacizlerine
karşılayacak
haciz
vaz'ına
esası kabul edilmekle beraber bu şıktaki hacizlerin paraya
gecikmesi
yüzünden
paranın
iştira
kabiliyetinin
düşmesi
eşya
fiyatlarındaki
artış
bir
tazmin
mevzuu
açığı
verdiği
gidilmesi
çevrilmesinin
artık
tazmin mevzuu yapılmamıştır. Buna mukabil rehinin paraya
toptan
yer
diye
ayrı
bir
çevrilmesinde
sayılmıştır.
Çünkü
aksi takdirde rehin alan alacaklı rehni paraya çevirmedikçe haciz
yoluna
g i d e m e y e c e ğ i için a r a d a paranın iştira kabiliyetinin d ü ş m e s i rehin
almak­
la
ileriyi
garantiye
almak
istemiş
olan
mürtehin
alacaklıların
aleyhine
işlemiş olurdu.
M a d d e 154 —
İflâs Tökipîerinde Yetkili
Merci.
Bu m a d d e d e iflâs davası hakkında dahi yetki anlaşması
yapılabilme­
si hususunda duyulan ihtiyaca cevap verecek şekilde bu tadile gidilip g i dilmiyeceği üzerinde durulmuştur.
kisi hakkında
böyle
İflâsa karar v e r e c e k m a h k e m e n i n
bir i m k â n tanınsa
bile iflâsın açılacağı yer
mahke­
m e s i n i n t a s f i y e ile i l g i l i m a h k e m e n i n v o z i f e l i o l d u ğ u b ü t ü n i ş l e r d e
kalması
zarureti
yer mahkemesinin
bertaraf
edilemiyeceğinden,
iflâsın
iflâs davası dışında tesbitine
açılması
imkân verecek
yetkili
gereken
bir
s e d ü r halen m e v c u t o l m a d ı ğ ı n a ve böyle yeni bir p r o s e d ü r ü n ihdası
bir çok
ihtilaflara
sebebiyet verebileceğinden,
gibi muhafazası uygun
görülmüştür.
bugünkü
sistemin
yet­
pro­
ise
olduğu
M a d d e 1 5 5 — J f l â s Yoiiie A d i T o k i p Ö d e m e " E m r i ¥e
MunderecatL-'
B o r ç l u i f l â s y o i u ile t a k i b e t â b i ş a h ı s l a r d a n o l u p d a a l a c a k l ı
ödeme
emrine
mahkemeye
borcu
yedi
gün
içinde
müracaatla
olmadığına
dair
iflâs
itirazı
borç
ödenmediği
talebinde
varsa bu
takdirde
bulunabileceği
müddet
içinde
isterse:
alacaklının,
ve
borçlunun
dilekçe
ile
icra
dairesine bildirmesi l ü z u m u ve k o n k o r d a t o teklif edebileceği ilâve olunur.
Gerekçe
:
Bugünkü
metinde
borçlunun
iflâsa
tabi
olmadığı
zının da yedi g ü n z a r f ı n d a icra d a i r e s i n e bildirilmesi l ü z u m u y e r
itira­
almışsa
da iflâs talebine m u h a t a b olan m a h k e m e borçlunun iflâsa tabı olup o l m a ­
dığını e s a s e n resen n a z a r a a l m a k m e c b u r i y e t i n d e o l d u ğ u n d a n
155.
d e d e d e k i b u i b a r e f u z u l i b i r m a h i y e t a r z e t t i ğ i n d e n b u n u n 155.
maddeden
çıkarılması, buna
mukabil
lâsa tabi şahıslardan
mahkemenin bir ön şart olarak
olduğunu karara
bağlamak
rnad-
borçlunun
mecburiyeti
158.
if­
mad­
deye ithal edilmiştir.
M a d d e 158 — Y a r g ı l a m a U s y l ü .
Alacaklının
iflâs talebi
üzerine
Ticaret
Mahkemesi, icra
dosyasını:
celbeder ve basit yargılama usulüne göre duruşma yaparak, ö n c e
lunun
iflâsa
tabi
kimselerden
bulunup
bulunmadığına
karar
borç­
verdikten
s o n r a , gerek iflâs talebini gerek itiraz ve def'ileri u m u m i h ü k ü m l e r
daire­
sinde tetkik ve ihtaç eder. Şu kadar ki, borçiu takibe karşı usulü
daire­
s i n d e itiraz e t m e m i ş v e y a itiraz v e def'ileri v a r i t g ö r ü l m e m i ş s e
mahkeme
y e d i g ü n i ç i n d e f a i z v e i c r a m a s r a f l a r ı ile b i r l i k t e b o r c u n u i f a v e y a o m i k ­
tar meblâğın m a h k e m e veznesine depo edilmesini borçluya veya iflâs d a ­
vasında kendisini temsil etmiş olan vekiline, dava vicahda d e v a m
sa d u r u ş m a d o , aksi takdirde Tebligat
pılacak
karar
tebliğ
ile
Borçlu
imtina
hükümleri
ederse
ilk
dairesinde
oturumda
ya­
iflâsına
verilir.
M a d d e 159 —
158.
olduğuna
İflâs
Md.'nin
Muhafaza Tedbirleri.
tahrir
tarzı
üzerine
avdet
edilerek
uygun
şeklin
şu:
karar verildi.
talebi
zaruri gördüğü
emrine
emreder.
Kanunu
ediyor­
halinde
bütün
mahkeme,
muhafaza
itiraz etmemişse,
ilk
önce
tedbirlerini
alacaklının
talebi
alacaklıların
menfaati
emredebilir. Borçlu
üzerine
mahkeme
için
ödeme
mutlaka
bu tedbirlere karar vermeye mecburdur. Bu emirler iflâs dairesince
yeri­
ne getirilir.
M a h k e m e , defter t u t m a d a n gayri bir m u h a f a z a tedbiri istiyen
alacak­
lıdan, ileride haksız çıktığı takdirde borçlunun ve ü ç ü n c ü şahsın bu y ü z ­
den uğrayabilecekleri
zararları
karşılamak
—
37
—
üzere Hukuk
Usulü
Muhake-
m e l e r i K a n u n u n u n 96, m o d d e s i n d e yozıiı bir t e m i n a t a l m m a s ı n ı i s t e y e b i ­
lir, B o r ç i u " ö d e m e e m r i n e i t i r a z e t m e m i ş v e y a a l o c a k b i r i l â m a b a ğ l ı i s e ,
t e m i n a t oranmoz. Devlet ve adlî yardıma nail kimseler de teminat göster­
mek mecburiyetinde
değillerdir.
Bu maddeye göre alınan muhofaza. tedbirleri borçlu öleyhindeki
takiplerine tesir etmez. Şu kadar ki, üzerinde muhafaza tedbirleri
e d i l m i ş malların hoczi halinde bunların satışı a n c a k
rinin kaldırılmasını müteakip
Gerekçe:
Muhafaza
muhafaza
icra
tatbik
tedbirle­
istenebilir.
tedbîrlerinin
münferit
İcra
takiplerine
tesir
etmiyeceği hakkındaki bugünkü hüküm muhafaza edilmekle beraber borç­
l u n u n bu m ü n f e r i t t a k i p a l o c a k i ı l o n n d a n biri veya bir kaçıyla danışıklı o l a ­
r a k t a k i b i h ı z l a n d ı r m a k v e m a l l a r ı n h a c z i ile p a r a y a ç e v r i l m e s i n i v e s a t ı ş
bedelinin takip alacaklısına ödenmesini sağlamak suretiyle muhafaza ted­
birlerini tesirsiz
hale
getirebilmesini
önlemek
için,
maddeye
muayyen
iTiöliora t a t b i k . e d i l m i ş m u h a f a z a t e d b i r l e r i n i n v a r l ı ğ ı h a l i n d e y e n i b i r m u h ­
teva verilmiştir.
M c ı d d e 1S2 — f ^ e î i c e i e r i .
Borçlunun
ve ailesinin idareleri için iflâs m e m u r u n u n bıraktığı mallar
müstesna olmak üzere borçlu, defteri yapılmış olon malları aynen
istenildiği
zamanki
kıymetiyie vermeğe
mecburdur.
teri t u t a n iflâs m e m u r u t a r a f ı n d a n borçluya
Gerekçe ı
Enflâsyonun
süreklilik
Bu
veya
mecburiyet
def­
hatırlatılır.
arzetmesi
muvacehesinde,
l u l a r ı n d e f t e r e g e ç i r i l m i ş m a l l a r ı o a n d a k i krymıetlerini ö d e m e k
borç­
suretiyle
fiyat yükselişlerinden istifade etmelerine mahal bırakılmamak için, m a d d e
y u k o n k i şekilde
değiştirilmiştir.
M a d d e 163 — D e w a m M ü d d e t i .
T a k i p t e b u l u n a n b ü t ü n a l a c a k l ı l a r razı o l u r l a r s a yapılan defter
iflâs
m e m u r u tarafından iptal olunur, f a k a t böyle bir talep üzerine defter
iptal
ediimerniş oldukça iflâs
kararın
lebi
kesinleşmesine
üzerine mahkeme
kararının
kadar
davanın
veya
hüküm
iflâs
ifade
seyrine
göre
talebinin
eder.
reddi
Ancak
teminat
hakkındaki
borçlunun
mukabilinde
teminatsız defterin hükümlerini tamamıyla veya muayyen mallara
sır olrnak üzere
Gerekçe :
ta­
veya
münha­
kaldırabilir.
B u g ü n k ü m e t i n defter h ü k m ü m ü 4 a y gibi kısa bir
d e t l e sınıriandırmıştır. Halbuki t a t b i k a t
İflâs davalarının
çok daha
sürebildiğini gösterdiğinden, defterden beklenen faydaların zail
müd­
fazla
olmama­
sı için defter h ü k m ü n ü n iflâs talebinin reddi kararının kesinleşmesine k a -
dor temdidi uygun görülmüştür. B u şekilde borçlunun mallarının
deftere
İthal
borçlu­
nun
edilmesinden
talebi
doğabilecek
mahzurlarda
üzerine teminatlı veya
sevkedilen hükümle bertaraf
Müûâe 166 ~
Halihazır
teminatsız
hükmü
hükümlerin!
kaldırabileceği
hakkındaki
edilmiştir.
İflâs Kararının Tebliği m
Kanun
defter
aynen
Bankalar Birliği Tasarısında
llmiL
muhafaza
edilmiştir.
h e r ne kadar iflâsın B a n k a l a r
Birliğine
bildirilmesi lüzumu hakkında bir tadil getirilmiş ise.de bugünkü
metinde
yer o l a n «lâzım gelenlere bildirmek» h a k k ı n d a k i h ü k m ü n b i l h a s s a İcra v e
İ f l a s K a n u n u t a t b i k a t ı n a d a i r n i z a m n a m e n i n 38. m a d d e s i ı ş ı ğ ı n d a
dı f a z l a s ı y l a
temin
ettiği
görüldüğünden
Bankalar
Birliği
maksa­
Tasarısındaki
tadil şeklinin kabulüne gidilmemiştir.
M ö d d e 1 7 0 / C — Borçlunun
Madde
170/a
ve 170/b
Kambiyo Hukuku Bakımından Şikayeti.
Kanun
metninde
olduğu
gibi
aynen
kabul
edilmiştir.
fıkra
!
Alacaklı isterse, bir bankaya tahsil cirosu veya herhangi
m ü s t e n i d e n verdiği k a m b i y o senedinin aslını
bir ciroya
noter marifetiyle
p r o t e s t o e v r a k ı İle b i r l i k t e i b r a z e d e r e k k a b u l e t m i ş p o l i ç e
yapılmış
muhatabının,
kabul edilmemiş poliçede keşidecinin, bono ve ç e k keşidecisinin ve y u ­
karıda sayılan
konulmasını
Fıkra
borçluların
aval
verenlerinin
mallarına
doğrudan
haciz
isteyebilir.
fi
B u m a k s a t l a alacaklının y a p a c a ğ ı yazılı talepte 58 n c i m a d d e d e y e r
a l a n k a y ı t l a r d a n g e r e k l i o l a n l a r ı d o ğ r u d a n h a c i z i s t e ğ i y e r alır. A l a c a k l ı b u
taleple birlikte takip harçları, tebliğ v e haciz masraflarını öder, v e ayrı­
c a % 15 n i s b e t i n d e t e m i n a t g ö s t e r i r .
Fıkra
İli
İcra m e m u r u , senedin k a m b i y o senedi vasfını v e borçluların
kambiyo
senedinin yukarıda sayılan borçluları olduğunu tespit ettikten v e protes­
tonun süresinde çekilmiş olduğunu gördükten sonra, borçlu veya borçlularm borcun tamamını karşılayacak
Fıkra
miktarda
mallarına
haciz
koyar.
IV
Haczedilecek
mal bulunmadığı takdirde
icra m e m u r u
keyfiyeti a l a -
caklıya a n g e ç 7 gün içinde bildirir. Alöcaklı da tebellüğden sonra 7 g ü n
içinde umumi
hükümler
çerçevesinde
harç
yatırmadan
167 n c i
madde
ç e r ç e v e s i n d e yeni bir t a k i p i s t e ğ i n d e b u l u n a b i l i r . D o ğ r u d a n d o ğ r u y a
haciz
isteğiyle başlamış olan takip tarihi bu takıp için de geçerli olur.
Gerekçe
düşünceler.
(HO/c
içio)
:
Doğrudan
Genel gerekçeler
haciz
meyanında
müessesesinin
izah olunmuştur.
dayandığı
Burada
ayrı­
ca belirtilen unsur, bu yola başvurulması için k a m b i y o senedinin daha ö n ­
c e bir b a n k a y a t a h s i l c i r o s u v e y a d i ğ e r bir c i r o t ü r ü
ile v e r i l m i ş
bulun-
ması şartıdır. B a n k a l a r , h e r h a n g i bir k i m s e n i n g e t i r e c e ğ i k a m b i y o
senet­
lerini g ö z ü kapalı kabul e t m e y e c e ğ i , getirenin şahsı h a k k ı n d a
olması gerekli
bulunduğu
için
b u yeni
müessesenin
istihbaratı
meçhul
kimselerce
bir s u i s t i m a i k a y n a ğ ı haline g e t i r i l m e s i
bu hükümle geniş ölçüde
miş olacaktır. Bankaların, özel
düzenlemelere
kanuni
tâbi
önlen­
olmaları
üzerlerindeki devlet d e n e t i m i itibariyle bu h u s u s t a etkili bir s ü z g e ç
n ü ifa e d e b i l e c e k l e r i
Madde
ve
rolü­
düşünülmüştür.
170/d
Yukarki madde mucibince yapılan haczi müteakip icra m e m u r u
lulara bir haciz
ihbarnamesi
gönderir.
Bu
ihbarnamede
kambiyo
borçsenedi
altındaki imza kendisine ait değilse veya senet tutarını bir notere ö d e d i ­
ğine
dair
resmi
makbuzu
varsa
bu
sebeplere
münhasır
kalmak
üzere,
borçlu haciz ihbarnamesinin tebellüğünden itibaren 7 gün içinde
mede
itiraz
edebilir.
Mahkeme duruşma
varlığı halinde itirazın
yaptıktan
kabulüne aksi takdirde
sonra
bu
mahke­
sebeplerin
reddine temyizi
kabul
ol­
m a m a k üzere karar verir.
İtirazın
kabulü
hakkındaki
kararın
tebellüğünden
gün içinde m a h k e m e d e n tahsil davası açarsa haciz
nın açılmasını m ü t e a k i p m a h k e m e
tın
uygun
rılmasına
göreceği
karar
rakama
verebilir.
halinde
kaldırılması
alacaklı
kaldırılamaz.
haczi olduğu gibi veya
yükseltilmesi
Haczin
sonra
%
devamına
kararını
Mahkeme
Dava­
15 t e m i n a ­
veya
kaldı­
borçlunun
y e n b i r n is b e t t e g ö s t e r e c e ğ i t e m i n a t a b a ğ l ı t u t m a k h u s u s u n d a
nin takdir yetkisi
7
muay­
mahkeme­
vardır.
itirazın kaldırılması veya
alacağın
tah­
sili h a k k ı n d a k i davayı g ö r m e y e d e v a m ederek b u n u k a r a r a bağlar.
Eğer
haciz kaldırılmamışsa
mahcuz
kendisine
malların
teminatı
ipkasından
sonra
tahsil hükmünün kesinleşmesinden
satışını isteyebilir
iade
olunur.
ve
Alacak
alacağı
hükme
sabit
sonra
alacaklı
olduğu
nisbette
bağlandığı
vakit
kaldırılmış bulunursa bu h ü k ü m , u m u m i hükümler dairesinde icra
Mahkeme
b o r ç l u n u n itirazını
reddettiği
takdirde, borçlu
haciz
olunur.
7 gün
için­
de menfi tesbit davası açarsa takip durur. Ancak, davanın seyrine
göre
alacaklının
talebine müsteniden
mahkeme
takibin
durmasını
borçlunua
% 15 n i s b e t i n d e g ö s t e r e c e ğ i b i r t e m i n a t i r a d e s i n e b a ğ l ı t u t a b i l i r .
linin bu h u s u s t a k i talebi
Menfi
redde uğrarsa yenilenmesi
tesbit davası
borçlu
keme borçlunun
haciz
zararın
tarafından
alacaklı
dolayısıyla
liği h a l i n d e a l a c a k l ı n ı n
sinleşmesine
Madde
lehine h ü k m e
uğradığı
gösterilen;
diğer
Alacak-
caiz
değildir.
bağlandığı
takdirde
zararları
da
teminattan
hak ve mallarından
Mah­
tesbit eder.
ve
bunun
ödenmesi
Bu
yetersiz­
hükmün
ke­
bağlıdır.
173 —
İflâs
Dowasi
İtiraz ¥ e f a Şikâyet O l u n m a m a s ı .
Borçlu
beşgün
içinde
borcu
lunmazsa, alacaklı, bu durumu
caret
Mahkemesinden
sonunda
itiraz
veya
tevsik eden ödeme
borçlunun
Mahkeme, takip dosyasını
pacağı inceleme
ödemez,
iflâsına
getirtir ve
borcun
karar
şikâyette
emri
nüshası
verilmesini
basit yargılama
ödenmediğini
tesbit
de
bu­
ile T i ­
istiyebilir.
usulü
ederse
ile
ya­
yedigün
i ç i n d e f a i z v e i c r a m a s r a f l a r ı ile b i r l i k t e b o r c u n i f a v e y a o m i k t a r m e b l a ğ ı n
mahkeme
veznesine
depo
e d i l m e s i n i 158. M a d .
uyarınca
emreder.
Bu
Şu k a d a r k i , b o r ç l u ö d e m e e m r i n d e yazılı m ü d d e t i n g e ç m e s i n d e n
son­
emir yerine getirilmezse borçlunun iflâsına karar
ra b o r c u
ödediğine dair
alacaklıdan sadır
verilir.
bir b e l g e
getirirse
iflâs
yolu
ile t a k i p t a l e b i v e i f l â s d a v a s ı d ü ş e r .
B o r ç l u t i c a r e t m a h k e m e s i n e 65 i n c i m a d d e y e g ö r e g e c i k m i ş
bulunabilir.
Mahkeme
mazereti yerinde görürse
madde uyarınca karara
Gerekçe :
iflâs
dâvasını
emrine
de yazılı
itirazda
174
üncü
bağlar.
«Şu k a d a r
ki, borçlu ödeme
müddetin
g e ç m e s i n d e n s o n r a b o r c u ö d e d i ğ i n e dair resmi bir b e l g e ibraz e d e r s e
lâs y o l u y l a t a k i p t a l e b i v e iflâs d a v a s ı düşer.» c ü m l e l e r i m a d d e n i n
if­
heyeîî
u m u m i y e s i i ç i n d e a h e n k s i z l i k y a r a t m a k t a d ı r . Ç ü n k ü k a n u n II. f ı k r a n ı n
ba­
şında
yö­
mahkemenin
nünden
borcun
ödenmediği
bir z a m a n sınırlandırılması
yazılı m ü d d e t i n
alınmasını
geçmesinden
vaki
olabilecek
muhafaza
edilmesinden
bir
yönden
emrinde
ödemelerin
şartına
İsviçre
metninden
i l e r i gelmivŞtir. B u n u n i ç i n m a d d e n i n
sında resmi bir belge getirirse yerine
rirse» y o l u n d a
zaptı
ödeme
nazara
siste­
başka
belgeye
göre
nın b a ş l a n g ı c ı ile a ç ı k b i r t e z a t t e ş k i l e t m e k t e d i r . B u t e z a t İ s v i ç r e
halde
resmi
getirmediğine
inceleme
fıkra­
ayrılındığı
bunların
yapacağı
bağlamak
minden
ancak
sonra
yolunda
değiştirilmiştir.
«alacaklıdan
iktibasın
ikinci fıkra­
sadır bir belge
geti­
M a d d e 177 —
Aşağıdaki
Doğrudan D o ğ r a y o İflâs Halleri.
hallerde alacaklı evvelce
takibe
hacet
kalmaksızın
iflâsa
l o b i b o r ç l u n u n iflâsını istiyebilir.
1 —
Borçlunun
ticaret
sicilindeki
adresine
gönderilen
ödeme
emri
tebligatı neticesiz kalmış veya haciz yoluyla yapılan takip sırasında
lunun
mallarının
bulunmaması
haciz zabıt
b o r ç l u n u n ikametgâhı veya meskeni
varakası
borç­
ile k a n ı t l a n m ı ş
ise,
bulunmamışsa,
2 — Borçlu ödemelerini tatil eylemiş bulunursa
veya hakkında
baş­
k a bir a l a c a k l ı s ı t a r a f ı n d a n e n g e ç ü ç s e n e e v v e l a c i z v e s i k a s ı a l ı n m ı ş i s e ,
3 —
301 m a d d e d e k i h a ! v a r s a ,
4 —
İlâma
müstenit
alacak
icro
emrile
istenildiği
halde
ödenme-
•rnişse, Bu hallerden birine d a y a n a r a k
ölocakhnrn
olunur.
lığına
dava
arzu
hali
doğrudan doğruya
umumi
hükümler
iflâs davası
dairesinde
borçluya
açan
tebliğ
M a h k e m e maddedeki şartları gerçekleşmiş görürse olacağın
kanaat getirdikten
sonra
borçluya
depo
emri
tebliğ
var­
etmeksizin
b o r ç l u n u n iflâsına karar verir.
E k Fikrcı
1. Y u k o r d a k i
şartların
gerçekleşmemiş
bulunduğu
mahkemece
an­
laşılırsa m a h k e m e alacaklıya borçlunun bildirdiği adreste icra takibi yap­
m a k üzere mehil verir. Borçlu ö d e m e e m r i n e itiraz ederse d o ğ r u d a n
r u y a iflâs davasına u m u m i h ü k ü m l e r dairesinde
doğ­
bakar.
M a d d e 185 — M a s a y a G i r e c e k R e h i n l e r
Üzerinde rehin bulunan mallar rehin sahibi alacaklının rüçhan
mahfuz kalmak
suretiyle masaya
g i r e r . 193 n c ü
madde
hükmü
hakkı
mahfuz­
dur.
M a d d e 1 9 3 . — Takibin Durmass ve Düşmesi,
İflâsın açılması borçlu aleyhine haciz yolu
m i n a t gösterilmesine ilişkin takipleri
İflâs kararının kesinleşmesi
ile y a p ı l a n t a k i p l e r l e
iie b u t a k i p l e r
düşer.
İflasın tasfiyesi m ü d d e t i n c e müflise karşı 1 nci f ı k r a d a k i
.-hiçbiri y a p ı l a m a z .
Rehinin paraya
basit tasfiyelerde
çevrilmesi
yolu
iflâs m e m u r u
ve
te­
durdurur.
ile y a p ı l a n
icra
takipler
d a i r e s i ile
takiplerden
iflâs
masası
iflâs dairesinin
ve
aynı
m e m u r u n elinde birieştiği hallerde asliye t i c a r e t m a h k e m e s i n i n işin e h e m ­
miyetine
göre
seçeceği
bir v e y a
üç k a y y u m
aleyhine
yürütülür.
İflâsın a ç ı l m a s ı n d a n ö n c e b a ş l a m ı ş ise b u n l a r a l e y h i n e o l m a k
vam
eder.
Adı
tasfiyede
iflâs
idare memuriarı
seçilinceye
p a r a y a ç e v r i l m e s i y o l u ile t a k i p d u r u r v e m ü d d e t l e r
işlemez.
Takip
üzere
kadar
de­
rehin
Rehnin
paraya çevriîmesi
i!e
yapılan
takibin
.mürtehin alacokimın sotış tolebl, iflâs İdare
toşmmazîn pörseflere oynlorak
kesinleşmesi
üzerine
memurunun rehin
konusu
satışı h a k k ı n d a , bir proje verir ve
-uygulanabilir olduğu hakkında İmar m ü d ü r l ü ğ ü n ü n
t e n i d e n ileri s ü r e r e k en ç o k
inden
bunun
resmıî b e l g e s i n e
b i r yıl İ ç i n e r t e l e n m e s i n i
icra t e t k i k
müs­
merci­
isteyebilir. M e r c i satışın erteleme s o n u n d a yapılması halinde
tehin alacaklıiann
ana
para
ile b i r i i k t e
iflâsın
açılması
ile
a r a s ı n d a k i faiz ve t o p t a n eşya fiyatlarında vaki olabilecek
farkı parselli satışların
karşılayacağına
bilirkişi
mür-
satış
%
incelemesine
tarihi
10'u
aşan
dayanarak
k a n a a t g e t i r i r s e b î r yılı g e ç m e m e k ü z e r e s ü r e y i v e r i r . M e r c i t a r a f ı n d a n
bapta
müracaatın
en
çok
3 ay
erteleme isteği r e d d o l u n m u ş
M a d d e 195 —
zarfında
karara
bağlanmaması
halinde
sayılır.
Müflisin Borçlarının Muaccelîyet
KasbetmesL
B o r ç l u n u n g a y r i m e n k u l m a l l a r ı n ı n r e h i n s u r e t i ile t e m i n e d i l m i ş
olacaklar
accel
müstesna
kılar. İflasın
anaya
bu
o l m a k üzere iflâsın açılması müflisin
açıldığı güne
kadar
işlemiş
olan
borçlarını
f a i z ile t a k i p
mu­
masrafları
zammolunur.
Müflisin vadesi gelmemiş faizsiz borçlarından senevi
%
10 h e s a b ı y ­
la I s k o n t o y a p ı l ı r .
Gerekçe
:
İflâs
dolayısıyla
sözkonusu
olan
alacaklar
ahvalin
b ü y ü k e k s e r i y e t i n d e b i r t i c a r i i ş l e t m e ile i l g i l i b u l u n m a s ı , n e t i c e d e
nitelikte olması nedeniyle ticari faiz nisbetine
M a d d e 215 —
pek
ticari
yükseltilmiştir.
Defterin Müflis T a r a f ı n d a n Tanınması.
M a d d e y e Y e n i F ı k r a o l a r a k a ş a ğ ı d a k i h ü k ü m ilâve edilmiştir.
İ f l â s d a i r e s i n i n t e b l i ğ i ü z e r i n e e n g e ç b i r a y i ç i n d e b o r ç l u 285. m a d ­
d e n i n 1. f ı k r a s ı n d a ö n g ö r ü l e n
m u f a s s a l bir b i l a n ç o ve defterlerinin
yetini bildiren bir cetvel ekler ve a l a c a k l ı l a r
çeğe uygunluğunu
listesinin defterlere ve
imzası altında beyan eder. Borçlunun
bu beyanı
tetkik merciine intikal ettirilir ve icra tetkik mercii borçluyu davet
verdiği
listenin d o ğ r u l u ğ u n u
bilirkişiye
vazi­
inceleteceğini
ihtar
r u l u ğ u n a yemin ettirir. (334'ncü madde h ü k m ü burada da
icra
ederek
ederek
doğ­
uygulanır).
Bunu müteakip iflas dairesi bilançonun tevdii edildiğini ilânla
lılara bildirir ve adresleri bilinenleri m e k t u p l a h a b e r d a r
ger­
alacak­
eder.
İlân t a r i h i n d e n i t i b a r e n yedi g ü n içinde a l a c a k l ı l a r d a n b i r i n i n talep et­
mesi ve masrafları ödemesi üzerine tetkik
kikini
resen
geçeceği
bilirkişilere
iDulunmuş alacaklı ve alacaklılarla
havale
mercii hesap durumunun
eder.
Bilirkişi
raporu
tet­
talepde
borçluya tebliğ edilir ve onların
itira-
zını d i n l e d i k t e n s o n m
icra tetkik
mercii
birinci
alacaklılar
toplantısında^
kimlerin rey söhibi olduklarına dair karar verir. Bu karar kabili temyiz de­
ğildir.
M a d d e 21S ™ A d i T o s f i f e ¥ e İ f l â s ı ı ı A ç i l m a s ı m o İlâoL
215. m a d d e d e ö n g ö r ü l e n i ş l e m l e r y a p ı l d ı k t a n s o n r a , t a s f i y e a d i ş e k i l ­
de y ü r ü t ü l e c e k s e iflâs dairesi keyfiyeti ilân eder.
(Müteokip hükümler aynen konun
miştir.) •
Gerekçe s
Madde
219 v e
metninde olduğu gibi kabul
müteakip
maddelerin
sisteminin
edil­
olduğu,
g i b i b ı r a k ı l m a s ı n d a b ü y ü k s a k ı n c a l a r v a r d ı r . İ f l â s ı n a ç ı l m a s ı ile b o r ç l u m a m e l i k i n d e n h u k u k e n el ç e k m i ş o l d u ğ u h a l d e k e n d i e m e l l e r i n e h i z m e t e d e ­
c e k b i r i f l â s i d o r e s i n i n s e ç i l m e s i h u s u s u n a ilk b a k ı ş t a e t k i l i
düşünülebilirse de bu g ö r ü n ü ş t a m a m e n zahiridir.
olamıyacoğı
Çünkü, borçlu sun'i
borç ikrarları ile pasifini k a b a r t m a k t a ve kendi g ö r ü ş ü n e u y g u n bir iflâs
idaresinin
seçilmesini
çok
hollerde
sağlamakta
herhangi
bir
D i ğ e r c i h e t t e n ilk a l a c a k l ı l a r t o p l a n t ı s ı n d a r e y s a h i b i o l a c a k l a r ı n
ta­
mesuliyet tehdidi altında kalmaksızın
yini
büroya
bırakılmakta,
büronun
ve
bunu
yapabilmektedir.
seçimi
için
gerçek
garantiler
olma­
dıktan başka büroya gerekli inceleme zamanında bırakılmadığından
ların oylar h a k k ı n d a k i beyanı ne k a d a r h ü s n i n i y e t sahibi o l u r l a r s a
ciddi k a l m a k t a n uzaktır. Bu itibarla bu mevzuun bu mahzurları
edecek şekilde yeniden düzenlenmesine, ihtiyaç
Evvelâ b o r ç l u n u n
borçlarını kendisine
olsun
bertaraf
duyulmuştur.
mesuliyet tevcihini
mümkün
kılacak şekilde beyana miccbur t u t u l m a s ı ve bu beyanının y e m i n d e
dini s a ğ l a m a k
ması
için
cihetine gidilmiş ve ayrıca
bilirkişi
tetkikatına
ve
icra
durumun
tetkik
on­
açıklığa
merciinin
teyi­
kavuşturul­
kararına
ihtiyaç
d u y u l m a s ı v e b u m a k s a t l a 215. m a d d e y e e k h ü k ü m l e r g e t i r i l m i ş t i r .
S a n i y e n 215. m a d d e d e k i d e ğ i ş i k l i ğ e p a r a l e l o l a r a k 219 v e 2 2 1 . m a d ­
dede gerekli değişiklik yapılmıştır.
M a d d e 2 2 1 — İlk A l a c a M ı f a r T o p l a n t ı s ı .
İlk a l a c a k l ı l a r t o p l a n t ı s ı n d a i f l â s m e m u r u y a h u t m u a v i n l e r i n d e n b i r i
reislik eder. B u m e m u r t a r a f ı n d a n t â y i n o l u n a c a k iki a l a c a k l ı v e y a m ü ­
m e s s i l l e r i v e b u l u n a m a z s a b i r a l a c a k l ı v e y a m ü m e s s i l i ile b i r ( b ü r o ) t e ş ­
kil edilir.
K e n d i l e r i v e y a m ü m e s s i l l e r i h a z ı r b u l u n a n a l a c a k l ı l a r , 215.
maddeye
göre tetkik merciinin verdiği karara nazaran belirlenmiş alacaklılar
ade­
dinin en az d ö r t t e birine baliğ o l u r s a t o p l a n t ı nisabı hâsıl olur. T o p l a n t ı d a
bulunanlar beş kişiden azsa alacaklıların yarısını temsil etmeleri
şarttır.
K a r a r l a r a l a c a k v e a l a c a k l ı l a r ı n ç o ğ u n l u ğ u ile v e r i l i r .
Çift
çoğunluk
e l d e e d i l e m e m i ş ise y e n i d e n o y l a m a y a b a ş v u r u l u r . Ç i f t ç o ğ u n l u k
retle de elde edilemediği
bu s u ­
takdirde toplantı aynı yerde ve s a a t t e
üzre bir hafta sonraya ertelenir. Bunda gerektiğinde üç defa
olmak
oylamaya
başvurulur; yine de çift ç o ğ u n l u k elde edilemezse son o y l a m a d a k i alacak­
lı v e y a a l a c a k l ı l a r ç o ğ u n l u ğ u n u n k a r a r l a r ı n d a n b i r i n e i c r a t e t k i k
merciinin
iltihakiyla karar t e k e m m ü l eder.
Reylerin m u t e b e r olup olmıyacağı
hakkındaki
ihtilâfı büro
kimlerin
n e k a d a r a l a c a k l ı o l d u ğ u h a k k ı n d a i c r a t e t k i k m e r c i i n i n 215. M d . ç e r ç e ­
vesinde ittihaz ettiği kararla bağlı olarak halleder. Karar m u t e b e r
y a n bir reyin i n z i m a m i y i e elde edilmişse ilgililer b ü r o n u n reyin
olma­
muteber-
liği hakkındaki t a s a r r u f u n a karşı icra tetkik merciinde şikayette
buluna­
bilirler. Şikâyetin kabulü üzerine merci müştekiden gerekli m a s r a f l a r ı a l ­
mak
suretiyle
birinci alacaklılar
Gerekçe :
Yukarıdaki
toplantısını yeniden
mülâhazalara
ile ilgili g e r e k ç e l e r e ek o l a r a k
ek
olarak
görülmeyerek
tinin
Bankalar
inzimam
edecek
eder.
215 v e 2 1 9 .
madde
alacaklılar toplantısının kararlarında
nız alacaklılar e k s e r i y e t i n i n yeterli
de
davet
şekilde
kümlerin benimsenmesi uygun
buna alacak
Birliğince
yal­
ekseriye­
sevkedilmiş
hü­
görülmüştür.
M a d d e 2 2 3 — İflâs İ d a r e s i ve İflâs Dairesinin V a z i f e l e r i .
Toplanan alacaklılar tasfiyenin havale edileceği
İflâs İdare
memur­
larının kaç kişiden ibaret olacağı hakkında karar verirler ve bunların
misli
kadar
seçecekleri
mış
İflâs
lâzım
gelen
adayları
İdare
bilgi ve
icra
tetkik
memurlarının
tecrübeyi
haiz T ü r k
merciine
adedine
sunarlar.
göre
vatandaşlarından
Merci
bunları
bir
kararlaştırıl­
gösterilen
adaylar
a r a s ı n d a n ikisini ve ü ç ü n c ü y ü de gerektiğinde adaylar dışında tayin
et­
mek suretiyle seçer.
ol­
Eğer
ması kararlaştırılmışsa
İflâs
merci
İdaresinin tek
hakimi
Kurulca
bir
memurdan
seçilen adaylar
ibaret
arosmdan
veya dışardan birini seçer.
Alacaklılar
netim
Kurulu
toplantısı
da
seçebilir.
yetkiler verilmemişse
1 —
Bu
görürse
kurulun
alacaklılar
görevleri
tashih
bulunmak.
ayrıca
bir
kararda
De­
başka
şunlardır:
ettirmek,
ısrarları halinde
mercii
nezdinde
yanlış
şikayette
.
Müflisin
işletmesinin
devam
edip
etmemesine,
cekse hangi şartlar içinde devam edeceğine karar
3 —
arasından
İflâs idare m e m u r l a r ı n ı n tasarruflarını y a k m d o n izlemek,
gördüklerini
. 2 —
gerekli
İflâs idaresinin
ihtilaflı
konularda
ede­
vermek.
245'nci m a d d e
fuz kalmak şartıyla sulh akdine müsaade etmek,
devam
hükmü
mah­
4 —
İflâs idoresinin kabul ettiği oîocoklara itiraz e t m e k ve iflâs i d ö -
resinin bu itirazı red e t m e s i halinde red k o r a n n d a n itibaren 7 g ü n z o r f m do dava a ç m a k , keza kobu! edımemiş alacaklar hakkındo da itiraz
k ı n ı k u l i o n m a k , r e d d i h a l i n d e ıfJos i d o r e s i n e d a v a
5 — Gayri
6
menkullerin
pazarlıkla
satışına
hok-
açmak,
muvafakat
etmek.
: İflâs i d a r e s i n c e y a p ı l o n m ö s r a f listeîerînî k o n t r o l e t m e k ,
ücret­
leri h a k k ı n d a icro t e t k i k m e r c i i n e m ü t o l â o b i l d i r m e k ve nihai p o y
cetve­
lini d e n e t l e m e k ( B u i ş l e r d e ü c r e t i i f i o s î d o r a s i n d e n a l ı n m a k s u r e t i y l e
uz-
m o n l a n n yordımını. soğlayö'biîîrier, -kendileri-bir ü c r e t talep e d e m e z l e r ) '
Y ü k o r ı d a sayılan .yetkilerden bir kısmı o l o c a k î ı l a r toptantısı
dan koldıabileceğî gibi bunlora oynı körorda yeni
Gerekçe :
tarafın­
yetkilerde verilebilir.
-İflâs i d a r e m e m u r l ö r ı n - ı o s e ç i m i n d e k i
rasîlonablecek
ak»
s o k l ı k f o r ı b e r t ö r o f e t m e k i ç i n b i r i n c i a l o c a k h l a r t o p l a n t ı s ı n a bîr m i s l i n a m ­
zet seçmek ve îdöre m e m u r l a n n ı n tayinini icra tetkik merciine
uygun
bırakmak,
görülmüştür.
. M a d d e 228 —
Mosanın
İflâs idoresmin Vozifesî.
kanunî mümessPJ ıfios idaresidir.
ferini g ö z e t m e k v e t o s f î y e y i y o p r n o k l a
İdare masonın
menfaat-
mükelleftir.
İ d a r e , o n b i n lıYoya k a d a r o l a n a l a c a k l a r d a n d o ğ r u d a n d o ğ r u y a ,
da­
ha ziyade o l o c o k l a r d a n ölocaklar toplantısının vereceği selal-ıyeîle
sulh.
olabilir ve t a h k i m yapabilir.
227 —
İ f l â s İ d a r e s i i i i i i V a z i f e we M e s ü ü f e î i .
5. m a d d e île 8. m a d d e n i n 1 v e 2 f ı k r a l a r ı v e 9, 11 v e 16 n c ı m a d d e l e r i n
icra dairelerine ait hükümleri
iflâs idaresi hakkında do
câridir.
İcra tetkik mercii ifıâs îdöre m e m u r l o n ü z e r i n d e disiplin yetkisini h a ­
iz olup
g e r e ğ i n d e b u n l o n n vcızifesîne n i h a y e t v e r e b i f y i e r . A z i l k a r a n t e r n -
yîz e d i l e m e z . T e t k i k m e r c i i î h t î y o ç g ö r ü r s e o z f o l u n o n y e r î n e e v v e l k i n o m zetler
arosmdan
ve
bu
mörnkün
değilse
dısardon
yenisini
îflös i d o r e rneniLir^on T ü r k C e z o K a n u n u u y g o k ı m o s ı n d a
seçer.
memur sa­
yılır.
Gerekç© ı
Burodo tatbikatta
ssk s ı k g ö r ü l e n
fökat
metinferin
mü-
s o a d e s i z y ğ i n e d e n i y l e k a b u l e d s î e m e m ı ş o l a n iki h u s o s o y e r v e r i l m i ş t i r .
Evvelâ î c r a / i e l k î k rnercileri, iflâs îdore ı r ı e m u r i a r r ö z e r i n d e disiplin v s
b ü r n e y o n d a l ü ö s î d ö r e memurlGnm
yen
GriiO
yılmıştır.
ö z l e t m e ile y e t k i l i k i l i i ı m ı ş t ı r .
Sani­
Konunu hükumteri latbıkinde iflâs idore rnemııriorı roemor
sa­
M a d d e 228 — Öçûrıeü Şahıslarııı İstihkak İ d d i a l a r ı .
Üçüncü şahıslar îorofındon
istihkak
îddiasmda
kendilerine verilip verilmiyeceğinı iflâs idaresi
İfîâs idaresi; i s t i h k a k iddiasını
bulunulan
eşyanîn
körarlaştınr.
reddederse,
üçüncü
şahsa
^karşı
d e r m i y a n edilen a l a c o k v s . hakların aidiyeti h u s u s u n d a iflâs idaresi ile b ü
h a k l a r ı n k e n d i l e r i n e • a i d i y e t i n i i l e r i s ü r e n d i ğ e r ü ç ü n c ü ş a h ı s l o r arasında.,
o r t a y a çıkan ihtilaflarda d o ifios idaresi yukarkî fıkra g e r e ğ i n c e İcro t e t ­
kik merciinde dâva o ç m a s ı için iddia sahibi ü ç ü n c ü şahıslara yedi günlük,
bir
müddet tayin
ve tebliğ eder.
Dâva
oçıimadığı
tokdirde
d e üçüncü.,
ş a h s ı n o h a k ü z e r i n d e ,iflâs i d a r e s i n e n a z a r a n j ı o k k ı b u l u n m a d ı ğ ı
kabul,
edilir.
Gerek
mülkiyet ve gerek sair
hakların aidiyeti
hükümler çerçevesinde açılacak istihkok davasına
bokırnmdan
yukorki
bösit yargılama u s u - -
June g ö r e bakılır.
T e t k i k m e r c i i , i c a b ı n d a i s t i h k a k d a v a c ı s ı n d a n m a s a n ı n m u h t e m e l za-^r a n n a karşı teminat
M a d d e 230 ~
istiyebilir.
İddia Edilen A l ö c a k l a r ı n •Tetkiki.
İ d a r e o l a c a k v e istihkak i d d i a l a n n m k o y d ı i ç i n t a y i n
o l u n a n müddet,:
bittikten s o n r a iki a y içinde i d d i o i a n t a h k i k v e intaç eder. M ü f l i s i bulundur­
mak m ü m k ü n s e her iddia hakkında
mucibince
borçlunun
ne diyeceğini sorar v e 215. m a d d e
beyanını v e icra
tetkik
merciince
tanzim
edilmiş
listeyi g ö z ö n ü n d e t u t a r v e icabında bu beyan v e listedeki koyıtlardan g e ­
rekçe v e r m e k suretiyle ayrılarak iddiatmın kabul veya reddi hakkında k a ­
rar verir.
Moxlde 2 3 4 — A i o c o l c i i i a r S ı r o C e t w e i i , l i o n we İ h t a r .
- •
İflâs idaresi sıra cetvelini
biri m a ­
iflâs dairesine verir. Alacaklılar
halli v e diğeri o y e r d e o k u n a n y ü k s e k tirajlı gazetelerden b i r i n d e
olmak
ü z e r e i k i g a z e t e y l e ilan o l u n u r .
Iddiolanrıın tamamı veya
bir kısmı,
s ıra y o k a b u l e d i l m e y e n a l o c a k h l a r o
reddedilen
yahut iddio
doğrudan doğruyo
haber
Sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin verilmesinin.son
di g ü n içinde
iflâsa
karar veren mahkemeye
ettikleri
verilir
ilâııındon y e ­
m ü r o c a a t l o "dava
oçmoya,:
mecburduriar.
İtiraz e d e n , talebinin
ederse dava
mosoya
haksız ofarok
ret veyo
tenziJ e d i l d i ğ i n i
karşı oçıîır v e b u t o k d i r d e d â v o süresi
reddi k a r o n n ı n kendisine tebliğ edüdiğinden itibaren başlar.
iddia•
alocağının-,
Bir
alacağın
terkini
hakkında
açılan
dâva
kazanılırsa,
t o h s i s edilen hisse dâva masrafları da dahil olduğu
bu
alacağı
halde sıraya
bakıl­
maksızın alacağı nisbeîinde itiraz edene verilir ve artanı da diğer alacaklı­
l a r a s ı r a c e t v e l i n e g ö r e d a ğ ı t ı l ı r . D â v a b a s i t y a r g ı l a m a u s u l ü ile g ö r ü l ü r .
Ancak,
sıraya
itiraz
dair
alocağı
alacağın
ise ş i k a y e t
için muayyen
esas
yoluyle
veya
miktarına
tetkik merciine
bir sıraya
hthalini
istemiş
taallûk
etmeyip
arzolunur.
Eğer
olup
da
bu
yalnız
alacaklı
sıra
kabul
e d i l m e m i ş ise b u h u s u s t a k i ş i k a y e t hakkı t a l e b i n i n reddi kararının
rğlnden
tebîi-
itibaren yürür.
223'ncü
madde mucibince
Denetim Kurulunun
yetkileri
ayrıca
mah­
f u z d u r . Bir a l a c a ğ ı n sıra c e t v e l i n d e n çıkarılması h a k k ı n d a k i talebinin
bulü halinde bundan
edilmemiş
bütün alacaklılar
alacaklının
kabulü
için
istifade eder. Sıra cetveline
açacağı
davaya
alacağı
y a n şahıs iltikak e t m e d i ğ i t a k d i r d e bu d a v a y a d e v a m
.idaresinden veya bunu avans edecek alacaklılardan
ithal
redde
uğra­
olunmaz.
Denetim Kurulunun açacağı davalar için yargılama
M a d d e 237 —
ka­
giderlerinin
iflâs
alır.
M a s a n ı n T a s f i y e s i - İkinci A l a c a l ı l a r
Toplanması.
İflâs idaresi a l a c a k l a r ı n t a h k i k i işini y a p t ı k t a n s o n r a ; a l a c a k l ı l a r ı i k i n ­
ci toplanmıya ilânla davet eder. Bu toplanmıya alacakları t a m a m e n
-kısmen
idarece kabul edilen alacaklılar
çağrılır.
Denetim
çilmiş olduğu hallerde bu Kurul üyeleri de toplantıdan
veya
Kurulunun
haberdar
İlân, en az yirmi g ü n evvel yapılır ve ilânın birer nüshası
se­
edilir.
alacaklılara
gönderilir.
K o n k o r d a t o teklifi hakkında müzakere cereyan edecekse davette
bu
cihet de bildirilmelidir.
Toplantıya
iflâs
memur
veya
yardımcısı
reislik
eder.
221 i n c i
d e n i n 2 ve 3 üncü fıkraları b u r a d a da uygulanır. A n c a k toplantıda
•bir n i s a p h a s ı l o l m a d ı ğ ı t a k d i r d e
yeniden
yapılacak
ilândan
mad­
dörtte
itibaren
en
a z 15 g ü n s o n r a a k d e d i l e c e k o l a n t o p l a n t ı d a t o p l a n t ı n i s a b ı a r a n m a z .
Bu
t o p l a n t ı y a ilişkin ilânın birer nüshası da alacaklılara
M o d e l e 238 —
gönderilir.
i k i n c i A i a c ö k i i i a r TopSantısının Y e t k i s i .
İflâs idaresi tasfiyenin cereyanı şekline ve alacaklarla borçların vazi­
y e t i n e dair a l a c a k l ı l a r t o p l a n t ı s ı n a m u f a s s a l bir r a p o r verir.
Alcaklılar
toplantısı, iflâs
bu hususta ve masanın
İcap eden kararlan
Eğer
Denetim
yeceği hususunda
idaresini
menfaati
vazifelerini
için zaruri
de
gördüğü
bırakmak
diğer
isterse
hususlarda
verir.
Kurulu mevcutsa
bunun
vazifeye
devam
edip
karar vereceği gibi daha ö n c e böyle bir Kurulun
etmi­
teş-
kiline g i d i i m e m i ş s e ' t a s f i y e n i n seyrini takip için İkinci alacaklılar t o p l a n ­
tısı l ü z u m g ö r d ü ğ ü h a l l e r d e b ö y l e b i r K u r u l u n t e ş k i l i n e k a r a r
verebilir.
JoplantmsL
M a d d e 240 — Y e n î d e r ı A l a c a k l f l c ı r
Alacaklıların ekseriyeti İster y a h u t iflâs idaresi l ü z u m u n a k a n i
olur­
sa yeniden alacaklılar t o p l a n m a s ı için davet yapılabilir. Bu t a k d i r d e ala­
caklıların
oyu
kendilerinin
bilinen
adreslerine
taahhütlü
mektupla
yazı­
l a c a k d a v e t üzerine verecekleri ve imzası noterlikçe tasdikli c e v a p yazısı
ile elde edilebilir.
N i s a p h a k k ı n d a 237 i n c i m a d d e h ü k ü m l e r i
M a d d e 241 —
uygulanır.
M a l l a r ı n P a r a y a Çevrilmesi Usulü.
M a s a y a a i t m a l l a r i f l â s i d a r e s i m a r i f e t i ile a ç ı k a r t t ı r m a y a h u t
caklılar
karar verirlerse
pazarlık
suretiyle
elde edilecek bedel bakımından menfaat
yılı g e ç m e m e k
satılabilir.
Pazarlıklı
ala­
satışta
olan hallerde alıcıya e n ç o k
üzere vâde verilebilir ve bu süre içinde kalmak
bir
şartıyla
satış bedeli takside bağlanabilir. Bu suretle yapılan satışlar da cebri
ic­
ra satışı sayılır.
Üzerlerinde
rehin hakkı bulunan
eşya
ancak
rehin
sahibi
alacaklı­
l a r ı n d a m u v a f a k a t i h â l i n d e p a z a r l ı k s u r e t i y l e s a t ı l a b i l i r . 185. m a d d e h ü ­
kümleri
\
mahfuzdur.
M a d d e 2 4 6 / a — T a s f i y e n i n G i d i ş i n e İlişkili R a p o r .
İflâs idare m e m u r l a r ı t a y i n l e r i n d e n itibaren her altı ay s o n u n d a
dairesine ve eğer Denetim
K u r u l u s e ç i l m i ş ise bu K u r u l a
İflâs
İflâs
İşlerinin
gidişi h a k k ı n d a rapor verir. B u r a p o r üzerine İflâs Dairesi v e D e n e t i m K u ­
rulu lüzum gördükleri h u s u s l a r d a açıklamalar isteyebilir ve yapılması ge­
reken işlerde önerilerde
b u l u n a b i l i r v e bu ö n e r i l e r i n a ç ı k ç a reddi
de iflas Dairesinin ve D e n e t i m K u r u l u n u n İcra tetkik m e r c i i n d e
halin­
şikayette
b u l u n m a k U^>..,^i« m a h f u z d u r .
M a d d e 251 —
(o)
T a s f i y e s o n u n d a m a s r a f l a r ve Ifios idare memurlarının Ücretleri
çık­
t ı k t a n s o n r a a l a c a k l a r ı n t a m a m ı ö d e n i r ve y i n e de bir b a k i y e k a l ı r s a
b a k i y e n i n b o r ç l u y a v e r i l m e s i i ç i n i f l â s ı n a ç ı l m a s ı ile a l a c a k l ı l a r a
yapıldığı tarihler arasında t o p t a n eşya fiyatlarında
dağıtım
% 10'u a ş a n bir artış
olmamalıdır. Böyle bir a r t ı ş b u l u n m a s ı halinde bakiye t o p t a n e ş y a
larındaki artış nispeti nazarı itibare alınarak yeniden tanzim edilecek
' c e t v e l i n e g ö r e dağıtılır. Y i n e de bir bakiye kalırsa b u . m ü f l i s e
— 49 —
bu
fiyat­
pay
verilir,.
F. : 4
Gerekçe ;
mesinin d e
olarak
İflâsta f a i z i m i n i ş l e m e m e s i
h e s a p dışı t u t u i r n a s m ı
kabulünün adalete
aykırı
paranın
gerektirebilirse
olacağı
iştirg gücünün
de, bu
düşünülmüş
fikrin
ve
gidildiği t a k d i r d e
iflâsın t a s f i y e tekniği y ö n ü n d e n
büyük
mutlak
diğer
p a r a n ı n iştira kabiliyetini k a y b e t m e s i n i n her h a l ü k a r d a n a z a r a
düş­
yönden
alınmasına
müşkülat
kay­
n a ğ ı o l a c a ğ ı d a n a z a r a alınmıştır. Bu itibarla e s a s itibariyle a c i z v e s i k a ­
sının v e r i l m e s i n e m ü n c e r o l a n b i l c ü m l e h a l l e r d e p a r a n ı n
iştira
gücünde
vaki o l a b i l m i ş düşüşler n a z a r a a l ı n m a y a c a k , bu unsur s a d e c e
alacaklı-
y ü z d e y ü z t a t m i n i n d e n s o n r a borçluya v e r i l e c e k bir b a k i y e hasıl
olduğu
t a k d i r d e bu unsur h e s a b a k a t ı l a c a k t ı r . 251 biz bu d ü ş ü n c e l e r e c e v a p v e r ­
mektedir.
M a d d e 279 — Acizden Dolayı Butlan.
A ş a ğ ı d a k i t a s a r r u f l a r b o r c u n u ö d e m e y e n bir b o r ç l u t a r a f ı n d a n
reti t e r k ettiğini b i l d i r m e s i n d e n , v e y a h a c i z d e n , v e y a h u t m a l
tica­
bulunmaması
s e b e b i y l e a c i z d e n y a h u t iflâsın a ç ı l m a s ı n d a n e v v e l k i bir s e n e içinde y a ­
pılmışsa yine bâtıldır;
1 —
Borçlunun
teminat
göstermeği
evvelce
taahhüt
etmiş
haller m ü s t e s n a o l m a k ü z e r e borçlu t a r a f ı n d a n m e v c u t bir b o r c u
olduğu
temin
için y a p ı l a n rehinler.
2 —
P a r a v e y a m u t a t ö d e m e v a s ı t a l a r ı n d a n g a y r i bir s u r e t l e y a p ı l a n
ödemeler,
3 —
4 —
V a d e s i g e l m e m i ş b o r ç için y a p ı l a n ö d e m e l e r ,
T i c a r e t i t e r k e d e n b o r ç l u n u n t e r k keyfiyetini i l â n ı n d a n ö n c e altı
a y z a r f ı n d a a l a c a k l ı l a r a r a s ı n d a eşitliği b o z a c a k s u r e t t e y a p t ı ğ ı
tasarruf­
lar.
Bu
tasarruflardan
istifade eden
kimse
borçlunun
hal ve
vaziyetini
bilmediğini ispat e y l e r s e iptal d â v a s ı d i n l e n m e z .
Gerekçe :
Ticareti terk
edenlerin
keyfiyeti
bildirmek
mükellefiyeti
bu d e f a 3 3 7 (a) d a y a p ı l a n tadille c e z a i m ü e y y i d e y e b a ğ l a n m ı ş v e t e r k i n
i l â n ı n d a n geriye d o ğ r u altı a y içinde b o r ç l u n u n a l a c a k l ı l a r a r a s ı n d a e ş i t ­
liği b o z a c a k t a s a r r u f l a r ı kabili iptal sayılmıştır. Böylelikle t i c a r e t i t e r k e t ­
m e k k a r a r ı n ı v e r e n b o r ç l u l a r ı n a l a c a k l ı l a r a r a s ı n d a eşitsiz m u a m e l e y a p ­
ması temayülü önlenmek
M a d d e 280 a)
istenmiştir.
Diğer Butlan Halleri.
2 8 0 . m a d d e ' n i n s o n f ı k r a s ı n d a k i ü ç a y altı o l a r a k t a d i l
Ticaret
terkeden
kimse
terk
keyfiyetini
sahip
olduğu
edilmiştir.
gayrimenkul-
ler için t a p u siciline ş e r h e t t i r m e k l e mükelleftir. Ş e r h t e n i t i b a r e n altı
müddetle o gayrımenkulde tasarruf da bulunamaz.
ay
Rlodcfe 2S5
—
• F ı k r a ' 1)
^
.
, •.
K o n k o r d a t o h ü k ü m l e r i n d e n i s t i f a d e - e t m e k i ş e y e n ' h e r h o n g i b i r borg-:,
l u , icra tetkik merciine bir k o n k o r d a t o projesi verir ve bu projeye bütün,
a l a c o k h i a n n ı n isim, a d r e s v e a l a c a k m i k t a r l a r ı n ! d q ihtîvo e d e n .mufassal
bir bilanço ve defter t u t m a y a m e c b u r şahıslardan
İse d e f t e r l e r i n i n
vazi­
y e t i n i b i l d i r e n , b i r c e t v e l e k l e r v e a l a c a k l ı l a r 11^ a l a c a k l a r l i s t e s i n i n
lere v e g e r ç e ğ e u y g u n l u ğ u n u i m z a s ! a l t ı n d a b e y a n
„ Fıkra
2).
defter­
eder
Yetkili tetkik mercii, iflâsa t â b i o l a n l a r i ç i n 154 ncü
mad­
denin 1 veya 2 nci fıkrasında yazılı y e r d e k i , i f l â s o t â b i o l m a y a n b o r ç l u n u n ,
ikâmetgâhındaki tetkik
Fıkra
3)
mercidir.
B o r ç l u , b i l a n ç o s u n d a yazılı m a l v e h i z m e t l e r i ,
to mühletinin verilmemesi
halinde,
bilançoyu tetkik
konkorda­
merciine
sunduğu
t a r i h t e n bir s e n e içinde t a k i b e u ğ r a d ı ğ ı t a k d i r d e 1 6 2 nci m a d d e
göstermeye mecburdur.
tasdik edilmemişse,
Konkordato mühleti k a l d ı r ı l m ı ş veya
bunların
kesinleşmesi t a r i h l e r i n d e n
uyarınca
konkortado
itibaren
bir
ne v e k o n k o r d a t o f e s h e d i l m i ş s e feshin k e s i n l e ş m e s i n d e n altı a y
se­
müddet­
le b o r ç l u için aynı m e c b u r i y e t vardır.
Fıkra
4)
Mevcut m a l l a n ve alacakları, borçlarının en a z
%
ni 3 0 4 ' n c ü m a d d e d e k i e s a s l a r d a h i l i n d e e n ç o k (üç s e n e z a r f ı n d a )
50'siödeme
y e y e t i ş m e y e n borçlu k o n k o r d a t o i s t e y e m e z . Ş u k a d a r ki b o r ç l u m a l
alacaklar durumuna
lunduğu takdirde
müddetini
birer
göre
%
50'den
fazla
bir ö d e m e
taahhüdünde
% 50'nin ü s t ü n d e t a a h h ü t ettiği h e r %
sene daha
ek ö d e m e o l a r a k
%
uzun
olmak
üzere
tayine
ve
bu­
2 0 için t a s f i y e
yetkilidir.
Borçlu
10'u t a a h h ü t ettiği t a k d i r d e b u k e n d i s i n e altı a y l ı k
bir s ü r e k a z a n d ı r ı r ) .
M a d d e 286 —
K o n k o r d a t o T a l e b i n î n Nazara
Alınmosı
Şartları.
B o r ç l u n u n k o n k o r d a t o teklifini a l a n t e t k i k m e r c i i , b o r ç l u y u ve
l u n u n 285 nci m a d d e g e r e ğ i n c e verdiği m u f a s s a l b i l a n ç o s u n d a
alacaklılarını
en yakın
bir g ü n
için t a a h h ü t l ü
bir
mektupla
borç­
gösterdiği
duruşmaya
davet eder.
Tetkik
mercii, bu duruşmada
ve gerektiğinde bunları
len alacaklılardan
ile m ü t e a k i p
borçluyu
ve gelen
isticvab eder. A l a c a k l a r ı n ı n
alacaklıları
hakiki o l m a d ı ğ ı , g e ­
biri t a r a f ı n d a n iddia e d e n a l a c a k l ı l a r ı ihtarlı
c e l s e y e çağırılır.
İhtarda gelmedikleri
dinler
takdirde
davetiye
kendilerinin
o y l a m a y a d a h i l e d i l m i y e c e ğ i bildirilir.
M e r c i i , tetkikata g e ç m e z d e n önce borçlunun müracaatında
bildirdiği
borçlarının gerçeğe uygunluğu hakkında yemin verdireceğini kendisine ih-
î a r eder. B o r ç l u n u n tevcih edilen yemini eda etmesini müteakip, d u r u m u ­
nu, hesaplannin
Serlendirmek
halini ve d u r u ş m a d a k i
suretiyle
işlerindeki
alacaklıların
doğruluğunu
beyanlarını
ve
taahhütlerini,
getirmesine mâni olan sebebleri gözönünde tutarak, projenin
zarara sokmak
kasdından ârî ve b o r ç l u n u n
da
mevcuduyla
de-
yerine
alacaklıları
mütenasip
olup
olmadığına ve m e v c u d u n u n teklif edilen miktarı ödemeye yetişip yetişme­
diğine göre, konkordato talebinin uygun olup olmadığına
M a d d e 287 —
Talep
karar
verir.
Mühlet
uygun
görülürse, tetkik
mercii borçluya
iki aylık
bir
mühlöt
verir ve aynı z a m a n d a lâzım gelen bilgi ve t e c r ü b e y e malik T ü r k
daşlarından
bir komiser tayin eder. D u r u ş m a d a
hazır
bulunan
vatan­
alacaklı­
ların sayı v e a l a c a k tutarı bakımından ç o ğ u n l u ğ u bir aday teklif
ederler­
se, tetkik mercii o kimseyi komiser olarak tayin etmeye mecburdur.
cii
rak
ihtiyaç
görürse
komiserleri
seçer. Tetkik
ceklerini
de
azınlıkta
üçe
mercii
belirtir.
iblağ
kalan alacaklıların
edebilir
ve
bu takdirde
kararında, komiserlerin
Tetkik
mercii
görüşlerini
ayrıca
diğer
dikkate
ikisini
hangi adreste
Komiserin
ücretini
ala­
reesen
vazife
e d e r ve bu ü c r e t i n iki aylık t u t a r ı n ı n v e z n e y e a v a n s o l a r a k
borçluya
Mer­
göre­
de
tesbit
yatırılmasını
emreder.
M a d d e 288 —
Fıkra 1
M ü h l e t i n İlânı.
aşağıdaki şekilde
tâdil
edilmiştir.
T e t k i k m e r c i i n c e m ü h l e t verildiği, k o m i s e r t a r a f ı n d a n , biri Resmî G a ­
z e t e diğeri v a r s a m a h a l l i g ö z e t e ile o l m a k üzere en az üç g a z e t e y l e ilân
o l u n u r ve aynı gün icra dairesiyle tapu dairesine ve ayrıca
adresi
belli
o l a n a l a c a k l ı l a r a t a a h h ü t l ü bir m e k t u p l a bildirilir. M a h a l l i g a z e t e d e
yapı­
lan ilanların bir sureti tetkik merciinin divan hanesine talik olunur.
Borç­
lu
bir t a c i r
!se a y r ı c a
ise t i c a r e t
gemi
Ticaret Sicili
olduğu
sicil
sicili
memurluğuna
Gazetesinde
takdirde,
memurluğuna
de
gemi sicili
ile
meşgul
da h a b e r verilir ve keyfiyet
Türkiye
ilân edilir.
memuru
ve deniz
Borçlunun
konkordato
ş e r h verir. B u ş e r h T.T.K. 8 7 9 ' n c u m a d d e s i n d e k i
ni m e y d a n a
ticareti
gemisi
mehli
sicile
kayıtlı
hakkında
sicile
şerhin hukuki
neticesi­
getirir.
K o n k o r d a t o talebi üzerine verilecek mühlet kararına en son ilân ta­
rihinden
itibaren yedi gün
içinde
her a l a c a k l ı
(Eğer son ilân Resmi Gazetede yapılan
dilekçe
ise A n k a r a
ile i t i r a z
dışındaki yerler
b u n a 7 g ü n l ü k bir s ü r e d a h a eklenir) İtiraz m ü d d e t i n i n başlangıcı
li g a z e t e d e
yapılan
son
ilânın d i v a n h a n e y e
edebilir.
taliki tarihidir.
mahal­
(Kanunun
f ı k r a s ı 3. f ı k r a o l a r a k , 3. f ı k r a s ı d a 4. f ı k r a o l a r a k a y n e n m u h a f a z a
miştir.)
için
2.
edil­
M a d d e 290 —
Borçlunun
Tasarruf
Selâhivetînın
Uzatıinnası.
Borçiu bu h ü k m e y a h u t komiserin ihtarlarma aykırı veya
iyi n i y e t i n ­
d e n ş ü p h e y i haklı g ö s t e r i r bir h a r e k e t t e b u l u n u r s a , t e t k i k m e r c i i
rin veya bir alacaklının talebi üzerine, m ü m k ü n
ise b o r ç l u y u
komise­
dinledikten
s o n r a , m ü h l e t i k a l d ı r a b i l i r . B o r ç l u , 285 i n c i m a d d e y e g ö r e v e r d i ğ i
mufas­
sal b i l a n ç o s u n d a h e r h a n g i bir alacaklısının isim, a d r e s ve a l a c a k
mikta­
rını b i l e r e k y a n l ı ş g ö s t e r m i ş v e y a h i ç g ö s t e r m e m i ş s e , iyi n i y e t i n d e n
heyi haklı g ö s t e r i r bir h a r e k e t t e b u l u n m u ş
Gerekçe ı
Borçlu
şüp­
sayılır.
285 inci m a d d e g e r e ğ i n c e , m u f a s s a l
bilançosun­
da bilerek bir alacaklısının isim, adres ve a l a c a k miktarını g ö s t e r m e m i ş s e ,
290 ıncı m a d d e n i n
2. f ı k r a s ı a n l a m ı n d a
«hüsnüniyetinden
şüpheyi
gösterir bir harekette bulunmuş»
sayılmalı ve verilen k o n k o r d a t o
kaldırılmalıdır.
müeyyide
Ancak,
böyle
bir
sayesinde,
borçlu
haklı
mühleti
bütün
ala­
caklılarını bildirmek z o r u n d a kalacaktır. Borçlu, bilançosunda ihtilaflı a l a ­
caklılarını da bildirmeli, a n c a k
bu alacağın
henüz
ihtilaflı o l d u ğ u n u
kendisi tarafından kabul edilmediğini ilâve etmelidir. Zira ihtilaflı
ve
alacak­
lar h a k k ı n d a k a r a r v e r m e k y e t k i s i , b o r ç l u y a d e ğ i l , 297 n c i m a d d e n i n 4. f ı k ­
r a s ı g e r e ğ i n c e t e t k i k m e r c i i n e v e n i h a y e t m a h k e m e y e a i t t i r . (İİK m. 3 0 2 ) .
Ş u h a l d e , b o r ç l u , ö z e l l i k l e a l a c a k l ı s ı ile a r a s ı n d a d â v a v e y a i c r a t a k i b i k o ­
nusu olan alacakları ve bunların alacaklılarının isim ve adresini de
fassal bilançosunda bildirmek
mu­
zorundadır.
B u n d a n b a ş k a , 290 ı n c ı m a d d e n i n 2. f ı k r a s ı , m ü h l e t i n k a l d ı r ı l m a s ı t a ­
lebinde
bulunma
yetkisini, sadece konkordato
komiserine
tanımaktadır.
B a z a n , k o m i s e r ile b o r ç l u n u n a n l a ş m a l a r ı v e b ö y l e c e k o m i s e r i n b u y e t k i ­
sini bilerek
kullanmaması
şüpheyi haklı
tetkik
gösterir
merciine
mümkündür.
hareketlerde
başvurarak,
Ö z e l l i k l e , b o r ç l u n u n iyi
bulunması
mühletin
halinde,
kaldırılmasını
niyetinde
alacaklıların
isteyebilmeleri
da
gere­
kir.
B u s e b e p l e , m a d d e n i n 2. f ı k r a s ı a ş a ğ ı d a k i ş e k i l d e
M a d d e 292 —
Alacaklılar
değiştirilmiştir.
A l a c a k l a r ı n Bildirilmesi.
komiser
tarafından
ilân
içinde alacaklarını bildirmeye, mehlin
tarihinden
ilân edildiği
itibaren
son
yirmi
gazetede
yapıla­
c a k ilânla d a v e t olunur. A y r ı c a , ilânın birer sureti a d r e s i belli o l a n
caklılara
taahhütlü
alacakların
mektupla
bilançoda
gönderilir.
kayıtlı olmadıkça
İlânda,
hilafına
konkordato
gün
ala­
hareket
eden
müzakeresine
kabul
e d i l e m i y e c e k l e r i ihtarı d a yazılır. Şu k a d a r k i , a l a c a k l ı n ı n
konkordatonun
tastikine itiraz hakkı saklıdır.
i .
M a d d e 296 — K o n k o r d a t o n u n M a h k e m e d e T e t k i k i .
I
Toplanmayı takip eden
10 g ü n b i t t i k t e n s o n r a
—m—
komiser
konkordato-
y a ait b ü t ü n evrakı ve b u m ü d d e t içinde iltihak e d e n olmuşsa bunları do
nazöra
olarak,
Ronkordotonun
kabu!
edHip • e d i l m e d i ğ i n e
ve
tasdikinin
u y g u n olup o l m o d ı ğ m a doîr gerekçeli raporunu m a h k e m e y e verilmek üze­
re icro dairesine verir. Komiser, bu r a p o r u n u herhalde K o n k o r d a t o
leti
içinde
icrd
dairesine
halde
konkordato
M a h k e m e , k o m i s e r i d i n l e d i k t e n s o n r a kısa bir z a m a n d a
kararını ve­
mühleti kendiliğinden
vermekle
mükelleftir;
aksi
müh­
kaikor.
r i r . K a r a r v e r m e k i ç i n t a y i n o l u n a n c e l s e 292. M o d d e d e k i ö n g ö r ü l e n
ga­
z e t e ile i l â n e d i l i r . İ t i r a z e d e n l e r i n h a k l a r ı n ı m ü d a f a a i ç i n c e l s e d e b u l u n a ­
b i l e c e k l e r i d e ilâna yazılır. Bu ilânın birer süretî, t a a h h ü t l ü bir
a d r e s i belli o l a n alacaklılara
mektupla
gönderilir.
İ f a d e l e 298 — K o n k o r d a t o r i y n
Tösdıici.
F ı k r a 2, F ı k r a 3, F ı k r a 4 a ş a ğ ı d o k i g i b i d e ğ i ş t i r i l m i ş t i r .
Fikro • 2 — )
Teklif
olunon
poro
ve tediye
müddeti
borçlunun
servet d u r u m u
m ü t e n a s i p o l m a k . ( M a h k e m e m i r a s y o l u île b o r ç l u y a d ü ş e b i l e c e k
ile
mallan
d a nazarı itibare olabilir.)
FikfQ
3 ~ )
"
.
•
,
B i l a n ç o d a yazılı veyo k e n d i n i
kordato
hükmünün
yerine getirilmesi
ihbar etmiş olacoklılar
ifosı ve aynı suretle
hakkında
İmtiyazlı alocaklorın
için kafi' t e m i n a t v e r i l m i ş o l m a k .
beyanla teminattan
Fıkra
kon­
tomamının
(Alacaklılar
sarih
bir
vazgeçebilirler.)
4 —)
K o n k o r d a t o n u n t a s d i k i ile i l g i l i i ş l e m l e r m a h k e m e c e v e r i l e n s ü r e z a r ­
fında
borçlu
tarafından yapılmış
m a ve ilân m a s r a f i a n
ve
tasdikin gerektirdiği
ile i l â n h a r ç l a r ı t a s d i k
veznesine depo edilmiş
G e r e k ç e : , 292
olmak
kararından önce
yargıla­
mahkeme
bulunmak.
nci
madde
hükmüne
göre; alacaklılar
komiser
ta­
rafından yirmi gün içinde alacaklarını bildirmeye ilânla davet olunur.
İlâ­
n ı n birer sureti a d r e s i belli o l a n a l a c a k l ı l a r a p o s t a
ile g ö n d e r i l i r .
İlânın
hilâfına hareket edenler, konkordato müzakerelerine katılamazlar. Şu kad o r ki h e r a l a c a k l ı n ı n k o n k o r d a t o n u n t a s d i k i n e i t i r a z h a k k ı
İsviçre'de
ilânların
hu
bütün
bilgiye
resmî
ilân
gazetesi olduğu
ilgililer t a r a f ı n d a n
rağmen
kendini
zakereleri dışında t u t m o k
bilindiğini
kaydettirmeyen
ve konkordato
için,
bu
farz
etmek
soklıdır.
gazetede
olocakliları
ve
alan
binaenaleyh
konkordato
hükümlerinin yerine
îoin borçlunun Trae etmek zorunda olduğu teminatton
yer
mü­
getirilmesi
faydalandırmamak
İsviçre'de ciddi bir m a h s u r u davet eder m a h i y e t t e görijlmemlştîr.
Halbu­
ki m e m l e k e t i m i z için aynı şey söylenemez. B a h u s u s ki k o n k o r d a t o
temi­
natından mahrumiyet ayrıca Borçlar Hukuku bakımından alacaklıyı
kon­
kordato borçlusu yanında aynı borcu tekeffül etmiş olan 3 üncü şahıslara
m ü r a c a a t hakkını da z e d e l e m e k t e ve bu suretle alacaklı kefillerden
cağını elde etmek imkânını da kaybetmektedir.
Bu derece vahim
ve müeyyidelerin, bizde tasadüflere kalmış olan ilânlara vukuf
ala­
netice
gibi
arizî
b i r u n s u r a b a ğ l ı t u t u l m a s ı t a b i a t i l e h u k u k f i k r i ile k o l a y k o l a y t e l i f e d i l e ­
mez.
İşte b u d u r u m a
baştan
ele a l m a k
nihayet vermek
lüzumu
hasıl olmuştur.
l u s u 285 inci m a d d e
mucibince
miktarlarını
olarak
eksiksiz
i ç i n 2 9 2 v e 298 i n c i m a d d e l e r i
kendisine
bildirmek
Bir y a n d a n
alacaklı
yeni
konkordato
olanları
mükellefiyetinde
ve
borç­
olocaklı
bırakıldığına
ve
b u m ü k e l l e f i y e t i y e r i n e g e t i r m e m e s i 290 m c ı m a d d e n i n 2 n c i f ı k r a s ı
cibince
iyi n i y e t i n d e n ş ü p h e y i
lançosunda
bütün
mucip
alacaklılarını
bir f i i l s a y ı l d ı ğ ı n a
bildirmek
mevkiinde
göre, borçlu
bi­
bulunmaktadır
ve
b u n d a n dolayı hüviyetleri ve a l a c a k l a r ı belli o l a n alacaklılara a y r ı c a
dilerini
konkordatoya
bir a n l a m ı
kaydettirmek
mu­
mecburiyetinin yüklenmesinin
ken­
gerçek
yoktur.
Binaenaleyh evvelâ bilançoda yer alan alacaklıların
kendilerini
ca biidirmeseler dahi müzakerelere iştirak hakkı bulunduğunu
ifade
292 n c i m a d d e d e , a l a c a ğ ı n ı k a y ı t m ü d e t i z a r f ı n d a b i i d i r m e m e n i n
d a mukayyet alacaklıların
mükazerelere
ayrı­
için
bilanço­
iştirakine engel olmayacağı
be­
lirtilmiştir.
Saniyen bilançoda mukayyet olmasa ve kendini bildirmemiş olsa da­
hi bu d u r u m u n a l a c a k l ı n ı n k o n k o r d a t o n u n t a s d i k i s a f h a s ı n d a i t i r a z d a
l u n m a k hakkına halel getirmiyeceği hususuda ayrıca
Nihayet yukarıda
lerinin
yerine
açıklanan
getirilmesi
sebeplerden
hakkında
borçlu
dolayı
bu­
açıklanmıştır.
konkordato
tarafından
irae
hüküm­
edilen
temi­
nattan alacaklının istifadesi yalnız alacağını k a y d e t t i r m i ş olması
şıkkına
hasredilmemiş, alacağının borçlu tarafından verilen bilançoda yer
alması
h a l i n e d e t e ş m i l e d i l e r e k 298 inci m a d d e n i n 3 ü n c ü
bakım­
dan gereken açıklık
verilmiştir.
Diğer taraftan, mamelek durumu itibariyle
üç sene zarfında yerine getirmek
bir tediye plânı teklif
bendine bu
konkordato
taahhüdünü
m e v k i i n d e o l a n bir b o r ç l u b e ş
etmiş ve b u n u üç seneye
indirmemekte
m i ş ise b u d u r u m k o n k o r d a t o n u n t a s d i k i n e m a n i bir ş a r t teşkil
senelik
ısrar
et­
etmelidir.
B u n u t e m i n e n d e 298 İnci m a d d e n i n ikinci f ı k r a s ı t a d i l edilmiştir.
Ayrıca
sarahat
yine
298
inci
maddede
yapılan
verilmiştir.
~
55
—
tadilâtla
dördüncü
fıkraya
M a d d e 301 —
K o r ^ o r d a t o n u n Reddinden S o n r a İflâs ve İhtifotı
M a d d e n i n 1. fıkrası a ş a ğ ı d a k i gibi
Hocîz.
beninasenmiştir.
K o n k o r d a t o tasdik olunmaz, y a h u t mühlet kaldırılırsa, kararın
kesin­
l e ş m e s i n i m ü t e a k i p k e y f i y e t 292. m a d . m u c i b i n c e ilân o l u n u r . G e r e k
kordatonun tasdikinin reddi, gerek mühletin kaldırılması hakkında
kon­
verilen
kararın kesinleşmesini t e m i n eden m e r a s i m i n ifası ve gerek ilânın
için lâzım gelecek
masraf
biri t a r a f ı n d a n
tediye
o l u n a b i l i r . İlânı m ü t e a k i p g e ç e c e k 7 g ü n i ç e r i s i n d e , a l a c a k l ı l a r d a n
birinin
vuku
derhal
bulacak talebi
iflâsına karar
alacaklılardan herhangi
icrası
üzerine
iflâs yoluyla
takibe
tabi borçlunun
verilir.
Konkordatonun
tastikini
reddeden
mahkeme, teminat
aramaksızın
b o r ç l u n u n bütün kabili haciz mallarının ihtiyaten haczine karar verir.
Bu
karar masrafı avans olarak yatıran herhangi bir alacaklının talebiyle tat­
bik olunur. Y u k a r ı d a k i
fıkraya
göre açılan
iflâs
davası 264 c ü
gereğince ihtiyatî haczi t a m a m l a y a n merasimdendir. Bundan
başka, tas-
tikin reddi kararının kesinleşmesinden önce veya tastikin reddi
ilânından sonra
en geç yedi gün
konuları ölçüsünde ayın tesiri
Gerekçe :
maddenin
Kanunun
mukabili
olan
içinde yapılan
madde
haciz yolu
kararının
ile
takipler
haizdir.
1 nci fıkrasında
İsviçre
yapılan tadil, bugünkü
Kanununun
309 cu
maddesi
301
etrafından
doktrinin kabul ettiği görüş ve yorumun
kanunlaşmasını sağlamaya
tuftur.
gidilebilmek
Doğrudan
doğruya
iflâs
yoluna
için
ci
red
ma­
kararının
kesinleşmesini beklemek tabii olduğu kadar bunun diğer alacaklılara d u ­
yurulması ve onların
da
bu
prosedüre
gereğinde
iştirakleri
bakımından
yedi g ü n l ü k m ü d d e t i n başlangıcı o l a r a k ilân t a r i h i n i n k a b u l edilmesi
tek­
nik bir zarurete c e v a p vermektedir. Yalnız iflâs davası için varit olan
mülâhazalar
edilmesi
için
varit o l a m a y a c a ğ ı n d a n , bilâkis tastikin reddi üzerine ihtiyatî haczin
der­
hal
karara
ihtiyatî
haczin
bağlanması
rî b u l u n d u ğ u n d a n
karara
borçlu
bağlanması
mallarının
bu tedbir yönünden
ve
muhafazası
red kararının
infaz
bu
bakımından
zaru­
kesinleşmesi
aran­
mamıştır. H a t t a 304 c ü m a d d e d e red üzerine d e r h a l haciz y o l u ile t a k i b e
girişebilmek
imkânı,
göründüğünden
alacaklı
haklarının
korunması
bakımından
faydalı
b u i m k â n a y r ı c a m e z k û r m a d d e ile s a ğ l a n m ı ş f a k a t
imkân ihtiyatî haczi ayakta t u t m a k
bakımından
alacaklılar
için bir
bu
mec­
buriyet haline getirilmemiş yalnız en geç tastikin reddi kararının ilânından
i t i b a r e n y e d i g ü n i ç i n d e i f l â s d a v a s ı a ç ı l m a k v e y a h a c i z y o l u ile
girişmek mecburiyeti
M a d d e 302 —
Ticaret
İhtiyatî haczi a y a k t a t u t m a k
için kâfi
takibe
sayılmıştır.
İtîrazJı A l a c a k l a r H a k k ı n d a D â v a .
Mahkemesi,
konkordatonun
tasdiki
kararında,
borçlu
tara­
fından alacakları itiraza uğramış olan alacaklılara, dava a ç m a k için, k o n -
kordatonun kesinleşmesini müteakip kendisin
tebliğinden itibaren
başla­
m a k üzere yedi g ü n l ü k bir m ü d d e t tayin eder. Alacaklı d a h a ö n c e
dava
açmış olmadıkça engeç bu müddet
Aksi
içinde dava a ç m a k zorundadır.
takdirde hakları düşer.
Gerekçe
ı
Bugünkü
İsviçre m e t n i n d e bu gibi hallerde
ilân
başlan­
gıç tarihi o l a r a k a l ı n m a k t a ise d e b u z a r u r e t iflâs için bir d e r e c e y e
varit
olmakla
beraber
k o n k o r d a t o için
Çünkü alacaklıları tatmin edecek
nun
faaliyet
ve teşebbüsleridir.
aynı
derecede
malların tasfiyesi
Buna
mukabil,
geçerli
değildir.
değil, bizzat
alacağı
kadar
borçlu­
itiraza
uğramış
alacaklının niza d u r u m u n a n i h a y e t v e r e c e k davayı k e n d i s i n e m u a y y e n b i r
müddet
açmak
ıçlnöe
mükellefiyeti
yükletilirken, bu müddetin
başlangıç
tarihinin alacaklı tarafından kesin surette bilinmesini sağlamakta
zaruret
vardır
M a d d e 303 — Konkordatonun H ü k ü m l e r i .
Tasdik
edilen konkordato
bütün
alacaklılar
için
mecburidir.
Rehinli
a l a c a k l ı l a r ı n r e h i n k ı y m e t i n e t e k a b ü l e d e n m i k t a r d a k i a l a c a k l a r ı ile d e v ­
letin a m m e
hukukundan
doğan
alacakları, anonim ve limited
ortaklarındaki iştirak t a a h h ü d ü alacakları
Gerekçe :
deniyle
üçüncü
Sermaye
şirketlerinde
şahısların
başlıca
şirketlerin
müstesnadır.
sermayenin
teminatını
sınırlı
teşkil
mesuliyet ne­
etmesi
karşısında
k o n k o r d a t o h ü k m ü n ü n iştirak t a a h h ü d ü alacaklarını da teşmili hukuk g ü ­
venliğini önemli
derecede
tereddütleri gidermek
alacaklarının
zedeleyici
nitelikte
görülmüştür.
Bu
için a n o n i m v e limited şirketlerin iştirak
da konkordato
hükmünün
dışında
tutulması
nedenle
taahhüdü
açık
hükme
bağlanmıştır.
İVIadde304 — K o n k o r d a t o n u n
Neticelenemiyen
Takipler
Üzerine
Tesiri.
Konkordatonun
olup
da henüz
tasdiki,
paraya
Ancak, haciz yolu
konkordato
çevrilmemiş
ile icra takipleri
olan
mühletinden
hacizleri
borcun
evvel
konulmuş
hükmünden
konkordato
düşürür.
şortlarına
ö d e n m e s i n e k a d a r baki k a l ı r v e b u t a k i p l e r h a k k ı n d a b i r t a k i p
muamelesi
ile k e s i l e b i l e n z a m a n a ş ı m ı v e h a k d ü ş ü r ü c ü m ü d d e t l e r c e r e y a n
Borçlu, konkordatonun
den, borçlarını
tasdiki
konkordatodaki
kararının
şartlara göre
kesinleşmesini
ödemeye
yeni takiplerde
Mahkeme
etmez.
bekleme­
mecburdur.
halde evvelce yapılmış olan takiplere devam edilebileceği
gibi,
Aksi
aleyhine
yapılabilir.
konkordatonun
tasdikini
reddederse
bu kararın
kesinleş­
m e s i n i b e k l e m e d e n 2 8 6 . ıncı m a d d e y e g ö r e d u r m u ş o l a n t a k i p l e r e
edilebileceği
göre
gibi, b o r ç l u a l e y h i n e
yeni
takipler
de yapılabilir.
devam
Ancak:
m a h c u z m a l l o r m p a r o y d çevrilmesi için tastikin reddi hakkındaki
kesinleşmesi şarttır.
Gerekçe :
Bu madde, konkordatonun
kararrn
neticelenmeyen takipler
üze­
rine tesirini n o k s a n ve biraz d a m u ğ l a k bir şekilde düzenlemektedir.
s e b e p l e , t a t b i k a t t a , 289. m a d d e
kordato
hakkındaki ticaret
vam edilemiyeceğl kanaati
gereğince
mahkemesi
hâkimdir.
durmuş
kararı
olan
takiplere,
kesinleşinceye
kon­
kadar
Böylece, meselâ ticaret
sinin konkordatonun tasdiki talebini reddetmiş olmasına
Bu
de­
mahkeme­
r a ğ m e n , bu
rarın kesinleşmesine kadar, bazan takipler aylar, hattâ senelerce
ka­
sürün­
cemede kalmakta, bunun neticesi olarak da kötü niyetle konkordato
lep e d e n b o r ç l u l a r u z u n m ü d d e t alacaklılarının t a k i b i n d e n
kurtulabilmek­
te ve bu uzun müddet içinde alacaklıların zararına olarak
mallarını
ka-
çırabilmektedirler. Buna, kısmen 301. maddenin 2 nci fıkrası hükmü
rnâni
o l a b i l m e k t e ise de, bu h ü k m e paralel olarak yeni ve açık h ü k ü m l e r i n
n u l m a s ı gerekir. B u h ü k ü m l e r i n y e r i ise 304 ü n c ü
Mahkeme
konkordatoyu
maddedeki gibi
hacizlerin
kalkması,
tirmemelidir.
mek
daha
Zira
değildir.
tasdik
önce
bugün
olduğu
konkordatonun
Takipler,
borç
olan
bugünkü
304
hacizler kalkmalıdır.
gibi, takiplerinde
borçlunun
borcunu
konkordatodaki
ko­
maddedir.
ederse, bununla
konulmuş
ta­
Ancak,
kalkmasını
ödemiş
şartlara
üncü
göre
gerek-
olması de­
ödeninceye
kadar devam etmeli, ancak bu anda sona ermelidir. Konkordatodaki
şart­
ların yerine getirilmesi için, b o r ç l u k o n k o r d a t o n u n tasdiki kararının kesin­
leşmesini beklemeye mezun olmamalıdır. Zira, konkordatonun tasdiki
ron ilerde bozulsa dahi, bu arada borçlunun konkordatoya göre
borcunu
ö d e m i ş o l m a s ı n d a n kendisi için bir zarar d o ğ m a z ; Bilâkis, b o r ç l u
n u n bir kısmını ö d e m i ş olur.
B a ş k a bir deyimle, k o n k o r d a t o
(eğer alacaklılar k o n k o r d a t o d a hilafını kabul etmemilşerse)
ka­
borcu­
sebebiyle
borçlar
ancak
k o n k o r d a t o m ü h l e t i olan iki v e y a d ö r t ay için ertelenebilir. B o r c u n ö d e n ­
mesi için k o n k o r d a t o n u n tasdiki kararının temyiz ve tashihi
rından
geçerek
kesinleşmesi
beklenirse, o
zaman,
karar
alacaklilonn
yolla­
haklan
s ü r ü n c e m e d e bırakılmış olur. K o n k o r d a t o t e k l i f e d e n iyi niyetli bir
borç­
lu, konkordatoda
hazır
demektir;
kabul edilecek şartlara göre borçlannı ödemeye
o halde, bunu
konkordato
Şu halde, hilâfına konkordatoda
tasdik edilince
şart yoksa
hemen
yapmalıdır.
borçlu, konkordatonun
diki kararı üzerine derhal konkordatodaki şartlara göre b o r c u n u
tas­
ödemek
zorundadır ve borç ödeninceye kadar daha önce yapılmış olan icra takip­
leri d u r u r ; B o r ç
koran
üzerine
ödenince düşer.
borcunu
Aynı sebeple,
konkordatodaki şartlara
konkordatonun
göre
ödemeyen
aleyhine yeni takipler yapılabilmeli, bunun İçin k o n k o r d a t o n u n
mesi
tasdiki
borçlu
kesinleş­
beklenmemelidir.
Mahkeme
konkordatonun
tasdiki
talebinin
reddine
karar
verirse,
b u n u n üzerine evvelce h a c i z y o l u iie yapılmış o l a n t a k i p l e r e h e m e n d e v a m
edüebilmeüdir; Yani, bunun
mahkeme
kararının
için de
kesinleşmesini
konkordatonun
beklemeye
tasdikini/reddeden
lüzum
yoktur.
B u s.uretle b o r ç l u n u n t e m y i z y o l u n a b a ş v u r m a k l a
hakkındaki
ferdî
t a k i p l e r i g e c i k t i r m e s i i m k â n ı o r t a d a n kaldırılmıştır. A n c a k bu t a k i p l e r
ha­
c i z l e s o n u ç l a n m ı ş ise. t a s d i k i n reddi kararının b o z u l m a s ı ihtimali de
göz
ö n ü n d e tutularak mahcuz malın paroya çevrilmesi tastikin reddi
kararının
kesinleşmesi şartına talik edilmiştir.
İ f l â s y o l u ile t a k i p l e r b a k ı m ı n d a n r e d ü z e r i n e i h t i y a t î h a c z i v e
doğ­
r u d a n d o ğ r u y a iflâsı t a n z i m e d e n 301 ci m a d d e h ü k ü m l e r i kâfi bir g a r a n ­
ti teşkil ettiğinden, tastikin
reddi
kararının
kesinleşmesinden
önce
y o l u ile t a k i p i m k â n ı n ı n v e r i l m e s i n e a y n c a m a h a l g ö r ü l m e m i ş t i r .
ten,
konkordato
talebinin
reddi
üzerine m a h k e m e
v e r e c e ğ i n e ve bu karar herhangi
siîe t a t b i k
edilebileceğine
Gerçek­
hacze
karar
bir alacaklının m a s r a f l a r ı a v a n s
etme-
göre, iflâs davasının
ihtiyatî
red kararının
kesinleşip
ilân e d i l m e s i n d e n 7 g ü n s o n r a y a kadar talik edilmesi, a l a c a k l ı l a n n
hiç bir menfaatim
Madde
iflâs
meşru
zedelemeyecektir.
307 —
Konkordatonun
Alacaklılardan
Bîrinin
Müracoöîile,
•Onyn H a k k ı n d a Feshi.
Kendisine karşı k o n k o r d a t o şartları ifa e d i l m e y e n
kordato mucibince
iktisap etmiş olduğu yeni
hakları
her a l a c a k l ı
muhafaza
kon­
etmekle
beraber, konkordato kendi hakkında fesih edilmiş sayılarak başladığı ta­
kibe d e v a m
edebilir veya
yeni
bir
takibe
girişebilir.
Borçlu
konkordato
ş a r t l a r ı n ı y e r i n e g e t i r d i ğ i i d d i a s ı n d a ise b u h u s u s u , 16 ve m ü t e a k i p
deler
uyarınca
konkordatoya
tasdik
etmiş
olan
Asliye
Ticaret
mad­
Mahke­
m e s i n d e a ç a c a ğ ı t e s b i t d a v a s ı ile ileri sürebilir. Bu d a v a açıidığı t a k d i r d e
icra takipleri durur. Davanın reddi kararının kesinleşmesi üzerine takiple­
re d u r d u ğ u
mak
noktadan
suretiyle
devam
konkordatonun
olunur.
onun
Mahkeme
hakkında
alacaklıya
münfesih
tebligat
sayılıp
sayılma­
dığını k a r a r verir. Bu kararın t e f h i m veya tebliğinden itibaren o n g u n
de temyizi
yap­
için­
kabildir.
M a d d e 3 3 4 — K o n k o r d a t o d a Yetkili K i m s e l e r i H a t a y a D ü ş ü r e n B o r ç ­
lunun Cezası.
Konkordato
mek
mühleti istihsal etmek
için hakikate
muhalif hesap veya
veya
konkordatoyu
bilanço gösterecek
tasdik
mali
ettir­
vaziyeti
hakkında alacaklıları, komiseri veya yetkili m e m u r u hataya d ü ş ü r e n
borç­
lu, alâkalının tetkik merciine vâki olacak, müracaatı üzerine, üç aydan
s e n e y e k a d a r h a f i f h a p i s iîe c e z a l a n d ı r ı l ı r .
^
iki
2 8 6 . m a d d e m u c i b i n c e y e m i n e d e n b o r ç l u n u n g e r ç e k dışı « ( y a l a n y e ­
re)» y e m i n e t t i ğ i k o n k o r d a t o m ü h l e t i n i v e r e n m e r c i d e v e y a t a s d i k
edecek
m a h k ş m e d e tasdik sırasında veya sonra anlaşiimosı halinde aynı
cezalar
verilir.
1. fıkradaki suçla
arasında
içtima
halinde de ceza
altıda
bir
ile
üçte
bir
arttırılır.
'Madde-337 — Mal Beyanı için Gelmiyenlerin Beyanda
Bulunmayanla-
rm v e i s t e n e n M a l ı T e s l i m E t m e y e n l e r i n C e z a s ı .
Müddeti
dairesine
içinde
beyanda
bulunmak
üzere
g e l m i y e n veya yazılı b e y a n d a
mazereti
olmaksızın
bulunmayan veya
icra
buiund,ukları
b e y a n l a 74. M d . n i n i s t e k l e r i n i y e r i n e g e t i r m e y e n b o r ç l u l a r , b u y ü z d e n z a ­
rar
gören
alacaklının
şikayeti
üzerine, tetkik mercii
tarafından
bir
aya
k a d a r h a f i f h a p i s v e y a 25 l i r a d a n 10.000 l i r a y a k a d a r h a f i f p a r a c e z a s ı ile
mahkûm
bilmesi
edilir.
Borçlunun
lâzım geldiği
haczi
ispat
olunursa
162, 2 0 9 , 216. m a d d e l e r
da
da
iflâs idaresinin
dan aynı ceza
kabil
mallarını
borçluya
alacaklının
ceza
bildiği
verilmez.
hükümlerine muhalefet eden müflis
vereceği
müzakere
üzerine
veya
tetkik
mercii
hakkın­
tarafın­
hükmolunur.
M a d d e 337 (a) —
44 ü n c ü m a d d e y e g ö r e t i c a r e t i t e r k e t t i ğ i n i
kanuni,
süresi içinde ticaret siciline bildirmeyen, mal beyanında bulunmayan
veya
b e y a n ı n d a m e v c u d u n u eksik g ö s t e r e n v e y a a k t i f i n d e yer almış malı veya,
yerine kaim olan değerini haciz veya iflâsı sırasında g ö s t e r e m e y e n
beyanından
sonra
bu malları
üzerinde
tasarruf
borçlu
hakkında,
b u n d a n zarar gören alacaklının şikâyeti üzerine, tetkik mercii
tarafından
3 a y d a n 1 seneye kadar hafif hapis cezasına
eden
veya
hükmolunur.
M e d d e 338 (a)
H a k k ı n d a a c i z v e s i k a s ı a l ı n m ı ş b o r ç l u , a s g a r i ü c r e t i n ü s t ü n d e bir g e ­
ç i m s ü r d ü r d ü ğ ü , aciz vesikası hamili alacaklının alacağının
aciz
vesika­
sına bağlanmasından en geç 5 sene içinde müracaatı üzerine sabit olun­
ca, asgari
ücretin üstünde
kalan
gelirlerinden
icra tetkik
merciinin
1/4
d e n az o l m a m a k üzere tespit e d e c e ğ i kısmını m e r c i kararının k e s i n l e ş m e ­
s i n d e n i t i b a r e n en geç 1 ay içinde ve aciz vesikasındaki b o r c u n
s i n e k a d a r her ay icra veznesine y a t ı r m a ğ a m e c b u r d u r . Bu
ödenme­
mükellefiyeti
yerine getirmeyen borçlu 1 aydan eksik o l m a m a k ve 1 seneyi
geçmemek
ü z e r e h a p i s c e z a s ı ile c e z a l a n d ı r ı l ı r . H a p i s c e z a s ı n ı n t a t b i k i n e
başlandık­
t a n sonra borçlu o tarihe kadar icra veznesine yatırmak z o r u n d a
olduğu
meblağı
Ancak,
öderse cezanın
bakiye
kısmını ç e k m e d e n
tahliye
edilir.
y e n i d e n ödemelerini tatil ederse cezasının bakiye kısmı kendisine aynı h ü ı
—
60
—
k ü m l e r dairesinde çektirilir. Bir b o r ç için 3 d e f a ö d e m e l e r i n i tatil
ok3n b o r ç l u , a n c a k b a k î y e b o r c u n t a m a m ı n ı ö d e r s e c e z a d a n
etmiş
kurtulur.
Borçlunun nafaka borçluları dahil üçüncü şahıstan yardım
görmesi,
osgari ücretin üstünde eline geçen para ve menfaatlerin icra tetkik
c i i k a r a r ı ile belirtilecek kısmını icra v e z n e s i n e y a t ı r m a k
mer­
mükellefiyetin­
d e n kendisini kurtaramaz. Yalnız borçlunun asgari ücretin üstündeki ge­
çiminin
eşinin evlenmeden
önce mevcut
mal
varlığı
gelirlerinden
veya
devlet veya resmi teşekküllerden veya halka açık anonim şirketlerden al­
dığı ücretlerden sağlandığı ispat edildiği takdirde borçlu hakkında
hükümleri tatbik
ceza
olunmaz.
Birinci fıkradaki h ü k m ü n
tatbikini
birden fazla
aciz vesikası
hamili
o i a c a k l ı talep etmişse, bunlar talep tarihi sırasile ö n c e l i k hakkını haizdir.
Ş u k a d a r k i , bir alacaklı k e n d i s i n e b u n u n l a ilgili sıra cetveli t e b l i ğ edildik­
ten sonra yedi gün içinde, kendisinden önceki sıralardan birini işgal eden
alacaklının alacaklı olmadığını veya o kadar alacağı
bulunmadığını
ş a h s a k a r ş ı a ç a c a ğ ı d a v a ile İ s p a t e t m e k h a k k ı n ı h a i z d i r . D a v a ,
lehine neticelenir ve h ü k ü m kesinleşirse müteakip ödemelerin
bu
davacı
dağıtımın­
da davacı davalının yerine geçer.
Bu madde hükmünün tatbikini talep eden birden fazla aciz
vesikası
hamili alacaklı b u l u n d u ğ u vakit, aciz vesikasını evvelki bir iflâsın tasfiye­
si s o n u n d a elde e t m i ş olanlar, haciz yolu ile t a k i p s o n u n d a a c i z vesikası
almış alacaklılara karşı öncelik dermeyen edemezler.
Gerekçe ;
Aciz haline düştüğü halde eski yaşamını sürdüren
borç­
luların icra v e İflâs K a n u n u n d a k i müeyyidelerle istihza e d e r c e s i n e
kanun
hakimiyetini
karşı­
hiçe almaları, cemiyette
bir y a n d a n
l a n m a k t a d i ğ e r y a n d a n b o r ç l u l a r ı hileli y o l l a r a
büyük
t e p k i ile
başvurmaları
hususunda
t e ş v i k edici bir rol o y n a m a k t a d ı r . Eğer g e r ç e k t e n bu kabil k i m s e l e r
k ı n l a r m ı n y a r d ı m ı ile h a y a t s t a n d a r d l a r ı n ı m u h a f a z a e d i y o r l a r s a
bu
d ı m d a bulunan kimseler d e yardımı y a p a r k e n eğer b o r ç l u n u n bir
yayar­
cezaya
duçar olmasını istemiyorlarsa borçluya ait borçları da yöptıklcrı yardımla
..mütenasip bir ö l ç ü d e t e d r i c e n
ödemeği göze
almc-^^^'-^""'-/;-.
AKSİ
yardımlarını yalnız a s g a r i g e ç i m miktarına hasretmelidirler. B u
takdirde
maksatla
y u k a n k i h ü k ü m (338/a) s e v k e d i l m i ş t i r . Bu, y a p ı l ı r k e n a c i z v e s i k a s ı h a m i l i
alacaklıiann birden
fazîo
olabileceğide
nazara
alınarak
bunlann
arala­
rındaki sırayı tayin e t m e k için talep tarihi esas ittihaz edilmiş, f a k a t m u ­
vazaalı borç ikrarlarına müsteniden aciz vesikası alınabilmiş olması
ihti­
mali de gözden uzak tutulmayarak
ala­
gerçek alacaklıların diğerlerinin
caklarını m ü n a k a ş a e t m e k imkânı İcra ve iflâs k a n u n u n u n d i ğ e r
hüküm­
lerde ki ruhuna u y g u n bir şekilde tanzim edilmiştir.
Diğer cihetten, b o r ç l u y a iflâstan sonra yeni bir iktisadî h a y a t k u r m a k
i m k â n ı n ı veren ve bu yeni iktisadî hayatta giriştiği borçlanmaları
birinci
d e r e c e d e k a b u | e d e r e k îfîaâ s o n r o s i e l d e e d i l e n m a l v e h a k l a r d a
bunlara
öncelik t a n ı y a n jc. İf. K.nun 2 5 1 / 2 ' d e ifadesini b u l a n f i k r e s a d ı k k a l ı n a r a k
iflâs s o n u a c i z v ^ i k a s ı
almış alacaklıların 338 a'nm
d a h a ö n c e istemiş o l s a l a r bile
lehlerine
tatbikini
i f l â s t a n s o n r d a l a c a k l ı sıfatını
alanlara
karşı bu m a d d e ç e r ç e v e s i n d e ö n c e l i k d e r m e y a n e d e m e y e c e k l e r i
hükme bağlanmıştır.
•
'
hususu
•
M a d d e 347 — Şikâyet Süresi.
Tetkik
m e r c i i n c e b a k ı l a n s u ç l o r d a n dolayı şikâyet hakkı, suçun v u ­
k u u n a ıttıla t a r i h i n d e n itibaren 3 a y v e h e r h a l d e v u k u u n d a n iki s e n e g e ç ­
m e k l e düşer.
M û d d e 3 5 4 — D a w o n i n we C e z o n ı n D ü ş m e s i .
Bu k a n u n m u c i b i n c e h ü k m o l u n a n hapis cezaları para cezasına tah­
v i l e d i l e m e z . Ş u k a d a r k i , h a p i s c e z a s ı n ı n 15 g ü n ü bilfiil ç e k i l d i k t e n s o n r a
b o r c u n ö d e n m e s i v e y a a l a c a k l ı t a r a f ı n d a n k a b u l e d i l e b i l e c e k bir
tesviye
ş e k i i o e b a ğ l a n m o s ı h a l i n d e borçlunun bakiye hapis cezasının para c e z a ­
sına t a h v i l i h a k k ı n d a k i t a l e b i icra t e t k i k m e r c i i n c e n a z a r a a l ı n a r a k
hük­
m e b a ğ l a n ı r v e p a r a c e z a s ı ö d e n d i k t e n s o n r a b o r ç l u t a h l i y e edilir.
İcra suçlarını ilk d e f a işlemiş s u ç l u l a r h a k k ı n d a verilen c e z a n ı n t e ­
cili h a k k ı n d a k i k a r a r ı n geçerliliği k a r a r ı n v e r i l m e s i n d e n i t i b a r e n bir s e n e
içinde
borçlunun
bağlıdır.
Bu
icra
takibinde kesinleşmiş
gerçekleşmediği
takdirde,
borcunu ödemesi
alacaklının
talebi
ile
şartına
karardaki
tecil h ü k m ü kaldırılarak c e z a n ı n i n f a z ı n a k a r a r verilir.
M a d d e 363 —
Tetkik Merciinin Vereceği
Kararlardan.
M a d d e n i n 9 u n c u bendi ş ö y l e değiştirilmiştir.
Gayrı
menkul
mallaria,
menkul
mallardan,
muhammen
veya
ihale
bedeli bir milyon lira t u t a n v e y a ü s t ü n d e o l a n l a r ı n , i h a l e k a r a r l a r ı n ı n f e s ­
hine v e y a f e s i h talebinin r e d d i n e ;

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Yazısı - mersin

Alacaklı, "para borcuna veya teminat verilmesine

Madde l- Aşağıda adları, soyadları, uyrukları ve

masrafları aşmadığı takdirde kamu idaresince teferruğ edilinceye

içindekiler pdf

TC esmî Gazete - Resmi Gazete

BİN-AK Gıda San. Ltd. Şti - reyhanlı ilçe millî eğitim müdürlüğü

Gerçek Kişi Yatırım Amaçlı Sözleşme Öncesi Bilgi Formu

DENİZ İCRA HUKUKUNDA KANUNİ REHİN HAKKINA

Untitled

1 tc karabük üniversitesi adalet meslek yüksekokulu

T.C. K I R Ş E H İ R ADLİ YARGI İLK DERECE