Sayı Tarih : 2014/204 – 7 : 18.07.2014 ÖZEL BÜLTEN SAHTE VEYA MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE (SMİYB) KULLANMANIN SONUÇLARI VE BUNDAN KAÇINMA YOLLARI HAKKINDA HATIRLATMALAR 1 1- Tanımlar Sahte belge, gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlene belgedir. Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge ise gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belgedir. Mahiyet malın cinsini ve hizmetin türünü, miktar ise adet, kg, m, m2 gibi unsurları kapsar. 2- SMİYB Kullanmanın Sonuçları a) Vergi aslı, cezası ve gecikme faizi SMİYB kullanımı vergi usul kanununun 359 uncu maddesinde kaçakçılık filleri arasında sayılmıştır. SMİYB kullanımı nedeniyle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde vergi aslı ile birlikte verginin üç katı tutarında vergi ziyaı cezası alınır. Ayrıca vergi aslı üzerinden aylık yüzde 1,4 oranında gecikme faizi hesaplanır. Bu faiz kanunen kabul edilmeyen giderdir. Kaçakçılık filleri nedeniyle salınan vergi ve kesilen cezalar tarhiyat öncesi ve tarhiyat sonrası uzlaşma imkanından yararlanamaz. b) Hapis Cezası Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen veya kullananlar hakkında 18 aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Sahte belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar hakkında ise üç yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Suçun oluşumunda kasıt unsurunun aranıp aranmayacağı konusunda 306 sayılı vergi usul kanunu genel tebliğinde bazı açıklamalar yapılmıştır. Bu açıklamalara göre; -Failin fiilin oluşturduğu suçtan sorumlu tutulabilmesi için kastın varlığı fiilin bilerek ve isteyerek istenmiş olması lazımdır. Dolayısiyle bunun araştırılması gerekmektedir. Bu açıdan SMİYB nin gerek düzenlenmesinin gerekse kullanılmasının ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir. -SMİYB düzenlenmesi, kastın karinesi olup bunun ayrıca değerlendirilmesine gerek bulunmamaktadır. -Gerçekte yapılan bir mal veya hizmet alımı karşılığında mal veya hizmeti sağlayan tarafından kendi belgesi yerine bir başka mükellefin belgesinin verilmesi 2 halinde, belgeyi alan tarafın bu gerçeği bilip bilmediğinin değerlendirilmesi gerekir. Kullanıcının belgenin sahte olduğunu bilmesi gerekiyorsa sahte belge kullanımı söz konusu olacaktır. Aksi halde suçun manevi unsuru oluşmadığından durum madde kapsamında değerlendirilmeyecektir. Bu itibarla yapılan vergi incelemelerinde SMİYB nin bilerek kullanılıp kullanılmadığının vergi incelemelerine yetkili olanlarca değerlendirilmesi ve bilerek kullanıldığı sonucuna varılması halinde cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunulması, aksi halde suç duyurusunda bulunulmaması gerekmektedir. c) Kara listeye girilmesi ve KDV iadelerinin özel esaslara göre alınması SMİYB kullananların sonuçlandırılmaktadır. KDV iade talepleri özel esaslara göre Daha önce 84 sayılı KDV genel tebliği ile düzenlenen özel esaslar 1 Mayıs 2014 ten itibaren KDV genel uygulama tebliği ile değişikliklere uğramıştır. Yeni özel esaslar rejimi uyarınca mal ve hizmet alınan (bir alt) firmaların daha altındaki firmalar ile ilgili sorunlar önemini kaybetmiştir. Altın altındaki firmalar ile bağlantılı hareket durumu olmadığı sürece, mal veya hizmet satın alınan firmaların altlarındaki sorunlar KDV iadesi uygulamalarında iade isteyen firmayı etkilemeyecektir. Bir alt firmanın özel esaslara girmiş olması halinde ise söz konusu firma faturaları ile yüklenilmiş KDV lerin iadesinde engellerle karşılaşılabilmektedir. 3- SMİYB den korunmak için yapılması gerekenler Gerek KDV iadelerinde engellerle karşılamamak veya engel çıkarılmışsa bunu aşabilmek için, gerekse yapılan alımlara ilişkin olarak müteselsil sorumluluk kapsamında KDV indiriminin reddedilmesinin önlenmesi için temel tedbir ödemelerin usulüne uygun olarak banka havalesi veya nama yazılı çek ile yapılmasıdır. KDV açısından sorun çıkabileceği düşünülen satıcılara yapılacak ödemelerde, ödemenin hangi fatura bedeline mahsuben yapıldığının ödeme belgelerinde gösterilmesi önemlidir. Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeden korunabilmek için ayrıca aşağıdaki hususlarda gerekenler yapılmalıdır. -Bir satın alma yönetmeliği hazırlanmak suretiyle mal ve hizmet alımlarında SMİYB den korunma esasları belirtilmeli ve bu esaslara uymayan görevlilerin olaydan sorumlu tutulacakları belirtilmelidir. -Piyasadaki emsallerine göre bariz derecede ucuz olan malların belgesinin SMİYB olma ihtimalinin yüksek olduğu bilinmelidir. -Mallar mümkün olduğunca ithalatçı veya imalatçı firmalardan alınmalıdır. 3 -Malın nakliyesi işlemin gerçekliliğinin ispatı yönünden önemli bir unsurdur. Bu nedenle satın alınan mal alıcı tarafından muteber nakliyecilere taşıttırılmalı ve taşımayı tevsik eden belgeler (taşıma faturası, taşıma irsaliyesi) mal alış faturası ile irtibatlandırılmalıdır. (Malın satıcı tarafından taşındığı veya alıcının kendi aracı ile taşındığı hallerde nakliye belgesi olmadığı için mal hareketinin gerçekliğinin ispatı açısından olumsuzluk meydana gelebilmektedir). -Malın tartı hizmeti veren bir firma tarafından tartıldığı hallerde tartı fişi ile mal faturası ilişkilendirilmelidir. -Malın alımına karar verilmeden önce, malın faturası sorgulanmalı, malı satan ile faturayı kesen firmanın aynı firma olması üzerinde durulmalı, faturanın hemen kesilmesi sağlanmalıdır. -Satın alma elemanlarının alım işlemini uzaktan uzağa yapmak yerine satıcı firma ile yakın temasa girerek ve onun işyerini görerek yapması sağlanmalıdır. -İlk defa mal alınacak olan tanınmamış firmalar açısından çok daha titiz davranılmalıdır. -Satıcı firma iyi tanınmıyor ve şüphe duyuluyorsa ödeme cari hesap yoluyla değil, fatura bazlı olarak (havale ve çeklerde ödemeye konu fatura tarih ve no belirtilerek) yapılmalıdır. -Ödemenin faturayı kesene yapıldığının tevsiki çok önemlidir. Bunun için öncelikle büyük ödemelerin nakit verilerek yapılmaması uygundur. (Taşıt ve gayrimenkul alımı dışında zaten 8.000 TL nakit ödeme sınırı vardır). -Çekle ödemeler faturayı düzenleyen namına yapılmalı ve çekte ödeme yapılanın vergi numarası belirtilmelidir. -Sorun olabilecek firmalara müşteri çekinin ciro edilmesi suretiyle ödeme yapmaktan kaçınılmalıdır. Saygılarımızla Hasan Zeki Süzen (YMM) – Ekrem Kayı (YMM) DA 4
© Copyright 2024 Paperzz
