BİLİNÇ KAYBI OLAN HASTAYA YAKLAŞIM BİLİNÇ MERKEZLERİ Bilateral serebral hemisferler (farkındalık) Diensefalon (uyanıklık) Paramedian tegmentum (uyanıklık) Bu merkezlerden herhangi birinin bilateral etkilenmesi sonucu bilinç kaybı görülür. İLK YAPILMASI GEREKENLER Hava yolu açık tutulmalıdır 25 gr glukoz IV( 50 ml %50’lik dektroz, 250 ml %10’luk dektroz ya da 500 ml %5’lik dektroz. (HİPOGLİSEMİ) 100 mg tiamin IV, hasta dengeli oral alıma geçene kadar 50-100 mg/gün IM/IV tiamin idame doz verilir (ALKOL İNTOKSİKASYONU) 0,4 mg IM/IV naloksen (OPİOİD İNTOKSİKASYONU) HASTANIN NÖROLOJİK DEĞERLENDİRİLMESİ Glaskow Koma skoru?( <8 ise bilinç bozukluğu var) Direkt ve indirekt ışık refleksleri? (II. ve III. kafa çiftleri) Kornea refleksi? (V ve VII: kafa çiftleri) Göz hareketleri? (IV ve VI: kafa çiftleri) Okulosefalik refleks? (II, IV, VI ve VIII. kafa çiftleri) Solunum paterni? (Cheyne Stokes –solunum merkezi hipoksemisi, ataksik-solunum merkezinin tahribi) Gag refleksi? (IX ve X. kafa çiftleri)) Bu değerlendirmeler ile bilinç kaybı varlığı ve lezyonun seviyesi belirlenir. Eğer hastanın bilinci açılırsa Mini Mental Status Test ile bilinç içeriği değerlendirilir. BİLİNÇ SEVİYELERİ Bilinç açık Konfüzyon Letarji Stüpor Koma Konfüzyon (zaman/yer/ kişi oriyentasyonu bozuk) Letarji (konuşma, mental işlevler ve hareketlerde yavaşlama) Stüpor (spontan hareket az, tekrarlayan uyaranlara yanıt verir) Koma (spontan hareket yok, çevresel uyaranlara yanıt yok) ETYOLOJİ ELEKTROLİT BOZUKLUKLARI: Hiponatremi ( <125 mEq/L), serum osmolaritesi, volüm değerlendirilmesi ve idrar sodyumu. Hiperkalemi (>5,5 mEq/L) EKG ( geniş QRS, sivri T dalgası, PR aralığında uzama) Hipokalsemi(<8,5mg/dL) MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ LEZYONLARI Serebro-vasküler olay Herniasyon Subaraknoid kanama Kafa travması --Kranial BT çekilir. Kibas’a bağlı papilledema ve kafa kaidesi kırıklarına bağlı battle sign (mastoid kemik üzerindeki ciltte ekimoz), racoon sign ( göz altlarında ekimoz), rhinorrhea, otorrhea özellikle araştırılmalıdır. HEPATİK ENSEFALOPATİ(Grade 4): Arteryal amonyak (>80 mg/dL), KCFT, PT,PTT/ sarılık, asit,splenomegali, porto-kav anastomozlar) PULMONER ENSEFALOPATİ: Arteryal kan gazları, AST,LDH / hipoksemi (PaO2<80 mmHg) - hiperkapni (PaCO2> 45mmHg) ÜREMİK ENSEFALOPATİ: BUN / üre artışı. ENDOKRİN BOZUKLUKLAR: Hiperglisemi: DKA: serum glukoz genellikle 250400 arasında, ketonemi, serum HCO3<10 mEq/l, arteryal pH <7,30. HHK: serum glukoz >600 , plazma hiperozmolaritesi (>320 mOsm/kg). Hipoglisemi: (glukoz<50mg/dL). Hipotiroidi: Miksödem koma (TSH>10 mlU/mL). Hipertiroidi: Tirotoksik kriz (TSH<0,05 mlU/mL). DİĞER NEDENLER: KARDİYOVASKÜLER:(ritm-ileti bozuklukları, akut koroner sendrom, hipertrofik kardiyomiyopati): EKG-EKO, CK-MB, Troponin, AST, LDH. EPİLEPSİ: Kompleks parsiyel nöbet-jeneralize nöbet: EEG- ekartasyon. ENFEKSİYON: (Sepsis ,Menenjit, Ensefalit): Yüksek akut faz yanıtı, BOS’da lökosit artışı (LP yapılmadan önce Kibas göz dibi muayenesi ile ekarte edilmelidir). Hastada ateş, ense sertliği beklenir. HAZIRLAYANLAR: Stj.Dr.Özge Yasun, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof.Dr.Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı KAYNAKLAR: LANGE Neurology, Marmara Üni. Tıp Fakültesi Acil Hastaya Yaklaşım Kitabı.
© Copyright 2024 Paperzz