Kemoterapi Alan Kolorektal Kanseri Hastalarda Masajın Periferik

Kemoterapi Alan Kolorektal Kanseri
Hastalarda Masajın Periferik Nöropati
ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi
Hazırlayan
Öğr.Gör.Dr.Fatma ARIKAN
Danışman
Prof.Dr.Feray GÖKDOĞAN
Kemoterapi (Oksaliplatin)

Kolorektal kanseri hastaların her yıl yaklaşık %60’ı oksaliplatin temelli
kemoterapi almaya aday durumdadır.

En sık görülen nörolojik komplikasyonu ise, kemoterapi ile indüklenen
periferik nöropatidir.
Ta et al. Neurotoxicity of oxaliplatin and cisplatin for dorsal root ganglion neurons correlates with platinum-DNA binding.
Neurotoxicology 2006
Andre et al . Improved overall survival with oxaliplatin, fluorouracil, and leucovorin as adjuvant treatment in stage II or III colon cancer in
the MOSAIC trial. JClin Oncol 2009
2
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Periferik nöropati
Oksaliplatine bağlı gelişen KİPN mekanizması tam
açıklanamamakla birlikte ilacın;

3

duyusal aksonlarda ve arka kök ganglionunda birikmesi sonucu
nükleer ve sitoplazmik komplementlerin büzülmesi, Hücre
metabolizmasının ve aksonal transportun bozulması, arka kök
ganglion atrofisine ve duyusal aksonların kaybına bağlı periferik
nöropati geliştiği,

oksaliplatindeki oksalat metabolitleri kalsiyum ve magnezyumu
bağlamakta ve nöronal voltaj geçişli sodyum kanallarını
etkileyerek periferik nöropati gelişmesine yol açtığı tahmin
edilmektedir.
Park et al. Acute abnormalities of sensory nerve function associated with oxaliplatin-ınduced neurotoxicity J Clin Oncol.2009
Argyriou A.A. Incidence and characteristics of peripheral neuropathy during oxaliplatin-based chemotherapy for metastatic colon cancer Acta Oncologica,
2007
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Nöropatik ağrı

Oksaliplatin alan hastaların periferal nöropatinin en şiddetli
semptomlarının soğuğa duyarlılık, uyuşma, karıncalanma, sinir
ağrısı, nesneleri kavramada zorluk, çatal, kaşık kullanma, düğme
düğmeleme vb. zorlanma ve denge sorunları olduğunu farklı
çalışmalarda gösterilmiştir.
Benlidayı ark.. Nöropatik Ağrı Tedavisinde Gabapentin Kullanımı ve Etkinliği. Erciyes Tıp Dergisi 2009. Tofthagen and
McMillan.Pain, neuropathic symptoms, and physical and mental well-being in persons with cancer. Cancer Nurs. 2010
4
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Yaşam Kalitesi

Mols et al (2013) 2 ila7 yıllık kolorektal kanser tanısı
olan 1643 hastayı kapsayan çalışmalarında KİPN ile
yaşam kalitesi arasında ilişki olduğu ve KİPN’nin yaşam
kalitelerinde azalmaya neden olduğunu belirtmişlerdir.
Mols et al.Chemotherapy-induced neuropathy and its association with quality of life among 2- to 11-year colorectal cancer survivors: results from the
population-based PROFILES registry.J Clin Oncol. 2013
5
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Masaj
Amerikan Masaj Terapileri Derneğine (2004) göre masaj,
“tekli ve bileşik tedavilerle uygulanan kişilerin sağlıkları ve
iyilik hallerinde olumlu etkileri olan uygulama” olarak
tanımlanmaktadır. Deri ve deri altındaki dokulara sürtme
ve basınçlı vuruşlar uygulanır.

6
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014

Masajın docetaxel, sisplatin tedavisinden altı ay sonra devam eden
KİPN etkisini gösteren tek vaka çalışmasında hastanın alt ve üst
ekstremitelerine efrolaj ve petrisaj teknikleri ile haftada 3 kez ve
toplam 6 hafta uygulanan masajın KİPN kronik semptomları grade
2’den grade 1 düzeyine düşürdüğü ve nöropatik ağrıyı azalttığı,
uyuşma ve karıncalanmada iyileşme sağladığı gösterilmiştir.

Literatürde masajın kemoterapi infüzyonu sırasında KİPN etkisine gösteren
çalışmaya rastlanmamıştır
Cunningham et al. Case report of a patient with chemotherapy-induced peripheral neuropathy treated with manual therapy (massage).
Support Care Cancer. 2011
7
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Araştırmanın Amacı
Kemoterapi alan kolorektal kanseri hastalarda masajın
periferik nöropati ve yaşam kalitesi üzerine etkisini
belirlemektir.

8
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Araştırmanın Hipotezleri

H1: Kemoterapi alan kolorektal kanseri hastalara uygulanan masajın
periferik nöropati yakınmalarını azaltmaya etkisi vardır.

H2: Kemoterapi alan kolorektal kanseri hastalara uygulanan masajın
nöropatik ağrı görülmesini azaltmaya etkisi vardır.

H3: Kemoterapi alan kolorektal kanseri hastalara uygulanan masajın
semptomları azaltmaya etkisi vardır.

H4: Kemoterapi alan kolorektal kanseri hastalara uygulanan masajın
yaşam kalitesine olumlu yönde etkisi vardır.
9
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Gereç ve Yöntem

Araştırmanın deseni, randomize kontrollü deneysel bir
çalışmadır.
10
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Araştırmanın Yapıldığı Yer

Araştırma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Gündüz
Kemoterapi Ünitesinde yürütülmüştür.
11
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Araştırmanın Evren ve Örneklem

Araştırmanın evrenini, Şubat 2012- Mayıs 2013 tarihleri
arasında Akdeniz Üniversitesi Gündüz Kemoterapi
Ünitesine başvuran 18 yaşın üzerindeki kolorektal kanser
tanısı konmuş, Folfox 4 kemoterapi protokolü tedavisi
alan hastalar oluşturmuştur.
12
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Örneklem Büyüklüğü ve Güç Analizi

Araştırmada müdahale grubuna 30 kişi ve kontrol
grubuna 30 kişi alınması planlanmıştır.

Çalışmanın verilerinin istatistiksel güç analizi
sonucunda = 0.05 anlamlılık düzeyinde
araştırmanın gücü %98 olarak bulunmuştur.
13
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Çalışmaya Alınma Ölçütleri

Folfox 4 kemoterapi protokolü uygulanması

En fazla 4 kür Folfox 4 kemoterapi protokolü uygulanması

Trombosit değerlerinin 100.000/mm3 üzerinde olması

Anlama-cevap verme yeteneği olması

Araştırmaya katılmayı kabul etmesi
14
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Çalışma Dışı Bırakılma Ölçütleri

Daha öncesinde polinöropati tanısı konmuş olması

Diyabet tanısı konmuş olması

Alkol bağımlısı olması

Ekstremitelere amputasyon yapılmış olması

Cilt enfeksiyonu ve cilt bütünlüğünde bozukluğun
bulunması
15
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Çalışma Dışı Bırakılma Ölçütleri

Megaloblastik anemisi olması

Antikoagülan kullanması

Nöropati bulgularını gizleyen veya etkileyen ilaçları alması

Son bir ay içerinde masaj terapisi alması

Çalışmaya katılmayı kabul etmemesi
16
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Çalışmanın Sonlanma Ölçütleri

Kemoterapi kürünün değişmesi

Araştırmadan ayrılmak istemesi
17
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Hasta alımı
Kem ot erapi
Ün it esin e
Başvuran
Folfox4
P rot okolü Uygu lanan Hastalar (n =69)
Çıkarılan
Çalışmaya dahil edilme
kriterlerine uygun
olmayan (n=9)
Seçim
Ran domizasyon(n=60)
Mü dah ale (n =30)
Müdahale
grubuna alınan (n=30)
Analiz
İzlem
Müdahaleyi tamamlayan
18
Kon t rol (n =30)
(n=24)
Kontrol grubuna alınan (n=30)
Kontrolü tamamlayan(n=28)
Müdahaleyi Tamamlamayan (n=6)
Kontrolü tamamlayamayan (n=2)
*Tedavi protokolünün değişmesi
(n=5)
*Hastaneye Yatma(n=1)
*Tedavi protokolünün değişmesi
(n=2)
An alize giren (n =24)
An alize giren (n =28)
An alizden Çıkarılan (n =0)
An alizden Çıkarılan (n =0)
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Verilerin Toplanması
Veri Toplama Formları
Ölçümler
Hasta Tanıtım
Formu
PNDF*
S-LANSS**
MDASE**
EORTC QLQ –C30
Yaşam Kalitesi***
1.Ölçüm
(5.Kür)
2.Ölçüm
(6.Kür)
3.Ölçüm
(7.kür)
4. Ölçüm
(8.Kür)
5.Ölçüm
(9.Kür)
6.Ölçüm
(10.Kür)
7.Ölçüm
(11.Kür)
8.Ölçüm
(12.Kür)
9.Ölçüm
12.Kürden 2
hafta sonra
*PNDF: Periferik Nöropati Değerlendirme formu, **S-LANSS: Nöropatik Ağrı Ölçeği
*** EORTQLQ –C30 YKÖ : EORTQLQ –C30 Yaşam Kalitesi ölçeği,
****PDN Grade: Periferik duyusal nöropati grade
19
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
PDN
Grade****
Müdahale ve Kontrol Grubuna Yapılan Uygulamalar
Ölçümler
1.Ölçüm
(5.kür)
2.Ölçüm
2.Hafta
(6.kür)
3. Ölçüm
4.Hafta
(7.kür)
4. Ölçüm
6.Hafta
(8.kür)
5. Ölçüm
8.Hafta
(9.kür)
6. Ölçüm
10.Hafta
(10.kür)
7. Ölçüm
12.Hafta
(11.kür)
8. Ölçüm
14.Hafta
(12.kür)
9. Ölçüm
16.Hafta
12.kür’den 2hft.sonra
20
Müdahale Kontrol (n=24)
Kontrol Grubu (n=28)
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
2 kez masaj uygulaması + Değerlendirme
Değerlendirme
Değerlendirme
Değerlendirme
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Masaj Uygulaması
Hastanın masaja hazırlanması
21
Hastanın masaj sonrası 30 dakika koltukta dinlenmesi
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Masaj Uygulaması
Müdahale grubundaki hastalara hazırlanan
“Masaj Uygulama Protokolü” uygun şekilde
masaj yapılmıştır.
22
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Masaj Teknikleri
Efrolaj
23
Petrisaj
Yüzeyel Friksiyon
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Bulgular
Tablo 4.1. Araştırma Kapsamına Alınan Hastaların Sosyo-demografik Özelliklerinin Dağılımı
Sosyo-demografik
özellikler
Müdahale(n=24)
Kontrol(n=28)
Toplam(n=52)
2
n
%
n
%
n
%
p
4
6
14
16.7
25.0
58.3
2
5
21
7.1
17.9
75.0
6
11
35
11.5
21.2
67.3
1.035
0.394
Yaş
39 ve altı
40-49
50 ve üstü
Yaş Ortalaması
X±SS
X±SS
53.79±13.17
55.46±11.55
t
0.488
p
0.628
Cinsiyet
Kadın
Erkek
Toplam
24
9
15
37.5
62.5
10
18
35.7
64.3
19
33
36.5
63.5
24
100.0
28
100 .0
52
100.0
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
0.018
0.541
Tablo 4.1. Araştırma Kapsamına Alınan Hastaların Sosyo-demografik Özelliklerinin Dağılımı (devamı)
Sosyo-demografik özellikler
Medeni durum
Evli
Müdahale(n=24)
n
%
Kontrol(n=28)
n
%
Toplam(n=52)
n
%
2
p
22
91.7
24
85.7
46
88.5
0.815
2
8.3
4
14.3
6
11.5
0.412
23
95.8
25
89.3
48
92.3
0.718
1
4.2
3
10.7
4
7.7
0.366
19
79.2
19
67.9
38
73.1
1.300
2
8.3
2
7.1
4
7.7
0.522
Lisan ve üstü
Çalışma Durumu
Çalışan
3
12.5
7
25.0
10
19.2
1
4.2
1
3.7
2
3.8
0.012
Çalışmayan
Gelirin gidere göre durumu
Az
23
95.8
27
96.3
52
96.2
0.715
12
50.0
11
39.3
23
44.2
1.315
Dengeliyor
12
50.0
16
57.1
28
53.8
0.518
Yüksek
Sosyal güvencesi
Var
Toplam
0
0
1
3.6
1
1.9
24
24
100.0
100.0
28
28
100.0
100 .0
52
52
100.0
100.0
Bekar
Çocuk Sahibi olma durumu
Olan
Olmayan
Eğitim Durumu
İlköğretim
Lise
25
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Tablo 4.2. Araştırma Kapsamına Alınan Hastaların Hastalık Özellikleri ve Bazı
Sağlık Alışkanlıklarının Dağılımı (n=52)
Hastalığın Özellikleri
ve Sağlık Alışkanlıkları
Kontrol
Müdahale (n=24)
Toplam (n=52)
(n=28)
n
%
n
%
n
%
Evre II
4
16.7
2
7.1
6
11.5
Evre III
16
66.6
20
71.4
36
69.2
Evre IV
4
16.7
6
21.4
10
16.3
X2
p
Hastalık evresi
Hastalık süresi ortalama(ay)
x ±SS
15.04±29.44
x ±SS
15.94±20.19
1.21
0.546
t
p
0.131
0.897
Kolostomi
Olan
9
37.5
4
14.3
13
25
3.714
15
62.5
24
85.7
39
75
0.106
7
29.4
8
28.6
15
28.8
1
4.3
3
10.7
4
7.7
2.302
10
48.3
7
25.0
16
32.7
0.512
6
25.0
7
35.7
17
30.8
Alan
6
25.0
11
39.3
17
32.7
1.21
Almayan
18
75.0
17
60.7
35
67.3
0.213
Olmayan
Tedavi türü
Kemoterapi
Kemoterapi ve radyoterapi
Kemoterapi ve cerrahi
Kemoterapi+ radyoterapi ve
cerrahi
Daha önce kemoterapi alma
26
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Grafik 4.1. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların Üst Ekstremite Periferik Nöropati Semptomlarının
Puan Ortalamalarının İzlem Sürecinde Değişimi
Periferik Nöropati Değerlendirme Formu(PNDF), Soru 1: oda ısısında el parmaklarında karıncalanma /uyuşma; Soru 2: Yanma;
Soru 3: ağrı, Soru 4: Eldiven giymiş gibi rahatsızlık :hissi, Soru 5 Soğuk hava/eşya ile temasta ellerde elektirk çarpma hissi, Soru
6: Soğuk hava/eşya ile temasta el parmaklarında karıncalanma/ uyuşma
27
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Grafik 4.1. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların Üst Ekstremite Periferik Nöropati Semptomlarının
Puan Ortalamalarının İzlem Sürecinde Değişimi
Periferik Nöropati Değerlendirme Formu(PNDF), Soru 7: Soğuk hava/eşya ile temasta yanma; Soru8: Soğuk hava/eşya ile temasta ağrı;
Soru 9: Soğuk hava/eşya ile temasta eldiven giymiş gibi rahatsızlık hissi, Soru 10: Sıcağa duyarlı olma, Soru11: Nesneleri kavramada zorluk,
Soru12: Yüzeyleri ayırt etmede zorlanma, Soru 13: Gömlek düğmeleme, çatal kaşık kullanma, ayakkabılarını bağlama gibi aktivitelerde
zorlanma
28
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Grafik 4.2. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların Alt Ekstremite Periferik Nöropati Semptomlarının Puan
Ortalamalarının İzlem Sürecinde Değişimi
Periferik Nöropati Değerlendirme Formu(PNDF), Soru 14: oda ısısında ayak parmaklarında karıncalanma /uyuşma, Soru 15:
Yanma; Soru 16: ağrı, Soru 17: Çorap giymiş gibi rahatsızlık hissi, Soru 18: Soğuk hava/eşya ile temasta ayaklarda elektrik çarpma
hissi, Soru 19: Soğuk hava/eşya ile temasta ayak parmaklarında karıncalanma/ uyuşma,
29
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Grafik 4.2. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların Alt Ekstremite Periferik Nöropati Semptomlarının
Puan Ortalamalarının İzlem Sürecinde Değişimi
Periferik Nöropati Değerlendirme Formu(PNDF), Soru 20: Soğuk hava/eşya ile temasta yanma; Soru21: Soğuk hava/eşya ile temasta ağrı, Soru
22: Soğuk hava/eşya ile temasta çorap giymiş gibi rahatsızlık hissi, Soru 23:Sıcağa duyarlı olma, Soru 24:Bacaklarda ağırlık hissetme, Soru 25:
Yürümede zorlanma, Soru 26: Yüzeyleri anlamasa zorluk(ayağının altında keçe varmış gibi)
30
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Tablo 4.5. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların İzlem Sürecinde Nöropatik Ağrı Görülme
Durumu Arasındaki Fark (n=52)
Ölçüm(ler) Nöropatik Ağrı
Müdahale (n=24)
n
%
Kontrol (n=28)
n
%
X2
p
1
Olmayan
Olan
19
5
79.1
20.8
25
3
89.2
10.7
0.388
0.533
3
Olmayan
Olan
21
3
87.5
12.5
22
6
78.5
21.4
0.231
0.630
6
(10.Kür)
Olmayan
Olan
19
5
79.1
20.8
12
16
42.8
57.1
5.648
0.017
9
Olmayan
Olan
19
5
79.1
20.8
11
17
39.2
60.7
6.866
0.008
(12.Kürden
2hft sonra)
31
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Grafik 4.3. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların MD Anderson Semptom Envanteri Puan
Ortalamalarının İzlem Sürecinde Değişimi.
MDASE SC: MD Anderson Semptom Envanteri Semptom Ciddiyeti (p=0.041)
MDASE BYE: MD Anderson Semptom Envanteri Semptomun Bireyin Yaşamına Etkisi(P=0.022)
MDASE GENEL: MD Anderson Semptom Envanteri Genel Toplam (P=0.009)
32
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Tablo 4.7. Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların İzlem Sürecinde Yaşam Kalitesi Alt Boyut Puan
Ortalamalarının Karşılaştırılması
Yaşam Kalitesi Alt Boyutu
Grup
Ölçüm(ler)
Müdahale
Kontrol
Genel Sağlık Skoru (GS)
X±SS
Fonksiyonel Sağlık
Skoru (FSS)
X±SS
1
52.65±18.79
64.25±14.64
33.74±14.64
3
56.74±12.80
70.68±12.36
29.31±12.36
6
55.55±16.60
70.09±11.35
29.90±11.35
9
64.85±14.64
77.97±10.76
22.03±10.76
1
72.57±16.59
75.76±13.24
24.03±13.24
3
63.33±20.41
67.73±19.91
32.26±19.91
6
55.44±19.28
63.07±19.71
36.92±19.71
9
43.00±19.04
60.88±14.97
39.11±14.97
p
F
Test
p
F
p
Zaman
3.26
0.022
0.65
0.586
0.65 0.586
Grup
0.18
0.670
2.95
0.087
2.95 0.087
11.89
<0.001
7.65
<0.001
7.65 <0.001
ZamanxGrup
33
F
Semptom Skoru
(SS)
X±SS
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Grafik 4.4. Müdahale Ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların İzlem Sürecinde Yaşam Kalitesi Ölçeği
Fonksiyonel Alt Boyutları Puan Ortalamalarının Değişimi
FS: Fonksiyonel Skor, FFS: Fiziksel Fonksiyon Skoru
UFS: Uğraş Fonksiyon Skoru
DFS: Duygusal Fonksiyon Skoru
KFS: Kavrama Fonksiyon Skoru
34
SFS:Sosyal Fonksiyon Skoru
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Tablo 4.9 Müdahale ve Kontrol Gruplarındaki Hastaların İzlem Sürecinde Yaşam Kalitesi Semptom
Alt Boyutları Puan Ortalamalarının Karşılaştırılması
Grup
Yaşam Kalitesi Semptom Alt Boyutu
Yorgunluk
Bulantı
Ağrı
Nefes darlığı
Uykusuzluk
İştah kaybı
Konstipasyon
Diyare
Mali zorluk
X±SS
X±SS
X±SS
X±SS
X±SS
X±SS
X±SS
X±SS
X±SS
1
55.07±23.80
54.34±24.21
53.62±22.44
39.13±12.91
72.46±29.56
65.21±30.94
62.31±30.65
50.72±26.34
92.75±33.26
3
49.20±21.53
48.41±16.58
55.55±23.76
38.09±11.95
66.66±23.57
61.90±26.42
57.14±28.17
53.96±26.82
92.06±36.37
6
50.92±17.31
49.30±20.54
57.63±20.83
40.27±16.96
76.81±27.40
68.05±18.33
59.72±29.45
62.50±33.06
95.65±32.26
9
43.96±18.19
37.68±10.32
55.07±21.57
42.02±14.96
73.91±19.99
56.52±18.62
65.21±27.48
51.51±24.61
88.40±32.73
1
37.85±20.03
40.74±15.56
49.38±22.40
33.33±0.00
57.69±24.14
55.55±22.64
62.96±25.03
54.32±24.71
70.37±16.59
3
48.44±27.94
51.33±24.96
62.66±31.65
40.00±19.24
74.66±32.31
68.00±26.31
70.66±30.91
57.33±31.21
76.00±31.21
6
55.55±25.14
53.84±24.63
73.71±26.32
42.30±20.12
80.76±30.07
71.79±37.34
68.00±31.15
58.97±28.76
80.76±31.51
9
58.66±19.11
46.00±15.42
81.33±21.68
36.00±9.23
80.00±23.57
68.00±26.62
62.31±25.23
58.66±27.68
86.66±23.57
Kontrol
Müdahale
Ölçüm(ler)
Test
F
p
F
p
F
p
F
p
F
p
F
p
F
p
F
p
F
p
Zaman
1.13 0.337
2.23 0.086
5.09
0.002
1.14
0.335 2.86
0.038
1.25
0.294
0.03
0.991
0.70 0.550
0.60
0.614
Grup
0.01 0.940
0.02 0.880 10.51
0.001
0.93
0.336 0.03
0.861
0.51
0.478
1.36
0.244
0.40 0.528
9.57
0.002
Zamanxgrup
4.52 0.004
2.97 0.333
0.016
1.19
0.315 1.87
0.135
1.35
0.295
0.78
0.506
0.31
0.95
0.417
35
3.53
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
0.819
Tablo 4.10. Müdahale ve Kontrol Grubundaki Hastaların 9. İzlemde Periferik Duyusal Nöropati
Derecelendirmelerinin Dağılımı (n=52)
Periferik duyusal
nöropati
Müdahale
Kontrol
p
Toplam
n
%
n
%
n
%
Grade 0
8
33.3
1
4.0
9
18.3
Grade I
9
37.5
5
20.0
14
28.5
0.006
36
Grade II
6
25.0
15
60.0
21
42.8
Grade III
1
4.1
4
16.0
5
10.2
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
Tablo 4.11. Nöropatik Ağrısı Olan ve Olmayan Hastaların Yaşam Kalitesi Ölçeği Alt Boyutları Puan
Ortalamalarının Karşılaştırılması
Ölçüm(ler)
1
3
6
9
YaşamKalitesi
Ölçeği Alt Boyutları
Olmayan
X±SS
Olan
X±SS
t
p
Fonksiyonel Sağlık Skoru (FSS)
73.43±13.30
55.55±15.02
3.42
0.001
Semptom Skoru(SS)
26.56±13.30
44.44±15.02
-3.42
0.001
Genel Sağlık Skoru (GSS)
65.20±20.74
55.20±15.39
1.29
Fonksiyonel Sağlık Skoru (FSS)
71.63±14.18
56.94±23.33
2.36
0.022
Semptom Skoru(SS)
28.36±14.18
43.05±2.33
-2.36
0.022
Genel Sağlık Sağlık Skoru (GSS)
60.08±14.90
61.45±28.15
-0.20
Fonksiyonel Sağlık Skoru (FSS)
70.60±14.52
59.64±17.56
2.39
0.020
Semptom Skoru(SS)
29.39±14.52
40.35±17.56
-2.39
0.020
Genel Sağlık Skoru (GSS)
59.40±19.21
49.12±13.57
2.04
80.10±8.98
59.74±13.84
5.92
< 0.001
19.90±8.98
40.25±13.84
-5.92
<0.001
62.87±20.52
45.51±16.36
3.26
0.002
Fonksiyonel Sağlık Skoru (FSS)
Semptom Skoru(SS)
Genel Sağlık Skoru (GSS)
37
Nöropatik Ağrısı
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014
0.203
0.842
0.047
Araştırmanın Sonucunda

Kemoterapi alan kolorektal kanserli hastalara uygulanan
masajın;

periferik nöropati yakınmalarını azalttığı

nöropatik ağrı görülmesini azalttığı

semptomları azalttığı

38
yaşam kalitesine olumlu etkilediği saptanmıştır.
5. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi
20.03.2014