işyerinde sağlık gözetiminde sorunlar ve çözüm önerileri

İşyerinde Sağlık Gözetiminde
Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Dr. A. Kadir ATLI
Halk Sağlığı (İş Sağlığı) Bilim Uzmanı
05.05.2014-Haliç Kongre Merkezi -İstanbul
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
2
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda (1593 Nolu
Kanun; Resmi Gazete: 6 Mayıs 1930 - Sayı: 1489,
• Kanunun 180. Maddesinde ”Devamlı olarak en
az elli işçi çalıştıran bütün iş sahipleri,
çalışanlarının sıhhi ahvaline bakmak üzere, bir
veya mütaaddit tabibin sıhhi murakabesini
temine ve hastalarını tedaviye mecburdur”
denilmektedir. Sözlüklerde “murakabe”nin sözcük anlamı korku,
denetlemek, gözetmek, kontrol etmek olarak geçmektedir. Sağlık gözetimi
(sıhhi murakabe) kavramı 1930 yılında çıkmış bir kanunumuzda yer
almıştır.
• Çalışma Yaşamında Sağlık Gözetimi Rehberi-2011-İSGİP Dokümanları
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
3
Dünya Sağlık Örgütü Kuruluş Yasası
• Sağlık;
sadece hastalık ve sakatlık halinin olmayışı
değil,
bedensel,
ruhsal
ve
sosyal yönden
tam iyilik halidir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
4
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
5
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) İş
Sağlığı Ortak Komitesinin 1950 yılında yaptığı ve 1995’de güncellediği iş sağlığı tanımına göre:
İş Sağlığı;
• "Her türlü işte çalışan işçilerin fiziksel, ruhsal ve
sosyal yönden tam iyilik durumlarının korunması ve
geliştirilmesi, çalışma şartlarından ötürü işçilerin
sağlıklarının yitirilmesinin önlenmesi, çalışma
sırasında sağlıklarını olumsuz yönde etkileyecek
faktörlerden korunmaları, onların fizyolojik ve
psikolojik yapılarına uygun bir işe yerleştirilmesi ve
bunun sürdürülmesini, özetle işin işçiye, işçinin de
işe uygunluğunun sağlanmasını amaçlar”.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
6
ÇALIŞANLARIN SAĞLIK GÖZETİMİ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
İşe Giriş Muayenesi,
Erken Kontrol Muayenesi
Aralıklı Kontrol Muayenesi
İşe Dönüş Muayenesi
İşten Ayrılma Muayeneleri
Geç Muayeneler
Ek ve Tamamlayıcı Muayeneler
Erken Tanı
Yer-İş Değişikliği
Çalışma Ortamı Gözetimi
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
7
İSG Hizmetlerinin Kapsamı (WHO)
100
95
İSG hizmetleri alan çalışanlar
90
86
90
80
80
80
70
70
70
60
60
50
50
50
50
50
48
39
40
34
30
30
28
15
20
10
5
10
0
NET
FIN
SVN
BEL
FRA
SWE
JAP
HUN
DEN
NOR
POR
ITA
TUR
POL
UNK
BUL
GRE
EST
CHI
KEN
4
SVK
Kapsayıcılık (!) (Gerçekten isg hizmetlerinden yararlanılıyor mu? Ne kadar?)
Çalışanların
% 10-15
Gelişmekte olan ülkeler
% 1-20
Sanayileşmiş ülkelerde
% 15-90
Primary health care and basic occupational health services Challenges and opportunities, Report of an intercountry workshop, Sharm
el-Sheikh, Egypt, 12—14 July 2005, World Health Organization
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
8
6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Uluslararası Çalışma Örgütünün ülkemizce
onaylanan 155sayılı sözleşmesinde, sözleşmenin
bütün ekonomik faaliyet kollarına uygulanacağı,
ekonomik faaliyet kolları teriminin, kamu
hizmetleri de dahil olmak üzere çalışanların
bulunduğu bütün kolları kapsadığı, çalışanlar
teriminin, kamu çalışanları da dahil olmak üzere
istihdam edilen bütün kişileri kapsadığı
belirtilmektedir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
9
6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
161 sayılı sözleşmesinde ise, bütün ekonomik
faaliyet dallarında ve tüm işletmelerde, kamu
sektörü ve üretim kooperatifleri üyelerini de
kapsayacak şekilde, tüm çalışanlar için, iş sağlığı
hizmetlerinin sürekli bir şekilde geliştirilmesinin
üstlenilmesi gerektiği hususu vurgulanmaktadır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
10
Çalışanların % 48’ini kapsarken
iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde
ne kadar başarılıydık?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
11
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Kanun Numarası : 6331
Kabul Tarihi : 20/6/2012
Yayımlandığı Resmi Gazete
Tarih: 30/6/2012 Sayı : 28339
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
12
6331-Sağlık gözetimi
MADDE 15 – (1) İşveren;
a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik
risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını
sağlar.
b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin
yapılmasını sağlamak zorundadır:
1) İşe girişlerinde.
2) İş değişikliğinde.
3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle
tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde
talep etmeleri hâlinde.
4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile
işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli
aralıklarla.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
13
20 Temmuz 2013 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 28713
İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA
YÖNETMELİK
• Çalışanın kişisel özellikleri, işyerinin tehlike sınıfı ve işin niteliği öncelikli
olarak göz önünde bulundurularak uluslararası standartlar ile işyerinde
yapılan risk değerlendirmesi sonuçları doğrultusunda;
a) Az tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç beş yılda bir,
b) Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç üç yılda bir,
c) Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç yılda bir,
defa olmak üzere periyodik muayene tekrarlanır.
Ancak işyeri hekiminin gerek görmesi halinde bu
süreler kısaltılır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
14
ASBESTLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK
ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
(25.01.2013 tarihli ve 28539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
• Sağlık gözetimi
• MADDE 16 – (1) Çalışanlar aşağıdaki hususlar göz önünde
bulundurularak sağlık gözetimine tabi tutulur.
• a) Bu Yönetmelik kapsamındaki işleri ilk defa yapacak kişinin,
önce işyeri hekimi tarafından genel sağlık durumu
değerlendirilir ve Ek-I’de belirtildiği şekilde, özellikle solunum
sistemi muayeneleri başta olmak üzere genel sistemik fizik
muayene ile diğer tetkik ve kontrolleri yapılır. İşyeri hekimi,
risk değerlendirmesi ve ölçüm sonuçlarını dikkate alarak
çalışanların sağlık durumlarını değerlendirir ve değerlendirme
sonucuna göre akciğer radyografilerini uygun sürelerle
tekrarlar, bu süre 2 yılı aşamaz.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
15
TOZLA MÜCADELE YÖNETMELİĞİ
5 Kasım 2013 SALI Sayı : 28812
• Çalışanların sağlık gözetimi; risk değerlendirmesi,
aralıklarla yapılan toz ölçüm sonuçları ve tozun
cinsi dikkate alınarak işyeri hekimince belirlenen
sıklıkta tekrarlanır ve her çalışan için sağlık kaydı
tutulur.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
16
6331-Sağlık gözetimi
MADDE 15 – (1) İşveren;
(2) Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar,
yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe
başlatılamaz.
(3) Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık
ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik
biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar
Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır,
verilen kararlar kesindir.
(4) Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her
türlü ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.
(5) Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının
korunması açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
17
INTERNATIONAL CODE OF ETHICS
FOR OCCUPATIONAL HEALTH
PROFESSIONALS
UPDATED 2002
ADOPTED BY THE ICOH BOARD IN MARCH 2002
First printing: 1992
Second printing: 1994
Third printing: 1996
First updating: 2002
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
18
Sağlık izlemi
• 8. İş sağlığının hedefleri, sağlık izlem yöntemleri ve işlemleri,
bu konularda bilgilendirilmesi gereken işçilere öncelik
verilmek üzere, açıkça tanımlanmalıdır. Bu yöntemlerin ve
işlemlerin uygunluğu ve geçerliliği saptanmalıdır. İzlem
işçilerin onayı alınarak yürütülmelidir. Muayene ve izlem
programlarına katılımın olası olumlu ve olumsuz sonuçları,
onay alma işleminin bir parçası olarak tartışılmalıdır.
• Sağlık izlemi, yetkili makam tarafından
onaylanmış bir iş sağlığı profesyoneli tarafından
gerçekleştirilmelidir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
19
15/02/2013İşe Giriş Sağlık Raporları İle İlgili Duyuru
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
20
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
21
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
22
Çalışma ortamına ilişkin koşulları ve maruziyetleri bilmek yaşamsal önem taşır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
23
(Karikatür Nick Thorkelson)
Sağlık gözetiminin amacı;
çalışanları iş kazalarından ve meslek
hastalıklarından korumaktır…
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
24
Portör muayenesi ne oldu?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
25
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
26
Hijyen Eğitimi Yönetmeliği - 05.07.2013
• Eğitim hazırlık süreci
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında bulunan iş yerlerinin
sahipleri ve işletenleri, Yönetmelik yürürlüğe girdikten sonraki bir yıl içinde
çalışanlarının Yönetmelikte belirtilen eğitimleri almalarını sağlar.
• Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
• Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık, İçişleri
ve Sağlık Bakanları yürütür.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
27
15 Haziran 2013 CUMARTESİ
Resmî Gazete
Sayı : 28678
YÖNETMELİK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET
RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ
HAKKINDA
YÖNETMELİK
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
28
Sağlık Gözetimi
(1)
01.07.2014
Biyolojik etkenlerle yapılan
çalışmalarda işveren
çalışanların, çalışmalara
başlamadan önce ve işin
devamı süresince düzenli
aralıklarla sağlık gözetimine
tabi tutulmalarını sağlar.
Dr. A. Kadir ATLI
29
Yönetmelik
EK–IV
ÇALIŞANLARIN SAĞLIK GÖZETİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
• Biyolojik etkenlere maruz kalan çalışanların sağlık gözetiminden sorumlu
olan işyeri hekimi, çalışanların sağlık durumlarını ve maruziyet koşullarını
bilmelidir.
• Çalışanların sağlık gözetimi, işyeri hekimliğinin uygulama ve prensiplerine
uygun olarak yürütülmeli ve aşağıdaki önlemleri içermelidir:
• Çalışanların mesleki ve tıbbi özgeçmişleri ile ilgili kayıtlarının tutulması,
• Çalışanların kişisel sağlık durumunun değerlendirilmesi,
• Uygun ise, erken ve geri dönüşü olan etkilerin saptanmasının yanı sıra
biyolojik ölçümleme.
• Sağlık gözetimi yapılırken, her çalışan için, işyeri hekimliğinde ulaşılabilen
son bilgiler ışığında, konu ile ilgili daha ileri testler yapılmasına karar
verilebilir.
•
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
30
•
Bir iş hekiminin İK’yı iknası (!)
(Dr. Suat Sarp-İstanbul)
• Hijyen Eğitimi Yönetmeliği gereği bundan sonra portör
muayenesi, teftiş konusu olmayacak olsa da, yine aynı
yönetmelikte işverene yüklenen sorumluluklar, kritik
önemde olan bazı hastalıkların portör muayenesi haricinde
tespit edilemeyecek olması, verilecek eğitimlerle de hastalık
ihtimalinin tamamıyla önüne geçilemeyeceği, genel anlamda
tüketici ve personelin sağlık ve hijyen durumunun önemi,
olumsuz bir durumun çok hızlı bir şekilde yayılabileceği ve
şirketin imaj kaybı, maliyet vb. gibi konular birlikte
değerlendirilerek portör uygulamasına devam edilmesi
yönünde görüş benimsenmiştir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
31
Sağlık gözetimi yapılan mekan
• Uygun mu?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
32
İSG Hizmetleri Yönetmeliği
• İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla sağlanacak
şartlar
• MADDE 11 – (1) Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı
görevlendirilmesi gerekli olmayan hallerde işveren, görevlendirdiği
kişi veya OSGB’lerin görevlerini yerine getirmeleri amacı ile asgari
bu maddedeki şartları sağlar.
• (2) 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işveren,
• a) İşyeri hekimi ile diğer sağlık personeline ve iş güvenliği uzmanına
8 metrekareden az olmamak üzere toplam iki oda temin eder.
• b) İşyerinde ayrıca acil durumlarda çalışanların en yakın sağlık
birimine ulaştırılmasını sağlamak üzere uygun araç bulundurulur.
• (3) 50’den az çalışanı olan işyerlerinde işveren, işyeri hekimi, iş
güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin iş sağlığı ve güvenliği
hizmetini etkin verebilmesi için çalışma süresince kullanılmak üzere
uygun bir yer sağlar.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
33
Nerelerde muayene yapıyoruz?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
34
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
35
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
36
İşyeri hekiminin çalışma süresi
• Yeterli mi?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
37
20 Temmuz 2013 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 28713
İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE
EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
İşyeri hekimi çalışma süresi;
a) 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde
çalışan başına yılda en az 25 dakika.
b) Diğer işyerlerinden:
1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 4 dakika.
2) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.
3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
38
Aydınlatılmış onam
• Sağlık gözetimi sırasında çalışanın, yapılması
gereken muayene ve tetkikler konusunda
aydınlatıldıktan sonra onamının alınması
sadece etik değil aynı zamanda yasal olarak
da zorunludur.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
39
Aydınlatılmış onam
• Ancak yine
• çalışan başına ayda 4-6-8 dakika gibi süre
yetersizliği,
• bu konularda yardımcı olabilecek işyeri hemşiresi
gibi personel yetersizliği,
• aydınlatılmış onam konusunda geleneğin
olmaması ve
• bilgi yetersizliği bu konuyu da geçiştirmemize
neden olmaktadır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
40
Bir başka sorun
• Tıbbi bilgilerin gizliliği
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
41
Hasta Hakları Yönetmeliği
Resmi Gazete, Tarih: 01.08.1998; Sayı: 23420
Bilgilerin Gizli Tutulması
• Madde 23- Sağlık hizmetinin verilmesi sebebiyle edinilen bilgiler, kanun
ile müsaade edilen haller dışında, hiçbir şekilde açıklanamaz.
• Kişinin rızasına dayansa bile, kişilik haklarından bütünüyle vazgeçilmesi, bu
hakların başkalarına devri veya aşırı şekilde sınırlanması neticesini doğuran
hallerde bilginin açıklanması, bunları açıklayanın hukuki sorumluluğunu
kaldırmaz.
• Hukuki ve ahlaki yönden geçerli ve haklı bir sebebe dayanmaksızın hastaya
zarar verme ihtimali bulunan bilginin ifşa edilmesi, personelin ve diğer
kimselerin hukuki ve cezai sorumluluğunu da gerektirir.
• Araştırma ve eğitim amacı ile yapılan faaliyetlerde de hastanın kimlik
bilgileri, rızası olmaksızın açıklanamaz.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
42
INTERNATIONAL CODE OF ETHICS
FOR OCCUPATIONAL HEALTH
PROFESSIONALS
UPDATED 2002
ADOPTED BY THE ICOH BOARD IN MARCH 2002
First printing: 1992
Second printing: 1994
Third printing: 1996
First updating: 2002
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
43
Tıbbi gizlilik
• 21. Bireysel tıbbi veriler ve tıbbi araştırma
sonuçları, iş sağlığı hekimi ya da iş sağlığı
hemşiresinin sorumluluğu altında korunan
gizli tıbbi dosyalara kaydedilmelidir. Tıbbi
dosyaların erişimi, iletilmesi ve açıklanması,
yerel düzeyde geçerli olan tıbbi veriler
hakkında ulusal yasa ve yönetmeliklere ve
sağlık profesyonelleri ile tıbbi meslek sahipleri
için ilgili ulusal etik kurallara göre düzenlenir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
44
• Çalışanların işe giriş/periyodik muayene
formları
• özlük dosyasında bulunmakta,
• ortalıkta gezmekte,
• müfettişler tarafından incelenebilmekte,
• insan kaynaklarında çalışan herhangi biri
tarafından saklanmaktadır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
45
Bir başka sorun
• Ekip
• İşyeri hemşiresi olmazsa olmazlardandır.
• Mevzuattaki adları
DİĞER SAĞLIK PERSONELİ (?)
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
46
İş hijyeni ve sağlık laboratuvarları
• Yeterli mi?
• TÜRKAK Akreditasyonu
• + isggm onayı (?)
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
47
• Çalışanların sağlık gözetiminde yol gösterici olan
gerek iş hijyeni gerek tıbbi laboratuvarların
yeterliliği, güvenilirliği, akredite olup olmaması
da işyeri hekimlerini yakından ilgilendirmektedir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
48
• Ancak bunların seçimine işveren karar
vermekte ve kararında da “fiyat” belirleyici
olmaktadır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
49
Mobil sağlık araçları
• Bazen bu hizmetler mobil sağlık araçlarından
sağlanmaktadır.
• Bu araçların standardının olmaması,
• denetimlerinin yapılmaması,
• odyologun aynı zamanda radyoloji teknisyeni
olarak film çekmesi, ardından kan tetkiki
yapması gözlemlenen olaylardandır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
50
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
51
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
52
•
•
•
•
•
Spirometri-SFT,
PA Akciğer Grafisi,
Otorefraktometre-göz muayenesi,
Odyometri,
Aşılama
– işlemleri için kullanılan sağlık araçları bu genelge
kapsamında mıdır?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
53
Hangi sağlık sorunu olan nerede çalışmamalı?
• Hipertansiyon sorunu olan gece çalışabilir mi?
• Oral antidiyabetikle regüle DM hastası
yüksekte çalışabilir mi?
• Hepatit B taşıyıcısı garsonluk yapabilir mi?
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
54
Üniversiteler bilimsel destek sağlamalı
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
55
Taşeron işçiler-alt işveren işçileri
• Taşeron çalışanları sürekli değil,
• sürekli işçi giriş çıkışı,
• hekim ve uzmanın işi sözleşmede belirtilen
sürede bitirme şansı yok, 2-3 kat artıyor,
• İsg hizmetleri için aldıkları ücrette değişiklik
yok
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
56
İSG-Katip
• İSG Katip üzerinden yapılan sözleşmeler dakika
değil saat üzerinden yapılmakta,
• İsg profesyonelleri mağdur olmaktadır…
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
57
Sağlık Güvenlik Eğitimleri
• Sağlık gözetiminde “çalışanların sağlık güvenlik
eğitimleri” nin etkisi gözlenmiştir.
• Etkin eğitimin yapıldığı kuruluşlarda çalışanlar
sağlık gözetimine ilişkin muayenelere daha
düzenli gitmekte, tetkiklerini yaptırmakta,
önerilere uymakta, kişisel koruyucuları daha
düzenli kullanmaktadır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
58
15 Mayıs 2013 ÇARŞAMBA
Resmî Gazete
Sayı : 28648
YÖNETMELİK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN
USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
59
Eğitim periyodu ve süresi
• a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde
yılda en az bir defa ve en az 16 saat,
• b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda
en az bir defa ve en az 12 saat,
• c) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç
yılda en az bir defa en az 8 saat.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
60
• Eğitim sürelerinin bütün olarak
değerlendirilmesi esas olmakla birlikte dört
saat ve katları şeklinde işyerindeki vardiya ve
benzeri iş programları da dikkate alınarak farklı
zaman dilimlerinde de değerlendirilebilir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
61
• Ancak burada da eğitimin 4’er saatlik bloklar
halinde yapılma zorunluluğu işimizi
güçleştirmektedir.
• Pek çok işveren 4 saat, 1 gün, 2 gün çalışanını
eğitime göndermemektedir.
• Pek çok işyerinde öğlen arası 1 saat eğitim
yapılmakta ve 4 saat-8 saat eğitim yapılmış
gibi katılımcılardan imza alınmaktadır.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
62
Meslek hastalıkları
• Meslek hastalıklarının tanı sürecinde;
• Hasta sevk formlarının muayene sonrası
doldurulup işyeri hekimine geri dönüşü
sağlanmalıdır,
• Her erken tanı için işyeri hekimi
ödüllendirilmelidir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
63
Pek çok işyerinin ortak sorunu
• Yasak ama
patron içiyorsa herkes içebiliyor…
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
64
Bizi bekleyen sorunlar;
• Kentsel dönüşüm;
• Asbest
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
65
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
66
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
geçtiğimiz yıl ülke genelinde başlatılan kentsel
dönüşüm seferberliğinde bu yıl sonuna kadar
400 bin binanın 2020 yılına kadar ise yaklaşık 7
milyon binanın yıkılması planlanıyor.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
67
• Yıkılacak eski binaların
• tavan kaplamalarında,
• ısı ve yangın yalıtımı için kullanılan izolasyon
malzemelerinde,
• tavan ve taban döşemelerinde,
• pis su borularında,
• tuğla ve kiremitte, çatı malzemelerinde ve diğer
yerlerde bulunan asbestli malzemelerin kentsel
dönüşümdeki gizli riski yıkım işçilerinin yanı sıra
isg çalışanlarını ve hatta tüm çevreyi tehdit
etmektedir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
68
Sağlık Gözetiminde
Mesleki Rehabilitasyon
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
69
Dünya Sağlık Örgütü Kuruluş Yasası
• Sağlık;
sadece hastalık ve sakatlık halinin olmayışı
değil,
bedensel,
ruhsal
ve
sosyal yönden
tam iyilik halidir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
70
• Bizler sağlığın tanımındaki bedensel, fiziksel
iyilik halinin korunmasında takılıp kaldık.
• Oysa sadece bedensel,
• ruhsal ve
• sosyal yönden tam iyilik halini korumak hatta
bununla da yetinmeyip çalışanların sağlığını
geliştirmek biz iş sağlıkçıların temel görevidir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
71
Özet
1. Çalışanların sağlık gözetimi işyeri hekimlerince yapılır
2. Kimin ne sıklıkla, hangi laboratuvar yöntemiyle takip edileceği yönergelerle
mevzuata yazılmalıdır
3. Portör muayenesi, periyodik muayenenin bir türüdür, yanlış algı düzeltilmelidir
4. Sağlık gözetimi yapılan mekanlar, muayene odaları uygun değildir
5. İşyeri hekiminin çalışma süresi yeterli değildir
6. Aydınlatılmış onam daha ciddiye alınmalıdır
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
72
Özet
7. Muayene formlarının gizliliği sağlanmalıdır
8. İşyeri hemşireliği hak ettiği konuma getirilmelidir, en disiplinli iş sağlığı
profesyonellerinin eğitim alarak bu alandaki etkinlikleri artırılmalıdır
9. İş hijyeni ve diğer sağlık laboratuvarları ile mobil sağlık araçlarının
denetimi yapılarak güvenilirlikleri artırılmalıdır
10. Alt işveren işçilerinin sık iş değiştirme nedenlerine yönelik çalışmalar
yapılmalı, çalışanların muayene, eğitim ve kişisel koruyucu donanımlarının
tamamlanması sağlanmalıdır
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
73
Özet
11. İSG-Katip üzerinden yapılan sözleşmelerde saat değil dakika üzerinden
onay verilmelidir
12. Çalışanların sağlık güvenlik eğitimleri 1’er saatlik eğitimler şeklinde
yapılabilmelidir
13. Mesleki rehabilitasyon konusu işyeri hekimlerinin eğitimine katılmalıdır
14. İşyerlerinde sigaraya içiminin önlenmesine yönelik daha ciddi denetimler
yapılmalıdır
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
74
Özet
15. Meslek hastalıklarının erken tanılanmasına katkı sağlayan işyeri
hekimleri ödüllendirilmelidir
16. Sağlık gözetiminin ruhsal ve sosyal boyutu da sağlanmalı,
tam iyilik halinin korunmasıyla yetinilmemeli sağlığın geliştirilmesi
çalışmaları da sağlık gözetimi kavramının içine yerleştirilmelidir.
01.07.2014
Dr. A. Kadir ATLI
75