İMGE İŞLEME Ders-4

24.11.2014
İmgenin Ortalama ve Değişintisi
İMGE İŞLEME
Ders-4
• Bir imgenin ortalaması (mean):
   X   x 
1
N
N
x
i 1
i
• Bir imgenin değişintisi (variance):

 2  Var  X     X   
Piksel Komşuluk İşlemleri
1

N
N
 x  x 
i 1
2

2
i
• MATLAB’da 2-boyutlu matrisin ortalamasını almak için mean2 işlevi
kullanılaktadır.
• Değişinti hesabı için std2 standart sapma bulma işlevi kullanılmaktadır.
Daha sonra standart sapmanın karesi alınarak değişinti bulunabilmektedir.
24 Kasım 2014
Piksel Komşuluk İşlemleri
2
Evrişim (Convolution)
• İki fonksiyonun etkileşimi olarak ifade edilebilir.

f *g 
• Her bir piksel için yeni bir değer hesaplanmaktadır.
 f  g  t    d

• İlgili pikselin yeni değeri, komşu piksellerin değerleri de
dikkate alınarak bulunur.
• İmge (işaret) işlemede sıkça kullanılmaktadır.
• Sistemin, giriş işaretine etkisini vermektedir.
• Kullanılacak piksellerin ağırlıkları, yapılacak işleme bağlı
olarak değişmektedir.
• Kenar bulma, gürültü giderme, imge keskinleştirme,
yumuşatma gibi işlemlerde kullanlmaktadır.
• Hesapsal yükü, nokta işlemlerine göre oldukça fazla
olabilmektedir.
24 Kasım 2014
3
Evrişim (Convolution)
g  x, y   k * f
g  x, y   k * f
m
n
  k  i, j  f  x  i, y  j 
i  m j  n
n
  k  i , j  f  x  i, y  j 
g  x, y   k   m,  n  f  x  m, y  n 
 k  m  1, n  1 f  x  m  1, y  n  1
k , ev
evrişim
ş çe
çekirdeği
değ (convolution
(co vo ut o kernel)
e e)
f , giriş imgesi
g , çıkış imgesi
...
 k  m, n  f  x  m, y  n 
ilgili piksel konumu
g  x, y   k  1, 1 f  x  1, y  1
çekirdeğin yatay ve düşey uzunluğu
 k  1, 0  f  x  1, y 
...
• Evrişim çekirdeği (kernel) genelde , evrişim maskesi (convolution mask) veya
evrişim penceresi (convolution window) olarak da adlandırılabilmektedir.
24 Kasım 2014
m

i  m j  n
 x, y  ,
 2m  1, 2n  1 ,
4
Evrişim (Convolution)
• Evrişimin ayrık zamanlı 2-boyutlu ifadesi:

24 Kasım 2014
 k 1,1 f  x  1, y  1
5
24 Kasım 2014
6
1
24.11.2014
Evrişim (Convolution)
Evrişim (Convolution)
g  x, y   k * f

m
n
  k  i, j  f  x  i, y  j 
i  m j  n
1 0  1 
* 2 0  2
1 0  1
Evrişim
çekirdeği
Giriş imgesi
Çıkış imgesi
• MATLAB’da 2-boyutlu evrişim conv2 işlevi ile yapılabilmektedir.
• Bunun yanında imge süzgeçlerken genellikle imfilter işlevi kullanılmaktadır.
24 Kasım 2014
7
Evrişim (Convolution)
24 Kasım 2014
8
Evrişim (Convolution)
Evrişim işleminde kenar bölgelerindeki taşma durumunda olası işlemler:
• Kenar bölgelerini işlememe,
• Kenar bölgelerini kesme,
• Kenar bölgelerinde evrişim çekirdeğini kırpma,
• Kenar bölgelerini
g
aynen
y
kopyalama
py
(imge
( g boyutları
y
büyür),
y ),
0 0 0
0 1 0


 0 0 0 
Delta fonksiyonu
0 0 0 
0 1 0 


 0 0 1
Kaydır ve çıkart
(Birim Dürtü)
• Kenar bölgelerini aynalayarak kopyalama (imge boyutları büyür)...
Hesapsal yük:
•  m, n  boyutlu bir evrişim çekirdeği kullanıldığında bir piksel için çıkış
değerinin hesaplanmasında gerekli işlem sayısı:
 m  n  çarpma    m  n  1 toplama 
24 Kasım 2014
9
Evrişim (Convolution)
24 Kasım 2014
10
Uzamsal Frekans Kavramı
• İmgede pikseller arasındaki yumuşak geçişler uzamsal düşük frekanslara
karşılık gelir.
 1/ 8 1/ 8 1/ 8
 1/ 8
1
1/ 8


 1/ 8 1/ 8 1/ 8
Kenar bulma
• Sert geçişler (kenarlar, nesne sınırları...) uzamsal yüksek frekanslara karşılık
gelir.
  k / 8 k / 8  k / 8
  k / 8 k  1  k / 8


  k / 8 k / 8  k / 8
24 Kasım 2014
Kenar pekiştirme
11
24 Kasım 2014
12
2
24.11.2014
Evrişim (Convolution)-Yumuşatma
• En temel evrişim çekirdeğidir.
• İmgedeki gürültü etkilerini azaltır.
Evrişim (Convolution)-Yumuşatma
1 1 1
1/ 9  1 1 1


1 1 1
1
1

1/ 25  1

1
1
• Kenarları yumuşatır.
• Çekirdek boyutunun yumuşatmaya etkisi:
1
1
1

1
1 1 1 1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
24 Kasım 2014
Orjinal imge
13
24 Kasım 2014
9x9
3x3
15x15
5x5
35x35
14
Evrişim (Convolution)-Yumuşatma
• Ağırlıklı ortalama alma işlemi de yapılabilmektedir.
m
g  x, y  
n
  w  i, j  f  x  i , y  j 
i  m j  n
m
n
  w  i, j 
i  m j  n
1 2 1 
1/15   2 3 2 
 1 2 1 
• Kenar bölgelerindeki yumuşamayı azaltmak için kontrollü ortalama alma
yapılabilir.
 1
1
f  x  i, y  j  < T

 f  x  i, y  j  , f  x, y   ws  ws 
g  x, y    ws  ws i j
i
j

f
x
,
y
,
diğer



24 Kasım 2014
MATLAB’da uygulayınız
15
3