---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 ŞUBAT 2014 YASA EĞİTİM BÜLTENİ şirketimizin resmi dokümanıdır. Ancak İçeriğinde yer alan yazılar bilgi ve deneyimi paylaşma amacıyla hazırlanmış olup direktif veya talimat niteliği taşımaz. Bülten içeriği, SQEMS, uluslararası kurallar, şirket direktifleri aksine yorumlanmamalıdır. Eğitim Bülteninin her sayısının basılarak, mürettebat ve zabitan salonlarında birer klasörde muhafaza edilerek, tüm personelin okuması sağlanmalıdır. Bültende Safety Meeting gündemi (Emniyet Komitesi Toplantı Gündemi) başlığı ile yayınlanan konuların, aylık olarak yapılmakta olan Emniyet Komitesi Toplantı gündemine alınması önemle tavsiye olunur. Bülten, YASA Denizcilik ve YASA Tankercilik filo personeline, izindeki personelimize e-posta yoluyla ulaştırılmaktadır. Değerli deneyimlerinizi denizcilerle paylaşmak için [email protected] adresine yazabilirsiniz. İÇİNDEKİLER 1. ECDIS ENC KAZA 2. BAŞ PİK TANK BALAST VALFİ HASARI 3. GEMİDEKİ GEMİADAMLARININ MESLEKİ VE KİŞİSEL HUZURU EMNİYET KOMİTESİ - SAFETY MEETING – TOPLANTI GÜNDEMİ MAIB Accident Report March-2012 ECDIS ENC KAZA Malta bandıralı CSL Thames (self-discharging bulk carrier, LOA 175 m, Gross tonnage 20000), 9 Ağustos 2011 saat 1026 da (UTC +1), Glensanda’n Wilhelmshaven’a seyir halindeyken Mull boğazında karaya oturdu. Geminin karinasında su almasına yol açan 3 metrelik bir yırtık oluştu. Personelde yaralanma veya deniz kirliliği bildirilmemiştir. MAIB araştırmasında olayın, 3. Zabitin bir başka gemiden sakınmak için rotayı planlanan rotadan daha da sancağa almasının neden olduğu belirlenmiştir.3. Zabit rota değiştirmesinin gemiyi sığ sulara (shallow water) seyrettirdiğini fark etmemişti. ENC ECDIS’de seyir tehlikelerini duyuracak ses alarmı kapalıydı. Daha da ötesinde, Kaptan ve vardiya zabitlerinin ENC ECDIS bilgisi yetersizde ve hiçbiri ses alarmının kapalı olduğunun farkında değildi ve safety contour verilerinin bu sefer planı için uygun olmadığını bilmiyorlardı. Geminin işletmecisi olan Alfa Ship & Crew Management GmbH benzeri kazaları önlemek için gerekli bir dizi önlemleri aldı. Ayrıca MAIB de ECDIS kullanımı acil durum talimatları konusunda filo çapında tavsiye ve uyarılarda bulundu. OLAYIN ÖYKÜSÜ 08.20 on 9 August 2011, CSL Thames Wilhelmshaven’da tahliye etmek üzere 29.000 ton agrega yükleyerek Glensanda’dan ayrıldı. 0840 da gemiye gelen pilot 0848 de gemiden ayrıldı. Geminin draftı 10.63 m idi. 09.35, CSL Thames Sound of Mull boğazına girdi. Kaptan talimatıyla geçiş süresince seyir yardımcısı olarak 2 Radar ve 1 Ecdıs çalışır durumdaydı. ECDIS emniyetli seyir parametreleri (safety parameters); safety contour 10 metres; cross-track deviation limit 0.2 mile (planlanan rotanın her iki tarafında); anti-grounding warning zone 1° İskele/sancak, vektörel olarak 10 dakika. Alarmlarda bu değerler üzerinden girilmişti. Yani, rotanın 0.2 mil dışına çıkılması veya anti-grounding warning zone safety contourla temas ederse ECDIS alarm verecekti (YASA Eğitim notu: Anti-grounding Zone/Cone tanımı JRC ecdis lerde yer almıyor. JRC ECDIS de bu seyir tehlikesi tespit sektörü Danger Detection Sector- DDS olarak tanımlanmıştır.) YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 10.06 (Figure 1), CSL Thames 290°(T) rotasına 12 knot süratle ilerlemektedir. Kaptan autopilo’a geçilmesi talimatı verip kumandayı 3. Zabite e teslim eder. Ayrıca cd player ın sesini biraz açarak rutin mesajları göndermek üzere köprüüstünde iskele taraftaki haberleşme bölümüne geçer 10.10, 3. Zabit sonraki WP 1 mil mesafede olduğunu görür. Ayrıca sancak baş omuzlukta gördüğü yelkenli teknenin WP den sonraki rotada çapariz vereceğini düşünür ve bunu önlemek ve yelkenliyi iskelede bırakmak için rotayı biraz sancağa alır. 10.14 (Figure 3), CSL Thames's pruvası 308°(T), 3. Zabit AIS ve radardan yelkenli teknenin 3.6 mil mesafede ve 318.5°(T) kerterizinde olduğunu görür. 10.16, CSL Thames planlı rotası 314° (T) e yaklaşmaktadır. 3.Zabit, yelkenli tekneyi iskelede bırakmak için pruvayı biraz daha sancağa almaya karar verir. 10.18, CSL Thames pruvası 321° (T) olduğunda 3. Zabit 1 mil ilerde başka bir küçük tekneyi fark eder. Bunu da iskelede bırakmak için rotayı sancağa pruva 324° olana kadar almaya devam eder. ECDIS anti-grounding warning zone alarm verir ama sesi duyulmaz. 10.21, 3. Zabit küçük tekneyi uyarmak için 2 uzun düdük çalar. 10,23, Küçük tekne CSL Thames'in iskele tarafından nete geçer. 3. Zabit şimdi 1 mil mesafede olan yelkenli tekneye odaklanır. 10.25, CSL Thames 56° 34.3'N, 005°57.2'W mevkiinde 12 knots (Figure 4) süratle karaya oturur. Deniz dibine temas büyük bir vibrasyonla birlikte 16 saniye surer. Kaptan kumandayı alır ve gemisinin karaya oturmakta olduğunu fark ederek serdümene “iskele alabanda” komutu verir. Yelkenli tekne de iskeleye dönüş yapar ve çatışmadan kıl payı kurtulurlar. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 OTURMA SONRASI 10.29, Kaptan gemiyi planlı rotasına alır ve 3. Zabitten auto-ballast sounding sistemden iskandil kontrolü yapmasını ister. 3. Zabit daha önce boş olan No 3(P) ballast deep tank’ın iskandil seviyesinin artmakta olduğunu rapor eder. Kaptan makine dairesini arayarak Baş Mühendisi bilgilendirerek hasar raporu ister 10.47, Kaptan şirket Teknik departmanının bilgilendirir. 10.55, Kaptan gemi süratini 9 kts ye düşürür ve durumu DPA e rapor eder. Kısa bir sure sonra Baş Müh. başka bir hasar olmadığını, 1. Zabit balast tankındaki su seviyesinin balast pompasıyla düşürülebildiğini bildirir. Su seviyesi 50 cm ye inince Başmühendis ve 1. Zabit balast tankında keşif yaparak karinada 3 metre uzunlukta bir yarık olduğunu rapor ederler. 13.15, No 3(P) balast tankı boşaltılmıştır ve kaptan gemi süratini 12 mile çıkararak emniyetle tahliye limanına seyre devam edebileceğini şirkete bildirir. 16.00, Geminin klas kuruluşu, tahliye limanına seyri ve takiben onarıma alınmasını onaylar. 14.45 12 Ağustost, CSL Thames Wilhelmshaven’ a varır. 08.00 13 Ağustos kargoyu tahliye eder ve aynı gün, Emden dry dock da onarımı başlar. 27 Ağustos da onarım tamamlanır. ECDIS EĞİTİMLERİ VE TALİMATLAR CSL Thames ana seyir yardımcısı olarak 2 ENC ECDIS ile donatılmıştı. Kaptan dahil tüm güverte zabitleri generic 1 ECDIS eğitimlerini Filipinlerde almışlardı (IMO Model Course 1.27 40 saat). Gemide mevcut ECDIS ler için type specific eğitim, management company (Alfa Ship & Crew Management GmbH) tarafından sağlanmamıştı. Açık ve zorunlu bir tip spesifik ecdis eğitimi tanımlanmamış olmakla birlikte, geminin teknik yönetimi böyle bir familirizasyon eğitimi yerine ISM code prosedürlerine güvenmişti. (Aslında bayrak devletleri type specific ecdis eğitimleri için çeşitli yükümlülükler getirmişlerdir ve bu alandaki detaylı talepler artmaktadır. Örneğin Mİ, MCA, AMSA ve pek çok idare bu konuya giderek daha fazla ağırlık vermektedir.). Ayrıca, şirket ECDIS kullanımı ile standart ve prosedürleri belirlememişti. 1 The IMO Model Course 1.27 on the Operational Use of Electronic Chart Display and Information Systems is regarded as a minimum requirement to receive an ECDIS certificate. 2 Training for ECDIS as Primary Means of Navigation, available at www.dft.gov.uk/mca/min_405.pdf YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 3. ZABİT Deniz kariyerine 1990 yılında gemici olarak başlamış ve 2008 de vardiya zabiti yeterliğini almıştır. 2009 dan itibaren 15 aylık sürede 3. Zabit olarak çeşitli gemilerde çalışmıştı. OLAYIN ANALİZİ KARAYA OTURMA Aşağıdaki olaylar temel olarak CSL Thames’in karaya oturmasına neden olmuştur. 3. Zabit hem çatışmadan kaçınmak hem de sonraki rotaya geçişi dikkate alarak rotayı zamanından önce sancağa almış ve almaya devam etmiştir. 3. Zabit rota değişikliğinden sonra geminin coğrafi mevkiini ve izini takip etmemiştir. 3. Zabit, anti-grounding warning zone alarmını ECDIS ekranında görmemiştir. ECDIS ses alarmı kapalıdır. Çatışmadan sakınma 3. Zabitin rotayı erkenden sancağa alma kararı, yelkenli teknenin mevcut rotasında ilerleyerek yeni WP de gemiye çapariz vereceği varsayımına dayanmaktadır. WP de yapacağı rota değişikliğinin yelkenli tekne ile çatışma tehlikesi doğurabileceğini algılayarak planlı rotasının sancağında kalmıştır. Kısa sure sonra yelkenli tekneyi 318 de görmesi onu rotayı tekrar sancağa almaya zorlamıştır. Daha sonra gördüğü sancaktan iskeleye geçmekte olduğunu sandığı küçük gemi nedeniyle tekrar sancağa rota değiştirmiştir ki bu da 10 dakika içinde geminin karaya oturmasına neden olmuştur. Açık denizde bu durumda rotayı sancağa almak makul bir davranıştır. Ancak bu olayda gemi zaten rotanın sancağındadır ve NO-GO Area’lara yakın seyretmektedir. Bu durum 3. Zabiti geminin coğrafi pozisyonunu ve rotasını süratle kontrol etmeye sevk etmeliydi. 4 3. Zabit Kural 7 ye göre çatışmadan kaçınmak için manevra yaptığını düşünüyordu. Oysaki CSL Thames'in radar kayıtları planlanan rotada gitmesi halinde diğer 2 teknenin sancağından neta geçeceğini göstermektedir. (Figure 3). 4 The International Regulations for Preventing Collisions at Sea 1972 (as amended) Mevki Takibi Vardiya zabiti geminin tehlikeli sulara ilerlediğini fark etmedi. ECDIS e en son 10.10 da bakmıştı. Anti-grounding zone alarm 10.18 de verildi. Kendisi tamamıyla çatışmadan sakınmaya motive olmuştu ve başta gördüğü 2 tekneyi izliyordu. Ancak Ecdis monitörü sağ yanda değilde önde olsaydı, monitöre bakma şansı olabilirdi. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Ayrıca geleneksel seyir teknikleri vardiya zabitlerini düzenli olarak harita üzerinden geminin mevkiini kontrol etmeye zorluyordu. ECDIS ise, vardiya zabitine kendisi düzenli plotlama yapmasa dahi geminin coğrafi pozisyonu ve izini her zaman göstermektedir. (YASA Eğitim notu: Ama bu durum, yani geleneksel yöntemden ecdis e geçiş beraberinde her vardiya zabitinin öncül görevi olan mevki plotlama ve izleme disiplininde gevşeme de yaratabilmektedir.) İlave olarak vardiya zabiti ecdis in anti-grounding warning zone özelliğini pek bilmiyordu. Sonuç olarak vardiya zabiti, karaya oturma öncesi 15 dakikalık sürede geminin mevkiini kontrol etmemişti. ECDIS Safety contour ‘un 10 metre olarak girilmesi, CSL Thames’in draftının 10.63m olduğu göz önüne alındığında doğru olmamıştır. +1.4 metre tide ve -0.9 metre squat hesaba katıldığında, bu gemi safety contour a girmeden 10.13 5 metrede karaya oturabilirdi. Ayrıca IMO's performance standards dan farklı olarak ecdis unitleri bir bazere veya hoporlöre bağlanmamıştı. CSL Thames de ecdis alarmı bridge alarm monitoring system e bağlı gözüküyordu ama kaza sonrası bu bağlantının daha önceden sökülmüş olduğu görüldü. Gemiye katıldıklarında ve sonrasında kaptan ve vardiya zabitleri ecdis ses alarmının çalışmadığı konusunda bilgilendirilmemişlerdi ve farkına da varmamışlardı. Unutmayalım ki; aynen geleneksel yöntemlerde olduğu gibi gerekli ve düzenli aralıklarla mevkiimizi ve rotamızı kontrol edip gereken önlemleri alırsak, ECDIS etkin ve faydalı bir seyir yardımcısı olur. GELECEK EĞİTİM BÜLTENİNDE KÖPRÜÜSTÜ KAYNAK YÖNETİMİ VE ŞİRKET PROSEDÜRLERİMİZ IŞIĞINDA BU OLAYI İNCELEMEYE DEVAM EDECEĞİZ Kapt. Faruk ÜRÜNDÜL YASA EĞİTİM YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 EMNİYET KOMİTESİ - SAFETY MEETING – TOPLANTI GÜNDEMİ BAŞ PİK TANK BALAST VALFİ HASARI GİRİŞ Baş Pik Tank (FPT) balast valfi hasarı; farklı şirketlere ait farklı gemilerde çok defalar gerçekleşmiş, bizim filomuza ait gemilerde de geçmişte yaşanmış olan bir hadisedir. Sonuçlarında karşılaşılan manzara genellikle benzer olup, az veya çok ölçüde hasar görmüş valf diski olarak karşımıza çıkmaktadır. FPT içindeki balast valfinin tümümün veya herhangi bir parçasının değiştirilmesi başlı başına yorucu bir iştir. Çoğu zaman tankın wilden pompa ile tahliye edilmesini gerektirir. Fakat elinizde yedek parçanız mevcut değilse bunun öncesinde ek olarak bir de devreyi körlemeniz gerekecektir (yedek parça gelene kadar). Aksi halde balast süzdürmeleri gerçekleştirilemez veya balast alımlarında FPT seviyesinde sürekli artış görülür. Ayrıca bu hasarın bir de azımsanmayacak maddi boyutu vardır. İşte tüm bu nedenlerden dolayı FPT balast valfi hasarından kesinlikle kaçınılması gerekir. Hasar görmüş FPT balast valfi FPT balast valfinin disk hasarının ayrıntısı (çok daha kötüleri var) HASARIN SEBEBİ Bu hasarın gerçekleşme sebebi henüz kesin, net %100 olarak tespit edilememiş fakat kuvvetle muhtemel bir sebep üzerinde yoğunlaşılabilmiştir. Bir problem olduğunun, FPT balast valfinin kapalı görünmesine rağmen FPT seviyesinin yavaş yavaş yükselmesi veya balast süzdürmesi yapmaya çalışırken eductor'ün vakum tutturamaması ile sonradan anlaşılması da neden tespitini zorlaştıran bir etkendir. Bahsettiğimiz kuvvetle muhtemel bu sebep; "Su çekiçlemesi (Water Hammer)" dir. SU ÇEKİÇLEMESİ (WATER HAMMER) Su çekiçlemesi (veya daha genel olarak sıvı çekiçlemesi); hareket halindeki bir sıvının aniden durmaya veya akış yönü değiştirmeye zorlanması durumunda oluşan basınç dalgalanmasıdır. Su çekiçlemesi genellikle bir devrenin sonundaki valfin aniden kapatılması durumunda gerçekleşir ve şiddetli bir basınç dalgası devre içine yayılır. Buna "Hidrolik Şok (Hydraulic shock)" da denmektedir. Valf aniden kapatıldığında; valfin, sıvının hareket ettiği yönde kalan tarafında basınç düşer (hareket etmeye çalışan sıvı kütlesi vakum oluşturur); sıvının geldiği yöndeki tarafında ise basınç yükselir (hareket halindeki sıvı kütlesi valfe çarpar). Bu basınç dalgası en iyimser ihtimalle ses ve vibrasyona sebep olur. Daha kötü sonuçları ise konumuz olan valf hasarı veya devre hasarıdır. Su çekiçlemesi 100 metrenin üzerindeki devrelerde flow rate düşük olsa bile gerçekleşebilir. 100 metreden kısa devrelerde ise ancak flow rate yüksek ise gerçekleşebilir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 VALFİ HANGİ DURUMDA "ANİDEN KAPATILMIŞ" OLARAK KABUL EDEBİLİRİZ? Eğer bir valfin kapanma süresi; basınç dalgasının devre içinde gidiş ve dönüş toplam süresinden daha kısaysa; o valf "aniden kapatılmış" bir valf olarak kabul edilir. Formülü şöyledir: L (m): Devrenin, basınç dalgasının etkili olacağı kısmının uzunluğu c (m/s): Sıvının sonik hızı (sesin bu sıvıdaki hızı) HASAR NASIL GERÇEKLEŞİYOR? Hasar, baş pik tanka yüksek bir flowrate ile balast alırken (pompa veya gravite farketmez) baş pik balast valfi aniden kapatılırsa gerçekleşir. “Aframax Tanker” örneğimizle durumu açıklamaya çalışalım (değerler yaklaşık değerlerdir): GEREKLİ BİLGİLER Gravite ile sadece Baş Pik Tank’a balast alınmakta. Pompa dairesi ile baş pik balast valfi arası devrenin boyu (yaklaşık olarak): 250 metre Pompa dairesi ile baş pik balast valfi arası devrenin yarıçapı: 25 cm Baş pik tanka balast flowrate: 3500 cbm / hr 2 Devredeki mevcut basınç: 2 kg / cm 2 FPT balast valfi maksimum çalışma basıncı: 10 kg / cm (Bilgi: diğer tüm balast valflerininki 6 kg / cm2) Deniz suyunun sonik hızı: içinde gaz kabarcıkları yok ise 1250 m/s' dir; fakat içinde hacimce sadece %1 gaz kabarcığı olduğunu düşünürsek bu değer 240 m/s' ye düşmektedir (Çok ciddi bir düşüş). Balast devremizdeki balast birçok durumda gaz kabarcıkları ihtiva edebilir. Kötü senaryoya göre hesabımızı yapacağız (fakat en kötüsü değil). Suyun içerdiği gaz miktarı (%) Suyun sonik hızı (m/s) 0 1250 0,2 450 0,4 300 0,8 250 1 240 İlk olarak gereken valf kapanma süresini hesaplayalım; yani hangi durumda FPT balast valfi “aniden kapatılmış” sayılır: Bu hesaba göre bu örnekte eğer FPT balast valfinin kapanma süresi 2,08 sn'den daha kısa ise, bu valf "aniden kapatılmış" bir valf olarak kabul edilebilir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Normalde 25 cm yarıçapa sahip bir devredeki FPT balast valfinin, maker tarafından tavsiye edilen açılma ve kapanma süresi 2,08 sn'den çok daha uzundur (30 - 60 sn arası). Fakat VRCS sistemi hakkında yeterli bilgiye sahip olmayan gemi personeli tarafından "elektro-hidrolik" valflere ait hız ayar valfleri ile oynanması ile bu değer 1 saniyenin bile altına düşürülebilmektedir. Bu tip olaylar ile geçmişte karşılaştık, günümüzde de karşılaşıyoruz. Hız ayar valfleri Şimdi; FPT balast valfi yüksek bir flowrate ile balast alımı esnasında "aniden" (2,08 sn'den daha kısa bir sürede) kapatılırsa valfe etki eden basınç ne olur, bunu hesaplayalım. Bunu hesap edebilmek için "Joukowski denklemi" ni kullanacağız. Bu denklem şöyledir: ΔP (Pa): Devredeki basınç artışı 3 ρ (kg / m ): Sıvının yoğunluğu a0 (m/s): Sıvının sonik hızı ΔV (m/s): Sıvının hızındaki değişim 3 Deniz suyunun yoğunluğu: 1025 kg / m ; Deniz suyunun sonik hızı (gaz kabarcıklı kötü senaryo): 240 m/s; Sıvının hızındaki değişimi bulabilmek için; ilk ve son hızını bilmemiz gerekir. Valf kapanınca son hızı 0 m/s olacak bu kesin. Peki, ilk hızı nedir? YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Gemide bunu ölçen bir cihaz yoktur, bu hızı bulmak için şu formülü kullanacağız: ΔP = ρ x a0 x ΔV ΔP = 1025 x 240 x (4,95 - 0) 2 ΔP = 1217700 Pa = 12,4 kg / cm 2 Valfin diskine etki eden basınç = 12,4 + 2 = 14,4 kg/cm 2 Özet: Balast devresindeki mevcut basınç "2 kg / cm "; balast flowrate "3500 cbm / hr"; sadece Baş Pik Tank'a balast alıyorsunuz; FPT balast valfinin kapanma süresi 2,08 sn'nin altında; valfi kapattınız. 2 Yukarıda hesabını gördük; valfi "aniden kapatılmış" olarak sayıyoruz. Bu hareketiniz 2 kg / cm basınca sahip 2 2 devredeki deniz suyunun basıncını 12,4 kg / cm artırarak 14,4 kg /cm 'ye çıkarıyor. Deniz suyu bu basınçla 2 maksimum çalışma basıncı 10 kg / cm olan FPT balast valfine çarpıyor. Sonuç malum; valf hasar görüyor. SADECE FPT BALAST VALFİNDE Mİ YAŞANIYOR? Su çekiçlemesinin sadece FPT balast valfinde hasara sebebiyet vereceğini söylemek yanlış olur. Bu tip hasarlar ile başka valflerde de karşılaşılmaktadır. Fakat FPT balast valfinde daha çok yaşanmasının sebebi şudur: Devrelerde çeşitli şekil ve sayılarda dirseklerin bulunması, su çekiçlemesi etkisini sönümleyici rol oynamaktadır. Diğer tanklara ait devreler hep dirsek vs. yapmaktadır. FPT balast valfi ise, uzun ve düz bir devrenin sonunda bulunmaktadır ve su çekiçlemesi etkisi bu valfe herhangi bir dirsek vs. tarafından sönümlenmeden direkt olarak etki eder. SONUÇ Sorunun sebebini ve bu sebebe etken parametreleri (akış hızı, valf kapanma hızı, devre boyu vs.) öğrendikten sonra yapmanız gereken hareket; bu parametreleri mümkünse emniyetli değerlere çekmek, mümkün değilse onlara uygun şekilde davranmaktır. Valf kapanma süresi bu konudaki en hayati parametredir; uygun ve emniyetli bir değere ayarlanmalıdır. Balast flowrate'i yüksek ise mümkün olduğunca tek bir tanka balast alımından kaçınmaya çalışılmalı; bu mümkün değilse ve akışın durdurulması şart ise, bu devrenin sonundan değil başına yakın bir yerden yapılmalıdır (Örneğin pompa dairesi valfi kapatılacak, FPT balast valfi bu esnada açık duracak; böylece düz ve uzun devrede balast akışı FPT balast valfine vurmayacak ve tanka girecek). Kapt. R. Özgür CAN YASA EĞİTİM YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 GEMİDEKİ GEMİADAMLARININ MESLEKİ VE KİŞİSEL HUZURU Marineinsight / e-book 1. GİRİŞ - GEMİDE YAŞAM Gemilerde gemiadamı olarak çalışmak, diğer insanların hiçbirininkine benzemeyen bir yaşamı sürmeyi gerektirir. Yeni yerler görmek, yeni insanlar tanımak ve teknolojik anlamda en sofistike yüzen yapılarda çalışmak; gemiadamının işi, dünyadaki en merak uyandırıcı ve ilginç işlerden biridir. Gemilerde çalışmanın gemiadamlarına birçok faydası vardır. Bunlardan en önemlileri: Yeni Ülkeler Keşfetme Fırsatı: Gemide çalışan insanlar tüm dünyada egzotik yerler görme şansını yakalar. Gemideki birçok görev, gemiadamının denizde uzun zamanlar geçirmesini gerektirdiği için yeni ülkeler keşfetme konusunda fırsatlar sunar. Geliri Yüksek Meslek: Gemide çalışanlara göre en büyük teşvik, ciddi anlamda iyi ödemeler ve maaşlardır. Ticaret filosu, mesleğe yeni başlayanlara bile yüksek ödeme skalaları sunar. Ödeme skalaları mevcut IMO ve ILO kanunlarına göre belirlenir. Buna ek olarak, maaşlar şirketten şirkete ve kişinin yeterliliği ve mevcut pozisyonuna göre değişir. Maceracı Yaşam Tarzı: Ticaret filosunda kariyer, her gün maceradan maceraya koşmak gibidir. Gemide yaşam 9 5 çalışmayı seven insanlara göre değildir. Denizdeki bir insanın karşılaşabileceği şartlar ve durumlar, en ciddi macera şekillerini tecrübe etme imkanı sağlarlar. Profesyonelliğin Ve Takım Çalışmasının Artırılması: Denizde çalışma; bireylere, birlik olarak daha iyi hareket etme imkanı sağlar. Ticaret filosu denizcilerinin; yüksek disiplin seviyesine, iyi iletişim yeteneklerine ve çok iyi becerilere sahip olmaları gerekir. Bu özellikler, kişinin denizde iyi bir takımın parçası olarak geçirdiği zaman ile doğru orantılı olarak daha da bilenir. Farklı Kültürlerden İnsanlarla Çalışma Fırsatı: Ticaret filosunda kariyer yapan bir profesyonel, farklı kültürlerden ve milletlerden insanlarla karşılaşır ve bunlara karışır. Bu bir yandan insanın takım oyuncusu olmasına ve bunu anlamasına yardımcı olurken, bir yandan da farklı kültür ve geleneklerin nüanslarını öğretir. Gemide çalışmanın, yukarıda bahsettiklerimizin haricinde başka birçok faydası daha vardır. Fakat tüm bunlara rağmen denizde yaşamın, gemiadamının bir noktadan sonra denizi bırakmasına sebep olan birçok sakıncası da bulunmaktadır. Bu trend yükseliştedir ve günümüzde dünyadaki bir çok ülkede görülmektedir. "Ticaret filosunda çalışan bir insan kendisini sadece mesleki anlamda geliştirmez; aynı zamanda kişisel anlamda da geliştirir" 2. GEMİADAMLARININ DENİZİ BIRAKMA SEBEPLERİ Yoğun Hayat: Gemide hayatın son dönemde çok yoğun geçtiği gerçeğini kimse inkar edemez. Her yıl daha sıkı denizcilik kuralları yürürlüğe girdikçe gemiadamlarının hayatı da daha telaşlı, daha yoğun ve daha monoton hale gelmektedir. Kağıt işlerinin, gelişmiş eğitim gerekliliklerinin, yeni kodların ve sıkı emniyet ve çevre kanunlarının artışı, gemideki gemiadamlarının hayatını çok ciddi anlamda yoğunlaştırmıştır. Buna ek olarak birçok gemiadamı, gemilerdeki insan gücünün efektif şekilde kullanılmamasının da iş yükünü artıran bir sebep olduğunu belirtmektedir. Gemide dedikodu: Gemiadamı mesleki veya kişisel dedikodulardan ne kadar uzak durmaya çalışırsa çalışsın; sonunda iş buraya gelmektedir. Gemide entrika ve çatışmalar hem çalışmayı hem de zaten az sayıdaki insan grubunun sosyalleşmesini zorlaştırır. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Buna ek olarak, gemide kişisel hayat ve mesleki hayat arasında çok ince bir çizgi vardır. Bu da fikir farklılıklarının bir sonucu olarak ortaya çıkan entrika veya çatışmalardan kaçınmayı veya bunlarla mücadele etmeyi daha da zorlaştırır. Gemide zor insanlarla mücadele edebilmek; kararlılık, sabır ve yetenek ister. Özellikle de mesleki / kişisel tartışmaların sonrasında. Sosyal Hayatın Olmayışı: Gemiye katılan hemen hemen herkes, çocukluğundan beri sosyal bir çevrede büyümüştür. Bu tip insanlar kendilerini bir anda sosyal yaşamın neredeyse hiç olmadığı bir geminin sınırlı alanlarında bulunca; düş kırıklığı, yalnızlık ve ev özlemi gibi negatif etkenler onları etkisi altına almaya başlar. İlk başta gemide hayat çok kötü gözükmese de zaman geçtikçe insanı bir boşluk hissi kaplamaya başlar. Diğer insanlarla sosyal ilişkilerin yokluğu ve fiziksel hareket sınırlamaları gemide hayatı daha kötü hale getirir. Gemide sakin ve mental anlamda odaklanmış olarak kalabilmek, cesaret ve mental metanet ister. Birçok gemiadamı sonuç olarak bu sebep yüzünden denizi bırakmaktadır. Aileden Uzak Olmak: Gemiadamlarının çoğu seferdeyken birkaç ay boyunca arkadaşlarından uzak kalmayı sindirebilir; ama asıl onların kalbini yaralayan ailelerinden aylarca uzak kalacakları gerçeğidir. Kimisi yeni evlenmiştir, kimisi yeni baba olmuştur. En çok sevdikleri insanlarla geçirebilecekleri kıymetli zamanları kaybetmek onları derinden yaralar. Hiçbir gemiadamı eşiyle geçirebileceği zamanı kaybetmek veya çocuğunun kendisi olmadan büyümüş olduğunu görmek istemez. Bu, gemiadamının "aile hayatının" ve "sevdiklerinin" önemini kavramasıdır ve gemiadamlarının denizi bırakmasındaki ana sebeplerden bir tanesidir. Sağlık Hususları: Gemide sefer yapmak için sıkı tıbbi ve sağlık gerekliliklerinin karşılanması gerekmektedir. Gemiye katılmak için karşılanması gereken sağlık ile ilgili kurallar ne kadar sıkı ise; ironik şekilde gemide hayat sağlığın yakınından bile geçmez. Düzensiz uyku, aşırı iş stresi, dostça davranmayan doğa koşulları, taze yiyeceğin bulunmayışı ve yetersiz tıbbi tesisler gemiadamlarının sağlığını kötü yönde etkiler. Buna ek olarak, birçok gemiadamı tıbbi acil durum zamanlarında ani müdahale gerektirebilecek koşullarda kendilerine tanı koyulması sonrası denizi bırakmak zorunda kalmıştır. Ayrıca birçoğu da, kanunların aksini belirtmesine rağmen çalışma ve dinlenme saatleri arasındaki farkın büyümesinden şikayet etmektedir. Karaya Çıkışların Azalması: İnsanların ticaret filosuna katılmasındaki ana sebeplerinden bir tanesi dünyayı görme isteğidir. Fakat geçtiğimiz birkaç yıl içerisinde gemiadamlarına verilen karaya çıkış müsaadelerinde ani azalmalar yaşandı. Gemilerin limanda kalma sürelerinin azalması ve planlı bakım prosedürleri sebebiyle gemiadamlarının limanda dışarı çıkmaların müsaade edilmemektedir. Ayrıca, birçok VLCC ve geniş kapasiteli gemiler yükleme veya tahliye için limanlara uğramamaktadır. Bu da gemiadamları, gemi ortamı dışında tazelenme imkanından mahrum kalmasına sebep olur. Karaya çıkma imkanının olmadığı veya yok sayılacak kadar olduğu seferlerin sıklığı bir çok gemiadamını bunaltmış ve sonuç olarak denizi bırakma kararı vermelerine sebep olmuştur. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Deniz ile ilgili kanunların sıkılaşması: Denizcilik endüstrisindeki kanunlar gün geçtikçe sıkılaşmaktadır. Bu kanunların yükünü çoğu zaman çeken yönetim düzeyindeki zabitler seyir esnasında kendilerini stres altında hissetmektedirler. Bu, yönetim seviyesindeki deniz profesyonellerine duyulan akut ihtiyacın ana sebeplerinden bir tanesi olmuştur. Yukarıda bahsettiğimiz sebeplerin haricinde, gemiadamları denizi bırakmalarına sebep olan başka birçok sebep daha belirtmektedir. Yukarıdakiler tüm görevlerdeki profesyoneller tarafından belirtilen en yaygın sebeplerdir. Denizciliğin yıpratma etkisini azaltabilmek için tüm dünyada çeşitli tedbirler alınmıştır. Gemideki yaşamın kalitesini artırmaktan finansal teşviklere kadar, denizcilik şirketleri gemiadamlarının denizi bırakmaması için ellerinden geleni yapmaktadır. Fakat bu tek başında yeterli değildir. Gemiadamları, gemide çalışmanın finansal teşvikler ile tazmin edilemeyecek bir mücadele olduğunu bilmektedir. Gemide çalışmak, gemiadamının kaçılamayacak bir çalışma ortamı ve yaşam şekli tarafından çevrelenmeyi kabullenmesini gerektirir. Bu sebeple gemiadamlarının kariyerlerini ve yaşam şartlarını en iyi hale getirebilmek için kendi ellerinden geleni yapmaya çalışması çok önemlidir. 3. GEMİDE YOĞUN YAŞAMIN ETKİLERİ İLE MÜCADELE Denizcilik ile ilgili kurallar günden güne daha sıkı hale geldikçe gemideki yaşam yoğun ve stresli hale gelmiştir. Bazı gemiadamları ISM Kod gibi kuralların gemilerdeki iş yükünü (özellikle de evrak işi) artırdığını hissetmektedir. Bazıları ise evrak işindeki ani artış sebebiyle yeni bir rütbeye ihtiyaç duyulduğunu bile düşünmektedir. Deniz görevinde birçok şeyle mücadele etmek zorundasınız ve mental stres de bunlardan biridir. Gemide fiziksel ve psikolojik stresin ana sebep ve semptomlarından bazıları şöyledir: Çalışma isteksizliği Motivasyon eksikliği Asabiyet Çalışma esnasında ihmalkar hatalar İşi bitirmek için kısa yollara başvurmaya meyilli olma Hayal kırıklığı Gemide emniyete ve başkalarının görevlerine karşı ciddiyetsizlik Altlarını ve iş arkadaşlarını hataları sebebiyle suçlama İş sahasından sık sık yok olma Profesyonel hatalar yapma Yukarıda bahsedilen problemlere götüren ana sebepler ise şunlardır: Personel eksikliği sebebiyle insan gücü eksikliği Çok fazla liman yapma (Limanda çalışma fiziksel anlamda yorgunluk ve uzun çalışma saatleri demektir) Kişisel veya ailevi problemler Eve özlem Şirket tarafından zamanında çekilmeme Uzun çalışma saatleri Çalışmanın insan üzerindeki etkisi Dostça davranmayan ortam şartları İş arkadaşlarıyla olan fikir farklılıkları / çatışmalar Gerekli imkanların sağlanmamış olması Şirket politikalarından memnuniyetsizlik Kumanya kalitesinden memnuniyetsizlik Terfi, maaş veya izinin reddedilmesi Gemideki tesislerden / imkanlardan memnuniyetsizlik Uzun ve belirsiz çalışma saatleri, gemilerde stresin ana sebeplerinden biri olmuştur. Bu insanın biyolojik saati üzerinde dengesizliğe sebep olur. Bu tip süregelen stres sebebiyle birçok gemiadamı, şirket politikalarının yasaklarına rağmen alkol ve sigara kullanımına meyletmiştir. Uzun süreli hayal kırıklıkları ve stres gemiadamlarının fiziksel ve mental sağlıklarına çok ciddi zarar verebilir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Süregelen psikolojik stres aşağıdaki etkilere sebep olabilir: Aynı hataları tekrar tekrar yapma Çalışma etkinliğinde düşüş Çekingenlik, içe kapanma Talimatları yerine getirmeyi reddetme Görevleri ihmal etme Kanunlara kurallara karşı ciddi suçlar işleme Gemideki yoğun yaşamı engellemek için pek bir şey yapılamasa da, geminin yorucu yaşam şeklinin hasta-edici etkilerini engellemek için pek çok şey yapılabilir. Gemiadamlarının karşılaştığı stres, karadaki işlerde çalışan insanların karşılaştıklarından çok farklıdır. Temel farklılık gemiadamlarının ailelerinden çok uzakta oldukları gerçeğidir. Çok stresli durumlarda insanın ailesinin yakınında olması, durumu çok daha pozitif bir bakış açısı ile karşılamasına yardımcı olabilir. Yakınında sevdiği insanlar olmadan, gemiadamı problemler ile kendi başına mücadele etmek zorunda kalır. Ayrıca insanın ailesini arkası da bırakması da başlı başına birçok mental gerilime sebep olabilir. Bunun yanında iyi kalite uyku ve kumanya yokluğu, seyir zorluğu oluşturan değişken hava şartları, liman denetimleri, aylar sonra gerçekleşen personel değişimleri stres artırıcılardan bazılarıdır. Stres arttıkça, iş ile gelen yorgunluk ve hayal kırıklığı da artar. Bu, gemiadamının çalışma performansını kötüleştirir ve kazalara veya personel arası çatışmalara sebep olur. Eğer gemideki yaşam koşulları standartların altında ise, gemide yaşayan insanların zihinsel anlamda mutlu olmaları imkansızdır. Yönetim yaşam mahali ve yiyecek kalitesinin gemiadamlarının taleplerini karşılaması için gerekli tedbirleri almalıdır. Gemide haberleşme imkanları da gemiadamlarının aileleri ve sevdikleriyle temas halinde kalmalarına ve problemlerini onlarla paylaşabilmelerine yardımcı olur. Sağlıklı egzersizler ile birlikte uygun bir beslenme perhizi stres ile mücadele eder ve işe karşı çok daha optimisttik bir yaklaşıma sebep olur. Ekstra zabit ve yetenekli personelin temin edilmesi de gemiadamlarının iş yükünü azaltmaya yardımcı olur. Daha az iş yükü gemiadamlarının diğer aktivitelere de zaman ayırabilmesine sebep olarak stresin azaltılmasına ciddi şekilde katkıda bulunur. Yüzme, oyunlar, filmler vb. eğlence aktiviteleri insanların zihinlerini stresten uzak tutar. Denizcilik mesleğinde stressiz bir çalışma ortamı gerçekten uzak bir şey olarak görülebilir fakat bu tip küçük adımların atılması ve bir başlangıç yapılması umulduğundan daha büyük bir fayda gösterebilir. "Gemide stres ile mücadele ve yönetim, onun varlığını kabullenmek ile başlar. Stresi oluşturan sebeplerin varlığını kabullenmeden stressiz bir çalışma ortamı oluşmasını beklemek anlamsızdır." 4. GEMİDE SAĞLIKLI VE DİKKATLİ KALMA Gemide yoğun yaşam ve stres, gemiadamlarını "sağlıksız" bir toplumun parçası yapmaktadır. Tabii ki gemide fit kalma ve aktif olma kolay bir şey değildir. Gemide çalışmak mental ve fiziksel yorgunluğa sebep olan zor bir iştir. Stres ve profesyonel iş vücudun enerji seviyelerini aşağı çeker. Yorgunluk o kadar çoktur ki gemiadamı hava almak için güvertede gezintiye bile çıkamaz veya gym'ye gidemez. Bu da gemiadamının fiziksel ve psikolojik stres seviyesinin artmasına sebep olur. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Tabii ki herkes kendi fiziksel ve mental gelişimi için günde 15-20 dakikasını harcayabilir fakat gemide durum bu değildir. Gemiadamlarının yemeklerini yemek için toplanma, yorgunluktan sürünme, yataklarına girip çıkma sonrasında gemideki rutin yaşamlarına dönmekten başka seçimleri kalmamaktadır. Stres veya zaman yönetimi; hangisi olursa olsun, gemiadamları denizdeyken mental duvarları yıkmak ve fit kalmak için çaba sarfetmelidir. Dahası, önceden de bahsedildiği gibi gemiadamlarının çoğu yerleşik yaşam stili ile mücadele içindedir. Fit kalma hedeflerinin peşinde koşamazlar. Stresli bir işe sahip olduklarını bildikleri için bu tamamen normaldir. Gemiadamlarının çok küçük bir kısmı günlük rutini içinde sağlığına zaman ayırmaktadır. Bunu yapanların ise genellikle bir ilham kaynağı vardır. Sonrasında bu diğerleri üzerinde de özendirici etki bırakabilir. Bunların haricinde geriye kalan halen bahaneler üreten gemiadamları için ise hatırlatılabilecek şeyler şunlardır: Bağlı Kal, Motive Kal: Internet kullanımının artmasıyla birlikte artık kullanılabilecek çok daha fazla bilgi ve tavsiye var. Ana fikir sadece bilgiyi elde etmek değil, bağlı kalmak ve hedeflere kilitlenmektir. Bunu yapabilmek için kesinlikle çok büyük kararlılık ve sabır ile birlikte doğru tutum gereklidir. Küçük Küçük Başla: Diyelim ki 12 saat gerçek dinlenme periyodunuz var ve her gün 30 dakika çalışma veya güvertede yürüyüş ile başlayabileceğinize karar verdiniz. Bu rutin size bir süre yapılabilir görülebilir fakat elbet çalışma takviminin değişmesi veya fazla mesai sebebiyle bırakmak zorunda kalırsınız. Böyle olunca motivasyon kaybolur. Böyle durumlarda tekrar tutunabilmek zor görünse de imkansız değildir. Her gün yapamıyorsanız; haftada iki defa veya belki bir defa ile başlayın. Yaptığınız her ne ise, kesinlikle çok çaba harcamadan yapabileceğiniz bir şeyle bağlayın. Güvertede yapacağınız yarım saatlik bir yürüyüş bile harikalar yaratabilir. Fakat yol katedebilmek için istikrar şarttır. Günün sonunda kendinizi çok yorgun hissediyorsanız bir sonraki güne bırakın. Eğlenmeye Bakın: Yaptığınız şey her ne ise eğlenmeye çalışın. Sizi ödüllendirecek ve iyi hissetmenizi sağlayacak bir şey seçin. Bu masa tenisi veya ağırlık kaldırma olabilir. Yaptığınız şey her ne ise, yaparken hoşunuza giden ve ilerleme katedebileceğiniz bir şey olmalıdır. Kendinizi Zorlamayın: Kimse mükemmel değildir; insan hata yapabilir. Herkesin bildiği "birşey yapmaya çalışırsın, hata yaparsın, hayal kırıklığına uğrarsın, ve vazgeçersin" çevrimini denizde istikrar ve motivasyon ile değiştirilmelidir. Diğer bir yandan, egzersizler çok komplike olmak zorunda değildir. Sağlık ve iyilik ile alakalı birçok kitap, makale ve çalışma gibi kaynaklar mevcuttur. Teknolojiyi Kullanın, Ama Akıllıca: Teknolojik telefon vb. cihazların gelişmesiyle birlikte, spor çalışmalarınızı, cebinizdeki özel antrenörünüz ile kombine edebilseydiniz harika olmaz mıydı? Mesela akıllı telefon uygulamalarının yardımıyla... Ana fikir ortamı daha sosyal ve daha eğlenceli hale getirmek. Basit bir takvim kaydı veya kendinizin yaptığı bir excel sayfası da kullanılabilir. Esas mesele "devam etmenizi sağlamaktır" Teknoloji iyi alışkanlıklar oluşturmak içindir, kendisinin bir alışkanlık olması için değil. Dahası, internetin gemide kullanılmaya başlanması gemiadamlarının hayatını çok ciddi şekilde iyileştirmiştir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Gemiadamı olmak, iyi olmanın her şeyin önünde gelmesi demektir. Denizdeyken zamanınızı kullanın fakat bunu yapmadan önce fitness hedefleriniz için fiziksel ve mental anlamda hazır olduğunuzdan emin olun. Uzmanlar esas noktanın, seçimlerimizin tüm kontrolünün bizde olduğunu farkettiğimiz an olduğu konusunda hemfikirler. Bu farkedişi, diyeti veya egzersizi bir kez yapınca ve kendinize dürüst davranınca; tutku ile devam edecek, kendiniz hata yapmak üzere kurmayacaksınız. "İstikrar, antrenmana her başlayışınızda kendinizi perişan hissetmemenizi sağlayacaktır. Tıpkı vardiya gitmek gibi, sağlığınıza dikkat etmek de sizin için çok doğal bir hareket olmalıdır" Dikkatsizlikten Kaçının: Bir gemi le seyir yapmak, hem güverte hem de makine personeli tarafından dikkatli keskinlik gerektirir. İki taraftan biri tarafından yapılan hata, sonrasında bir suçlama-oyununa dönüşen bir olay olan tüm geminin arızası durumuna sebep olabilir. Arıza bulma gerçekleştiğinde, genellikle durum kontrolden çıkar ve daha da kötü hale gelir. Hatalar tamamen ortadan kaldırılamaz; fakat zihni net ve keskin tutmak aptalca hataların gerçekleşmesini engelleyebilir. Ayrıca, gemilerde "suçlamama-kültürü" benimsenmeye çalışılmalıdır. Talimatlara Uyun: Talimatlara uymamak sizi bazen belaya sürükler. Buna rağmen bu her talimatı körü körüne uygulamanız gerektiği anlamına da gelmez. Eğer üstünüz sizden, size mantıksız gelen bir şeyi yapmanızı istiyorsa; bunu gerçekleştirmek yerine kibarca kendisine danışın. Olayı kibarca görüşmek, mevcut şüpheleri netleştirir ve gereksiz münakaşaları engeller. 5. GEMİDE GÖRÜŞLER Profesyonel entrikalar, hiçbir gemiadamının kaçamayacağı bir şeydir. Entrika temelli çatışmalar bir çalışma ortamında alışılmamış şeylerden değildir; fakat gemide rahatsızlık vericidir. Herkes dar bir alanda birlikte yaşamak ve çalışmak zorunda olduğu için, küçük sürtüşmeler sorun çıkartabilir. Bu sebeple en güzeli gemi gibi bir ortamda iş ile alakalı sürtüşmelerin önlenmesidir. Gemiadamlarının dedikodudan uzak durması ve sonucunda oluşabilecek stresi azaltması için birçok yöntem vardır. Basit bazı prosedürlerin uygulanması ve bazı önemli noktalara dikkat edilmesi ile güzel bir çalışma atmosferi temin edilebilir: Karşılıklı Saygı: Sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturabilmenin çok önemli unsuru insanların birbirine saygı göstermesidir. Bu sadece üstlere saygı gösterilmesi gerektiği anlamına gelmez, altlara da saygı göstermek aynı derecede önemlidir. Eğer bir çalışan alt veya üstleri tarafından alınan kararlara saygı gösterme konusunda gerekleri yerine getirmiyorsa, bu personel arasında farklılıklar oluşturabilir. Gemide birbirinize saygı göstermeye başlarsanız bu ileriye doğru uzanan bir yolun ilk adımları olabilir. Dikkatsizlikten Kaçının: Bir gemi le seyir yapmak, hem güverte hem de makine personeli tarafından dikkatli keskinlik gerektirir. İki taraftan biri tarafından yapılan hata, sonrasında bir suçlama-oyununa dönüşen bir olay olan tüm geminin arızası durumuna sebep olabilir. Arıza bulma gerçekleştiğinde, genellikle durum kontrolden çıkar ve daha da kötü hale gelir. Hatalar tamamen ortadan kaldırılamaz; fakat zihni net ve keskin tutmak aptalca hataların gerçekleşmesini engelleyebilir. Ayrıca, gemilerde "suçlamama-kültürü" benimsenmeye çalışılmalıdır. Talimatlara Uyun: Talimatlara uymamak sizi bazen belaya sürükler. Buna rağmen bu her talimatı körü körüne uygulamanız gerektiği anlamına da gelmez. Eğer üstünüz sizden, size mantıksız gelen bir şeyi yapmanızı istiyorsa; bunu gerçekleştirmek yerine kibarca kendisine danışın. Olayı kibarca görüşmek, mevcut şüpheleri netleştirir ve gereksiz münakaşaları engeller. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Alttan Alın: Bazen iş arkadaşınız tarafından size yapılan bir şaka veya taklit bir anlama gelmeyebilir ve bazen gerçeklik payı da olabilir. Husus her ne ise, bu tip olaylara beklenmedik tepkiler vermek tartışmalara sebep olabileceği için bundan kaçınılmalıdır. Hadiseleri alttan almak, karşı hareket yapamayacağınız anlamına gelmez; aksine durumu daha da kötüleştirmek yerine sadece dinlemeyi becerebildiğinizi ispat eder. Birlikte Zaman Geçirin: Gemideki insanlar ile kaliteli zaman geçirmek, onların kişiliklerini ve hayatlarını daha iyi anlayabilmenizi sağlar. Bir insanı tanırsanız, onu nelerin kızdıracağını ve rahatsız edeceğini tahmin edebilirsiniz ve bunlardan kaçınabilirsiniz. Bu hem iyi arkadaşlar edinmenizi, hem de çalışma ortamınız eğlenceli bir hale gelmesini sağlar. Sessiz Bir İzleyici Olun: Bu çok önemlidir. Gruplaşma her çalışma ortamında görülür, gemi ortamı da buna dahildir. Bu gruplardaki insanlar bazen, diğer gruplar hakkında yanlış hikaye ve yorumlar yapıp bunları yayabilirler. Bu tip davranışlarda bulunmak veya bunları desteklemek sizin için sorun yaratabilir. Bu tip sorunlarla karşılaşmamanın en iyi yolu, bu tip gruplaşmalardan uzak durmaktır. Zihninizi Rahatlatın: Son olarak; tüm durumlarda sakin ve aklı başında olun. Bu ancak sağlığınıza dikkat ediyorsanız mümkün olabilir. Uyku problemlerinin hayal kırıklığı ve kızgınlığa sebep olduğu bilinmektedir. Yeteri kadar uyuduğunuzdan emin olun. Rutin olarak egzersiz yapmak (güvertede akşam yürüyüşü) iş arkadaşlarınıza kolay kolay sinirlenmemenizi sağlar. Zihninizi daha keskin yaparak daha iyi hareket etmenizi ve mükemmel sonuçlar çıkarmanızı sağlar. "İnsanın sağlığı, tüm mutluluğunun ve gücünün üzerine inşa edildiği bir temel gibidir" 6. GEMİDE ZOR İNSANLAR İLE BAŞ ETME Hepimiz hayatımızın bir zamanında huysuz, sert ve çok rahatsız edici iş arkadaşı veya altlar ile karşılaşmışızdır. Bu tip insanlar ile baş etmek hemen hemen her zaman istenmeyen ve can sıkıcı bir durum olur. Fakat gerçek şudur ki; gemide geçireceğiniz geriye kalan günlerinizde o insan ile sıkça yüz yüze geleceksiniz. Bazen, bir insanın size antipati duymaya karar vermek için yeteri kadar net sebepleri yoktur; buna rağmen sebebini araştırmak, bunun için yapabilecek pek bir şey olmadığını düşünülür. Bazen kötü durumlar gelişebilir, hatta bazıları profesyonel bir sabotajı tetikleyen bir anın sebebi bile olabilir. Bu tip gemiadamları ile denizde psikolojik yardım almadan baş etme, çok can sıkıcı olabilir. Onları bir anda size sempati duymaya başlatamayacağınıza göre; önce kendi kabahatlarınız ve en azından profesyonel anlamdaki eksiklikleriniz üzerinde çalışabilirsiniz. Değişiklik iyidir, çalışma atmosferindeki değişiklik de öyledir. Denizde insanların birbiri arasına profesyonel barikatlar kurması emniyetsiz bir çalışma kültürüne sebebiyet verebilir. Rivayete göre; bu tip davranışların ana sebeplerinden bir tanesi, pesimisttik iş arkadaşlarına yakın durmaktır. Bu yüzden, gemide bu tip insanların size karşı olan değişen tavırlarına bağlı kötüleşen bir durumu kontrol altına almak için şunlar yapılabilir: Bu Tip Gemiadamlarına Karşı Dikkatli Davranın: Zalim insanlar her yerde olabilir, gemilerde de. Arkanızdan iş çevirebilecek bir doneye sahip gibi görünen veya sadece sizin çalışmanızı kıskanan bu tip güvenilmez otokratlar ile baş etmek biraz zor olabilir. Size karşı cephe almış bu tip insanlar, tekerinize çomak sokmayı deneyebilir. Bu tip gemiadamları, size karşı hareketlerinin altındaki gerçek nedenleri anlayarak düzeltilebilir. Bu belki direkt olarak kendisi ile konuşarak veya birisini kendisiyle konuşturarak becerilebilir. Onların sorunlarını çözerek onlara iyi yanınızı gösterin. Onlar ile ne paylaştığınıza dikkat edin. Ve son olarak sınırlarınızı çizerek bu sınırları en ihtiyatlı şekilde koruyun. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Sınırlarınızı Çizin Ve Cephe Alın: Eğer bir kabaca davranan bir gemiadamının kötü bir şey yaptığını veya söylediğini farkederseniz, onunla sınırlarınızı çizmeniz gerekir. Cephe alma bir çözüm olmayacaktır, sadece işleri daha da kötüleştirir; özellikle de denizde. Zor insanlarla karşı karşıya gelme, diğer bir mesleki sarsıntıdır. Bu yüzden, sorun devam ederse ve iletişim çabalarınız sonuçsuz kalmış ise en iyi yaklaşım durumu bölüm amirinin bilgisine sunmaktır. Bunu yaptığınızdan diğer tarafın da haberi olsun. Aradaki Buzları Eritme: Bu tip nahoş gemiadamları ile baş etmenin diğer bir basit yolu da hayatta pozitif bir bakış açısına sahip olmaktır. Size karşı tutumlarını zorla değiştirmeye zorlamak yardımcı olmayabilir. Bunun yerine onlarla etkileşim içine girmek, fikirlerini ve tavsiyelerini dikkate almak gibi birkaç adımı onlara doğru atabilirsiniz. Buzları eritmenin diğer bir mümkün yolu da bütünleyici davranmaktır. Yardım Etmeyi Teklif Edin: İnsanlar genelde duygusaldır. Gemiadamları birçok kişisel sorunlar üzerinde psikolojik avantajlara sahip değildir. Bunun en büyük sebebi aile ve arkadaşlarından uzun süre uzak olmalarıdır. Bu gerçek, dinamitin fitilini kolayca ateşleyebilir. Bu tip sorunlu insanlara yardım teklif etmek, hayal kırıklıklarını anlamaya niyetlendiğinizi göstermek, atabileceğiniz en iyi adımdır. Denizde zaman çok kıymetlidir. Bu sebeple tamamen profesyonel sebeplerden dolayı bu ilişkiyi sürdürmek zorunda olduğunuzu unutmayın. Bu bahsettiklerimiz gemi dışı için geçerli değildir. Zor İnsanlar İle Zaman Geçirin: Bir iş arkadaşını daha iyi tanımaya başlamak harikadır. Ayrıca bir araya gelerek biraz eğlenmek veya gemide sosyal olmak insanlar arası ilişkileri geliştirmede çok büyük rol oynar. Gemide mümkün olduğunca alkolden uzak durmaya çalışın. Hepimiz yan etkilerini biliyoruz; özellikle de zor insanlara alışmaya çalışırken. "Bir gemiadamını kendisiyle yaptığınız son konuşmaya göre değil, profesyonel ilişkiniz süresince yapmış olduğunuz tüm konuşmalara göre değerlendirmelisiniz" 7. GEMİADAMLARI ARASINDAKİ SOSYAL İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ Gemide çalışmak "takım çalışması" dır. "Tek kişilik bir gösteri" ile tüm gemi idare edilemez. Geminin emniyeti ve operasyonların düzgün yürütülebilmesi için gemiadamları arasındaki sosyal ilişkiler olmazsa olmazlardandır. Gemilerdeki insan sayısı az olduğundan, gemiadamları arasında ego çatışmaları ve memnuniyetsizlik ihtimali yüksektir. Gemide çalışmak zor bir iştir ve çeşitli tipte streslerin sonucu olarak gemiadamları arasında memnuniyetsizlik ile motivasyon kaybı kolayca gelişebilir. Böyle bir durumda, gemideki insanlar arasındaki asosyalliği bitirme görevi Kaptan / 1.Zabit / Baş Mühendis'e düşer. Gemide çalışanların sayısı sınırlı olduğundan; herkesin diğer kişilerin kıymetini, onların sahip olduğu bilgiyi ve yetenekleri anlamaya çalışması gerekir. Bu, gemide sosyal ilişkileri geliştirme yolunda atılan ilk adımdır. Fakat Kaptan / 1.Zabit / Baş Mühendis aşağıda bahsedilen ilave adımları atmalıdır ki; tüm ekip üyeleri hem çalışırken hem de dinlenirken birbirlerinden rahatsızlık duymasın: Sabah Toplantıları (Tool box meetings): Göreve atanmış ekip elemanları ile gerçekleştirilen sabah toplantısı personeli bir araya getirmek için en iyi zamandır. Bu tip toplantılarda personelin birbirleriyle konuşması, fikir alışverişi yapması gerekir. Her üyeye, iş sürecini geliştirme ve alınacak emniyet tedbirleri iyileştirmeleri hakkında tavsiyelerde bulunabilme şansı verilmelidir. Bu hareket üyelere sorumluluk ve önem hissi verir, ayrıca onların performanslarını ve aralarındaki sosyal ilişkileri de iyileştirir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Çay Molaları: Çay molaları eğer etkin şekilde kullanılırsa, "ekip çalışması" nı iyileştirmede harikalar yaratabilir. Tüm personelin, iş sürecini ve gerekli gördükleri diğer önemli şeyleri görüşmek için çay molalarında bir araya gelmeleri zorunlu tutulmalıdır. Gemide Eğitim Toplantıları: Gemide eğitim toplantıları, personelin bir araya gelmesi ve bilgilerini paylaşabilmesi için başka bir fırsattır. Kaptan ve Baş Mühendis toplantıyı, maksimum sayıda personelin katılabileceği şekilde ayarlamalıdır. Serbest Zamanı Birlikte Geçirme: Çoğu zaman çalışma saatleri sonrasında zabitler ve personel salonlarda kendi aralarından bir araya gelmek yerine, zamanlarını kendi kamaralarında geçirmektedir. Serbest zamanlarda film seyretme ve oyun oynama, birbirini tanımanın ve sosyal ilişkileri geliştirmenin güzel bir yoludur. Etkinlikler / Spor Günleri Ayarlama: Gemi personelinin takımlar halinde yer alabileceği spor günleri veya rekreasyonel etkinliklerin ayarlanması gereklidir. Bu, personelin sosyal ilişkileri geliştirmenin ve takım ruhunun öneminin farkına varmasını sağlamanın çok iyi bir yoludur. Partiler ve Buluşmalar: Herkes partilerden ve arada bir kafa dağıtmaktan hoşlanır. Fakat bunlar maksimum sayıda personelin katılabileceği şekilde ayarlanmalıdır. Milli ve dini bayram kutlamaları da gemideki insanlar arasında sosyal ilişkileri geliştirmenin etkin bir yoludur. Yukarıda bahsedilen yöntemler, gemideki sosyal ilişkileri geliştirmede rol oynayan yöntemlerin sadece önde gelenleridir. Bu şekilde davranmak hem düzgün ve emniyetli operasyonu temin eder, hem de çalışan memnuniyeti ve üretkenliğini artırır. "Partiler gemide insanları birbirine yaklaştırmanın ve sosyal ilişkileri geliştirmenin harika bir yöntemidir". "Sıkı çalış, Daha sıkı Parti yap!" 8. GEMİDE YAPILMAMASI GEREKEN PROFESYONEL HATALAR Gemide stresten kaçışın yolu yoktur. Fiziksel ve mental mukavemetin test edildiği uç bir noktadır. Hiçbir denizci denizciliği bilerek doğmamıştır. Herkesin oyunun kurallarını, sorunlardan uzak durmayı ve emniyetli olmayı öğrenmesi gerekir. Denizcilik zor bir sektördür ve bir denizcinin mesleki sorunlardan uzak durmak için neler yapması gerektiğini bilmesi gerekir. Fakat tüm profesyonel denizciler şuınu bilir ki; denizde aşırı iş yükü altında hata her zaman yapılabilir. Peki iş ile ilgili hatalardan nasıl kaçınılabilir? Gemide çalışırken tespit ettiğiniz önemli şeyleri not ederek. Profesyonel bir denizcinin hiç bir zaman yapmak istemeyeceği 7 hata şudur: a. İllegal veya alakasız talimatları yerine getirmek: İster personel, ister operasyon veya yönetim düzeyinde bir zabit olun; mutlaka size yukarıdan talimat veren bir patronunuz vardır. Gereksiz sorunlar yaşamamak için, deniz ile alakalı SOLAS, MARPOL, COLREG, ISPS, STCW vb. de geçen önemli regülasyonları bilmeniz gerekir. Bunlara aykırı olan talimatları uygulamak sizi hapse düşürebilir ve kariyerinizi bitirebilir. Sizden istenen şeyin geminin veya gemi personelinin emniyetini tehlikeye sokacağını düşünüyorsanız, bunu yapmadan önce durumu netleştirmeniz gerekir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Yaşanmış olay: Üstleri tarafından aldıkları talimat sonrası denize çöp atan veya sintine basan insanlar birçok defa rapor edilmiştir. Bu tip hareketler hem sizi hem de üstünüzü mahkemeye veya hapse sürükleyebilir. b. Bir hatayı veya problemi gizlemek: Herkes hata yapabilir, ve çok fazla kez tekrarlanmamış ise genellikle affedilir. Aynı şey, gemilerdeki denizciler için de geçerlidir. Hata yaparsanız, yaptığınız hata ne olursa olsun saklamak yerinde bunu üstünüze rapor edin. Bunu yaparsanız gemideki ekip tarafından gerekli adımlar derhal atılabilir. Hataların gizlenmesi, daha sonra çok daha büyük problemlere veya acil durumlara sebep olabilir. Yaşanmış olay: Geminin vardiya makinisti vardiyası neredeyse bitmek üzere olduğu için gördüğü küçük bir sıcak yağ devresi kaçağını görmezden geldi. Sonraki vardiyanın yağcısı, aynı devrenin patlaması ile yanık yaralanması geçirdi. Buna ek olarak devre tamir edilene kadar gemi ana makinesi stop edilmek zorunda kaldı. c. Kayıtları düzgün tutmamak: Günümüz denizciliğinde dokümantasyon, geminin her izini ve operasyonunu takip eden tüm gemi operatörleri için birincil öncelik haline geldi. Bu kayıtlar geminin uluslararası kurallara uygun şekilde idare edildiğinin ispatı olarak kullanılırlar. Ayrıca gelecekte karşılaşılabilecek sorunların çözümüne de yardımcı olurlar, özellikle de sigorta ile ilgili olanlarda. Bu sebepler yüzünden tuttuğunuz dokümanlara girdiğiniz bilgilerin doğru olduğundan emin olun. Yaşanmış olay: Birçok zabit seyir jurnaline yanlış ve manipülatif kayıtlar girmektedir. Bunlar geçmişte birçok ölümcül kazalara ve acil durumlara sebep olmuştur. Dahası, ihtiyaç olduğunda yanlış girdiler geminin başına gelen hasar durumlarında yanlış yorumlamalara veya sigorta parasının iptaline sebep olabilir. d. Alarmları umursamamak: Her alarm bir şeyin yanlış gittiğinin habercisidir. Gemilerde karşılaşılan acil durumlara personelin derhal müdahale edebilmesi için gemiler çeşitli alarm tipleri (sesli ve görsel) donatılmıştır. Alarmın gerçek mi olduğu veya talim için mi vurulmuş olduğu farketmez; herkes alarmları acil durum olarak algılamalı ve mümkün olan en kısa sürede tanımlanmış görevlerine uygun şekilde hareket etmelidir. Acil durum alarmı verildiği anda beyninizi kullanarak durumu değerlendirmeye çalışmayın; derhal harekete geçin! Bazen bir saniyelik bir gecikme bile çok ciddi sonuçlar, hatta ölüme bile sebep olabilir. Yaşanmış olay: Bir gemi Hint Okyanusu'nu geçerken aniden genel alarm sesi duyuldu. Personelin bir kısmı alarmının sistemdeki bir hatadan kaynaklandığını veya bir talim olduğunu düşündü. Halen harekete geçmediler ve görevlerini yapmakta geç kaldılar. Gemi korsanlar tarafından saldırıya uğramıştı. Alarmı ciddiye alanlar panik odasına ulaşırken, almayanlar korsanlar tarafından rehin alındı. e. Kişilerin kamaranıza erişimine müsaade etmek: Gemide kaldığınız kamara sizin özel alanınızdır ve içinde bulunanlardan sorumlu olan sizsinizdir. Gemi içinden veya dışından kimsenin siz yokken kamaranıza girmesine müsaade etmeyin. Farklı ülkelerin gümrük otoritelerinin o ülkede nelerin taşınabileceği ile ilgili kendilerine has kuralları vardır. Eğer bir ülkede taşınması yasak olan bir madde gemide yakalanırsa, gemi alıkonabilir veya tutuklanabilir; siz de hapse gönderilebilirsiniz. Yaşanmış olay: Bir yağcı, içinde yetişkin filmleri olan 3 CD'yi Usta Gemici’nin kamarasında saklıyordu. Usta Gemici’nin bundan haberi yoktu. Bunu yapma sebebi bunları bir ülkenin gümrük otoritesinden saklamaktı. Gümrük gemiye çıktı ve tüm kamaraları kontrol etti. Sonrasında bu tip maddeleri bulundurma sebebiyle hem yağcıyı hem de usta gemiciyi tutukladı. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 f. "Kurye" olmak: Gemiye katılırken veya ayrılırken çok keyifli bir anınızda arkadaşlarınıza yardımcı olmak için hazır hissedebilirsiniz. Böyle bir anınızda bir arkadaşınız sizden bir paketi ailesine bırakmanızı veya onlardan kendisine getirmenizi rica edebilir. Bu tip durumlarda paketin içeriğini bütünüyle kontrol etmeden ve gittiğiniz ülke kurallarına uygunluğunu bilmeden asla o paketi taşımayın. Yaşanmış olay: Bir gemiadamı, arkadaşının kendisine vermiş olduğu paketteki fazla likör şişesi yüzünden Singapur Havaalanı'nda alıkondu. Hem para cezası ödedi, hem de gecikme sebebiyle uçağı kaçırdı. g. Fiziksel olarak kavgaya karışmak: Sakin olun: gemide bir çok farklı milletten insan ile çalışıyor olabilirsiniz. Bazen bu durum çatışmaları körükleyebilir. Durumu hiçbir zaman fiziksel kavgaya vardırmayın. Aksi durumda deniz kariyeriniz askıya alınabilir veya bazı ülkelerde olayın ciddiyetine bağlı olarak hapse atılabilirsiniz. Denizde her zaman sakin olmakta fayda vardır; çünkü denizin ortasında meydana gelen herhangi büyüklükte bir yaralanma, özel tıbbi yardımın olmaması sebebiyle tehlikeli bir hale dönüşebilir. 9. SOSYAL YAŞAMDAN MAHRUMİYET Gemide çalışmak insana normal sosyal yaşam lüksü sunmaz. Gemide insanın az olması, hareket ve haberleşme ekipmanı sınırlamaları gemide hayatı yalnızlaştırır sıradanlaştırır. Gemideki insanların hem kariyerlerini hem de uzun mesafe ilişkilerini aynı anda idare etmeye çalışmaları gerçekten çok zordur ve çoğu zaman onları yol ayrımına getirmektedir. Gemiadamlarının her fırsat bulduklarında karadaki aileleri ve arkadaşları ile temasta kalabilmek için tüm kaynaklarını kullanma ihtiyacı duyarlar. Sağlıklı bir uzun mesafe ilişkisi sürdürebilmenin önemli noktaları şunlardır: Dürüst Olun, Şeffaflık Anahtar Rol Oynar: Uzun mesafeli bir ilişki yaşıyorsanız, karşınızdaki insana ticaret filosunda çalışmanın zorluklarından bahsetmeniz gerekir. Bu sizi birçok yanlış anlamadan ve sonraları kırılabilecek bir kalpten kurtarır. Eski Günlerdeki Gibi Mektup İle Haberleşin: Uzun mesafe ilişkilerde yaşanan en büyük sorunlardan biri iletişim eksikliğidir. Çoğu denizcinin telefona veya internete erişimi bazen güç olabilmektedir. Böyle durumlarda eski dostunuz mektuba bir şans verebilirsiniz. Bu eski tip iletişim yöntemi, herhangi bir teknolojinin yardımı olmadan iletişim halinde kalmanızı sağlar. Ve gerçekçi olmak gerekirse; el yazısı ile yazılmış bir mektup veya kart, e-mail'e göre çok daha heyecan ve mutluluk vericidir. Günlük Tutun, Nelerden Hoşlandığını Veya Hoşlanmadığını Not Edin: Bu sayede, eşinizin (nişanlı, sözlü, sevgili vb.) yokluğunda hayatınızı süsleyen pek çok küçük şeyi kayıt altına alabilirsiniz. Bu sayede geri döndüğünüzde eşiniz sizi özlediği günlere göz atarak geri dönebilme şansı bulur. İçinde hissettiklerinizin olduğu bu günlüğün her bir sayfasını karıştırmak, sanki ayrılık yaşanmamış hissiyatını yaşatır. Bunun haricinde, eğer günlük tutmayı seven bir insan değilseniz; eşinize hediye seçme vb gibi durumlarda size yardımcı olması için onun hakkındaki önemli şeyleri bir yere not edebilirsiniz. Şirketin Eşlere Müsaade Etmesi: Ticaret filosunda çalışmak ve ilişkiler birbirlerini pek sevmez; fakat bu, hiç bir zaman bir araya gelemeyecekleri anlamına da gelmez. Birçok şirket, gemiadamlarının sevdikleri ile zaman geçirmelerinin onlarını gemi yaşamının yoğunluğundan bir süreliğine uzaklaştıracağını iyi anlamaktadır. Eşlerin gemide belirli bir süre kalabilmesine müsaade imkanı olabilir. Tabii ki bu sizin uzun mesafe ilişkinizdeki sorunlara kalıcı bir çözüm olamaz fakat geçici bir süre için çözüm sayılabilir. Bu tip imkan size verilmiş ise bunu mutlaka kullanın. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Bir Takvim Oluşturun Ve Plan Yapın: Uzun mesafe bir ilişki ile baş etmenin pratik bir yolu da bir takvim oluşturmaktır. Hem size hem de eşinize uyan bir takvim oluşturup bir planlama yapabilirsiniz. Bu sayede karada tekrar bir araya geldiğinizde tatil planınız hemen hemen hazır gibi olur. Diğer Şeyler İle Meşgul Olun, Takılıp Kalmayın: Hayatta işinizin ve eşiniz haricinde başka şeyler de olduğunu aklınızdan hiçbir zaman çıkarmayın. Meşgul olabilecek bir şey bulun veya arkadaş edinin. Bir hobinizi ne sürdürebilirsiniz. Mesele gelgitler yaşadığınız bir uzun mesafe ilişkisi ile ilgili şeyleri kafanızdan uzaklaştırmaktır. Eğer bunu yaparsanız gelgitlerin azaldığını göreceksiniz. Ayrıca bu sizi, eşinizle konuşurken sürekli dert yanmaktan ve tartışmadan kurtarır. Mümkün Olduğunca Çok Haberleşin: Kafanızı başka şeylerle meşgul ederek hayatınızın kendi tarafını yaşamayı becerebilirseniz, eşinizle haberleşmenin de çok daha kolaylaştığını farkedeceksiniz. Haberleşme fırsatlarını asla kaçırmamaya çalışın. Denizcilik gibi uzak kalınan bir meslekte, birçok şeyi özlemek yaralayıcı olabilir. Çalışma şartlarınızın el verdiği kadarıyla mümkün olduğunca haberleşirseniz, kendinizi uzun mesafelere rağmen yakın hissedebilirsiniz. Onlara Güvenin, Şüpheci Olmayın: Uzun mesafe ilişkiler ile ilgili en katı tavsiye eşinize güvenmenizdir. Eşinizin sizi hep yanında istediğine, uzak mesafenin aşkı bitirmeyeceğine ve her şeyin yolunda gittiğinize olan inancınızı yitirmeyin. Güven, bir ilişkide her zaman mesafeyi önemsiz kılan bir etkendir. İlişkinize ve hayata pozitif yaklaşın. Dönerken Bolca Hediye Götürün: Bu tip ilişkiler ile baş edebilmenin diğer bir yolu da eşinizi mutlu edebilme fırsatlarını kaçırmamaktır. Dönerken kendisine birçok hediye getirmeyi unutmayın. Bunun önemsiz bir şey olduğunu düşünüyorsanız; gemide 6 ay kendisinden uzak kaldıktan sonra elleriniz boş şekilde dönün ve farkı kendiniz görün :) "İnsanlar konuşa konuşa anlaşır ve konuşulan şeyler daha halledilebilir hale gelir. Hislerimizi belirtirsek bunlar daha az yıkıcı, üzücü ve korkutucu hale gelir." "Güvendiğimiz insanlar ile konuşmak, yalnız olmadığımızı anlamamıza yardımcı olur" 10. KARAYA ÇIKIŞLARIN (SHORE LEAVE) ÖNEMİ Karaya çıkış (shore leave), gemi limandayken gemiadamının dışarıya çıkışına müsaade edilen süre olarak tanımlanır. Bu süre, geminin limanda geçireceği süreye bağlı olarak birkaç saat ile birkaç gün arasında değişkenlik gösterebilir. Gemi limandayken gemiadamlarının rekreasyonel aktivitelerine ciddi miktarda bir süre ayrılmasının önemine rağmen; birkaç sebepten dolayı genellikle gemiler tarafından karaya çıkış kavramı görmezden gelinmektedir. Teknik açıdan bakıldığında, karaya çıkış da gemideki çalışma süresinin bir parçasıdır. Fakat bir süredir, emniyet sorunları sebebiyle bu kavram tehlikeye girmiştir. Karaya çıkış ile ilgili kurallardaki yenilikler gün geçtikçe sıkılaşmaktadır, bir de olaya geniş bir perspektiften bakalım. Karaya Çıkma Neden Önemlidir?: Diğer mesleklerde olduğu gibi, gemide çalışma da rahatlamak ve gevşemek için mola vermeyi gerektirir. Günümüzde yavaş yavaş ve kademeli olarak azaltılmakta olan karaya çıkışlar, birçok faydası sebebiyle bu molalar için güzel uygulamalardır. Aylarca aynı gemi içinde sıkışıp kalmış gemiadamları için karaya çıkış, çok ihtiyaç duydukları bir moladır. Karaya çıkış esnasında gemiadamı liman şehrini sahip olduğu kısıtlı süre içinde keşfetme imkanına sahip olur. Zor şartlar altında çalışmakta olan gemiadamlarının iyiliği için etraflarındaki fiziksel ortam değişikliği büyük bir ihtiyaçtır. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Karaya çıkışlar gemiadamlarının mental sağlıklarını da iyileştirir. Araştırmaya göre karaya çıkmadan çalışan gemiadamları, çalışma etkinliklerini çok ciddi şekilde azaltan mental tükenmişliğe karşı daha savunmasızdır. Sınırlı yaşam alanı ve monotonluk gemide bıkkınlığa sebep olur. Bu şartlar altında çalışmanın sonuçları da genellikle stres, depresyon veya ev özlemi (homesickness) dir. Gemiadamlarının Karaya Çıkış Hakları Nelerdir?: Gemiadamlarına karaya çıkış hakkı legal olarak tanınmıştır. Uluslararası Denizcilik regülasyonları; gemiadamının gemi Kaptanı tarafından verilecek olan karaya çıkış hakkına sahip olduğunu belirtmektedir. Gemiadamlarının karaya çıkış ile ilgili diğer hakları şunlardır: Bir gemiadamına karaya çıkış müsaadesi sadece Kaptan tarafından verilir, fakat bu müsaade ancak ve ancak liman otoritesinin talimatları temel alınarak verilebilir. Hiçbir gemiadamının karaya çıkış hakkı, gemideki bir hareketine karşılık ceza olarak elinden alınamaz; tabi yaptığı hareket illegal değil ise. IMO'nun Deniz Trafiğini Kolaylaştırma Konvansiyonu'na göre; yerel otoritenin, gemi limandayken gemiadamlarının karaya çıkışına müsaade verebilmesi için geminin varış formalitelerinin gerçekleştirilmiş olması gerekir. Eğer tüm varış formaliteleri başarılı şekilde tamamlanmış ise, yerel otoritenin gemiadamlarının karaya çıkışını reddetmek için sağlık, emniyet veya nizam dayanaklı sebepleri yoktur. Bu konvansiyona, kendisine taraf olan 92 ülke tarafından uyulmaktadır. Ayrıca ILO-185 de bu konu ile ilgili aşağı yukarı aynı şeyleri belirtmektedir. Uluslararası konvansiyon gemiadamlarının karaya çıkış için vizeye sahip olmasının gerekmediğini ortaya koymaktadır. Fakat yine de gemiadamı kimliği (cüzdanı) ve liman otoritesi tarafından verilen izin lazımdır. Gemiadamı Kimlik Belgesi Konvansiyonu 1958, ülkenin her gemiadamına "Gemiadamı Kimlik Belgesi" vermesini gerekli kılmaktadır. Karaya Çıkışa Bağlı Olarak Ortaya Çıkabilecek Problemler: Karaya çıkışların gemiadamları için ne kadar önemli olduğunu daha önce de vurguladık. Fakat karaya çıkış müsaadelerinin verilişi konusunda tartışmalar sürmektedir. Gemiadamlarına karaya çıkış müsaadesinin verilmediği pek çok durumla hemen hemen her gün karşılaşmaktayız. Kolaylaştırma Komitesi'nin 36. oturumunda, karaya çıkış izni veya kara tesislerine erişim izni verilmeyen gemiadamlarının yaşadığı problemler masaya yatırıldı. Bu sorunların altında yatan ana sebep, SOLAS ve ISPS Kod'un tek düze uygulanmasını sağlamak için kabul edilmiş IMO dokümanlarının uygulamasındaki uyuşmazlıklar olarak tanımlanmıştır. Bu sorunlarla en çok ABD limanlarında karşılaşılmaktadır ve gemiadamlarına müsaade verilmemesinin sebepleri şunlardır: D-1 vizesine sahip olmamak; Özel terminallerin içinden erişime müsaade edilmemesi; Emniyet (güvenlik değil) ile ilgili sebeplerin ileri sürülmesi Bu konu ile ilgili esas ihtilaf 11 Eylül 2001'den sonra başlamıştır. Güvenlik sebeplerinin yerine, ülkeye yabancı personelin düzensiz erişimi fikri tartışılmaya başlandı. Günümüzde halen birçok üye ülke arasında bu konunun insan hakları ve güvenlik boyutları ile ilgili çakışmalar yaşanmaktadır. Karaya Çıkış En Verimli Nasıl Değerlendirilir?: Farklı ülkeleri görmek denizciler için bulunmaz bir nimettir ve ancak karaya çıkış ile mümkün olabilir. Gemideki monotonluktan uzaklaşmanın da en güzel yollarından biridir. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Fakat günümüzde gemilerin limanda kalış süreleri çok kısaldığı için, bilmediğiniz bir şehri kısa sürede gezme fikri endişe verici olabilir; özellikle de yerel dili bilmiyorsanız. İletişim problemlerinin zaman kaybettirmesinin yanında, bir de şehre ait bilmediğiniz şeyler sorun yaratabilir. Kaybolma ihtimali her zaman vardır ve kuş uçmaz kervan geçmez yerlerde yardım alamama durumu ile karşılaşılabilir. Bu tip durumlarda sorunu tek başınıza halledemeyebilirsiniz. Peki, bir gemiadamının karaya çıkışından zevk alması ve sorunlar arasında sıkışıp kalmaması için neler yapması gerekir? Bu soruya çok net bir cevap vermek mümkün olmasa da aşağıda bazı ipuçları verilmiştir: Şehir / Kasabayı Tetkik Edin: Limanlar ve şehirlerin etkinlikler hakkında kendi takvimleri vardır. Web sitesinden bunu bulmaya çalışın veya internet erişiminiz yoksa yerel insanlara sorun. İlgi çekici yerlerin, güzel yemeklerin nerede bulunduğu veya yerel genel bilgilerin araştırılarak bulunması gerekmektedir. Bu konuda geminin acentasından da bilgi istenebilir. Notlarınızı Paylaşın: Karaya çıkışlar ile ilgili diğer bir ipucu da oraya daha önceden gitmiş olan bir arkadaşınızın tecrübelerinden faydalanmaktır. Bu sayede bir çok önemli bilgi edinilebilir. Çıkışınızı Planlayın: Karaya çıkışın dikkat edilmesi gereken diğer bir noktası da şudur: vardiya düzeninize uygun şekilde plan yapmanız gerekir. Gemiadamlarının karaya çıkışlarda birazcık uzaklaşma eğilimleri vardır. Zamanında gemiye dönememek affedilmeyecek çok büyük bir hatadır. Karaya çıkışınızı önceden ve iyi bir şekilde planlamaya çalışın; özellikle de gemideki diğer vardiyacılar ile ayarlama yapmanız gerekiyorsa. Gerekli Belgeleri Yanınızda Taşıyın: Shore pass ve gemiadamı cüzdanı gibi belgeleri yanınızda taşımanız şiddetle tavsiye edilir. Bu davranış birçok durumda zaman kaybetmenizi engeller. Yanınızda ihtiyacınıza göre yeterli miktarda para taşımanız gerekir. Yabancı veya uluslararası alanda kabul gören paraları yerel paralara çevirmek daha mantıklıdır. Uluslararası kredi kartı veya para kartının taşınması da kolaylık sağlar fakat bazı kartların döviz çevrim kurları can yakıcı olabilir. İletişim Bilgileri: Gemiden karaya çıkmadan önce gerekli iletişim numaraları ve bilgilerin alınması, gemiye geri dönüşü kolaylaştırır. Bazı yerlerin isimlerini söylemek gerçekten çok zordur, bu tip yerlerde ilgili isimleri telefonunuza veya bir kağıt parçasına yazmak fayda sağlayabilir. Ayrıca geminin acentesi, geminin INMARSAT numarası, terminal kapı numarası vb. numaraları da mutlaka kaydetmeniz gerekir. Kibar Ve Dost Canlısı Olun: Uzmanlara göre yerel insanlara dost canlısı yaklaşmanız, ziyaretinizin sizin açınızdan çok daha rahat ve eğlenceli geçmesine yardımcı olur. Dil Sorununu Ortadan Kaldırın: İngilizce biliyor olmanız size her zaman avantaj sağlamaz; özellikle de İngilizce bilenlerin sayısının çok çok az olduğu yerlerde. Kelimeler yetmez ise teknolojiyi veya basit bir çizimi kullanın. Karaya çıkışınızda telefonunuzda bulunan veya yazdırmış olduğunuz fotoğraflar taşımak veya amacınıza uygun basit çizimler yapmak size çok yardımcı olabilir. Sıkıntılı durumlarda size yardımcı olabilecek akıllı telefon sözlük uygulamalarını da telefonunuza yükleyebilirsiniz. 11. GEMİDE SAĞLIĞA DİKKAT ETME Gemiadamlarının gemide sağlıklarına dikkat etmeye ekstra özen göstermeleri gerekir. Sağlıklı kalmak; fiziksel, duygusal ve ruhsal anlamda iyi olmak demektir. Gemideki tıbbi imkanlar sınırlı olduğundan sağlığınızı korumak adına çok daha tedbirli olmanız gerekir. Gemiadamlarının kişisel sağlığını koruması için dikkat etmeleri gerekenler kabaca şunlardır: Düzgün Beslenin: En sağlıklı seçimler; meyve, sebze, yağsız etler ve balıktır. Beyaz eti, kırmızı ete tercih edin. Etleri kızartmak yerine; ızgarada, fırında veya buharda pişirin. Çünkü kızartma yağının içerisinde doymuş yağlar bulunmaktadır. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Fakat gemide sağlıklı yemeklerin hazırlanması Aşçı'nın yeteneğine bağlıdır. Yumurta yiyecekseniz haşlama yeyin. Buğday ekmeğini, beyaz ekmeğe tercih edin; çünkü glisemik indeksi daha düşüktür. Daha iyi glikoz kontrolü için prinç alımını azaltmaya çalışın. Kahvaltıları asla kaçırmayın, günün en önemli öğünüdür. Kanındaki Kolesterol seviyesini düzenlemeye çalışanların Yulaf ile beslenmesi tavsiye edilir. Tansiyonlarını dengede tutmak isteyen insanlar ise mümkün olduğunca tuzlu yiyeceklerden uzak durmalıdır. Sodyum tansiyon dengesizliklerini tetikleyebilir. Süt İçin: Süt sadece çocuklar için değildir. Kalsiyum alabilmek için günde en az iki bardak süt için. Yaş ilerledikçe kemikler zayıflar ve kemik erimesi (osteoporoz) riski baş gösterebilir. Süt içmek buna engel olmada çok büyük bir yardımcıdır. Şekerli Ve Tatlı Yiyecekleri Azaltın: Tatlısız duramayanlar veya çikolataya aşık olanlar tatlı veya çikolata krizine girerlerse bitter çikolatayı tercih etmelidir. Fakat dondurma ve pasta yerine taze meyve yenmesi çok daya iyidir. Haftada bir defa bu kuralları çiğneyebilirsiniz. Koşun Veya Jogging Yapın: Gemi güvertesinde yapılacak olan 30-40 dakikalık sabah veya akşam yürüyüşü / koşusu harikalar yaratabilir. Hem taze okyanus havasını ciğerlerinize çekersiniz hem de sağlığınıza sağlık katarsınız. Yüzün: Bazı ticaret filosu gemilerinde yüzme havuzu mevcuttur. Bu fırsatı iyi değerlendirin; yüzme yapılabilecek sporların en iyisidir. Vücut Geliştirme Yapın: Dışarıda spor yapamıyorsanız, geminizdeki vücut geliştirme ekipmanları ile 30 - 40 dakikalık bir antrenman yapabilirsiniz. Bu sayede hem kas yaparsınız, hem kalori yakarsınız, hem de terleme ile vücuttan toksinleri atarsınız. Detoks Yapın: Her gün 8 bardak su içmeyi kendinize kural olarak koyun. Daha kolay sindirim için yemekleri yerken çok iyi çiğneyin. Her gün duş alın. Vücudunuzda toksinler çoğalırsa karaciğer zayıf düşer ve fonksiyonlarını yerine getirmekte zorlanabilir. Bu durumda derhal temizlenmesi gerekmektedir. Bağırsak çeperlerinizde biriken toksinler de vücut hücrelerini zayıflatarak vücut dengenizi ve sağlığınızı zayıflatabilir. Alkol Alımı: Alkol politikası olmayan bir şirketin gemilerinde çalışıyorsanız; ara sıra ve az miktarda tüketmeye çalışın. Sınırlarınızı bilin. Gazoz / Kola / Meşrubat Alımını Azaltın: Kola kafein içerir ve tüm karbonatlı içeceklerde karbonik asit kullanılır. Bazıları da, aç karna içildiğinde mide çeperini kötü şekilde etkileyebilen fosforik ve sitrik asit içerir. Dahası bunların kalori değerleri çok çok yüksektir ve kilo almanıza sebep olurlar. Bunlardan mümkün olduğunca uzak durmaya çalışın. Hayata Pozitif Bakın: Her şeye adapte olmaya çalışın. Yeniliklere açık olabilmek için zihninizi her zaman açık tutun. Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir. Bu yüzden beyninizin daha iyi çalışmasına sebep olabilecek, teknolojideki son değişikliklere ayak uydurmaya çalışın. Ekip çalışmasında farklı fikirlere açık olun ve ne olursa olsun pozitif bakış açınızı kaybetmeyin. Gemiadamlarının sağlık ile ilgili şu noktalar hakkında da bilgi sahibi olması gerekir: Sıtma gibi hastalıklardan korunma HIV / AIDS gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar Kalp hastalıkları YASA EĞİTİM BÜLTENİ --- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Aşırı sigara ve alkol kullanımının etkileri Psikolojik sağlığın önemi Ayrıca fiziksel ve mental sağlığın korunabilmesi için tüm gemiadamlarının yeterli miktarda uyku ve istirahat almaları şarttır. Denizcilik her zaman enerjik olmanızı gerektiren zor bir meslektir. İşte bu yüzden gemide yorgunluk bir endişe kaynağıdır. Çalışma saatleri hem iş açısından hem de personelin etkinliği açısından çok önemli bir hal almıştır. IMO'ya göre çalışma saati; gemiadamının istihdam edildiği gemi namına görevde olması gereken veya yaşam mahali dışında bir üstünün emrine hazır bulunması gereken saatlerin sayısıdır. Çalışma saatlerinin haricindeki saatler dinlenme saatleridir. Kısa molalar dinlenme saati olarak kabul edilmez. Gemide çalışma saatlerinin hukuki limitleri ILO tarafından denizcilik endüstrisinin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak belirlenir. ILO'nun MLC 2006 Sözleşmesine göre çalışma saatleri: Normal şartlarda günde 8 saattir, haftanın bir günü dinlenme günüdür; 24 saatlik herhangi bir periyotta en fazla 14 saattir; 7 günlük herhangi bir periyotta en fazla 72 saattir; 24 saatlik herhangi periyotta en az 10 saat dinlenme ile desteklenmelidir. ILO'nun MLC 2006 Sözleşmesine göre dinlenme saatleri: 24 saatlik herhangi bir periyotta en az 10 saattir; 7 günlük herhangi bir periyotta en az 77 saattir. Çalışma saatleri 2 bölüme ayrılabilir, bunların bir tanesi en az 6 saat olmalı, ardı ardına gelen dinlenme periyotları arası 14 saatten uzun olamaz. Talimler dinlenme saatlerini minimum düzeyde etkileyecek şekilde ayarlanmalıdır. Gemi adamı ihtiyaçta görev (on-call) durumdaysa, (örn; unman sistemde vardiyacı bir makine zabiti) ve dinlenme periyodu call-out’lar ile bölündüyse yeterli sürede telafi edici dinlenme verilmelidir. Gemide çalışma düzeni Bayrak Devleti İdaresi tarafından belirlenmiş formatta, her görevi gösterir şekilde kolayca görülebilecek yerlerde afişe edilmelidir. Regülasyonlara uygunluğun gözlemlenebilmesi için dinlenme saatleri kayıt altına alınmalıdır. Kaptan, normal duruma dönülene kadar tüm dinlenme programını askıya alabilir. Normal duruma dönüldükten sonra çalışan kişilere Kaptan tarafından uygun dinlenme süresi verilmelidir. Yukarıda bahsettiğimiz kurallar 18 yaşından küçük gemiadamları için şu değişkenlikleri gösterir: Gemide çalışma saatleri günde 8 haftada 49 saati geçmemelidir; Yukarıdakileri limitleri geçen fazla mesai sadece mecburi koşullarda gerçekleşebilir; Öğün için yeterli süre olmalıdır, ana öğün için en az 1 saat; 2 saat sürekli çalışma sonrası en az 15 dakikalık mola verilmelidir; Eğitim takvimi veya vardiya düzeni kötü şekilde etkilenirse yukarıdaki kurallarda muafiyetler uygulanabilir; Muafiyetler kayıt edilmeli ve sonrasında telafi edilmelidir; Acil durumlarda Kaptan'ın kararıyla genç gemiadamlarının da çalışması istenebilir. 12. YORGUNLUK Yorgunluk günümüzde gemiadamlarını en kötü şekilde etkileyen faktördür. Uzun çalışma saatleri ve az dinlenme saatleri gemiadamlarının yorgunluğuna sebep olmaktadır. Son dönemde gemiadamlarının iş yükünün artmasına rağmen; regülasyonlar ile tanımlanan minimum dinlenme saatlerinde bir artışa gidilmemiştir. Gemiadamının yorgunluğu, kendi kişisel emniyetini ve geminin operasyonel emniyetini tehlikeye atar. YASA EĞİTİM BÜLTENİ ---- ---- YASA SAFETY & TRAINING BULLETIN 2014 Gemide yorgunluk şunlara sebep olur: Sakarlık Baş ağrısı ve baş dönmesi İşe odaklanma sorunu Aksilik Uyuyamama hastalığı (Insomnia) Yavaş tepki verme Zayıflayan muhakeme yeteneği İştah kaybı Ayık kalamama Gemiadamı kendisini etkisi altına alan yorgunluğun bu belirtilerini anlamalı ve gerekli tedbirleri almalıdır. Bu konu ile ilgili şunlara dikkat edilmelidir: Çalışma ve dinlenme saatleri gerekliliklerinizi bilin; Eğer kendinizi yorgun ve çalışamayacak gibi hissediyorsanız üstünüze haber verin; Düzgün ve düzenli aralıklarla beslenin. Öğün kaçırmayın; Alkol ve sigaradan kaçının; Egzersiz yapın; Meditasyon yapmaya çalışın. 13. GENEL SAĞLIK Gemiadamları denizde çok uzun süreler geçirdiği için, seyahat esnasında hastalanabilirler. Yetersiz beslenme, aşırı sigara ve alkol, uyku eksikliği gemiadamlarının sağlığını kötü şekilde etkilemektedir. Sürekli hareket halinde olan gemiadamları sağlıklarına dikkat etmeli ve gittikleri bölge koşullarından haberdar olmalıdır. Tüm dünyayı gezmek, gemiadamlarının sağlıkları açısından bazı riskler oluşturur. Gemiadamlarının kişisel sağlıkları ile ilgili dikkat etmeleri gereken konular: Kişisel Temizlik: Kişisel temizlik, gemide sağlığın temelini oluşturur. Temizlik hususlarına dikkat etmek ve kişisel hijyeni korumak hastalıkları önlemede ilk adımdır. Yaşam Alanını Temiz Tutmak: Yaşam ve çalışma alanlarını temiz tutmak gemiadamlarının sağlığını ve emniyetini korumaya yardımcı olur. Temiz ve düzenli alanlar; düzgün çalışma ve yaşam koşulları ile emniyetli ve güvenli çevre demektir. Dengeli Bir Yaşam Tarzı Benimsemek: Dengeli bir yaşam tarzı; çalışmanın yanında uygun yemek, iyi hijyen, dinlenme ve rekreasyon, ve egzersiz demektir. Dengeli bir yaşam tarzı gemiadamının mental ve fiziksel sağlığını temin ederek hastalıklardan korunma ve genel sağlık iyileştirmesi sağlar. Beslenme: Yeteri kadar uyuma, iyi hijyen ve antrenman yapmaya ek olarak yeterli miktarda alınan besinler; fiziksel ve mental gücü, enerji seviyesini ve iyi hissedişi artırır. Tıbbi Testler: Gemiadamlarının herhangi bir sağlık problemi veya hastalık yaşayıp yaşamadığının tespit edilebilmesi için belirli aralıklarla alkol ve uyuşturucu testi de dahil tıbbi taramadan geçmeleri gerekir. Kapt. R. Özgür CAN YASA EĞİTİM YASA EĞİTİM BÜLTENİ
© Copyright 2024 Paperzz
