LENF DÜĞÜMLERİ

LENF DÜĞÜMLERİ
Lenf düğümleri lenf damarları boyunca vucutta dağınık olarak yerleşmiş kapsüllü
yuvarlak,oval
şekilli
lenfoid
doku
elemanlarını
bulunduran
organlardır.
Boyun,koltukaltı,göğüs ve karın boşluğunda özellikle mezenterlerde çok sayıdadır.Afferent
lenfatik damarlar dokulardan gelen sıvıyı süzerler ve aynı zamanda enfekte olmuş dokudan
antijen taşıyan hücreleri (fagositik dentritik hücreler ve makrofajlar) de lenf nodüllerine
taşırlar.Lenf nodu immün cevabın başlatılması ve fagositoz için önemli bir bölgedir.Lenf
içinde taşınan antijenler sinüsler aracılığıyla süzülür ve immün cevap başlatmak için lenf
nodülüne girer.Lenf nodları antijene yanıt sırasında genişler
Lenf düğümleri mikroorganizmalara ve tümör hücrelerine karşı organizmayı savunan
yapılardır. Dış yüzü konveks ,iç yüzü konkav biçimli lenf damarlarının çıktığı ve organ içine
giren damar ve sinirlerin bulunduran bir hilum bölgesi bulunur. Dıştan saran fibröz
kapsül organın içine trabeküla denilen bölmeler gönderir.Bu bölmelere trabekula
denir.Trabekuların çevresini ara sinuslar çevreler ara sinuslar medulladaki sinuslara açılır.Her
lenf düğümünün dış korteks,iç korteks ve medulla bölümleri vardır. Dış korteks hilus bölgesi
dışında organın periferini çevreler.Kapsülla ile dış korteks arasında subkapsüler sinus
vardır.Subkapsüler sinus makrofajlar,retiküler hücreler ve retiküler liflerin oluşturduğu
gevşek bir ağ yapısı gösterir
Lenf nodunun retiküler ağı immün cevaplarda farklı fonksiyonları yerine getiren birkaç hücre
tipini içerir.
Retikulum hücreleri ve liflerinden oluşan retiküler ağ ve serbest hücrelerin görünümü
Retiküler hücreler;Fibroblastlara çok benzerler.Tip III kollajen (retiküler lifler) ve temel
maddeyi sentezlerler.
Dendritik hücreler;Kemik iliğinden köken alan antijen sunan hücredir.Genellikle lenf nodu
içinde T lenfositten zengin alanlarda lokalizedir.
Makrofajlar ; Hem fagositik ve hem de antijen sunan hücrelerdir.
Folliküler dendritik hücreler;Çok sayıda sitoplazmik uzantıya sahiptirler.Germinal
merkezlerde B lenfositler arasında uzanırlar. Antijen sunan hücre değildir Antijen endositozla
hücre içine alınmaz
Korteks
Dış Korteks
Korteksin dış kısmında lenfositler nodüller şeklinde organize olmuşlardır
Primer ve sekonder lenf folikülleri bulunur.
Primer lenf folikülü küçük lenfositlerin sıkıca paketlendiği ,homojen, yuvarlak veya oval
lenfositlerin bulunduğu hücre topluluğudur.Sekonder lenf folikülü ise geniş lenfosit
kümelerinin bulunduğu lenf folikülleridir..Sekonder foliküllerin dış kısmında yoğun bir
biçimde küçük tipte lenfositlerin yer alması ile koyu renkli görünür Ortasında ise açık renkli
germinal merkez bulunur.Bu bölge, B lenfositlerin çoğalma yeridir.Açık renkli görünmesinin
sebebi orta ve büyük lenfosit hücrelerinin nuklear kromatini yoğun değildir. B bellek
hücrelerinin ve plazma hücrelerinin oluştuğu bölgeler olarak bilinmektedir..Folliküler
dendritik hücre germinal merkezde B lenfositlerin arasında yer alır.İnce stoplazmik
uzantılarına antijen antikor kompleksi yapışır.
İç Korteks (Parakorteks),lenf nodundaki T hücrelerinin çoğunu içerir (Timus-bağımlı
korteks)Belirgin bir lenf folikülü görülmez.Diffuz lenfosit hücrelerinden oluşmaktadır.
Özelleşmiş yüksek endotelli venüller (HEV) sıvı absorbsiyon bölgeleridir ve sirküle olan
lenfositlerin lenf noduna giriş bölgeleridir (%90) Postkapiller venüller küboidal veya
kolumnar endotel ile döşelidirler Aralarında açıklık bulunur.Yaklaşık 2-3 mikrometre olan
açıklıktan , lenfositler diapedezle bu venülleri geçebilirler.Selektin ve addresin denilen yüzey
antijenlerinin tamamlayıcı özellikteki etkileri ile kübik epitelin yüzeyine lenfositler yapışarak
venüle geçer.HEV hücreleri lenfin konsantre edilmesi ve sirkülasyonunda önemli rol
oynarlar.Kan yolu ile lenf düğümüne geri dönen lenfositler bu özel damarlardan geçerler.
B ve T lenfositler HEV aracılığıyla kan akımından ayrılırlar (T hücreleri derin kortekste kalır,
B hücreleri nodüler kortekse göç eder)
Medulla; medullar kordonlar ve medullar sinuslardan oluşur. Medullar kordonlar; retiküler
hücreler, lenfositler, makrofajlar, dendritik hücreler ve plazma hücrelerini içerirler. Medullar
sinuslar lenfle dolu düzensiz boşluklardır.
Histofizyolojisi
Lenf dolaşım sistemine geri dönmeden önce lenf düğümlerinden geçerken yabancı
partiküllerden temizlenir.lenf folikülleri lenfosit vucut savunmasında önemli bir göreve
sahiptir.İmmun yanıt olarak B lenfosit hücrelerinin çoğalması,Yardımcı T lenfosit hücrelerine
ev sahipliği yapmak gibi görevleri vardır.
Dolaşımı
Afferent lenfatik damarlar subkapsuler sinusaarasinuslaramedullar sinusaEfferent
lenfatik damarlar
KAYNAK
Türkiyedeki üniversitelerin tıp fakültesinde okutulan histoloji ve embriyoloji ders notları ve çeşitli web
sitelerinde, histoloji ve embriyoloji kitap ve dergilerindeki bilgilerden yararlanılmıştır.