ATMOSFERİK-‐SOĞUK PLAZMALARIN BİYOMEDİKAL UYGULAMALARI Öğr. Gör. Dr. Utku Kürşat Ercan İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Plazma ilk defa 1900’ lü yılların başında Langmuir tarafından, maddenin dördüncü hali olarak tanımlanmıştır. Plazma, iyonize gaz, yüklü parçacıklar, serbest elektronlar, elektriksel olarak uyarılmış parçacıklar ve UV fotonlarından oluşur ve evrenin %99’ undan fazlasının oluşturur. Plazma, gaz sıcaklığına bağlı olarak soğuk ve sıcak plazmalar olmak üzre ikiye ayrılabilir. Sıcak plazmalarda, gaz sıcaklığı, serbest elektronların sıcaklığına eşittir ve binlerce Kelvin dereceye ulaşabilir. Tersine soğuk plazmalarda, elektronların sıcaklığı binlerce dereceye ulaşırken, gaz sıcaklığı yükselmez ve çevre sıcaklığı seviyesinde kalır. Bu bakımdan soğuk plazmalar, sıcaklığa dayanıksız malzemeler üzerinde kullanılabilir. Plazma oluşumu sırasında biyolojik olarak aktif, hidrojen peroksit, hidroksil radikali, ozon, süperoksit, singlet oksijen gibi reaktif oksijen türleri ve nitrik oksit, nitrit, nitrat, peroksinitrit gibi reaktif nitrojen türleri üretilir. Tıbbi plazmalar alanı, mühendislik, fizik, kimya ve yaşam bilimlerini kullanan, multi disipliner, yeni terapotik yöntemler sunan yeni bir bilim dalıdır. Uzun sürelerdir sıcak plazma ve plazma jetleri cerrahide, kesme, koterizasyon ve ablasyon amaçlı kullanılmaktadır. Soğuk plazmaların hassas yüzeylerde kullanılabilirliği, sıcak plazmalar yanında soğuk plazmların da pek çok biyolojik uygulamalarının youlunu açmıştır ve şu anda hali hazırda tıbbi plazmalar alanındaki çalışmalar tüm dünyada hızla ilerlemekte ve klinik kullanıma girmeye aday durumdadır. Plazmaların en sık çalışılan biyomedikal uygulaması dezenfeksiyon olup, bakteri, mantar, virüs, prion, spor inaktivasyonu değişik plazma uygulama yöntemleriyle sağlanabilmektedir ve ayrıca plazma ile muamele edilen farklı materyaller de antimikrobiyal özellik kazanbilmektedir. Bunun yanında soğuk plazmaların, koagülasyon, yara iyileşmesi, diş beyazlatma, implant-‐kemik entegrasyonunun artırılması, estetik amaçlı kullanımı, anjiyogenesis, kanser terapisi, transfeksiyon uygulamaları da hızla gelişmekte ve pek çok klinik bilim dalının ilgisini çekmektedir.
© Copyright 2024 Paperzz
