Hi dr oj en d iyo it eh ald rm fo STERİLİZASYON DEZENFEKSİYON EL ANTİSEPSİSİ ste rili za s yon pe ro ks it Perasetik asit it eh ald r fenol te glu Çamaşır suyu Etilen oksit klo r ze alkol dezenfeksiyon fir ozon ppm an Dr. Melda SINIRTAŞ TANIMLAR Hipokrat (MÖ 460-370) ‘‘Öncelikle zarar verme’’ Vegrorum arcana visa, audita intellecta nemo eliminet STERİLİZASYON: Mikrobiyal yaşamın tüm tüm formlarının fiziksel veya kimyasal yöntemler uygulanarak tamamen yok edilmesi DEZENFEKTANLARA DİRENÇ TANIMLAR DEZENFEKSİYON: Cansız ortamlar, Patojenmikroorganizmaların Patojen eşyaelimine ve aletler edilerek enfeksiyon yapmayacak düzeye indirilmesi işlemi ANTİSEPSİ: Patojen Patojen mikroorganizmaları öldürmek Canlı ortam veya üremelerini durdurma amaçlı vücut yüzeylerine kimyasal madde uygulama işlemi Prion inaktivasyon işlemi Sterilizasyon Yüksek düzey dezenfeksiyon Prion En dirençli Bakteri sporları Protozoon kistleri Mikobakteriler Orta düzey dezenfeksiyon Düşük düzey dezenfeksiyon Küçük zarfsız virüsler Mantarlar En duyarlı Vejetatif bakteriler Zarflı virüsler TANIMLAR DEKONTAMİNASYON: Sağlık çalışanının, tıbbi alet ya da malzemeye herhangi bir koruyucu araç kullanmadan elle dokunması durumunda risk taşımaması TEMİZLEME: Nesnenin yabancı maddelerden, deterjanla veya deterjansız su ile mekanik olarak arındırılması STERİLİZASYON YAPMADAN TEMİZLİK YAPABİLİRSİNİZ TEMİZLİK YAPMADAN STERİLİZASYON YAPAMAZSINIZ Sterilizasyon-Dezenfeksiyon Kritik aletler: bir objenin nasıl dezenfekte/sterilize edileceği o objenin nerede kullanılacağı ile ilişkilidir Yarı-Kritik aletler: Steril vücut boşluklarına, dokulara ve vasküler sisteme giren aletler Mukoza veya bütünlüğü bozulmuş cilt ile teması olan aletler Kritik olmayan alet ve yüzeyler: Bütünlüğü bozulmamış cilt ile temas Spaulding EH. 1968 ENFEKSİYON RİSKİNE GÖRE TIBBİ MALZEMELER SINIF CİHAZ, ALET VE MALZEME GEREKLİ İŞLEM Cerrahi aletler, kardiyak ve üriner kateterler, implantlar, vb. Sterilizasyon KRİTİK Fleksible endoskoplar, nazal kanüller, airway, aspirasyon sondaları, vb. Yüksek düzey dezenfeksiyon Civalı cam termometreler, hidroterapi tankı Orta düzey dezenfeksiyon YARI KRİTİK KRİTİK OLMAYAN Steteskop, tansiyon aleti manşonu, küvöz, sürgü, yüz maskeleri, vb. Düşük düzey dezenfeksiyon Zamana Eşyanın yapısına Sterilizasyonda kullanılacak sistem Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Filtrasyon Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Filtrasyon Mikroorganizmaları öldürmez, uzaklaştırır Fiziksel ve kimyasal bozulacak maddelerin sterilizasyonunda kullanılır Çözeltiler ve havanın sterilizasyonunda kullanılır HEPA filtresi Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Isı Isı Nemli ısı ile sterilizasyon Buharla sterilizasyon Buharla sterilizasyon Buhar Sterilizasyonu Toksik değil Siklus kontrolü ve monitörizasyon basit Organik/inorganik maddelerden az etkilenir Paketlere ve lümenlere iyi penetre olur Kaynatma Tindalizasyon Kuru ısı ile sterilizasyon Alevden geçirme Kızıl dereceye kadar ısıtma Kuru sıcak hava fırını Avantajları Akım halinde buharla sterilizasyon Basınçlı buharla sterilizasyon Sıcak su ile sterilizasyon Toksitesi az Ekonomik Güvenilir Kolay uygulanabilir Alevden geçirme Kızıl dereceye kadar ısıtma Kuru sıcak hava fırını Nemli ısı ile sterilizasyon En yaygın ve etkili sterilizasyon yöntemi Isı derecesi arttıkça işlem süresi kısalır Kaynatma Tindalizasyon Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Isı Isı Kuru ısı ile sterilizasyon Sıcak su ile sterilizasyon Akım halinde buharla sterilizasyon Basınçlı buharla sterilizasyon Isı Isı ile sterilizasyon Dezavantajları Isıya duyarlı malzemelerde uygulanamaz Basınçlı Buharlı Sterilizasyon Buharla sterilizasyonsterilizasyon-bası basınçlı buhar Nem Basınç Isı Zamana bağlı Otoklav Buharla sterilizasyonsterilizasyon-bası basınçlı buhar Hızlı Ucuz Kullanım alanı Cerrahi malzemeler (giysi, paketler, pansuman malzemeleri) Metal-cam eşya Atılacak kültür Tıbbi atık 15 dk 5 dk Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Isı Isı Nemli ısı ile sterilizasyon 121 ˚C 1 atm 134 ˚C 1 atm Buharla sterilizasyon Sıcak su ile sterilizasyon Akım halinde buharla sterilizasyon Basınçlı buharla sterilizasyon Kaynatma Tindalizasyon Kuru ısı ile sterilizasyon Alevden geçirme Kızıl dereceye kadar ısıtma Kuru sıcak hava fırını Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Isı Isı Nemli ısı ile sterilizasyon Hücrelerin nükleik asitlerine etki eder 254 nm dalga boyu etkilidir Hava-yüzey sterilizasyonunda kullanılır Civa buharlı lambalar kullanılır Kullanım alanları Kaynatma Tindalizasyon Kuru ısı ile sterilizasyon UV Akım halinde buharla sterilizasyon Basınçlı buharla sterilizasyon Sıcak su ile sterilizasyon Buharla sterilizasyon Fiziksel SterilizasyonSterilizasyon-Işınlama şınlama Alevden geçirme Kızıl dereceye kadar ısıtma Kuru sıcak hava fırını KURU ISI İLE STERİLİZASYON Ameliyathaneler Doku kültürü Tüm kabinler SÜZME İLE STERİLİZASYON KİMYASALLAR İLE STERİLİZASYON NEMLİ ISI İLE STERİLİZASYON Yakma Pasteur fırını Otoklav Etilen oksit, Formaldehid, Gaz plazma, Ozon, Klorindioksit…
© Copyright 2024 Paperzz