Pediyatrik Popülasyonda Klinik Araştırmalar Kılavuzu

Pediyatrik Popülasyonda
Klinik Araítırmalar Kılavuzu
Bu kılavuz ICH Uzman Grubu tarafından geliûtirilmiû olup ICH sürecine uygun
olarak denetleyici tarafların da fikri alınmıûtır. Sürecin 4. basamaøında final
taslak Avrupa Birliøi, Japonya ve Amerika Birleûik Devletleri’nin denetleme
organlarının onaylarına sunulmuûtur.
Çeviri: Murat Kirtiû
OMEGA CRO
2.6 PEDùYATRùK ÇALIúMALARLA ùLGùLù ETùK KONULAR
Pediyatrik popülasyon son derece hassas bir altgrubu temsil
etmektedir. Bu nedenle, çalıímalara katılan pediyatrik bireylerin haklarının korunması ve ciddi risklere maruz kalmalarının
önlenmesi için özel uygulamalara gereksinim vardır. Bu uygulamaların amacı, pediyatrik çalıímaların etik bir íekilde yürütülmesini saðlamaktır. Klinik bir çalıímanın gerek katılanların,
gerekse diðer çocukların menfaatine olabilmesi için, çalıímanın
en uygun íekilde dizayn edilmesi ve böylece elde edilen verilerin
kalite ve yorumlanabilirliðinin saðlanması gerekmektedir. Ayrıca, klinik çalıímalara katılanların (ICH E6, bölüm 4.8.1.4’te
bahsedilen özel durumlar hariç) o çalıímadan bir takım yararlar
saðlaması esastır.
2.6.1 ùnceleme Kurulu / Baøımsız Etik Kurul (IRB/IEC)
IRB ve IEC’nin görev ve sorumlulukları çalıímaya katılanların korunması bakımından hayati önem taíır. Pediyatrik popülasyonla ilgili protokollerin incelenmesinde IRB/IEC üyeleri
veya bu kurulların danıítıðı, pediyatri alanındaki etik, klinik ve
psikolojik konularda bilgi sahibi olan uzmanların da yer alması gerekir.
2.6.2 Hasta Alımı
Hasta alımı sırasında, çalıímaya katılacak kiíiyi veya ebeveynlerini / yasal vasilerini ikna etme yönünde uygunsuz bir
yol izlenmemelidir. Geri ödeme giderleri ve masraflar pediyatrik klinik çalıímanın geneli dahilinde karíılanabilir. Katılımcıya
ödenen her türlü para IRB/IEC tarafından incelenecektir.
Pediyatrik popülasyon üzerinde yapılan çalıímalarda hasta alımının kısıtlanması için geçerli bir neden olmadıðı sürece,
38
Yıl 2007 Sayı 16
iku sayi 16 articles.indd Sec1:38
5/10/2007 12:00:16
Pediyatrik Popülasyonda Klinik Araútırmalar Kılavuzu
bölgenin demografik özelliklerini temsil edenlerin
ve üzerinde çalıíılmakta olan hastalıðın dahil edilmesine gayret edilmelidir.
2.6.3 Bilgilendirilmiû Olur Alınması ve
Anlaûma
2.6.4 Riski Azaltmak
Bir tedavinin yararlı olup olmadıðının ispatlanması bakımından çok önemli olan çalıímalar her
ne kadar toplum genelinin yararına olsa da, bazı
katılımcılar bundan zarar görür. Bilinen tüm risklerin ortadan kaldırılması veya azaltılması için her
türlü çaba gösterilmelidir. Klinik çalıíma baíla-
2.6.5 Acıyı Azaltmak
Tekrarlayan invazif uygulamalar acı verici veya
korkutucu olabilir. Çalıíma eðer pediyatrik hastaların tedavisinde deneyim sahibi araítırıcılar
tarafından dizayn edilir ve yönetilirse ortaya çıkabilecek rahatsızlıkların en aza indirilmesi mümkün
olacaktır.
Protokol ve araítırmalar pediyatrik popülasyon
için özel olarak tasarlanmalı (yetiíkin protokollerinin basitçe revize edilmií hali olmamalı) ve bölüm
2.6.1’de de belirtildiði gibi bir IRB/IEC tarafından
onaylanmalıdır.
Katılımcıların klinik çalıímalardan olumlu deneyimler elde etmesini saðlayacak, rahatsızlık ve acıyı
en aza indirecek uygulamalar aíaðıdaki gibidir:
• Pediyatrik popülasyon bakımında, o yaíın gerektirdiði ihtiyaçlar konusunda ve pediyatrik
uygulamalar alanında deneyimli personel
• Pediyatri grubunun yaíına hitap eden eíya,
oyuncak, aktivite ve yiyecek bulunan bir ortam
• Çalıímanın katılımcıların bakıldıðı hastane
veya klinik ortamda yönetilmesi
• Uygulamalardan doðabilecek rahatsızlıkları
en aza indirmek için:
• IV kateterlerin yerleítirilmesi için uygun
anestezi
• Kan örneði almak için defalarca iðne batırmak yerine kalıcı kateterler kullanılması
• Protokolün gerektirdiði kan örneði alımlarının rutin kan alımları sırasında yapılması
IRB/IEC, protokol uyarınca gerekli olan kan
örneði alımlarında kabul edilebilir iðne girií sayısını belirlemeli ve kalıcı kateterin zaman içinde iílevini yitirmesi durumunda yapılması gerekenlerin
iyi anlaíılmasını saðlamalıdır. Katılımcıların araítırmadan çıkma isteðine bölüm 2.6.3’te belirlenen
haller dıíında uyulmalıdır.
Kaynak:
ICH Harmonised Tripartite Guideline: Clinical Investigation of
Medicinal Products in the Pediatric Population.
Yıl 2007 Sayı 16
iku sayi 16 articles.indd Sec1:39
sayı özel
Pediyatrik bir hastanın bilgilendirilmií olur vermesi yasal olarak mümkün deðildir. Bu nedenle,
pediyatrik çalıímalarda yer alanlar çalıímaya katılmalarının sorumluluðunun üstlenilmesi bakımından ebeveynlerine / yasal vasilerine baðımlıdırlar.
Yasal vasiden yerel kanun ve düzenlemelere uygun
tam bir bilgilendirilmií olur alınmalıdır. Çalıímaya
katılan herkes, anlayabilecekleri bir dil ve terminoloji kullanılarak, çalıíma hakkında mümkün olan
en iyi íekilde bilgilendirilmelidir. Eðer íartlar uygunsa katılımcı ile anlaíılabilir (anlaíma yapılabilme yaíı yerel düzenlemelerle sabittir veya IRB/IEC
tarafından belirlenir). Akli olgunluða eriímií olanlar yazılı anlaíma veya bilgilendirilmií olur formunu bizzat kendileri imzalayabilirler. Herhangi bir
zamanda çalıímaya katılmaktan vazgeçme veya çalıímadan çıkma hakkına sahip oldukları katılımcılara iyice anlatılmalıdır. Sıkıntısını tam olarak ifade
edemeyen hastalarda meydana gelebilecek aíırı acı
ve sıkıntı belirtilerine dikkat edilmelidir. Her ne
kadar katılımcının çalıímadan çıkma isteðine saygı duyulması gerekiyorsa da, ciddi veya ölümcül
hastalıkların tedavisi amacını taíıyan çalıímalarda,
araítırıcı veya yasal vasinin hastanın çalıímaya devam etmemesinin hayati tehlike doðurabileceðini
düíündüðü durumlar olabilir. Bu gibi durumlarda hastanın çalıímaya devam edebilmesi için ebeveyn / yasal vasi oluru alınması gerekir. Ergenler
veya (kanunla belirlenen) olgun yaítaki çocuklar
kendileri bu oluru verebilirler. Daha az incinebilecek popülasyondan elde edilebilecek bilgiler, daha
hassas ve daha kolay incinebilecek olanlardan veya
kendi baílarına olur veremeyecek olanlardan elde
edilmemelidir. Engelli veya yetiítirme yurtlarında
yaíayan pediyatrik popülasyon üzerinde yapılacak
çalıímalar, belli baílı veya sadece bu popülasyonda görülen hastalıklarla ilgili olmalı veya bu grubun
tıbbi bir ürünün doðasını ya da farmokodinamik
etkilerini deðiítirmesi beklenen durumlarla sınırlandırılmalıdır.
madan önce araítırıcılar tıbbi ürünün her türlü
preklinik ve klinik toksisitesi hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar. Pediyatrik klinik çalıímalarda riski azaltmak için çalıímayı yönetenlerin, pediyatrik
alanda iyi eðitim almıí ve olası tüm pediyatrik advers olayların deðerlendirilmesinde deneyim sahibi
kiíiler olması gerekir.
Çalıíma oluíturulurken, iyi bir çalıíma dizaynına uygun olarak katılımcı ve uygulama sayısını
en aza indirmek için çaba sarfedilmelidir. Sistem,
beklenmeyen bir tehlike görüldüðünde çalıímayı
süratle sona erdirebilecek íekilde olmalıdır.
39
5/10/2007 12:00:26