iyon yer değiştirme ve ısıl işlem ile renklendirilmiş kurşun alkali

2 9 . C a m S e m p o z y u m u / 2 9 . G l a s s S y mp o s i u m - 0 7 K a s ı m 2 0 1 4 / 0 7 N o v e m b e r 2 0 1 4
Kadir Has Üniversitesi Cibali Kampüsü – Balat / İstanbul (Sinema B Salonu: 3. Oturum 14:30 -14:50)
İYON YER DEĞİŞTİRME VE ISIL İŞLEM İLE
RENKLENDİRİLMİŞ KURŞUN ALKALİ CAMLARININ
ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Meryem Sarıgüzel1, Prof. Dr. Şenol Yılmaz2, Dr. Esin Günay1
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, Malzeme Enstitüsü1,
Sakarya Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği2
[email protected] , [email protected] , [email protected]
1982 yılında Sakarya'da doğdu. Lisans derecesini 2004 yılında
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği
bölümünden aldı. 2007 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi
Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Seramik Mühendisliği
bölümünde yüksek lisansını tamamladı. 2010 yılında Sakarya
Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliğinde başladığı
doktora eğitimine devam etmektedir. Aynı zamanda, 2008 yılından
beri TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Malzeme Enstitüsünde
araştırmacı olarak çalışmaktadır.
ÖZET
Yüksek kuvars esaslı bünye üzerinde kurşun alkali esaslı sırların (cam tabakası)
renklendirilmesi gümüş ve bakır ilavesi ile gerçekleştirilmiş ve sonucunda metalik
parlaklığa ve renk geçişlerine sahip cam kaplama tabakası elde edilmiştir. Kaolen, bakır
sülfat ve gümüş karbonat içeren karışım cam tabakası yüzeyine uygulandıktan sonra
oksitleyici-redükleyici atmosferde ısıl işlem gerçekleştirilmiştir. İyon yer değiştirme
olarak bilinen bu metod ile kurşun alkali esaslı cam içerisinde gümüş nano kümeleri
oluşturulmuştur. UV-visible spektrometre ile yapılan ölçüm ile elde edilen absorbsiyon
spektrumunda, cam kaplama içerisindeki gümüş nano kümelerinin yüzey plazmon
rezonansından kaynaklı olarak 410 nm’de absorbsiyon bandı gözlemlenmiştir. X-Işını
Difraksiyonu (XRD) ile bu camsı yapı içerisindeki metalik gümüş fazı, X-Işını
Fotoelektron Spektroskopisi (XPS) ise elementel kompozisyon belirlenirken, Geçirimli
Elektron Mikroskobu-Enerji Dağılımlı Spektrometre (TEM-EDS) ile nano-tanelerin
ortalama boyutunun 5-10 nm olduğu ve yüzeyden başlayarak, yaklaşık 300-750 nm
derinliğe kadar dağılım gösterdiği saptanmıştır. Cam ürünlerin renklendirilmesi, cam
üzeri desen uygulamaları ve optik camların üretimine kadar çok farklı alanlarda
kullanılabileceği öngörülen bu teknik ile elde edilmiş renklerin -10ºC kış, +40ºC yaz
koşullarında atmosferik şartlara dayanımlı olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Sözcükler: Cam kaplama, gümüş nano kümeleri, iyon yer değiştirme
Bildiri Özetleri / Abstracts •
Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı / Research and Technological Development Presidency - 1