MİKRO İKTİSAT

Hüseyin ŞEN  Ersan ÖZ
MÜFETTİŞLİK, UZMANLIK, DENETÇİLİK, İDARİ YARGI HÂKİMLİĞİ,
KAYMAKAMLIK VE BENZERİ SINAVLARDA SORULMUŞ
MALİYE
SORULARI ve YANITLARI
(2001-2014)







Kamu Maliyesi ve Kamu Ekonomisi
Vergi Teorisi ve Politikası
Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi
Devlet Bütçesi
Devlet Borçları
Maliye Politikası
Uluslararası Mali Kurum ve Kuruluşlar
ii 
Hüseyin ŞEN  Ersan ÖZ
ISBN
978-605-62423-9-7
YAYIMA HAZIRLIK
Hüseyin ŞEN  Ersan ÖZ
KAPAK DİZAYNI
Sinan KACIR
SAYFA DÜZENİ
Hüseyin ŞEN
BASKI
Azim Matbaacılık  (0312) 342 03 71-72
BU KİTAP T.C. KÜLTÜR BAKANLIĞI BANDROLÜ İLE SATILMAKTADIR.
Yazışma ve İsteme Adresi
Bursa Caddesi No: 117
Kınıklı/ DENİZLİ
Tel: (0.258) 212 51 93  Faks: (0.258) 212 24 26
[email protected]
© COPYRIGHT GÖKÇE KİTABEVİ
Yayım Hakkı
Bu kitabın her türlü yayım hakkı Gökçe KİTABEVİ’ne aittir.
Bu kitabın baskısından 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası hükümleri gereğince
kaynak gösterilerek bile olsa alıntı yapılamaz, herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, genel ağ ve diğer
elektronik ortamlarda yayımlanamaz.
 iii
ÖNSÖZ
Başlangıcı 2007 yıllarına ulaşan bir çalışmayla karşı karşıyasınız… Gerek arkadaşlarımızın, gerekse öğrencilerimizin teşviki ile işe söz konusu tarihten bu yana iş sınavlarında sorulan soruları derleyerek başladık. Tabi işimiz soruları derlemekle bitmedi.
Daha sonra söz konusu soruları, maliyenin ilgili alanlarına ve ünitelerine göre tasnif
ettik. Bundan sonra, her bir soruyu en ince ayrıntısını dahi dikkate alarak cevaplandırmaya çalıştık. Bu bağlamda doğru seçeneğin tespiti ve açıklanması ile yetinmeyip,
diğer tüm seçeneklerin de neden doğru olmadığını ayrıntılı olarak açıklamaya çalıştık.
Dolayısıyla karşımıza, bir soru ve beş açıklama çıktı. Böylece, her bir soruda beş farklı
konuyu göz önüne sermek suretiyle derinlemesine bir soru-cevap tahlili gerçekleştirmiş olduk.
Çalışmada bazı hatalar veya yanlışlıklar mutlaka olacaktır. Ama bu konuda titiz davranmaya azami itina gösterdiğimizi belirtmek isteriz. Gözden kaçırdığımız ancak
okuyucunun farkedeceği bu türden hataların, yetersiz açıklamaların ve/veya anlaşılmayan kısımların tarafımıza bildirilmesi bizlere daha iyisini yapma adına güç katacaktır.
Çalışmanın okuyucuya faydalı olması umudu ile…
Hüseyin ŞEN  Ersan ÖZ
Ankara/ Denizli
Kasım 2014
iv 
Hüseyin ŞEN,
[email protected]
1968 yılında Çorum İskilip’te doğdu. Hacettepe Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü’nden 1990
yılında mezun oldu. 1996 yılında Bradford Üniversitesi Kalkınma, Proje ve Planlama
Merkezi’nden yüksek lisans derecesini aldı. Doktorasını ise, Haziran 2002’de Dokuz Eylül
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde tamamladı. Bonn Üniversitesi Kalkınma Araştırmaları
Merkezi, TCMB, Berlin’de yerleşik bulunan Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü,
Hague’de yerleşik bulunan Sosyal Çalışmalar Enstitüsü ve Viyana’da bulunan IMF Enstitüsü’nde
akademik kurslara katıldı ve araştırmalarda bulundu. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF, Maliye
Bölümü’nde görev yaptı. Haziran 2010-Ocak 2013 tarihleri arasında da T.C. Kuzey Anadolu
Kalkınma Ajansı’nın kurucu Genel Sekreterliği görevini üstlendi. Halen Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bölümü Mali İktisat Anabilim Dalı’nda görev yapan
yazarın akademik çalışmaları; Kamu Maliyesi, Kamu Ekonomisi, Maliye Politikası, Para Politikası
ve Kalkınma Makroekonomisi alanlarında yoğunlaşmaktadır.
Ersan ÖZ,
[email protected]
1975 yılında Manisa Gölmarmara’da doğdu. 1997 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi İİBF
Maliye Bölümü’nden mezun oldu. 2000 yılında, aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde
yüksek lisansını tamamladı. Doktorasını ise Eylül 2004’te Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü’nde yaptı. Pamukkale Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu
Kurucu Müdürlüğü başta olmak üzere üniversite bünyesinde senato üyeliği, yönetim kurulu
üyelikleri, dekan yardımcılığı, sosyal bilimler enstitüsü müdür yardımcılığı, Mali Hukuk
Anabilim Dalı başkanlığı gibi çeşitli görevler ifa etti. Halen Pamukkale Üniversitesi İİBF
Maliye Bölümü Mali Hukuk Anabilim Dalı’nda görev yapan yazarın çalışmaları Türk Vergi
Hukuku, Türk Vergi Sistemi, Türk Vergi Yargısı ve Uluslararası Vergilendirme alanlarında
yoğunlaşmaktadır.
 v
İÇİNDEKİLER
Önsöz ....................................................................................................................................................................................... iii
Yazarların Özgeçmişi ........................................................................................................................................................ iv
İçindekiler ......................................................................................................................................................................... v-vi
Kısaltmalar Listesi ........................................................................................................................................................... vii
BÖLÜMLER
I. KAMU MALİYESİ VE KAMU EKONOMİSİ .............................................................. 01-190
01. Kamu Maliyesi ve Kamu Ekonomisine İlişkin Temel Bilgiler ...................................................... 01-32
02. Kamu Kesiminin Ulusal Ekonomi İçindeki Yeri ................................................................................. 33-38
03. Devletin Ekonomiye Müdahale Nedenleri: Piyasa Başarısızlıkları .......................................... 39-60
04. Kamu Harcamaları ......................................................................................................................................... 61-142
05. Devletin Ekonomiye Müdahalesinin Ortaya Çıkardığı Olumsuz Sonuçlar:
Devletin Başarısızlığı Tezi ve Kamu Tercihi Teorisi ................................................................... 143-152
06. KİT’ler ve Özelleştirme ............................................................................................................................. 153-164
07. Fayda - Maliyet Analizi .............................................................................................................................. 165-166
08. Kamu Gelirleri ................................................................................................................................................ 167-190
II. VERGİ TEORİSİ VE POLİTİKASI ........................................................................... 191-302
01. Vergi Teorisi ve Politikasına İlişkin Temel Bilgiler .....................................................................
02. Vergilerin Tasnifi .........................................................................................................................................
03. Vergileme İlkeleri ........................................................................................................................................
04. Vergileme Tekniği .......................................................................................................................................
05. Vergi Yükü ve Vergide Yansıma ............................................................................................................
06. Vergilerin Mali, Ekonomik ve Sosyal Etkileri .................................................................................
191-206
207-224
225-236
237-260
261-272
273-302
III. VERGİ HUKUKU VE TÜRK VERGİ SİSTEMİ .................................................... 303-458
01. Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sitemine İlişkin Temel Bilgiler .................................................
02. Vergi Hukukunun Temel Kaynakları, İlkeleri ve Hukuki Uygulaması ................................
03. Mükellefin Ödevleri, Hakları ve Denetlenmesi ..............................................................................
04. Vergi İdaresi ve Vergilendirme Süreci ...............................................................................................
05. Vergi Hukukunda Süreler ........................................................................................................................
06. Vergi Suç ve Cezaları ..................................................................................................................................
07. Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümü .......................................................................................................
08. Kamu Alacaklarının Korunması ve Cebri Tahsil ..........................................................................
09. Türk Vergi Sistemi’nde Uygulanan Vergiler ..................................................................................
303-330
331-344
345-352
353-362
363-368
369-378
379-390
391-402
403-458
vi 
IV. DEVLET BÜTÇESİ .................................................................................................... 459-626
01. Devlet Bütçesine ilişkin Temel Bilgiler .............................................................................................
02. Bütçe Sistemleri ...........................................................................................................................................
03. Bütçenin İşlevleri ve İlkeleri ...................................................................................................................
04. Bütçeleme Süreci .........................................................................................................................................
A. Bütçelenin Hazırlanması ve Görüşülmesi ....................................................................
B. Bütçenin Onaylanması ve Kanunlaşması ......................................................................
C. Bütçenin Uygulanması ...........................................................................................................
D. Bütçenin Kapatılması ..............................................................................................................
E. Bütçenin İbrası ............................................................................................................................
05. Bütçenin Denetimi ve Sayıştay .............................................................................................................
06. 1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ve 5018 Sayılı KMYKK Çerçevesinde
Bütçe ile İlgili Kavramlar, Kurumlar ve Veriler .............................................................................
459-476
477-488
489-516
517-568
517-530
531-544
545-560
561-566
567-568
569-590
591-626
V. DEVLET BORÇLARI .................................................................................................. 627-720
01. Devlet Borçlarına ilişkin Temel Bilgiler ............................................................................................
02. Devlet Borçlarının Sınıflandırılması ...................................................................................................
03. Devlet Borçlarının Kaynakları: İç Borçlar, Dış Borçlar, Bağış ve Yardımlar ...................
04. Devlet Borçlarının Yönetimi ...................................................................................................................
05. Devlet Borçlarının İtfası ............................................................................................................................
06. Devlet Borçlarının Sürdürülebilirliği .................................................................................................
07. Türkiye’de Devlet Borçları ......................................................................................................................
627-646
647-660
661-674
675-700
701-702
703-712
713-720
VI. MALİYE POLİTİKASI .............................................................................................. 721-864
01. Maliye Politikasına ilişkin Temel Bilgiler .........................................................................................
02. Maliye Politikasının Amaç ve Araçları ...............................................................................................
03. Maliye Politikasının Etkinliği .................................................................................................................
04. Toplam Talep-Toplam Arz Analizi ......................................................................................................
05. Maliye Politikasının Etkinliğine İlişkin Tartışmalar ...................................................................
06. Maliye Politikasının Uygulanma Yöntemleri ..................................................................................
07. Bütçe Açıkları: Ölçümü, Finansmanı ve Etkileri ...........................................................................
08. Çarpan Mekanizması ..................................................................................................................................
09. Türkiye’de Maliye Politikası ...................................................................................................................
10. Maliye Politikasına İlişkin Diğer Konular ........................................................................................
721-728
729-738
739-748
749-768
769-784
785-792
793-814
815-818
819-838
839-864
VII. ULUSLARARASI MALİ KURUM VE KURULUŞLAR .............................................. 865-884
KAYNAKÇA ...................................................................................................................................... 885-888
 vii
KISALTMALAR LİSTESİ
AATUHK
BİM
BM
BSMV
DNŞ
DPT
€
FDF
GVK
İYUK
KDV
KİK
KMYKK
KMS
KPSS
KVK
MDO
MİO
MM
MSF
MSM
MTİO
MTV
OSB
ÖTV
TEFE
TMSF
TSE
TSK
TÜBA
TÜFE
TÜİK
KYK
KDV
Y
T
TODAİE
TÜBA
TÜBİTAK
$
SDR
TBMM
TCMB
ÜGYS
VİV
VM
VUK
YPK
YSK
: Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
: Bölge İdare Mahkemesi
: Birleşmiş Milletler
: Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Kanunu
: Danıştay
: Devlet Planlama Teşkilatı
: Avrupa Para Birimi, Avro, Euro
: Faiz Dışı Fazla
: Gelir Vergisi Kanunu
: İdari Yargılama Usulü Kanunu
: Katma Değer Vergisi
: Kamu İhale Kurumu
: Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
: Kamu Memurluk Sınavı
: Kamu Personel Seçme Sınavı
: Kurumlar Vergisi Kanunu
: Marjinal Dönüşüm Oranı
: Marjinal İkame Oranı
: Marjinal Maliyet
: Marjinal Sosyal Fayda
: Marjinal Sosyal Maliyet
: Marjinal Teknik İkame Oranı
: Motorlu Taşıtlar Vergisi
: Organize Sanayi Bölgesi
: Özel Tüketim Vergisi
: Toptan Eşya Fiyat Endeksi
: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
: Türk Standartları Enstitüsü
: Türk Silahlı Kuvvetleri
: Türkiye Bilimler Akademisi
: Tüketici Fiyat Endeksi
: Türkiye İstatistik Kurumu
: Kredi ve Yurtlar Kurumu
: Katma Değer Vergisi
: Gelir
: Vergi Tutarı
: Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi
: Türkiye Bilimler Akademisi
: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırmalar Kurumu
: ABD Doları
: Özel Çekme Hakları
: Türkiye Büyük Millet Meclisi
: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
: Üniversite Görevde Yükselme Sınavı
: Veraset ve İntikal Vergisi
: Vergi Mahkemesi
: Vergi Usul Kanunu
: Yüksek Planlama Kurulu
: Yüksek Seçim Kurulu
viii 

Download Report