İsmail ERCAN THEMIS İcra Müdürlüğü ve Müdür Yardımcılığı Sınavlarına Hazırlık Cilt III: Yeni Konular İÇİNDEKİLER BORÇLAR HUKUKU GENEL HÜKÜMLER BİRİNCİ BÖLÜM Genel Bilgiler İKİNCİ BÖLÜM Borç İlişkisinin Kaynakları § 1 – SÖZLEŞME................................................................................................................................ 25 I.Kavram...................................................................................................................................... 25 II. Sözleşmenin Kurulması.............................................................................................................28 III. İlân Yoluyla Ödül Vaadi..............................................................................................................33 IV. Sebebi Gösterilmemiş Borç Tanıması (İkrarı)............................................................................34 V. Önsözleşme (Sözleşme Yapma Vaadi) ......................................................................................35 VI. Sözleşmenin Unsurları..............................................................................................................36 VII. Sözleşmenin Geçerlilik Koşulları................................................................................................37 1. Genel Olarak.......................................................................................................................37 2. Fiil Ehliyeti...........................................................................................................................41 3. Sözleşmenin Konusunun Emredici Hukuk Kaidelerine, Kamu Düzenine, Genel Ahlâka ve Kişilik Haklarına Aykırı Olmaması.......................................................................44 4. Objektif İmkânsızlığın Bulunmaması...................................................................................47 5. İrade Açıklamasında Sakatlığın Bulunmaması.....................................................................47 a)Yanılma (Hata).................................................................................................................48 b)Aldatma (Hile).................................................................................................................51 c)Korkutma (İkrah).............................................................................................................52 6. Sözleşmenin Muvazaalı Olmaması......................................................................................53 7. Aşırı Yararlanmanın (Gabin) Bulunmaması.........................................................................54 8. Şekil ...................................................................................................................................55 a)Adi Yazılı Şekil..................................................................................................................56 b)Resmi Şekil......................................................................................................................60 c)İspat Şekli........................................................................................................................63 d)Düzen Şekli .....................................................................................................................63 VIII.Temsil ....................................................................................................................................... 64 1. Kavram................................................................................................................................64 2. Temsil Yetkisinin Verilmesi..................................................................................................66 3. Özel Temsil Yetkisini Gerektiren İşlemler............................................................................67 4. Temsil Yoluyla Yapılamayacak İşlemler................................................................................68 5. Temsil Yetkisinin Kapsamı...................................................................................................69 6. Temsil Yetkisinin Sona Ermesi.............................................................................................69 7. Yetkisiz Temsil ....................................................................................................................71 § 2 – HAKSIZ FİİL............................................................................................................................... 72 I. Genel Haksız Fiil Sorumluluğu...................................................................................................73 1. Genel Olarak.......................................................................................................................73 VI THEMIS | İcra Müdürlüğü ve Müdür Yardımcılığı Sınavlarına Hazırlık 2. Unsurları.............................................................................................................................74 a)Eylem..............................................................................................................................74 b)Hukuka Aykırılık...............................................................................................................74 c)Zarar ...............................................................................................................................79 d)İlliyet Bağı........................................................................................................................79 e)Kusur...............................................................................................................................80 II. Ahlaka Aykırı Fiillerden Sorumluluk..........................................................................................82 III. Kusursuz Sorumluluk Halleri.....................................................................................................82 1. Genel Olarak.......................................................................................................................82 2. Bazı Kusursuz Sorumluluk Halleri........................................................................................83 a)Adam Çalıştıranların (İstihdam Edenlerin) Sorumluluğu.................................................83 b)Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu................................................................................85 c)Ev Başkanının Sorumluluğu.............................................................................................87 d)Bina veya Diğer Yapı Malikinin Sorumluluğu...................................................................88 e)Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu....................................................................................90 f)Genel Tehlike Sorumluluğu.............................................................................................91 g)Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu...............................................................................93 IV. Zarardan Birden Fazla Kimsenin Sorumlu Olması.....................................................................95 V. Zararın Belirlenmesi..................................................................................................................98 VI. Tazminatın Belirlenmesi..........................................................................................................101 VII. Manevi Tazminat.....................................................................................................................103 VIII.Zamanaşımı............................................................................................................................. 106 IX. Kişilik Hakkının Hukuka Aykırı Saldırılara Karşı Korunması......................................................108 § 3 – SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME.........................................................................................................109 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İfa I.Kavram.................................................................................................................................... 117 II. Causa Anlaşması.....................................................................................................................117 III. İfa Yerine veya İfa Uğruna Eda................................................................................................118 IV. Kısmi İfa................................................................................................................................... 119 V. Üçüncü Kişinin İfası.................................................................................................................120 VI. Cins ve Parça Borçlarında İfa...................................................................................................121 VII. Seçimlik Borçlarda İfa..............................................................................................................121 VIII.Bölünemeyen Edimin İfası.......................................................................................................122 IX. Para Borçlarında İfa.................................................................................................................123 X. Faiz.......................................................................................................................................... 126 XI. İspat........................................................................................................................................ 129 XII. İfa Yeri .................................................................................................................................... 130 XIII. İfa Zamanı............................................................................................................................... 131 XIV. Karşılıklı Borç Doğuran Sözleşmelerde İfa...............................................................................133 XV. İfa Güçsüzlüğü.........................................................................................................................135 XVI.Alacaklı Temerrüdü ................................................................................................................135 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Borçların İfa Edilmemesinin Sonuçları § 1 – İFA İMKÂNSIZLIĞI...................................................................................................................139 I. Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı............................................................................140 1. Kusur Karinesi ..................................................................................................................140 İçindekiler VII 2. İfa Yardımcısının Eylemlerinden Sorumluluk.....................................................................141 3. Sorumsuzluk Anlaşması....................................................................................................142 4. Borçlunun Sorumlu Olduğu İmkânsızlığın Sonuçları ........................................................143 II. Borçlunun Sorumlu Olmadığı İfa İmkânsızlığı..........................................................................145 III. Borçlunun Sorumlu Olmadığı İfa Güçlüğü...............................................................................146 § 2 – KÖTÜ İFA................................................................................................................................ 148 § 3 – BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ....................................................................................................150 I. Şartları.................................................................................................................................... 150 II. Alacaklının Hakları...................................................................................................................152 1. İfa İle Birlikte Temerrütten Doğan Zararın Tazmini...........................................................152 a)İfa Davası.......................................................................................................................152 b)Gecikmiş İfadan Doğan Zararın Tazmini .......................................................................153 2. Karşılıklı Borç Doğuran Sözleşmelerde Alacaklıya Tanınan İlave Seçimlik Haklar..............158 a)Seçimlik Haklardan Yararlanmanın Ön Şartı: Süre Verilmesi (Mehil Tayini)..................158 b)Borcun İfa Edilmemesinden Doğan Zararın Tazmini......................................................161 c)Sözleşmeden Dönme ve Sözleşmenin Hükümsüzlüğünden Doğan Zararın Tazmini.....161 § 4 – BORCA AYKIRILIKTAN DOĞAN SORUMLULUK İLE HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞUNUN YARIŞMASI............................................................................................................................... 163 § 5 – CULPA IN CONTRAHENDO......................................................................................................164 BEŞİNCİ BÖLÜM Borçların Sona Erme Sebepleri I. II. III. IV. V. İbra.......................................................................................................................................... 167 Takas....................................................................................................................................... 168 Yenileme................................................................................................................................. 169 Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi.................................................................................170 Zamanaşımı............................................................................................................................. 171 ALTINCI BÖLÜM Borç İlişkisinde Özel Durumlar I. II. III. IV. V. VI. VII. Üçüncü Kişinin Edimini Taahhüt (Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme).........................................177 Üçüncü Kişi Yararına (Lehine) Sözleşme..................................................................................178 Müteselsil Borçluluk................................................................................................................179 Müteselsil Alacaklılık...............................................................................................................183 Koşula (Şarta) Bağlı Borçlar.....................................................................................................184 Bağlanma Parası, Cayma Parası, Ücret Kesintisi......................................................................189 Ceza Koşulu (Cezai Şart)..........................................................................................................189 YEDİNCİ BÖLÜM Sözleşmenin Devri, Alacağın Devri ve Borcun Üstlenilmesi (Borcun Nakli) I. Sözleşmenin Devri...................................................................................................................193 II. Alacağın Devri (Alacağın Temliki) ...........................................................................................194 III. Borcun Üstlenilmesi (Borcun Nakli)........................................................................................197 BORÇLAR HUKUKU ÇIKMIŞ SORULAR.........................................................................................201 VIII THEMIS | İcra Müdürlüğü ve Müdür Yardımcılığı Sınavlarına Hazırlık TİCARİ İŞLETME HUKUKU BİRİNCİ BÖLÜM Genel Olarak Ticaret Hukuku, TİCARÎ İŞLETME KAVRAMI ve TİCARÎ İŞLETME ÜZERİNDEKİ İŞLEMLER § 1 – 6102 Sayılı Tük Ticaret Kanunu’nun Yasalaşma Süreci...........................................................283 § 2 – Ticaret Hukukunda Sistemler.................................................................................................283 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................283 § 3 – Türk Ticaret Kanunu’nun Başat Kavramı: “Ticarî İşletme”......................................................285 I. KAVRAM ve TANIM.................................................................................................................285 II. TİCARÎ İŞLETMENİN KİŞİLİĞİ (Tüzel Kişilik) SORUNU...............................................................287 III. BİR ORGANİZASYONUN “TİCARÎ İŞLETME” SAYILABİLMESİ İÇİN GEREKEN UNSURLAR...........288 A –Genel Olarak ....................................................................................................................288 B – Unsurlar ...........................................................................................................................288 1.Gelir Sağlama (Hedefi)..................................................................................................288 2.Bağımsızlık....................................................................................................................289 3.Devamlılık.....................................................................................................................289 4.Ayırıcı Unsur: Esnaf Faaliyeti Sınırlarını Aşma...............................................................289 IV. TİCARÎ İŞLETMEYİ OLUŞTURAN UNSURLAR ve BUNLARIN HUKUKÎ NİTELİĞİ SORUNU...........291 V. TİCARÎ İŞLETMENİN ÖRGÜTLENMESİ (MERKEZ/ŞUBE)...........................................................292 A –Merkez Kavramı ve Düzenlenişi........................................................................................292 B – Şube .................................................................................................................................293 1.Kavram..........................................................................................................................293 2.Unsurlar........................................................................................................................293 3.Şubenin Önem Arz Ettiği Noktalar................................................................................294 VI. TİCARÎ İŞLETMENİN DEVRİ ve REHNİ ......................................................................................295 A –Ticarî İşletmenin Devri......................................................................................................295 1.Genel Olarak.................................................................................................................295 2.İşletmenin Devri, Şirket Birleşmesi Ayırımı...................................................................298 3.Devrin Şartları...............................................................................................................300 4.Devrin Hüküm ve Sonuçları...........................................................................................302 B – Ticarî İşletme Rehni..........................................................................................................308 1.Genel Olarak.................................................................................................................308 2.Rehnin Kurulması..........................................................................................................310 3.Rehinin İşleyişi ve Hükümleri........................................................................................314 4.Rehnin Sona Ermesi ile Hüküm ve Sonuçları ................................................................316 İKİNCİ BÖLÜM Ticarî İş, Bir İşin Ticarî İş Olmasının Sonuçları ve Ticarî Hükümler § 4 – Ticarî İş................................................................................................................................... 317 I. KAVRAM.................................................................................................................................. 317 II. BİR İŞİN TİCARÎ İŞ OLARAK BELİRLENMESİNDE KULLANILACAK ÖLÇÜTLER ............................317 A –Ticarî İş Saptamasında “Altın” Kural..................................................................................317 B – TTK m. 3’e Göre Ticarî İş...................................................................................................317 1.«1. Alternatif»: TTK’da Düzenlenen Konular.................................................................317 İçindekiler IX 2.«2. Alternatif»: Bir Ticarî İşletmeyi İlgilendiren İşlem ve Fiiller.....................................319 C – Tamamlayıcı Hüküm: TTK m. 19’a Göre Ticarî İş...............................................................319 1.Tacirlerin Borçlarının Ticarî Olması Kuralı.....................................................................320 2.Bir Taraf İçin Ticarî İş Sayılan “Sözleşmeler”.................................................................321 D –Ticarî İş Konusundaki Değişik Örnekler.............................................................................322 III. BİR İŞİN TİCARÎ İŞ OLARAK SAPTANMASININ YARATACAĞI SONUÇLAR...................................327 A –Genel Olarak.....................................................................................................................327 B – Müteselsil Borçluluk ve Kefalet (Teselsül Karinesi - Zincirleme Borçluluk Varsayımı).......328 1.Müteselsil Borçluluk......................................................................................................328 2.Müteselsil Kefalet.........................................................................................................329 C – Ticarî İşlerde Faiz..............................................................................................................331 1.Faiz Kavramı, Türleri ve Özellikleri.................................................................................331 2.Faiz ile İlgili Mevzuata Genel Bir Bakış..........................................................................334 3.Ticarî İşlerde Faize İlişkin Farklılıklar.............................................................................335 IV. 3095 sayılı “Kanunî Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun”un Öngördüğü Rejim ve Faiz Oranları................................................................................................................................... 339 A –Genel Olarak.....................................................................................................................339 B – Anapara Faizi Açısından....................................................................................................340 C – Temerrüt Faizi Açısından...................................................................................................340 1.Adi İşlerde.....................................................................................................................341 2.Ticarî İşlerde..................................................................................................................341 3.Anapara Faizi Oranının Belirlenip Temerrüt Faizi Oranının Belirlenmemesi Durumunda...................................................................................................................342 D –Kambiyo Senetleri ve Yabancı Para Borçlarında................................................................343 § 5 – Ticarî Hükümler......................................................................................................................344 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................344 II. TİCARÎ HÜKÜMLERİN UYGULANMA SIRASI.............................................................................345 A –Emredici Kanun Hükümleri...............................................................................................345 B – Bu Hükümlere Aykırı Olmayan Sözleşme Hükümleri........................................................345 C – Tamamlayıcı / Yorumlayıcı Hükümler................................................................................345 D –Ticarî Örf - Adet................................................................................................................345 E – Genel Hükümler................................................................................................................347 III. TİCARÎ İŞLERDE ZAMANAŞIMI ................................................................................................347 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Tacir ve Esnaf § 6 – Tacir........................................................................................................................................ 348 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................348 II. TACİR SIFATININ KAZANILMASI...............................................................................................348 A –Gerçek Kişiler....................................................................................................................348 1.Ticarî İşletme İşletmek..................................................................................................349 2.İşletmenin “Kısmen de Olsa” Kendi Adına Yapılması....................................................349 3.İstisnaî Bazı Hâllerde Tacir Sıfatının Kazanılıp Kazanılamayacağı Sorunu .....................350 B – Tüzel Kişiler.......................................................................................................................352 1.Genel Olarak.................................................................................................................352 2.TTK’da Sayılan Tüzel Kişi Tacirler...................................................................................352 3.TTK m. 17 Dolayısıyla Donatma İştirakinin Durumu......................................................353 4.Şirketler Topluluğunda Hâkim Teşebbüs.......................................................................354 III. TACİR SIFATININ SONUÇLARI: NİMET ve KÜLFETLER...............................................................356 A –Tacir Olmaya Bağlanan “Külfetler”....................................................................................356 X THEMIS | İcra Müdürlüğü ve Müdür Yardımcılığı Sınavlarına Hazırlık 1.Sadece Bir Tarafın Tacir Olmasının Yettiği Olasılıklar.....................................................356 2.Her İki Tarafın da Tacir Olması Gereken Olasılıklar........................................................362 B – Tacir Olmaya Bağlanan “Nimetler” ..................................................................................364 1.Sadece Bir Tarafın Tacir Olmasının Yettiği Durum: Ücret ve Faiz İsteme.......................364 2.Her İki Tarafın da Tacir Olması Gereken Olasılıklar........................................................365 IV. TACİR SIFATININ KAYBI ve BUNUN SONUÇLARI.......................................................................370 § 7 – Esnaf ve Esnaf İşletmesi.........................................................................................................370 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................370 II. ESNAF HAKKINDA UYGULANACAK TTK HÜKÜMLERİ...............................................................370 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Ticarî Yargı § 8 – Genel Olarak Ticarî Yargı........................................................................................................372 I. BİR DAVANIN TİCARÎ DAVA OLARAK BELİRLENMESİNDEKİ ÖLÇÜTLER (TİCARÎ DAVA TÜRLERİ)................................................................................................................................. 373 A –Mutlak Ticarî Davalar........................................................................................................373 1.«1. Alternatif»: TTK’da Düzenlenen Davalar.................................................................373 2.«2. Alternatif»: Özel Kanun Hükümlerinden Doğan Bazı Hukuk Davaları.....................375 B – Yarı-Nispî Ticarî Davalar....................................................................................................375 C – Nispî Ticarî Davalar...........................................................................................................375 II. TİCARÎ DAVALARIN GÖRÜLMESİ..............................................................................................375 TİCARİ İŞLETME HUKUKU SORULARI (İLGİLİ BÖLÜMLER).........................................................379 ŞİRKETLER HUKUKU BİRİNCİ BÖLÜM § 1 – Şirketler Hukuku İle İlgili Genel Bilgiler ve Giriş......................................................................413 I. GENEL OLARAK .......................................................................................................................413 II. ŞİRKETLER HUKUKU İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER.......................................................................413 § 2 – “Şirket”in Unsurları................................................................................................................413 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................413 II. UNSURLAR.............................................................................................................................. 415 A –Kişi....................................................................................................................................415 B – Sözleşme...........................................................................................................................415 C – Sermaye............................................................................................................................416 D –Ortak Amaç.......................................................................................................................417 E – Ortak Amaç İçin Faal Katılım (Affectio Societatis).............................................................417 § 3 – Şirketler Hukuku Alanındaki Tasnifler....................................................................................418 I. DÜZENLENDİĞİ YERE GÖRE ....................................................................................................418 II. TÜZEL KİŞİLİĞİN OLUP OLMAMASINA GÖRE...........................................................................418 III. ORTAKLARIN ŞİRKET İÇİNDEKİ KONUMLARINA GÖRE.............................................................418 A –Genel Olarak.....................................................................................................................418 İçindekiler XI B – Şahıs ve Sermaye Şirketleri (Karşılaştırmalı) ....................................................................419 1.Sorumluluk Bakımından................................................................................................419 2.Yönetim Bakımından ....................................................................................................420 3.Yeni Ortak Girmesi Bakımından....................................................................................420 4.Kâr ve Zarara Katılım-Oy Hakkı Bakımından..................................................................421 5.Getirilen Sermayenin Sorumluluğa Etkisi Bakımından .................................................421 6.Denetim Hakkı ve Rekabet Yasağı Bakımından.............................................................421 7.Haklı Sebep Bakımından ..............................................................................................421 IV. SERMAYE YAPILARINA GÖRE...................................................................................................422 V. ŞİRKETİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE OLAN BORCU NEDENİYLE ORTAKLARA BAŞVURULUPBAŞVURULAMAYACAĞINA ve BAŞVURULABİLECEKSE SORUMLULUĞUN DERECESİNE GÖRE..................................................................................................................423 A –Yukarıdaki bilgileri özetleyerek, her şirket tipindeki sorumluluk rejimini toparlayalım: ..423 İKİNCİ BÖLÜM Ticaret Şirketleri Hakkında Uygulanacak Genel Hükümler § 4 – Ticaret Şirketleri Hakkındaki Genel Hükümler.......................................................................425 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................425 II. TİCARET ŞİRKETLERİNİN ÖZELLİKLERİ .....................................................................................425 A –Tüzel Kişilik ve Sonuçları...................................................................................................425 B – Tacir Sıfatı.........................................................................................................................426 C – Yeni TTK Ultra Vires İlkesini Kaldırmıştır...........................................................................426 III. TİCARET ŞİRKETLERİNDE ŞİRKET İLE ORTAKLAR ARASINDAKİ MUHTELİF İLİŞKİLER HAKKINDAKİ HÜKÜMLER........................................................................................................427 A –Katılma Payı......................................................................................................................427 1.Genel Olarak ................................................................................................................427 2.Sermaye Taahhüdü ile İlgili Özellikler ve İstisnaî Hükümler..........................................428 3.Şirketin Sermaye Taahhüdü ile İlgili Sahip Olduğu Haklar.............................................433 B – Faiz ve Ücret İsteme .........................................................................................................434 C – Ortakların Kişisel Alacaklıları.............................................................................................434 1.Genel Olarak ................................................................................................................435 2.Şahıs Şirketi Ortağının Şahsî Alacaklısının Durumu ......................................................435 3.Sermaye Şirketinin Ortağının Şahsî Alacaklısının Durumu............................................436 D –Zamanaşımı......................................................................................................................439 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM § 5 – Ticaret Şirketlerinde Yapısal Değişiklikler ..............................................................................441 § 6 – Birleşme ................................................................................................................................ 442 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................442 II. İLKELER, BİRLEŞME TÜRLERİ ve GEÇERLİ BİRLEŞMELER..........................................................443 A –Türleri ve İlkeler ...............................................................................................................443 B – Geçerli Birleşmeler ..........................................................................................................444 1.Temel Kural ..................................................................................................................444 2.İstisnaî Durumlar...........................................................................................................445 III. BİRLEŞMEDE ORTAKLIK PAYLARI ve HAKLARININ KORUNMASI...............................................445 A –Genel Olarak ve Paydaşlık Haklarının Devamlılığı İlkesi....................................................445 1.Genel Olarak.................................................................................................................445 2.Devrolunan Şirket Ortaklarının Talep Hakları (TTK m. 140/2-3-4).................................446 B – Paydaşlık Haklarının Devamlılığı İlkesinin İstisnası: Ayrılma Akçesi ..................................447 XII THEMIS | İcra Müdürlüğü ve Müdür Yardımcılığı Sınavlarına Hazırlık IV. BİRLEŞME İŞLEMLERİ ve SÜRECİ..............................................................................................448 A –Genel Olarak, Birleşme Sözleşmesi ve Sözleşmenin İçeriği...............................................448 B – Devralma Yoluyla Birleşmede Sermaye Artırımı, Bilânço Hazırlanması, Birleşme Raporu..............................................................................................................................449 1.Bilânço..........................................................................................................................449 2.Sermaye Artırımı...........................................................................................................450 3.Birleşme Raporu...........................................................................................................450 C – Birleşme Raporu ve Sözleşmenin Denetlenmesi..............................................................451 D –İnceleme Hakkı ................................................................................................................451 E – Birleşme Kararı .................................................................................................................452 1.Sermaye Şirketlerinde ..................................................................................................452 2.Şahıs Şirketlerinde ........................................................................................................452 3.Ayrılma Akçesi ve Devrolunan Şirketin İşletme Konusunda Değişiklik Durumu............453 F – Birleşmenin Kesinleşmesi.................................................................................................455 1.Tescil-İlân......................................................................................................................455 2.Hukukî Sonuçlar............................................................................................................455 V. ALACAKLILARIN, ÇALIŞANLARIN KORUNMASI ve ORTAKLARIN SORUMLULUĞU....................456 A –Alacaklıların Korunması....................................................................................................456 B – Ortakların Sorumluluğu, İş İlişkilerinin Geçmesi ..............................................................456 VI. ÖZEL KOŞULLARA TÂBİ BİRLEŞMELER (SERMAYE ŞİRKETLERİNDE KOLAYLAŞTIRILMIŞ BİRLEŞMELER )........................................................................................................................457 A –Genel Olarak.....................................................................................................................457 B – Olasılıklar..........................................................................................................................458 § 7 – Bölünme................................................................................................................................. 458 I. GENEL OLARAK, KAVRAM ve AMAÇLAR..................................................................................458 II. İLKELER, BÖLÜNME TÜRLERİ ve GEÇERLİ BÖLÜNMELER........................................................459 A –Türleri ...............................................................................................................................459 1.Genel Olarak ................................................................................................................459 2.Tam Bölünme- Kısmî Bölünme......................................................................................459 3.Devralma Yoluyla Bölünme-Yeni Kuruluş Yoluyla Bölünme...........................................461 4.Simetrik Bölünme-Asimetrik Bölünme (Oranların Korunduğu-Oranların Korunmadığı Bölünme).................................................................................................461 B – İlkeler ...............................................................................................................................464 C – Geçerli Bölünmeler .........................................................................................................464 III. BÖLÜNMENİN UYGULANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER...........................................................464 A –Sermaye Azaltımı .............................................................................................................464 B – Sermaye Artırımı...............................................................................................................465 C – Yeni Kuruluş......................................................................................................................465 D –Ara Bilânço........................................................................................................................465 IV. BÖLÜNME İŞLEMLERİ ve SÜRECİ.............................................................................................466 A –Genel Olarak, Bölünme Sözleşmesi- Bölünme Plânı ve İçerik ..........................................466 1.Bölünme Sözleşmesi-Bölünme Plânı Ayırımı.................................................................466 2.Bölünme Sözleşmesi ve Plânının İçeriği........................................................................466 B – Bölünmenin Dışında Kalan Malvarlığı Değerleri (ve Borçlar)............................................466 C – Bölünme Raporu ve Denetleme.......................................................................................467 1.Bölünme Raporu...........................................................................................................467 2.Denetleme ...................................................................................................................467 D –İnceleme Hakkı ................................................................................................................467 1.İnceleme Hakkı .............................................................................................................467 E – Bölünme Kararı ................................................................................................................468 1.Genel Olarak ve Birleşmeden Farklılıklar .....................................................................468 İçindekiler XIII 2.Alacakların Güvence Altına Alınması ............................................................................468 3.Nisaplar (Oranlar).........................................................................................................469 4.Asimetrik Bölünmelerde...............................................................................................469 V. BÖLÜNMEYE KATILAN ŞİRKETLERLE ORTAKLARIN KİŞİSEL SORUMLULUĞU ve İŞ İLİŞKİLERİNİN GEÇMESİ...........................................................................................................469 A –Bölünmeye Katılan Şirketlerin Sorumluluğu.....................................................................469 B – Ortakların Kişisel Sorumluluğu .........................................................................................470 VI. BÖLÜNMENİN KESİNLEŞMESİ.................................................................................................470 § 8 – Tür Değiştirme .......................................................................................................................471 I. GENEL OLARAK, KAVRAM ve AMAÇLAR..................................................................................471 II. İLKELER ve GEÇERLİ TÜR DEĞİŞTİRME ŞEKİLLERİ....................................................................471 A –İlkeler................................................................................................................................471 B – Geçerli Tür Değiştirme Şekilleri .......................................................................................472 1.Genel Olarak.................................................................................................................472 2.Kollektif ve Komandit Şirketle İlgili Özel Durum............................................................473 3.Ticarî İşletme ile Ticaret Şirketleri Arasındaki Tür Değiştirme ......................................473 III. ŞİRKET PAYLARI ve HAKLARININ KORUNMASI.........................................................................474 IV. TÜR DEĞİŞTİRMENİN UYGULANMASI ve SÜREÇ.....................................................................474 A –Kuruluş ve Ara Bilânço......................................................................................................474 B – Süreç.................................................................................................................................474 1.Tür Değiştirme Plânı ve İçerik........................................................................................474 2.Tür Değiştirme Raporu..................................................................................................475 3.Tür Değiştirme Plânı ve Raporunun Denetlenmesi.......................................................475 4.İnceleme Hakkı .............................................................................................................475 5.Tür Değiştirme Kararı ve Tescil......................................................................................475 C – Alacaklılar ve Çalışanların Korunması...............................................................................476 § 9 – Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme ile İlgili Ortak Hükümler.............................................477 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................477 II. ORTAKLIK PAYLARI ve HAKLARININ İNCELENMESİ...................................................................477 III. BİRLEŞMENİN, BÖLÜNMENİN VE TÜR DEĞİŞTİRMENİN İPTALİ VE EKSİKLİKLERİN SONUÇLARI.............................................................................................................................477 IV. SORUMLULUK.........................................................................................................................478 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Şirketler Topluluğu (Konzernler-Holdingler) § 10 – Şirketler Topluluğu ..............................................................................................................479 I. GENEL OLARAK.......................................................................................................................479 II. ŞİRKETLER TOPLULUĞU TÜRLERİ............................................................................................481 A –Hâkim ve Bağlı Şirket İlişkisinin Kesin Olduğu Hâller........................................................481 B – Hâkim ve Bağlı Şirket İlişkisinin Karine Olarak Var Olduğu Hâller.....................................482 1.Dolaylı Hâkimiyet..........................................................................................................482 2.Karşılıklı İştirakler ve Karşılıklı İştirakten Doğan Hâkim-Bağlı Şirket İlişkileri.................482 III. SORUMLULUK ........................................................................................................................483 A –Genel Olarak.....................................................................................................................483 1.Bağlı Şirkete Yaptırılan Bazı İşlemler.............................................................................483 2.Bağlı Şirketin Yapısal Dönüşümlere Uğratılması, Ona Önemli Bazı Kararlar Aldırılması ve Dava Hakları ...........................................................................................484 B – Tam Hâkimiyet Hâlinde.....................................................................................................485 1.Talimatlara Uyma..........................................................................................................485 2.Şirket Alacaklılarının Dava Hakkı...................................................................................485 XIV THEMIS | İcra Müdürlüğü ve Müdür Yardımcılığı Sınavlarına Hazırlık IV. DİĞER HÜKÜMLER..................................................................................................................486 A –Özel Denetim....................................................................................................................486 B – Azınlık Pay Sahiplerinin Payını Satın Alma Hakkı...............................................................486 C – Güvenden Doğan Sorumluluk ..........................................................................................486 § 11 – GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI’NIN TİCARET ŞİRKETLERİ İLE İLGİLİ DÜZENLEME ve DENETLEME YETKİSİ................................................................................................................487 ŞİRKETLER HUKUKU SORULARI (İLGİLİ BÖLÜMLER)..................................................................489 KIYMETLİ EVRAK HUKUKU EK (EMTİA SENETLERİ) Makbuz Senedi ve Varant I. ŞEKİL........................................................................................................................................ 507 II. DEVİR...................................................................................................................................... 508 III. MAKBUZ SENEDİ VE VARANTLA İLGİLİ DİĞER HÜKÜMLER......................................................510 A –Eşya ile İlgili Tasarruflar ve Senet Esası.............................................................................510 B – Malın Geri Alınması ile İlgili Esaslar..................................................................................510 C – Sattırma ve Başvurma Hakkı.............................................................................................511 D –Zamanaşımı......................................................................................................................512 E – Senetlerin Kaybı................................................................................................................512 KIYMETLİ EVRAK HUKUKU SORULARI (EMTİA SENETLERİ).......................................................515 DENİZ İCRA HUKUKU § 1 – Giriş........................................................................................................................................ 521 I. GENEL OLARAK .......................................................................................................................521 II. KAVRAMLAR ........................................................................................................................... 521 BİRİNCİ BÖLÜM Uygulanacak Hukuk Ve Tamamlayıcı Hükümler § 2 – UYGULANACAK HUKUK..........................................................................................................527 § 3 – TAMAMLAYICI HÜKÜMLER.....................................................................................................527 § 4 – SİSTEMATİK............................................................................................................................ 528 İKİNCİ BÖLÜM Gemiler Hakkında § 5 – GEMİLER HAKKINDA UYGULANACAK İCRA HUKUKU KURALLARI...........................................529 I. “DENİZ ALACAĞI” HAKKINDAN DOĞAN İHTİYATÎ HACİZ .........................................................529 İçindekiler XV A –Genel Olarak ....................................................................................................................529 B – İhtiyatî Haczi İsteme Hakkı................................................................................................531 C – Yetkili Mahkeme ..............................................................................................................532 1.Genel Olarak ................................................................................................................532 2.İhtiyatî Haciz Bakımından..............................................................................................532 3.Esas Hakkında ..............................................................................................................535 4.Tenfiz Hakkında.............................................................................................................535 5.Haksız İhtiyatî Haciz Sebebiyle Açılacak Tazminat Davası Hakkında .............................535 D –Alacaklının Delil ve Teminat Göstermesi ..........................................................................536 1.Delil ..............................................................................................................................536 2.Teminat ........................................................................................................................536 E – İhtiyatî Haczin Yapılması...................................................................................................539 1.İhtiyatî Haciz Kararının İcrası ve Hacze Başlama ...........................................................539 2.Gemiye El Konulması ve Muhafaza Tedbirleri...............................................................539 3.İhtiyatî Haczin Kapsamı, Geminin İdaresi ve İşletilmesi................................................540 F – İhtiyatî Haciz Hakkının Kullanılması .................................................................................540 G –Geminin Serbest Bırakılması.............................................................................................541 H –Yeniden veya Aynı Alacak İçin İhtiyatî Haciz .....................................................................543 I – İhtiyatî Haczi Tamamlayan İşlemler ..................................................................................543 II. REHİNLİ ALACAKLARIN TAKİBİ.................................................................................................544 A –Genel Olarak.....................................................................................................................544 B – Rehin Hakkı ile Teminat Altına Aldığı Hak Arasındaki İlişki (Rehnin Fer’iliği İlkesi)...........544 C – Takip Yolları.......................................................................................................................545 1.İflâs ...............................................................................................................................545 2.Diğer Takip Yolları..........................................................................................................545 3.Rehinli Alacaklının Takip Hakkı (Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu)...................................546 III. CEBRİ SATIŞ ............................................................................................................................ 547 A –Genel Olarak.....................................................................................................................547 B – Aşamalar ..........................................................................................................................547 1.Haciz .............................................................................................................................547 2.Paraya Çevirmenin Tâbi Olacağı Rejim..........................................................................547 3.Satış ve Hazırlıklar.........................................................................................................548 4.Sıra Cetveli....................................................................................................................551 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Eşya Hakkında § 6 – EŞYA HAKKINDA .....................................................................................................................557 I. GENEL OLARAK .......................................................................................................................557 II. HAPİS HAKKI İÇİN DEFTER TUTULMASI...................................................................................557 III. İLAMLI İCRA............................................................................................................................. 558 IV. İLAMSIZ İCRA .......................................................................................................................... 558 DENİZ İCRA HUKUKU SORULARI..................................................................................................559 KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU Katma Değer Vergisi Kanunu................................................................................................575