Ramazan ayında sahur ve iftardaki vücut biyokimyamız

RAMAZANDA SAHUR‐İFTAR VE VÜCUT BİYOKİMYAMIZ Vücudumuzdakitümsistemlerbirbiyokimya‐fiziklaboratuvarıçalışmaahenginikıskandıracak
şekilde kusursuz çalışmaktadır. Hücrelerimizden salgılanan kimyasallar bir biyolojik
ritmiçersinde bize en konforlu yaşamı sağlamak için programlanmış bir bilgisayar ahengiyle
hareketetmektedir.Hercanlıkendinehasözelliklerleözenledonatılmıştır.Ayılar,yılanlarme‐
tabolizmalarını yavaşlatarak kış uykusuna yatar ve bu şekilde hayatlarını idame ettirirler.
Yaradanımız,aslana,köpekbalığınavesairegeceavlanmavegündüzdinlenmeyilutfetmiştir.
Yaradılanlararasındaenşerefliyeriolaninsanaruhvebedensağlığınınönemi,birbirleriyleör‐
tüşecek şekilde tıp kitaplarında ve yüce kitabımız Kur'an'da belirtilmiştir. Sağlıklı kalmak için
tıpotoritelerinintavsiyelerineuymakgerektiğigibiiçdünyamızıtemizlemekiçindebizeibadet
önerilmiştir.İslamınbaşlıcaibadetlerindenolanoruçile,manevidünyamızzenginleşirken,aynı
zamanda,istemdışındaçalışankalpvesindirimsistemimiz,dinlendirilerek,biyolojik açıdanda
vücudumuzayararsağlanmaktadır.
SİNDİRİM SİSTEMİMİZ NASIL ÇALIŞIR? Hayatta kalmak için dengeli beslenmemiz yani bize gereken gıdaları dozunda almamız gerek‐
mektedir.Buişleminilkbasamağıağzımızdabaşlar.Tükürüğümüziçindekiözelsindiricikimya‐
sallargıdamidemizegitmedenonuhazırlar,buişiçinalınangıdanın20‐25defaağıziçindeçiğ‐
nenmesi gerekir.Busüreçteherlokma,15‐20saniyemizialır.Midemize giden gıdalardaorada
parçalanarakbağırsaklarımızdanemilir.
HER GIDA MİDEDE AYNI SÜREDE Mİ KALIR? Yenilengıdayagöremidedekalışsüresideğişir.sıvıgıdalarmideyikolaycaterkederkenet,muz
vsgıdalarsaatlercesindirildiğindentokkarınlabanyoyagitmeninveyahemenuzunsüreyatma‐
nınmahzurluolduğubelirtilir.Yemektensonra“ya40adımatacaksınyadasırtüstüyatacaksın”
sözündekısasürebirşekerlemetabiredilendinlenmetavsiyeedilir.
UYKU NASIL OLUŞUR Günün kararması ilegözümüzde bulunan özel hücreler(reseptörler) beynimize sinyal yollarlar.
Bureseptörlergörmefonksiyonlarıolmayankörlerdedemevcuttur.Businyallersonucukaran‐
lıktabeynimizdenuykuhormonuolanmelatoninsalgılanır.Saat21.00‐03.30arasındasalgıla‐
nanbuhormonbizimingecedinlenmemizisağlar.Beynimizdekiepifizbezindengece23.00‐24.
00saatlerindesalgılananDMT(dinetiltriptamin)hormonlarıdauykudüzenimiziçinbiziyatma‐
ğa sevk eder. Pinolin hormonu da uyanıklık ve zindelik veren, aynı bezin salgıladığı başka bir
hormondur.
VÜCUDUMUZ UYKU SONRASI GÜNE NASIL HAZIRLANIR? Uyku hormonunun, mahalli saatle 03. 30 da azalmasıyla, bizi güne hazırlayan, kan şekerimizi
yükselten vekalp atışlarımızı hızlandıran stres hornonu olan kortizole salgılanır. Kortizol kan
şekerimizi,kalp atım hızını,yağ karbonhidrat metabolizmasını ayarlarken bağışıklık sistemini
zayıflatır,kemikyapımını,lökositsayısını,vücutısısınıazaltır.
05. 00 sıralarında da, savaş hormonu dediğimiz adrenaline salgılanır. Tansiyonumuzu, kalp
atımını,yağvekarbonhidratkullanımınıarttırır.
Adrenalininfışkıranbirsugücüylesalgılandığı,sabahgüneşdoğmavaktindeuyanıkvehareketli
olmanın sayısız faydaları vardır. Tansiyonumuzun yükseldiği, kaslarımızın gerildiği bu saatler
kalphastalarıiçinderiskoluşturur.Yücepeygamberimizdebusaatlerdegüneşdoğmadansa‐
bahnamazınıönermiştir.
YağlarımızıyakacakolanLeptinhormonu,enfazlabizimderinuykudaolduğumuz02:00
–05:00saatleriarasındasalgılanır.
İdealSahurZamanı
Özetle yemek yedikten sonra 3‐5 saat sağlığımız için beklememiz gerekmektedir. İftar
saatlerinin21.00civarındaolması,bizienerkensaat24.00teuyumayasevketmekte‐
dir.Busaateuyuyanbirkişi3,5‐4saatuyuyaraksahurakalkmalıdır.Saat04.00civa‐
rında sahura kalkan biri gerekli su ve gıda ihtiyacını karşılayarak güne hazırlanabi‐
lir,ancaksaat24.00deyatıp02.00dekalkıp03.30imsakvaktineyetişenbirşahıskon‐
forsuzvesağlıksızbiryaşamaitilecektir.Tansiyonilaçları,şekerkontrolilaçlarıgibiilaç‐
larıkullananlardariskaltındakalacaktır.Midehastalarınışikayetleriartacaktır.Geçmiş‐
teatalarımızınaynıtarihlerdekiimsakvaktiyleşimdiuygulananimsakvaktiuyumiçer‐
sindedeğildir.
Bilim adamlarımızın imsak vaktini tayin edecek kıymetli din adamlarımızın,astronomi
uzmanlarının,deniz oşinografi uzmanlarının ,tıp adamlarının ,beslenme uzmanlarının
ortakgörüşüyledüzenlenmesindefaydavardırdiyedüşünüyorum
Sonolaraksağlıklıbirşekildeorucumuzututabilmekiçin;
Sahurda süt içmek,bir adet yumurta,salata,ayran yoğurt tüketmek,su ihtiyacımız için
komposto, taze meyve tüketmek tam buğdaylı gıdalar almak , yiyeceklerinizi ağır ve
küçük porsiyonlarla yemek,kızartma türü yemeklerden,turşu vs gibi tuzlu gıda‐
lar,işlenmişetürünleri(sosis,sucuk,salam)gibiyiyeceklerkaçınmazgerekenlerdir.
Uzm.Dr.CengizGÜNEY