Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi Haziran Ayı Rakamları

HABER BÜLTENİ
02.07.2014
Konya Sanayi Odası (KSO) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) işbirliğinde
gerçekleştirilen Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi Anketi, Türkiye’nin, yerel düzeyde
imalat sanayideki eğilimleri ölçen ilk gösterge oldu. Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi ile
Konya’da imalat sanayide faaliyet gösteren firmaların nabzı tutulacak ve imalat sanayideki
gelişmeler izlenecek. Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi ile Konya’daki imalat sanayinin
Türkiye geneli ve Avrupa Birliği üye ülkeleri ile karşılaştırılması mümkün hale gelmiştir.
Konya’nın imalat sanayi artık gözlem altında:
Konya Sanayi Odası (KSO) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) işbirliğinde
gerçekleştirilen Konya İmalat Sanayi Anketi kapsamında Konya’nın merkez ilçeleri olan
Karatay, Meram ve Selçuklu’da imalat sanayide faaliyet gösteren firmalara uygulanmaktadır.
İmalat sanayinin tüm alt sektörlerinde faaliyet gösteren 300 firma ile her ay yüz yüze
anketler yapılmaktadır. Bu kapsamda firmalar ile 4. dönem görüşmeler Haziran ayında
yapılmıştır. İmalat Sanayi Güven Endeksi sonuçları her ayın 2. iş günü Konya Sanayi Odası
internet sayfasında kamuoyuna açıklanacaktır.
İmalat sanayi güven endeksi nasıl hesaplanıyor:
İmalat Sanayi Güven Endeksi; ankette yer alan “Şu andaki toplam siparişleriniz için ne
söyleyebilirsiniz?”, “Şu andaki mevcut stok düzeyiniz için ne söyleyebilirsiniz?” ve
“Önümüzdeki 3 ayda üretiminizin ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz?” sorularına
verilen yanıtların balanslarının ortalaması alınarak hesaplanmaktadır.
Balans değeri, sorulara olumlu cevap verenler ile olumsuz cevap verenlerin farkı alınarak
hesaplanmaktadır.
www.kso.org.tr | 1
Sayı 3
Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi, yükselmeye devam ediyor:
Mayıs 2014’te 20,4 puan değerini alan Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi, Haziran 2014’te 2
puan artarak 22,4 puan değerini aldı. Türkiye genelini temsil eden imalat sanayi güven
endeksi Haziran 2014’te bir önceki aya göre 3,6 puan düşerek 4,2 puan değerini aldı. AB-28
imalat sanayi güven endeksi de bir önceki aya göre 1,9 puan düşerek -2,7 puan değerini aldı.
İmalat Sanayi Güven Endeksi, geçen aya göre Konya’da yükselirken, Türkiye’de ve AB-28’de
düştü. Konya imalat sanayi, Haziran 2014’te Türkiye genelinden ve AB-28’den daha iyi bir
performans gösterdi.
Şekil-1. İmalat Sanayi Güven Endeksi karşılaştırılması* (Haziran 2013 – Haziran 2014)
25
20
15
10
5
0
-5
-10
-15
Konya (Konya SO)
Türkiye (TCMB)
AB-28
*Mevsimsellikten arındırılmamış seriler
Tablo-1. Konya İmalat Sanayi Güven Endeksi*
%
Ocak
Şubat
Mart
2014
---
---
19,6
Nisan
20,2
Mayıs
Haziran
20,4
22,4
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
www.kso.org.tr | 2
Aralık
Konya imalat sanayide genel gidişat geçen aya göre düştü:
Konya imalat sanayinin yüzde 33,7’si, bir ay öncesine göre imalat sanayideki genel gidişatın
daha iyi olduğunu düşünüyor. Daha kötü olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 31,3 olurken,
aynı olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 35 düzeyinde. İmalat sanayideki genel gidişata
bakılınca Konya’nın son 1 ayda Türkiye geneline göre daha kötü durumda olduğu görüldü.
Geçtiğimiz 3 aya göre üretimde ve ihracat siparişlerinde ve şuan ki toplam sipariş (iç piyasa
ve ihracat) miktarlarında Mayıs 2014’e göre ciddi düşüş görüldü.
Konya’da faaliyet gösteren sanayicilerin yüzde 65,7’si önümüzdeki 3 ayda kısa vadeli Türk
Lirası kredi faiz oranının düşmesini bekliyor.
Haziran ayının lideri ara malları sektörü oldu:
Haziran ayında Konya’da imalat sanayiye alt sektörler itibariyle bakıldığında madencilik ve taş
ocakçılığı hariç ara malları sektörü en iyi performansı gösteren sektör oldu ve Haziran 2014
endeks değeri olan 22,4 puan değerinden daha yüksek değer aldı. Bu sektör dışındaki tüm alt
sektörler endeks değerinin altında değerler aldı. Ara mallarını; gıda ve içecek hariç
dayanıksız tüketim malları, dayanıklı tüketim malları, tüketim malları, dayanıksız tüketim
malları, gıda ve içecek sanayi sektörleri takip etti. Alt sektör arasında en düşük değer alan
sektör ise geçen ayın lideri olan yatırım malları sektörü oldu.
Şekil-2. Alt Sektör Bazında İmalat Sanayi Güven Endeksi (Haziran 2014)
Ara malları (Madencilik ve taş ocakçılığı hariç)
23,7
Dayanıksız tüketim malları (Gıda ve içecek
hariç)
22,2
Dayanıklı tüketim malları
21,4
Tüketim malları
20,8
Dayanıksız tüketim malları
20,7
Gıda ve içecek sanayi
19,0
18,1
Yatırım malları
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
Endeks Değeri
www.kso.org.tr | 3
Konya sanayisinin önümüzdeki döneme ilişkin umudu artıyor:
Haziran 2014’te Konya’da imalat sanayide faaliyet gösterenlerin yüzde 31,3’ü geçtiğimiz 3
aya göre üretimin arttığını ifade ederken, yüzde 65,3’ü önümüzdeki 3 ayda üretimlerinin
artacağını belirtti. Buna göre geçtiğimiz 3 aya göre üretim beklentisi geçen aya göre
azalırken, önümüzdeki 3 aydaki üretim beklentisi geçen aya göre arttı. İmalat sanayinin
yüzde 79,7’si mevcut nihai ürün stok düzeyinin normal olduğunu ifade etti.
Şekil-3. Konya’da üretim ve stok durumu (%) (Haziran 2014)
Geçtiğimiz 3 aya göre üretim
31,3
Önümüzdeki 3 ayda üretim
42,0
26,7
65,3
Şu andaki mevcut stok düzeyi 0,7
0%
32,0
79,7
10%
Arttı/Normalin üzerinde/Artacak
20%
30%
40%
2,7
19,7
50%
Aynı kaldı/Normal/Aynı kalacak
60%
70%
80%
90% 100%
Azaldı/Normalin altında/Azalacak
Üretim ve stok durumunda Konya, Türkiye ve AB’nin balans değerleri karşılaştırıldığında;
Türkiye’nin geçtiğimiz 3 aya göre üretimde Konya ve AB’ye göre daha iyi bir performans
izlediği görüldü. Önümüzdeki 3 aydaki üretimde ise Konya hem Türkiye’nin hem de AB’nin
önünde yer aldı. Öte yandan Konya’daki stok düzeyinin Türkiye ve AB’ye göre normalin
altında olduğu görüldü. Hem Türkiye hem de AB’de stok düzeyi normalin üzerinde değer
alırken Konya’da normalin altında değer aldı.
Tablo-21. Üretim ve stok durumu balans değerleri (Haziran 2014)
Balans değerleri (Olumlu – Olumsuz)
Konya
Türkiye
AB-28
Geçtiğimiz 3 aya göre üretim
4,7
18,8
7,2
Önümüzdeki 3 ayda üretim
62,7
26,2
9,5
Şu andaki mevcut stok düzeyi2
19,0
-4,9
-5,2
1
2
Tablolardaki (-) değerler negatif beklentilerin pozitif beklentilerden fazla olduğunu ifade etmektedir.
Stok düzeyinde pozitif değer stok düzeyinin normalin altında olduğunu ifade etmektedir.
www.kso.org.tr | 4
Konya’da kapasite kullanım oranı arttı:
Mayıs 2014’te Konya’da kapasite kullanım oranı yüzde 51,5 iken, Haziran 2014’te bir önceki
aya göre 2 puan artarak yüzde 53,5 oldu. Kapasite kullanım oranı Konya’da olduğu gibi
Türkiye’de de geçen aya göre 0,9 puan artarak yüzde 75,3 oldu.
Siparişler geçen 3 aya göre arttı, önümüzde 3 ayda da artış beklentisi var:
Haziran 2014’te Konya’da imalat sanayide faaliyet gösterenlerin yüzde 40,3’ü geçtiğimiz 3
aya göre toplam siparişlerin arttığını ifade ederken, yüzde 66’sı önümüzdeki 3 ayda toplam
siparişlerin artacağını belirtti. Konyalı üreticilerin yüzde 0,7’si şu anki siparişlerin normalin
üzerinde olduğunu belirtirken, yüzde 84,3’ü normal seviyede olduğunu belirtti.
Konyalı üreticinin gelecek dönemde siparişlerden umudunun geçtiğimiz dönemdeki sipariş
artışlarından daha fazla olduğu görülüyor.
Siparişlere iç piyasa ve ihracat detayında bakıldığında geçtiğimiz 3 aya ilişkin iç piyasa sipariş
beklentisinin ihracat sipariş beklentisinden daha fazla görülüyorken, önümüzdeki 3 aya ilişkin
ihracat sipariş beklentisinin iç piyasa sipariş beklentisinden biraz fazla olduğu görülüyor. Şu
andaki sipariş durumunda ise ihracat siparişlerinin iç piyasa siparişlerine göre normalin
üzerinde olduğu ifade ediliyor.
Şekil-4. Konya’da sipariş durumu (%) (Haziran 2014)
Geçtiğimiz 3 aya göre iç piyasa siparişleri
38,0
Geçtiğimiz 3 aya göre ihracat siparişleri 2,8
Geçtiğimiz 3 aya göre toplam siparişler
37,3
63,4
33,8
40,3
34,7
Şu andaki toplam iç piyasa siparişleri 0,3
Şu andaki toplam ihracat siparişleri 1,4
24,7
25,0
84,7
63,4
Şu andaki toplam siparişler 0,7
15,0
35,2
84,3
15,0
Önümüzdeki 3 ayda iç piyasa siparişleri
59,0
39,7
1,3
Önümüzdeki 3 ayda ihracat siparişleri
59,2
40,8
0,0
Önümüzdeki 3 ayda toplam siparişler
66,0
0%
Arttı/Normalin üzerinde/Artacak
30,3
3,7
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Aynı kaldı/Normal/Aynı kalacak
Azaldı/Normalin altında/Azalacak
www.kso.org.tr | 5
Sipariş durumunda Konya, Türkiye ve AB’nin balans değerleri karşılaştırıldığında; geçtiğimiz 3
aya göre Türkiye’nin toplam ve ihracat sipariş performansının Konya’nın üzerinde olduğu, iç
piyasa sipariş performansında ise Konya’nın Türkiye genelinden önde olduğu görüldü.
Mevcut sipariş düzeyinde ise iç piyasa siparişlerinde Türkiye’nin AB’den, ihracat ve toplam
siparişlerinde Türkiye’nin hem AB’den hem de Konya’dan daha iyi bir performans sergilediği
görüldü.
Önümüzdeki 3 aya yönelik siparişlerde ise Konya’nın Türkiye genelinden daha iyi bir
performans sergilediği görüldü.
Tablo-3. Sipariş durumu balans değerleri (Haziran 2014)
Balans değerleri (Olumlu – Olumsuz)
Konya
Türkiye
AB-28
Geçtiğimiz 3 aya göre iç piyasa siparişleri
13,3
11,8
Geçtiğimiz 3 aya göre ihracat siparişleri
-31,0
10,5
Geçtiğimiz 3 aya göre toplam siparişler
15,3
18,4
Şu andaki mevcut iç piyasa siparişleri
-14,7
-10,1
Şu andaki toplam ihracat siparişleri
-33,8
-8,4
-13,8
Şu andaki toplam siparişler
-14,3
-8,6
-12,5
Önümüzdeki 3 ayda iç piyasa siparişleri
57,7
25,4
Önümüzdeki 3 ayda ihracat siparişleri
59,2
24,1
Önümüzdeki 3 ayda toplam siparişler
62,3
27,5
www.kso.org.tr | 6
Konya imalat sanayi önümüzdeki yıl yeni yatırımlar hedefliyor:
Haziran 2014’te Konya’da imalat sanayide faaliyet gösterenlerin yüzde 41’i önümüzdeki 3
ayda istihdamını artıracağını ifade ederken, yüzde 82’si önümüzdeki 3 ayda sabit sermaye
yatırım harcamalarının artacağını belirtti. Önümüzdeki döneme ilişkin istihdam beklentisinde
geçen aya göre düşüş olurken, yatırım planlamasında geçen aya göre artış görüldü.
Konyalı üreticilerin önümüzdeki döneme ilişkin üretim ve siparişlerdeki artış beklentisinin
yanında istihdam ve yatırımda da artış beklentisine sahip olduğu görüldüğü ortaya çıktı.
Şekil-5. Konya’da istihdam ve yatırım (%) (Haziran 2014)
Önümüzdeki 3 ayda firmanın istihdam düzeyi
41,0
Önümüzdeki 12 ayda, sabit sermaye yatırım
harcaması
1,3
82,0
0%
Artacak
57,7
Aynı kalacak
20%
40%
16,3 1,7
60%
80%
100%
Azalacak
İstihdamda ve yatırımda Konya, Türkiye ve AB’nin balans değerleri karşılaştırıldığında;
önümüzdeki dönemdeki istihdamda Konya’nın Türkiye ve AB’den, yatırımda da Türkiye
genelinden daha umutlu olduğu görülüyor.
Tablo-4. İstihdam ve yatırım balans değerleri (Haziran 2014)
Balans değerleri (Olumlu – Olumsuz)
Önümüzdeki 3 ayda firmanızın istihdam
düzeyi
Önümüzdeki 12 ayda, sabit sermaye
yatırım harcamanız
Konya
Türkiye
AB-28
39,7
17,6
-1,1
80,3
8,0
www.kso.org.tr | 7
İmalat sanayide artan maliyetler üreticiler için fiyat baskısı oluşturuyor:
Haziran 2014’te Konya’da imalat sanayide faaliyet gösterenlerin yüzde 81’i geçtiğimiz 3 aya
göre ortalama birim maliyetin arttığını ifade ederken, yüzde 76’sı önümüzdeki 3 ayda
ortalama birim maliyetlerinin artacağını beklediğini ifade etti. Konyalı üreticilerin yüzde
20,7’si ise önümüzdeki 3 ayda satış fiyatlarının artacağını ifade etti.
Şekil-6. Konya’da maliyet ve satış fiyatı (%) (Haziran 2014)
Geçtiğimiz 3 aya göre ortalama birim maliyet
81,0
Önümüzde 3 ayda ortalama birim maliyet
18,3 0,7
76,0
24,0
0,0
Önümüzdeki 3 ayda iç piyasa satış fiyatları
21,7
77,0
1,3
Önümüzdeki 3 ayda satış fiyatları
20,7
78,3
1,0
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Arttı/Artacak
Aynı kaldı/Aynı kalacak
Azaldı/Azalacak
Maliyetlerde ve satış fiyatlarında Konya, Türkiye ve AB’nin balans değerleri
karşılaştırıldığında; geçtiğimiz 3 aya ve önümüzde 3 aya göre Konya’da ortalama birim
maliyetlerin Türkiye genelinden daha çok arttı ve artacağı ortaya çıkmıştır. Önümüzdeki 3
aydaki satış fiyatı beklentilerinde ise Konya’nın Türkiye genelinden ve AB’den daha çok fiyat
artışı beklediği görüldü.
Tablo-5. Maliyet ve satış fiyatı balans değerleri (Haziran 2014)
Balans değerleri (Olumlu – Olumsuz)
Konya
Türkiye
Geçtiğimiz 3 aya göre ortalama birim maliyet
80,3
28,7
Önümüzdeki 3 ayda ortalama birim maliyet
76,0
24,1
Önümüzdeki 3 ayda iç piyasa satış fiyatları
20,3
13,9
Önümüzdeki 3 ayda satış fiyatları
19,7
14,4
AB-28
-1,4
www.kso.org.tr | 8
AB’de imalat sanayi güven endeksi en çok İngiltere’de arttı:
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin İmalat Sanayi Güven Endeksi değerlerine bakıldığında
İngiltere’nin geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. İngiltere’yi Güney
Kıbrıs, Yunanistan ve Bulgaristan takip etti. Geçen yıla göre Letonya, Malta, Estonya,
Finlandiya, Litvanya ve Danimarka’da düşüş yaşandı. AB-28 İmalat Sanayi Güven Endeksi,
geçen yıla göre Euro Bölgesi’ne ve Türkiye’ye oranla daha iyi performans sergiledi.
Tablo-6. AB-28 Ülkeleri ve Türkiye’nin İmalat Sanayi Güven Endeksi karşılaştırmaları (Haziran 2013’e
göre)
Ülkeler/ (Puan)
İngiltere
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi
Yunanistan
Bulgaristan
Çek Cumhuriyet
Slovenya
İtalya
Portekiz
AB-28
Belçika
İspanya
Avusturya
İsveç
Hollanda
Euro Bölgesi-17
Polonya
Macaristan
Almanya
Slovakya
Lüksemburg
Romanya
Hırvatistan
Türkiye
Fransa
Letonya
Malta
Estonya
Finlandiya
Litvanya
Danimarka
Haziran 2013’e göre İmalat Sanayi Güven Endeksi’ndeki Değişim
20,8
12,3
11,4
10,8
9,7
9,1
8,7
6,9
6,3
6,1
5,8
5,7
5,3
4,5
4,4
4,4
4,3
3,7
3,0
2,0
1,4
1,1
0,5
0,0
-1,0
-1,2
-2,3
-2,3
-7,2
-8,6
www.kso.org.tr | 9