Galileo’dan Önce Ortaçağ Avrupa’sında Modern Bilimin Doğuşu John Freely Çeviri: Muhtesim Güvenç Yayına Hazırlayan: Ezgi Kardelen Kapak Tasarımı: Deniz Akkol Sayfa Düzeni: Kolektif Kitap 1. Baskı, Eylül 2014 ISBN: 978-‐605-‐5029-‐24-‐1 333s. / 2. Hamur / Ciltsiz / 15x21,5 cm 24,00 TL Türkiyeli okurun yakından tanıdığı Fizikçi ve tarihçi John Freely bu kitapla, modern biliminin doğuşunu hazırlayan pek çok bilgini ve keşiflerini odağa koyarak bilim tarihindeki önemli bir boşluğu dolduruyor. Standart açıklamaya göre modern bilim, –akademik çevrelerin ve Kilise’nin kabul ettiği Aristoteles ve Batlamyus’un yer-‐merkezli eski kozmolojisine karşı– Kopernik’in Güneş-‐ merkezli devrimci dünya görüşünün kabul görmesini sağlamak isteyen Galileo’nun gösterdiği kahramanca çabalarla başlamıştı. Bu mücadele Bilimsel Devrim’i ateşledi ve modern bilim çağının şafağında yeni Newton fiziği ve astronomisiyle zirveye ulaştı. Bu anlatı Kopernik, Galileo ve Newton’un selefleri hakkında neredeyse hiçbir şey söylemez, fakat geçtiğimiz yıllarda ortaçağ Avrupa’sını araştıran tarihçiler Batı biliminin izlerini Kopernik, Galileo ve Newton’dan bin yıl öncesine kadar sürmeyi başardı. Gerçekte, bir dizi Avrupalı bilim insanı Bilimsel Devrim’in yolunu açmış ve çığır açıcı teorilerle keşiflerin temellerini atmıştı. Bu tarihsel haksızlığı gidermeyi amaçlayan Galileo’dan Önce, Karanlık Çağ’ın başlangıcındaki Batı Avrupa’ya bir bakış atarak işe koyulur. Roma 410’da Vizigotlar tarafından yağmalanmış, Homeros’tan bu yana birikmiş bütün antik Yunan eserlerini barındıran devasa koleksiyonuyla İskenderiye Kütüphanesi yakılmış, Greko-‐Romen dünya da iyice bastıran ortaçağ karanlığı içinde yitip gitmiştir. İskenderiye Kütüphanesi’nde, pre-‐Sokratik döneme ait eserlerden Helenistik dönemin büyük matematiksel fizikçileri ve astronomlarının kitaplarına kadar, antik Yunan biliminin bütün eserleri mevcuttu. Sokrates herhangi bir eser yazmamış, fakat Platon’u yetiştirmişti; Platon Aristoteles’i, Aristoteles Theophrastus’u, o da başkalarını eğitmişti. Klasik uygarlığın çöküşü, İskenderiye Kütüphanesi’nin yakılması ve dolayısıyla söz konusu bilim insanlarının tüm eserlerinin yanmasıyla birlikte bu öğretmen-‐öğrenci zinciri de kopmuş oldu. Galileo’dan Önce, bilginin bir bireyden diğerine aktarılmasını anlatır. Batı Avrupa için konuşacak olursak, söz konusu bilgi aktarımı Galileo doğmadan bin yıl önce, Karanlık Çağ’da başlamıştır. Yazar Hakkında John Freely, 1926’da New York, Brooklyn’de doğdu. II. Dünya Savaşı son iki yılına girerken okulunu bırakarak ABD Deniz Kuvvetleri’ne katıldı. Daha sonra New York Üniversitesi’nde doktorasını tamamlayan Freely, araştırmalarını ve kariyerini Oxford’da sürdürdü. Şimdilerde Boğaziçi Üniversitesi’nde fizik dersleri veriyor. Arka Kapak Modern bilim tarihi anlatıları genellikle Bilimsel Devrim’in ateşini yakan ve Isaac Newton’un dünyayı değiştiren keşiflerine zemin hazırlayan Galileo’nun Katolik Kilisesi’yle giriştiği kahramanca mücadeleyle başlar ve Galileo’dan önceki bilginlerden hemen hemen hiç söz edilmez. Aslında Rönesans’tan yüzyıllar önce çok sayıda bilgin Galileo, Newton, Kopernik ve diğerlerine atfedilen heyecan verici keşiflerin yolunu açmıştır. Fizikçi ve tarihçi John Freely bu kitapla, modern biliminin doğuşunu hazırlayan pek çok bilgini ve keşiflerini odağa koyarak bilim tarihindeki önemli bir boşluğu dolduruyor. “Galileo’dan Önce, antik Yunan’dan ortaçağa kadar bilimsel düşüncenin detaylı bir tarihini sunuyor.” -‐ Publishers Weekly