Skolastik Dönem (8-14.yy) • Skolastik Felsefe • Köklü eğitim kurumlarına sahip olma avantajı • 787: Fransa’da Şarlman tüm kilise ve manastırların okul açması için kanun çıkardı. – Üniversitelerin çekirdekleri Üniversite • Siyasi etkenler üniversite sayısını artırdı. – II. Frederick, Papa ile rekabeti nedeniyle Padua (1222) ve Napoli (1224) üniversitelerini açtı. Erken Skolastisizm (8-12.yy) • Üniversitelerde eğitim ve öğretim çoğunlukla din adamlarınca veriliyor. • Eğitimdeki yenilikler başarılı değil – Tepeden inme girişimler – Halkın geneli eğitimsiz • Bu girişimlerin en önemli başarısı: – Skolastik Dönem (8-14.yy) • 6-10. yy.: Avrupa’da • 12. yy: Arapça’dan Latince’ye çeviriler • 13-14. yy: Çevirilerin özümsenmesi • 14. yy. sonrası birkaç yüzyıl içinde, duraklayan İslam bilimi ile fark kapanıp öne geçildi. İslam Biliminin Batıya Etkisi İslam Biliminin Batıya Etkisi • En önemli kapı: • – – – – – – – El Mecisti (Almagest) Geometrinin Öğeleri El Cebr ve El Mukabele (Algebra) Astronominin Esasları Kanun (Canon) Şifa (Sufficienta) Tasrif Skolastisizm Zirvesi (13-14.yy) • Üniversitelerin yanında iki manastır tarikatı – – • Hristiyanlığı yaymak için eğitimli din adamı yetiştirmek amacı • Başlangıçta dini eğitime ağırlık, zamanla – • Dominikenler giderek katılaşarak ve etkinleşerek Engizisyona ulaşıldı. Hristyan OrtaÇağ Astronomisi • Aristo ve Batlamyus evren modelleri • Dominikenler, Batlamyus modelini kabul ederken Fransiskenler modele bazı eleştiriler getiriyorlardı. – Thomas Aquinas, bu iki modeli birleştirmeye çalıştı. Thomas Aquinas (1225- 1274) • Dominiken tarikatından Orta Çağ Avrupa’sının en ünlü din düşünürü – Katolik kilisesinin resmi öğretisi • Kutsal ve kutsal olmayan bilgilere akılcı temel – Aydınlanma, bilgi sayesinde olur. – İnanmak için anlamak gerekli (Abelard) • İbni Rüşd yoluyla Plato ve Aristo felsefesini kullandı. – Eski Yunan felsefesi ile Hristiyanlığı uzlaştırma • Kafirlere Karşı eserinde bilginin iki kaynağı: Thomas Aquinas (1225- 1274) • Bilginin dayanağı Tanrı olduğuna göre – İnanç ve akıl yoluyla elde edilen bilgiler uyumlu olmalı – • Dünyayı açıklamada Yunan ve Arapların bazı eserleri de kullanılabilir. • Aquinas, ile Skolastik düşünce yaygınlaştı ve 16. yy’a kadar etkin oldu. Leonardo Fibonacci (1170-1250) • Hristiyan dünyasında matematik 12. ve 13. yy.’da gelişti. – Ticari matematik Hristyan Orta Çağ Fiziği • Aristo ve İbni Sina fiziği etkin – • John Buridan (1290-1360), momentum tanımını yaptı. – Fırlatılan bir nesneye aktarılan kuvvet (impetus), nesnenin kütlesi ve hızı ile doğru orantılıdır. • Optik alanında İbnül Heysem etkisi – Robert Grosseteste (1170-1253) ve Oxford’da deneyci ekol Roger Bacon (1220-1292) • Fransisken tarikatından ve Grosseteste’nin Oxford’tan öğrencisi • Olağanüstü Bilgin (Doctor Mirabulus) • Rönesans'a geçişin hazırlayıcılarından • Paris üniversitesinde 15 yıl Aristo, İbni Sina ve İbni Rüşd’ün çeviri eserlerini inceledi. • Opus Maius ( ): – Döneme ait bilgilerin özeti • Gerçeği bulma önündeki engeller Bacon ve Bilimsel Yöntem • İbnül Heysem’den etkilendi. • Yanlış bilgilerin nedeni – • Güvenilir bilgiye ancak Akıl ve Deney ile birlikte ulaşılabilir. Akıl (Kanıtlayıcı) ve Deney (Veri toplayıcı) • Hocası Grosseteste ile birlikte Batı dünyasında bilgi üretmede deneyin gerçek bir araç olduğunu vurgulayan ilk bilgin – Deneysel bilim bütün bilimlerin efendisidir. Hristyan Orta Çağ Coğrafyası – Batlamyus’un “Coğrafya”sı ancak 1406’da Latince’ye çevrildi. • Kudüs merkezli dünya haritaları • Avrupa dışı bölgelerle ilgili mitolojik inançlar Marco Polo (1254-1324) • Avrupa’da Orta Çağ’ın en ünlü gezgini • 1271-1295 arası Moğol imparatorluğunu gezdi. – İl Milione di Marco Polo (İl Milione): – Hoşgörü Ortamı (13-14. yy) • 12. yy’daki çeviri süreci sonrası farklı bilimsel düşünceler • Özellikle Astronomide yeni görüşler: – John Buridan (1290-1360) ve Nicolas Oresmus (1320-1382) – Hareketli dünya görüşü • Kilise etkisi ile bu fikirler kabul görmedi ama sert tepki de verilmedi. – • Bu dönemde gelişen deniz ticareti ve Müslümanlarla etkileşim sonucu –
© Copyright 2024 Paperzz