DENEYİN ADI: MAKROSKOBİ

DENEYİN ADI: MAKROSKOBİ
Metalik malzemelerin yüzey ve iç yapılarını gözle veya daha küçük büyütmelerle incelenmesi
işlemine makroskobi denir. Makro incelemenin mikro incelemeden ana farkları incelenen
numunenin boyutu ve inceleme yapılan büyütmedir: Makro inceleme numuneleri mikro
inceleme numunelerinden daha büyüktür. Ayrıca, makro inceleme yaklaşık sadece 10X
büyütmede yapılır; genellikle çıplak göz veya mercek kullanılır.
Deneyin amacı:
1. Kaynak dikişinin belirlenmesi
2. Malzemelerin imalat yönteminin belirlenmesi
3. Kükürdün malzeme içindeki dağılımının belirlenmesi
Deneyde kullanılan malzemeler: Zımpara kağıdı, Fotoğraf kağıdı, Nital 10, %50 HCl, %2
H2SO4, çelik numuneler.
Deneyin Yapılışı:
1. Kaynak dikişinin belirlenmesi
60- 120-220 ve 400 numaralı zımpara ile zımparalanan parça yüzeyine ayraç (Nital 10) pamuk
ile sürülür. Eğer parça kaynakla birleştirilmişse kaynak bölgesi ve ısının tesiri altındaki bölge
açıkça görülecektir. Eğer parça kaynakla birleştirilmemiş ise dağlama her yerde aynı
koyulukta olacaktır.
2. Malzemelerin imalat yönteminin belirlenmesi
Malzeme önce zımparalanır ve daha sonra %50 HCl ve %50 saf su karışımı içerisinde 10-15
dakika kaynatılır. Deneyin mantığı fazla deformasyona uğrayan bölgenin ayraç ile fazla
reaksiyona girmesine dayanmaktadır. Kaynatma esnasında liflerin etrafı aşınır ve girinti
çıkıntılar meydana gelir. Parçanın imalat yöntemi liflerin gidiş yönüne bakılarak tespit edilir.
a) Talaşlı şekillendirilmiş malzemelerde lifler köşelerinde kesikliğe uğrar ve boyuna çentik
etkisi yapar.
b) Plastik şekil verme yöntemi kullanılarak şekillendirilmiş parçada ise lifler kopmaz devam
eder, çentik etkisi yapmaz.
3. Kükürdün malzeme içindeki dağılımının belirlenmesi
Numune 400 numaralı zımpara ile zımparalanır. Fotoğraf kağıdı ise %2 H2SO4 içerisinde 5
dakika bekletilir. Zımparalanan parça fotoğraf kağıdının parlak tarafına hava almayacak
şekilde yaklaşık bir dakika bastırılır. Fotoğraf kağıdı, tespit banyosunda 15 dakika
bekletildikten sonra yıkanır ve kurutulur. Deney sırasında aşağıdaki reaksiyon göre oluşan
H2S siyah noktalar halinde fotoğraf kağıdı üzerinde görülür.
FeS + H2SO4 → FeSO4 + H2S
Prof. Dr. Müzeyyen MARŞOĞLU’ nun derlemesinden alınmıştır.