indir - Yemekte Denge

YEMEKTE DENGE E-BÜLTENİ
Ekim 2014 10. Sayı
Aralık 2012 1.Sayı
Yemekte Denge Eğitim Projesi
2014/2015 Eğitim Öğretim Yılı İçin
Çalışmalarına Başladı.
Yemekte Denge Eğitim Projesi, Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü
Vakfı (SÜGAV) ve Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü
işbirliğiyle yürütülen, ilköğretim okullarında öğrenim gören çocuklarda
sağlıklı beslenme alışkanlığı geliştirmeyi esas alan bir eğitim projesidir.
Projenin amacı; temel eğitim çağındaki çocukların fizyolojik ve psikolojik
açıdan kaliteli ve uzun bir yaşam sürdürmeleri için yeterli ve dengeli
beslenme alışkanlığı geliştirmelerine katkı sağlamaktır.
2011/2012 eğitim öğretim yılında başlayan Yemekte Denge Eğitim
Projesi, 2014/2015 eğitim öğretim yılında da 10 ilde 500 okulda beslenme eğitimi projesine devam ediyor. İstanbul, İzmir, Gaziantep, Trabzon, Kayseri,
Sinop, Erzurum, Antalya, Aydın ve Kahramanmaraş illeri projenin pilot şehirleridir.
Projenin 2014/ 2015 eğitim öğretim yılının ilk toplantısı yeni il koordinatörlerinin katılımıyla 4 Eylül tarihinde Ankara’da yapıldı. Toplantıya T.C. MEB
Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, İl Şube Müdürleri ve Koordinatörleri, SÜGAV yetkilileri ve Bilim Kurulu Üyesi Prof.Dr. H. Tanju Besler katıldı. 2013/2014
eğitim öğretim yılında yapılan çalışmaların özetinin verildiği toplantıda, Prof.Dr. H. Tanju Besler katılımcılara “Sağlıklı Beslenme ve Besin Grupları”
eğitimi verdi. Toplantının son bölümündeyse 2014/2015 eğitim öğretim yılı için yapılacak çalışmalar ve etkinlikler hakkında bilgi verildi.
Yemekte Denge Eğitim Projesi
2013-2014 yılı Kalitatif Araştırması
Yemekte Denge Eğitim Projesi’nin
2013/2014 Yılı İl Koordinatörlerinin
Değerlendirme Sonuçları
Projenin etkinliğini ölçmek için Antalya, Gaziantep ve İstanbul illerinde ilk odak
grup araştırma çalışmalarını Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama
şirketiyle tamamlandı. Öğrenci, veli ve sınıf öğretmenlerinin katılımıyla
geçen bu çalışmada öğrencilere “yemekte denge eğitim projesi kapsamında
öğrendikleri” sorulduğunda, yemekte denge kavramını, tüketilmesi gereken
besin grup oranlarını, beslenmenin çeşitli olması gerektiğini, yağlı ve yüksek
yiyeceklerin az miktarda tüketilmesi gerektiğini bildikleri öğrenildi.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Yemekte Denge Eğitim Projesinden
sorumlu olmak üzere İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden görevlendirilen
il koordinatörlerinin, öğretmen yılsonu değerlendirme formundan
paylaştığı önemli görüşler aşağıda belirtilmiştir.
• Yemekte Denge Projesi ile öğrencilerin yemek yeme alışkanlıklarında
olumlu değişiklikler ve dengeli beslenme konusunda bilinçlenmeleri
sağlanıyor.
• Obeziteye karşı hem öğrenciler hem de velileri bilinçleniyor.
• Yemekte Denge Projesi ile çocuklarının beslenme çantası daha
bilinçli hazırlanıyor ve öğünlerde uygun menüler seçiliyor.
• Projenin içerdiği eğitim materyalleri ile öğrencilerin dünya mutfağına
aşina olması sağlanıyor.
• Çocuklarda kahvaltı alışkanlığının gelişmesini sağlanıyor.
2014/2015 Eğitim Öğretim Yılı İçin
Yeni Materyaller Geliştiriliyor!
Çocuklar Niçin Beden Eğitimine
İhtiyaç Duyar?
Siz, değerli öğretmenlerimizden aldığımız geri dönütler hayata geçirilmeye
başlandı. Dönem içerisinde duyuruları paylaşılacak olan yeniliklerin ilki:
interaktif oyun: Enerjin dengede mi? Öğrenmek istiyorsan haydi oyuna
başla!
Çocukluk ve gençlik döneminde kazanılan ve yaşam boyu korunan
fiziksel sağlık, bedenin en üst kapasitede işlev görmesi için zorunlu
görülmektedir. Beden eğitiminin çocuklara katacağı temel özellikler
aşağıdaki gibidir.
• Gelişmiş fiziksel uygunluğa erişme
• Beceri gelişimi sağlama
• Kendine güven ve özgüven gelişimi
• Stresi azaltma
• Hedefleri kurma tecrübesi edinme
• Öz disiplin sağlama
• Muhakeme yeteneğini geliştirme
• Kuvvetli ikili ilişkilere sahip olma
6-9 yaş arası çocuklar için belli mesafeye top fırlatma, bir topa vurma;
10-12 yaş arası çocuklar için ise basketbol, futbol gibi kompleks sporlar
fiziksel sağlık için oldukça yararlı etkinliklerdir.
Kaynak: http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=350
http://www.yemektedenge.com/oyunlarimiz.html
Sağlıklı ve Yeterli Beslenme Çantaları İçin Ebeveynlere İpuçları
Eğitim öğretim yılının başlamasıyla beslenme çantaları da hazırlanmaya başladı. Sağlıklı ve yeterli bir beslenme çantası hazırlamak için
aşağıdaki ipuçlarından yararlanabilirsiniz.
Kaynak: http://www.fda.gov/ForConsumers/
1- Öğünleri Planlayın.
3- Porsiyonu Azaltın.
Haftalık yemek planının yapılması tavsiye
ConsumerUpdates/ucm411663.htm
Çocuklarınızın küçük porsiyonlara ihtiyacı
edilse de, ilk olarak 1-2 günlük planlamalarla
vardır. Çocuğunuzun boy, kilo ve yaptığı
başlayın.
aktivitelere göre porsiyonlarını çeyrek kap,
Meyve, sebze, protein ve lifli ürünleri
yemek kaşığı ya da yarım sandviç gibi
unutmayın. Öğün planı yaparken,
düşünebilirsiniz. Örneğin küçük çocuklar için
çocuklarınızı da yanınıza alın, beslenme
kap değil, yemek kaşığı düşünülmelidir.
çantalarını hazırlarken onlardan destek alın.
Ya da sandviçi üçgen şeklinde kesebilirsiniz,
Çocuklarınıza örnek olarak iyi alışkanlıklar
böylece hem porsiyon küçülür hem de yemek
kazanmalarına destek olun.
sırasındaki eğlence artar. Çocuklarınızın sizin
2- Sağlıklı Beslenme Tabağına Göre
yediğiniz kadar yiyebileceklerini düşünmeyin,
Beslenme Çantası Hazırlayın.
ihtiyaçlarına göre porsiyonlarını küçültün.
Yemektedenge.com adresinde yer alan
4- Etiket Bilgilerini Okuyun.
beslenme tabağına göre çantalarınızı
Sağlıklı beslenme çantası hazırlamanın en
hazırlayabilirsiniz.
büyük adımı, gıda üzerinde yer alan etiketlerin
Çocuklar, ailelerini örnek alır. Eğer siz sebze
anlaşılmasıdır. İçindekiler kısmını, yağ ve şeker
yemezseniz, onlar da yemeyeceklerdir.
miktarlarını da okuyun. Alışveriş yaparken, bir
Eğer siz, beslenme diyetinize dikkat
ürün seçin ve etiketini okuyun. Böylece, günlük
etmezseniz çocuklarınızın dikkat etmesini
ihtiyacınız olan besinlerin ne kadarının nasıl
nasıl bekleyebilirsiniz? Çocuklarınıza sevdiği
karşılandığını kontrol edebilirsiniz. Örneğin, ürün
sebzeleri verin. Patates kızartması yerine,
içeriğinde az yağ olması her zaman düşük kalorili
fırınlanmış patates üzerinde kaşar ve domates
olduğunu anlamına gelmez, kendiniz okuyup
servis etmeyi deneyin. En önemli noktaysa ürün
kontrol edin ve dengeli beslenin. Çocuklarınıza
çeşitliliğinin sağlanmasıdır. Örneğin bir gün
sağlıklı ve lezzetli yemekler yapmak için ekstra
elma, diğer gün kayısı, sonra da portakal
yağ ve şeker eklemenize gerek yoktur. Dengeyi
verebilirsiniz. Böylece çocuğunuzun sağlıklı
sağlamaya çalışın. Unutmayın, bunları plan
beslenme alışkanlıklarının gelişmesine destek
yapmadan yapamazsınız.
olursunuz.
Lif Tüketimini Artırmak İçin Keyifli Öneriler
Bunu biliyor musunuz?
Yeterli miktarda lif alımı; kalp krizi, diyabet ve kilo artışını önlemekte ve sindirim sistemi sağlığına destek olmaktadır.
Düşük Lif Seçeneği
Lif (gr)
Yüksek Lif Seçeneği
Lif (gr)
Kahvaltı
1,2
Kahvaltı
5,8
Portakal suyu
Reçelli beyaz ekmek
Portakal
Fıstık ezmeli tahıllı ekmek
Atıştırmalık
Az yağlı yoğurt
0
Atıştırmalık
Az yağlı frambuazlı yoğurt
1,5
Öğle yemeği
Domates soslu makarna
3,5
Öğle yemeği
Domates soslu tam tahıllı makarna
8,6
Atıştırmalık
Peynirli kraker
0,5
Atıştırmalık
Çavdarlı kraker
5
Akşam yemeği
Tavuk göğsü, haşlanmış patates, havuç
2,9
Akşam yemeği
Tavuk göğsü fırınlanmış patates,
havuç ve bezelye
9,2
Toplam
8,1 (gr)
Tavsiye edilenin %45’i
Toplam
30,1 (gr)
Tavsiye edilenin %167’si
Kaynak: http://www.nutrition.org.uk/attachments/650_Issue%2059_Spring%202014.pdf
Detaylı bilgi için; www.yemektedenge.com ve www.sugav.org