nedir

ORYANTĠRĠNG
ORĠENTĠRĠNG NEDĠR?
ORYANTĠRĠNG:
Her türlü arazi ve iklim Ģartlarında harita ve pusula yardımı ile
bir noktadan baĢka bir noktaya ulaĢabilmek için sporcunun fiziki
gücünü, taktik ve tekniğini geliĢtiren, ani ve doğru karar verebilme
yeteneğini olgunlaĢtıran, bireysel veya takım olarak yapılan
genellikle ormanlık alanda koĢulmakla birlikte park ve yeni
baĢlayan sporcular için açık alan ve spor salonlarında yapılabilen
bir doğa sporudur.
ORYANTĠRĠNG’ĠN TARĠHĠ
Dünyadaki Tarihî :1886 yılında “bilinmeyen bir araziyi
harita ve pusula yardımı ile karĢıdan karĢıya
geçmek”anlamında kullanılmıĢtır.
•
•
•
•
•
Ġlk sportif yarıĢ 1886’da Ġsveç,Norveç ve Ġngiltere
arasında yapılmıĢtır.
1932’de ilk uluslararası yarıĢma yapılmıĢtır.
IOF 1961 yılında kuruldu
1965 yılında IOF kuralları standart kurallar oldu
Bugün 61 ülke IOF üyesidir.
1961
1963
1965
1967
1969
1971
1973
1975
1977
1979
1980
1982
1984
1986
1988
1992
1994
1996
1998
2000
2002
Türkiye’deki Tarihi:
•
•
•
•
Ankara Oryantiring Gurubu Aralık 1999
Ġstanbul Oryantiring Gurubu Mayıs 2000; 2003’te Kulüp
IOF 1961 yılında kuruldu
Askeri Takımlar :1970 li yıllardan beri belli bir tecrübeye
sahip
•
•
•
FEDERASYON;2002
Dağcılık Federasyonu bünyesinde
2003 sonunda Ġzcilik Federasyonu bünyesinde
2006 Haziran sonunda Özerk Federasyon oldu
ORYANTĠRĠNG SPORUNU KĠMLER YAPABĠLĠR?
Renk seçimini yapabilen küçük çocuktan tutun , elindeki baston
ile arazide dolaĢabilen yaĢlılara kadar her yaĢtan bay, bayan,genç
yaĢlı,aile ,birey,müsabık veya meraklı herkes Oryantiring sporunu
yapabilir.
TAKIMLAR VE DERECELENDĠRME:
Erkekler 7, Bayanlar 7 kiĢiden oluĢur.YarıĢmada 7 erkek
sporcudan en iyi 4 sporcunun, 7 bayan sporcudan en iyi 3 sporcunun
derecesi alınarak takım sıralaması yapılır. Genel ve ferdi sıralama en
kısa zamanda gelen sporcu en iyi dereceyi yapmıĢ olur.
KATEGORĠLER :
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Oryantiring Federasyonu
Oryantiring MüsabakaYönetmeliği Madde6:YarıĢmacı kategorileri:
Minikler
:Erkek -Bayan 10 -12 yaĢındakiler
Küçükler : Erkek-bayan ;12-15 yaĢındakiler,
Yıldızlar
: Erkek-bayan ;15, 16 ve 17 yaĢında olanlar,
Gençler
: Erkek-bayan ; 18, 19 ve 20 yaĢında olanlar,
Büyükler
: Erkek-bayan ; 21 yaĢından gün alanlar,
Veteranlar : 1 nci grup ; 40–49 yaĢ arası,
Veteranlar : 2 nci grup ; 50 yaĢ ve üstü.
(Veteranlar hariç diğer kategoriler bir üst kategoride müsabakaya katılabilirler.)
ORYANTĠRĠNG TÜRLERĠ
YAPILIġ ġEKLĠNE GÖRE
-KOġARAK -YÜRÜYEREK (YAYA)
-BĠSĠKLET ĠLE
-KAYAK ĠLE
-ENGELLĠLERĠN YAPTIĞI ORTANTĠRĠNG
YARIġMA DOĞASINA GÖRE
- BĠREY SEL
-BAYRAK
-TAKIM
(KĠġĠ TEK ÇIKAR VE KOġAR)
YARIġMA ZAMANINA GÖRE
- GÜNDÜZ
- GECE
YAPILIġ YERĠNE GÖRE
- ORMANDA YAPILAN (AÇIK ARAZĠ)
- ġEHĠRDE YAPILAN
- PARKLARDA YAPILAN
-YARIġ UZUNLUĞUNA GÖRE
- UZUN
MESAFE
- ORTA MESAFE
- SÜRAT
KOġARAK-YÜRÜYEREK
KAYAK ĠLE
BĠSĠKLET ĠLE
ENGELLĠLER
ORMANDA
PARKTA
GECE
KULANILAN MALZEMELER: Harita, Pusula,
EKS.
(Elektronik Kontrol Sistemi)
Fener, Kronometre
HARĠTA:
ĠOF Kurallarına göre çizilmiĢ 1/5 000 , 1/10 000 veya
1/15 000 ölçekli oryantiring haritaları kullanılır.ġayet bulunamıyor
ise 1/25 000 ölçekli askeri haritalar kullanılabilir.
PUSULA
Pusula: Manyetik kuzeyi gösteren basit bir alettir.
Haritayı yönüne koymaya,istikamet açısını ölçmeye veya bir
noktadan bir noktaya gitmeye yarar.Oryantiring amacıyla kullanılan
pusulaların değiĢik çeĢitleri bulunmaktadır.Temin edilemediği
zaman askeri pusulalar kullanılabilir .
Büyüteç
Gidilecek Yön oku
Manyetik ibre
Cetveller
Döner Kapsül
Kuzey oku ve paralel
çizgiler
-5-
Hedef (Fener) :
Harita üzerine işaretlenmiş olan noktaların arazide görülüp
uğranması zorunlu, olan 30x30 ebadında, üçgen prizma
şeklinde turuncu –beyaz veya kırmızı- beyaz kumaştan
yapılmıştır.Hedef yerden ortalama 80-120 cm. yüksekliğinde bir
çıtaya asılı olarak sporcunun elektronik cihaza veya zımbaya
ulaşabileceği her yere konabilir.
EKS (ELEKTRONĠK KONTROL SĠSTEMĠ VE ZIMBA)
YÜZÜK
-4-
ELEKTRONĠK
KONTROL SĠSTEMĠ
34
-4-
-5-
MĠNĠ PRĠNTIR (YAZICI)
ELEKTRONĠK ĠġARETLEME ( SPORT IDENT )
-5-
EMĠT SĠSTEMĠ
(EKS)
ZIMBA (PANÇ) SĠSTEMĠ
ORYANTĠRĠNG HAKEM KONTROL KARTI
BAġLAMA ZAMANI :
BĠTĠġ ZAMANI
:
DERECESĠ
:
MÜSABAKANIN ADI:
TARĠHĠ VE YERĠ
:
ADI VE SOYADI
:
ĠLĠ / KULÜBÜ
:
HAKEM ( ĠMZA )
:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1
2
13
14
KONTROL KARTI
ZIMBA
ĠZLERĠ
KIYAFET
Mevsim Ģartlarına uygun her türlü kıyafet kullanılabilir.Ancak
arazideki çalı ,çırpıdan zarar görmemek için uzun ve rahat kıyafet
tercih ve tavsiye edilir.
AYAKKABI
KIYAFET
ORYANTĠRĠNGĠN FAYDALARI NELERDĠR?
-Oryantiring, fiziği olduğu kadar zihni de çalıĢtıran son
derece sağlıklı bir spordur. Sadece fiziğinizi geliĢtirmekle
kalmaz ek olarak baskı ve stres altındayken bağımsız
olarak düĢünme ve zorlukları çözme yeteneğinizi de
geliĢtirir.Bu yüzden Oryantiring sporunun tarifi yapılırken
bazı kimseler “Doğada oynanan Satranç oyunu” olarak
tanımlarlar.
Oryantiring
kişinin
kendisine
olan
güvenini
geliştirir,sporcunun yaban hayvanlarıyla barışık olmayı ve
onlardan korkmamayı sağlar.
- Oryantiring sayesinde harita okuma öğrenilir bilinmeyen
bir Ģehir veya alanda kendi çabasıyla istenilen yere
gidebilmeyi öğretir.
-Oryantiring seçkin bir spordur, çünkü meydan okumalarla
doludur. Hedefe en kısa zamanda ulaşmak için cesur olmayı,
fiziki güç ve beyni kullanmaya zorlar.
-Oryantiring bir aile sporudur. Ailenin üyeleri hafta
sonunda, piknik alanlarında oryantiring yaparak stres
atabilir, eğlenebilir ve iyi vakit geçirebilirler.
-Oryantiring çevreci bir spordur. Binlerce kişinin katıldığı
yarışlardan sonra ertesi gün aynı araziye giderseniz ayak
izlerinden başka hiçbir şey göremezsiniz.
-Yetenek olarak önemli bir sivil ve askeri spor dalıdır , bir
rekabet sporu olarak Dünya ġampiyonaları yapılan,
heyecan verici ve sporcular arasında tatlı rekabet ortamı
sağlayan müsabaka sporudur.
-Oryantiring sosyal bir spordur. Orada insanlar
yaş, cinsiyet, etnik köken, ve sosyal statüden
bağımsız olarak tanışır, iletişim kurarlar ve
beraberce eğlenmek’ten zevk alırlar.
-Oryantiring yapan sporcu güdüm altında
değildir,bağımsızdır, bağımsız ve özgürce karar
verebilme yeteneğine sahip olur.
STANDART ORYANTĠRĠNG PARKURU:
-BAġLANGIÇ
-BELĠRLĠ SIRADA UĞRANMASI ZORUNLU KONTROL NOKTALARI
-VARIġ’ TAN OLUġUR
ARAZİ ARIZALARI : ÇUKURLUKLAR,
DÜZLÜKLER, KABARINTILAR
MÜNHANĠLER : KARŞIMIZA KALIN,İNCE VE KESİK KESİK
ÇIKABİLİR
KALIN (BEġ MÜNHANĠDE BĠR KALIN)
ĠNCE (NORMAL MÜNHANĠ
KESĠK KESĠK(BĠR YERĠN ġEKLĠNĠ VE
MÜNHANĠ ĠHTĠYACI OLAN YERE ATILIR)
DERE
 Münhaniler akarsulardan V harfi şeklinde geçerler.V harfinin
sivri ucu suyun kaynağını,açık ucu suyun akış istikametini
gösterir.
GERÇEK ARAZĠDE MÜNHANĠ OLSAYDI GÖRÜNTÜSÜ BÖYLE OLURDU
SIRT
Münhaniler sağrı ve sırtlardan (U) harfi şeklinde
geçerler.(U) nun açık ağzı zirveyi gösterir.
Sırt
Haritayı üç boyutlu hayal edin:
Kesit resimlerin haritadaki anlatımlarını bulalım :
HARĠTANIN DĠLĠ (RENKLER VE SEMBOLLER)
Mavi
Suyu anlatır:
1. Göl
2. Bataklık
3. Belirsiz Bataklık
4. Kuyu
5. Su çukuru
6. ÇeĢme
7. Nehir-Kanal
8. Dere
9. Belirsiz dere
Sarı
Açıklıkları anlatır:
1.
Açık Alan
2.
Yarı Açık Alan
3.
Ekili alan
4.
Açık ve kısmen ekili
engebeli arazi
Siyah
İnsan Yapımı nesneleri anlatır:
Çitler
Taşlar ve kayalar
Kule ve antenler
Binalar
Patika ve yollar
Ana yollar (içi turuncu)
v
YeĢil
Bitki örtüsünü anlatır:
Beyaz, koşmaya uygun orman.
YeĢil koyulaĢtıkca:
Koşması zor orman
Yavaş koşulabilir orman
Çok yoğun, geçmesi zor
orman
Çizgiler, Orman altı çalılar
Kahverengi
Yüzey şeklini anlatır:(Toprak
ile ilgili detayları)
Eş yükselti eğrileri ile,
Tepeler
Girinti ve sırt hatlarını
Noktasal işaretler ile,
Çukur ve toprak setler
Hendekler
v
.......
Bahçeler (Özel mülk alanları)
Genellikle Çitlerle çevrili,
Binalar içeren ya da yanında,
Parlak yeşil,
Bakım yapılan arazilerdir.
PUSULA :
Büyüteç
Gidilecek Yön oku
Manyetik ibre
Cetveller
Döner Kapsül
Kuzey oku ve paralel çizgiler
PUSULA ÇEġĠTLERĠ :
PUSULA ĠLE NELER YAPILABĠLĠR ?
-Harita yönüne konur
-Arazide istikamet açısı ölçülür
-Yön tayin edilir
-Bir noktadan baĢka bir noktaya gidilir
PUSULA ĠLE BĠR NOKTANIN BAĞLANMASI
1 a) Pusulayı harita üzerine koyun ve uzun kenarı ile baĢlayacağınız
nokta ile gitmek istediğiniz hedef noktasını birleĢtirin.
b) Pusula üzerindeki Yön Oku'nun baĢlangıç noktasından
gideceğiniz yöne doğru olduğundan emin olun (Ok ters yönü
gösteriyor olmamalı)
c) Bu aĢamada, pusula üzerindeki ölçekli cetvellerden uygun
olanını kullanarak gitmek istediğiniz mesafeyi saptayabilirsiniz.
2 a) Pusulanızı harita üzerinde kaymayacak Ģekilde tutun.
b)Dönen kapsülü, kapsülün dibindeki Kuzey - Güney hattı
çizgileri harita üzerindeki Kuzey - Güney çizgileriyle paralel
olana dek çevirin.
c) Kapsülün dibindeki Kuzey-Güney okunun harita üzerindekiler
ile aynı yönde olduğundan emin olun. Eğer gerekliyse bu
aĢamada ayarını yapabilirsiniz
3 a) Pusulanızı elinize alın ve önünüzde tutun. Pusula gövdesinin
yatay pozisyonda olduğundan ve yön okunun ileriyi iĢaret
ettiğinden emin olun.
b) Gövdenizi kapsülün dibindeki Kuzey-Güney oku ile
manyetik ibre aynı doğrultuda, ibrenin kırmızı ucu okla aynı
yönde oluncaya kadar döndürün.
c) Pusula gövdesindeki Yön Oku Ģimdi gitmek istediğiniz
yönü gösterir.
KONTROL TANIMLARI FORMATI
– Etkinlik baĢlığı
– Kategoriler
– Parkurun kodu, uzunluğu ve
tırmanılan yükseklik
• BaĢlangıç yeri
• Her bir kontrol noktasının açıklaması
• Harita değiĢim noktası ve ikinci
haritaya giriĢ
• Son noktadan bitiĢe nekadar ve nasıl
bir rota izleyeceğim
YARDIMCI BĠLGĠ KARTININ
KULLANILMASI
SÜTUNLARIN AÇIKLAMASI
A- KONTROL NOKTASI NUMARASI
B- KONTROL NOKTASI KODU
C- KONTOL NOKTASI ĠÇĠNDE AYNI
ÖZELLĠKTEN HANGĠSĠ
D- KONTROL NOKTASI ÖZELLĠĞĠ
E- GÖRÜNÜġ YA DA ĠKĠNCĠ BĠR
KONTROL NOKTASI ÖZELLĠĞĠ
F-ÖZELLĠĞĠN BOYUTLARI YADA ĠKĠ
SEMBOLÜN KOMBĠNASYONLARI
G- FENERĠN NEREDE BULUNDUĞU
H- DĠĞER BĠLGĠLER
Açıklama:
2 no.lu kontrol noktasının kodu 225’dir. 8x4 metre ebatlarında aĢırı
çalılık sınırlı alanların Güney Doğuda olanının Batı köĢesindedir. Burada
hakem kontrolü vardır.
Nereden Nereye gideriz?
ÇIKIġ
VARIġ-BĠTĠġ
VARIġ
HARĠTASINI ALAN SPORCUNUN KENDĠSĠNE SORACAĞI SORULAR
-HARĠTAMI YÖNÜNE KOYDUMMU?
-NEREDEYĠM?
-NEREYE GĠDECEĞĠM?
-MESAFEM NE KADAR?
-GĠDECEĞĠM YÖN? (ĠSTĠKAMET AÇIM KAÇ DERECE,PUSULA ĠLE)
-SALDIRI NOKTALARIM NELERDĠR?
-KONTROL NOKTALARIM NERELERDĠR?
-YARDIMCI BĠLGĠ KARTIMAKĠ TANIM NEDĠR?
-HEDEFĠN NUMARASI KAÇTIR?
-E.K. CĠHAZI ELĠMDEKĠ SĠSTEMĠ TANIYIP ONAYLADIMI?
-BĠR SONRAKĠ HEDEF ĠÇĠN AYNI ĠġLEMĠ TEKRARLIYACAĞIM!
ÖRNEKLER
KAYALARIN
GÜNEY
DOĞUSU
TELÖRGÜNÜN
KÖġESĠ
YOL
KAVġAĞI
DOĞUDAKİ
GİRİNTİ
TARAÇA
BATI
KISMI
BATAKLI
K GÜNEY
UCU
BATAKLIK
KUZEY BATI
TARAFI
TAġ OCAĞI 5X5 M
TAġ OCAĞI
DOĞU
KENARI
TAġ OCAĞI DOĞU
KISMI
TARAÇA
TARAÇA BATI
KISMI
ÇIKINTI
DĠK SET
TABANDA
TOPRAK SET DOĞU
UCUNDA
UZUN ÇIKINTI ÜST KISMI
ÇÖKÜNTÜ
BOYUN
TEPELER ARASI
TEPECĠK DOĞU AYAĞI
ÇÖKÜNTÜ G.D TARAFI
TEPECĠK
SIĞ GĠRĠNTĠ
GĠRĠNTĠ
GĠRĠNTĠ ÜST KISMI
KURU HENDEK KUZEY
DOĞUSU
YAĞMUR SUYU YARIĞI
DOĞUDAKĠ GĠRĠNTĠ
TEPE
TEPE VE TEPECĠK
ARASINDA
TEPE KUZEY
BATISI
SINIRLI AÇIK ALAN
YOL KAVġAĞI
DOĞUDA YOL SONU
PATĠKA KESĠġĠMĠ
PATĠKA KESĠġĠMĠ
BATIDAKĠ PATĠKA
KIVRIMI
PATĠKA DÖNEMECĠ
PATĠKA K.DOĞU SONU
YOL PATĠKA KAVġAĞI
PATĠKA ÇĠT GEÇĠġĠ
PATĠKA DUVAR GEÇĠġĠ
ORYANTĠRĠNGDE KULLANILAN SEMBOLLER
ORYANTĠRĠNGTE ANTRENMAN
TEKNĠKLERĠ
SPOR SALONUNDA ORYANTĠRĠNG
KROKĠDE ORYANTĠRĠNG
YILDIZ ORYANTĠRĠNG
KELEBEK ORYANTĠRĠNG
KORĠDOR ÇALIġMASI
SADECE (MÜNHANĠ,SU,BĠTKĠ ÖRTÜSÜ)
ORYANTĠRĠNGTE ANTRENMAN
TEKNĠKLERĠ
BEYAZ KAĞITTA(HEDEF NOKTASI BELLĠ)
BEYAZ KAĞIT (SÜT TARLASI)
HEDEFTE BĠR SONRAKĠNĠ GÖSTERĠR
ÇALIġMA
ÇĠZGĠ ÜZERĠNDE KROS
AYNI MÜNHANĠYĠ TAKĠP ETME
ÖNDEKĠ SPORCUYU TAKĠP ETME
HAFIZA ÇALIġMALARI
YILDIZ ORYANTĠRĠNG
KELEBEK ORYANTĠRĠNG
KORĠDOR ÇALIġMASI
PUSULA ÇALIġMASI
HEDEFTE BĠR SONRAKĠ HEDEFĠ
GÖSTERĠR ÇALIġMA
HAFIZA ÇALIġMASI
BASKETBOL SAHASINDA ORYANTĠRĠNG
DERSHANEDE ORYANTĠRĠNG
KAZIK TRAVERSĠ
Platformu oluĢturmak için yaklaĢık 90 cm boyunda 64 kazık (plastik
antrenman hunileri yada plastik bardaklarda kullanılabilir ) 5 m
aralıklarla aĢağıdaki gibi düz bir zemine çakılır.Daireler kazıkları,sayılar
kazık numaralarını ifade eder.Her kazıkta iki harften oluĢan bir kod
bulunur.Bu kodlar tüm kazıklarda aynı yöne yazılmalıdır (örneğin
kazığın doğu yüzü gibi)
Kazık traversinin uygulanması: Ana yön istikametinde(kuzey-güney,
doğu-batı)iki kazık arası 50 m, ara yönler istikametinde (kuzeydoğugüneybatı veya kuzeybatı –güneydoğu) iki kazık arası 100 m olduğu
kabul edilir.AĢağıdaki traverse benzer parkurlar oluĢturulur,birbirine
parelel parkuru birden fazla sporcu elinde bir kalem ile koĢar ve
kazıklardaki kodları bilgi kartına sırayla yazar.
ANA YÖNLER ve ARA YÖNLER
Yeni baĢlayan sporculara oyun Ģeklinde çalıĢma yaptırılır.Merkez hedefte
toplanan sporculara yönler söylenir eleme yapılır en sona kalan ödüllendirilir.
SPORCUNUN
ADI SOYADI:
0/360O
315O
PUANI
:
BAġLANGIÇ NOKTASI
45O
( KOD )
270o
90O
225o
135O
180o
1
200 M 45O
(
)
2
100 M 315O
(
)
3
50 M 360O
(
)
4
100 M 45O
(
)
5
100 M 360O (
)
6
200 M 135O (
)
7
100 M 225O (
)
8
150 M 180O (
)
9
100 M 135O (
)
10
150 M 270O (
)
 TeĢekkürler 