AİLE HEKİMLERİ İÇİN 2 Tırnaklarımız: Hastalıkları & Muayenesi www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. İçindekiler Tırnak Yatağını İnspekte Edin Tırnakları Çomaklaşma Açısından Muayene Edin www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 2 UBA 14/79 (Ekim 2014) Tırnakları Pitting Açısından Muayene Edin www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 3 UBA 14/79 (Ekim 2014) Tırnak Yatağını İnspekte Edin Tırnak Yatağını İnspekte Edin Beau çizgileri oluklar olup lunulaya paralel ya da çöküktürler. Genellikle infeksiyonlar (tifo, akut romatizmal ateş, malarya, AIDS), nütrisyonel bozukluklar (protein eksikliği, pellegra), dolaşım problemleri (miyokard enfarktüsü, Raynaud hastalığı), dismetabolik durumlar (diyabet, hipotiroidizm, hipokalsemi), sindirim bozuklukları (ishal, enterokolit, kronik pankreatit, sprue), ilaçlar (kemoterapötik ajanlar), operasyonlar ve alkolizm ile birlikte görülürler. Tırnakların değerlendirilmesi hastalıklar hakkında önemli ipuçları sağlar. Tırnaklar, birçok sistemik ve dermatolojik durumda etkilenebilir. Tırnak yatağı değişiklikleri, genellikle özel bir hastalık için patognomonik değildir. Renal, hematopoietik, hepatik durumlardan köken alan bozukluklar tırnaklardan belli olabilir. Tırnakları şekil, boyut, renk, kolay kırılabilme, tırnak altı kanamalar, tırnak veya tırnak yatağında transvers çizgilenme veya oluklanmalar ve tırnak yatağında artmış beyaz alanlar açısından inspekte edin. Şekil 1, medikal hastalıklarda görülebilen bazı tırnak özelliklerini göstermektedir. Beau çizgileri tırnak büyümesinin yavaşlamasına veya neredeyse kısa aralıklarla büyümenin durmasına neden olan durumlarca oluşturulurlar. Büyümenin durduğu nokta tırnakda transvers bir oluk olarak görülür. Bu çizgiler genellikle ayak ve el başparmak tırnaklarında görülürler. Şekil 2, 5 ay önce major bir operasyon geçirmiş hastanın, ayak başparmak tırnağındaki beau çizgilerini göstermektedir. Şekil 1 Tıbbi hastalıklarla ilişkili, sık görülen tırnak bulguları Beau Çizgileri Mees Bandı Lindsay Tırnağı Terry Tırnağı www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 4 UBA 14/79 (Ekim 2014) Koilonişya Çomaklaşma Psöriyazis Şekil 2 Beau çizgileri: A. El tırnakları. B. Ayak tırnakları Şekil 3 Mees bantları Lindsay tırnaklarına yarı-yarıya tırnaklar da denir. Tırnak yatağının proksimal kısmı beyazken, distal kısmı kırmızı ya da pembedir. Kronik böbrek hastalığı ve azotemi sıklıkla bu tip tırnak anomalisiyle birliktedir. Nadiren zehirlenme veya akut sistemik bir hastalığa bağlı transvers beyaz bir çizgi oluşabilir. Mees bandları adı verilen bu bandlar, tarihsel olarak kronik arsenik zehirlenmesine bağlıdırlar. Bu çizgi veya bandlar da lunulaya paraleldir. Bandın genişliği ölçülüp ve ortalama tırnak büyüme hızı 1mm/hafta olarak kabul edilerek, geçmişteki akut hastalığın süresi tespit edilebilir. Şekil 3, birkaç hafta önce kemoterapi almış bir hastanın el tırnaklarını göstermektedir. www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 5 UBA 14/79 (Ekim 2014) Şekil 4 Lindsay tırnağı Terry tırnakları, tırnağın 1.2mm distaline kadar beyaz tırnak yatakları olan tırnaklardır. Bu tırnak değişiklikleri en sıklıkla siroz, hipoalbuminemi, kronik konjestif kalp yetmezliği ve erişkin çağda başlayan diabetes mellitus ile birliktedir. Şekil 5 klasik Terry tırnakları olan bir hastayı göstermektedir. Şekil 6 Splinter hemoraji Şekil 5 Terry tırnağı Şekil 6’da; splinter kanaması olan bir hasta görülmektedir. Koilonişya veya kaşık tırnak, tırnak yatağının incelip, kap benzeri çöktüğü distrofik bir durumdur. Kaşık tırnak en sıklıkla demir eksikliği anemisine eşlik eder, ancak lokal irritanlar gibi tırnak yatağı düzlemi incelmesine neden olan herhangi bir nedenle de görülebilirler. Şekil 7’de normal bir el tırnağı ve demir eksikliği anemisine bağlı koilonişya gelişmiş bir tırnak karşılaştırmalı olarak görülmektedir. Splinter kanamalar, tırnak yatağının longitidunal kan damarlarından komşu oluklara kan ekstravazasyonu ile oluşurlar. Splinter kanamalar çok sıktır. Hospitalize edilen hastaların %20’sinde splinter kanama olduğu düşünülmektedir. Ön sıklıkla lokal hafif travmalara bağlıdırlar, ama bu kanamalar sıklıkla sistemik hastalıklarla birlikte olabilirler. Klasik olarak subakut bakteriyel endokordite eşlik ederler. Bir kısmını söylemek gerekirse lösemi, vaskülit, infeksiyon, romatoid atrit, SLE, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, diabetes mellitusta da görülebilirler. www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 6 UBA 14/79 (Ekim 2014) Şekil 7 Koilonişya www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 7 UBA 14/79 (Ekim 2014) Tırnakları Çomaklaşma Açısından Muayene Edin Tırnakları Çomaklaşma Açısından Muayene Edin Çomaklaşma, sıklıkla edinsel bir durumdur, ancak otozomal dominant kalıtımla da geçebilir. Edinsel olduğunda, konjenital siyanotik kalp hastalıkları, kistik fibrozis ve edinsel pulmoner hastalıklara eşlik ederler. En sık akkiz pulmoner sebep bronkojenik karsinomdur. Kronik obstruktif pulmoner hastalığı olan ve çomaklaşma ile gelen bir hastada bronşiektazi veya bronkojenik karsinom gibi diğer sebepler düşünülmelidir. Çomaklaşmanın ilk görünümü proksimal tırnak kıvrımındaki dolgunluğun yumuşamasıdır. Normalde tırnak tabanı ile parmak arası açı 160°C’dir. Tırnak yatağı serttir. Bu açıya lovibond açısı denir. Çomaklaşma oluştuğunda, bu açı 180°C’den daha fazla yükseğe çıkar ve tırnak yatağı palpe edildiğinde süngerimsi veya yüzer gibidir. Çomaklaşma ilerledikçe tırnak tabanı şişer ve lovibond açısı 180°C’nin çok üstüne çıkar. Tırnak longitudinal ve horizantal kenarları, belirginleşmiş olarak büllöz bir şekil alır. Distal parmak kısmının fusiform bir genişlemesi de olabilir. Şekil 8’de, normal bir parmak çomaklaşma olan bir parmakla karşılaştırılmaktadır. Şekil 8 İleri çomaklaşma Şekil 9 Çomaklaşma olup olmadığını değerlendirmede kullanılan teknik www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 8 UBA 14/79 (Ekim 2014) Çomaklaşma muayenesi için; hastanın parmağı muayene edenin başparmak pulpası üzerine konur ve tırnak yatağının tabanı muayene edenin işaret parmakları ile palpe edilir. Şekil 9; erken çomaklaşma tespitinin tekniğini göstermektedir. www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 9 UBA 14/79 (Ekim 2014) Tırnakları Pitting Açısından Muayene Edin Tırnakları Pitting Açısından Muayene Edin Pitting, genellikle psöriyazis ve psöriyatik artropati ile birliktedir. Psöriyazisin tırnak yatağı ve tırnak matriksinin tutması tırnak düzlemini kalınlaştırır ve çukurlaştırır. Tırnak tutulumu, tüm Psöriyazisli hastaların %50’sinde görülür. Tırnaktaki çukurcuklar, tırnak matriksindeki ayrı ayrı psöriyatik fokuslar tarafından oluşturulurlar. Hafif derecede pitting başka cilt problemi olmayan kişilerde de görülebilir. Pitting, nadiren ayak parmak tırnaklarında oluşabilir. Şekil 10’de psöriyatik tırnak pittingi olan bir hasta görülmektedir. Şekil 11 Tırnakdaki “pitting”in enine kesiti. Şekil 12 A ve B Psöriyatik tırnak lezyonları Şekil 11, pitingin kesitsel bir şeklini göstermektedir. Şekil 12A, psöriyatik tırnak lezyonları olan başka bir hastayı göstermektedir. Şekil 12B tipik psöriyatik değişiklikleri olan bir tırnağı yakından göstermektedir. www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com Bu doküman, sadece hekimlere yönelik hazırlanmıştır. 10 UBA 14/79 (Ekim 2014) Şekil 10 Psöriyazis: Tırnak pittingi Bu doküman, Promedos Danışmanlık ve Medikal Hizmetler Ltd. Şti. tarafından Pfizer İlaçları Ltd. Şti’nin koşulsuz desteğiyle Aile Hekimleri sitesi “ufakbirara.com” için hazırlanmıştır. Tüm yasal hakları Pfizer’e aittir, izinsiz içerik alıntısı yapılamaz. Mark H. Swartz, Fiziksel Tanı Hikaye Alma ve Muayene. Çeviri Editörü: Prof. Dr. Serhat Ünal, Güneş Tıp Kitapevi, 2006, Ankara UBA 14/79 (Ekim 2014) www.pfizer.com.tr • www.ufakbirara.com
© Copyright 2024 Paperzz